“Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de...
-
Upload
joachim-meijer -
Category
Documents
-
view
212 -
download
0
Transcript of “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de...
![Page 1: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/1.jpg)
“Prostaatkanker, de behandeling en dan?”
De dokter is ook maar een mens;
zorgverleners rondom de patiënt
Dr. Evert L. Koldewijn
uroloog
Catharina-ziekenhuis Eindhoven
![Page 2: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/2.jpg)
Voor de diagnose
• PSA meting als screening• PSA meting ivm klachten• PSA meting ivm familievoorgeschiedenis• PSA meting ivm ongerustheid
Verwijzing uroloog
![Page 3: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/3.jpg)
Voor de diagnose
• Gesprek met een arts: – uroloog of een uroloog in opleiding
• Uitleg prostaatbiopten– Uroloog, uroloog in opleiding, nurse practitioner
(=gespecialiseerde verpleegkundige met academische opleiding)
• Nemen van prostaatbiopten– Patholoog
![Page 4: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/4.jpg)
De diagnose
• Het slecht nieuws gesprek:
• Met de uroloog, uroloog in opleiding
• Hoe vertel je als arts het slechte nieuws aan een patiënt?– De “mokerslag”techniek: “U hebt prostaatkanker”– Breng het slechte nieuws langzaam: “Ik vrees dat
het ernstiger is dan eerst gedacht…….”
![Page 5: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/5.jpg)
De diagnose
• “Het slechtnieuws” gesprek– De diagnose– De eventuele behandeling– Aanvullend onderzoek– De complicaties van de evt. behandeling– De prognose– Tweede gesprek afspreken, na aanvullend
onderzoek
![Page 6: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/6.jpg)
Na de diagnose
• Controle patiënt: 5 minuten
• “Nieuwe” patiënt: 15 minuten
• Slecht nieuwsgesprek: 10-20-30 minuten?
• Benodigde tijd niet altijd te plannen
![Page 7: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/7.jpg)
Na de diagnose
• Informatie-informatie –informatie• De patiënt met een stapel uitdraaien van
internet: tijd-tijd-tijd• De patiënt die zegt: maakt u maar de
keuze dokter.• Inschakelen van
oncologieverpleegkundigen
![Page 8: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/8.jpg)
De behandeling
• Wait and see: waakzaam volgen • Operatie: laparoscopisch (kijkoperatie) of via
snee in de onderbuik• Bestraling: uitwendige bestraling of
brachytherapie (=inwendige bestraling)• Hormonale therapie: invloed, gevolgen, partner• Geen kookboek voor wie welke behandeling;
afhankelijk van heel veel factoren
![Page 9: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/9.jpg)
De behandeling
• Waakzaam volgen:– Uroloog, uroloog in opleiding– Regelmatig PSA controle– Herhalen van biopten na 1,4 en 7 jaar – Niet voor iedereen geschikt: leven met kanker
zonder therapie!!
![Page 10: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/10.jpg)
De behandeling
• Operatie (=verwijderen van prostaat)– Uroloog, anesthesist (= narcotiseur),
verpleegkundigen op afdeling– Kijkoperatie (= laparoscopie), kunnen ze dat wel
of toch naar Frankrijk?– Complicaties: incontinentie voor urine (5-10%);
impotentie (90%); ziekenhuis opname; vernauwingen in de plasbuis (5%)
– Bekkenfysiotherapie bij incontinentieklachten
![Page 11: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/11.jpg)
De behandeling
• Uitwendige bestraling– Uroloog, uroloog in opleiding, radiotherapeut,
laboranten, verpleegkundigen– 36-40 keer naar ziekenhuis komen– Controles bij radiotherapeut/uroloog– Darmklachten (5-10%), impotentie (40%),
plasklachten (20-30%), incontinentie (10%)– Bekkenfysiotherapie of incontinentie-
verpleegkundigen
![Page 12: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/12.jpg)
De behandeling
• Inwendige bestraling (=brachytherapie)– Uroloog, radiotherapeut, fysicus, laboranten,
ziekenhuisopname, verpleegkundigen– Anesthesist, narcose– 1-2 dagen opname– Impotentie (ong. 40%), plasklachten (40-50%)– 6 maanden niet fietsen – Bekkenfysiotherapie of incontinentie-
verpleegkundigen
![Page 13: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/13.jpg)
De behandeling
• Hifu (hoog intensiteit geluidsgolven, soort warmte behandeling) en cyrotherapie zijn op dit moment nog geen standaard behandelingen (resultaten bekend over vele jaren)
• Voor mensen die niet geschikt zijn voor operatie of bestraling
![Page 14: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/14.jpg)
De behandeling
• Hormonale therapie• Tijdelijk (bij radiotherapie inwendig en
uitwendig) of blijvend (bij bot uitzaaiingen)– Uroloog, uroloog in opleiding, nurse practitioner,
radiotherapeut– Bijwerkingen: borstgroei, verlies in seks,
impotentie, moe, verlies van energie, maagdarmklachten, sterkte van bot verminderd
![Page 15: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/15.jpg)
De behandeling
• Hormonale therapie bij botuitzaaiingen– Urologen, urologen in opleiding
• Wanneer PSA gaat stijgen, bij gebruik van hormonale therapie
• Chemotherapie– Internist-oncologen– Alleen chemotherapie als er klachten zijn van pijn,
algemeen ziekte gevoel, NIET bij PSA stijging alleen
![Page 16: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/16.jpg)
De behandeling
• Chemotherapie:– Internist-oncoloog, dagverpleging, oncologie-
verpleegkundigen– Kuren van 3 weken, soms 10 weken achter elkaar– Minimale levensverlenging– Vooral verbetering van de “kwaliteit van het leven”,
minder pijn, meer energie– Psycholoog
![Page 17: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/17.jpg)
De behandeling
• Chemotherapie: wel of niet doorgaan met hormonale therapie
• Chemotherapie en behandeling met bifosfanaten en APD– Zinvol bij sterke botafbraak, botpijn en
hoogkalkgehalte in bloed, risico op bijwerkingen, nog onduidelijk wanneer en wie meest baat heeft bij deze behandeling
![Page 18: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/18.jpg)
De behandeling
• Botpijn bij botmetastasen– Urologen, urologen in opleiding: pijnstillers– pijnspecialisten: anesthesisten– Bestraling van botuitzaaiing: radiotherapeuten– Inwendige bestraling van botuitzaaiingen:
nucleair geneeskundigen
![Page 19: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/19.jpg)
De toekomst
• Nieuwe ontwikkelingen zijn onderweg– Targeted (=gerichte) therapie– Gentherapie– biochemici
![Page 20: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/20.jpg)
Conclusie
Uroloog
Patholoog
(oncologie) verpleegkundigen
Bekkenfysiotherapeut
Incontinentie-verpleegkundigen
Radiotherapeut (+laboranten)
Radioloog (+laboranten)
Fysicus
Internist-oncoloog
Nucleair geneeskundige
biochemici
Psychologen
Uroloog in opleiding Nurse practitioner
![Page 21: “Prostaatkanker, de behandeling en dan?” De dokter is ook maar een mens; zorgverleners rondom de patiënt Dr. Evert L. Koldewijn uroloog Catharina-ziekenhuis.](https://reader035.fdocument.pub/reader035/viewer/2022070315/5551a0ef4979591f3c8b8955/html5/thumbnails/21.jpg)
Conclusie
• Veel hulpverleners rondom prostaatkanker patiënt
• Allemaal hebben ze kun eigen verhaal
• Soms is dat verwarrend: verhalen kunnen soms tegenstrijdig zijn
• De dokter is ook maar een mens…