Raforkukostnaður í dreifbýli og þéttbýli

Raforkukostnaður í Raforkukostnaður í dreifbýli og þéttbýlidreifbýli og þéttbýli

Ingvi Már Pálsson

skrifstofustjóri skrifstofu iðnaðar- og orkumála

Almennt um samsetningu raforkureikningaí þéttbýli og dreifbýli

Raforkureikningur heimila

• Samsetning raforkureiknings fyrir meðalheimili á Íslandi (kr. 7.300 á mánuði).– 49% flutningur og dreifing– 35% raforkusala– 16% skattur

• Meðaltöl villandi þar sem raforkunotkun heimila er mjög breytileg eftir búsetu og aðgangi að heitu vatni til húshitunar.


• Raforkunotkun til húshitunar ber höfuð og herðar yfir aðra raforkunotkun íslenskra heimila.

• Raforkunotkun heimila sem notast við rafhitun er um 34.000 kWst, en þeirra sem notast við hitaveitu 4.900 kWst á ári.


• Köldum svæðum hefur fækkað síðari ár þar sem heitt vatn hefur fundist víða.

• Hitaveituvæðingin enn í gangi.– 7% af heimilum landsins (9.000 heimili) ekki með aðgang að

hitaveitu og nota raforku til húshitunar.– 90% íslenskar heimila (110.000 heimili) með aðgang að

hitaveitu.– 3% heimila notast við olíukyndingu.– Austurland og Vestfirðir hafa minnstan aðgang að hitaveitu.

Raforkureikningur eftir búsetu og orkugjafa til húshitunar

• Heimili í þéttbýli með hitaveitu– Raforka 14%– Flutningur og dreifing 20%– Skattar 9%– Hitaveita 57%– Heildarorkureikningur 15.000 kr.


• Heimili í þéttbýli með rafhitun– Raforka 44%– Flutningur og dreifing 48%– Skattar 8%– Niðurgreiðsla -27%– Heildarorkureikningur 21.000 kr.


• Heimili í dreifbýli með rafhitun– Raforka 35%– Flutningur og dreifing 58%– Skattar 7%– Niðurgreiðsla -33%– Heildarorkureikningur 26.000 kr.

Aðgerðir stjórnvalda til að jafna aðstöðumun

Jöfnun kostnaðar og niðurgreiðslur

• 1. Jöfnun kostnaðar við dreifingu raforku– Lög nr. 98/2004, um jöfnun kostnaðar við dreifingu

raforku.– Markmið að stuðla að jöfnun kostnaðar við dreifingu

raforku til almennra notenda.– Á svæðum þar sem Orkustofnun hefur heimilað

sérstaka dreifbýlisgjaldskrá.• Skipt niður á dreifbýlis dreifiveitur í hlutfalli við raforkusölu.

– Fjárlagaliður 04-585.• 240 m.kr.

• Óbreytt frá 2005.

Jöfnun kostnaðar og niðurgreiðslur

• 2. Niðurgreiðslur á raforku til húshitunar og stofnstyrkir til hitaveitna– Lög nr. 78/2002, um niðurgreiðslur

húshitunarkostnaðar.– Til lækkunar á raforkureikningi heimila á köldum

svæðum sem þurfa að kaupa mikla raforku vegna rafkyndingar húsnæðis.

– Fjárlagaliður 04-583.• 1.343 m.kr. í frumvarpi til fjárlaga 2014. • Þar af 1.281 m.kr. í beinar niðurgreiðslur.• Var 1.418 m.kr. í fjárlögum 2013.

Skipting fjárlagaliðarins

Áætlun 2013 og tillaga fyrir árið 2014

Nánar um jöfnun dreifikostnaðar raforku

• Fjárveiting óbreytt frá 2005 (240 m.kr.).– Kostnaður við fulla jöfnun dreifikostnaðar er nú

áætlaður um 1.000 m.kr.

• Færri og færri standa undir kostnaðinum í dreifbýli.– á meðan notendum fjölgar í þéttbýli og þar með

hagkvæmni þess kerfis.

• Leitað leiða til að tryggja betur en í dag raunverulega jöfnun dreifikostnaðar raforku.

Dreifing orku í dreifbýli kWst

Fjármögnun með jöfnunargjaldi?

• Sérstakt jöfnunargjald á þá raforku sem fer um dreifikerfi dreifiveitna til að standa undir jöfnun kostnaðar við dreifingu raforku.

• Til að ná 1.000 m.kr. gæti dæmið litið svona út:– 3.300 GWst fer inn á dreifikerfi dreifiveitna (2.900

GWst forgangsorka og 400 GWst ótrygg orka).– Jöfnunargjald 0,30 kr/kWst á forgagnsorku og 0,10

kr/kWst á ótrygga orka.– Lagt á í áföngum yfir þriggja ára tímabil.

Áhrif jöfnunargjalds

• Raforkukostnaður lækkar í dreifbýli um 8,3% en hækkar í þéttbýli um 2,4%. – Orkuverð í dreifbýli verður sambærilegt við dýrasta þéttbýlisverð.

• Upptaka jöfnunargjalds hefur áhrif á rafhitun húsnæðis.– Þörf á niðurgreiðslum til húshitunar (í dreifbýli) lækkar.– Gefur svigrúm til hækkunar á niðurgreiðslum til að vega upp á

móti hækkun hjá íbúa með rafhitun í þéttbýli.

Hvað er framundan?Hvað er framundan?

Samantekið

• Raforkukostnaður er mun meiri í dreifbýli en í þéttbýli.

• Dreifbýlisgjaldskrár veitna eru talsvert hærri en þær gjaldskrár sem gilda fyrir dreifingu raforku í þéttbýli.

• Að óbreyttu þarf að hækka taxta í dreifbýli enn frekar þar sem færri og færri standa undir kostnaðinum, á meðan notendum í þéttbýli fjölgar.

Samantekið

• Háir taxtar á dreifikostnaði raforku í dreifbýli, og samdráttur í niðurgreiðslum vegna rafhitunar húsnæðis á köldum svæðum, stuðla í auknu mæli að fólksfækkun, samdrætti í atvinnurekstri og tilheyrandi neikvæðum byggðalegum áhrifum.

Aðgerðir stjórnvalda

• Alþingi hefur sett tvenn lög til að reyna að bregðast við þessum aðstöðumun í þéttbýli og dreifbýli, hvað raforku varðar.– Lög nr. 78/2002, um niðurgreiðslur

húshitunarkostnaðar.– Lög nr. 98/2004, um jöfnun kostnaðar við dreifingu

raforku.

• Framlög á fjárlögum, til framkvæmdar á ofangreindum lögum, hafa ekki fylgt verðlagsþróun eða aukinni raforkunotkun.

Hvað er framundan?

• Vinna er í gangi til að reyna að bregðast við framangreindum vanda.

• 1. Tryggja fjármagn til að jafna betur kostnað við dreifingu á raforku í dreifbýli.– Hugsanlega með jöfnunargjaldi.

• 2. Tryggja aukin framlög á fjárlögum til niðurgreiðslu húshitunarkostnaðar og stofnstyrki til nýrra hitaveitna.– Frumvarp til fjáraukalaga 2013.– Frumvarp til fjárlaga 2014.

Að lokum - Orkusetur

• Hlutverk Orkuseturs er að stuðla að aukinni vitund almennings og fyrirtækja um skilvirka orkunotkun og möguleika til orkusparnaðar. – stofnað af Orkustofnun í samstarfi við iðnaðar- og

viðskiptaráðuneytið.

• Á heimasíðu Orkusetur er að finna margvísleg ráð varðandi orkusparnað.– www.orkusetur.is

• Upplýsingar um varmadælur, styrki, reiknivélar og ýmislegt fræðsluefni.

Takk fyrir

[email protected]

Raforkukostnaður í dreifbýli og þéttbýli

Documents

Transcript of Raforkukostnaður í dreifbýli og þéttbýli