Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

67
Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

description

Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN. kodeks reguluje stosunki pomiędzy osobami fizycznymi i osobami prawnymi. Osoba to podmiot prawa; posiada prawa i obowiązki.k.c. Art. 8. - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Page 1: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. IBohdan Chełmiński , DRN

Page 2: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

kodeks reguluje stosunki pomiędzy osobami fizycznymi i osobami prawnymi

• Osoba fizyczna to w rozumieniu prawa człowiek. Staje się on podmiotem prawa w chwili narodzin i traci podmiotowość w chwili śmierci lub uznania za osobę zmarłą.

Osoba to podmiot prawa; posiada prawa i obowiązki.k.c. Art. 8

OF

OPUłomna osoba prawna

Page 3: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OF

• Dla dziecka poczętego, lecz jeszcze nie urodzonego, ustanawia się kuratora, jeżeli jest to potrzebne do strzeżenia przyszłych praw dziecka.

• Kuratela ustaje z chwilą urodzenia się dziecka.

człowiek posiada zdolność prawną z chwilą urodzenia i traci ją z chwilą śmierci

Page 4: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Co to jest zdolność prawna?

• podmiot może nabywać prawa, zaciągać zobowiązania zatem skoro jest podmiotem praw, ma także zdolność do ochrony tych praw- ma zdolność sądową czyli może być stroną w procesie /przeciwstawność interesów/ oraz uczestnikiem postępowaniu nieprocesowym przykład takiego postępowania: p. spadkowe

Page 5: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Przykład:

• nowonarodzonemu dziecku jedno z rodziców może podarować nieruchomość niczym nie obciążoną. Zatem dziecko musi mieć możliwość ochrony swojego prawa własności, może zatem pozywać przed sąd; czyni to przez przedstawiciela ustawowego.

• Zatem dziecko może nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywanym.

Page 6: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OF /małoletnia - pełnoletnia

• Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. • Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje

pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa.

Page 7: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OF identyfikacja i charakterystyka

• Ujawnienie nazwiska /i imienia/ identyfikuje człowieka jako podmiot stosunku prawnego. Nazwisko jest elementem formy czynności cywilnoprawnych.

• OF ma jedno miejsce zamieszkania (domicyl) . Jest nim miejscowość , a nie adres /ulica, lokal/. Można mieć tylko jedno miejsce zamieszkania. Osoba fizyczna ma także miejsce zameldowania w miejscu pobytu stałego względnie tymczasowego.

• Osobę charakteryzuje także stan cywilny.• Pesel

OF identyfikujemy na podstawie dow. os lub paszportu

Page 8: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OF – zdolność do czynności prawnych

• Z chwilą uzyskania pełnoletniości człowiek uzyskuje pełną zdolność do czynności prawnych.

• Natomiast nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat 13-tu oraz osoby ubezwłasnowolnione /art.12kc/.

Page 9: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Stan cywilny

• Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny).

• Do majątku wspólnego należą w szczególności m.inn.:• 1) pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej

działalności zarobkowej każdego z małżonków,• 2) dochody z majątku wspólnego, jak również z

majątku osobistego każdego z małżonków,

Page 10: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Do majątku osobistego każdego z małżonków należą m. inn.:

• przedmioty majątkowe nabyte przed powstaniem wspólności ustawowej,

• przedmioty majątkowe nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił,

• przedmioty majątkowe nabyte w zamian za składniki majątku osobistego /co do zasady/.

Stan cywilny

Page 11: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

• Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Stan cywilny

Page 12: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania:

1) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków,

2) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia prawa rzeczowego, którego przedmiotem jest budynek lub lokal,

3) czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia i wydzierżawienia gospodarstwa rolnego lub przedsiębiorstwa,

4) darowizny z majątku wspólnego, z wyjątkiem drobnych darowizn zwyczajowo przyjętych.

Ważność umowy, która została zawarta przez jednego z małżonków bez wymaganej zgody drugiego, zależy od potwierdzenia umowy przez drugiego małżonka.

Jednostronna czynność prawna dokonana bez wymaganej zgody drugiego małżonka jest nieważna.

Stan cywilny

Page 13: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Umowne ustroje majątkowe.Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie

aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.

Małżonek może powoływać się względem innych osób na umowę majątkową małżeńską, gdy jej zawarcie oraz rodzaj były tym osobom wiadome.

Stan cywilny

Page 14: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Rozdzielność majątkowa powstaje z mocy prawa, w razie ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków.

• Orzeczenie separacji powoduje powstanie między małżonkami rozdzielności majątkowej.

Stan cywilny

Page 15: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Ułomne OP

• Do jednostek organizacyjnych nie będących osobami prawnymi, którym ustawa przyznaje zdolność prawną, stosuje się odpowiednio przepisy o osobach prawnych.

• Ułomne osoby prawne : mają zdolność prawną, egzekucja wpierw z majątku ułomnej osoby prawnej, odpowiedzialność subsydiarna wspólników art. 33-1 kc

Page 16: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP

• Osoba prawna ma określoną przepisami prawa strukturę organizacyjną, w tym system organów.

• Własny majątek. • Ponosi odpowiedzialność cywilną . • Ma zdolność prawną i zdolność do czynności

prawnych.

Page 17: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Osobowość prawną nadaje prawo obowiązujące. Osobami prawnymi są Skarb Państwa i jednostki organizacyjne, którym przepisy szczególne przyznają osobowość prawną. Tryb powstania osób prawnych normują przepisy prawa.

Dla przykładu : Polska Akademia Nauk będąca osobą prawną powstała mocą ustawy; spółki kapitałowe, spółdzielnie, stowarzyszenia, przedsiębiorstwa państwowe nabywają z mocy ustaw osobowość prawną z chwila wpisania do właściwego rejestru Krajowego Rejestru Sądowego.

Osoba prawna to podmiot prawa

Page 18: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

osobowość prawną nadaje prawo obowiązujące. Na takie sposoby:

• Aktem prawnym organu władzy państwowej np. rozp. Rady Ministrów; uchwały sejmu czy w przypadku przedsiębiorstw państwowych w oparciu o tzw. Akt założycielski //Dz.U. 2002.112.981 ze zm./

• Drugi sposób polega na tym, ze ustawa np. ksh określa przesłanki do powstania OP. Następnie następuje wpis do właściwego rejestru i wtedy jednostka organizacyjna uzyskuje osobowośc prawną.

• Faza powstawania osoby prawnej to faza „ w organizacji”.

• Ustanie osoby prawnej oznacza kres jej istnienia. Sposoby ustania określają przepisy właściwe. Np. ksh .Przyczyną może być wola samej osoby prawnej, wola założycieli osoby prawnej /art. 19 ppu/, orzeczenie sądu.

• SP jako osoba prawna nie może ustać nigdy.

Page 19: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Własność i inne prawa majątkowe, stanowiące mienie państwowe, przysługują Skarbowi Państwa albo innym państwowym osobom prawnym.

OP – Skarb Państwa

Page 20: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP – Skarb Państwa

Page 21: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Nie wymaga zgody, ministra właściwego do spraw SP czynność prawna:

Agencji Nieruchomości Rolnych , Agencji Mienia Wojskowego oraz Wojskowej Agencji Mieszkaniowej - w zakresie rozporządzenia, powierzonymi tym Agencjom na podstawie przepisów odrębnych, składnikami mienia Skarbu Państwa.

OP – Skarb Państwa

Page 22: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Czynność prawna rozporządzająca to czynność, której skutkiem jest przeniesienie, obciążenie, ograniczenie lub zniesienie prawa majątkowego. Wobec powyższego zgody MSP wymaga przeniesienie, obciążenie, ograniczenie lub zniesienie praw do składników majątkowych.

Zgody takiej wymaga więc zawarcie umowy sprzedaży, darowizny, zamiany, przewłaszczenie na zabezpieczenie ponadto ustanowienie wszelkich ograniczeń osoby prawnej w rozporządzaniu składnikiem majątkowym oraz obciążeń tychże składników majątkowych, takich jak prawa rzeczowe ograniczone (użytkowanie, służebności, zastaw, zastaw rejestrowy, hipoteka

OP – Skarb Państwa

Page 23: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP – Skarb Państwa

• Zasady reprezentacji SP, jako podmiotu praw i obowiązków.

• SP nie ma organów ani siedziby. • Czynności prawnych może dokonywać przez

wiele organów i jednostek organizacyjnych, w tym ministrów i wojewodów.

• Tu należy wymienić państwowe agencje np. Agencja Nieruchomości Rolnych /Państw OP/, Wojskowa Agencja Mieszkaniowa.

Page 24: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Z zastrzeżeniem wyjątków wynikających z przepisów niniejszej ustawy oraz odrębnych ustaw, organem reprezentującym Skarb Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta, wykonujący zadanie z zakresu administracji rządowej, a organami reprezentującymi jednostki samorządu terytorialnego są ich organy wykonawcze.

OP – Skarb Państwa

Page 25: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP jst gmina

• Do zadań wójta należy między innymi: gospodarowanie mieniem komunalnym, wykonywanie budżetu.

• Oświadczenie woli w imieniu gminy składa jednoosobowo wójt albo upoważniony przez wójta jego zastępca samodzielnie bądź z drugą upoważnioną osobą . W zakresie zobowiązań pieniężnych potrzebna jest kontrasygnata skarbnika albo osoby przez niego upoważnionej.

Page 26: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Zasoby nieruchomości

Art. 20. [Rodzaje] Tworzy się: • 1) zasób nieruchomości Skarbu Państwa; • 2) gminne zasoby nieruchomości; • 3) powiatowe zasoby nieruchomości; • 4) wojewódzkie zasoby nieruchomości. Art. 21. [Zasób Skarbu Państwa] Do zasobu nieruchomości

Skarbu Państwa należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności S P i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste, oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego Skarbu Państwa.

Page 27: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Art. 24. [Zasób gminny]

1. Do gminnego zasobu nieruchomości należą nieruchomości, które stanowią przedmiot własności gminy i nie zostały oddane w użytkowanie wieczyste, oraz nieruchomości będące przedmiotem użytkowania wieczystego gminy.

2. Na cele rozwojowe gmin i zorganizowanej działalności inwestycyjnej, a w szczególności na realizację budownictwa mieszkaniowego oraz związanych z tym budownictwem urządzeń infrastruktury technicznej, a także na realizację innych celów publicznych mogą być wykorzystywane gminne zasoby nieruchomości.

3. Podstawą tworzenia gminnych zasobów nieruchomości są studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin uchwalane na podstawie przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Page 28: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP gminne związki

• Cel: wspólne wykonywanie zadań publicznych gminy

• Związek posiada osobowość prawną. • Utworzenie związku wymaga przyjęcia jego

statutu przez rady zainteresowanych gmin bezwzględną większością głosów ustawowego składu rady gminy.

• Rejestr związków prowadzi minister właściwy do spraw administracji publicznej.

• Związek nabywa osobowość prawną po zarejestrowaniu, z dniem ogłoszenia statutu. Organem stanowiącym i kontrolnym związku jest zgromadzenie związku. W skład zgromadzenia wchodzą wójtowie i burmistrzowie gmin uczestniczących w związku.

• . Organem wykonawczym związku jest zarząd. Zarząd związku jest powoływany i odwoływany przez zgromadzenie związku.

• Źródło: ustawa o samorządzie gminnym art.64

Page 29: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP powiat

Rada Powiatu• Rada powiatu jest organem

stanowiącym i kontrolnym powiatu, z zastrzeżeniem przepisów o referendum powiatowym.

• Kadencja rady trwa 4 lata, licząc od dnia wyborów.

Zarząd powiatu• Rada powiatu wybiera zarząd

w liczbie od 3 do 5 osób, w tym starostę i wicestarostę

• Do zadań zarządu powiatu należy w szczególności:

• wykonywanie uchwał rady, • gospodarowanie mieniem

powiatu, • wykonywanie budżetu

powiatu,

• Oświadczenie woli w sprawach majątkowych w imieniu powiatu składają dwaj członkowie zarządu lub jeden członek zarządu i osoba upoważniona przez zarząd.

Page 30: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP Powiat

stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu, wybór i odwołanie zarządu

• powoływanie i odwoływanie, na wniosek starosty, sekretarza powiatu i skarbnika powiatu, będącego głównym księgowym budżetu powiatu,

• uchwalanie budżetu powiatu,

• Do wyłącznej właściwości rady powiatu należy m.inn.:

• określanie wysokości sumy, do której zarząd może samodzielnie zaciągać zobowiązania

• podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych powiatu dotyczących: zasad nabycia, zbycia i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na okres dłuższy niż trzy lata, tworzenia, przekształcania i likwidacji jednostek organizacyjnych oraz wyposażania ich w majątek,

Page 31: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP powiat

• Oświadczenie woli w sprawach majątkowych w imieniu powiatu składają dwaj członkowie zarządu lub jeden członek zarządu i osoba upoważniona przez zarząd.

Reprezentacja

• Zarząd może upoważnić pracowników starostwa, kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży oraz jednostek organizacyjnych powiatu do składania oświadczeń woli związanych z prowadzeniem bieżącej działalności powiatu.

• Jeżeli czynność prawna może spowodować powstanie zobowiązań majątkowych, do jej skuteczności potrzebna jest kontrasygnata skarbnika powiatu lub osoby przez niego upoważnionej.

Page 32: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP województwo

Sejmik• Sejmik województwa m.

inn. określa zasady, tryb i harmonogram opracowania strategii rozwoju województwa . Uchwała podlega publikacji w wojewódzkim dzienniku urzędowym

Zarząd

• Marszałek województwa organizuje pracę zarządu województwa i urzędu marszałkowskiego, kieruje bieżącymi sprawami województwa oraz reprezentuje województwo.

• Prawa majątkowe województwa, nie należące do innych wojewódzkich osób prawnych, wykonuje zarząd województwa.

Page 33: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Sejmik województwa jest organem stanowiącym i kontrolnym województwa.

• Do wyłącznej właściwości sejmiku województwa należy m.inn. stanowienie aktów prawa miejscowego, w szczególności:

• statutu województwa, • zasad i trybu korzystania z

wojewódzkich obiektów i urządzeń użyteczności publicznej,

• uchwalanie planu zagospodarowania przestrz.

• podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych województwa dotyczących m. inn.:

• zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania

lub wynajmowania na okres dłuższy niż 3 lata

Page 34: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP województwo

• Prawa majątkowe województwa, nie należące do innych wojewódzkich osób prawnych, wykonuje zarząd województwa.

• Sejmik województwa może udzielić marszałkowi upoważnienia do składania jednoosobowo oświadczeń woli, innych niż przewidywane w statucie województwa.

• Czynność prawna, z której wynika zobowiązanie pieniężne, wymaga do jej skuteczności kontrasygnaty głównego księgowego budżetu województwa lub osoby przez niego upoważnionej.

reprezentacja

Page 35: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

OP województwo

• Art. 56. Kierownicy wojewódzkich samorządowych

jednostek organizacyjnych nie mających osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez zarząd województwa.

reprezentacja

Page 36: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Art. 57. Oświadczenia woli w imieniu województwa

składa marszałek województwa wraz z członkiem zarządu województwa, chyba że statut województwa stanowi inaczej.

reprezentacja

OP województwo

Page 37: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Jednostki organizacyjne publiczno-prawne nie posiadające osobowości prawnej. Samorządowe

• należą do sektora finansów publicznych bo działają w oparciu o finanse publiczne.

• Gmina wyposaża je w środki niezbędne do prowadzenia działalności.

• Nie mają osobowości prawnej.

Page 38: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Przedszkole – jednostka budżetowafot. B. Chełmiński 2008

Page 39: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Jednostki organizacyjne publiczno-prawne nie posiadające osobowości prawnej.

Samorządowe

• Kierownicy jednostek organizacyjnych gminy nieposiadających osobowości prawnej działają jednoosobowo na podstawie pełnomocnictwa udzielonego przez wójta.

Page 40: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Na podstawie delegacji ustawowej w ustawie o lasach - Art. 4.

• Lasami stanowiącymi własność Skarbu Państwa zarządza Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe, zwane dalej „Lasami Państwowymi”.

• Szczegółowe zasady gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Leśnym „Lasy Państwowe” określa rop. RM z 6 grudnia 1994 roku.

Jednostki organizacyjne publiczno-prawne nie posiadające osobowości prawnej.

Skarbu Państwa

Page 41: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Krajowy Rejestr Sądowy

Ustawą z dnia 20 sierpnia 1997 roku ustawodawca wprowadził do obrotu prawnego Krajowy Rejestr Sądowy. Rejestr składa się z:1) rejestru przedsiębiorców,2) rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej,3) rejestru dłużników niewypłacalnych.

Page 42: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Centralna Informacja Krajowego Rejestru Sądowego, z oddziałami przy sądach rejestrowych wydaje odpisy, wyciągi i zaświadczenia z Rejestru, które mają moc dokumentów wydawanych przez sąd . Domniemywa się, że dane wpisane wKrajowym Rejestrze Sądowym są prawdziwe /bez dz. IV/. Wpisy w Krajowym Rejestrze Sądowym ogłaszane są w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, z zachowaniem przewidzianych w ustawie wyjątków.

Page 43: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Rejestr przedsiębiorców stosuje się do następujących podmiotów: 2) spółek jawnych, 3) spółek partnerskich, 4) spółek komandytowych, 5) spółek komandytowo-akcyjnych, 6) spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, OP 7) spółek akcyjnych, OP8) spółdzielni, OP9) przedsiębiorstw państwowych, OP10) jednostek badawczo-rozwojowych, OP11) przedsiębiorców określonych w przepisach o zasadach prowadzenia na terytorium RP działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne, [zwane przedsiębiorstwami zagranicznymi] 12) towarzystw ubezpieczeń wzajemnych, OP13) innych osób prawnych, jeżeli wykonują działalność gospodarczą i podlegają obowiązkowi wpisu do rejestru, /np. fundacji, stowarzyszeń, organizacji społecznych i zawodowych, publicznych zakładów opieki zdrowotnej/ OP 14) oddziałów przedsiębiorców zagranicznych działających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, 15) głównych oddziałów zagranicznych zakładów ubezpieczeń.

Page 44: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN
Page 45: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN
Page 46: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN
Page 47: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN
Page 48: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN
Page 49: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN
Page 50: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN
Page 51: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Zdarzenia prawne dzielą się na:

zdarzenia• są niezależne od woli

człowieka ( śmierć człowieka, grad

niszczący ubezpieczone zasiewy, inne klęski żywiołowe wywołujące skutki prawne )

działania• Są zależne od woli człowieka a

także musi być relacja między działaniem a przepisami prawnymi

Page 52: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Działania dzielą się na:

CzynyDzielą się na:• dozwolone i • niedozwolone

Akty prawneDzielą się na:• Czynności prawne• Akty administracyjne• Orzeczenia sądowe

konstytutywne

Page 53: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

kształtowanie stosunków cywilno-prawnychPodmiot prawa ma do dyspozycji instrument

czynności prawne

• Czynności prawne / df. Stan faktyczny , w skład którego wchodzi choć jedno oświadczenie woli, z którym prawo wiąże powstanie, zmianę lub ustanie stosunku prawnego/

Page 54: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Art. 60. Oświadczenie woli

• Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, wola osoby dokonującej czynności prawnej może być wyrażona przez każde zachowanie się tej osoby, które ujawnia jej wolę w sposób dostateczny, w tym również przez ujawnienie tej woli w postaci elektronicznej (oświadczenie woli).

• Oświadczenie woli uznaje się za skutecznie złożone, gdy doszło do osoby, której się to oświadczenie składa, w taki sposób, że mogła się zapoznać z jego treścią.

Page 55: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Nieważność / brak świadomości i swobody/ • Art. 82. Nieważne jest oświadczenie woli

złożone przez osobę, która z jakichkolwiek powodów znajdowała się w stanie wyłączającym świadome albo swobodne powzięcie decyzji i wyrażenie woli. Dotyczy to w szczególności choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego, chociażby nawet przemijającego, zaburzenia czynności psychicznych.

Oświadczenie woli -wady

Page 56: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Możliwość uchylenia się od skutków W razie błędu co do treści czynności prawnej można uchylić się

od skutków prawnych swego oświadczenia woli. Można powoływać się tylko na błąd uzasadniający

przypuszczenie, że gdyby składający oświadczenie woli nie działał pod wpływem błędu i oceniał sprawę rozsądnie, nie złożyłby oświadczenia tej treści (błąd istotny).

Jeżeli jednak oświadczenie woli było złożone innej osobie, uchylenie się od jego skutków prawnych dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy błąd został wywołany przez tę osobę, chociażby bez jej winy, albo gdy wiedziała ona o błędzie lub mogła z łatwością błąd zauważyć; ograniczenie to nie dotyczy czynności prawnej nieodpłatnej.

Oświadczenie woli -wady

Page 57: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Art. 87kc. Kto złożył oświadczenie woli pod wpływem bezprawnej groźby drugiej strony lub osoby trzeciej, ten może uchylić się od skutków prawnych swego oświadczenia, jeżeli z okoliczności wynika, że mógł się obawiać, iż jemu samemu lub innej osobie grozi poważne niebezpieczeństwo osobiste lub majątkowe.

Oświadczenie woli -wady

Page 58: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu lub groźby, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie.

Uprawnienie do uchylenia się wygasa: w razie błędu - z upływem roku od jego wykrycia, a w razie groźby - z upływem roku od chwili, kiedy stan obawy ustał.

Oświadczenie woli -wady

Page 59: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Czynności prawne „W doktrynie polskiej i obcej nie wypracowano przyjętej powszechnie definicji czynności prawnej” Dmowski St.,

Rudnicki St.;Komentarz do kc, cz. ogólna, s.223.

• Art. 56 kc. Czynność prawna wywołuje nie tylko skutki w niej wyrażone, lecz również te, które wynikają z ustawy, z zasad współżycia społecznego i z ustalonych zwyczajów.

Page 60: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Jednostronne /l.oświadczeń woli/

• udzielenie pełnomocnictwa• ustanowienie odrębnej

własności lokalu przez właściciela / współwłaściciela budynku dla siebie

dwustronne• umowy dwustronne

Czynności prawne

odpłatne nieodpłatne

• Umowa sprzedaży • Umowa darowizny

Page 61: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Inter Vivos

konsensualne /samo oświadczenie woli OW/

• Element realny jest zbędny

realne

• Zadatek; przeniesienie własności rzeczy oznaczonej tylko co do gatunku

Czynności prawne

rozporządzająceprzysparzające

abstrakcyjne kauzalne

• weksel Pełnomocnictwo niewygasające

Zwiększenie aktywów /zmniejszenie długów -pasywów Zmniejszenie aktywów / zwiększenie

pasywów -długów

jednostronne dwustronne uchwałyWystarczy 1 OW - potrzebne 2 – organ kolegialnyTestament - umowa sprzedaży – uchwała walnego

Mortis Causa

Page 62: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Przepisy wyznaczają określoną formę prawną dla pewnego rodzaju umów, np. umowa pośrednictwa w obrocie nieruchomościami musi być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności.

• W formie pisemnej dla celu dowodowego i wywołania określonych skutków prawnych powinny być zawierane umowy dotyczące najmu nieruchomości, dzierżawy i użyczenia.

Czynności prawneforma

pisemna

Page 63: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Czynności prawne - Forma pisemnazwykła i kwalifikowana

Oświadczenie woli złożone w postaci elektronicznej opatrzone bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy ważnego kwalifikowanego certyfikatu jest równoważne z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej.

Page 64: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Cz. Prawne - Forma notarialnaUmowa przeniesienia własności nieruchomości powinna być zawarta

w formie aktu notarialnego.

• Forma aktu notarialnego • Zatem nie należy utożsamiać formy

notarialnej z aktem notarialnym, który ma formę notarialną ale nie jest jedynym dokumentem mającym formę notarialną.

Page 65: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Forma czynności prawnej

• Sankcje za nie zachowanie formy• Pod rygorem nieważności – ad solemnitatem• Do celów dowodowych – ad probationem• Dla wywołania określonych skutków prawnych

– ad eventum.

Page 66: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

• Art. 73. § 1. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności.

• § 2. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej inną formę szczególną, czynność dokonana bez zachowania tej formy jest nieważna. Nie dotyczy to jednak wypadków, gdy zachowanie formy szczególnej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków czynności prawnej.

Forma czynności prawnej

Page 67: Podstawy obrotu nieruchomościami – cz. I Bohdan Chełmiński , DRN

Wzorzec postępowania

Poprzez stosunek cywilnoprawny rozumiemy wzorzec postępowania co najmniej 2 konkretnych podmiotów skonstruowany w oparciu o treści określonej normy prawnej.

Podmiot to OP, OF, ułomna OP.Treść – uprawnienia i obowiązki stronNasz porządek prawny uznaje autonomię osób w zakresie

podejmowania decyzji dotyczących stosunków prawnych.przedmiot – rzecz /nieruchomość/ - prawo do rzeczy. Bez dokonania czynności prawnych nie można nic sprzedać,

darować, nająć, wynająć, udzielić pełnomocnictwa i wykonywać innych czynności związanych z prawem.