podstawa programowa - elektromechanik

5/14/2018 podstawa programowa - elektromechanik - slidepdf.com

http://slidepdf.com/reader/full/podstawa-programowa-elektromechanik 1/14

MINISTERSTWO EDUKACJI NARODOWEJ I SPORTU

PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA

W ZAWODZIE ELEKTROMECHANIK

POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH

SYMBOL CYFROWY 724 [02]

Akceptuj: Zatwierdzam:

Minister Gospodarki i Pracy Minister Edukacji Narodowej

i Sportu



1

I. ZAŁOENIA PROGRAMOWO – ORGANIZACYJNE

KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE

A. OPIS KWALIFIKACJI ABSOLWENTA

W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umie:

1) interpretowa podstawowe zjawiska i prawa z zakresu elektrotechniki

i elektroniki;

2) rozpoznawa elementy, podzespoły i urz dzenia elektryczne oraz elektroniczne

pojazdów samochodowych;

3) dobiera materiały stosowane w instalacjach elektrycznych pojazdów

samochodowych;

4) dobiera narzdzia i przyrz dy do wykonywanych prac;

5) wykonywa prace z zakresu obróbki rcznej metali i tworzyw sztucznych;

6) montowa elementy, podzespoły i urz dzenia elektryczne oraz elektroniczne

w pojazdach samochodowych;

7) wykonywa poł czenia elektryczne z wykorzystaniem rónych technik;

8) czyta schematy instalacji, urz dze elektrycznych i elektronicznych pojazdów

samochodowych;

9) rozrónia podstawowe podzespoły pojazdu samochodowego;

10) kierowa pojazdami samochodowymi w zakresie kategorii B;

11) ocenia stan techniczny przyrz dów pomiarowych i urz dze diagnostycznych

oraz przygotowywa je do pomiarów;

12) posługiwa si przyrz dami pomiarowymi i urz dzeniami diagnostycznymi;

13) mierzy podstawowe wielkoci elektryczne i nieelektryczne;14) ocenia stan techniczny oraz kwalifikowa do naprawy lub wymiany elementy,

podzespoły, urz dzenia elektryczne i elektroniczne stosowane w pojazdach

samochodowych;

15) naprawia instalacje i urz dzenia elektryczne w pojazdach samochodowych;

16) przeprowadza przegl dy techniczne instalacji elektrycznej w pojazdach

samochodowych;

17) przestrzega przepisów bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony

przeciwpoarowej oraz ochrony rodowiska;



2

18) organizowa stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

19) udziela pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy;

20) komunikowa si z uczestnikami procesu pracy;

21) stosowa przepisy kodeksu pracy dotycz ce praw i obowi zków pracownika

i pracodawcy;

22) stosowa przepisy prawa w zakresie wykonywanych zada zawodowych;

23) korzysta z rónych ródeł informacji;

24) planowa prowadzenie działalnoci gospodarczej.

Kształtowanie postaw przedsibiorczych oraz przygotowanie do wejcia na rynek

pracy powinno przebiega zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas

realizacji zaj edukacyjnych „Podstawy przedsibiorczoci”.

B. SPECYFICZNE WYMAGANIA KSZTAŁCENIA

W ZAWODZIE

1. Wymagania psychofizyczne właciwe dla zawodu:

1) koncentracja i podzielno uwagi;

2) odpowiedzialno;

3) cierpliwo i wytrwało;

4) systematyczno i dokładno;

5) zainteresowania techniczne;

6) dobry stan zdrowia;

7) sprawno manualna;

8) spostrzegawczo;

9) szybko reakcji.

2. Absolwent szkoły kształc cej w zawodzie elektromechanik pojazdów

samochodowych powinien by przygotowany do wykonywania nastpuj cych zada

zawodowych:

1) sprawdzanie stanu technicznego zespołów i elementów instalacji elektrycznej


2) lokalizowanie i usuwanie uszkodze w instalacji elektrycznej pojazdów

samochodowych;



3

3) wykonywanie montau i demontau instalacji oraz urz dze elektrycznych

i elementów układów elektronicznych w pojazdach samochodowych;

4) przeprowadzanie konserwacji i przegl dów okresowych zespołów i elementów

wyposaenia elektrycznego i elektronicznego pojazdów samochodowych;

5) sprawdzanie stanu technicznego, lokalizowanie i usuwanie uszkodze

w układach elektronicznych pojazdów samochodowych z wykorzystaniem

komputerowych urz dze diagnostycznych.

3. Absolwent szkoły kształc cej w zawodzie elektromechanik pojazdów

samochodowych moe podejmowa prac w:

1) zakładach naprawy pojazdów samochodowych;

2) stacjach obsługi i stacjach kontroli pojazdów samochodowych;

3) autoryzowanych stacjach obsługi samochodów;

4) zakładach, w których s produkowane pojazdy samochodowe oraz ich czci

zamienne (obwody i układy elektryczne oraz elektroniczne);

5) placówkach handlowych.

Absolwent szkoły moe prowadzi działalno gospodarcz .

4. Zawód elektromechanik pojazdów samochodowych jest zawodem

szerokoprofilowym, umoliwiaj cym specjalizacj pod koniec okresu kształcenia.

Szkoła okrela specjalizacj, bior c pod uwag potrzeby regionalnego rynku pracy

i zainteresowania uczniów. Tematyka specjalizacji moe dotyczy:

1) diagnostyki i naprawy układów zasilania i sterowania prac silnika;

2) diagnostyki i naprawy układów elektrycznych i elektronicznych nadwozia

(alarm, klimatyzacja, nawigacja satelitarna, systemy sterowania głosem,

układy audio-video, elektrycznie sterowane szyby);

3) diagnostyki i naprawy elektronicznych systemów bezpieczestwa czynnego

i biernego pojazdów samochodowych.

5. Szkoła realizuj ca kształcenie w zawodzie elektromechanik pojazdów

samochodowych powinna posiada nastpuj ce pomieszczenia dydaktyczne:

1) pracowni budowy pojazdów samochodowych;

2) pracowni podstaw elektrotechniki i elektroniki;

3) laboratorium elektrotechniki i elektroniki samochodowej;

4) warsztaty.



4

Pracownia budowy pojazdów samochodowych powinna by wyposaona w:

1) stanowiska rysunkowe (jedno stanowisko dla jednego ucznia);

2) eksponaty i modele czci maszyn;

3) próbki materiałów elektrotechnicznych;

4) elementy elektryczne i elektroniczne;

5) eksponaty, modele i przekroje podzespołów elektrycznych i mechanicznych


6) zestawy do demonstracji budowy i działania podzespołów mechanicznych

i elektrycznych;

7) normy, katalogi, dokumentacje techniczne podzespołów pojazdów

samochodowych;

8) programy komputerowe do symulacji działania podzespołów pojazdów

samochodowych.

Pracownia podstaw elektrotechniki i elektroniki powinna by wyposaona w:

1) zasilacze stabilizowane napicia stałego, autotransformatory;

2) mierniki uniwersalne;

3) oscyloskop dwukanałowy o pamie 20 MHz z pamici ;

4) zestawy elementów elektrycznych i elektronicznych;

5) zestawy wiczeniowe z układami elektrycznymi i elektronicznymi;

6) programy komputerowe do symulacji pracy układów elektrycznych

i elektronicznych.

Laboratorium elektrotechniki i elektroniki samochodowej powinno by wyposaone w:

1) minimum pi stanowisk pomiarowych (jedno dla dwóch uczniów), zasilanych

napiciem 230 V pr du przemiennego, zabezpieczonych ochron

przeciwporaeniow zgodnie z obowi zuj cymi przepisami oraz

wyposaonych w wył czniki awaryjne i wył cznik awaryjny centralny;

2) zasilacze stabilizowane napicia stałego, akumulatory, autotransformatory,

prostowniki zwykłe i rozruchowe;

3) mierniki analogowe i cyfrowe, w tym mierniki uniwersalne oraz testery;

4) oscyloskop dwukanałowy o pamie 20 MHz z pamici ;

5) zestawy elementów elektrycznych i elektronicznych;

6) urz dzenia elektryczne i elektroniczne wyposaenia pojazdów

samochodowych;

7) stół probierczy;



5

8) zestawy wiczeniowe (makiety) do badania i kontroli: instalacji owietleniowej,

obwodu ładowania, obwodu zapłonowego, obwodu rozruchu, układu

wtryskowego, układu regulacji i sterowania dynamiki jazdy, układu

bezpieczestwa biernego, układu ochrony przed kradzie , układu

zwikszaj cego komfort jazdy;

9) pojazd samochodowy z silnikiem benzynowym wyposaonym w układ

wtryskowy V generacji;

10) pojazd samochodowy z silnikiem Diesla wyposaonym w układ wtryskowy

Common Rail;

11) schematy instalacji elektrycznej rónych pojazdów samochodowych;

12) komputerowe zestawy diagnostyczne do sprawdzania urz dze elektrycznych

i elektronicznych w pojazdach samochodowych;

13) programy komputerowe do symulacji pracy urz dze elektrycznych

i elektronicznych oraz do obróbki wyników pomiarów.

Warsztaty szkolne powinny by wyposaone w:

1) stanowiska do obróbki rcznej metali i tworzyw sztucznych;

2) stanowiska do lutowania i montau układów elektrycznych i elektronicznych;

3) stanowiska do montau i demontau urz dze elektrycznych oraz

elektronicznych;

4) stanowiska do demontau i montau głównych podzespołów samochodu;

5) stanowiska diagnostyczne do sprawdzania stanu technicznego urz dze

elektrycznych i elektronicznych;

6) stanowiska do naprawy urz dze elektrycznych i elektronicznych;

7) minimum dwa stanowiska z pracuj cym modelem silnika z zapłonem

iskrowym wyposaonym w układ wtryskowy z systemem EOBD;

8) stanowisko z silnikiem o zapłonie samoczynnym z układem wtryskowym

Common Rail;

9) wyci g spalin dla kadego stanowiska;

10) analizator spalin;

11) dymomierz;

12) uniwersalny komputer diagnostyczny;

13) przyrz d do kontroli i ustawiania wiateł;

14) stół probierczy;



6

15) przetworniki i adaptery do pomiaru wielkoci elektrycznych i nieelektrycznych

w układach wtryskowych;

16) normy: PN, ISO;

17) dokumentacje techniczne, dokumentacje serwisowe, instrukcje obsługi

urz dze.

Kade stanowisko powinno by wyposaone w komplet narzdzi, przyrz dów

pomiarowych i testerów niezbdnych do diagnostyki układów elektronicznych.

Wszystkie pomieszczenia dydaktyczne powinny by wyposaone w:

1) rodki techniczne, takie jak: telewizor, magnetowid, rzutnik pisma, rzutnik

przezroczy, zestaw komputerowy, drukarka, skaner, kserokopiarka, rzutnik

multimedialny;

2) materiały dydaktyczne, takie jak: filmy, przezrocza, foliogramy, fazogramy,

programy komputerowe, plansze, prezentacje multimedialne;

3) tekstowe ródła informacji, takie jak: podrczniki, inne ksiki niezbdne do

kształcenia w zawodzie, poradniki, czasopisma zawodowe, instrukcje do

wicze, katalogi, prospekty.

Laboratorium i pracownie powinny składa si z sali lekcyjnej i zaplecza

magazynowo-socjalnego. W sali lekcyjnej naley zapewni stanowisko pracy dla

nauczyciela i odpowiedni liczb stanowisk pracy dla uczniów.

W warsztatach szkolnych powinno znajdowa si pomieszczenie do instruktau.

Praktyczna nauka zawodu moe odbywa si w warsztatach szkolnych, centrach

kształcenia praktycznego, centrach kształcenia ustawicznego oraz w zakładach

produkcyjnych i usługowych.

5. Zakres umiejtnoci i treci kształcenia, wynikaj cy z opisu kwalifikacji

absolwenta, zawieraj nastpuj ce bloki programowe:

1) techniczne podstawy zawodu;

2) urz dzenia elektryczne i elektroniczne w pojazdach samochodowych;

3) podstawy działalnoci zawodowej.



7

II. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE

Nazwa bloku programowegoMinimalna liczba godzin w cyklu kształcenia

w % *

Techniczne podstawy zawodu 30

Urz dzenia elektryczne i elektroniczne

w pojazdach samochodowych

40

Podstawy działalnoci zawodowej 10

Razem 80 **

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla

młodziey i w szkołach dla dorosłych (w formie stacjonarnej i zaocznej).

** Pozostałe 20% godzin jest przeznaczone do rozdysponowania przez autorów

programów nauczania na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy,

w tym na specjalizacj.

III. BLOKI PROGRAMOWE

BLOK: TECHNICZNE PODSTAWY ZAWODU

1. Cele kształcenia

Ucze (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umie:

1) czyta schematy instalacji, urz dze elektrycznych i elektronicznych pojazdów

samochodowych;

2) rozrónia i dobiera materiały stosowane w instalacjach elektrycznych


3) posługiwa si przyrz dami do pomiaru wielkoci geometrycznych;

4) wykonywa prace z zakresu obróbki rcznej metali i tworzyw sztucznych;

5) rozrónia poł czenia rozł czne i nierozł czne stosowane w instalacjach

elektrycznych pojazdów samochodowych;

6) charakteryzowa budow i parametry pojazdu samochodowego;



8

7) rozrónia podstawowe pojcia i wielkoci charakteryzuj ce pole elektryczne

i magnetyczne oraz obwody elektryczne;

8) wyjania zjawiska fizyczne zachodz ce w polu magnetycznym i elektro-

magnetycznym oraz w obwodach elektrycznych;

9) rozrónia elektrochemiczne ródła energii elektrycznej oraz ich parametry

techniczne;

10) interpretowa podstawowe prawa z zakresu elektrotechniki;

11) oblicza i szacowa wartoci wielkoci elektrycznych w prostych obwodach

pr du stałego i przemiennego;

12) dobiera przyrz dy pomiarowe do pomiaru podstawowych wielkoci

elektrycznych i nieelektrycznych;

13) mierzy podstawowe wielkoci elektryczne i nieelektryczne;

14) rozrónia elementy elektroniczne na podstawie wygl du, oznacze na nich

umieszczanych oraz symboli graficznych;

15) charakteryzowa właciwoci elementów elektronicznych stosowanych


16) analizowa na podstawie schematów ideowych prac prostych układów

elektrycznych i elektronicznych;

17) ł czy na podstawie schematów układy elektryczne oraz elektroniczne;

18) mierzy parametry podstawowych elementów elektrycznych i elektronicznych;

19) stosowa zasady bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej

i ochrony rodowiska podczas wykonywania pracy.

2. Treci kształcenia

Treci kształcenia s ujte w nastpuj cych działach programowych:

1) rysunek techniczny;

2) materiały stosowane w instalacjach elektrycznych pojazdów samochodowych;

3) obróbka rczna metali i tworzyw sztucznych;

4) poł czenia rozł czne i nierozł czne stosowane w instalacjach elektrycznych


5) budowa pojazdów samochodowych;

6) pole elektryczne;

7) obwody elektryczne pr du stałego;

8) elektrochemiczne ródła energii elektrycznej;



9

9) pole magnetyczne i elektromagnetyzm;

10) obwody elektryczne pr du przemiennego;

11) pomiary wielkoci elektrycznych i nieelektrycznych w pojazdach

samochodowych;

12) elementy elektroniczne stosowane w technice samochodowej;

13) przepisy bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej i ochrony

rodowiska.

BLOK: URZ DZENIA ELEKTRYCZNE I ELEKTRONICZNE

W POJAZDACH SAMOCHODOWYCH



1) rozpoznawa i klasyfikowa podstawowe obwody i układy elektryczne

i elektroniczne pojazdów samochodowych;

2) stosowa podstawowe pojcia i wielkoci dotycz ce urz dze elektrycznych

i elektronicznych pojazdów samochodowych;

3) rozpoznawa symbole graficzne elementów i urz dze wyposaenia

elektrycznego i elektronicznego pojazdów samochodowych;

4) rozrónia podstawowe parametry techniczne elementów i urz dze

elektrycznych i elektronicznych stosowanych w pojazdach samochodowych;

5) okrela funkcje oraz parametry uytkowe elementów i urz dze

elektrycznych i elektronicznych na podstawie oznacze zawartych na

tabliczkach znamionowych;

6) rozpoznawa i charakteryzowa czujniki stosowane w układachelektronicznych pojazdów samochodowych;

7) analizowa i interpretowa zjawiska fizyczne wystpuj ce w obwodach,

układach, urz dzeniach elektrycznych i elektronicznych pojazdów

samochodowych;

8) interpretowa wartoci wielkoci fizycznych w obwodach, układach

i urz dzeniach elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych;

9) rozrónia podstawowe parametry techniczne przyrz dów pomiarowych oraz

testerów i urz dze wykorzystywanych do diagnozowania;



10

10) dobiera metody, przyrz dy pomiarowe oraz urz dzenia diagnostyczne do

pomiaru wielkoci elektrycznych i nieelektrycznych w instalacjach


11) mierzy parametry instalacji i urz dze elektrycznych oraz układów

elektronicznych zgodnie z dokumentacj techniczn lub serwisow ;

12) interpretowa wyniki pomiarów przedstawione w postaci liczbowej lub

graficznej;

13) rozpoznawa elementy instalacji elektrycznej na podstawie wygl du

zewntrznego i oznacze;

14) dobiera urz dzenia oraz elementy wyposaenia elektrycznego

i elektronicznego pojazdu samochodowego;

15) ocenia stan techniczny elementów i urz dze elektrycznych oraz

elektronicznych;

16) dobiera oprzyrz dowanie uniwersalne i specjalistyczne do demontau

i montau urz dze elektrycznych i elektronicznych w pojazdach

samochodowych;

17) wykonywa proste prace z zakresu demontau i montau podzespołów

pojazdu samochodowego;

18) wykonywa monta mechaniczny podzespołów i urz dze elektrycznych oraz

elektronicznych w pojazdach samochodowych;

19) ł czy elementy instalacji elektrycznej pojazdu samochodowego

z wykorzystaniem rónych technik;

20) posługiwa si dokumentacj techniczn i serwisow , instrukcjami obsługi

oraz katalogami elementów, podzespołów i urz dze elektrycznych

i elektronicznych, instalowanych w pojazdach samochodowych;

21) wykonywa przegl dy techniczne i konserwacje instalacji elektrycznej


22) lokalizowa i usuwa drobne uszkodzenia w instalacjach i urz dzeniach


23) kontrolowa jako wykonanych prac;

24) okrela na podstawie usterek i dokumentacji technicznej moliwo naprawy

lub wymiany uszkodzonego podzespołu elektrycznego lub elektronicznego;



11

25) sporz dza kalkulacj kosztów przegl du, konserwacji, naprawy oraz

wymiany urz dze i elementów wyposaenia elektrycznego i elektronicznego

pojazdu samochodowego;

26) stosowa przepisy bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej

i ochrony rodowiska podczas demontau i montau systemów

bezpieczestwa biernego (poduszka powietrzna, napinacze pasów

bezpieczestwa);


i ochrony rodowiska podczas montau, naprawy i przegl du urz dze

elektrycznych i elektronicznych pojazdów samochodowych;

28) rozpoznawa zagroenia wystpuj ce podczas obsługi narzdzi, maszyn

i urz dze zasilanych energi elektryczn , spronym powietrzem oraz

działaniem spalin i wysokich temperatur;

29) organizowa stanowisko do wykonywanej pracy zgodnie z zasadami

bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej i ochrony

rodowiska.


Treci kształcenia s ujte w nastpuj cych działach programowych: 1) struktura instalacji elektrycznej w pojedzie samochodowym;

2) akumulatory stosowane w pojazdach samochodowych;

3) urz dzenia elektryczne w pojazdach samochodowych;

4) urz dzenia elektroniczne w pojazdach samochodowych;

5) systemy komputerowe w technice samochodowej;

6) systemy bezpieczestwa biernego (poduszki powietrzne, pirotechniczne

napinacze pasów bezpieczestwa);

7) systemy bezpieczestwa czynnego (układy ABS, TCS, ASR, ESP, EBD i inne);

8) instalacje elektryczne nowej generacji z magistral transmisji danych CAN;

9) demonta i monta podzespołów mechanicznych samochodu;

10) monta podzespołów elektrycznych i elektronicznych w pojazdach

samochodowych;

11) kontrola elementów i podzespołów elektrycznych oraz elektronicznych

stosowanych w pojazdach samochodowych;



12

12) uruchamianie oraz regulacja układów i urz dze elektrycznych

i elektronicznych w pojazdach samochodowych;

13) naprawa instalacji oraz urz dze elektrycznych i układów elektronicznych;

14) przepisy bezpieczestwa i higieny pracy, ochrony przeciwpoarowej i ochrony

rodowiska.

BLOK: PODSTAWY DZIAŁALNOCI ZAWODOWEJ




i ochrony rodowiska;

2) zapobiega zagroeniom zdrowia i ycia;

3) dobiera rodki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanej pracy;

4) segregowa i utylizowa odpady przemysłowe;

5) organizowa stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii;

6) przestrzega przepisów o ruchu drogowym;

7) prowadzi i obsługiwa pojazdy samochodowe w zakresie niezbdnym do

uzyskania prawa jazdy kategorii B;

8) interpretowa podstawowe pojcia gospodarki rynkowej;

9) stosowa aktywne metody poszukiwania pracy;

10) sporz dza dokumenty dotycz ce zatrudnienia oraz działalnoci

gospodarczej;

11) komunikowa si i współpracowa w zespole;

12) komunikowa si z klientem w sprawach zwi zanych z napraw samochodu;

13) rozwi zywa problemy;

14) podejmowa decyzje;

15) doskonali umiejtnoci zawodowe;

16) przestrzega zasad etycznego postpowania w działalnoci zawodowej.


Treci kształcenia s ujte w nastpuj cych działach programowych: 1) bezpieczestwo i higiena pracy;



13

2) ochrona przeciwpoarowa i ochrona rodowiska;

3) utylizacja odpadów przemysłowych;

4) elementy ergonomii;

5) przepisy o ruchu drogowym;

6) technika kierowania pojazdem samochodowym;

7) podstawowe pojcia gospodarki rynkowej;

8) podejmowanie i prowadzenie działalnoci gospodarczej;

9) zasady i metody komunikowania si;

10) elementy socjologii i psychologii pracy;

11) zasady etyczne.

podstawa programowa - elektromechanik

Documents

Transcript of podstawa programowa - elektromechanik