Propaganda ve Siyasal Reklam

32
SİYASAL İLETİŞİM T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLETİŞİM FAKÜLTESİ DERS PREZENTASYONU (PROPAGANDA ve SİYASAL REKLAM)

Transcript of Propaganda ve Siyasal Reklam

Page 1: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL İLETİŞİM

T.C. ERCİYES ÜNİVERSİTESİ İLETİŞİM FAKÜLTESİ

DERS PREZENTASYONU(PROPAGANDA ve SİYASAL REKLAM)

Page 2: Propaganda ve Siyasal Reklam

PROPAGANDA

Page 3: Propaganda ve Siyasal Reklam

PROPAGANDA

İletişimin tarihini yazan pek çok araştırmacı, Lenintürü propagandada rasyonel; Hitler türüpropagandada ise irrasyonel mekanizmalarınişlediği konusunda hemfikirdirler.

PROPAGANDA

Page 4: Propaganda ve Siyasal Reklam

Lenin Türü PropagandaLenin türü propaganda yönetimindepropagandanın en temel direklerinden biri

okullardır. Politika seminerleri, olgunlaşmaokulları, inceleme dernekleri gibi kurumlardayüzbinlerce propagandacı yetiştirilir.

Yetişen bu ajitatörler; fabrikalarda, kolhozlarda,iş yerlerinde kısaca sosyal hayatın her yerindekonferanslar verirler. Propaganda mekanizmasıo denli güçlü olur ki, devletin politik, ekonomikve kültürel çalışmalarının içinde erir.

PROPAGANDA

Page 5: Propaganda ve Siyasal Reklam

Hitler Türü PropagandaHitler’in Goebbels ile birlikte modernzamanların propaganda anlayışına katkıları çokbüyük olmuştur.

Goebbels’e göre propaganda;«her yerde, hatta tramvayda biledüşüncelerden söz etmektir»

PROPAGANDA

Page 6: Propaganda ve Siyasal Reklam

Propagandanın özünde; fikirlerin tartışılmadankabul edilmesini sağlamak vardır.Tartışmadan, sorgulamadan inanmak ise, bütündinlerde var olan «iman» mekanizmasınınaynısıdır.

Propaganda, iman etmiş kitlelerle yetinmez.Amaç, kitlelerin sorgusuz inanarak, hareketegeçmesini sağlamaktır.

PROPAGANDA

Page 7: Propaganda ve Siyasal Reklam

Hitler KAVGAM isimli eserinde;«Her türlü propaganda, düşünce düzeyini hedefkitlesinin en kalın kafalısının anlama yeteneğinegöre ayarlamalıdır. Düşünce düzeyi ne kadaraşağı olursa inandıracağı insan kitlesi o kadargeniş olur» sözleriyle propagandada yalınlık vebasitlik tekniğinin üzerinde önemle durmuştur.

Sistemli, yalın ve tekrarlanan iletişim çabalarıolarak özetlenen propagandanın kitleler üzerindene kadar ikna edici ve harekete geçirici etkisininolduğu insanlık tarihinin ödediği bedeller ileortaya çıkmıştır.

PROPAGANDA

Page 8: Propaganda ve Siyasal Reklam

Reklam, propagandanın keşfettiği ilkelerinüzerinde yükselmiştir.

Reklamın da amacı, seslendiği kitleyi ikna etmektir. İkna etmek ve harekete geçirmek.

PROPAGANDA

Page 9: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL REKLAM

Page 10: Propaganda ve Siyasal Reklam

Reklamın propagandadan en önemli farkı,kurduğu iletişimin mümkün olduğunca çift yönlüolmasıdır.

Reklam, hedef kitlesiyle karşılıklı iletişim kurduğuölçüde başarılı olabilmektedir.

SİYASAL REKLAM

Page 11: Propaganda ve Siyasal Reklam

Siyasal reklamcılığın ilk uygulaması1950 yılında ABD’de New York valilikseçimleri sırasında Cumhuriyetçi

aday Thomas Dewey tarafındankullanılmıştır.

SİYASAL REKLAM

Page 12: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL REKLAM

Siyasal pazarlama ve onun en önemli enstrümanıolan siyasal reklam, seçmenin ihtiyaç vebeklentilerini gerçekleştirmeye aday kişi ya dapartilerin ve onların programlarının seçmenetanıtlması ve tutundurulması ile ilgili her türlüfaaliyettir.

Özü itibariyle, fikirlerin pazarlanmasıdır, satışıdeğil.

Page 13: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL REKLAM

Siyasal pazarlamanın çeşitli ülkelerdekideneyimleri, ortak bazı ilkeler oluşturmuştur. Builkeler şöyle sıralanabilir:

1. Siyasal pazarlamanın hedef kitlesininbelirlenmesi ve tanımlanması gerekir. Buhedef kitle, seçmendir.

2. Siyasal Pazar ortak bilgi ve beklentiye sahipkesimlerden oluşur.

3. Siyasal pazardaki etkinlik, Pazarbölümlemesinin iyi ve doğru yapılmasınabağlıdır.

4. Hedef kitleye (seçmene) ulaşmada, iletişimaraçlarının her türü kullanılmalıdır.

5. Siyasal partilerin ürünlerinin birer yaşameğrisi olmalıdır. Her siyasal fikir, farklı bir ürünolarak kabul edilmelidir. Her fikrin bir yaşamsüresinin olacağı düşünülmelidir.

6. Siyasal pazarlamada, bağış ve gönüllüçalışmaya dayanan seçim kampanyaları büyüköneme sahiptir.

Page 14: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL REKLAM

7. Adayların, partilerin ve liderlerinbenimsedikleri değerlerin, seçmenden onaygörebilmesi için, seçmen beklentilerini tatminedebilecek biçimde olması gerekir.

8. Siyasal pazarlamada, dağıtım kanallarıönemlidir.

9. Siyasal pazarlamada tanıtım faaliyetleriönemlidir.

10. Propaganda, tanıtımın daha stratejik veajitatif nitelik taşımasını sağlar.

11. Siyasal reklam, siyasal pazarlamanın önemlibir bileşenidir.

Page 15: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL REKLAM

Siyasal reklampolitikacınınher derdine

deva mı?

Page 16: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL REKLAM

Siyasal iletişim üzerineyapılmış olan pek çokaraştırma, toplumlara vezamana bağlı olmak kaydıyla,kampanyaların maksimumetkisinin %4 - %5 oranlarındaolduğunu göstermektedir.

Yani uzun, kreatif, iyiplanlanmış, zamanı vemedyası doğru seçilmiş, «iyifikirler» taşıyan doğru birkampanyanın oluşturabileceğien büyük etkinin %5düzeyinde olduğu kabuledilmektedir.

İletişimin ayrışmış kanallarda yürüdüğü ortamlarda aday veyalider imajının ancak, doğru program, uzun vadeli stratejikplanlama, halkla ilişkiler ve sistemli tanıtım çabalarıylaarzulanan noktaya taşınabileceği artık bir sır değil.

Page 17: Propaganda ve Siyasal Reklam

SİYASAL REKLAM

İngiliz İşçi Partisi ve Tony Blair’e İngiliz tarihindekien büyük başarıyı armağan eden siyasalkampanya; yeni bir lider, o yeni lidere duyulangüven, ülke için yeni ve doğru bir programınanlatıldığı iki yılı aşkın bir züre devam eden birkampanyadır.

Page 18: Propaganda ve Siyasal Reklam

YETER!

SÖZ MİLLETİNDİR!(1950 SEÇİMLERİ)

Page 19: Propaganda ve Siyasal Reklam

Milli Şef26 Aralık 1938’ de toplanan CHP’nin 1.Olağanüstü Kongresi, İsmet İnönü’yü yeni«Değişmez Genel Başkan» olarak kabul etmiş;

Atatürk’ü «Ebedi Şef»Cumhurbaşkanı İnönü’yü de «Milli Şef» ilanetmişti.

YETER! SÖZ MİLLETİNDİR!

Page 20: Propaganda ve Siyasal Reklam

Gerçek anlamıyla ilk çok partiliözgür ve adil seçimler 1950yılında yapılmış, ülkemizdekiseçim kampanyaları da ancak,1950 genel seçimlerinde«kampanya» denebilecekdüzeye gelebilmiştir.

Demokrat Parti’nin siyasalhayatta yerini alması kadar,radyonun propagandayaaçılması da bu gelişmedeönemli rol oynamıştır.

Demokrat Parti (7 Aralık 1945)Celal BayarAdnan MenderesFuat KöprülüRefik Koraltan

YETER! SÖZ MİLLETİNDİR!

Terakki Perver Cumhuriyet Fırkası(Rauf Orbay, Kâzım Karabekir, Ali Fuat Cebesoy, Refet Bele - 17 Kasım 1924)

Serbest Cumhuriyet FırkasıAli Fethi Okyar (12 Ağustos 1930)

Page 21: Propaganda ve Siyasal Reklam

Demokrat Parti(7 Aralık 1945)• Celal Bayar• Adnan Menderes• Fuad Köprülü• Refik Koraltan

İlk katıldığı seçim21 Temmuz 1946

SonuçCHP 396 MilletvekiliDP 62 Milletvekili

YETER! SÖZ MİLLETİNDİR!

Page 22: Propaganda ve Siyasal Reklam

14 Mayıs 1950Genel Seçimleri

Ülke nüfusu20.947.045 kişi

Seçmen sayısı8.905.743 kişi

Sandığa giden7.925.455 kişi

Geçerli oy8.051.650 kişi

YETER! SÖZ MİLLETİNDİR!

DP: %55.2 (408 mv)CHP: %39.6 (69 mv)Millet P.: %4.6Bağımsızlar: %0.67Toplam: 487 mv.

Page 23: Propaganda ve Siyasal Reklam

YETER! SÖZ MİLLETİNDİR!

«Yeter Söz Milletindir!» sloganı daha sonra Adalet Partisi, DoğruyolPartisi ve Anavatan Partisi gibi pek çok parti tarafından da kullanılmıştır.

Asıl şaşırtıcı olan, aynı sloganın sol ve Marksist sol ve aşırı muhafazakarpartiler tarafından da kullanılmış olmasıdır.

«Yeter, Söz Emekçilerindir» ya da«Yeter, Söz Hakkındır» şeklinde revize edilerek kullanılan bu slogan,sonradan kullananların dertlerine deva olmadı.

Hiçbir slogan, tarihimizde bu denli güçlü bir hatırlanma oranına sahipdeğildir.

Page 24: Propaganda ve Siyasal Reklam

KARAOĞLAN(1950-1977 DÖNEMİ)

Page 25: Propaganda ve Siyasal Reklam

KARAOĞLAN

DP, 1954 ve 1957 seçimlerinde de gücünü korur.DP’nin oyları 1954’te %57’ye çıkar. Ekonomidekigelişmelere paralel olarak 1957’deki seçimlerde%47’ye geriler. CHP ise aynı seçimlerde %35 ve%41 oy almıştır.

1950’nin ikinci yarısından itibaren DP iktidarıekonomiyi kontrol etmekte zorlanır.

1958 yılında Cumhuriyet tarihimizin en büyükdevalüasyonu yapılır.Dolar 2 Lira 80 Kuruştan 9 liraya yükseltilir.

Page 26: Propaganda ve Siyasal Reklam

KARAOĞLAN

12 Mart 1971’deki askeridarbe ülkedeki dengelerialtüst eder. Askeri yönetimingüdümünde 1. ve 2. NihatErim, Ferit Melen ve Naim Taluhükumetleri kurulur.

1973’te yapılan seçimlersonunda CHP-MSPkoalisyonuyla yönetim tekrarsivillere geçer.

20 Temmuz 1974’tegerçekleştiriler Kıbrıs BarışHarekatı’nı mütakiben dağılır.

Araçözüm olarak gündemegelen Sadi Irmak hükumetleri3.5 ay sonra iktidarı 1.Milliyetçi Cephe Hükumeti’nedevreder.

Page 27: Propaganda ve Siyasal Reklam

KARAOĞLAN

Ecevit, 1970’li yıllara kadar alışık olunanpolitikacıların aksine, düzgün, yapmacıksıztavırları ve çok severek kullandığı özenli dili ilekısa sürede bir siyasi idol olmayı başarmıştır.

Pek çok siyasinin bilerek ya da farkındaolmaksızın kötü kullandığı Türkçe’den en iyişekilde yararlanmayı Ecevit bilmiştir.

Ecevit, şair ruhu, kentli kimliğiyle Öz Türkçe’ylehaşır neşir olmuş, olanak, olasılık, eşgüdüm gibinice kelimeleri yaşayan dile katmıştır. Kelimelereustaca kullanmadaki bu mahareti Ecevit’e önceradyoda ardından da TV’de olağanüstü biravantaj kazandırmıştır.

Page 28: Propaganda ve Siyasal Reklam

KARAOĞLAN

1970’li yılların ikinci yarısı, sokağa çıkmanın her geçen gün zorlaştığı bir dönemdir. AP ve CHP uzlaşmayıbaşaramamaktadır ve bu nedenle istikrar sağlanamamaktadır. Vatandaş sokaktaki silahlı güçlerinellerindedir. Ülkede kurtarılmış bölgeler oluşturulmuştur.

Her gün bir silahlı eylem, her saat kan ve gözyaşı haberleri gündemdedir. Böyle bir dönemde seçimatmosferine girilir. Yıl 1977’dir. İktidarda Demirel’in 1. Milliyetçi Cephe hükumeti vardır.

Page 29: Propaganda ve Siyasal Reklam

KARAOĞLAN

Bu dönemde CHP’nin bastırdığı afişlerde sokağa seslendiği ve seçmeni, sokak egemeni haline gelmiş silahlıgruplardan kurtarma vaadinin işlendiği görülmektedir.

«Analar, çocuklarınızı oylarınızla koruyun»; «Silah gidecek, barış gelecek!»; «Tek yol: Oy!»; «Kıbrıs fatihi,Karaoğlan»

Page 30: Propaganda ve Siyasal Reklam

KARAOĞLAN

Page 31: Propaganda ve Siyasal Reklam

KAYNAKLAR

KAYNAKLAR

12 Eylül Belgeseli 1. Bölüm (Mehmet Ali Birand)Demirkırat Belgeseli 1. Bölüm (Mehmet Ali Birand)Demirkırat Belgeseli 3. Bölüm (Mehmet Ali Birand)

Page 32: Propaganda ve Siyasal Reklam

TEŞEKKÜRLERÖğr. Gör. Mustafa [email protected]. Erciyes Üniversitesi İletişim Fakültesi