NATIONAL WORKSHOPNacionalni strateški, institucionalni i pravni okvir za

sektor voda u oblasti vodosnabdijevanja

Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivredeDragana Đukić

Miodrag Radunović

PRAVNI OKVIR

Zakon o vodama (“Službeni list RCG”, broj 27/07)

Zakon je donijet u maju 2007. godine i usaglašen je sa

Okvirnom direktivom o vodama 2000/60/EC.

Zakonom se uređuje pravni status i način integralnog upravljanja

vodama, vodnim i priobalnim zemljištem i vodnim objektima, uslovi i

način obavljanja vodne djelatnosti i druga pitanja od značaja za

upravljanje vodama i vodnim dobrom.

Podzakonska akta Zakona o vodama u oblasti

vodosnabdijevanja

• Pravilnik o načinu određivanja i održavanja zona i pojaseva sanitarne zaštite izvorišta za piće i ograničenja u tim zonama (“Sl. list RCG”, broj 8/97)

• Program sistematskog ispitivanja kvaliteta vode na vodozahvatima (zone sanitarne zaštite) i javnim kupalištima (“Sl. list RCG”, broj 13/00)

• Odluka o prihvatanju ugovora o prenošenju prava korišćenja vodama i vodoprivrednim objektima u državnoj svojini na području crnogorskog primorja i opštine Cetinje (“Sl. list RCG”, broj 58/02)

• Uredba o načinu kategorizacije i kategorijama vodnih objekata i njihovom davanju na upravljanje i održavanje (“Sl. list CG”, broj 15/08)

• Uredba o klasifikaciji i kategorizaciji površinskih i podzemnih voda (“Sl. list CG”, br. 2/07)

Planirana nova podzakonska akta u oblasti vodosnabdijevanja:

• Odluka o određivanju izvorišta namjenjenih za regionalno i javno vodosnabdijevanje i utvrđivanju njihovih granica (u fazi predloga)

• Pravilnik o uslovima koje moraju da ispunjavaju javna preduzeća koja se bave poslovima vodosnabdijevanja

PLANSKI OKVIR

Planska dokumenta u naležnosti Ministarstva poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede

• Vodoprivredna osnova Republike Crne Gore iz 2001. godine je dugoročni nacionalni plan upravljanja vodama. Ovaj dokument u oblasti vodosnabdijevanja obrađuje pitanja zaštite vodoizvorišta, vodosnabdijevanja stanovništva i industrije i daje smjernice za dalji razvoj.

• Zakonom o vodama predviđeno je donošenje Planova upravljanja vodama na vodnom području rječnog sliva, koji će sadržati identifikaciju vodnih tijela namijenjenih za vodosnabdijevanje, programe mjera, način i dinamiku ostvarivanja utvrđenih ciljeva u oblasti korišćenja voda i dr.

Planska dokumenta u naležnosti Ministarstva turizma i zaštite životne sredine

• Studija “Snabdijevanje vodom za piće i kanalizacija Crnogorskog primorja” iz aprila 2000. godine

• Studija “Cost – benefit analiza mogućih rješenja dugoročnog vodosnabdijevanja Crnogorskog primorja” iz jula 2005. godine

• Master plan vodosnabdijevanja opština Crnogorskog primorja i opštine Cetinje iz maja 2006. godine

NADLEŽNOSTI

Nadležnosti u oblasti vodosnabdijevanja

imaju:

• organi državne uprave: Ministarstvo poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede, Ministarstvo turizma i zaštite životne sredine i Uprava za vode

• jedinice lokalne samouprave koje obezbjeđuju i uređuju obavljanje djelatnosti javnog vodosnabdjevanja i javne kanalizacije na svojoj teritoriji.

Jedinica lokalne samouprave organizuje i obezbijeđuje javno vodosnabdijevanje na svojoj teriroriji za sva naselja veća od 200 stanovnika ili čija je prosječna godišnja potreba za vodom veća od 100 m3/dan (1.16 l/s), a radi obavljanja i razvoja ove djelatnosti donosi dugoročne, srednjoročne i kratkoročne planove.

Institucionalni okvir za pružanje usluga vodosnabdijevanja

• preduzeće za vodovod i kanalizaciju (javno preduzeće, odnosno privredno društvo registrovano za obavljanje poslova vodosnabdijevanja), čiji je osnivač i kojim upravlja lokalna samouprava,

• JP “Regionalni vodovod Crnogorsko primorje” – Budva formirano je

(Zakon o vodosnabdijevanju, i odvođenju otpadnih voda i deponovanju čvrstog otpada sa područja opština: Herceg Novi, Kotor, Tivat, Budva, Bara, Ulcinj i Cetinje “Sl. list RCG” 46/91) sa ciljem da obezbijedi dodatne količine vode za region Crnogorskog primorja u ljetnjem periodu. Osim u sektoru vodosnabdijevanja preduzeće ima nadležnosti u odvođenju i tretmanu otpadnih voda i čvrstog otpada,

• DOO “Vodakom” - Tivat formirano da na lokalnom nivou preuzme nadležnosti za investicione aktivnosti u sektoru vodosnabdijevanja.

ANALIZA STANJA• preko 75 % domaćinstava (nešto manje stanovnoštva) u Crnoj Gori

priključeno je na javne vodovode (u gradskim naseljima preko 95%)• vodosnabdijevanje se uglavnom vrši zahvatanjem podzemnih voda (3.3

m3/s)• kod većine izvorišta uspostavljena je uža zona sanitarne zaštite u

skladu sa Zakonom o vodama• na izvorištima podzemnih voda koje se koriste za javno

vodosnabdijevanje vrši se dezinfekcija vode, a vode zahvaćene iz akumulacija posebno se tretiraju na postrojenjima za prečišćavanje

• mjerenje, sakupljanje i obradu podataka o kvalitetu vode za sve javne vodovode vrši Institut za javno zdravlje Crne Gore, u saradnji sa higijensko-epidemiološkim službama domova zdravlja i JU CETI

PROBLEMI

• samo četiri opštine (tri primorske: Bar, Tivat i Herceg Novi i Nikšić) imaju rješenja o utvrđivanju i održavanju zona i pojaseva sanitarne zaštite za sva izvorišta koja koriste za javno vodosnabdijevanje. U svim ostalim opštinama ovo pitanje je samo djelimično riješeno ili uopšte nije riješeno

• u većini vodovoda radi se samo osnovna analiza higijenske ispravnosti vode za piće se zbog ograničenih finansijskih sredstava javnih preduzeća za vodovod i kanalizaciju

• nenamjensko trošenje vode - dnevna potrošnja u gradskoj sredinni, po procijeni za 2006. godinu, iznosi prosiječno 500 l/dan

• veliki gubici vode u sistemima,

• periodično zaslanjivanje vode u ljetnjem periodu (Bokokotorski zaliv, Ulcinjsko polje),

• periodično zamućivanje vode u kišnom periodu (Bistrica,

Breznica, Oraška jama),

• zastarjele instalacije i

• “divlji” priključci na mrežu

HVALA NA PAŽNJI