Podstawy projektowania leków wykład 1 - Bioorganic · Testy przedkliniczne cz ąsteczki...
Transcript of Podstawy projektowania leków wykład 1 - Bioorganic · Testy przedkliniczne cz ąsteczki...
2014-12-16
1
Podstawy projektowania leków
wykład 1
Łukasz Berlicki
Sprawy techniczne
� E-mail: [email protected]� Konsultacje:
p.322a/A2, wtorek, piątek, godz. 10-12� Egzamin, 27 stycznia, godz. 15.15� Poprawa egzaminu, termin do ustalenia, w sesji (2-
18.02 � Obecność obowiązkowa� www.bioorganic.ch.pwr.wroc.pl/student
2014-12-16
2
Projektowanie leków
� „Drug discovery is a noble profession but is poorly understood by the public.”
J. Med. Chem., 2013, 56, 5659–5672
Krytycyzm przemysłu farmaceutycznego
� Zysk przede wszystkim� Wysokie ceny leków� Słaby dostęp do leków� Opóźnianie dostępu do leków generycznych� Śliski marketing� Niska innowacyjność� Niskie nakłady na rozwój
2014-12-16
3
Nowe leki
� Innowacyjny lek jest jednym z
najbardziej technicznie skomplikowanych produktów na świecie.
Nakłady
� Nakłady na badania rozwojowe jako procent sprzedaŜy
R&D Apple: 3%
2014-12-16
4
Nakłady
� Nakłady na badania rozwojowe w przemyśle farmaceutycznym
Nakłady w Europie
� Nakłady na badania rozwojowe w krajach europejskich
0.76%
2014-12-16
5
Liczba nowych substancji
� Pomimo zwiększających się nakładów, liczba nowych substancji aktywnych nie rośnie.
Koszty wprowadzenia nowego leku
� Koszty wprowadzenia nowego leku ciągle rosną
1.5 mld USD
Nowy lek musi być lepszy od tych, które są juŜ na rynku.
2014-12-16
6
Proces wprowadzania leku
� Identyfikacja celu molekularnego (TARGET) biocząsteczka pełni rolę w chorobie
� Indetyfikacja cząsteczki aktywnej (HIT)nowy związek oddziałuje z celem molekularnym
� Optymalizacja cząsteczki aktywnej (LEAD)cząsteczki są aktywne względem celu i biodostępne
� Testy przedkliniczne cząsteczki bezpieczne i efektywne dla zwierząt
� Testy klinicznecząsteczki bezpieczne i efektywne dla człowieka
Identyfikacja celu
� Jest ok. 1500 aktywnych substancji, które działają na 324 cele molekularne.
� Na podstawie analizy genomu oszacowano, Ŝe ok. 600-1500 moŜe być celami molekularnymi dla leków (druggable targets).
� 25% znanych leków nie ma znanych celów molekularnych lub sposobu działania!
2014-12-16
7
Identyfikacja cząsteczki wiodącej
� Testy przesiewowe (high-throughput screening, HTS)
� Inne metody oparte na strukturze celu molekularnego -największa baza struktur zawiera ok. 1 mld cząsteczek.
Optymalizacja
� Aktywność� Biodostępność� Toksyczność
Synteza analogów
testy in vitro
2014-12-16
8
Badania przedkliniczne i kliniczne
Badania przedkliniczne – taksyczność i efektywność na zwierzętach
Badania kliniczne – na ludziachFaza I – na małej grupie osób (20-80), ocena bezpieczeństwa stosowania,
zakresu dawek i efektów ubocznychFaza II – na średniej liczbie osób (100-300), ocena efektywności działania
i bezpieczeństwa Faza III – duŜa grupa osób (1000-3000), potwierdzenie efektywności,
monitorowanie efektów ubocznych, porównanie z innymi terapiami
Faza IV – badania po wprowadzeniu na rynek.
Badania przedkliniczne i kliniczne
2014-12-16
9
Badania kliniczne
Rozkład nakładów względem funkcji
� Badania kliniczne kosztują najwięcej
2014-12-16
10
Przychody - ile
Dochody firm Top10 (2012, mln USD)
� 1 Pfizer $51,214� 2 Novartis $46,732� 3 Merck $40,601� 4 Sanofi $38,259� 5 GlaxoSmithKline $33,787� 6 AstraZeneca $27,973� 7 Johnson & Johnson $25,351� 8 Abbott Laboratories $23,133� 9 Eli Lilly & Co. $20,566� 10 Teva $18,535
KGHM, $3,100
2014-12-16
11
Przychody - firmy
1998 2011
Łączenie firm
2014-12-16
12
Leki Top10 - Blockbusters
Nazwa choroba Rok wartość/rok [mln $]
� Lipitor dyslipidemia 2006 13 696
� Plavix miaŜdŜyca tętnic 2011 9 318
� Humira ch. autoimmunologiczne 2012 9 265
� Seretide astma 2011 8 148
� Enbrel ch. autoimmunologiczne 2011 7 830
� Abilify schizofrenia 2011 7 363
� Crestor dyslipidemia 2011 7 021
� Rituxan ch. autoimmunologiczne 2011 6 798
� Remicade ch. autoimmunologiczne 2011 6 782
� Losec dyslipidemia 2000 6 260
Czas wprowadzenia nowego leku
2014-12-16
13
Patent cliff
Czas [mies.]
Leki, które utracą ochronę patentową
� Utrata ochrony patentowej leku moŜe spowodować znaczący spadek przychodów firmy
Rok Lek sprzedaŜ [mld $] Firma
2014-12-16
14
Przyczyny śmierci
� Główne przyczyny śmierci to choroby układu krąŜenia i nowotwory
Przyczyny śmierci - terytorialnie
2014-12-16
15
Główne obszary największych firm
Leki na rzadkie choroby
� Kalydeco (Vertex), lek przeciw niektórym wariantom mukowiscydozy
� Ok. 30 000 przypadków w USA
� Cena rocznej terapii ok. 300 000 USD
2014-12-16
16
Nowe leki
� SprzedaŜ nowych leków (wprowadzonych w latach 2007-2011) podzielona terytorialnie
Zatrudnienie
� Liczba osób zatrudnionych w przemyśle farmaceutycznym (Europa)
2014-12-16
17
Nakłady na zdrowie
Długość Ŝycia
� Nowe leki znaczący wydłuŜają oczekiwaną długość Ŝycia
2014-12-16
18
Przemysł farmaceutyczny w Polsce
Rynki farmaceutyczne w Europie
2014-12-16
19
Leki generyczne
Leki importowane - Polska
2014-12-16
20
Udział w rynku Top10 korporacji (Polska)
Top10 korporacji farmaceutycznych
2014-12-16
21
Lokalizacja przemysłu farmaceutycznego
Przeciętne wynagrodzenie
2014-12-16
22
„Great place to work” – satysfakcja
pracowników
Podsumowanie
� Wprowadzenie nowego leku na rynek jest kosztowne (1-1.5 mld USD) i długotrwałe (kilkanaście lat),
� Nakłady na rozwój w sektorze farmaceutycznym są bardzo duŜe.
� Polska jest duŜym rynkiem farmaceutycznym, ale nakłady na rozwój są małe.