PRAWO PODATKOWE

TEORIA PODATKU

DEFINICJA PODATKU

Doktrynalna: podatek jest świadczeniem pieniężnym na rzecz

podmiotu prawa publicznego (państwa, jst), jednostronnie przez ten podmiot ustanowionym o charakterze ogólnym, zasadniczym, bezzwrotnym, nieodpłatnym i przymusowym.

Legalna (art.6 Ordynacji podatkowej): podatek jest publicznoprawnym, nieodpłatnym, przymusowym oraz bezzwrotnym świadczeniem pieniężnym na rzecz Skarbu Państwa, województwa, powiatu lub gminy, które wynika z ustawy podatkowej.

STRUKTURA PODATKU

ELEMENTY STRUKTURY PODATKU

1. podmiot podatku,

2. przedmiot podatku,

3. podstawa opodatkowania,

4. Skala i stawki podatkowe.

Do elementów struktury (zmienne, techniczne) , różnych dla

poszczególnych podatków, należy także zaliczyć tryb i warunki

płatności podatku oraz zwolnienia i ulgi, ewentualnie zwyżki

podatkowe.

PODMIOT PODATKU

(płatnik, inkasent)

podmiot czynny podmiot bierny

(państwo, gmina) (podatnik)

podatnik formalny podatnik rzeczywisty

PRZERZUCALNOŚĆ PODATKU A PODATEK POŚREDNI

Przerzucalność

podatku

Przerzucenie

ciężaru

ekonomicznego

na inny podmiot

W sposób

żywiołowy,

spontaniczny,

często wbrew woli

podmiotu

czynnego

(państwa lub

samorządu)

Występuje w

podatkach

bezpośrednich

Formy przerzucalności:

• „w przód” –konsument,

nabywca poprzez

podniesienie cen;

• „w tył” – ciężar ponosi

ten, kto wytwarzał towar

lub wykonywał usługę-

dostawca surowca,

pracownik.

Zakres przerzucalności:

• całkowita

• częściowa

• nadmierna

Podatek

pośredni

j. w.

W sposób

zaplanowany,

wynikający z

ustawy podatkowej –

założenie konstrukcji

podatku pośredniego

np. VAT, akcyza

Podatek

pośredni

PRZEDMIOT PODATKU

Od czego podatnik płaci podatek ?

zjawisko, zdarzenie, przedmiot

czynności cywilno-prawne (sama rzecz)

PODSTAWA OPODATKOWANIA

Inaczej zwana podstawą wymiaru podatku jest konkretyzacją

przedmiotu opodatkowania.

Może być to:

- konkretyzacja ilościowa (powierzchnia nieruchomości wyrażona

w metrach kwadratowych),

- konkretyzacja wartościowa (wartość rynkowa kupionego

samochodu) wartość – rzeczywista lub szacunkowa.

STAWKI PODATKOWE

podatek

stawka =

podstawa opodatkowania

Rodzaje stawek podatkowych:

- kwotowa,

- procentowa,

- ułamkowa,

- wielokrotnościowa.

SKALE PODATKOWE

Jest to uporządkowany zbiór stawek w danym podatku.

Rodzaje skal podatkowych

proporcjonalna nieproporcjonalna:

- progresywna (globalna lub

szczeblowana),

- regresywna,

- degresywna.

PROGRESJA PODATKOWA

Skala progresywna charakteryzuje się tym, że wraz z wzrostem

wielkości podstawy opodatkowania rośnie stawka podatku.

Podstawa opodatkowania: stawka:

Do 1 tys. zł 10%

Ponad 1 do 5 tys. 20%

Ponad 5 do 20 tys. 30%

Ponad 20 do 30 tys. 40%

Ponad 30 do 50 tys. 50%

Ponad 50 tys. 60%

Skala podatku dochodowego od

osób fizycznych w 2012r. Podstawa obliczenia podatku w złotych Podatek wynosi

Ponad Do

85 528 zł 18% minus kwota zmniejszająca podatek

556 zł 02 gr

85 528 zł 14 839 zł 02 gr plus 32% nadwyżki ponad

85'528 zł

WADY PROGRESJI GLOBALNEJ

1. Teoretyczna możliwość wzrostu stawki do 100% - „zatrzymanie”

progresji na pewnym poziomie.

2. W ramach danego przedziału stawka jest stała zarówno dla

najniższej, jak i najwyższej kwoty na tym szczeblu –

opodatkowania proporcjonalne.

3. Bardzo duży, skokowy wzrost opodatkowania przy przejściu

podstawy opodatkowania z jednego szczebla na drugi.

SYSTEM PODATKOWY I KLASYFIKACJE

PODATKÓW

System podatkowy to ogół podatków pobieranych w danym państwie.

Klasyfikacja podatków wg różnych kryteriów

1. Rodzaj podmiotu publicznego, na rzecz którego odprowadzane są wpływy z podatków:

- podatki państwowe,

- podatki samorządowe.

2. Osoba podatnika:

- podatki pobierane od osób fizycznych,

- podatki pobierane od osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.

KLASYFIKIACJA PODATKÓW– CD.

3. Tożsamość osoby podatnika:

- podatki pośrednie,

- podatki bezpośrednie.

4. Okoliczności wprowadzenia podatków:

- podatki zwyczajne,

- podatki nadzwyczajne.

5. Sposób wprowadzenia:

- podatki obligatoryjne,

- podatki fakultatywne.

KLASYFIKIACJA PODATKÓW– CD.

6. Charakter pobieranych podatków:

- podatki rzeczowe,

- podatki osobiste.

7. Źródło poboru podatku (tzw. teoretyczna klasyfikacja podatków)

TEORETYCZNA KLASYFIKACJA PODATKÓW

Źródło poboru podatku

w stanie statycznym

dochód majątek (p. majątkowe)

w stanie dynamicznym

w toku powstawania w toku wydatkowania

(podatki konsumpcyjne)

od przyrostu substancji od przyrostu wartości

w sposób wstępny w sposób wstępny w sposób ostateczny

(p. przychodowe) i ostateczny (p. dochodowe)

(p. przychodowo-

dochodowe)