PROGRAMACION DOS DEPARTAMENTOS DE LATIN E GREGO · nivel socio-económico medio-baixo. O nivel...
Transcript of PROGRAMACION DOS DEPARTAMENTOS DE LATIN E GREGO · nivel socio-económico medio-baixo. O nivel...
PROGRAMACION DOS DEPARTAMENTOS
DE LATIN E GREGO
Curso 2015- 2016
I. E. S. Afonso X o Sabio. Cambre.
A Corua
Indice:
0.- Introducin e contextualizacin
1.- Latn 2 Bacharelato
- Competencias bsicas
- Obxectivos xerais
-Obxectivos especficos
-Contidos
-Metodoloxa
- Materiais didcticos
-Avaliacin
- Plan lector
- Plan TIC
2.- Latn 1 Bacharelato
- Introducin e contextualizacin
-Competencias clave, estndares de aprendizaxe,criterios
de avaliacin,temporalizacin
-Concrecins metodolxicas
- Materiais e recursos didcticos
-Criterios sobre a avaliacin, cualificacin e promocin do
alumnado
-Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e
prctica docente
- Organizacin das materias pendentes
- Acreditacin de coecementos previos
- Deseo da avaliacin
- Atencin diversidade
- Elementos transversais
3.- Latn 4 E.S.O.
- Introducin
- Competencias bsicas
- Obxectivos
-Contidos
-Metodoloxa
- Materiais didcticos
-Avaliacin
- Plan lector
- Plan TIC
4.- Cultura Clsica 4 E.S.O.
- Obxectivos xerais
-Obxectivos especficos
-Contidos
-Metodoloxa
- Materiais didcticos
-Avaliacin
- Competencias bsicas
-Temas transversais
- Plan lector
- Plan TIC
5.- Cultura Clsica 3 E.S.O.
- Introducin e contextualizacin
-Competencias clave, estndares de aprendizaxe,criterios
de avaliacin,temporalizacin
-Concrecins metodolxicas
- Materiais e recursos didcticos
-Criterios sobre a avaliacin, cualificacin e promocin do
alumnado
-Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e
prctica docente
- Organizacin das materias pendentes
- Acreditacin de coecementos previos
- Deseo da avaliacin
- Atencin diversidade
- Elementos transversais
6.- Grego 2 Bacharelato
- Obxectivos xerais
-Obxectivos especficos
-Contidos
-Metodoloxa
- Materiais didcticos
-Avaliacin
- Plan lector
- Plan TIC
7.- Grego 1 Bacharelato
- Introducin e contextualizacin
-Competencias clave, estndares de aprendizaxe,criterios
de avaliacin,temporalizacin
-Concrecins metodolxicas
- Materiais e recursos didcticos
-Criterios sobre a avaliacin, cualificacin e promocin do
alumnado
-Indicadores de logro para avaliar o proceso de ensino e
prctica docente
- Organizacin das materias pendentes
- Acreditacin de coecementos previos
- Deseo da avaliacin
- Atencin diversidade
- Elementos transversais
8.- Actividades complementarias e extraescolares
9.- Avaliacin da programacin
0.-INTRODUCIN E CONTEXTUALIZACIN
O IES Afonso X o Sabio est enclavado no concello de Cambre, no
interior da urbanizacin A Barcala, situada a tres km. do centro
urbano do concello de Cambre.
Na sa grande maiora trtase de alumnado procedente da urbanizacin na que est situado o I.E.S. e outras similares, con
habitantes procedentes do entorno periurbano de A Corua e poblacins limtrofes, atrados por vivendas algo mais
asequibles que na cidade da Corua. A maiora do alumnado procede dun mbito periurbano e ten un
nivel socio-econmico medio-baixo. O nivel cultural en xeral podera calificarse tamn de medio. A isto hai que engadir a cada vez maior
presenza de alumnado de pases con linguas e culturas moi
diferentes. Os pais/nais dos alumnos constiten a 1 xeracin con estudios
medios, castelanizada, pero os avs ou outros familiares prximos son falantes galegos non exclusivos.
Alguns deles, procedentes do mbito mais rural do concello de Cambre, presentan dominio das das linguas; habitualmente a
lingua preferida cos fillos o casteln, pero con hbitos lingsticos mixtos.
No caso concreto das materias deste departamento, todo o
alumnado de ESO de Latn e Cultura Clsica e o de Grego 1 Bach. chegan por primeira vez a estas materias, polo que non parece moi
pertinente falar do nivel de coecementos previos. O que s digno de destacar que moitos teen gran interese ou curiosidade ante
materias que elexiron eles mismos.
En canto a Latn de 1 Bach e Latn e Grego de 2 Bach todo o alumnado deste curso presenta un nivel de coecementos previos
axeitado nivel no que se atopa.
1.-LATN 2 BACHARELATO
COMPETENCIAS BSICAS
1.- COMUNICACIN LINGSTICA
Contribe esta materia a ela a travs da lectura comprensiva de
textos, fundamentalmente de autores latinos e na medida do posible
en latn; tamn coa busca e tratamento da informacin (fontes
antigas ) e a sntese para a expresin oral e escrita.
Pero a contribucin fundamental que un instrumento bsico
para a adquisicin dun vocabulario culto, e tamn para coecer a
orixe e as reglas de formacin das palabras das nosas das lenguas
oficiais.
2.- MATEMTICA
Contribe esta materia a ela sobre todo coa presentacin das
orixes antigas das ciencias, o traballo cos nmeros romanos e tamn
coa presentacin dos creadores dos fundamentos matemticos e
cientficos en xeral: Pitgoras, Euclides,...
3.- COECEMENTO E INTERACCIN CO MUNDO FSICO
entrar en contacto con outras culturas e coecer como se
serviron do contorno, como aproveitaron os recursos naturais e como
os transformaron, os alumnos relativizarn as sas propias certezas e
ampliarn a sa perspectiva.
4.- TRATAMENTO DA INFORMACIN E COMPETENCIA DIXITAL
Fomentarse o uso crtico da rede como fonte de informacin, tamn
o uso de aplicacins informticas para a elaboracin de documentos
de aula.
5.- SOCIAL E CIDAD
Esta competencia fomntase co coecemento das institucins
polticas e do modo de vida dos romanos, sobre todo nas facetas de
participacin cidad na poltica, dos dereitos e deberes e tamn das
desigualdades sociais presentes nesas sociedades (mulleres,
esclavos).
6.- CULTURAL E ARTSTICA
Fomntase esta competencia co coecemento da literatura clsica,
como fonte primordial da literatura europea posterior; da
arquitectura, da arte en xeral. Dse especial relevancia presencia
actual dos restos arqueolxicos, para crear no alumno a conciencia de
disfrute da arte como creacin humana e, tempo, a necesidade de
preservar para o futuro o que as xeracins anteriores nos teen
legado.
7.- APRENDER A APRENDER
Esta materia contribe a esta competencia sobre todo co estudo
dos elementos bsicos da lingua latina, que favorecen a disciplina e a
disposicin lxica da mente, as como a memoria e a mellora da
expresin tanto oral como escrita.
8.- AUTONOMA E INICIATIVA PERSOAL
Fomentarse o respeto s contidos da materia (respeto por outras
formas de ver o mundo, de vestir, de comer, de pensar...)as como as
tcnicas de cooperacin cos compaeiros nas tarefas diarias na aula.
As tamn farase fincap na idea do respeto s que non son iguais.
OBXECTIVOS XERAIS
- Reflexionar sobre os elementos substanciais que conforman as
linguas, recoecendo as relacins existentes entre as estructuras da
lingua latina e as linguas romnicas, principalmente o galego e o
casteln.
- Recoecer o papel integrador do mundo romano nas distintas
reas da ciencia, filosofa, historia, literatura, arte, etc. longo da
historia de Occidente.
- Analiza-la propia cultura a travs da cultura latina, valorando
en qu medida pervive na actualidade.
OBXECTIVOS ESPECIFICOS
- Fixar os contidos morfolxicos e sintcticos estudados no curso
anterior e profundizar neles.
- Acadar nas tcnicas de traduccin o dominio correspondente a
este curso, as como iniciar alumno nas tcnicas do comentario
gramatical, estilstico e cultural dos textos.
- Amplia-lo vocabulario xa adquirido mediante tcnicas
gramaticais (prefixacin e sufixacin), para acadar un coecemento
razoado do lxico e da semntica galega e castel.
- Cultiva-la formacin humanstica do alumno mediante a
profundizacin na literatura latina e noutros aspectos da cultura
latina, sempre con vistas a un mellor coecemento da cultura propia
do alumno.
CONTIDOS
1 TRIMESTRE
- Revisin da flexin nominal.
- As conxuncins. Usos de ut e cum.
- Revisin da conxugacin regular activa e pasiva.
- O verbo sum. Verbos compostos de sum.
- Verbos deponentes e semideponentes.
- A conxugacin perifrstica.
- Os verbos volo, nolo e malo.
- O verbo fero e os seus compostos. O verbo fio.
- Verbos defectivos e impersoais.
- As formas nominais do verbo.
- Construccins de participio e xerundio.
- Revisin da flexin pronominal.
- Pronomes indefinidos e interrogativos. Numerais.
- Panorama cronolxico da literatura latina.
2 TRIMESTRE
- A sintaxe dos casos. O nominativo. O vocativo.
- O acusativo.
- O xenitivo.
- O dativo.
- O ablativo.
- Os modos verbais.
- A oracin simple.
3 TRIMESTRE
- A oracin composta coordinada.
- A subordinacin: proposicins adxectivas.
- A proposicin sustantiva. Tipos.
- A proposicin adverbial: conxuncins e modos.
- Subordinadas finais, consecutivas e temporais.
- Subordinadas comparativas, concesivas e condicionais.
TEXTOS
-Csar (fragmentos).
-Eutropio (Breviarium).
METODOLOXA
A traducin ser a tarefa bsica do curso; facilitarnse alumno
por escrito unhas normas bsicas de traduccin:
Tentarse acadar que o alumno lea o texto na sa totalidade, o
divida en oracins, o analice morfosintcticamente e finalmente o
traduza. Por ltimo haber lee-la traduccin e correxir posibles erros
de expresin na sa lingua.
Ademais de traduci-lo texto, debernse recoece-los seus
elementos histricos, culturais, etc. Para iso recomendaranse distintas
lecturas e sern necesarios os coecementos do curso anterior.
No estudio da literatura darse especial importancia lectura e
comentario de textos traducidos representativos de cada xnero,
centrndonos nos que figuran no programa da Selectividade: Cicern,
Horacio, Livio, Verxilio e Plauto.
longo de cada trimestre traduciranse fragmentos escollidos
dos autores citados anteriormente, algns dos cales tamn son
propostos no programa da selectividade: Csar, Fedro, Eutropio.
Introducirse o uso do diccionario: darnse unhas normas
bsicas para o seu correcto manexo facendo ver que o diccionario non
resolve tdolos problemas da traduccin e que, se se usa
incorrectamente, pode incluso provocar confusins.
O traballo da traduccin realizarno os alumnos pola sa conta,
fra do horario de clases; na aula correxirnse os textos e
comentarnse tdolos aspectos necesarios.
MATERIAIS DIDCTICOS
Utilizarse preferentemente material facilitado polo profesor e
tamn pola rede, principalmente textos latinos.
Fomentarse o uso crtico da rede como fonte de informacin e
tamn para usos prcticos (imaxes, mapas, exercicios)
AVALIACION
Os niveis mnimos esixidos sern:
-Interpretacin, alomenos nas sas lias xerais, dos textos
propostos.
-Profundizacin na sintaxe casual e oracional.
-Completa-lo vocabulario bsico.
-Coecementos bsicos de literatura requeridos para a
Selectividade.
O elemento fundamental da avaliacin sern as probas escritas
e variar o seu nmero no trimestre dependendo do rendimento do
grupo (oscilarn entre unha e tres como mximo).
Estas probas constarn dun texto breve para analizar
morfolxica e sintcticamente, traducir e comentar diversos aspectos
que se plantexen sobre el.
A avaliacin ser continua, e ademais do exame valorarse
especialmente o traballo diario do alumno na clase.
A literatura avaliarase mediante exposicins orais e traballos
individuais preferentemente en soporte dixital.
Ademais das probas escritas, tern gran incidencia na avaliacin
o traballo diario na aula (asistencia, comportamento, realizacin de
tarefas,) que ser cuidadosamente controlado polo profesor.
Constituir o 40% da nota.
Ser imprescindible por parte do alumno a elaboracin dunha
gramtica a partires do material da clase, que deber ser presentada
profesor en Xuo e Setembro, de forma obligatoria, e cantas veces
sexa solicitada longo do curso.
CONTIDOS MINIMOS imprescindibles para superar a
asignatura:
- Ter nota de cinco ou superior no ltimo exame (xuo).
- Entregar dentro de plazo a Gramtica cos seus apartados obligatorios: Fontica, Morfoloxa e Sintaxe.
- Entregar dentro de plazo os traballos de Literatura. - Mostrar longo do curso unha disposicin axeitada na aula,
no referido traballo e comportamento.
As probas de Setembro sern exercicios que abarcarn a
totalidade do programa.
PLAN LECTOR
En cada sesin de clase realizarnse lecturas en voz alta de textos
escollidos e proporse e/ou recomendarse a lectura individual dalgn
libro ( novela histrica ou semellante),ademis das propostas no
programa da Selectividade.
As obras propostas sern as seguintes:
a) pica: Ovidio, Apolo e Dafne (Ovidio, Metamorfosis, I, 452-
567)
Pramo e Tisbe (Ovidio, Metamorfosis, IV, 55-166)
Orfeo e Eurdice (Ovidio, Metamorfosis, X, 1-71)
b) Lrica: Catulo, Poemas de Catulo e Lesbia (Catulo, 51, 2, 86,
87, 109, 5, 7, 3, 85, 70, 8, 11) A orde reflicte unha secuencia nos
sentimentos de Catulo.
c) Historiografa: Livio A traxedia de Lucrecia (Tito Livio,
Historia de Roma desde su fundacin, I, 56,4-60).
d) Oratoria: Tcito, Discursos de Calgaco e Agrcola (Tcito,
Agrcola, 30-32 e 33-34); Contexto, discursos e batalla: captulos
29-38.
PLAN TIC
- Participacin no concurso on line Odisea da SEEC Galicia.
- Fomento do uso crtico da rede para buscar informacin,
propiciando o coecemento de determinadas pxinas web
relacionadas coa materia.
- Fomento do uso de ferramentas informticas para elaboracin de
traballos individuais e documentos de aula.
2.-LATN 1 BACHARELATO
1.- Introducin e contextualizacin
O estudo do latn a nivel fontico, morfosintctico e lxico
proporciona unha slida base para o perfeccionamento no manexo
doutras linguas. Desempea un papel relevante como soporte
lingstico da maiora das linguas europeas e para a comprensin do
lxico culto que forma gran parte da terminoloxa cientfica e tcnica
actual nas linguas que o alumnado coece ou estuda; sen esquecer
o enriquecemento cultural que proporciona o coecemento dos
aspectos que se inclen na civilizacin clsica, berce da Europa
actual, como son, entre outros, a mitoloxa, a relixin ou as sas
creacins literarias e artsticas, que tanta influencia tiveron en
pocas posteriores e seguen a ter hoxe en da.
A reflexin literaria, presente no latn, a travs da lectura, mediante a comprensin e interpretacin de textos significativos favorece o coecemento das posibilidades expresivas da lingua,
desenvolve a capacidade crtica e creativa dos estudantes, dlles acceso memoria, creatividade, imaxinacin, descuberta das
outras persoas, ao coecemento doutras pocas e culturas, e
enfrntaos a situacins, sentimentos e emocins nunca experimentados, que enriquecen a sa visin do mundo e
favorecen o coecemento deles mesmos.
O estudo do latn persegue o obxectivo ltimo de contribur
formacin de cidadns cunha competencia comunicativa que lles permita interactuar satisfactoriamente en todos os mbitos que forman e van formar parte da sa vida. Isto esixe unha reflexin sobre os mecanismos de usos orais e escritos da sa propia lingua, e das outras linguas que estudan e coecen, e a capacidade de interpretar e valorar o mundo, de formar as sas opinins, propias, claras e fundamentadas, e de gozar, a travs da lectura crtica de obras literarias.
O estudo do latn como lingua flexiva proporciona mediante a comparacin unha slida base cientfica para o estudo e o perfeccionamento progresivo no manexo doutras linguas.
O estudo da orixe e a evolucin do latn s linguas romances proporcinalle ao alumnado os instrumentos necesarios para
comprender e analizar os procesos de cambios fonticos,
morfosintcticos e semnticos que deron lugar aos procedementos
que rexen hoxe as sas linguas, e axuda a incrementar de xeito notable o seu lxico. A reflexin sobre o lxico coecido, a
adquisicin de novas palabras e a comprensin das estruturas da
lingua latina interveen de xeito notable no uso mis eficaz da lingua propia como instrumento de aprendizaxe, comunicacin e
interpretacin da realidade.
O estudo da herdanza clsica, non s est presente na lingua
latina, senn tamn nos diferentes aspectos que se inclen no que coecemos como civilizacin latina, berce da Europa actual.
2.- Competencias clave, estndares de
aprendizaxe,criterios de avaliacin,temporalizacin
En vermello os mnimos.
Obxectivos Criterios de
avaliacin
Estndares de
aprendizaxe
Competencias
clave
-I
-p
1. Marco xeogrfico da lingua. 1. Coecer e localizar en mapas o marco xeogrfico da lingua latina.
1. Localiza nun mapa o marco xeogrfico da lingua latina e a sa expansin, delimitando os seus mbitos de influencia e colocando con precisin puntos xeogrficos, cidades ou restos arqueolxicos coecidos pola sa relevancia histrica.
-CMCCT
-CCEC
-CSC
-g 1.1. O indoeuropeo. Linguas
indoeuropeas e familias lingsticas .
2. Identificar o indoeuropeo
como a lingua nai da maiora das linguas faladas en Europa hoxe
2. Define o indoeuropeo e
recoece as linguas indoeuropeas e as sas familias, e sitaas xeogrficamente.
-CD
-n 3. Agrupar as linguas indoeuropeas en familias lingsticas e localizalas nun mapa.
3. Identifica as linguas que se falan actualmente en Europa, diferenciando pola sa orixe entre indoeuropeas e non indoeuropeas, clasifica as primeiras en familias lings- ticas e delimita nun
mapa as zonas onde se utilizan.
-CSC
-CCEC
Contidos
-n
-p
1.2. Linguas de Espaa: linguas romances e non romances.
4. Coecer as orixes das linguas faladas en Espaa, clasificalas e localizalas nun mapa, e delimitar o marco xeogrfico das linguas romances faladas no mundo, recoecendo as sas caractersticas.
4. Identifica as linguas que se falan en Espaa, diferenciando pola sa orixe romances e non romances, localiza nun mapa as zonas onde se utilizan, delimita o marco xeogrfico das linguas romances faladas no
mundo e recoece as sas caractersticas.
-CSC
-CCEC
-d
-g
-p
-h
1.3 Orixe, evolucin e etapas
do latn. Palabras patrimoniais, cultismos e semicultismos.
5. Distinguir as principais etapas na evolucin do latn e recoecer e identificar palabras patrimoniais, cultismos e semicultismos.
5. Distingue e delimita as etapas do latn, recoece e distingue a partir do timo latino cultismos, semicultismos e termos pa- trimoniais, e explica as evolucins que se producen nun caso e no outro.
-CCL
-CAA
-CMCCT
5.1. Coece exemplos de
termos latinos que deron orixe tanto a unha palabra patrimonial como a un cultismo, e sinala as diferenzas de uso e significado entre ambos.
-CCL
5.2. Demostra a presenza do
latn no sculo XXI en campos como a ciencia, a cultura, a publicidade, os medios de comunicacin, internet e as redes sociais.
-CMCCT
-CD
-CCEC
-d
-p
-n
1.3 Nocins bsicas de evolucin
fontica, morfolxica e semntica do latn ao galego e ao casteln.
6. Coecer e aplicar as regras
fundamentais da evolucin fontica, e recoecer os procesos de evolucin semntica do latn ao galego e ao casteln partindo dos timos latinos.
5.3. Realiza evolucins de
termos latinos ao galego e ao casteln, aplicando as regras fonticas de evolucin, e recoece pa- labras da ta lingua que sufriron procesos de evolucin semntica.
-CCL
-CAA
-e 1.4 Vocabulario bsico latino: lxico transparente;palabras de maior frecuencia.
7. Coecer, identificar e traducir o lxico latino transparente e as palabras de maior frecuencia.
5.4 Deduce o significado de termos latinos non estudados partindo do contexto ou de palabras da
lingua propia ou doutras que coezas.
-CAA
-CCL
5.1.2. Identifica e explica as palabras transparentes e de maior frecuencia.
-CD
-CCL
-g 2. Orixes da escritura. Sistemas de escritura.
2. Recoecer sistemas de escritura e distinguilos do alfabeto.
2. Recoece tipos de escritura e clasifcaos consonte a sa natureza e a sa funcin, e describe os trazos que distinguen uns dos outros.
-CD
-CCEC
-g 3. Orixe e evolucin do alfabeto latino.
3. Distinguir as fases da evolucin do alfabeto latino, desde a sa orixe ata o alfabeto da poca clsica.
3. Explica a orixe do alfabeto latino, e a evolucin e a adaptacin dos signos do alfabeto grego.
-CAA
-CMCCT
-g
3. 1.Orixe e evolucin do alfabeto
latino.
3.1. Coecer a orixe do alfabeto nas
linguas modernas.
3.1. Explica a orixe do alfabeto
de diferentes linguas partindo do alfabeto latino, as como a sa evolucin, sinala as adaptacins que se producen en cada unha e recoece os tipos de alfabeto usados actualmente en Europa, en relacin coas linguas que os empregan.
-CSC
-CCL
-CCEC
-e 3.2 Pronuncia do latn: tipos. 3.2.Coecer e aplicar con correccin
as normas bsicas da pronuncia en latn e distinguir os seus tipos.
3.2 Le con pronuncia e acentuacin
correctas textos latinos, identificando e reproducindo exemplos de diferentes tipos de pronuncia.
-CCL
g 4.Morfoloxa latina: Tipos de
palabras, variables e invariables.
4.Distinguir os tipos de palabras a
partir do seu enunciado.
4. Distingue palabras variables e
invariables, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.
-CAA
-CCL
-i
-l
4.1. Concepto de declinacin e
conxugacin. 4.1 Comprender o concepto de
declinacin e conxugacin.
4.1. Declina e/ou conxuga
correctamente palabras propostas segundo a sa categora, explicando e ilustrando con exemplos as caractersticas que diferencian os conceptos de declinacin e conxugacin.
-CAA
-CCL
-CD
-e 4.2. Casos latinos. 4.2. Coecer os nomes dos casos latinos, identificar as principais funcins que realizan na oracin e saber traducir os casos lingua
mater- na adecuadamente.
4.2. Enumera correctamente os nomes dos casos que existen na flexin nominal e pronominal latina, explica as sas funcins
dentro da oracin e ilustra con exemplos a forma axeitada de traducilos.
-CAA
-CCL
-g
-d
4. 2. Flexin nominal e
pronominal: substantivos, adxectivos e pronomes.
4.2. Coecer as declinacins, encadrar
as palabras dentro da sa categora e declinacin eenuncialas correctamente.
4.2. Enuncia correctamente
substantivos, adxectivos e pronomes en latn, distingundoos a partir do seu enunciado e clasificndoos segundo a sa categora e a sa declinacin.
-CCL
-g 4.3. Concordancia. 4.3. Recoecer as regras de
concordancia na lingua latina e a sa correspondencia no galego e no casteln.
4.3.1. Recoece nos textos as
regras da concordancia latina, e redacta en lingua latina pequenas frases, para practicar o seu uso.
-CCL
4.2. Declina palabras e sintagmas
en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexin corres- pondente.
-CCL
-d
-g
5. A primeira declinacin 5. Identificar, distinguir e declinar os sustantivos e adxectivos da 1 D.
5. Enuncia e declina sustantivos e adxectivos da 1D.
-CAA
-CCL
-g
-d
5.1. A segunda declinacin.
Adxectivos de tres terminacins.
5.1. Identificar, distinguir e declinar os
sustantivos e adxectivos da 2 D. .
5.1. Enuncia e declina
correctamente substantivos, adxectivos da 2D, distingundoos a partir do seu enunciado
-CCL
-CAA
5.2. Declina palabras e sintagmas
en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexin corres- pondente.
-CCL
-d
-g
6. O verbo latino. 6. Coecer o concepto de conxugacin
e encadrar os verbos dentro da sa conxugacin e enuncialos correctamente.
6. Clasifica verbos segundo a
sa conxugacin partindo do seu enunciado e describe os trazos polos que se recoecen os modelos de flexin verbal.
- CAA
- CCL
6.1. Coece e identifica as formas
que compoen o enunciado dos verbos de paradigmas regulares e recoece a partir destas os modelos de conxugacin.
-CCL
6.1 Analizar o funcionamento dos temas verbais latinos de infectum e recoecer as formas dos tempos verbais formados a partir deles.
6.1. Explica o uso dos temas verbais latinos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.
-CAA
-CCL
6.2. Conxuga os tempos verbais de
infectum en voz activa , aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.
-CD
-CCL
-g
-d
7. A terceira declinacin. Adxectivos de das e unha
terminacins.
5.1. Identificar, distinguir e declinar os sustantivos e adxectivos da 3 D. .
5.1. Enuncia e declina correctamente substantivos e adxectivos da 3D, distingundoos a partir do seu enunciado
-CCL
-CAA
-g
-d
8. A cuarta e a quinta declinacins. 5.1. Identificar, distinguir e declinar os
sustantivos da 4 e 5D.
5.1. Enuncia e declina
correctamente substantivos da 4 e 5D, distingundoos a partir do seu enunciado
-CCL
-CAA
5.2. Declina palabras e sintagmas
en concordancia, aplicando correctamente para cada palabra o paradigma de flexin corres- pondente.
-CCL
-d
-g
9. O verbo latino. Tema de perfec-
tum.
9. Analizar o funcionamento dos temas
verbais latinos de perfectum e recoecer as formas dos tempos verbais formados a partir deles.
9. Explica o uso dos temas verbais latinos de perfectum, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.
-CAA
-CCL
9.2. Conxuga os tempos verbais de
perfectum en voz activa , aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.
-CD
-CCL
9. A voz pasiva. 9.1 Analizar o funcionamento dos temas verbais latinos pasivos e recoecer as formas dos tempos verbais formados a partir deles.
9.3. Explica o uso dos temas verbais latinos pasivos, identificando correctamente as formas derivadas de cada un.
-CAA
-CCL
6.2. Conxuga os tempos verbais de infectum e perfectum en voz pasiva , aplicando correctamente os paradigmas correspondentes.
-CD
-CCL
-g
-d
10. Os graos do adxectivo . 5.1. Identificar, distinguir e declinar os adxectivos latinos no grao comparativo e superlativo.
5.1. Enuncia e declina correctamente os adxectivos latinos nos seus distintos graos distingundoos a partir do seu enunciado
-CCL
-CAA
-d 11. Os complementos circunstanciais de lugar.
11. Recoecer osdistintos tipos de complementos circunstanciais de
lugar.
11.Identifica dentro das oracins os distintos CCL e analzaos e tradceos de xeito apropiado.
-CMCCT
-CCL
-g
-d
12. Flexin pronominal: determinantes e pronomes.
12. Coecer as diferenzas entre determinantes e pronomes.
Coecer as caractersticas da declinacin pronominal e as distintas
clases de pronomes latinos.
12. Enuncia correctamente os pronomes en latn, distingundoos a partir do seu enunciado e clasificndoos segundo a sa categora.
- CCL
-g 12.1 Recoecer os pronomes/ determinantes posesivos e
demostrativos.
12.1. Declina e recoece nos textos os posesivos e demostrativos, analzaos e tradceos correctamente.
-CCL
12.2 Recoecer os persoais e o pronome relativo.
12.2 Declina e recoece nos textos os persoais e o relativo, analzaos e tradceos correctamente..
-CCL
-g 13. Formas non persoais do verbo. Infinitivo, participio, xerundio e
supino.
13. Diferenciar formas persoais e non persoais do verbo, e recoecer as
categoras gramaticais presentes en cada unha.
13.. Distingue formas persoais e non persoais dos verbos, explica os trazos que permiten identificalas e define criterios para clasificalas.
-CAA
-CCL
-d 14. Oracin simple 14.Recoecer e clasificar os tipos de oracin simple.
14. Compara e clasifica tipos de oracins simples, e identifica e explica en cada caso as sas caractersticas.
-CMCCT
-CCL
-g 15. Oracin composta: coordinacin e subordinacin.
15. Distinguir as oracins simples das compostas e, dentro destas ltimas, as
coordinadas das subordinadas.
Distinguir e traducir as subordinadas
de relativo e de infinitivo.
15. Distingue as oracins simples das compostas e, dentro destas ltimas, as coordinadas das subordinadas, os seus tipos e os nexos que as caracterizan, e sinala exemplos que expliquen en cada caso as sas caracte- rsticas, especialmente as de relativo e as de infinitivo..
-CAA
-CCL
-a
-i
-l
-g
-p
1. Perodos da historia de Roma.
Monarqua, Repblica eImperio.
1. Coecer os feitos histricos das etapas da historia de Roma, encadralos no seu
perodo correspondente e realizar eixes cronolxicos.
1. Describe o marco histrico en que xorde e se desenvolve a civilizacin romana, sinala perodos dentro del e identifica en cada un as conexins mis importantes que presentan con outras civilizacins
-CCEC
-CCL
-CSC
1.2. Distingue as etapas da historia
de Roma, explicando os seus trazos esenciais e as circunstancias que interveen no paso de unhas a outras.
-CSC
-CSIEE
-CCEC
1.3.Enmarca determinados feitos histricos na civilizacin e no perodo histrico correspondente, ponos en contexto e relacinaos con outras circunstancias con- temporneas.
-CAA
-CSC
1.4. Elabora eixes cronolxicos nos
que se representan fitos histricos salientables,
-CD
-CMCCT
1.5. Describe os principais fitos histricos e os aspectos mis significativos da civilizacin latina, e analiza a sa influencia no devir histrico posterior.
-CSC
-CSIEE
-CCL
-h
-a
-p
2. Romanizacin de Hispania e da Gallaecia.
2. Coecer os feitos histricos principais da romanizacin de Hispania e da
Gallaecia, e realizar eixes cronolxicos.
2.1. Explica a romanizacin de Hispania e da Gallaecia, describe as sas causas e delimita as sas fases.
-CMCCT
-CCL
-CSC
-CCEE
2.2. Enumera, explica e ilustra con exemplos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanizacin de
Hispania e da Gallaecia, e sinala a sa influencia na historia posterior.
-CSC
-CD
-CCL
-n
-p
2. Romanizacin de Hispania e da Gallaecia.
2.1. Recoecer as pegadas da romanizacin no territorio peninsular
principalmente.
2.1.1. Identifica e sinala nun mapa os restos arqueolxicos mis salientables da ro- manizacin de Hispania e da Gallaecia, e descobre e relaciona as pezas arqueolxicas romanas dos museos cos coecementos ad- quiridos.
-CAA
-CMCCT
-CD
-CCEC
-CD
-a
-c
3. Organizacin poltica e social de
Roma.
3. Coecer a organizacin poltica e social
de Roma e recoecer a sa pervivencia.
3.1. Describe os elementos que
caracterizan as sucesivas formas de organizacin do sistema poltico romano.
-CSIEE
-CSC
3.2. Describe a organizacin e a evolucin da sociedade romana, explicando as caractersticas das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cvicos existentes na poca e comparndoos cos actuais.
-CSIEE
-CD
-CSC
-CCL
-n 4. Mitoloxa e relixin. Ritos
funerarios.
4. Coecer os principais deuses,
semideuses e heroes da mitoloxa grecolatina.
4.1. Identifica os principais
deuses, semideuses e heroes da mitoloxa grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o mbito de influencia, explica a sa xenealoxa e establece relacins entre os deuses.
-CCEC
-CD
4.2.Identifica deuses, semideuses e heroes dentro do imaxinario mtico, e explica os principais aspectos que diferencian uns dos outros.
-CCEC
-CD
-CCL
-n
-h
-p
4. Mitoloxa e relixin. Ritos funerarios.
4.1. Coecer os mitos, os heroes e as lendas latinas principais, e establecer
semellanzas e diferenzas entre os mitos e os heroes antigos e os actuais.
4.3. Recoece e ilustra con exemplos o mantemento do mito e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradicin clsica neste fenmeno,
sinalando as semellanzas e as principais diferenzas entre ambos tratamentos, e asocindoas a ou-
tros trazos culturais propios de cada poca
-CCEC
-CCL
-CSC
4.4. Sinala semellanzas e diferenzas
entre os mitos e as lendas da antigidade clsica e os pertencentes a outras culturas, comparando o seu tratamento na literatura ou na tradicin relixiosa, e valorando a sa influenza na arte e na literatura posterior a travs de exemplos.
-CAA
-CCEC
-CCL
-n 4. Mitoloxa e relixin. Ritos funerarios.
4.2. Coecer e comparar coas actuais as caractersticas da relixiosidade e da
relixin latinas, os cultos privados e os ritos funerarios.
4.5.. Distingue a relixin oficial de Roma dos cultos privados, explicando os trazos que lles son propios, e describe as principais caractersticas dos ritos funerarios romanos, distinguindo as semellanzas e as diferenzas que presentan cos de hoxe en da.
-CSC
-CMCCT
-CCL
-CCEC
-n 5. Arte romana. 5. Coecer as caractersticas
fundamentais da arte romana e describir algunhas das sas
manifestacins mis importantes.
5. Describe as principais manifesta-
cins escultricas e pictricas da arte romana, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a sa cronoloxa aproximada.
-CCEC
-CD
-i
-d
-p
6. Obras pblicas e urbanismo. 6. Identificar os trazos mis destacados das edificacins pblicas e do
urbanismo romano, e sinalar a sa presenza dentro do patrimonio his-
trico de Espaa e Europa.
6. Describe as caractersticas, os principais elementos e a funcin das grandes obras pblicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a sa importancia para o desenvolvemento do Imperio e a sa influencia en modelos urbansticos posteriores.
-CD
-CSC
-CMCCTC
6.1. Localiza nun mapa os principais
exemplos de edificacins pblicas romanas que forman parte do patrimonio espaol e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e a cronoloxa aproximada.
-CMCCT
-CD
-CAA
-a 7. O exrcito. 7. Describir a estrutura e o
funcionamento do exrcito romano, e distinguir as etapas na sa evolucin.
7. Enumera os elementos que compoen a estrutura do exrcito romano e explica o seu funcionamento, atendendo sa evolucin ao longo dos perodos histricos.
-CSC
-CMCCT
Temporalizacin:
- Primeiro trimestre: Temas 1 -7. Cultura: 1-3
- Segundo trimestre: Temas 8 -11. : 4-5
- Terceiro trimestre: Temas 12-15. : 6-7
3.- Concrecins metodolxicas
No tratamento de cada un dos temas de lingua faise necesaria a
alternancia das explicacins tericas coa prctica mediante exercicios,
facilitados polo profesor nun cadernio de elaboracin propia, que se
centrarn fundamentalmente na lectura comprensiva de textos
traducidos, as como no manexo das tcnicas da traducin, pero
tamn na prctica dos distintos mecanismos lingsticos aprendidos de
cada vez. Por outra banda, nas explicacins tericas compre que o
profesor se refira de seguido lingua de expresin dos alumnos coa
finalidade de que estes non vexan o que se lles explica como algo
abstracto e alonxado da sa realidade.
Os temas de cultura nomeados no temario sern intercalados
durante o trimestre nos momentos que o profesor estime oportunos e
buscando a participacin do alumnado: busca de informacin previa
sobre o tema proposto e organizacin e exposicin pblica de dita
informacin.
necesaria a adquisicin por parte do alumno dun vocabulario
bsico que debe constar dunhas 400 ou 500 palabras, aprendidas
mediante prcticas e traducins e non dun xeito puramente
memorstico. En cada avaliacin propoeranse unhas 150 palabras.
Farse especial fincap na adquisicin de vocabulario novo mediante o
estudo da etimoloxa.
4.- Materiais e recursos didcticos
Utilizarse preferentemente material facilitado polo profesor
(cadernio de exercicios...) e tamn pola rede, principalmente
exercicios prcticos baseados en textos latinos sinxelos.
Fomentarse o uso crtico da rede como fonte de informacin e tamn
para usos prcticos (imaxes, mapas, exercicios)
5.- Criterios sobre a avaliacin, cualificacin e
promocin do alumnado
Os niveis mnimos esixidos sern:
- O coecemento dos elementos fundamentais da lingua latina.
- Un vocabulario dunhas 400 palabras.
- A adquisicin do dominio das tcnicas da traduccin do nivel.
- A asimilacin dos aspectos fundamentais da cultura clsica
latina.
Aplicaremos o sistema de avaliacin continua, entender que
no estudio dunha lingua, dado que os sucesivos contidos se van
apoiando nos anteriores, o que importa un coecemento global.
En cada avaliacin farase unha proba escrita, que ser a base
da calificacin do alumno; nela propoeranse textos para traducir que
servirn de base para a realizacin de preguntas tericas de
morfoloxa e sintaxe.
Os temas de cultura e o estudio do lxico (etimoloxa,
toponimia, etc.) avaliaranse mediante exposicins orais e traballos
individuais ou colectivos preferentemente en soporte dixital-, que
sern fixados, segundo as necesidades didcticas, longo do curso.
Ademais das probas escritas, tern gran incidencia na avaliacin
o traballo diario na aula (asistencia, comportamento, realizacin de
tarefas, caderno de aula) que ser cuidadosamente controlado polo
profesor. Constituir o 30% da nota.
Ser imprescindible por parte do alumno comezar a elaboracin
dunha gramtica a partires do material da clase, que deber ser
presentada profesor en Xuo e Setembro, de forma obligatoria, e
cantas veces sexa solicitada longo do curso.
MINIMOS imprescindibles para superar a asignatura:
- Ter nota de cinco ou superior no ltimo exame (xuo).
- Entregar dentro de plazo a Gramtica cos seus apartados
obligatorios: Fontica, Morfoloxa e Sintaxe. - Entregar dentro de plazo os traballos de Cultura.
- Mostrar longo do curso unha disposicin axeitada na aula,
no referido traballo e comportamento.
6.- Indicadores de logro para avaliar o proceso de
ensino e prctica docente
- Reflexionar sobre os elementos substanciais que conforman as
linguas, recoecendo as relacins existentes entre as estructuras da
lingua latina e as linguas romnicas, principalmente o galego e o
casteln.
- Recoecer o papel integrador do mundo romano nas distintas reas
da ciencia, filosofa, historia, literatura, arte, etc. longo da historia
de Occidente.
- Analiza-la propia cultura a travs da cultura latina, valorando en qu
medida pervive na actualidade.
- Buscar e indagar nos documentos e nas fontes antigas, relacionando
elementos dispersos e analizando crticamente a sas aportacins.
- Facilitar o coecemento da lingua e a cultura latinas en si mesmas e
como fonte principal da cultura occidental e das sas principais
linguas.
- Penetrar dese xeito, sequera someramente, na antigidade da lingua
galega, a espaola e outras linguas romances, non s nos aspectos
referentes lxico, senn tamn na morfoloxa e na sintaxe.
- Acadar o debido coecemento dos principais fenmenos
morfolxicos, lxicos e sintcticos da lingua latina clsica.
- Facilitar, por medio do latn, un maior coecemento do vocabulario
comn e cientfico-tcnico do galego e do espaol, baseados
principalmente no lxico latino.
7.- Organizacin das materias pendentes
Este curso hai unha alumna en 2Bach. con Latn de 1 pendente.
Esta alumna ter a oportunidade de aproba-la asignatura por
parciais ou mediante un exame final. Se aproba os dous parciais non
haber realiza-lo final.
CONTIDOS POR PARCIAIS
- Primeiro parcial:
- Declinacin de sustantivos e adxectivos.
- Verbo sum e conxugacin de verbos en activa.
- Complementos circunstanciais de lugar.
- Segundo parcial:
- Conxugacin de verbos en pasiva.
- Graos do adxectivo.
- Declinacin dos pronomes.
- Oracins de relativo e de infinitivo.
Cada exame constar de varias oracins para analizar
morfosintcticamente e traducir, e de exercicios sobre os contidos de
cada parcial.
O exame final abarcar tdolos contidos do programa.
O Departamaento de Latn e Grego prestar orientacin e axuda
proporcionando follas de exercicios, as como dando clases
puntualmente, segundo a disposicin horaria tanto do alumno como
do profesor.
Haber un control quincenal do traballo deste alumnos por parte
do profesor.
Datas: 1 Exame: Decembro de 2015.
2 Exame: Marzo de 2016.
Final: Ser fixado polo centro no mes de Maio.
8.- Acreditacin de coecementos previos.
Este curso temos en 2 de Bacharelato dous alumnos nesta
situacin. O proceso para acreditar os coecementos previos vai
paralelo apartado anterior referido s materias pendentes.
Neste caso o control quincenal consistir en fixar un recreo
determinado para explicacins necesarias e resolucin de dudas e
seguir o traballo marcado previamente.
9.- Deseo da avaliacin inicial
Dada a particular situacn desta materia ( os alumnos xa viron latn
en 4 de E.S.O. e xa son coecidos porque este departamento
unipersoal; ou ben chegan por primeira vez a ela), empezamos
sempre dende cero, por iso a realizacin dunha avaliacin inicial non
algo a priori moi necesario.
A pesar do anterior, de realizala consistir nunha breve proba
escrita que versar sobre conceptos sintcticos bsicos nas linguas
do alumnado (funcins, anlise,...) e cuestins xenricas sobre a
cultura latina e a sa herdanza.
10.-Atencin diversidade
En principio, dado o nmero de alumnos e o nivel, non cremos
necesaria a adopcin de ningunha medida previa, dadas as
caractersticas acadmicas concretas do noso alumnado este curso.
De tdolos xeitos, se longo do curso detectramos calquera tipo de
carencia tentariamos poer os medios para resolvelas: cambio de
ritmo na clase, material distinto, reforzos en determinados temas, etc.
O Departamento ten preparados materiais (fichas,) para cando sexa
necesario.
11.- Elementos transversais
Un dos obxectivos que se pretenden con esta Lei de educacin parece
ser atender o desenrolo integral dos alumnos. Isto implica que se
incorporarn no curriculum das diferentes reas elementos educativos
bsicos contemplados como contidos transversais. Nesta asignatura
de Latn I podemos incorporar os seguintes, relacionados obviamente
coas competencias bsicas:
- Educacin moral e cvica.
Reflexionar sobre o uso das linguas como medio para transmitir
ideas, pensamentos e opinins, respetando xuizos e opinins
alleas.
- Educacin para a igualdade entre sexos.
Recoecer nos textos clsicos situacins de discriminacin,
facendo fincap na situacin da muller e tamn na esclavitude.
Alcanzar o compromiso de evitar sempre formas, termos e
expresins que denoten discriminacin e de rexeitar na vida coti
calquera situacin de discriminacin.
- Educacin ambiental.
Manter o compromiso e implicacin persoal de cara mantemento
e conservacin de todo vestixio do mundo clsico no contorno de
cada un, sexa de tipo arqueolxico, natural, etc.
- Educacin para o ocio.
Apreciar e valorar a pervivencia nos deportes actuais (Xogos
Olmpicos) e nos espectculos (circo, teatro, etc.) de moitos
elementos grecorromanos.
3.-LATN 4 E.S.O
INTRODUCIN
A materia de latn no currculum de cuarto de E.S.O. supn un
achegamento especfico lingua e cultura de Roma e do mundo
antigo en xeral.
O seu estudo ofrcese a partir de contidos lingsticos e histrico-
culturais co fin de coecer globalmente a herdanza clsica.
COMPETENCIAS BSICAS
1.- COMUNICACIN LINGSTICA
Contribe esta materia a ela porque o coecemento da estrutura
da lingua latina posibilita a mellor comprensin das linguas romances
europeas e tamn doutras linguas de orixe indoeuropea.
Pero a contribucin fundamental que un instrumento bsico para
a adquisicin dun vocabulario culto, tamn para coecer a orixe e as
reglas de formacin das palabras das nosas das linguas oficiais, o
que potencia a habilidade para utilizar a linguaxe como instrumento
de comunicacin.
2.- MATEMTICA
Contribe esta materia a ela sobre todo coa presentacin das
orixes antigas das ciencias, o traballo cos nmeros romanos e tamn
coa presentacin dos creadores dos fundamentos matemticos e
cientficos en xeral: Pitgoras, Euclides,...
3.- COECEMENTO E INTERACCIN CO MUNDO FSICO
entrar en contacto con outras culturas e coecer como se
serviron do contorno, como aproveitaron os recursos naturais e como
os transformaron, os alumnos relativizarn as sas propias certezas e
ampliarn a sa perspectiva.
4.- TRATAMENTO DA INFORMACIN E COMPETENCIA DIXITAL
aplicar tcnicas de investigacin e facer buscas e seleccins
crticas e tratamento da informacin recorrendo a fontes variadas,
favorcese esta competencia.
5.- SOCIAL E CIDAD
Esta competencia fomntase co coecemento das institucins
polticas e do modo de vida dos romanos, sobre todo nas facetas de
participacin cidad na poltica, dos dereitos e deberes e tamn das
desigualdades sociais presentes nesas sociedades (mulleres,
esclavos).
6.- CULTURAL E ARTSTICA
Fomntase esta competencia co coecemento da literatura clsica,
como fonte primordial da literatura europea posterior; da
arquitectura, da arte en xeral. Dse especial relevancia presencia
actual dos restos arqueolxicos no noso pas e tamn no resto do
Mediterrneo, para crear no alumno a conciencia de disfrute da arte
como creacin humana e, tempo, a necesidade de preservar para o
futuro o que as xeracins anteriores nos teen legado.
7.- APRENDER A APRENDER
Esta materia contribe a esta competencia sobre todo co estudo
dos elementos bsicos da lingua latina, que favorecen a disciplina e a
disposicin lxica da mente, as como a memoria e a mellora da
expresin tanto oral como escrita.
8.- AUTONOMA E INICIATIVA PERSOAL
Fomentarse o respeto s contidos da materia (respeto por outras
formas de ver o mundo, de vestir, de comer, de pensar...) as como
as tcnicas de cooperacin cos compaeiros nas tarefas diarias na
aula. As tamn farase fincap na idea do respeto s que non son
iguais.
OBXECTIVOS
- Reflexionar sobre os elementos substanciais que conforman as
linguas, recoecendo as relacins existentes entre as estructuras da
lingua latina e as linguas romnicas, principalmente o galego e o
casteln.
- Recoecer o papel integrador do mundo romano nas distintas
reas da ciencia, filosofa, historia, literatura, arte, etc. longo da
historia de Occidente.
- Analiza-la propia cultura a travs da cultura latina, valorando
en qu medida pervive na actualidade.
- Facilitar o coecemento da lingua e a cultura latinas en si
mesmas e como fonte principal da cultura occidental e das sas
principais linguas.
- Penetrar someramente na antigidade da lingua galega, a
espaola e outras linguas romances, non s nos aspectos referentes
lxico, senn tamn na morfoloxa e na sintaxe.
- Acadar o debido coecemento dos principais fenmenos
morfolxicos, lxicos e sintcticos da lingua latina clsica.
- Facilitar, por medio do latn, un maior coecemento do
vocabulario comn e cientfico-tcnico do galego e do espaol,
baseados principalmente no lxico latino. Farse especial fincap na
etimoloxa.
CONTIDOS
1 TRIMESTRE
1.- Introducin lingua latina:
- A historia do latn:
- Orixe, influencias e pervivencia.
- O indoeuropeo e as linguas romances.
- O alfabeto latino e a sa pronunciacin.
- Historia da escritura.
- Os nmeros romanos.
- Evolucin do latn s linguas romances:
- Latinismos, cultismos e palabras patrimoniais.
- A formacin de palabras.
2.- Historia de Roma:
- Ubicacin e fundacin de Roma:
- Xeografa antiga: o Septimontium.
- Mitos fundacionais.
- Sistemas de goberno:
- Monarqua.
- Repblica.
- Imperio.
3.- O latn como lingua flexiva:
- Conceptos xerais:
- Clases de palabras.
- Categoras gramaticais: O caso
- Sistema nominal e sistema verbal.
- A primeira e a segunda declinacin.
- Historia das palabras:
- Prefixos
- Sufixos
- Expresins latinas.
2 TRIMESTRE
4.- Roma en Hispania:
- A conquista da Pennsula Ibrica. - A Romanizacin.
- Organizacin poltica e socio-econmica. - A Gallaecia romana.
- O patrimonio arqueolxico.
5.- Morfoloxa
- O verbo latino.
- Estructura xeral.
- Tema de infectum.
- O verbo sum.
- O adxectivo en latn:
- Morfoloxa e tipos.
- A concordancia.
- A terceira declinacin.
- Temas en consoante.
- Temas en i.
- Historia das palabras:
- Prefixos
- Sufixos
- Expresins latinas.
6.- A organizacin poltica:
- O goberno:
As maxistraturas. O Senado.
Os Comitia.
- As clases sociais: A escravitude.
- O exrcito romano: Organizacin.
Estratexia militar. A guerra como instrumento de conquista.
3 TRIMESTRE
7.- Morfoloxa latina:
- O verbo latino.
- Tema de perfectum.
- O enunciado.
- O infinitivo.
- O adxectivo en latn:
- Os graos do adxectivo.
- A cuarta e a quinta declinacin.
- Os pronomes latinos:
- Persoais.
- Demostrativos .
- Historia das palabras:
- Prefixos
- Sufixos
- Expresins latinas
8.- A vida coti en Roma:
- A relixin:
- Os deuses e os seus mitos.
- Outras divinidades.
- O culto:
- Templos.
- Sacerdotes.
- A familia:
- A infancia e a educacin.
- O deporte.
- O matrimonio e a muller.
- O lecer:
- Ludi circenses.
- Ludi scaenici.
- As termas e o banquete.
METODOLOXA
No tratamento de cada un dos temas de lingua faise necesaria a
alternancia das explicacins tericas coa prctica mediante exercicios,
que se centrarn fundamentalmente na lectura comprensiva de textos
traducidos de nivel moi sinxelo e no afianzamento da comprensin dos
conceptos morfosintcticos.
Por outra banda, nas explicacins tericas compre que o
profesor se refira de seguido lingua de expresin dos alumnos coa
finalidade de que estes non vexan o que se lles explica como algo
abstracto e alonxado da sa realidade.
Os temas de cultura sern presentados polo profesor
someramente e corresponder s alumnos a profundizacin neles
mediante busca de informacin na rede e nos medios escritos e a
elaboracin de traballos como paso moi sinxelo para adentrarse nas
tcnicas de investigacin.
necesaria a adquisicin por parte do alumno dun vocabulario
bsico que debe constar dunhas 100 palabras, aprendidas por
comparacin coas lenguas romances que falamos e non dun xeito
puramente memorstico. Farse especial fincap na adquisicin de
vocabulario culto novo mediante o estudo da etimoloxa.
MATERIAIS DIDCTICOS
Utilizarse preferentemente o libro de texto Latn 4, ed. Anaya.
Fomentarse o uso crtico da rede como fonte de informacin e
tamn para usos prcticos (imaxes, mapas, exercicios)
AVALIACION
Os niveis mnimos esixidos sern:
- O coecemento dos elementos fundamentais da lingua latina.
- Un vocabulario dunhas 100 palabras.
- A adquisicin do dominio das tcnicas da traduccin do nivel.
- A asimilacin dos aspectos fundamentais da cultura clsica latina.
Aplicaremos o sistema de avaliacin continua, entender que
no estudio dunha lingua, dado que os sucesivos contidos se van
apoiando nos anteriores, o que importa un coecemento global.
En cada avaliacin farase unha proba escrita, que ser a base
da calificacin do alumno; nela propoeranse exercicios de
preguntas tericas e prcticas de morfoloxa e sintaxe e sobre o
estudio do lxico (etimoloxa, composicin e derivacin) .
Os temas de cultura avaliaranse mediante exposicins orais e
traballos individuais ou colectivos preferentemente en soporte
dixital-, que sern fixados segundo as necesidades didcticas longo
do curso.
Ademais das probas escritas, tern gran incidencia na avaliacin
o traballo diario na aula (asistencia, comportamento, realizacin de
tarefas, caderno de aula) que ser cuidadosamente controlado polo
profesor. Constituir o 30% da nota.
CONTIDOS MINIMOS imprescindibles para superar a
asignatura:
- Ter nota de cinco ou superior no ltimo exame (xuo).
- Entregar dentro de plazo os traballos de Cultura. - Entregar o caderno debidamente cumprimentado cantas
veces sexa solicitado polo profesor. - Mostrar longo do curso unha disposicin axeitada na aula,
no referido traballo e comportamento, mostrando a debido respeto profesor e s compaeiros.
PLAN LECTOR
En cada sesin de clase realizarnse lecturas en voz alta de textos
escollidos (fundamentalmente os do libro de texto) e proporse e/ou
recomendarse a lectura individual dalgunha obra clsica ou
fragmento. As obras propostas sern as seguintes:
- Ovidio: Metamorfosis, seleccin dalgns mitos.
- Virxilio: Eneida, seleccin de textos dos libros II, IV e VI.
- Catulo: Seleccin de poemas amorosos.
PLAN TIC
- Participacin no concurso on line Odisea da SEEC Galicia.
- Fomento do uso crtico da rede para buscar informacin,
propiciando o coecemento de determinadas web relacionadas coa
materia.
- Fomento do uso de ferramentas informticas para elaboracin de
traballos individuais e documentos de aula.
4.-CULTURA CLSICA 4 E.S.O
OBXECTIVOS XERAIS
- Recoecer en qu medida o presente resultado do pasado.
- Identificar os fenmenos culturais que partindo da
Antigidade Clsica, seguen anda vivos hoxe.
- Recoece-la orixe grecolatina do galego e do espaol.
- Utilizar axeitadamente as fontes antigas contrastndoas coas
modernas.
- Recoecer os elementos bsicos da civilizacin clsica na cultura
local, hispnica e europea nas sas diferentes manifestacins.
- Identifica-los mbitos xeogrfico e cronolxico nos que se
desenrolou a Cultura Greco-Romana.
OBXECTIVOS ESPECIFICOS
- Situar no espacio e no tempo os fenmenos mis relevantes das
civilizacins grega e romana.
- Comprender e razoar o feito da Romanizacin.
- Coecer os principais mitos grecolatinos e relaciona-los coas
diferentes artes.
- Identificar, agrupar e recoecer prefixos e sufixos de orixe
grecolatina.
- Relacionar semnticamente cultismos e palabras patrimoniais coas
suas orixes grecolatinas.
- Amplia-lo vocabulario de orixe greco-latino nas das linguas oficiais.
- Identifica-los aspectos culturais procedentes do mundo clsico
mediante a anlise dos costumes e modos de vida actuais, a
observacin de obras de arte e a lectura de textos literarios.
CONTIDOS
1 TRIMESTRE
1- Grecia e Roma: Marco xeogrfico e histrico.
Perodos histricos de Grecia e Roma antigas.
A conquista romana de Hispania.
2- O grego e o latn.
O indoeuropeo.
Cultismos e palabras patrimoniais.
Os alfabetos latino e grego.
3- Relixin e mito.
Os deuses olmpicos.
Os hroes.
A mitoloxa, fonte de inspiracin artstica.
2 TRIMESTRE
4- A sociedade grega e a sociedade romana.
Formas de goberno na polis.
rganos de goberno en Roma.
A familia e a educacin.
O dereito.
5- A vida coti en Grecia e Roma.
Etapas da vida.
A xornada dun cidadn.
A casa, o vestido, a comida.
3 TRIMESTRE
6- Literatura e ciencia.
Xneros literarios gregos.
A literatura latina.
A ciencia en Grecia.
A tcnica en Grecia e Roma.
7- A arte grega e a arte romana.
O urbanismo e as obras pblicas.
As artes plsticas.
Vestixios arqueolxicos na pennsula Ibrica.
METODOLOXA
Os alumnos entran en contacto con cada tema lendo un texto clsico
mitolxico ou literario. Traballarase con rigurosidade a ampliacin e
comprensin do vocabulario mediante exercicios.
Fomentarase a participacin e o traballo diario na aula mediante
preguntas, traballos individuais ou colectivos, etc.
Utilizarse principalmente o libro de texto (Podium, Cultura Clsica,
Ed. Vicens Vives).
AVALIACION
Tern gran incidencia na avaliacin o traballo diario na aula, as
como a actitude e participacin e o respeto e tolerancia hacia os
contidos da asignatura, o profesor e os compaeiros.
Para isto revisarnse os cadernos regularmente, propornse
exercicios orais e escritos, individuais e colectivos.
Constituirn o 40% da nota.
Ademais, cada trimestre proporse unha proba escrita por cada
tema para completar o seguimento de cada alumno.
Os CONTIDOS MINIMOS que deben ser alcanzados son:
- Comprensin clara dos conceptos Mito/Logos.
- Aprendizaxe e interpretacin dos principais mitos grecolatinos
tratados no curso.
- Recoecemento de rasgos bsicos da civilizacin clsica (lugares,
datas, sistemas de goberno, expansin polo Mediterrneo, urbanismo,
etc.).
- Adquisicin dun fondo mnimo de vocabulario baseado en palabras
gregas e latinas (sufixos, lexemas, etc.).
- Ter nota de cinco ou superior en cada avaliacin.
- Presentar o caderno debidamente cumplimentado cantas veces sexa
requerido polo profesor.
- Presentar dentro de plazo cantos traballos e exercicios sexan
requeridos.
- Mostrar longo do curso unha disposicin axeitada na aula, no
referido traballo e comportamento, mostrando o debido respeto
profesor e s compaeiros.
COMPETENCIAS BSICAS
1.- COMUNICACIN LINGSTICA
Contribe esta materia a ela a travs da lectura comprensiva de
textos, fundamentalmente mitos e de historia; tamn coa busca e
tratamento da informacin (fontes antigas ) e a sntese para a
expresin oral e escrita.
Pero a contribucin fundamental que un instrumento
valiossimo para a adquisicin dun vocabulario culto, e tamn para
coecer a orixe e as reglas de formacin das palabras.
2.- MATEMTICA
Contribe esta materia a ela sobre todo co traballo cos nmeros
romanos e tamn coa presentacin dos creadores dos fundamentos
matemticos e cientficos en xeral: Pitgoras, Euclides, Arqumedes...
3.- COECEMENTO E INTERACCIN CO MUNDO FSICO
entrar en contacto con outras culturas e coecer como se
serviron do contorno, como aproveitaron os recursos naturais e como
os transformaron, os alumnos relativizarn as sas propias certezas e
ampliarn a sa perspectiva.
4.- TRATAMENTO DA INFORMACIN E COMPETENCIA DIXITAL
Fomentarse o uso crtico da rede como fonte de informacin,
tamn o uso de aplicacins informticas para a elaboracin de
documentos de aula. Tamn participaremos no concurso on line
Odisea, creado pola SEEC Galicia.
5.- SOCIAL E CIDAD
Esta competencia fomntase co coecemento das institucins
polticas e do modo de vida de gregos e romanos, sobre todo nas
facetas de participacin cidad na poltica, dos dereitos e deberes e
tamn das desigualdades sociais presentes nesas sociedades.
6.- CULTURAL E ARTSTICA
Fomntase esta competencia co coecemento da literatura clsica,
como fonte primordial da literatura europea posterior; da
arquitectura, da arte en xeral. Dase especial relevancia presencia
actual dos restos arqueolxicos, para crear no alumno a conciencia de
disfrute da arte como creacin humana , tempo, a necesidade de
preservar para o futuro o que as xeracins anteriores nos teen
legado.
7.- APRENDER A APRENDER
Esta materia contribe a esta competencia sobre todo co estudo
dos elementos bsicos da lingua latina e grega, que favorecen a
disciplina mental, as como a memoria e a mellora da expresin tanto
oral como escrita.
8.- AUTONOMA E INICIATIVA PERSOAL
Fomentarse o respeto s contidos da materia (respeto por outras
formas de velo mundo, de vestir, de comer, de pensar...) as como as
tcnicas de cooperacin cos compaeiros nas tarefas diarias na aula.
As tamn farse fincap na idea do respeto s que non son iguais.
TEMAS TRANSVERSAIS
Un dos obxectivos que se pretenden coa Lei de educacin en vigor
atender o desenrolo integral dos alumnos. Isto implica que se
incorporarn no curriculum das diferentes reas elementos educativos
bsicos contemplados nos contidos transversais. Nesta asignatura de
Cultura Clsica podemos incorporar os seguintes, relacionados
obviamente coas competencias bsicas:
- Educacin moral e cvica.
Reflexionar sobre o uso das linguas como medio para transmitir
ideas, pensamentos e opinins, respetando xuizos e opinins
alleas.
- Educacin para a igualdade entre sexos.
Recoecer nos textos clsicos situacins de discriminacin,
facendo fincap na situacin da muller e tamn na esclavitude.
Alcanzar o compromiso de evitar sempre formas, termos e
expresins que denoten discriminacin e de rexeitar na vida coti
calquera situacin de discriminacin.
- Educacin ambiental.
Manter o compromiso e implicacin persoal de cara mantemento
e conservacin de todo vestixio do mundo clsico no contorno de
cada un, sexa de tipo arqueolxico, natural, etc.
- Educacin para o ocio.
Apreciar e valorar a pervivencia nos deportes actuais (Xogos
Olmpicos) e nos espectculos (circo, teatro, etc.) de moitos
elementos grecorromanos.
PLAN LECTOR
En cada sesin de clase realizaranse lecturas en voz alta de textos
escollidos e proporase a lectura individual dalgn libro ou fragmento
amplio a cada alumno.
As obras sern propostas a partir dos fondos disponibles na Biblioteca
do centro e no Departamento.
PLAN TIC
- Participacin no concurso on line Odisea da SEEC Galicia.
- Fomento do uso crtico da rede para buscar informacin,
propiciando o coecemento de determinadas web relacionadas coa
materia.
- Fomento do uso de ferramentas informticas para elaboracin de
traballos individuais e documentos de aula.
5.- CULTURA CLSICA 3 E.S.O
1.- Introducin e contextualizacin
A materia de Cultura Clsica ten como obxectivo primordial
achegar o alumnado ao estudo das civilizacins grega e latina nos mbitos literario, artstico, filosfico, cientfico, sociopoltico e
lingstico, de xeito que poida tomar conciencia da influencia, o mantemento e a presenza destes aspectos na cultura occidental,
e comprender a sa identidade cultural, as como as manifestacins que a definen.
A travs de Cultura Clsica pretndese iniciar o alumnado nun exercicio de reflexin e anlise sobre as bases en que descansan
realidades moi importantes da nosa cultura, confrontndoas co que coecemos como legado clsico: un patrimonio comn que
debe ser considerado irrenunciable para os cidadns e as cidads de Europa.
2.- Competencias clave, estndares de aprendizaxe,
criterios de avaliacin,temporalizacin
En vermello os estndares de aprendizaxe mnimos:
Obxectivos Criterios de avaliacin
Estndares de aprendizaxe Competencias
clave
-f
-o
1. Marco xeogrfico das
civilizacins grega e romana.
1. Localizar nun mapa
fitos xeogrficos e enclaves concretos relevantes para o coecemento das civilizacins grega e romana.
1. Sinala sobre un mapa o marco xeogr
fico en que se sitan en distintos perodos as civilizacins grega e romana, delimitando o seu mbito de influencia, establecendo conexins con outras culturas prximas e situando con precisin puntos xeogrficos, cidades ou restos arqueolxicos coecidos pola sa relevancia histrica.
-CMCCT
-CD
-CAA
-e
-
2.Marco histrico da
civilizacin grega: das civilizacins minoica e micnica ao mundo hele nstico.
Marco histrico da
civilizacin romana: Monarqua, Repblica e Imperio.
2 . Identificar, describir
e explicar o marco histrico en que se desenvolveron as civilizacins grega e romana.
2 .1 Dist ingue con prec is in as etapas da h is tor ia de Grec ia e Roma, nomeando e s i tuando no tempo os pr inc ipa is f i tos asoc iados a cada unha de las .
-CAA
-CMCCT
-CD
-CSC
Contidos
2.2 Explica o proceso de
transicin que se produce entre as etapas da historia de Grecia e Roma, describindo as circunstancias que interveen no paso de unhas a outras.
-CMCCT
-CAA
-CSC
2.3 Elabora eixes cronolxicos en
que se representen fitos histricos salientables, consultando ou non fontes de informacin.
-CD
-CMCCT
-CSC
2.4 Sita dentro dun eixe
cronolxico o marco histrico en que se desenvolven as civilizacins grega e romana, sinalando perodos e identificando en cada un as conexins mis importan- tes que presentan con outras civilizacins.
-CMCCT
-CD
-CSC
-
-o
2.Coecer as caractersticas fundamentais da
romanizacin de Hispania e Gallaecia.
2.5 Explica a romanizacin de
Hispania e Gallaecia, describindo as sas causas e delimitando as sas fases.
-CCEC
-CAA
-CSC
-CCL
2.6 Enumera, explica e ilustra con exem- plos os aspectos fundamentais que caracterizan o proceso da romanizacin de Hispania e Gallaecia, sinalando a sa influencia na historia posterior do noso pas.
-CSC
-CAA
-CCEC
-CCL
-b 3. O panten grego e romano. 3 . Coecer os principais
deuses da mitoloxa grecolatina.
3. Nomea coa sa denominacin
grega e latina os principais deuses e heroes da mitoloxa grecolatina, sinalando os trazos que os caracterizan, os seus atributos e o seu mbito de influencia, explicando a sa xenealoxa e estable- cendo as relacins entre os diferentes deuses.
-CD
-CCEC
-CCL
-e
-a
-b
Os heroes. 3. Coecer os mitos e os heroes grecolatinos, e establecer semellanzas e diferenzas entre os
mitos e os heroes antigos e os actuais.
3.1 Identifica dentro do imaxinario mtico deuses, semideuses e heroes, e explica os princpais aspectos que os
diferencian.
-CCEC
-CD
-CCL
3.2 Recoece e ilustra con
exemplos o mantemento do mtico e da figura do heroe na nosa cultura, analizando a influencia da tradicin clsica neste fenmeno e sinalando as principais semellanzas e
diferenzas que se observan, asocindoas a outros trazos culturais propios de cada poca.
-CCEC
-CMCCT
-CD
-CSC
3.3 Recoece referencias
mitolxicas nas artes plsticas, sempre que sexan claras e sinxelas, describindo, a travs do uso que se fai destas, os aspectos bsicos que en cada caso se asocian tradicin grecolatina.
-CCEC
-CD
4. Fundamentos da arte clsica. 4.Coecer as caractersticas fundamentais da arte clsica e relacionar manifestacins artsticas actuais cos seus modelos clsicos.
4. Recoece os trazos bsicos da arte clsica nas manifestacins artsticas antigas e actuais.
-CD
-CCEC
4.1Realiza eixes cronolxicos e
sita neles aspectos relacionados coa arte grecolatina, asocindoos a outras manifestacins culturais ou a fitos histricos.
-CMCCT
-CD
-CCEC
-l 4. Arquitectura en Grecia e Roma: tipos de edificios e
ordes arquitectnicas.
4. Identificar as caractersticas mis salientables da arquitectura grecorromana en relacin cos edificios mis singulares.
4.2. Recoece as caractersticas esenciais das arquitecturas grega e romana, identificando en imaxes a orde arquitectnica que pertencen distintos monumentos, para razoar a resposta.
-CCEC
-CMCCT
-CD
-l -4. Escultura en Grecia e Roma:
etapas, estilos e temticas.
4.Coecer as
manifestacins escultricas da arte grega e romana ao longo da Antigidade e identificar a sa temtica.
4.3. Recoece esculturas gregas e
romanas en imaxes, encdraas nun perodo histrico e identifica nelas motivos mitolxicos, histricos ou culturais.
-CCEC
-CMCCT
-CD
-l
-
4. Enxeera romana: obras pblicas e urbanismo. Vas romanas.
4. Coecer as creacins urbansticas romanas, as como a sa rede viaria.
4.4. Describe as caractersticas, os principais elementos e a funcin das grandes obras pblicas romanas, explicando e ilustrando con exemplos a sa importancia
para o desenvolvemento do Imperio e a sa influencia en modelos urbansticos posteriores.
-CSC
-CMCCT
-CD
-CCEC
-e
-
4. Herdanza clsica no
patrimonio artstico.
4.Coecer e saber
localizar os principais monumentos clsicos do patrimonio espaol e europeo.
4.5. Localiza nun mapa os
principais monumentos clsicos do patrimonio espaol e europeo, identificando a partir de elementos concretos o seu estilo e sa cronoloxa aproximada.
-CAA
-CD
-CCEC
-CMCCT
-a 5.- Organizacin poltica en
Grecia e en Roma.
5.Coecer as
caractersticas das principais formas de organizacin poltica presentes no mundo clsico, e establecer semellanzas e dife- renzas entre elas.
5.1. Nomea os principais sistemas
polticos da antigidade clsica e describe, dentro de cada un, a forma de distribucin e o exercicio do poder, as institucins, o papel que estas desempean e os mecanismos de participacin poltica.
-CSC
-CCL
-g
-h
-
5. Sociedade en Grecia e Roma: clases so ciais.
5. Coecer as caractersticas e a
evolucin das clases sociais en Grecia e Roma.
5.2. Describe a organizacin das
sociedades grega e romana, explicando as caractersticas das clases sociais e os papeis asignados a cada unha, relacionando estes aspectos cos valores cvicos da poca e comparndoos cos actuais.
-CSIEE
-CSC
-CCL
5.3. Describe as principais
caractersticas e a evolucin dos grupos sociais grecorlatinos.
-CCL
-CSC
-c
-
5. A familia en Grecia e Roma. 5. Coecer a composicin da familia e os papeis asignados aos seus membros.
5. Identifica e explica os papeis que desempea dentro da familia cada un dos seus membros, identificando e explicando a travs deles estereotipos culturais e comparndoos cos actuais.
-CSC
-CCL
-m 5. Vida coti en Grecia e
Roma: vivenda, hixiene, alimentacin, vestimenta e
traballo.
5. Coecer os trazos mis
salientables da vida coti en Grecia e Roma.
5. 1. Identifica e describe os tipos de
vivenda, o modo de alimentacin, os hbitos de hixiene e a vestimenta en Grecia e Roma.
-CD
-CAA
-CSC
-CMCCT
-CCL
5. 2. Identifica e describe formas de
traballo e relacinaas cos coecementos cientficos e tc- nicos da poca, e explica a sa influencia no progreso da cultura occidental.
-CAA
-CMCCT
-CSC
-CCL
-d
-
5. Espectculos pblicos en
Grecia e Roma.
5. Identificar as
principais formas de lecer da antigidade.
5.3. Describe as principais formas de
lecer das sociedades grega e romana, analizando a sa finalidade, os grupos aos que van dirixidas e a sa funcin no desenvolvemento da identidade social.
-CSIEE
-CAA
-CSC
-CCL
5.Relacionar e establecer semellanzas e diferenzas entre as manifestacins deportivas da Grecia Clsica e as actuais.
5.4. Explica a orixe e a natureza dos Xogos Olmpicos, comparndoos e destacando a sa importancia con respecto a outras festividades deste tipo existentes na poca, e comenta o seu mantemento no mundo moderno, establecendo semellanzas e diferenzas entre os valores culturais aos que se asocian en cada caso.
-CD
-CAA
-CSC
-CCL
-e 6. Historia da escritura. Signos e materiais.
6. Coecer a existencia de diversos tipos de escritura, distinguilos e comprender as sas funcins.
6. Recoece tipos de escritura, clasifcaos consonte sa natureza e a sa funcin, e describe os trazos que os distinguen.
-CD
-CCEC
-CCL
-e 6. Orixe do alfabeto. O
alfabeto grego e o alfabeto romano.
6.Coecer a orixe do
alfabeto e distinguir os tipos de alfabetos usados na actualidade.
61. Nomea e describe os trazos principais dos alfabetos mis utilizados no mundo occidental, diferencindoos doutros tipos de escrituras, e explica a sa orixe.
-CAA
-CCEC
-CCL
-f 6. Recoecer a presenza de elementos dos alfabetos grego e
latino nos alfabetos actuais.
6.2. Explica a influencia dos alfabetos grego e latino na formacin dos alfabetos actuais, e sinala nestes ltimos a presenza de
determinados elementos tomados dos primeiros.
-CD
-CMCCT
-CCEC
-CCL
- f
-
-o
6. As linguas do mundo. O
indoeuropeo e as sas familias lingsticas.
6. Coecer a orixe
comn das linguas indoeuropeas.
6.3. Enumera e localiza nun
mapa as principais ramas da familia das linguas indoeuropeas, sinalando os idiomas modernos que se derivan de cada unha e os aspectos lingsticos que evidencian o seu parentesco.
-CMCCT
-CD
-CSC
6.4. Describe a evolucin das linguas romances a partir do latn como un proceso histrico, explicando e ilustrando con exemplos os elementos que evidencian do xeito mis visible a sa orixe comn e o parentesco existente entre elas.
-CCL
-CCEC
-l
-
-o
6. As linguas romances. 6. Identificar as linguas
europeas romances e non romances, e
localizalas nun mapa.
6.5. Identifica as linguas que se
falan en Europa e en Espaa, diferenciando pola sa orixe as romances e as non romances, e delimita nun mapa as zonas onde se utilizan.
-CSC
-CD
-CCL
-CCA
-h
-
-o
6.- Composicin e derivacin
culta de orixe grega e latina.
6. Identificar a orixe
grecolatina do lxico das linguas de Espaa e doutras linguas modernas.
6.6. Recoece e explica o
significado dalgns dos helenismos e latinismos mis frecuentes utilizados no lxico das linguas faladas en Espaa e doutras linguas modernas, e explica o seu significado a partir do termo de orixe.
-CCL
-CCA
-e
-
-o
6. Latinismos, palabras
patrimoniais, cultismos e semicultismos
6. Distinguir e identificar
latinismos, cultismos e termos patrimoniais
6.7. Identifica e diferencia con
seguridade cultismos, semicultismos e termos patrimoniais, en relacin co termo de orixe sen, necesidade de consultar dicionarios nin outras fontes de informacin.
-CCA
- CCL
6.8. Coece o significado das
principais locucins latinas de uso actual.
-CD
-CCL
-f 6. Lxico grecolatino na
linguaxe cientfica e tcnica.
6. Coecer e utilizar con
propiedade termino- loxa cientfico-tcnica de orixe grecolatina.
6.9. Explica a partir da sa
etimoloxa termos de orixe grecolatina propios da linguaxe cientfico-tcnica e saos con propiedade.
-CCL
-CCA
-h
-
-o
6. Presenza das linguas clsicas nas linguas modernas.
6. Constatar o influxo das linguas clsicas en linguas non derivadas
delas.
6.9. Demostra o influxo do latn e o
grego sobre as linguas modernas servndose de exemplos para ilustrar o mantemento nestas de elementos lxicos morfolxicos e sintcticos herdados das primeiras.
-CCL
-CCA
Temporalizacin:
- Temas 1 e 2 no primeiro trimestre.
- Temas 3 e 4 no segundo trimestre.
- Temas 5 e 6 no terceiro trimestre.
3.- Concrecins metodolxicas
Os alumnos entran en contacto con cada tema lendo un texto clsico
mitolxico ou literario. Traballarase con rigurosidade a ampliacin e
comprensin do vocabulario mediante exercicios.
Fomentarase a participacin e o traballo diario na aula mediante
preguntas, traballos individuais ou colectivos, etc.
4.- Materiais e recursos didcticos
Utilizarse preferentemente material facilitado polo profesor
(cadernio de exercicios...) e tamn pola rede, principalmente
exercicios prcticos baseados en textos latinos sinxelos.
Fomentarse o uso crtico da rede como fonte de informacin e tamn
para usos prcticos (imaxes, mapas, exercicios
5.- Criterios sobre a avaliacin, cualificacin e
promocin do alumnado
Observarse o traballo diario na aula, as como a actitude e
participacin e o respeto e tolerancia hacia os contidos da asignatura
e s compaeiros. Para isto revisarnse os cadernos regularmente,
proporanse exercicios orais e escritos, individuais e colectivos.
Ademais, cada trimestre proporase unha proba escrita para completar
o seguimento de cada alumno.
Os MINIMOS que deben ser alcanzados son:
- Comprensin clara dos conceptos Mito/Logos.
- Aprendizaxe e interpretacin dos principais mitos grecolatinos
tratados no curso.
- Recoecemento de rasgos bsicos da civilizacin clsica (lugares,
datas, sistemas de goberno, expansin polo Mediterrneo, urbanismo,
etc.).
- Adquisicin dun fondo mnimo de vocabulario baseado en palabras
gregas e latinas (sufixos, lexemas, etc.).
Para a sa descricin polo miudo vid. supra.
Ademais ser requisito imprescindible para superar o curso a
realizacin de dous ou tres traballos individuais, para fomentar o
uso de fontes tanto antigas como modernas e desenrolar, anda que
dexeito moi somero, tcnicas de investigacin.
6.- Indicadores de logro para avaliar o proceso de
ensino e prctica docente
- Recoecer en qu medida o presente resultado do pasado.
- Identificar os fenmenos culturais que partindo da Antigidade
Clsica, seguen anda vivos hoxe.
- Recoece-la orixe grecolatina do galego e do espaol.
- Utilizar axeitadamente as fontes antigas contrastndoas coas
modernas.
- Recoecer os elementos bsicos da civilizacin clsica na cultura
local, hispnica e europea nas sas diferentes manifestacins.
- Identifica-los mbitos xeogrfico e cronolxico nos que se
desenrolou a Cultura Greco-Romana.
- Comprender e razoar o feito da Romanizacin.
- Coecer os principais mitos grecolatinos e relaciona-los coas
diferentes artes.
- Identificar, agrupar e recoecer prefixos e sufixos de orixe
grecolatina.
- Amplia-lo vocabulario de orixe greco-latino nas das linguas oficiais.
- Identifica-los aspectos culturais procedentes do mundo clsico
mediante a anlise dos costumes e modos de vida actuais, a
observacin de obras de arte e a lectura de textos literarios.
7.- Organizacin das materias pendentes
Este curso nesta materia non hai alumnado nesta situacin.
8.- Acreditacin de coecementos previos.
Sen alumnado nesta situacin.
9.- Deseo da avaliacin inicial
Dada a particular situacn desta materia ( os alumnos chegan por
primeira vez a ela), empezamos sempre dende cero, por iso a
realizacin dunha avaliacin inicial non algo a priori moi necesario.
A pesar do anterior, de realizala consistir nunha breve proba
escrita que versar sobre conceptos culturais bsicos e cuestins
xenricas sobre a cultura latina e a sa herdanza.
10.-Atencin diversidade
En principio, dado o nmero de alumnos e o nivel, non cremos
necesaria a adopcin de ningunha medida previa, dadas as
caractersticas acadmicas concretas do noso alumnado este curso.
De tdolos xeitos, se longo do curso detectramos calquera tipo de
carencia tentariamos poer os medios para resolvelas: cambio de
ritmo na clase, material distinto, reforzos en determinados temas, etc.
O Departamento ten preparados materiais (fichas,) para cando sexa
necesario.
11.- Elementos transversais
Un dos obxectivos que se pretenden con esta Lei de educacin parece
ser atender o desenrolo integral dos alumnos. Isto implica que se
incorporarn no curriculum das diferentes reas elementos educativos
bsicos contemplados como contidos transversais. Nesta asignatura
de Cultura Clsica 3 E.S.O. podemos incorporar os seguintes,
relacionados obviamente coas competencias bsicas:
- Educacin moral e cvica.
Reflexionar sobre o uso das linguas como medio para transmitir
ideas, pensamentos e opinins, respetando xuizos e opinins
alleas.
- Educacin para a igualdade entre sexos.
Recoecer nos textos clsicos situacins de discriminacin, facendo
fincap na situacin da muller e tamn na esclavitude.
Alcanzar o compromiso de evitar sempre formas, termos e
expresins que denoten discriminacin e de rexeitar na vida coti
calquera situacin de discriminacin.
- Educacin ambiental.
Manter o compromiso e implicacin persoal de cara mantemento
e conservacin de todo vestixio do mundo clsico no contorno de
cada un, sexa de tipo arqueolxico, natural, etc.
- Educacin para o ocio.
Apreciar e valorar a pervivencia nos deportes actuais (Xogos
Olmpicos) e nos espectculos (circo, teatro, etc.) de moitos
elementos grecorromanos.
6.- GREGO 2 BACHARELATO
A Universidade marca as pautas desta asignatura neste nivel e
o marco legal incide en que o nivel do segundo curso debe basearse
no reforzo dos contidos do primeiro curso, por isto, ante o cambio da
lexislacin remitmonos proxecto didctico de Grego I da lexislacin
anterior no que se refire a OBXECTIVOS XERAIS E ESPECFICOS.
OBXECTIVOS XERAIS
- Fomentar nos alumnos a autorreflexin, a curiosidade intelectual,
o espritu crtico e a comprensin e estima cara s seus semellantes;
todas elas descubertas e potenciadas polo Humanismo grego e que
seguen vixentes na cultura occidental.
- Mellorar a expresin oral e escrita nas linguas propias e as
extranxeiras, reflexionando sobre os elementos fundamentais que
constiten as linguas e as sas influencias no espacio e no tempo.
- Apreciar os valores principais establecidos pola sociedade grega
antiga e identificar nela as fontes de onde procede o pensamento do
mundo occidental.
- Desenrolar a conciencia de pertencer unidade poltica, social e
cultural que Europa, que arranca xa dende Grecia.
- Comprender que as linguas reflexan os esquemas mentais das
sociedades e pobos que as falan.
OBXECTIVOS ESPECIFICOS
- Facilita-lo coecemento da lingua e a cultura gregas en si
mesmas e como fonte principal do pensamento e da cultura
occidental.
- Penetrar dese xeito, sequera someramente, na antigidade da
lingua galega e da espaola, fundamentalmente nos aspectos
referentes lxico.
- Acadar o debido coece