PRONA SHTETËRORE DREJT NJËSIVE VENDORE: SFIDAT E TRANSFERIMIT DHE TË

MENAXHIMIT

Dorina NIKOLLA Co-PLAN, Instituti për Zhvillimin e Habitatit

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

2

RACIONALJA E TRANSFERIMIT TË PRONAVE SHTETËRORE

  Decentralizimi i funksioneve

  Prona si mjet për forcimin e autonomisë vendore

  Prona si burim për zhvillimin ekonomik lokal

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

3

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

4

EKSPERIENCA NGA RAJONI

  Privatizimi reduktim i pronës   Marëveshje qeraje, PPP, rritja e vlerës së aseteve   Sisteme të integruara të shërbimeve, planifikimit

urban, kadastrës, taksave & aseteve   Menaxhimi i pronës – proces strategjik vendimmarrje   Auditim i formave të përdorimit të aseteve   Kohëzgjatja e transferimit, mesatarisht 6-7 vjet

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

5

Inventarizimi 296 – inventarizuar 73 - në fazë miratimi inventarësh 3 njqv - nuk janë inventarizuar

Transferimi 24 njqv (6%) - transferuar 82 njqv (22%) – miratim listash përf. Rregjistrimi në fazë fillestare

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

6

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

7

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

8

SA KUSHTON RREGJISTRIMI I PRONAVE?

Njësia Q. Vendore Nr i Pronave

Kosto lekë/banorë

Raporti kosto/të ardhura ‘08

B. Durrës 1211 19 0.5 %

B. Fushë - Krujë 713 91 3%

K. Vranisht 98 90 13%

K. Qendër Skrapar 711 350 45%

* Tarifa mesatare për rregjistrimin e pronave 3000 LEKE (1000-4500 L.)

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

9

POTENCIALI EKONOMIK I PRONAVE

B. Durrës ~5% normë minimale e fitimit (interesi i bonove të thesarit)  Potenciali: 80 milion Lekë ~ 9% të të ardhurave të veta të Bashkisë ‘08  E krahasueshme me taksën e ndërtesës për vitin 2008 ~ 10%

 B. Durrës: Kosto e rregjistrimit 2.7% e vlerës së pronave zh. ekonomik.  B. Fushë-Krujës: Kosto e rregj. 26% e vlerës së pronave zh. ekonomik.

Nj.Q.V. Nr i Pronave

Nr. Pronave për zhvillim ekonomik Vlera e pronave

B. Durrës 1211 47 1,6 miliard Lekë

B. Fushë - Krujë 713 5 8,3 milion Lekë

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

10

SFIDAT E TRANSFERIMIT TE PRONAVE

  Tarifat e rregjistrimit të papërballueshme veçanërisht nga njqv me të ardhura të kufizuara

  PV nuk ka nxitje të mjaftueshme për të rregjistruar asetet publike si rrugë, trotuare, shkolla, parqe, etj.

  Rregjistrim me dy shpejtësi?

  Afati i rregjistrimit & gjobat

  Paparashikueshmëria e kohës kur ndodh transferimi

INVENTARIZIM TRANSFERIM

MENAXHIM

MBARESHTIMI PRONAVE

1990 2000 2008 1990

INVENTARIZIM

2001

EUROPA

QENDRORE

SHQIPERIA

2008

? MENAXHIM

MBARESHTIMI PRONAVE

TRANSFERIM

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

12

DUALIZMI I PRONAVE “Në Përdorim”

  Afati i përdorimit   Kostot e rregjistrimit   Si mund t’i ‘çlirojmë’

këto prona?

PRIVATIZIM/KTHIM PPP SEKTORI PUBLIK “Në përdorim”

Menaxhuar nga sektori privat

Marëveshje për zhvillimin e

pronës nga palët

Menaxhuar nga sektori publik

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

13

Pushteti vendor në rolin e harmonizuesit të interesave e sektorit privat dhe publik për të zhbllokuar pronat ‘në përdorim’ me qëllim zhvillimin ekonomik vendor

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

14

MENAXHIMI I ASETEVE

Rajoni:

 Akte të Menaxhimit të Pronave

 Politika fiskale të cilat kuadrojnë procesin e privatizimit

-Kroaci – 8% të të ardhurave vendore nga qeraja e aseteve publike

Shqipëri

  Privatizimi i pronës

  Mbarështimi i pronës Pse njësitë vendore nuk blejnë prona?

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

15

STREHIMI SI FUNKSION I QEVERISJES VENDORE

Pamundësia për t’iu përgjigjur kërkesës për

strehim Informalitet

PV përmes pronës mund të adresojë

nevojat për strehim

Co-PLAN, Instituti per Zhvillimin e Habitatit

16

DISKUTIME

  Në kushtet aktuale çfarë mundësish krijon transferimi i pronave për fuqëzimin e njësive të qeverisjes vendore dhe zhvillimin ekonomik lokal?

  Cilat mund të jenë mekanizmat për zhbllokimin e pronave ‘në përdorim’? A kanë kapacitete njqv-të për t’i zhvilluar këto zona?

  Çfarë do ndodhë pas transferimit? Sa konsiderata kemi mbi mënyrat si do të menaxhohet prona publike?