phân tích trao duyên truyện kiều
6
Cuộc đời của con người tài sắc Thuý Kiều từ khi gia đình có tai biến đã trải qua nhiều giai đoạn. Mỗi giai đoạn được ghi dấu bằng một niềm đau. Trong Truyện Kiều, có thể nói "trao duyên" là niềm đau lớn nhất. Bởi với Thuý Kiều, trao duyên – dù cho chính em gái mình - cũng nghĩa là hết. Phải chọn tình hay hiếu, Thuý Kiều có băn khoăn nhưng không oán hờn bởi nàng biết và nàng hiểu "làm con trước phải đền ơn sinh thành". Nhưng khi phải từ bỏ lời thề vàng đá, Thuý Kiều đã day dứt và day dứt suốt đời. Trong Truyện Kiều, đoạn Trao duyên có vai trò như một cái bản lề khép mở hai phần đời đối lập của Kiều : hạnh phúc và đau khổ. Không những thương, Vân còn rất hiểu lòng Kiều. Có lẽ vì vậy mà sau đó, chuyện tình duyên khó trao, khó nhận nhưng Vân đã bằng lòng với nỗi niềm cảm thông mà chẳng nói thêm gì (có ý kiến cho rằng : Thuý Vân chỉ biết bằng lòng vì lời nói rất đỗi thuyết phục của Thuý Kiều). Chỉ chờ có vậy, Thuý Kiều đã mở đầu câu chuyện mà đáng lí ra chẳng ai nói đến bao giờ : Cậy em em có chịu lời, Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa. Nghe xong Thuý Vân chắc sẽ rất bất ngờ. Lời chị khẩn khoản, thiết tha chắc không thể chỉ là chuyện bình thường. Trong nhóm các từ biểu đạt sự nhờ vả, Nguyễn Du đã chọn được hai từ đắt nhất và cũng hợp với hoàn cảnh nhất : cậy và chịu. Cậy không chỉ là nhờ. Cậy còn là trông đợi và tin tưởng. Cũng vậy, chịu không chỉ là nhận lời, chịu còn là nài ép. Chuyện chưa nói ra nhưng Kiều biết người nhận không dễ dàng chịu nhận nên nàng đã chủ động đưa Vân vào
description
phân tích trao duyên truyện kiều
Transcript of phân tích trao duyên truyện kiều
Cuc i ca con ngi ti sc Thu Kiu t khi gia nh c tai bin tri qua nhiu giai on
Cuc i ca con ngi ti sc Thu Kiu t khi gia nh c tai bin tri qua nhiu giai on. Mi giai on c ghi du bng mt nim au. Trong Truyn Kiu, c th ni "trao duyn" l nim au ln nht. Bi vi Thu Kiu, trao duyn d cho chnh em gi mnh - cng ngha l ht. Phi chn tnh hay hiu, Thu Kiu c bn khon nhng khng on hn bi nng bit v nng hiu "lm con trc phi n n sinh thnh". Nhng khi phi t b li th vng , Thu Kiu day dt v day dt sut i.Trong Truyn Kiu, on Trao duyn c vai tr nh mt ci bn l khp m hai phn i i lp ca Kiu : hnh phc v au kh. Khng nhng thng, Vn cn rt hiu lng Kiu. C l v vy m sau , chuyn tnh duyn kh trao, kh nhn nhng Vn bng lng vi ni nim cm thng m chng ni thm g (c kin cho rng : Thu Vn ch bit bng lng v li ni rt i thuyt phc ca Thu Kiu).Ch ch c vy, Thu Kiu m u cu chuyn m ng l ra chng ai ni n bao gi :
Cy em em c chu li,Ngi ln cho ch ly ri s tha.
Nghe xong Thu Vn chc s rt bt ng. Li ch khn khon, thit tha chc khng th ch l chuyn bnh thng. Trong nhm cc t biu t s nh v, Nguyn Du chn c hai t t nht v cng hp vi hon cnh nht : cy v chu. Cy khng ch l nh. Cy cn l trng i v tin tng. Cng vy, chu khng ch l nhn li, chu cn l ni p. Chuyn cha ni ra nhng Kiu bit ngi nhn khng d dng chu nhn nn nng ch ng a Vn vo th kh x, tin thoi lng nan. Li xng h nghim cn v trang trng ca Thu Kiu li cng c tc dng gy p lc i vi Thu Vn.
"Chn" v "t vn " mt cch nhanh chng v k cng, Thu Kiu dng nh ngay lp tc tip li nh nu lu s khng th no ni c :
Gia ng t gnh tng t,Keo loan chp mi t tha mc em.
Vy l ci iu tng nh kh nht, Thu Kiu ni. Thu Vn ht sc ng ngng nhng cng nhanh chng hiu ni nim ca ch. on th ngn gn, hng vo nhng chuyn ring t. Tnh yu d dang, tan v c thng tin ngn gn trong mt thnh ng nng n, chc nch (t gnh tng t). Cu th th 4 li hay hai ch t tha. Vi Thu Kiu, tnh yu cha th coi l mn m nhng vi em (Thu Vn) n ch l s ni tip. Li Kiu su sc v cng tht xt xa.
Nhng cu th tip im qua nhng bin c i Kiu. Nhng bin c y, Thu Vn u chng kin, thu hiu v cm thng "khi gp g chng Kim" v c "khi sng gi bt k".
Tm cu th u, ngoi li trao duyn, Thu Kiu ch yu ni v nhng bt hnh ca mnh. Nh-ng trao duyn, Thu Kiu cn phi chn nhng li l thuyt phc :
Ngy xun em hy cn di,Xt tnh mu m thay li nc non.Ch d tht nt xng mn,Ngm ci chn sui hy cn thm ly.
on th s dng nhiu thnh ng, li l v, kn o, vn tnh. Ngi "nhn" c ba l do khng th khc t. Trc ht, khng cch nhau nhiu v tui tc nhng phi nhc n hai ch ngy xun vi Kiu sao gi qu nng n. R rng xt v ngy xun (hiu l s trong trng tinh khi) th gi y Thu Kiu u th xng ng vi Kim Trng bng Thu Vn. Kiu d sao cng mang danh l c chng. L do th hai li cng thuyt phc hn. Kiu ang nh Vn mt iu m chng ai nh v bao gi. kh nh, kh nhn th v chng ch c l tnh ch em mu m mi d ng cm, ri "chp nhn" cho nhau. L do th ba nghe sao nh mt li khn cu y chua xt :
Ch d tht nt xung mn,Ngm ci chn sui hy cn thm ly.
Khng hn l l do nhng li hon ton hp l. Cu th khn cu nh mt li trng tri. V c ai li ang tm t chi c nguyn ca ngi thn sp phi thuc v hon cnh bp bnh, khn lng bt trc ? Ngi ta ni Nguyn Du l ngi su sc nc i l nhng ch nh vy.Duyn c trao, ngi "nhn" cng khng c l do g t chi. Thu Kiu trao k vt cho em :
Chic vnh vi bc t my,Duyn ny th gi, vt ny ca chung.
Thu Kiu mt bao cng sc thuyt phc Thu Vn nhng chnh lc Thu Vn chp nhn th cng l lc Thu Kiu bt u chi vi c nu mnh li vi tnh yu. Duyn kh trao, tnh lm sao trao c ? Tm v vi nhng k vt thing ling (chic vnh, bc t my, mnh hng nguyn) cng l c v vi tnh yu ca nng. Nhng k vt p gn lin vi nhng ngy p nht i Kiu. N thing ling khi n ch l ca ring nng v Kim Trng. Tnh yu khng c ngi th ba, khi c ngi th ba, s thing ling bt u v. Cu th "Duyn ny th gi vt ny ca chung" th hin tm trng ca Kiu xit bao au n. Tnh yu v nim tin i vi Thu Kiu gi y hon ton trt mt.C nu ko tnh yu bng k vt (d ch trong tm tng), Thu Kiu nh ngm ngi au xt ngh v tng lai :
Mai sau d c bao gi,t l hng y so t phm ny.Trng ra ngn c l cy,Thy hiu hiu gi th hay ch v.
Thu Kiu nh chm trong t di, m man trong cm gic xt xa. Nhng ngay trong lc tng chng nh hon ton cch bit m dng th li th vng ca Kiu vn khng h thay i :
Hn cn mang nng li th,Nt thn b liu n ngh trc mai.
Tm v tnh yu bng cm gic t ci tm linh, Thu Kiu vn khng qun ngh v s ti h, bt hnh ca mnh :
D i cch mt khut li,Ry xin chn nc cho ngi thc oan.
on th cui l cm gic tr v ca Thu Kiu t ci h khng. Thi gian khng cn l thi gian tm trng, n l thi gian khch th. Tr v vi hin thc, Thu Kiu xt xa chp nhn s ph phng ca nh mnh, chp nhn "trm gy bnh tan", "t duyn ngn ngi", "phn bc nh vi". on th dng nhiu thnh ng ni ti ci "nht thnh bt bin" khng th thay i, chuyn di. thc v hin ti, Kiu ch cn bit thng mnh, on hn s phn. Ngay trong lc tng chng Kiu s bung xui, th suy ngh ca nhn vt li r sang hng khc :
i Kim lang ! Hi Kim langThi thi thip ph chng t y !
Cu th thc cht l ting ku thng tht, l ting nc nghn ngo ca ngi con gi hon ton tuyt vng.
Thu Kiu sau xa cch Kim Trng mi lm nm nhng trong mi lm nm y khng lc no nng ngui nh n mi tnh u. Song c l khng cn phi i n mi lm nm. Ngay trong ngy phi au n "trao duyn", ngi c c th thy tnh yu trong lng ngi con gi y khng g c th chia ct ni.
on trch bc l ni au, tnh yu v s phn bi kch ca Kiu. Qua ngh thut miu t ni tm ti tnh ca Nguyn Du, ni au v v p tm hn ca nng Kiu - ngi con gi ti sc, tnh ngha vn ton - c th hin mt cch tinh t v to sng lp lnh.
