Pojecia abstrakcyjne

AGNIESZKA ROCH

ZESTAW ĆWICZEŃ DLA RODZICÓW Z DZIEĆMI DO REALIZACJI W PRZESTRZENI MIEJSKIEJ.

Pojęcia abstrakcyjne to zestaw możliwych do przeprowadzenia w każdej przestrzeni miejskiej sześciu ćwiczeń, które odwołują się do pojęć abstrakcyjnych (np. ciemność, szybkość, odbicie, warstwy, radość, miłość, słodycz, biel, hałas, cisza, czerwień, światło, świeżość, symetria, rytm, ogrom, przestrzeń, ciasnota, życie, koniec, początek, wielość, ostrość, łagodność, żar, zimno, fiolet, zieleń, kratka, kropki, pasy, wzór, liczby, przykrycie, nogi, liczba dziesięć, połysk, mat, itd.). Pojęcia stanowią rdzeń każdego zadania – dlatego przed przystąpieniem do ćwiczeń należy przygotować karteczki do losowania z wymienionymi wyżej słowami (zasób słów można dowolnie zmniejszać i zwiększać lub tworzyć własny). Stworzenie karteczek ze słowami stanowi doskonały pretekst do ćwiczenia wstępnego, które może polegać na szukaniu słów abstrakcyjnych w Internecie, pisaniu ich na karteczkach i stworzeniu pojemnika na nasze słowa (obklejone pudełko na buty, pomalowany słoik, odnowiona stara doniczka itd.).

POJĘCIA ABSTRAKCYJNE

2

CELE:- alternatywna propozycja twórczego spędzania czasu wolnego dla dzieci z rodzicami,- nauka myślenia abstrakcyjnego i niestandardowego podejścia do życia (zachęta do szukania nietypowych dróg i rozwiązań),- pobudzenie wyobraźni,- zapewnienie doskonałej zabawy dla całych rodzin przy wykorzystaniu dostępnych środków,- pretekst i zachęta do ćwiczenia i pogłębiania zdolności manualnych i bystrej obserwacji świata.

INNE SPOJRZENIEAdresaci: Dzieci od 10 lat.Materiały: karteczki z pojęciami abstrakcyjnymi, do wyboru: aparat fotograficzny; szkicownik, kredki, ołówki; farby, pędzle, kawałek tekturki A4, kartki z bloku technicznego, klej, nożyczki, słoik.

Przebieg zajęć: 1. Etap przygotowawczy w domu.Na początku ćwiczenia losujemy jedno hasło abstrakcyjne i wpisujemy je do wyszukiwarki internetowej, aby zobaczyć, jak wiele znaczeń niesie ono ze sobą. Zainspiruje nas to do znalezienia obiektów w przestrzeni miejskiej. Możemy wypisać nasze inspiracje na kartce. Pakujemy do torby aparat fotograficzny lub szkicownik i kredki.

2. Etap właściwy – wycieczka.Następnie wyruszamy w miasto. Szukamy i fotografujemy rzeczy, miejsca i sytuacje, które kojarzą się nam z wylosowanym hasłem. Na przykład wylosowujemy karteczkę z hasłem „koniec”. Wówczas przykładowo fotografujemy: koniec muru na jakiejś ulicy, koniec soku w butelce, nagrobek na cmentarzu – koniec życia w naszym świecie, tabliczkę z przekreślonym napisem miasta – koniec miasta, koniec pogody deszczowej – słońce przebija się przez chmury, koniec wycieczki – ostatnie zdjęcie na naszej wycieczce itd. Równie dobrze można to wszystko narysować, namalować z dzieckiem w naszym „szkicowniku wycieczkowym”.

*O ile to możliwe, proponuję również zbieranie pamiątek z poszczególnych miejsc. W przypadku „końca” mogą to być butelka po soku, kamyk, patyczek czy piasek. Jeśli mamy do czynienia z ciekawą fakturą na budynku, na drodze,

3

na stoliku w restauracji, wskazane jest, aby ją uwiecznić w naszym szkicowniku za pomocą szerokiej kredki i kartki papieru. Na przykład chcemy uwiecznić koniec jednego rodzaju bruku miejskiego – miejsce na drodze, gdzie stykają się dwa rodzaje bruku miejskiego. Wówczas kładziemy kartkę ze szkicownika na danym miejscu i szeroką kredką zamalowujemy całą kartkę, na której odbija się faktura z tego miejsca.

3. Etap końcowy – ćwiczenia po powrocie.Po powrocie z wycieczki następuje drugi etap naszego ćwiczenia – tworzenie. Z uzyskanego materiału: zdjęć, rysunków czy przedmiotów, próbujemy stworzyć pracę plastyczną. Zdjęcia wrzucamy do komputera i umieszczamy na jednej kartce obok siebie, tworząc z nich kompozycję – mapę naszego słowa, w tym przypadku „końca”. Zdjęcia możemy również wywołać, skserować lub wydrukować na czarno-biało, następnie pokolorować, dokleić do nich bohatera – kolaż i stworzyć książeczkę z opowieścią. Rzeczy z wycieczki wykorzystujemy do stworzenia przestrzennego kolażu, tworząc z nich kompozycję poprzez przyklejenie ich do tektury i pomalowanie farbami – proponuję wpleść w pracę faktury odbite na kartce. Innym sposobem wykorzystania pamiątek z wycieczki jest umieszczenie ich w słoiku z nazwą słowa przewodniego – w tym przypadku „końca”.

Zobacz i pobierz ilustracje: http://www.flickr.com/photos/sztuka24h/10349980994/Rys. Agnieszka Roch. Ilustracja dostępna na licencji Creative Commons: Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska.Treść licencji jest dostępna na stronie: creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode.

http://www.flickr.com/photos/sztuka24h/10349980994/


http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode


4

MAPA SŁOWAAdresaci: Dzieci od 7 lat.Materiały: karteczki z pojęciami abstrakcyjnymi, dokładna, czarno-biała mapa naszej okolicy lub kartki A4, klej, nożyczki, kredki, ołówki, flamastry; ziemniak, mały nożyk kuchenny, zakrętka od słoika, farby plakatowe, pędzle, kartki z bloku technicznego A4.

Przebieg zajęć: 1. Etap przygotowawczy w domu.Następnym sposobem wykorzystania wylosowanego pojęcia abstrakcyjnego jest wycieczka z mapą naszego miasta. Przed wycieczką, poza wylosowaniem słowa, staramy się wydrukować mapę naszego rejonu z Internetu, skserować ją z przewodnika (powinna być w dość dużym powiększeniu, z zaznaczonymi ulicami) lub stawiamy na samodzielne stwarzanie mapy podczas spaceru, rysując miejsca, drogi i doklejając kartki A4 podczas przemieszczania się (wówczas musimy zaopatrzyć się przed wyjściem w blok rysunkowy A4, klej, nożyczki i kredki). W domu proponuję pooglądać z dzieckiem różne mapy w Internecie, odnaleźć i namierzyć własny dom na mapie satelitarnej, zobaczyć, jakie oznaczenia funkcjonują na mapach i jak je odczytywać, pooglądać i zastanowić się, jak perspektywa zmienia widzenie świata. Po tych licznych przygotowaniach pozostaje nam tylko zdecydować, z którego punktu zaczynamy i oznaczyć go na mapie. Oznaczenia na mapie mogą być po prostu punktami lub np. odciśniętym kciukiem zamoczonym w farbie plakatowej.

2. Etap właściwy – wycieczka.Zaczynamy wycieczkę z punktu oznaczonego na mapie. Sprawdzamy wylosowane pojęcie abstrakcyjne i szukamy go wokoło. Jeśli słowem był np. „połysk”, to z miejsca, w którym się znajdujemy, szukamy punktu, który „uosabia połysk” (może to być błyszczący sweter jakiejś osoby na chodniku, witryna sklepu, szkło przystanku autobusowego, kałuża wody itd.). Kiedy znajdujemy taki punkt, podchodzimy do niego i zaznaczamy go na mapie. Później procedurę powtarzamy i z punktu, w którym się obecnie znajdujemy, szukamy następnego, podchodzimy do niego, oznaczamy na mapie itd. Ograniczeniem takiej wycieczki będzie tylko czas, jaki na nią przeznaczymy, ponieważ może trwać w nieskończoność. Wszystkie zaznaczone punkty na mapie łączymy ze sobą jedną linią, najlepiej kolorowym flamastrem. Po zakończeniu trasy przynosimy do domu mapę z zaznaczonymi punktami i linią.

3. Etap końcowy – ćwiczenia po powrocie Jeżeli mapę tworzyliśmy sami, powstał już na niej ciekawy rysunek z naszą trasą, który możemy teraz pokolorować. Jeżeli zaznaczaliśmy drogę

5

na czarno-białej mapie kolorowym flamastrem, powstała nam linia, której dwa końce możemy teraz połączyć. Efektem tego zabiegu będzie pewien kształt, który kolorujemy. Następnie wymyślamy, podobnie jak podczas czytania z wosku na zabawie andrzejkowej, co nam ten kształt przypomina. Rzucone wówczas hasło jest inspiracją – tematem pracy plastycznej, malarskiej, rysunkowej. Danego hasła możemy również poszukać w Internecie, zobaczyć, co znaczy. Aby było trudniej, można dorzucić do tematu słowo przewodnie z naszej wycieczki – w tym przypadku „połysk”(np. jeśli po połączeniu linii wyszedł kształt, który przypomina tacę z owocami – malujemy farbami owoce na talerzu, niektóre owoce próbujemy namalować tak, aby się błyszczały – wykorzystujemy w ten sposób pojęcie abstrakcyjne „połysk” – jeśli nie potrafimy namalować „połysku”, możemy uzyskać go przy użyciu błyszczącej farby lub lakieru do paznokci).






6

MIEJSKIE KORALEAdresaci: Dzieci od 7 lat.Materiały: karteczki z pojęciami abstrakcyjnymi, aparat fotograficzny, szkicownik, kredki olejne lub zwykłe (najlepsze „Bambino”), ołówki, farby akrylowe lub plakatowe, pędzle, duże korale drewniane, rzemyk lub kartka z bloku technicznego A3 z naszkicowanymi koralami, marker czarny (do naszkicowania korali).

Przebieg zajęć: 1. Etap przygotowawczy w domu.Do tego ćwiczenia potrzebujemy dużych korali (5 do 10 sztuk) z surowego drewna, rzemyka oraz farb akrylowych. Zamiast korali można narysować na brystolu A3 flamastrem sznur wybranej liczby korali. Na początku losujemy tyle karteczek z pojęciami abstrakcyjnymi, ile mamy korali. Wyrazy te wpisujemy do przeglądarki internetowej, aby zorientować się, gdzie możemy je znaleźć. Warto zobaczyć, w jakich sytuacjach, kontekstach używane są dane słowa abstrakcyjne, co najczęściej przedstawiają, do czego się odnoszą. Nasze spostrzeżenia należy zanotować na kartce. Bierzemy aparat lub kredki olejne i blok i wyruszamy na poszukiwania.

2. Etap właściwy – wycieczka.Odnajdujemy wylosowane słowa w przestrzeni miejskiej i fotografujemy je lub rysujemy. Wychodząc od pojęć abstrakcyjnych, drogą wyobraźni i skojarzenia, dochodzimy do ich przedstawienia, posługując się kolorem, fakturą i zestawami kolorystycznymi, które występują obok siebie. Niezwykle istotna jest tutaj rola wyobraźni. Na przykład wylosowaliśmy słowo: „czerwony” – znajdujemy czerwony dach i przyglądamy się jego fakturze, odcieniowi itd., następnie sięgamy po wyraz „połysk” – znajdujemy kałużę, zastanawiamy się, jaki ma ona kolor, odcień, jak stworzyć taką barwę, czy jest z brokatem, czy bez, kolejno losujemy słowo „warstwy – znajdujemy hamburgera – zastanawiamy się, jak wyglądają jego poszczególne warstwy, w jakich są kolorach, jakimi pasami o jakich fakturach możemy je przedstawić (co z czym, obok czego – np. hamburger: pas żółtego puszystego, później pas chropowatej zieleni, pas brązu połyskującego, pas mokrej czerwieni i pas żółtego puszystego). Przy następnym losowaniu wyciągamy karteczkę z wyrazem „początek” – z czym on nam się kojarzy? Być może z miejscami, gdzie zieleń zaczyna przedzierać się do miasta i mamy pojedyncze drzewa pośród betonowych budynków – jaki kolor ma to zdarzenie? Na jakim tle się znajduje? Jak można je przedstawić? Za pomocą jakiego koloru i faktury?

3. Etap końcowy – ćwiczenia po powrocie.Później, po powrocie z wycieczki i odnalezieniu wszystkich potrzebnych haseł,

7

tworzymy oryginalne korale zainspirowane wyjściem. Jeden koral to jedno hasło. Ze słowa „czerwień” otrzymaliśmy czerwony koral z fakturą dachówkową, następny koral uosabia „połysk” – kałużę, szukamy odpowiedniego odcienia, możemy dodać lakier bezbarwny, aby osiągnąć efekt połysku, następny koral – „warstwy” i nasza inspiracja hamburgerowa – malujemy koral w pasy w odpowiednich kolorach i fakturach bułki, sałaty, kotleta, ketchupu i znowu bułki, następny koral – „początek” – malujemy w zestawie kolorystycznym „początek zieleni”, za tło służy nam szary asfalt, na tle którego wyłania się nasza świeża zieleń – tworzymy np. koral popielaty z plamkami soczystej zieleni. Na końcu ćwiczenia nawijamy wszystkie korale na rzemyk – otrzymujemy w ten sposób korale lub ciekawy brelok. Gotowe!






8

MALOWAĆ MOŻNA WSZYSTKIMAdresaci: Dzieci od 5-6 lat.Materiały: karteczki z pojęciami abstrakcyjnymi, blok techniczny A4, farby plakatowe, gazety (ochrona powierzchni stołu przed pobrudzeniem), narzędzia malarskie pozbierane podczas wycieczki (omówione w dalszej części)

Przebieg zajęć: 1. Etap przygotowawczy w domu.Na początku losujemy nasze pojęcie abstrakcyjne. Następnie szukamy z dzieckiem w Internecie wiadomości na temat narzędzi malarskich i nietypowych narzędzi, których używają malarze (wskazana jest tutaj ostrożność i wcześniejsza weryfikacja znalezisk), zastanawiamy się, czy można malować wszystkim.

2. Etap właściwy – wycieczka.Następnie wyruszamy na wycieczkę, podczas której wskazane jest „zbieranie pamiątek” w postaci znalezionych papierków, piasku, kamieni, patyczków, kawałka sznurka, gąbki itd. Pamiątek tych szukamy, odwołując się do naszego wylosowanego hasła. Zbieramy je tylko w 3 miejscach, które są powiązane z naszym słowem w jakikolwiek sposób (odwołujemy się do własnej wyobraźni i luźnych skojarzeń). Po znalezieniu 3 takich miejsc i zebraniu z nich pamiątek z wycieczki wracamy do domu na kolejny etap naszej zabawy.

3. Etap końcowy – ćwiczenia po powrocie.Po powrocie do domu malujemy wylosowane hasło abstrakcyjne, używając zamiast pędzla rzeczy, które znaleźliśmy podczas wyjścia. Ponieważ zadanie do prostych nie należy, proponuję odnalezienie hasła w Internecie i namalowanie nie tyle samego hasła abstrakcyjnego, ile naszego luźnego skojarzenia z nim powiązanego. Na przykład wylosowaliśmy karteczkę ze słowem „krata”. Malujemy dziewczynkę w kraciastej spódnicy, ale malujemy ją np. kamieniem, sznurkiem i roztartym piaskiem z farbą.






9

DZIEŃ FIOLETUAdresaci: Dzieci od 5 lat.Materiały: zweryfikowane uprzednio karteczki z pojęciami abstrakcyjnymi, dowolność materiałów – w miarę potrzeb.

Przebieg zajęć: Ćwiczenie to polega na skoncentrowaniu się na określony czas (np. na pół dnia) na konkretnym haśle do tego stopnia, aby nie tylko odnaleźć w mieście czy w Internecie miejsca, sytuacje i skojarzenia z hasłem, ale aby je przeżyć również na inne możliwe i dostępne sposoby (wskazana jest tutaj uprzednia weryfikacja haseł – najbezpieczniej jest zostawić do losowania karteczki z kolorami). Na przykład po wylosowaniu karteczki z napisem „fiolet” nie tylko szukamy w mieście fioletu, ale szukamy również fioletowych produktów spożywczych, próbujemy jak smakują, ubieramy się na fioletowo – jak się czujemy w fiolecie?, oglądamy fioletowe przedmioty, malujemy fioletem, kąpiemy się w fioletowej wodzie, tańczymy po fioletowej podłodze, fotografujemy tylko to, co fioletowe, itd.







10

BOHATER W MIEŚCIEAdresaci: Dzieci od 5 lat.Materiały: karteczki z pojęciami abstrakcyjnymi, aparat fotograficzny, plastelina, rurki do napojów, nożyczki, zszywki.

Przebieg zajęć: 1. Etap przygotowawczy w domu.Warsztat Bohater w mieście to propozycja dla najmłodszych. Po wylosowaniu pojęcia abstrakcyjnego stwarzamy z dzieckiem naszego bohatera z plasteliny i rurek do napojów. Bohater może w jakiś sposób uosabiać nasze hasło – na przykład błyszczeć się, jeżeli wylosowaliśmy „połysk”. Następny krok to poszukiwanie danego hasła w Internecie, aby zorientować się, jak wiele znaczeń ono ze sobą niesie.

2. Etap właściwy – wycieczka.Wyruszamy na wycieczkę ze stworzonym bohaterem, który odkrywa z nami w mieście dany wyraz (za pomocą skojarzeń, wyobraźni i obserwacji świata dzieci i naszej). Każde odkrycie hasła abstrakcyjnego fotografujemy tak, aby w kadrze znalazł się nasz bohater. Po zebraniu od 5 do 10 fotografii z bohaterem i hasłem wracamy do domu.

3. Etap końcowy – ćwiczenia po powrocie.Po powrocie do domu tworzymy książeczkę-komiks ze zrobionych zdjęć. Staramy się ułożyć je w takiej kolejności, aby powstała ciekawa historia, którą sobie opowiadamy. Możemy tworzyć komiks w komputerze lub wydrukować zdjęcia i składać książeczkę.







Autorka koncepcji ćwiczeń: AGNIESZKA ROCH

Materiał jest dostępny na licencji Creative Commons: Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 3.0 Polska. Treść licencji jest dostępna na stronie: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0/pl/legalcode

Projekt zrealizowany w ramach Akademia Orange

Organizator

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Partner

Patron

BĄDŹ KREATYWNY – KORZYSTAJ Z PORTALU SZTUKA24H!

Kuratorka projektu i redaktorka portalu www.sztuka24h.edu.pl: Karolina Vyšata [email protected], +48 12 422 10 52 w. 124Współtwórczyni i pomysłodawczyni portalu www.sztuka24h.edu.pl: Anna BargielKonsultacje merytoryczne: dr Monika NęckaProjekt graficzny portalu www.sztuka24h.edu.pl: Agata Biskup


http://sztuka24h.edu.pl



http://www.mkidn.gov.pl/

http://www.akademiaorange.pl/

http://www.asp.krakow.pl/

http://www.mkidn.gov.pl/

http://koed.org.pl/

http://bunkier.art.pl

Pojecia abstrakcyjne

Documents

Transcript of Pojecia abstrakcyjne