PORADNIK DLA RODZICÓW · 2020. 8. 31. · 3. Baw się z dzieckiem jak najwięcej i przytulaj jak...
Transcript of PORADNIK DLA RODZICÓW · 2020. 8. 31. · 3. Baw się z dzieckiem jak najwięcej i przytulaj jak...
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
1
PORADNIK DLA RODZICÓW Obecna sytuacja, w której wszyscy się znaleźliśmy, jest
ogromnym wyzwaniem szczególnie dla rodziców!
Jak radzić sobie z trudnymi pytaniami dzieci?
Jak pomóc im rozładować napięcie związane m.in. z izolacją od rówieśników, brakiem swobody?
Jak przetrwać kryzys psychologiczny, którego doświadczają nasze dzieci?
Na te i inne pytania związane z rodzicielstwem (nie tylko w czasach pandemii) postaramy się
Państwu odpowiedzieć poprzez:
„Kącik porad dla rodzica – co zrobić żeby dziecko było szczęśliwe ”.
Będziemy publikowali dla Państwa praktyczne
porady, m.in. jak postępować z dziećmi,
obserwować ich zachowania, adekwatnie reagować
na ich potrzeby. Zaproponujemy Państwu
przeczytanie wartościowych artykułów pisanych
przez specjalistów, sięgnięcie do istotnych
publikacji, czy materiałów filmowych, które pomogą
Państwu lepiej zrozumieć Wasze pociechy. Ponadto
podpowiemy Państwu jak zadbać o cały system
rodzinny, jak pomagać sobie wzajemnie w sytuacji
kryzysu.
Zachęcamy także Państwa do nadsyłania do nas
drogą mailową nurtujących Państwa pytań związanych z rodzicielstwem, czy też do dzielenia się
swoimi doświadczeniami, które mogą okazać się bardzo cenne dla innych rodziców.
Pamiętajcie Państwo, nikt nie jest rodzicem idealnym, ale starajmy się aby być wystarczająco
dobrymi rodzicami dla naszych dzieci
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
2
2. Potrzeba bezpieczeństwa – jak zapewnić dziecku poczucie bezpieczeństwa?
Najważniejsze dla poczucia bezpieczeństwa jest
nawiązanie więzi z najbliższymi, które sprawi, iż
dziecko będzie się czuło dobrze i pewnie. Pierwsze
związki emocjonalne powstają dzięki kontaktowi
fizycznemu: dotyk to najlepiej rozwinięty zmysł u
noworodka. Niemowlę nie rozumie słów, nawet tych
zapewniających go o miłości, docenia natomiast
głaskanie i tulenie, które buduje jego poczucie
bezpieczeństwa poprzez pozytywne skojarzenie z
okresem płodowym, gdzie zawsze było ciepło i
wygodnie…
Stały rytm dnia sprawia, że dziecko czuje się
bezpiecznie… Aby dziecko czuło się bezpiecznie,
warto jak najwcześniej uporządkować jego życie, wprowadzając stały porządek dnia. Wtedy zacznie
przyzwyczajać się do stałych czynności, nauczy się przewidywać ich kolejność i nie będzie czuło
zagrożenia. Rutyna i rytuały, czyli określone związane z zabawą czy pielęgnacją i opieką stwarzają
dziecku poczucie stabilizacji. Rytuałami są nie tylko czynności, ale i przedmioty, które z biegiem
czasu odgrywają w życiu dziecka coraz większą rolę. Ukochany miś może pomóc zasnąć, zaś jego
brak – spowodować niemałą katastrofę… Warto też pamiętać o tym, że są sytuacje, które mogą
zachwiać poczuciem bezpieczeństwa u dziecka. Tak jest w przypadku powrotu mamy do pracy,
pojawienia się rodzeństwa. Wyprzedzając nadchodzące zmiany warto przeprowadzić je
wieloetapowo, aby nie stały się prawdziwymi domowymi rewolucjami…
Dla poczucia bezpieczeństwa dziecka istotny jest stały kontakt z rodzicem… Jego
dostępność, obecność i zaspakajanie potrzeb.
Paradoksalnie rzecz ujmując, całkowita wolność nie daje poczucia bezpieczeństwa…
Dotyczy to zwłaszcza dzieci, które aby się czuć bezpiecznie, muszą mieć stawiane granice
pokazujące im, jakie zachowania są dopuszczalne, a jakie są społecznie nieakceptowane. Zasady
powinny dotyczyć zarówno spraw fundamentalnych , np. zasad bezpieczeństwa, jak i drobniejszych
pory snu, zachowania przy stole. Muszą być jasne i niezmienne, bo tylko wtedy będą dla dziecka
kierunkowskazem i wytyczną postępowania. Brak reguł oznacza przejęcie kontroli przez dziecko, i
choć to je cieszy(chociaż przez pewien czas), może być dla niego zbyt dużym wyzwaniem
rozwojowym. Stawianie granic wymaga konsekwencji. Dziecko, które widzi, jak rodzic raz na coś
pozwala, innym razem nie, czuje się zagubione. Traci zaufanie do swoich opiekunów, którzy
zamiast dawać poczucie bezpieczeństwa, odbierają mu je…
Źródło obrazów: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a>
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
3
W ostatnim czasie, w rozmowach
z Państwem, szczególnie, z tymi osobami, które od
niedawna podejmują wyzwania rodzicielskie
słyszymy jak ważna w tym czasie wybrzmiewa
potrzeba powrotu do normalności. Gdy
tymczasem rozważania dnia codziennego, które
Państwo toczycie miedzy sobą, dotyczą tego, w jaki
sposób uczynić z nieprzewidywalnego -
przewidywalne i nie zwariować w kliku metrach
kwadratowych azylu domowego. Niestety, azyl,
który należy w obecnym czasie traktować
dosłownie, może nam się kojarzyć negatywnie, gdyż możemy to łączyć z przymusową izolacją,
która ogranicza naszą wolność.
W odpowiedzi na powyższe trudności, za zasadne uważamy, aby jeszcze wspomnieć o poczuciu
bezpieczeństwa, które możemy budować poprzez wyznaczanie krótkoterminowych celów.
W kontekście budowania poczucia bezpieczeństwa dziecka, niezwykle istotne jest, aby wyznaczać,
komunikować i konsekwentnie realizować w opiece nad nim krótkoterminowe cele (np. dotyczące
przeczytania bajki, zrobienia obiadu czy wspólnej zabawy), co powinno pozwolić mu na
doświadczenie przewidywalności z Państwa strony, budowania świadomości tego, że jesteście
osobami stabilnymi, nie składającymi obietnic bez pokrycia, a co za tym idzie wiarygodnymi
i pewnymi. W konsekwencji powinno to umożliwić dziecku zbudowanie, na bazie powyższego
doświadczenia, stałości i zaufania, a także wzajemnego (bezpiecznego) przywiązania.
W rozmowach z dziećmi należy unikać ogólników i niedookreślenia. W planowaniu działań nie
wybiegać nadmiernie do przodu. Ważne jest również, aby to dorośli stanowili dla małoletnich
oparcie i porządkowali obraz świata. Jasny przekaz – to dorośli sprawują kontrolę nad życiem
rodzinnym.
W codziennym rozgardiaszu domowym niezwykle istotne jest, abyście Państwo pamiętali
o zabezpieczeniu przestrzeni i czasu dla siebie osobiście oraz jako pary, by móc zdystansować
się w trudnych momentach i obrać właściwy kierunek drogi, który pozwoli na obiektywną ocenę
sytuacji.
W tym celu jako użyteczną metodę proponujemy państwu wykorzystanie technik relaksacyjnych,
oprócz znanego Państwu rozwiązania typu (zwłaszcza w ostatnim czasie) wyjścia na spacer
z psem…
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
4
3. Praktyczne techniki pracy z dziećmi
Z myślą o tym, że czasami dom zaczyna
przypominać szkołę przetrwania…, przedstawiamy
Państwu kilka praktycznych technik, które być
może pozwolą przezwyciężyć trudności dnia
codziennego, bądź okażą się ku temu inspiracją,
np. w ustaleniu praw i zasad w domu, przy
jednoczesnym zrozumieniu i poszanowaniu
wszystkich członków rodziny. Te proste metody
i zabawy mogą okazać się lekarstwem na
pojawiające się napięcia, mogą pomóc
w osiągnięciu wzajemnej bliskości, jak również
okazać się pożądanym kierunkiem na drodze
prawidłowej socjalizacji dziecka.
Techniki rozładowania napięć u dzieci:
Zabawy, które rozładowują napięcie (zarówno pozytywne jak i negatywne) to nic innego jak
zabawy, które pozwalają się „wyżyć”. Do tego grona zaliczymy:
Bieganie, zabawa w berka, wyścigi, sprinty
Skakanie, konkurs „kto szybciej skacze”, skoki w dal, skoki w workach
Rozcieranie plasteliny na kartce (im twardsza plastelina tym lepiej)
Wałkowanie, gniecenie, rolowanie mas plastycznych (ciastolina, masa solna, plastelina)
Rzucanie papierowymi kulami, balonami; rzuty w dal lub do celu
Krzyczenie w papierowe długie tuby lub do poduszki
Uderzanie pięściami w poduszkę lub miękki koc
Darcie gazety, konkurs „kto szybciej wyrwie wszystkie strony”
Przeciąganie liny
Zabawa „Stado słoni”; każdy jest słoniem i tupie z całej siły w podłogę
Rysowanie na dużej kartce; konkurs „Kto szybciej zamaluje całą kartkę”
Pojedynek na dłonie, przepychanki kciuków
Dziki taniec, dziecko tańczy jak najszybciej w rytm piosenki
Ściskanie gniotków, piłek z kulkami i piachem w środku
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
5
Bardzo ważne jest, aby w zabawy
rozładowujące napięcie bawić się
systematycznie, kilka razy dziennie. Nawet
wtedy, kiedy dzień jest wyjątkowo relaksujący.
Chodzi o to, by układ nerwowy na bieżąco
pozbywał się nagromadzonego stresu i
napięcia. Dzięki temu zapobiegamy kumulacji
trudnych emocji.
Jak zachować się, kiedy dziecko wpada w histerię :
1. Postaraj się zachować cierpliwość, gdy dziecko wpada w histerię.
2. Dostosuj środowisko: jeżeli wiemy jakie bodźce powodują u dziecka rozdrażnienie, strach, to po
prostu starajmy się zminimalizować ich dopływ.
3. Stosuj krótkie, proste wskazówki – nie zagaduj dziecka, w chwili histerii i tak najprawdopodobniej nie
słyszy co do niego mówisz. Kieruj komunikaty typu: wstań, idziemy, usiądź. Rozmowa po wybuchu
może nastąpić dopiero wtedy gdy dziecko się już wyciszyło.
4. Staraj się odwrócić jego uwagę – nie dopuść aby otoczenie skupiało się na jego kryzysie. Włącz
ulubioną muzykę, daj ulubioną książeczkę, zaprowadź w miejsce, które jest dla dziecka najbardziej
komfortowe .
5. Myśl o tym co się wydarzyło przed wybuchem i staraj się odsunąć przyczynę. Jeżeli jest to trudne do
ustalenia notuj w zeszycie każdy wybuch z opisem co było przed , jaka była pora dnia, co dziecko
jadło, jak spędzało czas, czy wybuch nastąpił w obecności osób trzecich, jaki było samopoczucie
dziecka.
6. Zadbaj także o swój spokój, dziecko wyczuje twoje zdenerwowanie i spowoduje to tylko wzrost jego
niepokoju. Zachowaj spokój.
7. Znajdź sposób rozładowania agresji w bardziej produktywny sposób np.: zgniatanie plastikowych
butelek, targanie gazety lub kartonu i układanie w stosu do wyrzucenia, zgniatanie plasteliny,
skakanie, itp.
8. Stwórzcie swój własny kodeks złości / przykłady:
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
6
Mam prawo do złoszczenia się, wolno mi się złościć.
Gdy jestem zły:
– narysuję to, co lubię rysować,
– powiem bez użycia brzydkich słów, co mi przeszkadza,
– przerwę pracę na pięć minut,
– zacisnę mocno pięści,
– wyrwę z brudnopisu kartkę i mocno ją zgniotę,
– pójdę na dywan i mocno tupnę nogą,
– powiem głośno i bez przekleństw, że jest się złym i dlaczego,
– pójdę do swojego pokoju się wyciszyć,
– narysuję złość,
– płaczę,
– posłucham muzyki,
– pogniotę plastelinę lub zgniotka,
– krzyczę (w odosobnieniu),
– skaczę przez 2 minuty na podłodze lub materacu,
– obmyję twarz zimną wodą,
– zrobię złą minę,
– odejdę w kąt,
– porozmawiam z dorosłymi na osobności.
Gdy jestem zły, nie mogę:
– chodzić za mamą/tatą i wrzeszczeć,
– pluć,
– przeklinać,
– obrażać innych,
– bić siebie i innych,
– niszczyć rzeczy innych osób i wspólnych,
– rzucać przedmiotami,
–robić sobie i innym krzywdy (gryźć, drapać, uderzać, wyrywać włosów, ciągnąć po podłodze).
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
7
Na zakończenie kilka wskazówek :
1. Przypomnij kodeks złości i zasad oraz konsekwencji ustalonych w codziennym funkcjonowaniu.
2. Szukaj i poznawaj metody motywacyjne i chwal za drobnostki, pamiętaj, że jedna pochwała działa
lepiej niż 10 kar.
3. Baw się z dzieckiem jak najwięcej i przytulaj jak najczęściej, mów mu, że je kochasz. Nawet dziecko,
które nie lubi okazywania uczuć i wydaje się, że jest mało emocjonalne, to jednak potrzebuje miłości
i rodziców.
4. Jeżeli dziecko was bije mówcie mu, że to was boli, ale nie dawajcie kar za to, nie krzycz ale podnieś
głos; przestań się bawić, zrób smutną minę, pokaż mu, że ciebie to boli. Nie powtarzaj w kółko, ale
daj czas dziecku to zrozumieć. Na początku nie będzie rozumieć: „mamę bolało” tylko: „zrobiłem coś
i mama jest smutna”.
5. Korzystaj z pomocy bajek lub filmów – możesz też pokazywać w bajce lub w książeczce jakiejś:
zobacz chłopczyk/dziewczynka płacze bo boli go noga, …bo ktoś go nabił, … bo upadł.
6. Można też rysować takie sytuacje, żeby wyjaśnić dziecku emocje i uczucia innych.
7. Nie bij dziecka, bo dziecko myśli : „skoro ty możesz to i ja mogę”; biciem dziecka nie nauczysz go
życia, a tylko sprawisz mu ból fizyczny i psychiczny.
8. Warto powiedzieć „PRZEPRASZAM” zwłaszcza jak podniosłaś ton lub nakrzyczeliście na dziecko w
przypływie złości. Przyznaj się do błędu, pokaż, że każdy ma prawo zrobić coś źle.
9. Naucz dziecko posługiwania się słowami, by mogło wyrazić swoje uczucia. Kiedy zaczyna się napad
złego humoru, powiedz: „nie rozumiem, czego chcesz, kiedy tak płaczesz. Weź kilka głębokich
oddechów i po prostu mi powiedz”.
10. Gdy tylko to możliwe, zaangażuj dziecko w podejmowaniu decyzji, jeśli nie w kwestii „co robimy”, to
chociaż „jak robimy”. Np. dziecko nie decyduje, czy wziąć kąpiel, ale wybiera, czy będzie to kąpiel z
pianą i jakie zabawki ma ze sobą wziąć.
11. Zastosuj sztukę odwracania uwagi. Zrób zabawna minę, udawaj, że upadasz, tańcz w śmieszny
sposób – rób wszystko, by odwrócić uwagę pociechy od jej nieszczęścia.
12. Jeśli masz ze sobą lalkę lub kukiełkę, mów do dziecka głosem zabawki. Czasem dla pociechy
mówienie do „rówieśnika” i tłumaczenie mu, jak jest jej smutno, jest łatwiejsze i niesie ze sobą
większe pocieszenie niż rozmowa z rodzicem.
13. Nie wymierzaj kary za napad złego humoru. Próbuj uczyć dziecko mówić, by umiało wyrazić jaśniej
swoje potrzeby i emocje.
14. Ważne jest w trudnych sytuacjach zachowanie POCZUCIA HUMORU. W celu pozostania zdrowym
na umyśle i uniknięcia załamania nerwowego, musisz być w stanie dostrzegać zabawną stronę
niektórych zachowań.
Powodzenia
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
8
4. Sen i relaksacja.
Sen…jego rola jest ogromna
i wpływa na każdy aspekt
naszego zdrowia, naszego
codziennego funkcjonowania.
Bez wystarczającej ilości snu
jesteśmy przemęczeni, spada
nasza koncentracja
i wydajność pracy, słabnie
pamięć i kondycja fizyczna. Bez
snu gorzej wyglądamy, nie
czujemy się dobrze i dodatkowo spada nasza odporność. Sen wpływa na naszą psychikę, dzięki
niemu redukujemy stres i napięcie.
Pamiętajmy, że zdrowy sen to minimum 7 godzin na dobę! Wyspany organizm oznacza
sprawnie działający system odpornościowy i dobre samopoczucie, tym samym zmniejszamy ryzyko
poddanie się atakowi każdego przypadkowego wirusa. Dlatego tak ważne jest, by zadbać o dobry
sen!
W tym szczególnym czasie, w którym obecnie wszyscy funkcjonujemy zachęcamy
do zwrócenia uwagi w szczególności na
*HIGIENĘ SNU:
1. REDUKUJ CZAS SPĘDZANY W ŁÓŻKU
2. NIE PRÓBUJ ZASNĄĆ NA SIŁĘ
3. USUŃ ZEGAREK Z ZASIĘGU WZROKU W SYPIALNI
4. ZMĘCZ SIĘ FIZYCZNIE PÓŹNYM POPOŁUDNIEM
5. UNIKAJ KOFEINY, NIKOTYNY I ALKOHOLU
6. PROWADŹ REGULARNY TRYB ŻYCIA
7. ZJEDZ KOLACJĘ NA TRZY GODZINY PRZED SNEM I EW. LEKKĄ PRZEKĄSKĘ PÓŹNYM
WIECZOREM
8. UNIKAJ SILNEGO ŚWIATŁA WIECZOREM I CIEMNYCH POMIESZCZEŃ
W CZASIE DNIA
9. UNIKAJ DRZEMEK W CZASIE DNIA
10. UNIKAJ REGULARNEGO PRZYJMOWANIA LEKÓW NASENNYCH
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
9
*RELAKSACJĘ:
Przykładowe ćwiczenia relaksacyjne wpływające na jakość snu.
1. Powolny, głęboki, świadomy oddech
Bez względu na to, jaką technikę relaksacyjną wybierzesz, zawsze istotne jest kontrolowanie
oddechu. Prawidłowe oddychanie może przynieść ogromne korzyści dla Twojego ciała. Niezwykle
pomocne może okazać się opanowanie techniki oddychania przeponą.
Celem tego rodzaju oddychania jest dostarczenie większości powietrza do obszaru pod
płucami. W ten sposób będziesz przyjmować więcej tlenu, Twoje płuca będą miały dodatkowe
korzyści, a Ty pomożesz całemu ciału jeszcze bardziej odpocząć.
Weź głęboki oddech przez 4 sekundy, kierując całe powietrze w stronę brzucha.
Teraz wstrzymaj oddech przez 7 sekund.
Następnie głośno wydychaj powietrze ustami przez 8 sekund.
2. Wykreowane obrazy i muzyka
Jedną z najbardziej znanych technik na lepszy sen jest świadoma wizualizacja. Ta technika jest tak
samo przydatna do zrelaksowania się, jak i do leczenia bólu fizycznego. Dzieje się tak głównie
dlatego, że opiera się na idei, że umysł i ciało są ze sobą połączone. Ta silna więź jest czymś, co
możesz wykorzystać na swoją korzyść w codziennym życiu.
Przykład:
Usiądź na łóżku, wygodnie, spokojnie i w zrelaksowanej pozycji.
Możesz użyć dowolnej muzyki relaksacyjnej, którą lubisz: dźwięki otoczenia, spokojne melodie itp.
Teraz skoncentruj myśli na pewnym obrazie. Powinno to być spokojne otoczenie
z delikatnymi, otaczającymi i relaksującymi bodźcami. Może to być dom nad jeziorem, las
i wyspa, łąka o zachodzie słońca…
Wszystkie Twoje zmysły powinny być podatne na bodźce. Poczuj świeżość bryzy, zapach lasu,
szum liści drżących od wiatru, promienie słoneczne na skórze…
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
10
5. „Uważność i spokój żabki” – mindfulness
Serdecznie polecamy Państwu książkę Eline Snel „Uważność
i spokój żabki”. Metoda Eline Snel jest wprost inspirowana
metodą uważności (mindfulness), stworzoną i dopracowaną
przez Jona Kabat-Zinna. Opiera się na ćwiczeniach
oddechowych, które pomagają się stopniowo skupić na tu i teraz
i nabrać dystansu w stosunku do odczuwanego niepokoju
i krążących w głowie zmartwień. Ćwiczenia zawarte w książce
są dostosowane do potrzeb dzieci, mogą stanowić nieodzowną
pomoc w pracy nad wyciszeniem dzieci, ukojeniem ich od
nadmiaru bodźców.
W poniższych linkach znajdziecie Państwo bezpłatne ćwiczenia
zawarte w ww. książce, które mogą być zachętą do skorzystania
z tej metody:
https://www.youtube.com/watch?v=18SpO_lyH2Q
https://www.youtube.com/watch?v=jHJmt6vO4Ic
https://www.youtube.com/watch?v=JCsiv4o4_HI
https://www.youtube.com/watch?v=QdNWszYUpwE
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
11
6. Warto posłuchać
Serdecznie zachęcamy Państwa do sięgnięcia do
wykładów specjalistów z zakresu psychologii.
Wykładowcy z Uniwersytetu SWPS w przystępny sposób
przekazują wiedzę z zakresu m.in. rozwoju dziecka,
specyficznych potrzeb dzieci, ich trudnych doświadczeń;
radzą jak wzmacniać poczucie własnej wartości u dzieci,
a także pokazują - jak często My jako osoby dorosłe
powielamy schematy, które wynieśliśmy z domu
rodzinnego. Poniżej proponujemy Państwu kilka
wykładów, które podejmują wyżej wymienioną tematykę.
„Co warto wiedzieć kiedy wychowujemy (jeszcze) małe dziecko?” - dr Konrad Piotrowski https://www.youtube.com/watch?v=DtA8h7p-jmU
„Jak wzmacniać poczucie wartości u dzieci.” - Magdalena Sękowska https://www.youtube.com/watch?v=WOJbfQe3hFI
„Trauma wczesnodziecięca i lękowe style więzi.” - dr Elżbieta Zdankiewicz-Ścigała https://www.youtube.com/watch?v=GlvsYebSu9Q
„Życiowe scenariusze powielane z pokolenia na pokolenie.” - Magdalena Sękowska https://www.youtube.com/watch?v=fIg8BXWHo1I
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
12
7. Co tak NAPRAWDĘ znaczy być SUPERRODZICEM ?
Wielu rodziców marzy o tym aby być SUPER
RODZICAMI dla swoich dzieci. Czy zastanawiali
się Państwo co to tak naprawdę znaczy? Jakie
zagrożenia niesie za sobą chęć bycia idealnym,
w potocznym słownictwie „super”? Czy taki rodzić
może być rodzicem, który w pełni akceptuje swoje
dziecko, jest otwarty na jego potrzeby i daje mu
możliwość poznawania świata? Co tak naprawdę
oznacza bycie „super” dla naszych dzieci?
Zachęcamy Państwa do zapoznania się
z artykułem „Superrodzic kontra zwykły tato. Bądź
wystarczająco dobrym rodzicem”, w którym
psycholog i psychoterapeuta – dr Tomasz Srebnicki, porusza ww. tematykę tzw. „super rodziców”.
W przystępny sposób uświadamia jakie zagrożenia kryją się za taką formą rodzicielstwa.
https://zwierciadlo.pl/psychologia/superrodzic-kontra-zwykly-tato-badz-wystarczajaco-dobrym-
rodzicem-radzi-psycholog-dr-tomasz-srebnicki
Polecany przez nas artykuł jest fragmentem książki „ NIEZWYKŁY RODZIC” Beaty Pawłowicz
i Tomasza Srebnickiego. Zdaniem autorów, każdy rodzic odczuwa czasem bezradność lub
wychowawczą niemoc. Próbuje tłumaczyć, prosić, zakazywać i … nic. Dziecko nie słucha się lub
odpowiada opryskliwie. Czasem pojawiają się poważniejsze problemy, wtedy zamyka się w sobie,
cierpi na zaburzenia odżywiania lub jest agresywne. Wówczas rodzice pytają siebie: „Może to moja
wina? Może nie jestem dobrym rodzicem?”. Warto w takiej sytuacji skorzystać z rad doświadczonego
psychologa dziecięcego i psychoterapeuty. Podążając za myślą autora, w wielu przypadkach
okazuje się, że trudne problemy mają całkiem proste rozwiązania.
• Co robić, gdy rozrabia maluch, a jak postępować, gdy robi to dziecko starsze?
• W jaki sposób komunikować się z dzieckiem?
• Jak pogodzić szczęśliwe dzieciństwo z przygotowaniem dziecka do życia we współczesnym
świecie?
• Które z zachowań są naturalną częścią dojrzewania, a które powinny nas niepokoić?
• Jak reagować w sytuacjach trudnych?
Książka „ NIEZWYKŁY RODZIC ” jest próbą odpowiedzi na te pytania (a także wiele innych) w trakcie
rozmowy dziennikarki – Beaty Pawłowicz z psychologiem i psychoterapeutą - Tomaszem
Srebnickim.
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
13
8.WSKAZÓWKI DLA RODZICÓW – POSTAWY RODZICIELSKIE I KOMUNIKACJA.
W toku procedury diagnostycznej
w Ośrodku znaczną część naszych
zainteresowań stanowią Państwa
doświadczenia z okresu dzieciństwa.
Przytoczone przez Państwa opowieści
rodzinne wskazują, iż wspomnienia
z tego okresu bywają czasami „słodko –
gorzkie”. Pytamy o wzorzec matki i ojca,
o to jak wyobrażacie Państwo siebie
w rolach rodzicielskich, „co to znaczy być
matką”, „co to znaczy być ojcem”…
Podczas rozmowy, odwołując się do
powyższych doświadczeń oraz wyobrażeń, dowiadujemy się od Państwa z czym było „najtrudniej”,
a co byłoby „pomocne” w doświadczeniu opieki rodzicielskiej ze strony rodziców.
Przedstawiamy Państwu kilka praktycznych wskazówek zawartych w Apelu Twojego
Dziecka, 10 kroków ku temu by stać się lepszym rodzicem, zamieszczonych na stronie „Mądra
ochrona, mniejsze ryzyko” – portalu dla rodziców i specjalistów o zachowaniach ryzykownych
wśród młodzieży:
https://madraochrona.pl/strefa-rodzica/zasady-dobrej-rozmowy-z-nastolatkiem/
dotyczących tego jaką przyjąć podstawę rodzicielską, aby „prościej” i „łatwiej” komunikować się
ze swoim dzieckiem na różnych etapach jego rozwoju, z uwzględnieniem okresu dorastania.
Mamy nadzieję, iż staną się one dla Państwa podpowiedzią i inspiracją do rozmowy z dzieckiem, na
którą przecież nigdy nie jest za późno.
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
14
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
15
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
16
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
17
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
18
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
19
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
20
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
21
9. Praktyczne rady dla rodziców z książki „Wychowaj szczęśliwe dziecko” autorstwa Glenda
Weil, Doro Marden
z rozdziału Doceniajmy nasze dzieci
„Twoje dziecko wchodzi do pokoju. Widzisz
błysk w jego oczach czy plamę na jego
koszulce?”
Maya Angelou
Autorki piszą:
Świadomość bycia kochanym i ważnym jest uniwersalną ludzka potrzebą. Miłość daje wewnętrzne
ciepło i siłę, które sprawia, że dziecko czuje się ważne, a przez to szczęśliwe. Od rodziny, oczekuje
pełnej akceptacji - niezależnie od tego, co zrobiło lub osiągnęło. W natłoku codziennych
obowiązków bardzo łatwo jest przekazać dziecku informację, że coś jest nie tak.
Zastanów się, czy przypadkiem twoja komunikacja z dzieckiem nie opiera się na:
rozkazach - Natychmiast do łóżka!;
krytyce – Ty niezdaro, znowu rozlałeś herbatę!;
zrzędzeniu – Tylko nie zapomnij wziąć kanapki do szkoły !
moralizowaniu – Jeśli nie zabierzesz się do roboty, nigdy do niczego nie dojdziesz..
Poddają pod zastanowienie - Jak pokazać dziecku, że nam zależy…
Następnie, proponują ćwiczenie. Czy przypominasz sobie sytuację, gdy jako dziecko
zostałeś doceniony ? Kim była osoba, która cię doceniła? Co zrobiła lub powiedziała ?
Łatwiej nam zapamiętać kary i krzyki - trudniej sobie przypomnieć pochwały i uznanie.
Zapisz to, co robisz lub mówisz, gdy chcesz docenić swoje dzieci.
Glenda Weil i Doro Marden podają kilka sposobów, by pokazać dzieciom, że się je docenia.
Przytulanie i całowanie
Dzieci potrzebują dotyku rodziców, by prawidłowo wzrastać i się rozwijać. Gdy wydaje ci
się, że wyrastają z przytulania, możesz spróbować masażu ramion, szyi, rąk lub stóp.
Uśmiech i kontakt wzrokowy
Uśmiech i kontakt wzrokowy przekazują Kocham cię.
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
22
Ostrożnie z wyrazem twarzy i tonem głosu
Jeden z rodziców, gdy dostrzegł w lustrze wyraz swojej twarzy, przeraził się. Inny ustawił
dyktafon w jadalni. Po odsłuchaniu nagrania był zszokowany tonem swojego głosu i tym, co
mówił podczas obiadu.
Poświęćmy nasz czas
Poświęcenie dziecku chwile są jednymi z najważniejszych komunikatów miłości.
„Kochami cię” i zdrobnienia
Rodziny często mają własne pieszczotliwe określenia, często przekazywane z pokolenia na
pokolenie. Uważaj tylko, żeby niektóre z nich nie miały dokuczliwego wydźwięku. Może to
wywołać skutek przeciwny od zamierzonego.
Jesteś sobą i jesteś w tym najlepszy na całym świecie!
Każde dziecko jest inne. Dzieci powinny słyszeć : „Jesteś sobą i takiego cię kocham”.
Kolekcjonowanie rysunków, karteczek i notatek
Pokaż, że doceniasz kreatywność dzieci. W widocznym miejscu na ścianie zawieś ich
rysunki albo laurki z okazji Dnia Matki czy Ojca.
Wyłącz komórkę
Zastanów się, jaki komunikat przekazujesz dzieciom, gdy czas przeznaczony dla nich
wykorzystujesz na rozmowy z innymi ludźmi.
Posłuchaj dzieci, nim zasną
Przed snem możesz zapytać dzieci, co im się podobało w minionym dniu albo czego
spodziewają się nazajutrz. Daj im także szansę wyżalić się, opisać, co było nie tak. Możesz
opowiedzieć im o swoim dniu, np. o jednej dobrej i jednej złej rzeczy, która ciebie spotkała.
Zdaniem autorek, dlaczego warto docenić dziecko:
Gdy dzieci czują się zauważane przez osoby ze swojego otoczenia, uczą się także doceniać
siebie. Wzrasta wówczas ich poczucie własnej wartości i są bardziej skłonne do:
współpracy i troski o innych;
troski o siebie;
łatwiejszego przeżycia niepowodzeń życiowych oraz cieszenia się z sukcesów;
uzyskania lepszych wyników szkolnych;
rozwoju osobistego potencjału.
Uznanie uczuć
Co zatem robić, gdy twoje dzieci wyrażają silne uczucia za pomocą słów, tonu wypowiedzi czy
swoich czynów?
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
23
Pierwszy krok: zatrzymaj się i pomyśl. Musisz mocno stąpać po ziemi, aby odpowiednio
zareagować. Jeśli czujesz, że dajesz się ponieść emocjom, weź głęboki oddech. Spróbuj również
sytuacji nadać inny wymiar – niech to nie będzie dramat czy uciążliwość.
Następny krok: skup uwagę. Należy pokazać dziecku, że uważnie go słuchamy. Możesz to zrobić
poprzez komunikaty typu – aha, tak, rozumiem. Skupienie uwagi polega na przerwaniu dotychczas
wykonywanej czynności, zwróceniu się przodem do dziecka.
Krok ostatni: nazwij uczucie.
Powiedz dziecku więcej o swoich przemyśleniach – w ten sposób udowodnisz, że dostrzegasz
to, co się z nim dzieje.
Wskazówka - jak uznać uczucia:
Nazwij to, co twoim zdaniem może czuć twoje dziecko;
Pamiętaj – uczucia mogą być mieszane, a nawet przeciwstawne;
Dostosuj ton głosu i słowa do intensywności uczucia;
Możesz zauważyć i skomentować uczucia przekazywane przez język ciała.
Oto kilka przydatnych metod:
Zwracaj uwagę na sygnały niewerbalne
Możesz zauważyć sygnały zmartwienia – nawet jeśli nie zostały wypowiedziane na głos. Dopóki nie
przybierasz oskarżycielskiego tonu, możesz dać dziecku sygnał, że jesteś gotów go słuchać.
Możesz powiedzieć:
„Widzę po twoich oczach, że jesteś smutna”.
„Wyglądasz na zmartwionego”.
Zaproszenie do rozmowy
To powinno być zaproszenie, a nie przesłuchanie.
Możesz powiedzieć:
„Chcesz mi opowiedzieć, co się stało?”
„Jestem przy Tobie, jeśli chcesz mi coś powiedzieć?”
„Czy poczujesz się lepiej, jeśli porozmawiamy?”
„Daj mi znać, gdy będziesz gotowy porozmawiać.”
Zachęta
Możesz powiedzieć:
„Chcesz mi więcej powiedzieć na ten temat?”
„Co się potem stało?”
„Wygląda, że coś jeszcze cię martwi.”
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
24
10. 6 NAJWAŻNIEJSZYCH POTRZEB DZIECKA
Zachęcamy do zapoznania się z artykułem dotyczącym
najważniejszych potrzeb dziecka, opartym na teorii
amerykańskiego psychologa Jeffrey’a Young’a.
„Rzecz jasna, nie ma perfekcyjnych rodzin ani rodziców.
Jednak bycie wystarczająco dobrym rodzicem może być
w zasięgu każdego. Wydawałoby się, że trzeba się
mocno postarać, żeby skrzywdzić własne dzieci, bo
przecież każdy rodzic chce dobrze… Jasne, jest spora
różnica między chcieć dobrze, a robić dobrze. Nawet
jeśli rodzice nie sprawdzili się w pełni w swojej roli,
zbawienna może się okazać inna dorosła osoba, która
szczerze troszczyła się o nas. Z moich obserwacji
wynika, że niestety większość z nas ma jakieś schematy
– Jeffrey to nazywa “życiowymi pułapkami”, a cała mroczna tajemnica polega na tym, że
przekazujmy je automatycznie swoim dzieciom – bo nie pracujemy nad sobą. Właśnie dlatego ten
wpis dotyczy też Ciebie: byś zrekompensował swoje straty i nie skrzywdził własnych dzieci
(jeśli masz lub kiedyś planujesz).”
http://liberalrebel.com/6-potrzeb-dziecka/
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
25
11. Zasada trzech minut w kontaktach z dzieckiem
Drogi Rodzicu,
Pewnie i Ty wielokrotnie znajdowałeś/znajdowałaś się
w sytuacji, w której sobie często wyrzucałeś/wyrzucałaś, że
spędzasz zbyt mało czasu ze swoim dzieckiem/dziećmi.
Psycholog Nataliya Sirotich przekonuje rodziców do
stosowania „zasady trzech minut”. Na czym ona polega?
W myśl tej zasady, w procesie nawiązywania więzi
z dzieckiem, wcale nie ilość czasu spędzonego
z dzieckiem liczy się najbardziej, a jakość tego czasu.
Nataliya Sirotich zachęca: zacznij od małych zmian,
a potem postaraj się wprowadzać następne. Tak więc,
założenia zasady trzech minut wydają się być proste. Chodzi
o to, żeby zawsze cieszyć się ze spotkania ze swoim
dzieckiem/ dziećmi tak, jak ze spotkania z dawno niewidzianym
przyjacielem. Rodzic powinien okazać swojemu dziecku taką właśnie radość i szczęście ze spotkania. Dziecko
przeważnie podczas tych pierwszych minut ma najwięcej do zakomunikowania swojemu rodzicowi, dlatego tak
istotne jest podarowanie dziecku 100 procent uważności ze strony mamy albo taty. W tym przekazie równie
istotna wydaje się być mowa ciała. Warto, aby rodzic zajął pozycję na tej samej wysokości co dziecko (nie
patrzył na niego z góry), tak aby można było utrzymać kontakt wzrokowy i móc się do siebie przytulić, zapytać, co
robiło podczas naszej nieobecności i jak mu minął dzień. Warto też wtedy pochwalić dziecko i zapewnić je
o swojej miłości.
W czasie tych trzech minut dziecko będzie czuło, że cała uwaga rodzica skupia się wyłącznie na
nim. Dzięki temu poczuje się kochane, ważne i zauważone. Z tego właśnie powodu zasada trzech minut jest
rekomendowana. Zachęcamy Państwa do jej praktykowania i dzielenia się swoimi doświadczeniami
I jeszcze jedno, zasada trzech minut nie ogranicza codziennego kontaktu z dzieckiem do tego
3 – minutowego rytuału.
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
26
12. Jak rozmawiać o emocjach z małym dzieckiem?
W jaki sposób rozmawiać o emocjach z małym dzieckiem, stanowi jedno z kluczowych dylematów
niejednego rodzica. Certyfikowany psychoterapeuta, pedagog, pani Kinga Sochocka podaje kilka
prostych przykładów, w jaki sposób można to uczynić.
Jak się okazuje, wiek dziecka nie powinien stanowić tutaj szczególnych ograniczeń. Oczywiście,
zwracamy uwagę, iż wszystko należy dopasować do aktualnych możliwości poznawczych dziecka.
Roczne dziecko można wprowadzać w świat emocji poprzez zorganizowanie wspólnej zabawy z nim.
Stanowi to dobry początek do stworzenia opiekunowi
pewnej przestrzeni potrzebnej do komunikowania się z dzieckiem, poczynając od podstawowych
umiejętności, tj. nazywania własnych pozytywnych emocji.
W nabywaniu umiejętności w definiowaniu emocji, pomocne w pracy dla rodzica z 2 – 3 letnim
dzieckiem może okazać się czas spędzony na wspólnej lekturze, podczas której, dziecko przy pomocy
osoby dorosłej będzie mogło przyjrzeć się emocjom poszczególnych bohaterów i uczyć się je nazywać.
Rozmowa z „poważnym przedszkolakiem” wydaje się już być jak najbardziej odpowiednia, gdyż może
stanowić niewątpliwą przyjemność dla obu stron - rodzica i dziecka w odkrywaniu /zgłębianiu nie tylko
obszaru emocji ale również w poznawaniu i wyrażaniu siebie :) Do czego Państwa serdecznie
zapraszamy!
https://madraochrona.pl/blog/jak-rozmawiac-o-emocjach-z-malym-dzieckiem-kilka-prostych-przykladow/
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
27
13. Kilka słów o stawianiu granic…
W gąszczu wyzwań rodzicielskich, z którymi
niewątpliwie musimy jako rodzice codziennie się
mierzyć, mając przy tym na względzie własne
doświadczenia w relacji z naszym rodzicem,
pozostaje temat stawiania granic. Autorka
polecanego przez nas artykułu O stawianiu
granic, pani Paulina Gołaska, z wykształcenia
psycholog i pedagog specjalny, a z zamiłowania,
jak sama siebie opisuje - terapeuta dziecięcy,
przedstawia dwie perspektywy podejścia do
owego zagadnienia.
Pierwsze z nich może wypływać z przejęcia przez rodzica postawy autorytarnej względem dziecka.
Przejęcie takiej postawy, jak słusznie zaznacza autorka, niesie za sobą pewną konsekwencję, iż zakres
wolności dziecka jest wąsko definiowany.
Podążając za autorką, skrajnie odmienne stanowisko w kontekście stawiania granic reprezentują
zwolennicy myślenia, iż dziecko - jako równorzędny partner w relacji ma prawo na równi z dorosłym
dokonywania wyborów i samostanowienia.
Do czego ta dyskusja nas prowokuje, przekonajcie się Państwo sami. Nam zdecydowanie bliskie jest
myślenie w rozumieniu systemowym, na co zwraca uwagę również pani Paulina Golaska, iż kontakt
z dzieckiem zmienia dorosłego tak samo, jak relacja z dorosłym zmienia dziecko. Zachęcamy do
przeczytania.
https://madraochrona.pl/blog/o-stawianiu-granic/
Żródło zdjęć: <a href="http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a <a href=”http://www.freepik.com">Designed by studiogstock / Freepik</a> <a href=”http://www.freepik.com">Designed by macrovector / Freepik</a>
28
14. Kłamstwa, kłamstewka – zamartwiać się czy nie…?
Kłamstwa, kłamstewka naszych pociech spędzają nam
czasem sen z powiek. Co w takim razie ma począć rodzic,
zastanawiając się w duchu, czy to co obserwuje w
zachowaniu swojego dziecka jest normalne? Czy może
jednak nie? Nie taki diabeł straszny, tytułuje swój artykuł
Karolina Van Laere, psycholog i psychoterapeuta. Uznając, iż
fantazjowanie, które skłania małe dzieci do opowiadania
nieprawdziwych i niestworzonych historii rodzice przyjmują
zazwyczaj jakoś coś naturalnego, wyraz rozwijającej się
wyobraźni
i odwołuje czytelnika artykułu do przeprowadzonych badań, iż
strach jest zupełnie niepotrzebny. Jakie jeszcze płyną wnioski z przeprowadzonego naukowego
eksperymentu zapraszamy do zerknięcia :)
https://madraochrona.pl/blog/nie-taki-diabel-straszny-klamstwa-i-klamstewka-malych-dzieci/