Raport z ewaluacji Strategii Rozwoju Przasnysza do roku ... fileCzy dokumenty zawierają diagnozę,...

Raport z ewaluacji

Strategii Rozwoju Przasnysza

do roku 2015

z uszczegółowieniem

w Planie Rozwoju Lokalnego

na lata 2008 - 2015

Raport z ewaluacji

Strategii Rozwoju Przasnysza do roku 2015


w Planie Rozwoju Lokalnego na lata 2008 - 2015

Wykonawca

WYG PSDB sp. z o. o.

WYDAWCA

Fundacja Przasnyska

BADANIE ZOSTAŁO PRZEPROWADZONE W RAMACH PROJEKTU

Program wsparcia współpracy samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych

w Przasnyszu

NUMER PROJEKTU

POKL.05.04.02.00-H49/13

REALIZATORZY PROJEKTU

Fundacja Przasnyska, ul. Mazowiecka 3, 06-300 Przasnysz

Miasto Przasnysz, ul. Jana Kilińskiego 2, 06-300 Przasnysz

Publikacja bezpłatna dostępna na licencji CC-BY-NC-SA 3.0 Polska

Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Raport z ewaluacji

Strategii Rozwoju Przasnysza do roku 2015


w Planie Rozwoju Lokalnego

na lata 2008 - 2015

Przasnysz 2015

Spis treści

Cele badania ....................................................................................................... 5

Metodologia badania ............................................................................................. 7

Wyniki badania ..................................................................................................... 8

Ocena spójności wewnętrznej dokumentu I jego struktury ............................................. 8

Ocena realizacji celów lokalnego programu rewitalizacji .............................................. 11

Ocena sposobu powstawania dokumentu oraz roli mieszkańców w jego tworzeniu ............ 20

Ocena roli dokumentu w podejmowaniu decyzji przez samorząd................................... 25

Priorytety realizacji działań samorządu w oczach mieszkańców .................................... 25

Najważniejsze wnioski .......................................................................................... 30

5

Cele badania

Cele badania

Celem badania była ewaluacja ex-post Strategii Rozwoju Miasta oraz Programu Rozwoju

Lokalnego jako uszczegółowienia Strategii Rozwoju Miasta.

Kryteria ewaluacji

W badaniu wykorzystano kryterium skuteczności rozumiane jako określenie, na ile postawione

w dokumentach strategicznych cele zostały zrealizowane.

Problemy i pytania badawcze

W ramach badania sformułowano następujące problemy i pytania badawcze:

1. Określenie modelu przygotowywania dokumentów strategicznych (literatura wskazuje na

modele: partycypacyjne, eksperckie, „własnymi siłami” lub łączące te podejścia)

Pytania badawcze:

W jaki sposób pracowano nad poszczególnymi dokumentami strategicznymi?

Na ile proces powstawania polityk publicznych był uspołeczniony? W jaki sposób

angażowano mieszkańców miasta?

Jak decydenci postrzegają partycypacyjny proces powstawania dokumentów

strategicznych? W jaki stopniu chcieliby wykorzystywać partycypacyjne podejście

w przyszłości? Jaką mają wiedzę na ten temat?

2. Analiza spójności wewnętrznej dokumentów oraz ich poprawności metodycznej.

Czy dokumenty zawierają diagnozę, cele i wskaźniki, czyli czy zostało określone

„gdzie miasto jest teraz”, „dokąd chce dojść” i „skąd będzie wiadomo, że już

tam doszło”?

Na ile postawione w dokumentach cele są konsekwencją dokonanej wcześniej

diagnozy?

Czy określono sposoby/plany realizacji celów?

Czy określono zestaw wskaźników (SMART), które będą mówiły o tym, że cel

został osiągnięty?

3. Poziom realizacji celów.

Wstępna analiza pokazuje, że cele nie zostały owskaźnikowane, dlatego też na potrzeby

analiz zaproponowane zostaną wskaźniki celów i sposoby ich pomiaru.

Pytania badawcze:

Czy osiągnięto stawiane cele? Na jakiej podstawie można to stwierdzić.

Czy mieszkańcy zauważyli zmiany, które zaszły w mieście w latach 2007-2014?

Jakie zmiany dostrzegają mieszkańcy i czy pokrywają się one z celami założonymi

w dokumentach strategicznych?

Jak realizację celów postawionych w dokumentach strategicznych postrzegają

osoby odpowiedzialne za realizację projektów i inwestycji w mieście? Czy w ich

opinie zostały one zrealizowane? Na jakiej podstawie tak twierdzą?

6

4. Określenie roli dokumentów strategicznych i planowania strategicznego w podejmowaniu

decyzji przez samorząd (Urząd Miasta Przasnysza) i podlegające mu jednostki.

Można postawić hipotezę, że przygotowanie dokumentów strategicznych ukierunkowało

decydentów do wybierania rozwiązań i projektów zgodnie z kierunkami wyznaczanymi

przez dokumenty.

Pytania badawcze:

Czy realizowane przedsięwzięcia i projekty są powiązane z celami postawionymi

w dokumentach strategicznych?

5. Priorytety do realizacji w przyszłości w oczach mieszkańców.

Potrzeby mieszkańców i ocena dotychczasowych działań są ważnym elementem

w planowaniu strategicznym.

Pytania badawcze:

Co z punku widzenia mieszkańców powinno stać się priorytetem samorządu?

Jak oceniają obecny kierunek zachodzących zmian? Czy należy go kontynuować,

czy dokonać korekty?

7

Metodologia

badania

Źródłami danych w niniejszym badaniu były:

dane zastane, badanie ilościowe wśród

mieszkańców miasta oraz badanie jakościowe

z osobami wdrażającymi dokumenty. Poniżej

przedstawiamy krótką charakterystykę

wykorzystanych metod i technik badawczych.

Analiza danych zastanych

Celem metody było zebranie informacji

potrzebnych do udzielenia odpowiedzi na

pytania badawcze, w tym przede wszystkim do

zebrania danych nt. zrealizowanych

wskaźników programowych, analiza

dokumentów strategicznych i załączników do

dokumentów i innych.

Badanie ilościowe CATI

Badanie ilościowe techniką CATI

przeprowadzone zostało wśród mieszkańców

Przasnysza. Badanie miało na celu zebranie

danych i informacji potrzebnych do udzielenia

odpowiedzi na wybrane pytania badawcze, jak

również do pozyskania opinii nt. oceny

obserwowanych przez nich zmian w mieście

(ich wielkości, kierunku, potrzeby korekty

strategicznej, uwzględniania najważniejszych

problemów) oraz poznania potrzeb

mieszkańców, które mogą zostać

zaspokojone projektami realizowanymi

w przyszłości. Badanie zostało

przeprowadzone wśród 200 dorosłych

mieszkańców miasta Przasnysza.

Badania jakościowe – IDI

Wywiady indywidulane zostały przeprowadzone

z kluczowymi interesariuszami ewaluowanych

dokumentów strategicznych. Celem wywiadów

było zgromadzenie wiedzy i opinii

o zrealizowanych przedsięwzięciach, które

wpisują się w cele postawione w dokumentach

strategicznych, o roli dokumentów

strategicznych w planowaniu działań

samorządu i podejmowaniu decyzji o realizacji

poszczególnych przedsięwzięć/inwestycji,

a także poznanie potrzeb dotyczących

przyszłych dokumentów strategicznych.

W ramach badania przeprowadzono dwa

wywiady, w których udział wzięły łącznie trzy

osoby.

8

Wyniki badania

Ocena spójności

wewnętrznej dokumentu

I jego struktury

Analiza spójności wewnętrznej

dokumentów oraz ich poprawności

metodycznej

Ocenie poddano dwa dokumenty: Strategię

Rozwoju Miasta Przasnysza na lata 2007-2015

oraz Plan Rozwoju Lokalnego dla Miasta

Przasnysza na lata 2008-2015. Spójność

wewnętrzną rozumiano jako spójność zapisów

części diagnostycznej dokumentów z częścią

strategiczną, w tym wyznaczonymi kierunkami

rozwoju i działaniami. Z kolei poprawność

metodyczną rozumiano jako poprawność

konstrukcji logicznej dokumentów,

tj. zawartość całych dokumentów, jak również

poszczególnych ich elementów.

Strategia Rozwoju Miasta Przasnysza na

lata 2007-2015

Dokument Strategii zawiera pięć głównych

części, w tym część dotyczącą syntezy

uwarunkowań rozwoju Przasnysza, diagnozę

pozycji strategicznej miasta, zamierzenia

strategiczne, projekcję dochodów budżetu

miasta oraz część dotyczącą promocji

walorów i zasobów miasta.

Diagnoza pozycji strategicznej miasta w trzech

obszarach: społecznym, gospodarczym oraz

przestrzenno-środowiskowym, stanowi de

facto właściwą diagnozę sytuacji miasta. Jest

to diagnoza syntetyczna, zawierająca jedynie

podstawowe informacje. Jej najważniejszym

mankamentem – obok zakresu obszarów

poddanych analizie – jest brak odniesień

sytuacji miasta do sytuacji innych

konkurencyjnych jednostek. Rozdział pokazuje

więc sytuację względną bez relacji

z otoczeniem, które stanowią istotę

planowania strategicznego. Brak jest również

oceny przedstawionych informacji, co oznacza

że zaprezentowane informacje mają charakter

subiektywny.

Rozdział Diagnoza pozycji strategicznej

Przasnysza jest z kolei podsumowaniem

diagnozy – zawiera analizę SWOT,

sporządzoną w klasycznym ujęciu czynników

wewnętrznych i zewnętrznych. Analiza jej

zawartości wskazuje, że wskazane czynniki

zostały przyporządkowane w sposób

prawidłowy, a więc poprawność metodyczną

tego elementu Strategii uznać należy za

właściwy.

Część dotycząca zamierzeń strategicznych

miasta, a więc właściwa strategia działania

samorządu, zawiera sformułowane: wizję,

misję, cele strategiczne, cele operacyjne oraz

zadania. Taką konstrukcję zamierzeń uznać

można za właściwą. W sensie logiki

dokumentu brakuje natomiast tutaj wskazania

w jaki sposób wskazane zamierzenia wynikają

z przeprowadzonej diagnozy oraz analizy

SWOT. W obecnym kształcie trudno uznać, że

wyznaczone cele i zadania są konsekwencją

dokonanej diagnozy. Za poprawną uznać

należy konstrukcję celów Strategii (cel

strategiczny-cele operacyjne-zadania). Z kolei

analiza poszczególnych celów operacyjnych

wskazuje czasem ich dużą zbieżność,

szczególnie w ramach celu 2 i celu 3,

a czasem ich nachodzenie na siebie.

Natomiast dużym mankamentem Strategii jest

brak operacjonalizacji sformułowanych tutaj

celów i zadań, np. w postaci wskaźników

realizacji celów, czy też zadań. Brak jest

również wskazania kamieni milowych

w osiąganiu poszczególnych celów, a więc

punktów w czasie, które stanowić mogłyby

9

moment weryfikacji realizacji celów. Jest to

duży mankament dokumentu Strategii.

Mankamentem Strategii jest również brak

odniesienia do sposobów finansowania

zapisanych celów i zadań. Co prawda

przedstawiono w dokumencie szacunkowe

dochody i wydatki Miasta w latach 2007-2015,

natomiast dane te nie zostały powiązane

z planowanymi przedsięwzięciami

(zadaniami).

Ostania część Strategii poświęcona jest

promocji zasobów i walorów miasta. Część ta

zawiera podstawowe i ogólne informacje

o celach promocji, natomiast nie jest

powiązana z wcześniejszymi elementami

dokumentu.

Podsumowując, dokument Strategii jest

ogólnym dokumentem, w którym zachowano

generalną logikę konstrukcji (diagnoza, kierunki

rozwoju), natomiast zawiera wiele braków w

sensie metodycznym. Brak jest na przykład

pogłębionej diagnozy i odniesienia

w przygotowanej diagnozie do otoczenia

miasta, brak jest operacjonalizacji celów

strategii, w tym wskaźników realizacji celów,

czy też brakuje opisu sposobów finansowania

sformułowanych zadań. Z lektury dokumentu

wynika co prawda w jakim kierunku podążają

władze miasta, natomiast nie jest możliwe

określenie sytuacji w której cele te zostaną

osiągnięte (brak wskaźników). Dokument nie

zawiera opisu sposobów monitorowania jego

realizacji, jak i ewaluacji wykonanych już zadań.

Plan Rozwoju Lokalnego dla Miasta

Przasnysza na lata 2008-2015

Plan Rozwoju Lokalnego zawiera sześć

głównych rozdziałów, w których zawarto

aktualną sytuację społeczno-gospodarczą na

terenie miasta, powiązanie projektów z celami

strategicznymi rozwoju miasta, oczekiwane

wskaźniki osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego,

system wdrażania PRL, sposoby

monitorowania, oceny i komunikacji

społecznej oraz public relations Planu Rozwoju

Lokalnego.

Część druga dokumentu (Aktualna sytuacja

społeczno-gospodarcza na terenie

m. Przasnysza) zawiera opis położenia

i charakterystykę miasta, opis środowiska

przyrodniczego, w tym część dotyczącą

turystyki, uwarunkowania ochrony środowiska,

w tym np. gospodarkę wodno-ściekową,

własność terenów, opis sytuacji gospodarczej,

w tym aspektów społecznych takich jak

bezrobocie, opis sfery społecznej, w tym

sytuację w zakresie ochrony zdrowia. Całość

tej części dokumentu kończy z kolei analiza

SWOT, przygotowana w układzie czynników

wewnętrznych i zewnętrznych. Najważniejsze

wnioski, jakie płyną z lektury dokumentu,

wskazują potrzebę uporządkowania zakresu

tematycznego przygotowanej diagnozy.

Diagnoza zawiera szereg informacji, które

przedstawione zostały w sposób nieco

chaotyczny, także w zakresie

przyporządkowania przedstawionych

informacji do zakresu prezentowanego

podrozdziału. Podobnie jak w przypadku

dokumentu Strategii także tutaj wadą jest brak

odniesienia do pozycji miasta w otoczeniu,

a więc prezentowane informacje nie mają tutaj

waloru informacyjnego, a prezentują względne

informacje. Brak jest również oceny części

przedstawionych informacji, co podobnie jak w

przypadku Strategii oznacza, że

zaprezentowane informacje mają charakter

subiektywny. Natomiast poprawna jest

konstrukcja analizy SWOT.

Pozytywnie w sensie konstrukcji wewnętrznej

dokumentu odnieść należy się z kolei do

części III prezentującej powiązanie projektów

z celami Strategii rozwoju miasta. Natomiast

brakuje tutaj ich szczegółowego

przedstawienia, co zapewniłoby większą

czytelność tekstu, jak również umożliwiło

10

ocenę powiązania przedstawionej diagnozy ze

sformułowanymi celami.

Pozytywnie ocenić należy również rozdział

kolejny, prezentujący oczekiwane wskaźniki

osiągnięć Planu Rozwoju Lokalnego.

Przedstawiono tutaj z jednej strony ogólne

wskaźniki, które świadczyć będą o wdrażaniu

działań zaplanowanych w PRL, jak

i szczegółowe wskaźniki produktu, rezultatu

i oddziaływania odnoszące się do

realizowanych projektów. Wadą tak

przedstawionego katalogu wskaźników jest

z kolei brak powiązania tych wskaźników

z konkretnymi działaniami i zadaniami.

Powoduje to, że system wskaźników ma tutaj

wymiar bardziej kontekstowy, niż stanowi

sposób monitorowania konkretnych działań

realizowanych przez samorząd.

Rozdział kolejny prezentuje system wdrażania

Planu Rozwoju Lokalnego, czyni to jednak

w sposób bardzo ogólny. Zawarto tutaj jedynie

informacje o tym co obejmuje system

wdrażania, natomiast nie przedstawiono

szczegółów dotyczących wdrażania.

Przedostatnia cześć dokumentu oraz ostatnia

część to rozdziały prezentujące sposoby

monitorowania, oceny i komunikacji

społecznej, jak również public relations PRL.

Przedstawiono tutaj właściwe informacje

w sposób dosyć ogólny.

Podsumowując, dokument PRL jest

dokumentem, w którym zachowano generalną

logikę konstrukcji dokumentu strategicznego

i operacyjnego, natomiast zawiera wiele

braków w sensie metodycznym i logicznym. Do

najważniejszych mankamentów należy nieco

chaotyczny charakter przedstawionej diagnozy,

brak wskazanych kierunków rozwoju i

konkretnych zadań (choć istnieje powiązanie z

zadaniami przedstawionymi w Strategii warto

byłoby tutaj zawrzeć cele i zadania Strategii),

brak powiązania przedstawionego systemu

wskaźników z realizowanymi przedsięwzięciami

i zadaniami. Dokument operacyjny powinien

również zawierać szczegółowe sposoby

finansowania planowanych działań, natomiast

w dokumencie istnieje jedynie odwołanie do

źródeł finasowania oraz dokumentu

Wieloletniego Planu Inwestycyjnego. Dokument

zawiera ogólny opis sposobu monitorowania

realizacji Programu, natomiast nie zawiera

opisu sposobu ewaluacji wykonanych już

zadań.

Odpowiadając na pytanie badawcze Czy

dokumenty zawierają diagnozę, cele

i wskaźniki, czyli czy zostało określone „gdzie

miasto jest teraz”, „dokąd chce dojść” i „skąd

będzie wiadomo, że już tam doszło”? należy

więc wskazać, że przede wszystkim z racji

oderwania systemu wskaźników (PRL) od

konkretnych zadań (Strategii), możliwe jest

osiągnięcie sytuacji w której miasto będzie

wiedziało, że udało się zrealizować cele

(wskaźniki), natomiast nie będzie można mieć

pewności, że jest to efekt realizacji działań

samorządu.

Sposoby i plany realizacji celów

W odniesieniu do dokumentu Strategii należy

stwierdzić, że nie zawiera on zapisów

wskazujących na to, w jaki sposób cele

i zadania Strategii będą realizowane. Brak jest

wskazania zarówno procesów, jak i zakresu

podmiotowego i rzeczowego.

Z kolei Plan Rozwoju Lokalnego wskazuje

(w zakresie realizacji celów), iż zadania

i projekty do realizacji wynikają ze Strategii

Rozwoju Miasta oraz Wieloletniego Planu

Inwestycyjnego. W dalszej części zostało

wskazanych osiem projektów do realizacji oraz

ich powiązanie z celami Strategii. Natomiast

projekty powiązane są z celami Strategii

jedynie w sposób ogólny.

11

W dokumencie w odniesieniu do sposobów

realizacji i systemu wdrażania wskazano, że ze

względu na jego długookresowy charakter

wdrażanie będzie procesem ciągłym,

wymagającym systematycznego śledzenia

zmian prawnych, gospodarczych oraz

elastyczności w dostosowaniu się do

możliwości pozyskiwania zewnętrznych

środków finansowych. Założono również, że

realizacja Planu Rozwoju Lokalnego

uzależniona jest od wysokości pozyskanych

środków zarówno krajowych, jak i z funduszy

strukturalnych. Wskazano również

w dokumencie procesy, które obejmować

będzie system wdrażania PRL, natomiast nie

wskazano zakresu podmiotowego

i rzeczowego. Nie jest więc wiadomo kto

dokładnie odpowiada za realizację Strategii i jej

poszczególnych obszarów i czy w proces

wdrażania zaangażowane są instytucje

i jednostki zewnętrzne, mieszkańcy, itd.

Ocena realizacji celów

lokalnego programu

rewitalizacji

Ocena za pomocą kryteriów SMART


lata 2007-2015

W strategii wskazano trzy strategiczne cele

rozwoju Miasta. Są to:

1. Tworzenie jak najlepszych warunków

do trwałego wzrostu

przedsiębiorczości mieszkańców oraz

lokalizacji inwestycji w mieście

2. Stała poprawa jakości życia

i bezpieczeństwa publicznego

mieszkańców

3. Wzmacnianie poczucia tożsamości

mieszkańców poprzez pielęgnowanie

tradycji, rozwój kultury i pobudzanie

aktywności społecznej.

Dla każdego ze strategicznych celów

wyznaczono cele operacyjne. Zaś dla każdego

celu operacyjnego zdefiniowano zadania.

Poniżej przedstawiamy ich katalog:

Tworzenie jak najlepszych warunków do

trwałego wzrostu przedsiębiorczości

mieszkańców oraz lokalizacji inwestycji

w mieście

C1.1: Wspieranie rozwoju małych i średnich

przedsiębiorstw

- ograniczanie barier administracyjnych

- wspieranie przedsiębiorców przez

właściwą organizację pracy Urzędu

- budowa infrastruktury publicznej

ułatwiającej prowadzenie działalności

gospodarczej i sprzyjającej jej

rozwojowi

- racjonalne gospodarowanie

przestrzenią

- organizowanie szkoleń na temat

możliwości uzyskania zewnętrznych

źródeł finansowania

- działania promocyjne prowadzone

przez samorząd

C1.2: Wspieranie instytucji otoczenia biznesu

12

- wspieranie działań organizacji

samorządu gospodarczego,

stowarzyszeń oraz instytucji

okołobiznesowych

- wspieranie rozwoju instytucji otoczenia

biznesu

Stała poprawa jakości życia i bezpieczeństwa

publicznego mieszkańców

C2.1: Podniesienie poziomu oraz dostępności

usług publicznych, w tym oświaty, kultury,

rekreacji i sportu, pomocy społecznej

Usprawnienie administracji

- zbudowanie Urzędu przyjaznego

mieszkańcom

- monitorowanie i mierzenie

skuteczności projektów i programów

realizowanych przez miasto

- zapewnienie jawności działań

administracji w celu zmiany

świadomości społecznej dotyczącej

życia publicznego oraz braku tolerancji

dla zachowań korupcyjnych

- informatyzacja Urzędu oraz rozwój

usług on-line świadczonych przez

administrację samorządową

Rozwój oświaty

- stałe diagnozowanie oraz

monitorowanie wyników pracy szkoły

- stałe wzbogacanie oferty edukacyjnej

szkół i przedszkoli

- wzmocnienie wychowawczej funkcji

szkół

- stworzenie spójnego systemu

kulturotwórczej funkcji szkół

- zwiększenie bezpieczeństwa

i eliminacja zjawisk patologicznych

w placówkach szkolnych

- wzbogacenie oferty edukacyjnej dla

dzieci i młodzieży niepełnosprawnej

Rozwój kultury

- remont i modernizacja budynków MDK

oraz Ratusza z Muzeum Historycznym

- przystosowanie obiektów kultury dla

potrzeb osób niepełnosprawnych

- wzbogacenie oferty instytucji kultury

dla mieszkańców

- wypracowanie modelu działania

lokalnych instytucji kultury

Budowa i modernizacja obiektów

sportowo0rekreacyjnych

- budowa trybun i infrastruktury

sportowej na stadionie miejskim

- budowa sal gimnastycznych przy

SP Nr 1 i Gimnazjum Publicznym

- budowa ścieżek rowerowych

- współfinansowanie budowy

wielofunkcyjnego obiektu sportowo-

rekreacyjnego – Mazowieckiego

Centrum Sportów Zimowych

Rozszerzenie systemu pomocy społecznej

- kreowanie inicjatyw preferujących

aktywność własną jednostki i rodziny

oraz środowiska sąsiedzkiego

- stworzenie spójnego systemu

wieloaspektowej pomocy

środowiskowej

- utworzenie ośrodka interwencji

kryzysowej

- prowadzenie profilaktycznej

działalności informacyjnej

i edukacyjnej dla mieszkańców oraz

zwiększenie dostępności

terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla

uzależnionych

- stworzenie systemu wsparcia dla osób

niepełnosprawnych poprzez likwidację

barier architektonicznych

- wspieranie zatrudnienia osób

niepełnosprawnych oraz zapewnienie

właściwej pomocy dla rodzin

sprawujących opiekę nad

niepełnosprawnymi

13

- budowa systemu aktywnego

poszukiwania pracy

- przekazywanie zadań z zakresu

pomocy społecznej organizacjom

pozarządowym

C2.2: Zwiększenie bezpieczeństwa i porządku

publicznego

- stworzenie sprawnego systemu

zarządzania w ramach Centrum

Zarządzania Kryzysowego

- monitorowanie stanu bezpieczeństwa

szkół

- działania na rzecz integracji

społeczności lokalnej oraz rozwijanie

współpracy z Policją

- budowa systemu fotoradarów

- rozbudowa systemu monitoringu

wizyjnego w mieście

- rozwijanie działań ograniczających

patologie społeczne

C2.3: Wspieranie rozwoju budownictwa

mieszkaniowego oraz remonty istniejących

budynków

- budowa mieszkań komunalnych dla

mieszkańców o niższych dochodach

- tworzenie warunków dla rozwoju

budownictwa jednorodzinnego

i spółdzielczego

- prowadzenie systematycznych

remontów istniejącego zasobu

mieszkaniowego

- prywatyzacja zasobu mieszkaniowego

C2.4: Wykorzystanie walorów i zapewnienie

stałej poprawy stanu środowiska

przyrodniczego

- poprawa jakości wody rzeki Węgierki

poprzez rozbudowę systemu

kanalizacji sanitarnej i deszczowej

- rewaloryzacja zabytkowego Parku

Miejskiego im. T. Kościuszki

- zakładanie nowych enklaw zieleni

miejskiej

- budowa na składowisku odpadów

komunalnych: stacji przeładunkowej do

czasowego gromadzenia odpadów

komunalnych zmieszanych oraz

selektywnie zbieranych, stacji

demontażu pojazdów, składowiska

odpadów azbestowych, magazynu

czasowego gromadzenia odpadów

problemowych

- stworzenie w ramach Celowego

Związku Komunalnego

Zintegrowanego Systemu Gospodarki

Odpadami dla Regionu

Ciechanowskiego

- prowadzenie publicznej edukacji

ekologicznej

C2.5: Zapewnienie wysokiej jakości usług

komunalnych

- budowa nowych oraz modernizacja

istniejących magistrali wodociągowych

- rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej

- modernizacja i rozbudowa

infrastruktury służącej odprowadzaniu

wód opadowych i roztopowych

- rozbudowa sieci i przyłączy

ciepłowniczych i elektrycznych

- budowa sieci szerokopasmowych

połączeń internetowych

C2.6: Poprawa stanu bezpieczeństwa na

dogach miejskich

- realizacja projektu „Przasnyskie drogi

częścią regionalnego układu

komunikacyjnego”

- przebudowa ul. Orlika i Sosnowej

- budowa ulic Saowej, Jaśminowej,

Rolniczej, Pszenicznej

- odnowa nawierzchni dróg żwirowych

i przebudowa dróg nieutwardzonych

- budowa i przebudowa chodników na

terenie miasta

14

- odnowa nawierzchni bitumicznych na

terenie miasta

- budowa miejsc parkingowych

- przebudowa mostu nad rzeką

Węgierką w ciągu ulicy Mostowej

Wzmacnianie poczucia tożsamości

mieszkańców poprzez pielęgnowanie tradycji,

rozwój kultury i pobudzanie aktywności

społecznej.

C3.1: Umacnianie tradycji Przasnysza opartej

na dziedzictwie kulturowym

- rewitalizacja Ratusza i przestrzeni

publicznej rynku

- rewaloryzacja zabytkowego parku

w centrum miasta

- uruchomienie przejazdów

turystycznych zabytkową kolejką

wąskotorową

- utworzenie skansenu w przedwojennym

budynku dworca na ul. Makowskiej

- stworzenie w oparciu o ideę „parku

kultury” zintegrowanego produktu

turystycznego miasta

wykorzystującego kolejkę, muzeum

i rynek, Miejski Dom Kultury, Kościół

OO.Pasjonistów, park i rzekę

C3.2: Wykreowanie nowych atrakcji

i przedsięwzięć kulturowych, które byłyby

„znakami firmowymi” miasta

- wykreowanie nowych atrakcji

turystycznych

- stworzenie dwóch cyklicznych imprez

kulturalnych

- wypracowanie marki miasta i strategii

jego promocji

- opracowanie tematycznych tras

turystycznych

- uatrakcyjnienie oferty Muzeum

Historycznego

- uruchomienie pomieszczeń dla

profesjonalnej obsługi ruchu

turystycznego

- utworzenie spójnego systemu

informacji o mieście i promocji

turystycznej

C3.3: Zwiększenie atrakcyjności Przasnysza

dla mieszkańców i turystów

- zagospodarowanie wyspy w parku

- zagospodarowanie traktu

spacerowego wzdłuż rzeki Węgierki

- stworzenie na rynku miejskim

warunków do organizacji imprez

kulturalnych

- poprawa estetyki miasta poprzez

sukcesywną wymianę nawierzchni na

ulicach i placach

- rozmieszczenie estetycznej małej

architektury miejskiej

- stworzenie jednolitego nowoczesnego

Systemu Informacji Miejskiej

C3.4: Aktywizacja społeczności lokalnej

i organizacji pozarządowych

- monitorowanie aktywności

społeczności lokalnej i organizacji

pozarządowych

- rozwijanie współpracy z organizacjami

pozarządowymi i analizowanie

możliwości przekazywania nowych

zadań

- utworzenie internetowej księgi dotacji.

Poniżej przedstawiona została ocena celów

operacyjnych i celów głównych za pomocą

metodologii SMART, będącej zbiorem pięciu

cech wskazujących na poprawność

sformułowanego celu. SMART to akronim od:

Specific, Measurable, Achievable, Realistic,

Time-bound. Poszczególne pojęcia

oznaczają:

Specific (skonkretyzowany) – sformułowanie

powinno być jednoznaczne i nie

pozostawiające miejsca na luźną interpretację,

15

Measurable (mierzalny) – a więc tak

sformułowany, by można było liczbowo

wyrazić stopień realizacji celu, lub przynajmniej

umożliwić jednoznaczną „sprawdzalność” jego

realizacji,

Achievable (osiągalny) – inaczej mówiąc

realistyczny; cel zbyt ambitny podkopuje wiarę

w jego osiągnięcie i tym samym motywację do

jego realizacji,

Realistic (realny) – cel powinien być ważnym

krokiem naprzód, zorientowane na konkretny

rezultat,

Time-bound (określony w czasie) – cel

powinien mieć dokładnie określony horyzont

czasowy w jakim zamierzamy go osiągnąć.



W Planie Rozwoju Lokalnego przewidziano do

realizacji następujące projekty:

Cele Strategii S M A R T

Tworzenie jak najlepszych warunków do trwałego wzrostu

przedsiębiorczości mieszkańców oraz lokalizacji inwestycji

w mieście

C1.1: Wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw + + + +/- -

C1.2: Wspieranie instytucji otoczenia biznesu + + + +/- -

Stała poprawa jakości życia i bezpieczeństwa publicznego

mieszkańców

C2.1: Podniesienie poziomu oraz dostępności usług

publicznych, w tym oświaty, kultury, rekreacji i sportu, pomocy

społecznej

+/- +/- + + -

C2.2: Zwiększenie bezpieczeństwa i porządku publicznego + + + +/- -

C2.3: Wspieranie rozwoju budownictwa mieszkaniowego oraz

remonty istniejących budynków

+ + + +/- -

C2.4: Wykorzystanie walorów i zapewnienie stałej poprawy stanu

środowiska przyrodniczego

+ + + +/- -

C2.5: Zapewnienie wysokiej jakości usług komunalnych + + + +/- -

C2.6: Poprawa stanu bezpieczeństwa na dogach miejskich + + + +/- -

Wzmacnianie poczucia tożsamości mieszkańców poprzez

pielęgnowanie tradycji, rozwój kultury i pobudzanie aktywności

społecznej.

C3.1: Umacnianie tradycji Przasnysza opartej na dziedzictwie

kulturowym

+ + + +/- -

C3.2: Wykreowanie nowych atrakcji i przedsięwzięć kulturowych,

które byłyby „znakami firmowymi” miasta

+ + + + -

C3.3: Zwiększenie atrakcyjności Przasnysza dla mieszkańców i

turystów

+ + + +/- -

C3.4: Aktywizacja społeczności lokalnej i organizacji

pozarządowych

+ + + +/- -

Gdzie: + - oznacza spełnienie kryterium, +/- - oznacza częściowe spełnienie kryterium, zaś

- - oznacza brak spełnienia kryterium.

16

4. Zastosowanie technologii

informatyczno-komunikacyjnych

w tworzeniu społeczeństwa

informacyjnego w gminach z terenu

powiatu przasnyskiego 2008-2009

5. Wzmocnienie atrakcyjności

i konkurencyjności Przasnysza

w regionie poprzez przywrócenie

walorów historycznych i rekreacyjnych

rzeki Węgierki i terenów nadrzecznych

w ramach Lokalnego Programu

Rewitalizacji 2008-2012

6. Budowa zintegrowanego systemu

gospodarki odpadami (projekt z listy

projektów kluczowych) 2008-2012

7. Zapewnienie skutecznego oraz

efektywnego systemu zbierania

i oczyszczania ścieków komunalnych

w Przasnyszu 2008-2013

8. Przasnyskie drogi częścią

regionalnego układu komunikacyjnego:

9. Realizacja zadań Lokalnego Programu

Rewitalizacji Miasta 2007-2015,

10. Integracja przez sport – budowa sali

gimnastycznej w Szkole Podstawowej

nr 1 i Gimnazjum Publicznym

w Przasnyszu 2008-2010

11. Pomoc finansowa dla Powiatu

Przasnyskiego na budowę Centrum

Sportów Zimowych 2008-2009.

W wyniku wdrażania projektów zaplanowanych

w PRL przewiduje się osiągnięcie

następujących wskaźników ogólnych:

- polepszenie stanu dróg miejskich

poprzez ich przebudowę

i modernizację

- zwiększenie długości dróg o wyższych

parametrach technicznych

- poprawę stanu infrastruktury instytucji

kultury, sportu i edukacji

- poprawę jakości środowiska

naturalnego.

Z kolei realizowane i zrealizowane projekty

wpłynąć mają na realizację następujących

wskaźników produktu, rezultatu

i oddziaływania:

Wskaźniki produktu

- liczba projektów z zakresu transportu

- długość przebudowanych

i zmodernizowanych dróg miejskich

- ilość wybudowanych chodników i ciągów

pieszo-jezdnych

- ilość wybudowanych parkingów

- liczba projektów informatycznych

- liczba komputerów w Urzędzie Miasta

-ilość wybudowanych podjazdów, wind

i innych instalacji likwidujących bariery

architektoniczne

- ilość wybudowanych sal sportowych

- powierzchnia zmodernizowanych obiektów

przeznaczonych na cele gastronomiczne

Wskaźniki rezultatu

- skrócenie czasu przejazdu po drogach

przebudowanych i zmodernizowanych

- nośność zmodernizowanych dróg

- poprawa bezpieczeństwa kierowców

- poprawa stanu nawierzchni

-powierzchnia terenów inwestycyjnych, które

stały się dostępne w wyniku budowy

i modernizacji dróg

- liczba osób korzystających z usług

publicznych on-line

- ilość usług dostępnych on-line

- liczba utworzonych miejsc pracy w zakresie

gastronomii

- liczba miejsc pracy utworzonych w zakresie

kultury

- liczba dostępnych dla niepełnosprawnych

obiektów użyteczności publicznej

- wzrost ilości i jakości usług w zakresie kultury

Wskaźniki oddziaływania

- liczba pojazdów korzystających z dróg

(w okresie 1 roku)

- spadek liczby wypadków drogowych

(w okresie 1 roku)

17

- wzrost bezpieczeństwa ruchu na

zmodernizowanych drogach

- wzrost atrakcyjności terenów pod kątem

inwestycyjnym i turystycznym

- poprawa stanu środowiska naturalnego

- podwyższenie standardu nauczania

- poprawa dostępu do podstawowej

infrastruktury sportowej

- liczba utworzonych bądź utrzymanych miejsc

pracy

- aktywizacja zawodowa niepełnosprawnych

- poprawa warunków życia mieszkańców

- lepsze wykorzystanie posiadanych środków

pieniężnych.

Poniżej przedstawiona została ocena

powyższych wskaźników za pomocą

wykorzystanej już wcześniej metodologii

SMART, będącej zbiorem pięciu cech

wskazującej na poprawność sformułowanego

wskaźnika.

18

Wskaźniki S M A R T

Wskaźniki ogólne

polepszenie stanu dróg miejskich poprzez ich przebudowę i

modernizację

+/- +/- + +/- +/-

zwiększenie długości dróg o wyższych parametrach

technicznych

+ + + + -

poprawa stanu infrastruktury instytucji kultury, sportu i edukacji +/- +/- + +/- -

poprawa jakości środowiska naturalnego +/- +/- + +/- -

Wskaźniki produktu

liczba projektów z zakresu transportu + + + + -

długość przebudowanych i zmodernizowanych dróg miejskich + + + + +/-

ilość wybudowanych chodników i ciągów pieszo-jezdnych + + + + +/-

ilość wybudowanych parkingów + + + + +/-

liczba projektów informatycznych + + + + -

liczba komputerów w Urzędzie Miasta + + + + -

ilość wybudowanych podjazdów, wind i innych instalacji

likwidujących bariery architektoniczne

+ + + + +/-

ilość wybudowanych sal sportowych + + + + +/-

powierzchnia zmodernizowanych obiektów przeznaczonych na

cele gastronomiczne

+ + + + +/-

Wskaźniki rezultatu

skrócenie czasu przejazdu po drogach przebudowanych i

zmodernizowanych

+ + + + +/-

nośność zmodernizowanych dróg + + + + +/-

poprawa bezpieczeństwa kierowców +/- +/- + + -

poprawa stanu nawierzchni +/- +/- + + -

powierzchnia terenów inwestycyjnych, które stały się dostępne

w wyniku budowy i modernizacji dróg

+ + + + +/-

liczba osób korzystających z usług publicznych on-line + + + + -

ilość usług dostępnych on-line + + + + -

liczba utworzonych miejsc pracy w zakresie gastronomii + + + + +/-

liczba miejsc pracy utworzonych w zakresie kultury + + + + +/-

liczba dostępnych dla niepełnosprawnych obiektów

użyteczności publicznej

+ + + + -

wzrost ilości i jakości usług w zakresie kultury +/- +/- + + -

Wskaźniki oddziaływania

liczba pojazdów korzystających z dróg ( w okresie 1 roku) + + + + +

spadek liczby wypadków drogowych ( w okresie 1 roku) + + + + +

wzrost bezpieczeństwa ruchu na zmodernizowanych drogach + + + + +/-

wzrost atrakcyjności terenów pod kątem inwestycyjnym i

turystycznym

+ +/- + +/- -

poprawa stanu środowiska naturalnego +/- +/- + +/- -

podwyższenie standardu nauczania +/- +/- + +/- -

poprawa dostępu do podstawowej infrastruktury sportowej + +/- + +/- -

liczba utworzonych bądź utrzymanych miejsc pracy + + + + +/-

aktywizacja zawodowa niepełnosprawnych + + + +/- -

poprawa warunków życia mieszkańców + + + +/- -

lepsze wykorzystanie posiadanych środków pieniężnych +/- - +/- - -

Gdzie: + - oznacza spełnienie kryterium, +/- - oznacza częściowe spełnienie kryterium, zaś

- - oznacza brak spełnienia kryterium.

19

Ocena stopnia realizacji celów

i wskaźników ogólnych

Poniżej przedstawiamy ocenę stopnia realizacji

celów Strategii i Programu Rozwoju Lokalnego

oraz wskaźników Programu. Ocena dla

każdego wymienionego poniżej celu jest

średnią arytmetyczną oceny pracowników

Urzędu Miasta i/lub jednostek podległych oraz

oceny dokonanej przez ekspertów

uczestniczących w badaniu. Podczas oceny

brano pod uwagę przede wszystkim faktyczny

stan realizacji działań wchodzących w zakres

realizacji danego celu, ale także perspektywę

i możliwość realizacji danego celu

w najbliższej przyszłości. Zastosowano skalę

od 0 do 3, gdzie 0 oznaczało sytuację braku

realizacji celu, zaś 3 oznaczało sytuację,

w której dany cel został już zrealizowany.


lata 2007-2015

Cele Stopień

realizacji

celu w skali

od 0 do 3

Tworzenie jak najlepszych warunków do trwałego wzrostu przedsiębiorczości

mieszkańców oraz lokalizacji inwestycji w mieście

1,5

C1.1: Wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw 3

C1.2: Wspieranie instytucji otoczenia biznesu 0

Stała poprawa jakości życia i bezpieczeństwa publicznego mieszkańców 2,5

C2.1: Podniesienie poziomu oraz dostępności usług publicznych, w tym oświaty,

kultury, rekreacji i sportu, pomocy społecznej

2

C2.2: Zwiększenie bezpieczeństwa i porządku publicznego 3

C2.3: Wspieranie rozwoju budownictwa mieszkaniowego oraz remonty

istniejących budynków

3

C2.4: Wykorzystanie walorów i zapewnienie stałej poprawy stanu środowiska

przyrodniczego

2

C2.5: Zapewnienie wysokiej jakości usług komunalnych 2

C2.6: Poprawa stanu bezpieczeństwa na drogach miejskich 3

Wzmacnianie poczucia tożsamości mieszkańców poprzez pielęgnowanie tradycji,

rozwój kultury i pobudzanie aktywności społecznej.

2,5

C3.1: Umacnianie tradycji Przasnysza opartej na dziedzictwie kulturowym 3

C3.2: Wykreowanie nowych atrakcji i przedsięwzięć kulturowych, które byłyby

„znakami firmowymi” miasta

1

C3.3: Zwiększenie atrakcyjności Przasnysza dla mieszkańców i turystów 2

C3.4: Aktywizacja społeczności lokalnej i organizacji pozarządowych 3

Gdzie: 0 - oznacza brak realizacji celu, zaś 3 pełną realizację celu.

20

Ocena sposobu

powstawania dokumentu

oraz roli mieszkańców

w jego tworzeniu

Model przygotowywania dokumentu


lata 2007-2015

Do opracowania Strategii został powołany

zespół w skład, którego wchodzili pracownicy

Urzędu Miasta, radni miejscy oraz

przedstawiciele osiedli. Dokument został więc

opracowany „własnymi siłami” bez udziału

ekspertów zewnętrznych. Wynikało to m.in. ze

złych doświadczeń we współpracy

z ekspertami (firmami) zewnętrznymi.

Stymulatorem była tutaj przede wszystkim

możliwość pozyskania środków zewnętrznych

uruchamianej wówczas perspektywy

finansowej 2007-2013. Z tego też powodu

dokument opracowywany był w bardzo

szybkim tempie. Cele strategiczne (jak cały

dokument) zostały wypracowane przez

członków powołanego zespołu. Z założenia

dokument Strategii miał to być dokument

ogólny, do którego opracowane miały być

później programy wykonawcze (program

rewitalizacji i program rozwoju lokalnego oraz

program rozwiązywania problemów

społecznych). W niewielkim stopniu w procesie

przygotowania Strategii uczestniczyli

mieszkańcy miasta.



Do opracowania Programu Rozwoju

Lokalnego, podobnie jak w przypadku Strategii

został powołany zespół w skład, którego

wchodzili pracownicy Urzędu Miasta, radni

miejscy oraz przedstawiciele osiedli. Podczas

opracowania dokumentu nie zorganizowano

konsultacji społecznych. Opracowanie

dokumentu polegało na przedłożeniu

pomysłów na działania prorozwojowe oraz

dyskusji nad możliwością ich wdrożenia przez

członków zespołu. Również w tym przypadku

dokument był opracowywany w bardzo

szybkim tempie.

Wiedza na temat procesów

partycypacji

Osoby, z którymi przeprowadzono wywiady

w trakcie realizacji niniejszego badania mają

wiedzę na temat procesów partycypacji

społecznej. Postrzegają ten proces jako

potrzebny a wręcz konieczny, wskazując przy

tym na trudności z tym związane. Proces

partycypacji wymaga w ich opinii

przygotowania mieszkańców oraz zachęt do

aktywności.

W procesie przygotowania ocenianych

dokumentów strategicznych procesy te,

według obecnego stanu ich wiedzy, nie były

realizowane. Natomiast planowane są do

wykorzystania w przyszłości – trwa obecnie

budowanie grupy osób zaangażowanych

społecznie w mieście. W ich oczach wiedza

i zaangażowanie mieszkańców jest obecnie

dużo większa niż w momencie przygotowania

Strategii i Programu Rozwoju Lokalnego.

21

Rola mieszkańców w tworzeniu

dokumentu

Mieszkańcy miasta w niewielkim stopniu

uczestniczyli w pracach nad opracowaniem

dokumentów strategicznych. Duża część

z nich natomiast zdaje sobie sprawę z istnienia

tych dokumentów. Przedstawiają to poniższe

wykresy.

Wykres 2. Procent mieszkańców, którzy deklaratywnie wskazali udział w konsultacjach społecznych

dokumentu w stosunku do liczby osób, które słyszały o dokumencie.

Źródło: opracowanie własne na podstawie badania CATI (n=200).

6

7

8

9

2 4 6 8 10

Strategia Rozwoju Miasta

Strategia Rozwiązywania Problemów

Społecznych

Program Rozwoju Lokalnego

Lokalny Program Rewitalizacji

Czy brała Pani/Pan udział w konsultacjach społecznych dotyczących [%]

Wykres 1. Znajomość dokumentów strategicznych miasta wśród mieszkańców [%].


34

40

54

56

63

55

43

42

3

5

3

2

25 50 75 100


Społecznych




Czy słyszał/a Pan/i o takich dokumentach, jak:

Tak Nie Nie wiem/trudno powiedzieć

22

Niewielki zakres partycypacji w konsultacjach

społecznych dokumentów (Strategii Rozwoju

Miasta oraz Programu Rozwoju Lokalnego)

znajduje odzwierciedlenie we wskazaniach

dotyczących sposobów przeprowadzania

konsultacji społecznych, jak również wiedzy

respondentów na temat podmiotów

organizujących konsultacje.

Wykres 3. Wiedza na temat sposobów przeprowadzenia konsultacji społecznych wśród respondentów

badania [osoby].


Wykres 4. Wiedza na temat podmiotu organizującego konsultacje [osoby].


3

3

4

8

1

2

3

2

2

3

3

2

2

3

2

2

1

1

1

0 4 8 12 16

Strategia Rozwiązywania

Problemów Społecznych




W jaki sposób przeprowadzano konsultacje społeczne?

Spotkanie/spotkania konsultacyjne Sondaż wśród mieszkańców

Konsultacje internetowe Możliwość składania wolnych wniosków

Inne Nie wiem/nie pamiętam

3

4

6

10

1 1

2

1

1

1

0 4 8 12


Społecznych




Kto organizował konsultacje społeczne?

Urząd Miasta Ośrodek Pomocy Społecznej

Organizacja pozarządowa działająca na terenie Nie wiem/nie pamiętam

23

Mieszkańcy, którzy mieli styczność

z procesem konsultacji ocenili również dobrze

ich użyteczność. Ocenę przedstawia poniższy

wykres.

Wykres 5. Ocena użyteczności przeprowadzonych konsultacji [osoby].


3

1

2

3

2

3

3

4

1

1

1

1

1

2

0 4 8 12


Społecznych




Jak ocenia Pani/Pan użyteczność przeprowadzonych konsultacji

Zdecydowanie pozytywnie Raczej pozytywnie

Raczej negatywnie Zdecydowanie negatywnie

Nie wiem, trudno powiedzieć

24

Natomiast zdecydowana większość

respondentów badania ilościowego nie

uczestniczyła w konsultacjach społecznych

ocenianych dokumentów. Powody braku

uczestnictwa przedstawia poniższy wykres.

Wśród najczęściej wskazywanych powodów

nieuczestniczenia w konsultacjach Strategii

wskazywano: brak zainteresowania tematem

konsultacji po stronie mieszkańców oraz brak

zaangażowania w życie miasta ze strony

mieszkańców, brak czasu i brak informacji na

temat konsultacji. Powody braku uczestnictwa

w konsultacjach Programu Rozwoju Lokalnego

były identyczne: brak zaangażowania w życie

miasta, brak czasu, brak zainteresowania oraz

brak wiedzy o konsultacjach.

Wykres 6. Powody nieuczestniczenia w konsultacjach społecznych [%]


1

1

3

1

15

17

26

28

6

4

8

5

2

2

3

2

2

1

1

1

6

8

7

9

5

10

12

8

1

2

2

2

0 10 20 30 40 50 60 70

Strategia Rozwiązywania

Problemów Społecznych




Z jakiego powodu nie brał/brała Pani udziału w konsultacjach

społecznych?

Nie były one organizowane

Były organizowane, ale nie wiedziałam/wiedziałem o ich realizacji

Nie interesowała mnie poruszana tematyka

Nie wierzę, że głos mieszkańców ma znaczenie w kreowaniu polityki miejskiej

Konsultacje organizowano w nieprzystępnym miejscu

Konsultacje organizowano w nieprzystępnym czasie

Inne

Nie wiem/nie pamiętam

25

Ocena roli dokumentu

w podejmowaniu decyzji

przez samorząd

Zarówno w przypadku Strategii Rozwoju

Miasta Przasnysza na lata 2007-2015, jak i w

przypadku Planu Rozwoju Lokalnego dla

Miasta Przasnysza na lata 2008-2015,

zapisane w nich cele i zadania oraz projekty

były wynikiem wiedzy o koniecznych

działaniach oraz potrzebach samorządu

i mieszkańców. W każdym z obu przypadków

opracowanie zapisów dokumentów

poprzedzone było analizą tych potrzeb

i dyskusją nad możliwością realizacji

poszczególnych pomysłów. Zatem realizacja

przedsięwzięć Miasta jest powiązana

z zapisanymi celami strategicznymi i jak

pokazuje wcześniejsza ocena, są one

w większości przypadków realizowane.

Dokumenty strategiczne były więc swego

rodzaju podsumowaniem przemyśleń nad

procesami rozwoju Miasta.

Priorytety realizacji działań

samorządu w oczach

mieszkańców

Polityka miejska w Przasnyszu jest ocenia

pozytywnie przez mieszkańców miasta.

Większość z nich widzi pozytywne zmiany,

które zachodzą w mieście. Zdecydowanie

pozytywnie o działaniach władz miasta

wypowiada się co trzeci respondent badania

ilościowego.

Wykres 7. Ocena realizacji polityki miejskiej w Przasnyszu [%]


67

24

3

7

1

0 20 40 60 80 100

W mieście zaszły istotne zmiany, przede

wszystkim na lepsze

W mieście zaszły istotne zmiany, zarówno

na lepsze, jak i na gorsze

W mieście zaszły istotne zmiany, przede

wszystkim na gorsze

Nie zauważyłam/zauważyłem istotnych

zmian

Nie wiem/trudno powiedzieć

Jak ogólnie ocenia Pani/Pan politykę miejską prowadzoną w Przasnyszu w

latach 2007-2015?

26

Obszary, które w największym stopniu uległy

poprawie na przestrzeni ostatnich lat to

w oczach respondentów obszary sportu

i rekreacji w mieście, edukacji przedszkolnej

i podstawowej oraz obszar bezpieczeństwa

i porządku publicznego. Z kolei do obszarów,

w których zauważono najmniejsze zmiany na

przestrzeni okresu obowiązywania Strategii

zaliczano najczęściej obszary: zmian na rynku

pracy, ochrony zdrowia, procesów zmiany

liczby ludności miasta. Przedstawiają to

poniższe wykresy.

Wykres 8. Obszary poprawy polityki miejskiej w oczach mieszkańców [%].


1

1

1

2

2

3

4

5

6

6

7

7

7

7

9

10

11

12

0 5 10 15

Zmiany na rynku pracy

Turystyka

Zmiana liczby ludności miasta

Ochrona zdrowia

Aktywność mieszkańców i organizacji

pozarządowych

Przedsiębiorczość mieszkańców i

inwestycje

Jakość życia mieszkańców i ich rodzin

Kultura

Jakość świadczenia usług publicznych

Usługi komunalne

Budownictwo mieszkaniowe

Środowisko naturalne

Budowa marki miasta

Edukacja na poziomie gimnazjum

Bezpieczeństwo i porządek publiczny

Edukacja na poziomie podstawowym

Edukacja przedszkolna

Sport i rekreacja

W jakich obszarach w latach 2007-2015 zauważyła/zauważył Pani/Pan

największą poprawę

27

Podobną ocenę można przedstawić analizują

wyniki pytania o ocenę stopnia realizacji

poszczególnych celów dokumentów

strategicznych Miasta. Respondenci najwyższe

oceny stopnia realizacji celów wskazywali dla

takich celów jak rozwój sportu i rekreacji, rozwój

edukacji dzieci i młodzieży, dbałość o stan

środowiska naturalnego, rozwój kultury i

bezpieczeństwo publiczne. Jako cele

realizowane w najmniejszym stopniu

wskazywano z kolei walkę z bezrobociem

i rozbudowę oferty turystycznej Miasta.

Przedstawia to poniższy wykres.

Wykres 9. Obszary stagnacji w polityce miejskiej w oczach mieszkańców [%].


1

1

2

2

2

3

3

3

3

4

5

6

7

8

8

8

16

20

0 5 10 15 20 25

Edukacja przedszkolna

Jakość świadczenia usług publicznych

Edukacja na poziomie podstawowym

Edukacja na poziomie gimnazjum

Budowa marki miasta

Usługi komunalne

Aktywność mieszkańców i organizacji…

Środowisko naturalne

Sport i rekreacja

Inne

Kultura

Jakość życia mieszkańców i ich rodzin

Budownictwo mieszkaniowe

Bezpieczeństwo i porządek publiczny

Turystyka

Zmiana liczby ludności miasta

Ochrona zdrowia

Zmiany na rynku pracy

W jakich obszarach w latach 2007-2015 zauważyła/zauważył Pani/Pan

najmniejszą poprawę

28

Priorytety do realizacji w przyszłości w oczach

mieszkańców to najczęściej rozwój edukacji

dzieci i młodzieży, rozwój przedsiębiorczości,

walka z bezrobociem, dbałość o stan

środowiska naturalnego, rozwój sportu

i rekreacji. W każdym z powyższych obszarów

ponad 70% respondentów upatruje obszarów

priorytetowych z perspektywy polityki miejskiej

w kolejnych latach.

Wykres 10. Stopień realizacji celów Miasta w oczach mieszkańców [%]


1

2

4

3

4

4

4

6

5

4

6

11

11

17

9

12

14

14

18

6

11

11

13

13

16

19

17

18

21

24

29

29

24

34

33

32

33

35

17

17

20

29

24

22

23

23

22

26

24

33

27

23

30

28

26

22

22

31

27

18

22

12

18

14

18

10

12

16

10

16

8

13

9

11

8

7

30

18

14

22

18

8

7

11

4

7

11

5

6

9

4

7

8

6

4

15

26

33

11

29

32

32

26

41

31

18

12

10

19

9

11

9

18

14

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%

Walka z bezrobociem

Rozbudowa oferty turystycznej

Rozwój systemu wsparcia dla osób zagrożonych

ubóstwem

Rozwój przedsiębiorczości

Wspieranie budownictwa mieszkaniowego

Poprawa systemu opieki społecznej

Aktywizacja społeczności lokalnej, w tym wsparcie

instytucji pozarządowych i ich współpracy z samorządem

Wsparcie i aktywizacja osób starszych

Profilaktyka i rozwiązywanie problemów rodzinnych

Kształcenie i rozwój kompetencji osób dorosłych

Budowa systemu wsparcia dla osób niepełnosprawnych

Rozwój usług komunalnych

Poprawa jakości świadczenia usług publicznych

Poprawa jakości edukacji

Poprawa bezpieczeństwa publicznego

Rozwój kultury

Dbanie o stan środowiska naturalnego

Rozwój edukacji wśród dzieci i młodzieży

Rozwój sportu i rekreacji

Poniżej przedstawione zostały najważniejsze cele jakie postawiły sobie władze miejskie

w latach 2007-2015. Proszę o ocenę stopnia ich realizacji

5 zdecydowanie zrealizowany cel 4 3 2 1 zdecydowanie niezrealizowany cel Nie wiem/ trudno powiedzieć

29

Wyniki badania wskazują, że szereg działań

sformułowanych w dokumentach

strategicznych, w tym w Strategii Rozwoju

i PRL są często wskazywane jako dziedziny

ważne lub bardzo ważne w odniesieniu do

najbliższej przyszłości. Wskazywałoby to więc

na aktualność sformułowanych celów jak

również konieczność prowadzenia dalszych

działań w tych obszarach.

Wykres 11. Priorytety w polityce miejskiej w oczach mieszkańców [%].


25

25

24

36

27

35

32

33

28

37

35

33

47

43

37

46

67

61

53

26

32

34

25

37

30

35

34

39

31

34

38

24

29

36

30

13

21

29

25

22

22

22

26

18

19

14

20

16

17

15

15

16

13

16

9

9

10

9

8

6

5

6

4

6

6

5

6

5

5

4

4

6

5

6

6

4

6

2

3

5

1

3

3

2

2

2

4

3

4

1

1

1

5

2

2

11

14

13

9

5

11

8

12

7

10

7

8

8

9

8

3

3

2

4

0% 20% 40% 60% 80% 100%

Rozbudowa oferty turystycznej

Aktywizacja społeczności lokalnej, w tym wsparcie

instytucji pozarządowych i ich współpracy z samorządem

Kształcenie i rozwój kompetencji osób dorosłych

Wspieranie budownictwa mieszkaniowego

Rozwój usług komunalnych

Poprawa jakości edukacji

Wsparcie i aktywizacja osób starszych

Profilaktyka i rozwiązywanie problemów rodzinnych

Poprawa jakości świadczenia usług publicznych

Poprawa systemu opieki społecznej

Poprawa bezpieczeństwa publicznego

Rozwój kultury

Rozwój systemu wsparcia dla osób zagrożonych

ubóstwem

Budowa systemu wsparcia dla osób niepełnosprawnych

Rozwój sportu i rekreacji

Dbanie o stan środowiska naturalnego

Walka z bezrobociem

Rozwój przedsiębiorczości

Rozwój edukacji wśród dzieci i młodzieży

Działania w jakich dziedzinach są najważniejsze z Pani/Pana perspektywy w polityce

miejskiej w najbliższych 5 latach?

5 zdecydowanie ważne 4 3 2 1 zdecydowanie nieważne Nie wiem/trudno powiedzieć

30

Najważniejsze

wnioski

Dokument Strategii Rozwoju Miasta jak również

dokument Programu Rozwoju Lokalnego są

dokumentami, w których zachowano

generalną logikę konstrukcji (diagnoza,

kierunki rozwoju), natomiast zawierają wiele

braków w sensie metodycznym. Brak jest na

przykład pogłębionej diagnozy w dokumencie

Strategii, brak jest operacjonalizacji,

zapisanych celów w postaci wskaźników, czy

też brakuje opisu sposobu finansowania

działań zapisanych w Strategii czy Programie.

Dokumenty nie zawierają również opisów

sposobów monitorowania realizacji zadań, jak

i ewaluacji wykonanych już zadań. Podczas

opracowania nowej strategii (aktualizacji

istniejącej) należy wykorzystać najlepsze

wzorce budowania dokumentów

strategicznych (opisanych np.

w: Dziemianowicz W., Szmigiel-Rawska K.,

Nowicka P., Dąbrowska A., Planowanie

strategiczne, Warszawa 2012).

Zapisane cele strategiczne oraz wskaźniki

w znacznej części spełniają kryteria SMART.

W zasadzie w przypadku pojedynczych

celów/wskaźników wskazać można na pewne

braki. Zdecydowanie najsłabiej wypada ocena

wskaźników/celów przez pryzmat kryterium

time-bound (określony w czasie).

W odniesieniu do aktualizacji dokumentu

rekomenduje się weryfikację wypracowanych

celów w oparciu o metodykę SMART lub inną

(np. CREAM1).

1 Kot T., Weremiuk A., Wskaźniki w zarządzaniu

strategicznym, Warszawa 2012, str. 43.

Biorąc pod uwagę stopień realizacji celów obu

dokumentów przede wszystkim należy

wskazać że są one realizowane, choć

w różnym stopniu. W zasadzie tylko

w odniesieniu do jednego z celów Strategii

stopień realizacji celu (Tworzenie jak

najlepszych warunków do trwałego wzrostu

przedsiębiorczości mieszkańców oraz

lokalizacji inwestycji w mieście) jest

połowiczny. W pozostałych przypadkach cele

realizowane są w zadowalającym stopniu.

W związku z realizację celów rekomenduje się

prowadzenie bieżącego monitoringu stanu

realizacji Strategii oraz Programu Rozwoju

Lokalnego, także w odniesieniu do

dokumentów aktualizacyjnych. Pozwoli to

w przyszłości w trybie ciągłym oceniać stan

realizacji celów dokumentów strategicznych.

Rekomenduje się również opracowanie

narzędzia informatycznego (np. w postaci pliku

xls) pozwalającego na bieżąco śledzić stopień

realizacji założonych wskaźników.

Do opracowania Strategii i Programu Rozwoju

Lokalnego został powołany każdorazowo

zespół, w skład którego wchodzili pracownicy

Urzędu Miasta, radni miejscy oraz

przedstawiciele osiedli. Dokumenty zostały

wypracowane „własnymi siłami” bez udziału

ekspertów zewnętrznych. Wynikało to m.in. ze

złych doświadczeń we współpracy

z ekspertami (firmami) zewnętrznymi. Również

cele strategiczne Strategii zostały

wypracowane przez członków powołanego

zespołu, podobnie zresztą jak projekty wpisane

do PRL.

Osoby, z którymi przeprowadzono wywiady

w trakcie realizacji niniejszego badania mają

wiedzę na temat procesów partycypacji

społecznej. Postrzegają ten proces jako

potrzebny a wręcz konieczny, wskazując przy

31

tym na trudności z tym związane. Proces

partycypacji wymaga w ich opinii

przygotowania mieszkańców oraz zachęt do

aktywności. W procesie przygotowania

ocenianych dokumentów strategicznych

procesy partycypacji społecznej nie były

realizowane (mieszkańcy miasta w niewielkim

stopniu uczestniczyli w pracach nad

opracowaniem dokumentów strategicznych).

Rekomenduje się – w odniesieniu do procesów

aktualizacyjnych dokumentów – wykorzystanie

procesów partycypacji społecznej

w formułowaniu ich założeń.

Zarówno w przypadku Strategii Rozwoju Miasta

Przasnysza na lata 2007-2015, jak

i w przypadku Planu Rozwoju Lokalnego dla

Miasta Przasnysza na lata 2008-2015,

zapisane w nich cele i zadania oraz projekty

były wynikiem wiedzy o koniecznych

działaniach oraz potrzebach samorządu

i mieszkańców. W każdym z obu przypadków

opracowanie zapisów dokumentów

poprzedzone było analizą tych potrzeb

i dyskusją nad możliwością realizacji

poszczególnych pomysłów. Doświadczenia te

należy wykorzystać w odniesieniu do procesów

aktualizacyjnych dokumentów.

Polityka miejska w Przasnyszu jest ocenia

pozytywnie przez mieszkańców miasta.

Większość z nich widzi pozytywne zmiany,

które zachodzą w mieście. Obszary, które

w największym stopniu uległy poprawie na

przestrzeni ostatnich lat to w

oczach respondentów obszary sportu

i rekreacji w mieście, edukacji przedszkolnej

i podstawowej oraz obszar bezpieczeństwa

i porządku publicznego. Priorytety do realizacji

w przyszłości w oczach mieszkańców to

najczęściej rozwój edukacji dzieci i młodzieży,

rozwój przedsiębiorczości, walka

z bezrobociem, dbałość o stan środowiska

naturalnego, rozwój sportu i rekreacji. Obszary

te powinny być przedmiotem szczególnej

uwagi i konsultacji podczas opracowania

aktualizacji dokumentów.

Raport z ewaluacji Strategii Rozwoju Przasnysza do roku ... fileCzy dokumenty zawierają diagnozę,...

Documents

Transcript of Raport z ewaluacji Strategii Rozwoju Przasnysza do roku ... fileCzy dokumenty zawierają diagnozę,...