POSTĘPOWANIE KARNE - pdf.helion.pl · Prawo karne w pigułce ... a po przeczytaniu tych setek...
-
Upload
nguyendiep -
Category
Documents
-
view
306 -
download
0
Transcript of POSTĘPOWANIE KARNE - pdf.helion.pl · Prawo karne w pigułce ... a po przeczytaniu tych setek...
w pigułce
Na egzamin!
POSTĘPOWANIE KARNE
Wydawnictwo C.H. Beck
szybkozwięźlei na temat
POSTĘPOWANIE KARNEw pigułce
www.ksiegarnia.beck.pl
Polecamy inne nasze publikacje:
J. Ablewicz, A. Gacka-Asiewicz
TERMINY USTAWOWE CYWILNE i KARNE
Terminy Becka
P.W. Mierzejewski
KOMPENDIUM POSTĘPOWANIA KARNEGO, wyd. 2
Skrypty Becka
J. Grajewski, S. Steinborn
PRZEBIEG PROCESU KARNEGO, wyd. 5
Podręczniki Prawnicze
Inne w tej serii:
Prawo pracy i ubezpieczeń społecznych w pigułce
Prawo cywilne w pigułce
Postępowanie cywilne w pigułce
Prawo karne w pigułce
Prawo i postępowanie administracyjne w pigułce
WYDAWNICTWO C. H. BECKWARSZAWA 2013
POSTĘPOWANIE KARNE
w pigułce
© Wydawnictwo C. H. Beck 2013
Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o.ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa
Skład i łamanie: IDENTIADruk i oprawa: Perfekt S.A., Warszawa
ISBN 978-83-255-4850-6 ISBN e-book 978-83-255-4851-3
W opracowaniu uwzględniono stan prawny do Dz.U. z 2013 r. poz. 440Aktualizacje dostępne na www.testy-prawnicze.pl
Redaktor prowadzący: Aneta Gacka-Asiewicz
Spis treści
Wstęp ............................................................................................................................................. XI
Wykaz skrótów ......................................................................................................................... XIII
DZIAŁ PIERWSZY. POSTĘPOWANIE KARNE ................................................................. 1
Rozdział I. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 3Część I. Uwagi wprowadzające .................................................................................... 3Część II. Zasady postępowania karnego .................................................................. 9
Rozdział II. Sąd .......................................................................................................................... 12Część I. Właściwość i skład sądu .................................................................................. 12Część II. Wyłączenie sędziego ....................................................................................... 15
Rozdział III. Strony, obrońcy, pełnomocnicy .............................................................. 18Część I. Oskarżyciel publiczny ...................................................................................... 18Część II. Pokrzywdzony ................................................................................................... 19Część III. Oskarżyciel posiłkowy ................................................................................... 21Część IV. Oskarżyciel prywatny .................................................................................... 23Część V. Powód cywilny .................................................................................................. 24Część VI. Oskarżony .......................................................................................................... 27Część VII. Obrońca ............................................................................................................ 32Część VIII. Pełnomocnik .................................................................................................. 33Część IX. Przedstawiciel społeczny ............................................................................. 34
Rozdział IV. Czynności procesowe .................................................................................. 36Część I. Orzeczenia, zarządzenia i polecenia ........................................................... 36Część II. Narada i głosowanie ....................................................................................... 41Część III. Porządek czynności procesowych ............................................................ 43Część IV. Terminy ............................................................................................................... 45Część V. Doręczenia .......................................................................................................... 49Część VI. Protokoły ........................................................................................................... 52
VI Spis treści
Rozdział V. Dowody ................................................................................................................ 57Część I. Uwagi wprowadzające .................................................................................... 57Część II. Przesłuchanie .................................................................................................... 62Część III. Wyjaśnienia oskarżonego ............................................................................ 63Część IV. Świadkowie i pokrzywdzony ...................................................................... 64Część V. Świadek koronny .............................................................................................. 69Część VI. Biegli, tłumacze, specjaliści ......................................................................... 72Część VII. Oględziny, otwarcie zwłok i eksperyment procesowy .................... 75Część VIII. Wywiad środowiskowy i badanie oskarżonego ................................ 77Część IX. Zatrzymanie rzeczy i przeszukanie .......................................................... 79Część X. Kontrola i utrwalanie rozmów .................................................................... 85
Rozdział VI. Środki przymusu ............................................................................................ 89Część I. Podział środków przymusu ........................................................................... 89Część II. Zatrzymanie ....................................................................................................... 89Część III. Środki zapobiegawcze – uwagi ogólne .................................................. 92Część IV. Tymczasowe aresztowanie .......................................................................... 93Część V. Poręczenie majątkowe ................................................................................... 99Część VI. Dozór Policji ...................................................................................................... 101Część VII. Zawieszenie w czynnościach lub wykonywaniu zawodu ............... 102Część VIII. Nakaz opuszczenia lokalu mieszkalnego ............................................ 103Część IX. Zakaz opuszczania kraju .............................................................................. 104Część X. Poszukiwanie oskarżonego i list gończy ................................................. 104Część XI. List żelazny ........................................................................................................ 105Część XII. Kary porządkowe .......................................................................................... 107Część XIII. Zabezpieczenie majątkowe ...................................................................... 109
Rozdział VII. Postępowanie przygotowawcze ........................................................... 111Część I. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 111Część II. Wszczęcie śledztwa ......................................................................................... 114Część III. Przebieg śledztwa ........................................................................................... 118Część IV. Zamknięcie śledztwa ..................................................................................... 123Część V. Dochodzenie ..................................................................................................... 125Część VI. Zakończenie i umorzenie postępowania przygotowawczego ...... 131Część VII. Nadzór prokuratora nad postępowaniem przygotowawczym .... 133Część VIII. Czynności sądowe w postępowaniu przygotowawczym ............. 134Część IX. Akt oskarżenia ................................................................................................. 137
Rozdział VIII. Postępowanie przed sądem I instancji ............................................. 141Część I. Wstępna kontrola oskarżenia ....................................................................... 141Część II. Jawność rozprawy głównej .......................................................................... 146
VII
Część III. Rozprawa główna – przepisy ogólne ...................................................... 148Część IV. Rozpoczęcie rozprawy głównej ................................................................. 151Część V. Przewód sądowy .............................................................................................. 151Część VI. Wyrokowanie ................................................................................................... 157
Rozdział IX. Postępowanie odwoławcze ...................................................................... 162Część I. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 162Część II. Apelacja ............................................................................................................... 168Część III. Zażalenie ............................................................................................................ 172
Rozdział X. Postępowania szczególne ........................................................................... 175Część I. Postępowanie uproszczone .......................................................................... 175Część II. Postępowanie w sprawach z oskarżenia prywatnego ........................ 177Część III. Postępowanie nakazowe ............................................................................. 179
Rozdział XI. Postępowanie przyspieszone .................................................................. 182Część I. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 182Część II. Wniosek o rozpoznanie i zagadnienia szczegółowe ........................... 183
Rozdział XII. Nadzwyczajne środki zaskarżenia ....................................................... 186Część I. Kasacja .................................................................................................................. 186Część II. Wznowienie postępowania .......................................................................... 191
Rozdział XIII. Postępowanie po uprawomocnieniu się orzeczenia ................. 196Część I. Podjęcie postępowania warunkowo umorzonego .............................. 196Część II. Odszkodowanie ................................................................................................ 196Część III. Ułaskawienie .................................................................................................... 200Część IV. Wyrok łączny ..................................................................................................... 202
Rozdział XIV. Postępowanie karne w sprawach międzynarodowych ............ 205Część I. Ekstradycja – uwagi ogólne ........................................................................... 205Część II. Ekstradycja czynna .......................................................................................... 206Część III. Ekstradycja bierna .......................................................................................... 208Część IV. Europejski nakaz aresztowania – zagadnienia ogólne ..................... 210Część V. Wystąpienie do państwa członkowskiego UE o przekazanie
osoby ściganej na podstawie ENA ........................................................................ 212Część VI. Wystąpienie państwa członkowskiego UE o przekazanie osoby
ściganej na podstawie ENA ..................................................................................... 215Część VII. Przejęcie i przekazanie ścigania karnego ............................................. 221Część VIII. Wydanie oraz przewóz osób ściganych albo skazanych ................ 223Część IX. Przejęcie i przekazanie orzeczeń do wykonania ................................. 225Część X. Współpraca z Międzynarodowym Trybunałem Karnym ................... 228
Spis treści
VIII Spis treści
Rozdział XV. Koszty procesu .............................................................................................. 230Część I. Przepisy ogólne ................................................................................................. 230Część II. Zwolnienie od kosztów sądowych ............................................................ 232Część III. Zasądzenie kosztów procesu ...................................................................... 232Część IV. Koszty związane z powództwem cywilnym i zasądzeniem
odszkodowania z urzędu ......................................................................................... 234
DZIAŁ DRUGI. POSTĘPOWANIE W SPRAWACH O WYKROCZENIA .................... 235
Rozdział I. Zasady ogólne .................................................................................................... 237Część I. Przesłanki negatywne ..................................................................................... 237Część II. Rodzaje postępowań ...................................................................................... 238
Rozdział II. Właściwość i skład sądu oraz rozstrzygnięcia sądu ........................ 239Część I. Właściwość sądu ................................................................................................ 239Część II. Skład sądu ........................................................................................................... 240Część III. Rozstrzygnięcia sądu ..................................................................................... 241
Rozdział III. Oskarżyciel publiczny, obrońca, obwiniony i pokrzywdzony ..... 242Część I. Oskarżyciel publiczny ...................................................................................... 242Część II. Obwiniony i jego obrońca ............................................................................ 242Część III. Pokrzywdzony .................................................................................................. 243
Rozdział IV. Postępowanie zwyczajne, nakazowe, przyspieszone i mandatowe .............................................................................................................................. 244
Część I. Rozprawa .............................................................................................................. 244Część II. Postępowanie nakazowe .............................................................................. 245Część III. Postępowanie przyspieszone ..................................................................... 246Część IV. Postępowanie mandatowe ......................................................................... 247
Rozdział V. Nadzwyczajne środki zaskarżenia .......................................................... 251Część I. Kasacja .................................................................................................................. 251Część II. Wznowienie postępowania .......................................................................... 252
DZIAŁ TRZECI. POSTĘPOWANIE W SPRAWACH O PRZESTĘPSTWA I WYKROCZENIA SKARBOWE ............................................................................................. 253
Rozdział I. Uwagi ogólne ..................................................................................................... 255Część I. Przepisy wprowadzające ................................................................................ 255Część II. Właściwość sądu i organów postępowania przygotowawczego ...... 257
IX
Rozdział II. Strony i ich przedstawiciele procesowi ................................................ 259Część I. Strony postępowania ....................................................................................... 259Część II. Oskarżyciel publiczny ..................................................................................... 259Część III. Obrońca i pełnomocnik ................................................................................ 260
Rozdział III. Pociągnięcie do odpowiedzialności za zgodą sprawcy .............. 261Część I. Postępowanie mandatowe ............................................................................ 261Część II. Zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności ....... 264
Rozdział IV. Postępowanie przygotowawcze i przed sądem .............................. 267Część I. Postępowanie przygotowawcze .................................................................. 267Część II. Postępowanie przed sądem I instancji ..................................................... 270Część III. Postępowanie odwoławcze i nadzwyczajne środki zaskarżenia ...... 272
Rozdział V. Postępowanie nakazowe i w stosunku do nieobecnych .............. 274Część I. Postępowanie nakazowe ................................................................................ 274Część II. Postępowanie w stosunku do nieobecnych .......................................... 275
Spis treści
Wstęp
Zapewne czujesz presję przed zbliżającym się egzaminem i zastanawiasz się jak przebrnąć przez setki stron tekstu tak, aby wiadomości zostały w Twojej głowie. Koniecznie są notatki, zakreślacze itp., których zadaniem jest pomóc Ci w uporządkowaniu wiedzy. Co jednak jeśli czasu jest coraz mniej, a po przeczytaniu tych setek stron nie starczyło go już na notatki i rysowanie tabel? Rozwiązanie stanowi właśnie ta publikacja. To kompak-towe opracowanie wszystkich najważniejszych zagadnień, których znajo-mość pomoże w zdaniu egzaminu. Przedstawiamy Ci idealne narzędzie zarówno do nauki, jak i do powtórki przed egzaminem. Dzięki zwięzłe-mu ujęciu tematu, tabelom, wykresom i wyróżnieniom szybko przyswoisz i powtórzysz wiedzę, a podejście do egzaminu stanie się mniej stresującym przeżyciem.
Korzystaj także z testów, do których odeśle Cię QR Code z okładki.
Powodzenia! Redakcja
Wykaz skrótów
1. Akty prawne
KK ............................ ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.)
KKS .......................... ustawa z 10.9.1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 186)
KKW ........................ ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 90, poz. 557 ze zm.)
Konstytucja RP ....... Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.4.1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze zm. i sprost.)
KP ............................. ustawa 26.6.1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.)
KPC .......................... ustawa z 17.11.1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. Nr 43, poz. 296 ze zm.)
KPK .......................... ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.)
KPW ........................ ustawa z 24.8.2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 395)
KRO ......................... ustawa z 25.2.1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788 ze zm.)
KW ........................... ustawa z 20.5.1971 r. – Kodeks wykroczeń (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 46, poz. 275 ze zm.)
NarkU ...................... ustawa z 29.7.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 124 ze zm.)
NielU ....................... ustawa z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nielet-nich (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 33, poz. 178 ze zm.)
RPrU ........................ ustawa z 6.7.1982 r. o radcach prawnych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 10, poz. 65 ze zm.)
ŚwKoronU ............... ustawa z 25.6.1997 r. o świadku koronnym (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 36, poz. 232 ze zm.)
2. Inne skróty
Dz.U. ........................ Dziennik UstawENA ......................... Europejski Nakaz Aresztowania post. .......................... postanowienieSN ............................. Sąd Najwyższy
XIV Wykaz skrótów
t.j. .............................. tekst jednolityTK ............................ Trybunał Konstytucyjnyuchw. ........................ uchwałaUE ............................ Unia Europejska wyr. ........................... wyrokzob. ........................... zobacz
DZIAŁ PIERWSZY. POSTĘPOWANIE KARNE
Rozdział I. Uwagi ogólne
Część I. Uwagi wprowadzające
1. Sądowe postępowanie karne. Postępowanie karne w sprawach należących do właściwości sądów toczy się według przepisów KPK (art. 1 KPK).
2. Cele postępowania karnego. Postępowanie karne uregulowane przepisami KPK ma na celu, aby:•sprawca przestępstwa został wykryty i pociągnięty do odpowiedzial-
ności karnej, a osoba niewinna nie poniosła tej odpowiedzialności,•przez trafne zastosowanie środków przewidzianych w prawie karnym
oraz ujawnienie okoliczności sprzyjających popełnieniu przestępstwa osiągnięte zostały zadania postępowania karnego nie tylko w zwalcza-niu przestępstw, lecz również w zapobieganiu im oraz w umacnianiu poszanowania prawa i zasad współżycia społecznego,
•uwzględnione zostały prawnie chronione interesy pokrzywdzonego,•rozstrzygnięcie sprawy nastąpiło w rozsądnym terminie.
Podstawę wszelkich rozstrzygnięć powinny stanowić prawdziwe ustalenia faktyczne.
3. Udział czynnika społecznego w postępowaniu. Postępowanie karne w granicach określonych w ustawie odbywa się z udziałem czynnika społecznego (art. 3 KPK).
4. Bezstronność organów prowadzących postępowanie. Organy prowadzące postępowanie karne są obowiązane badać oraz uwzględniać okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 KPK).
4 Rozdział I. Uwagi ogólne
5. Domniemanie niewinności oskarżonego. Jedną z podstawo-wych zasad postępowania karnego jest zasada domniemania niewin-ności oskarżonego, wyrażona w art. 5 KPK. Zgodnie z tym przepisem oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki wina jego nie zostanie udowodniona i stwierdzona prawomocnym wyrokiem. Wątpliwości, których nie da się usunąć, rozstrzyga się na korzyść oskarżonego.
6. Prawo do obrony. Oskarżony (tj. osoba, wobec której wydano po-stanowienie o przedstawieniu zarzutów lub osoba, wobec której skie-rowano do sądu akt oskarżenia) ma prawo do obrony, które obejmuje prawo do korzystania z pomocy obrońcy. O tym uprawnieniu należy oskarżonego pouczyć.
7. Zasada swobodnej oceny dowodów. Zasada swobodnej oceny dowodów wyrażona została w art. 7 KPK. Polega ona na tym, że orga-ny postępowania kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów, ocenianych swobodnie z uwzględnie-niem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.
8. Niezależność sądu. Sąd karny jest niezależny w swoich rozstrzy-gnięciach. Rozstrzyga on samodzielnie zagadnienia faktyczne i prawne oraz nie jest związany rozstrzygnięciem innego sądu lub organu. Jed-nak prawomocne rozstrzygnięcia sądu kształtujące prawo lub stosunek prawny są wiążące.
9. Zasada oficjalności. Zgodnie z zasadą oficjalności, jeżeli ustawa nie wymaga w danej sprawie wniosku określonej osoby, instytucji lub orga-nu albo zezwolenia władzy, organy procesowe prowadzą postępowanie i dokonują czynności z urzędu (art. 9 § 1 KPK).
Strony i inne osoby bezpośrednio zainteresowane mogą składać wnioski o dokonanie również tych czynności, które organ może lub ma obowiązek podejmować z urzędu.
10. Zasada legalizmu. Zasada legalizmu wyrażona została w art. 10 § 1 KPK. W myśl tego przepisu organ powołany do ścigania przestępstw
5
jest obowiązany do wszczęcia i przeprowadzenia postępowania przygotowawczego. Natomiast oskarżyciel publiczny ma także obowiązek wnieść i popierać oskarżenie o czyn ścigany z urzędu.
Z wyjątkiem wypadków określonych w ustawie lub w prawie międzyna-rodowym nikt nie może być zwolniony od odpowiedzialności za popeł-nione przestępstwo.
11. Umorzenie postępowania z powodu niecelowości orze-czenia. W sprawie o występek zagrożony karą pozbawienia wolności do lat 5 postępowanie może zostać umorzone, jeżeli orzeczenie wobec oskarżonego kary byłoby oczywiście niecelowe ze względu na rodzaj i wysokość kary prawomocnie orzeczonej za inne przestępstwo, a interes pokrzywdzonego nie sprzeciwia się temu (art. 11 § 1 KPK).
Natomiast w przypadku gdy kara za inne przestępstwo nie została prawomocnie orzeczona, postępowanie można zawiesić. Zawieszone postępowanie powinno zostać:•umorzone albo•podjęte
przed upływem 3 miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia w spra-wie o inne przestępstwo.
Jeżeli prawomocny wyrok, z powodu którego postępowanie zostało umorzone, został uchylony lub jego treść uległa istotnej zmianie, moż-liwe jest wznowienie umorzonego postępowania.
12. Ściganie na wniosek. W sprawach o przestępstwa ścigane na wniosek postępowanie z chwilą złożenia wniosku toczy się z urzędu. Organ ścigania poucza osobę uprawnioną do złożenia wniosku o przy-sługującym jej uprawnieniu (art. 12 § 1 KPK).
13. Zasada skargowości. Wszczęcie postępowania sądowego nastę-puje na żądanie:•uprawnionego,•oskarżyciela lub• innego uprawnionego podmiotu.
Odstąpienie oskarżyciela publicznego od wniesionego oskarżenia nie jest wiążące dla sądu.
Część I. Uwagi wprowadzające