Pompa ve Kompresörler Sanayii Sektörü - ticaret.gov.tr · Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği...
Transcript of Pompa ve Kompresörler Sanayii Sektörü - ticaret.gov.tr · Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği...
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 1
TÜRKİYE POMPA VE KOMPRESÖRLER SANAYİİ
SEKTÖRÜN TANIMI Sıvı pompa imalat sektörü, çeşitli sıvıları farklı amaçlarla basmak için çeşitli alanlarda kullanılan muhtelif tip, model, tasarım ve büyüklükteki pompa ve aksamlarının üretimini kapsamaktadır. 1 Ocak 2008 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan “AB Aktiviteye Göre Ürünlerin İstatistiksel Sınıflandırılması Sistemi” ürün odaklı sınıflandırma esasına dayandığından üretim miktarlarının belirlenmesinde kullanılmaktadır. TÜİK tarafından yayınlanan üretim istatistiklerine ilişkin veriler bu sistem esas alınarak düzenlenmiştir. Ticarete konu olan tüm ürünler için iki temel sınıflandırma sistemi kullanılmaktadır. Detaylı veriler için Armonize Mal Tanımı ve Kodlama Sistemi (The Harmonized Commodity Description and Coding Systems) kısaca Armonize Sistem kullanılırken, sektörel değerlendirmeler için Uluslararası Standart Ticaret Sınıflaması (SITC Rev.3, Standart International Trade Classification) kullanılmaktadır. Pompa ve kompresörler, Standart Uluslararası Ticari Sınıflandırmaya (SITC) göre 742 ve 743. bölümlerde sınıflandırılmıştır. Pompa ve kompresörlerin “AB Aktiviteye Göre Ürünlerin İstatistiksel Sınıflandırılması Sistemi” (CPA:2009), SITC Rev.3 ve Armonize Sisteme göre sınıflandırılması aşağıda verilmektedir. CPA No: 28.13.12 (Yakıt, yağlama, soğutma ve beton harcı için pompalar), 28.13.12 (Sıvılar için diğer ileri geri pozitif yer değiştirmeli (deplasmanlı) pompalar), 28.13.13 (Sıvılar için diğer dönel, pozitif yer değiştirmeli (deplasmanlı) pompalar), 28.13.14 (Diğer santrifüjlü pompalar, sıvılar için; diğer pompalar), 28.13.21 (Vakum pompaları), 28.13.23 (Kompresörler, soğutma ekipmanları için), 28.13.24 (Hava kompresörleri (çekilebilir olması için tekerlekli bir şasi üzerine monte edilmiş)), 28.13.26 (İleri geri yer değiştirmeli (deplasmanlı) kompresörler), 28.13.27 (Dönel yer değiştirmeli (deplasmanlı) kompresörler (tek veya çok şaftlı)), 28.13.28 (Diğer kompresörler), 28.13.31 (Pompa parçaları; sıvı elevatörlerinin parçaları), 28.13.32 (Hava veya vakum pompalarının parçaları; hava veya gaz kompresörlerinin parçaları, aspiratörlerin ve davlumbazların parçaları) SITC No: 742 (Sıvı Pompalar), 743 (Kompresörler) Armonize No: 8413 (Sıvı pompalar), 8414 (Kompresörler)
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 2
TÜRKİYE’DE ÜRETİM
Pompa-Kompresör Üretimi (Miktar: Adet) CPA Kod Ürünler 2010 2011 2012 2013 2014
28.13.11 Pompalar (yakıt, yağlama, soğutma ve beton harcı için)
8.581.753 11.241.019 7.361.206 6.737.835 7.896.236
28.13.12
Diğer ileri geri pozitif yer değiştirmeli (deplasmanlı) pompalar (sıvılar için)
c c c c 28.636
28.13.13
Diğer dönel, pozitif yer değiştirmeli (deplasmanlı) pompalar (sıvılar için)
3.201 5.513 4.467 c c
28.13.14 Diğer santrifüjlü pompalar, sıvılar için; diğer pompalar
322.335 499.569 558.153 658.605 684.169
28.13.21
Vakum pompaları c 788.385 c 371.333 341.623
28.13.23
Kompresörler, soğutma ekipmanları için
c c c 917 c
28.13.24
Hava kompresörleri (çekilebilir olması için tekerlekli bir şasi üzerine monte edilmiş)
6.334 7.533 7.261 16.572 18.162
28.13.26
İleri geri yer değiştirmeli (deplasmanlı) kompresörler
6.178 6.100 8.926 18.248 27.691
28.13.27
Dönel yer değiştirmeli (deplasmanlı) kompresörler (tek veya çok şaftlı)
2.922 4.485 c 11.511 23.084
28.13.28 Diğer kompresörler 61.084 33.238 39.483 43.718 71.642
28.13.31
Pompa parçaları; sıvı elevatörlerinin parçaları
. . . . .
28.13.32
Hava veya vakum pompalarının parçaları; hava veya gaz kompresörlerinin parçaları, aspiratörlerin ve davlumbazların parçaları
. . . . .
c : 5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanununun gizli verilerle ilgili maddesi uyarınca bilgiler verilmemiştir. . : Uygulanamamıştır. (PRODTR Listesinde ölçü birimi Türk Lirası olan ürünlerin “Satış miktarı” verilememiştir.) Kaynak: TUİK (15.06.2016 tarihinde mevcut olan verilerle)
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 3
Ülkemizde ilk pompa üretimi çok az sayıda firma ile 1950’li yıllarda başlamıştır. 1965 yılından itibaren ülkemizde döküm teknolojisinin gelişmesine paralel olarak pompa imalatı da hızla gelişmeye başlamıştır. Sektördeki büyük işletmeler az olup, genellikle orta ve küçük işletmeler yer almaktadır. Türkiye çapında bölgelere göre en fazla işletme Marmara ve Ege Bölgesindedir. Daha sonra Orta Anadolu Bölgesi gelmektedir. İl bazında bakıldığında ise İstanbul, Konya ve İzmir en önemli şehirlerdir. Sektördeki firmalar Türk Pompa ve Vana Sanayicileri Derneği (POMSAD) çatısı altında toplanmışlardır. Bugün POMSAD’ın 44 üyesi bulunmaktadır. Sektörde bazı pompa tiplerinde ihtisaslaşmış firmalar olduğu gibi, ihracata yönelmiş, AR-GE çalışmalarına geçmiş kuruluşlar da bulunmaktadır. Dalgıç pompada üretim yapan genellikle büyük kuruluşlardır. Kapasite artışları, darboğaz giderme ve modernizasyonunun yanı sıra tevsi kapasiteler niteliğindedir. Kompresör sektörüne baktığımızda ise, hava kompresörleri olarak endüstriyel tipte pistonlu ve vidalı kompresörler üretildiğini görmekteyiz. Hava kompresörleri konusunda az sayıda firma, Hollandalı ve Alman lisansör firmaların teknolojik desteğiyle üretimin yanısıra kendi tasarımları olan ürünler de üretmektedirler. Pistonlu ve vidalı tip kompresörlerin emek yoğun ürünler olması ülkemizi bu alanda avantajlı kılmaktadır. Bazı firmalarımız doğrudan lisansör firmalara satış yaparak kalite ve fiyat konusunda kendilerini kanıtlamışlardır. Küçük ve orta ölçekli işletmeler sektörde ağırlıklı paya sahiptir. Ülkemizde pek çok küçük-orta büyüklükteki tesis “atölye tipi” üretimle imalat yapmaktadır. Üretim miktarları düşük olup, işgücü kalifiye değildir. Maliyetler düşük, fakat kalite de düşüktür. Giderek dışarıya açılan büyük/orta firmalarda ise üretim CNC (Bilgisayarlı Sayısal Kontrol) tezgahlara dayanmaktadır. Üretim hatları minimum stok/maksimum işçi verimi/sürekli kalite kontrole göre düzenlenmektedir. Kapasite/üretim miktarları giderek artmaktadır. Son yıllarda sektörde önemli gelişmeler olmuş, büyük firmalarda pompa üretimleri, AB ülkelerindeki teknolojiye paralel bir gelişme yaşamıştır. Yapılan yatırımlarda hedefler ihracatı öngörmüştür. Tesislerde CNC tezgahlar büyük çapta kullanılmaya başlamıştır. Ayrıca, mühendislik hizmetlerinin yoğun olduğu özel pompalar da üretilmektedir. ISO 500 Listesinde Yer Alan Pompa Üreticisi Firmalar
2010 yılı 500 büyük firma sıra no
Firma Adı Bağlı bulunduğu oda
144 Hema Endüstri A.Ş. İstanbul
311 Baymak Makina San. Ve Tic. A.Ş İstanbul
332 Samsun Makina San. A.Ş. Samsun Kaynak: İstanbul Sanayi Odası
Son yıllardaki en önemli gelişmelerden biri AR-GE çalışmalarının devlet desteği ile ulaştığı boyuttur. Birçok firma ürünlerini geliştirmek amacıyla AR-GE projeleri hazırlamış ve TÜBİTAK ve/veya TTGV desteği almıştır. Özellikle büyük ölçekli bazı firmalar ürün performanslarını yükseltmişler ve maliyetlerde önemli oranda tasarruf sağlamışlardır. Enflasyon ve ekonomik kriz bu sektörde de daralmaya yol açmış, talepte dalgalanma, fiyatlarda istikrarsızlık yaşanmıştır. Kredi maliyetlerinin yüksekliği, maliyetlerde finansman giderlerini de arttırmıştır. Sektörün ihracata yönelmesi, pompa üretim miktarlarında artışa ve kapasitelerin büyümesine olanak sağlayacaktır.
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 4
CE işareti, Avrupa Birliği’nin, teknik mevzuat uyumu çerçevesinde hazırlanan Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamına giren ürünlerin bu direktiflere uygun olduğunu ve gerekli bütün uygunluk değerlendirme faaliyetlerinden geçtiğini gösteren bir Birlik işaretidir. CE işareti, ürünlerin amacına uygun kullanılması halinde insan can ve mal güvenliği, bitki ve hayvan varlığı ile çevreye zarar vermeyeceğini, diğer bir ifadeyle ürünün güvenli bir ürün olduğunu gösteren bir işarettir. CE işareti, Avrupa Birliği’nin uyulması mecburi olan mevzuatı kapsamında yer alan bir işaret olduğu için AB üyesi ülkelerde ve Türkiye’de piyasaya arz edilecek olan ürünlerin bu işareti taşıması zorunludur. (CE İşareti ile ilgili detaylı bilgi için bakınız: www.sanayi.gov.tr (AB Teknik Mevzuat Sistemine İlişkin Genel Bilgi, CE İşareti); www.ekonomi.gov.tr (AB Teknik Mevzuat Uyumu ve CE İşareti)
TÜRKİYE’NİN DIŞ TİCARETİ
İhracat Sektörün toplam ihracatı (sıvı pompalar ve kompresörler) 2015 yılında, 2014 yılına göre %18 oranında azalmış ve 702,7 milyon dolara gerilemiştir.
Pompa-Kompresör İhracatımız (Değer: 1000 ABD $)
GTİP Ürünler 2011 2012 2013 2014 2015
841311
Servis İstasyonları/Garajlarda Kullanılan Türde Yakıt/Yağ Dağıtım Pompaları
8.173 9.019 11.487 12.262 13.375
841319 Ölçü Tertibatlı Diğer Sıvı Pompaları
7.295 7.913 7.076 6.015 4.611
841320 El Pompaları 3.269 2.979 3.358 3.775 2.870
841330 İçten Yanmalı Pistonlu Motorlar Yakıt, Yağ/Soğutma Pompaları
26.383 30.602 31.786 35.951 33.687
841340 Beton Pompaları 7.927 7.441 13.783 15.626 11.354
841350 Diğer Doğrusal Deplasmanlı Pompalar (Pozitif Hareketli)
72.619 96.323 88.540 96.671 75.306
841360 Diğer Döner Deplasmanlı Pompalar
34.330 32.759 37.567 47.635 37.522
841370 Diğer Santrifüjlü Pompalar 43.245 46.576 56.305 60.514 51.338
841381 Diğer Pompalar 44.837 45.519 51.164 62.794 46.256
841382 Sıvı Elevatörleri 1.187 689 1.552 793 1.996
841391 Pompaların Aksam-Parçaları
115.816 108.581 118.251 129.239 104.101
841392 Sıvı Elevatörlerine Ait Aksam; Parçalar
234 370 781 1.112 1.359
8414 Hava-Vakum Pompası, Hava/Gaz Kompresörü, Vantilatör, Aspiratör
353.053 342.982 370.975 392.346 318.896
Toplam 718.368 731.750 792.624 864.734 702.670
Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 5
Ülkelere Göre Pompa-Kompresör İhracatımız (Değer: 1000 ABD $
Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015 2015
Pay (%)
Almanya 182.222 164.874 173.146 181.052 138.814 19,8%
A.b.d. 34.648 46.820 46.763 44.988 43.803 6,2%
İngiltere 32.130 27.058 29.048 30.326 28.609 4,1%
İran 26.642 23.883 22.334 36.762 28.291 4,0%
Irak 35.358 46.143 47.775 38.749 26.356 3,8%
Türkmenistan 18.280 13.499 21.939 27.828 25.340 3,6%
Suudi arabistan 9.683 13.359 17.688 20.064 22.077 3,1%
İtalya 30.491 27.941 23.772 32.450 20.728 2,9%
Rusya federasyonu
33.693 35.204 43.163 40.588 19.609 2,8%
Azerbaycan 23.042 27.379 33.764 31.028 19.055 2,7%
Fransa 15.112 10.793 12.222 17.534 17.223 2,5%
Polonya 11.426 12.236 13.891 16.508 16.892 2,4%
Mısır 6.686 9.269 11.016 13.920 13.163 1,9%
Belçika 14.491 14.137 13.992 14.368 12.397 1,8%
Ege serbest bölge
8.808 14.233 11.288 10.944 12.306 1,8%
B.a.e. 4.470 5.071 7.307 10.482 10.726 1,5%
Cezayir 5.993 7.395 7.057 9.581 10.504 1,5%
Kazakistan 6.110 8.116 9.435 11.216 8.866 1,3%
Ürdün 3.119 3.622 3.695 4.744 8.602 1,2%
İspanya 6.211 6.635 7.440 8.861 8.401 1,2%
Romanya 27.768 13.046 7.630 22.291 8.285 1,2%
Güney afrika cum.
3.159 4.560 8.986 8.251 7.449 1,1%
Gürcistan 11.973 11.077 11.661 10.012 7.386 1,1%
Fas 3.626 4.724 3.651 5.262 6.181 0,9%
Bulgaristan 6.135 6.840 8.044 6.493 6.145 0,9%
İlk 25 Ülke 561.274 557.914 596.709 654.304 527.211 75,0%
Genel Toplam 718.368 731.750 792.624 864.734 702.670 100,0%
Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 6
İthalat Sektörün toplam ithalatı (sıvı pompalar ve kompresörler) 2015 yılında, 2014 yılına göre yaklaşık %9,6 oranında azalarak 1,86 milyar dolara gerilemiştir. Pompa-Kompresör İthalatımız (Değer: 1000 ABD $
GTİP Ürünler 2011 2012 2013 2014 2015
841311
Servis İstasyonları/Garajlarda Kullanılan Türde Yakıt/Yağ Dağıtım Pompaları
8.056 5.040 5.534 5.901 8.184
841319 Ölçü Tertibatlı Diğer Sıvı Pompaları
5.897 6.959 3.098 5.564 4.779
841320 El Pompaları 8.989 12.283 15.579 14.964 13.154
841330
İçten Yanmalı Pistonlu Motorlar Yakıt, Yağ/Soğutma Pompaları
216.327 181.523 196.018 202.649 202.123
841340 Beton Pompaları 43.342 43.827 48.094 47.452 40.470
841350
Diğer Doğrusal Deplasmanlı Pompalar (Pozitif Hareketli)
58.270 75.929 164.428 85.141 91.668
841360 Diğer Döner Deplasmanlı Pompalar
66.910 73.753 93.459 75.301 75.507
841370 Diğer Santrifüjlü Pompalar
243.633 208.965 269.121 251.660 258.083
841381 Diğer Pompalar 92.545 55.866 52.235 67.701 49.701
841382 Sıvı Elevatörleri 1.064 937 753 1.969 668
841391 Pompaların Aksam-Parçaları
129.556 126.543 119.255 118.798 106.203
841392 Sıvı Elevatörlerine Ait Aksam; Parçalar
1.421 1.030 988 4.395 986
8414
Hava-Vakum Pompası, Hava/Gaz Kompresörü, Vantilatör, Aspiratör
1.162.388 1.095.167 1.261.214 1.165.614 999.182
Toplam 2.038.397 1.887.820 2.229.776 2.047.109 1.850.709
Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 7
Ülkelere Göre Pompa-Kompresör İthalatımız (Değer: 1000 ABD $)
Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015 2015
Pay (%)
Çin 332.821 394.157 482.366 401.342 403.786 21,8%
Almanya 342.487 325.825 370.490 387.148 309.713 16,7%
İtalya 294.309 276.816 290.890 248.455 190.053 10,3%
Fransa 190.048 132.452 123.198 96.532 107.551 5,8%
Çek cumhuriyeti
42.098 59.575 100.452 117.455 93.786 5,1%
A.b.d. 82.664 78.211 80.726 99.264 88.679 4,8%
İngiltere 71.787 66.574 73.170 63.825 57.806 3,1%
Güney kore 71.685 52.630 75.168 56.912 56.934 3,1%
Slovakya 63.196 70.471 74.110 64.276 53.824 2,9%
Japonya 40.142 35.950 93.317 43.889 49.723 2,7%
Belçika 38.307 41.268 49.787 45.981 43.463 2,3%
Macaristan 24.962 18.712 20.416 23.621 38.810 2,1%
Hindistan 35.317 23.331 22.848 39.859 38.804 2,1%
İspanya 76.685 32.973 60.810 50.302 36.045 1,9%
Romanya 9.094 7.547 20.788 33.220 32.510 1,8%
Brezilya 43.614 45.269 40.938 27.583 25.478 1,4%
Avusturya 29.726 32.373 28.007 29.723 25.164 1,4%
Polonya 10.094 14.137 19.878 21.993 22.472 1,2%
Portekiz 8.306 9.076 12.273 16.873 19.460 1,1%
Hollanda 20.744 14.043 27.817 24.291 15.413 0,8%
İsveç 23.192 16.231 15.856 16.294 14.145 0,8%
Danimarka 28.369 22.261 23.248 24.380 13.929 0,8%
İsviçre 13.023 11.557 12.550 15.902 13.520 0,7%
Tayvan 18.849 14.961 15.632 16.599 13.311 0,7%
Sırbistan 522 373 2.059 5.531 10.602 0,6%
İlk 25 Ülke 1.912.041 1.796.773 2.136.794 1.971.250 1.774.981 95,9%
Genel Toplam 2.038.397 1.887.820 2.229.776 2.047.109 1.850.709 100,0%
Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 8
DÜNYA TİCARETİ
İhracat Pompa ve Kompresör Dünya İhracatı (GTİP No:8413, 8414, Değer: Milyon ABD $)
Ülkeler 2011 2012 2013 2014 2015
ÇHC 14.705 16.091 17.964 19.780 18.889
Almanya 21.393 20.320 21.530 22.317 18.802
ABD 15.574 17.273 17.916 18.423 16.396
İtalya 8.913 8.836 9.057 9.704 8.599
Japonya 11.911 10.753 9.673 9.392 8.372
Fransa 5.595 5.231 5.316 5.624 4.638
Meksika 3.212 3.583 3.824 4.201 4.243
Güney Kore 3.123 3.490 3.720 3.950 3.948
İngiltere 4.066 4.008 4.159 4.138 3.773
Belçika 3.779 3.622 3.730 3.682 2.882
Çek Cum. 2.797 2.656 2.868 3.072 2.784
Hollanda 3.309 2.942 3.255 3.254 2.477
Tayland 2.033 2.006 2.189 2.501 2.301
İsviçre 2.434 2.148 2.408 2.315 2.015
Kanada 2.292 2.327 2.120 2.358 1.996
Singapur 1.800 1.785 2.032 2.076 1.851
Macaristan 2.014 1.852 1.927 2.233 1.783
Avusturya 1.498 1.421 1.479 1.510 1.538
Romanya 1.207 1.114 1.374 1.526 1.474
Hindistan 1.213 1.264 1.515 1.487 1.446
Polonya 1.130 1.307 1.649 1.458 1.347
İspanya 1.313 1.242 1.390 1.411 1.303
Tayvan 1.259 1.254 1.279 1.389 1.291
Brezilya 1.657 1.779 1.388 1.392 1.205
Danimarka 1.462 1.438 1.416 1.430 1.202
Norveç 718 700 865 995 1.159
İsveç 1.302 1.222 1.245 1.240 1.091
Hong Kong 1.263 1.227 1.184 1.084 1.021
Slovakya 741 835 888 953 985
Malezya 633 712 805 784 763
Türkiye 718 732 793 865 703
Genel Toplam 131.222 131.474 137.581 143.615 127.656 Kaynak: Trademap
ABD, AB ve EFTA ülkelerinde sektör ürünleri talebi yüksektir ve pazar kararlı bir biçimde gelişme göstermektedir. Dalgıç pompada 30.000 adet/yıl, santrifüj pompada 80.000-100.000 adet/yıl kapasiteler optimal miktarlardır. Böylece birim maliyetler düşmekte, bilgisayarlı üretim tezgâhları verimli çalışabilmektedir. Ayrıca, AB ülkelerinde işletme başına üretim miktarları yüksektir. Böylece CAD/CAM (Bilgisayar Destekli Tasarım/Bilgisayar Destekli İmalat) sistemleri ve otomatik malzeme yükleme stoklama donanımları ile modern teknoloji uygulanmaktadır. Kalıp ve ürün tasarımları ile malzeme tasarrufu yapılmakta, yeni malzemeler seçilmekte, ürün performansları arttırılabilmektedir.
© Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2016 9
AB ülkelerinde AR-GE çalışmaları süreklilik kazanmıştır. Cironun %2,5-5’i AR-GE’ye ayrılmaktadır. AB ülkelerinde, elektrik, yakıt ve doğal gaz gibi girdilerin fiyatları ülkemizden daha ucuz olup, bu avantaj maliyetleri etkilemektedir.
İthalat Pompa-Kompresör Dünya İthalatı (GTİP No: 8413, 8414, Değer :Milyon ABD $)
Ülkeler 2007 2008 2009 2010 2015
ABD 17.643 19.158 19.524 21.557 21.072
CHC 10.833 9.475 10.382 10.559 8.966
Almanya 9.728 9.289 9.899 10.189 8.388
Meksika 4.721 5.419 5.255 5.816 5.407
Fransa 5.738 5.082 5.162 5.200 4.442
Kanada 4.568 4.982 4.725 5.140 4.408
İngiltere 4.492 3.951 4.263 4.657 4.179
Güney Kore 3.679 4.002 4.255 4.454 4.168
Japonya 3.760 3.770 3.632 3.819 3.572
İtalya 3.834 3.345 3.460 3.520 3.150
Suudi Arabistan 2.194 2.347 2.704 2.542 2.659
Rusya Fed. 3.758 4.149 4.653 3.890 2.510
Tayland 2.201 2.610 2.642 2.578 2.473
Hindistan 2.435 2.657 2.245 2.311 2.258
İspanya 2.307 1.931 2.103 2.280 2.151
Belçika 2.405 2.263 2.374 2.337 2.108
BAE 0 2.456 1.893 2.261 2.039
Macaristan 1.944 1.648 1.950 2.146 1.940
Hollanda 2.577 2.336 2.369 2.339 1.926
Polonya 2.146 1.909 2.048 2.196 1.911
Singapur 1.587 1.886 1.903 2.469 1.911
Türkiye 2.038 1.888 2.230 2.047 1.851
Genel Toplam 136.823 136.833 142.602 148.091 131.695
Kaynak:Trademap