Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

29
Probleme Dayalı Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme Öğrenimde Değerlendirme Yaklaşımları; Yaklaşımları; Ölçme ve Değerlendirme Ölçme ve Değerlendirme Teknikleri Teknikleri Yard Yard . Doç. Dr. Aklime DİCLE . Doç. Dr. Aklime DİCLE DEÜ Hemşirelik Yüksekokulu DEÜ Hemşirelik Yüksekokulu aklime. aklime. dicle dicle @ @ deu deu .edu. .edu. tr tr

Transcript of Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

Page 1: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

Probleme Dayalı Probleme Dayalı Öğrenimde DeğerlendirmeÖğrenimde Değerlendirme

Yaklaşımları;Yaklaşımları;Ölçme ve Değerlendirme Ölçme ve Değerlendirme

TeknikleriTeknikleri

YardYard. Doç. Dr. Aklime DİCLE . Doç. Dr. Aklime DİCLE DEÜ Hemşirelik Yüksekokulu DEÜ Hemşirelik Yüksekokulu

aklime.aklime.dicledicle@@deudeu.edu..edu.trtr

Page 2: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 2

Probleme Dayalı Öğrenim Probleme Dayalı Öğrenim (PDÖ)(PDÖ)

Eleştirel düşünmeyeEleştirel düşünmeyecesaretlendirici, bilgi okur yazarlığı ilecesaretlendirici, bilgi okur yazarlığı ile

yaşam boyu karşılaşacağı gerçekyaşam boyu karşılaşacağı gerçekproblemleri çözme becerisini problemleri çözme becerisini

geliştiren bir stratejidir. geliştiren bir stratejidir.

LittlejohnLittlejohn (1998)(1998)

Page 3: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 3

PDÖ’de Değerlendirme

PDÖ’dePDÖ’de ölçme ve değerlendirmeölçme ve değerlendirme

içerik ve bilgilerin hatırlanmasınıiçerik ve bilgilerin hatırlanmasını

ölçmekten çok, öğrenim süreci veölçmekten çok, öğrenim süreci ve

bu süreçteki performans üzerinebu süreçteki performans üzerineodaklanır odaklanır

((NendazNendaz & & TekianTekian 1999)1999)

Page 4: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 4

PDÖ’dePDÖ’de DeğerlendirmeDeğerlendirme

PDÖ müfredatında ölçme ve PDÖ müfredatında ölçme ve

değerlendirme tekniklerinin değerlendirme tekniklerinin

öğrencilerin eğitim şekli ve eğitim öğrencilerin eğitim şekli ve eğitim

programının hedefleriyle uyumlu programının hedefleriyle uyumlu

olması gerekir olması gerekir

((AlaviAlavi 1995).1995).

Page 5: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 5

Ölçme ve DeğerlendirmeÖlçme ve Değerlendirme

Öğrencinin, öğrenme davranışı ve yaklaşımı, Öğrencinin, öğrenme davranışı ve yaklaşımı,

değerlendirme yöntemlerinden etkilenir. değerlendirme yöntemlerinden etkilenir.

“etki “etki kanunun”dakanunun”da ((Thorndike’ınThorndike’ın LawsLaws of of LearningLearning

1898) tanımlandığı gibi; ölçme bir uyarı, yanıt bir 1898) tanımlandığı gibi; ölçme bir uyarı, yanıt bir

davranıştır ve birbiriyle ilişkilidir. davranıştır ve birbiriyle ilişkilidir.

(Catana 1999& Walsh 2001).

Page 6: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 6

Değerlendirme ParadigmalarıDeğerlendirme Paradigmaları

Geleneksel eğitim PDÖ

Yargısal değerlendirme paradigmaları

Bilimsel ölçüm paradigmaları

Page 7: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 7

Bilimsel ölçüm paradigmalarıBilimsel ölçüm paradigmaları“çözümün tek doğrusu vardır” ve

“teori uygulamadan daha önemlidir” mesajı

Birbirinden bağımsız durumları içeren sorularla, hedeflenen bilgiyi ölçmeye, Çoktan seçmeli ve açık uçlu sorularla değerlendirme Geçerli ve güvenilir Değerlendirme, müfredatın en önemli parçası

(Hager&Butler 1994)

Page 8: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 8

Yargısal ölçüm paradigmalarıYargısal ölçüm paradigmaları“etkili öğrenmeye cesaretlendiren,

geniş bir alana yayılan örneklerin bütününü”

Teori ve uygulamaların entegre yapıldığı değerlendirmeler bir merkezde toplanır. Öğrencinin, geçerli bilgi ve uygulamayı tanıması ve ayırt etmesi Öğrencinin, verilen klinik durumla ilgili çok yönlü bilgisiÖğrencinin özenle öğrendiği subjektif bilginin uygulanması

Problem çözümünde öğrenci tarafından benimsenen gerçek ve güncel bilginin uygulanması, Entegre müfredatta, gittikçe genişleyen entegre problemlerde bilgi bütünün kullanılmasıDeğerlendirmede yaşanan güçlüğün yarattığı gerilim,

(Hager&Butler 1994).

Page 9: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 9

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİTEKNİKLERİ

tutum /davranış (tutum /davranış (affevtiveaffevtive), ), bilişsel (bilişsel (cognitivecognitive) ) psikomotorpsikomotor alanalan olmak üzere olmak üzere sınıflandırılan hedefler sınıflandırılan hedefler efektif efektif değerlendirilmelidirdeğerlendirilmelidir..

Page 10: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 10

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİTEKNİKLERİ

Öğrenci performansına;Öğrenci performansına;Yeterlilik kararı vermek (Yeterlilik kararı vermek (summatifsummatif))Gelişimini değerlendirmek (Gelişimini değerlendirmek (formatifformatif) )

için bir dizi uygun ölçüm tekniklerinin için bir dizi uygun ölçüm tekniklerinin kullanılması önerilmektedir kullanılması önerilmektedir

((KocabaşoğluKocabaşoğlu 1999; 1999; NendazNendaz&&TekianTekian 1999).1999).

Page 11: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 11

ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME TEKNİKLERİTEKNİKLERİ

Yeterlilik kararı Yeterlilik kararı vermek vermek

((summatifsummatif))

DoğrudanDoğrudan DolaylıDolaylı

Gelişimi Gelişimi değerlendirmek değerlendirmek

((formatifformatif) )

FormalFormal

İİnformalnformal

Page 12: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 12

Öğrencinin Yeterliliğine Karar vermede; Öğrencinin Yeterliliğine Karar vermede; Doğrudan YöntemlerDoğrudan Yöntemler

Gerçek uygulama Gerçek uygulama yaya da simülasyon da simülasyon ortamlarında doğrudan gözlem yaparak ortamlarında doğrudan gözlem yaparak performansın ölçülmesine performansın ölçülmesine odaklanmaktadır.odaklanmaktadır.

Page 13: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 13

Doğrudan YöntemlerDoğrudan Yöntemler

Gerçek durumlarda öğrencilerin Gerçek durumlarda öğrencilerin geliştirilen ölçütlerle; geliştirilen ölçütlerle; Grup dinamiklerinin değerlendirilmesi (GDA), Grup dinamiklerinin değerlendirilmesi (GDA), Klinik becerilerde gözlemler (CSO),Klinik becerilerde gözlemler (CSO),Laboratuar gözlemleri (LBO), Laboratuar gözlemleri (LBO), Hasta başı değerlendirmeHasta başı değerlendirme

((KocabaşoğluKocabaşoğlu 1999; 1999; NendazNendaz&&TekianTekian 1999).1999).

Page 14: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 14

Doğrudan YöntemlerDoğrudan Yöntemler

Simülasyon ortamlarında;Simülasyon ortamlarında;Objektif yapılandırılmış klinik sınav (OSCE) Objektif yapılandırılmış klinik sınav (OSCE)

Objektif yapılandırılmış pratik sınav (OSPE), Objektif yapılandırılmış pratik sınav (OSPE), Entegre edilmiş klinik sınav (ICE),Entegre edilmiş klinik sınav (ICE),Yapılandırılmış kliniğe yönelik pratik sınavlar Yapılandırılmış kliniğe yönelik pratik sınavlar

(SCOPE) (SCOPE)

((KocabaşoğluKocabaşoğlu 1999).1999).

Page 15: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 15

Bu sınavlar ile öğrencinin bilişsel alanda üst düzeyde düşünme ve bilgiyi kullanma becerisi ölçülebilmektedir.

Değerlendirmede yeni bir başlangıç kabul edilen yapılandırılmış klinik sınav (OSCE), verileri yorumlama ve analiz ederek karar verme becerilerinin ölçümünde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Diğer sınav yöntemleri genellikle OSCE’den uyarlanarak

geliştirilen sınavlardır. (Davis&Harden1999; Nendaz&Tekian 1999, Kocabaşoğlu 1999).

Page 16: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 16

Öğrencinin Yeterliliğine Karar vermede; Öğrencinin Yeterliliğine Karar vermede; Dolaylı YöntemlerDolaylı Yöntemler

Öğrenci performansında bilgi sonuçlarını Öğrenci performansında bilgi sonuçlarını değerlendirmede, değerlendirmede, dolaylı ölçme yöntemlerinden yazılı sınavlar en etkili en etkili ölçüm araçlarındandır. ölçüm araçlarındandır.

Page 17: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 17

Dolaylı YöntemlerDolaylı Yöntemler

Sınavlarda;Sınavlarda;Çoktan seçmeli sorular (MCQ), Çoktan seçmeli sorular (MCQ), Kısa yazılı sınav soruları (SEQ), Kısa yazılı sınav soruları (SEQ), ModifiyeModifiye yazılı sınav soruları (MEQ), yazılı sınav soruları (MEQ), Hasta yaklaşım problemleri (PMP), Hasta yaklaşım problemleri (PMP), Uzun yazılı sınav soruları (PQ), Uzun yazılı sınav soruları (PQ),

Yapılandırılmış sözlü sınavlar (SOE)Yapılandırılmış sözlü sınavlar (SOE)

Page 18: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 18

Dolaylı YöntemlerDolaylı Yöntemler

Özellikle iyi hazırlanmış geçerli ve güvenilir, Özellikle iyi hazırlanmış geçerli ve güvenilir, kaliteli yazılı sınav sorularının bilişsel kaliteli yazılı sınav sorularının bilişsel düzeyi analiz aşamasına kadar düzeyi analiz aşamasına kadar değerlendirebildiği belirtilmektedir. değerlendirebildiği belirtilmektedir.

Page 19: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 19

Dolaylı YöntemlerDolaylı YöntemlerPDÖ modelinde PDÖ modelinde portföy, proje ve öğrencinin portföy, proje ve öğrencinin gerçekleştirdiği işlevlerden alınan raporlarıngerçekleştirdiği işlevlerden alınan raporlarındeğerlendirilmesi de dolaylı değerlendirme değerlendirilmesi de dolaylı değerlendirme yöntemlerindendir. yöntemlerindendir.

Bu yöntemler öğrencinin bilgi, beceri, Bu yöntemler öğrencinin bilgi, beceri, yetenekleri ve oluşturduğu değerler toplamının yetenekleri ve oluşturduğu değerler toplamının yansımaları olarak değerlendirmede oldukça yansımaları olarak değerlendirmede oldukça önemlidir önemlidir

((AlaviAlavi 1995;1995;HagerHager&&ButlerButler 1994; Kocabaş 1999).1994; Kocabaş 1999).

Page 20: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 20

Öğrencinin Gelişimini Öğrencinin Gelişimini Değerlendirme (Değerlendirme (FormatifFormatif))

Periyodik ve düzenli olarak yapılan Periyodik ve düzenli olarak yapılan formatifformatifdeğerlendirme değerlendirme Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeye, Öğrencilerin kendilerini değerlendirmeye, Öğrenme gereksinimlerini belirlemeye Öğrenme gereksinimlerini belirlemeye Öğrencilerin yeterliliğini geliştirmede ve Öğrencilerin yeterliliğini geliştirmede ve

desteklenmesi gereken alanları belirlemede desteklenmesi gereken alanları belirlemede Eğiticiye, müfredat, eğitim süreci hakkında Eğiticiye, müfredat, eğitim süreci hakkında

sürekli sürekli kalitatifkalitatif ve ve kantitatifkantitatif bilgi sağlar ve bilgi sağlar ve geliştirme fırsatı verir.geliştirme fırsatı verir.

Page 21: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 21

Öğrencinin Gelişimini Öğrencinin Gelişimini Değerlendirme (Değerlendirme (FormatifFormatif))

Eğiticiler için müfredat içeriğinde ve Eğiticiler için müfredat içeriğinde ve eğitim sürecindeeğitim sürecinde “ne çalışılacağı ve neyin “ne çalışılacağı ve neyin korunacağı, etkili olmayan içerik ve korunacağı, etkili olmayan içerik ve uygulamanın çıkarma kararı alınmasında”uygulamanın çıkarma kararı alınmasında”temel veridir temel veridir

((KocabaşoğluKocabaşoğlu 1999;1999;NendazNendaz&&TekianTekian 1999).1999).

Page 22: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 22

Öğrencinin Gelişimini Öğrencinin Gelişimini Değerlendirme (Değerlendirme (FormatifFormatif))

Gelişim testleri,

Yönlendirici ve öğrenci değerlendirmeleri

Öğrencilerin birbirlerinden ve eğitim yönlendiricilerinden aldığı geri bildirimler

Senaryolar, sunumlar, eğitim ortamları ve eğitim süreci ile ilgili alınan formal ve informal değerlendirmeler

Page 23: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 23

McMasterMcMaster üniversitesinin çoktan seçmeli üniversitesinin çoktan seçmeli 180 soruluk gelişim testi, yönlendirici ve 180 soruluk gelişim testi, yönlendirici ve öğrenci değerlendirme sonuçlarıöğrenci değerlendirme sonuçları

NevNev CastleCastle üniversitesi tıp fakültesinin üniversitesi tıp fakültesinin yazılı sınav, grup yazılı sınav, grup foksiyonufoksiyonu, kendi kendine , kendi kendine öğrenme ve iletişim becerilerine yönelik öğrenme ve iletişim becerilerine yönelik sonuçları sonuçları

((NendazNendaz&&TekianTekian 1999).1999).

Page 24: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 24

Sorgulama becerisi

PDÖ’DE PDÖ’DE DEĞERLENDİRMEDEĞERLENDİRME

Probleme Dayalı Öğrenme Modelinde Değerlendirme Bileşenleri

Bir grupta işbirliği ve bağımsız

olarak çalışabilme

becerisi

PDÖ yöntemiyle öğrenmenin başarıdaki

etkisinin test edilmesi

Modül / Ders/

müfredat içeriği

Geniş / farklı kaynaklara dayalı

olarak sentezleme,

verilen kararı değerlendirme

becerisi

Bilgiyi gerçekyaşam

problemlerini çözmede kullanma becerisi

Kendi kendini değerlendirme

becerisi

Page 25: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 25

PDÖ’PDÖ’Yazılı ve uygulama sınavları, Yazılı ve uygulama sınavları, Kendi kendiniKendi kendiniAkran Akran Yönlendirici Yönlendirici Grup sürecinin Grup sürecinin Yazılı raporların ve sözlü sunumların, portföy Yazılı raporların ve sözlü sunumların, portföy değerlendirilmesi yaygın olarak kullanılan değerlendirilmesi yaygın olarak kullanılan değerlendirme yöntemlerindendir.değerlendirme yöntemlerindendir.

((AlaviAlavi, 1995; , 1995; NendazNendaz &&TekianTekian 1999). 1999).

Page 26: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 26

PDÖ modelinin başarısının ve programın PDÖ modelinin başarısının ve programın değerlendirilmesinde geliştirilmiş bazı ölçeklerdeğerlendirilmesinde geliştirilmiş bazı ölçekler

Problem çözme Baş etme Bilişsel stratejiler Sürekli öğrenme Kendi kendine öğrenme,Kontrol odağıEtik karar vermeKişiler arası ilişkiler Kendi kendini değerlendirme, Yaşam boyu öğrenme Eleştirel düşünme

(Hager&Butler 1994; Mullins 1994; Regehr&Norman 1996; Schwartz, et all 1992; Woods 1996;)

MetakognitifMetakognitifBecerilerinBecerilerin

ÖlçümüÖlçümü

Page 27: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 27

HYO DEĞERLENDİRME ve MÜFREDATA UYUMUHYO DEĞERLENDİRME ve MÜFREDATA UYUMU

ÖğrenciYeterliliğineKarar Verici

GelişimselDeğerlendirme

PDÖ oturumları

Modül sonu sınavlar

Ara sınavlar

MBL/ OSCE

Uygulama

Ödevler

Yönlendirici Değ.

Sunum Değ.

Senaryo Değ.

PDÖ oturum/ Öğ.temsilci /Grup

Geribildirimi

YIL GRUBU/Mod. Sonu Top.Süreç/Senaryo

MÜFREDAT MÜFREDAT GRUBU GRUBU

Kantitatifve

Kalitatif

DEĞİŞTİRME VE

GELİŞTİRME

DEĞİŞTİRME VE

GELİŞTİRME

HEDEFLER

HEDEFLER

GE HYO

EĞİTİM ARAŞTIRMALARI VE PDÖ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİEĞİTİM ARAŞTIRMALARI VE PDÖ SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Page 28: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 28

Günümüzde PDÖ ve Günümüzde PDÖ ve benzer uygulamalar yapan eğiticiler;benzer uygulamalar yapan eğiticiler;

“bu modelin mümkün olan en iyi “bu modelin mümkün olan en iyi değerlendirme kanıtlarını oluşturabilmek”değerlendirme kanıtlarını oluşturabilmek”

için tüm yenilikleri için tüm yenilikleri hızlı bir şekilde yandaşları ilehızlı bir şekilde yandaşları ilepaylaşmaktan sorumludurlar.paylaşmaktan sorumludurlar.

(Hager&Butler 1994).

Page 29: Probleme Dayalı Öğrenimde Değerlendirme; Ölçme ve ...

02.06.2004 Aktif Eğitim Kurultayı / HYO 29

TeşekkürlerTeşekkürler