Poznajemy losy bohaterów "Antygony " Sofoklesa.
description
Transcript of Poznajemy losy bohaterów "Antygony " Sofoklesa.
Poznajemy losy
bohaterów „Antygony” Sofoklesa
Sofokles Grecki poeta tragik, należący do twórców tragedii złotego wieku.
Urodził się w podateńskiej wsi Kolonos około roku 496 p.n.e.(umarł w 406 r. p.n.e.)
Pochodził z zamożnego mieszczaństwa. Był starannie wykształcony.
W młodości zdobył sobie sławę jako aktor.
Antygona Należy do
najwcześniejszych spośród siedmiu ocalałych tragedii Sofoklesa
Powstała najprawdopodobniej w latach 442 - 440 p.n.e.
Tematyka sięga do mitu o dziejach rodu Labdakidów
Bohaterowie tragedii
Antygona – córka Edypa Ismena – jej siostra Chór tebańskich starców Kreon – król Teb Strażnik Hajmon – syn Kreona Tyrezjasz – wróżbita Posłaniec Eurydyka – żona Kreona
Dzieje Edypa
Według mitologii greckiej, był synem
Lajosa i Jokasty. Wyrocznia oznajmiła Lajosowi, że zostanie zamordowany przez swojego syna, który
później poślubi własną matkę.
Wiadomość spowodowała, że Lajos nakazał
swojemu służącemu, aby zostawił go w górach. Na nieszczęście Lajosa, służący miał zbyt dobre serce, dlatego przekazał
EDYPA pasterzom, którzy zanieśli go do bezdzietnego króla
Polibosa.
Po kilkunastu latach Edyp udał się do wyroczni delfickiej, która powiedziała mu taką samą przepowiednię, jak Lajosowi.
Przerażony udał się w odległą krainę, aby nie dopuścić do owej tragedii.
W górach spotkał starca, który nie chciał mu ustąpić na drodze, przez co doszło bójki, w której zginął mężczyzna, który był prawdziwym ojcem Edypa, Lajosem.
Edyp dotarł do Teb, którymi
rządził Kreon, a w mieście
grasował okrutny potwór Sfinks.
Dzięki swojej wiedzy
rozwiązał zagadkę, którą zadał mu Sfinks,
przez co został
wybrany na króla Teb.
Edyp otrzymał w nagrodę
również rękę Jokasty, z którą
miał dwóch synów
(Polinejkesa i Eteoklesa), a
także dwie córki
(Antygonę i Ismenę).
W mieście dochodziło do coraz większych
nieszczęść, co sprawiło przybycie
wróżbity, od którego dowiedział się, iż jest to kara za
ojcobójstwo i
kazirodztwo.
W rozpaczy oślepił się i udał się na wygnanie, natomiast Jokasta
popełniła samobójstwo
.
Do ostatnich dni Edypem opiekowała się córka Antygona
Jak myślisz?...
Co przesądziło o tragicznych losach Edypa?
Jak ludzie próbowali oszukać przeznaczenie?
Czym skończyły się te próby? Jaki dostrzegacie związek między
losami Edypa i jego dzieci? Jak sadzicie, czy losy dzieci Edypa
mogłyby się potoczyć inaczej? Uzasadnijcie swoje opinie.
Przedakcja tragediiHistoria rodu Antygony
Kadmos – założyciel rodu
Labkados
Lajos + Jokasta
Edyp zabija Lajosa i żeni się z Jokastą
Eteokles Polinejkes Antygona Ismena
Syn Edyp na dworze króla KoryntuPrzepowiednia wyroczni
Edyp poznaje prawdę o swoich rodzicach:
Jokasta zabija się, Edyp oślepia się. Władzę przejmują synowie Edypa. W wyniku sporu o władze Polinik
przegnany
przez brata opuszcza ojczyznę. Polinik wraca na czele wojsk i atakuje
Teby. W wyniku bratobójczego pojedynku
giną obaj bracia. Władze w Tebach przejmuje Kreon –
brat Jokasty
Czas i miejsce akcji
Czasy mityczne, akcja rozgrywa w ciągu
jednego dnia, przed pałacem królewskim
w Tebach
Prologos Antygona, przed
świtem, spotyka się ze swoją młodszą siostrą Ismeną i
informuje ją o rozkazie, który wydał
władca. Kreon zakazał grzebania zwłok ich brata
Polinejkesa.
Eteokles i Polinejkes polegli w bratobójczej walce o władzę,
przy czym tego drugiego uznano za zdrajcę, bo z
obcym wojskiem ośmielił się najechać na Teby.
Antygona namawia siostrę do pomocy w pochówku, ale Ismena
boi się złamać
zakaz króla.
Parodos
Chór tebańskich Starców pieśnią wychwala czyny Eteoklesa, a gani postawę Polinika – najeźdźcy i zdrajcy. Przywołuje postać bogini zwycięstwa - Nike, która „wspomogła” Tebańczyków w walce i przyczyniła się do jego triumfu.
Epejsodion I
Kreon spotyka się z Radą Starców. Mówi o konieczności utrzymania przez niego władzy oraz uzasadnia swoją decyzję o pozostawieniu ciała Polinejkesa na pastwę dzikich zwierząt i ptaków.
W chwilę później zjawia się Strażnik i przekazuje złe nowiny o złamaniu rozkazu.
Stasimon I
Pochwalna pieśń Chóru na cześć człowieka – jako istoty rozumnej i
wszechwładnej, ale niezdolnej pokonać
śmierci.
Epejsodion IIPrzed Kreonem
pojawia się pojmana przez
strażnika Antygona,
przyznaje się do złamania
prawa.
Król decyduje się „przesłuchać” również jej siostrę Ismenę. Ismena broni Antygony i pragnie wziąć część jej winy na siebie, ale ani Kreon, ani sama Antygona nie godzą się na to.
Stasimon II Pieśń Chóru
dotycząca nieszczęść nękających
ród Labdakidów.
Epejsodion III
Spotkanie Hajmona z Kreonem. Syn staje w obronie
narzeczonej, przypomina ojcu o
zasadach demokracji ateńskiej i
przytacza opinię ludu w sprawie
Antygony.
Kreon jest nieprzebłagany
- decyduje o uwięzieniu
dziewczyny w grocie i
skazaniu ją na powolną
agonię.
Stasimon III
Chór wykonuje hymn na cześć
miłości – wszechpotężne
go uczucia, przed którym
trudno się obronić.
Antygona podąża do miejsca, gdzie ma umrzeć. Rozpacza z powodu skróconego ziemskiego życia,
Epejsodion IV
samotności oraz niemożności realizacji osobistych planów, marzeń – bycia żoną i matką.
Godnie przyjmuje
wydany na nią wyrok i gotowa jest wypełnić
„przeznaczenie”.
Stasimon IVChór pieśnią przypomina inne
mityczne postacie, które spotkał los podobny do
Antygony.
Epejsodion VPrzed obliczem władcy pojawia się niewidomy wróżbita – Tyrezjasz, który przepowiada przyszłe tragiczne wydarzenia.Oznajmia, że rozkaz
Kreona nie jest miły bogom. Władca
zaczyna się bać i decyduje o zmianie
wyroku.
Stasimon V
Chór pieśnią przywołuje boga Dionizosa i zwraca się do niego z
modlitwą o pomoc.
Eksodos
Przybywa Posłaniec i przekazuje złe nowiny: Antygona i Hajmon nie żyją. Obydwoje popełnili samobójstwo. Słysząc to Eurydyka, wycofuje się do królewskich komnat i tam również odbiera sobie życie.
Kreon rozpacza po staracie
najbliższych i obciąża się winą za tragiczny splot
wydarzeń. Pojmuje, że „zgrzeszył”
pychą.