Projektimi i Shtresave Rigjide ne Porte

Projekt Diplome

Diplomanti:

ERISELA OZUNI

Projekt Diplome

PROJEKTIMI I SHTRESAVE

RIGJIDE NE PORTE

PROJEKTIMI I SHTRESAVE RIGJIDE NE PORTE

Diplomanti: ERISELA OZUNI faqe 2

REPUBLIKA E SHQIPERISE UNIVERSITETI POLITEKNIK I TIRANES

FAKULTETI INXHINIERISE SE NDERTIMIT Departamenti i Konstruksioneve dhe Infrastruktures se Transporteve

PROJEKT DIPLOME “PROJEKTIMI I SHTRESAVE RIGJIDE NE PORTE”

Dekani: Prof. As. Andrea MALIQARI

Pergjegjesi i Departamentit: Dr. Neritan SHKODRANI

Udheheqesi: Dr. Neritan SHKODRANI

Diplomanti: Erisela OZUNI

TIRANE, Korrik 2009



REPUBLIKA E SHQIPERISE UNIVERSITETI POLITEKNIK FAKULTETI INXHINIERISE SE NDERTIMIT DEPARTAMENTI I KONSTRUKSIONEVE TE NDERTIMIT DHE INFRASTRUKTURES SE TRANSPORTIT

DEKANI

Prof. As. Andrea MALIQARI

DETYRE PER HARTIMIN E PROJEKTIT TE DIPLOMES

Studenti diplomant Erisela Murat Ozuni, Dega Ndertim Profili I

Pergjithshem Nr. Regj_______.

Ngarkohet te hartoje Projekt Diplomen me teme: “PROJEKTIMI I

SHTRESAVE RIGJIDE NE PORTE”

DETYRAT E PROJEKTIMIT

PJESA TEORIKE

1. Metoda e projektimit te shtresave rigjide ne industrite e renda

2. Materialet qe perdoren per shtresat rigjide, Specifikime 3. Ngarkimi i shtresave rigjide ne porte

4. Projektimi i shtresave rigjide ne porte 5. Rehabilitimi i shtresave rigjide

PJESA APLIKATIVE

1. Shembull i projektimit te shtresave rigjide sipas metodes se perdorur ne manualin e projektimit

2. Shembull per vleresimin e gjendjes se shtresave 3. Shembull per rehabilitimin e shtresave

4. Projektimi i shtresave ne portin e Durresit dhe kalates se portit 5. Menyra analitike per llogaritjen e shtresave sipas standartit ROM 4.1-94

TE DHENAT BAZE MBESHTETESE PER PROJEKT DIPLOMEN

1. Heavy Duty Pavements -The Structural Design of Heavy duty pavements for Ports and other industries, Edition 4 i publikuar nga The precast concrete paving

and Kerb Association



2. ROM 4.1-94 – Guidelines for the design and construction of Port Pavement 3. Principle of Pavement Design- John WILEY

Detyren e mori per te kryer diplomanti ERISELA OZUNI.

Data e dorezimit te projekt diplomes ______________.

Udheheqesi: Dr. Neritan SHKODRANI Firma

________

Diplomanti: ERISELA OZUNI Firma ________

Kontrolli i pare date ____________ Kontrolloi Pergj. Seksionit: Ervin PAÇO


Kontrolli i dyte date Kontrolloi Pergj. Seksionit: Ervin

PAÇO


PERGJEGJES I DEPARTAMENTIT

Dr. Neritan

SHKODRANI



Shenim: Kjo flete plotesohet ne dy kopje. Njera i bashkengjitet relacionit te projekt diplomes dhe tjetra ruhet ne department.

PERMBAJTJA E DIPLOMES

METODA DHE KRITERET E PROJEKTIMIT TE SHTRESAVE

RIGJIDE NE PORTE

SHEMBULL KONKRET I LLOGARITJES SE SHTRESAVE NE

PORTE

KRITERET DHE TEKNIKAT E REHABILITIMIT TE SHTRESAVE

NE PORTE

TEMAT:

1. HYRJA

2. PARATHENIE 3. PERSHKRIMI I MANUALIT

3.1 –PROJEKTIMI I SHTRESAVE NE SIPERFAQET ME TRAFIK

3.2 –PROJEKTIMI I SHTRESAVE TE DEPERTUESHME NE

SIPERFAQET ME TRAFIK

3.3 –PRINCIPET E PROJEKTIMIT

4. TEKNIKA E PERDORUR NE ANALIZA 4.1 –METODA E ELEMENTEVE TE FUNDEM 4.2 –SIPERFAQJA E SHTRESAVE STRUKTURA DHE THEMELI



5. KALIBRIMI I METODES SE PROJEKTIMIT 5.1 –KALIBRIMI

5.2 –PARMIET BAZE TE KALIBRIMIT 5.3 –PERPILIMI I GRAFIKEVE DHE TABELAVE TE PROJEKTIMIT

6. DETAJE TE MODELIT TE ELEMENTEVE TE FUNDEM 6.1 –ELEMENTET E FUNDEM AKSI-SIMETRIK

6.2 –PERMASAT DHE DETAJET E ELEMENTIT FUNDOR

6.3 –KONTRIBUTI I STRUKTURES SE PLLAKAVE TE BETONIT NE

SIPERFAQEN E SHTRESAVE

7. MATERIALET E SHTRESAVE 7.1 –MATERIALET STANDARTE PER SIPERFAQEN DHE SHTRESEN E

BAZES

7.2 –MATERIALI I STANDARTIT TE PROJEKTIMIT,SPECIFIKIME

7.3 –MATERIALET PER SHTRESEN E BAZES DHE NENBAZES

7.4 –MATERIALET PER SIPERFAQEN

7.5 –SPECIFIKIME PER MATERIALET E SHTRESAVE

7.6 –FAKTORET E EKUIVALENTIMIT TE MATERIALEVE

7.7 –TABELA E FAKTOREVE TE EKUIVALENTIMIT TE MATERIALEVE

7.8 –KARAKTERISTIKAT KRYESORE TE SHTRESAVE

7.9 –KRITERET E ZGJEDHJES SE SHTRIMIT ME BLLOK BETONI

8. NGARKIMI I SHTRESAVE 8.1 –NGARKESA NJESORE EKUIVALENTE (SEWL)

8.2 –NGARKESA E APLIKUAR NGA PAJISJET LEVIZESE

8.3 –PERCAKTIMI I NGARKESES KRITIKE

8.4 –SHPERNDARJA E PESHES SE KONTENIEREVE

8.5 –PESHA KRITIKE E KONTENIEREVE

8.6 –EFEKTET E GOMAVE TE MAKINERIVE

8.7 –FAKTORET DINAMIKE

8.8 –NGARKESA E SHKAKTUAR NGA VENDOSJA E KONTENIEREVE

8.9 –MEKANIZMAT(RROTAT) E TRAILERAVE

8.10 –FAKTORET E EKUIVALENTIMIT TE NDIKIMIT TE RROTAVE

8.11 –LLOGARITJA E NGARKESES SE MAKINERIVE



8.11.1-FRONT LIFT TRUCKS AND REACH STACKERS

8.11.2-STRADDLE CARRIERS

8.11.3-SIDE LIFT TRUCKS

8.11.4- VINÇ URE

8.11.5-TRACTOR DHE TRAILERA

8.11.6-VINÇ I LEVIZSHEM

9. PROJEKTIMI I SHTRESAVE 9.1 –SHTRESA E NENBAZES DHE THEMELIT

9.2 –INVESTIGIMI I SIPERFAQES SE NDERTIMIT

9.3 –MATERIALET ALTERNATIVE PER NENBAZAT

10. ZGJIDHJA E FUGAVE NE SIPERFAQET RIGJIDE 10.1 – FUGAT NE SHTRESEN E SIPERFAQES PREJ BETONI TE

PAPERFORCUAR 10.1.1 - FUGAT NE SIPERFAQET RIGJIDE

10.1.2 - NYJET NDARESE DHE IZOLUESE

10.1.3 - LIDHJE KONSRUKTIVE

10.1.4 - SHPERNDARJA E NGARKESES

10.2 – FUGAT NE SHTRESEN E SIPERFAQES PREJ BETONI TE

PERFORCUAR 10.3 – FUGAT NE SHTRESEN E SIPERFAQES PREJ BETONI

VAZHDUESHMERISHT TE PERFORCUAR

11. REHABILITIMI I SHTRESAVE RIGJIDE 11.1 – PARATHENIA

11.2 – REHABILITIMI I SHTRESAVE ME BETON TE PARAPERGATITUR

11.3 – REHABILITIMI I SHTRESAVE ELESTIKE

11.4 – PERMBLEDHJE E PROCEDURAVE TE REHABILITIMIT TE

SHTRESAVE

11.5 – TEKNIKA E PERDORUR PER PROJEKTIMIN E REHABILITIMIT TE

SHTRESAVE

11.6 – PROÇEDURA E TRANSFORMIMIT TE SHTRESAVE



12. PJESA APLIKATIVE E METODES SE PROJEKTIMIT 12.1 –PROJEKTIMI I SHTRESAVE –SHEMBULL 1

12.2 –PROJEKTIMI I SHTRESAVE –SHEMBULL 2

12.3 –APLIKIMI I FAKTOREVE TE EKUIVALENTIMIT TE MATERIALEVE

12.4 –VLERESIMI I GJENDJES SE SHTRESAVE

12.5 –REHABILITIMI I SHTRESAVE

12.6 –RELACION I PROJEKTIMIT TE SHTRESAVE NE PORTIN E DURRESIT

12.7 –METODA ANALITIKE NE PROJEKTIMIN E SHTRESAVE RIGJIDE

SIPAS HIPOTEZES SE WESTERGARD

13.KUSHTET E PROJEKTIMIT(DESIGN CHARTS)

1.HYRJA

Qëllimi i procesit te projektimit te shtresave ne porte dhe ne industri te renda te

ngjashme eshte sigurimi i funksionalitetit te tyre per një periudhë të paracaktuar kohe.

Ekzistojnë kater kategori të dështimit të detyres se projektimit te shtresave per keto

industri,te cilat jane:

- Dështimi ne lidhje me mjedisin

- Dështimi i Struktures

- Dështimi i sipërfaqes se shtresave

- Dështim operacional

Secila prej këtyre kategorive mund të shkaktoje defekte në një nga tre kategorite e

tjera,per kete arsye eshte e nevojshme qe ne projektimin e shtresave ne porte te

studiohen te gjitha kategorite e elementeve te perfshire ne permbushjen e qellimit te

projektit.

Për te arritur ne nje studim te plote projekti duhet te permbaje elementet vijuese:

Projektimi i sistemeve te qendrueshme te kullimit te ujrave

Projektimi strukturor Projektimi i sistemit te drenazhimit te siperfaqes

Karakteristikat e sipërfaqes



Parashikimi i shërbimeve te mundshme nëntokësore

Menaxhimi i trafikut dhe magazinimi i materialeve te kantierit Ndikimi ne objektet tjera dhe strukturat ekzistuese

Zgjedhja e teknikave të përshtatshme të ndërtimit Ndikimi ne mjedis

Ana estetikë e vepres

Ky manual është i perqndruar veçanërisht ne projektimin strukturore te shtresave te

shërbimit ne porte e industri të tjera. I rekomandohet projektuesit të marrë në

shqyrtim të gjitha çështjet e permendura më lart, duke patur parasysh se ne projekte

të veçantë lind nevoja te studiohen edhe elemente te tjera specifike të cilat nuk janë të

dhëna, por që mund të jenë të rëndësishme në projektimin e sakte te vepres.

Neglizhimi i një ose më shumë komponenteve të procesit të projektimit mund të çojë

në pakësim progresiv te punës se vepres se projektuar, derisa te arrihet ne nje ose më

shumë prej tre kategorive të dështimit.

2.PARATHENIE

Ne manualin mbi te cilin bazohet ky relacion per projektimin e shtresave rigjide ne

Porte dhe industri te renda për herë të parë, përfshihet në metodën e projektimit një

mënyrë e re radikale për të analizuar shtresat rigjide. Studimet kërkimore mbi të cilat

ishin bazuar specialistet ne Edicionet e mepareshme te tij u bene në vitet 1970 dhe per

analizimin e tyre u perdoren programe kalkuluese kompjuterike. Kjo do të thotë se

sforcimet dhe deformimet relative mund të llogariten saktësisht vetëm ne një ose dy

pika të veçanta të strukturës se shtresave.

Kjo ka bërë që procesi i projektimit te bazohet në konceptin e NGARKESES NJESORE

EKUIVALENTE TE MEKANIZMIT(RROTES) duke marre ne konsiderate trafikun qe do

te pesojne shtresat.

Ky koncept beri qe studimet e kryera, ne te cilat bazohet edhe ky edicion i manualit, të

tregojnë se procesi i projektimit të shtresave rigjide mund të ndahet në tre faza:

Zgjedhja e siperfaqes

Projketimi i shtreses se bazës Projketimi i pershtatshem per shtresen e mbeshtetjes(nenbaza,themeli)

Duke bëre këtë ndarje, saktesia e projektimit eshte me e madhe dhe procesi i projektimit

eshte me i thjeshtuar aq sa per kete eshte e nevojshme ti referohemi vetem nje grafiku

dhe tabele. Keto do te përdoren për te zgjedhur ne proporcionin e duhur zhvillimin e

shtreses se bazes te nje pakete me shtresa rigjide.

Gjate 25 viteve te fundit jane perdorur me sukses ne projektimin e shtresave rigjide



FAKTORET E KONVERTIMIT TE MATERIALEVE apo FAKTORET E EKUIVALENTIMIT TE MATERIALEVE në mënyrë që keto faktore tani mund të përdoren si një mjet për të shkëmbyer në mënyrë efektive një material për një tjetër gjatë procesit të projektimit dhe gjithashtu në projektimin e shtreses se mbulimit ne rikonstruksionin e shtresave ekzistuese. Kjo do të thotë se kur një projekt eshtë prodhuar duke përdorur keto grafik

projektimi(Design Chart), projektuesit mund të gjenerojnë zgjidhje te shumta

alternative duke përdorur materiale te ndryshme dhe të hetojë në mënyrë të plotë një

sërë zgjidhjesh.

3.PERSHKRIMI I MANUALIT

Ky Manual mund të përdoret për të projektuar shtresa rigjide qe i nenshtrohen veprimit

te ngarkesave nga ato me vlera me te ulta ne rruge e autostrada deri ne ngarkesa shume

te medha si ato qe hasen në porte dhe industri te tjera te rënda.

3.1 –PROJEKTIMI I SHTRESAVE NE SIPERFAQET ME TRAFIK

Megjithëse manuali mund të përdoret për një gamë të gjerë kombinimesh te

materialeve, në vijim janë dhene paketat e shtresave me te përdorura dhe te provuara të

suksesshme:

Shtrim me blloqe betoni me bazë te çimentos te lidhur

përfshin komponentët e mëposhtëm:

80mm trashesi per blloqet e betonit

30mm trashesi per materialet e shtreses lidhese

Baza me material cimento te lidhur

Nen-baza me mateterial shkemb te grimcuar ose me cimento te lidhur

Material I fraksionuar per shtresen e tokes(Subgrade) nqs CBR eshte me e vogel se 5%.

Shtrim me beton te parapergatitur përfshin komponentët e mëposhtëm:

Pllaka te plota betoni te parapergatitur ose te perforcuara

Nen baza me Shkemb te grimcuar ose me cimento te lidhur

Cakell I fraksionuar per shtresen Subgrade nqs CBR eshte me e vogel se 5%.



3.2 –PROJEKTIMI I SHTRESAVE TE DEPERTUESHME NE SIPERFAQET ME TRAFIK

Ka tre sisteme kryesore të përshtatshme për projektimin e shtresave te depërtueshme

duke përdorur si veshje te siperfaqes blloqe betoni.

SISTEMI A = DEPERTUESHMERI TOTALE Ky sistem lejon te gjithe ujin qe bie mbi trotuar të depërtoje poshtë nëpërmjet fugave

midis blloqeve te betonit, duke kaluar nëpër strukturen e shtresave më poshtë dhe

përfundimisht arrin ne token natyrale subgrade. Do te kemi nje grumbullim te

përkohëshem te ujit ne shtresen e nen bazes i cili lejon nje depozitimin fillestar te ujit

përpara se të kaloje me poshte. Ky sistem eshte i njohur si sistem me zero shkarkim

meqenese asnje pjese e ujit qe deperton nuk shkarkohet ne sistemet konvencionale te

kullimit.

Paketa e shtresave përfshin komponentët e mëposhtëm:

80mm trashesi per blloqet e depertueshme te betonit


Baza betoni me cimento te lidhur

Shtrese materiali gjeotekstili

SISTEMI B = DEPERTUESHMERI PJESORE Ky sistem lejon nje pjese te ujit të depërtoje nëpër shtresa por, ndryshe nga Sistemi A,

një seri e tubash jane futur në nivelin e shtreses se nenbazes ne menyre qe ujrat e

mbetura të shkarkohen ne sistemet e ndryshme te drenazhimit të tilla si kanalet, vijat e

ujit etj. Sistemi B mund të përdoret në situata ku toka natyrale ekzistuese mund të mos

jetë e aftë të përthithë të gjithe ujin. Ky sistem, mund te parandaloje humbjen e

stabilitetit te tokes ekzistuese.

SISTEMI C = PA DEPERTUESHMERI Ky sistem lejon kapjen e plotë te ujit duke përdorur një membrane te padepertueshme,

fleksibël e cila vendoset në krye të nivelit te formacionit dhe siper anëve te zhvillimit te

shtresave në mënyrë qe të formohet një rrjet kullimi efektiv. Ky system eshtë përdorur

në situatat kur toka natyrale ekzistuese ka depërtueshmëri shume te ulet ose nje

fortesi të vogel dhe do të dëmtohej nga futja e nje mase uji shtesë. Ai mund të përdoret

gjithashtu për të mbrojtur zona të ndjeshme ndaj permbytjeve. Një sërë tubash jane



vendosur në krye të membranes te padepertueshme për të transmetuar ujin ne kanalet,

linjat e tubave,vijat e ujit apo sistemet e tjera te trajtimit te ujit.

Paketa e shtresave përfshin komponentët e mëposhtëm:

80mm trashesi per blloqet e depertueshme te betonit


Baza betoni me cimento te lidhur

Shtrese prej 2000njesi materiali polythene rezistent ndaj ujit ne siperfaqe te perimetrit.

Nen baza me material shkemb te copezuar ose cimento te stabilizuar

Cakell I fraksionuar nqs toka natyrale ka CBR me te vogel se 5%.

Per te treja tipet e sistemeve te pershkruara me siper baza no-fines e betonit do te

zgjidhet e tille qe kubiket 1x1 gjate 28 diteve te arrijne nje rezistence kompresive prej

10N/mm2 ne menyre qe te jene ekuivalente te C8 /10 Mix Granulare me baze Cimento, I

cili eshte edhe materiali standart I perdorur gjate procesit te projektimit.

Ne tabelen me poshte jepet shperndarja permasave te grimcave no-fines te betonit:

Permasat e Sites (mm) % e materialit qe kalon

40 100

20 90-99

10 25-75

4 0-15

1 0

Vlerat limit te permasave te grimcave te materialeve te shtreses poshte siperfaqes duhet

te jene sipas tabeles me poshte.

Permasat e sites (mm) % e materialit qe kalon

14 100

10 99-100

6.3 80-99

2 0-20

1 0.5



3.3-PRINCIPET E PROJEKTIMIT Principet e projektimit ne kete manual bazohen ne kriterin qe shtresat rigjide duhet te

projektohen ne menyre te tille qe te qendrojne ne sherbim gjate gjithe jetes se

projektimit. Nga ana strukturore prishja e performances se sherbimit ne shtresat rigjide

ndodh per 2 arsye kryesore; per shkak te lindjes se sforcimeve teper te medha

horizontale ne shtresen e bazes ose per shkak sforcimeve kompresive vertikale

gjithashtu teper te medha ne shtresen e tokes natyrale sub-grade. Per shtresat me baze

te lidhur nderjet terheqese ne shtresen e bazes jane ato qe perdoren per projektim

ndersa per shtresat ku baza eshte prej materiali granular per llogaritje gjate procesit te

projektimit merren sforcimet terheqese ne toke(Sub-grade).

Nqs deformimi I siperfaqes se trotuarit arrin ne vlerat 50mm-75mm atehere kemi

prishjen e struktures se shtresave.

4.TEKNIKA E PERDORUR NE ANALIZA

4.1- METODA E ELEMENTEVE TE FUNDEM Per të arritur ne grafiket dhe tabelat perfundimtare ne baze te te cilave do te zhvillohet

procesi i projektimit, shtresat janë analizuar duke përdorur metodën e elementeve te

fundit,metode ne te cilen është studiuar një model qe të përfaqësojë të gjitha elementet

e paketes se shtresave. Karaketristikat elastike dhe vlerat e koficientit te Puasonit janë

zgjedhur për të përshkruar sjelljen e çdo elemnti te platformës. Lodhja e shtresave eshte

marrë parasysh duke percaktuar nderjet limit ndaj te cilave mund te eksopozohet

platforma gjate kalimit vetem një here te nje ngarkese të lëvizshme dhe pastaj të

zvogëlojë vleren e ketyre nderjeve për llogari lodhjes se platformes gjate kalimeve të

shumëfishta te ngarkesave.

4.2- SIPERFAQJA E SHTRESAVE, STRUKTURA DHE THEMELI Studiuesit ne kete manual kane perdorur një metodë te re projektimi e cila lejon një

procedure më të thjeshtë te zhvillimit te ketij procesi. Sipas kesaj metode ndahet

projektimi i shtresave ne tre pjese, ne studimin e shtresave te

mbeshtetjes(nenbaza,themeli) , ne studimin e struktures dhe ne studimin e siperfaqes



ne mënyrë që trashesia e struktures(bazës) mund të zgjidhet ne proporcionin e duhur qe

të perballoje ngarkesen e aplikuar dhe ajo e mbeshtetjes te zhvillohet ne menyren e

duhur per ti ofruar suportin e nevojshem shtresave ne pjesën e sipërme, duke marrë

parasysh kushtet e terrenit. Ne procesin e projektimit te shtresave per autostradat jepen

edhe udhezimet ne lidhje me shtresen e themelit te rruges te cilat bejne lidhjen e

specifikimeve te nen-bazes dhe materialit per shtresen e mbeshtetjes me aftesine

mbajtese te tokes natyrale aq sa ne Sub-grade gjithmone nderjet jane ne nivel te

krahesueshem me aftesine mbajtese te tij.

E njejta teknike eshte huazuar ne kete manual per shtresen e mbeshtetjes, eshte rritur

trashesia ne menyre qe te mund te perballoje ngarkesa shume me te medha se atyre qe i

nenshtrohet nje autostrade. Në thelb, zhvillimet e fundit në metodat e projektimit te

shtresave rigjide ne industrite e renda e kanë ndara procesin e projektimit ne:

projektimin e themelit te platformes i cili bazohet në aftesine mbajtese te tokes

(subgrade), projektimin e bazes e cila është e bazuar në regjimin e ngarkimit dhe

projektimin e siperfaqes e cila bazohet ne nevojat operacionale te saj(megjithate sipas

disa metodave merren parasysh ne kete faze edhe dobite e karakteristikave te

materialeve te perdorura per siperfaqen sidomos ne rastet e shtresave bituminoze,

materialet e perdorura per siperfaqen kane karakteristika te ndryshme nga ato te

perdorura per per shtresen e bazes).

5.KALIBRIMI I METODËS SE PROJEKTIMIT

5.1 –KALIBRIMI Të gjitha procedurat e projektimit te bazuara në analiza mekanike, perfshire ketu edhe

analizat e elementeve te fundem, kërkojnë kritere te provuara për nivelet e sforcimeve

apo deformimeve te cilat jane ne vlera limit,pra nuk mund te kalohen. Zakonisht ,këto

kritere perbehen nga sforcime terheqese qe njihen qe ekzistojnë në dizejnime te

suksesshme te produkteve nepermjet metodave empirike te projektimit. Kjo do të thotë

se modeli mekanik kalibrohet ne menyre efektive dhe rezultatet qe jep procesi I

projektimit I bazuar ne kete model do të ketë të njëjtin nivel të integritetit si ato të

prodhuara duke përdorur metodën empirike te projektimit. Meqenese regjimi I

ngarkimit ne trotuaret rigjide eshtë shume kompleks, procesi I projektimit nuk mund të

bazohet në vlerësimin e aftesise mbajtese te materialeve nga teste të thjeshta mbi

elasticitetin ose flexibilitetin e tyre sepse duhen marre parasysh edhe ndërveprimet

komplekse të deformimeve te vete materialit.

Çdo material i dhene nuk ka elasticitet, flexibilitet dhe aftesi ngjeshese te njejte

gjithmone. Këto vlera janë të varur nga forma, madhësia e objekteve në të cilat janë



formuar materialet dhe nderjet ekzistuese në plane të tjera. Fakti që një fraksion kubik

apo cilindrike i materialit jep nje aftesi mbajtese te caktuar nuk do të thotë se pikërisht i

njëjti material si pjese e paketes se shtresave te nje trotuari do të ketë të njëjten aftesi

mbajtese(edhe në rastin e kur materiali eshte njelloj i kompaktesuar).

Tabela E3 (Shtojcën E të TRL615) tregon se per një klasë te dhënë te materialit me baze

çimento te lidhura (CBM3), me rezistence ne terheqje 0.99 N/mm2 ka rezistence ne

perkulje 1.65N/mm2

5.2 - PARMIET BAZE TE KALIBRIMIT

Në këtë manual vlera e sforcimeve te lejuara mbi të cilat jane formuluar tabelat dhe

grafiket e projektimit jane percaktuar si vijon:

Një metodë e provuar projektimi gjysmë-empirike u përdor për të vlerësuar nivelet e

nderjeve në pika kritike sipas menyres se meposhtme. BS 75336 (standartet e

projektimit britanike) është përdorur për të prodhuar një seri shembujsh që mbulojnë

një gamë të gjerë te situatave ne te cilat mund te ndodhet paketa e shtresave dhe me pas

keto jane analizuar duke përdorur të njëjtën metode te elementeve lineare elastik fundor

per te përcaktuar ne këtë menyre nderjet e lejueshme.

Nderjet te cilat jane vertetuar nga metoda me siper se ekzistojne ne paketen e shtresave

sipas BS 7533 janë përdorur në këtë manual si sforcimet kritike te projektimit.

Me fjalë të tjera, tabelat dhe grafiket e projektimit janë prodhuar duke përdorur të

njëjtin model te elementeve fundor, model i cili u përdor për të analizuar një sërë

situatash ne te cilen mud te ndodhet trotuari te nxjerra nga BS 7533. Duke u nisur nga

përvoja dhe metodologjia e BS7533 eshte bere i mundur projektimi i te gjithe atyre

trotuareve qe hasen ne rastet e projektimit te shtresave rigjide.

Shtresat ne tabelen 1 jane llogaritur sipas metodes se elementeve te fundit per nje

ngarkese vetem 70kN. Kjo ngarkese eshte eshte nje nga ngarkesat qe shtresat e paketes

mund te mbajne duke marre parasysh edhe dinamiken e mjeteve.

Tabela 1: Te dhenat e marra nga analiza e elementeve te fundem sipas BS 75336 (standartet e projektimit britanike)

Millions of Standart Axles

Trashesia e bazes (mm)

Sforcimet ne Modelin e Elementeve te fundem

(N/mm2) Sforcimet e lejuara

(N/mm2)

0.25-1.5 105 1.766 1.178

1.5-4 145 1.404 0.936



4 to 8 195 1.046 0.697

8 to 12 245 0.791 0.527

Grafiket dhe tabelat ne te cilat referohet projektimi i shtresave rigjide jane formuluar

duke dhene trashesi te bazes te tille qe te jape sforcime ne vlera te ngjashme me ato te

paraqitura ne tabelen me siper.

Vlerat e mara nga 56 analizat e bera per 56 kombinime te ngarkeses njesore ekuivalente

te mekanizmit (SEWL) me trashesi te ndryshme te bazes jepen ne tabelat me poshte.

Tabela 2: Te dhenat e analizes se elementeve te fundem per trashesi te bazes 700mm.

Ngarkesa(kN) Rezistenca (N/mm2) Shmangia (mm)

750 1.262 0.406

700 1.192 0.383

650 1.117 0.358

600 1.041 0.333

550 0.962 0.308

500 0.886 0.285

450 0.804 0.26

400 0.72 0.236

350

300

250

200

150

100

50


Ngarkesa(kN) Rezistenca(N/mm2) Shmangia (mm)

750 1.452 0.474

700 1.370 0.446

650 1.286 0.418

600 1.199 0.389

550 1.110 0.36

500 1.020 0.332

450 0.925 0.302

400 0.830 0.272

350 0.739 0.244



300

250

200

150

100

50



750 1.686 0.552

700 1.592 0.519

650 1.496 0.486

600 1.396 0.452

550 1.292 0.418

500 1.189 0.384

450 1.081 0.35

400 0.971 0.314

350 0.865 0.282

300 0.751 0.246

250

200

150

100

50

Tabeal 5: Te dhenat e analizes se elementeve te fundem per trashesi te bazes 500mm.


750 2.320 0.802

700 2.193 0.753

650 2.062 0.704

600 1.927 0.654

550 1.784 0.623

500 1.647 0.554

450 1.496 0.500

400 1.346 0.450

350 1.200 0.415

300 1.043 0.350

250 0.882 0.297



200 0.715 0.243

150

100

50



750

700

650

600

550

500 2.398 0.813

450 2.184 0.735

400 1.970 0.659

350 1.757 0.585

300 1.530 0.507

250 1.296 0.428

200 1.053 0.347

150 0.804 0.267

100

50



750

700

650

600

550

500

450

400

350 3.023 0.806

300 2.420 0.761

250 2.051 0.639

200 1.678 0.518

150 1.286 0.394



100 0.882 0.267

50



750

700

650

600

550

500

450

400

350

300

250

200 3.023 0.806

150 2.330 0.612

100 1.605 0.415

50 0.835 0.211

5.3-PERPILIMI I GRAFIKEVE DHE TABELAVE TE PROJEKTIMIT Grafiket e projektimit (Design chart) jane perpiluar duke analizuar rezultatet e marra

nga analizat e paraqitura ne tabelat me siper. Nga keto rezultate arrihet ne perfundimin

qe vlerat maximale te sforcimeve ne materialin standart te perdorur qe eshte C8 /10 Mix

Granulor me baze cimento jane si me poshte:

Ngarkesa ekuivalente Njesi REZISTENCA(N/mm2)

>250000 1.3

250000 deri 1.5*106 1.1

1.4*106 deri 4*106 0.9

4*106 deri 8*106 0.7

8*106 deri 12*106 0.5



6.DETAJE TE MODELIT TE ELEMENTEVE TE

FUNDEM

6.1- ELEMENTET E FUNDEM AKSI-SIMETRIK

Modeli i Elementeve fundor të përdorur në zhvillimin e tabeles dhe grafikeve te

projektimit(Design Chart) dhe në ushtrimin e kalibrimit përbehet nga nje model ideal

axi-simetrik me forme cilindrike me diametër 12 metra dhe thellësi 6metra. Ky model

eshte modeluar nga 480 elemente te fundem tre-dimensional

aksi-simetrik. Ne diagramen e mëposhtme ilustrohet menyra se si elementet fundor tre

aksial jane kombinuar per te formuar një pakete shtresash.

Sipas metodes se Elementeve fundor, secila nga të dy format rrethore si dhe ajo

qendrore përbëjnë një Element fundor aksi-simetrik ndersa forma rrethore e fundit jep

nje pakete shtresash te ndertuar nga keto 3 elemente te fundem. Diagrama 3-

dimensionale tregon modelin e përdorur.



6.2- PERMASAT DHE DETAJET E ELEMENTIT FUNDOR Siç tregohet ne modelin me shtresa rigjide, Figura 1 përbëhet nga 24 Elemente fundor

koncentrik ku çdonjeri prej tyre formon shtresa me diametër 12 metra.

Sipërfaqja(blloku I betonit plus materialin e shtreses lidhese) përbëhet nga një shtresë

prej 24 Elementesh axi-simetrik fundor. Baza përfshin tetë shtresa prej 24 Elementesh

axi-simetrik fundor, e nën-baza përfshin dy shtresa të prej 24 Elementesh axi-simetrik

fundor dhe terreni natyral është modeluar nga shtatë shtresa prej 24 Elementesh axi-

simetrik fundor me një thellësi prej 6 metra. Edhe pse nuk përdoren në zhvillimin e

Design Chart, modeli lejon simulimin e shtresave te terrenit natyral me karakteristika te

ndryshme inxhinierike. Për shembull, mund të parashikohet ne model ndikimi i një

shtresë torfë qe permban depozita aluviale.

DETAJE TE ELEMENTIT TE FUNDEM



Cdo pike nyjë ne perimetrin e modelit është përmbajtur horizontalisht dhe në nivelin

më të ulët është i kufizuar si horizontalisht dhe vertikalisht. Një ngarkesë është aplikuar

në krye qendër të modelit duke aplikuar presion për dy Elementet fundor më te thellë

dhe duke bere rregullimin e gjeometrisë për të siguruar që rrezja e jashtme e unazes se

dytë te përputhet me siperfaqen e kontaktit të gomave te mekanizmave ose siperfaqja e

kontaktit gjate vendosjes se kontenierit. Rrjezja e veprimit te ngarkesës percaktohet nga

marrja e ngarkesës si nje presion që aplikohet ne vleren 1.0N/mm2 per rastin e

mekanizmave me goma pneumatike.

6.3 –KONTRIBUTI I STRUKTURES SE PLLAKAVE TE BETONIT NE SIPERFAQEN E SHTRESAVE Zhvillimi i studimeve ka treguar se variacione të mëdha ne shtangësine e sipërfaqes

kane pak ndikim mbi punën e shtresave. Për të ilustruar këtë, një seri analizash

Elementesh fundor jane kryer duke përdorur katër vlerat e shtangësise se sipërfaqes te

treguara në Tabelën 9.

Tabela 9: Ndryshimi i sforcimeve terheqese ne shtresen e bazes sipas ndryshimir te

shtangesise se siperfaqes.

Secila prej katër vlerave qe japin shtangesi siperfaqes u përdoren per te krijuar nje

model Elementesh fundor, modeli i cili duhet te përballoj një ngarkesë 300kN mbi

token natyrale(subgrade) me një CBR prej 3%. Tabela 9 tregon se një ndryshim në

shtangesine e sipërfaqes nga 1000N/mm2 në 8000N/mm2 të çon në një ndryshim

vetëm prej 4% në nderjet maksimale ne shtresen e bazes. Pjesa me e madhe e

autoriteteve konsiderojnë se blloqet e betonit per shtrim kane një ngurtësi midis

1000N/mm2 dhe 5000N/mm2 e cila do të çojë në një ndryshim të nderjeve ne shtresen

e bazes me vlere më pak se 2%. Kjo sugjeron se çdo permiresim I struktures me

Shtangesia e siperfaqes (N/mm2)

Sforcimet max ne Baze (N/mm2)

1000 1.18

2000 1.16

4000 1.15

8000 1.13



elemente te ndryshme, te cilat mund të aplikohen ne bllokun e betonit me menyra te

ndryshme inxhinierike do te jepte pak ose aspak pasoja ne permiresimin e punes se

shtresave rigjide. Në thelb, blloqet e betonit duhet të zgjidhen mbi bazën qe sipërfaqja

mbetet e qëndrueshme nën regjimin e ngarkesave.

Pllaka e betonit qe duhet te perdoret per te plotesuar kriteret e mesiperme ka ne plan

forme drejtkendore me dimensione 200mm x 100mm dhe trashesi 80mm. Shume

blloqe betony me forme jo drejtkendore gjithashtu mund te arrijne nje nivel te

kenaqeshem stabiliteti.

Arsyetimi i mësipërme nuk do të thotë se performanca strukturore e blloqeve te betonit

ka kontribut dhe rendesi te vogel. Dobite kryesore qe jep struktura e betonit per shtrim

eshte në ngritjen e ngarkesës nëpër lartesine e bllokut dhe neper kursin e materialit

(110mm). Nëse blloqet dhe materiale nga te cilat perbehet janë lënë jashtë nga modeli i

Elementeve fundor,atehere nderjet ne shtresen e bazës do te rriten ndjeshëm. Nga kjo

analizë tregohet se është siguruar qe blloqet janë instaluar dhe do te mbeten te

qëndrueshem, nuk ka asnjë përfitim në konsiderimin e llojeve të ndryshme te blloqeve.

Rritja e trashesise se pllakave, psh ne 100mm ose 120 mm, do të ndihmonte por

zakonisht nuk eshte e nevojshme dhe ka disavantazhe ne kosto.

7.MATERIALET E SHTRESAVE

7.1-MATERIALET STANDARTE PER SIPERFAQEN DHE SHTRESEN E BAZES

Me futjen e teknologjive me te fundit ne fushen e makinerive, sot ne industri te renda

operojne pajisje te afta te vendosin një kontejner te rende siper nje grumbulli prej kater

kontenierësh, struktura kryesore per te ndertuar siperfaqet rigjide ne industri te renda

jane bere materialet e blloqet e betonit, Materiale te tjera si; materialet me baze

hidrologjike (HBM), mix granular me baze cimento(CBGM), Mix materiale skorje(SBM)

and Mix materiale hiri(FABM) eshte vertetuar se jane material me kosto te larte dhe qe

kerkojne mirembajtje te vazhdueshme ndonjëherë janë të përfshira edhe materiale me

baze bituminoze.

Prandaj, në metodën e projektimit të paraqitur në këtë Manual, HBM sherben si nje

mbështetje per blloqet e betonit te perdorura per ndertim.

Sipas ketij manuali projektuesit i lejohet qe te marrë në shqyrtim edhe material te tjera,

por rekomandohet që ato perdoren vetem ne ato raste kur specifika e projektit kerkon

shmangie nga ajo qe eshte eksperienca 30 vjecare ne kete fushe.



7.2-MATERIALI I STANDARTIT TE PROJEKTIMIT,SPECIFIKIME Ne tabelat 10 dhe 11 eshtë përcaktuar equivalenca dhe karakteristikat strukturore te

materialeve me baze hidrologjike(HBM).

Në këtë Manual, procesi i projektimit përfshin zgjedhjen shtresave te një pakete duke

përdorur kategorinë e CBGM referuar si C8 /10 (shih më poshtë), dhe me pas

zevendesimin me material alternative nepermjet Faktorit te Ekuivalentimit te

Materialeve (MEF).

C8 /10 është ekuivalente me CBM3 e cila ishte materiali standart i përdorur ne edicinin e

tretë te ketij Manuali, i cili u botua në vitin 1996.

Pranimi i një materiali standart bazë në zhvillimin e analizave dhe me pas zevendesimi i

tij me materiale të tjera mbi bazën e Faktoreve te Ekuivalentimit te Materialeve (MEF) e

thjeshtëson se tepermi procesin e projektimit dhe në të njëjtën kohë lejon gjenerimin e

menjëherëshem te shume zgjidhjeve alternative dhe si rrjedhim edhe krahesimin e

ketyre zgjidhjeve alternative.

Kjo është një metodologji projektimi e perqafuar nga shume projektues te kesaj fushe

dhe kjo per arsye te pervojes se autorit te kesoj metode behet e mundur qe kjo qasje te

jete e shpejtë dhe më rigoroze se sa metodat e perdorura me hershem.

SPECIFIKIME TE MATERIALI STANDARD C8/10 MIX GRANULOR ME

BAZE ÇEMENTO

Tabela dhe grafiket e projektimit (Design Chart) te dhena ne kete Manual bejne qe

perocesi i projektimit te zhvillohet për paketa shtresash ne te cilat baza eshte e perbere

prej Mix Granular me baze Çimento(CBGM) në përputhje me normat e projektimit ne

vendet e perendimit.

Ne keto norma përfshihen dy sisteme klasifikimi për CBGM.

Sistemi i pare ben klasifikimin e CGBM ne funksion te karakteristikave te aftesise

mbajtese sic tregohet ne tabelen 11 ndersa Sistemi i dyte e ben klasifikimin ne funksion

te nderjeve dhe modulit te elasticitetit ne diten e 28 te mostres cilindrike.

Ne kete manual perdoret vetem sistemi i pare.

Rezistenca aksiale ne terheqje = 0.3 (Rezistenca karakteristike cilindrike)2 /3

(pranojme H/D = 2 raportin e dimensioneve te cilindrit)



7.3- MATERIALET PER SHTRESEN E BAZES DHE NENBAZES Me poshte jepet nje diskutim i shkurter per karakteristikat e materialeve te ndryshme qe

mund te perdoren si nenbaza(shtrihet direkt mbi subgrade ne rastin kur kualiteti I ketij

te fundit eshte jo I mire) dhe bazave (shtrihen poshte siperfaqes. Diskutimi kerkon te

permbledhe te gjitha mundesite e mundshme, por vetem disa prej tyre jane mare direkt

ne konsiderate ne katalogun e

projektimit te shtresave.

7.3.1 Nenbaze(subbase) kokrrizore.

Kjo pjese e vendosur midis shtreses se bazes dhe shtreses se fundit te tokes, nuk eshte

gjithmone prezente. Ne shtresat e porteve nenbaza zakonisht eshte nje shtrese e

vazhduar e perbere me materiale te cilat jane mare nga gropa zhavorore, te cilat jane

perdorur ashtu sic jane ose te modifikuara duke eliminuar kokrrizat e ashpra ose ate

shume te imta.

7.3.2 Baza(base) kokrrizore.

Baza eshte vendi ku qendron pjesa e siperfaqes e cila eshte e vendosur mbi subgrade.Ka

dy lloj bazash te cilat varen nga lloji i materialit te perdorur:

Baze kokrrizore dhe baze e trajtuar me binder bituminoz, pucolanik ose hidraulik. Bazat

granulare jane te perbera totalisht ose pjeserisht prej kokrrizash te coptuara te cilat

mund te kene kategori te vazhduar ose uniforme. Sot mix macadam ne te lagesht jane

me shume te perdorura megjithse kjo nuk do te thote qe teknika e kufirit te macadamit

ne te thate nuk duhet konsideruar. Duhet te merret ne konsidrate perdorimi i skorjeve

dhe i materialeve te tjera te panevojshme por mbas coptimit te materialit.

7.3.3 Toke e qendrueshme me cimento

Ky material eshte nje perzierje e tokave te zgjedhura, cimentos, ujit dhe ne disa raste

dhe i aditiveve. Ndryshe nga materialet e diskutuara me siper te cilat perdoren me

shume ne bazat, ky lloj materiali mund te perdoret dhe ne shtresat e bazes dhe te

nenbazes.

7.3.4 Material granular me baze cimento.

Ky material eshte perzierje e agregateve me cilesi te mire te cimentos, ujit dhe ne disa

raste dhe i aditiveve. Agregatet jane plotesisht ose pjeserisht te coptuara. Permasat max

te agregateve nuk duhet te jene me shume se 25mm per te penguar ndarjen dhe

perqindja e grimcave te imta jo plastike te cilat kalojne siten 0.08mm duhet te jete e

vogel. Forma kokrrizore e ketij materiali eshte nje perzierje macadam ne te lagesht.



Permbajtja e cimentos zakonisht vijon midis 3.5 dhe 5% te peshes se agregatit, ndersa

permbajtja e ujit varion nga 4.5 dhe 6.5%.

7.3.5 Perzierja zhavor-skorrje.

Kjo perzierje eshte e bazuar ne te njejta principe si materali granular me baze cimento.

Binderi eshte prej pjesesh granulare te skorrjeve te furnaltave me perberje nga 10 deri

20% te peshes se agregatit. Meqenese binderi eshte pucolane, mund te shtohet nje

agjent veprues sic eshte gelqerja normale me 1% te peshes se agregatit. Gjendet nje

perzierje e vecante zhavor-skorrje e perbere prej agregatesh te kristalizuara te skorrjeve

te furnaltave. Gjithashtu ky material ka perparesi ne krahasim me materialin granular

me baze cimento, eshte me e gjate koha e shfrytezimit, eshte e afte te shperndahet ne

trashesi te ndryshme dhe ka nje lidhje te ngushte midis forces se elasticitetit dhe

modulit te ngurtesimit.Gjithashtu mund te perdoret si alternative brenda distances prej

100 km nga uzina qe prodhon skorrje.

7.3.6 Perzierja zhavor-asfalt.

Ne kete rast perdoret nje emulsion bitumi i ngadalshem, zakonisht me perberje nen 3%

binder asfalti. Emulsionet katonike dhe anionike perdoren ne varesi te llojit te agregatit.

Gjithashtu fortesia e saj eshte me e vogel se materialet granulare me baze cimento. Ajo

ka perparesi nga disa materiale si psh ajo nuk cahet nga tkurrja dhe mund te

shperndahet ne nje rrjesht te gjere ne trashesi.

7.3.7 Beton I varfer.

Ka 2 teknika ne lidhje me kete material, te cilat ndryshojne nga procedurat e vendosjes

dhe permbajtja e ujit qe kerkojne. Teknika e pare merr ne konsiderate nje permbajtje

me te larte te materialit granular me baze cimento dhe si rrjedhim vendoset me rulim ne

vend. Teknika e dyte mer ne konsiderate qe betoni te kete permbajtje me te vogel te

cimentos se normalja (rreth 150 kg/m3 sesa normalja 300 kg/m3 ) dhe vendoset ne

kantier me vibrim.

7.4- MATERIALET PER SIPERFAQEN Materialet per siperfaqet ndryshojne gjeresisht me qellimin e perdorimit ne port. Disa

prej tyre si psh betoni i vibruar mund te konsiderohen me rendesi te madhe ne shtresat

e portit kurse te tjera sic jane shtresat e kullimit mund te perdoren ne rrethana te



caktuara. Megjithese te gjitha mundesite e mundshme jane perfshire, vetem disa prej

tyre jane mare ne konsiderate ne standartet e projektimit te shtresave.

7.4.1 Betoni i vibruar.

Keto shtresa jane te formuar nga pllaka me trashesi te ndryshme qe mund te variojne

me perafersi nga 0.15-0.40m. Siperfaqja e tyre eshte rreth (5x5)m2 dhe trashesia mund

te ndertohet deri diku me e madhe, siperfaqja nuk duhet te jete me shume se 25 here te

trashesise. Eshte menduar se pllakat me trashesi me pak se 0.20m nuk duhet te

perdoren sepse trashesite e vogla rezultojne shume kritike per peshat e renda. Betoni i

perbere me agregate te pershtatshme, min 300 kg/m3 cimento, raporti uje/cimento nen

0.5. dhe aditivet ne baze te kerkesave perzihen, shperndahen, vibrohen derisa te arrijne

homogjenitetin, forcen elastike dhe rezistencen e veshjes se materialit. Forca elastike

eshte karakteristika kryesore e trotuareve me beton ne krahasim me forcen ngjeshese,

gjithashtu mund te vendosen dhe lidhje midis te dyjave. Projektuesit duhet te vendosin

beton HP40 me karakteristika 28 ditore te forces elastike prej 4MPa. Kur perdoret

beton HP35 renia e fortesise duhet te kompesohet duke rritur trashesine me 0.03m.

Pervec kesaj duhet te jete e qarte qe nuk ka rendesi vetem garancia per forcen elastike te

pllakes por gjithashtu karakteristika te larta per forcen e betonit eshte e vetmja garanci

kunder prishjes se betonit nga goditja (psh sip mbajtese te gjirit te detit) dhe sip

ndarese(tek sip ne trafikun e automjeteve).

Atje ku forca elastike nuk mund te vendoset dhe duke u nisur nga

pikpamja e informacionit qe na jepet, betoni HP40 mund te zevendesohet me beton

H300 (me force shtypese 28 ditore prej 30MPa) dhe beton HP35 me beton H250 (force

shtypese 28 ditore prej 25MPa). Ne rruget e medha dhe te ngushta qe kane volum te

madh dhe trafik te ngjeshur, pllakat prej betoni duhet te vendosen ne nje bazament qe

nuk ka erozion. Ne siperfaqet e portit mbeshtetja duhet te jete ne shtresa granulare ose

edhe nen toke nqs ajo ka standarte cilesore. Vendosja mund te kryhet duke perdorur

procedura te ndryshme, duke shperndare betonin midis derrasave ose formave te tjera

te punes, duke e kompaktesuar fillimisht me vibratore te brendshem dhe pastaj me trare

vibrues. Mbas disa oresh nga vendosja (6-18ore), atje ku betoni eshte vendosur me copa,

jane vene re lidhje te terthorta (dhe bashkime gjatesore atje ku copat e betonit jane mbi

5m te gjata)

Perparesite me te medha te ketyre shtresave jane:

-Ato ju qendrojne vendosjes se presioneve te medha.

-Ato japin nje siperfaqe shume te mire per trafikun e mjeteve ne

port.

-Ato jane rezistente nga rreshqitja.



-Ato zakonisht nuk japin deformacione duke i bere shume te pershtatshme per mjetet e

renda ne trafik.

-Siperfaqja nuk dobesohet nga derdhja e vajit, gazit apo produkteve te tjera te ngjashme

dhe as nga temperaturat e larta.

7.4.2 Beton i kompaktesuar me rul.

Keto jane shtresa te rrafshta betoni qe kane permbajtje te vogel te ujit (raporti

uje/cimento eshte 0.35-0.40) te cilat ashtu si materialet granulare me permbajtje

betoni, duhet te kompaktesohen me vibrim dhe me makina rul. Permbajtja e cimentos

eshte te pakten 300 kg/m3 dhe me tip cimento V me pembajtje te larte te hirit. Rendesia

me e madhe per te ardhmen e kesaj shtrese eshte se per konstruksion nuk eshte nevoja

per makineri speciale dhe kryesisht per strukturen e saj qe eshte mjaft rezistente e cila

ben te mundur qe ajo te funksionoje menjehere ne trafik duke evituar periudhen e

zakonshme qe kerkohet per betonin e vibruar. Ne rastin kur ekziston frika se trafiku

mund te shkaktoje shperberje siperfaqesore, betoni i kompaktesuar me rul mund te

mbrohet nga disa veshje siperfaqesore. Gjithsesi keto shtresa kerkojne nje mbeshtetje

me kapacitet te mjaftueshem mbajtes keshtu qe betoni duhet te jete kompakt.

7.4.3 Betoni i perforcuar.

Qellimi i perforcimit te pjeseve ne shtresa eshte te lidhe copat qe tkurren bashke. Nje

rast i vecante eshte fortesimi i rende i betonit qe mund te shfrytezohet per gjiret

mbajtese te kontenierit ku duhet nje garanci e plote.

7.4.4 Shtresat e perforcuara me beton.

Qellimi i perforcimit te pjeseve ne keto shtresa eshte te lidhe pjeset e cara terthor qe

shfaqen ne menyre te pa shmangshme ne gjatesi te pllakes

(8-30m). Kjo siguron tansmetimin e ngarkesave ne te cara, zvogelon permbajtjen e ujit

dhe kullimit dhe pengon zgjerimin e te carave poshte trafikut. Mund te konsiderohet si

nje teknike e vjeter qe ka me shume te meta sesa perparesi e cila nuk ka rruge per te

kompesuar koston e larte te perfshire ne te.

7.4.5 Perforcim i vazhdueshem i shtresave prej betoni.



Bashkime te terthorta jane eleminuar ne keto shtresa fale rritjes se vleres me 0.7% te

hekurit ne komplet seksionin qe nga pjeset e gjata te perforcura. Shfaqen shume te cara

me gjeresi me pak se 0.5mm, zakonisht ne intervale nga 1-3m te cilat praktikisht jane te

pa konceptueshme. Ne shtresat e porteve kjo lloj shtrese mund te jete me interes per

trafikun e rende sepse perforcimi i sigurte kerkon mirembajtje. Vec kesaj trashesia

pllakes mund te jete e vogel deri (4-5cm), gjithashtu kjo nuk e shton koston e

perforcimit te pjeseve.

7.4.6 Beton i perforcuar me shufra.

Porcione te pershtatshme te shufrave te hekurit jane shtuar ne beton per ti dhene veti

fizike dhe mekanike te shtresave tradicionale prej betoni. Pjesa me efektive e ketyre

llojeve te shufrave eshte e perbere prej tel hekuri te terhequr mbarimet e te cilave jane

ne forme kanxhe, forma e te cilave garanton me mire ankorimin ne beton. Shufrat duhet

te lidhen ne formen e nje kreheri per te penguar krijimin e xhungave ne betonin mix.

Puna e fiber - beton peson renie me raportin gjatesi/diameter.

Kur fibrat jane te vendosura ne forme kreheri , diametri ekuivalent eshte me i madh dhe

si rrjedhim puna rritet. Forca e tendosjes se shufrave duhet te jete afersisht 1200 MPa

dhe doza nuk duhet te jete poshte 30-40 kg/m3

Avantazhet me te medha te ketyre shtresave jane:

-Forca me e madhe sidomos forca perkulese dhe rezistenca me e madhe dinamike

lidhese, keshtu trashesia e pllakes mund te pakesohet.

-Rezistence me e madhe lidhje per siperfaqen.

-Tensioni tkurres absorbohet dhe shperndahet me mire,keshtu hapesirat bashkuese

mund te rriten me 50%.

-Rritje qendrueshmerise fale grades se vogel te carjeve.

7.4.7 Pllaka betoni te parapergatitura.

Keto pllaka rrethore ose drejtkendore kane force shtypese te madhe (rreth40MPa). Ato

zakonisht perforcohen dhe mund te pajisen perreth me qoshe mbajtese. Masat e tyre

variojne nga 1.5-3m per anet dhe 0.16-0.l8m te trasha. Ne pergjithesi rezultatet e marra

jane te keqija sepse rrethimet kane synim te humbasin duke shkaktuar deme ne

automjete. Nje bllok betoni i rrafshet 0.25m i gjere me sip prej 2m2 ka treguer

performanca me te mira.

Tiparet me te mira te ketij materiali jane si ne vazhdim :

-Ajo adopton shume zgjidhje te mundshme.

-Arrihen sherbime edhe ne nen toke.

-Lehtesi per rregullime dhe rehabilitime .



-Elementet lehtesisht mund te riperdoren megjithse ne praktike kjo nuk eshte dicka e

thjeshte.

7.4.8 Shtrimi me bllok betoni.

Blloqet e betonit jane elemente te parapregatitura dhe permasat e tyre pengojne

shtrimin me dore. Ato ndryshojne ne varesi te formes por zakonisht jane drejtkendore.

Transmetimi I ngarkesave vertikale drejt bllokut eshte kryesore

per te garantuar sjelljen e tyre dhe eshte arritur nepermjet reres qe mbush vendet ne

fuga. Per te garantuar reagimin ndaj terheqjes horizontale,shtresa e rruges duhet te jete

e perbere prej elementesh rigjide. Rera ne bashkime dhe tek shtrimi i rruges ka efekt ne

kete reagim. Per sa i perket seksionit ne kryqezime, rruget ne keto zakonisht shtrohen

ne bazament granular me permbajtje te vogel te grimcave te imta. Keto lloj shtresash

kane shume karakteristika te njejta si te siperfaqes se betonit, me perjashtimin e

rezistences nga deformimi e cila eshte me e madhe ne blloqet e betonit. Ajo ka

karakteristika te tjera si:

-Siperfaqe drenazhuese

-Hyrje direkte ne sherbimet ekzistuese.

-Aftesia per te mbajtur ngarkesa dinamike goditese dhe statike me qendrese goditese

dhe pika ngarkimi shume te renda pa deformime shume te medha.

-Aftesia per te pershtatur zgjidhje per rregullim atje ku duhet.

Disavantazhi i ketyre shtresave duke u nisur nga fakti qe ato kane fuga te mbyllura,

eshte siperfaqja e tyre e madhe duke e bere ate shume te zhurmshme ne trafik me

shpejtesi te larte. Ne siperfaqet e porteve kjo ka rendesi te vogel duke qene se trafiku

eshte mjaft i vogel. E meta e mundshme ne siperfaqet e shtruara me bllok betoni eshte

se uji nentokesor mund te gerryeje mbeshtetjen duke shkaktuar rreshqitje lokale. Nje

zgjidhje e mundshme mund te jete zevendesimi i pllakes se betonit me beton (psh H -

175) me min e trashesise se mundshme qe eshte 15cm per shtresa te bazes granulare ose

shtresa te trajtuara me cimento.

Duke u nisur nga mundesia e grumbullimit te pisllekut ne pjeset e fugave, disa shtresa

nuk jane te rekomandueshme ne hapesira te medha per magazinim.

Kostoja e larte e shtresave eshte e meta me e madhe e tyre.

7.4.9 Shtrimi me gure

Shtresat me gure jane paraardheset e shtresave prej betoni. Sot ato zevendesojne nje

shtrim shume te kushtueshem duke ofruar avantazhe teknike shume te pakta. Per nje



kualitet te mire duhet te perdoren gure te prere, perndryshe edhe hapsirat e medha jane

te parehatshme per kembesoret.

7.4.10 Shtrimi me asfalt

Tipet themelore te ketyre rrugeve jane si ne vazhdim:

Veshja siperfaqesore konsiston ne cakell te shperndare ose llac (gjithmone me emulsion

bitumi).

-Materiale mix ne te ftohte(te bere me bitum) me trashesi relativisht te vogel 4-8cm.

Perdoren gjithashtu ne rruge provizore ose ne rruge te qendrueshme

-Materiale te perziera ne te nxehte(te bere me bitum) sic eshte asfalto-betoni. Ne rruget

qe kerkojne trafik te rende duhet qe trashesia te jete me pak se 15cm dhe ne disa raste

mund te jete 35-40cm.

Ne disa siperfaqe te caktuara te porteve perdorimi i asfaltit per shtrimin e siperfaqes

eshte i limituar per keto arsye:

-Mund te shfaqen deformime plastike kur kalojne ngarkesa te renda me shpejtesi te

vogel.

-Rezistence e vogel, me presion te kontaktit e madh.

-Atje ku vaji, gazi, ose produkte te tjera te ngjashme jane shperndare, materialet lidhese

bituminoze treten ngadale dhe rruga mund te shkaterrohet.

7.4.11 Shtresat kulluese

Keto shtresa pembajne nje shtrese kompakte te vibruar ne forme cilindrike afersisht

40cm te trashe e mbuluar me makadam pa permbajtje te imtash. Zakonisht u shtohet

cimento me rreshire dhe me pas vibrime cilindrike. Mbas perzierjes lihet derisa te arrije

forcen e kerkuar. Shtresat kulluese perdoren atje ku kerkohet qe shtresat te jene me

shume fleksibel se betoni, rezistente ndaj ndryshimit te temperaturave, derdhjes se vajit

dhe shpimeve.

Ato jane gjithashtu te ndjeshme ndaj tensioneve tendosese qe mund te shfaqen brenda

shtreses. Shtresat e ketij lloji per shkak te cilesive te tyre antiabsorbuese dhe rezistences

shkarrese mund te perdoren ne peshkim.

7.4.12 Shtreter zhavorri

Keto shtresa jane te kufizura nga nje hendek betoni dhe pajisjet do te kalojne ne ane te

shtratit. Nga brenda, shtreterit jane te perbere nga copa zhavori te cilat kane vetem nje

permase me gjeresi 0.35-0.4m, te shtrira ne nje shtrese mbeshtetese , te niveluara dhe te



kompaktesuara ashtu sic duhet. Permasa max e agregatit nuk duhet te jete me shume se

50mm dhe me koeficent Los Angels jo me te madhe se 30.

Forca e ketyre shtresave shtrihet ne qoshe dhe ne rezistencen abrazive te agregatit te

perdorur si dhe ne permbajtjen anesore e imponuar nga hendeku i betonit. Keto

siperfaqe kane nje drenazhim te shkeqyer dhe ne saje te ketij fakti, arrihet nje

shperndarje e shkelqyer e ngarkesave te aplikuara. E meta e madhe eshte se ato jane jo

shume fleksible nga pikpamja e veprimeve prandaj ate jane te paperdorshme.

Duhen mare masa per te garantuar qe grimcat e imta ne thellesi te trotuarit ose anash

siperfaqes te mos prishin shtratin e zhavorit. Si rjedhim ato duhen zgjedhur duke

filtruar ato te nevojshmet. Kur toka nuk eshte e depertueshme mjaftueshem, eshte i

domsdoshem qe sistemi i drenazhit te drenazhoje ujin duke filtruar permes shtratit te

zhavorit. Gjeja kryesore qe kerkohet eshte rilevimi pas disa muajsh perdorimi. Ato

duhen bere ne kohen e duhur per te shmangur pengesat e veprimeve ne port.

7.5-SPECIFIKIME PER MATERIALET E SHTRESAVE

Specifikime per mbushjet e shtresave mbuluese.

Nga njera ane mbushjet e shtresave mbuluese mund te behen prej materialesh te

vecanta por nga ana tjeter mund te perdoren te njejtat materiale si ato qe perdoren per

mbulimin e shtresave tek rruget e gjera me kalldrem. Tokat qe perdoren duke i

klasifikuar nga kategoria me e ulet te ajo me e larte jane: toke e pershtatshme,toke e

zgjedhur,ose toke e zgjedhur me CBR>20.

Specifikime per materialet e shtresave.

Ne pergjithesi tipi i shtresave varet kryesisht nga cilesia e materialeve te perdorura ne

shtresa te ndryshme, keshtu qe difeketet e materialeve mund te kompesohen pjeserisht

ose plotesisht nga trashesia e shtreses e projektuar. Megjithese portet jane te vetme ne

llojin e tyre, vecantia qe vjen pas konstruksioneve ne rruget e gjera duhet te

konsiderohet si pikenisja me e mire. Megithate kufizimet e mundshme ne procedurat e

konstruksionit ne porte duhet vezhguar dhe duhet kushtuar kujdes ne zgjedhjen e

materialeve sa me shume te jete e mundur.

Materiale kokrrizore te palidhura.

Materialet e perdorura jane agregate natyrale te pacoptuara nga gropat me zhavor ose

grumbuj natyrale. Mund te perdoren psh me skorje pa rrezik nga veprimi kimik apo fizik

i ujit apo substancave te tjera. Keto materiale duhet te kene CBR te pakten 20, duke

qene se percakton nje lageshti te mostres kompakte me 97% te max te densitetit te thate.

Materiali gjithashtu duhet te kete limitet e rrjedhshmerise poshte 5 dhe plasticitet



poshte 6. Duhet te shtrohet nje shtrese e vetme agregati atehere kur shtresa eshte nen

300mm e trashe dhe dy shtresa me trashesi afersisht te njejte atehere kur trashesia

eshte me e madhe se 300mm. Materiali duhet te kompaktesohet dhe kjo duhet te

vazhdoje derisa densiteti nuk duhet te jete me pak se 95% e max te testit Proctor qe

eshte kerkuar. Kompaktesimi mund te monitorohet me tekniken e izotropeve. Vlera e

modulit E2 te perftuar nuk duhet te jete me e vogel se 55MPa. Raporti E2 /El nuk duhet

te jete mbi 2. Siperfaqja e mbaruar nuk duhet te ndryshoje nga siperfaqja e projektur ne

asnje menyre me shume se 30mm.

Mix makadam i lagesht.

Mund te perdoren gure te copetuar, gjithashtu gurore ose depozita natyrale te pakten

50% e copezave te perftuara nga sita 5 µm duhet te kene te pakten dy faqe. Vlera

gerryese e LoS Angels duhet te jete poshte 35 dhe ekuivalenti i reres mbi 30. Mix

makadam i lagesht duhet te shtrihet ne shtrese te vetme me nje makine niveluese.

Materialet duhet te kompaktesohen dhe kjo duhet te vazhdoje derisa te arrije densitetin

jo me pak se 97 te max te testit Proctor. Kompaktesimi mund te monitorohet duke

perdorur tekniken e izotopeve. Vlera e arritur e E2 me anen e testit te mbajtjes se pjates

nuk duhet te jete nen 80MPa. Raporti E2 /El nuk duhet te jete mbi 2. Siperfaqja e

perfunduar nuk duhet te ndryshoje nga siperfaqja e projektuar ne asnje pike me shume

se 20mm.

Kufiri I thate I makadam.

Perdoren agregate me te njejten permase ,te ashpra me vlere abrazive te Los Angels 30

ose me pak dhe me te pakten 75% te copave te coptuara me dy ose me shume faqe.

Mbasi agregati eshte shperndare dhe ngjeshur ajo duhet te mbushet me rere. Grimcat

nen 80 µm nuk duhet te jene plastike, te cilat zene jo me shume se 25% te peshes se

materialit.

Toke-cimento.

Toka duhet te plotesoje kerkesat e dhena te tokave te zgjedhura. Çimentoja duhet te jete

sipas te quajtures "force e vogel" tipi (II-25,III-25,IV-25,V-25). Tipi VI I alumino

cimento nuk duhet te perdoret ne asnje rrethane. Permbajtja e ujit ne perzierje gjate

kompaktesimit duhet te jete nje gjysem nga 1% nen optimalen e Proves Procter te

modifikuar.

Mix zhavor-skorrje.



Agregatet e perdorura mund te dallohen nga ato qe perdoren ne materiale granulare me

baze cimento, nga permbajtja e ulet e materialeve me te vogla se 80µm. Ne pergjithesi

nga te gjitha limitet e specifikuara duhet te perdoret shkallezimi GEG 1. Lidhesi duhet te

jete me baze skorrje e granuluar me koeficent reaktiviteti mbi 20 dhe madhesia e

skorrjeve qe duhet shtruar

varet nga kjo vlere : nga 20% te peshes se thate ku agregatet kane koeficent reakteviteti

te ulet deri 10%, ku koeficenti i reaktivitetit eshte mbi 60. Me tej duhet te shtohet 1% e

gelqeres si rregull per te rritur forcen. Procesi i prodhimit dhe shperndarjes ndryshon

nga ato te pershkruara tek materialet granulare me baze cimento.

Mix zhavorr - emulsion.

Specifikimet ne force japin dy limite te klasifikimit: GEA 1 dhe GEA 2. Ndryshimi midis

te dyjave qendron ne treguesin max te permases se agregatit, ne carjet me te vogla qe

mer. Ne te gjitha rastet agregatet duhet te kene vleren e Los Angels jo me te madh se 35,

vleren e coptimit jo me te madh se 35 dhe te

pakten 50% te materialit te trashe, me dy ose me shume carje te faqeve. Indeksi i

plasticitetit te agregateve te imta nuk duhet te jete asnjehere mbi 10 dhe ekuivalenti i

reres duhet te jete te pakten 30. Mix zhavor - emulsion duhen prodhuar ne fabrika ne

menyre te vazhduar. Gjithashtu ato mund te prodhohen ne menyre tradicionale ne

fabrikat e asfaltit. Perzierja mund te vendoset direkt ne kamion dhe kova duhet te jete e

tille qe te evitoje ndotjen ose carjen perpara transportit. Duke qene se transporti nuk

kerkon masa paraprake, materiali mund te transportohet si cdo material tjeter i perziere

ne te ftohte. Perzierja mund te shperndahet ne rastin kur perzierja zhavorr-emulsion

mix duhet te hapet ne trafik para se veshja korresponduese te jete shtruar. Trajtimi

duhet te konsistoje ne shperhapjen e shtreses ne nje mjedis te menjehershem me

emulsion dhe me rere te hapur rreth 4 l/m2

Beton I varfer.

Ky material eshte subjekt i specifikimeve te cilat jane arritur ne disa artikuj te

ndryshem. Çimentoja duhet te jete me force mesatare e tipit (II-35,III-35,IV-35,V-35).

Nuk duhet te perdoret cimento me permbajtje te larte alumini ne asnje lloj

rrethane.Doza e cimentos duhet te jete te pakten 140 kg/m3 . Duhet te perdoren agregate

me te pakten tre permasa : 0-5mm, 5-20mm dhe

20-40mm. Agregatet e imta duhet te kene ekuivalentin e reres mbi 70. Per 28 dite forca

kompresive e betonit duhet te jete te pakten 10 MPa. Prodhimi i betonit ne fabrika duhet

te jete i mjaftueshme per te arritur nje shtrirje te vazhdueshme ne shtresen mbajtese.

Nenshtresa granulare duhet te shtrohet para se betoni te jete hedhur. Perdorimi i

makinave shtruese duhet te arrije nje nivel tolerance sipas kerkesave me pak se 10mm,



me rul prej 3m. Betoni varfer duhet te shperhapet me te njejten teknike si ato te

shtresave te betonit. Duhet te merren te njejtat masa paraprake ne lidhje me

temperaturen, lageshtine e ajrit dhe shiut.

Shtresat prej cimento betoni te vibruar.

Çimentoja duhet te jete e perziere me 'force mesatare' tipi (II-35,III-35,IV-35 dhe V-35).

Gjithashtu alumino cimento dhe cimento me aditive mund te perdoren. Shtrimi nuk

duhet te nise para se te kalojne 2 ore. Gjithsesi betoni duhet te shtrohet kur temperatura

te jete mbi 25°C dhe mbulimi te filloje mbas nje ore. Permasa max e agregatit duhet te

jete mbi 40mm. Ashpersia e agregatit duhet te jete prej te pakten e 3 permasave te

ndryshme: 5-12mm, 12-25mm dhe

25-40mm. Ekuivalenti i reres i agregateve te imta nuk duhet te jete nen 80. Agregatet e

imta duhet te kene nje permbajtje silici prej te pakten 30% ne linjen hyrese dhe 20% ne

te gjitha llojet e tjera te siperfaqes. Perzieja e betonit duhet te jete ne perputhje me te

dhenat e meposhtme.

- UNE 83281 Reduktim i ujit dhe i plasticitetit.

- UNE 83282 R2duktim i ujit me veprim te shpejte.

- UNE 83282 Akselarotor ne vendosjen e betonit.

- UNE 83286 Agjente ngarkues ne ajer.

Perdorimi i secilit prej ketyre perzieresve duhet te jete aprovuar nga inxhinieret

kompetent. Agjentet ngarkues ne ajer duhet te jene ne ate mase qe flluskat qe formon ne

ajer te kene nje diameter midis 10 dhe 200 µm dhe te shperndahen rregullisht jashte

betonit. Nqs superplstifikatoret jane perdorur per te rritur forcen, doza duhet te

limitohet deri ne 0.4 kg/m3 . Ne pergjithesi , betoni HP40 me karakteristika 28 ditore

prej te pakten 4MPa, duhet te perdoret per shtresa. Te carat e betonit te matura me

konin e Abramit nuk duhet te jene nen 0.02 ose mbi 0.06m. Doza e cimentos nuk duhet

te jete nen 300kg per kubik te

cimentos se fresket. Permbajtja e copave qe kalojne ne siten 0.16mm, nuk duhet te jete

me e madhe se 450 kg/m3 te betonit te fresket duke perfshire cimenton dhe perzieresit.

Raporti uje/cimento ne lidhje me peshen nuk duhet te jete mbi 0.5. Shtrirja e betonit

duhet te nderpritet kur bie shi ne menyre te

fuqishme e cila shkakton perkuljen e aneve te pllakes. Kur temperatura te arrije me

shume se 25°C atehere temperatura e betonit duhet te monitorohet ne menyre te

vazhdueshme dhe nuk duhet te kaloje asnjehere vleren e 30°C. Inxhinieri duhet te mare

masa paraprake qe kjo gje te mos ndodhe. Kur temperatura ne ajer eshte nen 5°C,

temperatura e betonit duhet te monitorohet ne menyre te vazhdueshme duke marre

masat paraprake te nevojshme duke perfshire dhe nderprerjen e shtrimit te betonit si

mase e nevojshme. Rekomandohet nje baze parafine e cila sherben si mbeshtetje per

shtresen prej betoni te varfer dhe nje baze rreshire e cila sherben si mbeshtetje per



shtresen prej betoni. Shkalla e shtrirjes se betonit duhet te jete i percaktuar ne baze te

nje testi qe behet ne nje zone dhe duhet te jete te pakten 0.23 kg/m2 per betonin e varfer

dhe 0.25 kg/m2 per shtresat e betonit. Inxhinieri duhet te modifikoje disa raporte te

shperndarjes atje ku kushtet e motit e kerkojne te behet nje gje te tille. Sprucuesit duhet

te sigurojne nje mbulese te vazhduar dhe uniforme per gjate gjithe siperfaqes dhe gjate

pjeseve anesore te pllakes. Ne siperfaqet e vogla te parregullta ose ne siperfaqet qe jane

te pakalueshme nga makinerite, inxhinieri mund te autorizoje perdorimin e

sprucatoreve manuale.

Pllaka mund te jete e permasave afersisht (5x5)m2. Kur vendosja behet me shirita, sapo

betoni nis te forcohet, ne pjeset e bashkimit shfaqen tkurrje terthore cdo 5m. Inxhinieri

duhet te percaktoje masat qe duhen mare per te arritur nje mase te pranueshme dhe ne

siperfaqe per te derdhur betonin dhe te riparoje demet ne siperfaqe. Shmangiet

horizontale qe verehen nuk duhet te jene me te medha se 30mm. Parregullsia ne

tejkalimin e tolerances se lejuar dhe siperfaqet qe permbajne ujra siperfaqesore mund te

rregullohen nga instruksionet e specialitit perkates. Nuk duhet te lejohet te kaloje trafik

konstruktiv deri ne 3 dite mbas shtrimit ose deri sa betoni te kete arritur 8 % te fortesise

se kerkuar. Trafik i pergjithshem nuk duhet te lejohet deri 7 dite mbasi shtresa te jete

shtruar.

Shtresa betoni te perforcuara.

Te gjitha specifikimet qe trajtuam ne shtresat prej cimeto betoni mund te takohen dhe

ne keto shtresa, duke perjashtuar faktin qe nuk meren masa per fugat e bashkimit.

Perforcimi zakonisht konsiston ne deformimin e shufrave te hekurit me nje force prej jo

me pak se 510 MPa. Gjatesia e seksionit terthor duhet te jete 0.6% duke perdorur shufra

me diameter te pakten 16mm. Shufra terthore me diameter 8mm duhet te perdoren si

shufra shperndarese. Shufrat duhet te vendosen ne qender te pllakes.

Perforcimi i shtresave prej betoni me shufra hekuri

Ky material duhet te kete te gjitha specifikat qe jane per shtresat prej cimento te vibruar,

me perjashtim te konsistences: Plastifikuesit duhet te perdoren ne mase me te vogel.

Fibrat duhet te jene te vijezuara me ganxha, me force terheqese jo me pak se 1200 MPa.

Diametri i fibrave duhet te jete 800 µm dhe gjatesia min duhet te jete 0.05m. Te pakten

30 kg/m3 e fibrave duhet te shtohen ne beton ne secilin nga sektoret mbajtes.

Beton i kompaktesur me rul.

Perzierja e agregatit duhet te pershtatet ne varesi te limiteve te klasifikimit gradual. Me

permasa max nga 16 deri 20mm dhe duhet te jete e perbere prej te pakten 2 ose 3

fraksione te ndryshme. Specifikimet qe keto agregate mund te takojne jane te ngjashme



me ato te mix macadamit te lagesht dhe vlera e CBR e perzierjes se agregatit duhet te

jete jo me pak se 65. Çimentoja duhet te jete e perzierjes prej 'force mesatare".

Permbajtja e ujit e perzierjes gjate kompaktesimit duhet te jete me i favorshmi Proctor i

modifikuar. Permbajtja e cimentos duhet te jete min i sasise qe kerkohet per te arritur

forcen e kerkuar, jo me pak se 300 kg/m3 . Koha funksionale e perzieresit duhet qe te

jete e parashikuar. Ne kohe te ngrohte duhet te meren masa ne terren. Betoni duhet te

prodhohet ne fabrikat e grumbullimit dhe ne te gjitha rastet fabrika duhet te jete e

pajisur me mjete qe bejne peshimin e grumbujve. Ne pergjithesi betoni duhet te

transportohet me kamiona te medhenj te hapur. Betoni duhet te kompaktesohet me

vibrim ose me rula prej gome dhe vazhdimisht duhet te kontrollohet per te specifikuar

dendesine. Kur shtrimi eshte bere me breza, duhen mare masa per te arritur qe secili

prej tyre te jete shtruar dhe shperndare ne kohen kur brezi parardhes te jete funksional.

Me qellimin per te penguar tharjen siperfaqesore, mbi beton duhet te shperhapet nje

rrjedhe uji e vazhduar ne kohen para kompaktesimit te betonit dhe deri sa ka

perfunduar ngurtesimi plotesisht. Kur betoni eshte forcuar mjaftueshem, mund te

shohim ne pikat e bashkimit tkurrje terrthore deri ne formimin e pllakave me permasa

5x5 m2 .

Shtresa betoni.

Betoni i perdorur ne keto shtresa duhet te kete karakteristika 28 ditore te forces

shtypese prej te pakten 50 MPa. Betoni duhet te jete i perbere me cimento te tipit 1-45 ,

agregat me v1eren abrasive te Los Angels jo me te madh se 20 dhe rere me permbajtje

secili prej te paktes 30%.

Toleranca gjeometrike qe lejohet ne shtresa eshte ±0.002m, ne cdo lloj drejtimi

horizontal dhe toleranca per trashesine ±0.003m. Rera qe perdoret per nivelimin e

shtreses, nuk duhet te jete me e madhe se 5mm, 15% e kokrrizave te jene me madhesi

me te madhe se 2.5mm dhe 5% e kokrrizave jo me te medha se 80µm. Rera qe perdoret

per mbushjet ne bashkimet nuk duhet te jete me e madhe se 2.5mm me te pakten 15% te

kokrrizave me te vogla se 80 µm. Fillimisht shtresat vibrohen dhe pasi pikat e bashkimit

mbushen atehere aplikohet nje kompaktesim dytesor. Rera e tepert duhet te hiqet.

Veshja siperfaqesore.

Ne kete meterial duhet te perdoren agregate te coptuara, te pastruara, me forme te

rregullt, te jene rezistente (me vleren abrazive te Los Angels nen 30), te mos jene te

lemuara (koeficentin e lemimit ta kene 0.4) dhe te jene uniforme. Atje ku ka pak trafik,

kokrrizat mund te mos jene te lemuara.

Perqindja e binderit dhe agregatit mund te rregullohet me te ashtuquajturen rregulli i

nje-dhjete. Per perdorim te vetem ose per perdorim te dyfishte :



Perqindja e cakullit (D+d)/2 l/m2

Perqindja e bitumit te mbetur : [(D+d)/2]10 kg/m2

Ku D dhe d jane permasat max dhe min (ne mm),respektivisht per cakullin e perdorur.

Perqindja e llogaritur ne kete menyre duhet te konsiderohet thjesht si tregues dhe duhet

te korrigjohet ne elementet e bazes si faktor percaktues i agregatit, thithjes, formes,

depertueshmerise se siperfaqes ne te cilen cakulli eshte hedhur, llojit te binderit qe

eshte perdorur etj. Ne rastin kur teprica e binderit duhet te qendroje e pandryshueshme,

eshte e keshillueshme qe te zvogelojme disi perqindjen e shperhapjes se pare dhe te

rritim perqindjen ne raportin e dyte.

E vetmja teknike e lejuar per shperndarjen e binerit eshte ajo me shperndarje me

cisterne. Per shperndarjen e cakullit ,i cili duhet te jete homogjene ne max, perdoren

shperndares te ndryshem. Ne aplikimet e vecanta, cakulli duhet shtruar me rul me

presion te madh. Per aplikimet dopio para se te shtrohet shtresa e dyte, rekomandohet

qe te rulohet cakulli dhe ruli qe do perdoret te jete i lemuar dhe i shndritshem. Shtresa e

dyte e agregatit duhet te rulohet me te njejten menyre si per aplikacionin e meparshem.

Ne te gjitha rastet, sa me pare te jete e mundur duhet te kalohet ne stadet e ndryshme te

veprimeve.

Material ne forme llaci.

Llojet e ndryshme te ketij materiali siperfaqesor jane karakteristike per bazat qe kane

agregate me permasa te medha dhe perqindjen e shperhapjes midis 5 dhe 20 kg/m2 .

Atje ku perqindja e shperhapjes eshte shume e larte, shtrohen dy shtresa njera pas

tjetres. Agregati qe perdoret eshte rere e coptuar fort dhe shume e paster. Kategoria e saj

duhet te adoptohet me nje nga limitet e specifikuara. Binderi duhet te jete me vendosje

te ngadalshme, i kontrolluar, me emulsion bituminoz, te zgjedhura nga karakteristikat

baze te agregatit, te kushteve klimaterike ku do te behet shtrimi dhe e karakteristikave te

mjeteve te nevojshme per shtrim. Karakteristikat e ketij materiali varen nga qellimi i

perdorimit. Duhet te merren ne konsiderate pikat si me poshte: lloji i llacit, perberja,

shpejtesia e shperhapjes dhe numrit te shtresave. Raportet e perberjeve duhet te

vendosen nga laboratori. Konsistenca dhe testi mekanik i abrazionit duhet te kryhen

shume shpejt. Permbajtja e ujit duhet te varioje nga 8 deri 20% e peshes se agregatit,

nderkohe qe permbajtja e ujit ne emulsionin btuminoz varion nga 10% deri mbi 20%.

Asfalto betoni.

Normalisht si binder mund te perdoret tipi bituminoz b 60/70.

Raportet e copave te agregatit me dy ose me shume faqe duhet te jene te pakten 95% ne

shtresat mbuluese dhe te pakten 75% ne shtresat e tjera. Vlera abrazive e Los Angels per

agregatin duhet te jete 30 ne shtresat e ulta dhe te pakten 0.4 ne shtresat mbuluese, por



gjithashtu kjo kerkese mund te mos meret parasysh kur ka pak ose fare trafik. Te gjitha

pjeset e imta te agregateve duhet te vijne nga shtreter rere natyrale. Raporti max i reres

natyrale ne perzierje nuk duhet te mbi 15%. Raporti i mbushesit plotesues duke

perjashtuar pluhurin qe bashkohet me agregatin ne menyre te pashmangshme, duhet te

jete te pakten 100% shtresat mbuluese dhe 50% ne shtresat e bazes. Ne te gjitha rastet,

cimentoja duhet te perdoret si mbushes plotesues pervec te tjerave te autorizuara nga

inxhinieri.

Kurba ose perzieriet duhet te merret nga limitet e meposhtme:

-Shtresa mbuluese S20

-Shtresa te vendosura menjehere poshte shtresave mbuluese S20

-Shtresa te vendosura nen shtresave paraardhese. G25

Raporti i permbajtjes se mbushesit me binderin per nga madhesia duhet te jete afersisht

1.3 per shtresat veshese, 1.2 per shtresat te vendosura nen atyre mbuluese dhe 1 per

shtresat nen atyre te para.

Kriteri mbushes per asfalto betonin duke perdorur keshillat e Marshallit jane si ne

vazhdim:

Nr i goditjeve ne cdo skaj 75

Qendrueshmeria >10 KN

Ngritja 2-3mm

Boshllek ajri 4-5% ne shtresat mbuluese

5-7% ne shtresat poshte mbulueseve.

6-8% ne shtresat nen shtresave parardhese.

Boshlleqet ne agregatet minerale ≥14 % ne perzierjet S20

≥13 % ne perzierjet G25

Pjerresia max e kurbes ne testet per mekanizmat e rrotullimit ne

intervalet midis 105 deri 120 min nuk duhet te jete mbi 150µm/min per perzierjet ne

veshje.

Ne cdo rast, doza minimale e bitumit asfaltik nuk duhet te jete nen vlerat e

meposhtme(% e peshes se thate te agregatit).

-Shtresat veshese 4.50%

-Shtresat qe shtrihen menjehere nen shtresat veshese 4.25%

-Shtresa nen shtresave parardhese. 3.75%

-Siperfaqet qe nuk kane limite per shtresat e asfalto betonit nuk duhet te jete me e

madhe se limitet e meposhtme.

-shtresat veshese 0.005 m.

-shtresat e meposhtme 0.007 m.



Tabela 10: Grupet e klasifikimit te materialeve te mepareshme dhe ato qe perdoren sot.

Klasifikimi I mepareshem Klasifikimi I Ri

Material me baze Çimento 1 (CBM1)

Mix Granular me baze Çimento C3/4

Mix Zhavorr-Skorje C3/4

Mix me baze Hiri C3/4











Mix Zhavorr-Skorje C12/16 Mix me baze Hiri C12/16



Mix Zhavorr-Skorje C18/24 Mix me baze Hiri C18/24

7.6-FAKTORET E EKUIVALENTIMIT TE MATERIALEVE

Tabela 11 tregon karakteristikat e CBGM siç përcaktohe në normat e projektimit. Vlerat

e forces elastike ne kete tabele jane perdorur ne analizat e zhvilluara per faktoret e

ekuivalentimit te materialeve, faktore te cilet bejne te mundur shkembimin e

materialeve gjate procesit te projektimit.

Megjithatë, vlerat e forcës elastike te treguara në Tabelën 11 mund të tejkalohen ne

strukturen e paketes se shtresave sepse ajo nuk gjendet asnjehere ne kushtet ekstreme te

mbingarkimit.

Tabela 11 përfshin ato vlera të cilat nga analizat tregojnë që mund të jenë te pranishme

në shtresat e projektuara nga metoda te posacme empirike, vlera te cilat janë përdorur

për të ndërtuar tabelen dhe grafiket perfundimtare(Design Chart).



Materiali Standard i përdorur për të ndërtuar Design Chart në botimin e tretë te ketij

manuali ishte C10 Beton i Varfer,nje material qe per 28 dite mostra kubike arrin nje

force kompresive 10N/mm2 ose Çimento e lidhur 3, material qe per 7 dite mostra kubike

arrin një forcë kompresive 10N/mm2 (që është shumë pranë forces kompresive

10N/mm2 te kubit ne 28 ditë). Kjo ndodh për shkak se faktori qe zakonisht përdoret per

te lidhur forcen e arritur ne 7 ditë me ate per 28 ditë është 1.2. Prandaj, një forcë

mesatare e arritur ne 7 ditë prej 10N/mm2 normalisht do të çojë në një forcë mesatare te

arritur ne 28 ditë prej 12N/mm2 . Duke bere nje shpërndarje normale të forcave

individuale te kubikeve do te merrnim nje mesatare prej 12N/mm2 e cila do te jepte si

force karakteristike përafërsisht forcën 10N/mm2 .

Materialit C10 Beton ne normat e reja te projektimit I korrespondon materiali C8 /10, një

material me force kompresive te kubit te arritur per 28 ditë prej 10N/mm2 dhe ky është

sot materiali standart qe perdoret per procesin e projektimit.

Të gjithë vlerat duhet të ndërmerren njesoj si për C8 /10 CBGM. Në rastet kur perdoren

materiale te tjera alternative, atëherë duhet të përdoret Tabela 13 për të ndryshuar të

trashesine qe rezulton duke prdorur C8 /10 CBGM në bazë të Faktoreve te Ekuivalentimit

te Materialeve(MEFs).

Forca perkulese e një pakete shtresash rigjide është proporcionale me dyfishin e

thellesise dhe është në proporcion të drejtpërdrejt me forcen elastike.

Shtangësia e nje një pakete shtresash rigjide është proporcionale me thellesine e saj ne

fuqi te tretë dhe është në proporcion të drejtpërdrejt me forcen elastike të saj.

Në rastin e materialeve me baze hidraulike( HBMs),Faktoret te Ekuivalentimit te

Materialeve(MEFs) janë bazuar në aftesine mbajtese te tyre, ndërsa në rastin e

materialeve bituminoze janë bazuar në shtangësi.

TABELA 11: Klasifikimi i matrialit Mix Granulor me baze Çimento(CBGM)

Rezistenca

kompresive

karakteristike 28

EMERTIMI Rezistenca ne

terheqje



TABELA 12-Klasifikimi i matrialeve te tjera Mix zhavorr-skorje, Mix me baze Hiri.

7.7-TABELA E FAKTOREVE TE EKUIVALENTIMIT TE MATERIALEVE

Dite (N/mm2) (N/mm2)

Rezistenca

Cilindrike

(H/D = 2)

Rezistenca

Cilindrike

ose kubike

(H/D = 1)

No Requirement C0 0

1.5 2.0 C1.5/2.0 0.39

3.0 4.0 C3/4 0.62

5.0 6.0 C5/6 0.87

8.0 10.0 C8/10 1.18

12 15 C12/15 1.55

16 20 C16/20 1.87

20 25 C20/25 2.17

Rezistenca karakteristike

kompresive 28 Dite (N/mm2)

EMERTIMI

Rezistenca ne

terheqje

(N/mm2)

Rezistenca

Cilindrike

(H/D = 2)

Rezistenca

Cilindrike

ose kubike

(H/D = 1)

1.5 2.0 C1.5/2.0 0.39

3.0 4.0 C3/4 0.62

6.0 8.0 C6/8 0.98

9.0 12.0 C9/12 1.28

12 16 C12/16 1.55

15 20 C15/20 1.80

18 24 C18/24 2.02

21 28 C21/28 2.24

24 32 C24/32 2.44

27 36 C27/36 2.64



Përvoja në përdorimin e Faktoreve te ekuivalentimit te Materialeve ne procesin e

projektimit te shtresave rigjide ka treguar se brenda një game të kufizuar mundesish,

mund të provohet ne menyre efikase duke u nisur nga nje zgjidhje e dhene gjetja e

zgjidhjeve te tjera alternative, ku secila do te kishte aftësi të ngjashme strukturore.

Kurdo që te behet zëvendësimi i materialeve, projektuesi duhet të sigurojë që materiali i

propozuar është i përshtatshme për qëllimin e projektit, duke marrë në konsiderate

funksionet dhe pozicionin e materialit brenda struktures se paketes se shtresave.

Për shembull, do të ishte gabim te futnim, le te themi, materialin shkemb te copetuar ne

vend te një materiali me baze te lidhur në një pozicion ku nderjet arrijne vlera te tilla qe

mund të çojnë ne paqëndrueshmërinë e materialit. Duhet të konsiderohen vetëm ato

materiale te provuara nga eksperienca se mund te kryejne funksionin e kerkuar.

Materialet duhet të përdoren vetëm në kombinime konvencionale.

Marrëdhënia midis trashesise se shtreses dhe nderjeve te lejueshme jepet nga relacioni

me poshte:

dere = dstand x (σstand /σere)1/2

ku:

dere = trashesia e bazes e korrigjuar per materialin alternativ .

σere = Sforcimet e lejuara per materialin alternativ.

dstand = trashesia e percaktuar gjate projetimit per materialin standart

C8 /10 CBGM

σstand = Sforcimet e lejuara per materialin standart C8 /10 CBGM

Per shembull;

Nqs ne tabelat e grafiket e perdorur per projektimin e vepres tregohet se trashesia e

shtreses per materialin standart C8 /10 CBGM duhet te merret 450mm atehere nqs do ta

zevendesonim me nje material C5 /6 trashesia e shtreses duhet te zgjidhet 450 x 1.16 =

522mm.

Tabela 13-Faktoret e ekuivalentimit te materialeve

Grupi I Materialit Klasa e Materialit Faktori I

Ekuivalentimit te



Materialit (MEF) MATERIAL MIX ME BAZE

HIDRAULIKE

C1.5/2.0 1.74

C3/4 1.38

C5/6 1.16

C6/8 1.10

C8/10 1.00

C9/12 0.95

C12/15 0.87

C15/20 0.79

C16/20 0.79

C18/24 0.76

C20/25 0.74

C21/28 0.72

C24/32 0.68

C27/36 0.63

Grupi I Materialit Klasa e Materialit Faktori I

Ekuivalentimit te Materialit (MEF)

BETONI

C8/10 1.00

C12/15 0.87

C16/20 0.79

C20/25 0.74

C25/30 0.60

C28/35 0.62

C32/40 0.60

C35/45 0.58

Grupi I Materialit Klasa e Materialit

Faktori I Ekuivalentimit te Materialit

(MEF)

M A T E R I A L

m e

b a z e

Ç I M E N T O

T E

Z A K O N S H E M CBM1

( me 4.5N/mm2 rezistenca karakteristike kubike)

1.60



CBM2 (me 7.0N/mm

2 rezistenca karakteristike kubike)

1.20

CBM3 (me 10.0N/mm


1.00

CBM4 (me 15.0N/mm


0.80

CBM5 (me 20.0N/mm


0.7

Beton I varfer per shtresa te

depertueshme

1

Material me

baze

Bituminoze

HDM 0.82

DBM 1.00

HRA 1.25

Material i

palidhur

Shkemb I copetuar per nen-bazen ku

CBR>80% 3.00

Shtrim me

Bllok

Betoni

Blloqe betoni per shtrimin e

siperfaqes (80mm blloku and 30mm

shtresa)

1.00

Keto tabela jane perpiluar per materialin standart CBGM me Rezistence ne Perkulje ne

vlera sic tregohet ne tabelen me poshte:

Ngarkesa njesore ekuivalente

REZISTENCA(N/mm2)

>250000 1.3

250000 deri 1.5*106 1.1

1.4 deri 4 0.9

4 deri 8 0.7

8 deri 12 0.5

7.8-KARAKTERISTIKAT KRYESORE TE SHTRESAVE

Karakteristikat kryesore te shtresave te trotuarit janë paraqitur në tabelën 14. Ne kete

rast eshte supozuar se sipërfaqja përbëhet nga blloqe betoni per shtrim me 80mm

trashesia dhe 30mm material lidhes te shtruar.



Përvoja ka treguar se materialet alternative per siperfaqen e trotuarit kanë pak ndikim

mbi qendrueshmerin e trotuarit dhe keto materiale alternativë mund të zevendesohen

pa patur ndikim te madh në performancën përgjithshme te struktures.Në analizen e

Elementeve Fundor, sipërfaqja është modeluar si një shtrese homogjene me treashesi

110mm prej një materiali me modul te elasticitetit te barabarte me 4,000 N/mm2 dhe

koeficient I Puasonit 0,15. Keto vlera jane gjetur edhe ato qe i afrohen me shume

karakteristikave te blloqeve te betonit te perdorur per shtrim te siperfaqes edhe

materialeve me baze bituminoze qe perdoren per te njejtin qellim. Moduli I elasticitetit

per materialin standart te bazës C8 /10 është supozuar të jetë 40000 N/mm2 , e cila është

një vlere shume e lartë.

Normat e projektimit ne europe rekomandojne vlerat e mëposhtme për Materialet me

baze Çimento të lidhura.

Tabela 14: karakteristikat e materialeve te shtresave

Lloji I Materialit

MODULI I ELASTICITETIT (N/mm2)

Agregat

Granulor

Agregat Shkemb

I Copetuar

Material me baze Çimento 3 33,000 35,000



Marrja e një vlerë të lartë te Modulit te Elasticitetit është në fakt një supozim

konservativ. Elementet e Shtanget brenda çdo strukture nen veprimin e ngarkesave

japin sforcime te brendshme me vlera me te medha se sa shume elemente fleksibël.

Moduli i elasticitetit Dinamik qe është e përdorura në këtë Manual tregon reagimin e

paster te materialit i cili nuk i merr parasysh zbutjet qe mund te pesoje materiali

(tendenca e materialeve te betonit ne veprimin e sforcimeve eshte te ndryshoje formen)

dhe eshte i ngjashem me modulin e percaktuar nga testi statik.

Kjo do të thotë se ky modul është më i lartë se sa moduli statik.

Tabela 15: Karakteristikat e materialeve te shtresave te perdorura per gjenerimin e

tabeles dhe grafikeve te projektimit

Shtresa MODULI I ELASTICITETIT,

E (N/mm2)

KOEF. I

PUASONIT

Siperfaqja (CBP) 4,000 0.15

Baza (C8/10) 40,000 0.15

Nen-Baza 500 0.30

Themeli 250 0.35



Sub-grade 10 x CBR 0.40

7.9-KRITERET E ZGJEDHJES SE SHTRIMIT ME BLLOQE BETONI

Në rastin e Blloqeve te betonit te shtruar me 80mm trashesi dhe dimensione ne plan

200mm x 100mm te shtruara në forme zigzag duke perfshire edhe fugat e kanalet eshte

vertetuar se shfaq një nivel të lartë të stabilitetit dhe aftesise mbajtese. Megjithate edhe

lloje të tjera materialesh e modelesh per shtrimin e trotuarit gjithashtu mund të jene të

kënaqshme dhe përdoruesit i këshillohet te kerkoje udhezimet te aprofonduara ne

guidat e projektimit ne ato raste kur deshiron te devijoje nga ajo qe eshte nje zgjidhje e

provuar e suksesshme.

Duhet patur parasysh per ato raste kur projektuesi do te rriti stabilitetin duke marre në

konsideratë përdorimin e specifikuar te materialeve te shtrimit me brenda fugat midis

blloqeve te betonit te parapergatitur me rere te imet sic përdoren për autostradat.

Kjo do të ndihmojë për të shmangur paqëndrueshmërine e sipërfaqes ne rastet me

problematike qe mund te jene kur mekanizmat e makinerive jane ne levizje ndersa vinci

eshte në prehje ose kur mekanizmi i Vincit (RTGs) kthehen 90º ndërsa automjeti

mbetet në prehje, siç tregohet në figurën 2. Megjithatë, për levizjen e normale te

automjeteve duhet të mjaftojnë fugat me rere te imet.

Në disa situata, duhet marre ne konsideratë materiali lidhes stabilizues në mënyrë që të

sigurohen karakteristikat e nevojshme per siperfaqen. Per siperfaqet me material me

baze bituminoze duhet te ushtrohet nje kujdes i vecante, sidomos në kushte ekstreme të

klimës dhe zonat ku do te behet magazinimi i konteniereve. Materialet me baze bitumi

jane te papërshtatshëm për të perballuar veprimin e ngarkesave statike dhe frenimin e

mekanizmave ne kthesa te ngushta. Depërtueshmeria e bitumit si dhe madhesia e

grimcave jane shume te rendesishme ne kete pike.

Depërtueshmeria e bitumit nuk duhet të kalojë 50 dhe madhesia e grimcave nuk duhet

te tejkaloje 10mm.

Zgjedhja e sipërfaqes se trotuarit është konsideruar se varet kryesisht nga rezistenca dhe

karakteristika te tjera qe plotesojne kërkesat e mirefunksionimit te siperfaqes, sic jane

aftesia mbajtese, pershtatshmeria etj, pavarësisht nga kushtet në terren.



Figure 2: Disa makineri arrijne te kthejne rrotat e tyre 90º duke mos qene ne levizje. Kjo mund te sjelli paqendrueshmeri te siperfaqes

8.NGARKIMI I SHTRESAVE

8.1-NGARKESA NJESORE EKUIVALENTE (SEWL)

Regjimi i ngarkimit që do të përdoret për llogaritjet është i lidhur me Ngarkesen

Ekuivalente Njesore qe përfaqeson gjendjen aktuale te ngarkesave. Kur procesi i

projektimit fillon ketu zakonisht nuk ekziston nje vlere unike qe te karakterizoje

gjendjen e ngarkimit, rrjedhimisht është e nevojshme që të mblidhen te gjitha te dhenat

e disponueshme ne lidhje me ngarkimin e mjedisit në mënyrë që të nxirret nje vlere e

Ngarkeses Ekuivlente Njesore (SEWL) që do të përdoret ne procedurën e projektimit. Së

pari eshte i nevojshem informacioni lidhur me llojet e ngarkesave qe mund të pritet te

ekzistojne te cilat jepen nepermjet faktoreve te ndryshem të cilët duhet të merren



parasysh. Me pas nepermjet nje metode racionale do te percaktohet ngarkesa

ekuivalente e kërkuar.

Figura 3: Disa makineri mund te ngrejne kontenier 12.2m te gjate, te rende duke

aplikuar ne aksin e perparme nje ngarkese 100t.

Figura 4: Nje makineri me

kater rrota transportuese

mund te aplikoje nje ngarkese

deri 20t.



8.2-NGARKESA E APLIKUAR NGA PAJISJET LEVIZESE Shumë shtresa rigjide janë të ngarkuara nga te njejtat mjete qe hasen ne autostrada ose

nga mekanizma dhe pajisje te tonazheve me te renda. Ngarkesa maksimale ne aks te

mjetit e percaktuar me ligj në një autostradë është

11.500 kg por anketat tregojnë se disa automjetet janë të mbingarkuara dhe e kalojne

kete peshe. Eshte rekomanduar që në mungesë te të dhënave më të sakta,ne trotuaret

me shtresa rigjide te pranohet si vlere maksimale e ngarkeses aksiale vlera 14.000kg.

Kjo vlere merr parasysh fuqine dhe dimaniken e mekanizmave. Mund të ndodhe qe te

projektohet ne paketen me shtresa rigjide per me pak automjete, le te themi 5% e totalit

te automjeteve qe pritet të kalojne nëpër pikat më te ngarkuara te trotuarit dhe kjo për

shkak se vetem nga disa makina do të aplikohen dinamika te plotë mbi shtresa.

Figura 5: Trailerat mund te kene tre akse me rrota ku secili prej tyre aplikon nje

ngarkese prej 11t, gjithashtu mekanizmi prej hekuri ne fund te makines mund te

aplikoje mbi shtresa ngarkesa edhe me te medha ne momentet e parkimit



8.3-PERCAKTIMI I NGARKESES KRITIKE Ne shume raste ne shresat rigjide ngarkesa i kalon nivelet e autostradës, kjo per arsye te

transportimit te kontenierëve nga makinerite e renda.

Në raste të tilla, vlera e projektimit te ngarkeses se mekanizmit varet nga gama e

ndryshimit te peshes se konteniereve ose materialeve të tjera qe transportohen.

Procesi e projektimit duhet të jetë i bazuar në ngarkesen kritike, e cila është ngarkesa,

vlera e së cilës dhe numri i perseritjeve i shkakton demet me te medhe trotuarit. Duhet

patur parasysh se nje numer me i vogel perseritjesh i nje ngarkese me te madhe sjell me

shume deme per trotuarin se sa nje numer i madh perseritjesh i nje ngarkese me te

vogel. I gjithë regjimi i ngarkimit duhet të shprehet si një numër perseritjesh te

ngarkeses kritike. Vlerësimi i ngarkesës kritike dhe numrit efektiv te perseritjeve te saj

percaktohet si më poshtë.

8.4-SHPERNDARJA E PESHES SE KONTENIEREVE

Tabela 16 tregon shpërndarjen e peshes se kontenierëve te hasur ne nje situate normale

ne porte per konteniere 12.2m dhe kontejnerë 6.1m. Ne rastet kur jane te disponueshme

të dhënat lokale, ato mund të përdoren në vend te Tabeles 16.



Për secilen peshe kontenieri te treguar në Tabele, llogariten efektet dëmtuese te

shkaktuara gjate transportimit te tij nga makinerite e posacme. Kjo llogaritje behet

mepermjet ekuacionit te mëposhtme:

D = (W/12000)3.75 (P/0.8)1.25 x N

Ku:

D => efekti demtimit

W => ngarkesa e mekanizmit qe i korrespondon peshes se kontenierit

P => presioni ne goma

N => vlera ne % e marre ne tabelen 16

Figura 6: Keto makineri perdoren me shume ne rastet kur duhet te transportohen konteniere ne nje distance te konsiderueshme 8.5-PESHA KRITIKE E KONTENIEREVE



Pesha e kontenierit që çon në vlere me te madhe efektin e demtimit D quhet pesha

kritike e kontenierit dhe të gjitha llogaritjet pasuese duhet të bazohen mbi këtë

ngarkese. Përvoja ka treguar se kur 100% e kontenireve qe transportohen jane 12.2m ,

Pesha kritike është 22.000kg dhe kur 100% e kontenireve qe transportohen jane 6.1m,

Pesha kritike është 20.000kg. Në përgjithësi, kur kemi kontenire ndermjet 12.2m dhe

6.1m kemi nje Peshe kritike te kontenierit 21.000kg. Këto vlera mund të përdoren në

llogaritjet paraprake. Numri i perseritjeve që do të përdoret per projektin llogaritet me

saktësi duke përdorur një sistem te vleresimit te peshes se konteniereve. Megjithatë, në

qoftë se numri i përgjithshëm i perseritjeve eshte llogaritur vetëm nga të dhënat

operative atehere do te gjenerohet një gabim i papërfillshëm. Në rastin e projektimit te

shtresave ne te cilat automjetet qe do te gjenerojne trafikun jane te njejte me ato ne nje

autostradë, mund të përdoret si vlere ekuivalente e mekanizmit vlera 70kN. Pesha e

konteniereve 12.2m ndryshon nga 37000kg kur kontenieri eshte bosh ne 30250kg kur

eshte i mbushur ne kapacitetin maximal te tij.

Tabela 16: perqindjet shperndarjes se peshes se konteniereve 12.2m dhe 6.1m me pesha

te ndryshme per 5 lloje kombinimesh midis tyre



PESHA E KONTENIERIT

PROPRTION OF 40ft dhe 20ft KONTENIER

100/0 60/40 50/50 40/60 0/100

0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

1000.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

2000.00 0.00 0.18 0.23 0.28 0.46

3000.00 0.00 0.60 0.74 0.89 1.49

4000.00 0.18 1.29 1.57 1.84 2.95

5000.00 0.53 1.90 2.25 2.59 3.96

6000.00 0.98 2.17 2.46 2.76 3.94

7000.00 1.37 2.41 2.67 2.93 3.97

8000.00 2.60 3.05 3.16 3.27 3.72

9000.00 2.82 3.05 3.11 3.17 3.41

10000.00 3.30 3.44 3.48 3.52 3.66

11000.00 4.43 4.28 4.24 4.20 4.04

12000.00 5.73 5.24 5.12 4.99 4.50

13000.00 5.12 4.83 4.76 4.69 4.41

14000.00 5.85 5.38 5.26 5.14 4.67

15000.00 4.78 5.12 5.21 5.29 5.63

16000.00 5.22 5.58 5.67 5.76 6.13

17000.00 5.45 5.75 5.83 5.91 6.21

18000.00 5.55 5.91 6.00 6.10 6.46

19000.00 6.08 6.68 6.83 6.98 7.58

20000.00 7.67 8.28 8.43 8.58 9.19

21000.00 10.40 8.93 8.56 8.18 6.72

22000.00 9.95 7.60 7.02 6.43 4.08

23000.00 5.53 4.31 4.00 3.69 2.47

24000.00 2.75 1.75 1.50 1.25 0.24

25000.00 0.95 0.63 0.55 0.47 0.15

26000.00 0.67 0.40 0.33 0.27 0.00

27000.00 0.72 0.43 0.36 0.29 0.00

28000.00 0.53 0.32 0.27 0.21 0.00

29000.00 0.43 0.26 0.22 0.17 0.00

30000.00 0.28 0.17 0.14 0.11 0.00

31000.00 0.03 0.02 0.02 0.01 0.00

32000.00 0.03 0.02 0.02 0.01 0.00

33000.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

34000.00 0.05 0.03 0.02 0.02 0.00

FIGURE 7a



Ne porte perdoren pajisje te vecanta per ngritjen e kontenierve bosh deri ne 8m lartesi

sic tregohet ne figure. Duhet te tregohet kujdes qe pirgu me kontenier te qendroje ne

stabilitet edhe ne veprimin e forces se eres. Kjo shpesh here arrihet duke vendosur ne

bazen e pirgut ato kontenier me perimeter me te madh.

FIGURE 7b

8.6-EFEKTET E GOMAVE TE MAKINERIVE



Siperfaqja e kontaktit të një gome te nje makinerie transportuese supozohet të jetë ne

forme rrethore me një presion kontakti të barabartë me atë të presionit të gomave.

Disa prej pajisjeve më të mëdha mund të jenë të pajisura me goma për funksionimin

mbi tokë te butë. Kur të tilla goma kalojne mbi trotuarin e betonit atehere siperfaqja e

kontaktit nuk është me rrethore dhe presioni qe peson zona e kontaktit është më e

madhe se presioni i gomave. Ky presion me I madh ka pak efekt në rastet e betonit te

hedhur ne vend, por mund të ketë një efekt mbi stabilitetin e blloqeve te betonit qe

perdoren per shtrimin e trotuarit, te siperfaqeve me material HDM ose DBM.

Mekanizmat per transportimin e konteniereve me goma pneumatike normalisht kane

një presion të gomave prej përafërsisht 1.0N/mm2 . Disa lloje trilerash neper terminale

janë pajisur me goma të ngurta. Presioni ne siperfaqen e kontaktit te ketyre gomave

varet nga ngarkesa ne rimorkio, por një vlerë prej 1.7N/mm2 është tipike e ketyre

gomave dhe presioni i lartë dhe shpërndahet në menyre të kënaqshme ne trotuar,në

mënyrë që Design Chart mund të përdoret direkt.

8.7-EFEKTET DINAMIKE

Efektet e dinamike te ngarkeses te shkaktuara nga kthesat, përshpejtimi, frenimi dhe

disnivelet ne sipërfaqe janë marrë në llogari nga faktori fd.

Ne ate seksion ku shtresat i nenshtrohen veprimit te efeketeve dinamike, vlera e

ngarkeses se mekanizmit rregullohet nga faktori fd te dhënë në tabelën 17. Në disa porte,

dhe industri te tjera te ngjashme se fundmi po futen makineri me shpejtësi te lartë te

automatizuara. Nqs hasen keto raste rekomandohet që faktorët në tabelën 17 të rriten

me 50%.

p.sh. një vlerë prej 10% duhet të rritet në 15% ose një vlerë prej 60% duhet te rritet në

90%.

Tabela 17: Faktori dinamik ne perqindje sipas se cilit duhet te rritet vlera e ngarkeses

statike.

Gjendja Lloji I Makinerise fd



Frenim

Reach Stacker/Front Lift Truck ±30%

Straddle Carrier ±50%

Side Lift Truck ±20%

Tractor and Trailer ±10%

Rubber Tyred Gantry Crane

(RTG)* ±10%

Kthesa






(RTG)* zero

Pershpejtim





Rubber Tyred Gantry Crane (RTG)* ±5%

Sip. joenjetrajtshme






(RTG)* ±10%

Ne rastet kur dy apo tre prej këtyre kushteve të zbatohen njëkohësisht, fd duhet të

marren parasysh efektet e shumëfishta dinamike. Për shembull, në rastin e një

makinerie ngritese gjate marrjes se ktheses dhe përshpejtimit apo rritjes se shpejtesise

ne terren te pabarabartë, faktori dinamik qe do te merrte parasysh keto efekte është

40%+10%+20% ,përkatësisht 70%, pra ngarkesa statike e mekanizmit duhet te rritet me

70%.

Në rastin e frenimit, faktori dinamik është shtues(pozitiv) për rrota e përparme dhe

pakesues(negativ) për rrotat e pasme.

Në rastin e makinerive ku rrotat jane shume te vendosura prane njera tjetres,afer

qendres (p.sh. makinerite transportuese), faktori dinamik per frenimin dhe

përshpejtimin që do të zbatohen reduktohen sipas gjeometrisë pajisjes.

8.8-NGARKESA E SHKAKTUAR NGA VENDOSJA E KONTENIEREVE



Ngarkesa statike nga vendosja e konteniereve aplikon nje presion shumë të lartë ne

trotuar. Ky presion mund të asimilohet nga betoni ose blloku i betonit per shtrim por

mund te shkaktohen disa dëme sipërfaqësore ne sipërfaqe.

Konteinerët zakonisht grumbullohen ne rreshta ose blloqe te cilat pergjithesisht deri me

sot nuk i kalonin tre metra lartesi dhe maximumi i mundshem ishte 5m lartesi.

Megjithatë, kohëve të fundit kontenieret kane filluar te grumbullohen me blloqe deri ne

8m lartesi. Vendosja e konteniereve 178mm x 162mm dhe shpesh ata japin nje

projeksion 12.5mm nën pjesen e poshtme te konteinerit. Tabela 18 jep vleren maksimale

te ngarkesave dhe te presionit per blloqet e grumbullimit te kontenierve per lartesi te

ndryshme. Meqenese ka shume pak mundesi qe te gjithe kontenieret te jene te

shfrytezuar ne te gjithe kapacitetin e tyre pesha bruto maksimale do të reduktohet sipas

shumes se treguar ne tabele. Vlerat e treguara në tabelën 18 mund të përdoren në

mënyrë të drejtpërdrejtë në Design Chart. Në rastin e konteinerëve te zbrazët ngarkesa

ne trotuar mund të llogaritet në bazë konteinerëve 12.2m me peshe 3.800kg dhe

konteinerë 6.1m me peshë 2.500kg.

TABLE 18: Ngarkesa e transmetuar ne shtresa nga vendosja e konteniereve.

LARTESIA E BLLOKUT TE

KONTENIERVE TE

GRUMBULLUAR

REDUKTIMI I PESHES

NETO

SFORCIMET NE SIP. E

KONTAKTIT (N/mm2)

NGARKESA NE SHTRESA(kN)

SINGLY RRESHTIT BLLOKUT

1 0 2.59 76.2 152.4 304.8

2 10% 4.67 137.2 274.3 548.6

3 20% 6.23 182.9 365.8 731.5

4 30% 7.27 213.4 426.7 853.4

5 40% 7.78 228.6 457.2 914.4

6 40% 9.33 274.3 548.6 1097

7 40% 10.9 320 640 1280

8 40% 12.5 365.8 731.6 1463

FIGURA 9: Demtimi i siperfaqes se betonit per shkak te ngarkeses se aplikuar nga kontenieret e grumbulluar. Nqs deformimi arrin 12mm behet e pamundur per strukturen te jete funksionale.



8.9-MEKANIZMAT(RROTAT) E TRAILERAVE Shpesh takohen dy palë rrota të vogla ne trailera të cilat janë

88mm te gjera x 225mm në diametër siç tregohet në Figuren 10. Kur traileri është i

parkuar, siperfaqja e kontaktit është përafërsisht (10 x 88)mm2 dhe presioni 40N/mm2 .

Disa trailera kanë nje bosht metalik siç tregohet në figurën 5 me permasë 150mm x

225mm dhe prodhojnë ne siperfaqen e kontaktit presionin 2.0N/mm2 , i cili është mjaft i

ulët për të shkaktuar ndonje vështirësi në siperfaqe.

Figure 10:Keto rrota te trailerave mund te krijojne probleme ne materialet bituminoze

te siperfaqes.



8.10-FAKTORET E EKUIVALENTIMIT TE NDIKIMIT TE RROTAVE

Nderjet e lejuara qe perdoren ne procesin e projektimit jane nderjet terheqese

horizontale në pjesen e poshtme te bazës. I vetmi përjashtim behet në rastin e un-

dowelled, skorje betoni ku nderjet terheqese horizontale në krye të skorjeve bëhen

kritike në rastin e ngarkimit këndor. Keto shtresa jane të rralle per projektim te

trotuareve me shtresa rigjide ne industritë e rënda. Nëse është vetëm njëri mekanizem

(rrote e makinerise) qe konsiderohet, nderjet maksimale horizontale ndodhin nën

qendrën e mekanizmit dhe reduktohen sipas distances nga qendra e aplikimit. Nëse dy

mekanizma(rrota) janë mjaft afer njera tjetres nderjet nën secilin mekanizem do te

rriten me nje madhesi qe perfaqeson mekanizmin tjeter.

Mekanizmi i afersise është trajtuar me metodën e përshkruar këtu dhe kërkon te njihet

CBR e tokes. Ngarkesat e mekanizmave janë modifikuar nga faktoret e ekuivalentimit te

ndikimit te rrotave te treguar ne Tabelen 19.

Keta fakore jane nxjerre si me poshte:



Nqs nuk do te merrej parasysh afersia ndermjet rrotave atehere do te kishim vetem

nderjet maximale direkt nen mekanizmin e ngarkuar. Ne rastin kur kemi nje

mekanizem te dyte ne afersi te te parit ai do te shkaktoje nderje tangenciale pikerisht

poshte mekanizmit te pare. Keto nderj tangenciale i shtohen nderjeve te shkaktuara nga

mekanizmi i pare. Faktori i ekuivalentimit te ndikimit te rrotave shprehet nga raporti i

shumes se ketyre nderjeve me nderjet radiale qe shkaktohen nga mekanizmi i pare. Me

ekuacionet me poshte llogariten nderjet qe japin 2 mekanizmat.

𝜎𝑅 =𝑤

2𝜋[3𝑟2𝑧

𝛼3/2−

1 − 2𝜇

𝛼 + 𝑧𝛼12

]

𝜎𝑇 =𝑤

2𝜋[1 − 2𝜇] [

𝑧

𝛼3/2−

1

𝛼 + 𝑧𝛼12

]

Ku:

𝜎𝑅 = Sforcime radiale

𝜎𝑇 = Sforcime tangenciale

𝑤 = Ngarkesa

r = Distanca ndermjet 2 mekanizmave

z = ulja ne piken e aplikimit te sforcimit

𝜇 = Koeficienti I Puasonit

𝛼 = 𝑟2 + 𝑧2

Kur me shume se dy mekanizma ndodhen ne afersi ndermjet tyre sforcimi radial nen

mekanizmin kryesor do te duhet te rritet qe te perfshije edhe sforcimet tangenciale te 2

ose me shume mekanizmave te tjere. Ne tabelen 19 shihet se faktoret e ekuivalentimit

varen nga hapsira ndermjet mekanizmave dhe thellesia deri ne fund te bazes se

trotuarit. Kjo thellesi quhet thellesi efektive dhe perfaqson thellesine nga siperfaqja e

trotuarit deri ne fundin e shtreses se bazes, deri ne filimin e sub-grade.



Effektive depth = 300 ∗ √35000

𝐶𝐵𝑅∗10

3

Ku CBR tregon fortesine e tokes, sub-grade

Pra,si shembull marrim makineri transporti me 3 mekanizma ne aksin e perparem te

saj. Ngarkesa kritike do te aplikohej nga mekanizmi qendror, pra edhe nderjet kritike do

te shfaqeshin ne siperfaqen poshte tij. Le te supozojme se trotuari me shtresa rigjide

eshte projektuar ne toke me CBR = 7% dhe mekanizmat anesor jane larg qendres

600mm. Nga formula me siper mund te nxjerrim:


7∗10

3= 2381𝑚𝑚

Duke interpoluar vlerat ne Tabelen 19 faktori ekuivalentimit te ndikimit te rrotave

rezulton te jete 1,86. Ky faktor duhet të aplikohet dy herë per mekanizmin qendror. Kjo

do të thotë se ngarkesa efektive njesore do te rritet deri në dy herë me 0.86, dmth ajo do

te behet:

1 +0,86 + 0,86 = 2,72.

Vihet re se kjo është afërsisht 10% më pak se 3 pra, në kete mënyrë faktori redukton

efektivisht vleren e ngarkesës me 10%.

Për ato raste kur mekanizmat jane te vendosur krahpërkrah dhe distanca nga qendra

eshte më pak se 300mm, e gjithë ngarkesa e transmetuar në pllake nepërmjet një aksi

përfaqëson ngarkesen e mekanizmit.

Tabela 19: Faktoret e ekuivalentimit te ndikimit te rrotave

WHEEL SPACING

(mm)

Faktoret e ekuivalentimit te ndikimit te rrotave per thellesine efektive te bazes

1000mm 2000mm 3000mm

300 1.82 1.95 1.98

600 1.47 1.82 1.91



900 1.19 1.65 1.82

1200 1.02 1.47 1.71

1800 1.00 1.19 1.47

2400 1.00 1.02 1.27

3600 1.00 1.00 1.02

4800 1.00 1.00 1.00

8.11-LLOGARITJA E NGARKESES SE MAKINERIVE Formulat e mëposhtme janë vetëm për udhëzim dhe kane të bëjne me ato makineri qe

kane konfigurim te mekanizmave sic ilustrohet në diagramet ne vazhdim. Në rastet kur

mjete kane një konfigurim alternativ, ngarkesat mund të rrjedhin nga parimet baze,

duke ndjekur nje rruge te ngjashme me ate me siper. Megjithate në shumë

raste,ngarkesat e mekanizmave sigurohen nga prodhuesit e mjeteve dhe jane keto vlera

qe duhet te përdoren. Për secilin kalim te makinerise, një pike specifike ngarkohet nga

te gjitha mekanizmat ne njeren ane te mjetit. Prandaj, në llogaritjet e ngarkeses se

mekanizmave merret ne konsiderate vetëm njëra anë e mjetit. Në rastin e makinerive

asimetrike, do te konsiderohet per llogaritje ana me e rëndë e makinerise.

8.11.1- FRONT LIFT TRUCKS AND REACH STACKERS



Figure 11:Makineri per ngritjen e

konteniereve 12.2m me mekanizmin e

ngritjes ne

aksin e

perparem

Figure 12:Makineri per ngritjen dhe

Vendosjen e konteniereve me gjatesi 12.2m

Verehet vendosja e kontenierit te peste te

ndodhur ne rreshtin e dyte.

Figure 13: Skema e ngarkesave te makinerive te treguara ne figurat me siper.



𝑊1 = 𝑓𝑑 ×𝐴1 × 𝑊𝐶 + 𝐵1

𝑀

𝑊2 = 𝑓𝑑 ×𝐴2 × 𝑊𝐶 + 𝐵2

2

Ku:

W1 = Ngarkesa ne rroten e pare (kg)

W2 = Ngarkesa ne rroten e pasme (kg)

Wc = Pesha e kontenierit(kg)

M = Numri i rrotave ne aksin e pare(zakonisht eshte 2,4,6)

fd = faktori dinamik

𝐴1 =−𝑋2

𝑋1 − 𝑋2

𝐵1 =𝑊𝑇 (𝑋𝑇 − 𝑋2)

𝑋1 − 𝑋2

𝐴2 =−𝑋1

𝑋2 − 𝑋1

𝐵2 =𝑊𝑇 (𝑋𝑇 − 𝑋1)

𝑋2 − 𝑋1



X1 , X2 dhe WT tregohen ne figure

WT = pesha vetjake e makines

8.11.2-STRADDLE CARRIERS

Figura 14: Makineri te vendosjes se konteniereve.

Keto mund te vendosin konteniere 12.2m te gjate siper nje grumbulli me deri 5

konteniere.



Figura 15:Makineri per transportin dhe vendosjen e konteniereve me 8 rrota simetrike

Figure 16: Skema e ngarkesave te makinerive te treguara ne figurat me siper.



𝑊𝑖 = 𝑓𝑑 × 𝑈𝑖

𝑊𝐶

𝑀

Ku:

Wi = Ngarkesa ne makinerine e ngarkuar (kg)

Ui = Ngarkesa ne makinerine e pangarkuar (kg)


M = Numri i mekanizmave ne makineri


8.11.3-SIDE LIFT TRUCKS

Figure 17: Skema e ngarkesave te makinerive me mekanizem te ngritjes se konteniereve si me poshte.



𝑊𝑖 = 𝑓𝑑 × 𝑈𝑖

𝑊𝐶

𝑀

Ku:

Wi = Ngarkesa ne makinerine e ngarkuar (kg)

Ui = Ngarkesa ne makinerine e pangarkuar (kg)


M = Numri i mekanizmave ne makineri


8.11.4-YARD GANTRY CRANES

Figure 18: Vinc ure me rrota te ashpra, ku secila prej rrotave mund te arrije te aplikoje

nje ngarkese deri 50t. Kjo makineri ka 16 rrota.



Figure 19: Skema e ngarkesave te makinerive te treguara ne figuren me siper.

𝑊1 = 𝑓𝑑 × [𝑈1 +𝐴1 × 𝑊𝐶

𝑀]

𝑊2 = 𝑓𝑑 × [𝑈2 +𝐴2 × 𝑊𝐶

𝑀]

Ku:

W1 = Ngarkesa ne makinerine e ngarkuar (kg)

W2 = Ngarkesa ne makinerine e pangarkuar (kg)


M = Numri I mekanizmave ne aksin e pare(zakonisht eshte 2,4,6)




𝐴1 = 1 −𝑋𝐶

𝑋2

𝐴2 =𝑋𝐶

𝑋2

U1 = Pesha e Vincit ne anen 1(kg)

U1 = Pesha e Vincit ne anen 2(kg)

X1 dhe X2 tregohen ne diagrame.

8.11.5-TRACTOR AND TRAILER SYSTEMS

Figure 20: Ne disa vende perdoren maune apo trailera me rrota te vogla per te

transportuar kontenieret nepermjet detit. Rrota e nje madhesie te vogel i lejojne keto

makina te futen ne bordin e anijeve.

.




𝑊1 = 𝑓𝑑 × [𝑈1 +𝑊𝐶[1 − 𝐴] × [1 − 𝐵]

𝑀1

]

𝑊2 = 𝑓𝑑 × [𝑈2 +𝑊𝐶[1 − 𝐴] × 𝐵

𝑀2

]

𝑊3 = 𝑓𝑑 × [𝑈3 +𝑊𝐶 × 𝐴

𝑀3

]

Ku:

W1 = Ngarkesa ne mekanizmin e perparem te traktorit (kg)

W2 = Ngarkesa ne mekanizmin e pasem te traktorit (kg)

W3 = Ngarkesa ne mekanizmin e rimorkios (kg)




M1 = Numri i mekanizmave ne pjese e perparme te traktorit

M2 = Numri i mekanizmave ne pjese e pasme te traktorit

M3 = Numri i mekanizmave ne rimorkio


U1 = Ngarkesa ne mekanizmin e perparem te traktorit te pangarkuar

U2 = Ngarkesa ne mekanizmin e pasem te traktorit te pangarkuar

U3 = Ngarkesa ne mekanizmin e rimorkios te pangarkuar

𝐴 =𝑋𝐶

𝑋3

𝐵 =𝑋𝑏

𝑋2

XC , Xb , X3 dhe X2 tregohen ne diagrame.

8.12.6-MOBILE

CRANES (UNLADEN)




𝑊 = [𝑊𝑇

𝑀]

Ku :

WT = peshen vetjake te vincit

M = Numrin total te mekanizmave te vincit

9.PROJEKTIMI I SHTRESAVE

9.1- NEN-BAZA DHE THEMELI

Shtresat rigjide zakonisht përbëhen nga një nën-bazë dhe, në rastin e shtresave te

ndërtuara mbi terren (subgrade) me CBR më te vogel se 5%,shtohet edhe nje shtrese

themeli. Tabela 20 tregon trashesine për secilen nga këto dy shtresa kur perdoren

materiale te Klases 1 në rastin e shtreses se mbeshtetjes dhe materiale te Klases 2 në

rastin e shtreses se nën-bazës(Klasifikimi I bere jepet me poshte ne këtë seksion).

Trashesia e shtreses se mbeshtetjes eshte më e mëdha se ato të qe përdoren në

projektimin e autostradës. Vlerat e treguara në tabelën 20 janë prcaktuar te tilla qe te

sigurojne qe niveli i sforcimeve ne materialet e shtreses se bazes te mbetet konstant dhe

uljet e shtresave te jene afersisht konstante, meqenese toka(subgrade) ka CBR nën 5%.

Në fakt, sforcimet dhe uljet nuk mund të mbahen ne nivelet konstante 5% te CBR

njëkohësisht. Me zbritjen e vleres se CBR nën 5%, uljet në qendër të mekanizmit rriten

sipas vlerave te treguara në Tabelën 21.

Vihet re se sipas Tabeles 20 supozohet se materiali Shkemb I grimcuar I nën-bazës ka

një CBR = 80%. Nje material i tille mund të jetë me kosto te larte ose i veshtire per tu

gjetur. Si material alternativ, mund të perdoren materiale me baze hidraulike. Ne fillim

do te perdorim te dhenat e tabeles 20 per te krijuar nje shtrese me material shkemb i



grimcuar i palidhur dhe me pas do ta zevendesojme kete material me material me baze

hidraulike. Keshtu behet i mundur projektimi i shtresave të stabilizuar te hedhur në

vend. Themelet e stabilizuar jane më të forta se ato te perbera nga shtresa te palidhura

prandaj trashesia e bazë mund të reduktohet. Mënyra se si reduktohet ajo shpjegohet në

këtë seksion.

Dallimet midis vlerave te sforcimeve në tabelën 21 janë konsideruar të jenë mjaftueshem

te vogla për të mos shkaktuar pasoja. Vihet re se, në zhvillimin e trashesise se themelit,

nje ngarkese prej 750kN u aplikua duke shkaktuar ne siperfaqen e kontaktit sforcimin

1N/mm2 . Kjo jep ne shtresen e bazes nje sforcim afersisht prej 2N/mm2 qe të jetë e

tepruar në rutinën e projektimit. Eshte zgjedhur kjo ngarkese e lartë në mënyrë që të

vlerësohet efekti më i keq i nje CBR me vlere te ulet dhe nuk ka gjasa të tejkalohet në

praktikë.

Tabela 20: Trashesia e nenbazes dhe themelit ne varesi te CBR

CBR e Tokes(Subgrade) Thellesia e themelit (mm) Trashesia e Nen-bazes (mm)

1% 900 150

2% 600 150

3% 400 150

4% 250 150

>5% Nuk kerkohet 150

Tabela 21:Deformimi i siperfaqes se shtresave rigjide ne lidhje me CBR

Subgrade CBR per Sforcimet e Lejuara

Sforcimet ne Baze (N/mm2)

Shmangiet e sip se shtresave (mm)

% rritja e shmangies e krahesuar me vleren 5% CBR

subgrade



1% 2.00 0.81 8%

2% 2.01 0.81 8%

3% 2.01 0.79 5%

4% 2.00 0.76 1%

5% 2.00 0.75 -

9.2-INSPEKTIMI I TOKES(SUBGRADE) NE THELLESI TE NDRYSHME Nderjet qe krijohen nga shtresat rigjide jane ne vlera te konsiderueshme dhe zhvillohen

në thellësi shumë më te madhe se sa ne rastin e autostradave. Prandaj, CBR e terrenit

duhet të matet në vende më të thellë se themeli. Nuk mund te jepet nje thellesi specifike

per kete pasi edhe nepermjet provave konvencionale te përsëritura mund të jenë të

pamjaftueshme për të zbuluar një shtresë me materiale te dobët në thellësi e cila mund

të shkaktojë cedimin e shtresave rigjide.

Arsyeja kryesore e deshtimit te shtresave rigjide eshte dobesia e terrenit prandaj eshte e

rendesishme te behet një hetim rigoroz i terrenit nën mbikqyrjen e një inxhinieri

gjeoteknik i familjarizuar me kërkesat specifike qe kerkohen gjate ndertimit te nje

trotuari me shtresa rigjide. Duhet te behen provat e nevojshme qe do te japin

karakteristikat e variacioneve te tokes ne thellesi dhe pozicone te ndryshme, prova te

cilat duhet te shtrihen edhe ne zonat rreth vendit ku do te ndertohet vepra. Një hetim

me i detajuar duhet te zhvillohet ne ato raste kur dihet prezenca e shtresave te dobeta te

tokes ne shtresat kompetente per ndertim. Në rastin e Sistemit A dhe B ne shtresat e

depertueshme karakteristikat e tokes(subgrade) kane nje rendesi te madhe ne procesin e

projektimit.

9.3-MATERIALET ALTERNATIVE PER NEN-BAZEN



Megjithëse materialet te palidhur jane ato qe përdoren me shpesh për të ndërtuar

shtresat e nenbazes dhe themelin, në disa situata, mund te preferohen materiale me

baze hidraulike për të gjithe ose një pjesë te tyre. Ne nje raport te posacem per kete

jepen katër klasët e themeleve ne funksion te "gjysmë-shtangëti" se tyre. Ky eshte nje

modul i ndryshem nga moduli i elasticitetit i perdorur ne metoden e elementeve te

fundem te perdorur ne kete manual. Ky modul përshkruan reagimin e themelit te

trotuarit dhe terrenit natyral (subgrade) gjate aplikimt te ngarkesave vertikale. Në këtë

rast, gjysma-hapësirë e shtangët është vlerësuar në bazë të themelit te instaluar mbi

subgrade me CBR 5%.

Klasifikimi i shtresave te Fondacionit

KLASA 1- Gjysma-hapësira e shtangët = 50N/mm2

Ky fondacion përbëhet nga 250mm material cakell i fraksionuar mbi token (subgrade)

me 5% CBR. Ky do të ishte një themel i pazakontë per zgjidhjen e trotuareve me shtresa

rigjide, por mund të konsiderohet per rastet e riparimit te shtresave rigjide ekzistuese.


Ky fondacion përfshin 225mm material te tipit 1 te nën-bazës mbi token (subgrade) me

5% CBR ose, në qoftë se CBR e subgrade është më pak se 5%, perdoret 150mm material

te tipit 1 te nën-bazës mbi materiale mbushes. Të gjithë themelet qe tregohen në Tabelën

20 i perkasin kesaj klase.


Ky fondacion është identik me ate te Klases 2, me përjashtim se ai përfshin edhe keto

materiale C1 .5/2.0, C3/4, C5/6, CBM1 ose CBM2. Kjo do të jetë një alternativë e

pershtatshme per projektimin e shtresave rigjide.

KLASA 4-. Gjysma-hapësira e shtangët = 400N/mm2

Fondacioni përfshin 225mm trashesia te C8 /10, ose C9 /12 ose CBM3 te vendosur mbi

subgrade me një CBR prej 5% ose më shumë.

Kjo alternativë mund të konsiderohet kur eshte e mundur hedhja në vend e vepres.

Në rastin e themeleve te Klasëve 3 dhe 4, kalimi nga materiale te palidhur ne materiale

të lidhura do të ketë një efekt përfitues strukturor dhe kjo mund të përdoret për të

reduktuar trashesine e bazë siç shpjegohet në shembujt e dhene ne pjesen aplikative.



10. FUGAT NE SHTRESAT RIGJIDE

Per te studiuar ndertimin e fugave ne shtresat rigjide do ta diferencojme, sipas llojit te

materialit te betonit te perdorur per shtrimin e siperfaqes se shtresave, paketen e

shtresave në tre kategori të mëdha:

-Shtresa e siperfaqes ndertohet prej betoni te paperforcuar

-Shtresa e siperfaqes ndertohet prej betoni te perforcuar

-Shtresa e siperfaqes ndertohet prej betoni vazhdueshmerisht te perforcuar

10.1 –FUGAT NE SHTRESEN E SIPERFAQES PREJ BETONI TE PAPERFORCUAR

Ne shtresat rigjide ku siperfaqja eshte prej material betoni(si ne figuren me poshte) per

te kontrolluar deformimet e mundshme te siperfaqes perdoren ne me te shumten e

rasteve fuga trasversale dhe gjatesore.

Hapsira e fugave trasversale zgjidhet e tille qe sforcimet qe do te krijohen nga

ndryshime te temperatures dhe lageshtise te mos shfaqen menjehere ne forme

plasaritjeje. Nga eksperienca kjo hapesire duhet te jete jo me e madhe se 6.1m.

Bashkimi me shufra gjen perdorim te gjere ne ndertimin e fugave trasversale per shkak

se shufrat ndihmojne ne transferimin e ngarkeses.

Shufrat terthore perdoren per ndertimin e fugave ne gjatesi.



Shmangia e plasaritjeve(Çarjeve) => Ndertimi i fugave trasversale dhe gjatesore

Hapesira ndermjet fugave => 3.7m deri 6.1m.(zgjidhet ne varesi te natyres se

materialit te betonit, por per gjatesi me te

medha se 6.1m shtresa do te pesoje carje ne

mes)

Perforcimi me fibra hekuri =>Nuk eshte i nevojshem

Transferimi i ngarkeses =>Perdorimi i agregateve te sigurise dhe shufrave

bashkuese. Per rruget me volum te ulet trafiku

jane te mjaftueshme agregatet e sigurise ndersa

per rruge me te medha eshte i nevojshem

perdorimi i shufrave per te parandaluar plasje

eksesive.

10.1.1 - Contraction Joints

Contraction Joints jane një formë ndarjeje, e formuar, ose e punuar në një pllakë betoni

që krijon një plan te dobësuar vertikal. Ato sherbejne per te rregulluar siperfaqen me

plasje të shkaktuara nga ndryshimet në shtresë. Çarjet të parregullta mund të rezultojnë

shume te demshme në një sipërfaqe duke e bere ate të papranueshme dhe mund te sjelli

edhe depërtimin e ujit në shtresen e bazës, nenbazes dhe subgrade, dukuri kjo qe krijon

lloje të tjera të tensionit. Keto lloje fugash janë lloji kryesor i përdorur ne shtresat

rigjide.



Figura 22:–Prerja terthore e shtresave

Ato percaktohen ne baze te hapesires ndermjet tyre dhe metodes se transferimit te

ngarkesave. Ne pergjithesi ato jane te thella sa 1/4 - 1/3 e thellesise se shtreses dhe

hapesira ndermjet tyre mund te varioje nga

3.1m -15m.

Fugat trasversale mund te ndertohen me kende sipas drejtimit te trafikut ose me kende

jo te drejte( te ashtuquajtura fuga trasversale te pjerreta, si ne figure). Ky lloj kendi

ndihmon ne transferimin e ngarkeses, pasi rrotat e makinave e kalojne njera pas tjetres

dhe jo njeheresh pjesen e bashkimit duke bere qe ngarkesa te transmetohet me mire

dhe me e vogel.

Figure 23: Contraction

Joints ne nje rruge me

shtresa rigjide

Figure 24: Ne korsine

e mesit mungon fuga

trasversale prandaj

jane shfaqur carje te

siperfaqes



Figure 25: Fuga

trasversale te pjerreta

Figure 26: Kalimi i makines ne fugen e pjerret



Rekomandime

Hapesira ndermjet fugave varet nga perdorimi i shufrave te bashkimit, kur keto te fundit

perdoren hapsira e rekomanduar eshte 3.7m- 4.5m.

Per keto hapsira 3.7 - 4.5 m resulton sforcim me i vogel ne shtresa per shkak

te gradientit termik.

Hapsira ndermjet fugave mbahet 3.7 m per shtresa te holla deri ne 228mm ne

nenbaza te shtangeta dhe mbahet 4.5 m (15 ft.) per shtresa me trashesi me te

madhe, rreth 330 mm.

Shufrat e bashkimit jane shufra te shkurtra hekuri te cilat bejne te mundur lidhjen

midis shtresave pa ndikuar ne cilesine e levizjes pergjate fuges. Ato rritin efektivisht

shperndarjen e ngarkesave( specifikohet me poshte) duke reduktuar nivelin e ngarkimit

te shtresave dhe si rrjedhim edhe deformimin e tyre. Keto shufra jane me diameter nga

32 deri 38mm dhe gjatesi 460mm me distance midis tyre 305mm.

Figure 27: Ne korsine e mesit mund te

mos vendosen

Ne menyre qe te evitohet korezioni atu vishen me

material te pandryshkshem.

Figure 28: Shufrat e bashkimit te shtresave



Shufrat zakonisht jane te vendosura ne mesin e trashesise se shtreses dhe jane te

mbuluara me nje substance te tille qe te mos lejohet lidhja me materialin e betonit.

Figure 29: Shufrat e

bashkimit te vendosura

ne veper.

10.1.2 - Nyjet ndarese dhe izoluese

Keto fuga vendosen ne vende specifike per te ndare apo izoluar shtresat nga pjese te

tjera te struktures si psh mure, bordura, trotuare etj. Ato lejojne levizje vertikale dhe

horizontale te pavarur te pjeseve lidhura te struktures dhe ndihmojne ne minimizimin e

plasaritjeve te shtreses rigjide.

Keto fuga nuk jane shume te perhapura ne perdorim per konstruksionin e platformave

me shtresa rigjide.

Figura 30:Prerja terthore e shtresave

10.1.3 – Lidhje konsruktive

Keto lloje fugash perdoren ndermjet shtresave ku betoni eshte hedhur ne kohe te

ndryshme dhe vendosen ne fund te dites se punes. Ne shtresat rigjide vendosja e tyre



ben te mundur levizjen dhe transferimin e ngarkeses. Ato mund te jene trasversale ose

gjatesore.

Figure 31: Lidhje konstruktive

Mund te vendosen shufra lidhese (Dowel bars) ne fugat konstruktive ne fund e dites se

punes. Vendosja e tyre duhet te planifikohet e tille qe te pershtatet me hapsirat e

contraction joint ne menyre qe te eliminohen fugat e teperta.

Figure 32: Lidhje konstruktive trasversale dhe

gjatesore.

10.1.4 –Shperndarja e ngarkeses



“Transferimi i ngarkeses” eshte nje term i perdorur per te pershkruar shperndarjen e

ngarkeses pergjate jonjetrajtshmerive ne shtresa sic jane fugat, carjet etj. Kur ngarkesa e

nje rrote aplikohet ne siperfaqen e nje fuge apo carjeje, shtresa e ngarkuar dhe shtresa

me e afert pesojne shmangie. Permasat e ketij deformimi varen direkt nga ndertimi i

sakte i fugave. Nqs zgjidhja e fugave dhe puna e tyre eshte shume e mire atehere te dyja

shtresat do deformohen njelloj. Shperndarja e ngarkeses ne menyre efektive jepet nga

formula me poshte:

∆a = ∆l

Ku: ∆a = para apalikimit te ngarkeses

∆l = pas apalikimit te ngarkeses

Ne kete rast nuk jane perdorur shufrat bashkuese prandaj shperndarja e ngarkeses nuk

behet. Keto situata mund te krijojne deme te medha ne siperfaqen e shtresave.

Ne kete rast jane perdorur shufra lidhese te cilat duke lidhur shtresat me njera tjetren

bejne te mundur nje shperndarje ekuivalente te ngarkeses ne te dyja shtresat.

Efektiviteti i ketij procesi varet nga disa faktore, perfshire ketu edhe temperaturen e cila

ndikon ne hapjen e fugave, hapesirat ndermjet fugave, numri dhe perioda e perseritjes

se ngarkesave etj.

Shume probleme qe lindin ne siperfaqet e betonit jane per shkak te nje performance te

dobet te fugave. Shperndarja jo e mire e ngarkeses sjell krijimin e sforcimeve te larta ne

siperfaqe prandaj eshte shume e rendesishme te studiohet me kujdes kjo faze e

projektimit.



10.2 –FUGAT NE SHTRESEN E SIPERFAQES PREJ BETONI TE PERFORCUAR

Ne siperfaqet prej betoni te perforcuar perdoren fugat shkurtuese dhe fibra hekuri

perforcuese per te parandaluar apo kontrolluar plasaritjet e carjet. Hapesira ndermjet

fugave transversale duhet te jene ndermjet 7.6m deri 15.2m. Per te mos lejuar carjet

per shkak te ndryshimit te temperatures dhe lageshtise qe priten te shfaqen ndermjet

fugave perdoret hekur perforcues ose rrjete metalike. Gjithashtu duhet te perdoren

edhe shufrat bashkuese te cilat ndihmojne ne shperndarjen e ngarkesave.

Shmangia e plasaritjeve(Çarjeve) => Ndertimi i fugave trasversale dhe gjatesore + fibra

perforcuese metalike

Hapesira ndermjet fugave => deri 15m.(zgjidhet ne varesi te natyres se materialit

te betonit, por per gjatesi me te medha se 15m

shtresa do te pesoje carje)

Perforcimi me fibra hekuri => nje sasi minimale eshte futur ne mesin e trashesise

te shtreses per te kontrolluar plasaritjet ne fuge.

Mund te jen ne formen e shufrave ose rrjetave

metalike.



Transferimi i ngarkeses => Perdorimi i shufrave te bashkimit te shtresave dhe

rrjetat metalike. Shufrat bejne te mundur

trasferimin e ngarkeses ndersa rrjeta

perforcuese ndihmon ne shperndarjen e

ngarkeses midis shtresave te bashkuara.

10.3 –FUGAT NE SHTRESEN E SIPERFAQES PREJ BETONI VAZHDUESHMERISHT

TE PERFORCUAR

Siperfaqet prej betoni te perforvuar ne vazhdueshmeri nuk kane nevoje per ndertimin e

fugave (contraction joints) . Plasjet trasversale jane te lejueshme te formohen sepse

mbahen nen kontroll nepermjet perforcimit te vazhdueshem. Kerkimet kane treguar se

maksimumi i lejueshem i formimit te carjes eshte 0.5mm. Carjet zakonisht formohen ne

intevale 1.1 - 2.4 m. Fibrat perforcuese pergjithesisht perbejne rreth 0.6 deri 0.7% te

seksionit terthor te paketes se shtresave dhe vendosen afer mesit te trashesise se

shtreses.



Shmangia e plasaritjeve(Çarjeve) => Fibra perforcuese metalike

Hapesira ndermjet fugave => Nuk perdoren fuga

Perforcimi me fibra hekuri => perdoret nje sasi prej 0.6-0.7% te seksionit terthor

te paketes se shtresave

Transferimi i ngarkeses => Perdorimi i fibrave perforcuese metalike.

11. REHABILITIMI I SHTRESAVE RIGJIDE

11.1 –PARATHENIA

Shtresat e projektuara sakte dhe te ndërtuar mirë duhet të mbeten te dobishme për te

gjithe periudhën sipas se siles jane projektuar, pra gjate gjithe jetes se projektimit. Gjatë

kesaj periudhe të shërbimit, shtresat i nënshtrohen aplikimit te ngarkesave per shkak te

trafikut qe zhvillohet ne sipërfaqe dhe sforcimve të brendshme të shkaktuara nga efektet

termike dhe permabajtja e lagështise. Edhe një pakete shtresash e projektuar sakte

mund te demtohet nga veprimi i ngarkesave shume te medha apo per shkakt te

sforcimeve te brendshme shume te medha qe lindin pergjithesisht per shkak te nje moti

shume të keq. Edhe ne qofte se shtresat gjate gjithë jetës se projektimit nuk pesojne



demtime, do te lind nevoja, me perparimin e teknologjise se makinerive qe operojne ne

industrite e renda, qe shtresa te perforcohet per te perballuar ngarkesave qe do ti

nenshtrohet, përndryshe ajo do të duhet të dalë jashtë shërbimit.

Është e rekomanduar që menjëherë pas ndërtimit të vepres të re, të ndërmerren

inspektimet ne terren që duhet te perfshijne analizimin e kushteve dhe nivelit ne te cilen

ndodhet vepra e ndertuar, nepermjet perdorimit te instrumentave me nje nivel saktesie

deri 1mm. Nivelimi duhet të jetë si më poshtë:

(i) në sip me beton te parapergatitur: në çdo cep të çdo gjiri.

(ii) në sip bituminoze : çdo 100m2 te shtruara, në vende të cilat do të jetë e

mundur për të nderhyre në një datë të mëvonshme.

Në rastin e siperfaqeve bituminoze ose me blloqe të shtruara, një investigim i dyte eshte

i nevojshem te ndermerret menjëherë pas ndërtimit. Nivelet do të duhet të merren në

një ose më shumë siperfaqe përfaqësuese 10m x 10m, duke përdorur rrjetin 1m.

Në shumë lloje të shtresave, sapo fillon perkeqesimi i aftesise mbajtese te tyre, dalja

jashte sherbimit është e menjëhershme dhe brenda nje intervali shume të shkurtër

bëhet degradimi i plote, veçanërisht gjatë motit te keq. Nëse riparimi behet para se

demtimi te arrije nivele te larta, duke shfrytezuar aftesine mbajtese te mbetur ne

shtresat ekzistuese dhe avantazhin e kostos më të ulët te ndertimit ne kete faze te

demtimit, mund të ndërmerren masa per perforcimin e shtresave, masa te cilat do ta

zgjatnin ne menyre te konsiderueshme jeten e shtresave. Meqenese se intervali kohor

midis fillimit te degradimit dhe dështimit te plotë është shume i shkurter nderhyrja me

vonese do te kerkonte kosto shume me te larta per kthimin e shtresave ne sherbim.

Pasi është vlerësuar aftesia mbajtese e shtresave, zhvillohet projektimi i teknikave dhe

materialeve qe do te perdoren per rikonstruksionin e tyre duke percaktuar trashesine

dhe karakteristikat e materialit perforcues. Qëllimi i perforcimit te shtresave mund të

jetë për të zgjatur jetën e sherbimit te tyre ose për të perballuar ngarkesa teper te medha

nga makineri te renda. Arsyeja e dytë për perforcimin e shtresave ka rëndësi te vecante

për portet.

Kjo pjese ka të bëjë me të dy aspektet e perforcimit te shtresave,

(1) Vlerësimi i aftesise mbajtese ne shtrese.

(2) Zgjedhja e trashesise dhe karakteristikave per materialet e shtresave shtesë.

Rehabilitimi i shtresave mund të nderrmerret edhe për arsye të ndryshme nga

perforcimi,si për shembull për të rritur rezistencën ne rreshqitje ose per të eleminuar



krijimin e pellgjeve me uje. Termi rehabilitim është përdorur për të treguar perdorimin

e materialeve të ndërtimit ekstra në shtresat ekzistuese me qëllim që ti forcojë ato.Ky

term përdoret që tani e tutje. Pasi riparohen shtresat poshte siperfaqes shpesh eshte e

mundur qe te ri-shtrohen pllakat e betonit, por nese analizat ne shtresat ekzistuese

tregojnë se kjo procedure eshte e papërshtatshme, atëherë duhet te shtrohet nje shtrese

shtese me material te shtreses se bazes dhe pastaj mund te rivendosen pllakat e betonit

te siperfaqes ekzistuese.

I vetmi rast kur eshte e pershtatshme te devijohet nga keto rekomandime është kur

materiali mbushes i fugave qe zakonisht eshte material rere e imet duhet te

zevendesohet me material lidhes te kategorise se dyte. Ky material mund te perdoret

edhe per shtresen lidhese. Rekomandohet që pllakat e betonit te shtrohen ne model zig

zag.

11.2 –REHABILITIMI I SHTRESAVE ME BETON TE PARAPERGATITUR

Ka tre lloje shtresash te mundshme per rehabilitimin e shtresave rigjide por vetem dy te

fundit duhet te merren parasysh per rastin kur qellimi i rikonstruksionit eshte

perforcimi i shtresave.

1. shtrese e holle materiali lidhes

2. shtrese shtese betoni

3. shtrese me karakteristika te perkulshme

Shtresa e holle materiali lidhes duhet te aplikohet vetem ne ato raste kur behet fjale per

nje riparim lokal te nje siperfaqe te demtuar te shtresave, pra kur kemi vetem defekte te

siperfaqes. Ky proces kerkon nje pune shume te kujdesshme dhe eshte e nevojshme

kontraktimi i specialisteve ne kete fushe. Duhet te specifikohen sakte masat e nevojshme

per pergatitjn e siperfaqes per fillimin e ketij procesi pune. Rekomandohet grryerja e

siperfaqes ekzistuese dhe duhet te mbulohet me agjent lidhes. Trashesia maksimale per

kete shtrese eshte 40mm.

Kur kerkohet perforcimi i aftesise mbajtese te shtresave duhet te perdoret nje shtrese

shtese betoni. Kjo mund te jete beton i plote, i perforecuar, vazhdimisht i perforcuar nga

shufra hekuri etj. Ne praktiken e punimeve eshte e zakonshme vendosja e fugave te reja

mbi fugat e vjetra. Perpara se cdo lloj shtrese shtese te vendoset duhet te pergatitet per

kete proces shtresa ekzistuese duke vene ne dukje pjeset e demtuara ne menyre qe te

behet zevendesimi i plote i ketyre pjeseve.

11.3 – REHABILITIMI I SHTRESAVE ELESTIKE



Dy materialet qe perdoren me shpesh per rehabilitimin e ketyre shtresave jane

nepermjet shtrese e forte Makadam(HDM) dhe Shtrese makadam me permbajtje te larte

bitumi(DBM) ose pllaka shtrimi. Kur perdoren pllaka shtrimi duhet treguar kujdes per

te mos perdorur materialin e shtreses lidhese per mbushjen e boshlleqeve, sepse kjo

mund te sjelli formimin e boshlleqeve ne siperfaqe te cilat do te beheshin kritike gjate

trafiku te renduar. Materiali me baze bituminoze ekzistues nese eshte ne kushte jo te

keqija por kerkohet te perforcohet, nje shtrese betoni e palidhur shtese mund te

shtrohet siper shtreses ekzistuese ose pasi eshte pastruar siperfaqja para shtrimit te

siperfaqes se re mund te instalohet nje shtrese materiali granular me baze cimento.

Materiali me baze bituminoze qe eshte demtuar duhet te hiqet me te ftohte para shtrimit

te siperfaqes se re.

11.4 – PERMBLEDHJE E PROCEDURAVE TE REHABILITIMIT TE SHTRESAVE

Table 22: Teknikat e sugjeruara per rehabilitimin e shtresave.

Pllaka Betoni Beton Rigjid Asfalt

Hiqen pllakat, shtrohet shtresa

lidhese, vendosen

pllakat e reja

Shtrohet betoni

siper shtreses

ekzistuese

Shtrohet

material HDM

ose DBM

Hiqen pllakat,

perforcohet shtresa

e bazes, vendosen pllakat e reja

Shtrohet shtrese

materiali HDM/DBM

Shtrohen pllaka

betoni

Hiqen pllakat, hiqet

materiali i shtreses

lidhese, perforcohet shtresa

e bazes, shtrohet HDM/DBM

Shtrohet shtrese

materiali HDM/DBM ose

pllaka betoni

Shtohet shtrese

e palidhur betoni mbi shtresen

ekzistuese

Hiqen pllakat, hiqet

materiali i shtreses

lidhese, shtrohet betoni

Behet perforcim

dhe shtrohet

siperfaqe e re



11.5 – TEKNIKA E PERDORUR PER PROJEKTIMIN E REHABILITIMIT TE

SHTRESAVE

Teknika e perdorur nga inxhinieret per rehabilitimin e shtresave dhe qe perputhet me

tekniken e projektimit te shtresave te dhene ne kete manual eshte Metoda e Analizimit

te Komponenteve( Component Analysis Method). Kjo metoda është propozuar së pari

nga ana e Institutit te Asfaltit, Maryland, SHBA. Ndryshimi qe i eshte bere kesaj metode

konsiston ne; ndërsa Instituti i Asfaltit transformon çdo shtrese te paketes në një

ekuivalente te trashesise se shtreses se asfaltit, në këtë seksion behet transformimi i cdo

shtrese në një ekuivalent te trashesise se shtreses me material C8 /10 CBGM, materiali

standard i përdorur në kete manual per projektimin e shtresave.

Metoda e madifikuar e analizimit te komponenteve është e zbatueshme për të dy llojet e

shtresave; rigjide dhe elastike. Transformimi në një ekuivalente te shtreses prej

materiali beton i varfer është arritur duke përdorur faktoret e ekuivalentimit te

materialeve të dhene ne tabelën 13.

Hiqen pllakat, hiqet materiali i shtreses

lidhese, shtrohe

blloqet e betonit



11.6 – PROÇEDURA E TRANSFORMIMIT TE SHTRESAVE

Shtresat ekzistuese jane shndërruar në një ekuivalente te trashesia te shtreses C8 /10

CBGM. Trashesia e barasvlershme e C8 /10 CBGM është ajo që do të kërkohet për të

dhënë të njëjtën aftësi mbajtese te shtreses ekzistuese. Shtresat ekzistuese te paketes

përbëjne një pjesë të aftesise mbajtese qe do te kete paketa e shtresave e rikonstruktuar,

prandaj është e domosdoshme të përcaktohet me saktësi trashesia e seciles prej

shtresave ekzistuese dhe shkalla e degradimit te seciles.

Nëse të dhënat origjinale te projektit te shtresave nuk janë të disponueshme atehere do

të jetë e nevojshme për të bere shpime ne menyre qe te merren kompione nga te cilet te

verifikohen informacionet e nevojshme. Edhe në rast se të dhënat ekzistojnë, do te ishte

ideale te shvilloheshin prova për të verifikuar situatën aktuale. Këto prova duhet të

kryhen në mënyrë që secili kampion te përfaqësoje rreth 500m2 te platformes. Duhet të

behet një minimum prej tre testesh dhe një

maksimum prej shtatë testesh për trotuare më të madha. Ne ato raste kur siprfaqet

rigjide do ti nenshtrohen tipeve te ndryshme te trafikut atehere cdo njera prej ketyre

siperfaqeve duhet te analizohet me vete. Në mënyrë të ngjashme, nëse teste fillestare

tregojnë se zona te caktuara janë më të forta se disa të tjera, mund të jetë më mirë të

ndahet projekti i rehabilitimit te tyre në disa zona dhe pastaj per secilën zonë të kryhen

të paktën tre teste.

Në rrethana të caktuara karakteristikat e materialeve mund të kenë ndryshuar nga ato

qe ishin përdorur fillimisht, për shkak të efektit te cimentimit apo futjes së materialeve

nga një shtrese tjetër e paketes. Eshtë thelbësore të dimë nëse kjo ka ndodhur apo jo.

Informacioni i nxjerre nga analizimi i mostrave duhet të përdoret gjithashtu për të

përcaktuar kushtet e seciles shtrese në mënyrë që te zgjidhen Faktorët e përshtatshme

per secilen prej tyre. Mund të jetë e vështirë për të vlerësuar gjendjen e shtresave më të

ulëta,veçanërisht lidhur me plasaritjet qe mund te kene prandaj në situata të tilla,duhet

te behen supozime konservatore.

Pasi është identifikuar çdo shtrese,ajo është shndërruar në një

ekuivalente ne trashesi te shtreses me materialin standart C8 /10 CBGM nepermjet

faktoreve te ekuivalentimit te materialeve të përshtatshme nga Tabela 13. Trashesia e

shtreses se konvertuar duhet te shumezohet me dy faktore qe perfaqesojne kushtet ne te

cilat ishte shtresa.

Faktori i kushteve CF1 jepet ne tabelen me poshte dhe eshte i vlefshem si per shtresa

rigjide ashtu edhe elastike.



Tabela 23: Faktoret CF1 qe pershkruajne gjendjen e shtresave ne kushte carjeje dhe

plasjeve

Gjendja e shtreses CF1

Shume te mire(si i ri) 1.00

Çarje e lehte 0.80

Çarje e konsiderueshme 0.50

Totalisht me Çarje 0.20

Vlerat për Faktorin e dyte CF2 janë treguar në Tabela 24. CF2 merr parasysh reduktimin

e aftesise mbajtese per secilen shtrese. Ky reduktim është matur si një ndryshim në

nivelin nen 3 metra.Nëse një rrugë e shtruar ka pesuar deformime,mostra duhet të

merren për të përcaktuar se cila nga shresat e saj kanë sjelle kete deformim. Kur nuk ka

asnje deformim ose carje ky faktor merret 1.0,domethënë materiali është si i ri.

Tabela 24: Faktoret CF2 qe pershkruajne gjendjen e shtresave ne kushte max te

deformimit te lokalizuar

(mm) CF2

0 – 10 1.00

11 – 20 0.90

21 - 40 0.60

40 + 0.30

12.1.PROJEKTIMI I SHTRESAVE-SHEMBULL 1

STRADDLE CARRIER

Ky shembull aplikohet në të gjitha rastet e pajisjeve te cilat per nje kalim aplikojn disa

vlera te ndryshme te ngarkesave te mekanizmave.

12.1.1- TE DHENAT

Pesha e makinerise se pangarkuar = 56.310 kg

Pesha Kritike e kontenierit = 22.000 kg

Lartesia e makinerise = 4.5m

Distanca ndermjet rrotave = 2.4m -3.6m -2.4m(shih Figurën 23)

Numri i kalimeve te makinerise transportuese ne zonen më të ngarkuar gjate jetes se

shtresave = 960.000 kalime



CBR e tokës = 5%

Trashesia e Nen-base = 150mm

Duke definuar karakteristikat e materialit te themeli C8 /10 CBGM, trashesia e bazës

llogaritet ne varesi te ngarkeses se aplikuar.

12.1.2-LLOGARITJET

Numri total i rrotave ne makineri - 8

Ngarkesa e Rrotes ne makinerine e pangarkuar(kg)

56310

8= 𝟕𝟎𝟑𝟗𝒌𝒈

Pesha kritike e kontenierëve (kg) - 22.000 kg, (shiko tabelën 15).

fd = Dinamik Faktori për frenim - ± 50% për rrota ekstreme,

(lexo më poshte paragrafin per rrota të brendshëm)

Ngarkesa Statike e rrotes-

7039 +22000

8= 9789𝑘𝑔 = 𝟗𝟕. 𝟗𝒌𝑵

12.1.3-FAKTORI I EKUIVALENTIMIT TE NGARKESES SE RROTAVE

Efekti i Afërsise se pikes se veprimit te ngarkesave jepet nga formula me poshte:




𝐶𝐵𝑅∗10

3= 300 ∗ √

35000

5∗10

3= 𝟐𝟔𝟔𝟒𝒎

Ne tabelen 19, duke interpoluar marrim faktorin e afersise 1.14.

Ngarkesa efektive e mekanizmit qe do te merret parasysh behet:

96 × 1.14 = 𝟏𝟏𝟎𝒌𝑵

12.1.4-EKUIVALENTIMI I NGARKESES SE RROTAVE PER MAKENERITE SHUME

AKSIALE

Marrim ne konsiderate rastin më negativ te ngarkimit ne frenim dhe zbatojme faktorin

dinamik te përshtatshem ± 50% në rrotat ekstreme te parme dhe te pasme, duke

aplikuar vleren pozitive per rrotat para dhe ate negative per ato te pasme.

Ngarkesa e Rrotave te brendshme gjithasht ka nevojë të rregullohet në mënyrë të

ngjashme, por duke përdorur një faktor më te ulët se ±50% qe përcaktohet nga distanca

nga aksi qendror i pajisjes.

Në këtë rast, secili mekanizem ekstrem është 4.2m larg nga aksi qendror dhe

mekanizmat e brendshëm janë 1.8m larg qendrës. Prandaj, faktori ne frenim qe duhet të

aplikohet për mekanizmat e brendshem eshte:

±50% ×1.8

4.2= ±𝟐𝟏. 𝟒%

Shprehim kater vlerat e ngarkesave qe do te kalojne ne nje pike ne formen e një numri

ekuivalent kalimesh te ngarkeses me te larte prej 167.7kN si më poshtë.

Ekuacioni i Efektit dëmtues është aplikuar për çdo ngarkesë ne turne:

Mekanizmi I pare është ekuivalente me një kalim te ngarkeses prej 167.7kN.

Mekanizmi I dytë është ekuivalente me (135.5/167.7)3,75 dmth 0,45 kalime ekuivalente te ngarkeses se mekanizmit te pare.

Mekanizmi I tretë është ekuivalente me (87.7/167.7)3,75

dmth 0,09 kalime ekuivalente te ngarkeses se mekanizmit te pare.

Mekanizmi I katërt është ekuivalente me (55.8/167.7)3,75




Të gjitha perseritjet e ngarkesave jane konvertuar ne nje numer ekuivalent kalimesh te

ngarkeses se mekanizmit me te ngarkuar në mënyrë që Ngarkesa njesore ekuivalente e

perdorur ne tabelat dhe grafiket e projektimit te perdoret. Do te ishte gabim sikur te

konvertohej ngarkesa e mekanizmit me pak te ngarkuar te automjetit.

Prandaj, çdo herë qe makineria transportuese kalon mbi një vend

duke frenuar , ai aplikon ekuivalenten e

(1+0,45+0,09+0,02)= 1,56 perseritje te ngarkesës se rrotes se përparme prej

167.7kN.

Kjo do të thotë që trotuari i shtresave rigjide duhet te projektohet i tille qe te perballoje

1.5 milion kalime= (1.56x960,000) te një peshë prej 167.7kN.

12.1.5-SEKSIONI TERTHOR I SHTRESAVE

Nga Tabelat dhe grafiket e projektimit marrim:

- Mbi aksin vertikal, Ngarkesa njesore ekuivalente(SEWL) është 167.7kN

- Lakorja e përshtatshme i korrespondon 1.5 milion kalimeve

- Trashesite e shtresave qe mund te perdoren jane :

a) C8 /10 CBGM me CBP - 200mm

b) C5 /6 CBGM me CBP - 232mm

c) C3 2/40 Beton pa CBP - 186mm

d) Shtrese Macadam me permbajtje te larte bitumi(DBM) me CBP - 200mm

12.1.6-TRASHESIA E BAZES ME FAKTOR DINAMIK ALTERNATIVE

Nqs do te perdorim faktorë dinamike te ndryshem nga ai qe perdorem atehere do të

ndryshojë edhe seksioni i trotuarit i dhene me siper. Për shembull, në qoftë se makineria

transportuese do te ishte në gjendje frenimi ndersa merrte kthesen, ngarkesa e

mekanizmit do të rritet me 60% te vleres statike te ngarkeses dmth:

0,6 x 111,6 = 67kN

Ngarkimi I mekanizmave do te ishte si ne figuren me poshte:



Tani duhet të shprehin vlerat e katër ngarkesave te cilat do të kalojnë mbi një vend në

një numer ekuivalent kalimesh të ngarkeses me vlere me te lartë 224.7kN si më poshtë.

Ekuacioni i Efektit dëmtues është aplikuar për çdo ngarkesë ne turne:

Mekanizmi i pare është ekuivalente me një kalim te ngarkeses prej 224.7kN.

Mekanizmi i dytë është ekuivalente me (202.5/224.7)3,75 dmth 0,68 kalime ekuivalente te ngarkeses se mekanizmit te pare.

Mekanizmi i tretë është ekuivalente me (154.7/224.7)3,75


Mekanizmi i katërt është ekuivalente me (122.8/224.7)3,75 dmth 0,10 kalime ekuivalente te ngarkeses se mekanizmit te pare.

Prandaj, çdo herë qe makineria transportuese kalon mbi një vend, mekanizmat e

jashtem do te aplikojne ekuivalenten e

(1+0,68+0,25+0,10)= 2,03 perseritje te ngarkesës se rrotes se përparme prej

224.7kN.

Kjo do të thotë që trotuari I shtresave rigjide duhet te projektohet I tille qe te perballoje

2 milion kalime = (2.03x960,000) te një peshë prej 224.7kN.



Nga Tabelat dhe grafiket e projektimit marrim:

- Mbi aksin vertikal, Ngarkesa njesore ekuivalente(SEWL) është 224.7kN

- Lakore e përshtatshme I korrespondon 2 milion kalimeve, dhe merret duke interpoluar

lakoret e 1.5 milion dhe 4milion kalime.






12.1.7-PROJEKTIMI I SHTRESAVE PA FAKTORE DINAMIK (FREE RUNNING)

Së fundi, shqyrtojme rastin kur makineria transportuese leviz lirisht në një sipërfaqe te

lëmuar në mënyrë që nuk ka nevojë të aplikohen faktorë dinamik. Në këtë

konfiguracion, ngarkesat janë si në Figuren 25.



Trotuari i shtresave rigjide qe duhet ti qendroje katër perseritjeve te nje ngarkese

111.6kN gjate kalimit te makinerise transportuese duhet te projektohet i tille qe te

perballoje 3.840.000 (4.000.000) kalime te ngarkeses njesore ekuivalente prej

111.6kN.






12.1.8-PERMBLEDHJE

Në rastin e betonit të thjeshte, kushte të ndryshme operative cojne nje trashesi te

kerkuar midis 162mm dhe 234mm. Në disa raste, mund të jetë e mundur të përfitohet

nga metodat e njohura te punes dhe te proporcionohen shtresat rigjide ne menyre te

tille për të përmbushur trashesine e kërkuar saktësisht.

Megjithese kjo mund të zvogëlojë shpenzimet fillestare të ndërtimit, ajo ka

disavantazhin e parashikimit te operacioneve ne të ardhmen dhe mund të çojë në nje

kompleksitet shtesë të procesit të ndërtimit.

Ndertimi i nje trotuari fillestar cili nuk do të përballojë të gjitha situatat operacionale të

mundshëm dhe duke mos qene testimet provuese te sigurise se sistemit te bazuara ne

makinerite qe do te operojne mund të vërtetohet me kosto efektive te larte per shkak te

nevojes mevoneshme per perforcimin te atyre zonave te siperfaqes qe do te shfaqin



probleme. Pavarsisht avantazhit te nje impakti fillestar qe kerkon nje kost me te vogel

ndertimi, ajo ka disavantazhin qe lidhet me carjet qe mund te shfaqen dhe do te

detyronin trotuarin ti nenshtrohej riparimit shtesë te mevoneshem gjate procesit të

ndërtimit.

12.2. PROJEKTIMI I SHTRESAVE-SHEMBULL 2

REACH STACKER



12.2.1- PERSHKRIMI I PROJEKTIT

Ky shembull vlen për Reach Stackers dhe Front Lift Truck të cilat kanë një aks me të

ngarkuar me shumë mekanizma ne gjysmë-akse.

Në këtë shembull, shtrsat rigjide të materialeve të ndryshme janë projektuar për të

përballuar nje grumbull kontenieresh me lartesi 5m ku konteinerët janë vendosur nga

makineria me peshe vetjake 69.840 kg. Konteinerët qe marrim per llogaritje jane 12.2m

dhe CBR e tokes (subgrade) është 2%. Reach Stackers kanë dy rrota në çdo fund aksi te

perparem me largesi nga qendra 660mm. Distanca e dy rrotave te brendshme ne aksin e

perparem me qendren 2540mm.

12.2.2-NGARKESA E APLIKUAR NGA MAKINA

Gjate mbajtjes se ngarkeses kritike 22.000 kg te kontenierit, pesha statike e makines

se ngarkuar eshte 91.840 kg, nga e cila 73.659 kg është aplikuar nëpërmjet aksit te

përparme dhe 18.181 kg është aplikuar nepermjet aksit te pasem.

Prandaj, ngarkesa statike qe aplikohet nga çdo rrote e aksit te perparem është

73659

4= 𝟏𝟖. 𝟒𝟏𝟓𝒌𝒈

12.2.3- FAKTORI I EKUIVALENTIMIT TE NGARKESES SE RROTAVE

Efekti i Afërsise se pikes se veprimit te ngarkesave jepet nga formula me poshte:


𝐶𝐵𝑅∗10

3= 300 ∗ √

35000

2 ∗10

3= 𝟑𝟔𝟏𝟓𝒎𝒎

Kontributi i ngarkesave te rrotave te brendshme ne aksin e perparem është kritike.

Prandaj, aplikojmë faktorët per afërsinë per distancat e 660mm,

2540 mm dhe 3200 mm.

Ne tabelen 19, duke interpoluar marrim faktoret e afersise 1.93, 1.35 dhe 1.18.

1+0.93+0.35+0.18 = 2.46



Ngarkesa efektive e mekanizmit qe do te merret parasysh behet:

18415 x 2.46 = 45116 kg

12.2.4-EFEKTI DINAMIK

Nga tabela 17 marrim:

Frenimi- 0.3

Kthesat- 0.4

Pershpejtimi- 0.0

Sip e ngryshme- 0.0

0.7 = 70%

Ngarkesa njesore ekuivalente do te jete:

1.7 x 45116 = 76698 kg

12.2.5- JETA E PROJEKTIMIT

Trotuari me shtresa rigjide, nga eksperienca, ne me te shumten e rasteve pjesa me trafik

me te larte perballon 180 kalime mbi një pike në ditë dhe periudha per te cilen

projektohet ai eshte 25 vjetësh. Vini re se kjo shifër per numrin e kalimeve eshte e

ndyshme nga ajo e numrit te kontejnerëve qe trajtohen. Një shqyrtim i hollësishëm

duhet te ndermerret per mënyren në të cilën pritet që objekti të menaxhohet.

Numri i kalimeve gjate gjithe jetes se projektimit eshte:

=180 x 365 x 25 = 1,642,500 kalime.

Ekziston një element konservatizmi në përdorimin e këtij numri të kalimeve sepse ajo

konsideron qe cdo kalim do te behet ne kushte frenimi dhe kthesa, ndërkohe qe situatat



mund të jenë nga me te ndryshmet dhe te rrallat. Në qoftë se nga arsyetimet mund të

parashikohet se situatat e renda te frenimit do të aplikohen vetëm kur Makinerte Reach

Stacker leviz ne nje drejtim dhe frenat nuk do të perdoren gjate kthesave te ashpra,

atehere Faktori Dinamik mund të reduktohet në 0,3 ose 0,4. Përndryshe, mund të

zbatohen dinamika të plotë dhe numri i kalimeve do të mund të reduktohet në gati 10%

të vleres se llogaritur. Këto gjykime mund të bëhen vetëm duke disponuar njohuri të

detajuara mbi funksionimin e objektit. Në këtë shembull,Ngarkesa njesore ekuivalente e

plotë prej 97.360 kg ruhet dhe numri i kalimeve është zvogëluar në 250.000.

12.2.6-PERDORIMI I GRAFIKEVE TE PROJEKTIMIT

Tabelat dhe grafiket e projektimit tregojne se trashesia e nevojshme bazes me material

C8 /10 CBGM është 670mm.

12.2.7-PROJEKTIMI PER MAGAZINIMIN E KONTENIEREVE

Supozojme se kontenieret grumbullohen ne blloqe me lartesi deri ne 5m.

Nga tabela 18,Vlera e ngarkesës per projektim është 914.4kN. Nga Tabelat dhe grafiket e

projektimit,trashesia e C8 /10 CBGM e kërkuar është 620mm. Megjithate, në këtë rast,

Ngarkesa kritike jepet nga levizjet e makinerise prandaj trashesia e nevojshme është

670mm.

Në këtë rast, nuk do të jetë ekonomike futja e nje shtrese HDM sepse ngarkesa e

kontenierit te qendruar është më e vogel se ajo e makinerise. Megjithatë, kjo mund të

jetë ende një alternativë për t'u marrë parasysh ne të ardhmen kur blloqet e

konteniereve do ti kalojne 5m lartesi. Duke parashikuar 100mm trashesia per shtresen

HDM eshte e mundur te behet reduktimi I shtreses C8 /10 CBGM me 122mm duke e lene

treshesine e C8 /10 CBGM 548mm.

12.2.8-PROJEKTIMI PER SHTRESAT

Ne tabelen 19, per toka(sub-grade) me CBR 2%, marrim 150mm shtresa e nenbazes

dhe 600mm shtresa me material mbushes.

12.2.9-SEKSIONI TERTHOR I SHTRESAVE

Duke perdorur Tabelen 13 kemi mundesi te gjenerojme një sërë seksionesh të zgjedhura

si vijon:



1) trotuar duke përdorur standartin C8/10 CBGM.

80mm CBP

30mm shtrese materiali lidhes Kategoria 2

670mm C8 /10 CBGM

150mm material shkemb i copetuar per nën-bazën

600mm material mbushes

2% CBR e tokes(subgrade)

2) trotuar te depertueshem (Sistemi C, per sistemin A dhe B terreni nuk I lejon per

shkak te fortesise te vogel CBR= 2%)

80mm CBP

30mm shtrese materiali Kategoria 2

670mm beton I varfer no-fines

Shtrese polythene 2000 njesi te sjellë në sipërfaqe

150mm material shkemb I copetuar per nën-bazën



3) trotuar duke përdorur beton te hedhur ne vend C32/40 me 40kg/m3 fibra çeliku.

350mm C3 2/40 perfshirë 40kg/m3 fibra çeliku

150mm material shkemb I copetuar per nën-bazën



Vini re se keto shtresa mund të ndertojne nje trotuar me asnjë lidhje te lëvizshme. Mund

të shfaqen disa plasaritje të vogla por të cilat jane mjaftushem te pranueshme.

4) trotuar duke përdorur beton te hedhur në vend C32/40 me 40kg/m3 fibra duke

përfshirë bllok betoni per shtrim dhe material HDM.

80mm pllaka per shtrim

30mm shtrese materiali Kategoria 2

100mm HDM

247mm C3 2/40 me 40kg/m3 fibra çeliku

150mm material shkemb i copetuar per nën-bazën





12.3-SHEMBUJ PROJEKTIMI TE SHTRESAVE RIGJIDE

12.3.1-SHEMBULL 1.

SHTRESA NGA KLASA 2 NE KLASEN 3

Supozojme se shtresat rigjide do te ndertohen mbi toke(subgrade) me CBR 4%. Nga

Design Chart dhe Tabela 20 ka rezultuar ky seksion:

80mm trashesia bllok betoni per shtrim

30mm trashesi material shtrese

550mm trashesi C8 /10

150mm trashesi material Lloji 1 I nën-bazës

250mm trashesia material mbushes

Subgrade CBR = 4%

Në këtë shembull, 150mm trashesi materiali Lloji 1 mbi 250mm trashesi e mbushesit

përfshin një fondacion te Klases 2. Ne qofte se projektuesi dëshiron të përdorë një

fondacion te Klases 3 në të cilin 150mm prej materiali Lloji 1 I nën-bazës zëvendësohet

me te njëjten trashesi por matriali eshte C3 /4.

Nga tabela 13, marrim faktoret e ekuivalentimit te Materialeve, ku 3,0 eshte faktori për

materialin e Lloji 1 dhe 1,38 për C3 /4.

Atehere, 150mm trashesi te materialit te Lloji 1 ekuivalentohet me 150 x 1.38/3.0 =

69mm trashesi materiali e C3 /4. Kjo do të thotë se nën-baza e lidhur alternative eshte me

e fortë se nën-baza e palidhur, fakt qe shprehet si 150-69 = 81mm e C3 /4. Duke marre

nga tabela 13 faktorin 1,38 për C3 /4, forca e nen-bazes te lidhur mund te shprehet

gjithashtu si 81/1.38 = 59mm trashesi e

C8 /10. Prandaj, trashësia e bazës mund të reduktohet me 59mm=60mm dhe seksioni i ri

do te ishte si me poshte:




150mm trashesia C3 /4



250mm trashesia material mbushes

Subgrade CBR = 4%

12.3.2-SHEMBULL 2.

SHTRESA TE HEDHURA NE VEND TE KLASES 2 NE KLASEN 4

Supozojme se shtresat rigjide do te ndertohen mbi toke(subgrade) me CBR 7%. Nga

Design Chart dhe Tabela 20 ka rezultuar ky seksion:




150mm trashesi material Lloji 1 i nën-bazës

Subgrade CBR = 7%

Në këtë shembull, 150mm trashesi materiali Lloji 1 përfshin një fondacion te Klases 2.

Ne qofte se projektuesi dëshiron të përdorë një fondacion te Klases 4 në të cilin 150mm

prej materiali Lloji 1 I nën-bazës zëvendësohet me te njëjten trashesi por matriali eshte

C9 /12 I stabilizuar ne vend.

Nga tabela 13, marrim faktoret e ekuivalentimit te Materialeve, ku 3.0 eshte faktori për

materialin e Lloji 1 dhe 0.95 për C9 /12.

Atehere, 150mm trashesi te materialit te Lloji 1 ekuivalentohet me 150 x 0.95/3.0 =

47.5mm trashesi materiali e C9 /12. Kjo do të thotë se nën-baza e stabilizuar ne vend

alternative eshte me e fortë se nën-baza e palidhur, fakt qe shprehet si

150-47.5 =102mm e C9 /12. Duke marre nga tabela 13 faktorin 0.95 për C9 /12, forca e nen-

bazes te stabilizuar mund te shprehet gjithashtu si 102.5/0.95 = 108mm trashesi e C8 /10.

Prandaj, trashësia e bazës mund të reduktohet me 108mm=110mm dhe seksioni I ri do

te ishte si me poshte:




150mm trashesi material C9 /12 te stabilizuar ne vend

Subgrade CBR = 7%



12.4.-VLERESIMI I GJENDJES SE SHTRESAVE

12.4.1 VLERESIMI I GJENDJES SE SHTRESAVE -SHEMBULL 1.

Studionet nje seksion e paketes se shtresave me forme drejkendore me dimensione 40 x

100 m sic është treguar në figurën me poshte. Nga provat eshte matur nje deformim deri

në 35mm i shtreses prej material C1 .5/2.0 CBGM. Shtresa e nenbazes me material shkemb

i copetuar eshte intakte. Siperfaqja e shtruar me asfalt ne te nxehte(HRA) ka pesuar

deformim duke shfaqur thyerje por shtresa poshte siperfaqes prej materiali makadam

me permbajtje te larte bitumi shfaq vetem pak plasje te lehta. Keto te dhena u moren

nga 8 mostra nderkohe qe mostra te tjera shfaqen vetem nje nivel te njejte demtimi te

asfaltit.



Duke perdorur te gjitha tabelat e nevojshme te dhena ne pjesen teorike perfundimet

jepen ne tabelen me poshte duke treguar per cdo shtrese ekuivalenten e saj sipas

materialit te standartit C 8 /10 CBGM.

SHTRESA TRASHESIA E

SHTRESES (mm)

FAKTORI I EKUIVALENTIMIT TE MATERIALEVE

CF1 CF2

TRASHESIA EFEKTIVE

EKUIVALENTE C8/10 CBGM (mm)

Asfalt 50.00 1.25 0.20 0.60 5.00

Macadam me permb. Te larte bitumi (DBM)

80.00 1.00 0.80 0.60 38.00

C1.5/2.0 CBGM 150.00 1.74 1.00 0.60 52.00

Nen baza 250.00 3.00 1.00 1.00 83.00

Subgrade me CBR 7%

TOTALI 178.00

Analizat tregojen se ky seksion eshte ekuivalent me 178mm shtrese C8 /10 CBGM.

Per zona të tjera ku nuk ka deformime por vetem plasje te lehta ne siperfaqen e asfaltit

rezultatet e analizave jepen ne tabelen me poshte.

SHTRESA TRASHESIA E

SHTRESES (mm)


CF1 CF2

TRASHESIA EFEKTIVE


Asfalt 50.00 1.25 0.80 1.00 32.00

Macadam me permb. Te larte bitumi (DBM)

80.00 1.00 1.00 1.00 80.00

C1.5/2.0 CBGM 150.00 1.74 1.00 1.00 86.00

Nen baza 250.00 3.00 1.00 1.00 83.00

Subgrade me CBR 7%

TOTALI 281.00



PERFUNDIME

Kjo tregon se në siperfaqe ku shtresat nuk kane pesuar deformime seksioni është

ekuivalent me nje shtrese me trashesi 281mm e C8 /10 CBGM. Ky ndryshim behet i

rëndësishëm për faktin se mund te rezultoje me kosto te larte hartimi i 2 projektesh

rehabilitimi te shtresave, nje per zonat me deformime dhe nje per ato ku shfaqen vetem

plasaritje te lehta. Siperfaqja e asfaltit jep pak kontribut ne integritetin e shtresave

prandaj mund te hiqet njesoj per te gjithe siperfaqen. Një koston efektive përfshihet

heqja ne te nxehte e shtreses se asfaltit dhe ne zonat me deformime duke shfrytezuar

trashesine e krijuar nga heqja te shtohet nje shtrese perforcuese.




Studiohet nje seksion terthor i nje rruge ekzistuese me forme drejtkendore me permasa

8m x 200m sic tregohet ne figure. Deformimi ka ndodhur në subgrade ku ne pjese te

lokalizuara rezulton te jete 100mm mbi pjesën më të madhe të shtresave.Çdo shtrese ka

keto probleme:

Siperfaqja nuk ka pesuar asnje demtim edhe pse shtresa poshte saj me material CBM1

ka pesuar carje të konsiderueshme.




SHTRESA TRASHESIA E

SHTRESES (mm)


CF1 CF2

TRASHESIA EFEKTIVE




Pllaka betoni + shtresen lidhese

130.00 1.00 1.00 0.30 39.00

Material me baze Çimento 1(CBM1)

250.00 1.60 0.50 0.30 23.00

Nen baza 150.00 3.00 1.00 0.30 15.00

Subgrade me CBR 2%

TOTALI 77.00

Analizat tregojen se ky seksion eshte ekuivalent me 77mm shtrese C8 /10 CBGM.

Nqs deformimi nuk do te kishte ndodhur seksioni do te ekuivalentohej nga 258mm

shtrese C8 /10 CBGM. Ne kete rast ose shtresat kone qene ne proces projektimi ose ne

projektin sipas se cilit jane ndertuar nuk eshte zgjedhur materiali i pershtatshem per

shtresen e nenbazes. Eshte e mundur qe kjo ulje te ishte parashikuar sepse keshtu

justifikohet edhe perdorimi i pllakave te betonit.


Një pakete shresash me C2 8/35 te parapergatitur, i perforcuar më parë duke zbatuar një

shtrese Asfalt ne te nxehte(HRA) per siperfaqen e cila eshte intakte, ka pesuar

deformim. Lind nevoja të përmirësuar kete trotuar dhe aftesine mbajtese te tij.

Perforcimi gjatë operacionit të parë, u hoq betoni i cili tregoi që ishte thelbesisht i

plasaritur (plasaritje ne qoshe te pllakës dhe në mes të trashesise se saj), por jo carje

shume te medha.Carje te lehta jane vene re edhe ne siperfaqen me HRA.Nuk ka asnjë

deformim(ulje). Seksioni terthor i kesaj pakete jepet ne figuren me poshte.






SHTRESA TRASHESIA E

SHTRESES (mm)


CF1 CF2

TRASHESIA EFEKTIVE


Asfalt 120.00 1.25 0.80 1.00 77.00

Beton i parapergatitur

C1.5/2.0 300.00 0.62 0.50 1.00 242.00

Nen baza 200.00 3.00 1.00 1.00 67.00

Subgrade me CBR 10%

TOTALI 386.00

12.5.-REHABILITIMI I SHTRESAVE



Ne kete seksioni do te tregohet se si, nga këto të dhëna, të behet zgjedhja e materialeve

per perforcimin dhe rehabilitimin e shtresave.

Në mënyrë që të percaktohet trashesia e shtreses rehabilituese është thelbësore të

projektohet një strukturë e re qe ploteson te gjitha kritret e kerkuara.

Kriteret janë:

Jeta e projektimit

CBR e tokes(subgrade)

Ngarkesa ekuivalente njesore (SEWL)

Lloji i rikonstruksionit te konsideruar

Shtresat e reja te projektuara konsistojne ne bazë C8 /10 CBGM me bllok betoni te shtruar

ne siperfaqe. Trashesia e barasvlershme e shtreses se transformuar trotuar i hiqet me

pas trashesise se shtreses C8 /10 CBGM te bazes qe rezulton nga grafiket e projektimit

(Design Chart). Kjo jep trashesine e shreses shtese.

Nqs do te perdoret beton i parapergatitur trashesia ekuivalente e C8 /10 CBGM duhet te

shumëzohet me 0,62 për të transformuar atë në një ekuivalente te C2 8/35 betoni i

parapergatitur. Kjo pastaj i hiqet vleres se dhene per trashesine e kesaj shtrese ne

grafiket e projektimit duke dhene ne kete menyre trashesine e shtreses shtese te

kerkuar.

Edhe pse sipas kesaj metode prodhohet nje trashesi shtreses per materialin standart

C8 /10 CBGM, materiale të tjera mund të përdoren duke përdorur ne menyre te shpejte

faktoret e ekuivalentimit te materialeve nga Tabela 13.

12.5.1-REHABILITIMI I SHTRESAVE – SHEMBULL 1

Gjendja ekzistuese:

Paketa e shtresave përfshin materialet e treguara në Figurën me poshte. Rruga fillimisht

ishte i dizajnuar për të qene ne sherbim për 15 vjet dhe ka qenë nen nje trafik te

gjeneruar nga makina transportuese te renda. Secili prej ketyre makinerive jep nje

Ngarkese ekuivalente njesore(SEWL) prej 340kN dhe pika që ka pesuar trafikun me te

rende ka qene subjekt i 150 kalimeve në ditë te ketyre makinave me kete ngarkese

ekuivalente (SEWL). Trotuari është në gjendje te mire me përjashtim të nje zone ne

siperfaqen te veshur me Asfalt te shtruar ne te nxehte(HRA) ku deformimi eshte 15mm i

thellë.



Eshte propozuar qe te zevendesohet kjo makineri me nje makineri ku mekanizmi ngrites

eshte ne pjesen para te saj dhe qe jep nje Ngarkese ekuivalente njesore (SEWL) 675 kN.

Pika që ka pesuar trafikun me te rende ka qene subjekt i 200 kalimeve në ditë te ketyre

makinave te ngarkuara.

Jeta e projektimit eshte kerkuar te jete 12 vjet per punen gjate 300 diteve ne vit.

Numri i perseritjeve te ngarkeses => 200 x 300 x 12 = 720000 kalime

Nga grafiket e projektimit trashesia e kerkuar rezulton te jete 625mm ( eshte nevojshem

interpolimi midis lakoreve te 250000 dhe 1500000 kalimeve)






SHTRESA TRASHESIA E

SHTRESES (mm)


CF1 CF2

TRASHESIA EFEKTIVE


Asfalt 100.00 1.25 1.00 0.90 72.00

Material C8/10 250.00 0.80 1.00 1.00 312.00

Subgrade me CBR 5%

TOTALI 384.00

Shtresa shtese qe duhet te perdoret eshte: 625-384 = 241mm

Paketa e shtresave e perforcuar jepet ne figuren me poshte.

Vihet re se kjo nuk eshte nje zgjidhje praktike por eshte arritur duke marre parasysh ato

materiale per te cilat eshte e mundur te perdoren vlerat e tabeles 13.

Nje zgjidhje tjeter jepet ne figuren me poshte.



12.5.2-REHABILITIMI I SHTRESAVE – SHEMBULL 2

Gjendja ekzistuese:

Paketa e shtresave përfshin nje shtrese beton i parapergatitur C25/30 me carje te

konsidrueshme qe eshte shtruar siper nenbazes 150mm me material shkemb i grimcuar



sic tregohet në Figurën me poshte. Makina qe shkakton edhe trafikun me te rende eshte

nje tip trileri, qe jep ngarkesen ekuivalente njesore (SEWL) prej 375kN.

Pika që ka pesuar trafikun me te rende ka qene subjekt i 700 kalimeve në ditë te

kamionit te ngarkuar. Shtresat nuk kane pësuar deformime(ulje).

Ne nje periudhe te mevoneshme eshte kerkuar riprojektimi i kesj vepre pe nje periudhe

sherbimi 5 vjecare dh me pas 25 vjecare per 300 dite pune ne vit ne menyre qe kostot e

projektimit te jene sa me te vogla.

Numri i perseritjeve te ngarkeses(per periudhen 5 vjecare) eshte:

700 x 300 x 5 = 1050000 kalime

Numri i perseritjeve te ngarkeses(per periudhen 25 vjecare) eshte:

700 x 300 x 25 = 5250000 kalime

Nga grafiket e projektimit trashesia bazes C8 /10 CBGM rezulton te jete 430mm (per

periudhen 5 vjecare) dhe 560mm (per periudhen 25 vjecare)

SHTRESA TRASHESIA E

SHTRESES (mm)


CF1 CF2

TRASHESIA EFEKTIVE




Beton i parapergatitur

C25/30 250.00 0.65 0.50 1.00 192.00

Nen baza 150.00 3.00 1.00 1.00 50.00

Subgrade me CBR <5%

TOTALI 242.00

Atehere per keto periudha sherbimi te shtresave, shtresa shtese e C8 /10 qe eshte e

nevojshme eshte :

per periudhen 5 vjecare

430mm – 242 = 188mm

per periudhen 25 vjecare

560mm – 242 = 318mm

Seksionet terthore te ketyre paketave jepen ne figurat me poshte.



12.6. SHEMBULL KONKRET I LLOGARITJES SE SHTRESAVE PORTUALE.



Procedura e ndjekur per projektim ne zonen e portit te Durresit.

Te gjitha procedurat e ndjekura per projektimin e shtresave ne zonat e ndryshme te

portit te parashikuara per tu rikonstruktuar eshte bazuar ne standartin "ROM" 4.1 -94

(udhezues per projektimin e shtresave ne porte).

Projektimi i shtresave eshte bere per siperfaqet e portit ne perdorim me ngarkesat

perkatese dhe per shkallen e perdorimit te cilat jepen me poshte:

Mbi bazen e te dhenave te mesiperme eshte bere percaktimi i kategorise se trafikut per

secilen prej zonave te studiuara mbi bazen e shkalles se perdorimit dhe klasifkimit te

ngarkesave te projektimit . Keto kategori trafiku rezultojne :

A Per "Siperfaqet konteniere"

B Per "siperfaqet e pergjithshme mbajtese.

Percaktimi i shtresave ne zonat "Rruge dhe siperfaqe ndihmese" behet ne baze te

standarteve te perdorura per projektimin e shtresave rrugore dhe nuk vlejne kategorite e

trafikut te specifikuara ne standartin "ROM" 4.1-94.

Kategorite e subgrade te konsideruar gjate projektimit jane zgjedhur mbi bazen e

karakteristikave te shtresave mbi te cilat do te vendosen shtresat dhe qe jepen ne

studimin gjeologjik te zones se portit te marre ne konsiderate. Keto kategori rezultojne

te ketyre tipeve:

E0,E1 ne "Siperfaqet e pergjithshme mbajtese.

E2 ne "siperfaqet konteniere"

Percaktimet e kategorive te subgrade jepen ne standartin qe eshte perdorur per

projektim.

Tipet e shtresave te percaktuara ne zonat e marra ne konsiderate jane zgjedhur ne baze

te kategorive te gjetura te "subgrade" dhe kategorive te trafikut.

Ne zonat "roadway and auxliary area" shtresat rrugore jane zgjedhur duke perdorur

treguesin CBR te dhene nga studimi gjeologjik mbi bazen e procedurave qe pedoren per

projektimin e shtresave rrugore.

Ne baze te llogaritjeve dhe unifikimeve qe jane bere rezultojne tre tipe shtresash qe

jepen ne projekt.

Zgjedhja e shtresave eshte bere duke konsideruar edhe aspektin ekonomik.



Kushtet gjeoteknlke te tokes ne zonen e portit te durresit.

Bazuar ne rezultatete marra nga testet laboratorike dhe duke u bazuar ne perberjet

lithologjike dhe karakteristikave fiziko mekanike,jane klasifikuar keto shtresa:

SHTRESA NR.1.

Perfaqesohet nga mbushje te ndryshme te bera ne portin e Durresit per ndertime dhe

rruge te cilat jene ndertuar ne anen perendimore. Keto mbushje jane testuar dhe ne baze

te rezultateve eshte arritur ne perfundimin qe ate nuk jane bere me kualitet te mire dhe

ne disa vende jane shkaterruar si pasoje e rritjes se ngarkesave te koheve te fundit. Keto

jane takuar qe nga thellesia 0.6m deri 4.0m. Ne disa raste mbushja eshte bere me

zhavor me material argjilor kurse ne raste te tjera me rere dhe me materiale te tjera te

shkarkuara nga zbrazjet e eskavatoreve ne pjese te ndryshme te portit.

SHTRESA NR.2.

Toke e dobet me permbajtje argjile ngjyre gri,me permbajtje te shtresave te vogla rere

me trashesi 10-15cm. Ka permbajtje organike dhe guacka. Rezultatet jane marre per nje

thellesi 9-12.0m.

Karakteristikat fiziko mekanike per kete shtrese jane:

PERBERJA GRANULOMETRIKE:

Fraksion 200 30-40%

Fraksion 40 80-90%

Fraksion 10 90-100 %

Permbajtja e lageshtise Wn=25-30%

Kufijte e lengezimit Wl=24-26%



Kufijte e plasticitetit Wp=19-21%

Tregues i plasticitetit Ip=4.5-5%

Klasifikimi:

Simboli i grupit CL-ML

Emerimi Surere deri ne suargjile

pesha specifike γs =2.68-2.70 T/m3

pesha volumore γ =1.90-1.95 T/m3

Kendi i brendshem Φ =17-22°

i ferkimit

Koeficenti i porozitetit e=0.78-0.85

Aftesia mbajtese σ= 1.7 kg/cm2

SHTRESA NR.3.

Toke e dobet me permbajtje argjile ngjyre gri,me permbajtje te shtresave te vogla rere

me trashesi 10-15cm. Ka permbajtje organike dhe guacka. Kjo shtrese eshte takuar ne

nivele te ndryshme ne zonen e depozitave bregdetare. Thellesia e saj arrin ne 15-20m.

Karakteristikat fiziko mekanike per kete shtrese jane:


Fraksion 200 60-80%

Fraksion 40 100 %

permbajtja e lageshtise Wn =35-40%

Kufijte e lengezimit Wl =30-32%



Kufijte e plasticitetit Wp =20-22%

Tregues i plasticitetit Ip =10-12%

Klasifikimi:

simboli i grupit CL

Emertimi suargjile

Pesha specifike γs =2.70-2.71 T/m3

Pesha volumore γ =1.80-1.85 T/m3

Kendi i brendshem i ferkimit Φ =14-16°


Aftesia mbajtese σ = 1.7 kg/cm2

Kohezioni C= 0.20-0.025 kg/cm2

SHTRESA NR.4.

Argjile e ngjeshur me ngjyre bezhe me permbajtje te vogel 2-4%. Pergjithesisht keto

shtresa jane te konsoliduara. Kjo eshte e perqendruar ne nje thellesi prej 20-35m.

Karakteristikat fiziko mekaike per kete shtrese jane:


Fraksion 200 65-85%

Fraksion 40 100 %



Permbajtja e lageshtise Wn =20-22%

Kufiri I siperm I plasticitetit Wl =34-36%

Kufiri i poshtem i plasticitetit Wp =23-24%

Tregues i plasticitetit Ip =11-12%

Klasifikimi:

simboli i grupit CL

Emeritmi Argjile lymore

Pesha specifike γs =2.7-2.71 T/m3

Pesha volumore ne gjendje natyrale γ =1.94-1.98 T/m3

Kendi i brendshem i ferkimit Φ =18-22°


Aftesia mbajtese σ = 2.8 kg/cm2

KONKLUZIONE

Ne zonen e portit te Durresit gjenden depozita te Kuaternarit dhe te Neogjenit.

Pjesa me e madhe e zonave te studiuara jane shume heterogjene dhe kane karakteristika

te dobeta.

Shtresat ne kete zone kane depertueshmeri te vogel prandaj duhet marre parasysh

drenazhimi.

Ne zonen e kontenierit eshte ndeshur nje shtrese mbushese me zhavor 4-5.0m e thelle e

cila eshte shume heterogjene dhe e bute



RAPORT I KERKIMEVE GJEOLOGJIKE NE PORTIN E DURRESIT

Ky Raport i Kerkimeve Gjeologjike qe i referohet "projektit te

Rikonstruktimit/Reabilitimit te Kalatave 10 dhe 11" te portit te Durresit, ben analizimin

dhe permbledhjen e vezhgimeve te kryera per percatimin e parametrave kryesore

gjeoteknike te shtresave gjeologjike qe jane nen Kalatatat 10 dhe 11, dhe ne sheshet pas

kalatave.

Qellimi i ketij vezhgimi eshte identifikimi dhe analizimi i gjithe te dhenave dhe

informacionit te mbledhur gjate kekimeve gjeologjike, pershkrimi i kushteve te aktuale

te zones, percatimi i parametrave gjeologjike, karekteristikat mekanike dhe fizike te

tokes dhe stratigrafia e zones per projektin e struktures se kalates dhe sheshet pas saj.

Ne tabelen e meposhtme jane paraqitur te gjitha provat e kryera ne terren dhe ne

laborator per zonen e kalatave 10 dhe 11:

Shpim me marrje kampioni te plote 230

Prova standarte e penetrimit(SPT) 130

Gropa me thellesi maksimale 2.5m 20

Kapmpione me strukture te prishur (10-30

kg) nen shtresen e betonit 20

Kapmpione me strukture te prishur ne cdo

shpim 70

Kapmpione me strukture te prishur te marra

ne shpimet(5-10kg) 130

Prova triaksiale pa konsolidim pa drenim 35



Prova triaksiale me konsolidim edhe pa

drenim 35

Prova e shtypjes njeaksiale per dherat 70

Prova ne oedometer 20

Prova ne prerje 20

Prova me shizometer ne shpimet 50

Kufinjte e plasticitetit dhe pershkrimi i

kampioneve 115

Granulometria me sita 70

Granulometria me sedimentim 45

Prova e proktorit e modifikuar (me 5 pika) 20

Prova e CBR 20

Prova e pllakes ne vend 20

Densiteti i materialit ne vend 20

Prova e cekicit per betonet ekzistuese 50

Shpimet dhe provat e Konit Dinamik jane lokalizuar per tu percaktuar stratigrafia e

zones se projektit. Kampionet me strukture te prishur dhe te paprishur jane pershkruar

dhe analizuar ne provat laboratorike, gjithashtu ato jane mbeshtetur me provat

shizometrike dhe provat standarte te penetrimit (SPT) qe jane aplikuar ne gjithe

thellesine e studjuar deri ne 50m nga fundi i detit. Per te percaktuar kompaktesine dhe



strukturen e tokes nen shtresen ekzistuese te betonit eshte bere kontrolli i shtresave ne

siperfaqe duke kryer:

Hapen disa gropa me thellesi 2.5m

Proven e pllakes ne thellesite 0.4-0.6 m nga siperfaqja natyrore

Densiteti i materialit ne vend (percakton shkellen e ngjeshmerise)

Keto prova fushore jane mbeshtetur dhe me analiza laboratorike per te bere krahasimet

ndermjet dy metodave; stratigrafia paraqet zonat e njetrajtshme te projektit duke

krijuar shtresa pothuajse horizontale duke filluar nga lart .

Mbushje - material kokrrizor - material i ardhur

Argjile,argjile pluhurore e bute, pak e konsoliduar

Argjile e perzier me shtresa te holla (mm) rere

Shtresa rere

Argjile e perzier me shtresa rere (10-15cm trashesi)

F

C

Cs

S

Css

Pervec struktures aktuale e bere 30 vite me pare, ka ndodhur nje bashkim i shtreses se

siperme te argjiles. Vleresimi ekzakt i saj nuk eshte i lehte por pavarsisht nga kjo nuk ka

arritur 100% per shkak te dy karakteristikave te saj te shtreses se argjiles dhe trashesise

prej 30 m. sipas teorise se konsolidimit dhe e aprovuar nga testet e kryera, vetem pjesa e

siperme ka nje konsolidim qe shkon nga 100 dhe 20%.



Gjithashtu, duket qe gjithe zona perbehet nga konsolidimi i argjiles se bute me nje

trashesi me shume se 30m me nje pershkueshmeri dhe rezistence ne prerje shume te

vogel.

Materiali i germuar poshte kalates eshte me i rende sesa mbushja e perdorur per

ndertimin e pjerresise se kalates, prandaj mund te pranohet konsolidimi i argjiles afer

siperfaqes.

Provat laboratorike per kampionet e marre dhe ne menyre te vecante provat ne

oedometer, duhet te perfshijne karakteristikat e deformimit te argjiles dhe shpejtesise

dhe shkalles se drenazhimit, por neqoftese prishja e kampionit eshte e madhe keto teste

behen te pavlefshem. Ne menyre te perafert keto teste tregojne qe kampionet e argjiles

se marre jane te ngopur me nje koeficient poroziteti afersisht 1 dhe me indeks Ngjeshje

CR prej 0.15.

Per te percaktuar vleren e rezistences ne prerje, jane kryer si testet e triaxial dhe testet

ne prerjen e drejte (kutine prerese Kazagrande). Zakonisht kohezioni C luhatet mes 20

dh 40 kPa dhe kendi i ferkimit Φ nga 16 dhe 20°. Kohezioni del pak me i larte sesa ai i

pritur per shkak se kampionet jane testuar me vlerat e presionit te celules shume afer

njera tjetres. Duke pasur parasysh karakteristikat e pergjithshme te argjiles duket se

eshte i

pershtatshem nje kohezion i ulet dhe nje kend ferkimi i larte.

Prandaj parametrat e adoptuar per shtresen e argjiles C jane:

C’ = 5 kpa

Φ = 22°

dhe per argjilen me shtresat e brendeshme ranore Cs jane:

C’ = 5 kpa

Φ = 26°

Persa i perket shtresave rerore, karakteristikat gjeoteknike jane marre nga Testi

Standart i penetrimit. Per shtresat ranore afer siperfaqes eshte vlersuar nje densitet mes

60% dhe 70%, me nje njesi matese qe varion nga 40 dhe 100 Mpa dhe me kend ferkimi

38°.

Gropat e hapura konfirmojne pranine e shtreses se argjiles duke filluar nga niveli i detit

deri te pakten 2 ose 3 m poshte. Provat e pllakes qe jane kryer per mbushjen poshte



shtreses se siperme te betonit ka dhene nje modul deformacioni 30 dhe 50 Mpa, dhe

pavarsisht se jane kryer vetem disa teste ne shtresat ranore poshte mbushjes ato kane

dhene nje modul prej 15 MPa.

Nisur nga keto rezultate, te moduleve te dale nga Testet e kryera ne gropat e hapura per

reren jane me te larta se nje nga matjet e Provave plate Loading dhe prandaj mund te

merret ne konsiderate me shume sesa nje vlere. Persa i perket kompaktesimit ajo qe ka

rezultuar nga SPT mund te pranohet si i vlefshem.

Jane kryer gjithashtu testet e densitetit ne vend per mbushjen dhe reren duke dhene nje

shkalle ngjeshje 80-90% e optimales se modifikuar dhe nje permbajtje lageshtie ne vend

me e ulet sesa vlera optimale. Prandaj mbushja eshte ne anen qe tregon thatesiren ne

kurben e ngjeshjes me energjine e modifikuar. Te gjithe kampionet e testuara jane

marre poshte shtreses se siperme te betonit mes 0.2 dhe 0.6m nga siperfaqja natyrore.

Ne te njejtet kampione me shkalle ngjeshje te modifikuar optimale jane zbatuar

gjithashtu testet CBR me vlera mesatare 4 dhe 20%. Vlerat minimale te CBR jane marre

nga kampionet e materialit kokrrizor te mbushjes me pranine e materialit organik.

Ne tabelen e meposhtme jane dhene parametrat gjeoteknik per

rezultatet e analizave me drenim dhe pa drenim, sipas kushteve qe ndodhen shtresat e

reres ne vend, keto te dhena do te perdoren per projektin e shtresave te siperme te

betonit dhe struktures:

Materiali γ

kN/m3

Cu

kPa

C’

kPa

Φ

(°) E (Mpa)

Kn

(m/s)

Kv

(m/s) ν K0 δ

Mbushje 18 - 1 36 12 E-3 E-3 0.25 0.3 20

Rere 19 - 1 38 15 5E-5 5E-5 0.3 0.35 20

Argjile (C) 18.5 (*) 5 22 3.5+0.3-z(**) E-10 E-10 0.4 0.65/

0.5 10

Argjile (Cs) 19 120 5 26 20 5E-9 5E-9 0.35 0.45 12

(*) => Cu varion ne menyre lineare si me poshte:



z(mb.s.l) 5.5 13 25 37

Cu (kPa) 30 45.5 57.35 100

(**) => z eshte matur nga shtresa e pare

Rezultatet perfundimtare te kerkimeve gjeoteknike tregojne qe e gjithe zona eshte me

nje shtrese te bute argjilash, normalisht e konsoliduar shtresa e argjilave ka nje trashesi

me shume se 30m. Ajo ka pershkueshmeri dhe rezistence ne prerje shume te vogel.

Pervec kesaj konsolidimi i saj nuk ka arritur 100% per shkak te karateristikave te

shtreses argjiles dhe trashesise se konsiderueshme te saj. Karakteristikat e dobeta te

kesaj shtrese argjile te cojne ne deformime te medha horizontale e vertikale me kalimin

e kohes si rezultat i vendosjes se ngarkesave nga projekti i ri. Kjo do te ndodhe per

arsyet qe permendem me lart te karakteristikave te ndryshme te shtresave argjilore dhe

rerave.

Ne menyre qe te zvogelohen keto fenomene ne strukturen e kalates, mund te

projektohen nje seri pilash me lidhje te ankoruara ne toke, duke pasur parasysh qe

ngarkesa e kerkuar duhet mbajtur ne nje distance duke mos ndikuar strukturen e

kalates. Nga perllogaritjet e vizatimeve kjo distance duhet te jete rreth 15-20m nga fundi

i kalates.

Kalatat e reja jane shume te paqendrueshme ndaj ngarkesave per shkak te kesaj shtrese

argjile shume te dobet, gjithashtu deformimet e medha do te ndodhin per shkak te

ngarkesave te renda.

Keshtu qe duhet te parashikohet nje mirembajtje e kalatave dhe shesheve, sepse

ngarkesat deri ne 20 t/m2 do te cojne ne deformime te medha.

Shkalla e konsolidimit te shtreses se argjilave eshte ne varesi te dekadave dhe prandaj

"faktori kohe" per te cilat ndodhin keto deformime eshte shume i madh.



12.7 METODAT ANALITIKE NE PROJEKTIMIN E SHTRESAVE SIPAS STANDARTIT

ROM 4.1-94

Metoda analitike ne projektimin strukturor bazohet ne studimet e nderjeve terheqese te

cilat vijne nga faktore qe meren ne konsiderate te tille si ngarkesat, temperatura etj, te

cilat sjellin pasoja ne perkeqesimin e struktures ne shtresa. Metoda analitike konsiston

gjithashtu ne dy komponte:

Modelet e reagimit dhe analizat e perkeqesimit.

Ekzistojne 3 tipe te modeleve mekanike qe ndryshojne nen kujdesin e parimeve te

modeleve gjeometrike dhe llogaritese mbi te cilat jane bazuar:

-Sistemet me shume shtresa,

-Teoria e pllakave,

-Metodat numerike.

Ato gjithashtu mund te klasifikohen duke ju referuar ekuacioneve themelore te cilat

marin ne konsiderate modelet elastike dhe gjysem elastike.

Modelet e bazuara ne sistemet me shume shtresa dhe ekuacionet elastike (Hipoteza

Burmister ) jane me te zhvilluara gjeresisht per shtresa elastike dhe gjysem rigjide. Ne te

kundert metodat me te zakonshme te perdorura ne shtresat rigjide jane bazuar ne

teorine e pllakave dhe ekuacioneve elastike. (Hipoteza westergaard).

1.Hipoteza Burmister.

Me poshte jepet permbledhja e kesaj hipoteze:

-Struktura gjeometrike e shtresave eshte supozuar te jete seri e shtresave horizontale

dhe paralele, horizontalisht ne ifinit dhe me trashesi uniforme, e mbajtur nga gjysem

hapesira e Boussinesq.

-Çdo shtrese sillet si lineare, homogjene, isotrope dhe gjysem elastike e vazhduar. Keto

karakteristika mekanike jane percaktuar nga moduli i Jungut dhe koeficenti i Puasonit.



-Çdo ngarkese e aplikuar ne shtrese eshte paraqitur nga presioni zakonisht vertikal i

shperndare zakonisht uniformisht mbi siperfaqen rrethore.

-Çdo shtrese ka lindur mbas shtrirjes te parardheseve ne menyre te vazhduar. Kontakti

midis shtresave mund te modelohet ne kushte te barabarta te nderjeve horizontale ose

te aderences zero.

-Te dyja efektet termike dhe te inertesise jane mosperfillur.

-Terheqje e vogel ndeshet ne sistem.

-Forcat prerese qe ndeshen ne pikat e kontaktit midis ngarkesave dhe shtreses se

siperfaqes , nuk meret zakonisht ne konsiderate. Kjo per arsye se me perjashtim te disa

rasteve ato jane praktikisht pakuptim.

Duke dhene keto hipoteza ekuacionet e pjesshem derivues i cili rezulton nga kjo

paraqitje, jane zgjidhur permes transformimeve. Pergjigjja e struktures eshte mare ne

formen e integralit te caktuar te cilet jane zgjidhur numerikisht.

Limitet e ketij modeli te bazuar ne keto hipoteza mund te permblidhen si ne vazhdim.

Strukturat e shtresave jane karakterizuar nga nje simetri aksiale ,e cila do te thote qe

ngarkesat ashtu si dhe vete shtresa e ndertuar jane konsideruar te jene simetrike rreth

aksit. Efekti i ngarkesave i prodhuar nga automjetet afer te carave apo anesoreve nuk

mund te analizohet duke perdorur keto metoda. Gjithashtu mund te perdoren modelet 3

dimensionale duke aplikuar metodat e

elementeve e fundem.

Format e inertesise te krijuara ne shtresa ne saje te ngarkesave dinamike nuk jane mare

parasysh. Kjo praktike nuk vlen ne rastin kur ka levzje automjetesh te ngadalshme mbi

materiale granular apo bituminoze ose kur automjetet bejne kthime te menjehershme.

Te gjitha materialet e perdorura ne shtresa jane te nje shkalle me te larte ose, me te ulet

,anisotrope ,heterogjene jo lineare dhe jo elastike. Disa nga karakteristikat e tyre jane te

varura nga kushtet klimatike dhe mund te ndikohen nga ndryshimet e temperaturave

ose lageshtise. Gjithashtu per te arritur nje menyre me te mire te forcave terheqese

duhet te meren parasysh teorite jolineare. Ne praktike teoria e elasticitetit eshte provuar

te jete me efektshmeri.

2.HIPOTEZA WESTERGARD

Keto hipoteza te aplikuara ne shtresat prej betoni mund te permblidhen si ne vazhdim:

Pllaka duhet te jete me trashesi uniforme dhe lineare, homogjene, isotropike dhe

mesatarisht elastike, mekanikisht e karakterizuar nga moduli i Jungut dhe koeficenti i

Puasonit.



Pllaka eshte ne balancim nen ngarkesat e trafikut me peshen e saj, reaksioni i pllakave te

aferta dhe mbeshtetjes se pllakes.

Kunderveprimi i mbeshtetjes eshte pranuar te jete ne proporcion me levizjet vertikale ne

secilen pike me raportin te quajtur moduli i reaksionit te nenshtresave.

Parametrat themelore ne formule te krijuara nga westergaard, e ashtequajtur rrezja e

shtangesise relative mund te jepet si ne vazhdim:

𝑙 = [𝐸×ℎ3

12× (1 − 𝜗2) × 𝑘]1/4

l - rrezja me shtagesi relative

E - moduli i Jungut

h - trashesia e pllakes

𝜗 - Koeficenti i puasonit per,betonin

k - moduli i reaksionit te nenshtreses

Ne rastin e ngarkesave rrethore, terheqjet max te pllakes per pozicione te ndryshme te

ngarkeses jane dhene si ne vazhdim

𝜎𝑚𝑎𝑥 =𝑄

ℎ2 𝑓 (

1

𝑎)

Q - madhesia e forces rrethore

a - rrezja e ngarkeses

Procedura

Procedura e ndjekur ne keto metoda bazuar ne hipotezat e mesiperme konsiston ne

hapat e meposhtem:

vleresim i ngarkesave te aplikuara (te perhershme ose te perkohshme, statike apo

dinamike etj), pergjate jetes se projektimit te shtreses, vleresim i efekteve te

veprimeve te

ndryshme te ngarkesave.

Modelim i struktures se shtreses nga:



- llogaritja ne kompjuter (hipoteza Burmister) ne rastin e shtresave elastike dhe gjysem

rigjide nga sistemi Teorik dhe sistemi me shume shtresa.

-pllake ne nje mbeshtetje te winklerit (hipoteza westergaard) ne rastin e shtresave

rigjide.

zgjedhja e materialit qe do te perdoret ne shtresa te ndryshme dhe vleresim i

trashesise se nevojshme.

Analiza e struktures se shtreses per te vleresuar terheqjet max dhe uljet qe mund

te pesoje.

Krahasim i ketyre vlerave me vlerat e lejuara per cdo material ne perputhje me

kriterin e shkaterrimit te mare ne konsiderate.

Verifikimi duke perdorur kete kriter, qe cdo shtrese mund te arrije ne fund te

jetes se saj duke pranuar nje shkalle te konsiderueshme te shkaterrimit. Ky

shkaterrim duhet te jete i njejte ne te gjitha shtresat.

Ne rastin kur mbishtresa nuk mban atehere atehere ajo duhet rillogaritur duke

modifikuar trashesine ose duke karakteristikat e fortesise se materialeve , ne

menyre qe secila prej tyre te arrije nje shkalle te pranueshme dhe te ngjashme te

shkaterrimit ne fund te jetese se saj.

Karakteristikat mekanike dhe kushtet qe e rrethojne ate.

1. Subgrade

Vlera e modulit te Jungut e gjysem hapesires se Buzinekut eshte zakonisht e percaktuar

te vendoset duke u nisur nga CBR e subgrade duke perdorur shprehjen

E(MPa)=10*CBR

Per hapesiren e winkler, moduli i reaksionit te subgrade duhet te meret ne konsiderate

si ne vazhdim.

CBR=3 K=30 MPa/m

CBR=5 K=40 MPa/m

CBR=10 K=55 MPa/m

CBR=20 K=70 MPa/m

CBR=30 K=90 MPa/m

CBR=100 K=220 MPa/m



Duke mare ne konsiderate koeficentin e puasonit, ajo varion midis vleres 0.35 per tokat

granulare dhe 0.5 per argjilat.

2.Shtresat granulare.

Per kete material moduli i Jungut eshte ne funksion te modulit te shtresave, te

trashesise se shtrese granulare dhe kendit te ferkimit te grimcave.

Ne praktike kjo mund te shprehet

E = k * E i-1

ku Ei-l eshte moduli i mare nga shtresa e fundit dhe k =koeficenti i cili varion midis 20

dhe 4 ne varesi nga faktoret e mare ne konsiderate. Koeficenti i puasonit per materialet

granulare mund te varioje nga 0.35 dhe 0.4.

3. Shtresat e trajtuara e cimento

Keto materiale jane me te thjeshtat per tu pershkruar mekanikisht. Moduli i Jungut

duhet te nxirret nga lidhja e sigurt relative midis forces ngjeshese ose indirekt nga forca

elastike. Gjithsesi ska vlera fikse qe mund te rekomandohen per llogaritje. Vlerat ne

tabelen me poshte mund te rekomandohen ne bazamentet e treguara.

Karakteristikat elastike te shtresave te trajtuara me cimento

E (Mpa) ν

Toke e qendrueshme - Cimento 100-1000 0.30

Toke-Cimento 4000-15000 0.25

Materlal granular me perzierje sasie te vogel

cimento 15000-25000 0.25

Beton i varfer 20000-25000 0.20

zhavor/perzierje Skorje 10000-20000 0.30

4. Asfalto beton dhe materiale te qendrueshme me bindera bituminoze.



Keto jane material me karakteristika qe variojne gjeresisht. Ato jane gjithashtu te

veshtira per tu modeluar. Shtangesia e tyre varion me temperaturen dhe nga vlera e

kohes qe ngarkesa eshte projektuar. Per asfalto beton te ngjeshur vlera e modulit te

Jungut varion midis 4.000 dhe 7.000 MPa dhe vlera e koeficentit te puasonit midis 0.30

dhe 0.35.

5. Betoni. Moduli i Jungut me vlere rreth 30.000MPa dhe koeficenti Puasonit rreth 0.15 deri 0.20

mund te meren parasysh betonin qe perdoret ne shtresa.

6. Kushtet e aderences midis shtresave . Hipotezat Burmister kane pranuar qe nuk ka kontakt midis shtresave, me aderence te

madhe ose zero. Ne rastin e pare ekuacionet jane zgjidhur duke mare parasysh qe

nderjet terheqese horizontale ne kontakt midis dy shtresave jane te barabarta.

Shkalla reale e aderences midis dy materialeve varet nga natyra e ketyre materialeve dhe

me shume nga menyra se si struktura eshte zbatuar.

Gjithashtu duhet thene se aderenca ose mungesa e saj midis dy shtresave te

njepasnjeshme eshte nje nga variablet me te rendesishme qe shkaktojne forcat

terheqese. Gjithashtu rezultati i dy hipotezave duhet te krahesohet midis shtresave sepse

ajo mund te jete kritike per strukturen e projektuar.

13.KUSHTET E PROJEKTIMIT (DESIGN CHARTS)

Tabela 20: Per percaktimin e trashesise se shtreses se nenbazes dhe themelit.



CBR of Subgrade Capping Thickness

(mm)

Sub-base Thickness

(mm)

1% 900 150

2% 600 150

3% 400 150

4% 250 150

>5% Nuk kerkohet 150

Projektimi i Shtresave Rigjide ne Porte

Engineering

Transcript of Projektimi i Shtresave Rigjide ne Porte