ProDef Bulletin 4 - 2012

16
ProDef bulletin, juni 2012 | 1 ProDef Cijfers liegen niet INHOUD D an de Personeelsrapportage 2011 die minister Hillen 16 mei jl. aan de Tweede Kamer stuurde. Tabel 1 (Uitstroom militair personeel) uit die rapportage leert dat in 2011 2.307 militairen en 1.026 burgermedewerkers vrijwillig ontslag hebben genomen. Grafieken 5 en 6 (Leeftijdsopbouw militair personeelsbestand) tonen geen verjonging maar juist ontgroening in 2011. Uit tabel 9 (Vulling organieke arbeidsplaatsen) blijkt dat de vulling kwantitatief toeneemt - door het verkleinen van de defensieorganisatie. Tegelijkertijd toont tabel 11 dat de vullingsgraad van de schaarste-categorieën afneemt. Het operationele product wordt dus bedreigd. In de Personeelsrapportage wordt (nog) niet verwezen naar de numerus fixus, het keurslijf dat de omvang van de krijgsmacht vast timmert in rangen, standen en schalen per 1 januari 2016. De cijfers op een rijtje: Defensie heeft op 1 januari 2012 bijna 64.450 medewerkers, maar ook 5.655 militaire vacatures op 44.885 organieke functies (87,4% vulling) en 555 burgervacatures op 13.888 organieke burgerfuncties (96% vulling). Tot 1 januari 2016 gaan 3.880 militairen met leeftijdsont- slag en 1.750 burgermedewerkers met pensioen. Het irregulier verloop 2011 was ruim 3.050 defen- siemedewerkers. Aannemelijk is - afgaand op de signalen - dat de komende jaren jonge defensiemedewerkers blijven uitstromen. Zelfs als het irreguliere verloop met 40% afneemt gaat het om 2.000 medewerkers per jaar. Ondanks de vele vacatures en de verhoogde vrijwillige uitstroom, ontslaat Defensie in 2013 en 2014 planmatig 6.000 ouderen – de kwalitatieve mismatch met de numerus fixus. BULLETIN PROFESSIONALS BIJ DEFENSIE juni 2012 | nummer 4 Afscheidsinterview Hans Couzy Ereschuldregeling veteranen Sourcing en de vakbonden Inkomensgat door Lenteakkoord? Beleggingen en kosten van het ABP Column Ruud Vermeulen Column Tom Kofman En verder: Websiteberichten Computips FVNO|MHB-activiteiten Column Peter van Maurik Column juridische zaken Cartoon Websiteberichten Vijf vragen aan Ben Voermans 2 4 5 6 7 8 16 7 9 11 12 13 13 14 16 www.ProDef.nl Er hebben 40 mensen gereageerd op de 9.000 verzonden knelpuntcategorie brieven. Dat zet geen zoden aan de dijk om 6.000 gedwongen ontslagen te voor- komen. Want Defensie moet betaalbaar worden en verjongen. De ambitie uit de Beleidsbrief van 8 april 2011 is dat in 2013 de operationele eenheden weer volledig gevuld raken en in 2014 de overige eenheden. Personeelsbestand per 1 januari 2012 64.450 LOM/pensioen tot 1 jan 2016 5.600 Irregulier 2012, 2013, 2014, 2015 á 2.000 p/j 8.000 Gedwongen ontslag (numerus fixus mismatch) 6.000 Personeelsbestand per 1 jan 2016 44.650 De Beleidsbrief wil naar een defensieorganisatie van 55.000 mensen. Naast de bestaande 6.200 vacatures moet Defensie ook het verschil tussen het geprognosticeerde personeelsbestand van 44.650 en de gewenste situatie van 55.000 mensen werven, opleiden en behouden op een krapper wordende arbeidsmarkt. Dat betekent 16.550 nieuwe jonge medewerkers: een enorme wervings- inspanning. De krijgsmacht zal in 2016 dus wel zijn verkleind en verjongd, maar ook sterk vermin- derd inzetbaar – tenzij de enorme wervingsinspanning slaagt. Misschien moeten de beleidsmakers nog eens nadenken over die 6.000 gedwongen ontslagen. U MAG/MOET ERUIT IK WIL ER WEL UIT

description

 

Transcript of ProDef Bulletin 4 - 2012

Page 1: ProDef Bulletin 4 - 2012

ProDef bulletin, juni 2012 | 1

ProDef

Cijfers liegen nietINHOUD

Dan de Personeelsrapportage 2011 die minister Hillen 16 mei jl. aan de Tweede Kamerstuurde. Tabel 1 (Uitstroom militair personeel) uit die rapportage leert dat in 2011 2.307militairen en 1.026 burgermedewerkers vrijwillig ontslag hebben genomen. Grafieken 5en 6 (Leeftijdsopbouw militair personeelsbestand) tonen geen verjonging maar juist

ontgroening in 2011. Uit tabel 9 (Vulling organieke arbeidsplaatsen) blijkt dat de vulling kwantitatieftoeneemt - door het verkleinen van de defensieorganisatie. Tegelijkertijd toont tabel 11 dat devullingsgraad van de schaarste-categorieën afneemt. Het operationele product wordt dus bedreigd.In de Personeelsrapportage wordt (nog) niet verwezen naar de numerus fixus, het keurslijf dat deomvang van de krijgsmacht vast timmert in rangen, standen en schalen per 1 januari 2016. De cijfers op een rijtje: Defensie heeft op 1 januari 2012 bijna 64.450 medewerkers, maar ook 5.655militaire vacatures op 44.885 organieke functies (87,4% vulling) en 555 burgervacatures op 13.888organieke burgerfuncties (96% vulling). Tot 1 januari 2016 gaan 3.880 militairen met leeftijdsont-slag en 1.750 burgermedewerkers met pensioen. Het irregulier verloop 2011 was ruim 3.050 defen-siemedewerkers. Aannemelijk is - afgaand op de signalen - dat de komende jaren jongedefensiemedewerkers blijven uitstromen. Zelfs als het irreguliere verloop met 40% afneemt gaathet om 2.000 medewerkers per jaar. Ondanks de vele vacatures en de verhoogde vrijwilligeuitstroom, ontslaat Defensie in 2013 en 2014 planmatig 6.000 ouderen – de kwalitatieve mismatchmet de numerus fixus. �

BULLETINPROFESSIONALS BIJ DEFENSIEjuni 2012 | nummer 4

Afscheidsinterview Hans Couzy

Ereschuldregeling veteranen

Sourcing en de vakbonden

Inkomensgat door Lenteakkoord?

Beleggingen en kosten van het ABP

Column Ruud Vermeulen

Column Tom Kofman

En verder:WebsiteberichtenComputipsFVNO|MHB-activiteitenColumn Peter van Maurik Column juridische zakenCartoon WebsiteberichtenVijf vragen aan Ben Voermans

2

4

5

6

7

8

16

79

111213131416

www.ProDef.nl

Er hebben 40 mensen gereageerd op de 9.000 verzonden knelpuntcategoriebrieven. Dat zet geen zoden aan de dijk om 6.000 gedwongen ontslagen te voor-komen. Want Defensie moet betaalbaar worden en verjongen. De ambitie uit deBeleidsbrief van 8 april 2011 is dat in 2013 de operationele eenheden weer vollediggevuld raken en in 2014 de overige eenheden.

Personeelsbestand per 1 januari 2012 64.450LOM/pensioen tot 1 jan 2016 5.600Irregulier 2012, 2013, 2014, 2015 á 2.000 p/j 8.000Gedwongen ontslag (numerus fixus mismatch) 6.000Personeelsbestand per 1 jan 2016 44.650

De Beleidsbrief wil naar een defensieorganisatie van 55.000 mensen. Naast de bestaande 6.200vacatures moet Defensie ook het verschil tussen het geprognosticeerde personeelsbestand van44.650 en de gewenste situatie van 55.000 mensen werven, opleiden en behouden op een krapperwordende arbeidsmarkt. Dat betekent 16.550 nieuwe jonge medewerkers: een enorme wervings-inspanning. De krijgsmacht zal in 2016 dus wel zijn verkleind en verjongd, maar ook sterk vermin-derd inzetbaar – tenzij de enorme wervingsinspanning slaagt. Misschien moeten de beleidsmakers nog eens nadenken over die 6.000 gedwongen ontslagen.

U MAG/MOET ERUIT IK WIL ER WEL UIT

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 1

Page 2: ProDef Bulletin 4 - 2012

2 | ProDef bulletin, juni 2012

Afscheid voorzitterColofon

De FVNO|MHB is in 2004 opgericht. Waarom bent U destijdsvoorzitter geworden?In de zeventiger jaren was ik voorzitter van deVOKL ( Vereniging Officieren KoninklijkeLandmacht en Koninklijke Luchtmacht ) enwas ik één van de oprichters en de eerstevoorzitter van de NOV. Een poging om ook deKVMO hierbij te betrekken, bleek niet moge-lijk. In 1998 is wederom een poging gewaagdom tot samenwerking van de KVMO en deNOV te komen. Maar ook deze poging is nietgelukt. Toen ik in 2004 gevraagd werd omvoorzitter van de FVNO|MHB te worden hebik wel even bedenktijd genomen. Het wasduidelijk dat de NOV geen lid wilde wordenvan de nieuwe federatie. Omdat ik al lang eengroot voorstander was van ‘alle officieren inéén huis’ vond ik dat ik deze uitnodiging nietkon weigeren.

Welke doelstellingen had U uzelfgesteld toen U voorzitter werd? Inhoeverre heeft U deze weten tebereiken?De maatschappij was in de laatste dertig jaarenorm veranderd, Defensie was enormveranderd, maar de officiersverenigingenfunctioneerden nog precies zo als dertig jaargeleden! Geen wonder dat jonge officierenweinig animo voelden om lid te worden. Hetwas ook steeds moeilijker om bestuurders tevinden.

Het ProDef bulletin is een uitgave van de Federatievan Nederlandse Officieren en Middelbaar en HogerBurgerpersoneel bij Defensie (FVNO|MHB). Hetverschijnt 8 keer per jaar.

Adres secretariaat FVNO|MHB en redactie ProDef bulletin:Wassenaarseweg 2 2596 CH Den [email protected] (secretariaat/administratie)[email protected] (redactie ProDef bulletin)

RedactieR.C. Hunnego (hoofdredacteur), H.A. Couzy, T. Kofman, drs. T.R. Timmerman, R.E.W. Pieters, P.J.G. van Sprang, M.E.M. de Natris, drs. M.A.M. Weusthuis (eindredacteur)

Aan dit nummer werkten mee:H. Boomstra (cartoon), drs. R.W. Mannak (correcties),mr. B. Blonk, P. van Maurik, J.L.R.M. Vermeulen

VormgevingFrank de Wit, Zwolle

DrukwerkÈpos|Press, Postbus 1070, 8001 BB Zwolle

Advertenties070-3839504

© ProDef bulletinOvername van artikelen is enkel toegestaan na schrif-telijke toestemming van de redactie en onder uitdruk-kelijke vermelding van de bron. Er kunnen geenrechten worden ontleend aan de teksten in dit bulletin.

Wijzigingen adres- en persoonsgegevensSvp doorgeven aan het secretariaat van de FVNO|MHB:070-3839504 [email protected]

Juridisch adviesVoor arbeidsgerelateerde vragen en/of conflictenbeschikt de FVNO|MHB over drie juridische adviseurs. Deprocedure loopt in aanvang via de coördinator R.C.Hunnego (vice-voorzitter FVNO|MHB, 070-3839504 [email protected]). In spoedeisende gevallen kanonder goedkeuring achteraf rechtstreeks contact wordenopgenomen met één van de juridische adviseurs:

• mr B. Blonk070 [email protected]

• mr D. van Zoelen0182-617446 / 0842138245 (faxmail)[email protected]

• mr O.W. Borgeld023-5241524 / 084-7412185 (fax)[email protected]

Kopij Kopij voor nummer 5 van het ProDef bulletin dient uiterlijkop 10 augustus 2012 per e-mail bij de redactie te zijn.

Ik had twee doelstellingen voor ogen: alleofficieren in één organisatie en de verenigingzodanig te veranderen, dat deze weeraantrekkelijk zou worden voor jonge offi-cieren.Deze doelstellingen zijn maar deels bereikt.De NOV is afgelopen januari toe getreden totde federatie en op 21 juni gaat deze nieuwefederatie heten de GOV|MHB ( GezamenlijkeOfficierenverenigingen | Middelbaar enHoger Burgerpersoneel). Opgaan in éénvereniging is helaas nog een brug te ver. Met het organiseren van workshops, hetorganiseren van ontwikkeling - en netwerk-dagen en het het ProDef netwerk trekken wemeer aandacht van jonge officieren. Debeperkte omvang van de staf is de oorzaak,dat wij op dit terrein niet meer hebbenkunnen doen.

Hoe heeft U de belangenbehartiging vanhet burgerpersoneel bij Defensieervaren?In de jaren 2004/2005 verbaasde het mij datde belangen van het burgerpersoneel maarzeer matig werden behartigd. De vertegen-woordigers van de overige centrales warenlang niet altijd aanwezig en als zij welaanwezig waren hadden zij weinig inbreng.Door de VMHB, helaas nu opgeheven, heeftonze onderhandelaar hier veel aandacht aangegeven. De VMHB heeft contact gezochtmet de burgerbonden van de andere

AFSCHEIDS-INTERVIEW MET DE VOORZITTER VANDE FVNO|MHB

Op 21 juni 2012 is afscheid genomen van Hans Couzy, sinds 2004 voorzitter van de FVNO|MHB. Voor hij voor de laatste keer de deur van het kantoor aan de Wasse-naarseweg achter zich dicht kon trekken, zijn hem door het redactieteam nog devolgende prangende vragen voorgelegd.

ISSN 2210-7304

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 2

Page 3: ProDef Bulletin 4 - 2012

ProDef bulletin, juni 2012 | 3

centrales en dat heeft wel effect gehad. Er zijnnu ook goede vertegenwoordigers van deandere centrales en er is nu ook aandachtvoor hun belangen.

Wat was de grootste teleurstelling?Ik heb twee grote teleurstellingen. De eersteis de bezuiniging van ca. € 1 miljard met alsgevolg 6.000 gedwongen ontslagen. Detweede is dat de FVNO|MHB aan de toenma-lige staatssecretaris J. de Vries een grondigestudie over het achterblijven van de salarissenvan het burgerpersoneel heeft aangebodenen twee jaar later krijgen wij een brief van detoenmalige minister (de staatssecretaris hadontslag genomen) dat hij geen argumentenzag om iets te veranderen in de salarissen.Onze studie is gewoon in de kast blijvenliggen en in de laatste week van deze ministermoest er even schoon schip worden gemaakt!

Wat zijn de uitdagingen die de nieuwevoorzitters van de FVNO|MHB tewachten staan?Zij staan voor een buitengewone lastigeperiode. De onzekerheid voor het personeelgaat veel langer duren dan steeds is gezegd.Zij moeten doorgaan met steeds de laatsteinformatie bekend te stellen. Naast dewebsite en nieuwsbrieven is persoonlijkcontact het meest waardevolle middel. Deboodschap kan niet vaak genoeg verteldworden. Maar ook zullen zij als een bok op dehaverkist moeten volgen of Defensie zich welhoudt aan de gemaakte afspraken. Daarnaast moet ook aandacht wordengegeven om de verenigingsstructuur aan tepassen aan de veranderende maatschappij,waardoor meer jonge officieren en burger-medewerkers besluiten om lid te worden. Tenslotte zullen zij ook moeten uitdragen datde Defensie organisatie een totaal anderestructuur gaat krijgen. Voor de meeste mili-tairen zal Defensie geen loopbaan voor hetleven meer bieden. Defensie moet daaromwel veel energie steken in het begeleiden vanwerk naar werk buiten Defensie.

Hoe kijkt U aan tegen de agenda van detoekomst op het gebied van perso-neelsbeleid?Voordat ik hier antwoord op kan geven, wil ikeerst een aantal problemen van het huidigepersoneelsbeleid bespreken. Enige tijdgeleden heeft Defensie het plaatsingsbeleid

van militairen vervangen door de medewer-kers te laten solliciteren voor een nieuwefunctie. De jaarlijkse beoordeling van demedewerkers werd ongedaan gemaakt, wanthet kostte de commandanten teveel tijd! Enwe roepen steeds dat het personeel hetbelangrijkste deel van onze organisatie is.Hoe is het mogelijk dat een commandantdaar geen tijd voor zou hebben. Ingevoerd werd een jaarlijks functionerings-gesprek. In het functioneringsgesprekworden afspraken gemaakt tussen decommandant en de medewerker. Personeels-begeleiders adviseren medewerkers overnieuwe functies en over mogelijke cursussen.Een theoretisch model dat overgenomenwerd van grote bedrijven.Helaas werd de invoering geen succes. Decommandanten werden onvoldoende geïn-formeerd over hun nieuwe rol. Afsprakenwelke gemaakt werden in een functionerings-gesprek werden door wisselingen vancommandanten niet altijd na gekomen. Defunctioneringsgesprekken worden nogsteeds niet altijd gehouden. De personeels-begeleiders waren net in de vorige bezuini-ging opgeheven. Het merendeel van demedewerkers solliciteert alleen maar opfuncties met een hogere rang of op functieswaarvoor men de competenties niet heeft.Het selecteren van alle kandidaten kost opdeze wijze heel veel tijd. Als er geen beoorde-lingen meer in het personeeldossier zitten ishet moeilijk om de beste kandidaat van desollicitanten te kiezen. Naar mijn mening moeten wij weer terugnaar het plaatsingssysteem van Defensie. Elkjaar wordt de medewerker weer beoordeeld.Juist als de kans groot is dat er nog eentweede uitstroommoment zal gaan komen ishet van groot belang om de beste medewer-kers te behouden voor Defensie. Dat kanalleen als we ook weten wie de beste mede-werkers zijn!Personeelsbeleid bij Defensie is altijd eenondergeschoven kindje gebleven. Alleen deKoninklijke Luchtmacht had een eigen perso-neelsdienst. Directeuren-Personeel en laterde Hoofddirecteuren Personeel hebbennauwelijks personeelsbeleid gemaakt. Hetmaken van beleid werd steeds vooruitge-schoven. De invoering van het up or outmodel was geen nieuw beleid, maar eenbezuinigingsmaatregel. De bezuiniging waswel hard nodig, want het personeelsbudget

was in de defensiebegroting gegroeid van50% naar 60%. Dat was een ongezondesituatie. Dan nu de toekomst. Ik denk niet dat er op het gebied van hetpersoneelsbeleid heel veel gaat veranderen.De core-business van Defensie blijft oorlog-voeren. Dat betekent dat de operationeleeenheden goed geoefend moeten blijven enop korte termijn kunnen worden uitge-zonden. Bij deze eenheden zijn werken indeeltijd en het ‘nieuwe werken’ nauwelijksmogelijk.Wel krijgen we te maken met de verhogingvan de pensioenleeftijd, dat betekent dat deUKW weer ter sprake zal komen. Ook bestaatde kans dat het eindloonpensioen vanDefensie weer ter discussie zal wordengesteld. Als deze onderwerpen ter discussiekomen om de verschillen met de maat-schappij weg te nemen is daar niets op tegen.Maar we dienen alert te zijn, dat deze discus-sies gebruikt gaan worden om weer eenbezuiniging te realiseren!

Wat verwacht U voor de toekomst vanDefensie?Als fractievoorzitter Samsom te horen krijgtvan het CPB, dat bij het doorrekenen van hetprogramma van de PvdA een miljard te kort isen dan zegt: “Kort dat maar op Defensie”, dangeeft dat geen goed gevoel! Bekend is al datde SP en de PVV fors op Defensie willenbezuinigingen, dus maak ik mij zorgen overde toekomst van Defensie. Defensie heeft nueen minister, die pal staat voor zijn mensenen zijn begroting. Maar de kans is niet zogroot dat hij ook minister wordt in hetvolgende kabinet. Defensie heeft maar weinigministers gehad, die zo voor haar zaakstreden! �

Afscheid voorzitter

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 3

Page 4: ProDef Bulletin 4 - 2012

Uitvoeringsregeling Ereschuld Veteranen afgerond

‘Slager keurt zijn eigen vlees’

MinDef weigert de meldingen tegen de SG te onderzoeken.

Op 12 juni 2012 is een bijzondere regeling voor de toekenning van de Ereschuld aan gewezen militairen, doorde minister van Defensie en de Centrales van Overheidspersoneel overeengekomen.

De FVNO|MHB heeft van de minister van Defensie, Hans Hillen, antwoord ontvangen op de beide meldingen die de FVNO|MHBaangaande de secretaris-generaal, dhr. Annink, heeft gedaan bij de Centrale Organisatie Integriteit Defensie (COID). Deminister geeft in zijn antwoord te kennen dat het melden van een misstand bewust voorbehouden is aan defensiemedewer-kers. Aangezien de meldingen zijn gedaan door de FVNO|MHB, worden deze meldingen niet in behandeling genomen.De minister van Defensie hecht er wel aan om de FVNO|MHB te laten weten dat hij van oordeel is dat in het onderhavige geval geen sprake is van een vermoeden van een ‘misstand’.

Deze uitvoeringsregeling is bedoeldvoor de gewezen militair die vóór 1 juli 2007 is ontslagen en bij wie alsgevolg van inzet tijdens oorlogsom-

standigheden of een crisisbeheersingsope-ratie, invaliditeit met dienstverband isvastgesteld. Bijkomende voorwaarde is datde eerste aanvraag om in aanmerking tekomen voor een militair invaliditeitspensioen(MIP) moet zijn gedaan vóór 1 juni 2012. Mili-tairen die ná 1 juni 2012 een eerste aanvraagvoor een MIP doen of die ná 1 juli 2007 uitmilitaire dienst zijn ontslagen, vallen ondereen andere regeling. Iedere militair die voldoet aan bovenge-noemde voorwaarden krijgt automatisch de

De FVNO|MHB is onaangenaamverrast door dit bericht van deminister. In de eerste plaats omdatde minister de meldingen niet in

behandeling wenst te nemen. Defensie geeftnamelijk op de eigen website uitdrukkelijk tekennen dat ook externen zich kunnen richtentot het COID om ongewenst gedrag ofandere integriteitsschendingen van defensie-medewerkers te melden. Ten tweedebevreemdt het de FVNO|MHB ten zeerstedat de minister tot het bovengenoemdeoordeel komt, zonder dat de meldingen in

behandeling zijn genomen en er een onder-zoek door het COID heeft plaatsgevonden.De FVNO|MHB was er van overtuigd datmeldingen van (vermeende) integriteits-schendingen die worden gedaan bij de COIDop een gedegen wijze worden onderzocht.Helaas moet nu worden geconcludeerd datdit in ieder geval niet is gebeurd met demeldingen van de FVNO|MHB aangaande deSG, de hoogste ambtenaar binnen het minis-terie die belast is met het toezicht op de inte-griteit binnen Defensie.Gegeven het feit dat de COID in een onmo-

gelijke positie is gebracht doordat een onder-zoek zich zou richten op de hoogste ambte-naar van het ministerie, die de portefeuille'integriteit' beheert, zou niet een afwijzingom te onderzoeken, maar een doorverwij-zing naar een onafhankelijk instituut meer inde rede liggen. Aangezien de COID dit ideeniet zelf heeft geopperd of uitgevoerd, houdtde FVNO|MHB de optie open om zelfstappen in deze richting te ondernemen, nueen onafhankelijke beoordeling door deCOID klaarblijkelijk niet kan worden gegaran-deerd. �

bijzondere uitkering in de vorm van eeneenmalig bedrag toegekend in het laatstekwartaal van 2012. Hij hoeft daarvoor geenmedisch onderzoek te ondergaan dan weleen aanvraag te doen. Defensie, d.w.z. hetABP Bijzondere Regelingen Defensie, kentdeze militairen omdat ze al in de bestandenzijn opgenomen. De hoogte van de uitkering is een afgeleidevan het militair invaliditeitspercentage, of alser ook sprake is van een arbeidsongeschikt-heid met dienstverband, een eventueel vast-gesteld hoger AO-percentage.

De grondslag van de uitkering is € 125.000,-.De hoogte van de uitkering is het MIP-percentage, dan wel het hogere AO-percen-tage, maal deze grondslag. Bij een invaliditeitvan 100% ontvangt de veteraan dus € 125.000,- en bij 40% invaliditeit € 50.000,-.Ook de militairen bij wie invaliditeit metdienstverband is vastgesteld met een invalidi-teitspercentage lager dan 10%, krijgen eenbijzondere uitkering. Deze bedraagt eenforfaitaire 5% van de grondslag (€ 6.250,-).

Als de bijzondere uitkering eenmaal is vastge-steld hebben latere wijzigingen in het MIP-dan wel AO-percentage geen invloed meerop de hoogte van het bedrag. De bijzondereuitkering komt bovenop het reguliere MIP,ook dat blijft ongewijzigd.Als de betreffende militair reeds eerder een(aanvullende) schadevergoeding vanDefensie heeft ontvangen vanwege eendienstverbandaandoening, dan wordt dieuitkering in mindering gebracht op dezebijzondere uitkering. De bijzondere uitkeringwordt ook verrekend met vorderingen dieDefensie op de militair heeft, waarbij 10% vanhet bedrag toch altijd zal worden uitgekeerd.

De militair kan ondanks dat hij deze bijzon-dere uitkering krijgt, toch nog altijd eenaansprakelijkheidsprocedure starten bij derechter. Hij dient dan wel de onrechtmatig-heid van het handelen van Defensie aan tetonen. Tevens zijn de normale verjaringseisenvan toepassing. Is de rechterlijke uitspraaknegatief, dan houdt de militair toch altijd debijzondere uitkering. �

4 | ProDef bulletin, juni 2012

Georganiseerd Overleg Door René Pieters

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 4

Page 5: ProDef Bulletin 4 - 2012

ProDef bulletin, juni 2012 | 5

De rol van het georganiseerd overleg bij sourcingIn dit artikel wordt ingegaan op de rol van het georganiseerdoverleg (vakbonden) bij sourcing. De vakbonden vertegenwoor-digen het personeel dat is betrokken bij een uitbesteding van

een bepaalde dienst als het gaat om de algemene personele aspecten. Zij spelen eenbelangrijke rol bij het opstellen van het sociaal statuut, ook wel de arbeidsvoorwaar-denpakketvergelijking genoemd.

Omdat het defensiepersoneel deambtenarenstatus heeft valt hetniet onder het Burgerlijk Wetboek.In dit wetboek is de overdracht van

het personeel, niet zijnde ambtenaren, gere-geld. Op 21 oktober 2010 heeft het EuropeseHof een belangrijke uitspraak gedaan overhet uitbesteden van personeel. In het zoge-noemde ‘Heineken arrest’ is bepaald dat bijuitbesteding van werkzaamheden het perso-neel verplicht overgaat naar de nieuweuitvoerder van de diensten, met behoud vanarbeidsvoorwaarden en arbeidsovereen-komst. Deze uitspraak is opgenomen in deWet Overgang van Ondernemingen (WOO)en op het bedrijfsleven van toepassing.

AmbtenarenwetDe WOO is dus niet van toepassing op ambte-naren. Wat geldt er dan wel voor ambtenaren?In het BARD/AMAR is geen specifieke regel-geving opgenomen inzake uitbesteden vandefensiepersoneel. Dit lijkt vreemd, maar totop heden heeft Defensie nog maar weinig

diensten uitbesteed. Een aantal keren is er overuitbesteden van diensten gesproken, maar ditheeft niet vaak geleid tot werkelijke uitbeste-ding. Wat zijn de gevolgen voor het defensie-personeel nu het niet onder de WOO valt?Houdt dit in dat het vogelvrij wordt verklaard?Immers, de overnemende partij hoeft dearbeidsvoorwaarden van de ambtenaar niet terespecteren. Ondanks het feit dat de overheidtot op heden geen grond ziet in een wettelijkeregeling voor ambtenaren kan zij wel eisenstellen aan de verkrijger ten aanzien van de

materiele arbeidsvoorwaardelijke rechten vande ambtenaar. Deze moeten zoveel mogelijkbehouden blijven. Bij dit proces spelen devakbonden een belangrijke rol.

Kan de ambtenaar verplicht wordenuitbesteed?Het mes van het niet vallen onder de WOOsnijdt aan twee kanten. De verkrijger is niet ge-houden aan de verplichting om al het perso-neel over te nemen en de ambtenaar kan nietworden verplicht om te gaan werken bij deverkrijger. Het gevaar van het bovenstaande isdat de werkzaamheden worden overgedra-gen aan de verkrijger, terwijl de ambtenarenbij Defensie achterblijven. Gezien de specifie-ke werkzaamheden en de verwachte overtol-ligheid van personeel bij Defensie is het danniet ondenkbaar dat er geen passende werk-zaamheden binnen Defensie kunnen wordengevonden, met als gevolg dat sommigen over-tollig worden verklaard. Echter, op het betrok-ken personeel is van toepassing dat men al-leen na een zorgvuldig onderzoek mag wor-den ontslagen. Aan deze eis wordt bij Defen-sie invulling gegeven door het Sociaal Beleids-kader (interne/externe herplaatsingperiode).

Sociaal statuutZoals gezegd kan het personeel niet wordenverplicht om over te stappen naar de verkrij-ger. Als de arbeidsvoorwaarden bij de verkrij-ger door de ambtenaar niet als positief wordenervaren, zal dit tot gevolg hebben dat er maarweinig ambtenaren de vrijwillige overstap zul-len maken. Om de overstap voor de ambte-naar aantrekkelijker te maken wordt er een ar-beidsvoorwaardenpakketvergelijking ge-maakt: het sociaal statuut. In het sociaal statuutkan de minister van Defensie afspraken makenmet de vakbonden over de compensatie vanhet eventuele verlies van arbeidsvoorwaarden,als de defensiemedewerker op vrijwillige basisde overstap naar de verkrijger maakt. U dientdan o.a. te denken aan de hoogte van het sala-ris (loonsuppletie), diensttijdgratificatie of bij-

voorbeeld pensioenaanspraken. Het verliesaan arbeidsvoorwaarden wordt, tot een naderin het sociaal statuut te bepalen aantal jaren, inde vorm van een looncompensatie bovenophet salaris dat men van de verkrijger ontvangt,uitgekeerd en/of in de vorm van een afkoop-som afgekocht. Naast de arbeidsvoorwaardenwordt in het sociaal statuut ook afgesprokenhoe lang de periode voor een baangarantiegeldt. De ex-medewerker mag, als deze nor-maal functioneert, gedurende deze periodeniet worden ontslagen bij de verkrijger. Geziende grote rechtspositionele verschillen tussende ambtenaar en de medewerker die onderhet BW valt, is het onmogelijk om alle arbeids-voorwaarden te compenseren. Echter, het uit-gangspunt is dat de defensiemedewerker ingrote lijnen er arbeidsvoorwaardelijk niet opachteruit mag gaan.

Het verloop van het sourcingprocesOp het moment dat bekend is aan wie de bie-ding wordt gegund, kan er worden begonnenmet de start van het personeelsvullingsplan.Dit proces zal worden gestart met een belang-stellingsregistratie. Het betrokken personeelkan aangeven of het interesse heeft in eenovergang naar de nieuwe uitvoerder van dediensten. Als er meer gegadigden zijn danfuncties zal er een selectie moeten worden ge-maakt. Op het moment van schrijven van ditartikel wordt over de wijze van selectie met dewerkgever onderhandeld. Voor zowel het per-soneel dat overgaat naar de nieuwe uitvoerderals het personeel dat geen nieuwe functievindt bij Defensie geldt dat het SBK-ontslagkrijgt.

Tot slotMocht u te maken krijgen met sourcing vanuw werkzaamheden dan kunt u niet gedwon-gen worden om naar de nieuwe uitvoerderover te stappen. U kunt echter ook geen rech-ten ontlenen aan de werkzaamheden die u nuverricht. Het ligt immers in de lijn der verwach-ting dat de nieuwe uitvoerder het werk ‘effi-ciënter’, met minder medewerkers, gaat uit-voeren. Hoeveel medewerkers van Defensiede mogelijkheid wordt geboden om naar denieuwe uitvoerder over te stappen, zal afhan-kelijk zijn van de resultaten van het onderhan-delingsproces tussen Defensie en de markt-partij. �

Als de arbeidsvoorwaarden bij deverkrijger door de ambtenaar niet

positief worden ervaren, zal dittot gevolg hebben dat er maar

weinig ambtenaren de vrijwilligeoverstap zullen maken

Wet Overdracht Ondernemingen nietvan toepassing

ProDef bulletin, juni 2012 | 5

Reorganisatie Door Marc de Natris

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 5

Page 6: ProDef Bulletin 4 - 2012

Naar aanleiding van de recente plannen in het Lenteakkoord waarin de AOW-leeftijd al vanaf 2013 stapsge-wijs wordt verhoogd, bereiken ons vragen over het gat in inkomen dat zou kunnen ontstaan als de einddatumvan de UKW-uitkering en het FPU niet aansluiten bij de startdatum van de AOW-uitkering en misschien ookwel het ouderdomspensioen. De gedachte is dat de UKW en het FPU stoppen op 65 jaar en de gedachte is

vervolgens dat de startdatum van het ouderdomspensioen zal meestijgen met de AOW-leeftijd. Op het moment van schrijven ishet wetsontwerp dat de ophoging van de AOW-leeftijd regelt net ingediend bij de Tweede Kamer. Het kan dus anders uitpakken.

Pensioenen Door Martin Weusthuis

6 | ProDef bulletin, juni 2012

Inkomensgat door Lenteakkoord?

In de huidige UGM-wet is vastgelegd datde UKW-uitkering eindigt met ingangvan de dag dat het ouderdomspensioeningaat. De einddatum van de UKW-uitke-

ring is dus flexibel en beweegt mee met de in-gangsdatum van het ouderdomspensioen. DeUKW-uitkering kent geen relatie met deAOW-datum.

Burgerambtenaren FPUDe einddatum FPU ligt in het FPU-reglementop de eerste dag van de maand volgend op demaand waarin betrokkene 65 jaar wordt. Hetouderdomspensioen voor de FPU-er start ookop die datum. Hier dus wel een vaste datumonafhankelijk van de ingangsdatum AOW-uit-kering en ouderdomspensioen.

SBK voor militaire en burgerambtenarenIn het SBK 2004 ligt in de militaire wachtgeld-regeling de einddatum van de wachtgelduitke-ring op de dag van 65 jaar worden. In de wacht-geldregeling voor burgerambtenaren ligt deeinddatum voor de uitkering op de eerste dagvan de maand volgend op de maand waarin deburgerambtenaar 65 jaar wordt. In het SBK2012 is reeds rekening gehouden met de stij-gende AOW- en pensioendatum. De eindda-tum van de bovenwettelijke WW-uitkering isflexibel en loopt tot de dan geldende pen-sioengerechtigde leeftijd.

Gevolgen LenteakkoordHet zou zo maar kunnen zijn dat pensioen-fondsen de ingangsdatum ouderdomspen-sioen gelijk op laten lopen met die van deAOW-uitkering. Dat is een logische stapomdat in de structuur van de oudedagsvoor-ziening AOW-uitkering en ouderdomspen-sioen altijd als twee-eenheid zijn bedoeld,zowel in de opbouw- als in de afbraakfase. Bo-vendien verkeren veel pensioenfondsen in fi-nanciële nood en ophoging van de pensioen-leeftijd geeft lucht in de vorm van een stijgen-de dekkingsgraad. Voor de militair die nu een UKW-uitkering

ontvangt of in de nabije toekomst gaat ontvan-gen, lijkt er o.b.v. de huidige regelgeving alleeneen probleem in de vorm van een gedeeltelijkinkomensgat te ontstaan als alleen de AOW-ingangsdatum stijgt. Stijgt ook de pensioen-leeftijd mee dan lijkt er geen financieel pro-bleem te ontstaan. Een gevolg van een stijgen-de AOW- en pensioenleeftijd zou wel kunnenzijn dat er financieringsproblemen bij Defensieontstaan en dat de UKW-ontslagleeftijd weerop de rol komt te staan van de arbeidsvoor-waardenonderhandelingen.Voor de burger met FPU-rechten ontstaat ero.b.v. de huidige regelgeving bij doorvoeringvan de Lenteakkoord afspraken wel een inko-mensgat, of in een gemis aan alleen AOW, danwel AOW plus ouderdomspensioen. In het SBK 2004 ontstaat door de vaste eindda-tum van de wachtgelduitkering een inkomens-gat, of alleen door gemis aan AOW of doorgemis aan AOW én ouderdomspensioen. Inhet SBK 2012 ontstaat door de ingebouwdeflexibiliteit van de einddatum van de boven-wettelijke WW-uitkering geen inkomensgat,behalve wanneer de pensioendatum laterkomt te liggen dan de AOW-datum. Maar datis niet aannemelijk.

Wat nu?Ook de politiek is bezig met een overgangsre-geling voor de groep die met een inkomensgatkomt te zitten. Op het moment van schrijvenis nog onduidelijk hoe die eruit komt te zien.Wat het Lenteakkoord al wel vermeldt is datsociale uitkeringen (bijv. WAO/WIA, WW)aan zullen sluiten op een latere AOW-datum.Verder worden er enkele overgangsmaatrege-len genoemd, maar die zijn op het momentvan dit schrijven nog onduidelijk en weinigsubstantieel geformuleerd. Wat de ophoging van de pensioenleeftijd be-treft; bij het ABP gaat de Pensioenkamer (niethet ABP-bestuur) over het ambitieniveau vande ABP pensioenregeling. De Pensioenkamermoet nog besluiten over wijzigingen in hetABP-ouderdomspensioen. Pensioenfondsen

zullen echter geen maatregelen nemen voor-dat de Lenteakkoord afspraken ook technischzijn uitonderhandeld en in wetgeving vastlig-gen. En vervolgens wordt dan binnen Defensieonderhandeld hoe het zit met de einddata vanspecifieke defensieregelingen voor militairenen de ingangsdatum van het militaire ouder-domspensioen. Voor de militair geldt een verplichte UKW-ontslagleeftijd en een verplichte pensioenleef-tijd. Hij kan niet kiezen om eerder of later dedienst te verlaten. De burgerambtenaar dievlak voor het FPU staat kan wel kiezen om doorte werken. Het is aan te raden nog even tewachten met die FPU-aanvraag, totdat duide-lijk is hoe het overgangsrecht en de maatrege-len van de Pensioenkamer eruit gaan zien.

Standpunt FVNO|MHBVanwege de ernstige dekkingsproblemen bijhet ABP heeft de FVNO|MHB altijd een staps-gewijze eerdere AOW- en pensioenleeftijd-verhoging voorgestaan. Maar dan niet te star-ten in 2013, maar in 2015 met 2 maanden perjaar. Dat heeft vnl. te maken met de pensioen-positie van de burgerambtenaar. Enerzijds omniet mensen vlak voor hun pensioen te over-vallen met paniekverhalen, anderzijds om debovenbedoelde problemen met de FPU (bur-gers) te voorkomen. Het zou goed zijn met deAOW en pensioenleeftijdverhoging aan tesluiten bij vroegpensioenregelingen zoals hetABP Keuze Pensioen (AKP) dat geldt voordeelnemers geboren ná 1949, die geen FPU-rechten meer hebben. Voor deze deelnemersgeldt een flexibele ingangsdatum voor het ouderdomspensioen tussen 60 en 70 jaar. Verhoging van AOW- en pensioendatum sluitdaar veel beter bij aan. �

Militairen UGM

INKO

MEN

€0,

00?

LEEFTIJD60 61 62 63 64 65 66 67 68 69

FPUAOW

PENSIOENSALARIS

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 6

Page 7: ProDef Bulletin 4 - 2012

Kosten hebben een grote invloed op het uiteindelijke resultaat van beleggingen. De woekerpolis-affaire bij pensioenverzeke-raars bracht dat op dramatische wijze aan het licht. De aandacht van de toezichthouder AFM gaat sinds enige tijd ook uit naarde kosten van pensioenfondsen. Vooral kleinere pensioenfondsen blijken weinig zicht te hebben op de beleggingskosten enverder blijken niet alle kosten te worden meegenomen in de rapportages die pensioenfondsen periodiek moeten aanleverenaan toezichthouder DNB. Het laatste woord over kosten bij pensioenverzekeraars en pensioenfondsen is dan ook nog nietgezegd.

Pensioenen Door Martin Weusthuis

In het jaarverslag 2011 doet het ABPopgave van de in dat jaar gerealiseerderendementen op vermogen. Dat gebeurtsteeds in netto rendementen, d.w.z. de

kosten voor vermogensbeheer zijn daar reedsvanaf. Daarnaast doet ABP opgave van degemaakte vermogensbeheer- en pensioen-beheerkosten.

VermogensbeheerkostenHet ABP kent een actief beleggingsbeleid. Erwordt dus getracht van te voren vastgesteldebenchmarks te verslaan. In 2011 is dat geluktmet een extra rendement van 0,29% (€ 0,7miljard). Het netto rendement over het totaalaan ABP-beleggingen bedroeg in 2011 3,3% (€ 7.819 miljard), de gewogen gemiddeldebenchmarks kwamen uit op 3,0%. De bijzon-derheid is dat die 3,3% geheel is behaald metrenteafdekking, d.w.z. door de afdekking vanhet risico van een dalende lange rente doormiddel van derivaten. De beleggingsporte-feuille zelf kwam in 2011 niet van zijn plaats,d.w.z. een gemiddeld rendement over allebeleggingscategorieën van 0,0%. Kosten van vermogensbeheer wordenafgezet tegen de waarde van het vermogen endaarnaast worden de kosten van het actievebeleggen afgezet tegen de waarde van hetbehaalde extra rendement.

Voor het ABP ziet het er voor 2011 als volgt uit:Het totale vermogen op 31 december 2011 hadeen waarde van € 246.109 miljoen. De totalekosten voor vermogensbeheer bedroegen € 1.542 miljard. Het kostenpercentage komtdan uit op 0,63%. Als de ABP-kosten wordengenomen zonder de prestatievergoedingendie volgens het ABP niet als kosten moetenworden gezien maar als verminderde inkom-sten, dan ligt het kostenpercentage op1.088/246.109 = 0,44%. De AFM komt in 2009op basis van een onderzoek naar gepubli-ceerde kosten van pensioenfondsen uit op eengemiddeld kostenpercentage van 0,19%. DeAFM schrijft er meteen bij dat het vanwege

vele verborgen kosten een werkelijk kosten-percentage verwacht dat op het drievoudigeligt. Het ABP-jaarverslag geeft geen informatieover de verhouding kosten van actief vermo-gensbeheer en behaald extra rendement.

PensioenbeheerkostenPensioenbeheer betekent de uitvoering van depensioenregeling. Het gaat hier dus om allekosten die samenhangen met personeel,administratie, ICT e.d., die nodig zijn om totopbouw, uitbetaling en advisering vanpensioenen te kunnen komen. De uitvoerings-kosten voor pensioenbeheer zijn door het ABPvastgesteld op basis van de CEM-methode(Cost Effectiveness Measurement) van kost-prijsberekening per deelnemer. De Pensioen-federatie (samenwerkingsverband van alleNederlandse pensioenfondsen) beveelt deCEM-methode aan. De CEM-methode komtvoor het ABP uit op een gezamenlijke kostprijsper actieve en pensioengerechtigde deel-nemer van € 86,- in 2011. Het ABP kende in 2011 de volgende aantallendeelnemers:• Actieven 1.141.000• Slapers 904.000• Pensioengerechtigden 785.000• Totaal aantal deelnemers 2.830.000De CEM-methode gaat voor de kostprijsbere-

kening uit van alleen actieven en gepensio-neerden. In dat geval komt het totaal aantaldeelnemers uit op 1.926.000. De totale kostprijs komt dan op 1.926.000 x 86= € 165.636.000,-.Afgezet tegen het fondsver-mogen eind 2011 is dat een beheerkostenper-centage van 0,07%. Dat ligt op de helft van hetgemiddelde percentage van 0,13% dat de AFMmat bij zijn 2011 onderzoek van gepubliceerdebeheerkosten van pensioenfondsen. Bij commerciële verzekeraars worden dekosten ook wel afgezet tegen de hoogte vande in dat jaar geïnde premie. De premie in 2011was een totaalbedrag van € 8.153 miljard.Volgens de CEM-methode komt dan de totalekostprijs uit op 165.636 / 8.153.000 = 1,95% vande premie in 2011. Het is moeilijk kosten tevergelijken met commerciële verzekeraarsomdat deze geen regelingen uitvoeren metzulke hoge deelnemersaantallen. Bovendienkennen verzekeraars weer andere kosten-structuren. Toch zijn er in het recenteverleden onderzoeken gedaan naar kostenvan verzekeraars die een collectievepensioenregeling met een groot deelnemers-bestand uitvoeren. De voorzichtige conclusieis dat de kosten niet erg verschillen met dievan pensioenfondsen. Een belangrijke opmer-king is wel dat de dienstverlening van fondsendaarbij op een hoger peil ligt, en die van het

ABP wereldwijdvergeleken in dehoogste CEM-regionen.

Nevenstaandegrafiek komt uithet AFM onder-zoek 2011 naar dekosten vanpensioen-fondsen. �

Vermogens- en pensioenbeheerkosten van het ABP

Inleiding

ProDef bulletin, juni 2012 | 7

Relatie tussen administratiekosten (in euro’s per deelnemer) en het aantal deel-nemers van pensioenfondsen.

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 7

Page 8: ProDef Bulletin 4 - 2012

Na een kleine 2 jaar kabinet Rutte, staan wij weer eens aan de vooravond van nieuwe verkiezingen. Zonde-bokken zijn aangewezen, posities zijn ingenomen en de messen worden geslepen in de diverse kampen.Maar wellicht is het toch goed om eens terug te blikken. Wat is er nu echt misgegaan. Waarom is dit kabinetgevallen?

Verkiezingen en de mentale factor

8 | ProDef bulletin, juni 2012

Van, voor en door de leden

In zijn strategische visie is het de doel-stelling van het kabinet Rutte geweestom de overheidsfinanciën weer op ordete brengen door 18 miljard te bezui-

nigen. Na nog geen 2 jaar waren er aanvul-lende bezuinigingen van tenminste 12 miljardnoodzakelijk. Conclusie: een slecht of eenslecht uitgevoerd plan. En de vraag dient zichdan aan, hoe kon dit gebeuren?

Wanneer wij naar de cijfers kijken is de kwan-titatieve conclusie snel getrokken. De over-heidsinkomsten worden gedomineerd doortwee grootheden, de export en binnenlandsebestedingen. De export is overeind geblevenen de binnenlandse bestedingen zijn inge-zakt. Waar is het dan misgegaan? Want alleende euro-crisis de schuld geven is wel erggemakkelijk. Bij onze oosterburen is ook geensprake van recessie.Laten wij eens met onze militaire achter-grond naar het plan van het kabinet kijken.Een goed plan bestaat uit drie componenten:een fysieke (bijv. tanks of schepen), eenconceptuele (doctrines, bevelen) en eenmentale component (geloven diegenen diehet moeten uitvoeren erin, vertrouwen in deleidinggevenden). Op de toepassing van de

fysieke component (inzet financiëlemiddelen) langs de lijnen van economischeprincipes (conceptuele component) kan ikeigenlijk weinig aanmerken. Maar heeft hetvorige kabinet vertrouwen bij de bevolkingweten te krijgen voor haar maatregelen, heeftmen geloof weten te creëren in de toekomst?In mijn ogen zeker niet. Maar kritiek hebbenis natuurlijk gemakkelijk. Hoe had het dananders gemoeten? Laat ik een paar voor-beelden geven.

Ouderen zijn bezorgd over de pensioenen enhouden daarom de hand op de knip. De vasteovertuiging dat wij een onwrikbaar pensioen-stelsel hebben, is in drie jaar teloor gegaan.Heeft het kabinet het vertrouwen hersteld?Het antwoord is neen. Mensen willen duide-lijkheid, ook als dit ten koste gaat van eendeel van hun verworvenheden. Deproblemen onder ons pensioenstelsel zijnniet opgelost. Hetzelfde over de zorg.Wanneer ouderen aangeslagen gaan wordenvoor de kosten van het ouder worden, dangaat wederom de hand op de knip. Geenvertrouwen, geen bestedingen. Een volgendvoorbeeld, de huizenmarkt. Wij komen nietuit het economisch dal als de huizenmarkt

zich niet hersteld. Het is een essentieelonderdeel van de binnenlandse bestedingen.Het is niet alleen een probleem van hypo-theken, maar ook van de houding van banken,de grondpolitiek van gemeentes etc. Alleendoor integraal dit probleem aan te pakken enuit te dragen herwint men het vertrouwen.

Voor mij het meest duidelijke voorbeeld vanhet veronachtzamen van de mentale factorzijn o.a. de bezuinigingen bij Defensie.Weinig Nederlanders voelen helaas dat eenmiljard bezuinigen op dit departement eenwanhoopsdaad is. Het ontslaan van 6000mensen en het op grote schaal verkopen vanje materieel om de economische problemenmaar het hoofd te kunnen bieden, ademt eenvolledig gebrek aan vertrouwen van hetkabinet zelf in de toekomst en toont eenafwezigheid van historisch besef. De geschie-denis laat zien dat ingrijpende veiligheidswij-zigingen zich binnen enkele jaren aandiendenen dat o.a. ons land daar niet op was voorbe-reid. Met deze korte termijn bezuinigingsop-lossing mogen toekomstige regeringen aande bevolking en aan onze kinderen gaanuitleggen waarom onze krijgsmacht nietgereed en uitgerust was.

Leiders moeten soms tegen de waan van dedag in gaan en verder vooruitkijken naar watgoed is voor de bevolking. In gaan tegen dedirecte wensen van de mensen en goeduitleggen waarom je dat doet vraagt moed encharisma. We zullen zien of Rutte of zijnopvolger deze talenten bezit.

De mentale component integreren in eenplan is lastig, maar levert een hoge kans opsucces op. Vanuit de historie: een slecht plan(fysiek en conceptueel) maar gedragen doorzijn uitvoerders slaagt veelal. Laten wij dekomende tijd de partijen eens bezien op hunprogramma’s en het incorporeren van dementale component. Ik ben benieuwd, U ook.

Nederland is zo weer 12 miljard en eenkabinet verder. �

Door Ruud Vermeulen

Conceptuele

component

• Grondbeginselen

• Doctrine

• Procedures

Regerend vermogen

Fysieke component

Operationele capaciteit van:

• Personeel

• Materieel

(Gevechtskracht)

Mentale component

• Goede motivatie

• Effectief leiderschap

• Verantwoord organiseren

van de inzet

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 8

Page 9: ProDef Bulletin 4 - 2012

Tablets deel1Waarom zou ik een tablet aanschaffen inplaats van een laptop of desktop? Dat isnatuurlijk afhankelijk van de eigen

behoefte, maar een tablet is er primair voor gemaakt om dingenweer te geven: Internet, het lezen van e-books of documenten,foto‘s, films en in mindere mate muziek. Een tablet heeft eentouchscreen en kan alleen met een vinger worden bediend. Eennadeel hiervan is dat het soms de nauwkeurigheid van een muisontbeert. De verwachting is dat over ca. 5 jaar de helft van alleinternet browsing via een tablet zal plaatsvinden.

De tablet start onmiddellijk op en is dan klaar voor gebruik. Tenopzichte van de huidige generatie desktops/laptops is dat een grootvoordeel. Voor het produceren van content is een tablet mindergeschikt alhoewel er applicaties (apps) zijn voor het invoeren vaneenvoudige tekst. Maar voor het maken van presentaties en voor fotoof videobewerking is een tablet minder geschikt. Het grote voordeelvan tablets is dat er een groot aantal apps voor allerlei doeleindenbeschikbaar is. Een tablet kan natuurlijk gewoon naast een laptop ofdesktop computer gebruikt worden, ze vullen elkaar aardig aan. Metde tegenwoordige prijzen kun je voor 300 à 400 euro al een redelijketablet kopen.

Welke tablet?Als we er dan van overtuigd dat we er één willen hebben is devolgende stap; welke? Ook in tabletland is er weer volop keuze en deontwikkelingen staan bepaald niet stil. De eerste keuze die we moetenmaken is tussen de operating systems waar de tablets mee werken. Detwee meest gebruikte zijn IOS van Apple, inmiddels aangeland bijversie 5 en het Androïd systeem van Google, nu versie 4 ook wel IceCream Sandwich(ICS) genoemd. Daarnaast heb je Playbook van RIM(de makers van de BlackBerry), maar dat leidt een marginaal bestaan.Windows tablets spelen op dit moment geen rol. In het najaar van 2012echter wel, want dan komen de Windows 8 tablets uit met nieuweinteressante functies. Let echter wel op, een tablet kan alleen maarwerken met een draadloos Wi-Fi netwerk. Bij de meeste door provi-ders geleverde routers is dit tegenwoordig standaard, maar dat moetwel even zeker worden gesteld.

Apple iPadOp 27 januari 2010, goed twee jaar geleden, toonde de toen noglevende Steve Jobs de iPad1 aan het publiek op het jaarlijkse San Fran-cisco Apple event. Dat was toen een revolutionair apparaat en hetsprak direct een groot publiek aan door zijn goede scherm, mogelijk-heden en gebruikersvriendelijkheid. Het duurde even totdat deconcurrentie een tablet had, dat op fatsoenlijke manier kon concur-reren met de iPad maar die zijn er nu wel. Inmiddels hebben we sindsmaart 2011 de iPad2 en sinds maart 2012 de iPad3 (de laatste moeten wevan Apple eigenlijk the new iPad noemen). Het verschil tussen de iPad1en de iPad2 was behoorlijk groot en de iPad2 was een grote stap voor-waarts. Het verschil tussen de iPad2 en de iPad3 is veel minder groot,de iPad3 heeft een Retina scherm met een behoorlijk hogere resolutiedan de iPad2 en er is een mogelijkheid tot spraakbesturing, overigens

alleen nog in het Engels. Nadeel hiervan is dat de iPad3 een groterebatterij heeft om al die pixels aan te sturen en dus iets dikker is enwarmer wordt (ca 5 graden). De volgende keuze die je moet maken is met of zonder 3G functionali-teit. 3G is de mogelijkheid om buiten Wi-Fi bereik te kunnen internet-ten. Dit betekent wel een data-abonnement bij één van de providersmet de daarbij behorende kosten. Voor de gemiddelde thuisgebruikermet Wi-Fi toegang zal dit niet nodig zijn. Dit is meer voorbehouden aande zakelijke gebruiker. Hierna moeten we de geheugengrootte kiezen.Dit is een eenmalige keuze die bij aanschaf moet worden gedaan, er islater geen geheugenuitbreiding mogelijk. De keuze is tussen 16, 32 en64 Gb waarbij elke verdubbeling € 100 meer kost. Voor gewoon brow-sen en normaal App gebruik is 16 Gb genoeg. Als je bijv. veel films enmuziek mee wilt nemen op reis of vakantie is 64 Gb te overwegen. Hetis echter niet alles hosanna bij de iPad. Er bestaat een aantal ernstigenadelen, soms onbegrijpelijke keuzes van Apple. Omdat Apple alles viaiTunes wil laten verlopen voor wat betreft de media, is er geen echt be-standssysteem in het IOS operating systeem, dus ook niet op de iPho-ne. Het op normale manier overzetten van bestanden is niet mogelijken dat is soms erg lastig. Uitbreidingsmogelijkheden zijn er niet; SD-cards, USB, het is niet mogelijk. Bij het browsen kan er geen gebruik wor-den gemaakt van Flash, een veel gebruikte techniek op internet omfilmpjes en animaties weer te geven. Dat is een ernstig gemis.Volgende keer de Androïd tablets. �

Computips Door Leen van der Biessen

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 9

Page 10: ProDef Bulletin 4 - 2012

Reactie op het OPINIE artikel ‘Ere wie ere toekomt!’, ProDef-Bulletin nr. 2 | Maart 2012

10 | ProDef bulletin, juni 2012

Opinie

Medezeggenschap

De volgende medezeggenschapsverkiezingen zijn gepland:Defensieonderdeel

CZSK

CDC

CZSK

CDC

CDC

CLAS

CLAS

Kiesdatum

16-08-2012

29-08-2012

05-09-2012

06-09-2012

week 36

07-09-2012

03-10-2012

Eenheid

Hr. Ms. Groningen

Instituut Defensie Geneeskundige Opleidingen

Koninklijke Marine Technische Opleidingen (KMTO)

Bedrijfsgroep Gezondheidszorg Militair Geneeskundig

Logistiek Centrum

JISTARC

OCIO ROC Instructeurscompagnie

OTCo Opleidings- en Trainingscentrum Manoeuvre

Uiterste datum indienen kandidatenlijst

01-08-2012

11-07-2012

22-08-2012

19-07-2012

27-07-2012

28-07-2012

08-08-2012

Kijk voor de actuele verkiezingen op: www.ProDef.nll

Met belangstelling heb ik kennis genomenvan het artikel ‘ere wie ere toekomt’ .Daarin wordt ingegaan op het mogelijkinstellen van een decoratie ter herinnering enwaardering van uitzendingen en activiteitenbij rechtshandhaving. In dat kader wordt hetuitreiken genoemd van die nog in te stellendecoratie aan de mariniers die zijn ingezet bijWijster (1975) en de Punt (1977). Ik onderschrijf de opinie van de auteur dat hetalsnog toekennen ervan een al langdurigeomissie recht zet. Daarbij wordt m.i. de inzeten het daarbij betrokken militair personeelwel in een te eng perspectief bezien.

Een korte toelichtingDe operatie bij de Punt werd uitgevoerd doormeer eenheden dan de samengestelde mari-nierseenheid. Zo werd de operatie, zoalsbekend, mede mogelijk gemaakt door deinzet van een aantal jachtvliegtuigen en waser een extra cordon (in een buitenring opgrotere afstand van de gekaapte trein) aange-bracht en bezet door inzet (van delen) vaneen infanteriebataljon.Directer echter was de inzet van een genees-kundige detachement van 42 BrigadeGeneeskundige Compagnie, destijds onder-deel van de 42e Gemechaniseerde Brigade inAssen. Vanaf 23 mei resp. 25 mei ( met eenkorte verlofperiode en aflossing door perso-neel van 43 Brigade Geneeskundigecompagnie uit Havelte) tot de ontzetting op

11 juni was een detachement van ca. 50 mili-tairen onder leiding van de kapitein artsingezet op zichtafstand van de trein. Doel wasna de overmeestering van de trein en deontzetting van de passagiers de gewonden teverzorgen en af te voeren naar de z.g. verza-melplaats gewonden van het Rode Kruis, opdezelfde locatie waar wij waren onderge-bracht, de overige passagiers allemaal tebegeleiden naar diezelfde locatie en tot slotde eventueel overleden passagiers en/ofdaders af te voeren. Zo is het uiteindelijk ook daadwerkelijk uitge-voerd. De betrokken arts is met ondersteu-ning direct na het veilig stellen van de treinnaar binnen gegaan om triage uit te voeren ende eerste medische zorg te geven. Al hetoverige geneeskundig personeel is per voer-tuig opgereden. Zij hebben geassisteerd bijde uitvoering van de triage en de zorg in detrein en het transport van die gewonden naarde post van het Rode Kruis, uitvoeringgegeven aan het afvoeren en begeleiden vande getraumatiseerde passagiers en tot slothebben diverse militairen bijgedragen aanhet afvoeren van de overledenen.Mocht hier dus sprake zijn van het toekennenvan decoraties aan mariniers die de operatiehebben uitgevoerd, dan komt daar in mijnperspectief ook ander ingezet personeel(zeker direct betrokken, maar mogelijk ookindirect betrokken bij de uitvoering van deoperatie) voor in aanmerking.

Ter zijde: Op hetzelfde moment speelde ookde gijzeling van leerkrachten en leerlingen inde school in Bovensmilde, waar volgens mijook militair personeel voor is ingezet.

(Naam bij de redactie bekend)

Reactie FVNO|MHBIn de Veteranennota 2011-2012 die de ministervan Defensie op 4 juni jl. aan de TweedeKamer heeft aangeboden, heeft de ministeraangegeven dat hij voornemens is een draag-insigne in te stellen voor de militairen die inde periode 23 mei tot en met 11 juni 1977 eeneinde hebben gemaakt aan de treinkaping ende daarop volgende gijzelingsactie bij DePunt, of hebben deelgenomen aan de actieter beëindiging van de gijzeling van eenschool in Bovensmilde. Het Nederlands Insti-tuut voor Militaire Historie zal adviseren overde vaststelling van de groep rechthebbenden.

De FVNO|MHB is verheugd te constaterendat de minister van Defensie zich in zijntoezegging dus vooralsnog niet beperkt totuitsluitend de ingezette mariniers of de actiebij De Punt. Een operatie kan immers slechtseen succes worden door de inzet van velen.De FVNO|MHB heeft er alle vertrouwen indat het NIMH met een goed onderbouwdadvies komt, dat recht zal doen aan hen diezijn ingezet bij de beëindiging van de kapingen gijzelingen. �

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 10

Page 11: ProDef Bulletin 4 - 2012

Op 21 juni jl. was de 8e vergadering van de Algemene Ledenraad van de FVNO|MHB in de Prinses Julianakazerne te Den Haag. Tijdens deze vergadering kwamen de volgende onderwerpen aan bod:

8e Algemene Ledenraad FVNO|MHB

• actualiteiten, waaronder de stand van zaken en ontwikkelingenbinnen het arbeidsvoorwaardenoverleg, de reorganisatie(s) enpensioenen;

• het jaarverslag FVNO|MHB 2011;• financiën: het financieel jaarverslag 2011, de verklaring van de

kascontrolecommissie en de begroting 2012;• de samenwerkingsovereenkomst met het voorstel tot naamswij-

ziging van de FVNO|MHB in Gezamenlijke OfficierenVerenigingen | Middelbaar en Hoger Burgerpersoneel bijDefensie (GOV|MHB) en de afspraken over de samenwerking ophet gebied van personeel, financiën en communicatie;

• de statutenwijziging in verband met de naamswijziging; • de wijziging van de samenstelling van de Algemene Ledenraad

die is vastgelegd in het nieuwe Huishoudelijk Reglement.

Het netwerk groeitBij het ProDef netwerk hebben zich nu bijna650 deelnemers aan- gemeld. Begin dit jaarkende het netwerk een stevige groeisprong,veroorzaakt door de intrede van leden van deNOV. Zoals bekend over sociale netwerkenkennen de deelnemers een grote variatie inactiviteit. Meestal is zo´n 90 procent een‘stille’ deelnemer die af en toe eens een kijkjeneemt. De activiteit van leden is zichtbaardoor de punten die ze verzamelen. De activi-teit van de ProDef leden is stapsgewijs aanhet groeien.

LinkedIn connectieIn het nieuwe netwerkzit een automatischekoppeling met hetpublieke LinkedIn

netwerk. Uiteraard bepaalt u zelf of, welke enwanneer informatie vrijkomt. Via LinkedIngeeft het Prodef netwerk weer toegang totruim 120 miljoen professionals wereldwijd. Inhet LinkedIn netwerk zitten weer deelnet-werken zoals de groep ‘Ministerie vanDefensie’, ‘Mars en Mercurius’ en ‘Officierender Koninklijke Marine’ met ruim 1100 deel-nemers.

BelastingzakenIn het netwerk is een ‘user-groep’ belasting-zaken opgezet waarin u vragen en tips kwijtkunt. De bedoeling is dat u hier elkaar helptmet het voorkomen van overbodige belas-tingen. Met deze opzet wordt gekeken hoezo’n elkaar helpende groep zich ontwikkeld.In de toekomst wordt ook gekeken naar‘user- groepen’ voor bijvoorbeeld P&O

advies, ontwikkeling van leiderschap enbuitenland-plaatsingen. Mocht u interesse ofandere ideeën hebben dan bent u van hartewelkom.

ReorganisatieOok informatie en advies over reorganisaties,medezeggenschap, knelpuntcategorieën ofhet SBK kunt u op het netwerk vinden. U kunter ook met uw collega’s discussiëren over eenverstandige of slimmere aanpak ingesprekken met uw werkgever. Of hoe u uwarbeidspositie kunt versterken. Het netwerkis besloten en daardoor veiliger dan depublieke ruimte.

De community managerHet nieuwe netwerk kent vanaf 1 december 2011 ook een communitymanager: Peter van Maurik. U kunt decommunity manager altijd bereiken via hetnetwerk of via een e-mailtje [email protected]

ProDef bulletin, juni 2012 | 11

ProDefNETWERKPROFESSIONALS BIJ DEFENSIE

WORDT LID VAN

HET NETWERK!

www.prodefnetwerk.nl

Op 1 december 2011 is het ProDef netwerk aan een verbeterde versie begonnen.Als u al deelnemer bent kunt u met uw bestaande account inloggen en hoeft ualleen een nieuw wachtwoord aan te maken. Mocht u nog geen deelnemer zijn dankunt u zich aanmelden. Deel- name is gratis, maar u moet wel lid zijn van één vande verenigingen binnen de FVNO|MHB.

Tijdens de vergadering zijn de nieuwe (duo) voorzitters KLTZA RobHunnego en brigadegeneraal b.d. Ruud Vermeulen benoemd. Luite-nant-generaal b.d. Hans Couzy, die sinds 2004 voorzitter van deFVNO|MHB is geweest, heeft het voorzitterschap neergelegd. Na

afloop van de vergadering is met een receptie afscheid van hemgenomen waarbij het bestuur en de overige genodigden hembedankten voor zijn jarenlange inspanningen. �

door Tim Timmerman FVNO|MHB-activiteiten

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 11

Page 12: ProDef Bulletin 4 - 2012

12 | ProDef bulletin, juni 2012

Leiderschap

Naar aanleiding van mijn columns krijg ik tips over goede films die iets over leiderschap zeggen. Het onderwerp spreekt u blijk-baar aan. Jammer dat veel van de tips voorbeelden van slecht leiderschap zijn, want ik had me voorgenomen om vooral degoede in beeld te brengen. Maar misschien maak ik nog een column over die slechte voorbeelden, een soort ‘komedie’-columnzeg maar.

Gelukkig heb ik ook goede voor-beelden om te beschrijven. Een helemooie komt uit de film Master andCommander, naar de boeken van

Patrick O'Brian. Deze spreken mij enorm aanomdat ze eigenlijk een grote beschrijvingvormen van maritiem leiderschap. Is dat ietsanders dan leiderschap? Nee natuurlijk niet,het is een verbijzondering ervan. Leiderschapvarieert immers afhankelijk van context endoelgroep. Hoedt u voor mensen die leider-schap proberen te standaardiseren, diehebben er in ieder geval niets van begrepen.Gestandaardiseerd leiderschap is ongeveerhetzelfde als gestandaardiseerde maat-pakken. Alleen het communisme heeft ditooit geprobeerd af te dwingen. Het leider-schap bij de marine, landmacht en lucht-macht kent vele overeenkomsten, maar ookeen paar interessante verschillen. Dat maakthet ook zo leuk trouwens en de verschillenzijn prima te verklaren en logisch.Het voorbeeld uit de film is echter bruikbaarvoor alle leiders. Aan boord bevindt zich een

aantal adelborsten dat het vak leert. Dat gaatde een beter af dan de ander. De weg naarleiderschap kent vele, en vaak pijnlijke leer-momenten. Een van de jonge officieren in speheeft erg veel moeite met zijn zelfver-trouwen. Op de kleine ruimte van een schip isdat snel zichtbaar en tijdens tegenslagontstaat bij de bemanning onrust en disre-spect voor deze jongen. Hij trekt zich dit ergaan en zijn vertrouwen groeit niet. Op eengegeven moment loopt een van de mannenerg opzichtig tegen hem aan en geeft hemeen schouderduw. De jonge officier schrikt,kijkt naar beneden en doet verder niks. Hetgegniffel van de bemanning is hoorbaar.Maar het incidentje is ook gezien door decommandant. Hij reageert direct en geeft eendirecte order aan de bootsman: "Sla die manin de boeien, zijn straf volgt nog." Dat gebeurt

en uiteindelijk krijgt dit bemanningslid eenaantal zweepslagen. Nu is mijn boodschapniet dat zweepslagen bijdragen aan goedleiderschap, want de film speelt in de acht-tiende eeuw en de wereld ziet er iets andersuit dan nu. De les volgt iets later als decommandant Jack Aubrey de jonge officier bijzich roept in de kajuit. Daar krijgt de jongeofficier verbaal alsnog op zijn donder. Zulkeprovocaties zijn niet te tolereren, maar hijkrijgt ook advies. Oplossen kan Jack hetprobleem van deze jongeman niet. Leider-schap is te coachen maar de weg moet afge-legd worden door de leider zelf. En kritiek enfouten horen bij die weg. Grappig genoegwordt kapitein Jack zelf gecoacht door zijn

goede vriend en scheepsdokter StevenMaturin.De les die je hier uit kunt leren is mooi samente vatten in de Engelse one-liner ‘Praise inpublic and punish in private.’ Uiteraard metuitzondering van diegenen die publiekelijkproberen te corrigeren. Dan is de correctie opde correctie ook weer publiek. Er waren tweemensen die de jonge officier probeerden tecorrigeren. Het bemanningslid die op ruween vooral publieke wijze feedback gaf door deschouderduw en de kapitein die dat in deprivacy van de kajuit deed. De eerstemethode is verkeerd, want heeft vervelendeneveneffecten. De tweede methode is goedomdat daardoor te doseren is. Of iemand ervervolgens iets van leert is niet te voor-spellen, dat is een keuze van de (toekomstig)leider zelf. De jongeman in de film blijkt eruiteindelijk teveel moeite mee te hebben enspringt overboord. Een extreme reactie, maarwel een die bijdraagt aan de dramatiek.

De film bevat voldoende mooie lessen overleiderschap, en zoals ik zei over maritiemleiderschap, om deze meer dan eens tebekijken. De algemene les over compli-menten geven en fouten markeren is overi-gens ook omgekeerd bruikbaar. Slechteleiders hebben een neiging om de regel om tedraaien. Als uw baas vooral punishes in publicen alleen praises in private, of erger nog hele-maal geen complimenten geeft, dan heeft ude pech een erg slechte baas te hebben. Ikzou u adviseren een andere baan te zoeken,omdat recent wetenschappelijk onderzoeklaat zien dat deze leiders een meer dangemiddeld arbeidsverzuim en burn-outsveroorzaken bij hun personeel. �

Leiderschap in beeld

door Peter van Maurik

‘Praise in public and punish in private’

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 12

Page 13: ProDef Bulletin 4 - 2012

Column juridische zaken

Cartoon

Eigen huishouding en reiskosten

De militair bewoonde met tweevrienden een woning en betaalde zijnhuur aan één van hen. Juist met ditlaatste had Defensie een probleem.

De militair had geen eigen huurcontract met deverhuurder en was dus ook niet rechtstreeksaansprakelijk jegens deze voor o.a. het betalenvan huur. Hierin zag Defensie een vorm vanonderhuur die onverenigbaar is met het begripeigen huishouding.De rechtbank oordeelde dat het voeren vaneen eigen huishouding ziet op de feitelijke situ-atie en niet op de juridische huur- of eigen-domsconstructie. Volgens de rechtbank zijn erin de wet en de jurisprudentie geen aanwij-zingen te vinden dat, bij de vraag of sprake isvan een eigen huishouding, vooral gelet moetworden op deze juridische aspecten.

Daarnaast stelde de rechtbank vast dat bij dezogenaamde studentenhuisconstructievolgens Defensie wel van eigen huishoudingsprake kan zijn. In deze constructie hebben debewoners van een woning allen zelfstandig eenhuurcontract met de verhuurder.De rechtbank kwam tot het oordeel dat de juri-dische situatie van onderhuur van de militairgeen relevant verschil opleverde in vergelijkingmet de studentenhuisconstructie.Voor het voeren van een eigen huishoudinggeldt ook de eis van aanwezigheid van eigenmeubilair en stoffering. Defensie had aange-voerd dat daarvan geen sprake was, omdat deeerdere bewoners het huis al haddengestoffeerd en gemeubileerd. De militair hadechter zijn eigen kamer zelf moeten stofferenen meubileren, omdat deze kamer nog niet

voor bewoning in gebruik was. Ook had demilitair keukenspullen ingebracht. De recht-bank oordeelde dit voldoende als eigen stoffe-ring en meubilering.

Het beroep werd gegrond geoordeeld en demilitair komt in aanmerking voor de reiskosten-vergoeding voor dagelijks woon-werkverkeer.Bij de deadline voor dit nummer van ProDefbulletin was nog niet duidelijk of Defensietegen de uitspraak hoger beroep zal instellen.Het is echter te hopen dat dit niet gebeurt endat Defensie deze duidelijke en realistischeuitspraak zo snel mogelijk als uitgangspuntvoor beleidsvernieuwing neemt. Militairen diein vergelijkbare omstandigheden verkerenkunnen zo ook snel zekerheid over hun situatiekrijgen. �

door Bert Blonk

ProDef bulletin, juni 2012 | 13

Onlangs is door de rechter uitspraak gedaan op het beroep van een FVNO|MHB-lid over de invulling van het begrip ‘eigen huis-houding’. De militair had het beroep ingesteld tegen een besluit op bezwaar waarin Defensie het standpunt had ingenomen datde woonsituatie van de militair geen eigen huishouding is in de zin van het Verplaatsingskostenbesluit militairen (VKBM). Hetgevolg hiervan was dat de militair geen recht had/heeft op de tegemoetkoming in de kosten van het dagelijks woon-werk reizenen de reeds ontvangen tegemoetkoming moest terugbetalen.

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 13

Page 14: ProDef Bulletin 4 - 2012

Als men bij dezelfde bank blijft is dat geen probleem. Maar als denieuwe hypotheek bij een andere bank vandaan komt is oplettendheidgeboden. In de praktijk werd meestal geen toestemming gevraagd vande bestaande financier, omdat deze niet in een slechtere positie raaktedoor het vestigen van een tweede hypotheek (bij een andere finan-cier). Dat is nu veranderd naar aanleiding van een uitspraak van hetHof Amsterdam van 27 december 2011.

In de zaak waarover het hof oordeelde, had een notaris een hypotheek-akte gepasseerd waarin de (standaard)bepaling stond dat bij vestigingvan een opvolgende hypotheek op hetzelfde woonhuis toestemmingnodig was van de hypotheekbank. Een paar maanden later vestigdedezelfde notaris een tweede hypotheek op dezelfde woning zondertoestemming van de eerste hypotheekbank. De eerste hypotheekbankdiende hiervoor een klacht in tegen de notaris. Het Hof van Amsterdamgaf de eerste hypotheekbank gelijk en stelde dat de notaris toestem-

ming had moeten vragen, ondanks het feit dat een eerste hypotheek-bank in beginsel geen last van de tweede hypotheek zou hebben.Deze uitspraak van het Hof heeft tot gevolg dat de notaris voortaan bijhet vestigen van een tweede hypotheek, altijd toestemming moetvragen aan de bestaande hypotheekhouder. Dit mag een notaris nietzomaar doen in verband met zijn geheimhoudingsplicht. Hij moeteerst aan de cliënt vragen of hij dat mag. Mag dat niet, dan moet denotaris 'dienst weigeren'. Dat betekent dat hij de akte niet magpasseren. Dat is ook het geval wanneer de eerste hypotheekbank geentoestemming geeft.

Het vragen om toestemming aan de bestaande hypotheekhouders enaan de cliënt om die toestemming te mogen vragen, betekent dat denotaris meer tijd nodig heeft voor de voorbereidingen en ook meerkosten moet maken. Het is dus verstandig bij het aangaan van detweede hypotheek vooraf te overleggen met de eerste hypotheekbank.

TWEEDE HYPOTHEEK

www.actusnotarissen.nl

A D V E R T E N T I E

Wanneer men voor een verbouwing geld nodig heeft, zal de bank vragen om een tweede hypotheek op de woning. In de alge-mene voorwaarden van banken staat dat wanneer iemand een hypotheek vestigt, terwijl er al een hypotheek op het huis zit,daar voorafgaande toestemming voor nodig is van de bank die het eerste hypotheekrecht heeft.

WebsiteberichtenNieuwe veteranenwet mijlpaal voor veteranen

De Veteranenwet, die op initiatief van de Kamer tot

stand is gebracht, geeft de veteranen de erkenning

en waardering die hen toekomt, schrijft minister

Hans Hillen vandaag, 4 juni 2012, in de Vetera-

nennota 2011-2012. Minister Hillen streeft ernaar

het besluit dit jaar aan de Kamer aan te bieden.

Met de inwerkingtreding van de wet worden 30.000

actief dienende militairen met uitzendervaring ook

als veteraan aangemerkt. Daarnaast kunnen mili-

tairen die worden ingezet tegen terroristische ac-

ties in zowel Nederland of in het buitenland in de

toekomst ook in aanmerking komen voor de status

veteraan.

Lees verder op

Gevolgen Kunduz-akkoord desastreus voor de-

fensiemedewerker

Een nadere beschouwing van het Kunduz-akkoord,

formeel het ‘Stabilisatieakkoord en –programma’

geheten, leert dat een aantal afspraken voor amb-

tenaren, maar met name voor defensiemedewer-

kers, desastreuse gevolgen heeft voor de koop-

kracht. Het betreft hier dan de nullijn en het ver-

vallen van de onbelaste reiskostenvergoeding voor

het woon-werk verkeer. Alleen deze beide maatre-

gelen leveren voor de gemiddelde defensiemede-

werker al een koopkrachtverlies op van wel 8% tot

13% !!

Lees verder op

Zelf uw koopkrachtverlies berekenen

In het Kunduzakkoord zijn maatregelen afgespro-

ken om met ingang van 1 januari 2013 de reiskos-

tenvergoeding, die door de werkgever aan de werk-

nemer wordt verstrekt voor het woon-werkverkeer,

voortaan als loon aan te merken. Het gevolg is dat

hierover vanaf 1 januari 2013 belasting moet wor-

den betaald. De gevolgen van deze maatregelen

voor het netto-inkomen van de individuele defen-

siemedewerker kunnen relatief eenvoudig bere-

kend worden aan de hand van een aantal, door de

MHP - de vakcentrale voor professionals, opgestel-

de formules.

Lees verder op

Waardeoverdracht verzekerings- naar

bankproduct

Het Verbond van Verzekeraars en de Nederlandse

Vereniging van Banken hebben een ‘Protocol

Stroomlijning Kapitaaloverdracht’ opgesteld, met

als doel kapitaal voortkomend uit een verzekerings-

en bankproduct binnen twee weken over te dragen

tussen financiële instellingen. Het gaat hierbij wel

om banksparen, maar niet om waardeoverdracht

tussen pensioenfondsen.

Lees verder op

www.ProDef.nll

www.ProDef.nll

www.ProDef.nll

www.ProDef.nll

14 | ProDef bulletin, juni 2012

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 14

Page 15: ProDef Bulletin 4 - 2012

VERZEKERINGEN MET INTERESSANTE KORTINGENOHRA • FBTO • INTER ASSURE • INTERPOLIS

HYPOTHEKEN MET GUNSTIGE VOORWAARDENRABOBANK

ADVISEURS VOOR HYPOTHEKEN EN VERZEKERINGENPRINSENLAND ADVISEURS

REIZEN MET AANTREKKELIJKE KORTINGAVIS AUTOHUUR • ARKE • WEEKENDJEWEG.NLESSO CARD NEDERLAND

KLEDING WEBWINKEL MET GROTE COLLECTIE UNDERFASHION.NL

CARDS TEGEN BIJZONDERE TARIEVENAMERICAN EXPRESS • MASTERCARD

UITGEBREIDE NOTARISSERVICEACTUS NOTARISSEN

PERSOONLIJKE ONTWIKKELINGOPEN UNIVERSITEIT NEDERLAND • PICOMPANY

Haal meer uit uw lidmaatschap!Met onderstaande bedrijven en organisatieshebben we afspraken gemaakt die extravoordeel kunnen opleveren!

En dit is nog niet

alles, ga voor het

volledige overzicht

van onze voordelen,

inclusief alle info

naar: www.prodef.nl/

ledenvoordeel.

Mailen kan ook:

[email protected]

Speciaal voor leden van de FVNO|MHB is een aantrekkelijk verzeke-ringspakket samengesteld dat u véél te bieden heeft. U krijgt namelijkextra gunstige voorwaarden en u profiteert, naast de pakketkorting,van een ledenkorting van 20% op de standaardpremies.

Het Pakket Officier bestaat uit de volgende basisverzekeringen:• Inboedel

Uw inboedel verzekerd op:- huisadres, legeringkamer, compound, schip - bij uitzending

• Ongevallen- 24-uursdekking- gevaarlijke sporten meeverzekerd- ook dekking bij oefening en uitzending

• Doorlopende reis-zeer uitgebreide dekkingsmogelijkheden- avontuurlijke sportendekking mogelijk (zoals duiken en berg-

sporten)• Aansprakelijkheid

Bijzondere beroepsgroep, speciale voorwaardenDe verzekeringen in het Pakket Officier zijn maatwerkverzekeringen.Hiermee dekt u belangrijke privé-risico’s én beroepsrisico’s in éénpakket af. Bovendien is het molestrisico gedekt indien er sprake is vaneen vredesondersteunende missie in opdracht van de VN of hieraangelijkgestelde organisatie. Dit alles zonder premietoeslag!

Meer weten?Spreken deze pluspunten u aan? Wij vertellen u graag meer over hetPakket Officier en kunnen u in een vrijblijvende offerte laten zien hoegroot uw voordeel is. Uiteraard kunnen kinderen en partner wordenmeeverzekerd. Een rechtsbijstand- of woonhuisverzekering kunt ueveneens aan het pakket toevoegen. Neem voor vrijblijvende infor-matie contact met ons op.

[email protected]

Tel 010-4552500

A D V E R T E N T I E

‘FVNO Pakket Officier’

Pakket Officier biedt FVNO|MHB-leden veel voordelen

BELANGRIJK!Wanneer u wordt uitgezonden, is het altijd verstandig even contact met ons op te

nemen, ook als u het Pakket Officier al heeft afgesloten. Wij kunnen dan samen

met u bekijken of alle risico’s zijn afgedekt voor u en uw familieleden.

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 15

Page 16: ProDef Bulletin 4 - 2012

Column

Fe lage landen kenden de pensioenvermogens (2), de buurman ter ooster-zijde zat op een fractie daarvan en kende geen fonds voor overheidsdie-naren. De enge euro-buren hanteerden vooral een omslagstelsel voorhunne pensionado’s, alwaar de laaglanders op kapitaaldekking

opereerden. De pensionado-econometrist opperde om het staatspensioenfonds(3) op te heffen en met de opbrengst de staatsschuld af te lossen. Wég met hetstrakke keurslijf van een 60% staatsschuld, je mocht toch corrigeren voor de inpensioenfondsen belegde vermogens…? Wég met het kweken van overschottendie elders in Euroland tekorten veroorzaakten. Wég met het verwaarlozen vanonderwijs en het afknijpen van staatsdienaren waaronder de Koninklijke gardisten.De Laaglanders waren verworden tot de oude vrek van Euroland, die zijn geld opbleef potten en zijn inwoners adequate scholing onthield, omdat dit te duur zouzijn... Wég met al die doemdenkers, want de onderdanen van de wijze keizer(Tennÿ) uit het land van de rijzende zon, Akihito, financierden toch ook de toren-hoge staatsschuld met pensioengeld. Toen overheid en bonden (4) het staatspen-sioenfonds der Laaglanders verzelfstandigden leek een iegelijk opgelucht, want deaandelenkoersen leken in die jaren tot aan het firmament te stijgen en het was (5)zelfs zover gekomen dat de overheid acht jaar lang middels ‘uitnamewetten’meende nauwelijks nog premie in de pensioenpot te hoeven storten (6). Depensionado-econometrist voerde een gegarandeerd staatspensioen in, hetgeengeen 100% garantie bood, maar wel meer zekerheid dan het drijfzand van specula-tieve fondsen. Hij investeerde in zaken met lange termijn rendement, zoals onder-wijs, infrastructuur en projecten met innovatieve aspecten. Onder het oude stelselwerd dit aspect verwaarloosd en was men gedoemd het pensioen geld speculatiefin de vreemde te beleggen. En de Laaglanders leefden nog lang en gelukkig, ofwellicht langer noch gelukkiger? Bomen die groeien tot in de hemel, het lijktpotverjandorie wel een sprookje, maar helaas die bestaan niet en dromen zijnbedrog. Wat voor pensioenland wél opgeld doet, is dat er meerdere wegen zijndie naar Rome leiden, denk aan de 3 pensioenscenario’s uit de Argumentenfabriekvan Frank Kalshoven. �

Mijn naam is Ben Voermans en ikben werkzaam als teamleideroperaties bij de KMar BrigadeBrabant Zuid te Eindhoven in derang van Eerste Luitenant.

De Oude Vrek

Wat houdt je werk in? Ik ben lid van het Brigade Managementteam en teamleider van eenteam van ongeveer 30 personen. Daarnaast ben ik werkzaam als Offi-cier van Dienst / Hulpofficier van Justitie en ben ik in ploegendienstverantwoordelijk voor de aansturing van de operatie. Onze belang-rijkste taken zijn Mobiel Toezicht Veiligheid, Grensbewaking op deluchthaven en Militaire Politiedienst. Tevens ben ik Pelotons-/Sectie-commandant bij de ME.

2. Wat vind je belangrijk in je werk?Ik vind het belangrijk om te zorgen dat mijn teamleden zich kunnenconcentreren op hun werk waar ze energie van krijgen en verzekerdzijn van de juiste randvoorwaarden zoals stabiliteit in de werkomge-ving en aandacht voor hun ontwikkeling.

3. Merk je iets van de bezuinigingen binnen Defensie?Met name de beperkt beschikbare interne opleidingen en zeerbeperkte mogelijkheden voor externe studies zijn merkbaar.

4. Hoe reageert het personeel hier op?Er is meer besef gekomen dat iedereen zelf moet zorgen aantrekke-lijk te blijven voor de organisatie of moet zorgen voor een goedeachtergrond om buiten Defensie aan de slag te kunnen. Er lijkt meerinteresse te zijn voor arbeidsmogelijkheden buiten de KMar. Of deuitstroom ook daadwerkelijk hoger is weet ik niet.

5. Hoe zie jij je toekomst binnen/buiten Defensie? Mijn toekomst binnen Defensie zie ik ondanks mijn fase 3 contractniet als vanzelfsprekend. Het zal afhangen van de mogelijkheden dieaanwezig zijn op de momenten dat ik zelf een nieuwe uitdaging zoekof dien te zoeken, of ik werkzaam zal of kan blijven binnen Defensie.Mijn passie ligt nu zeker nog bij Defensie, maar ik ervaar dat ik goedopgeleid ben aan de NLDA en vervolgstudie en voel me met mijnwerkervaring sterk in mijn schoenen staan om de uitdaging buitenDefensie te zoeken. Een advies aan Defensie is om beter te moni-toren welke kennis en opleidingen van medewerkers aansluiten bijde (te verwachten) behoefte van Defensie. Ik ervaar nu soms datambitieuze en goed opgeleide collegae erg gemakkelijk Defensieverlaten zonder dat de mogelijkheden binnen Defensie, buiten eengesprek met de directe chef, serieus besproken zijn. �

16 | ProDef bulletin, juni 2012

KVNRO NOV

Door Tom Kofman, vice-voorzitter FVNO|MHB Vijf vragen aan

Er was in een laaggelegen land (waar de drassigheid alleen te bestrijdenviel met malende molens), eens een econometrist in ruste die hetprobleem van de staatsschuld (1) wel rauw lustte. Hij kwam gezetenachter zijn geraniums tot de idee (eureka), dat deze ‘schuld’ ook zoukunnen worden berekend op de wijze die de oosterburen van keizerinAngela (die nog niet een fractie van de schoonheid van Sissi de haremocht noemen) zich eigen hadden gemaakt.

Voor de cijferfetisjisten:(1) ca. € 400 miljard(2) ca. € 900 miljard (=140% van onsnationaal inkomen; BRD: ca. 20% vandit percentage)

(3) ABP(4) 1996(5) tussen 1982 en 1988(6) 8,3 i.p.v.21%

ProDef_opmaak _4_2012 15-06-2012 10:47 Pagina 16