PROJE GELİŞME RAPORU FORMU (KP-GR-04) BİYOKÜTLE ve ... · KP-GR-04 (Aralık 2010) 2/33 PROJE...

TÜBİTAK KAMU KURUMLARI ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME PROJELERİNİ DESTEKLEME PROGRAMI

(1007 PROGRAMI)

KAMU ARAŞTIRMALARI GRUBU (KAMAG)

PROJE GELİŞME RAPORU FORMU (KP-GR-04)

BİYOKÜTLE ve BİYOKÜTLE/KÖMÜR KARIŞIMLARINI DOLAŞIMLI AKIŞKAN YATAKTA YAKMA TEKNOLOJİLERİNİN GELİŞTİRİLMESİ

105G023

Alt Proje noları: 107G049, 107G050

Rapor no : 4 Rapor tarihi(*) : 31 Aralık 2010

(*)Proje sözleşmesinde belirtilen ve TÜBİTAK’a teslim edilmesi gereken tarih yazılacaktır. (**) Bu kısımda imzası bulunan görevli kişi, Kurum/Kuruluşun proje sözleşmesinde imzası olacak üst düzey yetkilisi olmalıdır. (Bakanlıklarda ve Müstakil Müsteşarlıklarda Müsteşar, Valiliklerde Vali, Başkanlıklarda Başkan, İl ve Büyükşehir Belediyelerinde Belediye Başkanı, Müstakil Genel Müdürlüklerde Genel Müdür veya bu makamların yetki verdiği yardımcıları, vb.). (***) Raporun diğer tüm sayfaları proje yürütücüleri tarafından paraflanacaktır.

Unvanı, Adı, Soyadı Çalıştığı Kurum/kuruluş

Adı

Yürütücü Kurum/Kuruluş

Proje No

Tarih İmza

MÜŞTERİ KURUM/KURULUŞ YETKİLİSİ (**)

EİE İdaresi Genel Müdürü M. Kemal Büyükmıhcı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Elektrik İşleri Etüt İdaresi

MÜŞTERİ KURUM/KURULUŞ YETKİLİSİ (**)

Orman Genel Müdürü Osman Kahveci

Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü

PROJE YÖNETİCİSİ

Prof. Dr. Aysel Atımtay Orta Doğu Teknik Üniversitesi

105G023 31.12.2010

PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ (***)

Doç. Dr. Hayati Olgun TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi

107G049 31.12.2010

PROJE YÜRÜTÜCÜSÜ (***)

Makine Mühendisi Gerçek Bardakçıoğlu

GAMA Güç Sistemleri Mühendislik ve Taahhüt A.Ş.

107G050 31.12.2010

KP-GR-04 (Aralık 2010) 2/33

PROJE GELİŞME RAPORU YAZIMINDA UYULMASI GEREKEN KURALLAR

1. Gelişme Raporunda istenen tüm bilgi ve belgeler açık ve anlaşılır şekilde, eksiksiz olarak hazırlanmalı; projenin izleyici sayısından bir nüsha fazla olacak şekilde sunulmalıdır. Sayfa sayısının fazla olması durumunda tek klasör içerisinde (mavi renkli, iki delikli klasör olmalı, her bölüm ayraç ile ayrılmalı, sayfalar tek veya topluca bir naylon dosyaya konulmamalı, zımbalanmamalı, spiral ya da cilt yapılmamalıdır), sayfa sayısının az olması durumunda plastik telli dosya içerisinde ve bir adet CD ortamında (Microsoft Word) kayıtlı olarak hazırlanmalıdır.

2. Form, http://www.tubitak.gov.tr/1007 adresinde sunulan “1007 Programı Rehberi” içinde belirtilen “Proje

Gelişme Raporu Hazırlama” ilke ve kurallarına göre doldurulmalıdır.

3. Gelişme Raporu, yürütücü kuruluş/lar tarafından istenen format değiştirilmeden hazırlanarak, rapor teslim tarihinden 10 gün önce Müşteri Kuruma teslim edilmelidir.

4. Hazırlanan gelişme raporunun tüm sayfaları proje yürütücüleri tarafından paraflanmalı ve gerekli yerler

imzalanmalıdır.

5. Müşteri Kuruma iletilen Gelişme Raporu, Müşteri Kurumun ilgili birimlerinde incelendikten sonra “Proje Gelişme Raporu Müşteri Görüşü” bölümü formata uygun şekilde yazılarak yetkili kişilerce imzalanmalıdır.

6. Tüm bütçe değerleri YTL cinsinden yazılmalıdır.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 3/33

PROJE GELİŞME RAPORU MÜŞTERİ GÖRÜŞÜ

Proje No: 105G023

Proje Adı: Biyokütle ve Biyokütle/Kömür Karışımlarını Dolaşımlı Akışkan Yatakta Yakma Teknolojilerinin Geliştirilmesi Rapor Dönemindeki Proje Faaliyetleri Proje Önerisine Uygun Olarak Gerçekleşmiştir: EVET HAYIR Açıklama: (Yazım alanı gerektiği kadar uzatılabilir.)

Rapor Dönemindeki Proje Faaliyetleri Proje Önerisinde Belirtilen Takvim ve Süreye Uygun Olarak Gerçekleşmiştir: EVET HAYIR

Açıklama: (Yazım alanı gerektiği kadaruzatılabilir.)

Rapor Dönemindeki Proje Harcamaları Proje Önerisine Uygun Olarak Gerçekleşmiştir: EVET HAYIR Açıklama: (Yazım alanı gerektiği kadar uzatılabilir.)

MÜŞTERİ KURUM/KURULUŞ YETKİLİSİ Adı, Soyadı : M. Kemal Büyükmıhcı

Unvan* : EİE İdaresi Genel Müdürü İmza :

* Kurumu temsile yetkili en üst amir veya onun yetki verdiği kişi/makam tarafından imzalanmalıdır. Kurumu temsile yetkili en üst amirin yetki verdiği kişi/makam tarafından imzalandığı takdirde, yetki/imza devrine ilişkin belgelerin de yazıya eklenmesi gerekmektedir.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 4/33

İÇİNDEKİLER

1. PROJE ÖZET BİLGİLERİ ................................................................................................................... 5

2. TEKNİK BÖLÜM............................................................................................................................... 10

2.1 İş Paketleri (İP) ve İş Dağılım Ağacı (İDA) Özet Gelişimi ................................................................................... 10

2.2. Yapılan Bilimsel Etkinlikler .............................................................................................................................. 24

2.3. Takvim ve Kapsamdaki Olumsuzlukları (varsa) Gidermek için Alınacak Önlemler ve Planlanan Faaliyetler........ 24

2.4. İş-Zaman Çizelgesi......................................................................................................................................... 30

3. İDARİ BÖLÜM .................................................................................................................................. 31

3.1. Dönem İçindeki Proje Yönetimi ile İlgili Gelişmeler, Risklerin Değerlendirilmesi ve Çözüm Önerileri .................. 31

3.2. Projeye Taraf Olan Kurum/Kuruluşlarla İlgili (varsa) Sorunlar ve Çözüm Önerileri ............................................. 31

3.3. Proje Personeli Değişiklikleri ........................................................................................................................... 31

4. MALİ BÖLÜM ................................................................................................................................... 32

4.1. Bütçe ............................................................................................................................................................. 32

4.2. Harcan(a)mayan Kalemlere İlişkin Açıklamalar ................................................................................................ 32

4.3. Harcamalara İlişkin Zorluklar, Nedenleri ve Çözüm Önerileri ............................................................................ 32

5. EKLER ............................................................................................................................................. 32

EK-A. Bütçe Tabloları (http://www.tubitak.gov.tr/1007 adresindeki “Proje Kabul Edildikten Sonra Gereken Formlar” bölümünden erişilebilir.) ........................................................................................................................................ 32

EK-B. Yeni proje personeli ARBİS özgeçmişleri (Araştırmacılar ve Yürütücüler için) ................................................ 32

EK-C. TRANSFER TAKİP SİSTEMİNDEN ( HTTP://WWW.TUBİTAK.GOV.TR/TTS ) BÜTÇE VE YARDIMCI DEFTER RAPORU ............................................................................................................. 33

EK-E. ÖNCEKİ GELİŞME RAPORU İÇERİK DEĞERLENDİRMESİNE VERİLEN CEVAPLAR (BAKINIZ: ÖNCEKİ RAPORA İLİŞKİN ŞARTLI KABUL YAZISI) .......................................................................... 33

KP-GR-04 (Aralık 2010) 5/33

1. PROJE ÖZET BİLGİLERİ

PROJE SÜRESİ

Başlama Tarihi Bitiş Tarihi Onaylanan Ek Süre (Ay)

Ek Süre Dâhil Bitiş Tarihi

Proje Toplam Süresi (Ay)

01.03.2010 01.09.2010 10 30.06.2011 46

ÖZET GELİŞİM

ÖLÇÜTLER

RAPOR DÖNEMİ TOPLAM FARK (%)

Öngörülen* (%)

Gerçekleşen** (%)

Öngörülen *** (%)

Gerçekleşen **** (%)

Rapor Dönemi Toplam

FAALİYETLER (Onaylanmış ek faaliyet dahil)

35 30 90 85 5 5

BÜTÇE/HARCAMALAR (Onaylanmış ek ödenek dahil)

80 83 90 80

TAKVİM/SÜRE (Onaylanmış ek süre dahil)

100 85

(*) Rapor dönemi için proje önerisinde belirtilen yüzde. (**) Rapor döneminde gerçekleşen yüzde. (***) Önceki dönemleri de kapsayacak şekilde, proje önerisinde belirtilen birikimli yüzde. (****)Önceki dönemleri de kapsayacak şekilde birikimli gerçekleşen yüzde.

GENEL BÜTÇE (Ödenekler tüm dönemlerin toplamı şeklinde verilmelidir.)

Fasıllar Sözleşmedeki Ödenek

Onaylanan Ek Ödenek

Toplam Ödenek

(A)

Toplam Gerçekleşen

Harcama (B)

Toplam Gerçekleşen

Harcama Oranı (%)

[(B/A)*100]

Kalan Ödenek

(A-B)

Proje Teşvik İkramiyesi 240,518.00 0.00 240,518.00 177,521.10 73.80 62,997.00

Geçici İşçi Ücretleri

619,132.00 0.00 619,132.00 557,997.72 90.13 61,134.28

Bursiyer Giderleri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Sarf Malzemesi Giderleri 409,000.00 0.00 409,000.00 353,828.63 86.50 55,171.37

Seyahat Giderleri 79,712.00 0.00 79,712.00 39,355.12 49.37 40,356.88

Hizmet Alımı Giderleri 497,900.00 0.00 497,900.00 448,081.09 89.99 49,818.91

Makine/Teçhizat Giderleri 3,336,710.00 0.00 3,336,710.00 2,681,126.65 80.35 655,583.35

Kurum Hissesi 518,295.00 0.00 518,295.00 262,747.96 50.69 255,547.04

TOPLAM 5,701,267.00 0.00 5,701,267.00 4,581,792.55 80.36 1,119,474.45

KP-GR-04 (Aralık 2010) 6/33

RAPOR DÖNEMİ

(Her bir yürütücü kurum için ayrı tablo düzenlenecektir.) TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi

Fasıllar Ö

ncek

i Dön

emde

n K

alan

Ö

dene

k(**

) (A

)

Dön

em İç

eris

inde

Tra

nsfe

r Ed

ilen

Öde

nek

(B)

Dön

em İç

eris

inde

Tra

nsfe

r Ed

ilen

Ek Ö

dene

k (C

)

Dön

em İç

inde

K

ulla

nıla

bile

cek

Topl

am

Öde

nek

(A+B

+C)

Dönem Harcaması

Kal

an Ö

dene

k (A

+B+C

- (D

+E))

Ger

çekl

eşen

(D

)

Dön

em İç

eris

inde

Ta

ahhü

t Edi

len

(*) (

E)

Har

cam

a Yü

zdes

i (%

) (*

*)

Proje Teşvik İkramiyesi 62,106.00 0.00 0.00 62,106.00 24,104.88 0.00 38.81 38,001.12

Geçici İşçi Ücretleri 216,083.33 209,057.60 0.00 425,140.93 235,058.93 159,009.96 92.69 31,072.04

Bursiyer Giderleri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Sarf Malzemesi Giderleri

224,696.13 -9,200.00 0.00 215,496.13 150,815.58 40,413.60 88.74 24,266.95

Seyahat Giderleri 11,205.88 -4,657.88 0.00 6,548.00 200.00 700.00 13.74 5,648.00

Hizmet Alımı Giderleri 500,313.71 11,424.00 0.00 511,737.71 226,021.81 105,839.62 64.85 179,876.28

Makine/ Teçhizat Giderleri

1,347,115.95 -193,066.00 0.00 1,154,049.95 977,745.94 112,821.41 94.49 63,482.60

Kurum Hissesi 226,529.25 0.00 0.00 226,529.25 112,108.22 9,268.00 53.58 105,153.03

TOPLAM 2,588,050.25 13,577.72 0 2,601,607.97 1,726,055.36 428,052.59 83.00 447,500.02

(*) Taahhüt kapsamına giren harcama kalemleri için Ek-A Bütçe Tablosu “Tablo-3”den yararlanınız. (**) (D+E)/(A+B+C)*100

KP-GR-04 (Aralık 2010) 7/33

RAPOR DÖNEMİ (Her bir yürütücü kurum için ayrı tablo düzenlenecektir.)

ODTÜ ÇEVRE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Fasıllar Ö

ncek

i Dön

emde

n K

alan

Ö

dene

k (A

)

Dön

em İç

eris

inde

Tra

nsfe

r Ed

ilen

Öde

nek

(B)

Dön

em İç

eris

inde

Tra

nsfe

r Ed

ilen

Ek Ö

dene

k (C

)

Dön

em İç

inde

K

ulla

nıla

bile

cek

Topl

am

Öde

nek

(A+B

+C)

Dönem Harcaması

Kal

an Ö

dene

k (A

+B+C

- (D

+E))

Ger

çekl

eşen

(D

)

Dön

em İç

eris

inde

Ta

ahhü

t Edi

len

(*) (

E)

Har

cam

a Yü

zdes

i (%

) (*

*)

Proje Teşvik İkramiyesi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Geçici İşçi Ücretleri 35,937.88 0.00 0.00 35,937.88 26,279.50 0.00 73.12 9,658.38



12,290.84 0.00 0.00 12,290.84 0.00 0.00 0.00 12,290.84

Seyahat Giderleri 20,088.20 0.00 0.00 20,088.20 3,983.47 0.00 19.83 16,104.73

Hizmet Alımı Giderleri 29,527.00 0.00 0.00 29,527.00 0.00 0.00 0,00 29,527.00


2,30 0.00 0.00 2,30 0.00 0.00 0,00 2.30

Kurum Hissesi 24,126.89 0.00 0.00 24,126.89 4,930.04 0.00 20.43 19,196.85

TOPLAM 121,973.11 0.00 0.00 121,973.11 35,193.01 0.00 28.85 86,780.10


KP-GR-04 (Aralık 2010) 8/33

RAPOR DÖNEMİ (Her bir yürütücü kurum için ayrı tablo düzenlenecektir.)

GAMA

Fasıllar Ö

ncek

i Dön

emde

n K

alan

Ö

dene

k (A

)

Dön

em İç

eris

inde

Tra

nsfe

r Ed

ilen

Öde

nek

(B)

Dön

em İç

eris

inde

Tra

nsfe

r Ed

ilen

Ek Ö

dene

k (C

)

Dön

em İç

inde

K

ulla

nıla

bile

cek

Topl

am

Öde

nek

(A+B

+C)

Dönem Harcaması

Kal

an Ö

dene

k (A

+B+C

- (D

+E))

Ger

çekl

eşen

(D

)

Dön

em İç

eris

inde

Ta

ahhü

t Edi

len

(*) (

E)

Har

cam

a Yü

zdes

i (%

) (*

*)

Proje Teşvik İkramiyesi 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Geçici İşçi Ücretleri 48,000.00 0.00 0.00 48,000.00 36,000.00 0.00 75.00 12,000.00



0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Seyahat Giderleri 6,949.75 0.00 0.00 6,949.75 228.00 0.00 3.28 6,721.75

Hizmet Alımı Giderleri 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00


0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00 0.00

Kurum Hissesi 16,320.00 0.00 0.00 16,320.00 0.00 0.00 0.00 16,320.00

TOPLAM 71,269.75 0.00 0.00 71,269.75 36,228.00 0.00 50.83 35,041.75


KP-GR-04 (Aralık 2010) 9/33

ÖZET: Projede, biyokütle ve kömürün birlikte ve/veya ayrı ayrı bir dolaşımlı akışkan yatak (DAY) yakma sisteminde yakılacağı 750 kWth kapasiteli bir sistemin tasarımı ve imalatı hedeflenmiştir. DAY yakma sistemi başlıca; - Yakıt hazırlama sistemleri (kömür ve biyokütle için), - Yakıt besleme sistemleri, - Akışkan yataklı reaktör, - 24 bar basınçta buhar üretim kazanı, - Isı eşanjörleri, - Soğutma kulesi, - Taşıyıcı platform, - Toz tutma sistemleri, - Gaz ve toz analiz cihazları, - Su hazırlama ünitesi, - Tüm sisteme ait ölçüm ve veri toplama ünitesi, - Kontrol ünitesinden, oluşmaktadır. Proje 1 Eylül 2007 tarihinde başlamış ve 8 adet iş paketinden oluşmuştur. Projenin süresi 3 yıl olup 1 Eylül 2010 tarihinde bitmesi hedeflenmişti. Projede ilave süre istenmiş ve 19.07.2010 tarihli KAMAG grubu kararı ile 10 ay ek süre alınmıştır. Bu yeni revizyona göre; 01.01.2011 tarihinde bir gelişme raporu, 01.07.2011 tarihinde ise bir sonuç raporu verilecektir. Proje iş paketlerinde de küçük bir yenileme yapılmış, iş paketi sayısı lab DAY yakma sistemi ve “kömür kurutma, kırma eleme sistemi ve depolama kapalı alanı” ile birlikte 10’a çıkartılmıştır. Projenin toplam süresinde üç aşama öngörülmüştür. Projenin 1. dönem raporu 1. aşama çalışmalarının sonuçlarını içermiştir. Bu sonuçlar, projenin 1. Dönem raporunda ayrıntılı olarak verilmiştir. Bu kapsamda; DAY yakma sisteminde kullanılacak biyokütle ve kömürlerin tespiti ve yakıt karakterizasyonları yapılmış, istenilen özellikte sürekli temini için gerekli protokoller hazırlanmış, DAY yakma sistemi için yakıt depolama ve taşıma sistemleri satın alınarak devreye alınmış, DAY yakma sistemi tasarlanmış ve satın alma/imalat prosedürlerinin oluşturulmasına başlanılmıştır. Projenin ikinci rapor döneminde; sistemin kurulacağı alanın altyapısı hazırlanmış, sistemin ayrıntılı PID diyagramları çıkartılmış, platform tasarımı yapılmış, dolaşımlı akışkan yatak sistemi için tanımlı ekipmanların satın alma süreçleri oluşturulmuş, projede ortaya çıkan revizyon ve gerekçeleri hazırlanmış, KAMAG grubunun talebi üzerine yeni müşteri ile birlikte proje sonuçlarını uygulama planı (PSUP) oluşturulma çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Projenin üçüncü rapor dönemi Eylül 2009 – Şubat 2010 tarihleri arasında yapılmış çalışmaları kapsamıştır. Bu kapsamda; - Yakıt seçimi ve analizleri, deney matrisinin oluşturulması - Lab DAY yakma sisteminin tasarımı, kurulumu ve ön testlerinin yapılması, - Pilot DAY yakma reaktörünün imalatını takiben kabul testlerinin yapılması, - Montaj sürecinin oluşturulması, - Kömür kurutma, kırma eleme sistemi ve binasının tasarım ve satın alma süreçlerinin hazırlanması, - Pilot DAY yakma sisteminin otomasyonu için teknik şartname ve satın alma süreçlerinin oluşturulması aşamaları ile geçmiştir. Projenin dördüncü rapor dönemi 01 Mart 2010 - 31 Aralık 2010 tarihleri arasını kapsamaktadır. Bu dönemde laboratuar ölçekli DAY yakma sisteminin eksiklikleri giderilmiş ve 5 farklı kömür ve 3 farklı biyokütlenin projede öngörülen matris kapsamında yakma deneyleri gerçekleştirilmiştir. Kömür kurutma, kırma eleme sisteminin ihale süreci takip edilmiş, sistemin imalat, montaj, devreye alma ve kabul süreçleri takip edilmiştir. Ayrıca, bu yakıt hazırlama sistemini içerisine alan kapalı yakıt hazırlama binası da tasarlanmış, ihalesi, imalatı ve kabulü gerçekleştirilmiştir. Pilot ölçekli DAY yakma sistemi (750 kWth), soğuk deneyler için hazır hale getirilmiştir. Bu kapsamda, borulama, montaj, otomasyon çalışmaları yapılmıştır. Gerekli elektrik, gaz, su, basınçlı hava hatları çekilmiştir. Projenin sonuç raporunu da içerecek son bölümde bu sistemdeki deneyler gerçekleştirilecek ve raporlanacaktır.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 10/33

2. TEKNİK BÖLÜM Projenin iş paketi 1 ve 2 tamamlanmış ve elde edilen sonuçlar 1. raporda verilmiştir. Dördüncü dönem devam eden 3-10 nolu iş paketlerini içermektedir. Buradaki iş paketler ( amaç, yöntem, faaliyet, vs) ve süreleri revizyonda kabul edilen haliyle verilmiştir.

2.1 İş Paketleri (İP) ve İş Dağılım Ağacı (İDA) Özet Gelişimi

İP No 3 İDA Seviyesi 3 Başlama

Zamanı 25. Ay Süresi (Ay) 7

İP Adı DAY Yakma sistemi imalatı/satın alınması

Gerçekleşen İş Gücü Miktarı (Adam-Ay)

5

Sorumlu Kuruluş MAM

Amaçlar Satın alma işleminin her aşamada izlenmesi, gerekli yönlendirmelerin yapılması ve işlerin ilgili sözleşmelerde öngörüldüğü gibi zamanında ve bütçesinde bitirilmesinin sağlanması. Yöntem ve Faaliyetler Teknik şartnamelerin ve olurların yazılması, Satın alma ve ihale prosedürlerinin oluşturulması, İmalatın her aşamada takibi ve gerekli yönlendirmelerin yapılması, İhalelerin sözleşme dâhilinde ve süresinde gerçekleşmesinin takibi, Teslim alma ve gerekli kabuller, Ekipmanların konulacağı ve muhafaza edileceği yerler için ön hazırlık,

Pilot DAY yakma sisteminin birçok ekipmanı için satın alma süreçleri başarı ile tamamlanmıştır. Ekipmanlar MAM’a teslim edilmiştir. Tüm sistemin ısı yalıtımına montajın henüz bitmemesi nedeni ile başlanılmamıştır. Ancak, satın alma süreci başlatılmıştır. Ayrıca, kül boşaltma sistemi, baca, kül silosu, ateşleme sistemi gibi bir önceki dönemde eksik kalan ekipmanların satın alma süreci bu dönemde tamamlanmıştır. Proje kapsamında bir önceki dönemden kalan kızgın buharın soğutulup yoğuşturulacağı degazör kondansör sisteminin kesin kabulü yapılmıştır. Bu sistemler ve montajları ile ilgili detay bilgiler EK 1’deki raporda verilmiştir. Diğer sarf malzemeler (boru, vana, dirsek, cıvata, somun, birleştirme parçaları, vs) ihtiyaç duyuldukça montaj esnasında alınmaktadır. İşletim esnasında da benzer ihtiyaçlar doğabilecektir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Reaktör Kazan Platform Degazör kondansör sistemi Kül boşaltma sistemi, Hava hatları Su hatları Ateşleme sistemi Pompa, fan vs Baca Diğer sarf malzemeler

Elde Edilen Çıktıların Öngörülen/Beklenen Başarı Ölçütlerine Uygunluğu (Müşteri ihtiyacına ve proje önerisinde verilen başarı ölçütlerine uygunluğu)

Uygundur. İP Gerçekleşme Durumu

(%) Rapor Dönemi Toplam (Birikimli)

Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)

Öngörülen Gerçekleşen Fark

100 99 1 100 99 1

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Proje kapsamında sadece izolasyona başlanılmamıştır. Soğuk testlerin tamamlanmasını takiben izolasyon da yapılacaktır.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar

KP-GR-04 (Aralık 2010) 11/33

3 Pilot DAY yakma sistemi 4 Ayrıntılı otomasyon ve veri toplama ünitesi 5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor

6 DAY yakma sistemi ile ilgili çizimleri ve satın alma süreçlerini içeren dosya

10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması

İP No 3 İDA Seviyesi 4 Başlama

Zamanı 29 Süresi (Ay) 7

İP Adı Pilot DAY yakma sisteminin montajı


12

Sorumlu Kuruluş MAM, GAMA

Amaçlar İmalatı/satın alınması gerçekleştirilen ünitelerin Pilot DAY yakma sahasına taşınması, proje kapsamında özel tasarlanarak yaptırılan platform üzerinde gereken yerlere montajlarının yapılması. Borulama da dâhil sistem entegrasyonunun bir bütün olarak bitirilmesi çalışmaları gerçekleştirilecektir. Montaj çalışmalarında proje ekibinin yanında hizmet alımı kapsamında dışarıdan bir firma da görev alacaktır. GAMA ekibi son 3 ay sistemin devreye alınması aşamasında görev almaktadır. Yöntem ve Faaliyetler (İDA seviyesindeki iş paketi kapsamında gerçekleştirilen her türlü faaliyet, yöntem, bulgu, yurt içi ve yurtdışı seyahat bilgileri, vb.) Pilot DAY yakma sistemi için gerekli altyapının hazır hale getirilmesi, Montaj ekibinin oluşturulması, Hizmet alımı kapsamında firmalar ile görüşme, teklif alma, satın alma prosedürlerini oluşturma Montaj yol haritasının çıkartılması, Gerekli emniyet tedbirlerinin ve izinlerinin alınması, İmalatı/satın alması tamamlanmış ekipmanların montajının yapılmasının takibi Montajın kontrolü ve kabulü

DAY yakma sistemi ekipmanlarının önemli bir kısmı satın alma yolu ile temin edilmiştir. Montajı yapacak firma ile hizmet alımı anlaşması kapsamında bir sözleşme imzalanmıştır. Montaja 28 Ocak 2010 tarihinde başlanılması ve 110 iş gününde tamamlanması planlanmıştır. Montaj Aralık 2010 sonu itibari ile tamamlanmış olup detaylı rapor Ek 1’de verilmiştir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.)

DAY yakma sistemi Elde Edilen Çıktıların Öngörülen/Beklenen Başarı Ölçütlerine Uygunluğu (Müşteri ihtiyacına ve proje önerisinde verilen başarı ölçütlerine uygunluğu)

Sistemin başarılı bir şekilde işletilmesi durumunda uygundur. İP Gerçekleşme Durumu


Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 95 5 100 95 5

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Montaj çalışmalarına; havanın yağışlı olduğu günlerde ve montajda ihtiyaç duyulan yeni donanım ve malzemelerin tedarikinde karşılaşılan gecikmeler nedeni ile kısa süreli ara vermeler olmuştur. Montaj çalışmaları 30 Aralık 2010 tarihinde kadar devam etmiştir.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 3 Pilot DAY yakma sistemi 4 Ayrıntılı otomasyon ve veri toplama ünitesi 5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor



KP-GR-04 (Aralık 2010) 12/33

İP No 4 İDA Seviyesi 4.1 Başlama

Zamanı 25. Ay Süre (Ay) 8

İP Adı Ölçüm, kontrol ve Otomasyon İçin projelendirme ve satın alma, 8 Ay (25-32)


6


Amaçlar Pilot DAY yakma sistemi otomasyon stratejisine göre gerekli cihaz ve ekipmanların belirlenmesi, şartnamelerinin hazırlanması, ihale/satın alma dokümanlarının hazırlanması, satın alma sürecinin takibi yapılacaktır. Yöntem ve Faaliyetler Deneylerde ölçülecek parametrelerin belirlenmesi Ölçülecek parametreler için standartların bulunması Sistemin PID ve kontrol stratejisine göre uygun ekipmanların belirlenmesi Bu ekipmanlar için satın alma/ihale prosedürlerinin oluşturulması Tekliflerin toplanması ve değerlendirilmesi Satın alma taleplerinin yapılması Satın alma sürecinin takip edilmesi

PID diyagramlarında belirtilen şekilde, DAY yakma sisteminin kontrol ve otomasyonu için gerekli tüm ekipmanlar için teknik şartnameler oluşturulmuş ve MAM satın alma iş kurallarına göre satın alma prosedürleri tamamlanmıştır. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Ölçüm, kontrol ve otomasyon için gerekli ekipmanlar




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 95 5 100 95 5

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Montaj esnasında proseste ön görülmeyen ekipmanların (kablo, vs) alımında sıkıntılar yaşanmıştır.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 3 Pilot DAY yakma sistemi 4 Ayrıntılı otomasyon ve veri toplama ünitesi, 5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor,

6 DAY yakma sistemi ile ilgili çizimleri ve satın alma süreçlerini içeren dosya,




İP Adı Sisteme entegrasyon, 3 Ay (33-35)


8


Amaçlar Kontrol ve otomasyon stratejisine göre belirlenen ve satın alınması tamamlanan ekipmanların Pilot DAY yakma sisteminde belirlenen yerlerine montajı ve diğer sistemler ile entegrasyonunun sağlanması. Bu iş paketinde proje ekibinin haricinde hizmet alımı kapsamında firmalar ile çalışılacaktır. Yöntem ve Faaliyetler PID’ye göre ve kontrol stratejisine göre kullanılacak ekipmanların ve ölçüm aralıklarının tespiti, Burada kullanılacak cihaz ve ölçüm aletleri için teknik şartnamelerin oluşturulması,

KP-GR-04 (Aralık 2010) 13/33

İmalatçı/tedarikçi firmalar ile ön görüşmelerin yapılması, Satın alma dokümanlarının ve gerekli olurların hazırlanması, İhale dokümanları gerekiyorsa hazırlanması, İhale/satın alma veya hizmet alımı kapsamında cihaz veya ekipmanların temininin sağlanması, İmalatın takibi,

Hizmet alımı kapsamında temin edilen otomasyon/kontrol ekipmanlarının DAY yakma sistemine entegrasyonunun yapılması için teknik şartname hazırlanmış ve firmalar ile görüşmelere başlanılmıştır. 21 Mayıs 2010 tarihinde satın alma süreci başlatılmıştır. En uygun teklifi veren firma ile 07 Haziran 2010 tarihinde sözleşme yapılmıştır. İşin teslim süresi 6 hafta olarak firma tarafından belirtilmiştir. DAY yakma sistemi üzerindeki tüm ekipmanların elektrik ve veri alma kabloları çekilmiştir. Firma, bilgisayar üzerinden otomasyon için program yazmaya başlamıştır. Montaj çalışmaları Aralık ayında da devam etmiştir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Ölçüm ve analiz cihazlarının teknik şartnameleri, Sürekli gaz monitör sistemi, Toz analiz cihazı, Sıcaklık ve basınçölçerler, Şartnameler, Otomasyon programı için yazılım,




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 95 5 100 95 5 Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri

Montaj esnasında proseste ön görülmeyen ekipmanların (kablo, vs) alımında sıkıntılar yaşanmıştır. Otomasyon, işletim esnasında da yenilemeler/iyileştirmeler gerektirecektir.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 3 Pilot DAY yakma sistemi 4 Ayrıntılı otomasyon ve veri toplama ünitesi 5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor,





İP Adı Soğuk deneylerin yapılması, 2 Ay (36-37)


1

Sorumlu Kuruluş MAM, ODTÜ, GAMA

Amaçlar Pilot DAY yakma sistemi yanma olmaksızın sızdırmazlık ve fonksiyonellik testlerine tabi tutulacaktır. Tüm sistemin ve ünitelerinin tasarım koşullarında çalışması test edilecektir. Deneyde kullanılacak yakıtlar için kalibrasyonlar yapılacaktır. Sistemde kullanılacak inert malzeme (kum) için akışkanlaştırma testleri yapılacaktır. Bu deneyler esnasında debiler, basınçlar ölçülecek ve kalibrasyonları yapılacaktır. Yöntem ve Faaliyetler DAY yakma sisteminin sızdırmazlık testlerinin yapılması, Sistemde bulunan vana, klape, basınç, debi, sıcaklık ölçerlerin kontrolü ve fonksiyonellik testlerinin

yapılması, Tüm sistemin imalat hatalarına karşı kontrol edilmesi Besleme sistemlerinin kalibrasyonu Akışkanlaştırma deneyleri Ölçüm ve kontrol sisteminin testi

KP-GR-04 (Aralık 2010) 14/33

Sistem montaj aşamasında olup montajın tamamlanmasını takiben soğuk deneylere başlanılacaktır. Otomasyon kapsamında mevcut motor, pompa, fan, sürücüler, vanalar gibi ekipmanların çalıştırılması ve kontrolü denenmiştir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler:

- Elde Edilen Çıktıların Öngörülen/Beklenen Başarı Ölçütlerine Uygunluğu (Müşteri ihtiyacına ve proje önerisinde verilen başarı ölçütlerine uygunluğu)

- Uygundur. İP Gerçekleşme Durumu


Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 5 95 100 5 100

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Proje kapsamında sadece izolasyona başlanılmamıştır. Soğuk testlerin tamamlanmasını takiben izolasyon da yapılacaktır.


5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor,





İP Adı Deneyler için yakıt hazırlama ve analizleri, 8 Ay (38-45)


0

Sorumlu Kuruluş MAM, ODTÜ

Amaçlar Pilot DAY yakma sisteminde kullanılacak yakıtların temini, uygun forma getirilmesi, deney öncesi analizlerinin yapılması gerçekleştirilecektir. Yöntem ve Faaliyetler Deney matrisinde belirtilen kömür ve biyokütle yakıtlarının temini, analizleri Uygun özelliklere getirilmesi (kurutma, kırma, eleme) DAY yakma sistemine besleme öncesi analizleri Deneylerde kullanılacak kireç taşının temini ve analizi

Deneylere başlanılmadığı için henüz bu çalışmalar yapılmamıştır. Ancak lab DAY deneyleri kapsamında bu çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler:

- Uygundur. Elde Edilen Çıktıların Öngörülen/Beklenen Başarı Ölçütlerine Uygunluğu (Müşteri ihtiyacına ve proje önerisinde verilen başarı ölçütlerine uygunluğu)

İP Gerçekleşme Durumu (%)

Rapor Dönemi Toplam (Birikimli)

Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 0 100 100 0 100

KP-GR-04 (Aralık 2010) 15/33

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Sistemin devreye alınması ile yakıtların temini ve hazırlıkları yapılacaktır.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor, 7 Çalıştay sonucunda sunulan bildiri ve konuşmalar 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması



İP Adı Sıcak deneylerin yapılması, 8 Ay (38-45)


0


Amaçlar Deney matrisinde belirtilen yakıtlar (biyokütle, kömür ve biyokütle/kömür karışımları) Pilot DAY sisteminde değişik işletme koşullarında yakılacaktır. Yanma verimleri, sistemdeki sıcaklık ve basınç dağılımları, ortaya çıkan gaz ve toz emisyonları ölçülecek ve değişimleri incelenecektir. Elde edilen verilere dayanarak biyokütle/kömür oranı, fazla hava oranı gibi parametrelerin yanma verimi ve emisyonlar üzerindeki etkileri incelenecektir. İkincil hava besleme sistemleri test edilecektir. Üç kömür ve 3 biyokütlenin pilot DAY sisteminde yakılması denenecektir. Daha önce Lab-DAY sisteminde belirlenen optimum Ca/S oranı ile deneyler yapılacaktır. Değişik işletme koşullarında dioksin ve furan oluşumu incelenecektir. Sistem çıktısı olarak tasarımda ön görülen kızgın buharın sürdürülebilir ve kabul edilebilir değerlerde oluşması sağlanacaktır. Yöntem ve Faaliyetler

Deney matrisinde belirtilen yakıtlar için farklı fazla hava oranlarında yanma deneylerinin yapılması, Bir kireç taşı ile yanma deneylerinin yapılması Klor içerikli biyokütle ve atık yakmada oluşan dioksin ve furanın ölçümü (baca gazında), Klor içerikli biyokütle ve atık yakmada oluşan dioksin ve furanın ölçümü (külde). Deney matrisinde belirtilen yakıtlar için aglomerasyon ve sinterleşme olayının incelenmesi, Linyit kömürlerindeki S miktarının aglomerasyon ve sinterleşme üzerindeki etkisinin incelenmesi,

Deneylere başlanılmadığı için henüz bu çalışmalar yapılmamıştır. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler:

Elde Edilen Çıktıların Öngörülen/Beklenen Başarı Ölçütlerine Uygunluğu (Müşteri ihtiyacına ve proje önerisinde verilen başarı ölçütlerine uygunluğu) Uygundur.



Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 0 100 100 0 100

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Proje kapsamında izolasyona başlanılmamıştır. Soğuk testlerin tamamlanmasını takiben izolasyon da yapılacaktır.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor, 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması

KP-GR-04 (Aralık 2010) 16/33



İP Adı Deney sonuçlarının raporlanması, 1 Ay (46-46)


0


Amaçlar Yapılan tüm deneyler bir bütün içerisinde değerlendirilecek, deneysel çalışmalardan elde edilen sonuçlar gerekli grafik ve tablolar ile raporlanacaktır. Yöntem ve Faaliyetler Projede elde edilen sonuçlar rapor formatına getirilecektir. Deney sonuç raporu basılı ve CD kopya olarak hazırlanacaktır. Deney sonuç raporu TÜBİTAK ve ilgili kurumlara gönderilecektir

Deneylere başlanılmadığı için henüz bu çalışmalar yapılmamıştır. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler:


- Uygundur. İP Gerçekleşme Durumu


Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 0 100 100 0 100

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Soğuk testlerin tamamlanmasını takiben deneyler ve raporlama yapılacaktır.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 5 Soğuk ve sıcak deney sonuçlarını içeren rapor, 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması

İP No 6 İDA Seviyesi 6,1 Başlama


İP Adı DAY sisteminin ayrıntılı teknik resimlerinin çıkartılması, 5 Ay (42-46)


2


Amaçlar DAY yakma sistemine ait tüm ünitelerin imalat resimleri yapılan revizyonları da içerecek şekilde yeniden düzenlenecektir. DAY yakma sistemindeki bu ünitelerin satın alma süreçlerindeki gelişmeler, teknik şartnameleri ve alınan teklifleri de doküman haline getirilecektir. Böylece prosesin tekrarı veya boyut büyütülmesi/küçültülmesi durumunda bu bilgilerden faydalanılmış olunacaktır. Yöntem ve Faaliyetler DAY yakma sistemi ve ünitelerinin nihai proses şemasının çıkartılması, Ayrıntılı imalat resimlerinin çıkartılması, Satın alma ve imalat sürecinde oluşan bilgi ve verilerin dokümantasyonu.

Dokümanlar toparlanmış olup raporlama henüz başlamamıştır. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.)

Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Bu sistemlerin son aşamaları (teknik resim, teknik şartname, teklifler) dosyalanmaktadır.


İP Gerçekleşme Durumu

KP-GR-04 (Aralık 2010) 17/33


Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 50 50 100 50 50

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 6 DAY yakma sistemi ile ilgili çizimleri ve satın alma süreçlerini

içeren dosya 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması



İP Adı DAY sisteminin proses kontrol şemasının oluşturulması, 5 Ay (42-46)


0


Amaçlar Pilot DAY yakma sisteminde kullanılan kontrol sistemi ve stratejisi nihai çalışmaların ışığında yeniden değerlendirilerek doküman haline getirilecektir. Yöntem ve Faaliyetler

Prosesin kontrol stratejisini oluşturan nihai dokümanın oluşturulması, İş paketine henüz başlanılmamıştır. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler:




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 0 100 100 0 100





KP-GR-04 (Aralık 2010) 18/33



İP Adı Sonuçların yaygınlaştırılması, toplumun bilinçlendirilmesi, 6 Ay (37-42)


3

Sorumlu Kuruluş ODTÜ, MAM

Amaçlar Projeden elde edilen sonuçların endüstriye aktarılması için çeşitli seminer ve toplantılar düzenlenecek, sempozyumlara katılınacak ve toplumun bilgilendirilmesi sağlanacaktır. Yöntem ve Faaliyetler

Çalıştay ve sempozyumlara katılmak, Çalıştay organize etmek, Broşür basmak, Radyo ve TV programlarında proje sonuçlarını duyurmak

Çeşitli sempozyum ve toplantılara katılım sağlanmıştır. Bundan sonra da proje sonuçlarının yaygınlaştırılması için yurt dışı ve yurtiçi toplantılara katılım sağlanacaktır. Örneğin özet bildirisi kabul edilen iki sempozyum: “The 19th European Biomass Conference and Exhibition (19th EU BC&E) 6 - 10 Haziran 2011, Berlin - Almanya” International Conference on Circulating Fluidized Beds and Fluidized Bed Technology, CFB 10 May 1-5 Mayıs, 2011, Sunriver, Oregon, USA Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Sempozyum ve dergi yayınları




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 50 50 100 50 50

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Çalıştay 2011 yılının ilk altı aylık diliminde yapılacaktır.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 7 Çalıştay sonucunda sunulan bildiri ve konuşmalar 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması



İP Adı Kömür kurutma, kırma, eleme sistemi satın alma ve ihalesi, 9 Ay (25-33)


2


Amaçlar Pilot DAY sistemi için gerekli kömürü istenilen boyuta ve özelliğe getirecek 2 ton/saat kapasiteli nemli kömürü kurutacak, kıracak, eleyecek bir “yakıt hazırlama sisteminin” teknik şartnamesinin hazırlanması, satın alma dokümanlarının oluşturulması, firmaların bulunması, işin anlatılması, ihale ve kabul kriterlerinin oluşturulması, ihalenin/satın almanın takibi gerçekleştirilecektir. Yöntem ve Faaliyetler Sistem tasarımı, Teklif toplama, Satın alma prosedürü oluşturma,

İhtiyacı karşılayacak şekilde Kömür hazırlama sistemi için teknik şartname oluşturulmuş ve satın alma süreci başlatılmıştır. Çeşitli firmalar ile görüşülmüş, teklifler toplanmıştır. Teklifler değerlendirilerek ihale gerçekleştirilmiş (19.02.2010) ve en uygun teklifi veren firma ile sözleşme imzalanmıştır. Firma sistem imalatını süresi içerisinde

KP-GR-04 (Aralık 2010) 19/33

tamamlamış ve MAM’a teslim etmiştir. Ek 2’de bu sistem ile ilgili ayrıntılı rapor verilmiştir. Sisteme ek olarak, kamyonla gelen ham kömürün dökülerek depolanacağı ve kapalı hacim içerisindeki ön kırıcıya kadar taşınacağı bir sistem tasarımı yapılmış ve satın alma oluru yazılmıştır. Bu sistem, ön keşif tekliflerin ön görülen bütçeden daha yüksek çıkması nedeni ile ihaleden çıkartılmış olup, ihalenin daha düşük bir rakamla gerçekleşmesi ile ayrı bir satın alma oluru ile alınması kararlaştırılmıştır. Satın alma birimi en uygun teklifi veren firmaya iş vermiş olup teslimat Şubat 2011 içerisinde olacaktır. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Kömür kurutma, kırma, eleme sistemi




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)



Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 8 Kömür kurutma, kırma, eleme sistemi



İP Adı Kapalı alan yapımı için satın alma süreci, 9 Ay (25-33)


2


Amaçlar Yakıt hazırlama sisteminin yerleşeceği, gelen/kırılmış kömürün depolanacağı kapalı bir holün tasarımının yapılması, satın alma prosedürlerinin oluşturulması, ihale dokümanlarının hazırlanması gerçekleştirilecektir. Yöntem ve Faaliyetler

Kapalı holün özelliklerinin belirlenmesi, Teknik şartnamesinin oluşturulması Firmaların belirlenmesi, Satın alma prosedürünün başlatılması Satın almanın takibi

İhtiyacı karşılayacak şekilde kapalı bina için teknik şartname oluşturulmuş ve satın alma süreci başlatılmıştır. Çeşitli firmalar ile görüşülmüş, teklifler toplanmıştır. Teklifler değerlendirilerek ihale gerçekleştirilmiş ve en uygun teklifi veren firma ile sözleşme imzalanmıştır. Firma sistem imalatını süresi içerisinde tamamlamış ve MAM’a teslim etmiştir. Ek 2’de bu sistem ile ilgili rapor verilmiştir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Kapalı alan




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 100 0 100 100 0

KP-GR-04 (Aralık 2010) 20/33




İP Adı Tesisin montajı ve devreye alınması, 3 Ay (34-36)


6


Amaçlar Yakıt hazırlama sisteminin, yakıt hazırlama kapalı holüne yerleştirilmesi, sistemin devreye alınması, otomasyonun yapılması gerçekleştirilecektir. Yöntem ve Faaliyetler

Tesisin montajının yapılması Tesisin devreye alınması İşletilmesi

Kapalı bina hem de kömür hazırlama sistemi devreye alınmış ve ihale süreci tamamlanmıştır. Ek 2’de devreye alma ve kabul koşulları ile ilgili rapor verilmiştir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Kapalı hangar Kömür hazırlama sistemi




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)






İP Adı Lab DAY deneyleri için yakıt hazırlama ve analizleri, 11 Ay (25-35)


6

Sorumlu Kuruluş MAM, ODTÜ

Amaçlar Deney matrisinde belirtilen yakıtların temini, uygun forma getirilmesi, deney öncesi analizlerinin yapılması çalışmalarını içerecektir. Yöntem ve Faaliyetler Deney matrisinde belirtilen kömür ve biyokütle yakıtlarının temini Uygun özelliklere getirilmesi (kurutma, kırma, eleme) DAY yakma sistemine besleme öncesi analizleri Deneylerde kullanılacak kireç taşının temini ve analizi

Deneylerden önce seçilen yakıtlar temin edilmiş gerektiğinde kurutulmuş, analizleri yapılmış ve sisteme beslenecek hale getirilmiştir. Ek 3’de Lab DAY çalışmaları ile ilgili rapor verilmiştir.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 21/33

Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Deney raporu




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 100 0 100 100 0





İP Adı Sıcak Deneyler, 6 Ay (30-35)


28


Amaçlar Deney matrisinde belirtilen yakıtlar (biyokütle, kömür ve biyokütle/kömür karışımları) değişik hava fazlalığı oranlarında yakılacaktır. Deneyler sırasında; yanma verimleri, sistemdeki sıcaklık dağılımı, ortaya çıkan gaz ve toz emisyonları ölçülecek ve değişimleri incelenecektir. Değişik ikincil hava hatları test edilecektir. Optimum kükürt tutma koşullarını belirlemek amacıyla değişik Ca/S oranlarında ortama kireçtaşı eklenerek deneyler yapılacaktır. Deney matrisinde belirtilen yakıtlar için en uygun işletim koşulları saptanacak ve pilot ölçekli sistemin operasyonu için veri oluşturulacaktır. Yöntem ve Faaliyetler

Deney matrisinde belirtilen yakıtlar için farklı fazla hava oranlarında yakma deneylerinin yapılması, Deney matrisinde belirtilen yakıtlar için farklı kömür/biyokütle karışımları için yakma deneylerinin

yapılması, Farklı kireç taşı için kükürt tutma özelliklerinin tespiti, Farklı Ca/S oranlarında deneylerin yapılması, Deney matrisinde belirtilen yakıtlar için aglomerasyon ve sinterleşme olayının incelenmesi,

Deney sonuçları Ek 3’de ayrıntılı olarak verilmiştir: Yanma deneyleri proje sözleşmesinde ön görülen matrise uygun olarak gerçekleştirilmiştir. Yanma sonucu reaktör ve geri dönüş ayağındaki sıcaklık ve basınç değişimleri ölçülmüş, torbalı filtreden sonra baca hattında da emisyonlar ölçülmüştür. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Deney raporu


Deney matrisinde belirtilen deneylerin önemli bir kısmı tamamlanmıştır, Yeni gelecek yakıtlar için deneyler devam edecektir, Optimizasyon ve sistem geliştirme çalışmaları devam edecektir,



Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 90 10 100 90 10

KP-GR-04 (Aralık 2010) 22/33

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri Deneylerin önemli bir kısmı tamamlanmıştır. Proje süresi içerisinde bazı deney tekrarları yapılacaktır. Özellikle bazı biyokütle türleri için besleme sisteminde problemler yaşanmıştır. Bu problemin giderilmesi çalışmalarına başlanılmıştır.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 9 Sıcak deney sonuçlarını içeren rapor 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması



İP Adı Lab DAY yakma sistemi deney sonuçlarının raporlanması, 1 Ay (36-36)


2


Amaçlar Yapılan tüm deneyler bir bütün içerisinde değerlendirilerek, deneysel çalışmalardan elde edilen sonuçlar gerekli grafik ve tablolar ile raporlanacaktır. Yöntem ve Faaliyetler Projede elde edilen sonuçlar rapor formatına getirilecektir. Deney sonuç raporu TÜBİTAK ve ilgili kurumlara gönderilecektir

Deney sonuçları Ek 3’de verilmiştir. Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler: Deney raporu




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 90 10 100 90 10

Geciken Faaliyetler ve Gerekçeleri İlave deneyler gerekmektedir. Raporlama ilave deneyleri de içerecek şekilde revize edilecektir.

Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 9 Sıcak deney sonuçlarını içeren rapor 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması



İP Adı Projenin teknik açıdan yönetimi, 22 Ay (25-46)


5


Amaçlar Projenin mevcut iş paketlerinin zamanında ve amacına uygun olarak tamamlanabilmesi için; araştırıcılar arasında gerekli görev dağılımının sağlanması, verilen görevlerin takibi, proje ekibi kurumlar arasında iletişim ve işbirliğinin organizasyonu, ortaya çıkan/çıkabilecek problemlerin çözümü sağlanacaktır.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 23/33

Yöntem ve Faaliyetler Projede görev dağılımlarının yapılması, Yapılan işlerin kontrolü, Kurumlar arası işbirliğinin sağlanması, PYG toplantılarının organizasyonu, Deneylerin organizasyonu,

Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler:




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)


100 90 10 100 90 10


Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması



İP Adı Projenin mali açıdan yönetimi, 22 Ay (25-46)


6


Amaçlar Projedeki harcamaların takibi, danışmanlık ve hizmet alımlarının sağlanması gerçekleştirilecektir. Yöntem ve Faaliyetler Proje bütçesinin takibi, Harcama talimatlarının onayı, Danışmanlık ve hizmet alımlarının takibi, Projede çalışacak elemanların maaşlarının ödenmesinin takibi

Elde Edilen Çıktılar (Her türlü prototip, tasarım, kritik analiz, benzetim, patent, entegre devre topografyaları, model, algoritma, yazılım, şartname, test, rapor vb.) Satın alması ve imalatı tamamlanan sistemler:




Öngörülen (A)

Gerçekleşen (B)

Fark (A-B)



Gecikmeden Etkilenecek İP’ler Gecikmeden Etkilenecek Çıktılar 10 Projenin zamanında ve iş paketleri kapsamında yapılması

KP-GR-04 (Aralık 2010) 24/33

2.2. Yapılan Bilimsel Etkinlikler

(Proje kapsamında yayınlanan tebliğler, makaleler; düzenlenen ulusal ve uluslararası katılımlı toplantılar, alınan patent ve ödüller vb. belirtiniz.) Proje kapsamında katılınan toplantılar, sempozyumlar aşağıda listelenmiştir.

Adı Türü (*)

Gerçekleştiği/Yayınlandığı Yer (**)

Açıklama

Investigation of co-combustion characteristics of low quality lignite coals and biomass with thermogravimetric analysis, M. Varol, A.T. Atimtay, B. Bay, H. Olgun.

Bilimsel makale

(yurtdışı)

Thermochimica Acta, Vol. 510 (1-2), p.195-201, October 2010 Dergide basıldı

SO2 Capture in a fluidised bed combustor with limestone and the effect of olivine cake addition on the SO2 capture efficiency, M. Varol, O. Akpulat, A.T. Atimtay, H. Olgun

Uluslar arası sempozyum

5th International Ege Energy Symposium and Exhibition (IEESE-5) 27-30 June 2010 Pamukkale University, Denizli, Turkey

Bildiri sunuldu

Co-combustion of various biowaste with a higher sulfur Turkish lignite in a circulating fluidised bed combustor, M. Varol, M.C. Çelebi, H. Olgun, A. T. Atımtay, H. Atakül, A. Ünlü, B. Bay, U. Kayahan


The 27th International Annual Pittsburgh Coal Conference October, 11-14, 2010 Istanbul-Hilton, Turkey

Bildiri sunuldu

A study of co-combustion characteristics of biomass fuels and a lignite coal with thermo gravimetric analysis, M. Varol , A. T. Atimtay, B. Bay 2, H. Olgun


The Tenth International Conference On Combustion and Energy Utilization, (10th ICCEU) May 4-8 2010, Muğla

Bildiri sunuldu

Orman gülünün Orhaneli (Bursa) kömürü ile birlikte dolaşımlı akışkan yatakta yakılması, M. Varol, M.C. Çelebi, A.T. Atımtay, H. Olgun, H. Atakul, A. Ünlü, B. Bay, U. Kayahan, G. Bardakçıoğlu

Ulusal sempozyum

HKK2010, IV Ulusal Hava Kirliliği ve Kontrolü Sempozyumu, 25-27 Ekim 2010, s. 606-618, ODTÜ; Ankara

Bildiri sunuldu

Co-combustion of various biowaste with a high sulfur Turkish lignite in a circulating fluidised bed combustor with air staging


International Conference on Circulating Fluidized Beds and Fluidized Bed Technology, CFB 10, May 1st through 5th, 2011, Sunriver, Oregon, USA

Bildiri kabul edildi

An Overview of Biomass Combustion and Cofiring Activities in Turkey

Uluslar arası toplantı

IEA Bioenergy, Task 32: Biomass Combustion and Cofiring, 4-5 May 2010, Lyon, France

Sunuş yapıldı

(*) Makale, yazılı/sözlü bildiri, tebliğ, kitap, toplantı tutanağı vb. yazılmalı ve raporun ekinde sunulmalıdır. (**) Atıf yapılacak şekliyle yazılmalıdır.

2.3. Takvim ve Kapsamdaki Olumsuzlukları (varsa) Gidermek için Alınacak Önlemler ve Planlanan Faaliyetler Proje müşteri kurum ve izleyicilerinin önerileri doğrultusunda projede bir revizyon ön görülmüş olup bu revizyon, KAMAG grubu tarafından da olumlu karşılanmıştır. KAMAG grubunun 19.07.2010 tarihli yazısı ile bu değişikliğin kabulü müşteri kurum ve proje ortaklarına bildirilmiştir. KAMAG grubu kararında; - Revizyon sonucu kurulan laboratuar ölçekli DAY yakma sisteminde deneylerin en kısa sürede tamamlanması, - Büyük ölçekli numune hazırlama ünitesinin tamamlanması, - Numunelerin hazırlanma aşamasına bir an önce geçilmesi, - Projede kullanılacak biyokütle/kömür tipleri ve karışım oranlarının (karışım yüzdeleri gerçekçi ve yaygın etki de göz

önüne alınarak müşteri görüşleri doğrultusunda) belirlenmesi, -Proje yürütücü kuruluşların proje için gerekli katkıları vermeleri talep edilmiştir. Projenin 4. Döneminde, KAMAG grubunun taleplerini de karşılayacak şekilde (projede ön görülen revizyon iş paketleri kapsamında) çalışılmıştır. İş paketi 9 kapsamında kurulan lab DAY yakma sisteminde farklı kömür, biyokütle ve onların karışımlarının yakma deneyleri gerçekleştirilmiştir. Burada mümkün olduğu kadar deney matrisine sadık kalınmıştır. Kurulan deney düzeneği çok farklı parametrik çalışma yapmaya uygun bir sistem olmuştur. Lab DAY yakma sisteminde yakma çalışmaları; - 1-2 mm boyut aralığındaki %20’ye kadar nemli yakıtlar için, - 800-900 oC çalışma sıcaklık aralığında,

KP-GR-04 (Aralık 2010) 25/33

- Tek bir tip dağıtıcı plakada, - İki farklı noktadan yakıt besleme ile - Soğutma uygulamalı/uygulamasız, - Tek başlarına (kömür, biyokütle), - Farklı kömür/biyokütle karışım oranlarında, - Farklı kireç taşı katılım oranlarda, - Birincil ve ikincil hava kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Farklı ısıl değerlere sahip bu yakıtlar ve karışımları sorunuzuz bir şekilde sistemde yakılmış, sıcaklık profilleri çıkartılmış, emisyonlar hem on line gaz analizöründe hem de FT-IR cihazında ölçülmüştür. Ölçülen emisyonlar literatürle ve standartlarda verilen sınır değerler ile büyük ölçüde uyum göstermiştir. Sonuçlar çeşitli sempozyum ve dergilere sunulmuş/sunulmaktadır. Bu deneylere ilaveten; - Tasarımı ve imalatı yapılmış 3 farklı dağıtıcı plakanın emisyonlar ve sistem performansına etkisinin incelenmesi, - İki farklı noktadan verilen aynı özellikteki tek kademeli besleme sistemlerinin kömür ve biyokütle yakılması

durumunda emisyonlar ve sistem performansına etkisinin incelenmesi, - İki kademeli vidalı götürücülü yeni besleme sisteminin emisyonlar ve sistem performansına etkisinin incelenmesi - Kömür ve biyokütlenin birlikte yakılmasında; karıştırarak aynı yerden veya ayrı ayrı iki besleme noktasından yakılmasının etkisinin incelenmesi, - Reaktör boyunca farklı bölgelerdeki emisyon ve sıcaklık dağılımının etkisini incelemek, - Yakıt tane boyutunun (0-1, 1-2, 2-5 mm) emisyonlar ve sistem performansına etkisinin incelenmesi, - İnert malzeme (kum) miktar ve boyutunun sistem performansına etkisinin incelenmesi, - Kapasite belirlemeye yönelik farklı yüklerde sistemi çalıştırmak ve gerçek tasarım parametresi (kapasite kW)

oluşturmaya yönelik çalışmalar yapmak, - Isı transferine yönelik deneyler yapmak, - Geri dönüş ayağında farklı tasarımların etkisini incelemek (L valve, loop seal, etc), - Aglomerasyona, ayrışma/korozyona yönelik çalışmalar yapmak, - Dioksin ve furan ölçümüne yönelik ölçümler yapmak, - Oksijenle zenginleştirilmiş hava ile yakma deneyleri yapmak, - Toplanan küllerin (ızgara altı, siklon, torbalı filtre, baca, vs) detaylı analizlerinin yapılması, - Yakma veriminin detaylı olarak incelenmesi, - Baca hattında toz örnekleme için yöntem geliştirmek, - Siklon tasarımını iyileştirmeye yönelik çalışmalar yapmak, - vs gibi değişik çalışmalar yapmak da mümkündür. Bu neden ile lab DAY sistemi, son derece esnek ve kullanışlı bir sistem olmuştur. Yeni yüksek lisans ve doktora öğrencileri kendi düşünce ve fikirlerini bu sistem üzerinde küçük modifikasyonlar ile rahatlıkla deneyebilirler. Pilot ölçekli DAY yakma sisteminin ihtiyaç duyduğu yakıt hazırlama sistemi ve bu sistemin yerleşeceği kapalı alanının satın alma süreci tamamlanmıştır. Burada, kamyondan boşaltılacak kömürün dış ortamda depolanacağı kuyu ve buradan ilk kırıcıya kadar taşınabileceği bir sistem öngörülmüş ancak gelen tekliflerin projede ön görülen parasal limiti aşması nedeni ile ihale dokümanından çıkartılmıştı. İhalenin daha düşük fiyatla gerçekleşmesi ile oluşan bütçe nedeni ile bu kısım için yeni bir satın alma talebi yapılmıştır. Kesin kabulün yapılmasını takiben ilave bir olur ile bu satın alma süreci başlatılmıştır. Sistem mevcut hali ile 5 ton/saat kadar kömürü istenilen özelliklere getirebilecek kapasite ve özelliklere sahiptir. Proje kapsamında kullanılacak biyokütleler OGM istekleri doğrultusunda gelecek olan orman kökenli biyokütlelerdir. Mevcut lab DAY yakma sisteminde kömürlerin istenilen parça boyutuna getirilmesi biyokütleye göre çok daha kolay olmuştur. Son gelen biyokütle sapsız meşe olup odun formunda ve nemli olarak gelmiştir.

Sapsız meşe

BU sapsız meşenin lab DAY yakma sisteminde yakılabilmesi için 1-2 mm boyut aralığına getirilmesi gerekir. Bu neden ile önce bir keserle küçük parçalara ayrılmış, daha sonra kömür değirmeninde kırılmış ve vidalı kurutma sisteminde kurutulduktan sonra elenmiş ve 1-2 mm boyutundaki besleme yakıtı elde edilmiştir. Bu tür yakıtı büyük miktarda hazırlamak oldukça zahmetli olmuştur.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 26/33

Genelde 1-2 mm boyutundaki kömür taneleri küresel yapıya sahip olup lab DAY reaktörüne tek kademeli besleme sistemi ile kolaylıkla beslenebilmiştir. Aynı durum orman kökenli biyokütleler için geçerli olmamıştır. Orman kökenli biyokütleler kurutulup, kırılıp elendikten sonra çok daha geniş bir boyut ve şekil aralığında hazırlanabilmişlerdir. Yapı olarak küresel olmayıp silindirik çubuk şekline gelmişlerdir. Bu durum yakıt beslemede zorluklara neden olmuştur. Pirina ve fındıkkabuğu da küresel bir yapıya sahip olup mevcut besleme sisteminde bir sorun yaşanmamıştır. Kızılçam reaktöre daha kolay beslenirken, sapsız meşeyi beslemekte zorluk yaşanmıştır. Mevcut sisteme ilave yeni bir besleme (iki kademeli) yaptırılmıştır. Sapsız meşenin bu besleme sistemi üzerinden reaktöre verilmesi çalışmaları yapılmaktadır.

Orhaneli Kömürü

KP-GR-04 (Aralık 2010) 27/33

Sapsız meşe Kızılçam

Orman gülü

Projede özellikle farklı özellikteki biyokütlelerin beslenebilmesi için farklı özelliklerdeki yakıt besleme sistemleri üzerine ayrı bir çalışma yapılmalıdır. Besleme kovasında akışı görebilmek amacı ile bir mukavvadan model kova yapılmıştır. Dikdörtgen şeklindeki üst haznesinin iki kenarı düz, iki kenarı da 0°,30° ve 60° ayarlanabilecek şekilde imal edilmiştir. Bu ayarlanabilir yan duvarlar ile besleyicideki biyokütlenin boşalması incelenmiştir. Kovanın alt kısmında sürgülü bir boşaltma kapağı mevcuttur. Biokütlenin kendi ağırlığından dolayı sıkışmasını test edebilmek için biyokütle bir miktar sıkıştırılmıştır. Deneyler sapsız meşe, kızılçam, fındıkkabuğu ve orman gülü ve kömür ile yapılmıştır. Deneylerde; kova yan kenar açısının kömür, fındık kabuğu gibi yakıtlar için çok önemli olmadığı, alt kapağın açılması ile bu yakıtların kolaylıkla döküldüğü görülmüştür. Sapsız meşe ve orman gülü için daha farklı çıkmıştır. Bu yakıtlar alt kapak açıldığında serbest olarak dökülmemişlerdir. Alttaki sağdaki şekilde görüldüğü gibi ilave bir karıştırıcı ile orta kısmı boşaltılmasına rağmen parçacıklar birbirini tutmuş ve serbest boşalma gerçekleşmemiştir. Bu durum deneylerde de gözlenmiş olup sapsız meşe yakılırken vidalı milin (screw feeder) üzerinde bir tünel oluşmuştur. Başlangıçta vidanın taşıdığı biyokütle reaktöre gitmişse de üstten yeni yakıt gelmediği için bir yakıt tüneli oluşturmuştur. Kovanın yan duvarlarının aşağıya doğru genişleyecek şekilde ters eğim verilmesi ve küçük bir titreşimle sapsız meşe kovadan rahatlıkla dökülmüştür.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 28/33

Kova Sapsız meşe (ortasına delik elle açılmıştır) Sapsız meşe (alttan görünüş) Diğer bir sorun ise vidalı milden çıkıp yakıcıya giden boruda olan yakıt sıkışmasıdır. Bu durum biyokütle beslerken meydana gelebilmektedir. Aşağıdaki şekilde bu durum örnek olarak verilmiştir. Reaktör içerisinde pozitif basınç olduğunda vidadan geçip besleme borusuna giden biyokütle (yoğunluğu kömüre göre çok düşük) yakıcıya girememekte ve zamanla besleme borusunda tıkanmaya neden olmaktadır. Bu durum, yakıcıda negatif basınç oluşturmak ve biyokütleyi pellet haline getirmek ile çözülebilinir.

Yakıt borusundaki tıkanma

Lab DAY yakma sisteminde otomatik kül boşaltma ve yakıt besleme için iki kademeli bir yakıt besleme/kül boşaltma sistemi yapılmış ve sistem üzerine montajı gerçekleştirilmiştir.

İki kademeli besleme sistemi

Lab DAY yakma sistemi üzerindeki fırınların, motor ve sürücülerin bilgisayar üzerinden çalıştırılmasını gerçekleştirmek üzere bu hizmet alımı yapılmıştır. Deneylerde ayrıca hizmet alımı kapsamında bir mekanik bir de elektrik teknisyeni sürekli olarak kiralanmıştır. Yakıt hazırlama ve deneyler esnasında bu teknisyenler proje ekibi ile birlikte çalışmıştır. Lab ölçekli biyokütle kırma ve kurutma için enstitüdeki mevcut alt yapı kullanılmıştır. Aşağıdaki şekillerde biyokütle kırma ve kurutma sistemi verilmiştir.

Biyokütle kırma sistemi Biyokütle kurutma sistemi

KP-GR-04 (Aralık 2010) 29/33

Belirli bir işletme sonucunda dağıtıcı plaka deliklerinde kül ve malzeme birikmesinden dolayı tıkanıklıklar meydana gelmektedir. Bu durum; reaktörde sıcaklığın yükselmemsi, emisyonların yüksek çıkması, sıcaklık ve basınçta dalgalanmalar ile kendini göstermektedir. Deneylerde dağıtıcı plakanın tıkanma durumu ayrıca incelenmelidir. Reaktör yatay ekseni boyunca iki yönlü yapılacak sıcaklık ölçümleri ile bu durumu gözleyebilmek mümkündür. Aşağıdaki şekilde yakıcı üzerinde üç farklı kesitte yatay eksen boyunca sıcaklık dağılımları verilmiştir.

Reaktörde farklı kesitlerde yatay eksen boyunca sıcaklık dağılımı

Deneylerde sıcaklığın iyi kontrol edilemediği durumlarda yatakta aglomerasyon da meydana gelmektedir. Bu durumda yatak bağlanmakta ve çalışamaz hale gelmektedir. Yatak soğutulduktan sonra açılıp temizlenmektedir.

Yatakta aglomerasyon oluşması

Şu ana kadar yapılan çalışmalar; projede belirtilen çalışmalar olup müşterinin talepleri ve pilot DAY yakma sistemine veri oluşturabilecek bilgilere yönelikti. Bundan sonra yapılacak çalışmalarda daha özgün çalışmalara yönelik olmalıdır. Ayrıca, reaktör yüksekliği boyunca farklı kesitlerden alınacak gaz numuneleri ile yanmanın reaktör boyunca nasıl gerçekleştiği, ikincil havaların konumunun belirlenmesi, çalışmaları da yapılabilir. Bu çalışmalara başlanılmıştır. Proje iş-zaman planında DAY yakma sisteminde yakma deneylerine başlanılması öngörülmüştü. Sistem montajındaki gecikmeler nedeni ile 750 kW kapasiteli DAY yakma sisteminin kurulumu gecikmiştir. 3. Yılın ilk 6 aylık zaman dilimi satın alma ve ihalelerin tamamlanması ile geçmiştir. DAY yakma sisteminin montaj çalışmalarına 28 Ocak 2010 tarihinde başlanılabilmiştir. Kontrol ve otomasyonun son çalışmaları için bir mühendislik firmasından hizmet alımı yoluna gidilmiştir. Montaj ve otomasyon çalışmaları büyük ölçüde tamamlanmış olup devreye alma çalışmalarına Ocak 2011’de başlanılması planlanmıştır. Bu sistem 24 saat sürekli çalışacak bir sistem olup proje ekibine ilaveten vardiyalı çalışmaya müsait operatör ve teknisyen olarak görev alacak geçici elemanlara ihtiyaç vardır. Proje bütçesi kapsamında bu elemanların hizmet alımı kapsamında kiralanması yoluna gidilecektir.

KP-GR-04 (Aralık 2010) 30/33

2.4. İş-Zaman Çizelgesi: Bu çizelgede gerçekleşen iş-zaman çizelgesi proje önerisinde belirtilen iş-zaman çizelgesi ile karşılaştırılarak verilmelidir. (MS-Project benzeri proje yönetimi programlarının çıktıları da kabul edilir. Yazım alanı gerektiği kadar uzatılabilir.) Tablo 7: İş-zaman çizelgesi

3. İDARİ BÖLÜM

3.1. Dönem İçindeki Proje Yönetimi ile İlgili Gelişmeler, Risklerin Değerlendirilmesi ve Çözüm Önerileri Proje yönetimi, proje önerisinde öngörüldüğü şekilde sürdürülmektedir ve proje elemanları uyum içinde çalışmaktadır. Dönem içerisinde periyodik veya gerekli görülmesi halinde ilave olarak muhtelif toplantılar düzenlenmiştir. Toplantılarda projenin ve/veya iş paketlerinin mevcut durumları teknik, mali ve idari olarak ele alınmakta, tartışılmakta ve ileriye yönelik yapılacak çalışmalar gözden geçirilmektedir. 22 Nisan 2010 tarihinde projenin III. Dönem raporunun sunuşu için proje yöneticileri, müşteri kurum ve izleyiciler ile bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda projedeki gelişmeler ayrıntılı olarak anlatılmıştır. Müşteri kurum ve izleyicilerin de önerisi doğrultusunda projede bir revizyon yapma ihtiyacı doğmuştur. Bu revizyon çalışmalarına başlanılmış ve revizyon talebi KAMAG grubuna sunulmuş ve kabul edilmiştir. Projenin 11. PYG toplantısı 6 Aralık 2010 tarihinde MAM’da yapılmıştır. Bu toplantıya müşteri temsilcileri, izleyiciler ve proje ortakları katılmıştır. Mevcut durum ve gelişmeler özetlenmiş, lab ve pilot sistemde yapılan çalışmalar yerinde İzlenmiştir. Özellikle pilot DAY yakma sistemi saha gezisinde, sistemin devreye alma çalışmaları proje ekibi ile birlikte değerlendirilmiştir. Proje ortağı GAMA Güç sistemleri proje yürütücüsü Gerçek Bardakçıoğlu ile sistemin devreye alınma aşamasındaki planlama faaliyetleri değerlendirilmiştir. Gerçek bey, sistemin mevcut durumu ve operasyonu hakkındaki görüş ve önerilerini ayrı bir rapor halinde göndermiştir. Bu rapor Ek 3-3’de verilmiştir. Ayrıca Ocak ayı içerisinde sistemi devreye almadan önce tüm montajın gözden geçirileceği uzman ekip ziyareti de planlanmıştır.

3.2. Projeye Taraf Olan Kurum/Kuruluşlarla İlgili (varsa) Sorunlar ve Çözüm Önerileri Mevcut halde projeye taraf olan kurum/kuruluşlar arasında herhangi bir sorun yoktur. Kurumlar gayet iyi bir uyum içinde çalışmaktadırlar

3.3. Proje Personeli Değişiklikleri (Bu bölümde proje kapsamında yeni alınan, ayrılan, görevi değişen, proje önerisinde adı belirlenmeyip rapor dönemi içinde belirlenen vb. her türlü personel değişiklikleri ve gerekçeleri yazılmalıdır. Her bir yürütücü kuruluş için ayrı ayrı doldurulmalıdır. Yeni proje personelinin ARBİS özgeçmişleri Ek-B’de verilmelidir.) (*) Araştırmacı, yürütücü veya yardımcı personel yazılmalıdır. (**) Yeni personel ise ücret, bursiyer ise burs, araştırmacı ise PTİ yazılmalıdır. (***) Bu kısma yerine giren proje personeli adı soyadı yazılmalıdır. Ayrıca listeye bilgileri eklenmelidir.)

PROJE PERSONELİ DEĞİŞİKLİK TABLOSU-ODTU Yürütücü Kuruluş Adı: Orta Doğu Teknik Üniversitesi

T.C. Kimlik No.

Adı, Soyadı

Projedeki Görevi*

Çalıştığı Kurum

/Kuruluş

Çalıştığı Kurumdaki

Görevi

Ödeme Durumu(

**) Katılım Tarihi

Ayrılış Tarihi Sebebi Açıklama***

15352015428 Eda Çetinkaya

Sözleşmeli Personel ODTÜ Çevre Y. Müh. Ücretli 25.01.20

10 1 Ekim 2010

Doktora bursu

kazanarak

Kanada’ya

gitmiştir

.

(*) Araştırmacı, yürütücü veya yardımcı personel yazılmalıdır. (**) Yeni personel ise ücret, bursiyer ise burs, araştırmacı ise PTİ yazılmalıdır. (***) Bu kısma yerine giren proje personeli adı soyadı yazılmalıdır. Ayrıca listeye bilgileri eklenmelidir.)

KP-GR-04 (Aralık 2010) 32/33

4. MALİ BÖLÜM

4.1. Bütçe (Öncelikle EK-A ‘da verilen Excel formatındaki bütçe tablosu doldurulmalıdır. Dönem içinde yapılan Makine – Teçhizat alımlarının adetleriyle birlikte Excel bütçe tablosunda belirtilmesi gerekmektedir. Bütçe fasıllarında dönem içinde yapılan harcamalara ilişkin diğer açıklamalar (yapılan seyahat harcamaları gibi) bu bölüme yazılmalıdır. AÇIKLAMA: Yardımcı defter ve Excel bütçe tablolarında projede yapılan harcamaların detayları verilmiştir. Proje kapsamında yurt içi seyahatler gerçekleştirilmiştir. MAM proje ekibi olarak yurt içi seyahatler TÜBİTAK ve ODTÜ’ye proje toplantılarına katılım amacı ile gerçekleştirilmiştir. Seyahatler için bütçe bilgileri yardımcı defterde verilmiştir.

4.2. Harcan(a)mayan Kalemlere İlişkin Açıklamalar (Bu bölümde, rapor döneminde harcanması planlanmış ve proje önerisinde yer alan ancak harcama/sipariş yapılmayan kalemler –Makine/Teçhizat, Sarf Malzemesi, Personel, Hizmet Alımı, Seyahat vb.- maddeler halinde sıralanarak harcama yapılmama nedenleri açıklanmalıdır.) MAM: Makine/Teçhizat: Önemli ekipmanlar alınmıştır. Sarf Malzeme: İhtiyacımız olan sarf malzemeler alınmıştır. Montaj ve devreye alma aşamasında sarf malzeme ihtiyacı olacaktır. Personel: Yeni personel alınmamıştır. Hizmet Alımı: Hizmet alımı yolu ile montaj, borulama çalışmaları yürütülmektedir. Detaylar bütçe tablosunda verilmiştir. İşletme esnasında hizmet alımı kapsamında geçici personele (operatör, teknisyen) ihtiyaç duyulacaktır. Seyahat: Yurt dışı seyahat bu dönem öngörülmemiştir. ODTÜ: ODTÜ bütçesinde harcamalar iş planına göre yapılmıştır. Personel: Araştırmacı personel görevine devam etmektedir. Bursiyer ücretli personelden Çevre Mühendisi Eda Çetinkaya'nın 1.10.2010 tarihinde projeden ayrılması üzerine yeni bir Çevre Mühendisi aranmış, ancak uygun aday bulunamamıştır. Bunun üzerine Çevre Mühendisi yerine Kimya Müh. almak üzere KAMAG'a yazı yazılmıştır. Onay beklenmektedir. Seyahat: Lab deneyleri kapsamında MAM’a seyahat yapılmıştır. Ayrıca, PYG toplantılarına katılım sağlanmıştır. Yurt içinde yapılan ulusal ve uluslararası sempozyum ve konferanslara katılınmıştır.

4.3. Harcamalara İlişkin Zorluklar, Nedenleri ve Çözüm Önerileri (Bir önceki bölümde açıklama yapılmasını gerektiren planlanan – gerçekleşen harcama farkı varsa bu bölümde söz konusu farkın nasıl kapatılabileceğine dair bir plan sunulacaktır. Ayrıca bu farkın, projeye ne tür bilimsel ve teknik riskler getirdiği, proje süresine olabilecek olumsuz etkisi açıklanacaktır.) AÇIKLAMA: Önemli bir sorun yoktur.

5. EKLER

EK-A. Bütçe Tabloları (http://www.tubitak.gov.tr/1007 adresindeki “Proje Kabul Edildikten Sonra Gereken Formlar” bölümünden erişilebilir.)

Tablo 1. Genel Bütçe Tablosu Tablo 2. Yürütücü Kuruluş Bazında Bütçe Tablosu Tablo 3. Taahhüt Edilen Harcamaya İlişkin Detay Tablosu Tablo 4. Rapor Dönemi Personel Harcamaları Tablosu

EK-B. Yeni proje personeli ARBİS özgeçmişleri (Araştırmacılar ve Yürütücüler için)

1. GENEL

2. PROJE KONUSUNDA YETKİNLİĞİNİZİ VURGULAMAK İÇİN GEREKLİ GÖRDÜĞÜNÜZ DİĞER BİLGİLER

KP-GR-04 (Aralık 2010) 33/33

Pilot DAY yakma sisteminin sürekli çalıştırılması aşamasında ilave geçici personel ihtiyacı olacaktır. Bu personel; gerekli yakıtların hazırlanması (kırma, kurutma, eleme), deneylerin yapılması esnasında proseste, deney sonrası sistemlerin temizliği ve bakımında görevli olacaktır. Projenin son 6 aylık döneminde en önemli bütçe; yakıtların temini ve sistemin operasyonu, sistemin bakımı ve temizliği, bozulan parça ve ekipmanların tamiri, yenileme çalışmaları için harcanacaktır. EK-C. Transfer Takip Sisteminden ( http://www.tubitak.gov.tr/tts ) Bütçe ve Yardımcı Defter Raporu EK-E. Önceki Gelişme Raporu İçerik Değerlendirmesine Verilen Cevaplar (bakınız: önceki rapora ilişkin şartlı kabul yazısı) KAMAG grubu tarafından 25 Mayıs 2010 tarihli gelişme raporu içerik değerlendirmesi aşağıda verilmiştir. Bu rapora ilişkin cevaplarımız:

EK E CEVAPLAR

1. Lab ölçekli DAY yakma sisteminde deneyler, deney matrisinde ön görüldüğü şekliyle büyük ölçüde

tamamlanmıştır. Bu kapsamda seçilen kömürler tek başlarına ve biyokütle ile birlikte başarı ile yakılmıştır. Kireç taşı katılarak da emisyonlarda düşme sağlanmıştır. Biyokütleler içerisinde sapsız meşe, besleme sisteminden kaynaklı sorunlar nedeni ile başarılı bir şekilde yakılamamıştır. Bu tür yakıtlar için besleme sisteminde revizyonlara başlanılmıştır. Bu revizyonların yapılmasını takiben eksik deneyler tekrarlanacaktır.

2. Büyük ölçekli numune hazırlama ünitesi tamamlanmıştır. Kabul testleri başarı ile gerçekleştirilmiştir. İhale dışında satın alınmakta olan “gelen kömürün depolanıp ilk kırıcıya gönderileceği sistemin” imalat süreci devam etmektedir.

3. Projede kullanılacak biyokütle ve kömür tipleri ve bunların karışım oranları hem lab hem de pilot DAY yakma sistemi için matris olarak hazırlanmış ve proje revizyonunda onaylanmıştır.

4. Proje yürütücü kuruluşlar, projede ön görülen personelin zamanını proje için ayırmakta gerekli özeni göstermektedirler.

PROJE GELİŞME RAPORU FORMU (KP-GR-04) BİYOKÜTLE ve ... · KP-GR-04 (Aralık 2010) 2/33 PROJE...

Documents

Transcript of PROJE GELİŞME RAPORU FORMU (KP-GR-04) BİYOKÜTLE ve ... · KP-GR-04 (Aralık 2010) 2/33 PROJE...