phẫu thuật các khối u lành tính vùng hàm mặt
-
Upload
khang-ninh -
Category
Education
-
view
1.875 -
download
7
Transcript of phẫu thuật các khối u lành tính vùng hàm mặt
L/O/G/O
PHẪU THUẬT CÁC KHỐI U LÀNH
TÍNH VÙNG HÀM MẶT
Nhóm 3, 4
www.themegallery.com
I. Đại cương
NHẮC LẠI BÀI CŨ:
Thế nào là u lành tính?
www.themegallery.com
I. Đại cương
U là khối mô phát triển bất thường, sinh sản thừa, tăng trưởng quá mức, không đồng bộ với các mô hình bình thường của cơ thể
U lành tính: • Tế bào tân sinh vẫn còn giữ được tính chất ,
hình dạng của tế bào mẹ, chỉ rối loạn về số lượng và sự sắp xếp.
• Ít nguy hiểm, phát triển chậm, có giới hạn, không tái phát khi cắt bỏ, gây chèn ép chứ không phá hủy các bộ phận lân cận
www.themegallery.com
II. Phân loại & bản chất mô học
www.themegallery.com
U men
Phát sinh từ tế bào biểu mô của cơquan tạo men, biểu mô Malassez, biểu mô của các nang quanh thân răng
II. Phân loại & bản chất mô học
Hình lưới với các tế bào BM bao xung quanh chất nền
• U xê măng
Do sự tăng sinh của lớp cement
• U răng Là u hỗn hợp, do sự tăng
sinh của biểu mô và mô liên kết cho ra những tế bào tạo ngà và tạo men -> sự thành lập men ngà trong u
Ngà răng bị khử khoáng và những khoảng trống của men răng bị khử khoáng nằm lộn xộn cùng với chất nền men răng.
www.themegallery.com
U tế bào gai
• Do sự tăng sản của tế bào gai
II. Phân loại & bản chất mô học
www.themegallery.com
U lợi
• Do sự tăng sản của tế bào biểu mô lợi,mô liên kết lợi
II. Phân loại & bản chất mô học
www.themegallery.com
U xơ
II. Phân loại & bản chất mô học
www.themegallery.com
U mỡ
II. Phân loại & bản chất mô học
www.themegallery.com
U hỗn hợp tuyến nước bọt
• Do sự tăng sinh của tế bào biểu mô nang, biểu mô ống tuyến và tổ chức đệm liên kết (xơ, sụn)
II. Phân loại & bản chất mô học
www.themegallery.com
U máu
• Là một dị dạng hoặc tăng sinh của mạch máu
II. Phân loại & bản chất mô học
www.themegallery.com
U bạch mạch
• Là 1 dị dạng bẩm sinh của bạch mạch, thuộc loại không hoạt động
II. Phân loại & bản chất mô học
• Thể đơn giản
• Thể hang
• Thể nang
www.themegallery.com
II. Phân loại & bản chất mô học
• u xơ xương hóa: GIỐNG LOẠN SẢN XƠ, LÀ TỔ CHỨC U LÀNH
• U XƯƠNG DẠNG XƯƠNG:
ÍT GẶP Ở X HÀM DƯỚI
U xương
U xơ xương hóa
U xương dạng xương
U xương thực
www.themegallery.com
III. Nguyên tắc phẫu thuật
Cắt phần mềm:
1. Cắt hình thoi
2. Cắt theo nếp nhăn nếu ở da
3. Có khâu nếu dùng dao thường
Cắt xương:
1. tránh làm cháy xương
2. tránh để lại xương bén nhọn
3. tránh để sót xương vụn
www.themegallery.com
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
1. U men
a) Lâm sàng: có 4 thể• U nguyên bào men
đơn giản• U men dạng tuyến• U men hắc tố• U biểu mô canxi hóa
www.themegallery.com
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
1. U mena) Lâm sàng: hay gặp nhất là u
nguyên bào men đơn giản:• Thường gặp ở cành ngang XHD• Phát triển to dần• Răng ở trên u lung lay• Dấu bóng nhựa• Có khi gây loét, nhiễm trùng• X quang: hình nang nhiều buồng• Chọc hút: nước vàng chanh, hạt
cholesterol
www.themegallery.com
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
1. U men
b) Phẫu thuật: 3 phương pháp: Phương pháp bóc tách lấy toàn bộ u Phương pháp cắt u và một phần xương hàm
xung quanh Phương pháp cắt đoạn xương hàm
www.themegallery.com
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
1. U men
b) Phẫu thuật: PHƯƠNG PHÁP 1 Bóc tách lấy toàn bộ u:
• Sau khi mở xương, dùng thìa nạo lấy u
• Phương pháp này dễ tái phát (20-30%) vì không lấy hết tế bào u
www.themegallery.com
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
1. U men
b) Phẫu thuật: PP THỨ 2 Phương pháp cắt u và một phần xương hàm
xung quanh• Sau khi rạch phần mềm, đi đường trong miệng ở
ngách lợi nếu u nhỏ, đường ngoài miệng nếu u to• Tới xương hàm, dùng mũi khoang tròn khoan
nhiều lỗ hình chữ nhật cách u 0.5cm, dùng mũi khoan trụ nối các lỗ lại với nhau
• Lấy toàn bộ u cùng với 1 phần xương hàm lành
www.themegallery.com
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
Phương pháp cắt đoạn xương hàm• Khi u lớn đã xâm lấn hết bề ngang xương
hàm->cắt đoạn đứt rời xương hàm,hai đầu cắt cách u 0.5 cm
• Cần có kế hoạch chế tạo phương tiện giữ chỗ và cố định nối 2 đầu xương gãy hoặc kế hoạch ghép xương tức thời đảm bảo chức năng ăn nhai thẩm mĩ cho bệnh nhân
1. U men: PP THỨ 3
www.themegallery.com
2. U xê mănga) Lâm sàng:• Ít gặp, ở người lớn tuổi,
khu trú ở vùng răng cửa, răng cối lớn dưới
• Do khi nhổ răng gãy chân không lấy lên được
• Tình cờ chụp phim x quang phát hiện được
U CEMENT GIAI ĐOẠN 1
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
2. U xê măngb) Phẫu thuật:• Sau khi rạch niêm mạc, mở xương vào u• Dùng mũi khoan và cây nạo lấy toàn bộ u• Khi lấy ra trên đại thể u không nhẵn, lấm tấm,
không rắn như tổ chức men (u răng) nhưng cứng hơn tổ chức xương
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
3. U rănga) Lâm sàng: có 2 thể
U răng phức hợp• Khối cản quang
không đều đặn• Không có dạng răng• Không có bọc và
ranh giới với xung quanh không rõ
U răng đa hợp• Khối cản quang đều
đặn• Có dạng răng• Có ranh giới rõ với tổ
chức xung quanh
www.themegallery.com
3. U răngb) Phẫu thuật: Sau khi tạo vạt, mở xương, đến u thì dùng
thìa nạo, đục, mũi khoan lấy u Cố gắng đừng để sót u
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
U RĂNG PHỨC HỢP
U RĂNG ĐA HỢP
www.themegallery.com
4. Phẫu thuật u tế bào gaia)Khu trú: thường gặp ở lưỡi, niêm mạc má,
môi, vòm miệng
b)Lâm sàng:
• Nhỏ, có chân
• Giống bông cải, nếu nằm dưới 1 hàm giả, nó bị đè xuống và có hình dẹt
• Hay chảy máu, không đau
• Sau khi cắt dễ tái phát
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
4. Phẫu thuật u tế bào gaic)Phẫu thuật:
• Gây tê dưới đáy khối u với xyclocaine 2%
• Dùng dao mổ rạch quanh khối u theo hình thoi, cách u 1-3mm
• Dùng kéo đầu cong tù cắt bỏ u hết đáy của nó
• Dùng kẹp chaput nhỏ hay allis kẹp vào đầu thoi nhấc u lên cao kẽ dễ cắt bỏ phần đáy u
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
4. Phẫu thuật u tế bào gaic)Phẫu thuật: u nhỏ ở lưỡi hay niêm mạc má: thường khâu
đóng vết mổ U nhỏ ở vòm miệng: có thể đặt băng phẫu
thuật nha chu. Sau đó nếu có hàm giả thì dùng hàm giả che phủ bên ngoài. Nếu không thì đặt gạt lên vết mổ cũ rồi dùng chỉ luồn qua kẽ răng để giữ gạt
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
5. Phẫu thuật u lợi, phì đại lợi:
A. U lợia)Khu trú: thường ở vùng nướu viền cổ răng cối
lớn nhỏ trên
b)Lâm sàng:• có thể gặp ở mọi lứa tuổi, nữ> nam, liên quan
đến nội tiết tố và kích thích tại chỗ• U phát triển ở bờ nướu, từ kẽ răng, to dần và có
hình giọt nước, có cuống khi u to khoảng 1cm
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
5. Phẫu thuật u lợi, phì đại lợi:
A. U lợib) Phẫu thuật:• Gây tê tại chỗ• Dùng dao điện hoặc dao thường cắt vòng quanh
cuống u, cách u 1cm đến tận xương• Nếu u ăn sâu vào ổ răng hay vào xương thì cần nạo
sạch và đốt điện hay đốt bằng ax tricloacetic để chống sót u
• Nhiều khi cần nhổ răng, nạo sạch ổ răng để lấy hết u
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
5. Phẫu thuật u lợi, phì đại lợi:
B. Phì đại lợia)Khu trú:• Ở người không còn răng: trên sống hàm• Ở người còn răng: phát triển từ viền cổ răng
b)Lâm sàng• ở người già không còn răng: gây mào sống hàm di
động• ở thanh thiếu niên: che lấp răng, di chuyển răng làm
thưa kẽ răng
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
5. Phẫu thuật u lợi, phì đại lợi:
B. Phì đại lợic) Phẫu thuật:
• Mào sống hàm di động: cắt hình quả trám, khâu kín 2 mép vết mổ
• phì đại lợi ở thanh thiếu niên: cắt vòng tới quá viền cổ răng, dùng băng nha chu băng lại
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
6. Phẫu thuật u hỗn hợp tuyến mang taia)Lâm sàng:
• U nằm trước nắp tai, hơi thấp một chút
• Giai đoạn đầu: u nhỏ (2-3cm), gồ dưới da, sờ chắc, di động dễ
• Giai đoạn toàn phát: u lớn (>5cm), sờ có chỗ mềm, chỗ rắn
• Giai đoạn thoái hóa: có loét, đau, liệt dây thần kinh mặt
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
6. Phẫu thuật u hỗn hợp tuyến mang taib) Phẫu thuật
• Rạch theo đường redon, quanh trước tai, vòng xuống bờ dưới xương hàm
• Dùng kéo cong nhỏ đầu tù, bóc tách lấy toàn bộ u
• Khi u nhỏ cố gắng bảo toàn dây thần kinh VII, khi u lớn, đã thoái hóa thì cắt tuyến và dây thần kinh VII
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
7. Phẫu thuật u xơ và u mỡ phần mềma) Lâm sàng:
• Hay gặp ở má, da trán
• U có ranh giới và vỏ bọc rõ, di động dễ
• Sờ mềm nếu là u mỡ, chắc nếu là u xơ
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
U MỠ
www.themegallery.com
7. Phẫu thuật u xơ và u mỡ phần mềmb) Phẫu thuật
• Cố gắng đi đường trong miệng, nếu rạch ngoài mặt thì theo các nếp nhăn tự nhiên để bảo toàn thẩm mĩ
• Dùng kéo đầu tù bóc tách, lấy toàn bộ u
• Khâu đóng vết mổ sau khi cầm máu kĩ
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
8. Phẫu thuật u mạch máu và u bạch mạch:
a)Lâm sàng: theo quan điểm huyết động học:
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
8. Phẫu thuật u mạch máu và u bạch mạch:
b) Phẫu thuật:
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
• Phẫu thuật làm tắc mạch nuôi dưỡng: tìm cách vào động mạch nuôi dưỡng bằng ống thông catheter tổ chức cơ hay vật nhân tạo làm tắc nghẽ mạch nuôi dưỡng u
Khâu xơ hóa hay khâu luồn khối u: •Dùng chỉ cagut khâu vòng qua lại dưới và xung quanh u • Thắt nút làm hạn chế lưu thông máu gây xơ hóa
Phẫu thuật cắt một phần hay toàn bộ u
Phẫu thuật lạnh bằng nitơ lỏng gây bỏng: • Độ lạnh tới -196 độ C• Là phương pháp tốt nhất chỉ định cho các u máu ở những nơi khó mổ như sàn miệng, gốc lưỡi, trẻ em
www.themegallery.com
9. Phẫu thuật u xơ xương hóaa) Lâm sàng:
• Gặp ở thanh thiếu niên
• Phát triển chậm, không nhiễm trùng
• Khi u to làm phồng ngách lợi: sờ chắc, ko có dấu bóng nhựa
• X quang: hình hủy xương ranh giới rõ
• Chọc dò: không hút dc gì
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
9. Phẫu thuật u xơ xương hóab) Phẫu thuật:
• Sau khi rạch phần mềm, mở xương
• Dùng cây nạy và thìa nạo lấy u
• Tổ chức u màu trắng chắc
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
10. Phẫu thuật u xương xương hàma) Lâm sàng:• Gặp ở người trẻ, hàm trên> hàm dưới, nữ>nam• Khởi đầu thầm lặng. Phát triển to dần làm biến
dạng mặt• Không đau, không nhiễm trùng• Không có dấu bóng nhựa• X quang: hình cản quang đậm hơn xương, ranh
giới không rõ
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
10. Phẫu thuật u xương xương hàmb) Phẫu thuật:• Chỉ đẻo gọt bớt u cho cân đối khuôn mặt theo
nhu cầu thẩm mỹ
IV. Phẫu thuật u lành vùng hàm mặt
www.themegallery.com
V. Chăm sóc hậu phẫu
• Chăm sóc vết mổ (chủ yếu)
• Theo dõi đối với những u có khả năng tái phát
www.themegallery.com