SỐ 69(7.417)

10/3/2019XUẤT BẢN TỪ NĂM 1985

PHÁT HÀNH CHỦ NHẬT HÀNG TUẦN TRÊN TOÀN QUỐC - ĐƯỜNG DÂY NÓNG: 0983309320 - GIÁ: 6.300Đ

http://baophapluat.vn

Những chàngtrai sinh ra đểlàm phụ nữ

Đâu là giới hạncủa đạo đức?

GIÁO VIÊN DÂM Ô:

TR.3 TR.15

TR.4-5-6-7-8

RANH GIỚI NÀO GIỮA BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ

THIÊN CHỨC LÀM VỢ?

Thầy giáo hiếp dâm, sàm sỡ,lạm dụng tình dục, dâm ô học

sinh cả nam và nữ. Thật đáng kinhtởm và xấu hổ! Và đây cũng chínhlà hồi chuông báo động đỏ cho cảxã hội!

Sinh ra với hình con trai, đãtừng có một cuộc đời như

bao người khác, nhưng từ sâuthẳm trong họ là một con ngườikhác, một người phụ nữ. Hànhtrình tìm lại chính mình khiến họchịu đựng không ít sự kì thị.

2 http://baophapluat.vnSố 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019 ĐỌC CHẬM

lTÒA SOẠN: Số 42 ngõ 29 Nguyễn Chí Thanh,phường Ngọc Khánh, quận Ba Đình, Hà Nội.* ĐT: (024) 37245180 * Fax: (024) 37245178 *Email: baoplvn2014@gmail.com.lGPXB số 86/GP-BTTTT ngày 06/03/2014 doBộ TTTT cấp.lGiấy phép sửa đổi, bổ sung số 290/GP-BTTTT ngày 22/9/2014 do Bộ TTTT cấplThiết kế mỹ thuật tại Tòa soạn.

l In tại Cty TNHH một thành viên In báo Hà NộiMới, Cty In Ba Đình.

lCơ quan đại diện:TP HCM: Tầng 3 số 200C Võ Văn Tần, phường 5, quận 3 TP HCM * ĐT: (028) 38181281 * Fax: (028) 38181282 * Email: baophapluatvn@vnn.vn.TP Cần Thơ: 109 Trần Văn Hoài, phường Xuân Khánh, quận Ninh Kiều,TP.Cần Thơ * ĐT/Fax: (0292) 3819009 * Email: canthophapluatvn@gmail.com.Duyên hải phía Bắc:Số 10 đường Hồ Sen, quận Lê Chân, TP Hải Phòng. *ĐT: 0912181122Miền Trung và Tây Nguyên: Số 4 Hoàng Văn Thụ, TP Pleiku, tỉnh GiaLai. ĐT: (0269) 3658888 *Fax: (0269) 365 7777 * Email: mientrungplvn@gmail.comlVăn phòng liên lạc Báo PLVN KV Bắc Miền Trung: Số 56 đườngNguyễn Thị Minh Khai, TP Vinh, tỉnh Nghệ An * ĐT: 0968115998

lVăn phòng đại diện Báo PLVN:Quảng Ninh: Số 701 đường Nguyễn Văn Cừ, phường Hồng Hà, TP Hạ Long, tỉnhQuảng Ninh * ĐT: 0912 181122Thừa Thiên Huế: Số 22 đường Nguyễn Lương Bằng, phường Phú Hội, TP Huế,tỉnh Thừa Thiên Huế.*ĐT: 0903029099Đồng Nai: Số 134 đường Phan Trung, phường Tân Tiến, TP Biên Hòa, tỉnh ĐồngNai * ĐT: 0918442754Kiên Giang: Số 916 Nguyễn Trung Trực, phường An Hòa, TP Rạch Gia, tỉnh KiênGiang * ĐT: 0905555722Phú Thọ: Số 2747 đường Hùng Vương, phường Nông Trang, TP Việt Trì, tỉnhPhú Thọ *ĐT: 0968699633

MÃ ĐẶT BÁO: B51 Giá: 6.300Đ(SÁU NGHÌN BA TRĂM ĐỒNG)

lTổng Biên tập:TS. ĐÀO VĂN HỘI

lPhó Tổng Biên tập thường trực:ĐẶNG NGỌC LUYẾN

lPhó Tổng Biên tập:VŨ HOÀNG DIỆP

TRẦN ĐỨC VINH

lTổ chức thực hiện:TRẦN NGỌC HÀ

1.Anh Chánh Văn, nhà vănHoàng Anh Tú đã nhận xét

vô cùng tinh tế như thế: “Phụ nữlàm gì cũng vì tình yêu trong họ.Dù nanh nọc của một bà mẹchồng với con dâu thì cũng là vìtình yêu cực đoan của một bà mẹvới con trai mình. Dù chịu trămngàn khổ đau đi chăng nữa, nếuyêu, họ vẫn điềm nhiên chịu. Dùhọ làm gì tồi tệ với đàn ông thìvẫn là vì yêu đau mà đâm hận,còn hận là vẫn còn yêu”.

Khi đem tình yêu ra soi chiếu,mọi câu hỏi đều được trả lời. Phụnữ khi yêu, họ có thể yêu đến tậncùng chân sợi tóc của họ. Mọi suynghĩ của họ luôn thuộc về tìnhyêu. Họ vốn chẳng cần bất cứ thứgì khác nếu họ đang hạnh phúc.Với phụ nữ, tình yêu như hơi thở!Đàn ông nào hiểu và trân trọngđiều đó, họ sẽ có trái tim ấy mộtcách trọn vẹn! Đàn ông tốt nhưđôi cánh cho phụ nữ! Đàn ông tệsẽ là địa ngục với cô ấy! Phụ nữ,họ làm được rất nhiều điều phithường, hi sinh, tận tụy cũng vìyêu. Và ngược lại, họ trở nên độclập, tự trọng, buông bỏ, không lụytình cũng bởi tình yêu đã hết.Hoặc giả, người đàn ông nào đóđã cho họ những bài học quý giá,về những nhầm lẫn trong tìnhyêu, họ sẽ nhận ra, khi tình yêu ấychơi vơi! Thì đấy, nhiều ngườichồng phản bội vợ mình nhưngtình yêu trong lòng người vợ chỉsứt mẻ đi, thậm chí vỡ vụn màkhông biến mất. Mảnh vỡ của nólàm đau người bị phản bội chứkhông khiến cô ấy hết yêu ngườiđàn ông đã làm đau họ!

Phụ nữ khi yêu luôn tin rằnganh ta giống như những gì mìnhnghĩ. Mà mình thì lại nghĩ quá vềanh ta. Mà mình lại khoác choanh ta chiếc áo quá rộng. Mìnhkhoác đấy rồi mình lại tin vào thứmình đã khoác đấy. Cho đến mộtngày, lòng yêu giảm bớt đi từchính những thứ ta đã khoác lênanh chàng của ta. Mắt nhắm hờkhi yêu nên kết hôn mắt mở to rathì vỡ mộng. Có câu, đàn bàtrưởng thành vì tổn thương,không phải nhờ năm tháng. Họsinh ra chẳng ai có sẵn sự mạnhmẽ, kiên cường, có chăng vì họkhông có một bờ vai đúng nghĩađể dựa, bởi họ đã chịu quá nhiềutổn thương mà sau cùng nhận ra,ngoài trưởng thành mà độc lập,ngoài tin tưởng chính mình, dựavào mình mà sống thì không còncách nào khác.

Vậy nên, phụ nữ ngày càngđộc lập và trưởng thành hơn.Trưởng thành sau những cơn đau,sau những gì họ đã dũng cảm đốidiện. Chẳng hạn, khi đàn ông cóngười thứ ba, gần như 100% phụnữ lao vào cấu xé cho rằng ngườiphụ nữ kia là “yêu nữ”, còn anhchồng, kẻ gây tổn thương cho tất

cả những người phụ nữ họ yêu, sẽtựa như chẳng liên quan! Trongkhi, nếu như họ luôn giữ đượctình yêu, luôn song hành bênnhau thì chẳng người thứ ba nàochen vào được… Cùng nhau, lànghĩa dày tình thâm. Là trưởngthành. Là đầy ắp những buồn vuichắt chiu có được qua từng ngày,từng năm tháng. Là yêu cả dánglưng vợ, cái bóng của chồng. Làthương cả giọng cười, hơi thở. Làrưng rưng với từng ngón taychạm nhẹ lên môi nhau. Dẫu cóđôi phen sứt mẻ thì không cònthắt lòng mỗi khi nhìn lại vết mẻsứt đó. Dẫu có vài bận tổn thươngnhau thì cũng không phải thở hắtra khi vô tình gặp lại…

2.PGS Toán, Chu Cẩm Thơ,người vừa được vinh danh

trong 50 người phụ nữ có ảnhhưởng nhất Việt Nam năm 2019chia sẻ: “Tôi được dạy phải biếttha thứ. Nhưng tôi gặp khó khănkhi phải bước qua ranh giới củanhững đớn đau, khó chịu khi bịngười khác gây tổn hại cho mình.Đôi lần tôi tự vấn mình rằng, khitôi bị thương, tôi đau, tôi mất mátthì tôi đâu có còn nguyên vẹn,còn đủ sức để tha thứ. Tôi lại tựdạy mình rằng, cần phải sống đầyniềm vui, làm gương cho niềmvui được tồn tại, để giúp mọingười nhìn vào đó, quên đi ghentị, quên đi muộn phiền. Nhưng tôiđâu biết rằng, trong mỗi conngười đang còn đau đớn kia, khinhìn thấy cái niềm vui hiển hiện,có người đã không thể vơi đi mà

còn lại bị tăng lên những lo lắngmuộn phiền, hoặc có những lúc,niềm vui kia lại chính là con dao,khoét thêm đau đớn vào vếtthương đang rỉ máu. Nên chúngta chỉ có thể làm chủ mình, tựđịnh danh cho cảm xúc và hìnhtượng mà mình sẽ mang đến màthôi. Chúng ta chớ lo âu hay cốgắng tạo ra điều gì mà mìnhkhông thể làm chủ”.

Với những người phụ nữ, sựcân bằng của bản thân là quantrọng nhất. Và khoan dungchính là sự duy trì cân bằng củabản thân mỗi chúng ta, vì niềmvui của chính chúng ta, bất kểngười khác làm gì. Khi bạn cókhoan dung thì bạn sẽ cảm nhậnđược niềm vui khi quan sát tấtthảy những hoạt động của mọingười. Để có được sự khoandung, chắc hẳn nên bắt đầubằng việc không phán xét. Khibạn không tự nhận trách nhiệmphán xét, bạn sẽ chấp nhậnnhững tiêu cực từ người khácmang lại, bạn sẽ không sốt ruột,không khó chịu, không đổ lỗikhi có bất trắc xảy ra.

Và trong cuộc đời, sẽ có baonhiêu người trong chúng ta giữlại trong lòng những hình ảnhđẹp của người yêu hay ngườibạn đời, để khi còn nhau thì trântrọng nhau, khi mất nhau thìthương nhiều hơn nữa. Tìnhthương chẳng bao giờ là thứchung chung, cũng chẳng phảilà cái thứ cảm xúc phát sinh banbố, nó là thứ được sinh ra từ

việc nghĩ cho nhau, từ việc lưugiữ những hình ảnh đẹp trongđời nhau và giữ hình ảnh đótrong lòng mãi mãi. Người tahay tìm ra lý do để ghét nhauhoặc bao che cho những lầm lỗicủa mình, chứ tôi thấy khôngnhiều người nói về việc họ đãgiữ hình ảnh đẹp nhất về ngườiđã đồng hành cùng cuộc đời họnhư thế nào. Dù cuộc sốngnghèo khó hay giàu sang thìcũng luôn có những khoảnhkhắc đẹp cho những hình ảnhđáng nhớ được hiện diện tronglòng một ai đó. Những ngườiích kỷ thường ít tạo ra nhữnghình ảnh đẹp cho người khácnhớ. Những người vô tâm thìcàng không. Họ sinh ra để đòihỏi được yêu, được nhận chứkhông khiến bạn cảm thấy cótình thương hoặc sống để chongười khác. Bởi những ngườisống không biết thương ngườikhác, chẳng bao giờ duy trì mộtmối quan hệ lâu bền, trừ philòng nhân từ của bạn hoặc sứcchịu đựng của bạn đạt đến độphi thường.

Như vậy mình sẽ bao dunghơn, nếu trên đường đời họ gặpnhững sai lầm; cũng là nhắcmình sẽ trách nhiệm hơn trongviệc tạo ra những thân thương,ấm áp. Những con người ấy, dùmất hay còn, thì cách nghĩ vềnhau vẫn luôn đẹp, những sânhận đâu đó vì những điều chưađược trong một khoảng thờigian nào đó cũng biến mất. Aicũng qua thời yêu vì yêu là việc

của cảm xúc. Còn thương haykhông là chuyện khác. Thươnglà biết nghĩ cho nhau, nghĩ đếnnhau bằng những gì thân thuộcvà ấm áp nhất trong suốt cảcuộc đời. Bởi thế, có người thấythương, thấy nhung nhớ cả “vaiáo” đượm nước dãi trong giấcngủ bình yên của vợ mình. Bởitình yêu, cảm xúc, rồi sẽ chẳngthể nồng nhiệt như thuở banđầu, nhưng điều còn lại trongnhững bao dung ấy là tìnhthương, nó sẽ níu giữ trong timbạn những thanh thản! Nhấtđịnh không phải là những bonchen, tị hiềm…

3.Tháng 3, Hà Nội bỗng trởnên thật dịu dàng. Trong tiết

trời lành lạnh của mùa xuân, trênnhững thân cây cao, gầy và mảnhkhảnh, hoa sưa nở trắng tựa mâytrời. Màu hoa trắng trong, dịudàng và nhẹ nhõm. Mỗi lần cơngió nhẹ thổi qua, muôn vàn bôngli ti nhẹ chao mình giữa khôngtrung và rơi xuống tựa mưa tuyếtgiăng khắp lối về, xốn xangchênh chao trong lòng nhữngngười qua phố. Truyền thuyết vềhoa sưa có nhiều dị bản. Nhưngtất cả đều tôn vinh tình yêu vĩnhcửu của đôi lứa. Một câu chuyệnkể rằng, ngày xưa có một chàngtrai và cô gái yêu nhau tha thiết.Một ngày nọ, chàng trai phải lênđường ra trận. Trước khi đi,chàng tặng nàng một cây nhỏtrồng trong vườn nhà và dặn: Côgái chờ đợi suốt nhiều năm nhưngkhông thấy bóng dáng người yêutrở lại. Bỗng một năm, cái câychàng trai để lại bỗng trở nênxanh tốt. Mùa xuân đến, cây trổhoa toàn một màu trắng tinh.Người con gái khóc than trongđau thương tột cùng. Nàng khôngđi lấy chồng theo nguyện vọngcủa người thương và vẫn đợi chờtrong vô vọng. Từ đó, cứ mỗi độxuân sang, khi hoa sưa nở trắngtrời, người phụ nữ chung tình ấylại hóa điên và ngồi khóc thandưới gốc sưa kỷ niệm. Trong khiđó, một câu chuyện khác kể rằnghoa sưa là linh hồn của một côgái. Nàng chết khi mối tình vớichàng trai đất Thăng Long còndang dở. Quá nhớ thương, linhhồn của nàng không thể siêu thoátmà kết tinh thành loài hoa trắngtinh khiết. Cứ mỗi độ xuân về,hoa lại nở rộ và lụi tàn của mộtmối tình đau đớn… Hoa chỉ nởvà lụi trong một hai tuần của mưabụi bay tháng ba…

Tháng ba, tháng nhắc nhở vềnhững yêu thương, mong manh,… Nhắc nhở về những giêng haiđã hết, một mùa xuân sắp “cạnngày”. Nhắc nhở về những ngườiphụ nữ quan trọng trong đời, họsinh ra để được nâng niu, khôngchỉ một ngày mùng 8/3…

MIÊN THẢO

Tháng ba vềMọi cô gái nhỏ trên đời đều có giấc mơ về bạch mã hoàng tử, về Cánh buồm đỏthắm vào một ngày nào đó, xinh đẹp và rực rỡ, nhất định, sẽ đến trong cuộc đời.Cho tới ngày, các cô ấy bước tới ngưỡng cửa trọng đại - cánh cửa hôn nhân thìmọi đau đớn, tổn thương sẽ là những mảng màu kém sắc… Là khi ấy, các côthực sự “mỏng manh như tơ trời”…

lPhụ nữ là để yêu.

Chỉ 15 tháng có tới 6 vụviệc tày trời!

Những ngày này, dư luận cảnước xôn xao và phẫn nộ vì chỉtrong vài ngày liên tiếp, ba vụviệc thầy giáo dâm ô và gạ tìnhhọc sinh ở Bắc Giang và TháiBình. Ngày 4/3/2019, một phụhuynh của học sinh lớp 5A,Trường Tiểu học Tiên Sơn,huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giangphản ánh về việc ông D.T.M,giáo viên chủ nhiệm lớp 5A cóhành vi xâm hại tình dục vớihàng loạt cháu bé của lớp này.Thông tin này gây bức xúc vàhoang mang cho nhiều bậc phụhuynh. Theo phản ánh của phụhuynh này, giáo viên M. đã cóhành vi "sờ nắn, bóp..." vàovùng nhạy cảm của 15 em họcsinh nữ trong lớp, vì sự việcnhạy cảm nên đã phản ánh đếncơ quan chức năng ngành Giáodục địa phương.

Những ngày gần đây, trênmạng xã hội xuất hiện nhữngđoạn chat qua lại được cho là củamột thầy giáo “gạ tình” nữ sinhlớp 10 Trường THPT chuyên ởThái Bình gây xôn xao dư luận.Theo như chia sẻ, trong loạt tinnhắn trên, tài khoản được cho làcủa thầy giáo trường chuyên liêntục sử dụng những từ ngữ thểhiện tình cảm thái quá như: "Nhớđến cồn cào", "Đêm qua thầy ngủkhông được vì thầy đã dành tìnhcảm quá lớn cho em", "Chờ maikia còn lấy sức tận hưởng cảmgiác ngọt ngào bên em", "Muốnem*** và thầy khi ở bên nhau"...Theo như thông tin của ngườiđăng tải loạt tin nhắn này thì thầygiáo trong sự việc đã ngoài 40tuổi, là chủ nhiệm lớp 10, đã cógia đình và công tác lâu năm ởTrường THPT chuyên Thái Bình.Trước việc nhiều người muốnbiết danh tính và số điện thoạicủa thầy giáo trên, N.T.L.A chobiết: "Thầy đã khóa Facebook vàgần như tất cả học sinh biết

chuyện này đều phải khóa Face-book rồi".

Từ trước Tết Kỷ Hợi tại thịxã Lagi (Bình Thuận) đã lantruyền thông tin về cô giáo Hcông tác tại một trường THPTtrên địa bàn thị xã có quan hệtình cảm trái đạo đức với namsinh lớp 10 sinh năm 2003. Sauđó nhà trường nơi cô giáo nàyđang công tác và Công an thị xãLagi cũng nhận được đơn tốcáo việc chồng cô H và gia đìnhnam sinh đã bắt gặp cô H vànam sinh tại một nhà nghỉ.Được biết cô H là giáo viên dạymôn Toán và có dạy lớp củanam sinh có liên quan.

Trước đó, là Hiệu trưởngTrường Dân tộc nội trú ở PhúThọ lạm dụng tình dục học sinhnam và xa hơn, ở Đức Cơ, GiaLai, thầy giáo thể dục hiếp dâmmột nữ sinh. Thêm một vụ nữaở Hoài Đức - Hà Nội cũng gâyphẫn nộ khi thầy giáo 46 tuổidâm ô 3 nữ sinh mới chỉ họclớp 3. Vâng, vậy là năm 2018cộng với quý I năm 2019, có tới6 vụ thầy, cô giáo hiếp dâm,sàm sỡ, lạm dụng tình dục, dâmô học sinh cả nam và nữ. Thậtđáng kinh tởm và xấu hổ! Vàđây cũng chính là hồi chuôngbáo động đỏ cho cả xã hội chứkhông chỉ là việc xuống cấp vềtư cách, đạo đức của một bộphận giáo viên, mà báo động cảvề một môi trường, đáng lẽ raphải an toàn nhất, văn hoá vănminh nhất, đạo đức sáng ngờinhất… môi trường Giáo dục.Thật đau lòng!

Còn có vụ nào “chìm trongbóng tối”?

Tôi, chắc chắn sẽ không baogiờ vơ đũa cả nắm cả ngànhGiáo dục, bởi tôi biết còn cóhàng triệu người thầy cô tậntâm với nghề, vượt qua bao

nhiêu gian khó của đời sống vậtchất để mang kiến thức và trítuệ cũng như nhân cách đẹp chocác em học sinh. Ngay cảnhững người bạn thân cùng lớptôi, cũng có một số bạn vẫnđang đứng trên bục giảng vàngay cả trên FB này, cũng cóbiết bao người thầy, người côtận tụy dâng hiến thanh xuân vàtrí lực của mình vì một tươnglai tươi sáng cho thế hệ trẻ.

Nhưng đó là chuyện mà tôikhông đề cập ở đây, ngày hômnay. Điều tôi muốn đặt ra câuhỏi, sau khi chỉ trong vòng 15tháng, có tới 5 vụ việc tày trờitrong môi trường giáo dục (tôivẫn muốn viết hoa từ này), mànhững vụ việc như thế này,đáng lẽ, và chắc chắn khôngbao giờ được phép xảy ra ở môitrường giáo dục. Nhưng thậtđáng tiếc và đau lòng thay, nólại đã diễn ra. 15 tháng với 5 vụ,trung bình 3 tháng 1 vụ và có aidám khẳng định sẽ không có vụnào nữa xảy ra. Người ta cũngđặt ra câu hỏi: “15 tháng đã quakia, ngoài năm con heo nọc độilốt giáo viên kia, còn có vụ nào“chìm trong bóng tối” mà chưabị lôi ra ánh sáng không?”. Ai

dám trả lời là không?Nhưng câu hỏi của tôi,

không phải là còn bao nhiêuvụ chưa bị lôi ra ánh sáng màđiều tôi muốn hỏi là động cơnào lại dẫn đến việc nhữngcon người có tư cách như thếlại được đứng trên bục giảng;và giới hạn đạo đức của họnằm ở chỗ nào?

Có rất nhiều nguyên nhân,nhưng tôi nghĩ, việc tuyển đầuvào rất quan trọng. Nhưngthực sự ở các trường học, việctuyển đầu vào có thực sự khắtkhe, nghiêm túc đúng với yêucầu của một người giáo viênhay không? Tôi nghĩ khôngphải ngôi trường nào cũng làmrốt ráo chuyện này và việc đểlọt những “con yêu râu xanh”vào môi trường giáo dục là hệquả tất yếu nếu như đầu vàokhông tốt.

Tôi từng được nghe mộtngười thân ở quê chia sẻ, concủa họ ngoài việc học ở trường,buổi chiều phải cho ra thị trấncách nhà 7km để học thêmtiếng Anh. Khi tôi hỏi: “Saophải đi xa thế, thầy cô giáo ở xãđâu?” thì được trả lời rằng, đếncon của chính cô giáo dạy tiếngAnh còn phải ra thị trấn học

thêm, thì sao họ có thể cho conmình đến nhà cô giáo ấy để họcđược? Và “cô giáo ấy rất dốt,nhưng chạy chọt nên được vềtrường cấp 2 của xã dạy”. Vậyđấy! Và tôi nghĩ, đây chắcchắn không phải trường hợpduy nhất. “Chạy tiền” để đượcdạy trong khi năng lực khôngcó, nó cũng chả khác gì “chạytiền” để được dạy dù tư cáchđạo đức xuống cấp đến mứcthấp nhất và thảm cảnh đã xảyra giống như 5 thầy giáo “yêurâu xanh” kia.

Nhưng đâu chỉ là do đầuvào? Bởi có những kẻ như vịHiệu trưởng của Trường Dântộc nội trú kia, ông ta còn đứngđầu một ngôi trường, trong taybao nhiêu quyền phép, đạo mạovà đĩnh đạc, tư cách và thầnthái… Thế nhưng cuối cùngvẫn lộ ra bộ mặt thật của một kẻbệnh hoạn và vô đạo đức, mộtông Hiệu trưởng còn thú vậtnhư thế thì hỡi ôi, những anhgiáo trẻ hay chỉ là một thầy giáodạy môn Thể dục, nếu là một kẻdâm loàn, họ sẽ tác oai tác quáithế nào, khi mà học sinh luôn

có tâm trạng sợ hãi nêngiấu kín chuyện, phụhuynh đôi khi cũngkhông muốn làm rùmbeng vì “xấu chàng, hổai”, thầy đi tù thì conmình cũng mất hếttương lai,… Tâm lýấy sẽ khiến những kẻbệnh hoạn càng cócơ hội hoạt động vàhậu quả xảy ra thậtkhó lường.

Để lên án thì cảxã hội cũng đã lênán, phẫn nộ cũng đãngập tràn mạng xãhội, tù tội đã có,những kẻ biến thái

bệnh hoạn ấy đã và sẽ bịpháp luật trừng trị. Nhưngnhững câu chuyện đau lòngnày, nỗi đau không chỉ nhữngnạn nhân, gia đình nạn nhângánh chịu mà nó còn là nỗi đauđớn và tủi nhục của những giáoviên chân chính bỗng chốc bịmang tiếng oan, họ sẽ xấu hổ vìnhững hành động kinh khủngcủa đồng nghiệp, lòng tự trọngbị tổn thương,… ai sẽ bù đắpcho họ?!

Và cuối cùng, xã hội cũngsẽ bị tổn thương vì lòng tin đãít nhiều giảm sút. Môi trườnggiáo dục lẽ ra phải là nơi antoàn nhất, bình yên nhất, tronglành nhất và đầy tình yêuthương nhân ái nhất… bỗngbiến thành nơi… nguy hiểm,cho dù không phải là tất cả,nhưng tôi chắc chắn rằng bất cứphụ huynh nào đọc được nhữngthông tin về 5 vụ việc kia, họcũng ít nhiều hoang mang hoặclo lắng.

Với việc tư cách đạo đức đãxuống cấp trầm trọng, giới hạncủa nhân cách và sự tha hoá đãbị đẩy lên đỉnh điểm, những kẻđội lốt giáo viên này đã làmnhuốm thêm màu u tối của mộtnền giáo dục vốn đã cũ kỹ, lạchậu cần đổi mới toàn diện nhưhiện nay. NGÔ BÁ LỤC

3http://baophapluat.vn đọC CHậM Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019

Thầy giáo hiếp dâm, sàm sỡ, lạm dụng tình dục, dâm ô học sinh cả nam và nữ. Thật đáng kinh tởm và xấu hổ! Và đây cũng chính là hồi chuông báo động đỏ cho cả xã hội! chứ không chỉ là việc xuống cấp về tư cách, đạo đức của một bộ phận giáo viên mà báo động cả về một môi trường, đáng lẽ ra phải an toàn nhất, văn hoá văn minh nhất, đạo đức sáng ngời nhất… môi trường giáo dục.

lNhững tin nhắn gạ tình của thầy giáo ở Thái Bình

lan truyền trên mạng.

lHiệu trưởng Trường Dân tộc nội trú ở Phú Thọ dâm ô hàng chục học sinh.

GIÁO VIÊN DÂM Ô:

Đâu là giới hạncủa đạo đức?

Không còn quá… “mangdây buộc mình”?

Nhà báo Vũ Tiến Hồng hiệnlà giáo sư báo chí tại Đại họcKansas (Mỹ). Ông có bằng tiếnsỹ tại Đại học Texas. Trước đó,ông từng làm việc cho hãng tinAssociated Press (AP) tại ViệtNam và là đồng tác giả củanghiên cứu Báo chí và định kiếngiới đối với lãnh đạo nữ xuất bảncuối năm 2016. Trước những lờikhuyên của vị thẩm phán trongvụ ly hôn ngàn tỷ của “Vua càphê Trung Nguyên”, ông có đưara với lời khuyên với bà Thảorằng, chị sẽ có tất cả khi chị vềnhà yên phận chăm sóc chồngcon, nhan sắc, sẽ sống như bàhoàng… Nhà báo Vũ Tiến Hồngbày tỏ: Phụ nữ Việt vẫn luônsống trong những lời lẽ về vaiphận của họ rằng họ phải “giữchắc hậu phương”, “đàn ông xâynhà, đàn bà xây tổ ấm”, “đảmviệc nhà”.

Cả đời người, nhiều phụ nữluôn được “dạy bảo” họ phải biếtkhuôn phép, an phận thủ thường,đừng có mạnh bạo quá, nên ổnđịnh; học cao quá thì “chỉ tổ chửichồng” hoặc “chẳng thằng nàodám lấy”. Những lời dạy bảo ấyăn sâu trong tiềm thức, đặt ranhững ranh giới cho họ, chia vaiphận cho họ trong cuộc sống,phán xét và giữ chặt những cátính, sự mạnh mẽ của họ trongnhững vai phận ấy. Thế nên, phụnữ làm dù có là gì đi nữa, thườngđánh đổi lại chỉ là những lờikhen cho sự mờ nhạt như“truyền thống”, “tần tảo”, “đảmđang”, “chịu đựng”, “biết nhịn”,“có đức hy sinh”, hay hoa mỹhơn thì là “nội tướng”, “đằng sauthành công của người đàn ôngđều có bóng dáng của người phụnữ”. Ngay kể cả khi đã bước quanhững ranh giới đó trở thành

những phụ nữ thành công trênthương trường hay chính trườngkhắc nghiệt, cuộc sống của họvẫn bị những “vai phận” ấy chiphối. Thiên hạ tò mò là ở nhà họsẽ đối xử với chồng con thế nào?Họ có “ra mệnh lệnh” với chồngcon không? Người phụ nữ ấy có“nữ tính” đủ không, có giữ được“truyền thống” không? Rồi “ainấu ăn, ai làm việc nhà, ai chămsóc con, ai đi chợ, ai giặt giũ, airửa bát và cả tỷ thứ khác”…

Bởi theo ông, những ước tínhtừ khảo sát mức sống hộ gia đìnhnăm 2016 đã cho thấy ở độ tuổithanh niên (20-29), số lượng phụnữ tốt nghiệp cao đẳng và đạihọc đã vượt xa nam giới, thểhiện mức độ thay đổi về giớitrong cấu trúc dân số về trình độgiáo dục. Cũng theo một báo cáogần đây của Tập đoàn tài chínhquốc tế (IFC), 21% số doanhnghiệp ở Việt Nam là do phụ nữlàm chủ. Con số này đủ để thấyphụ nữ có khả năng làm nhữngđiều vượt lên trong một môitrường đầy rẫy những dò xétđịnh kiến chống lại họ.

Ở góc độ là người phụ nữhiện đại, nhà báo Trần Mai Anh(Sáng lập, điều phối chươngtrình “Thiện nhân và nhữngngười bạn”, một trong 50 phụnữ ảnh hưởng nhất Việt Namnăm 2017 do tạp chí ForbesViệt Nam bầu chọn) đã chia sẻ:Với tôi, người phụ nữ hiện đạicó thể làm chủ được cuộc sốngcủa mình, bao gồm tình cảm,hành vi, trách nhiệm và tàichính. Mỗi chúng ta nếu làmchủ được số phận của mình mớicó thể giúp các số phận khác tốtđẹp hơn. Nếu chúng ta giữ quanniệm gia đình như trong từ điểnlà vợ chồng con cái, hẳn nhữnggì chúng ta vun vén cho giađình sẽ dừng lại ở đấy. Bởi đó

chỉ là “gia đình nhỏ”. Với tôi,trong cuộc sống hiện đại, giađình là một khái niệm rộnghơn. Đó là những con người tôiquan tâm đến, là môi trường tôiđang sống. Khi vun vén cho“gia đình lớn” đòi hỏi ngườiphụ nữ cần hiểu biết nhiều hơnđể có đủ khả năng làm chủ nó.

Theo chị Mai Anh, phụ nữhiện đại, bên cạnh việc bị áp đặtcác chuẩn mực, chính bản thânhọ tự tạo áp lực cho mình. Nếumột lúc nào đó đôi chân mệtmỏi, bạn muốn đi chậm lại hoặcdừng nghỉ một chút, lúc đó bạncó kém hiện đại, có bớt năngđộng đi không? “Tôi nghĩ là cónhưng chẳng sao cả. Đó là nốttrầm, là dấu lặng trong bản nhạccuộc đời. Phải chăng không chỉngười viết nhạc, người chơi nhạcmà cả người nghe nhạc cũng rấtmệt mỏi khi phải nghe một bảnnhạc chỉ toàn cao trào. Năng lựccủa mỗi người không phụ thuộcvào giới tính. Tất nhiên, quanniệm khi đã “ăn sâu bám rễ” vàotiềm thức mỗi người sẽ khôngthể thay đổi trong ngày một ngàyhai. Cái thay đổi ở đây là gì, vớitôi đó là chính bản thân mình.Tôi chưa bao giờ trông đợi bấtcứ sự ưu tiên nào dành cho nữgiới, mà tại sao cần phải ưu tiên?Con người đôi khi cũng khôngthể chọn lựa hoàn cảnh củamình. Vậy nên, tôi chọn tâm thếsống chủ động đón nhận bất cứđiều gì tốt xấu. Tôi nghĩ, cáichúng ta cần làm, kể cả nam haynữ, nếu có thể là sống tốt với mọingười xung quanh. Việc nàyđồng nghĩa với mỗi người đã mởra cánh cửa tốt đẹp hơn chochính mình. Nếu được như vậy,tôi nghĩ vấn đề thước đo giới tínhkia cũng tự có câu trả lời. Ít nhất,tôi thấy điều này đúng với mìnhvà tôi luôn thấy bản thân được

yêu và được tôn trọng. Tôi nghĩ,dù ở thời đại nào, cái mà phụ nữcần giữ nhất là phẩm hạnh vàsống tử tế. Như tôi đã nói ở trên,quá trình hội nhập kéo theonhiều cơ hội nhưng cũng sẽ cóthách thức cho bản lĩnh của phụnữ Việt Nam. Nhẫn nại để kiêncường hay táo bạo ẩn sau sự hysinh, đó là lựa chọn và khả năngthích nghi riêng của mỗi người.Là một người trong thời hiệnđại này, tôi sống thật với niềmđam mê, thực lực, ước mơ và sởthích của mình. Tôi theo đuổihạnh phúc và luôn tin rằng hạnhphúc đến từ chính lối sống củamình. Để làm được điều đó, vớitôi, con người cần có tri thức vàtrái tim”.

“Một sự hợp tác quantrọng nhất… đời”

Bà Mai Kiều Liên, thuyềntrưởng Vinamilk 40 năm pháttriển thành tập đoàn tỷ USD từngchia sẻ: “Tôi không muốn cóngười giúp việc”. Và để cânbằng công việc và gia đình, bàLiên đơn giản cho biết sắp xếpthời gian dành cho công việc là8 giờ, thời gian ở nhà 8 giờ vàthời gian ngủ là 8 giờ. Trong đó,thời gian ở nhà là lúc vợ chồng,gia đình thống nhất với nhau,cùng con cái làm việc nhà.Không có người giúp việc vớiriêng hoàn cảnh gia đình tôi là dotôi không muốn có. Vì tôi khôngmuốn con cái ỷ lại, không muốncon cái có ý định sai khiến, làmphiền người khác. Vợ chồng tôisẽ cùng con cái tìm cách phânchia, giải quyết.

Còn Shark Thái Vân Linh, vịgiám khảo nữ duy nhất và vôcùng duyên dáng của chươngtrình thực tế tìm kiếm đầu tư chonhững người khởi nghiệp. Nóivề cuộc sống gia đình, chị Linhchia sẻ: Vợ chồng là một sự hợptác, một sự hợp tác quan trọngnhất trong cuộc đời. Bởi, trongquan hệ vợ chồng thì hai bênngang hàng nhau và không aiphải hy sinh quá nhiều cho ai.Nếu một trong ai đó đang hysinh thì có thể nói ra để hiểunhau hơn. Với chị: “Ngườichồng là người hỗ trợ toàn sựnghiệp sau này. Và nếu không cóanh ấy thì Linh chắc không đượcngồi đây. Tất cả cái gì Linh làmđều nói chuyện với chồng, có gìcân nhắc thì sẽ trao đổi vớichồng. Vì đồng ý là phụ nữ hiệnđại mình có quyết định cho cuộcđời mình, song không vì vậy màphụ nữ độc lập trên những bướcđi, vô hình trung sẽ bỏ lại nhữngmối quan hệ của mình.

Mặc dù là mẫu người phụ nữđặt sự nghiệp lên hàng đầu,trong 10 năm gây dựng sựnghiệp ở Mỹ, Shark Linh đã tựkiếm tiền học đại học và tốtnghiệp loại giỏi, đi làm tài chínhtoàn thời gian trong khi tự ôn thivà học tại trường kinh doanh. Vàđến năm 30 tuổi, Shark Linhvẫn… chưa “gặp” người bạn traimà người ta thường đùa, đáng raphải gặp năm 22 tuổi. Thế rồi,

cũng tới ngày chị gặp lại ngườibạn học của mình và nên duyên.Thế nhưng, lập gia đình, chịLinh vẫn đi làm mười mấy tiếngmỗi ngày, lại không biết nấu ăn.Tuy nhiên, chồng chị là ngườihiểu và luôn thông cảm, hỗ trợcho chị trong mọi việc. Chị từngnói, nếu không có chồng thìcũng không có chị ngày hômnay và chị cũng khuyên các côgái rằng: người mà mình chọnđể cưới rất quan trọng đối với sựnghiệp của mình.

Tới khi có con, một cô côngchúa nhỏ, song việc có con cũngkhông làm chị Linh bớt bận màchị vẫn phải giữ lịch trình cũ,đến mức lúc nào cũng cảm thấycó lỗi với cô gái bé nhỏ. Nhưngchị cũng đã có những thay đổiđể bản thân thực sự trở thànhmột người mẹ, người vợ tronggia đình. Việc cơm nước trongnhà có mẹ và em gái của SharkLinh lo nhưng từ khi có con gái,chị đã tự tay vào bếp chế biến đồăn dặm cho con. Trên trang cánhân của mình, bà mẹ 40 tuổi cóvẻ như là lần đầu khoe thành quảnấu nướng của mình cực kỳ hânhoan. Chị từng trả lời phỏng vấnrằng tuy là người tham việcnhưng vẫn đặt nhu cầu giải trícủa cá nhân lên hàng đầu. Mỗingày đi làm đều cống hiến hếtmình nhưng cuối tuần thì chịvẫn cho phép bản thân nghỉngơi, tái tạo sức lao động và hơnhết là để gần gũi hơn với giađình nhỏ của mình.

Với chồng, chị Linh từng thổlộ rằng mỗi sáng đi làm chỉ nói“hi” với nhau một câu rồi sẽ đibiệt đến tận tối mới về. Vì lẽ đónên vợ chồng chị cũng không cónhiều thời gian dành cho nhau.Tuy nhiên, họ luôn dành chonhau những khoảng thời gianchất lượng, hỗ trợ nhau trongcông việc và dành tình cảm vớinhau nhiều nhất có thể.

Ở góc độ khác, bà LươngNgọc Tiên, nhà huấn luyện,phát triển con người và thiềntrong doanh nghiệp One LifeConnection cho rằng: Một khiđã vượt qua những thời khắcmất mát, khổ đau hay thất vọngthì khi rời xa chúng, ta sẽ cảmthấy nhẹ nhõm và trân trọnghơn những khoảng khắc tươiđẹp hơn, tức hạnh phúc ở đây làmột hành trình của trải nghiệmvà suy ngẫm…

Có thể nói, với phụ nữ hiệnđại, càng thành công trênthương trường, hay các hoạtđộng xã hội, họ càng biết trânquý hơn những giá trị gia đình.Và điều quan trọng là nhữngthấu hiểu và chia sẻ, sự tôntrọng và hết mực yêu thươngcủa người chồng, người vợ!Cũng như, họ đã luôn biết, khibên nhau, đàn ông sẽ luôn làđàn ông, phụ nữ luôn là phụ nữvới tất cả sự dịu dàng và ngọtngào… Khi họ cảm nhận đầyđủ yêu thương và nâng niu, từphía người bạn đời của mình…

NGUYỄN MỸ

http://baophapluat.vnSố 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/20194 TÂM ĐIỂM TUẦN NÀY

lShark Thái Vân Linh xinh đẹp và duyên dáng luôn dành những khoảng thời

gian hạnh phúc bên gia đình. Ảnh minh họa

Cuộc sống hiện đại,nhiều ý kiến cho rằng,phụ nữ cần một đôi taygiữ lửa và đôi chân biếtđi để khẳng định chínhmình. Và mặc nhiên,với những phụ nữ thànhđạt, họ khó có thể trọnvẹn “hai vai” việc nhàvà việc nước! Thếnhưng, thực tế, để “giữlửa ấm” dưới mỗi máinhà, những người phụnữ tài giỏi ấy đã luônbiết cân bằng để họthực sự là người phụnữ dịu dàng, ấm áp…

Phụ nữ @ phía sau và ngoàicánh cửa gia đình

RANH GIỚI NÀO GIỮA BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ THIÊN CHỨC LÀM VỢ?

5http://baophapluat.vn Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019TÂM ĐIỂM TUẦN NÀY

Không ai đáng phải sốngmột cuộc đời bị đóng hộp!

Được truyền cảm hứng bởitinh thần của Phong trào HeFor-She - “Vì những người phụ nữquanh ta”, rất nhiều nhân vật nổitiếng trong showbiz như: ca sỹTrần Thu Hà (Hà Trần), HoàngBách và con trai cùng nghệ sỹnghệ sỹ Chiều Xuân, Xuân Bắc,các ca sỹ Hoàng Quyên, Văn MaiHương, Hoàng Yến, Hà Anh…đã cam kết đồng hành ủng hộ vàkêu gọi sự tham gia, hưởng ứngcủa công chúng. Các “sao” cùngđưa ra thông điệp: “Phụ nữ rấtquan trọng đối với mỗi chúng ta.Họ là bà, là mẹ, là vợ, chị gái, emgái, con gái, là bạn và là đồngnghiệp của chúng ta. Tôi ủng hộphong trào "HeForShe - Vìnhững người phụ nữ quanh ta”.

Hoa hậu Phụ nữ Toàn Thếgiới 2018 Dương Thùy Linh, mộtdiễn giả của chương trình, chia sẻ:"Bình đẳng giới không chỉ làcuộc đấu tranh của tất cả chúng tamà còn vì quyền lợi của mỗichúng ta, không chỉ nữ giới mà cảnam giới. Không ai đáng phảisống một cuộc đời bị đóng hộp!Mỗi chúng ta đều có quyền đượclựa chọn. Điều đó chỉ có thể xảyra ở một xã hội có bình đẳnggiới”.

Với tư cách đại sứ hình ảnhcủa chiến dịch suốt 4 năm qua,Hoàng Bách đã có nhiều chia sẻvề sự thay đổi trong tư tưởng củamọi người về bình đẳng giới.Trong đó, đáng kể nhất chính làviệc ngày càng nhiều người cùngchung tay bảo vệ bình đẳng giới,thay đổi những tư tưởng xưa cũkhiến người phụ nữ chịu nhiềuthiệt thòi. “Tôi đã tự cởi tróinhững tư tưởng cũ của mình đểthực hiện chiến dịch bình đẳnggiới. Tôi tin những người đàn ôngcủa Việt Nam cũng cởi trói chínhmình để giải thoát những suynghĩ cũ và đã cứu rất nhiều ngườiphụ nữ Việt Nam thoát khỏi cảnhbạo hành gia đình, bạo hành tìnhdục hay không được sống cuộcsống mong muốn. Tôi nghĩ phụnữ không thể một mình thực hiệnchiến dịch bình đẳng giới mà phảicả đàn ông cùng tham gia mớithực hiện được”- Ca sĩ HoàngBách bày tỏ.

Ca sĩ Hoàng Bách chia sẻthêm: “Bản thân tôi cũng có sựthay đổi trong chính suy nghĩ, vìnói gì tôi cũng là một người đànông Việt, được sinh ra và pháttriển trong xã hội có rất nhiều tưtưởng cũ. Nhưng sau khi đượccởi trói trong tư tưởng tôi thấymình thoải mái, hạnh phúc hơnrất nhiều. Sự ảnh hưởng của tôitrên truyền thông, từ những bàihát tôi viết ra thì tôi nghĩ tưtưởng của mình hay từ con traimình đã truyền một tư tưởngmới cho những người đàn ôngtrong xã hội này. Tôi tin, chúngta không thể riêng lẻ trong thếgiới này. Phụ nữ và đàn ông rấtcần nhau nên tại sao không cùngcởi trói cho nhau hay cùng xâydựng thế giới đẹp hơn”.

Diễn viên Kim Tuyến và ca sĩChí Thiện đã đồng hành “Ngàyhội chung tay xóa bỏ định kiếngiới” nhiều lần với vai trò kháchmời danh dự và giám khảo tiếtmục kịch ngắn của các bạn sinhviên về đề tài xóa bỏ định kiếngiới. Kim Tuyến, Chí Thiện cùngcác bạn trẻ cùng cam kết ủng hộbình đẳng giới và xóa bỏ địnhkiến giới. Diễn viên Kim Tuyếnnhắn nhủ: “Phụ nữ cần nhận thứcđược ước mơ của mình là gì?Những định kiến trong xã hộingăn cản sự phát triển của phụ nữnhư thế nào? Hãy đặt ra câu hỏivà hành động xóa bỏ chúng, pháthuy hết khả năng”.

Quan niệm “đàn ông -việc lớn, phụ nữ - nội trợ”nên xóa bỏ từ bây giờ!

Tại chương trình tọa đàm“Chung tay xóa bỏ định kiến

giới” do báo Sinh Viên ViệtNam và Chương trình Pháttriển Liên Hợp Quốc phối hợptổ chức có sự đồng hành củarất nhiều nghệ sĩ như: ca sĩMinh Quân, Hoàng Quyên,NSƯT Hương Dung, diễnviên Việt Anh, Thu Hoài…Nam diễn viên Việt Anh cũngkêu gọi: “Quan niệm đàn ôngphải làm việc lớn, phụ nữ chỉcần làm nội trợ nên xóa bỏ từbây giờ. Ranh giới phân địnhcông việc của nữ và nam chỉlà sự cảm tính. Hãy cùng nhauxóa bỏ định kiến giới. Dù bạnlàm nam hay nữ thì vẫn cókhả năng hoàn thành tốt đượccông việc mà đối phương đãvà đang làm. Mỗi người đềuphải có trách nhiệm về bìnhđẳng giới. Tôi luôn cố gắnggiúp đỡ các bạn nữ bất cứ khinào có thể”.

Ca sĩ Minh Quân chia sẻ:“Dù lớn hay nhỏ, nhằm thúcđẩy bình đẳng hoặc chấm dứtphân biệt. Đơn cử, nếu bạn lànam, bạn có thể cam kết chia sẻviệc nhà như đi chợ hay dọndẹp nhà cửa. Nếu bạn là nữ, bạncó thể đấu tranh để được đối xửcông bằng tại nơi làm việc”.

Sơn Tùng M-TP là mộttrong những ca sĩ khách mờitrong chương trình BridgeFestdiễn ra vào ngày 20/1/2018.Chương trình có thông điệp“Thu hẹp khoảng cách” nhằmkêu gọi cộng đồng chung tay gỡbỏ các rào cản trong xã hội ViệtNam như vấn đề giới tính, thunhập, văn hóa… để tôn vinh sựđa dạng và bình đẳng. NgoàiSơn Tùng, BridgeFest còn quytụ nhiều nghệ sỹ: Rapper ĐenVâu, Yến Lê, Kimmese, nhómDa LAB, Ngọt...

Trên facebook của nữ ca sĩVăn Mai Hương, cô chia sẻ:“Những người phụ nữ chúngtôi mong mỏi rằng, mỗi ngườitrong xã hội đặc biệt là namgiới và các trẻ em trai ở ViệtNam, ngay bây giờ, hãy cónhững hành động thiết thựcnhững người phụ nữ xungquanh mình hạnh phúc hơn”.

Các nghệ sĩ Việt còn thamgia chương trình tập huấn củaCơ quan Liên Hợp Quốc vềbình đẳng giới và trao quyềncho phụ nữ, thể hiện cam kếtthúc đẩy bình đẳng giới, chấmdứt phân biệt đối xử và bạolực giới. Đó là, Á hậu Quốc tế- MC Thúy Vân; diễn viên AnNguy, Alex Nguyễn, LanHương Glee, các ca sĩ RockerNguyễn, Hoàng Tôn, ĐoànTuấn Anh; VJ Dustin Nguyễn;các người mẫu Thanh TrúcTrương, Dương Mạc AnhQuân; nhà thiết kế Lâm GiaKhang; nhà biên kịch TrầnKhánh Hoàng. Buổi tập huấncũng có các tương tác trực tiếpgiữa các nhóm nghệ sĩ về việcchung tay tạo ảnh hưởng vàtruyền cảm hứng cho cộngđồng về bình đẳng giới thôngqua các cuộc thảo luận nhómtheo chủ đề: “Bạn có tin mìnhđủ tài năng và sức ảnh hưởngvì một cộng đồng bình đẳnggiới và nói không với bạolực?”, “Bạn sẽ làm gì để thúcđẩy bình đẳng giới”?, “Làmthế nào để phát huy sự ảnhhưởng, tầm quan trọng của cáccá nhân trong hành trình thúcđẩy bình đẳng giới, chấm dứtphân biệt đối xử và bạo lựcgiới”?

Với sứ mạng truyền thôngđiệp, sự hiểu biết đúng nghĩavề bình đẳng giới, thông quaviệc lựa chọn và tổ chức cáclớp tập huấn để cập nhật kiếnthức về giới, bình đẳng giớicho các nghệ sĩ, Cơ quan Phụnữ Liên hiệp quốc cũng mongmuốn thiết lập một mạng lướinhững người nổi tiếng có sứcảnh hưởng, hiểu biết sâu sắc vàtruyền cảm hứng đến cộngđồng. Từ đó, thay đổi nhậnthức của cộng đồng về bìnhđẳng giới, góp phần tạo ra mộtxã hội bình đẳng và phát triểnbền vững.

"Lên tiếng vì bình đẳnggiới"- cái nhìn đa chiều nơi mỗidiễn giả mang đến một tiếngnói với sắc màu riêng và gócnhìn riêng về bình đẳng giới.Trong cuộc chiến vì bình đẳnggiới, mỗi người trong số chúngta có thể hành động khác nhauđể mang lại sự thay đổi.

Các chương trình liên quanđến việc ủng hộ chiến dịch đãvà đang được tổ chức ở nhiềuquốc gia trên thế giới, với sựgóp mặt của các "Đại sứHeForShe", những người nổitiếng có sức ảnh hưởng vàtruyền cảm hứng sâu sắc nhưcác nữ diễn viên: Nicole Kid-man, Emma Watson và AnneHathaway. BẢO CHÂU

lDiễn viên Kim Tuyến và ca sĩ Chí Thiện (thứ tư và thứ 6 từ trái qua).

Các “sao” Việt “Vì những phụ nữ

quanh ta”Trong những năm qua, các “sao” Việt: Hoa hậu Ngọc Hân, Hoa hậu Dương ThùyLinh các diễn viên Chiều Xuân, Minh Hòa, Trung Hiếu, Đỗ Thanh Hải, Xuân Bắc,Bình Anh, các ca sỹ Trần Thu Hà, Sơn Tùng M-TP, Hoàng Quyên, Văn MaiHương, Hoàng Yến, Hà Anh, MC Hoàng Anh Duy… liên tục có nhiều hoạt độngvì bình đẳng giới, nâng cao quyền của phụ nữ.

lDiễn viên Việt Anh và khách mời trong buổi tọa đàm.

RANH GIỚI NÀO GIỮA BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ THIÊN CHỨC LÀM VỢ?

6 http://baophapluat.vnTÂM đIểM TUầN NÀYSố 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019

Những câu chuyệnMột người đàn ông sau một thời gian

lăn lộn thương trường đã tích lũy đượcđộ 5-6 cái nhà ở các quận trung tâmthành phố. Anh cho thuê mỗi tháng thuvề hơn trăm triệu, quyết định lui vềchấm dứt mọi việc kinh doanh và dànhhết thời gian cho gia đình. Buổi sáng anhdậy sớm chuẩn bị đồ ăn sáng cho vợcon, chở hai con đi học. Sau đó trênđường về, anh ghé chợ mua thức ăn, vềnhà chế biến bữa cơm trưa, nấu cơm rồilại đi đón con về ăn trưa, chở con đi họcbuổi chiều. Tiếp đến, anh dọn dẹp nhàcửa tinh tươm sạch sẽ, chuẩn bị bữa ăntối để khi vợ con bước vào nhà là đã cósẵn mâm cơm nóng, canh ngọt cho bữatối của gia đình. Lâu lâu cao hứng lạimời bạn bè thân về nhà chiêu đãi nhữngmón ăn do chính tay anh chế biến. Gầnnhư vợ con anh không phải đụng tay vàobất cứ việc gì trong nhà vì anh đã làmquá tốt vai trò “ông nội trợ”. Thu nhậpthụ động từ việc cho thuê nhà của anhmỗi tháng cũng xấp xỉ gần trăm triệuđồng. Anh vẫn là người đảm bảo nguồnkinh tế của gia đình.

Mọi chuyện cứ thế trôi qua êm đềmnếu không có sự cố con anh phải khai sơyếu lý lịch đầu năm lớp 10 để nộp chocô giáo. Đến phần nghề nghiệp của cha,con gái anh hỏi nghề nghiệp của bố là gìđể con ghi vào, anh điềm nhiên trả lời:“Bố làm nội trợ!”. Cô con gái giãy nảyphản ứng quyết liệt, dứt khoát khôngchịu ghi như thế vì: “Mọi người sẽ nhìncon ra sao khi biết bố chỉ là nội trợ?”.Đến lượt vợ anh cũng bày tỏ mongmuốn chồng phải đi làm trở lại, phải rangoài cuộc sống, làm ở một công ty nàođó hoặc kinh doanh một cái gì đó. Đơngiản chỉ vì “mỗi lần bạn bè em hỏi ôngxã làm gì không lẽ lại trả lời anh làm nộitrợ, nghe nó kỳ lắm!”.

Một người phụ nữ kể câu chuyện củamình trên diễn đàn phụ nữ rằng cách đâyhai hôm chị chứng kiến một người màchị luôn ngưỡng mộ là người học caobiết rộng, nhân cách đàng hoàng nói mộtcâu về vợ ông ta: "Đấy là nó còn ăn bámmình chứ không thì không biết thế nào".Vợ người đàn ông này cũng là người cóhọc hành, hiểu biết đàng hoàng nhưngvì sự nghiệp của chồng chị tự nguyện lùivề lo cho gia đình. Người phụ nữ kể lạitrên diễn đàn rằng sau câu nói đó, thầntượng trong lòng chị đã sụp đổ. Và chịđặt câu hỏi là: “Không biết tất cả đànông trên thế gian này có nghĩ như ngườiđàn ông kia rằng vợ làm nội trợ có nghĩalà vợ ăn bám mình hay không?”. Câuhỏi của chị không nhận được trả lời nàochắc chắn mà thay vào đó chỉ là sự lolắng từ nhiều phụ nữ khác bởi phần đônghọ cũng là bà nội trợ, kể từ khi sinh conđến giờ vì lời yêu cầu từ chồng bỏ việcđể ở nhà chăm con, lo gia đình.

Những quan điểmCần biết rằng nhiều người, kể cả

ngay chính những người phụ nữ nghĩrằng nội trợ là một việc làm phụ, dễlàm, chủ yếu dành cho phụ nữ hoặcnhững người không thể tìm được mộtcông việc nào đó trong xã hội. Hay nóicách khác, họ coi việc làm nội trợ khôngphải là một nghề nghiệp chuyên biệt vàđặc biệt là những người thành đạt thìkhông ai làm nội trợ cả.

Nhưng nếu nhìn công việc nội trợmột cách khoa học tổng quát, chúng tacó thể nhận ra nội trợ thực chất là một

nghề nghiệp đòi hỏi trình độ chuyênmôn rất cao. Để làm được một người nộitrợ đúng nghĩa không hề dễ dàng chútnào. Nghề nội trợ đòi hỏi người làmnghề phải có kiến thức về quản lý kinhtế - chi tiêu hợp lý; có kiến thức về quảntrị để sắp xếp 1.001 việc không tên mỗingày một cách hợp lý để giải quyết vớikhoảng thời gian ngắn nhất; đòi hỏi kiếnthức về tâm lý để có thể xử lý những tìnhhuống xảy ra giữa các thành viên tronggia đình; đòi hỏi kiến thức về giáo dụcđể dạy dỗ con cái...

Một trong những nguyên nhân gâygià hóa nhanh ở đất nước Nhật Bản làdo phụ nữ đã bắt đầu có nguyên vọng đilàm thay vì ở nhà nội trợ, đẻ con như họvẫn làm trước kia (trước năm 1986, khichính quyền Nhật Bản chưa ban hànhđạo luật "Cơ hội việc làm bình đẳng",phụ nữ Nhật thường bị ngăn cản khi cóý định đi làm kiếm tiền). Phụ nữ Nhật

Bản quyết định như vậy không phải vìhọ không còn thấy việc ở nhà nội trợ,làm mẹ hấp dẫn nữa, mà do thiếu sự ủnghộ, hợp tác của những người chồng.Theo một khảo sát vào năm 2006, đànông Nhật chỉ dành khoảng 1 giờ mỗituần để chăm sóc con cái, còn ở phụ nữthì con số này lên tới 30 đến 40 giờ mỗituần. Một lý do khác nữa là phụ nữ Nhậtmuốn san sẻ gánh nặng gánh vác kinh tếgia đình với chồng.

Song song với việc phụ nữ Nhật đilàm kiếm tiền thì đàn ông Nhật nhiềungười bắt đầu chọn trở thành “chồngnhà” (ở nhà làm nội trợ). Cho dù trongxã hội Nhật việc trở thành một ngườiđàn ông nội trợ sẽ được nhìn nhận nhưmột điều vô cùng bất thường và đángxấu hổ. Thậm chí người Nhật còn cómột thuật ngữ riêng chỉ những ngườiđàn ông ở nhà nội trợ để vợ đi làm là“himo” (sợi dây trói buộc), ám chỉ đến

sự phụ thuộc tài chính vào người vợ củahọ.

Những năm gần đây, số lượng đànông Nhật Bản hoặc san sẻ việc nhà cũngnhư việc chăm sóc con cái với vợ mìnhhoặc chọn trở thành “chồng nhà” để vợyên tâm làm việc ngày càng gia tăng.Giới truyền thông cũng đóng vai trò rấtlớn trong cuộc cách mạng này khi nhữnghình ảnh của đàn ông làm nội trợ xuấthiện khắp nơi trên các mặt báo, chươngtrình truyền hình và kể cả các bộ phimdài tập. Trước đây, khi được hỏi về quanđiểm của mình đối với những ông bốlàm việc nhà, nữ sinh tại Trường Đại họcOchanomizu, Nhật Bản đã nói rằng,theo họ đàn ông như vậy vô cùng thiếuhấp dẫn. Tuy nhiên, khi khảo sát lạinhóm người này vào thời điểm hiện tại,một nửa trong số họ nói rằng họ đangtìm kiếm bạn đời là những người "chồngnhà". DIỆU HƯƠNG

Nội trợlà việc của ai?

RANH GIỚI NÀO GIỮA BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ THIÊN CHỨC LÀM VỢ?

Nhiều người nghĩ rằng bình đẳng giới là khi cả đàn ông và đàn bà đều có thể làm công việc nộitrợ. Như vậy, căn nguyên xuất xứ của suy nghĩ này cho rằng nội trợ là công việc của riêng phụnữ và một khi người đàn ông cũng xắn tay tham gia vào, ấy là khi bình đẳng giới đã được thựcthi. Có phải vậy?

l Nhiều gia đình vẫn tranh cãi về bình đẳng giới trong gia đình. l Phụ nữ rất cần nam giới chia sẻ việc nhà.

7http://baophapluat.vn TÂM đIểM TUầN NÀY Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019

Luôn luôn tranh cãiMới đây, các nhà khoa học

Na Uy đã nghiên cứu, khảo sátvà đi đến một kết luận là "Cáccặp đôi theo xu hướng truyềnthống - phụ nữ sẽ chăm lo việcnhà là chính, sẽ trân trọng giátrị hôn nhân hơn so với các cặpđôi hiện đại - việc nhà đượcchia đôi hoặc đàn ông có thểlàm nhiều việc nhà hơn". Tácgiả trong nhóm nghiên cứu lýgiải, mấu chốt của vấn đề là"nếu các cặp đôi hiện đại có xuhướng "sòng phẳng" trongchuyện phân chia việc nhà, thìtình cảm, hôn nhân cũng rất dễsòng phẳng. Nghĩa là nếukhông hài lòng, hay không vừaý, họ có thể nghĩ ngay đếnchuyện ly hôn mà không do dự.Vô hình trung, điều này dẫnđến nguy cơ gia đình đổ vỡ lớnhơn". Ngược lại, "các cặp đôisẽ chỉ thực sự hạnh phúc khi họcó vai trò được phân định rõràng, ít bị đem ra so sánh, ainhiều ai ít hơn để nhận về sựbình đẳng. Việc phân chia côngviệc nhà theo truyền thống cóthể dẫn tới "ít cãi cọ vặt vãnhhơn". Vì một khi vai trò đã rõràng, người ta sẽ tránh đượctâm lý tại sao tôi làm nhiều màanh được quyền làm ít?".

Khỏi nói cũng biết kết quảnghiên cứu của các nhà khoahọc Na Uy đã gây ra một cuộctranh cãi lớn trên mạng xã hội.Tương tự như việc trả lời câuhỏi “Trong gia đình vợ chồngcó cần bình đẳng?”, phần lớncánh đàn ông trả lời là khôngcần, còn cánh phụ nữ thì chắcchắn là cần.

Nhiều mày râubình luận: “Quáđúng, đó là quanđiểm từ xưa đếnnay, quan điểmđi sâu vàotiềm thức conngười ViệtNam đó làchồng trụ cộtgia đình, vợ lovun vén nhàcửa. Nếu thay đổinhư vậy, thì bảnthân chồng sẽ thấymình nhu nhược, ngườivợ thì thấy chồng kém cỏi,không “hô mưa gọi gió” nhưnhiều người đàn ông khác, từ đósinh ra mâu thuẫn gia đình. Cáigì đã đi sâu vào tiềm thức thìkhông nên thay đổi, bản thânnhững người vợ có muốn chồngmình chui trong bếp, lúi xúi giặtquần áo trong khi chồng ngườita là lượt, lái ô tô, phong độtrong những bàn làm việc sangtrọng không?”.

Còn chị em thì lên tiếng:“Bây giờ xã hội bình đẳng,người phụ nữ cũng không cònnín nhịn như xưa. Việc vợ chămcon, đi làm đã tốn quá nhiềuthời gian và công sức, nênchồng làm việc nhà đỡ đần vợvẫn hơn. Vợ được quan tâm,chia sẻ thì gia đình sẽ hạnhphúc hơn”.

Như vậy, sự bình đẳng tronggia đình vẫn được hiểu là “cưađôi” mọi thứ có thể và mỗingười chỉ hoạt động theo thiênchức của mình theo kiểu “đànông trụ cột, đàn bà xây tổ ấm”.Cách hiểu này dường như cũng

được ông Đặng Lê Nguyên Vũmang đến phiên tòa xét xử vụly hôn nghìn tỉ của ông khi ôngnhiều lần ông Vũ nhắc tớikhuyên vợ “lui về hậu trường,lo chăm con, làm đẹp” để ôngphát triển Trung Nguyên. Chínhvì cách hiểu này mà mỗi khi cóquan điểm nào để cập đếnchuyện đàn ông làm việc nhà,phụ nữ đi làm kiếm tiền hayđàn ông kiếm tiền, phụ nữ chỉlàm việc nhà là y như rằng cảhai giới đều nhảy dựng lên vớinhiều ý kiến “phản pháo”.

Vậy bình đẳng trong giađình là gì và gia đình cócần bình đẳng?

Dưới góc độ khoa học pháplý, bình đẳng giới trong giađình là việc vợ và chồng, contrai và con gái, các thành viênnam và nữ trong gia đình có vị

trí, vai trò ngang nhau, quyềnđược tạo điều kiện và cơ

hội phát huy nănglực của mình cho

sự phát triểncủa gia đình

như nhau,q u y ề nđ ư ợ ct h ụhưởngv ềt h à n hq u ảp h á t

triển củagia đình

và xã hộingang nhau,

quyền đượctham gia quyết

định các vấn đề củabản thân và của gia đình.

Trên cơ sở các quyền đó, cácthành viên trong gia đình đượctự do tham gia vào các côngviệc gia đình và ngoài xã hộitùy theo khả năng và sở thíchcủa mình, được tự do lựa chọnnhững vai trò giống nhau hoặckhác nhau trong gia đình tùytheo mục đích của mỗi người,được tự do lựa chọn cách thứcthụ hưởng các thành quả tùytheo sở thích của mỗi người.Tuy nhiên, bình đẳng không cónghĩa là bằng nhau, do đặcđiểm sinh học khác nhau vàtính chất vai trò khác nhau màsẽ có những sự bình đẳng thựcchất phù hợp với từng cá nhântrong gia đình.

Như vậy có thể thấy bìnhđẳng trong gia đình không cónghĩa là vợ 1 thì chồng cũng 1mới yên tâm, mà đó là sự hàihòa chồng vợ xuất phát từ đặcđiểm sinh học khác nhau và tínhchất vai trò khác nhau của mình.

Chính vì thế, trong một bàiviết của mình Tiến sĩ kinh tếPhan Bích Thiện (đang định cưtại Hungary) cho rằng trong xãhội hiện đại, vai trò người xâytổ ấm không chỉ là người phụnữ, mà ở sự chung sức của tấtcả các thành viên. Bà Thiệnkhông ủng hộ quan điểm ngườiphụ nữ phải từ bỏ sự nghiệpriêng, "lui về hậu trường", màvẫn có thể theo đuổi sự nghiệpcủa mình, nhưng quan trọng,người phụ nữ không nên quênmình là phụ nữ, đừng nên cócái tôi quá lớn. Cũng tương tự,người đàn ông không nên nhấnmạnh cái tôi là đàn ông, làchồng của mình để lấn lướtngười vợ trong gia đình.

Bình đẳng trong gia đình làcần thiết vì bình đẳng giớingoài xã hội chỉ được thực thikhi quyền trẻ em gái, phụ nữđược tôn trọng ngay trong giađình – đó là quan điểm của bàNgô Thị Thu Hà, Phó Giám đốcTrung tâm hỗ trợ giáo dục vànâng cao năng lực cho phụ nữ.“Theo tôi, cần thay đổi nhậnthức của các bên liên quan vềkhuôn mẫu, định kiến. Khi mộtcá nhân được tôn trọng và bảovệ từ trong gia đình sẽ tự tin đểbảo vệ mình và người khác ởnơi công cộng. Do đó, hiện nay,chúng tôi đang hướng đến giáodục cho thanh niên về các giátrị phổ quát, bao gồm bình đẳngthực chất. Bởi lẽ, thanh niên làđối tượng đứng trước ngưỡngcửa tự lập và hôn nhân. Qua đó,giúp họ có những thay đổi vềthái độ và hành vi với ngườikhác. Có lẽ, đây là cách phòng,chống bạo lực gia đình mộtcách bền vững” – bà Ngô ThịThu Hà nhấn mạnh.

DIỆU HƯƠNG

RANH GIỚI NÀO GIỮA BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ THIÊN CHỨC LÀM VỢ?

Trong gia đình vợ chồng cócần “sòng phẳng”?

l Theo Cục Thống kê Hàn Quốc (SK), 160.000 đàn ông Hàn Quốc làm nội trợ vào năm 2016. Con số này tăng 24% so với năm 2014. Cũng trong năm 2016, số nam giới chăm sóc con cái đã tăng 50% so vớicùng kỳ năm trước.

Tin rằng phần lớn cánh đàn ông sẽ trả lời làkhông cần, còn cánh phụ nữ thì chắc chắn làcần. Còn thực tế thì...

l Người chồng tuyệt vời khi giúp vợlàm việc nhà chăm sóc con.

8 http://baophapluat.vnTÂM đIểM TUầN NÀYSố 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019

Bộ phim bắt đầu bằng câuchuyện kể về hai cô cậu sinhviên có tên Korea và Yonseitình cờ va vào nhau ở ngoàiphố. Tuy học cùng trường vàmặc dù đều cùng là con nhànghèo nhưng khoảng cách giữahọ vẫn rất xa cách khi nàng làDancing Queen (Nữ hoàng Vũhội) của trường với ước mơ trởthành ca sĩ cháy bỏng, cònchàng thì chỉ dám là kẻ si mêngắm nàng từ xa. Từ chỗ vôtình va vào nhau trên phố, cuộcđời tiếp tục đưa đẩy số phậncủa Korea và Yonsei khi để họvô tình bị kẹt trong đám sinh viênbiểu tình chống Chính phủ. Chỉvì cứu nàng khỏi đám đông màchàng bị đánh trọng thương vì bịnhầm là lãnh đạo phong trào sinhviên. Cảm động với hành độngcủa chàng, nàng ở lại chăm sócchàng, rồi họ yêu nhau, lấy nhau.Cuộc sống nghèo khó đã biếnnàng thành bà nội trợ xập xệ,nhưng ước mơ thành ca sĩ khôngbao giờ tắt trong nàng.

Năm tháng trôi qua, sau baonỗ lực, gian khó phấn đấu, chàngđã trở thành nghị sĩ, còn nàng vẫnyên phận làm bà nội trợ. Con cáicủa hai người đã lớn và có lầnnàng nghe trộm con mình nóirằng không muốn sống như mẹvì mẹ đã quên đi giấc mơ củamình. Lời nói của đứa con đã làmnàng sực tỉnh hiểu rằng đã từ lâumình không còn là mình nữa vìđã đánh mất giấc mơ của chínhmình, nên nàng quyết tâm đãquay lại luyện tập làm ca sĩ. Trảiqua trăm ngàn cay đắng, bị nhiềungười, kể cả chồng chế giễu,nàng đã lập được ban nhạc, cóông bầu và sự nghiệp bắt đầukhởi sắc.

Ghi dấu ấn thành côngtrong sự nghiệp ca sĩ, nàngnhận được lời mời lên truyềnhình, nhưng đó cũng là lúcchồng nàng bước vào giai đoạnchót để tranh cử chức thịtrưởng thành phố Seoul. Việcứng cử viên thị trưởng có vợ làca sĩ nhạc dance có nguy cơ trởthành tai tiếng, huỷ hoại tiềnđồ của chàng. Và chàng đã cưxử như cách hầu hết đàn ôngđều nghĩ đến và làm: Tỏ tháiđộ tức giận với vợ kèm theohàng loạt câu hỏi “Sao tôi đãcho cô một cuộc sống dễ chịu

mà cô không biết điều hưởngthụ và ngồi yên tại nhà đi? Saocô dám quên nghĩa vụ làm vợcủa mình, để mong bước lênngang hàng với chồng?”

Và nàng - người phụ nữ U40ấy đã trả lời chồng bằng một câunói như lời tuyên ngôn cho nữquyền: “Nhưng em không muốnthế, đó không phải là điều emmơ ước cho cuộc đời mình. Đãbao giờ anh hỏi xem em muốngì chưa, hay anh coi việc emphải phục vụ cho ước muốn củaanh là đương nhiên. Bố mẹ emkhông sinh ra em để cả đời phảiphục vụ cho mục đích của ngườiđàn ông nào đó!”

***“Bố mẹ em không sinh ra

em để cả đời phải phục vụ chomục đích của người đàn ôngnào đó!”. Vì sao câu nói nàycủa nhân vật chính trong bộphim “Dancing Queen” lạiđược nhiều người phụ nữ vànhiều ông bố bà mẹ có con gáiđồng cảm coi như đã nói hộlòng mình và thậm chí cònđược xem như một lời tuyênngôn cho nữ quyền?

Đó đơn giản chỉ vì phụ nữcũng là con người và họ đượcsinh ra để làm CON NGƯỜIvới đầy đủ hai chữ viết hoa!

Nhiều người nói rằng phụnữ sinh ra với thiên chức caoquý là làm mẹ, nhưng theo tôihọ đã nhầm và từ chỗ nhầm đómà quàng vào cổ người phụ nữmột trách nhiệm nặng nề. Đồngý rằng “làm mẹ” là một thiênchức thiêng liêng, nhưng “làmcha” cũng là thiên chức thiêngliêng đâu có kém gì. Nhữngngười đàn ông cũng tự hào vớithiên chức này của mình lắmchứ và vì thế họ cũng cân bằngvới phụ nữ, chẳng ai hơn kémgì ai. Vậy tại sao lại cứ chỉ nhìnnghiêng về một phía, để rồinhiều định kiến, nhiều rắc rối

cũng từ đó mà nảy sinh?Thế nên, tôi nghĩ, đừng nhìn

phụ nữ dưới một lăng kính nàokhác mà hãy nhìn họ theo cách:Phụ nữ sinh ra để làm người!Để làm những điều mà mọingười trong xã hội có thể làmcho mình và cho đời, khôngphân biệt giới tính. Để sống, đểcống hiến và để hưởng thụ cuộcsống như tất thảy mọi ngườitrong xã hội, không phân biệtgiới tính... Đó mới chính là ýnghĩa sâu xa của sự bình đẳng,chứ nào đâu phải khi em rửa bátthì anh quét nhà, anh may ô thìem cũng quần soọc, anh nâng lyrượu thì em cũng phì phèo điếuthuốc, anh thăng quan thì emcũng tiến chức... như mọi ngườithường nghĩ.

Giáo sư Lê Thị Quý mới cócâu nói thế này: “Cho đến naysố đàn ông hiểu về bình đẳnggiới ngày càng nhiều nhưngcũng không thiếu những kẻhình thức chỉ “khua môi múamép” về bình đẳng giới. Điềuđáng buồn là, họ chưa có sựhiểu biết và tình yêu thực sựvới phụ nữ, những người mẹ,người vợ, chị em gái, con gáilà một nửa không thể thiếuđược của xã hội. Khi nào ngày8/3 chỉ còn là kỷ niệm thì khiấy những người phụ nữ sẽhạnh phúc vì họ được sốngtrong những năm tháng trànđầy tinh thần 8/3”.

Thế nên nhà báo TrươngAnh Ngọc, đã khẳng định vớicon gái mình rằng: “Con khôngđược sinh ra để tư duy rằng,đến một độ tuổi nào đó, conphải lấy chồng, phải sinh concái và bằng cách đó, con làmhài lòng cha mẹ. Con không thểnhư nhiều người khác, tự chấmdứt cuộc sống và đam mê, mơước của mình bằng một cuộchôn nhân kiểu Á Đông. Bố mẹkhông bao giờ hỏi con (trựctiếp hoặc gián tiếp) về chuyệnchồng con, cũng không bao giờchấp nhận việc người khác hỏicon, dù nửa đùa nửa thật, vềđiều đó”.

Trời sinh phụ nữ để làmNGƯỜI, bạn và con gái bạncũng vậy!

HỒNG MINH

RANH GIỚI NÀO GIỮA BÌNH ĐẲNG GIỚI VÀ THIÊN CHỨC LÀM VỢ?

Trời sinh phụ nữ để làm gì?

l Ảnh minh họa.

Trước khi cùng nhau trả lời câu hỏi này trong khuôn khổ một bài báo nhỏ,tôi muốn mời bạn cùng tôi xem một bộ phim có tên là “Dancing Queen” (tạmdịch: Nữ hoàng khiêu vũ).

1. Đàn bà như cánh hoa tươi. Nở ra chỉ được mộtthời mà thôi.

2. Người phụ nữ chỉ cười khi có thể cười nhưngmuốn khóc thì lúc nào cũng được. Không gì khiến ngườiphụ nữ xinh đẹp hơn là niềm tin rằng nàng xinh đẹp.

3. Hỡi ôi! Tình yêu của đàn bà ai cũng biết là vừadễ thương vừa đáng sợ.

4. Niềm hạnh phúc lớn nhất của một người phụ nữkhông phải là có nhiều người theo đuổi, mà là ngườiđàn ông của cô ấy, vì cô ấy mà từ chối rất nhiều phụ nữkhác.

5. Phụ nữ luôn giữ một chỗ trong trái tim mình chonhững tình cảm không bao giờ có được hoặc không baogiờ có thật.

6. Con gái là một thứ gì đó rất đẹp, nguy hiểm vàkhó hiểu nhất trong vũ trụ này.

7. Con gái ai cũng thích được nhõng nhẽo với ngườimình yêu.

8. Con gái à! Đừng mỏng manh như bồ công anhtrước gió. Hãy là xương rồng mạnh mẽ trước bão giông.

9. Một cô gái có thể nói cho bạn hàng ngàn lý do côấy khóc, nhưng lý do duy nhất cô ấy lại luôn giữ choriêng mình.

10. Muốn biết con gái mạnh mẽ ra sao, hãy đợi lúccô ấy chia tay người mà mình yêu nhất.

11. Phụ nữ thông minh hay không, xinh đẹp haykhông, chưa hẳn là điều cô ấy tự hào nhất, điều khiếncô ấy hạnh phúc hơn cả là có một người thật lòng yêuthương cô ấy.

12. Đừng dại mà đi cãi nhau với con gái vì kiểu gìbạn cũng là người thua cuộc!

13. Con gái cũng giống như cuốn tiểu thuyết, đừng

mong đọc một ngày mà hiểu hết được.14. Hạnh phúc của một người phụ nữ không phải là

được nhiều người đàn ông theo đuổi, mà là được yêumột người đàn ông yêu mình duy nhất và chỉ một.

15. Phụ nữ có thể mất đi người đàn ông của mìnhchỉ vì tin tưởng, nhưng có thể mất anh ta chỉ vì quá đanghi.

16. Phụ nữ luôn sẵn sàng tha thứ nhưng họ khôngbao giờ quên những gì họ đã tha thứ.

17. Phụ nữ thông minh không nên tin tưởng vàotuyệt đối vào hai thứ, quảng cáo và đàn ông.

18. Nếu có thể yếu đuối, có thể dựa dẫm, không cócô gái nào muốn làm người mạnh mẽ.

19. Cha dặn con gái “Đừng sống phụ thuộc vào aiđó quá nhiều, khi họ ra đi con sẽ chẳng còn lại gì!”.

B.C (s/t)

Danh ngôn về phụ nữ

9http://baophapluat.vn Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019 SắC MÀU TÂM LINH

Lễ hội đền Hạ, đền Thượng,đền Ỷ La được tổ chức vào ngày11 tháng 2 Âm lịch hằng năm.Cầu mong mưa thuận gió hòa,mùa màng tốt tươi, mọi ngườiđược khỏe mạnh. Qua đây, lễ hộicũng thể hiện những nét đẹp vănhóa tâm linh, giàu ý nghĩa nhânvăn, góp phần bảo tồn và phát huycác giá trị văn hóa truyền thống.

Truyền thuyết hai Công chúahóa thân về trời

Theo sách “Đại Nam nhấtthống chí”: Xưa có hai nàng côngchúa con gái vua Hùng làPhương Dung và Ngọc Lân. Hainàng có công giúp dân biết trồnglúa, trồng dâu, nuôi tằm, dẹp loạncướp bóc... Một hôm theo xa giáđể xem xét địa phương, đến bênbờ sông Lô (thuộc thôn HiệpThuận) đỗ thuyền. Nửa đêm trờimưa to, gió lớn, hai nàng đều hóathân vút bay về trời.

Nhân dân trong vùng lấy làmlinh dị bèn lập đền thờ (đền Hạ),nay thờ bà Phương Dung côngchúa. Đến triều Vua Cảnh Hưng,ngày 29 tháng 6 năm Mậu Ngọ(1738) đền được xây dựng quymô hơn. Ngày 28 tháng 10 nămĐinh Hợi (1767), nhân dân xâythêm một ngôi đền đưa bà NgọcLân công chúa về bờ tả sông Lô,phía thượng nguồn. Theo lời kểtruyền tai của người dân, trênđường đưa bà Ngọc Lân côngchúa tới vách núi Dùm, bỗngdưng thuyền dựng đứng lên,người dân đã dừng thuyền vàquyết định lập đền thờ tại đây vàgọi là Đền Thượng.

Theo bà Nguyễn Thị Tập,người dân thành phố TuyênQuang cho biết: “Hai ngôi đềnrất linh ứng, nên từ xa xưa hainàng được tôn làm Thánh Mẫu.Triều vua nhà Nguyễn, nghe tincó một đảng loạn sắp tràn vàotỉnh lỵ, dân chúng đã vác tượng

Mẫu chạy vào thôn Gốc Đa, xãỶ La. Họ vừa kịp giấu pho tượngvào rừng cây thì quân giặc tới,nhưng chúng không phát hiện ra.Sáng hôm sau, thay vào chỗ bứctượng là một đống mối đùn lớn,dân làng cho là điềm báo ứng.Giặc tan, họ cùng nhau xây mộtngôi đền mới thờ Thánh Mẫungay trên mảnh đất đó.”

Trong quan niệm của ngườidân nơi đây, Đền Mẫu Ỷ La lànơi “lánh nạn” cho Thần (tỵThần). Là nơi có địa thế linhthiêng được sự chở che củaThánh Mẫu, là nơi có khả năngbảo toàn cái Thiện, cho nên lễhội đền Thượng và đền Hạ khôngtách rời đền Mẫu Ỷ La. Hai vịThánh Mẫu đều được thờ phụngở 3 ngôi đền. Đền Mẫu Ỷ Lađược chọn là nơi khởi kiệu, đềnHạ là nơi hợp tế đều có nhữngnguyên do lịch sử và tín ngưỡngdân gian.

Bên cạnh đó, ngày nay đền Hạ,đền Thượng và đền Ỷ La khôngchỉ thờ hai nàng công chúa convua Hùng mà còn thờ Tam tòaThánh mẫu trong Đạo mẫu ViệtNam là Mẫu Thượng Thiên, MẫuThượng Ngàn và Mẫu Thoải.

Lễ hội đậm đà bản sắc văn hóa

Cũng như mọi năm, ngày11/02 Âm lịch nhân dân vàkhách thập phương tập trung tạiđền Ỷ La để rước bà PhươngDung công chúa từ đền Ỷ La rađền Hạ. Vào đêm ngày 11/02 thìngười dân làm lễ rước nước vàthả đèn hoa đăng. Tiếp đến ngày12/02, mọi người lại tham giavào đoàn rước bà Ngọc Lân côngchúa từ đền Thượng ra đền Hạ đểhai bà gặp nhau tại đền Hạ. Tổchức tế lễ và chính thức khai mạcLễ hội đền Hạ, đền Thượng, đềnỶ La. Tất cả các lễ rước Mẫu hầunhư đều diễn ra trên một đoạn

của sông Lô nơi hai bà hóa thânvề trời ngoài ra vẫn có rước bộđoạn đường đến đền Ỷ La.

Người rước kiệu Mẫu phải lànhững nam thanh, nữ tú khỏemạnh với quần áo trang trọng,chỉnh tề mang đậm chất truyềnthống dân gian. Kèm theo lễ rướcMẫu là múa lân, kết hợp dànnhạc. Đi sau là các bô lão, nhữngngười hành lễ và du khách thậpphương tới xem hội.

Theo lời của cụ ông Trần ĐắcTiến tại phường Tân Quan thànhphố Tuyên Quang “lễ hội hằngnăm đoàn người kéo dài cả cây số,người ta tin rằng trong khi rướcMẫu mà chui qua kiệu, ThánhMẫu sẽ ban cho sức khỏe, sự bìnhan, ấm no, hạnh phúc đến chongười đó”. Bởi vậy, những ngườitham gia lễ hội háo hức cùng nhauxếp hàng dài chui qua kiệu Mẫuđể cầu lộc từ Thánh Mẫu.

Sau phần lễ trang nghiêm vàlong trọng là phần hội.Gồm có cáctrò chơi dân gian thu hút đông đảongười dân và du khách như: Đánhtổ tôm, tam cúc, cờ tướng, ô ănquan, chọi gà, kéo co, hát văn...Cuối cùng vào ngày 16/02 (Âmlịch) người dân tiếp tục rước Mẫuhoàn cung, đưa Mẫu từ đền Hạ vềđền Ỷ La và đền Thượng.

Lễ hội có từ rất lâu đời, tuynhiên lại mới được phục dựng từnăm 2007 và được công nhận làdi sản văn hóa phi vật thể quốcgia năm 2017. Lễ hội đền Hạ, đềnThượng, đền Ỷ La đã tạo nên mộtnền văn hóa, tín ngưỡng đặc sắcriêng biệt của người dân thànhphố Tuyên Quang. Đồng thời đâycũng là dịp giới thiệu, quảng báhình ảnh và tôn vinh các giá trịvăn hóa của người Tuyên Quangtới với bạn bè cả nước cũng nhưlà du khách nước ngoài. Bởi lẽ lễhội mang riêng trong mình mộtnền văn hóa rất linh thiêng rất đặc sắc. LÂM TUYếN

Quốc mẫu Tây Thiên trong

văn hoá ViệtTại Tây Thiên, tín ngưỡng thờ Mẫu và Phật giáo hòa

quyện vào nhau, tạo thành một bầu không khí thanh tịnh,linh thiêng ít nơi nào có được. Những người hành hương tớiđây, vì vậy, luôn tin rằng những nguyện ước của mình sẽđược chứng tâm và thành hiện thực.

Theo thống kê trong tự điển nơi thờ cúng ghi đời Lê HiểnTông, niên hiệu Cảnh Hưng thứ 24 (1763) thì ở vùng dãy núiTam Đảo có 54 tổng xã có đền thờ Quốc Mẫu Tây Thiên. Trongđó, di tích quan trọng nhất là trung tâm của tục thờ Quốc MẫuTây Thiên, đó là Đền Thượng Tây Thiên trên ngọn núi ThạchBàn, bên cạnh chùa Tây Thiên, đền Mẫu sinh ở Đông Lộ, thuộcxã Đại Đình, huyện Tam Đảo; đền Xóm Xím, thuộc Đông Lộlà đền Mẫu hóa, Đền Ngò thuộc xã Sơn Đình là nơi xưa kiaMẫu luyện quân đánh giặc.... Như vậy, không gian phân bố cácđền thờ Quốc mẫu Tây Thiên đã tạo thành không gian thiêng,không gian văn hóa thờ Quốc mẫu. Đặc biệt, ngoài địa bàn nàyra, ở nước ta không có nơi nào có không gian tục thờ Quốc MẫuTây Thiên trùng hợp với không gian thờ Phật. Có thể nói, nơinào có đền thờ Quốc Mẫu thì cũng chính nơi đó có chùa thờPhật. Do vậy, mối quan hệ giữa Phật và Mẫu ở đây có mối liênhệ khăng khít khó lý giải.

Theo nhiều nhà nghiên cứu và thực tế cũng chứng tỏ TâyThiên là nơi Phật giáo du nhập và phát triển từ rất sớm. Ngaytrong khu danh thắng Tây Thiên với chiều dài 11 km, chiềungang khoảng 1 km đã có tới 8 ngôi chùa, trong đó có ChùaĐồng cổ ở chân núi Thạch Bàn, nơi các nhà nghiên cứu tìmthấy các di tích khảo cổ thuộc thời Lý Trần. Có thể nói ở đâychùa thờ Phật và đền thờ Quốc Mẫu luôn luôn cặp đôi với nhau,nói cách khác, nơi nào có đền Mẫu thì có chùa và ngược lại.Các nhà nghiên cứu địa phương cho rằng, các ngôi chùa ở TâyThiên không chỉ là chùa làng, mà chắc rằng trong lịch sử, nơiđây đã từng là một trong các trung tâm Phật giáo lớn của nướcta. Ngay cái tên Tây Thiên đã gợi nên ý niệm về cõi Phật, giốngnhư Tây Trúc ở Ấn Độ.

Ngày nay, ngoài các ngôi chùa cổ, Phật giáo Việt Nam đãxây dựng Thiền Viện Tây Thiên, một trung tâm tu hành, nghiêncứu và giảng dạy Đạo Phật của nước ta. Chính sự du nhập, kếthợp Mẫu - Phật, Phật - Mẫu không chỉ nâng tầm của việc thờMẫu Tây Thiên mà còn quảng bá rộng hơn cho Phật giáo.

Hiện tượng thờ Quốc Mẫu Tây Thiên còn thể hiện sự tíchhợp văn hóa liên tộc người. Hiện tại, trên địa bàn các nơi thờQuốc Mẫu Tây Thiên, đặc biệt ở các ngôi đền Mẫu Hóa,Mẫu Sinh đều là làng của người Sán Dìu. Họ không chỉ làchủ nhân thờ phụng Mẫu ở các ngôi đền chính này, mà còntích cực tham gia các lễ hội hàng năm vào các dịp ngày đảnvà ngày kỵ Quốc Mẫu. Khi chúng tôi hỏi các cụ người SánDìu thì họ đều khẳng định Quốc Mẫu Tây Thiên chính là vịMẫu thần của dân tộc họ và họ tham gia lễ hội với tư cách làchủ nhân văn hóa. Như chúng ta biết, người Sán Dìu (SơnNhân) là tộc người thiểu số ở nam Trung Quốc di cư vàonước ta khoảng trên dưới 300 năm nay. Có thể giải thích hiệntượng này từ cơ sở tương đồng văn hóa. Rất có thể ngay từquê hương xưa, họ đã từng tôn thờ vị nữ thần núi, khi đếnViệt Nam, họ đã sớm hòa nhập vào việc tôn thờ Quốc MẫuTây Thiên và coi đó như là văn hóa tín ngưỡng của chínhmình. Sự hội nhập văn hóa này khiến cho mối quan hệ giữangười Việt và người Sán Dìu trong vùng càng trở nên gắnbó và đoàn kết hơn. Đó cũng là nét độc đáo của truyền thốngvăn hóa của nhân dân vùng Tây Thiên Vĩnh Phúc. Tục thờMẫu ở Tây Thiên đã là yếu tố cốt lõi tạo nên một không gianvăn hóa tâm linh với vẻ đẹp thiên nhiên vừa hùng vĩ vừa thơmộng, ở đó các di tích kiến trúc thờ cúng đã có tuổi lâu đời,ít nhất cũng từ thời Lý, Trần…PV

Đặc sắc lễ hội rước mẫuở Tuyên Quang

Từ xưa tới nay, người Việt luôn coi trọng việc thờ cúng, đặc biệt là việc thờ cácchư vị thần linh. Trong đó thờ Mẫu là một tín ngưỡng dân gian có từ lâu đời . Lễhội đền Hạ, đền Thượng, đền Ỷ La ở Tuyên Quang là một điển hình cho tínngưỡng thờ Mẫu Thoải. Với những nét văn hóa đặc sắc và độc đáo, mang đậmgiá trị tâm linh trong tín ngưỡng thờ Mẫu.

lTục thờ Mẫu ở Tây Thiên là yếu tố cốt lõi tạo nên một không gian vănhóa tâm linh.

lQuang cảnh buổi rước Mẫu tới đền Ỷ La.

Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/201910 VăN HọC - N

Lão Hộp làm duyên cholàng bằng những hàngcây. Chiều nào lãocũng tay xách náchmang những nông cụ

để chăm cho cây bé, chống sâu mọtcho cây lớn. Lưng lão có còngxuống đấy, nhưng nụ cười thì nởnhư hoa. Nụ cười khiến lão cao lớnhơn, xóa nhòa vẻ bụi bặm cũ kỹcủa lão.

Lão tham gia Chi hội Ngườicao tuổi làng nên trồng gần haichục cây nhãn ở những vị trí phùhợp. Sáu năm qua nhãn đã cho thuhoạch, các lão niên trong làngđứng ra cho thầu bán, lấy tiền trangtrải các hoạt động của hội, các quỹđền ơn đáp nghĩa.

Được lợi nhất là mọi ngườitrong làng đều được hưởng màuxanh, bóng mát từ những cái câytỏa ra. Trẻ em những ngày hè, mỗichiều nghỉ học tha hồ chơi dướinhững bóng nhãn, chà là, cau vuabên những ngõ xóm, sân nhà vănhóa. Nhiều lão niên trong làng hiểulão Hộp. Lão chịu nhiều gian khổcùng nỗi đau mất đồng đội trongmáu lửa chiến tranh. Lứa lão Hộpngày đó có mười hai người cùngnhập ngũ một ngày, thì chỉ còn lãovới lão Viên còn sống trở về. LãoViên lúc thì chống nạng gỗ, khingồi xe lăn, được hưởng chế độ“bảo mẫu”. Người bảo mẫu đó là

vợ lão, hơn lão hai tuổi, ngày xưachăm sóc thương binh ở Trung tâmđiều dưỡng thương binh nặng. Haingười có tình ý với nhau, về xâydựng tổ ấm, vá víu những vếtthương đời.

Động lực nào khiến lão Hộpsau khi nghỉ hưu là nghĩ ngay đếnchuyện trồng cây? Chỉ lão và lãoViên hiểu. Cả hai bị ám ảnh bởi thứchất độc làm trụi lá, như nhữngngười lính bị rụng tay. Họ đã phảihành quân trong những cánh rừngquánh đặc màu chết chóc. Nhiềuđồng đội trở về mang theo mìnhkhông chỉ những vết thương tráigió trở trời lại xồ ra, mà cả thứ chấtđộc làm truyền lan nỗi đau cho thếhệ sau. Lão vẫn nhớ những tán câyrừng, những khe suối đã tiếp thêmđộng lực cho đường hành quân.Rừng che bộ đội rừng vây quân thùmà. Nên quân thù đã triệt hạ cây.Hàng chục cánh rừng lớn bị róc tỉa,trơ khấc những cành cây ngơ ngác,khô khốc và đen đúa. Lão nhớnhững đoàn quân, thanh niên xungphong vượt lửa đạn vào hoạt độngở vùng sông Sê Băng Hiêng thuộcQuảng Trị. Nhiều người làm nhiệmvụ mở đường, dẫn xe qua ngầm, tảiđạn, cáng thương và chăm sócthương binh đã hy sinh vì bom bi,bom từ trường của giặc. Cũng maylão Hộp không “dính” trong ngườithứ chất độc khủng khiếp ấy. Lão

chỉ nhiễm nỗi ám ảnh mà chưacách gì gột rửa. Lão thấy mìnhmay mắn. Song càng thấy thươngđồng đội, những người nằm lạinơi rừng sâu hoang lạnh,chưa được tìm thấyphần hài cốt. Đồngđội ơi, đang ởđâu?

Nghỉ hưu,về quê hương,nỗi đau ấy lạitrỗi dậy lớnhơn khi lãothấy nhiềungười đượchưởng hòabình mà lườinhác.. Nhiềucon em trongxã nứt mắt đãvênh váo ăn chơisa đọa, chích choác,nghiện ngập. Làngtrên xóm dưới đâu đâucũng nổi lên nỗi bức xúc connhà này hư hỏng, con nhà kianghiện ngập, đứa nọ đi làm ở khucông nghiệp bị lừa dẫn đến chửahoang. Rồi bọn nghiện ở khu phốmới cũng tràn xuống làng, muabán ma túy, chích hút, bơm kimtiêm quăng đầy sân nhà văn hóa,góc vườn hoa của các bô lão.

Việc truy quét đối tượng buônbán, chứa chấp đã diễn ra bốn năm

lần. Nhưng nọc chưa tiệt. Tai họavẫn bị gieo rắc. Lão Hộp khi đó đãtrồng cây ở một vài vị trí đất trống,tăng quyết tâm trồng nhiều hơn.Màu xanh của cây lan nhanh. Tuổilão giờ chả ngủ được bao nhiêu.Lão cần mẫn vun trồng, ban đêmlấy cớ bảo vệ cây và đi tuần cùngmột vài đồng chí công an viên. Cógì bất thường báo với công an xã.Vợ con lão khuyên, ông già rồi,

đêm hôm

ởnhà, chuyện đó của xã hội, đểngười ta lo. Lão không nói gì. Látsau cau mày nghĩ. Già rồi nên mớicần vận động tay chân, cần làmnhững việc có ích. Nếu có tai bayvạ gió, đứa nào đó nó cầm bơmkim tiêm xiên cho một cái, hay mộtnhát dao, thì tuổi này chết được rồi.

Lão tự an ủi, bom đạn còn khônggiết được mình, thì bọn nhãi ranhnhằm nhò gì.

Thế rồi, một tối lão bị hai đốitượng đi xe máy cố tình đâm vàorồi bất ngờ bị cây gậy đập ngangcánh tay. Lúc ấy lão chỉ kịp nghetiếng xé gió của cây gậy và sự rụngrời của cánh tay. Lão bị thương tíchnặng. Gẫy cánh tay và ba xươngsườn, đầu bị đập xuống đất. Đauđiếng. Tê dại. Lão phải nghỉ mấthai tháng. Cây bị phá hoại gần hết.Nhưng lão vẫn tin mầm thiện sẽ

lớn lên. Càng trong cảnh nướcsôi lửa bỏng, càng phải

vững dạ.***

Tối đầu tiên “raquân” kể từ saukhi bị kẻ xấuđánh gẫy tay, lãoHộp phát hiệnnhóm ba thanhniên chở nhaubằng xe máy,thân hình phốppháp, áo cộc, hở

vằn vện cơ manhình xăm trổ. Bọn

chúng hướng racon mương đồng

Lạc. Đây là nơi kháthanh vắng, mát mẻ vào

ban đêm. Lão định bí mậttìm hiểu ba thanh niên này.

Trong số đó lão chỉ nhìn quen mộtgương mặt, chưa rõ là tên nào. Aingờ bọn chúng theo dõi ngược lão.Khi còn núp sau bụi rậm thì mộtcây gậy nện chéo lưng, ăn lên tậnbả vai. Cú đánh đau điếng, cảmgiác nhiều đoạn xương gẫy vụn,lạo xạo như tiếng thủy tinh vỡ. Mắtlão bỗng tối đen, mọi bộ phận cơthể rủ nhau ngất lịm. Bọn chúng

Mầm xanhTruyện ngắn của NGÔ THỤC MIÊN

Ấy là những vạt phố tâm hồncủa Trịnh, nhưng nhẩn nha, ngơngẩn hát rồi nhập tâm và bỗngthành phố của mình. Phố củamình là những góc phố lạ, làphố xưa và vô danh đến độchẳng thể nhớ tên. Để đôi lúchệt y như Trịnh trong Đêm thấyta là thác đổ để: “Nhiều khibỗng như trẻ nhớ nhà/Từ nhữngphố xưa tôi về”.

Những vạt phố của tôi cứ vậy

nhạt nhòa đến độ không địnhdanh, chỉ là phố nọ, phố hạ, phốxa, phố thênh thang… thànhphố của mênh mang nỗi chơi vơivà nỗi buồn không thể định hình.Kể cả phố của những dạo chơiyêu đương khi ai đó đến bên đờinhư “Một thoáng hương bay bêntrời phố hạ”. Như những tình cờthoảng qua trong gió. Và phốTrịnh không chỉ là phố của địadanh mà là phố của mùa, của

tâm thức, phố của nỗi lòng thả racùng với bao cung bậc của cảmxúc chảy tràn qua giai điệu. Vậynên khi mình ngồi viết nhữngdòng này ngoài kia lạnh vẫn vềtê tái, vẫn thèm một hơi ấmngoại giới để sưởi ấm nỗi mongmanh của mình. Và môi thì khekhẽ hát, hát để dỗ dành nỗi côđơn của mình: “Ngoài phố mùađông, đôi môi em là đốm lửahồng, ru đời đi nhé, ôi môi

ngoan này giữa trần gian…”.Chính vì không có phố của

mình, chỉ là những con phố ngụcư của tuổi trẻ hoang hoải đi quanên chẳng thể tìm thấy nhữngkhúc vui ở đó. Không phải là nơiđể tìm về, để hít hà và được phốyêu thương che chở. Nên ám ảnhphố của mình chính là phố tâmtưởng trong hình hài nhạc Trịnh.Ngay cả những khi lóe lên chútánh sáng nhí nhảnh yêu thươngcủa “Miệng cười khúc khích trênlưng” rồi thì cũng thấy mình lạclõng giữa thênh thang phố xá.“Thôi chào em, về giữa phố xáthênh thang, không gì vui, thìhãy gắng nhớ đôi lần”. Cái tìnhmà cũng gắng để nhớ thì rồicũng chỉ ngẩn ngơ mà làm bạnvới phố xá thanh lặng mà thôi.Hay cuộc sống, tình yêu và baoniềm trăn trở cứ ngày lại ngày vôtình đến vô vị trôi qua với phố.Để chính mình tự vấn một câuhỏi to đùng, câu hỏi cho mình,cho nhiều người mà Trịnh đã hỏitừ xa lắc trước đó: “Có đườngphố nào vui, cho ta qua mộtngày”… để rồi lại “ru ta ngậmngùi”, tự vỗ về tự ru mình dướivòm cây thinh lặng.

Phố như thế nên làm sao làphố của mình cho được, sao màdựa vào phố để vun vén những

yêu thương? Và phố sẽ chẳng thểlà bờ vai vững để những kẻ ngụcư xem là máu thịt của mình. Nênxét đến cùng những vạt phố củatôi cũng chỉ là nhân chứng củanhững kỷ niệm ngọt ngào thì ítmà nỗi buồn lại dài đằng đẵng.Là phố “đêm bước về thật nhẹ,sương khoác mềm vai phố”, là“chiều một mình qua phố, âmthầm nhớ nhớ tên em”, là “ngàymai em đi… đèn phố nghe mưatủi hờn… thành phố mắt đêm đènvàng…” mà thôi.

Rồi cứ đi về trong phố, conngười cứ sống nhà ai biết nhànấy trong kín cổng cao tường.Hàng vạn con người đi quanhau chật chội nhưng chưa mộtlần biết tên nhau. Kể cả nhữngngười tưởng rằng mình thânthiết cũng tự đóng mình trongvạt phố của mình. Trong cùngmột thành phố nhưng cứ xa xôinhư một nỗi chán đời tù túng.Đến với nhau đôi lần trong đời,mãi đến khi đời gọi tên mới tạmbiệt nhau lần cuối. Đấy gọi làngười… sống trong thành phố.Như Trịnh viết thôi: “Ngườithành phố, trong một ngày đãnhắc tên”, nhưng là nhắc cho“một người vừa nằm xuống”khi “thấy bóng thiên đườngcuối trời”.

IếNG LÒNGT

Những vạt phố của tôiDù cho đã đi qua, đã ởkhông biết bao phố xálung linh tận ở trời Tâyxa lắc đến vạt phố ômtrọn tuổi trẻ nhạt nhòacủa mình. Mình đi ra từnhà quê, bố mẹ rặt nôngdân nên mình không cóphố, có chăng cũng chỉlà một nơi cư ngụ giữabề bộn sách đèn, xa hoa,và đi về giữa những bonchen… nhưng mình cũngcó phố của riêng mình.

Ngắm nguyệt thầm thì gọi mẹ ơiTrăng in dáng mẹ tỏa ngang trờiLung linh bóng mẹ như tranh vẽLấp lánh hình sao tựa mẹ cườiVạn nhớ dâng người bông nụ ngátNgàn thương kính mẹ đóa hồng tươiĐêm rằm tháng bẩy lòng yêu mẹNgắm nguyệt thầm thì gọi mẹ ơi.

Mẹ là…Mẹ là ánh lửa lạ thườngSoi con trí sáng noi gương nhân từMẹ là vật báu thiên thưCho con hiểu thấu nghĩa từ khoan dung Mẹ là hoa tím thủy chungCả khi khuất nẻo vẫn không lạc đườngMẹ là đức tính khiêm nhườngDậy con học cách yêu thương mọi ngườiBây giờ mẹ đã về trờiCon luôn thấy mẹ mỉm cười với con.

11Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019NGHệ THUậTÓC THơ G

Nhớ mẹBÙI THANH KHIẾT

cười ha hả, bỏ đi. Con cái lão xúmvào đưa bố đi viện. Lão khôngmuốn nhớ bác sĩ nói về nhữngđoạn xương bị gẫy. Lão chỉ nghĩliệu những kẻ đánh mình lần nàycó liên quan đến lần trước? Cả bathằng đi xe máy hôm đó đều khôngphải thằng con của đồng đội cũ.Chuyện của lão được báo cho côngan. Cơ quan công an điều tra vàchẳng bao lâu ba thủ phạm hôm đóđã bị tóm gọn. Lão Hộp mừng làkhông phải thằng cháu đồng độicũ. Trong số ba thằng, có một làngười trong xã.

Lão được ra viện.Người làng đến hỏi thăm

nườm nượp. Có người khuyên,già rồi, ở nhà mà nghỉ. Ngườikhác nói, cây cối cũng đủ bóngmát, chả cần thêm, đừng làm chonhọc xác. Họ xì xào. Dù có ý tốtnhưng lời họ làm rát tai. Áp lựcdội xuống đầu vợ con lão. Cácthanh niên chơi bời, hút xách, cậtlực phản đối chuyện ăn cơm nhàvác tù và hàng tổng. Lão Hộp chỉcười, gật đầu để đấy. Vợ con lãolắc đầu quầy quậy, chỉ mong saolão tránh xa việc xã hội, đừngrước thêm họa vào thân. Ngần ấytuổi đầu, cùng cơ man vếtthương trong chiến tranh, làmsao lão chịu được một trận đònnữa? Vợ lão bảo: “Ông thươngvợ con thì từ nay ở nhà, tôichăm”. Các con đồng thanh:“Chúng con sẽ đóng góp nhiềutiền hơn để bố bồi dưỡng”.

***Lão Hộp trở thành người giàu

cây nhất làng. Người ta gọi lão là“ông Hộp cây” hay “lão cây”. Gìcũng được, miễn để lão được thỏalòng chăm sóc những hàng cây,nói chuyện với đám trẻ, những

thanh niên hư hỏng. Nhờ tìnhbằng hữu với lão Viên, lão Hộpđược nâng cao khả năng thuyếtphục. Lão cố gắng tiếp cận Bách,lêu lổng, nghiện hút, như loài cỏdại. Một kẻ từng đánh lão gẫy tay.Bách là cháu đồng đội cũ của lão.Thằng này thông minh, lão nghĩ,nếu có định hướng tốt sẽ thànhtài, chỉ tiếc bố nó…

Khi không gian làng quê vơibớt tình trạng tiêm chích, lão Hộpkiêm luôn công việc thủ Đền Từ.Vừa coi sóc đền, vừa chăm cây.Khuôn viên đền có những bứctường rêu êm xanh mát, nhiềuđứa trẻ trong làng đã vịn tườngmà lớn lên. Nhiều đứa đi làm ănxa. Có đứa ở nhà càn quấy, quậyphá quê hương.

Một ngày kia, trong cơn bầnhàn, cùng quẫn, không còn tiềnmua thuốc hút, ngôi nhà của ngườimẹ yếu ớt chẳng còn gì đáng giá,Bách sang làng bên trộm chó, trộmgà, bị bắt đánh cho nhừ tử. Haithằng bạn thân của Bách theo“nàng tiên nâu” về miền mâykhói… gửi lại nỗi đau cho gia đình.Bách thất thểu, đi trong mưa, đóilạnh. Gã loạng quạng bò ra ĐềnTừ. Lúc ấy lão Hộp đang tỉa câycảnh. Lão đưa tay ra đỡ Bách.

Nhìn gương mặt hiền từ của lãoHộp, Bách ứa nước mắt, rồi òakhóc. Lão Hộp vỗ vai bảo: “Ở lạiđây với ông, ông cai nghiện cho”.Bằng tình thương và những bàigiảng đạo đức về Phật pháp, lãoHộp dần làm máu nghiện ngậptrong người Bách nguôi dần. Hàngngày lão cho Bách trồng cây, giúpgã quên mọi chuyện. Bách chưatừng trồng cây. Có khi đánh câyxén hết bộ rễ. Khi khác trồng ngậpngang thân. Có sự hướng dẫn, chỉ

bảo của lão, Bách đã biết làm thếnào để cây mới trồng sống khỏe vàphát triển. Nhìn những cái cây làthành quả của mình, Bách thốt lên:“Trước đây, cháu chẳng thể nghĩđược là việc trồng cây lại quantrọng đến thế. Việc trồng cây giúpcháu quên thuốc, quên điều ác vànghĩ nhiều đến màu xanh, đến sựrộng lượng của thiên nhiên”. LãoHộp gật gù sảng khoái.

Bách cắt được cơn nghiện. LãoHộp lại nghĩ đến việc giúp Bách ổnđịnh, mà để ổn định được thì phảicó gia đình, vợ con. Lão đi tìmngười mai mối cho Bách. Mộtcông việc chẳng dễ dàng. Saucùng, chính lão đã thuyết phụcđược con cả của mình gả con gáicho Bách.

***Cưới vợ xong, Bách được lão

Hộp giúp sức, đấu thầu khu đầmVuông để làm trang trại. Gã cũngthầu rẻ được hơn năm sào đấttrũng bỏ cỏ mọc sát chân đê để cảitạo, thả sen, nuôi cá. Máy móc nổpành pành, đào, vét, múc. Cây cốilan dần. Cữ xuân, lá non cứ rơnmềm... Trong làng, ai cũng nể lãoHộp, với bản lĩnh của mình đã cứugiúp được một người vốn là nô lệcủa ma túy. Người làng nể Báchdám đứng lên làm lại đời ở ngaymảnh đất nhiều người không dám.Sau một năm cải tạo, ổn định,Bách nghĩ đến chuyện trồng câyhộ đê, tiếp đến trồng hàng cây trảnghĩa cho làng, cho người đã đưatay ra với gã. Lần đầu tiên đi bênhàng cây cao ngang thân mình,nghe “thằng cháu” nói về dự địnhtrồng cây, làm vườn, lão Hộp ứanước mắt sung sướng. Nhữnghàng cây, những mầm xuân đangtrổ ra…n

Địch Công kỳ án mangđến một không khí mới,tạo nên sự sức hấp dẫnriêng và trở thành mộttrong những series trinhthám hấp dẫn với mọi đốitượng bạn đọc nói chungvà bạn đọc trinh thám nóiriêng. Điều gì khiến chobộ tiểu thuyết trinh thámquan án của Robert vanGulik vẫn luôn hấp dẫn vàthu hút bạn đọc thế kỷ 21như vậy?

Làng xuất bản sách đón sự trởlại một cách trọn vẹn của series 16tập “Địch Công kỳ án” của nhàĐông Phương học người Hà LanRobert Van Gulik. Sách do PhucMinh Books phối hợp với nhàxuất bản Văn học ấn hành.

Dòng văn học trinh thám quanán có một đặc điểm rất thú vị, chủyếu xuất phát ở phương Đông,nơi xã hội phong kiến tồn tại đếnhàng nghìn năm. Xã hội mà Vualà Thiên tử, quan lại như phụ mẫu

của dân và chịu trách nhiệm chămlo cho đời sống vật chất và tinhthần của con dân mình. “Địchcông kỳ án” là một tác phẩm hưcấu, lấy cảm hứng từ cuộc đời vàsự nghiệp lẫy lừng của tể tướngĐịch Nhân Kiệt (630 - 700). Ôngcó tiếng là vị quan thanh liêm, vịthần thám tài ba lỗi lạc dưới thờidưới thời trị vì của Võ Tắc Thiên,đời nhà Đường - Chu.

Điều đặc biệt trong “ĐịchCông kỳ án”, là các “vụ án lồng

trong án”. Từ một vụ án chính,sau đó, sẽ có từ ba đến bốn vụ áncó thể có mang mối liên quanđến các vụ án chính. Và vụ án cósự xâu chuỗi nội dung, tình tiếtcực kì logic và thuyết phục.

Thuộc thể loại trinh thámquan án, bộ truyện mang đậmdấu ấn Trung Quốc với nhữngcái chết kỳ lạ: những vụ mất tíchbí ẩn, hổ tinh ăn thịt người,những hồn ma, lời nguyền chếtchóc.... Mỗi tập truyện bao gồmnhiều vụ kỳ án nhuốm màu sắcliêu trai, ma quái, kích thích trítò mò người đọc.

Có một điều đặc biệt phải kểtới ở đây đó là tác phẩm lại đượcviết bởi nhà Đông Phương họcRobert Van Gulik - người HàLan. Bởi vậy, tác phẩm cũng vôcùng khác biệt so với những tácphẩm do chính người PhươngĐông chấp bút. Mặc dù viết vềphương Đông nhưng lại mangcái nhìn của phương Tây.

Xuyên suốt các tập truyện,người đọc vẫn có thể cảm thấynhững vụ “Địch Công kỳ án"không chỉ là chuyện hư cấu từngàn năm trước mà còn vẽ nênnhững bức tranh nhân tình thếthái sống động. Những nét vănhóa - lịch sử thời nhà Đườngdưới triều đại Võ Tắc Thiên trị vìđược tác giả Van Gulik khéo léolồng ghép giữa các vụ án. Thậmchí, tác giả còn đưa đến cả một

cái nhìn bao quát về bộ máyquan lại thời Đường, dưới thời trịvì của nữ hoàng đế.

“Địch Công kỳ án” cũng hàmchứa những giá trị nhân văn rấtlớn: Kẻ thủ ác nhất định sẽ bịtrừng phạt, công lý luôn luônchiến thắng. Và có lẽ điều khiếnđộc giả hiện đại không thể khônghứng thú và say mê, đó là lòngcan đảm, nghĩa hiệp, niềm tinvững chắc vào công lý, rằng vàolúc cuối cùng, cái ác sẽ luôn bịtrừng phạt. Không đơn thuần chỉlà công lý, nhân vật Địch Côngcòn cho thấy cách giải quyết vấnđề, các vụ án luôn có sự cân nhắcsong song giữa tình - lý qua từngtập truyện. Có những kẻ phạm tộivì bất đắc dĩ, vì chẳng đặngđừng…, có những kẻ lòng lang dạsói, bất chấp vương pháp… Tất cảđều được ông đưa ra đánh giá vàsuy xét kĩ càng đưa đến phánquyết cuối cùng, sao cho mọi sựđều hợp tình hợp lý.

Dù có phải đối mặt với baonhiêu khó khăn, đương đầu vớinhững hung thủ xảo quyệt hay sứcép của triều đình, đôi khi còn là sựkhông tín nhiệm của dân chúng,nhưng Địch Công và các thủ hạvẫn luôn giữ tấm lòng trung hiếu,nhân nghĩa. Địch Công quyếtkhông để kẻ ác lọt lưới nhưng vẫnluôn đối xử hết sức nhân văn vớinhững phận người cùng quẫntrong xã hội. MINH MINH

Thế đấy, cứ thế phố của tôichỉ là phố lạ. Phố của tôi nhạtnhòa. Cho dù quen đến mấy,quen từng ngõ ngách thì đócũng không phải là nơi mìnhsinh ra. Để sau những yêuthương giả vờ lại vẫn “giật mìnhtỉnh ra, ồ phố xa lạ” để thấymình vẫn “Bên đời hiu quạnh”.Phố gần gũi của tôi cũng nhưmột khoảng thời gian ước lệ 10năm trong nhạc Trịnh, để có đilại mòn bánh xe thì: “Bàn chântrong phố xa lạ nhiều”, khôngphải lòng Trịnh mà lòng mìnhvới phố cũng như “nắng quađèo”. Và mình vẫn không thể cómột vạt phố cho mình…

Thôi đành vậy, những ngườitừ quê ra phố, có gắn bó với phốthì cũng chỉ là những vạt phốnhỏ nhoi để ngụ cư trong xácphố. Còn hồn phố chắc phải yêulắm, phải là máu thịt mới cắttừng từng thớ cảm xúc ra để viết.Mình chỉ có chút hồn phố lạcloài, gửi vào trong tình yêu dànhcho những bài hát thoang thoảnghồn mình và hồn phố trong hồnnhạc Trịnh. “Đường phố dài,một đường phố dài/Đường phốnày một chiều tôi tới /Đi langthang tôi chào vẫy mọi người”,phố của mình chỉ thế thôi, bạn ạ!

TRẦN KHÁNH AN

ọC SÁCHĐ“Địch Công kỳ án” -

Án lồng trong án

lCác bạn trẻ say mê Định Công kỳ án.

12 Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019 http://baophapluat.vnSỐNG KHỎE

Chữa bệnh cũng sính ngoạiNgười xưa có câu: “Có bệnh thì

vái tứ phương”, bên cạnh đó cùng vớimột nền kinh tế ngày càng phát triểnnhư hiện nay, đời sống người dânđược nâng cao, nhu cầu chọn lựa dịchvụ y tế tốt nhất để chăm sóc sức khỏecho bản thân và gia đình là nhu cầuchính đáng. Vì vậy, không ít người đãchọn ra nước ngoài để khám chữabệnh. Tuy nhiên, trên thực tế cho thấynhiều trường hợp bệnh không cần thiếtra nước ngoài mà có thể chữa trị rấthiệu quả trong nước.

Mỗi năm có khoảng 40.000 ngườiViệt Nam ra nước ngoài chữa bệnh vớikhoảng 1 tỉ USD viện phí. Đổ một sốtiền lớn vào những chuyến đi khámbệnh ở nước ngoài nhưng hiệu quảkhông phải lúc nào cũng như mongđợi. Nhiều người phải ngưng điều trịnửa chừng vì không kham nổi chi phíđiều trị quá đắt. Chưa kể đến khi gặprủi ro thì hầu hết họ đành cam chịukhông biết kêu ai vì đất khách quêngười, không thông thạo ngôn ngữ.Thời gian gần đây, ngoài Singapore làđịa chỉ nhiều người dân nước ta tìmđến nhất, thì Thái Lan, Trung Quốc,Hàn Quốc, Australia, Mỹ cũng là điểmtìm đến của không ít bệnh nhân.

Các bác sỹ Bệnh viện Nhi Trungương cho biết, trong thời gian vừa qua,khoa Điều trị tự nguyện A đã tiếp nhậnkhoảng gần chục trường hợp bệnh nhivào khám, chữa bệnh sau khi trở về từđợt khám bệnh ở nước ngoài.

Hiện nay, phương pháp điều trị cáccăn bệnh nguy hiểm như ung thư tạiViệt Nam đều tuân thủ quy trình chuẩnQuốc tế. Với mỗi quy trình, các cơ sởđiều trị ung thư trong nước đã áp dụngcác phương pháp và máy móc tiêntiến. Về điều trị, các cơ sở điều trị ungthư trong nước cũng đã làm chủ cácphương pháp mới. Do đó, về trình độchuyên môn và hiệu quả điều trị thìkhông có sự khác biệt nhiều giữa bệnhviện Việt Nam với bệnh viện ở cácnước lân cận.

Không riêng gì bệnh ung thư,nhiều bệnh nhân có điều kiện kinh tế

gặp phải những căn bệnh nhẹ cũng“chạy” ra nước ngoài điều trị và chấpnhận mức chi phí cao gấp nhiều lầntrong nước như: nội soi dạ dày, thựcquản tồn từ 2.000 – 3.000 SGD, cắtruột thừa 6.000 – 7.000 SGD, cắt trĩ3.500 – 5.000 SGD, nhổ răng 2.500 –3.000 SGD… Trong khi đó, đây lànhững kỹ thuật đơn giản mà trongnước từ lâu đã làm tốt.

Người bệnh sính ngoại hay mấtniềm tin y tế nước nhà?

Trên thực tế, có phải người bệnhnào đi nước ngoài chữa bệnh cũng làsính ngoại? Chúng ta không phủ nhậnvề một số mặt y tế nước ta còn kém sovới các nước có nền y tế phát triển, đặcbiệt về chất lượng dịch vụ, cơ sở vậtchất. Tuy nhiên, ở nước ngoài y tếđược coi là một loại hình dịch vụ nênchi phí khám chữa bệnh rất cao. Dođó, ngoài chất lượng điều trị thì điềuđáng quan tâm nhất khi khám chữabệnh ở nước ngoài là khả năng kinh tế,bệnh nhân nên tìm hiểu kỹ trước khiquyết định khám chữa bệnh ở nướcngoài để hạn chế các rủi ro. Đối vớicác kỹ thuật trong nước có thể thựchiện tốt thì nên điều trị trong nước đểđỡ tốn kém và tránh “chảy” nguồnngoại tệ ra nước ngoài một cách lãngphí. Bên cạnh đó, trình độ y tế của ViệtNam ngày càng phát triển, không thuakém so với các nước trong khu vực, cảvề tay nghề, chuyên môn, thuốcmen...Thậm chí, trong một số lĩnhvực, nhiều bác sĩ, chuyên gia y tế ở cácnước còn sang Việt Nam học tập.

Chẳng hạn, với bệnh ung thư, ViệtNam đã có nhiều phương pháp tiêntiến để tầm soát và phát hiện ung thưsớm như nội soi dạ dày, cuống phổi,ruột, các phương tiện chẩn đoán hìnhảnh như siêu âm, cắt lớp điện toán(CT), cộng hưởng từ (MRI) và PET/CT... Các phương pháp điều trị đãđược nâng cấp đáng kể với các liệupháp hiện đại và đa dạng gồm phẫu trị,xạ trị, hóa trị và sinh trị (liệu phápnhắm trúng đích và liệu pháp miễndịch). Cả nước đã có nhiều máy xạ trị

gia tốc hiện đại. Các phương pháp mớigọi chung là sinh trị gồm liệu phápnhắm trúng đích đã được áp dụng vàliệu pháp miễn dịch thành tựu nónghổi cũng bắt đầu được dùng.

Song song với những yếu tố vềmặt kỹ thuật, trang thiết bị máy mócvà chuyên môn thì nguyên nhân cũngmột phần do điều kiện phục vụ ở cáccơ sở y tế của Việt Nam còn yếu kémvà thường xuyên bị quá tải. Sự quá tảidẫn đến nhiều hậu quả: Bệnh nhânphải chờ đợi, tinh thần, thái độ phụcvụ không được chu đáo, điều kiện ănở, vệ sinh không đảm bảo...

Nhiều bệnh nhân có điều kiện kinhtế không chấp nhận cảnh đứng xếphàng từ 5-6h sáng để chờ đến lượtkhám bệnh, đến lượt khám cũng chỉđược 1-2 phút, muốn hỏi gì thì bác sĩcũng không có thời gian để giải thích.Chưa kể, vào viện phải nằm ghép 2-3người một giường. Đó là điều khôngthể chấp nhận được trong thời đại này,nhất là với người có tiền.

Điều mà bệnh viện nước ngoàilàm tốt hơn hẳn là vấn đề về dinhdưỡng, hỗ trợ tâm lý trong điều trị.Tuy không phải là khía cạnh quyếtđịnh về y tế, những chi tiết này lạiđóng vai trò rất quan trọng để giúpbệnh nhân và người nhà thoải mái, cóthể theo được suốt quá trình điều trị.

Nhiều bệnh nhân không tin vàonền y học nước nhà. Trong khinhững năm gần đây, Y học Việt Namđã có nhiều tiến bộ đáng kể. Bêncạnh đó, cũng có trường hợp tâm lýsính ngoại. Khá nhiều bệnh nhânhay người nhà đã dùng những kếtquả khám bệnh ở nước ngoài đểphán xét các thầy thuốc trong nước,đánh giá thấp nền Y tế Việt Nam.

Với những mặt hạn chế trên, mỗinăm Việt Nam mất cả tỷ USD vìngười Việt ra nước ngoài chữa bệnh.Từ đó, muốn thay đổi điều nàykhông chỉ là nhiệm vụ của riêngngành Y tế. Chúng ta còn phải phấnđấu rất nhiều về cơ sở hạ tầng, tinhthần, thái độ phục vụ. ĐẶNG THÊM

Sau 30 tuổi phụ nữkhông nên ăn những

thực phẩm này

Chế độ ăn uống đóng vai trò rất lớntrong việc ngăn ngừa ung thư, tiểuđường và tim mạch. Vì vậy, loại bỏ

một số thực phẩm có hại càng sớm càng làmtăng đáng kể khả năng bảo vệ sức khỏe củanữ giới. Sau đây là 8 thực phẩm bạn khôngnên ăn khi bước sang tuổi 30.

Bước sang tuổi 30, bạn nên chú trọng hơnvào chế độ ăn uống hàng ngày, loại bỏ thóiquen ăn vặt không lành mạnh. Giai đoạntrung niên cũng là lúc nguy cơ mắc nhiềubệnh tăng lên.

l Sữa chua trái cây đóng hộp

Chúng ta thường bảo quản sữa chua trongtủ lạnh để ăn dần với quan niệm tốt cho sứckhỏe. Tuy nhiên trên thực tế, các sản phẩm sữachua vị trái cây thường chứa rất nhiều đườnghơn mức nhu cầu trong ngày.

Các chuyên gia dinh dưỡng cho biết nữ giớichỉ nên tiêu thụ khoảng 25g đường/ngày và 38gđường/ngày đối với nam giới.

Vì vậy, thay vì chọn các loại sữa chua tráicây đóng hộp, bạn hãy chọn sữa chua nguyênchất hoặc sữa chua Hy Lạp và ăn cùng trái câytươi. Cách làm này sẽ giúp cơ thể bạn tiếp nhậnnhiều dưỡng chất mà không phải tiêu thụ quánhiều đường.

lBánh mì trắng

Bánh mì trắng được làm từ bột lúa mì tinhluyện với lượng tinh bột nhiều, ít chất xơ. Ănnhiều bánh mì trắng khiến đường huyết của bạnkhông ổn định, hệ tiêu hóa làm việc kém. Dođó, bạn nên ăn bánh mì nguyên hạt để nhậnđược nguồn natri và các dưỡng chất khác dồidào hơn.

lĐậu nành biến đổi gen

Sau tuổi 30, tiêu thụ nguồn thực phẩm nàycó thể ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe. Trongthời gian ngắn, đậu nành biến đổi gen có thểlàm tăng nguy cơ viêm, ảnh hưởng đến chứcnăng tuyến giáp.

Nếu muốn cắt giảm nguồn protein động vật,bạn có thể ăn những thực phẩm giàu proteinđộng vật khác thay vì tiêu thụ thực phẩm này.

lNước ép trái cây

Nước ép trái cây thực sự không tốt nhưnhững gì bạn nghĩ. Khi ép nước từ trái cây tươi,lượng chất xơ có lợi bị loại bỏ. Trong khi đó,chất xơ lại là dưỡng chất giúp điều tiết tốc độđường vào máu. Thường xuyên uống nước éptrái cây, đặc biệt là sản phẩm đóng hộp có thểkhiến tăng lượng đường huyết tức thì.

lBỏng ngô với lò vi sóng

Sau tuổi 30, phụ nữ sẽ ưu tiên cách bảo vệbản thân mình từ thói quen ăn uống hàng ngày.Việc loại bỏ bỏng ngô chế biến từ lò vi sóng làquyết định đúng đắn của các chị em.

Thực phẩm này chứa đầy chất béo khônglành mạnh, ảnh hưởng tiêu cực đến trí nhớ.Chúng có thể phá hủy các tế bào và tăng viêmtrong não.

lĐồ nướng

Đồ nướng không phải là món ăn lành mạnhcho phụ nữ sau tuổi 30. Chất béo chuyển hóatrong các thực phẩm nướng như thịt nướng,bánh nướng tại các cửa hàng không tốt cho bạn.Bạn có thể chế biết tại nhà với thành phần vànguyên liệu phù hợp. Tuy nhiên, vẫn nên hạnchế ăn thực phẩm này. Đ.T (tổng hợp)

Ư VẤNTMốt xuất ngoại chữa bệnh

Vì nhiều lý do khác nhau, không ít người Việt Nam có điều kiện kinh tế tốt đã chọn cáchra nước ngoài chữa bệnh ngay cả với những căn bệnh mà ngành Y tế Việt Nam vẫn đủsức chữa trị.

l Người Việt chi hàng tỷ USD chữa bệnh ở nước ngoài mỗi năm.

13Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019BLOG SỐNGhttp://baophapluat.vn

Kẻ cướp đi nhan sắc, sứckhỏe của phụ nữ

Rượu bia là một chất gâynghiện, nếu uống nhiều lần, uốnglâu dài rất dễ bị nghiện. Có hai cơchế gây nghiện ở rượu, đó là:nghiện về thể chất - tức là các tếbào của cơ thể, nhất là các tế bàothần kinh, hoạt động khi đã quenvới một nồng độ rượu nhất địnhtrong huyết thanh mà nếu nồngđộ rượu giảm đi thì các tế bào nàykhông chịu hoạt động nữa khiếnngười nghiện rượu trở nên đờ đẫnvà run rẩy tay chân.

Cơ chế nghiện rượu thứ hai làcơ chế nghiện tâm lý. Người sửdụng rượu bia quen với cảnhchiều nào cũng ngồi với bạn bètrong trạng thái lâng lâng, đượcxả stress và những lo âu, buồnbực sẽ mất hết chỉ còn lại niềmvui.

Với phái đẹp, nhan sắc là thứtài sản vô giá khiến họ phải giữgìn bằng mọi cách. Tuy nhiên,nhiều người đang bị rượu bia dầndần bào mòn nhan sắc mà khônghay biết. Rượu là một dạng đồuống có chất độc, ít giá trị dinh

dưỡng và làm cho chức năng gankém hơn, giảm khả năng miễndịch, rối loạn nội tiết tố, tổnthương tế bào và gây lão hóa lànda. Rượu cũng khiến cơ thể sẽ bịmất nước khá nhanh, da cũng bịmất nước theo và xỉn màu.

Một lượng đường trong rượuphản ứng với insulin, tác độngtiêu cực đến tuyến giáp và hor-mone giới tính, gây mất cân bằngnội tiết tố và các vấn đề về da.

Những năm gần đây, tỉ lệ mắcung thư vú ở phụ nữ ngày càng códấu hiệu gia tăng, độ tuổi ngườimắc ung thư vú được trẻ hóa. Nếunhư trước kia, người mắc ung thưvú thường ở độ tuổi trung niên thìhiện nay, đã có những bệnh nhânmắc ung thư vú ở tuổi 20, 21.

Lối sống hiện đại cùng tácdụng của bia rượu được cho làmột trong những nguyên nhângây ung thư vú. Một nghiên cứuchỉ ra rằng uống một chai rượumỗi tuần làm tăng khả năngmắc ung thư vú lên 10%. Saukhi uống vào cơ thể, rượu đượcchuyển đổi thành acetaldehyd,một hóa chất độc hại có thể gâyung thư bằng cách làm hỏng

DNA và ngănchặn sự tái cấutrúc DNA. Chấtcồn cũng có thểảnh hưởng đếnmức độ estrogenvà nồng độ hor-mone trong cơ thểphụ nữ, từ đó làm tăngnguy cơ ung thư vú.

Không chỉ gây các bệnh ungthư, uống nhiều rượu bia là mộttrong những nguyên nhân gây vôsinh. Một nghiên cứu tại ĐanMạch cho thấy ngay cả mộtlượng nhỏ rượu cũng có thể ảnhhưởng đến khả năng sinh sản củangười phụ nữ. Hơn nữa, một sốphụ nữ thấy rằng họ bị ảnh hưởngnhiều hơn bởi rượu trong khi rụngtrứng hoặc khi họ đang có kinhnguyệt. Điều này là do khi uốngrượu, cơ thể mất nhiều thời gianđể chuyển hóa rượu, dẫn đếnnồng độ cồn trong máu caohơn. Rượu đã được tìm thấy ảnhhưởng đến chu kỳ kinh nguyệt,có thể dẫn đến vô kinh (khôngcó kinh nguyệt) và anovulation(một chu kỳ kinh nguyệt màkhông rụng trứng).

Cũng có bằng chứngcho thấy phụ nữ sử dụng thuốctránh thai hấp thụ và chuyển hóarượu chậm hơn và đều hơn so vớinhững người không sử dụngchúng.

Uống nhiều rượu trong khimang thai, dù ở bất kỳ giai đoạnnào của thai kỳ có thể dẫn đến sảythai tự nhiên hoặc một loạt cáckhuyết tật được gọi là rối loạnphổ rượu của thai nhi, trong đóHội chứng rượu bào thai (FAS) lànghiêm trọng nhất.

Bằng cách vượt qua hàng ràonhau thai, rượu có thể ảnh hưởngđến thai nhi bằng cách kìm hãmsự phát triển hoặc cân nặng củabào thai, tạo ra sự biến dạng trênkhuôn mặt, hoặc làm hỏng cấu

trúc của hệ thần kinh trung ươngtrong quá trình phát triển. Điềunày có thể dẫn đến các triệuchứng thực thể như đầu nhỏ bấtthường, khiếm khuyết phát triểncác mô giữa mặt, bất thường taingoài nhỏ, mắt nhỏ bất thường,và khuyết tật tim và bộ phận sinhdục. Những người bị rối loạn phổrượu ở thai nhi cũng đã được pháthiện có tỷ lệ cao các vấn đề về sứckhỏe tâm thần, có nguy cơ caogặp vấn đề về giấc ngủ.

Làm gì để hạn chế tác hạicủa bia rượu?

Theo khuyến cáo của Tổ chứcY tế Thế giới (WHO) để giữ gìnsức khỏe, nữ giới không nên dùngquá hai đơn vị rượu bia và nữkhông quá một đơn vị mỗi ngày(mỗi đơn vị tương đương một cốcbia hơi, 2/3 chai hay lon bia,100ml vang hoặc 30ml rượumạnh 40 độ).

Tuy nhiên, trong nhiều trườnghợp bất khả kháng, bắt buộc phảiuống rượu bia, chị em cần lưu ýnhững vấn đề dinh dưỡng đểgiảm thiểu tác động của bia rượuđến cơ thể.

Trước khi uống bia rượu, mọingười có thể dùng trước một sốmón ăn nhẹ như mì, cháo, súp…để làm lớp nền cho đường ruột.Khi rượu vào cơ thể sẽ giảm sựhấp thu cồn trực tiếp, từ đó làmgiảm tác hại của rượu bia. Đặcbiệt tránh uống rượu cùng vớinước ngọt, bởi nó sẽ làm hấpthu lượng cồn vào cơ thể nhanhhơn, uống rượu bia như vậy rấtcó hại cho cơ thể.

Sau khi uống rượu bia, có thểbổ sung thêm nước để nhanh đàothải chất độc ra khỏi cơ thể, nhưuống nước cam, chanh…. giúpbổ sung vitamin C, có tác dụngbất hoạt các gốc tự do gây tổnthương tế bào, đồng thời thay đổimôi trường PH giúp tăng đào thảichất độc khỏi cơ thể.

Ngoài ra, nếu thường xuyênbia rượu, chúng ta cũng nên cânnhắc sử dụng các sản phẩm giúpgiải độc gan, tăng cường chứcnăng gan. Tuy nhiên, nên chú ýchọn những sản phẩm từ công tydược uy tín, có thử nghiệm lâmsàng để đảm bảo chất lượng.

THANH THÚY

Sốc phản vệ là hiện tượng xảy rakhi hệ miễn dịch của trẻ nhạycảm quá mức với một chất gây

dị ứng mà trẻ được tiếp xúc hay đượctiêm vào người. Khi đó cơ thể trẻ sẽkích thích sản xuất một chất có tên làhistamine và các hóa chất khác với sốlượng lớn chỉ trong vài phút khiến trẻbị sốc. Hiện tượng này gồm nhiều triệuchứng và đôi khi đe dọa đến tính mạngtrẻ. Các chuyên gia y tế nhận định rằngnguy cơ tử vong do sốc phản vệ làkhông cao song cha mẹ đặc biệt lưu ý

cảnh giác bởi nếu trẻ bị nặng sẽ rấtnguy hiểm.

Nếu thấy trẻ có những biểu hiệncủa sốc phản vệ thì cần thực hiện đúngnguyên tắc kịp thời và tuân thủ đúngcác trình tự cấp cứu. Gọi cấp cứu nếuthấy bé có dấu hiệu khó thở hoặc bấttỉnh. Để trẻ trong tư thế nằm, kê caohai chân để tránh nguy cơ bị sốc, đặtnằm nghiêng sang bên trái nếu trẻ bịnôn để tránh chất nôn rơi vào đườngthở. Nói chuyện liên tục để trẻ giữ nhịpthở và tránh bị kích thích. Và đưa trẻ

đến bệnh viện càng sớm càng tốt.Các bậc phụ huynh cũng cần bỏ túi

một vài lưu ý khi tiêm vắc xin cho trẻ.Không cho trẻ đang bị sốt, cảm cúm,trẻ vừa ốm dậy tiêm vắc xin. Cho trẻăn mặc đơn giản, tránh ủ ấm hay mặcnhiều lớp áo để việc thao tác tiêmđược nhanh và chính xác. Không chotrẻ ăn hoặc bú quá no cũng như để trẻquá đói khi tiêm. Thông báo cho bácsĩ nếu bé có tiền sử bị sốc phản vệ ởnhững lần tiêm trước đó để có hướngđiều trị thích hợp. Cùng với đó theodõi trẻ trong 30 phút sau khi tiêm,chườm mát vết tiêm cho bé.

Trên đây là các triệu chứng, cáchxử trí khi trẻ bị sốc phản vệ mà mọingười nên biết, khi nhận thấy bé cónhững biểu hiện của sốc phản vệ, bốmẹ cần bình tĩnh, cố gắng duy trì nhịpthở của con đồng thời đưa trẻ đến bệnhviện một cách nhanh nhất để đượcchăm sóc và theo dõi. Đ.T

Lạm dụng rượu bia - kẻ thù số một của phái đẹpXu hướng phụ nữ sử

dụng rượu bia ngày càngnhiều đang là một trongnhững vấn đề đang đượcquan tâm trong nhữngnăm gần đây. Đáng nói,khi uống một lượng bằngnhau, phụ nữ có nồng độcồn trong máu cao hơn,tác dụng tức thời củarượu xảy ra cũng nhanhhơn và kéo dài hơn namgiới. Những khác biệtnày cũng khiến chonhững hệ lụy từ rượu biagây ra với sức khỏe phụnữ luôn nặng nề.

lRượu bia gây nhiều tác hại với phụ nữ.

ÌNH HUỐNG KHẨN CẤPTCách xử trí khi trẻ

bị sốc phản vệ sau tiêmvắc xin

THÔNG BÁOTÌM KIẾM NGƯỜI

VẮNG MẶT TẠI NƠI CƯ TRÚCăn cứ hồ sơ việc dân sự thụ lý số 731/2018/TLST-VDS ngày 13

tháng 12 năm 2018 về việc “Yêu cầu tuyên bố một người mất tích” giữa:Người yêu cầu: Ông Hồ Văn Gân, sinh năm: 1957Địa chỉ: E14/27 ấp 5, xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, Thành phố

Hồ Chí Minh.Người bị yêu cầu: Bà Hồ Thị Kim Trúc, sinh năm: 1993Địa chỉ: E14/27 ấp 5, xã Vĩnh Lộc B, huyện Bình Chánh, Thành phố

Hồ Chí Minh.Bà Hồ Thị Kim Trúc đã đi khỏi nơi cư trú từ năm 1998 cho đến nay.Nay Tòa án nhân dân huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh

thông báo:“Bà Hồ Thị Kim Trúc, sinh năm: 1993 hiện nay ở đâu, liên hệ với Tòa

án nhân dân huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh để giải quyếtviệc yêu cầu tuyên bố một người mất tích kể từ ngày công bố thông báonày.

Cá nhân, cơ quan, tổ chức nào biết tin tức về bà Hồ Thị Kim Trúc,sinh năm: 1993, đề nghị liên hệ với Tòa án nhân dân huyện Bình Chánh,Thành phố Hồ Chí Minh theo địa chỉ Số 4 đường số 3, khu hành chínhHuyện, thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh, Thành phố Hồ Chí Minh”.

TAND HUYỆN BÌNH CHÁNH TP HỒ CHÍ MINH

14 Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019 PHÓNG SỰ - GHI CHÉP http://baophapluat.vn

Chông chênh một nỗi buồn Trời xế trưa, bà Nguyễn Thị

Dum lại lủi thủi nấu nồi cơm nhỏcho bữa trưa. Bà sống một mìnhtrên sông Cấm (quận Hồng Bàng,TP Hải Phòng ). Tài sản duy nhấtlà chiếc thuyền nhỏ ọp ẹp dongười chồng đã khuất để lại chobà. Chồng bà mất từ năm 2002 dotai nạn khi đang đi bộ trên đườngtàu. Bà nhớ mãi cái đêm địnhmệnh ấy, khi nghe tin dữ, ngườibà như đổ gục. Mười mấy nămtrôi qua, bà sống một mình tạichiếc thuyền này, không nhà cửa,“không mảnh đất cắm dùi”.

Ở sông Cấm chỉ có vài nócthuyền đậu lại, duy chỉ có bà là ởmột mình. Từ ngày lấy chồng, haivợ chồng mưu sinh trên sông vàichục năm. Công việc chính củahọ là kéo lưới ở các quãng sông íttàu thuyền kiếm cá mang lên bờbán. Ngày trước cá nhiều, sôngchưa bị khai thác nên ngày cũngkiếm được vài trăm nghìn đồng.Bây giờ, do đánh bắt nhiều vàsông bị ô nhiễm do rác thải từ cáckhu công nghiệp, nhà máy, khudân cư nên việc kéo lưới cũngchẳng được là bao.

Bà Dum kể, mình có 4 ngườicon. Cả nhà ở trên thuyền từ lúcông bà vẫn còn sống và hànhnghề đi biển. Một người con traido xô xát, đánh nhau mà phải đitù. Một cậu làm phu hồ trên bờ.Hai cô con gái cũng lấy chồngsớm rồi cũng đi sông nước. Từngày chồng mất, một mình bàtrên quãng sông này, chỉ có mênhmông sóng nước với tuổi già.Người bạn duy nhất để bầu bạn là

chú chó lông vàng mà bà đặt tênlà “cậu Cún”. Các con đi mưusinh kẻ dưới sông, người trên bờ,thi thoảng ghé qua thăm. Còn bàvẫn lủi thủi một mình nên bà coi“cậu Cún” như người bạn, mộtthành viên của gia đình bà. Sợ“cậu” lên bờ bị người ta câu mất,rồi buồn vì không có ai tâm sựnên mọi sinh hoạt đều ở dướithuyền.

Những ngày mưa lớn bão về,bà lại ở lại bám thuyền tát nướcđể tài sản duy nhất không bị nhấnchìm. Sợ nhất những tháng mưabão, lúc nào cũng trực chờ đểcanh thuyền, mất thuyền là mấttất cả.

“Mỗi mình tôi ở đây cũngbuồn lắm. Ngày nào cũng ngồinhìn ra đoạn sông trước mặt. Ởlâu nó quen đấy, nhưng sợ nhấtlúc ốm đau không có ai bên cạnh,rồi chẳng biết thế nào”, tiếng thởdài buồn cả một quãng sông. Bàlay lay lồng ngực, bóp lấy haichân còn đang tê nhức.

Bà Dum nghỉ đi thuyền được2 tháng nay. Tuổi già cập cửa, bàđi khám bác sĩ bảo bị suy vànhtim không làm được việc nặng,rồi căn bệnh huyết áp, đau khớpvài bữa lại hành hạ lúc trái gió trởtrời. Vì vậy, bà nghỉ hẳn ở nhà,làm việc quen nay cũng thấy nhớnhững ngày đi sông đánh cá, tuycó vất vả nhưng cũng đỡ buồnhơn ngồi ở nhà.

Canh cánh những nỗi loNhà chị Luyến là gia đình trẻ

nhất ở xóm chài nghèo Lạc Long(thuộc sông Tam Bạc, quận Hồng

Bàng, TP Hải Phòng). Sau khiđược gả về nhà anh Lanh, chịcùng chồng và các con sống ởthuyền. Cùng cảnh đi thuyền, sựthấu cảm của những người sôngnước đã đưa họ về với nhau sauđám cưới giản dị.

Cả gia đình 5 người sống trênmột chiếc thuyền cũng được vàimét. Chiếc thuyền không quá lớn,đủ để mọi sinh hoạt cho gia đình.Mọi hoạt động từ ăn uống, nấunướng đến ngủ, nghỉ đều diễn ratrên thuyền. Trước đây, xóm chàivẫn dùng nước sông để phục vụsinh hoạt. Nhưng mấy năm gầnđây, sông ô nhiễm quá nên phảimua nước trên bờ để dùng. Cứmỗi tháng 2 lần, đựng vài mấythùng phi để dùng dần. Tuy vậy,nước máy cũng chỉ để ăn, còngiặt giũ và tắm rửa vẫn dùngnước sông vì sợ tốn kém.

Bế đứa con vừa mới sốt, chịLuyến lo lắng vì con chị ốm đãmấy hôm nay. Chị chia sẻ, ở đâymọi người đều là dân tứ xứ về ở,đều chung phận sông nước cạnhkề. Sống trên sông quanh năm ẩmthấp nên sức khỏe là điều màngười dân đều lo lắng, đặc biệt làtrẻ con. Chị Luyến cho hay trẻcon hay bị ốm vặt, như con chịvài bữa lại ốm, lúc thì sốt do muỗiđốt, lúc thì tiêu chảy do nướckhông đảm bảo.

“ Đứa con bé nhà tôi đi việnlà lo lắm, mỗi lần cũng vài trămbạc, nặng thì tiền triệu. Trẻ conốm thì cả nhà đều lo, công việccũng không an tâm. Chúng tôicố gắng lắm mới có cái thuyềntử tế để ở, giờ lên bờ lo đủ thứ

nên cứ cố bám trụ ở đây.” Như những người phụ nữ trên

sông khác, chị đều có chồng đibiển. Những người đàn ông bámtrụ nơi đầu sóng, còn họ ở nhàtrông con, bám thuyền. Cuộcsống lênh đênh cứ thế, với nhữngnỗi nhọc nhằn hằn lên cuộc sốngcủa họ. Phụ nữ ở thuyền quennắng gió, cục mịch, chỉ biếtthương chồng, thương con. ChịLuyến bày tỏ: “Đêm nay, anhnhà lại đi biển. Họ thuê anh đilặn, chị ở nhà cũng lo lắm.Nhưng cuộc sống phải mưusinh nên mình chấp nhận. Chỉmong ông trời thương, chochồng con khỏe mạnh, dù vất vảcũng vui lòng”.

Những mong ước nhỏ nhoiNhà cô Lan đông nhất xóm

chài này. Cô sinh được 6 ngườicon. Cả nhà sống chung với nhautrên chiếc thuyền ở bến LạcLong. Ở đây ai cũng biết nhà côđông con. Đứa nhỏ nhất học lớp3, hai đứa khác đang học cấp 2,một em bỏ học từ sớm để đithuyền với bố, một em đi làmthan ở Quảng Ninh, cô con gáilớn cũng đã lấy chồng.

Cô vừa kết thúc công việc nộitrợ khi trời sang buổi chiều. Ngàynào cũng vậy, công việc của côbắt đầu từ sáng sớm đi chợ báncá, trưa về nấu cơm cho các conăn và chiều ở nhà trông cháungoại. Còn chồng và người contrai 17 tuổi đi sông từ sáng đến tốimới trở về nhà. Cô kể: “Cái nghềsông nước nó bấp bênh lắm.Không phải hôm nào cũng có cá

để đi kéo mà phụ thuộc vào ngàynước lên, nước xuống. Có ngàycon nước về đêm, chả kịp ngủnên vợ chồng cô và con lại kéonhau dậy đi làm cho kịp.”

Sống ở đây được vài chụcnăm, cô quen với cái sông nàynhư chính cuộc đời mình. Việcsông nước vất vả, nếu chỉ trôngchờ vào việc đánh cá thì không đủăn. Chồng cô và con đi làm thêmbằng nghề lặn biển, có ai mất đồthì lại thuê đi tìm. Có khi là mòsắt, nhôm rơi ở dưới sông để bán.Dẫu vậy, công việc chỉ mang tínhthời vụ, tháng nhiều được 2, 3 lần,có tháng thì không. Bấp bênh làthế nhưng gia đình cô vẫn quyếtbám trụ tại đây sống qua ngày.

Cô kể rằng mình cũng có quê,cô là người Hải Dương nhưngsống xa quê từ nhỏ. Ở quê, cô vẫncó anh em họ hàng, nhưng chỉmình nhà cô không có đất nênđành lênh đênh sống trênthuyền. Bỏ quê cũng được vàichục năm, cô ít về phần vìkhông có nhà, phần vì nghèokhông có điều kiện.

Từ khi các cháu đi học nên nỗilo ngày càng đè nặng. Nhưng côvà chồng cũng cố gắng cho cáccon đi học đầy đủ. “Nhà tuynghèo nhưng tôi cố cho các cháuăn học đầy đủ. Bố mẹ đã khôngbiết chữ, cuộc sống cũng thấmkhổ. Giờ chúng nó cũng như tôithì khổ quá. Có ăn học mới nênngười được, chỉ mong thoát đượccái nghèo thôi.” – cô Lan chia sẻ.

Từ ngày sinh các cháu, hai vợchồng cô Lan cố gắng đi vaymượn, làm lụng mua thêm mộtchiếc thuyền nữa để các con cóchỗ ăn ngủ, học tập. Chiếc thuyềnvài mét, nằm vừa sải 3, 4 người làchỗ ăn ngủ, học hành của 3 đứanhỏ. Đứa nào cũng ngoan vàchăm học. Thương bố mẹ vất vảnên sau mỗi giờ học ở trườngchúng lại ở nhà trông nhau, cùngnhau ôn bài. Nhìn đàn con nhỏngoan ngoãn, cô Lan cũng vuilòng vì các con đều hiểu chuyệnvà chăm học. Cô chỉ mong mìnhvà chồng đủ sức khỏe để kiếm kếsinh nhai, đủ cho các con mộtcuộc sống không dư giả nhưnghạnh phúc. “Được đi học” làmong mỏi duy nhất của ngườiphụ nữ tần tảo, chịu thương, chịukhó trên quãng sông này.

Những người phụ nữ quenviệc sông nước, cả đời họ gắn vớisự chông chênh. Sóng vỗ mạnthuyền, vất vả cực nhọc là vậynhưng họ vẫn hy sinh cho chồngcon. Cái nghiệp “cướp cơm HàBá”, lắm lúc nhiều nỗi đắng cay,nguy hiểm, bệnh tật rồi nay đâymai đó. Khổ nỗi trót mangnghiệp sông nước, nó vận vàongười đành chịu.

Trời xẩm tối, dòng sông Cấmtĩnh lặng trong một màu đen. Ánhđèn leo lắt nơi mạn thuyền cũngchừng một, hai năm nay. Bà Dumngồi một mình nhìn ra quãngsông trước mặt, tay bà ôm lấy chúchó tri kỷ, văng vẳng vài câu hát:

“Mười hai bến nước đời nhưcánh hoa lục bình/

Mặc cho con sóng cuốn trôitháng ngày lênh đênh…”.

Giọng bà buồn đến ám ảnh,khàn đục, cũng chênh vênh rồilạc đi. TUỆ MINH

l Bà Dum cô đơn trên sông Cấm cùng cậu “cún” tại chiếc thuyền nhỏ.

Hàng chục năm nay, có những người phụ nữ luôn bám sông, bámnước để kiếm sống. Cái nghiệp “cướp cơm Hà Bá” lắm lúc nhiều nỗiđắng cay, nguy hiểm, bệnh tật rồi nay đây mai đó. Khổ nỗi nghiệp sôngnước đã vận vào người nên họ đành chịu.

l Sống lênh đênh trên sông, chị Luyến canh cánhnhững nỗi lo.

l Ước mong duy nhất của cô Lan là các conđược đi học đầy đủ.

lĐời bà Dum bao giờ hết phận lênh đênh?

15http://baophapluat.vn PHÓNG Sự - GHI CHÉP Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019

Gian nan công khai giới tínhTừ Long đến Hà Anh của hiện tại là

một hành trình đi tìm thân phận. Hơn 10năm âm thầm sống trong những xaođộng của giới, Long ngày nào đã quyếtđịnh trở thành Hà Anh – một ngườichuyển giới nữ. Cô gái vẫn còn nhớnhững ngày đầu tiên công khai với giađình – quãng thời gian đầy nước mắt vàsự cô độc.

Một ngày, Long quyết định đã nhắntin cho bố trước: “Bố ơi, con là con gáivề nhà”. Bố đã không nhắn lại, Long biếtnhững gì mình sẽ phải đối diện sau đó.Buổi đầu tiên trong hình hài con gái vềnhà, mọi thứ thật tồi tệ.

“Tại sao mày lại thay đổi như thế này,ra chợ người ta chỉ trỏ, không biết giấumặt đi đâu”. Sự giận dữ và những giọtnước của bố mẹ khi nhìn thấy con tronghình hài khác lạ, cả nhà chỉ im lặng.

Cái Tết đầu tiên của Hà Anh, một cáiTết chỉ có chỉ có sự im lặng, tủi hờn. Côgái sợ ra ngoài, sợ mọi người đến bàntán, chỉ trỏ, sợ bố mẹ lại khó xử vì mình.

“Lúc đó, ở nhà chỉ biết khóc. Có đêmnằm nghĩ buồn, tủi thân mà khóc. Cũngthương lắm vì làm bố mẹ buồn và nghenhiều lời không hay vì mình”.

Nhưng chính khát khao được làm congái quá lớn đã giúp Hà Anh bền bỉ thuyếtphục gia đình thừa nhận mình là ngườichuyển giới nữ. Những cuốn tài liệu,sách, truyện về người chuyển giới đượcđều đặn để ở phòng bố mẹ sau mỗi lầnvề quê. Suốt một thời gian dài sau đó, giađình cô tạm chấp nhận việc con trai mìnhchuyển giới. Với Hà Anh đó là bước đầu

thành công, chỉ mong về sau mọi ngườihiểu và thông cảm cho mình, chỉ cần giađình chấp nhận là cô cũng hạnh phúc.

Trong ngày sinh nhật tròn 20 tuổi, cómột điều Hà Anh rất xúc động. Đó làdòng tin nhắn của bố: “Chúc sinh nhậtcon gái của bố”. Đọc xong, Hà Anh đãkhóc. Cô gái khóc cho cả quãng thờigian dài đối mặt với sự cô độc, buồn tủi.Trong đó, có cả những giọt nước mắthạnh phúc, lần đầu tiên bố gọi hai tiếng“con gái”.

Chờ một ngày sâu hóa bướmChị Tiên là người chuyển giới nữ.

Cách đây 1 năm, tên gọi Tuyên vẫn còntồn tại. Nhưng hiện tại, thân phận ấy đãđược thay đổi. Sự xuất hiện của cái tênTiên như một bước ngoặt cho cuộc đời củabản thân ở tuổi 26. Sau cánh cửa ấy có thểhạnh phúc, cũng có khi là những đau đớn– tủi nhục ập đến lúc nào không hay.

Ngay từ bé chị Tiên đã cảm nhậnđược sự khác biệt của bản thân so vớinhững cậu con trai khác. Chị thíchnhững chiếc váy xòe dịu dàng, nhữngchiếc áo hoa. Thấy những bạn gái có nơ,bờm, vòng cổ vòng tay. Chị mong ướccó một ngày mình được như họ. Chínhnhững khát khao đầu đời đã hình thànhmột ý nghĩ về một con người khác trongbản thân mình.

Tháng 6 năm 2018, anh Tuyên quyếtđịnh nuôi tóc, bắt đầu quá trình uốnghooc – môn và bắt đầu một một sự thayđổi mới với cái tên là Tiên.

“Năm ngoái, chị có tham gia cuộc thi“Nữ hoàng chuyển giới”, khi ấy chỉ xác

định thi cho vui vì chưa là con gái, vẫnchỉ là giả gái. Đến buổi thi vòng 2, chịvề quyết định nối tóc, thay đổi quần áocon gái vứt hết quần áo con trai. Tháng6/2018 chị sống theo đúng nghĩa ngườicon gái”, chị Tiên chia sẻ về quyết địnhbước ngoặt của cuộc đời mình.

Nhiều cản trở từ xã hộiTrở về nhà lúc 10 tối vì tan ca, chị

Tiên bắt đầu công việc mới tại một côngty may được vài tháng nay. Bắt đầu cuộctrò chuyện khi đã khuya, chị vẫn vui vẻchia sẻ những nỗi lòng của mình đầy vẻthân tình. Ở con người ấy, từ giọng nóingoại hình toát lên sự nữ tính mặc dù chịmới là người chuyển giới chưa hoàntoàn. Sống ở một vùng quê miền núi tạiTuyên Quang, trong một gia đình có 6anh chị em, chị Tiên may mắn vì nhậnđược sự thấu cảm và thừa nhận của giađình. Dù ban đầu, mọi người cũng sock,bố chị có vài lần vùng vằng chuyện conchuyển giới. Nhưng sâu thẳm trongngười cha, ông lại rất thương chị và tấtcả mọi người đều ủng hộ và bảo vệ chịtrước sự thay đổi lớn.

Hiện tại chị làm công nhân may vớiđồng lương ít ỏi đủ chi trả cho sinh hoạtvà để một chút đỉnh phục vụ việc uốngthuốc và phòng lúc đau ốm. Đây côngviệc mới sau khi chị trở về quê từ HàNội, bắt đầu một con người mới, mộtcuộc sống mới.

Vấn đề việc làm với người chuyểngiới như chị còn gặp rất nhiều khó khăn.Chị Tiên chia sẻ, bản thân đã đi phỏngvấn ở một số công ty rào cản lớn nhất là

thái độ với người chuyển giới của cácdoanh nghiệp.

“Phỏng vấn một số công ty gặptrường hợp như chị, người ta không nhậnvì thủ tục bảo hiểm không thể làm đượckhi chị chưa được chuyển đổi giới tínhtrên giấy tờ. Tuy nhiên thực tế đó chỉ làlý do, sự thật họ không thích ngườichuyển giới nên họ từ chối mình với lýdo đó” - chị Tiên rưng rưng.

Người chuyển giới khi đi tìm việc họluôn gặp những cản trở và thái độ khôngmặn mà từ các nhà tuyển dụng. Vì vậy, đasố đều làm lao động tự do hoặc làmnhững công việc không cần giấy tờ nhưbán hàng, làm móng, làm tóc… Mặt khác,sự kì thị của xã hội vẫn còn đâu đó tồn tạitrong cuộc sống hằng ngày khiến ngườichuyển giới không thể bước ra ánh sáng.

Người chuyển giới cũng cần sự bình đẳng

Ngày Quốc tế Phụ nữ, những ngườichuyển giới như chị Tiên hay Hà Anh…cũng đều ước mong mình được nhậnquà, được yêu thương như bao phụ nữkhác. Nhưng, hạnh phúc hay tình yêu đốivới lại quá đỗi mong manh.

Khi chấp nhận mình là người chuyểngiới, họ đã xác định mình phải đối mặtvới vô vàn những khó khăn. Đôi khi làcả sự cô độc, kì thị, bỏ lại bên ngoài xãhội nên người chuyển giới thường ít dámcông khai.

Đối với người chuyển giới được giađình chấp nhận là điều vô cùng quantrọng. Khi gia đình không thừa nhận giớitính của họ thì những người chuyển giớikhông đủ tự tin công khai bản thân.Chính gia đình mình còn gia đình từchối, thì họ không thể bước ra ánh sáng.

“Nhiều lúc cảm thấy rất buồn, chạnhlòng”, đó là lời tâm sự của chị Tiên sautiếng thở dài. Chị cũng khát khao hạnhphúc như bao người phụ nữ khác, cũngmuốn tìm thấy một bến đỗ cho mình.Nhưng, đa số những người đàn ông đếnvới họ đều nhanh chóng chia tay hoặc mốitình không trọn vẹn vì những rào cản.

“Người chuyển giới khi họ biết, họ tòmò muốn thử cảm giác lạ. Người chuyểngiới như thế nào? Chuyện ấy của ngườichuyển giới ra sao. Thường các cuộc tìnhkhông được dài lâu và đều diễn ra rấtchóng vánh. Khó có một hạnh phúc thựcsự”, chị Tiên chia sẻ.

Người chuyển giới cần nhận đượcnhững đối xử công bằng trong tất cả cáckhía cạnh của đời sống kinh tế - xã hộivà quyền con người như: giáo dục, ytế, văn hóa, hôn nhân, gia đình, việc làm,các chính sách phúc lợi... Trong khinhững người như Hà Anh hay chị Tiênvẫn đang loay hoay đi tìm con đường chomình, thay đổi thông tin nhân thân… thìsự bình đẳng vẫn còn là điều xa xỉ với họ.

Chị Mai Châu (một người hoạt độngquyền nổi bật cho cộng đồng chuyển giớimiền Bắc) chia sẻ: “Tại Việt Nam, cácdịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe chuyênbiệt dành riêng cho người chuyển giớivẫn chưa có. Chủ yếu, họ tự chia sẻ vớinhau trong cộng đồng qua các buổi offline, sự kiện quy mô nhỏ do một số cánhân và tổ chức xã hội thực hiện. Vì vậy,những người chuyển giới rất khó khăntrong việc tiếp cận các dịch vụ y tế, chămsóc sức khỏe”.

“Vui và thoải mái, tự tin, bỏ qua mọithứ, mình sống theo đúng con ngườimình là được” là câu nói kết thúc mộtngày mệt nhoài của chị Tiên. Chị luônkhát khao sống và yêu. Dù chị biết hànhtrình phía trước của chị cũng lắm nỗichông chênh. Nhưng, có một điều chịtâm niệm: “Sống là chính mình, là điềuhạnh phúc nhất”. MINH VŨ

Những chàng trai sinh ra để làm... phụ nữ

Sinh ra với hình con trai,đã từng có một cuộc đờinhư bao người khác,nhưng từ sâu thẳmtrong họ là một conngười khác, một ngườiphụ nữ. Hành trình tìmlại chính mình khiến họchịu đựng không ít sự kìthị. Nhưng sau tất cả,những người chuyển giớicũng cần có sự bìnhđẳng trong xã hội nhưchính những người phụnữ bình thường.

lHành trình tìm lại chính mình để cóđược hạnh phúc.

16 http://baophapluat.vnSố 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019 PHÁP LUậT VÀ CUộC SốNG

Theo cáo trạng, Nguyễn ThịHuế và Nguyễn Thanh Hồngđược Công ty TNHH YoungFast Optoelectronics Việt Nam(Cty Young Fast, trụ sở ở khucông nghiệp Quốc Oai – ThạchThất, Hà Nội) tuyển dụng vàolàm việc tại phòng nhân sự vớichức vụ trợ lý thâm niên. Ít lâusau khi vào làm việc, họ đượcphân công làm ở Tổ Lương –Bảo hiểm thuộc phòng nhânsự. Trong đó, Hồng làm tổtrưởng với nhiệm vụ tínhlương, thưởng của toàn bộnhân viên trong Công ty, kiểmtra hệ thống chấm công củatoàn bộ nhân viên.

Còn Huế được giao nhiệmvụ phụ trách các vấn đề về bảohiểm cho nhân viên, làm thủtục xin chữ ký giám đốc côngty xác nhận duyệt Lệnhchuyển tiền (do Hồng làm vàin ra) để trả lương, thưởng chocông nhân, nhân viên Công ty.Ngoài ra, Huế còn được giaonhiệm vụ đăng ký tài khoảnthẻ (ATM) nhận, cấp phát thẻATM Techcombank cho côngnhân viên. Quá trình làm việc,Nguyễn Thanh Hồng vàNguyễn Thị Huế đã cấu kếtvới nhau sử dụng thủ đoạngian dối, lợi dụng nhiệm vụđược giao để chiếm đoạt tiềncủa Cty Young Fast.

Tài liệu điều tra thể hiện,Hồng lập bảng chấm côngkhống, tăng giờ công, ngàycông lao động cho công nhânviên đang làm việc, đã nghỉ

việc hoặc nghỉ thai sản để lậpbảng lương, lệnh chuyển tiềntrình lãnh đạo Cty Young Fastduyệt. Sau đó, Hồng sửa lệnhchuyển tiền đúng với số lươngcủa nhân viên được hưởng. Sốtiền tính thừa lương của côngnhân viên còn lại, bộ đôithông qua Techcombankchuyển vào 68 tài khoản thẻATM của công nhân đã nghỉviệc nhưng bỏ lại thẻ ATM tạiCông ty để rút tiền chia nhau.

Với thủ đoạn trên, từ tháng10/2010 đến tháng 7/2011,Hồng đã trực tiếp tính lương,làm khống lương, chênh lệchlương của 6.578 lượt côngnhân với tổng số tiền hơn 1,5tỷ đồng. Số tiền này đượcchuyển vào 68 tài khoản thẻATM của công nhân đã nghỉviệc do Huế giữ và đưa choHồng. Sau đó, Hồng đưa cácthẻ ATM trên cho chồng làNguyễn Đức Dũng đi rút tiềntại các máy rút tiền ATM trênđịa bàn Hà Nội. Trong số tiềntrên, Hồng chia cho Huế 100triệu đồng, còn lại chiếmhưởng cá nhân hơn 1,4 tỷđồng.

Vụ việc chỉ bại lộ vàotháng 8/2011 khi mà CtyYoung Fast kiểm tra việc làmlương, thưởng. Ngày19/3/2012, Công ty YoungFast đã có đơn tố cáo hành viphạm tội của Nguyễn ThanhHồng và Nguyễn Thị Huế đếnCơ quan cảnh sát điều tra –Công an TP Hà Nội. Đại diện

ủy quyền của Công ty này yêucầu Hồng và Huế phải bồithường số tiền còn lại hơn 1 tỷđồng và đề nghị xử lý NguyễnThanh Hồng, Nguyễn Thị Huếtheo quy định của pháp luật.

Tại Cơ quan điều tra,Nguyễn Thị Huế đã khai nhậnhành vi phạm tội của mình vàđồng phạm. Riêng NguyễnThanh Hồng ban đầu thừanhận hành vi phạm tội, tựnguyện nộp lại một phần tiềnchiếm đoạt được. Tuy nhiênsau đó, Hồng đã thay đổi lờikhai và không thừa nhận hànhvi phạm tội. Trước đó, Hồngtừng khai bản thân không cónhiệm vụ làm bảng lương,Lệnh chuyển tiền nên khôngchiếm đoạt tiền của Công ty.Việc đưa thẻ ATM cho Dũngđi rút tiền là do Huế đưa cácthẻ ATM của công nhân làmviệc tại Công ty nhờ Hồng rúttoàn bộ lương cho họ và saukhi rút tiền xong, Hồng đưa lạitoàn bộ cho Huế…

Đối với Nguyễn Đức Dũngcó hành vi cầm thẻ ATM ghisẵn mật khẩu do Hồng đưa đểđi rút tiền, do Dũng không biếthành vi vi phạm pháp luật củavợ nên không bị xử lý. Ngày4/3, TAND đưa vụ án ra xét xửsơ thẩm. Do vắng mặt luật sưbào chữa cho bị cáo Hồng,vắng mặt đại diện Cty YoungFast nên sau khi hội ý, HĐXXTAND TP Hà Nội đã quyếtđịnh hoãn phiên tòa, ngày 2/4sẽ xử lại.HỒNG MÂY

LẠNG GIANG – BẮC GIANG:Cần làm rõ hàng loạt dải hộ lan bị tháo dỡ tại địa bàn xã Tân Dĩnh

Hàng loạt dải hộ lan trênquốc lộ 1A thuộc địa

bàn xã Tân Dĩnh, huyệnLạng Giang bị các doanhnghiệp “ồ ạt” phá dỡ để mởlối làm những bãi tập kết ôtô, vật liệu xây dựng. Tìnhtrạng trên đã xảy ra rấtnhiều năm nay nhưng chưađược giải quyết, khiếnngười dân tham gia giao thông vô cùng bức xúc!?

Theo ghi nhận của PV Báo Pháp luật Việt Nam tại thời điểm ngày1/3/2019, hầu hết đoạn đường quốc lộ 1A thuộc huyện Lạng Gianghộ lan đều bị tháo dỡ nham nhở. Ngiêm trọng nhất xảy ra tại địaphận xã Tân Dĩnh, hàng trăm mét dải hộ lan bị tháo dỡ để dẫn vàocổng khu đất vừa được san lấp rộng hàng nghìn mét vuông. Trongkhuôn viên khu đất này đã có hàng loạt nhà xưởng được xây dựngkiên cố với biển hiệu của Công ty TNHH Chiến Đại Thắng.

Trò chuyện với PV, một người dân sống tại khu vực này cho biết:“Khi dải hộ lan bị phá dỡ, mỗi ngày xe cộ vào đây nườm nượp phụcvụ vận chuyển, gây khói bụi, ô nhiễm môi trường. Đặc biệt là gâynguy hiểm cho chúng tôi khi tham gia giao thông vì không có biểnbáo gì cả. Chúng tôi đã phản ánh nhiều với các cấp chính quyền rồinhưng được một thời gian lại đâu vào đó”.

Trước thực trạng trên, PV đã liên hệ với lãnh đạo UBND xã TânDĩnh. Ông Đào Tiến Học - Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: “Chủtịch xã mới biết được việc này, vì việc quản lý đất đai là Chủ tịchquản lý trực tiếp. Anh chờ Chủ tịch đi họp về rồi làm việc với Chủtịch”. Ông Học chỉ “bật mí” cho biết: “Đất đấy là đất nông nghiệp,sau khi thành lập doanh nghiệp thì chắc có hồ sơ(!?). Mới cách đâymấy tháng, chúng tôi cùng các đơn vị liên quan ra lắp lại dải hộ lannhưng không biết vì sao nó lại mới bị tháo ra đấy.” Tiếp đó, PV đãliên hệ với ông Đào Văn Dư - Chủ tịch UBND xã Tân Dĩnh nhưngđến nay vẫn “bặt vô âm tín”.

Được biết, tình trạng tháo dỡ dải hộ lan gây huy hiểm cho ngườitham gia giao thông đã xảy ra nhiều năm nay nhưng cho đến naytình trạng trên vẫn không có dấu hiệu dừng lại. Đáng nói hơn, việcsử dụng hàng nghìn mét vuông đất mà doanh nghiệp đang khai thácsử dụng đã đúng quy định hay chưa, khi mà lãnh đạo địa phươngcũng không nắm rõ sự việc? ĐỨC ANH

HÀ TĨNH: Hot girl 9X lĩnh 18 tháng tù vì giữ hàng cấm

TAND huyện Thạch Hà vừa đưa bị cáo Nguyễn Thị Huyền My(SN 1999, ở xã Thạch Long, huyện Thạch Hà) ra xét xử về tội

“Tàng trữ trái phép chất ma túy”. Sau khi nghị án, HĐXX tuyên phạtnữ bị cáo này 18 tháng tù theo đúng tội danh bị truy tố.

Theo cáo trạng, khoảng 7h ngày 22/12/2018, My được 1 ngườiđàn ông cho 4 gói nylon đựng ma túy tổng hợp dạng đá (khối lượng0,7776 gram, là Methaphetamine). Chiều cùng ngày, My cùng mộtngười bạn đang đi trên đường ĐT 550 thì bị Công an huyện ThạchHà kiểm tra và phát hiện số ma tuý nói trên.

Khi bị bắt, My đang nuôi con nhỏ mới 15 tháng tuổi. Đây khôngphải lần đầu tiên 9X dính líu tới ma túy. Trước đó, năm 2017, My bịPhòng Cảnh sát ma túy Công an tỉnh Hà Tĩnh xử phạt hành chính vềhành vi sử dụng trái phép chất ma túy khi đang mang thai 4 tháng.

NGỌC DIỆP

BẠC LIÊU: Công ty XSKT Bạc Liêu bị chiếm đoạt70 tỷ đồng

TAND tỉnh Bạc Liêu vừa đưa bị cáo Trần Thanh Hậu (nguyên Kếtoán trưởng Công ty XSKT Bạc Liêu), Quách Lạc (nguyên Giám

đốc Navibank chi nhánh Bạc Liêu) và Trần Thanh Hoa (nguyên PhóGiám đốc kiêm Trưởng phòng Dịch vụ khách hàng Navibank chinhánh Bạc Liêu) ra xét xử về tội “Tham ô tài sản”, “Lợi dụng chứcvụ, quyền hạn trong thi hành công vụ” và “Lạm dụng tín nhiệmchiếm đoạt tài sản”.

Theo cáo trạng, năm 2013, Hậu với vai trò Kế toán trưởng Côngty XSKT Bạc Liêu đã lợi dụng nhiệm vụ được giao, thông đồng vớiLạc và Hoa dùng sổ tiết kiệm của Công ty này làm tài sản thế chấpđể lập hồ sơ thấu chi, vay tiền của ngân hàng do mình quản lý. Đểcó tiền để trả nợ ngân hàng, Hậu cùng đồng bọn đã lập chứng từkhống chiếm đoạt hơn 70 tỷ đồng của Công ty XSKT Bạc Liêu.

Trong đó, cơ quan chức năng xác định với vai trò Giám đốc Nav-ibank chi nhánh Bạc Liêu, Lạc đã yêu cầu Hoa tạo dựng hồ sơ kháchhàng gửi tiền để giả mạo chữ ký của khách hàng vay thấu chi, tấttoán sổ tiết kiệm, chiếm đoạt hơn 44 tỷ đồng của ngân hàng và 2 tỷđồng của một khách hàng. N.DIỆP

Hai người phụ nữvướng lao lý

vì chiếm đoạt tiền của công ty

Ngày 4/3, TAND TP Hà Nội đưa bị cáo Nguyễn Thanh Hồng (SN 1984, ởquận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) và Nguyễn Thị Huế (SN 1983, ở huyện HoàiĐức, Hà Nội) ra xét xử về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Chỉ vì lòngtham, Hồng và Huế đã khiến bản thân vướng lao lý khi cấu kết với nhau đểchiếm đoạt tiền của công ty — nơi họ đang làm việc.

lCác doanh nghiệp thay nhau tự ý cắt hộ lan

để mở lối ra vào.

lBị cáo Hồng và Huế tại tòa.

17đIềU TRAhttp://baophapluat.vn Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019

Tự ý thay đổi kết cấu, hạ tầng

Với quy mô 16.900m2, baogồm 5 Đơn Nguyên - (ĐN), mỗiĐN cao 21 tầng và 1 hầm để xe,Khu nhà ở sinh viên Mỹ Đình II(viết tắt là: KTX Mỹ Đình 2)được đánh giá là KTX hiện đạinhất Hà Nội. Đây là dự án cótổng mức đầu tư gần 1.000 tỷđồng từ nguồn vốn ngân sáchnhà nước, khai thác sử dụng từtháng 2/2015. Thế nhưng, từ khiđưa vào hoạt động đến nay, dochuyển nhượng, cho thuê mặtbằng bừa bãi đã tạo ra nhiều bấtcập, gây bức xúc dư luận.

Tại ĐN3, mặt bằng tầng 1hiện nay đang bị “xẻ thịt”, thayđổi kết cấu, công năng diễn rathường xuyên và liên tục khiếncho các công trình được thiếtkế, xây dựng phục vụ sinh viên“biến mất”. Đơn cử, tại khu nhàăn sinh viên tại ĐN3 có diệntích hàng trăm mét vuông, hiệnnay đã được cải tạo, thay đổi kếtcấu, công năng thành siêu thịVinmart. Trước đó không lâu,mặt bằng này cũng bị “bópméo” xây dựng thành Trungtâm tư vấn, tuyển dụng FPT.

Theo tìm hiểu của phóngviên, mặt bằng tại ĐN3 do Côngty CP Đầu tư và Thương mại299 (viết tắt là: Công ty 299)quản lý và sử dụng. Việc nàyxảy ra khi Ban Quản lý (BQL)nhà ở và công sở (Sở Xây dựngHà Nội) ký kết các hợp đồngliên kết kinh doanh, quản lý mặtbằng với Công ty 299. Điềuđáng nói, kể từ khi Sở Xây dựngliên kết với Công ty 299 thì cácvấn đề bất cập bắt đầu nảy sinh.

Sở dĩ, xảy ra những bất cậptrên là do việc cho thuê lại đểthu tiền chênh lệch, việc sửdụng ở tầng 1 của các toà nhàcũng không đúng như thiết kếban đầu đã làm công năng củatoà nhà đảo lộn. Công năng toànhà với các tiện ích được TP. HàNội phê duyệt để phục vụ sinhviên học tập, rèn luyện bị đảolộn để phục vụ lợi ích của mộtnhóm nhỏ.

Một sinh viên đang sinhsống ở KTX Mỹ Đình 2 chia sẻrằng: “Khi vào ở KTX bọn emđược BQL mời chào với hàngloạt các tiện ích như nhà ăn,phòng Internet, phòng GYM…nhưng thực tế vào ở thì khôngcó. Như ở toà ĐN3 mình ởkhông có phòng ăn, trong khiKTX không cho nấu ăn trongphòng. Mỗi khi đi ăn cả phònglại phải ra ngoài khu khác ăn”.

Ngoài ra, việc thay đổi côngnăng, kết cấu còn ảnh hưởngđến công tác phòng cháy, chữacháy. Bởi KTX Mỹ Đình 2 chưađảm bảo an toàn phòng cháychữa cháy (PCCC) nên việc cảitạo, xây dựng, thay đổi côngnăng càng khiến cho hoạt độngPCCC có nhiều bất cập hơn.

Có dấu hiệu lừa đảo?Năm 2015, khi KTX Mỹ

Đình vừa đi vào hoạt động,Công ty CP 299 đã bán hàngtrăm mét vuông quyền sử dụngmặt bằng tầng 1 tại ĐN 3 chomột số cá nhân, tổ chức vào

kinh doanh. Trong khi đó, mặtbằng kinh doanh tại KTX MỹĐình 2 không được mua bán,trao đổi, sử dụng trái mục đíchban đầu.

Bà Đặng Thị Việt Hồng -một trong những người muahơn 300m2 quyền sử dụng mặtbằng ở ĐN3 cho biết, qua mộtsố mối quan hệ cá nhân, bàđược ông Nguyễn Đình Vượng- Giám đốc Công ty CP 299 mờichào mua mặt bằng tại đây. Để“lách” các quy định của phápluật, ông Vượng đã nhận của bàHồng hơn 4 tỉ đồng, rồi sau xâydựng một hợp đồng cho thuêtheo đơn giá của UBND TP HàNội nhằm hợp lý hóa việc muabán quyền sử dụng.

Cụ thể, bà Hồng và Công ty299 cùng ký kết Hợp đồng giaodịch số 1068/HĐKIOT/299ngày 15/5/2015 giữa Công ty299 (bên A) và bà Đặng Thị

Việt Hồng (bên B) với các thỏathuận như: đơn giá thuê mặtbằng 100 nghìn đồng/m2/tháng(cao hơn đơn giá của UBND TPHà Nội là 87 nghìn đồng/m2/tháng), thời hạn hợp đồng từngày 15/6/2015 đến ngày9/02/2030.

Điều đáng nói, để dẫn dụ bàHồng bỏ hơn 4 tỉ đồng mua mặtbằng, Giám đốc Công ty 299còn xây dựng thỏa thuận chophép bà Hồng mở cửa hàng“cầm đồ và tín dụng” giữa khuKTX Mỹ Đình 2, một việc viphạm nghiêm trọng các quyđịnh của pháp luật.

Khi phát hiện ra mình bị lừa,bà Hồng đã đòi lại tiền và yêucầu bồi thường 2 tỉ đồng theocam kết hợp đồng. Tuy nhiên,Công ty 299 không nhữngkhông trả mà còn gây ra nhiều“sóng gió” để ép bà Hồng phảirời khỏi khu KTX.

“Vì nhỡ đầu tư mua sắmtrang thiết bị vào mặt bằng quánhiều nên tôi tiếp tục kinhdoanh để gỡ vốn. Tuy nhiên, từnăm 2016 đến nay, tôi khôngthu hồi lại được vốn mà thườngxuyên bị ông Vượng – Giámđốc Công ty 299 o ép, đe dọa,tìm cách chiếm đoạt tiền, lấylại mặt bằng đã bán bằngnhững trò vô liêm sỉ như cắtđiện, cắt nước. Hiện nay, cácquán internet của tôi cũng đã bịCông ty 299 cắt điện hơn 3tháng, gây thiệt hại hàng trămtriệu đồng. Tôi đã tố cáo nhiềulần nhưng đến nay vẫn chưamột cơ quan chức năng, quảnlý nào xử lý dứt điểm được”, bàHồng nói.

Ban Quản lý “bất lực”Để giải quyết tranh chấp,

ngày 11/1/2019, BQL Nhà ở vàCông sở cùng đại diện Công anquận Nam Từ Liêm, UBND

quận Nam Từ Liêm đã tiếnhành cuộc họp giải quyếtvướng mắc trong công tác khaithác diện tích mặt bằng tạiĐN3. Tại đây, sau khi lắngnghe các ý kiến, trình bày củacác bên, đại diện BQL Nhà ởvà Công sở đã yêu cầu Công ty299 phải mở khóa, cấp lại điệncho các ki-ốt của bà Hồng, tuynhiên, Công ty 299 “bất tuânthượng lệnh”.

Ngày 28/1/2019, BQL Nhà ởvà Công sở ra Văn bản số 89/TB-BQL đề nghị Công ty CP299 cấp lại điện kinh doanh chocác ki-ốt tại ĐN3 trước ngày31/1/2019. Trong thời gian 15ngày, Công ty 299 không giảiquyết được các khó khăn,vướng mắc nêu trên, BQL sẽbáo cáo cấp có thẩm quyềnniêm phong các ki-ốt tại ĐN3.Tuy nhiên, Công ty 299 vẫn“bất tuân thượng lệnh”.

Ngày 21/2/2019, BQL Nhàở và Công sở tiếp tục ra Côngvăn số 123/BQL-QL-VH1 đềnghị Công ty 299 cấp lại điệncho diện tích kinh doanh dịchvụ tại ĐN3 trước ngày25/2/2019. Công văn cũng nêurõ, nếu Công ty 299 vẫn khôngchấp hành, BQL sẽ thu hồi ủyquyền quản lý và sử dụng hệthống điện của đơn vị. Thếnhưng, một lần nữa Công ty299 vẫn không chấp hành cácquyết định của BQL Nhà ở vàCông sở. Điều này cho thấy,Công ty 299 coi thường cácquyết định hành chính, bất chấp các quy định của pháp luật.

Thượng tá Nguyễn Dũng –Phó Trưởng Công an quận NamTừ Liêm cho biết: “Công anquận đã tiếp nhận sự việc này.Sau khi kiểm tra làm rõ, khôngnhận thấy dấu hiệu vi phạmhình sự nên không khởi tố vụán. Riêng về việc phải cấp điệntrở lại nhằm đảm bảo an ninhtrật tự, chúng tôi đã đề nghịBQL và Công ty 299 phối hợpcấp điện trở lại. “Việc này, tráchnhiệm chính là của BQL Nhà ởvà Công sở”, Thượng táNguyễn Dũng nói.

Ông Đỗ Văn Sâm – Trưởngphòng Quản lý Vận hành 1 –BQL Nhà ở và Công sở (Sở Xâydựng Hà Nội) cho biết: Chúngtôi đã nắm được sự việc Công ty299 cải tạo, thay đổi công năngmặt bằng tầng 1, ĐN3 và đã chokiểm tra và xử lý. Tuy nhiên,ông Sâm cũng cho rằng, sắp tớiBan sẽ có đề xuất để “hợp lýhóa” việc thay đổi công năng,kết cấu cho phù hợp với thực tế.Đồng thời, ông Sâm cũng chobiết, đã yêu cầu Công ty 299chấm dứt việc cắt điện các cửahàng internet, tuy nhiên đơn vịnày vẫn không đồng ý.

Như vậy, có thể thấy vai tròquản lý KTX Mỹ Đình 2 – côngtrình của Nhà nước nhưng đãkhông còn “nằm trong tay” củaBQL Nhà ở và Công sở. Tất cảđã được giao phó cho một doanhnghiệp liên kết với những hoạtđộng bất chấp pháp luật, pháhoạt, “xẻ nát” KTX Mỹ Đình 2.

S.NGUYỄN – V.HÙNG

Nhóm lợi ích “xẻ nát” khu nhà ởsinh viên Mỹ Đình 2

Buông lỏng quản lý,tạo điều kiện cho cácdoanh nghiệp mua bán,cải tạo, thay đổi kếtcấu, công năng và sửdụng mặt bằng sai mụcđích đã tạo nên nhữngmâu thuẫn, tranh chấpkéo dài, ảnh hưởng đếnan ninh trật tự, đờisống sinh viên. Đó lànhững vấn đề nhứcnhối đã và đang diễn ratại Khu nhà ở sinh viênMỹ Đình 2.

lKý túc xá hiện đại nhất Hà Nội tồn tại nhiều bất cập, gây bức xúc dư luận.

lTại mặt bằng tầng 1 đơn nguyên,

khu vực phòng máy internet đang bị

xuống cấp nghiêm trọng, trần nhà

bị ngấm nước, bong tróc.

18 Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019 SỐNG ĐẸP http://baophapluat.vn

Vượt qua số phận bằngđam mê

Bị bại liệt từ khi còn nhỏ, thầyLưu Đình Tú gắn bó với xe lăn đãnửa thế kỉ nay. Tính đến nay, thầyTú đã dạy môn Toán hơn 30 năm,từ toán lớp 7 đến toán lớp 12, sốlượng học sinh tìm đến và xinđược học luôn nhiều khiến phòngkhách 30m2 của thầy chật kín.

Khi dạy học, chỗ ngồi của thầygiáo này là góc tường giữa cáibảng trắng và cái bàn làm việcnhỏ, chỉ đủ rộng cho bề ngang củachiếc xe lăn. Khi học sinh đã trànvào lớp, thầy Tú chỉ có thể ngồi cốđịnh ở góc tường, vươn cánh tayphải ra để viết bảng. Chiếc bảngtrắng được dành một phần tưcho thầy giáo giảng bài, phầncòn lại được lũ học sinh tinhnghịch vẽ lên những câu bôngđùa, hình ảnh dễ thương.

Không gian bảng có hạn, giảngđến đâu phải ghi bài đến đó, viếtxong phải xóa đi để còn giảng tiếp,thành ra phải rất tập trung mới bắtkịp được tốc độ học của lớp. Cũngcó khi có người không hiểu bài,nếu chịu khó hỏi thì thế nào thầycũng xoay xở ra cách để chúng tôihiểu được. Đó là một người thầysáng tạo và tâm huyết thật sự.

Nhiều năm trước, tôi theo họcthầy Tú trong hai năm. Hai năm ấyđã giúp tôi hiểu thêm về mục đíchcủa việc học Toán. Thầy yêu cầuchúng tôi làm đến đâu phải ghi ralời giải một cách gãy gọn, rồi hãyviết phép tính: “Bài toán cũng nhưbài văn vậy, phải diễn giải ra chongười chấm hiểu”.

Bấy giờ tôi rất hoang mang.Tôi nghĩ Toán với Văn là hai tháicực hoàn toàn trái ngược, kĩ nănglàm bài và trình bày bài chắc hẳncũng không thể liên quan tới nhau,làm sao mà làm toán lại như làmvăn được?

Mãi đến khi học cấp 3, tôingẫm lại mới thấy cách giảng ấythể hiện sự kết nối logic trong bàitoán. Những lời giải mà thầy nóitới là lời diễn giải ngắn gọn, súctích để giải thích cho bước làm bàitiếp theo, thể hiện sự tư duy mạchlạc và rõ ràng chứ không phảidông dài, sáng tạo mà tôi hay thấytrong văn học.

Giống thầy cô giáo trên lớp,đôi khi thầy sẽ kiểm tra vở bất chợtđể xem cách chúng tôi giải bài tập.Nếu không làm, thầy sẽ ghi mộtchữ “Lười” to đùng. Nó thể hiệnsự hóm hỉnh, hài hước cũng làthái độ nhắc nhở. Lũ học sinhbuộc phải chăm chỉ, chịu khóhọc, nếu không sẽ sớm phải bỏhọc vì không theo kịp với tốc độhọc của lớp.

Chọn lọc đầu vào học sinh củathầy đều phải có điểm tổng kết cao

đối với môn Toán ở lớp. Nhữngbài thầy Tú chọn không nhất thiếtphải là những bài khó “trên trờidưới biển”, nhưng chắc chắn phảilà những bài toán phục vụ khảnăng tư duy.

Ông giáo già năm nay đã 68tuổi, nhưng chục lứa học sinh,lứa nào cũng gọi thầy mình là“chú” – xưng “cháu”. Một phầnvì trông ông trẻ hơn độ tuổi, máitóc còn đen và khỏe khoắn,miệng luôn nhoẻn cười, mộtphần vì ông muốn được gọi là“chú” hơn là “thầy”.

Dù công nhận mình có tâmhuyết lớn với công việc đang làm,thầy luôn khẳng định mình chỉ làmột người đi dạy và chỉ vậy thôi.“Vốn chú không học nghề giáo.Chỉ là người dạy thôi”, thầy Túchia sẻ.

“Bọn trẻ con gọi chú là chú Tú

Xeko”, lấy tên theo một nhân vậtgầy gò, nhỏ thó và có cặp môinhọn trong bộ truyện tranh Do-raemon của Nhật Bản. “... Chúhay gọi bọn trẻ con bằng biệtdanh lăng nhăng nên chắc chúngnó cũng nghĩ ra cái tên xấu nhấtđể gọi mình”, thầy nói và cười.Khi khoảng cách thầy trò đượcrút ngắn và trở nên thân thiết đếnvậy, việc học và hỏi trở nên đơngiản hơn rất nhiều.

Thầy gọi học sinh những cáitên “Con ăn vạ”, “Thằng đầugấu”, “Thằng thổ dân”, “Contrán dô”, “Con ranh con”... đềulà những cái tên khiến học sinhthích thú vì gần gũi và hài hướcvô cùng. Với hàng ngàn họcsinh, những biệt danh cứ lặp đilặp lại, quay vòng và vô tình trởthành những “thương hiệu” của

riêng lớp học này. Thầy giáo cứphải hài hước như vậy, học sinhchúng tôi mới càng yêu mến, từđấy càng thích học. Đấy là khilớp học thêm Toán vào buổi tốikhông còn mệt mỏi, căng thẳng,nhàm chán và buồn ngủ nữa.

Cơ duyên đến với nghềTốt nghiệp Khoa Toán - Đại

học Tổng hợp, thầy Tú làm cộngtác viên dịch mảng Triết họctrong lĩnh vực Khoa học Tự nhiêntại Viện Hàn lâm Khoa học Xãhội, rồi công tác cho một tờ báogiấy lâu đời trong 13 năm.Trong khoảng thời gian ấy, họhàng nhờ thầy kèm cặp mônToán cho con cháu mình. Kếthợp với sở thích dạy học và đammê môn Toán, thầy Tú giúp concháu họ đạt được nhiều tiến bộ.

“Tiếng lành đồn xa”, ngườinày mách người kia đưa con tớihọc, dần dần chú có những lớphọc được chúng tôi gọi đơn giảnnhưng đầy thân thương là “lớptoán chú Tú ở (phố) Lê QuýĐôn”.

Có lẽ vì từng trải qua cáikhổ, mà thầy hiểu và khôngmuốn học sinh vì sự học màphải khổ. Đã không ít người cóhoàn cảnh khó khăn được thầymiễn học phí. Có một học tròmất bố trong chiến tranh đượcthầy miễn tiền học mà cứ khăngkhăng đóng, thầy Tú đã đến gầnnơi công tác của phụ huynh emnày, chờ cô đi làm qua để trảbằng được món tiền đó.

Một người dạy học khôngchỉ có tình yêu thương học trò,khả năng giảng bài dễ hiểu, màcòn truyền cảm hứng để học tròhọc hỏi, tìm tòi, chắc hẳn là mộtthày giáo thật sự, bất kể họ caobao nhiêu, liệt một hay hai chân,xấu hay đẹp. MINH ANH

Đời người phụ nữ cũng truân chuyên mấy nỗi

Chị Trịnh Tâm là một nữ cungvăn hay còn gọi là người hátvăn trầu Thánh mỗi dịp lễ hầu

bóng, lên đồng tại các đền phủ.Đến nay đã hơn 20 năm chị gắnbó với nghiệp hát với đủ nỗitruân chuyên.

Chị Tâm bắt đầu đến với hát

văn từ năm 14 tuổi, nhà nghèo, bốmất sớm, mẹ thường xuyên bịốm đau, người anh trai trụ cột vìmột lần tai nạn mà nằm liệt. ChịTâm buộc phải nghỉ học, đi ăn xinđể phụ giúp gia đình. Cái nghềmà chẳng ai muốn làm, nhưngvì còn nhỏ chưa đủ tuổi laođộng nên chị đành làm vậy. Cáiduyên của số phận đã đưa chịđến cửa đền Sòng (một ngôi đềnnổi tiếng xứ Thanh) để xin. Lầnđầu tiên nghe những lời hát văntại đền, chị Tâm đã bị cuốn hútmột cách kỳ lạ.

Cuộc đời đã cho chị Tâm mộtgiọng hát đẹp, nhưng chuyện hônnhân lại lắm nỗi truân chuyên.Chị kết hôn với một người đànông gốc Thái Bình, cũng là mộtcung văn lành nghề. Có với nhauđược hai mặt con, anh khuyên chịbỏ nghề ở nhà làm ruộng vì nghĩchị đi hát văn chưa thành nghề,không có tương lai. Hai vợ chồnglục đục, mái ấm ngày nào naycũng chẳng còn bình yên. Anh vàchị Tâm quyết định ly hôn, chịmột mình nuôi cô con gái vừatròn 14 tuổi.

“Anh chồng bảo tớ bỏ nghề ởnhà làm ruộng, đi hát không cótương lai, chỉ hơn mấy người hátăn xin có manh chiếu rách thôi.Sau này, mình nghĩ lại, phải cảm

ơn câu nói đó rất nhiều, đó làđộng lực mình cố gắng để tậpluyện học hỏi thầy để có chỗđứng như ngày hôm nay”, chịTâm nghẹn ngào nhớ về quãngthời gian hôn nhân đầy sóng gió.

Bền bỉ theo nghề phụngThánh

Chị Tâm vẫn nhớ nhữngngày đầu tiên chưa hát được, chịđi ăn xin để kiếm tiền với niềmao ước một ngày không xa sẽđược học hát văn. Bước đầu tựhọc từ những đoạn văn cơ bảnnhất được các nghệ sĩ thu lạitrên băng. Dần dà những câu hátvăn mộc mạc ngấm vào trongmáu, chị xin nhà đền ngồi hátngoài sân để phụng Thánh, phụcvụ du khách thập phương.

Đối với chị, khoảng thời gianlang thang khắp cửa đền xứThanh đã nuôi dưỡng tình yêunghệ thuật hát chầu văn trong chị.Như một cơ duyên cửa Thánh,niềm đam mê nghệ thuật chính làđộng lực để chị vượt qua nhữngkhó khăn của cuộc sống. Đi ănxin hát chỉ đủ nuôi sống bảnthân, không có tiền thuê trọ chịxin ban quản lý các đền cho ngủnhờ đền, có khi xin ngủ nhờ nhàdân gần đền.

“Nhiều lần khổ quá, mình đãnghĩ là muốn bỏ. Nhưng cứ 1, 2

tuần không ngửi mùi hương khóilà nhớ, lại chạy lên đền xin hát”chị Tâm chia sẻ.

Suốt 10 năm từ cô bé ăn xin ởđền Sòng, chị Tâm đã lang thangkhắp các ngôi đền, phủ từ trongNam đến ngoài Bắc để hát vănkiếm sống. “Tiếng lành đồn xa”,giọng hát của chị đều được mọingười yêu thích, ấn tượng về nữcung văn không chỉ xinh đẹp, đàngiỏi, hát hay. Vì trong giới cungvăn, đa số nam giới có lợi thế vànổi tiếng hơn. Nữ hát văn nhiềurào cản, hạn chế ít ai theo đượcnghề lâu dài. Nhưng chính tìnhyêu và sự bền bỉ của chị Tâm đãgiúp chị trụ lại với nghề và ngàycàng có tiếng trong giới hát vănmiền Bắc.

Giờ đây, một mình chị Tâmnuôi con gái lớn, cô bé càng lớncàng giống mẹ. Ngay từ bé, emđã được chị truyền cho tình yêunghệ thuật truyền thống. Cô bébộc lộ tiềm năng về âm nhạc, đặcbiệt hát văn từ rất sớm.

Vượt qua những rào cản củanghề, khó nhọc của cuộc sống chịTâm luôn dành hết cho tình yêunghệ thuật hát chầu văn. Mongrằng chị có thể truyền đi thậtnhiều ngọn lửa yêu nghề, yêunghệ thuật dân tộc cho mọingười, đặc biệt là những ngườitrẻ. MINH VŨ

Tiếng lòng của một nữ cung văn

Lớp học Toán của ông thầy không bao giờ

viết kín bảngMỗi khi dạy học, thầyTú chỉ có thể ngồi mộtchỗ. Chỉ vươn tay đủ xatới giữa bảng, viết xongthầy lại xóa đi để lấychỗ viết tiếp. Học sinhngồi chen chúc từ cuốilớp tới tận chân bảng, vìthế, thầy không thể đẩychiếc xe lăn của mìnhra đủ xa để viết đầy cáibảng trắng.

lChân dung người thầy giáo không bao giờ viết kín bảng.

Từng là một người hát xin ở khắp cửa đền, cửa phủở miền Bắc, nhờ ý chí vươn lên, nặng lòng với nghềchị Trịnh Tâm đã trở thành nghệ nhân có tiếng củalàng chầu văn miền Bắc hiện nay. Ở người phụ nữấy, dường như chưa bao giờ có sự nhụt chí và chánnản, mà chỉ có hai chữ “tài và tâm”.

lNữ cung văn Trịnh Tâm trong một buổi phục dựng hát văn thi miền bắc tại đền

Lưu Phái.

Những đất nước không dành chophái nữ

Nhiều quốc gia trên thế giới được coilà cực kỳ khó khăn đối với du khách làphái nữ như Ai Cập, Mexico, Lebanon, ẢRập Xê Út, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ… bởi cácvấn nạn về bắt cóc phụ nữ, hiếp dâm, phânbiệt đối xử giới,… Năm 2018, nhận thấynhu cầu du lịch của phụ nữ rất lớn, cũngnhư sự ủng hộ về bình đẳng giới, Tập đoàndu lịch toàn cầu Intrepid Travel (Úc) – mộtthương hiệu uy tín có tuổi đời hơn 30 năm,đã thiết kế những cuộc thám hiểm đặc biệtchỉ dành riêng cho phụ nữ đến TrungĐông, cụ thể là ba nước Iran, Morroco,Jordan… Từ ý tưởng ban đầu với 5 tourthử nghiệm đến một số điểm du lịch ở banước trên chỉ phục vụ riêng chị em, màkhông có sự tham gia của đàn ông; xuhướng đã được phụ nữ trên nhiều nướcđón nhận, mở rộng thành 25 tour trên khắpcả ba quốc gia trên.

Chia sẻ với tờ Lonely Planet Travel,Jenny Gray, Giám đốc khu vực châu Phivà Trung Đông của Intrepid Travel, chobiết: “Mỗi quốc gia trong khu vực TrungĐông đều có những chuẩn mực văn hóavà xã hội riêng biệt. Điều này có thể khiếnsự tương tác giữa người dân và du khách,giữa những người khác giới trở nên khókhăn và phức tạp hơn, gây nên những hiểulầm quan điểm về giới, về cuộc sống thựcsự của những người phụ nữ bản địa.”

Cuộc hành trình được lên kế hoạch cẩnthận, hướng dẫn bởi các nữ hướng dẫnviên du lịch, nhằm phá vỡ các rào cản vănhóa tại các điểm đến cho du khách nữ. Dukhách nữ trong các tour du lịch này đượctiếp cận với các khu vực không thể có namgiới trong nhóm. Những nơi phụ nữ có thểgặp gỡ và nói chuyện với nhau như tiệmcắt tóc nữ, xe lửa chỉ dành cho nữ, võngtruyền thống hoặc công viên chỉ dành chonữ ... để được quan sát và trải nghiệm sâusắc phong tục, truyền thống của đất nướcbản địa, cũng như thực tế cuộc sống củanhững người phụ nữ những quốc gia này.Ông James Thorton, Giám đốc quản lý,cho biết: “Không hề có giới hạn về tuổi tácvới những người phụ nữ đam mê khámphá, chúng tôi có những khách hàng nữ từ20 tuổi đến 70 tuổi vẫn mong muốn đi dulịch. Những nữ du khách này thực sựmuốn hiểu về phong tục, tập quán ănuống, giao tiếp và đời sống phụ nữ ởnhững nơi khác của thế giới. Điều đógiống như mở ra một cánh cửa vẫn luônđóng kín vậy.”

Xu hướng phụ nữ du lịchNgày nay, không còn khái niệm như

“du khách nữ đạt chuẩn”, ví như chưa kếthôn, chưa có con, có thời gian rảnh rỗi, cóđủ điều kiện tài chính, được gia đình ủnghộ…. Từ những bà mẹ bỉm sữa lúc nào

cũng phải lo nghĩ cho chồng con đếnnhững cô gái văn phòng bận rộn, thườngxuyên đi công tác, đều có nhu cầu đi dulịch và thậm chí ngày càng đưa ra nhiềulựa chọn du lịch rất đa dạng.

Nhận thấy phụ nữ là người đưa ra hầuhết các quyết định thu chi, mua bán tronggia đình, trong đó bao gồm cả việc dànhdụm tiền cho các chuyến du lịch; vì vậy,nhiều công ty lữ hành từ lâu đã nghiêncứu, theo dõi cẩn thận những gì phụ nữđang chi tiêu, nhằm phục vụ nhóm dukhách này tốt hơn. Bà Penny Spencer –Giám đốc điều hành của Spencer Travelcho biết: “Phụ nữ đi du lịch cùng nhau rấtnhiều, như bà, mẹ và con gái hoặc các bạngái với nhau. Khác với đàn ông, phụ nữ rấtrõ ràng về loại khách sạn, hãng hàngkhông, hay khu vực họ muốn ở. Họ muốnbiết tất cả các chi tiết trước chuyến đi nhưcó phòng tập thể dục hay không, nhà hànggần nhất như thế nào. Nếu đi cùng giađình, các bà mẹ còn muốn biết về các câulạc bộ, chỗ vui chơi của của trẻ em, chỗtrông trẻ. Bởi rất nhiều phụ nữ hiện đại đềuphải song song điều hành hai công việc,chăm sóc cuộc sống gia đình cũng nhưcuộc sống kinh tế; vì vậy, họ cần để biếtmọi thứ sẽ diễn ra suôn sẻ”.

Lại nói, phụ nữ cũng quan niệm về một

kỳ nghỉ rất khác so với đàn ông. ÔngMichael Londregan, Giám đốc điều hànhcủa Virtuoso châu Á-Thái Bình Dương,một trong những mạng lưới đại lý du lịchquốc tế hàng đầu, cũng nhận định: “Đànông thường tập trung vào ‘phần cứng’ củadu lịch như: kích thước phòng, khoảngcách điểm đến so với các điểm du lịchkhác, chi phí; còn phụ nữ quan tâm đến‘phần mềm’ như họ muốn biết sẽ đượccảm thấy như thế nào khi ở một khách sạnhay tại một điểm đến”.

Phụ nữ làm chủ cuộc sống của mìnhDù là đặt chân tới một lục địa khác

hoặc lặn sâu tới đáy của đại dương, đếnnhững cực băng giá nhất của Trái Đất,những chuyến “phượt” đến những nơi xaxôi hẻo lánh, những lễ hội âm nhạc hoànhtráng ở Venice (Ý), hay những cuộc phiêulưu ở miền nam Ấn Độ; phụ nữ trên thếgiới trong vài năm gần đây ngày càng cónhiều lựa chọn du lịch đa dạng, từ độchành tới đi tour, nhằm tìm kiếm những giátrị mới cho bản thân.

Theo khảo sát của Tạp chí du lịchConde Nast Traveller, ngày càng nhiềuphụ nữ đi du lịch, bỏ đi được những mốilo ngại, cản trở từ gia đình, công việc; baogồm nhiều người nổi tiếng như SamanthaBrown – MC truyền hình, diễn viên người

Mỹ; cô ca sĩ, nhạc sĩ người Malaysia Yu-nalis binti Mat Zara’ai (Yuna); vận độngviên đấu kiếm Olympic Ibtihaj Muham-mad; nữ đạo diễn nổi tiếng Ava DuVernay;nữ tỷ phú người Mỹ gốc Phi Oprah Win-frey; nữ tác giả Blair Braverman – ngườimệnh danh là Jack London “phiên bản nữ”... Những người phụ nữ này đều quanđiểm du lịch có sức mạnh thay đổi cáchchúng ta sống, suy nghĩ, và hành động, vàphụ nữ có quyền được đi du lịch, đượcdành thời gian cho riêng mình để khámphá nội tâm, khám phá thế giới, chứ khôngchỉ quanh quẩn một chỗ.

Như nữ đạo diễn nổi tiếng người MỹAva DuVernay, chia sẻ: “Chuyến độc hànhđến Dakar, Sénégal và Bamako, Malikhoảng một thập kỷ trước đã có tác độngsâu sắc với tôi, kết nối của tôi với vùng đấtmẹ đẻ. Đó là một hành trình vượt trên cảnhững khoảng cách địa lý, những khókhăn trên con đường trở về với quê hương,đó là cảm xúc trong trái tim tôi, đó cũnglà niềm tin của tôi vào con người củamình, vào nguồn gốc tổ tiên của mình.Mỗi chuyến du lịch đối với tông là một trảinghiệm tâm linh. Đi du lịch giống như cầunguyện trước Chúa - một hành động củalòng biết ơn và lòng thành kính”.

ĐỖ TRANG

http://baophapluat.vn 19DU LịCH - TRảI NGHIệM Số 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019

Việt Nam đang xây dựng“một nền du lịch xanh,sạch, bền vững và có

trách nhiệm”. Cùng với nhữngbài toán về quảng bá, bảo tồnvăn hóa, bảo vệ môi trường, tăng

trưởng kinh tế… thì bình đẳnggiới trong ngành du lịch cầnđược đặc biệt quan tâm.

Du lịch là một ngành đặc thù,sản phẩm chủ yếu là dịch vụ,trong đó nhiều nghề đòi hỏi sự

khéo léo và vẻ đẹp của conngười, đặc biệt là sự khéo léo vàvẻ đẹp phụ nữ. Ở nước ta, theosố liệu điều tra nhân lực củangành du lịch qua các năm 2015- 2018 cho thấy, lao động nữtrong ngành du lịch dần có xuhướng tăng lên, trong khi laođộng nam có xu hướng giảm. Vídụ, trong lĩnh vực khách sạn -lưu trú, các lao động nữ được tậptrung một số nghề như lễ tân,phục vụ bàn, phục vụ quán bar,dọn buồng, tạp vụ hay nhân viênở các dịch vụ phục vụ sức khoẻ,chăm sóc sắc đẹp... Bên cạnh đó,cũng có không ít những nữhướng dẫn viên du lịch, nhữngnữ quản lý, giám đốc nhà hàng– khách sạn, công ty lữ hành,trung tâm du lịch… có nghiệpvụ tốt được phân bổ đưa đoànkhách hoặc quản lý cơ sở tạinhững vùng du lịch - kinh tế cónhiều thách thức ví dụ như các

nước Trung Đông. Nếu như trước đây, chúng ta

còn “nặng” tư tưởng trọng namkhinh nữ, hiếm thấy việc ngườiphụ nữ được đi đây đi đó; thìngày nay, quan niệm bình đẳngvề việc làm ngành du lịch trongnước đã có nhiều thay đổi. Xuhướng này không chỉ tồn tại ởViệt Nam mà còn ở nhiều nướctrên thế giới. Đơn cử Tập đoàndu lịch Intrepid Travel (Úc) đãthực hiện những chiến dịchtuyển dụng nữ giới giữ những vịtrí chủ chốt tại các thị trườngmục tiêu có nhiều thách thức vớiphái nữ như Morocco, Ấn Độ,Iran… nhằm đạt được tỷ lệ phânchia nam – nữ nội bộ gần 50/50đến năm 2020.

Bên cạnh những tín hiệu tíchcực, về thực tế, lao động nữ hoạtđộng trong ngành du lịch gặpkhông ít khó khăn. So với namgiới, phụ nữ ít có cơ hội được

đào tạo, nâng cao nghiệp vụ -chuyên môn, còn phải đối mặtvới những áp lực từ gia đình,con cái…, thường xuyên đứngtrước nguy cơ mất việc hoặcphải chuyển việc nhiều hơn. Laođộng nữ còn phải chấp nhận độrủi ro nghề nghiệp và định kiếnxã hội, nhất là phụ nữ làm việctrong các ngành nghề nhạy cảm,dễ phát sinh tệ nạn xã hội. Đơncử ở một số nước như Philip-pines, Thái Lan, Trung Quốc…,phụ nữ trở thành công cụ kinhdoanh của dịch vụ “du lịch tìnhdục”. Đây là mặt trái nhức nhốicủa du lịch, gây ảnh hưởng trựctiếp đến quyền lợi phụ nữ. Song,vấn đề này vẫn còn gây nhiềutranh cãi từ nhận thức đếnphương hướng giải quyết, đếnnay vẫn tồn tại là một trongnhững hình thức du lịch chủ đạoở nhiều điểm du lịch.

TRANG MỸ

lKhông còn khái niệm như “nữ du khách tiêu chuẩn”. lTour dành riêng cho phụ nữ tới Ấn Độ.

Chuyện lao động nữ trongngành du lịch

Có thể làm nhiều người ngạc nhiên, năm vừa qua có vẻ là năm của những nữ du khách độc hành và các tour“chị em” dành riêng cho phụ nữ mà không hề có sự hiện diện của đàn ông. Theo Lonely Planet — một nhà xuấtbản quốc tế lớn về các ấn phẩm du lịch, trong năm 2018, nhiều phụ nữ hơn bao giờ hết đã quyết định du lịchbốn phương để trải nghiệm cuộc sống cho riêng mình, thậm chí cả những chuyến du lịch mạo hiểm.

Xu hướng nữ du kháchđộc hành và tour chỉ

dành riêng cho phái nữ

20 http://baophapluat.vnSố 69 (7.417) Chủ nhật 10/3/2019 THế GIớI TRONG TUầN

Đưa vào danh sách các thảm họa quốc gia

Được biết, bụi mịn là cáchạt bụi có đường kính nhỏ hơnhoặc bằng 2,5 micrometer (PM2.5). Đây là loại bụi nguy hiểmnhất, có thể xâm nhập vào tếbào cơ thể người, phá hủy cơchế tự bảo vệ và miễn dịch từbên trong tế bào. Chính phủHàn Quốc đang tiến hành đưaô nhiễm bụi mịn, một trongnhững vấn đề hàng đầu của đấtnước, vào danh sách các thảmhọa quốc gia. Đồng thời sẽ tiếnhành đánh giá chính xác nhữngthiệt hại mà nó gây ra và tăngcường những biện pháp hỗ trợ.

Theo hãng thông tấn Yon-hap dẫn lời phát ngôn viên NhàXanh Kim Eui-kyeom, Tổngthống Moon Jae-in mới đây đãtổ chức một cuộc họp khẩn vớiBộ trưởng Môi trường HànQuốc Cho Myung Rae, để thảoluận về những giải pháp tối ưunhất nhằm đương đầu với nạnô nhiễm bụi mịn.

Tại cuộc họp, Tổng thốngMoon Jae-in đã kêu gọi tất cảchính phủ và các cơ quan liênquan tiến hành các biện pháphạn chế ô nhiễm bụi mịn vàgiảm thiệt hại gây ra ở mọi mặttới mức thấp nhất có thể. Cụthể cần có các biện pháp như:lắp đặt máy lọc không khí côngsuất cao tại các trung tâm y tếvà trường học. Nhân viên chínhphủ tại những khu vực chịu ảnhhưởng của bụi mịn bắt buộcphải tuân thủ quy định sử dụngô tô theo biển đăng ký chẵn-lẻ. Tất cả các bãi đỗ xe dothành phố Seoul điều hành đãđóng cửa trong ngày 4/3. Đóng

cửa vĩnh viễn các nhà máy điệnlâu năm sử dụng nhiên liệu thanđá. Các công trường của tưnhân và chính phủ cũng sẽ phảiđiều chỉnh hoặc cắt giảm hoạtđộng nhằm giảm thiểu bụi mịnvà các biện pháp này sẽ kéo dài4 ngày...

Hợp tác với Trung QuốcNgày 6/3, quan chức từ Văn

phòng Tổng thống HànQuốc Cheong Wa Dae cho biết,Tổng thống Hàn Quốc MoonJae-in cũng đã yêu cầu chínhphủ hợp tác với Trung Quốc đểchống lại nạn ô nhiễm bụi mịn.Bởi Trung Quốc được xem nhưđiểm bắt nguồn của bụi mịnthổi vào Hàn Quốc, khiếnkhông khí nước này rơi vàotình trạng tồi tệ trong tuần qua.Tổng thống yêu cầu chính phủcùng với Trung Quốc xem xétbiện pháp tạo ra mưa nhân tạotrên vùng biển giữa hai nước,mặc dù thí điểm gần đây củaSeoul thất bại.

Ông Cho Jeong-sik, nhàhoạch định chính sách củaĐảng Dân chủ cho hay, “Cácchuyên gia nói rằng tình trạngô nhiễm bụi mịn đang trở nêntệ hơn do những đợt gió thổitừ Trung Quốc vào. Chúng tôithực lòng xin lỗi người dân vìsự bất tiện mà họ phải chịuđựng vì bụi mịn. Hàng loạt cácbiện pháp đã được thực thinhằm giảm thiểu số lượng khóibụi từ những phương tiện đi lạivà những công trình xây dựng.Đồng thời, chúng tôi sẽ tăngcường thảo luận bên phíaTrung Quốc để có đượcphương án tốt nhất nhằm chắm

dứt tình trạng ô nhiễm đáng sợnày”.

Để người dân cập nhật thôngtin và tìm biện pháp phòngtránh, chính phủ sẽ đăng tảithông tin về nồng độ ô nhiễmbụi mịn từng ngày. Trước đótrong ngày 1/3 vừa qua, nồng độbụi nhỏ tại một số khu vực nằmsâu trong đất liền Hàn Quốc đãxác lập mức cao kỷ lục tronglịch sử quan trắc khí tượng,thậm chí còn cao hơn cả ở BắcKinh và các khu vực lân cận thủđô của Trung Quốc, một điềurất hiếm thấy. Cụ thể, nồng độbụi siêu nhỏ tại khu vực Seoulvà lân cận thủ đô, hai tỉnh Namvà Bắc Chungcheong, vùngHonam - bao gồm thành phốGwangju, tỉnh Nam và Bắc Je-olla - đo được trong cùng ngàycao gấp 3 lần so với thôngthường, ở mức “rất xấu”. Đặcbiệt, nồng độ bụi siêu nhỏ ởthành phố Sejong, Daejeon vàGwangju đạt mức cao nhất kểtừ sau khi Hàn Quốc bắt đầuquan trắc bụi siêu nhỏ tại nhữngkhu vực này từ năm 2015.

Đến ngày 5/3, nồng độ bụimịn PM 2.5 ở thủ đô Seoul,Hàn Quốc đã đạt mốc 145 mi-crogram trên một mét khối.Phần lớn trường học ở nơi đâyđã phải tạm dừng các hoạtđộng ngoài trời để đảm bảo antoàn sức khỏe cho học sinh.Ngoài ra, chính quyền địaphương ở một số nơi thành phốkhác cũng ráo riết thực hiệnnhững biện pháp an toàn khẩncấp, kêu gọi người dân hạn chếđi lại cho đến khi tình trạng ônhiễm lắng xuống. MẾN BÙI

Bà Hillary Clinton sẽ không chạy đuavào Nhà Trắng vào nhiệm kỳ tới

Mới đây, Cựu ngoại trưởng,ứng viên tổng thống của

đảng Dân chủ năm 2016Hillary Clinton cho biết, sẽkhông ra tranh cử vào năm2020 nhưng khẳng định vẫngắn bó với chính trị.

Theo hãng tin CNN dẫn lờibà Hillary Clinton, “Tôi sẽkhông tranh cử. Song tôi sẽ tiếptục thể hiện tiếng nói, hànhđộng và ủng hộ những điều tôi tin tưởng”. Bà Clinton cho biết, bàđang lo lắng về những vấn đề của đất nước hiện nay. Vì vậy, bàmuốn mọi người hiểu rằng bà sẽ tiếp tục cất tiếng nói dù không táitranh cử Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ tới.

Khi được hỏi liệu bà có tranh cử vào các vị trí như thống đốcbang, thị trưởng hay một vị trí nào khác trong chính quyền, bàClinton nói rằng bà hài lòng với cuộc sống hiện nay và vui mừngvì đã có cơ hội đảm nhiệm 8 năm ghế Thượng nghị sĩ bang.

Hiện tổng cộng 14 chính khách đã tuyên bố chạy đua vào NhàTrắng năm 2020. Trong số những người khẳng định tham gia cuộcđua giành quyền đề cử ứng viên Tổng thống đảng Dân chủ có cácthượng nghị sĩ Bernie Sanders, Kamala Harris, Elizabeth Warren,Cory Booker, Amy Klobuchar và Kirsten Gillibrand.

MẾN THƯƠNG

Có dấu hiệu Triều Tiên sửa chữa lại bãiphóng tên lửa?

Theo hãng thông tấn Yohap, Cơ quan Tình báo quốc gia HànQuốc (NIS) đã phát hiện những dấu hiệu về việc Triều Tiên

có thể sửa chữa lại một phần bãi phóng tên lửa Dongchang-ri mànước này đã dỡ bỏ sau Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Triều lần một.NIS nói rằng, có dấu hiệu cho thấy Triều Tiên dường như đang lắpđặt lại một mái vòm và một cửa tại cơ sở trên.

Thông tin này cũng đượcxác nhận từ hình ảnh vệ tinhcủa Trung tâm Nghiên cứuChiến lược và Quốc tế (CSIS).Theo đó, Bình Nhưỡng có thểđang tìm cách “nhanh chóngxây dựng lại” một cơ sở thửtên lửa.

Theo các nhà nghiên cứuCSIS, một số hoạt động tại bãithử tên lửa đã được ghi nhận 2

ngày sau hội nghị thượng đỉnh lần thứ 2 giữa Tổng thống Mỹ Don-ald Trump và nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un. CSIS chorằng động thái này có lẽ nhằm thể hiện quyết tâm đối đầu trướcviệc Mỹ bác bỏ đề nghị từ phía Bình Nhưỡng về nới lỏng các lệnhtrừng phạt. HOÀI THU

Bệnh nhân thứ 2 trên thế giới chữakhỏi HIV

Một người đàn ông nhiễmHIV sống ở London đã

trở thành người thứ hai trên thếgiới không còn virus HIV saukhi được ghép tủy từ một ngườihiến tạng có gen đột biến khángHIV. Đây được xem là dấu mốcquan trọng trong đại dịch AIDStoàn cầu. Bệnh nhân mới đượcchữa trị thành công đã chọn ẩndanh nên các nhà khoa học chỉgọi anh ta là “bệnh nhân London”.

Theo Reuters, anh này được chẩn đoán nhiễm HIV vào năm2003 và bắt đầu dùng thuốc để kiểm soát sự lây nhiễm vào năm2012. Anh đã phát triển bệnh ung thư hạch Hodgkin vào năm đóvà đồng ý ghép tế bào gốc để điều trị ung thư vào năm 2016. Việccấy ghép đã thay đổi hệ thống miễn dịch của “bệnh nhân London”,mang lại cho anh đặc điểm đột biến và kháng HIV của người hiếntặng. Bệnh nhân này đã tự nguyện ngừng dùng thuốc HIV để xemliệu virus có quay trở lại không và không nhận thấy dấu vết nàocủa virus sau 18 tháng ngưng dùng thuốc. “Bệnh nhân London”chia sẻ rằng, “Tôi thấy mình cần có trách nhiệm giúp các bác sĩhiểu được quá trình điều trị xảy ra thế nào để họ có thể phát triểnkhoa học”.

Bác sĩ của bệnh nhân này là Ravindra Gupta đã vui mừng nóirằng, “Chúng tôi không thể đo được virus. Hoàn toàn không pháthiện có virus nữa”. Đây là bằng chứng cho thấy một ngày nào đókhoa học có thể chấm dứt bệnh AIDS nhưng điều này không cónghĩa là các nhà khoa học đã tìm ra phương pháp điều trị HIV.

BÙI MẾN

Trong tuần qua, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in yêu cầu chính phủ nướcnày cần phải có các biện pháp đặc biệt nhằm chống lại nạn ô nhiễm bụi mịnđang khiến không khí nước rơi vào tình trạng tồi tệ trong nhiều ngày qua.

lÔ nhiễm bụi mịn đang hoành hành ở Hàn Quốc.

Hàn Quốc kêu gọităng cường biện pháp

chống nạn ô nhiễm bụi mịn