PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

96
© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır. PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI Dr. M. Naci ÇUHACI Yönetim Danışmanı - Eğitimci

Transcript of PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

Page 1: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI

Dr. M. Naci ÇUHACIYönetim Danışmanı - Eğitimci

Page 2: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 2

ÖzelAlan

KamusalAlan

SosyalAlan

Nezaket Kuralları

ProtokolKuralları

YAŞAM ALANIMIZ

Page 3: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 3

• GÖRGÜ / NEZAKET KURALLARIkarşılıklı saygı ve anlayışa dayanan kurallardır. Bu nedenle öğrenilmesi gereken kurallardır.

• Nerede nasıl davranılacağını bilmek kişiyi mahcup duruma düşmekten kurtarır .

Page 4: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 4

• Yönetim, bir resmi ilişkiler sistemi olarak daima PROTOKOL kuralları içinde gerçekleşir.

• YÖNETİMDE PROTOKOL, RESMİ GÖRGÜ KURALLARI anlamını taşımaktadır.

Page 5: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 55

• Niteliği, Kıyafetiyle;

• Nezaketi, Davranışıyla;

• Bilgisi, Konuşmasıyla;

• Becerisi, İşiyle;

• Görgüsü, Yemesi-içmesiyle

ortaya çıkar.

BİR İNSANIN

Page 6: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 6

Devlet geleneklerinde, uluslararası ilişkilerde, sosyal davranış kurallarında, kamu ilişkilerinde, törenlerde, resmi ilişkilerde, NEZAKETİ temel alan bir sanatın bir tekniğin uygulanmasına denir.

PROTOKOL;

Page 7: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7

Kamusal yaşamda protokol ve sosyal davranış kurallarını bilmek insana güven verir; üstünlük ve saygınlık sağlar.

Bu kurallara uyan kişiler iş yaşamında daima fark edilir, tercih edilir ve yükseltilirler .

Page 8: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 8ARGestar Danışmanlık

Bir kişinin protokole önem vermemesi ya da uymaması

Taşıdığı unvanın, çalıştığı kurumun veya temsil ettiği makamın itibarını düşürür.

Page 9: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 9

Düzeni bozmak değil, varsa düzensizliğe son vererek toplumsal ilişkilerin gelişmesini sağlayan nezaket ve karşılıklı saygı ortamını yaratmaktır.

PROTOKOLÜN amacı,

Page 10: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 10

PROTOKOLDE, 3 KİŞİ ÖNEMLİDİR

Konuklar

Yöneticiler

HanımlarProtokol kuralları bu üç kişiyle olan

ilişkilerde tam olarak uygulanır.

Page 11: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

BİRİNCİ BÖLÜM

PROTOKOL İLKELERİ

Page 12: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 12

PROTOKOL İLKELERİ

1. Saygı ve nezaket esastır

2. Onuru ve saygınlığı (itibarı) korumak esastır

3. Temsil esastır

Page 13: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 13

☺ Herkes taşıdığı unvanı ve çalıştığı

kurumu temsil eder.

☺ Kimse kendini temsil etmez.

☺ Temsil, aynı zamanda kişinin

itibari / imajıdır.

PROTOKOLDE;

Page 14: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 14

TEMSİL;

☺ Kişinin dış görünüşü ☺ Güzel ve uygun giyimi,☺ Uygun tutum ve davranışı,☺ Uygun ve güzel konuşması, ☺ Protokol- saygı, görgü ve nezaket

kurallarına uyması ile ortaya çıkar.

Page 15: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 15

4. Düzey Eşitliği ve Denklik Esastır

5. Karşılıklılık Esastır

6. Önde Gelme ve Önce Gelmede Unvan, Rütbe ve Kıdem Esastır

7. Protokolsüz Sıralama Alfabetiktir.

PROTOKOL İLKELERİ

Page 16: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 16

PROTOKOL İLKELERİ

8. Ulusal bayrak, konuk, üst ve hanım sağdadır.

9. Karşılamada üstler başta; uğurlamada sondadır.

10. Yürüyüş ve oturma düzeninde 1 numara olan üst orta merkezdedir: 5 – 3 – 1 – 2 – 4

Page 17: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 17

11. Toplantı ve törenlerde konuşma sırası asttan üst’edir. (en üst en son konuşur).

12. Protokolde konuğu, üst’ü ve hanımı korumak, kollamak ve saymak esastır.

PROTOKOL İLKELERİ

Page 18: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 18

13. Göreve başlama amiri ziyaretle başlar ve amir göreve başlatır.

14. Göreve başlayan kişiyi üst’e ve astlara amir takdim eder.

PROTOKOL İLKELERİ

Page 19: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

İKİNCİ BÖLÜM

PROTOKOL KURALLARI

Page 20: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Makam

PROTOKOL KURALLARI

Page 21: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 21

MAKAMDA DAVRANIŞ KURALLARI

Makam sahibi olarak yönetici, kendi makam odasına gelen üstlerine, akranlarına ve kabul ettiği konuklarına saygılı olmak, protokol ve nezaket kurallarına uygun davranmak zorundadır.

Zira, kabul edilen konuk daima önde gelir.

Page 22: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 22

Bir amirin makamına kendi üstleri veya yaş, kıdem, protokol vb. yönden kendinden önde olan akranları (eşitleri) veya önemli zevat ya da önem verdiği kişiler geldiği zaman, kendisi makam koltuğunda oturmamalı, misafir koltuğunda oturmalıdır.

Aksi taktirde bu kişileri kendi astı durumuna koymuş ve saygısızlık etmiş olur.

22

Page 23: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 23

Konuklara ikramda bulunurken önce konuğa (birden fazla konuk varsa en üstten ya da hanım konuktan başlayarak, servis yapmalı, en son ev sahibine (makam sahibine) sunmalıdır. Servis soldan yapılmalı, sağdan alınmalıdır. Konuk üst ise, kendisine ikramda bulunmak için "Ne emredersiniz?" diye sorulmalıdır.

Page 24: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 24

• Makamda, üstlerle görüşme veya toplantı yaparken içeriye ast veya konuk kabul edilmemeli; acil ve zorunlu olmadıkça telefonla konuşulmamalı ve evrak imzalamamalıdır.

• Zorunluluk halinde de üstten "izin" almak ve "özür dilemek" gerekir.

Page 25: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 25

Üstün makamına girince, "Saygılar Beyefendi" diye selâm verilmeli, ceketin önü düğmelenmiş olmalı, "Buyurun", "oturun" demeden oturmamalı, eğer oturmak gerekiyorsa "izin" istenmelidir.Otururken de bacak bacak üstüne atılmamalıdır. Ancak, çay/kahve ikram edilirse, kabul edilmeli ve teşekkür edilmelidir.

Page 26: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 26

• Amirimizin konuşmasını dinlerken onun gözlerine bakmalıyız.

• Amirimiz bizi karşılarken ya da uğurlarken el sıkmak için elini uzatmıyorsa biz önceden elimizi uzatmamalıyız.

Page 27: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 27

Resmî ortamda (makamda/toplantıda vb.) amir gelince, hanım memurlar dahil, ayağa kalkılır. Ancak, özel ortamlarda (lokal, kahvehane, öğretmen evi vb.) amir gelince memurlar ayağa kalkmazlar; başla hafif selâmlarlar.

Page 28: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 28

Amirin makamında oturulacak koltuk, amirin gösterdiği koltuktur. Göstermemişse, sırt duvara gelecek şekilde, makam masası önündeki koltuğa oturmak uygundur.

Page 29: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 2929

Ancak, birden çok kişiyle makama girildiğinde kıdeme göre oturulmalıdır.

Üst olan, makam masası önündeki sırtı duvara gelen koltuğa oturur.

Page 30: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 30

• Amirin odasındayken bizden üst birisi gelirse oturduğumuz koltuktan kalkarak bir koltuk geriye gitmemiz gerekir.

• Eğer üst makama birden çok kişi ile gitmişsek düzey ve kıdeme göre sıralanmalı ve en üst olan yöneticiye en yakın oturmalıdır.

Page 31: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 3131

Girişte ve çıkışta, amir el uzatmadıkça, toka etmek için el uzatılmamalıdır.

Page 32: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 3232

Amir, görüşme sonunda“Teşekkür ederim” deyince, gitmek gerektiği anlaşılmalıdır.

Page 33: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 33

Amir, telefonla konuşurken kendisini dinlememeli, başka yere bakmalı veya başka şeyle meşgul olmalıdır.

Evrak imzalarken de yazıyı gizlice okumaya çalışmamalıdır.

33

Page 34: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 34

Amirlerle görüşmek için, önce yönetici asistanı/sekreteri ile görüşülmeli, uygun zamanı öğrenilmeli, randevu alınmalı ve makama haberli gidilmelidir.

34

Page 35: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 35

Özellikle, yönetici sabah işe gelince (içeri girer girmez) ve dışarı çıkarken, ayrıca, makamda önemli konukları/üstleri veya toplantısı/görüşmesi varken içeri girilmemeli, yönetici zamansız rahatsız edilmemelidir. (Zorunlu ve acil durumlar hariç).

35

Page 36: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Konuşma Ve Dinleme Protokolü

PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI

Page 37: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 37

KONUŞMA VE DİNLEME PROTOKOLÜ

Amir konuşur ast dinlerken, tasdik mahiyetinde "hı, hı" şeklinde sesler çıkarılmamalı, onu dinlediğinizi belirtmek için ara sıra "evet" "evet efendim" denmelidir.

37

SenSiz

Page 38: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 38

KONUŞMA VE DİNLEME PROTOKOLÜ

Karşılıklı hitaplarda muhatabınızın fikirlerini iştirak edilmediği zaman "hayır", "öyle değil", "yanlış söylüyorsunuz" yerine "ben aynı kanaatte değilim", "ben daha değişik biliyorum", "ben daha değişik düşünüyorum", "ben katılamıyorum" şeklinde nazik ifadeler kullanmak gerekir.

38

Page 39: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 39

Amirlerin ricası birer emirdir. Bazen üstler, emirlerini direkt olarak değil de, sözlerinin genel akışı içinde verebilirler, "emrediyorum" demezler.

"Şöyle yaparız, böyle yapmak daha iyi, arkadaşlar bir incelesin, zannediyorum bu usul daha iyi gözüküyor" vb. kısmen üstü kapalı ifadeler kullanabilirler.

39

Page 40: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 40

Büyük konuşurken hiçbir şekilde sözü kesilmez. Ast konuşurken üst söze girerse ast hemen konuşmasını kesip, dinleme pozisyonuna geçmelidir. Astlar müsaade almadan konuşmamalıdır.

40

BEYAZ TILSIM: Dinlemek

Page 41: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 41

• Kişiler birbirini dinlemeli,karşı tarafın sözü bitmeden konuşmaya başlamamalıdır.

• Dinlemesini bilmek ve konuşma sırasını beklemek erdemlerin en büyüğüdür.

Page 42: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 42

Bir yerde büyük varsa, önce ondan izin alınır. "Müsaade ederseniz Ahmet'le görüşebilir miyim?" gibi.

Üstle herhangi bir konu üzerinde konuşmak istenildiğinde "bir arzım var" veya "bir şey arz edebilir miyim?" şeklinde söze başlanmalıdır.

Üst ve amirlerle argo kelimelerle Konuşulmaz.

Page 43: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 43

Bir toplantıda, arabada, odada yüksek rütbeli büyük hapşırdığında astlar "çok yaşa" dememelidir!

43

Amirler tarafından herhangi bir görev sonunda kendisine teşekkür edilen şahıslar, amirlere "rica ederim" veya "bir şey değil" gibi ifadeler yerine "estağfurullah, görevimdi" gibi ifadeler kullanmalıdırlar.

Page 44: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Telefon

PROTOKOL KURALLARI

Page 45: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 45

• Telefonla Konuşurken ”hı, -ha, -şey, -ya” gibi anlamı olmayan, yoruma dayanan kelimeler kullanılmamalıdır.

• Konuşurken sürekli “anladınız mı?” gibi sorular sormamalıdır.

45

Page 46: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 46

• Telefonu açınca “günaydın”, “iyi günler” gibi bir ifadeden sonra kurumun veya servisin ismi söylenir; sonra da konuşan kişi kendisini tanıtır.

Page 47: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 47

• Telefonda karşı tarafa "kimsiniz", "neresi orası?" gibi sorular sorulmaz!

• Telefon eden önce kiminle konuşmak istediğini söylemelidir. Bu bakımdan, usullere uygun bir telefon konuşması, “…. beyle mi konuşuyorum", “……… hanımefendi ile konuşabilir miyim?" şeklinde sorularla başlamalıdır.

47

Page 48: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 48

• Bunu takiben, telefon eden kendi ismini söyler, kendini tanıtır, aradığını bulamaz ise, varsa söyleyeceklerini telefona çıkana, bunları iletmesini rica eder. Yanlış numara çevrildiği anlaşıldığında, telefon eden karşı tarafın numarasını sormamalıdır, yanlışlık olup olmadığını aramak istediği numarayı söyleyerek anlamaya çalışmalıdır. Özür dilemek ve teşekkür etmek telefon konuşmasını vazgeçilmez nezaket gerekleridir.

48

Page 49: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 4949

• Telefonu açınca kendimizi tanıtmamız gerekir.

• Karşı taraf kendilerini tanıtmamışsa “KİMİNLE GÖRÜŞÜYORUM EFENDİM?” gibi nazik ifadeler kullanmak suretiyle kendilerini tanıtmalarını sağlamalıyız.

Page 50: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 5050

• Telefonu kim etmiş ise önce onun kapatması gerektiğini unutmamalıyız!

• Üstümüzle konuşurken ondan önce telefonu kapatmamalıyız!

• Üstlerimizi sekreterimiz aracılığı ile aramamalıyız!

Page 51: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 51

Telefon protokolü "üst asla bekletilemez" kuralına göre işler.

Telefon irtibatını daima yönetici asistanı/sekreter sağlamalıdır. Yönetici Asistanı/Sekreter, astları üste takdim eder; eşit düzeyde olanları karşılıklı iki yönetici asistanı/sekreter aynı anda birlikte irtibatlandırır.

Üst ise, yönetici asistanı/sekreter kendi amirini, üstün yönetici asistanı/sekreteriyle irtibatlandırır. Üstün yönetici asistanı/sekreteri astı takdim eder.

51

Page 52: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 5252

• Yöneticimiz telefonla konuşurken odasına girmemeliyiz.

• Biz telefonla konuşurken yöneticimiz odamıza girerse, telefon görüşmesi yaptığımız kişiye “BİR DAKİKA” diyerek ayağa kalkmalıyız; yöneticimizin ne istediğini öğrendikten sonra onun izniyle konuşmaya devam etmeliyiz.

Page 53: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Tanıştırma

PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI

Page 54: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 5454

Tanıştırma I

Tanıştırma ayakta ve ilk karşılamada olur.

• Erkek bayana • Genç yaşlıya, • Gelen mevcut olana, • Aşağı rütbe ve makamda olan üst rütbe

ve makamda olanlara, • Tek şahıs gruba tanıştırılır.

Page 55: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 5555

Tanıştırma II

Tanıştırmada büyükten (üsten), izin almak gerekir ve tanıştırma üstün önbilgisi dahilinde olur.

Tanıştırılacak kimselerin isimleri açık, doğru ve anlaşılır şekilde söylenmelidir.

Tanıştırmalarda şahısların meslek ve makamları ismin önünde söylenir.

Page 56: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Selamlaşma

PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI

Page 57: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 5757

Selamlaşma I

Erkekler ve kadınlar, başlarını hafifçe öne eğerek selam verirler.

Şapkalı erkekler selamlaşmayı şapkalarını çıkararak yaparlar.

Tanışılan bir kişiyle nerede karşılaşılırsa karşılaşılsın, o kişiye mutlaka selam vermek gerekir.

Page 58: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 5858

Selamlaşma II

• Genç yaşlıya• Aynı yaştakiler aynı anda selamlaşır• Erkek bayana önce selam verir. • Kıdemsiz kıdemliye• Gelen orda bulunanlara• Giden toplantıda kalanlara önce

selam verir.

Page 59: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Tokalaşma

PROTOKOL VE NEZAKET

KURALLARI

Page 60: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 6060

TokalaşmaEl uzatma hakkı daima; yaş, kıdem, rütbe ve unvan olarak önde gelenin hakkıdır.

El sıkmada; Önce bayan el uzatmalıdır.

Üst rütbe ve makamda olan önce el uzatmalıdır. Yaşlı olan önce el uzatmalıdır. Ev sahibi önce el uzatmalıdır.

Sadece hanımlarla tokalaşmada, eşit düzeyde ilişkilerde ve yabancı bir hanımla tanışma sırasında önce el uzatma hakkı hanımlara aittir.

Birden çok kişinin olduğu yerde el sıkmaya daima en üstten başlanır.

El sıkarken hanımlar ayağa kalkmazlar.

Page 61: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Sözlü ve Yazılı İletişim

PROTOKOL VE NEZAKET

KURALLARI

Page 62: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 62

Ast olarak, yöneticilere daima saygılı hitap etmek ve saygılı davranmak gerekir. Yöneticiye ya doğrudan "beyefendi" diye veya unvanıyla "sayın başkanım", "sayın genel müdürüm" diye hitap edilmelidir.

62

Page 63: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 6363

Hitap

RESMİ HİTAP: Sayın Müdür, Sayın Müdürüm, Müdür Bey

SOSYAL HİTAP: Ahmet Bey, Ayşe Hanım; Beyefendi/Hanımefendi

ÖZEL HİTAP: Ahmet, Ayşe, Abi, AblaRESMİ SELÂM: Saygılar Sayın Müdürüm,

Saygılar HanımefendiSOSYAL SELÂM: İyi günler, Günaydın

Page 64: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 6464

Yazışmalar

• Yazışmalar kişinin kişiliğinin göstergesidir.Bu nedenle yazılan yazının biçim ve içeriğine gereken özen gösterilmelidir.

• Yazışmalarda yaratılan etki (olumlu-olumsuz) konuşmaya oranla daha kalıcıdır.

Page 65: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 65

• Alt makamlara yazılan yazılar "rica ederim",

• Üst veya aynı düzey makamlara yazılan yazılar "arz ederim",

• Üst ve ast makamlara aynı anda dağıtımlı olarak yazılan yazılar, "arz ve rica ederim".

65

Page 66: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 66

Astlar üstlere, küçükler büyüklere yılbaşı, dini bayramlar vb. nedenlerle yazacakları tebrik kartlarını, kendi el yazıları ile yazmaları gerekir. Bu mümkün olmazsa, başlık mutlaka elle yazılmalı ve imzalanmalıdır. Başında hiçbir hitap şekli olmayan, imzalanmamış, sadece matbu bir tebrik kartının gönderilmesi, büyüklere karşı son derece saygısız bir davranış olup, küçüklere karşı ise asla örnek bir davranış biçimi olarak kabul edilemez.

66

Page 67: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 6767

• Kartvizit, mektup, zarf üzerindeki hitap şekillerinin önemi büyüktür;

• Resmi mektuplarda “SAYIN” ile başlanır “SAYGILARIMLA” diyerek bitirilir.

• Yazışmalarda kullanılan dilin açık, anlaşılır ve okunaklı olması önemlidir.

Page 68: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Toplantı

PROTOKOL VE NEZAKET

KURALLARI

Page 69: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 6969

Tek başkanlı ve tek taraflı toplantı düzeni

2

4

6

8

10

1

3

5

7

9

BAŞKAN

Toplantılarda Oturma Düzenleri

Page 70: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7070

Eşbaşkanlı ve Çift TaraflıToplantı Düzeni

5

3

EŞBAŞKAN 1

2

4

4

2

1 EŞBAŞKAN

3

5

Page 71: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7171

Tek Başkanlı Çok Taraflı U Düzeni Toplantı

2

4

6

8

10

12

1

3

5

7

9

11

13 15 17 16 14

BAŞKAN

Page 72: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7272

Eşdüzey Başkansız Yada Protokolsüz Yuvarlak/Kare Masa Toplantı Düzeni(Komisyon Toplantısı)

Page 73: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Taşıt

PROTOKOL KURALLARI

Page 74: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7474

TAŞIT PROTOKOLÜ- Makam Ş: Şoför KSMT: Koruma, Sekreter (Özel Kalem), Mihmandar, Tercüman

Ş KSMT

21

MAKAM

Ş KSMT

21

BOŞ

Page 75: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7575

TAŞIT PROTOKOLÜ- resmi taşıt

132

4Ş Ş 3

2 1

Page 76: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Karşılama ve Uğurlama

PROTOKOL VE NEZAKET

KURALLARI

Page 77: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7777

Karşılama ve Uğurlama I

Üst düzey yöneticiler, devlet adamları, ünlü bilim adamları, ünlü sanatçılar ve yazarlar ve eşleri otomobilden indikleri yerden karşılanır ve kabul yerine kadar refakat edilir.

Resmi makamlarda üst konuklar ve şeref konukları dış kapıda, akran (eş düzey) konuklar iç kapıda (makam kapısında) karşılanmalı ve uğurlanmalıdır.

Page 78: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 7878

Karşılama ve Uğurlama II

Üstler, ast konuklarını ise makam koltuğunda ayağa kalkarak, “Hoş geldiniz” deyip ellerini sıkarak ve oturacakları yerleri göstererek ve “Buyurun” diyerek karşılarlar.

Uğurlarken de aynı şekilde, ayağa kalkıp “Teşekkür ederim, iyi günler” diyerek, ellerini sıkarak uğurlarlar.

Page 79: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Giyim

PROTOKOL VE NEZAKET

KURALLARI

Page 80: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 8080

Giyim I

Hanımlarda döpiyes ve tayyördür.

Gece Resmi Kıyafeti İse Uzun Etek Tuvalettir.

Page 81: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 81

Giyim II

Bayanlar da rahatsız edecek ve dikkat çekecek şekilde fazla aksesuar takmamalı, ağır şekilde parfüm kullanmamalı, aşırı makyaj yapmamalı, daima bakımlı ve sade olmalıdır.

Bayanların özellikle kemeri, el çantası ve ayakkabısı daima uyumlu ve aynı renkte olmalıdır. Bayanların kıyafeti ile aksesuarı birbirini tamamlamalıdır.

Page 82: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 82

Giyim III

Sivil olarak resmi kıyafet erkeklerde lacivert takım elbise.

Page 83: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 83

Giyim IVResmi iş ve ilişkilerde, resmi ziyaretlerde ve görüşmelerde, toplantılarda, bayramlarda, törenlerde, üstlerle önemli kişilerle, hanımlarla ve yabancılarla olan ilişkilerde, kokteyllerde, resmi kabullerde ve resmi akşam yemeklerinde;

siyah/lacivert takım elbise, manşetli düz beyaz gömlek, uygun kravat, siyah çorap ve bağcıklı siyah ayakkabı giymek uygun olur.

Page 84: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Resmi Davetler

PROTOKOL VE NEZAKETKURALLARI

Page 85: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 8585

Resmi Davetler I

Resmi Kabul (Resepsiyon):

Resmi vesilelerle, milli gün ve bayramlarda, kutlamalarda düzenlenen toplantılardır.

Günün herhangi bir saatinde olabilir. Koyu renk elbise giyilmelidir.

Page 86: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 8686

Resmi Davetler IIKokteyl: Kalabalık olan konukları sosyal, kültürel, resmi ve özel vesilelerle bir araya getirmek ve ayaküstü kısa görüşmelerini sağlamak ve bu esnada alkollü ve alkolsüz içkiler ve hafif çerezler (ordövr) ikram etmek için, saat 18.00 – 20.30 arasında ve akşam yemeğinden önce, evde, işyerinde veya dışarıda düzenlenir.

Konukları oturtma zorunluluğu yoktur. Genellikle koyu renk elbise giyilir.

Page 87: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 87

Resmi Davetler III

Yemek Davetleri: Öğle ve akşam için yapılabilir. Oturarak veya açık büfe şeklinde düzenlenir.

Oturarak yemekte servis masalara yapılır; açık büfe yemeklerinde, yemek servis masalarından alınır ve hazırlanmış olarak masalara oturulur.

Page 88: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 88

Resmi Davetler - Yemek Davetleri I

Resmi davetlerde davet eden “ev sahibi”dir. Resepsiyon (resmikabul), kokteyl ve resmi yemek davetlerinde, ev sahibi tarafından karşılama salon girişinde yapılır. Resmi karşılamada ev sahibi (makam sahibi) ve eşi ile birinci yardımcısı ve eşi bulunur. Resepsiyon ve kokteyl niteliğindeki davetlere, konukların davetin başlangıcından on dakika sonra varmış olmaları ve davetin bitiş saatinden 20 dakika önce ayrılmaları beklenir.

Page 89: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 89

Resmi Davetler - Yemek Davetleri II

Yemeklerde onur konuğu veya üstler ayrılmadan önce ayrılmak doğru değildir.

Yemek sırasında, çatal-bıçak tabak kenarına dıştan ters V şeklinde konur. Yemeğin bittiğini belirtmek için, tabakta yemek olsa bile, çatal-bıçak tabakta yan yana konur, kesinlikle çapraz konulmaz.

Page 90: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.

Çiçek, Hediye ve Teşekkür Şekilleri

PROTOKOL VE NEZAKETKURALLARI

Page 91: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 9191

Çiçek, Hediye ve Teşekkür Şekilleri

• Resmi törenlerde, milli günlerde, kokteyllerde ve büyük resmi davetlerde konukların ayrılırken davet sahibine sözlü olarak teşekkür etmeleri yeterlidir.

• Özel yemek davetlerinde, yazılı bir teşekkür gönderilmesi en uygunudur. Ya da ertesi gün en azından davetli hanımların ev sahibesine telefonla teşekkür etmeleri gerekir.

• Gönderilecek çiçek, sepet veya çelenk şeklinde olmalıdır. (Buket göndermek uygun değildir).

Page 92: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 92

Çiçek I

• Salonlarda yapılan, nişan, evlenme ve düğün törenlerine

• Resmi davetlere,• Kokteyl partilere,• Banka ve ticari kuruluşların açılışlarına• Cenazeye• Resmi bayramlarda,• Tayin ve terfilerde gönderilir.

Page 93: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 93

Çiçek II

Sepet şeklinde gönderilen çiçeğe, mutlaka gönderenin kartı iliştirilmeli ve gönderenin ismini taşıyan bir kurdele takılmalıdır.

Cenazeye gönderilen çelenk’e siyah kurdele takılır.

Page 94: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 94

Çiçek III

Şu durumlarda çiçek bizzat beraber götürülmeli, başkasıyla gönderilmemelidir.

• Yaş günü kutlamalarına,• Doğuma,• Hasta ziyaretlerine,• Yolcu karşılama ve uğurlamalarda,• Dini bayram ziyaretlerinde,• Samimi akşam yemeklerinde götürülür.

Page 95: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 95

KAYNAKÇA

• Altınöz, Mehmet, H. Tutar, K. Bayraktar, 2002, Protokol Bilgisi, Nobel Yayınevi, Ankara.

• Aytürk, Nihat, 2004, Protokol Yönetimi: Kamusal Yaşamda Protokol Kuralları, TODAİE, Ankara.

• Esirci, Şükrü, 1989, Çağımızda Görgü ve Nezaket Kuralları, Şedele Matbaacılık, İstanbul.

• Fenmen, Şefik, 1990, Protokol ve Sosyal Davranış Kuralları, Eren Yayıncılık, İstanbul.

• Ünlütürk, Alptekin, 2002, Sosyal Davranış Kuralları ve Protokol, Dost Kitabevi, Ankara.

Page 96: PROTOKOL VE NEZAKET KURALLARI - erdemli.gov.tr

© 2010 ARGEstar Danışmanlık. Tüm hakları saklıdır.Dr. M. Naci ÇUHACI 9696

TEŞEKKÜRLER

Dr. M. Naci ÇUHACI

www.nacicuhaci.com