Prathom 1-04 -...

36
สํานึกไทย ไมโกงหลักสูตร โตไปไมโกงชั้นประถมศึกษาปที1 คณะอนุกรรมการตอตานการทุจริตแหงชาติดานการปลูกจิตสํานึกและสรางการรับรู คณะกรรมการตอตานการทุจริตแหงชาติ (คตช.) หามจําหนาย

Transcript of Prathom 1-04 -...

“สํานึกไทย ไมโกง”หลักสูตร “โตไปไมโกง”ชั้นประถมศึกษาปที่ 1

คณะอนุกรรมการตอตานการทุจริตแหงชาติดานการปลูกจิตสํานึกและสรางการรับรูคณะกรรมการตอตานการทุจริตแหงชาติ (คตช.)

หามจําหนาย

จดหมายถึงคุณครูคุณครูที่รักคะ

ดฉินัมีความยนิดียิง่ทีไ่ดมโีอกาสฝากขอคดิถงึคณุคร ูผูซึง่อยูในวิชาชพีเดยีวกบัดิฉนั ถงึแมวาวชิาชพีครขูองเราจะถกูเปรยีบเปรยวาเปนเสมอืน “เรอืจาง” ทีห่มด ความสําคัญสําหรับผูโดยสารเมื่อเขาไดขามถึงฝงแลว แตดิฉันเชื่อเสมอวาความสุขทีแ่ทจรงิของครู คอื การไดมโีอกาสกระตุนใหผูเรยีนไดเปดมมุมองใหม และไดนาํเอาขอคดิและประเดน็จากการเรยีนไปขบคดิ ยอยสลาย และดดูซมึ จนกลายเปนระบบความเชื่อของเขาเองอยางเปนธรรมชาติ ในภาวะท่ีสงัคมไทยมคีวามเปราะบางและออนแอดานคณุธรรมและจรยิธรรม คุณครูคงเห็นดวยกับดิฉันวา ภารกิจหลักของการเรียนการสอนในระบบการศึกษาควรเนนการปลกูฝงจิตสาํนกึและคานยิมทีพ่งึประสงค เพือ่ใหนกัเรยีนไดเพิม่พนูคณุคาความเปนคนดีของสังคม หวังวาคุณครูจะไดใชหลักสูตรคูมือเปนเครื่องมือชวยใหนักเรียนไดเรียนรูและซึมซับคานิยมหลักของหลักสูตรไดอยางสนุกสนานและสรางสรรคนะคะ

ดร.จุรี วิจิตรวาทการประธานอนุกรรมการตอตานการทุจริตแหงชาติ

ดานการปลูกจิตสํานึกและสรางการรับรูคณะกรรมการตอตานการทุจริตแหงชาติ

เพลง “โตไปไมโกง”

จิตสํานึก ที่เราตองมี เพื่อจะเปนคนดี เมื่อเปนผูใหญ หาขอ หาคํา แคทําใหได เปนเรื่องงาย ๆ เทานั้นเอง

* ขอ 1 ซื่อสัตย ขอ 2 รับผิดชอบ ขอ 3 รักในความเปนธรรม ขอ 4 พอเพียง

ขอ 5 ทําเพื่อสวนรวม...แคนี้ ทํางายไมยากเลย~ย ** เปนคนดี เราจะไมคดโกง คนคดโกง เขาเปนคนไมดี

เมื่อเปนผูใหญ จะไมลืมเรื่องน้ี จะเปนคนดี “โตไปไมโกง”

(ซํ้า * , **) *** ลา ลาลา โตไปไมโกง (ซํ้า 4 ครั้ง)

###

สารบัญ

ที่มาของหลักสูตร 1

หลักสูตร “โตไปไมโกง” : ลักษณะพิเศษ 2

วิสัยทัศน 6

วัตถุประสงคของหลักสูตร 6

สาระของหลักสูตร 7

จุดประสงครายสาระและกิจกรรม 15

การจัดการเรียนการสอนและการประเมินผล 27

แนวทางการประเมินสําหรับครูผูสอน 28

ที่มาของหลักสูตร ปญหาการทุจริตคอรรัปชันในประเทศไทยเปนปญหาท่ีหนักหนวงและบอนทําลายประเทศในทุก ๆ ดาน พฤติกรรมคอรรัปชันฝงรากลึกในสังคมไทยมาเปนเวลายาวนานและทวีความรุนแรงขึ้น ความแพรหลายของคอรรัปชันในปจจุบันมีอิทธิพลอยางสูงในการแปรเปล่ียนคานิยมดีงามเดิมของสังคมไทยที่ยึดมั่นในความสุจรติ คอย ๆ กลายมาเปนการยอมรับการคอรรัปชันวาเปนเร่ืองธรรมดา พฤติกรรมการคอรรัปชันมีความสลับซับซอนและมักมีผูมีอํานาจท่ีทุจริตเขามาเก่ียวของ การปราบปรามการทุจริตคอรรัปชันจึงเปนไปโดยลําบากมากข้ึน และความพยายามท่ีผานมาก็ยังไมสามารถทําใหคอรรัปชันหมดไปได การปองกันการคอรรัปชันจึงนาจะเปนอีกมาตรการที่สําคัญ โดยตองเร่ิมตนท่ีจิตสํานึกของแตละบุคคลที่จะตองมีความเขมแข็งยึดมั่นในความสุจริต และรังเกียจพฤติกรรมการทุจริตคอรรัปชัน และพรอมที่จะตอสูกับความไมถูกตอง หลกัสตูรเก่ียวกบัการตานทุจรติคอรรปัชนัสาํหรบัใชในโรงเรยีนไดกําเนิดข้ึนโดยเปนความรวมมือของกรุงเทพมหานคร ศูนยสาธารณประโยชนและประชาสงัคม สถาบนับณัฑติพัฒนบริหารศาสตร และมูลนิธิองคกรเพ่ือความโปรงใสในประเทศไทย ซึ่งตระหนักถึงความสําคัญในการสรางคานิยมไมยอมรับพฤติกรรมทุจริตคอรรัปชันและการโกงทุกรูปแบบ โดยเฉพาะในกลุมเด็กและเยาวชน และเช่ือวาการสรางคานิยมที่ถูกตองนี้จะเปนรากฐานสําคัญเพื่อทําใหเด็กเติบโตขึ้นเปนพลเมืองท่ีมีคุณภาพ และเปนปราการปองกันและแกไขปญหาทุจริตคอรรัปชันท่ีไดผลที่สุด

หลักสูตร “โตไปไมโกง”“สรางเดก็ไทยใหคดิด ีทาํด ีนสิยัดี สงัคมมคีวามสขุ”

1

หลักสูตร “โตไปไมโกง” : ลักษณะพิเศษ หลักสูตร “โตไปไมโกง” มีลักษณะที่พิเศษแตกตางไปจากหลักสูตรโดยทั่วไป นอกเหนือจากเปนหลักสูตรที่มุงเนนการปลูกฝงจิตสานึกของเด็กให “โตไปไมโกง” แลว ยังมีความพิเศษในประเด็นหลัก ๆ ที่เกี่ยวของกับครู นักเรียน และการจัดการเรียนการสอน ดังตอไปน้ี 1) ปรชัญาความเช่ือ : เดก็ทุกคนมคีวามบรสิทุธิ ์ไมมเีดก็ทีม่คีวามชัว่ราย เลวราย ที่ติดมากับตัว เชน พันธุกรรมกําหนด เร่ืองเลือดช่ัว สันดานไมดี เกิดมาก็ คดโกง หรอืขาดจติสาํนกึและคณุธรรม เปนเร่ืองทีข่าดการพิสจูนเชงิประจกัษ พี่นองท่ีมีพันธุกรรมคลายกัน มีทั้งเปนคนดีและคนเลว ดังนั้น กระบวนการ หลอหลอม กลอมเกลาประสบการณตาง ๆ โดยเฉพาะในวัยเด็ก ยอมมี อิทธิพลตอการปลูกฝงจิตสํานึกความคิด ความเชื่อ และระบบคานิยมของ แตละคน 2) เปาประสงคของโครงการ ใหโอกาสการเรียนรูที่ดีที่สุดในวัยเด็กวาดวยเรื่อง ปลูกฝงจิตสํานึกและระบบคุณคาความคิด ความเชื่อ ดวยวิธีการตาง ๆ ที่ ผสมผสานสาระกับการเรียนรูผานประสบการณตาง ๆ เชน การฟงและการ อานหนังสือ และการถกคุย อภิปรายถึงสาระของสิ่งที่เรียนรู การใชสื่อการ เรียนรูอื่น ๆ ที่สนุก เชน เพลง การเลนเกม การเลนละคร การทํางานศิลปะ เพื่อใหเกิดความประทับใจกับสาระที่ควรรู 3) กระบวนการเรียนรูที่เด็กมีสวนรวมและใหเด็กเปนผูปฏิบัติเอง คิดเอง ทําเอง และขบคิดแกปญหาเอง จะเปนวิธีการที่สรางความประทับใจใหแกเด็กได มากที่สุด และจะเปนการเรียนรูที่ฝงรากลึกลงในจิตใจและความทรงจําของ เด็กไดยาวนานท่ีสุด 4) หลักสูตรนี้มีความพิเศษและความเฉพาะเจาะจง เพราะเปนการนํารองใน ความพยายามท่ีจะสกัดคานิยมหลักที่เช่ือวา จะชวยสรางภูมิคุมกันอยางดี ตอการถูกย่ัวยุใหกระทําการทุจริตประพฤติมิชอบ หรือคอรรัปชัน

2

5) ความพิเศษน้ีรวมถึงวิธีการเรียนการสอนที่ไมยึดวิธีการทั่วไป เชน ครูจะมี บทบาทเปนผูนํา ผูชี้แนะ ผูกํากับควบคุมกิจกรรมตาง ๆ และเด็กนักเรียนจะ เปนฝายปฏิบัติทดลองทํา โดยมีสวนรวมในทุกกระบวนการและทุกข้ันตอน ในทุกครั้งที่มีการเรียนการสอนหรือทํากิจกรรม 6) เพื่อใหครูเขาใจ สงเสริมและสนับสนุนการทดลองนํารอง หลักสูตรไดรวมถึง คูมือใหครู การอบรมครู และการบานที่ฝากใหครูที่สนใจชวยรวมพัฒนา หลักสูตรตอไป นอกจากนี้ ยังมีกลองอุปกรณสําหรับทุกหองเรียนในทุก ระดับชั้นท่ีเขารวมโครงการ โดยทุกหองจะมีกระเปาที่มีสื่อการเรียนการ สอนครบถวน อาทิ คูมือครู หนังสือ ซีดีเพลง ครูจะไมตองกังวลในการ เตรียมสื่อการเรียนการสอนท่ีจะดําเนินการในวิชานี้ ครูสามารถจะเปด กระเปาท่ีมีสื่อการเรียนการสอนมาใชประโยชนไดทุกสัปดาหตามสาระ การเรียนท่ีคูมือไดกําหนดไว 7) เน่ืองจากเปนหลักสูตรพิเศษและหลักสูตรเสริมที่มีความสําคัญตอการสราง เดก็เพือ่สรางชาต ิกระบวนการเรียนรูของหลกัสูตร จึงถูกออกแบบใหมีความ แตกตางจากการสอนท่ัวไป โดยเฉพาะอยางย่ิง การปลูกฝงเร่ืองคุณคา คานิยม ตองเนนวิธีการทางตรง แตตองไมละเลยวิธีการทางออม เพราะ เด็กตองเกิดความประทับใจ และเกิดการดูดซึม ซึมซับคุณคาและคานิยม อยางเปนธรรมชาตโิดยไมถกูบงัคบั ยดัเยยีด ความประทบัใจนีจ้ะมผีลกระทบ ตอการยึดรากฐานของความเชื่ออยางลึกซ้ึง ถาเด็กไดรับการตอกยํ้า คุณคาอยางสนุก ชวนคิด ถูกกระตุ น และปลุกเราใหคิดใหทําอยาง สมํ่าเสมอผานสื่อ และวิธีการตาง ๆ ตัวอยางที่ดี คือ เมื่อเด็ก ไดยินเพลง ใดเพลงหน่ึงท่ีเคยรอง หรือจะเปนเพลงหลักของโครงการก็ได เด็กจะเกิด ความทรงจําอันหลากหลายเก่ียวกับประสบการณของการฟง เรือ่งเลาการอาน การละเลนการลงมือทํากิจกรรมหรือจากละคร และจากการท่ีถกคุยกันทุก ครั้งหลังจากไดทํากิจกรรม

1

กระบวนการทวนความจํา (recall) ของมนุษยสามารถจะถูกกระตุนหรือ ปลกุเราจากสมัผสัตาง ๆ ได ดงันัน้ หลกัสตูรจึงมุงเนนใหเดก็เกดิความประทับ- ใจ และใหมีแรงบันดาลใจจากส่ือสัมผัสตาง ๆ ซึ่งจะทําใหเกิดการคิดและ ไตรตรองเม่ือมีเหตุการณทาทายหรือลอแหลมที่ตองเผชิญดวย

โดยสรุป หลักสูตรมุงหวังจะฉีดวัคซีนอันมีประสิทธิภาพเพื่อใหเด็กไดมีภูมิคุมกัน สามารถจะชวยตานทานสิ่งที่ไมดีและสิ่งที่จะมายั่วยุในภายภาคหนาของชีวิต เปรียบเสมือนถาเราเคยฉีดวัคซีนที่ดีมีคุณภาพและประสิทธิภาพ เราสามารถจะมีภูมิคุมกันตอโรคภัยท่ีหอมลอมเรา ทําใหเรายังแข็งแรงไมติดเชื้อติดโรคเหลานั้น

4

การจัดทําหลักสูตรนี้จึงเปรียบเสมือนการคิดคนศึกษาวิจัย วิเคราะห และผลิตวัคซีนของการสรางภูมิคุมกันตอความไมดีใหแกเด็กนักเรียน ถาเด็กนักเรียนไดรับในปริมาณท่ีเพียงพอและเหมาะสมยอมจะสงผลใหมีภูมิตานทานที่ดี ทั้งน้ี มกีารถามวาจะเห็นผลไดอยางไร หรือจะเห็นผลไดเร็วแคไหน คําตอบ คือ ในชวงทดลองนํารองดําเนินการหลกัสตูรน้ีจะมกีารประเมนิวาหลกัสูตรไดถกูนาํไปปฏบิตัจิรงิหรอืไม มปีญหาอปุสรรคอยางใดหรือไม เด็กนักเรียนและครูมีความรูสึกอยางไรตอหลักสูตร มีความพึงพอใจมากนอยเพียงใด เครื่องมือ สื่อ และวธิีการตาง ๆ ใชได สะดวกและเปนประโยชนหรือไม การประเมนิในขัน้แรกคอืการประเมนิศกัยภาพและ การดาํเนนิการของหลกัสูตร รวมถึงความพึงพอใจของผูใชซึ่งรวมถึงครูและนักเรียนดวย สวนผลลัพธและผลกระทบในระยะยาวของการปลูกฝงคานิยม คงตองใหเวลาฟูมฟก หย่ังรากฝงในและบมเพาะในตัวเด็กระยะหน่ึงกอน จึงจะประเมินไดอยางแทจริงวาไดเกิดผลมากนอยเพียงใด

5

วิสัยทัศน หลักสูตร “โตไปไมโกง” มุงหลอหลอมปลูกฝงใหเด็กเติบโตเปนผูใหญ ท่ีมีคุณภาพ เปยมไปดวยคานิยมและคุณสมบัติที่พึงปรารถนา ไดแก ซื่อสัตยสุจริต มีจิตสาธารณะ และรับผิดชอบตอสังคมสวนรวม รวมทั้งมีความรักในความถูกตองและเปนธรรม โดยยึดหลักความพอเพียงในการดําเนินชีวิต ซึ่งจะเปนพื้นฐานที่ขาดเสียมิไดในการสรางภูมิคุมกันตอการทุจริตและประพฤติมิชอบ และตอตานการเอารัดเอาเปรียบผูอ่ืน สังคม และประเทศชาติ

วัตถุประสงคของหลักสูตร 1) เพือ่พฒันากระบวนการเรยีนรูของนกัเรยีนใหรูจกัการอยูรวมกบัผูอืน่อยางสนัติ ดวยพื้นฐานของความถูกตองและเปนธรรม 2) เพือ่สรางจติสาํนกึคณุธรรมของนักเรียนใหไมเหน็แกตวั ไมเอาเปรียบผูอืน่ รูจกั จําแนกช่ัวดี สามารถแยกแยะความผิดและความถูกตอง เพื่อเปนภูมคิุมกันตอ ปญหาทุจริตคอรรัปชัน 3) เพื่อพัฒนาใหนักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค ไดแก ความซื่อสัตยสุจริต การมีจิตสาธารณะ ความเปนธรรมทางสังคม การกระทําอยางรับผิดชอบ และการเปนอยูอยางพอเพียง 4) เพื่อพัฒนาสมรรถนะในการคิดและมีวิจารณญาณในการแกไขปญหาของ นักเรียน ใหคิดเปนและปฏิบัติอยางถูกตอง กลาหาญ และมีคุณธรรม

6

สาระของหลักสูตร คานิยมและคุณคาที่ดีงามของสังคมนั้นมีอยูมากมาย ดังนั้น ในหลักสูตรน้ีจึงไดคัดเลือกคานิยมหลักที่เกี่ยวของโดยตรงในการสรางจิตสํานึกจะนําไปสูเปาหมายการสรางสรรคสังคมสุจริต นํามาเปนเน้ือหาในการถายทอดบทเรียนตาง ๆ กระบวนการคัดเลือกคุณคาเหลาน้ีไดมีการคัดสรรและวิเคราะหจากผูเชี่ยวชาญในสาขาท่ีเกี่ยวของ เพื่อใหมีความครอบคลุมมากที่สุด และเหมาะสมกับสถานการณและบริบทสังคมไทยในปจจุบัน สาระหลักของหลักสูตรโตไปไมโกง ประกอบไปดวยคุณคาความดี 5 ประการ ไดแก • ความซ่ือสัตยสุจริต (Honesty and Integrity) • การมีจิตสาธารณะ (Greater Good) • ความเปนธรรมทางสังคม (Fairness and Justice) • การกระทําอยางรับผิดชอบ (Responsibility and Accountability) • การเปนอยูอยางพอเพียง (Suffi ciency and Moderation)

คุณคาเหลาน้ีมีความเช่ือมโยงและสรางเสริมซ่ึงกันและกันใหแข็งแรงข้ึน เสมือนเปนการวางเสาหลักหลาย ๆ ตนเพ่ือเปนรากฐานใหเด็ก ๆ มีจิตสํานึกที่มั่นคงในความสุจริต รังเกียจการคดโกง และเห็นแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน

7

การมีจิตสาธารณะGreater Good

ความเปนธรรมทางสังคม

Fairness and Justice

การกระทําอยางรับผิดชอบ

Responsibility and Account-

ability

การเปนอยูอยางพอเพียง

Suffi ciency and Moderation

ความซื่อสัตยสุจริตHonesty and

Integrity

8

• ความซื่อสัตยสุจริต (Honesty and Integrity)แนวคิด ความซ่ือสัตยสุจริตเปนคานิยมพ้ืนฐานท่ีสําคัญและจําเปนอยางย่ิงในการดําเนินชีวิตที่ดีงามและนําไปสูสังคมท่ีสุจริตและใสสะอาด ความซื่อสัตยเปนส่ิงที่เขาใจงาย แตการสรางจิตสํานึกของความซ่ือสัตยสุจริตใหเขมแข็งอยางแทจริงนั้นตองอาศัยการบมเพาะและตอกยํ้า ฝกฝนท้ังความคิดและพฤติกรรมใหมีความซื่อสัตยไมวาเรื่องเล็กหรือใหญ โดยเฉพาะการซ่ือสัตยตอตนเองและดวยตนเองยามไมมีใครกํากับควบคุม ทั้งนี้ เพื่อใหเด็ก ๆ สามารถดํารงตนดวยความซื่อสัตยไดภายใตสภาวะสิ่งลอใจตาง ๆ โดยจะตองสรางความเขาใจใหเห็นวาผูที่ยอมแพตอความทุจริต มีพฤติกรรมคดโกงยอมแลกความซื่อสัตยสุจริตเพื่อใหไดมาซึ่งชื่อเสียงอํานาจและเงินทองนั้น เปนผู ที่มีพฤติกรรมนาละอาย เนื่องจากความไมซื่อสัตยและทุจริตนั้นทํารายตนเองและผูอื่น บุคคลทุจริตมิไดเปนผูที่ประสบความสําเร็จอยางแทจริง ไมนานับถือ และไมสามารถมีความสุขในระยะยาวได ในทางตรงกันขามผูที่ยึดมั่นอยูในความซ่ือสัตยสุจริตเปนผูที่มีเกียรติและศักดิ์ศรี และมีชีวิตที่เจริญงอกงามอยางแทจริง

ความหมาย ความซ่ือสัตยสุจริต คือ การยึดมั่นในความสัตยจริงและในสิ่งที่ถูกตองดีงาม มีความซือ่ตรง และมเีจตนาทีบ่รสิทุธิ ์ประพฤติปฏบิตัติอตนเองและผูอืน่โดยชอบ ไมคดโกง

การนําไปใชในเชิงพฤติกรรม • พูดความจริง • ไมลักขโมย • ทําตัวเปนท่ีนาเชื่อถือ ทําตามสัญญา • ตรงไปตรงมา • กลาเปดเผยความจริง • รูจักแยกแยะประโยชนสวนตัวสวนรวม

9

• การมีจิตสาธารณะ (Greater Good)แนวคิด เราทุกคนเปนสมาชิกของสังคม ซึ่งทุกคนลวนปรารถนาที่จะอยูในสังคมที่ดีและเปนสุข สังคมจะดีไดขึ้นอยูกับสมาชิกในสังคมที่จะตองรวมกันสรางและชวยกันประคับประคอง โดยการอยูรวมกันของสมาชิกในสังคมหนึ่งน้ัน ตองอาศัยความเอ้ือเฟอเผ่ือแผ ความเขาใจซึ่งกันและกัน รวมทั้งการที่สมาชิกในสังคมคิดและทําเพื่อสวนรวม รูจักการใหเพื่อสังคม ไมเห็นแกประโยชนสวนตนเปนใหญ และพรอมที่จะเสียสละหรือชวยปกปองผลประโยชนของสวนรวม การปลูกฝงจิตสาธารณะต้ังแตเล็กน้ีจะเปนพื้นฐานสําคัญในการสรางคนดีที่มิใชเกงเพียงอยางเดียวหรือเกงแตเอาเปรียบผูอื่น แตเปนคนดีที่จะสามารถโอบอุมสังคมและพัฒนาประเทศชาติ โดยในระดับเยาวชนอาจเร่ิมฝกฝนจากสังคมเล็ก เชน จิตสาธารณะในโรงเรียนหรือชุมชน

ความหมาย การมีจิตสาธารณะ คือ การมีจิตสํานึกเพ่ือสวนรวม มีความตระหนักรูและคํานึงถึงสังคมสวนรวม มีความรับผิดชอบตอตัวเองในการกระทําใด ๆ เพื่อไมใหเกิดผลกระทบเสียหายตอสวนรวม และพรอมที่จะเสียสละประโยชนสวนตนเพ่ือรักษาผลประโยชนของสวนรวม

การนําไปใชในเชิงพฤติกรรม • รวมดูแลสังคม • รับผิดชอบสวนรวม • เสียสละเพื่อสวนรวม • เอื้อเฟอ เมตตา มีนํ้าใจ • ไมเห็นแกตัว

10

• ความเปนธรรมทางสังคม (Fairness and Justice)แนวคิด ทุกคนควรไดรับความเปนธรรมอยางเสมอภาคและเทาเทียมกัน ไมวาจะแตกตางกันดวยเชื้อชาติ ศาสนา ภูมิกําเนิด ฐานะ หรือการศึกษา ดังน้ัน การใหความเคารพในศักดิ์ศรีความเปนมนุษยของผูอื่น การไมเอาเปรียบผูอื่น การเขาใจสิทธิและหนาที่ของตนเอง และไมละเมิดสิทธิของผูอื่น จะชวยใหรักษาความเปนธรรมในสังคมไดมากขึ้น ผูที่เขาใจและรักความเปนธรรมจะไมเอาเปรียบผูอื่น ผูนําที่มีความเปนธรรมจะไมคดโกงจากสวนรวมหรือใหผลประโยชนแตเพียงพวกพอง แตคํานึงถึงทุก ๆ คนอยางเทาเทียมและยุติธรรม

ความหมาย ความเปนธรรมทางสังคม คือ การปฏิบัติตอผูอื่นอยางเสมอภาคและเทาเทียมกัน และอยางมีเหตุผล โดยไมเลือกปฏิบัติตอ เพศ เช้ือชาติ ชนช้ัน สถานะทางเศรษฐกิจและสังคม

การนําไปใชในเชิงพฤติกรรม • นึกถึงใจเขาใจเรา • ไมเอาเปรียบผูอื่น • รับฟงผูอื่น • เคารพใหเกียรติผูอื่น • กตัญูอยางมีเหตุผล • คํานึงถึงความยุติธรรมโดยตลอด

11

• การกระทําอยางรับผิดชอบ (Responsibility and Accountability)แนวคิด ทุกสังคมประกอบดวยสมาชิกหรือบุคคลที่แตกตางหลากหลาย แตละคนตางก็มีบทบาทและหนาท่ีตาง ๆ ที่เหมือนกันบางและตางกันบาง ตั้งแตเปนสมาชิกของครอบครัว สมาชิกของโรงเรียน สมาชิกของท่ีทํางาน และสมาชิกของสังคม ดังน้ัน การอยูรวมกันอยางสันติสุข สมาชิกทุกคนจะตองเขาใจความรับผิดชอบในบทบาทและหนาท่ีของตนเอง ปฏิบัติหนาท่ีตาง ๆ อยางมีความรับผิดชอบไมใหขาดตกบกพรอง มีความเขาใจซึ่งกันและกัน ไมละเมิดผูอื่น มีวินัยและมีความเคารพตอกฎเกณฑกติกาที่ตกลงรวมกันเพ่ือความผาสุกและเปนธรรมของสังคม ผูที่มีความรับผิดชอบจะตองมีความเปดเผยและโปรงใส พรอมท่ีจะใหมีการตรวจสอบได และหากกระทําผิดก็พรอมที่จะยอมรับผิดและปรับปรุงแกไขในการกระทําที่ผิดพลาดของตนเอง คุณคาของความรับผิดชอบนี้เปนอีกหนึ่งจิตสํานึกท่ีจําตองสรางและฝกฝน ผูที่ขาดจิตสํานึกของความรับผิดชอบนอกจากจะมีแนวโนมท่ีจะละเลยหนาที่ของตัวเอง อาจนําไปสูการใชอํานาจหนาท่ีในการหลบเล่ียงกฎกติกาหรือกอบโกยผลประโยชน โดยไมคํานึงถึงความเดือดรอนของผูอื่น

ความหมาย การกระทําอยางรับผิดชอบ คือ การมีจิตสํานึกในบทบาทและหนาที่ของตัวเองและปฏิบัติหนาท่ีใหดีท่ีสุด เคารพกฎเกณฑกติกา พรอมใหตรวจสอบการกระทําไดเสมอ หากมีการกระทําผิดก็พรอมท่ีจะยอมรับและแกไขในสิ่งที่ผิด

การนําไปใชในเชิงพฤติกรรม • ทําหนาท่ีของตัวเองใหดีที่สุด • มีระเบียบวินัย • เคารพกติกา • รับผิดชอบในส่ิงที่ทํา กลายอมรับผิดและรับการลงโทษ • รูจักสํานึกผิดและขอโทษ แกไขในส่ิงผิด • กลาทําในสิ่งที่ถูกตอง

12

• การเปนอยูอยางพอเพียง (Suffi ciency and Moderation)

...พอเพียง มีความหมายกวางขวางย่ิงกวานี้อีก คือคําวาพอ ก็พอเพียงนี้ก็พอแคนั้นเอง

คนเราถาพอในความตองการก็มีความโลภนอย เมื่อมีความโลภนอยก็เบียดเบียนคนอื่นนอย ถาประเทศใดมีความคิดอันนี้

มีความคิดวาทําอะไรตองพอเพียงหมายความวาพอประมาณ ซื่อตรง ไมโลภอยางมาก คนเราก็อยูเปนสุข

พอเพียงนี้อาจจะมี มีมาก อาจจะมีของหรูหราก็ได แตวาตองไมไปเบียดเบียนคนอื่น...

พระราชดํารัส เน่ืองในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา ณ ศาลาดุสิดาลัย วันที่ 4 ธันวาคม 2541

13

แนวคิด การดําเนินชีวิตตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ถือวาเปนแบบอยางที่ดี ที่ควรถือปฏิบัติ การรูจักความพอดี พอประมาณในการใชชีวิต การรูสึกพอใจในสิ่งที่ตนเองมีอยู การรูประหยัดและรูคุณคาสิ่งของเปนเร่ืองสําคัญในการสรางนิสัยที่เปนอยูอยางพอเพียง จะไมทําใหเกิดการด้ินรนแบบเห็นแกตัวและขาดสติ จนกระท่ังนําไปสูการทุจริตและคดโกง ความพอเพียงน้ันยังสงผลใหเราไมเอาเปรียบผูอื่นและสังคมในภาพรวมดวย

ความหมาย การเปนอยูอยางพอเพียง คือ การดําเนินชีวิตโดยยึดหลักความพอประมาณซื่อตรง ไมละโมบโลภมาก รูจักยับยั้งช่ังใจ และตองไมเอาเปรียบหรือเบียดเบียนทั้งตัวเองและผูอื่น

การนําไปใชในเชิงพฤติกรรม • รูจักความเพียงพอ ความพอดี • มีความอดทนอดกล้ัน รูจักบังคับตัวเอง • ไมกลัวความยากลําบาก • ไมทําอะไรแบบสุดขั้วหรือสุดโตง • มีสติและเหตุผล

14

15

จุดประสงครายสาระและกิจกรรมหลักสูตร “โตไปไมโกง” ในช้ันประถมศึกษาปที่ 1 ซึ่งประกอบดวยสาระทั้งหาประการ ดังที่ไดกลาวมา

แลวนั้น มีจุดประสงคและกิจกรรมดังนี้ (โปรดดูรายละเอียดการดําเนินกิจกรรม เครื่องมือ การเรียนรู และสื่อการเรียนการสอนจากคูมือหลักสูตร เอกสารประกอบและส่ือตาง ๆ ที่ไดจัดเตรียมไว)

กจิกรรมในหลักสตูรเปนกจิกรรมท่ีใหทัง้ความสนกุสนานและสรางสรรคผานการเลานทิาน เกม การละเลน ตาง ๆ การรองเพลง กิจกรรมศิลปะ บทกวีและคําคลองจองสําหรับเด็กรวมทั้งกิจกรรมสรางประสบการณอื่น ๆ เพ่ือกระตุนใหเด็กคิดอยางมีเหตุผลและซึมซับคุณคาแหงความดีอยางเปนธรรมชาติและสรางความรูสึกผิดชอบชั่วดีภูมิใจในการทําความดีรังเกียจคนโกงและคนเกงแตโกง

ตัวอยางกิจกรรมในหองเรียน เชน

- กิจกรรมกลุมที่แสดงถึงความรักและการดูแลสมบัติสาธารณะ

- การเลานิทานที่เด็ก ๆ เปนผูกลาหาญเสียสละเพ่ือสวนรวม

- เรื่องเลาเกี่ยวกับความกลาหาญทางจริยธรรมของผูนํา

- นิทานที่ชี้ใหเห็นโทษแหงการโกหกและเจาเลห

- กิจกรรมที่ชี้ใหเห็นประโยชนของความพอเพียงไมโลภ เปนตน

16

สาระที่ 1 ความซื่อสัตยสุจริต จุดประสงค1. เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของการพูดความจริง ไมโกหก รูจักโทษของการโกหก2. เพื่อใหนักเรียนไมเอาของผูอื่นมาเปนของตัวเอง ไมหยิบของของผูอื่นโดยไมไดรับอนุญาต

กิจกรรมท่ี 1.1 จุดประสงคเด็กดีไมพูดโกหก เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของการพูดความจริง

ไมโกหกและรูจักโทษของการโกหก

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /คําคลองจอง

กิจกรรมท่ี 1.2 จุดประสงคของขวัญวันเกิด เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของการพูดความจริง

ไมโกหกและรูจักโทษของการโกหก

ลักษณะกิจกรรม

เร่ืองเลา

กิจกรรมท่ี 1.3 จุดประสงคใครรูใครเห็น เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญความซื่อสัตย การไมเอา

สิ่งของผูอื่นมาเปนของตนเอง

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน

กิจกรรมท่ี 1.4 จุดประสงคเครื่องบินบังคับ เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของการพูดความจริง

และเห็นความสําคัญของการไมเอาของผูอ่ืนมาเปนของตนเอง

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /ศิลปะ

17

กิจกรรมที่ 1.5 จุดประสงคหนูแดงกับรถแสนสวย เพื่อใหนักเรยีนเขาใจความสําคัญของการพูดความจริง

และเห็นความสําคัญของการไมเอาของผูอ่ืนมาเปนของตนเอง

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน

กิจกรรมที่ 1.6 จุดประสงคยักษเจาเลห เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของการพูดความจริง

ไมโกหกและรูจักโทษของการโกหก

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /แผนภาพ

กิจกรรมที่ 1.7 จุดประสงคหีบเปนเหตุ เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของการพูดความจริง

และเห็นความสําคัญของการไมเอาของผูอ่ืนมาเปนของตนเอง

ลกัษณะกิจกรรม

นิทาน

กิจกรรมท่ี 1.8 จุดประสงคหีบเปนเหตุภาคสอง (หนากาก เพื่อใหนักเรียนเห็นความสําคัญของสวนรวมและตระหนักมหัศจรรย) วาการเอาของสวนรวมมาเปนของตนเองโดยไมไดรับอนุญาต

นั้นเปนสิ่งที่ไมถูกตอง

ลักษณะกิจกรรม

เพลง /ศิลปะ

18

กิจกรรมท่ี 1.9 จุดประสงคหีบเปนเหตุภาคสาม (ลิงกลับใจ) เพื่อใหนักเรียนเห็นความสําคัญของสวนรวมและตระหนัก

วาการเอาของสวนรวมมาเปนของตนเองโดยไมไดรับอนุญาต

นั้นเปนสิ่งที่ไมถูกตอง

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน / เพลง /ศิลปะ

กิจกรรมท่ี 1.10 จุดประสงคหีบเปนเหตุภาคสี่ (บทละคร) เพื่อใหนักเรียนยอมรับในกฎกติกาและการอยูรวมกัน

ในสังคม

ลักษณะกิจกรรม

บทละคร /เพลง

19

สาระที่ 2 การมีจิตสาธารณะ จุดประสงค1. เพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายและความสําคัญของสวนรวม (รูจักชีวิตรอบตัวเราอยูคนเดียวไมได)2. เพื่อใหนักเรียนมีจิตสํานึกเพื่อสาธารณะและรูจักการประหยัดเพื่อสวนรวม (เชน ปดน้ําปดไฟ)3. เพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายและความสําคัญของการให การเสียสละการแบงปน (ความเสียสละของ สมาชิกในครอบครัวทําใหครอบครัวเปนสุข)

กิจกรรมที่ 2.1 จุดประสงคนักสํารวจตัวนอย เพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายและความสําคัญของ

สวนรวม (รูจักชีวิตรอบตัวเราอยูคนเดียวไมได)

ลักษณะกิจกรรม

กิจกรรม

กิจกรรมที่ 2.2 จุดประสงคหองน้ําของฉัน เพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายและความสําคัญของ

สวนรวม (รูจักชีวิตรอบตัวเราอยูคนเดียวไมได)

ลักษณะกิจกรรม

กิจกรรม

กิจกรรมที่ 2.3 จุดประสงคจิตสํานึกของเปด เพื่อใหนักเรียนมีจิตสํานึกที่ดีในเร่ืองจิตสาธารณะ

ลักษณะกจิกรรม

เร่ืองเลา /เพลง

กิจกรรมที่ 2.4 จุดประสงคดอกไมของพวกเรา เพ่ือใหนักเรียนเห็นคุณคาของการรักษาผลประโยชนของ

สวนรวม

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /เพลง

20

กิจกรรมท่ี 2.5 จุดประสงคของเลนมหัศจรรย เพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายและความสําคัญของการให

การเสียสละ การแบงปน

ลักษณะกิจกรรม

เรื่องสั้น

กิจกรรมท่ี 2.6 จุดประสงคชางไทยอยากไปโรงเรียน เพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายและความสําคัญของการให

การเสียสละ การแบงปน

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /เพลง

21

สาระที่ 3 ความเปนธรรมทางสังคมจุดประสงค1. เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญและคุณคาของการแบงปนและการอยูรวมกัน2. เพื่อใหนักเรียนเขาใจสิทธิของตนเองและผูอื่นดวยการปฏิบัติตอผูอื่นเชนเดียวกับที่อยากใหผูอื่นปฏิบัติตอ ตนเอง3. เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของการปฏิบัติตามกฏกติกาและรับฟงความคิดเห็นจากผูอื่น

กิจกรรมท่ี 3.1 จุดประสงคเมล็ดผักเปนเหตุ เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของการแบงปนและรักความ

เปนธรรม

ลกัษณะกิจกรรม

นิทาน /เพลง

กิจกรรมที่ 3.2 จุดประสงคหนูสํานึกผิด (เมล็ดผักภาคสอง) เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของการแบงปนและการยอมรับผิด

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน

กิจกรรมท่ี 3.3 จุดประสงคนิทานกระตายกับหนู (เมล็ดผัก เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของการแบงปนและรักความเปนธรรมภาคสาม)

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน

กิจกรรมที่ 3.4 จุดประสงคใจเขาใจเรา เพ่ือใหนักเรียนเขาใจผูอ่ืนและอยูรวมกับผูอ่ืนในสังคมได

ดวยการปฏิบัติตอผูอ่ืนอยางที่อยากใหผูอื่นปฏิบัติตอเรา

ลักษณะกิจกรรม

เพลง /งานศิลปะ

กิจกรรมที่ 3.5 จุดประสงคหนูทําเองได เพื่อใหนักเรียนยอมรับในกฏกติกา

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /คําคลองจอง

22

กิจกรรมที่ 3.6 จุดประสงคกระทิงนอยจอมข้ีเกียจ เพื่อใหนักเรียนยอมรับในกฏกติกา(แสดงละคร) ลักษณะกิจกรรม

บทละคร

กิจกรรมท่ี 3.7 จุดประสงคเทศกาลของขวัญ เพื่อใหนักเรียนยอมรับในกฏกติกา

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน

กิจกรรมท่ี 3.8 จุดประสงคตํานานแมวกับหนู เพื่อใหนักเรียนยอมรับในกฏกติกาและไมเอาเปรียบผูอ่ืน

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน

23

สาระที่ 4 การกระทําอยางรับผิดชอบ จุดประสงค1. เพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายของบทบาทและหนาท่ีของบุคคลตาง ๆ ในครอบครวั2. เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของหนาท่ีและปฏิบัติหนาท่ีในฐานะเปนสมาชิกท่ีดีของครอบครวั3. เพื่อใหนักเรียนเคารพกฏกติกาและทําตามขอตกลงของครอบครวั4. เพื่อใหนักเรียนรูจักขอโทษ เมื่อทําผิดตองยอมรับผิด

กิจกรรมท่ี 4.1 ครอบครัวของฉัน

จุดประสงคเพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายของบทบาทและหนาที่ของบุคคลตาง ๆในครอบครัว

ลักษณะกิจกรรม งานศิลปะ /เพลง

กิจกรรมท่ี 4.2ครอบครัวของฉันภาคสอง

จุดประสงคเพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายของบทบาทและหนาที่ของบุคคลตาง ๆในครอบครัว

ลักษณะกิจกรรม งานศิลปะ /เพลง

กิจกรรมท่ี 4.3 บทบาทสมมติ (พอแมลูก)

จุดประสงคเพื่อใหนักเรียนเขาใจความหมายของบทบาทและหนาที่ของบุคคลตาง ๆในครอบครัว

ลักษณะกิจกรรมเพลง /บทบาทสมมติ

กิจกรรมที่ 4.4 นิทานผึ้งเสียรัง

จุดประสงคเพ่ือใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของบทบาทหนาท่ีและการปฏิบัติตัวในฐานะสมาชิกที่ดีของสังคม

ลักษณะ กิจกรรม /นิทาน

24

กิจกรรมที่ 4.5 จุดประสงคชางไทยมีความรับผิดชอบ เพ่ือใหนักเรียนมีความกลาหาญยอมรับผิดเม่ือตนเองได

กระทําความผิด

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน

กิจกรรมที่ 4.6 จุดประสงคผาแสนสนุก (งานบาน) เพื่อใหนักเรียนเขาใจความสําคัญของหนาที่และการปฏิบัติ

ตัวที่ดีในฐานะสมาชิกของครอบครัว

ลักษณะกิจกรรม

กิจกรรม

กิจกรรมท่ี 4.7 จุดประสงคเด็กดีตองทําตามกฎ (นาฬิกา) เพื่อใหนักเรียนสามารถปฏิบัติตามกฏกติกาและขอตกลง

รวมกันได

ลักษณะกิจกรรม

ศิลปะ

กิจกรรมที่ 4.8 จุดประสงคสวัสดี ขอบคุณ ขอโทษ เพื่อใหนักเรียนรูจักยอมรับในสิ่งที่ตนทําผิดและมีความสามัคคี

ในการทํางาน

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /เพลง

กิจกรรมที่ 4.9 จุดประสงคสวัสดี ขอบคุณ ขอโทษ เพื่อใหนักเรียนรูจักยอมรับในสิ่งที่ตนทําผิดและมีความสามัคคี(ภาคสอง) ในการทํางานและการอยูรวมกัน

ลักษณะกิจกรรม

กิจกรรม

25

สาระที่ 5 การเปนอยูอยางพอเพียง จุดประสงค1. เพื่อใหนักเรียนรูจักควบคุมตนเอง อดทนอดกลั้นตอความอยากได2. เพื่อใหนักเรียนรูจักคุณคาของส่ิงของเคร่ืองใช

กิจกรรมที่ 5.1 ปลาทอง

จุดประสงคเพื่อใหนักเรียนรูจักควบคุมตนเองและอดทนอดกล้ันตอความอยากได

ลักษณะกิจกรรมนิทาน /ภาพประกอบ

กิจกรรมที่ 5.2 เด็กโลภ

จุดประสงคเพื่อใหนักเรียนรูจักควบคุมตนเองและอดทนอดกลั้นตอความอยากได

ลักษณะ กิจกรรม /นิทาน

กิจกรรมที่ 5.3 ไกสามตัว

จดุประสงคเพื่อใหนักเรียนรูจักควบคุมตนเองและอดทนอดกลั้นตอความอยากได

ลักษณะกิจกรรมนิทาน /เพลง

กิจกรรมที่ 5.4 ไมขนไกวิเศษกับหนังสือพิมพหรรษา

จุดประสงคเพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของสิ่งของ

ลักษณะกิจกรรมกิจกรรม

3บทท่ี

26

กิจกรรมท่ี 5.5 จุดประสงคงูเหลือมจอมตะกละ เพื่อใหนักเรียนรูจักควบคุมตนเองและอดทนอดกล้ันตอ

ความอยากได

ลักษณะกิจกรรม

นิทาน /เกม

กิจกรรมท่ี 5.6 จุดประสงคกระปุกออมสิน เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของสิ่งของเคร่ืองใช

ลักษณะกิจกรรม

ศิลปะ

กิจกรรมท่ี 5.7 จุดประสงคกรอบรูปจากกระดาษและของ เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของสิ่งของเคร่ืองใชเหลือใช ลักษณะกิจกรรม

ศิลปะ

กิจกรรมท่ี 5.8 จุดประสงคดินสอมหัศจรรย (ดินสอสั้นจน เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของสิ่งของเคร่ืองใชเขียนตอไมได) ลักษณะกิจกรรม

ศิลปะ

กิจกรรมท่ี 5.9 จุดประสงคดินสอมหัศจรรย 2 เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของสิ่งของเคร่ืองใช

ลักษณะกิจกรรม

ศิลปะ

กิจกรรมท่ี 5.10 จุดประสงคที่คั่นหนังสือ เพื่อใหนักเรียนเห็นคุณคาของสิ่งของเคร่ืองใช

ลักษณะกิจกรรม

ศิลปะ

27

การจัดการเรียนการสอนและการประเมินผล

1. คูมอืและส่ือการเรียนการสอน การจัดการเรียนการสอนเพ่ือปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรมตามสาระ 5 ประการในหลักสูตร“โตไปไมโกง” จะมีกิจกรรมเพื่อสรางประสบการณการเรียนรูสําหรับปลูกฝงคุณธรรมในจิตใจ ผูเรียนโดยตรงโดยจะมีคูมือหลักสูตรสําหรับครูผูสอน ซึ่งในคูมือหลักสูตรจะระบุรายละเอียดของกิจกรรมและการใชเครืองมือการเรียนรูของแตละสาระโดยละเอียด ประกอบดวย เพลง เกม ชุดกิจกรรม นิทาน ศิลปะ ละคร ในกลองอุปกรณสําหรับครูผูสอนจะมีสื่อการเรียนการสอน ไดแก แผนซีดีเพลง หนังสือนิทาน บทละคร ภาพประกอบ รวมท้ังอุปกรณตาง ๆ เพื่อใหครูผูสอนสามารถออกแบบแผนการจัดประสบการณ สงเสริมคุณธรรม ในหลักสูตร ไดอยางมีประสิทธิภาพ

2. เวลาท่ีใชในจัดการเรียนการสอน ครผููสอนควรจัดเวลาอยางนอยทีส่ดุ 1 คาบตอสปัดาห เพือ่จดักระบวนการเรียนรู หรอือาจเพ่ิมเติม ดวยการสอดแทรกเน้ือหาสาระเขาไปเพ่ือสรางประสบการณหรือการจัดการเรียนการสอนในรายวิชา อื่น ๆ ตาม ความเหมาะสม ทั้งนี้ ในการปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรมตามสาระ 5 ประการ ครูผูสอนสามารถ ใชกิจกรรมหลาย ๆ ครั้ง หลาย ๆ แบบและทําเปนประจําสม่ําเสมอเพ่ือที่จะไดซึมซับลงในจิตใจเด็กจนเปนลักษณะนิสัยประจําตัว

3. การเตรียมตัวของครูผูสอน การจัดกระบวนการเรียนรูเพื่อการปลูกฝงคุณธรรมจริยธรรมตามสาระ 5 ประการในหลักสูตร “โตไปไมโกง” ครคูวรศกึษาเนือ้หาในหลักสตูรและกจิกรรมในแตละเรือ่งใหเขาใจกอนการนาํไปใช อยางไรกต็ามครูผูสอนสามารถปรับแนวทางการดําเนินกิจกรรมไดตามความเหมาะสม

4. การประเมินผล ครูผูสอนประเมินผลดวยการสังเกตพฤติกรรมและการสนทนาซักถามเด็กแบบไมเปนทางการ และสอบถามพฤติกรรมเด็กจากผูปกครองและจัดทําสมุดบันทึกพฤติกรรมโดยพิจารณาตามจุดประสงคของ กิจกรรมในสาระ อยางไรก็ตาม จะไมมีการประกาศผลใหผานหรือไมผาน ครูผูสอนตองเปนผูพิจารณารวมกับ ผูบริหารสถานศึกษาในกรณีที่พบวาเด็กมีปญหาพฤติกรรมเพื่อแกไขปญหานักเรียนเปนรายบุคคล

28

แนวทางการประเมินสําหรับครูผูสอนระดับชั้นประถมศึกษาปท่ี 1

สาระ จุดประสงคการเรียนรู พฤติกรรมที่พึงปราถนา ระดับคุณภาพ

ความซื่อสัตย - เพ่ือใหนักเรียนเขาใจ - พูดความจริงไมโกหก - ดี (ไมเคยโกหกสุจริต (Honesty ความสําคัญของการพูด - ไมเอาของผูอื่นมาเปน ไมเคยหยิบของคนอ่ืน)and Integrity) ความจริง ไมโกหก รูจัก ของตัวเอง - ควรปรับปรุง

โทษของการโกหก - รักษาสัญญารักษาคําพูด (มีพฤติกรรมท่ีเปน

- เพ่ือใหนักเรียนไมเอาของ ปญหาตองปรับปรุง)

ผูอ่ืนมาเปนของตัวเอง

ไมหยิบของของผูอ่ืนโดย

ไมไดรับอนุญาต

การมีจิต - รูจักการแบงปนสาธารณะ - เสียสละไมเห็นแกตัว(Greater Good) - ประหยัดและรักษา

สมบัติสวนรวม

- เพ่ือใหนักเรียนเขาใจ ความหมายและ ความสําคัญของสวนรวม (รูจักชีวิตรอบตัวเรา อยูคนเดียวไมได) - เพ่ือใหนักเรียนมีจิตสํานึก เพื่อสาธารณะและรูจักการ ประหยัดเพื่อสวนรวม (เชน ปดน้ําปดไฟ) - เพ่ือใหนักเรียนเขาใจ ความหมายและความสําคัญ ของการใหการเสียสละ การแบงปน(ความเสียสละ

- ด ี(มีพฤติกรรมที่พึง ปรารถนาอยาง สม่ําเสมอ)- ควรปรับปรุง (เห็นแก ตัวเอาเปรียบคนอื่น เอาเปรียบสวนรวม ไมรักษาสมบัติ สวนรวม)

29

สาระ จุดประสงคการเรียนรู พฤติกรรมที่พึงปราถนา ระดับคุณภาพ

ของสมาชิกในครอบครัวทําใหครอบครัวเปนสุข)

ความเปนธรรม - เพื่อใหนักเรียนเขาใจ - การแบงปน - ดี (มีพฤติกรรมที่พึงทางสังคม ความสําคัญและคุณคาของ - เอาใจเขามาใสใจเรา ปรารถนาอยาง(Fairness and การแบงปนและการอยู - เคารพและปฏิบัติตามกฏ สมํ่าเสมอ)Justice) รวมกัน กติกา - ควรปรับปรุง

- เพื่อใหนักเรียนเขาใจสิทธิ - ฟงความคิดเห็นของผูอื่น (ไมยอมรับผิด

ของตนเองและผูอื่นดวย ไมเคารพกฎเกณฑ

การปฏิบัติตอผูอื่น เอาเปรียบคนอื่น

เชนเดียวกับที่อยากใหผูอื่น เอาเปรียบสวนรวม)

ปฏิบัติตอตนเอง

- เพื่อใหนักเรียนเขาใจ

ความสําคัญของการปฏิบัติ

ตามกฏกติกาและรับฟง

ความคิดเห็นจากผูอื่น

การกระทําอยาง - เพื่อใหนักเรียนเขาใจ - รูจักหนาที่ตนเองและ - ดี (มีพฤติกรรมที่พึงรับผิดชอบ ความหมายของบทบาท ครอบครัว ปรารถนาอยาง(Responsibility และหนาที่ของบุคคลตาง ๆ - เคารพและปฏิบัติตามกฏ สมํ่าเสมอ)and ในครอบครัว กติกา - ควรปรับปรุงAccountability) - เพื่อใหนักเรียนเขาใจ - กลายอมรับผิดรูจักขอโทษ (ไมรับผิดชอบตอ

ความสําคัญของหนาที่และ เมื่อทําผิด หนาที่ ไมรับผิดชอบ

ปฏิบัติหนาที่ในฐานะเปน ตอสวนรวม ไมยอม

สมาชิกที่ดีของครอบครัว รับผิด)

- เพื่อใหนักเรียนเคารพกฏ

กติกาและทําตามขอตกลง

ของครอบครัว

30

สาระ จุดประสงคการเรียนรู พฤติกรรมที่พึงปราถนา ระดับคุณภาพ

- เพื่อใหนักเรียนรูจักขอโทษเมื่อทําผิดตองยอมรับผิด

การเปนอยูอยาง - เพื่อใหนักเรียนรูจักควบคุม - อดทนอดกล้ันตอความ - ดี (มีพฤติกรรมที่พึงพอเพียง ตนเองอดทนอดกลั้น อยากได ปรารถนาอยาง(Suffi ciency ตอความอยากได - รูประหยัดขาวของ อดออม สม่ําเสมอ)and - เพื่อใหนักเรียนรูจักคุณคา เงินทอง ไมสุรุยสุราย - ควรปรับปรุง (อยากไดModeration) ของสิ่งของเคร่ืองใช โลภมาก สุรุยสุราย

ไมรูจักคุณคาส่ิงของ)

o สื่อการเรียนการสอนประกอบหลักสูตร 1. เพลง กระแตตื่นเชา ระบําไมกวาด และหมาปากับลูกแกะ อนุเคราะหโดย นายวีรศักดิ์ ขุขันธิน และวงสองวัย 2. ความคิดสรางสรรคอื่น ๆ โดย ครูมัย (ณภัทร ชัยสุบรรณกนก)

ขอขอบคุณ