Zacznik Nr 1 do Uchway Nr LI/359/10 Rady Miasta Rabka Zdrj z dnia 24 lutego 2010 r.

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOCI

RDZAWKA NA LATA 2010-2015

Rdzawka, stycze 2010 r.

2

PLAN ODNOWY MIEJSCOWOCI RDZAWKA NA LATA 2010-2015 Spis treci

I. Charakterystyka wsi Rdzawka.............................................................................................3

1.1 Pooenie miejscowoci, przynaleno administracyjna, powierzchnia, liczba ludnoci, klimat....................................................................................................................3 1.2 Historia miejscowoci....................................................................................................5 1.3 Okrelenie przestrzennej struktury miejscowoci..........................................................7 1.3.1 Dominanty przestrzenne..............................................................................................7 1.3.2 Otwarte przestrzenie wsplne......................................................................................9 1.3.3 Elementy charakterystyczne......................................................................................11

II. Inwentaryzacja zasobw sucych odnowie miejscowoci...............................................12 2.1 Zasoby przyrodnicze.....................................................................................................12 2.2 Dziedzictwo kulturowe.................................................................................................13 2.2.1 Zabytki na terenie Gminy Rabka-Zdrj.....................................................................13 2.2.2 Zabytki, dziedzictwo kulturowe na terenie Rdzawki.................................................15 2.3 Obiekty i tereny ............................................................................................................15 2.4 Infrastruktura spoeczna ...............................................................................................15 2.5 Infrastruktura techniczna...............................................................................................16 2.6 Gospodarka i rolnictwo.................................................................................................16 2.7 Kapita spoeczny i ludzki.............................................................................................17

III. Analiza SWOT Soectwa Rdzawka ...................................................................................20 IV. Wizja rozwoju Soectwa.22 V. Opis planowanych zada inwestycyjnych i przedsiwzi aktywizujcych spoeczno

lokaln, przewidzianych do realizacji w ramach Planu Odnowy Miejscowoci Rdzawka..............................................................................................................................23

VI. Wykonalno Planu Odnowy Miejscowoci Rdzawka na lata 2010-2015........................33

3

I. Charakterystyka wsi Rdzawka 1.1. Pooenie miejscowoci, przynaleno administracyjna, powierzchnia, liczba ludnoci, klimat. Rdzawka ley w zachodniej czci Gorcw u stp Pitkowej Gry, na wysokoci 660-840 m, w dolinie potoku o tej samej nazwie, ktry razem z ssiedni Poniczank wpada do Raby w zachodniej czci Rabki. Zabudowa wsi jest mocno rozsiana; centrum w dolinie potoku, a grna cz zblia si do zbocza Obidowej. Najwyej pooone zabudowania 812 m. przy drodze Zakopiance. Mona std podziwia panoram Tatr, Beskidu Wyspowego, ywieckiego, Pasma Podhalaskiego i Gorcw.

Fot. Mapy z lokalizacj soectwa Rdzawka.

Rdzawka

4

Do Gminy Rabka-Zdrj nale trzy soectwa tj. Chabwka, Rdzawka i Ponice oraz miasto uzdrowiskowe Rabka-Zdrj. Liczba ludnoci soectwa wg stanu na dzie 31.12 2009 r. wynosi 1489 mieszkacw. Porwnanie liczby mieszkacw soectwa Rdzawka z innymi miejscowociami w Gminie Rabka Zdrj obrazuje niej zamieszczone zestawienie:

Soectwo Liczba mieszkacw

Chabwka 1602

Rabka Zdrj 13256

Ponice 1192

Rdzawka 1489

Otaczajce gmin uzdrowiskow gry stwarzaj naturaln oson od silniejszych

wiatrw. Rwnoczenie rejon Rabki-Zdroju odznacza si wyjtkowo korzystnym stopniem nasonecznienia (ponad 2000 godzin rocznie). Maksimum nasonecznienia przypada na miesice czerwiec, lipiec i wrzesie. Najwysz warto promieniowania sonecznego notuje si w marcu. Najlepsze warunki dla dobrego samopoczucia panuj w okresie wiosny, lata i jesieni.

Roczna ilo opadw jest niewielka i zamyka si liczb ok. 900 mm. S to przewanie opady krtkotrwae, lecz o duym nateniu. W cigu roku jest rednio 175 dni z opadami, z czego wikszo przypada na miesice letnie. rednia roczna temperatura powietrza wynosi 6,6 C, najcieplejszym miesicem jest lipiec (16,7 C), najchodniejszym luty (-3,5 C). Najwysze temperatury wystpuj w sierpniu i dochodz do 35 C, najnisze w trzeciej dekadzie stycznia, przy wyjtkowo ostrych zimach do -30 C. Wahania temperatur w cigu doby, zarwno w lecie jak i w zimie s niewielkie.

rednia grubo pokrywy nienej, zalegajcej przecitnie od grudnia do poowy marca wynosi ok. 60 cm. Szczeglnie korzystn cech rabczaskiego klimatu jest niemal zupeny brak mgie oraz wyjtkowa czysto powietrza.

Wszystko to stwarza dobre, naturalne podstawy dla leczenia klimatycznego w Rabce-Zdroju przez cay rok kalendarzowy.

Rdzawka posiada bezporedni dostp do drogi krajowej nr 7 wiodcj z Krakowa do Zakopanego.

Przez miejscowo przebiega droga powiatowa K-1666 i czca miejscowo z miastem Rabka Zdrj.

5

1.2 Historia miejscowoci.

Wie ma zabudow rozproszon, we wsi zachowao si jeszcze okoo 50 domw w starej zabudowie drewnianej z koca XIX i pierwszej poowy XX wieku i stylu podhalaskim.

Fot. Budynek w starej zabudowie drewnianej.

Fot. Budynek w starej zabudowie drewnianej. Nazwa wsi Rdzawka pochodzi prawdopodobnie od rodziny Rdzawskich, ktra osiedlia si tutaj najwczeniej; ostatni potomek tej rodziny zmar w 1976 r. Inne wytumaczenie nazwy miejscowoci odnosi si do rdzy jako nalotu, ktry niesie ze sob woda, wypukujc

6

zwizki chemiczne z mao urodzajnych gleb. Wie podzielona jest na role. Nazwa rl wywodzi si gwnie od chopw, ktrzy je zamieszkiwali, std wiemy, jakie najstarsze rodziny byy mieszkacami wsi np: Szczerba Szczerbwka, Noga Nogwka, Sroka Srokwka, Zajc Zajcwka, Leniak Lesniakwka, Starmach Starmachwka, Piat Piatwka, Kowalczyk Kowalczykwka, Kowal Kowalwka, Magiera Magierwka, Rusnak Rusnakwka, Papie Papiewka, Ziba Zibwka, Stachnik Stachnikwka, Cieliga Cieligwka, Polak Polakwka. Inna grupa nazw wywodzi si od pewnych cech charakterystycznych np.: Sotyswka ziemia ktra naleaa do sotysa, Mynarzwka miejsce gdzie znajdowa si myn, Cielwka osiedle na ktrym mieszka ciela, Rola najstarsza cz wsi, w ktrej jako pierwszej uprawiano ziemi. Zarbek to osiedle, ktre powstao w wyniku wyrbu lasu. Przez Rdzawk od czasw redniowiecza prowadzi szlak handlowy z Krakowa do Nowego Targu i dalej na Wgry. Pierwszy zapis Rdzawki pojawi si w 1596 r. w ksidze parafialnej Rabki. W 1772 r. podczas I rozbioru Polski Rdzawka zostaa przyczona do Cesarstwa Austriackiego. W 1873 roku Rdzawk zamieszkiwao 879 mieszkacw z tego 7 osb wyznania mojeszowego, w tym te roku wybucha w okolicy epidemia cholery, w wyniku ktrej zmaro 201 osb. Widocznym znakiem cholery s biae kapliczki gdzie chowano zmarych; najczciej s one na skraju wsi lub midzy rolami. Na przeomie XIX/XX wielu mieszkacw wyjechao do Ameryki za chlebem. W latach 1918 -1920 w wyniku epidemii grypy hiszpanki w Rdzawce zmaro 78 osb. W okresie midzywojennym chopi ze Rdzawki brali udzia w 1937 r. w strajku chopskim, ktry zosta rozbity przez andarmw i wojsko, a wielu byo rannych. W wojnie obronnej w 1939 r. przez Rdzawk przebiega system umocnie Armii Krakw i trway tutaj walki. W czasie II wojny wiatowej wielu mieszkacw naleao do konspiracji, biorc udzia w walkach z Niemcami. Po wojnie dziaalno partyzanck przeciw komunistom kontynuowao podziemie poakowskie - Ognia, Wiarusy Podhalaskie - Iskry, a trzeci grup stanowili pospolici bandyci. Po wojnie Rdzawka bya wiosk karn, stacjonowa tutaj oddzia KBW dla utrzymania porzdku. Ludno zamieszkujca wie naley do grali podhalaskich, kultywujcych swoje tradycje widoczne zwaszcza w czasie wit kocielnych poprzez stroje, piew. Przez wie przepywa potok Rdzawianka, czcy si z Poniczank wpadaj do rzeki Raby. Z demograficznego punktu widzenia jest to wie moda. Podstawowym rdem utrzymania mieszkacw jest wyrb pantofli, rolnictwo, praca w wyuczonym zawodzie poza wsi a w ostatnich latach coraz wicej mieszkacw pracuje poza granicami kraju. W przyszoci jest szansa, e rdem utrzymania moe by rozwijajca si turystyka z uwagi na blisko uzdrowiska Rabka -Zdrj oraz przebudowan Zakopiank stanowic szybkie poczenie z Krakowem. W 1980 roku powsta Gorczaski Park Narodowy, do ktrego ze Rdzawki prowadzi jeden ze szlakw turystycznych. Wycieczki grskie : 1 - ze Rdzawki (Obidowej)do schron. PTTK na Starych Wierchach (983 m) - 2 godz. szlak niebieski i dalej na Turbacz. 2 ze Rdzawki (Obidowej) na Przecz Sieniawsk (719m), szlak niebieski 1 godz. 3 z Pitkowej Gry (715 m) przez Rdzawk, Ponice na Maciejow (815m) szlak zielony2,45 godz. 4 z Pitkowej Gry (715m) do Rabki Zdroju przez Krzywo (626m) szlak ty 1,15 godz.

7

1.3. Okrelenie przestrzennej struktury miejscowoci. 1.3.1 Dominanty przestrzenne. Zesp Szkoy Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce

Fot. Zesp Szkoy Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce (po termomodernizacji)

Fot. Zesp Szkoy Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce Zanim powstaa szkoa pastwowa w Rdzawce istniay mae szkki po domach prywatnych, czego dowodem s metryki szkolne i wiadectwa datowane na rok 1897. Wielk inwestycj ostatnich lat byo wybudowanie w latach 1996-1998 nowoczesnej hali sportowej o wymiarach 12x24 metry, ktra bya wsp finansowana przez Urzd Miasta Rabka- Zdrj oraz Elektrowni Jaworzno III S.A. W 2005 roku wykonano termoizolacj budynku. Rodzice sponsorowali nowoczesny monitoring. Szkoa posiada obecnie 10 sal lekcyjnych, sal komputerow, sal gimnastyczn, wietlic, stowk, siowni, sal teatraln.

8

Przy szkole znajduj si boiska sportowe, gdzie organizowane s festyny wiejskie, bdce okazj dla mieszkacw soectwa i okolicznych miejscowoci do spotka, rozmowy i moliwoci spdzenia wolnego czasu w sposb aktywny. Koci Parafialny p.w. Najwitszej Maryi Panny Matki Kocioa

Fot. Koci Parafialny p.w. Najwitszej Maryi Panny Matki Kocioa W centrum miejscowoci znajduje si Koci Parafialny p.w. NMP Matki Kocioa, rok erygowania parafii 1982. Koci parafialny wybudowany zosta w 1984, konsekrowany w 1990 r. Kocioem obsugiwanym przez parafi jest ponadto zabytkowy kociek witego Krzya na Obidowej w Chabwce. Koci parafialny pooony jest kilkaset metrw od Zespou Szkoy Podstawowej i Gimnazjum. Nieopodal znajduje si take budynek Ochotniczej Stray Poarnej. Remiza Straacka Remiza straacka zostaa wybudowana w 1976 r. w czynie spoecznym, dziki zaangaowaniu i hojnoci mieszkacw Rdzawki przy wsparciu finansowym Gminy Rabka-Zdrj. Przez dugi czas pomieszczenia remizy suyy mieszkacom jako siedziba biblioteki publicznej, orodka zdrowia itp. Obecnie w budynku odbywaj si spotkania Koa Gospody Wiejskich, Rady Soeckiej, Wsplnoty Lenej w jednym z pomieszcze stworzono miejsce gier dla dzieci i modziey.

9

W chwili obecnej stan techniczny remizy uniemoliwia wykorzystanie jej przez wszystkie organizacje spoeczne dziaajce na terenie soectwa. Konieczne jest wykonanie gruntownego remontu i rozbudowy budynku.

Fot. Budynek Ochotniczej Stray Poarnej.

1.3.2 Otwarte przestrzenie wsplne.

ycie spoeczno-kulturalnego miejscowoci gromadzi si przy kociele parafialnym, szkole i remizie. Otwarte przestrzenie tworz tereny boisk sportowych przy szkole oraz sala gimnastyczna przy Zespole Szkoy Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce, gdzie organizowane s festyny, doynki gminne, wystpy miejscowych zespow, rozgrywki pikarskie, turnieje i zawody.

Fot. Dzieci podczas zbaw organizowanych w soectwie.

10

Fot. Wystp zespou regionalnego.

Fot. Wystp zespou regionalnego.

Fot. Jaseka.

11

Fot. Doynki.

Fot. Doynki.

12

II. Inwentaryzacja zasobw sucych odnowie miejscowoci. 2.1 Zasoby przyrodnicze. Wie otoczona jest lasami i posiada stosunkowo duo terenw zielonych. Cigle jednak maleje stan zasobw lenych z powodu chorb, klsk ywioowych oraz nieracjonalnej gospodarki zasobami drzewnymi. Naturalna szata lena niszych pooe zostaa niemal doszcztnie zniszczona, a jej miejsce zajmuj dzi wtrne zbiorowiska rolinne (gwnie polne i kowe, sztuczne lasy wierkowe i sosnowe), zabudowania wiejskie itp. Granica ta, bdca stref kontaktu naturalnej szaty rolinnej piter pogrza i regla dolnego ma charakter pasa o zmiennej szerokoci. Panujcymi gatunkami w drzewostanie s: - sosna (55%). - joda (30%). Gatunkami towarzyszcymi s: brzoza, osika, db, klon i olsza. Osobliwoci jest modrzew polski rodzimego pochodzenia. Przewaajc cz powierzchni lenej stanowi lasy pastwowe (ok. 87% powierzchni lenej ogem).

Fot. Panorama Tatr widok z Rdzawki (Obidowa) .

Liczca kilka wiekw dziaalno czowieka doprowadzia do generalnych zmian

w pierwotnej szacie rolinnej tego obszaru. Na aktualn rolinno skadaj si zatem zbiorowiska zawdziczajce swe istnienie czowiekowi, takie jak pola, ogrody, ki i pastwiska. Dawny typ tradycyjnej gospodarki rolnej ulega zmianie na rzecz zalesiania gruntw rolnych. Stan poziomu wody w Rdzawiance, ktra przepywa przez Rdzawk, zmniejsza si z roku na rok, koryto rzeki jest zdewastowane, zaronite i ulega systematycznej erozji i pogbianiu. Jako wody te nie jest najlepsza.

13

Fot. Soectwo Rdzawka (tereny rolne).

2.2 Dziedzictwo kulturowe. 2.2.1 Zabytki na terenie Gminy Rabka-Zdrj.

Na terenie Gminy Rabka-Zdrj znajduje si bardzo wiele obiektw majcych ogromne znaczenie w kontekcie dziedzictwa kulturowego. Znaczna cz z tych obiektw ma charakter sakralny i zwizana jest z wczesnym rozwojem osady wiejskiej. Drug grup stanowi obiekty o charakterze uzdrowiskowym i s pozostaoci po dziaalnoci uzdrowiskowej na przestrzeni XX wieku. Spord obiektw majcych szczeglne znaczenie dla dziedzictwa kulturowego naley wymieni: Koci pw. w. Marii Magdaleny zbudowany w 1606 r. naley do czoowych przykadw budownictwa sakralnego w skali oglnopolskiej. Obecnie jest to Muzeum W. Orkana w Rabce-Zdroju. Ochronie podlega budynek starego kocioa oraz otoczenie w granicach cmentarza przykocielnego wraz z murem i bramkami z 1744 r. i drzewostanem. Nr ksigi A 151, decyzja z dnia 10.04.1968 r. nr A-20, Willa Anio" w Rabce-Zdroju przy ul. Parkowej 5, zbudowana w r. 1895 na rzucie prostoktnym, parterowa, z poddaszem uytkowym. Porodku elewacji od strony ul. Parkowej dwukondygnacyjny ganek wsparty na supach. Dach siodowy z facjatami. Willa stanowi interesujcy przykad architektury uzdrowiskowej z koca XIX w. z wpywami stylu nawizujcego do dawnych dworkw, jak i dominujcego wczenie stylu szwajcarskiego". Ochronie podlega cao nieruchomoci. Nr ksigi A 205, decyzja z dnia 25.11.1976 r. Nr 576, Willa Kazimierz"- wpis wykrelony z ksigi A". Adnotacja: Dec. Generalnego Konserwatora zabytkw z dnia 13.06.1990 (lub 1976), Nr ksigi A 206, decyzja z dnia 25.11.1976r. Nr 6/76, Willa Korona" w Rabce-Zdroju przy ul. Nowy wiat 5. Budynek pochodzi z roku 1891. Ochronie podlega cao nieruchomoci. Nr ksigi A 207, decyzja z dnia 25.11.1976r. Nr 7/76,

14

Budynek Gwiazda" w Rabce-Zdroju, pochodzi z przeomu XIX i XX w. Drewniany, czciowo podpiwniczony, konstrukcji zrbowej, szalowany poziomo, malowany, siedmioosiowy i nisz dobudwk trzynastoosiow. Dach cikowy, kryty blach, z trzema facjatami zgrupowanym po prawej stronie, na osi rodkowej. Nr ksigi A 213, decyzja z dnia 15.11.1976 r. Nr 13/77, Plebania ul. Orkana 8 zbudowana w 1925 r. w stylu dworkowym", modernistyczna, murowana, tynkowana, kryta blach. Budynek parterowy z ppitrem w dachu, podpiwniczony, na rzucie prostokta. Ukad przestrzenny cile symetryczny, dwutraktowy. Brya zaakceptowana bardzo wysokim amanym dachem polskim czterospadowym. Nad alkierzem odrbnie nisze dachy polskie, amane, dwuspadowe. Fasada symetryczna z portykiem. W portyku dwie pary kolumn oraz dwie pkolumny toskaskie wspierajce balkon przed przyczkiem. Ochronie podlega budynek w granicach dziaki, na ktrej jest usytuowany. Nr ksigi A 353, decyzja z dnia 02.09.1983 r. Nr 153/83, Budynek Fudali" - ul. Sdecka 4, wzniesiony w 1884 r., drewniany, konstrukcji zrbowej ze cianami czciowo wymienionymi wtrnie na murowane, szalowanej. Na rzucie prostokta, dwutraktowy. Brya zwieczona wysokim dachem przyczkowo-naczkowym. Elewacja frontowa symetryczna, z ryzalitowo wysunitym gankiem drewnianym, supowym, nakrytym dwuspadowym daszkiem. Ochronie podlega budynek w granicach dziaki, na ktrej usytuowany jest budynek. Nr ksigi A 493, decyzja z dnia 17.06.1987 r. nr 293/87, Kaplica cmentarza neogotycka zbudowana przed 1892 r. jako grobowa Juliana Wieniawy Zubrzyckiego - twrcy i waciciela uzdrowiska w Rabce. Murowana, tynkowana, kryta. Na rzucie prostokta z trjbocznie zamknitym prezbiterium, oszkarpowana, z krypt grobow. Jednowntrzowa, kryta dachem dwuspadowym z wieyczk na sygnaturce. Ochronie podlega budynek kaplicy usytuowany na dziace nr. ew 4188. Nr ksigi A 677, decyzja z dnia 09.09.1992r. Nr 477/92, Osiedle MLEKODAJWKA", ul. Jana Pawa II 50-55, zbudowane na przeomie XIX i XX w. Skada si z siedmiu zespow zagrodowych, usytuowane na niewielkim obszarze ograniczonym od zach. nasypem toru kolejowego, korytem potoku Stonka i od wschodu ul. Pisudskiego. Wrd budynkw mieszkalnych tego osiedla trzy stanowi b. charakterystyczne przykady mieszkalnego domu zagrodowego o cechach regionalnych (nr 51,52,54). Budynek nr 55 jest przykadem 2 - kondygnacyjnej willi uzdrowiskowej. Budynek nr 53 to przykad budynku zagrodowego, ktry form nawizuje do wzorw budownictwa wielorodzinnego. Cay urbanistyczny ukad Mlekodajwki" stanowi relikt zabytkowej zabudowy zagrodowej, ktry w swojej oryginalnej postaci przetrwa do chwili obecnej. cisej ochronie konserwatorskiej podlega przestrzenny zesp zabudowy zlokalizowany na dziakach nr 3777, 3776, 3775, 3774, 3772, 3770, 3778, 3789. Strefa ochrony widokowej rozciga si na dziaki nr 3771, 3773, 3778, 3779, 3781, 3784, 3785, 3790/1,3790/3,3791. Jakiekolwiek dziaanie w obrbie obu stref wymagaj uzgodnienia z W.K.Z. Nr ksigi A 679, decyzja z dnia 26.08.1992 r. Nr 479/92, Zesp dworca kolejowego w Rabce-Zdroju, ul. Zakopiaska: Budynek stacji, Budynek mieszkalny, Budka drnika. Ochronie podlegaj w.w. obiekty dworca PKP w obrbie dziaki, na ktrej s usytuowane z uwzgldnieniem przepisw resortowych PKP. Nr ksigi A 712, decyzja z dnia 17.12.1993 r. Nr 512/93, Willa Topolwka", ul. Poniatowskiego 60. Powstaa w 1913r. pierwotnie parterowa, w latach 30-tych powikszona o drug kondygnacj. Drewniana, na podmurwce kamiennej, podpiwniczona. Willa w tradycji budownictwa uzdrowiskowego. Nr ksiegi A 723, decyzja z dnia 30.12.1993 r. Nr 523/93, Willa Pod Rami", ul. Orkana 30 Nr ksigi A 727, decyzja z dnia 07.06.1994 r. Nr 727/94, Willa Lubo", ul. Orkana 32 Nr ksigi A 728, decyzja z dnia 07.06.94 r. Nr 528/94, Willa Pod Orem", ul. Orkana 34 Nr ksie gi A 729, decyzja z dnia 06.06.94 r. Nr 529/94,

15

Willa Jzef, ul. Orkana 28 Nr ksigi A 741, decyzja z dnia 01.06.94 r. Nr 541/94, Koci paraf. w. Marii Magdaleny - ul. Orkana Nr ksigi A 769, decyzja z dnia 24.04.95r. Nr 569/95, Plebania, ul. Orkana 4 Nr ksigi A 770, decyzja z dnia 28.04.95r. Nr 570/95, Zabudowania i dom mieszkalny i gospodarczy przy ul. Jana Pawa II 7 Nr ksigi A 782, decyzja z dnia 23.1104.95r. Nr 528/95, Willa Antonina", ul. Nowy wiat 7 Nr ksigi A 830, decyzja z dnia 02.06.97 r. Nr 603/97, Willa Liliana", ul. Nowy wiat l Nr ksigi A 831, decyzja z dnia 30.05.97 r. Nr 631/97, Willa Krzywo", ul .Parkowa 3 Nr ksigi A 832, decyzja z dnia 02.06.97 r. Nr 632/97, Willa Warszawianka", ul. Orkana 47 Nr ksigi A 833, decyzja z dnia 30.06.97 r. Nr 633/97, Koci p.w. w. Krzya na Obidowej (w Chabwce), drewniany z r. 1757r. Nr A - 5 / 30, decyzja z dnia 8.03.1930 r. 2.2.2. Zabytki na terenie soectwa Rdzawka. We wsi zachowao si jeszcze okoo 50 domw w starej zabudowie drewnianej z koca XIX i pierwszej poowy XX wieku w stylu podhalaskim, z czego 7 obiektw (6 domw i 1 stajnia) jest objte ochron konserwatorsk. 2.3 Obiekty i tereny.

Pod wzgldem uytkowania ziemi obszar miejscowoci Rdzawka jest obszarem rolnolenym. Powierzchnia terenu uytkowana jest pod zabudow mieszkaniow, transport (drogi) oraz produkcj roln i len.

Brak jest terenw oglnodostpnych przeznaczonych do wypoczynku typu park, rynek.

Dla Gminy Rabka-Zdrj, w tym rwnie miejscowoci Rdzawka opracowywany jest obecnie plan zagospodarowania przestrzennego.

Gmina Rabka-Zdrj posiada tereny, na ktrych planowana jest budowa boiska sportowego ponadto na dziakach przylegajcych do budynku zespou szkoy podstawowej i gimnazjum zlokalizowane s dwa niewymiarowe boiska wykonane w latach 90 przy wsp finansowaniu przez Elektrowni Jaworzno III S.A.. Obiekty, o ktrych mowa powyej planuje si przebudowa i poczy z budow nowego boiska, tworzc kompleks boisk sportowych. 2.4 Infrastruktura spoeczna. Na terenie soectwa Rdzawka funkcjonuje: 1. Zesp Szkoy Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce im. Bohaterw Walk o Wolno 2. Ochotnicza Stra Poarna 3. Galeria Ewa aczek-Daleki 4. Gralski Zesp Regionalny 5. Koo Gospody Wiejskich

Wie nie posiada domu kultury i wszystkie spotkania mieszkacw, wystpy lokalnego

teatru, jaseka, zebrania soeckie odbywaj si w budynku szkoy lub w remizie.

16

2.5 Infrastruktura techniczna.

Na terenie soectwa nie ma wodocigu, mieszkacy soectwa s zaopatrywani w wod dziki przydomowym studniom.

Nie wybudowano rwnie kanalizacji, funkcjonuj tutaj jedynie przydomowe zbiorniki na nieczystoci pynne, ktre s oprniane przez specjalistyczne przedsibiorstwa.

Gospodarka odpadami komunalnymi na terenie Soectwa Rdzawka prowadzona jest zgodnie z wdroonym na terenie Gminy Rabka-Zdrj Kompleksowym Programem Gospodarki Odpadami Komunalnymi. Zosta on zrealizowany dziki wspfinansowaniu z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego. Stworzenie w gminie systemu selektywnej zbirki odpadw wpywa pozytywnie na podniesienie atrakcyjnoci turystycznej uzdrowiska. Gospodarstwa objte programem posiadaj po dwa pojemniki, jeden do zbirki odpadw niesegregowanych , ktre nastpnie trafiaj na wysypisko oraz drugi do odpadw segregowanych, ktre transportowane s na segregatorni. Wywz odpadw segregowanych dokonywany jest bezpatnie. W pojemniki i kosze do zbirki odpadw wyposaono wszystkie gospodarstwa domowe w gminie. Realizacja programu przyczynia si niewtpliwie do wzrostu wiadomoci ekologicznej mieszkacw oraz poprawy stanu powietrza atmosferycznego w zwizku z ograniczeniem spalania mieci w domowych kotowniach.

Na terenie wsi brak jest scentralizowanego systemu ogrzewania. Ogrzewanie nastpuje w sposb indywidualny poprzez lokalne rda ciepa na paliwa stae (wgiel, koks) i olej opaowy. Mieszkacy nie s podczeni do sieci gazowej. 2.6 Gospodarka i rolnictwo. Na terenie Rdzawki nie funkcjonuj zakady przemysowe. Dziaaj niewielkie zakady produkcyjne tj. zakady stolarskie (produkujce gwnie stolark budowlan), zakady wyrobw obuwniczych (produkujce pantofle w duej czci regionalne i kierpce), serw regionalnych, tartak, stacja paliw, dwie stacje narciarskie (obecnie nieczynne), karczma oraz Motel u Guta.

Fot. Wyroby obuwnicze produkowane na terenie soectwa.

17

Fot. Sery regionalne. Dziaaj tutaj cztery sklepy spoywczo-przemysowe.

Wikszo mieszkacw zatrudnionych jest w pobliskiej Rabce-Zdrj w sanatoriach i pensjonatach, a pozostali gwnie najmodsi wyjechali do pracy za granic w poszukiwaniu lepszych zarobkw i perspektyw na ycie. Rolnictwo prowadzone jest praktycznie przez kilku gospodarzy z cig tendencj spadkow. 2.7 Kapita spoeczny i ludzki. Na terenie Rdzawki prnie dziaaj nastpujce organizacje:

1. Ochotnicza Stra Poarna Rdzawka 2. Koo Gospody Wiejskich 3. Wsplnota Lena 4. Druyna Piki Nonej Halowej 5. Stowarzyszenie Na Rzecz Rozwoju Kulturalnego Wsi Rdzawka organizujce: - konkurs palm, - koldowanie dzieci do lat 9 - piewa kady moe, - wito wsi, - dzie sportu, 5. Stowarzyszenie Rozwoju Spoeczno Ekonomicznego Ziemi Gorczaskiej 6. Gralski Zesp Regionalny dziaajcy przy Stowarzyszeniu Na Rzecz Rozwoju Kulturalnego Wsi Rdzawka. 7. Chr mieszany ADORAMUS

18

Fot. Konkurs palm wielkanocnych.

Fot. Wystp Gralskiego Zespou Regionalnego pod Muszl Koncertow w Rabce-Zdrj.

19

Fot. Wystp Gralskiego Zespou Regionalnego pod Muszl Koncertow w Rabce-Zdrj.

Fot. Wystp chru mieszanego ADORAMUS biorcego udzia w konkursie chrw w kociele w Mszanie Dolnej.

20

III. Analiza SWOT soectwa Rdzawka Jedn z metod wykorzystywan do monitorowania zmiany sytuacji w soectwie, gminie, powiecie, regionie, czy szerzej w organizacji jest metoda analizy SWOT (S silne strony, W sabe strony, O szanse, T zagroenia). Analiza ta zmierza z jednej strony do ujawnienia wszystkich potencjalnych szans rozwoju oraz zagroe zwizanych ze zmianami dokonujcymi si w otoczeniu, z drugiej za do krytycznej oceny wasnych zasobw z punktu widzenia zdolnoci do konkurencji. Podsumowanie sytuacji rozwojowej soectwa. SILNE STRONY pooenie na gwnym szlaku komunikacyjnym wysokie walory krajobrazowo- turystyczne infrastruktura techniczna potencja ludzki potencjalne tereny pod inwestycje aktywna i otwarta spoeczno lokalna bezporednie ssiedztwo miasta uzdrowiskowego Rabka-Zdrj SABE STRONY brak kanalizacji, wodocigu i gazu wysokie bezrobocie strukturalne- uboenie spoeczestwa sabe gleby brak ofert na zagospodarowanie wolnego czasu dla modziey brak bazy noclegowo gastronomicznej niski stan zasobnoci gospodarstw domowych niewykorzystany potencja modego pokolenia brak infrastruktury spoecznej SZANSE pozyskanie inwestorw i kapitau doksztacanie spoeczestwa szkolenia i kursy sprzyjajca polityka regionalna w tym adresowana do rozwoju obszarw wiejskich zwikszanie si dostpnoci do kapitaw i rodkw pomocowych, w tym pochodzcych z Unii Europejskiej promocja walorw soectwa tworzenie nowych miejsc pracy dalsza integracja spoecznoci lokalnej inwestowanie w soectwie przez ludzi wracajcych z emigracji zarobkowej (zakadanie wasnnej dziaalnoci) ZAGROENIA rosnce bezrobocie degradacja spoeczestwa migracja modziey do duych miast i za granic pastwa rosnca przestpczo i patologie spoeczne brak rodkw finansowych Majc na uwadze wnioski z analizy SWOT planuje si nastpujce kierunki rozwoju miejscowoci Rdzawka:

21

modernizacja i budowa infrastruktury technicznej i turystycznej podnoszcej atrakcyjno wsi, stworzenie warunkw dla zagospodarowania wolnego czasu mieszkacw w kadym wieku, poszerzenie oferty kulturalnej i edukacyjnej dla mieszkacw, zagospodarowanie terenw wyznaczonych pod turystyk aktywn rekreacj, skuteczna promocja walorw rekreacyjno wypoczynkowych wsi, realizacja prac modernizacyjno inwestycyjnych majcych na celu popraw stanu technicznego i podniesienia bezpieczestwa na drogach w obrbie miejscowoci, rozwj dziaalnoci kulturalnej i rekreacyjno sportowej, podniesienie estetyki miejscowoci, podejmowanie dziaa promujcych miejscowo wrd turystw i inwestorw

22

IV. Wizja rozwoju soectwa PRIORYTET 1 Podnoszenie atrakcyjnoci infrastruktury spoeczno usugowej, kulturalnej i turystycznej. Dziaania:

1. Przebudowa i rozbudowa remizy OSP w Rdzawka. 2. Budowa penowymiarowego boiska sportowego. 3. Dziaania na rzecz kompleksowego rozwoju usug pod potrzeby turystyczne. 4. Promocja walorw rekreacyjno- wypoczynkowych soectwa Rdzawka. 5. Wyznaczenie, realizacja i oznakowanie cieek rowerowych.

PRIORYTET 2. Kultywowanie tradycji spoecznoci lokalnych Dziaania:

1. Wspieranie imprez kulturalnych. 2. Organizowanie imprez promujcych i integracyjnych dla mieszkacw. 3. Wspieranie lokalnych organizacji kultywujcych tradycj regionaln.

PRIORYTET 3. Modernizacja istniejcego systemu komunikacji drogowej Dziaania:

1. Budowa, rozbudowa, modernizacja i remonty cigw pieszych, cieek rowerowych mostw, przej przez rzeki oraz owietlenia ulicznego.

2. Budowa chodnikw, placw, drg, parkingw. 3. Budowa i modernizacja zatoczek autobusowych, wiat przystankowych.

PRIORYTET 4. Wspieranie inicjatyw indywidualnych mieszkacw gminy, szczeglnie rolnikw w dziaaniach na rzecz odnowy wsi. Dziaania:

1. Stymulowanie dziaalnoci dajcych dodatkowe dochody gospodarstwom rolnym.

23

V. Opis planowanych zada i przedsiwzi aktywizujcych spoeczno lokaln, przewidzianych do realizacji w ramach Planu Odnowy Miejscowoci Rdzawka.

Projekt wprowadzonych do planu zada powsta w oparciu o wytyczne pomysy i wizj

mieszkacw i konsultacje spoeczne. Podstaw tworzenia Planu Odnowy Miejscowoci Rdzawka jest zdanie sobie sprawy z lokalnych zasobw i potencjaw, zmobilizowanie ich, zainwestowanie w rozwj i stworzenie systemu dziaa partnerskich tak, aby uzyska efekt przyrastania inicjatyw i kumulowania si ich skutkw. Zadania przedstawione w Planie byy tematem kilku zebra z mieszkacami soectwa, zostay rwnie uzgodnione z Burmistrzem Miasta Rabka-Zdrj, poniewa wikszo kosztw zwizanych z realizacj przedstawionych poniej zada poniesie Gmina Rabka-Zdrj.

Realizacja zada i projektw objtych Planem Odnowy Miejscowoci nastpowa bdzie w kolejnoci wynikajcej z hierarchii wanoci. Czynnikiem przemawiajcym za ustaleniem kolejnoci realizacji by przede wszystkim poziom interwencji w poszczeglne obszary rozwoju spoeczno-gospodarczego gminy, jak rwnie stopie przygotowania poszczeglnych inwestycji oraz obiektywna ocena szansy na pozyskanie zewntrznego wsparcia finansowego. Realizacja znacznej czci zaplanowanych inwestycji byaby niemoliwa gdyby jedynym rdem ich finansowania by budet Gminy Rabka-Zdrj. 5.1 Przebudowa drogi powiatowej nr K 1666 Ponice-Rdzawka - budowa chodnika w miejscowoci Rdzawka na terenie Gminy Rabka-Zdrj.

Droga powiatowa nr K1666 Ponice Rdzawka stanowi gwn drog przelotow co skutkuje duym nateniem ruchu koowego.

W chwili obecnej w cigu drogi brak jest odpowiednich warunkw dla ruchu pieszych. Droga na odcinku w km 1+621,60 do 1+804,80 posiada chodnika. Na pozostaym odcinku ruch pieszych odbywa si nieuregulowanym poboczem. Taki stan rzeczy zagraa bezpieczestwu mieszkacw, w tym rwnie dzieci uczszczajcych do Zespou Szk Szkoy Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce.

Sabo rozwinita infrastruktura drogowa dziaa rwnie hamujco na rozwj miejscowoci pod wzgldem turystyki. Odwiedzajcy Rdzawk gocie nie maj moliwoci wykorzystania w peni walorw widokowo klimatycznych ze wzgldu na brak warunkw do bezpiecznego poruszania si po miejscowoci.

Trasa wzdu drogi powiatowej posiada najwiksze natenie ruchu zwaszcza w weekendy i wakacje, kiedy to turyci powracajcy z gr chcc omin korki na tzw. zakopiance, decyduj si na powrt.

Zakres przebudowy obejmuje istniejcy pas drogowy i przewiduje si wykonanie nastpujcych prac:

- cakowity remont nawierzchni jezdni poprzez pooenie na caym odcinku przebudowywanym nakadki warstwy cieralnej z BA 0/12,8 mm gruboci 5 cm,

- uoenie warstwy profilowanej o zmiennej gruboci z BA 0/16 mm, - frezowanie istniejcej nawierzchni, - korytowanie pod konstrukcj chodnika, - wykonanie nasypu pod chodnik, - wykonanie prawostronnego chodnika na caym odcinku przebudowywanej drogi, - korytowanie pod poszerzenie drogi, - uoenie warstw konstrukcyjnych nawierzchni jezdni, - rozbirka przepustw pod zjazdami, - renowacja przepustw w cigu drogi powiatowej, - umocnienie wlotw i wylotw oczyszczanych przepustw,

24

- wymiana zniszczonych elementw odwodnienia, - przebudowa istniejcej studni wpadowej, - wykonanie rowu krytego, - wykonanie drenau francuskiego, - uoenie koryta ciekowego za chodnikiem, - wycinka krzakw o pow. 60 m2, - rozbirka istniejcego krawnika 127 mb. Gwnym celem zadania jest rozwj Rdzawki zwizany z podniesieniem atrakcyjnoci

turystycznej oraz bezpieczestwa mieszkacw. Realizacja zadania przyczyni si do:

- poprawy infrastruktury drogowej na terenie miejscowoci, - zapewnienia waciwych warunkw yciowych jej mieszkacom, - zapewnienia waciwych warunkw do rozwoju przedsibiorczoci szczeglnie z brany turystycznej,

Budowa chodnika uatwi nawizywanie kontaktw spoecznych mieszkacw poprzez zapewnienie moliwoci bezpiecznej komunikacji oraz swobodnej rozmowy podczas korzystania z przedmiotowego cigu pieszego. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Zadanie bdzie realizowane w etapach: Etap I - Przebudowie drogi powiatowej nr K 1666 Ponice-Rdzawka - budowa chodnika w miejscowoci Rdzawka gna terenie Gminy Rabka-Zdrj w km 1+ 080 1 + 580 Szacunkowy koszt inwestycji Etap I: 500 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, Okres realizacji: 2010 Etap II - Przebudowie drogi powiatowej nr K 1666 Ponice-Rdzawka - budowa chodnika w miejscowoci Rdzawka na terenie Gminy Rabka-Zdrj w km 0 + 000 - 1+ 080 Szacunkowy koszt inwestycji Etap II: 800 000,00 z rda finansowania: Budet Starostwa Nowotarskiego, Okres realizacji: 2011- 2013 Etap III - Przebudowie drogi powiatowej nr K 1666 Ponice-Rdzawka przebudowa nawierzchni 0+000,00 do 2+216,87 Szacunkowy koszt inwestycji Etap III: 1 500 000,00 z rda finansowania: Budet Starostwa Nowotarskiego Okres realizacji: 2014 - 2015

5.2 Przebudowa i rozbudowa remizy OSP w Rdzawce. Aktywno, jak wykazuj si mieszkacy w organizacji i uczestnictwie w yciu sportowym gminy kae zakada, e take w sferze kultury aktywno ta osignie wysoki poziom. W chwili obecnej ycie spoeczno-kulturalnego miejscowoci gromadzi si przy kociele parafialnym, szkole i remizie. W ramach planowanego zadania przewiduje si: przebudow i rozbudow remizy straackiej w zakresie: rozbudowa o dodatkowy gara dla samochodw stray poarnej, dobudowa pomieszcze speniajcych funkcj domu kultury, remont wzw sanitarnych oraz zaplecza socjalnego i kuchennego, termomodernizacja budynku, adaptacja istniejcych pomieszcze dla potrzeb organizacji dziaajcych na terenie soectwa. W budynku organizowane bd spotkania mieszkacw, zebrania soeckie, wystpy dzieci i modziey, imprezy okolicznociowe . Przedmiotowa inwestycja stworzy moliwo organizacji rnego rodzaju imprez kulturalnych, wystpw, koncertw, spotka czy zebra organizacji spoecznych i kulturalnych, dla ktrych budynek sta si moe rwnie siedzib. Stworzona zostanie

25

moliwo aktywnego zagospodarowania czasu wolnego modziey i dzieci poprzez zaangaowanie i udzia w realizacji zada z zakresu szeroko rozumianej kultury. Powstan rwnie warunki dla dziaalnoci twrcw ludowych, grup i zespow artystycznych, organizacji wystaw, plenerw artystycznych. Bogate dziedzictwo kulturowe gminy pozwala na rozwinicie dziaalnoci odkrywajcej histori terenu, promujcej synne postacie zwizane z przeszoci Rdzawki i okolic oraz zainteresowanie modego pokolenia odkrywaniem przeszoci stron rodzinnych. Bogata oferta kulturalna skierowana do modziey, umoliwiajca aktywne zagospodarowanie wolnego czasu, wpynie na zmniejszenie zagroenia tego rodowiska zjawiskami patologicznymi. Przyczyni si to rwnie do podniesienia jakoci ycia ludnoci w sferze niematerialnej, gdy powstanie moliwo nawizywania wizi i relacji midzyludzkich i midzyssiedzkich. Dziki odkrywaniu dziedzictwa kulturowego, zwizkw czcych przeszo z teraniejszoci miejscowoci tworzy si bdzie zesp cech identyfikujcych i wyodrbniajcych wie oraz jej spoeczno.

Instytucja realizujca zadanie: Ochotnicza Stra Poarna Rdzawka Szacunkowy koszt inwestycji: 950 000,00 z rda finansowania: dotacja i poyczka ze rodkw Budetu Gminy Rabka-Zdrj, Program Rozwoju Obszarw Wiejskich Okres realizacji: 2013-2014

5.3 Budowa stadionu sportowego Rozwj infrastruktury sucej wypoczynkowi i rekreacji jest jednym z priorytetw rozwoju miejscowoci Rdzawka. Osigniciu tego celu suy bdzie zagospodarowanie dziaek stanowicych wasno Gminy Rabka-Zdrj. Zarwno lokalizacja dziaki, jak rwnie warunki glebowe, rodowiskowe i przyrodnicze oraz potrzeby spoeczne przemawiaj za proponowanym sposobem jej zagospodarowania. Przyjte rozwizanie wynika take z koniecznoci zapewnienia mieszkacom Rdzawki miejsca wypoczynku i rekreacji. Realizacja planowanego przedsiwzicia pozwoli na stworzenie miejsca rekreacji i wypoczynku dla mieszkacw Rdzawki oraz osb przyjezdnych.

Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Szacunkowy koszt inwestycji: 1 300 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, budet Wojewdztwa Maopolskiego, budet pastwa,

Okres realizacji: 2012-2013 5.4 Przebudowa boisk przy Zespole Szkoy Podstawowej i Gimnazjum w Rdzawce. Rozwj infrastruktury sucej wypoczynkowi i rekreacji jest jednym z priorytetw rozwoju miejscowoci Rdzawka. Osigniciu tego celu suy bdzie zagospodarowanie dziaek, pooonych obok zespou szk. Realizacja pozwoli na podniesienie bezpieczestwa dzieci i modziey korzystajcych z przedmiotowych obiektw oraz stworzenie moliwoci korzystania z penowymiarowych boisk w celu ksztatowania waciwej postawy sportowej wrd dzieci i modziey. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj

Szacunkowy koszt inwestycji: 800 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, budet Wojewdztwa Maopolskiego, budet pastwa, Okres realizacji: 2012-2013

26

5.5 Budowa zbiornikw wodnych wraz z sieci wodocigow dla zaopatrzenia mieszkacw w wod pitn i hydrantami p. po. oraz dla potrzeb Stray Poarnej.

Duym problemem dla mieszkacw Rdzawki zwaszcza w okresie suszy jest fakt, i wiele gospodarstw domowych cierpi z powodu braku wody (zwaszcza w rejonie Obidowej). Doprowadza to do niezadowolenia mieszkacw. Sytuacj z pewnoci poprawiaby budowa zbiornikw wodnych dla zaopatrzenia mieszkacw w wod pitn. Na terenie miejscowoci Rdzawka jest zlokalizowana dua liczba obiektw drewnianych. W celu skutecznej ochrony istniejcych budynkw o konstrukcji drewnianej oraz nowo wybudowanych osiedli mieszkaniowych, konieczna jest budowa hydrantw p.po., ktre bd umoliwia sprawne przeprowadzanie akcji ratowniczych przez prnie dziaajc na terenie soectwa Ochotnicz Stra Poarn. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj

Szacunkowy koszt inwestycji: 3 000 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta,

Okres realizacji: 2014-2015 5.6 Budowa cieki rowerowej z Gry Pitkowej przez rol Sotyswk, Leniakwk w

stron osiedla Obidowa. Trasa rowerowa bdzie stanowia jedn z najwikszych atrakcji turystycznych w ofercie Gminy Rabka Zdrj, czc jedno z najatrakcyjniejszych terenw uzdrowiska z Gorczaskim Parkiem Narodowym. Bdzie rwnie wykorzystywana podczas organizowanych imprez rowerowych, i przyczyni si do ksztatowania postawy sportowej wrd modziey nie tylko z Gminy Rabka-Zdrj, ale take okolicznych miejscowoci. W okresie zimowym bdzie suya jako trasa narciarstwa biegowego oraz szlak dla organizowanych kuligw. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj

Szacunkowy koszt inwestycji: 2 000 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta,

Okres realizacji: 2014-2015 5.7 Poprawa nawierzchni drg osiedlowych wraz z infrastruktur. W ostatnich latach wykonano remont kilku drg osiedlowych. Obecnie w zakresie rozbudowy infrastruktury drogowej i owietleniowej pozostay do realizacji zadania z zakresu remontu drg i dobudowy owietlenia ulicznego w cigach drg prowadzcych do osiedli mieszkaniowych. Realizacja inwestycji przyczyni si przede wszystkim do poprawy bezpieczestwa mieszkacw. Przyczyni si rwnie do wzrostu aktywnoci ycia spoecznego oraz uczyni miejscowo bardziej atrakcyjn pod wzgldem turystycznym. Inwestycja przyczyni si rwnie do wzrostu atrakcyjnoci turystycznej miejscowoci.

Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Szacunkowy koszt inwestycji: 1 500 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, Okres realizacji: 2010-2015

27

5.8 Budowa sieci kanalizacyjnej i gazowej na terenie Rdzawki. Podstawowym problemem ograniczajcym moliwoci rozwojowe Rdzawki jest brak sieci kanalizacyjnej na terenie miejscowoci. Wpywa to negatywnie na stan rodowiska naturalnego, gdy cz ciekw komunalnych przedostaje si do wd gruntowych, powierzchniowych i gleby. Brak systemu zagospodarowania i oczyszczania ciekw w zasadniczy sposb wpywa na obnienie atrakcyjnoci inwestycyjnej miejscowoci, gwnie sektora usug turystycznych i wypoczynkowych. Ma to negatywny wpyw na zagospodarowanie przestrzenne i estetyk miejscowoci. W ramach projektu przewiduje si budow sieci kanalizacji sanitarnej wraz z przyczami. cieki z nowo wybudowanej sieci kanalizacyjnej zostan odprowadzone na istniejc oczyszczalni ciekw znajdujc si w Rabce-Zdroju przy ulicy Zaryte. Maksymalna ilo ciekw, jak moe przyj oczyszczalnia wynosi: Qrd= 8700 m3/d, Qmaxd=10860m3/d. Odbiornikiem oczyszczalni ciekw w Rabce-Zdroju jest rzeka Raba. Realizacja zadania jest jednym z priorytetw inwestycyjnych planowanych do wykonania na terenie soectwa Rdzawka w okresie planowania 2010-2015. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej na obszarze Rdzawki w zasadniczy sposb zwikszy atrakcyjno inwestycyjn miejscowoci. Pozwoli na realizacj jednego z podstawowych kierunkw rozwoju, okrelonego w dokumentach strategicznych, jakim jest sektor usug turystycznych i realizujcych potrzeby ludnoci wsi. Realizacja zadania bdzie miaa powany wpyw na stan rodowiska naturalnego. Zapobiegnie bowiem zanieczyszczaniu wd powierzchniowych, gruntowych i gleby przez cieki wypywajce z nieszczelnych zbiornikw bezodpywowych. Pozwoli rwnie na uchronienie przed skaeniem ujcia wody na Poniczance zaopatrujce w wod Rabk-Zdrj oraz Zbiornik Dobczycki zasilajcy Krakw w wod pitn. Niedobr wody pitnej oraz zaostrzane wymogi w zwizku z rygorem ochrony jakociowej i ilociowej zasobw wodnych zlewni Raby obliguje do dalszej realizacji systemw kanalizacji oczyszczania ciekw, ochrony rdlisk, zwikszenia referencyjnoci i utrzymania rwnowagi hydrogeologicznej. Podobnie bardzo istotna dla rozwoju miejscowoci bdzie gazyfikacja wsi, ktra niewtpliwie poprawi stan powietrza oraz umoliwi mieszkacom wybr, z jakiego rodzaju opau chc korzysta. Wykonanie zadania pozwoli na podniesienie standardu ycia mieszkacw poprzez oddanie do ich dyspozycji tak wanego elementu infrastruktury technicznej, jakim jest kanalizacja sanitarna i gazowa. Realizacja zadania poprawi byt ludnoci, dajc szans i moliwoci inwestowania, rozwoju usug. Cel ten osignity bdzie zarwno poprzez inwestycje zwizane z funduszami zewntrznymi, jak rwnie aktywizacj spoecznoci lokalnej.

Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Szacunkowy koszt inwestycji: 15 000 000,00 z rda finansowania: rodki Budetu Gminy Rabka-Zdrj, Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej, Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko Okres realizacji: 2011-2015

5.9 Budowa placu zabaw dla dzieci. Utworzenie placu zabaw na terenie Rdzawki przyczyni si do poprawy jakoci ycia

mieszkacw matek sprawujcych opiek nad maymi dziemi, dziki moliwoci wsplnej organizacji czasu wolnego. Przyczyni si rwnie do powstawania wizi midzyludzkich wpywajcych na integracj spoecznoci lokalnej nie tylko wrd matek, ale take maych dzieci nabywajcych od najmodszych lat umiejtnoci zachowania si w grupie. Zapewni rwnie bezpieczn form spdzania czasu wsplnego dzieci.

28

Realizacja placu zabaw jest konieczna w zwizku z brakiem w chwili obecnej na terenie miejscowoci oglnodostpnego miejsca przeznaczonego do wsplnej zabawy dla dzieci. Najbliszy plac zabaw jest pooony w Parku Zdrojowym w Rabce-Zdroju oddalonym o kilka kilometrw od Rdzawki. Skorzystanie z urzdze zabawowych przez dzieci z Rdzawki zwizane jest na przykad z koniecznoci zorganizowania dojazdu, co wpywa na obcienie budetu rodzinnego oraz jest bardziej czasochonne. Wyej wymienione czynniki znacznie ograniczaj powszechno dostpu do wsplnego spdzania czasu w grupie rwieniczej i w peni argumentuje konieczno powstania placu zabaw na terenie Rdzawki. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Szacunkowy koszt inwestycji: 150 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, Okres realizacji: 2013 5.10 Regulacja potoku Rdzawianka.

Regulacja potoku jest bardzo wana ze wzgldu na konieczno zapewnienia poczucia bezpieczestwa wrd mieszkacw. W kilku miejscach nieustannie podczas obfitych opadw deszczu i roztopw dochodzi do podtopie i osuwania si brzegu. Niszczone s ssiednie dziaki. Ze wzgldu na wasno tego terenu przez Regionalny Zarzd Gospodarki Wodnej inwestycja ta bdzie musiaa by realizowana wsplnie z nim. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj w porozumieniu z Regionalnym Zarzdem Gospodarki Wodnej Szacunkowy koszt inwestycji: 3 000 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, budet regionalnego Zarzdu Gospodarki Wodnej Okres realizacji: 2013-2015 5.13 Utworzenie szlaku zabytkowych kapliczek.

Kapliczki przydrone s niezwykle charakterystyczne dla pejzau polskich wsi, a kojarzy si je z kultur i tradycj chrzecijask, chocia ich geneza ma niewtpliwie rodowd pogaski. Powstawanie ich ma zwizek z kultem przodkw, a lokalizacja ich przy drogach lub na skrzyowaniach interpretowana jest w kategorii zagospodarowania przestrzeni witej i magicznego znaczenia jej granic.

Kapliczki w Rdzawce s niezwykle zrnicowane wiekowo, a ustalenie ich datacji i intencji powstania jest trudne z uwagi na brak rde historycznych. Pod wzgldem formy wrd kapliczek przewaaj naziemne murowane ale s take wykonane z drewna, niewielkie, nadrzewne lub nasupne, dwuspadowe skrzyneczki.

Zlokalizowane na terenie Rdzawki przydrone kapliczki wiadcz o gbokim przywizaniu mieszkacw do tradycji chrzecijaskiej. Maj one du warto sentymentaln i zwizane s z tradycj odprawiania przy nich naboestw przez kolejne pokolenia rodzin. Wsplna modlitwa przyczynia si do konsolidacji spoeczestwa i ugruntowania wizi ssiedzkich.

29

Fot. Kapliczka U Piata .

Fot. Kapliczka przy drodze do osiedla Stachnikwka.

30

Fot. Kapliczka na osiedlu Kowalczykwka.

Wikszo kapliczek wzniesionych przez mieszkacw Rdzawki jest zwizana z

epidemiami jakie nawiedziy te tereny. W 1873 roku wybucha w okolicy epidemia cholery w wyniku ktrej zmaro 201 osb. Kapliczki powstay w miejscach, gdzie chowano zmarych najczciej s one na skraju wsi lub midzy rolami.

W ramach zadania planuje si wykonanie renowacji wszystkich kapliczek przydronych znajdujcych si na terenie Rdzawki, sporzdzenie folderu pn. Szlakiem zabytkowych kapliczek oraz oznakowanie szlaku. Przyczyni si ono do podniesienia walorw turystycznych, wiadomoci historycznej miejscowoci oraz poprawy estetyki miejscowoci.

Kapliczki te s najczciej dzieem miejscowych rzemielnikw, a ich wyposaenie stanowi zazwyczaj wizerunki przywoone z pobliskich sanktuariw lub kupowane w sklepach z dewocjonaliami. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Szacunkowy koszt inwestycji: 100 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, Okres realizacji: 2015 5.14 Pomoc w utylizacji eternitu z terenu Soectwa Rdzawka.

Istotnym przedsiwziciem jest pomoc mieszkacom Soectwa w utylizacji eternitu, co ze wzgldu na specyfik moe by wykonywane wycznie przez wyspecjalizowane firmy i wie si z poniesieniem duych nakadw finansowych. Ju od kilku lat Gmina Rabka-Zdrj przeznacza rodki Gminnego Funduszu Ochrony rodowiska na finansowanie utylizacji

31

eternitu. Zapotrzebowanie na pomoc znacznie przekracza coroczn wysoko rodkw finansowych, jakie gmina posiada na przedmiotowym funduszu.

Prowadzi to do koniecznoci kilkuletniego oczekiwania mieszkacw na dotacj z przeznaczeniem na wywz materiaw zawierajcych azbest.

Realizacja przedsiwzicia wpynie z pewnoci na popraw warunkw ycia mieszkacw Soectwa i ich zadowolenia oraz polepszy stan rodowiska naturalnego. Pomoc finansowa przyczyni si do zaprzestania usuwania wyrobw zawierajcych azbest na wasn rk przez mieszkacw. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Szacunkowy koszt inwestycji: 120 000,00 z rda finansowania: Fundusze Ochrony rodowiska Okres realizacji: 2010-2015 5.15 Monta instalacji kolektorw solarnych w ramach wykorzystania energii

odnawialnej. Monta instalacji kolektorw sonecznych na budynkach gospodarstw domowych jest

kolejnym oczekiwanym przez mieszkacw przedsiwziciem. Wiadomo, e monta solarw wie si z poniesieniem przez mieszkacw wysokich nakadw finansowych, ktre ze wzgldu na panujce warunki atmosferyczne nieprdko zostan zwrcone w formie oszczdnoci na opale.

Nie ma wtpliwoci, e inwestycja ta wpynie bardzo korzystnie na popraw jakoci powietrza oraz wzrost poczucia spenienia wanego obowizku, jakim jest dbanie o stan rodowiska naturalnego. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj oraz mieszkacy Soectwa Szacunkowy koszt inwestycji: 2 400 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, budet gospodarstw domowych Okres realizacji: 2013-2015 5.16 Stworzenie miejsca z dostpem do Internetu na zasadzie hot spotw.

Obecnie dostp do Internetu jest podstaw rozwoju kadego czowieka. Uczniowie

bardzo czsto korzystaj z niego w celu poszerzenia swej wiedzy. Internet jako sie usug jest tak popularny, e uywa si go do wielu celw. Dostpny jest bez wikszych problemw dla kadego. Nie tylko w kafejkach internetowych, szkoach, ale coraz czciej w domach.

Uywany jest nie tylko przez modzie, ale rwnie przez osoby starsze. Do zalet jakie oferuje sie internetowa mona zaliczy: Poczt elektroniczn czyli E-Mail - jest najbardziej popularn usuga dostpn w Internecie. Korzystaj z niej miliony ludzi na caym wiecie.

Jest atwa w obsudze, a wiele udogodnie i rnych dodatkowych funkcji pozwala na szybk wymian wiadomoci. Czaty oraz rne komunikatory internetowe pozwalaj na poznawanie rnych ludzi z caego wiata, mona rozmawia z wieloma osobami jednoczenie, lub z kad osobno. Du zaleta jest to, e mona pozosta osob anonimow w internecie tak dugo, jak tego chcemy. Jest to due udogodnienie dla osb niemiaych i skrytych. Wiele Czatw rwnie udostpnio funkcj Ogldania ludzi "po drugiej stronie".

Dziki temu jestemy w stanie oglda ich i sucha dziki maym przyrzdom takim jak mikrofon i kamerka internetowa.. Wyszukiwarki Internetowe pozwalaj na atwe i szybkie wyszukiwanie wielu potrzebnych informacji, danych dotyczcych szukania np. pracy, wiadomoci, rozrywki oraz nauki. Wystarczy tylko wpisa cig wyrazw, a one szybko znajduj wszystko to, co ma jakie powizanie z szukanym tematem. Aukcje internetowe, ktre pozwalaj na kupno, sprzeda, zamian wikszoci rzeczy, s bardzo wygodne, gdy

32

moemy wiele rzeczy obserwowa bez wychodzenia z domu. Konta internetowe umoliwiaj kierowanie kontem, pacenie rachunkw, wykonywanie przeleww, sprawdzanie salda konta bez potrzeby wizyty w oddziale banku. Wszystko o nauce mona znale na stronach powiconych edukacji.

W zwizku z powyszym planuje si stworzenie miejsca w Soectwie Rdzawka prawdopodobnie obok Wiejskiego Centrum Kulturalno-Sportowego, gdzie bdzie bezprzewodowy Internet na zasadzie hot spot.

Rozwizanie to pozwoli kademu zainteresowanemu skorzystanie z Internetu za darmo, mona bdzie przyj ze swoim laptopem i po prostu poczy si. Wpynie to na rozwj spoecznoci lokalnej, zadowolenie mieszkacw Soectwa, popraw oferty turystycznej miejscowoci. Instytucja realizujca zadanie: Urzd Miasta Rabka-Zdrj Szacunkowy koszt inwestycji: 150 000,00 z rda finansowania: Budet Gminy Rabka-Zdrj po przyjciu przez Rad Miasta, Okres realizacji: 2013

33

VI. Wykonalno Planu Odnowy Miejscowoci Rdzawka na lata 2010-2015.

Plan Odnowy Miejscowoci Rdzawka na lata 2010-2015 posiada bardzo dobre zaplecze instytucjonalne dla realizacji opisanych w dokumencie zada z zaoeniem realizacji zamierzonych celw. Gmina Rabka-Zdrj jako bezporednio odpowiedzialna za wdroenie Planu Odnowy Miejscowoci Rdzawka posiada odpowiednie zasoby ludzkie oraz moliwoci finansowe wymagane dla realizacji celw opisanych w programie. Zasoby ludzkie potwierdzajce zdolno instytucjonaln opieraj si o struktur organizacyjn Urzdu Miasta Rabka-Zdrj. Bezporednie zaplecze instytucjonalne projektu stanowi poszczeglne wydziay urzdu miasta. Przedstawiony dokument bdzie realizowany na bazie odrbnych projektw wykonawczych, obejmujcych dziaania zintegrowane.

Wdroenie POM zaleca si Burmistrzowi Miasta Rabka-Zdrj, Radzie Soeckiej Soectwa Rdzawka oraz Sotysowi wsi Rdzawka.

Osoby pracujce nad Planem Odnowy Miejscowoci bd miay za zadanie: cile koordynowa prace projektowe, w peni wykorzystywa posiadany przez dan jednostk organizacyjn kapita intelektualny i spoeczny.

Plan Odnowy Miejscowoci bdzie podlega staemu monitorowaniu. Proces ten bdzie mia na celu analizowanie stanu zaawansowania przyjtych dziaa oraz zgodnoci ich z postawionymi zaoeniami. Plan bdzie modyfikowany przez korekty i uaktualnianie jego zapisw. Stan realizacji zaplanowanych dziaa i ich weryfikacja bdzie procesem cigym, trwajcym od momentu rozpoczcia planowanych inwestycji, poprzez realizacj, a do momentu zakoczenia. Monitorowanie odbywa si bdzie w formie bezporedniej, polegajcej na dokonaniu wizji lokalnych i sprawdzaniu stanu rzeczywistego realizacji zada oraz poredniej sprawozdawczej, polegajcej na analizowaniu materiaw, wskanikw i statystyk.

W monitorowaniu bra bd udzia wszystkie podmioty oraz komrki organizacyjne Urzdu Miasta Rabka-Zdrj zaangaowane we wdraanie Planu Odnowy Miejscowoci Rdzawka. Ocen wdraania planu zajmie si Rada Soecka Soectwa Rdzawka.