PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - wysokie.edu.pl PSO język polski... · Adamczyk Monika Strona 3...
Transcript of PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA - wysokie.edu.pl PSO język polski... · Adamczyk Monika Strona 3...
Adamczyk Monika Strona 1 2017-09-04
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA
JĘZYK POLSKI
SZKOŁA PODSTAWOWA W WYSOKIEM
IM. PAPIEŻA JANA PAWŁA II
W WYSOKIEM
Nauczyciel: Monika Adamczyk
PSO dotyczy cyklu kształcenia w gimnazjum
I. PSO opracowany został na podstawie:
1. Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 września 2004 roku
w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów
i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych
z późniejszymi zmianami;
2. Statutu Szkoły i Wewnątrzszkolnego Systemu Oceniania.
3. Podstawy programowej dla gimnazjum.
4. Programu nauczania z cyklu „Słowa na czasie” (wyd. Nowa Era).
II. Cele PSO:
1. Poinformowanie ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych i postępach w tym
zakresie;
2. Wspieranie i wzmacnianie procesu nauczania oraz planowania własnego rozwoju;
3. Dostarczenie rodzicom i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach
i uzdolnieniach ucznia;
4. Stwarzanie sytuacji, w których uczeń ma możliwość do zademonstrowania swojej
wiedzy i umiejętności.
II. Szczegółowe cele nauczania języka polskiego w gimnazjum:
Pogłębianie wiadomości wyniesionych z kształcenia polonistycznego rozpoczętego
w klasach IV – VI szkoły podstawowej,
Uczenie mówienia – precyzyjnego, na temat, poprawnego językowo, adekwatnego do
sytuacji,
Doskonalenie czytania – płynnego, ze zrozumieniem,
Nauka pisania – poprawnego ortograficznie i językowo, zgodnego pod względem
treści i wymaganej formy,
Doskonalenie umiejętności rozumienia słowa mówionego i pisanego.
Wyposażenie uczniów w niezbędne wiadomości o budowie i funkcjonowaniu języka
jako narzędzia porozumiewania się i literatury.
Ukazywanie roli języka i jego funkcji użytkowej.
Pobudzenie aktywności poznawczej, intelektualnej, społecznej, emocjonalnej oraz
motywacyjnej uczniów.
Kształcenie motywacji do czytania; dbałość o kontakt uczniów z literaturą wysoką
z uwzględnieniem aksjologii czytelniczej uczniów.
Ukazywanie świata tekstu i jego oddziaływania na odbiorców, przyczynianie się do
rozwijania wrażliwości humanistycznej i zdolności przeżywania.
Przygotowanie do udziału w kulturze, wprowadzenie w tradycje narodu i języka
ojczystego.
Adamczyk Monika Strona 2 2017-09-04
Wzbogacenie wiedzy o człowieku, życiu i świecie z perspektywy
współczesności, ale i z dbałością o zakorzenienie w tradycji.
III. Ocenianie ucznia w procesie nauczania języka polskiego wiąże się z:
1. Opanowaniem wiadomości i umiejętności przewidzianych w podstawie programowej
w zakresie nauki o języku i kształcenia literackiego.
2. Znajomością lektur objętych podstawą programową oraz przewidzianych do realizacji
przez nauczyciela.
3. Regułami ortograficznymi i stopniem ich opanowania.
4. Słuchaniem i rozumieniem wypowiedzi innych osób.
5. Czytaniem i rozumieniem tekstów pisanych oraz odbiorem innych tekstów kultury;
6. Mówieniem i organizacją wypowiedzi.
7. Komunikowaniem się – przekonywaniem, argumentowaniem, perswazją językową.
uzasadnianiem w trakcie mówienia i słuchania, pisania i czytania; działaniem.
8. Pisaniem różnych form wypowiedzi, ich organizacją i estetyką.
9. Postawą na lekcji, aktywnością.
10. Stosowaniem umiejętności przedmiotowych w innych obszarach działalności szkolnej
i pozaszkolnej.
IV. Szczegółowe składniki oceny:
1. Znajomość faktów, reguł, zasad / materiał naukowy / - wiedza przedmiotowa. 2. Rozumienie materiału naukowego / wiadomości teoretycznych /.
3. Umiejętność wykorzystania wiedzy w praktyce.
4. Kultura przekazywania wiedzy.
5. Wkład ucznia w pracę nad własnym rozwojem.
6. Umiejętność rozwiązywania problemów i zadań.
7. Kreatywność.
8. Uzasadnianie, argumentowanie, przekonywanie w związku z omawianym materiałem.
9. Samodzielne poszukiwanie wiedzy.
10. Udział w konkursach szkolnych i pozaszkolnych.
11. Pilność, systematyczność.
12. Prezentacja wiedzy ponadprogramowej na forum klasy i szkoły.
V. Jawność oceny:
1. Nauczyciel informuje uczniów na początku roku szkolnego o wymaganiach
edukacyjnych wynikających z realizowanego przez niego programu nauczania oraz
sposobach sprawdzania osiągnięć uczniów.
2. Oceny są jawne zarówno dla uczniów jak i dla rodziców / prawnych opiekunów /.
3. Sprawdzone i ocenione prace uczeń otrzymuje do wglądu po sprawdzianie.
4. Rodzic ma możliwość wglądu w sprawdzone i ocenione prace.
5. Co najmniej tydzień przed semestralnym i końcoworocznym posiedzeniem Rady
Pedagogicznej nauczyciel informuje uczniów o przewidywanej ocenie semestralnej
i rocznej;
6. Nauczyciel zapoznaje uczniów każdorazowo z punktacją, jeśli sprawdzian jest
punktowany.
VII. Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów (w semestrze):
1. Praca klasowa (jedna w semestrze), sprawdzająca stopień opanowania sprawności
językowych oraz dłuższe formy wypowiedzi, związane z życiem
codziennym, kulturowym i lekturą.
Adamczyk Monika Strona 3 2017-09-04
2. Test (co najmniej jeden w semestrze) oceniający wiadomości z zakresu nauki o
języku: działy – składnia, fleksja, fonetyka, słowotwórstwo.
3. Test (jeden w semestrze) kompetencji czytelniczych (wymienny na krótsze teksty nie
na ocenę).
4. Pisemne prace stylistyczne (od 4 do 6 wypracowań w semestrze).
5. Ustne odpowiedzi na lekcji (co najmniej jedna ocena w półroczu z trzech lekcji
wstecz, to samo zagadnienie rozłożone na więcej niż jedną jednostkę lekcyjną uznaje
się za jeden temat). Ta forma pozwala na kształtowanie umiejętności prezentowania
posiadanej wiedzy, precyzyjnego formułowania odpowiedzi, daje możliwość
różnicowania pytań w stosunku do możliwości ucznia.
6. Kartkówki (piętnastominutowe pisemne sprawdziany wiadomości z trzech ostatnich
lekcji lub kartkówki z treści pisane przez uczniów przed omawianiem lektury).
W przypadku klasy o dużej liczbie uczniów kartkówki mogą zastąpić formę
odpowiedzi ustnej.
7. Test ortograficzny składający się z dyktanda połączonego z praktycznym
opanowaniem zasad ortograficznych (jeden w semestrze) – pozwala sprawdzić
praktyczną umiejętność stosowania przez uczniów zasad pisowni.
8. Prace domowe – trzykrotny brak pracy domowej skutkuje oceną niedostateczną1.
9. Prowadzenie zeszytu przedmiotowego.
10. Udział w konkursach przedmiotowych, literackich, recytatorskich, itp.
11. Ocenie mogą podlegać również: wygłaszanie tekstów z pamięci, praca w grupach,
praca na lekcji (aktywność), oceny będące wynikiem bieżącej kontroli na lekcji
(pisemnie lub ustnie).
Prace klasowe, testy, dyktanda zapowiadane są z co najmniej tygodniowym
wyprzedzeniem.
Sprawdzone i ocenione prace kontrolne nauczyciel przechowuje do wglądu uczniów
i rodziców.
Za nieobecność nieusprawiedliwioną na sprawdzianie wystawia się ocenę
niedostateczną. Sprawdzian, opuszczony z przyczyn usprawiedliwionych, należy napisać
w ciągu tygodnia od powrotu do szkoły. Przy dłuższych nieobecnościach termin ten może być
indywidualnie ustalony z nauczycielem.
VIII. Skala wartości ocen:
Od najważniejszych do mniej ważnych: prace klasowe literackie, sprawdziany gramatyczne oraz cichego czytania
i rozumienia tekstu, dyktanda, sprawdziany z lektur;
wypracowania, kartkówki i odpowiedzi z bieżącego materiału,;
zadania domowe, praca w grupach, praca na lekcji, aktywność, recytacja.
IX. Poprawa oceny:
śródrocznej: 1. Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną. Poprawie może podlegać jedna z ocen
pozostałych. Poprawa oceny niedostatecznej dotyczy następujących form: test
gramatyczny, test ortograficzny, praca klasowa.
2. Poprawa polega na wykonaniu zadania tego samego typu, za które uczeń otrzymał
ocenę niedostateczną.
3. Nauczyciel, obok oceny niedostatecznej, wpisuje do dziennika ocenę z poprawy.
1 Dopuszczalne są przekonywujące usprawiedliwienia.
Adamczyk Monika Strona 4 2017-09-04
4. Uczeń może poprawić ocenę niedostateczną w terminie uzgodnionym przez
nauczyciela, ale nie później niż w ciągu dwóch tygodni od dnia otrzymania oceny
niedostatecznej.
5. Uczeń może poprawić ocenę roczną lub semestralną pisząc test składający się
z następujących części: redagowanie wypracowania literackiego, sprawdzian
wiadomości literackich, kulturowych i gramatycznych, dyktando, sprawdzian cichego
czytania i rozumienia tekstu oraz przygotowując prezentację ustną na wskazany przez
nauczyciela temat. Test obejmuje materiał z całego semestru (lub roku szkolnego).
Uczeń poprawi ocenę, jeśli z pracy i prezentacji uzyska liczbę punktów
odpowiadającą procentowo danej ocenie.
X. Skala oceniania bieżącego, semestralnego i końcowego według Szkolnego Systemu
Oceniania
Stopień ze sprawdzianu Procentowy udział punktów
celujący 95 – 100%
bardzo dobry 85 – 94%
dobry 70 – 84%
dostateczny 56 – 69%
dopuszczający 40 – 55%
niedostateczny 0 – 39%
XI. Nauczyciel na podstawie opinii poradni psychologiczno-pedagogicznej dostosowuje
wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia,
u którego stwierdzono zaburzenia i deficyty rozwojowe lub specyficzne trudności w uczeniu
się.
Adamczyk Monika Strona 7 2015-09-01
KRYTERIA OCENY SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ
KLASA II GIMNAZJUM
OCENA NIEDOSTATECZNA
Otrzymuje ją uczeń , który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą (nie
opanował minimum programowego, co uniemożliwia mu dalsze zdobywanie wiedzy),
ponadto nie podejmuje starań w celu uzyskania oceny pozytywnej (nie czyta lektur, nie
pisze wypracowań, nie odrabia zadań domowych).
OCENA DOPUSZCZAJĄCA
Kształcenie literackie:
w całości czyta przynajmniej 2 lektury obowiązkowe, we fragmentach zapoznaje się
z pozostałymi,
czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając w logiczny sposób na co najmniej
połowę pytań o jego treść;
rozpoznaje utwór epicki, liryczny i dramatyczny;
umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem;
potrafi wskazać elementy świata przedstawionego w utworze literackim;
Adamczyk Monika Strona 8 2017-09-04
redaguje takie formy wypowiedzi jak: list, opowiadanie, charakterystyka, streszczenie,
plan wydarzeń w formie zdań oznajmujących oraz równoważników zdań, zaproszenie.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone, zdanie złożone współrzędne i podrzędne; zna i określa części zdania pojedynczego;
potrafi wymienić odmienne i nieodmienne części mowy;
potrafi rozpoznać imiesłowy w wypowiedzeniu;
odmienia rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki;
zna podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ch- h, ó- u, wielka i mała litera);
ponadto uczeń podejmuje starania w celu uzyskania oceny pozytywnej.
OCENA DOSTATECZNA
Kształcenie literackie:
czyta większość lektur obowiązkowych, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi; czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając logicznie na większość pytań
o jego treść;
rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe (szczególnie osobę mówiącą w utworze)
i wskazuje elementy świata przedstawionego w dziele literackim oraz odróżnia świat
realistyczny od fantastycznego i fikcję literacką od prawdy historycznej;
umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem;
zna podstawowe środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię,
dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, pytanie retoryczne, wykrzyknienie;
zna pojęcia: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny,
synonim ;
umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu;
poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie,
streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie; sprawozdanie, wypracowanie
z elementami opisu przeżyć wewnętrznych.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie
i podrzędnie;
zna rodzaje zdań współrzędnie i podrzędnie złożonych i ich wykresy;
dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego;
zna imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe i potrafi je wskazać w tekście;
zna zasady odmiany i potrafi odmienić rzeczownik , czasownik, przymiotnik,
liczebnik i zaimek;
tworzy wyrazy pochodne od podstawowych, zna budowę słowotwórczą wyrazu;
zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne ( pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała
i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy).
OCENA DOBRA
Kształcenie literackie:
czyta wszystkie lektury obowiązkowe i przynajmniej jedną lekturę uzupełniającą; określa temat utworu z uwzględnieniem podziału na rodzaje literackie, wyodrębnia
fazy akcji w dziele literackim, analizuje świat przedstawiony, odróżnia fikcję literacką
od prawdy historycznej, świat fantastyczny od realistycznego;
potrafi wskazać wartości uniwersalne omawianych dzieł, dokonywać uogólnień,
wnioskować na podstawie przeczytanego tekstu;
Adamczyk Monika Strona 9 2017-09-04
umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu,
tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika;
zna i analizuje środki artystyczne : epitet, porównanie, przenośnię (animizację,
personifikację), dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, apostrofę,
alegorię, pytanie retoryczne, wykrzyknienie;
zna i posługuje się pojęciami: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz
pokrewny, synonim, związek frazeologiczny, teza , hipoteza, argument, fakt, opinia,
archaizm , neologizm, fakt, opinia;
omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ rymów,
poprawnie redaguje formy wypowiedzi : list, charakterystykę, opowiadanie,
streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie
z dialogiem, sprawozdanie, list oficjalny, notatkę, opis przeżyć wewnętrznych,
pamiętnik, podejmuje próby pisania rozprawki.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie
i podrzędnie;
nazywa rodzaje zdań współrzędnie i podrzędnie złożonych, wykonuje ich wykresy,
stosuje zasady interpunkcyjne w zdaniu złożonym ;
dokonuje rozbioru logicznego zdania pojedynczego;
rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście , potrafi je tworzyć,
zna zasady odmiany ;
potrafi wymienić i rozpoznać w tekście odmienne i nieodmienne części mowy;
zna zasady fleksyjne odmiennych części mowy i potrafi je zastosować w praktyce;
zna i rozumie podstawowe pojęcia słowotwórcze: wyraz podstawowy, pokrewny,
formant, podstawa słowotwórcza, oboczności w podstawie słowotwórczej, próbuje
dokonywać analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego;
dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne – nosowe,
dźwięczne – bezdźwięczne, twarde-miękkie;
zna podstawowe zasady akcentowania w języku polskim;
zna i stosuje zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała i wielka litera,
‘nie’ z różnymi częściami mowy);
potrafi korzystać ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów
bliskoznacznych, ortograficznego.
OCENA BARDZO DOBRA
Kształcenie literackie:
zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur obowiązkowych oraz wykazuje
się znajomością literatury uzupełniającej;
samodzielnie potrafi analizować świat przedstawiony dzieła literackiego ze
wskazywaniem faz akcji, odróżnianiem fikcji literackiej od prawdy historycznej,
świata fantastycznego od realistycznego, uwzględnieniem cech rodzajowych dzieła
literackiego;
wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, motywy wspólne dla kilku
utworów, dokonuje uogólnień, porównań, wyciąga wnioski na podstawie
przeczytanego tekstu, samodzielnie określa dosłowne i przenośne znaczenie utworów
literackich;
umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu,
tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika, dziennika;
Adamczyk Monika Strona 10 2017-09-04
analizuje treść i język artystyczny tekstu, posługując się terminami: epitet,
porównanie, przenośnia, personifikacja, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie,
wyliczenie, apostrofa, alegoria, akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz
pokrewny, synonim, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, didaskalia, symbol,
ironia, neologizm, archaizm, frazeologizm, groteska, komentarz, opinia, fakt,
autobiografia, stylizacja, parodia, karykatura, satyra;
omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ i rodzaje rymów,
zna i stosuje pojęcia: wiersz wolny, sylabiczny;
poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie,
streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie
z dialogiem, sprawozdanie, recenzję, opis krajobrazu, list oficjalny, notatkę,
dedykację, rozprawkę;
w tworzeniu samodzielnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, stosuje związki
frazeologiczne oraz środki artystycznego wyrazu.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje i nazywa rodzaje wypowiedzeń: zdania i równoważniki zdań; zdania
pojedyncze i złożone oraz wykonuje ich wykresy i stosuje zasady interpunkcyjne
w wypowiedzeniu złożonym i pojedynczym;
dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego;
zna zasady odmiany i rozpoznaje w tekście wszystkie części mowy;
rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście , potrafi je tworzyć,
odmienia imiesłowy przymiotnikowe, wskazuje i tworzy imiesłowowe równoważniki
zdań;
dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego;
zna rodzaje i odmianę skrótowców;
dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne – nosowe,
dźwięczne – bezdźwięczne, twarde-miękkie;
zna różnice między wymową a pisownią i potrafi je wykorzystać w praktyce;
zna i stosuje zasady akcentowania w języku polskim ;
zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała
i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy) i interpunkcyjne;
korzysta ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów
bliskoznacznych, ortograficznego, frazeologicznego, poprawnej polszczyzny.
OCENA CELUJĄCA
Otrzymuje uczeń, który wykazuje szczególne zainteresowania przedmiotem,
spełniając kryteria oceny bardzo dobrej, bierze udział w konkursach i olimpiadach,
odnosząc znaczące sukcesy.
Adamczyk Monika Strona 10 2017-09-04
KRYTERIA OCENY SEMESTRALNEJ I ROCZNEJ
KLASA III GIMNAZJUM
OCENA NIEDOSTATECZNA
Otrzymuje uczeń , który nie spełnia wymagań na ocenę dopuszczającą (nie opanował
minimum programowego, co uniemożliwia mu dalsze zdobywanie wiedzy ), ponadto nie
podejmuje starań w celu uzyskania oceny pozytywnej (nie czyta lektur, nie pisze
wypracowań, nie odrabia zadań domowych, wykazując lekceważący stosunek do
przedmiotu).
Adamczyk Monika Strona 11 2017-09-04
DOPUSZCZAJĄCY
Kształcenie literackie:
w całości czyta przynajmniej 2 lektury obowiązkowe, we fragmentach zapoznaje się
z pozostałymi,
czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając w logiczny sposób na co najmniej
połowę pytań o jego treść;
rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe (szczególnie osobę mówiącą w utworze)
i wskazuje elementy świata przedstawionego w dziele literackim oraz odróżnia świat
realistyczny od fantastycznego i fikcję literacką od prawdy historycznej;
umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem;
zna podstawowe środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię,
dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, pytanie retoryczne, wykrzyknienie;
zna pojęcia: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz pokrewny,
synonim ;
umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, tragedii,
trenu;
poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie,
streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie; sprawozdanie, wypracowanie
z elementami opisu przeżyć wewnętrznych, próbuje redagować rozprawkę.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone, zdanie złożone współrzędne i podrzędne; zna i określa części zdania pojedynczego;
potrafi wymienić odmienne i nieodmienne części mowy;
potrafi rozpoznać imiesłowy w wypowiedzeniu;
odmienia rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki;
zna budowę słowotwórczą wyrazu i podstawowe pojęcia słowotwórcze: wyraz
podstawowy, pochodny, formant, podstawa słowotwórcza;
dokonuje podziału wyrazu na głoski i litery;
zna podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ch- h, ó- u, wielka
i mała litera, nie z czasownikiem i rzeczownikiem);
ponadto uczeń podejmuje starania w celu uzyskania oceny pozytywnej.
DOSTATECZNY
Kształcenie literackie:
czyta większość lektur obowiązkowych, we fragmentach zapoznaje się z pozostałymi; czyta ze zrozumieniem tekst literacki, odpowiadając logicznie na większość pytań
o jego treść;
rozpoznaje podstawowe cechy rodzajowe i gatunkowe, wskazuje elementy świata
przedstawionego w dziele literackim oraz odróżnia świat realistyczny od
fantastycznego i fikcję literacką od prawdy historycznej;
umie połączyć tytuł omówionego utworu epickiego i dramatycznego z autorem;
zna podstawowe środki artystyczne: epitet, porównanie, przenośnię,
dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie, wyliczenie, pytanie retoryczne, wykrzyknienie,
apostrofę;
zna i posługuje się pojęciami: akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz
pokrewny, synonim, związek frazeologiczny, teza , hipoteza, argument, fakt, opinia,
archaizm , neologizm, fakt, opinia;
Adamczyk Monika Strona 12 2017-09-04
poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie,
streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie
z dialogiem, sprawozdanie, list oficjalny, notatkę, opis przeżyć wewnętrznych,
pamiętnik, podanie, rozprawkę.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje zdanie pojedyncze i złożone oraz zdanie złożone współrzędnie
i podrzędnie;
nazywa rodzaje zdań współrzędnie i podrzędnie złożonych, wykonuje ich wykresy,
stosuje zasady interpunkcyjne w zdaniu złożonym ;
dokonuje rozbioru logicznego zdania pojedynczego;
rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście ;
potrafi wymienić i rozpoznać w tekście odmienne i nieodmienne części mowy;
zna zasady fleksyjne odmiennych części mowy i potrafi je zastosować w praktyce;
zna i rozumie podstawowe pojęcia słowotwórcze: wyraz podstawowy, pokrewny,
formant, podstawa słowotwórcza, , próbuje dokonywać analizy słowotwórczej wyrazu
pochodnego;
dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne – nosowe,
dźwięczne – bezdźwięczne, twarde-miękkie;
zna podstawowe zasady akcentowania w języku polskim;
zna i stosuje zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała
i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy);
potrafi korzystać ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów
bliskoznacznych, ortograficznego.
DOBRY
Kształcenie literackie:
czyta wszystkie lektury obowiązkowe i przynajmniej jedną lekturę uzupełniającą;
samodzielnie potrafi analizować świat przedstawiony dzieła literackiego ze
wskazywaniem faz akcji, odróżnianiem fikcji literackiej od prawdy historycznej,
świata fantastycznego od realistycznego, uwzględnieniem cech rodzajowych
i gatunkowych dzieła literackiego;
wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, motywy wspólne dla kilku
utworów, dokonuje uogólnień, porównań, wyciąga wnioski na podstawie
przeczytanego tekstu, samodzielnie próbuje określać dosłowne i przenośne znaczenie
utworów literackich;
analizuje treść i język artystyczny tekstu, posługując się terminami: epitet,
porównanie, przenośnia, personifikacja, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie,
wyliczenie, apostrofa, alegoria, akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz
pokrewny, synonim, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, didaskalia, symbol,
ironia, neologizm, archaizm, frazeologizm, antonim, gwara, slogan, groteska,
komentarz, opinia, fakt, autobiografia, stylizacja, parodia, karykatura, satyra;
umie wskazać cechy gatunkowe: fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu,
tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika, dziennika, sonetu, ody;
omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ
i rodzaje rymów, zna i stosuje pojęcia: wiersz wolny, sylabiczny;
poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie,
streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie
z dialogiem, sprawozdanie, recenzję, opis krajobrazu, list oficjalny, notatkę,
dedykację, rozprawkę, życiorys, podanie, wywiad, reportaż, przemówienie;
Adamczyk Monika Strona 13 2017-09-04
w tworzeniu samodzielnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, stosuje związki
frazeologiczne oraz środki artystycznego wyrazu.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje , tworzy i przekształca różne typy wypowiedzeń (zdanie pojedyncze,
równoważnik zdania, imiesłowowy równoważnik zdania, zdanie złożone współrzędnie
i podrzędnie, zdanie wielokrotnie złożone);
stosuje i przekształca mowę zależną i niezależną;
dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego;
zna zasady odmiany i rozpoznaje w tekście wszystkie części mowy;
rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście , potrafi je tworzyć,
odmienia imiesłowy przymiotnikowe;
dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego;
zna rodzaje i odmianę skrótowców;
dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne – nosowe,
dźwięczne – bezdźwięczne, twarde-miękkie;
rozpoznaje upodobnienia fonetyczne pod względem dźwięczności ;
zna i stosuje zasady akcentowania w języku polskim ;
zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne (pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała
i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy) i interpunkcyjne;
korzysta ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów
bliskoznacznych, ortograficznego, frazeologicznego, poprawnej polszczyzny.
BARDZO DOBRY
Kształcenie literackie:
zna bardzo dobrze wszystkie teksty z kanonu lektur obowiązkowych oraz wykazuje
się znajomością literatury uzupełniającej;
samodzielnie potrafi analizować świat przedstawiony dzieła literackiego ze
wskazywaniem faz akcji, odróżnianiem fikcji literackiej od prawdy historycznej,
świata fantastycznego od realistycznego, uwzględnieniem cech rodzajowych dzieła
literackiego;
wskazuje wartości uniwersalne omawianych dzieł, motywy wspólne dla kilku
utworów, dokonuje uogólnień, porównań, wyciąga wnioski na podstawie
przeczytanego tekstu, samodzielnie określa dosłowne i przenośne znaczenie utworów
literackich;
umie wskazać cechy gatunkowe : fraszki, bajki, noweli, powieści, komedii, trenu,
tragedii, hymnu, pieśni, pamiętnika, dziennika, ody, sonetu;
analizuje treść i język artystyczny tekstu, posługując się terminami: epitet,
porównanie, przenośnia, personifikacja, dźwiękonaśladownictwo, powtórzenie,
wyliczenie, apostrofa, alegoria, akcja, fabuła, wątek, dialog, monolog, kontrast, wyraz
pokrewny, synonim, pytanie retoryczne, wykrzyknienie, antyteza, didaskalia, symbol,
ironia, neologizm, archaizm, frazeologizm, groteska, komentarz, opinia, fakt,
autobiografia, stylizacja, parodia, karykatura, satyra, parafraza, dygresja, homonim,
antonim, gwara, slogan, dialektyzm, peryfraza;
omawia budowę wiersza (stychiczną, stroficzną), rozpoznaje układ
i rodzaje rymów, zna i stosuje pojęcia: wiersz wolny, sylabiczny, średniówka;
poprawnie redaguje formy wypowiedzi: list, charakterystykę, opowiadanie,
streszczenie, plan wydarzeń, ogłoszenie, zaproszenie, zawiadomienie, opowiadanie
z dialogiem, sprawozdanie, przemówienie, recenzję, opis krajobrazu, list oficjalny,
Adamczyk Monika Strona 14 2017-09-04
notatkę, dedykację, rozprawkę, CV, list otwarty, artykuł prasowy, wywiad, reportaż,
felieton;
w tworzeniu samodzielnych tekstów wykorzystuje wiedzę o języku, stosuje związki
frazeologiczne oraz środki artystycznego wyrazu, dokonuje stylizacji i parafrazy
tekstu.
Kształcenie językowe:
rozpoznaje , tworzy i przekształca różne typy wypowiedzeń ( zdanie pojedyncze,
równoważnik zdania, imiesłowowy równoważnik zdania, zdanie złożone współrzędnie
i podrzędnie, zdanie wielokrotnie złożone);
stosuje i przekształca mowę zależną i niezależną;
dokonuje rozbioru logicznego i gramatycznego zdania pojedynczego;
zna zasady odmiany i rozpoznaje w tekście wszystkie części mowy;
tworzy i odmienia nazwy miejscowe;
rozpoznaje imiesłowy przymiotnikowe i przysłówkowe w tekście , potrafi je tworzyć,
odmienia imiesłowy przymiotnikowe;
dokonuje analizy słowotwórczej wyrazu pochodnego;
zna rodzaje i odmianę skrótowców;
dokonuje podziału wyrazu na głoski, litery oraz dzieli głoski na ustne – nosowe,
dźwięczne – bezdźwięczne, twarde-miękkie;
rozpoznaje podstawowe zjawiska fonetyczne: upodobnienia, uproszczenia;
zna i stosuje zasady akcentowania w języku polskim ;
zna i stosuje podstawowe zasady ortograficzne ( pisownia rz- ż, ó-u, ch- h, mała
i wielka litera, nie z różnymi częściami mowy) i interpunkcyjne;
korzysta ze słowników: języka polskiego, wyrazów obcych, wyrazów
bliskoznacznych, ortograficznego, frazeologicznego, poprawnej polszczyzny.
CELUJĄCY
Otrzymuje uczeń, który wykazuje szczególne zainteresowania przedmiotem, spełniając
kryteria oceny bardzo dobrej, bierze udział w konkursach i olimpiadach.