Patiënt gerichte longzorg: Focus op therapie-ontrouw · Overweeg therapie-ontrouw als één van de...
Transcript of Patiënt gerichte longzorg: Focus op therapie-ontrouw · Overweeg therapie-ontrouw als één van de...
1
PharmacoEpidemiology
& PharmacoEconomics
Patiënt gerichte longzorg:
Focus op therapie-ontrouw
Job FM van [email protected]
CAHAG 2017
Afdeling Huisartsgeneeskunde
Groningen Research Institute for Asthma and COPD (GRIAC)
Afdeling Klinische Farmacologie & Farmacie
Universitair Medisch Centrum Groningen
Refereeravond 22 november 2016
19-01-17 | 1
(potentiële) belangenverstrengeling Zie hieronder
Voor bijeenkomst mogelijk relevante
relaties met bedrijvenBedrijfsnamen
Sponsoring of onderzoeksgeld
Honorarium of andere (financiële)
vergoeding
Aandeelhouder
Andere relatie, namelijk …
Onderzoek:
GSK, AstraZeneca, Boehringer
Ingelheim
Consultancy:
AstraZeneca
Geen aandeelhouder
Geen andere relaties
Disclosure belangen spreker
19-01-17 | 2
2
Patiënt niet onder controle...
• Tijd voor verwijzing naar longarts/biologicals of...?
• Diagnose bevestigd?
• Relevante comorbiditeit behandeld?
• Triggers bekend/onder controle?
• Therapietrouw?
19-01-17 | 3
19-01-17 | 4
3
“Jazeker dokter, ik ben heel therapietrouw...”
19-01-17 | 5
Hoe doen we het in Nederland?
19-01-17 | 6
www.therapietrouwmonitor.nl
4
Therapietrouw astma
19-01-17 | 7
• 1e lijns astma (N=82)
• Ierland
• 3 maanden follow-up
• Gemeten met INCA
• Aanzienlijke inter-patiënt
variatie!
Sulaiman. JACI in P 2016
Therapie-ontrouw: multifactoreel!
19-01-17 | 8
Bourbeau. Thorax 2008
Motivational interviewing, SDM, educatie
Zelf management plan/Reminders/structuur
Wisseling inhaler
Aanpassen regimen
Medicatie review
Inhalatie instructie (uniform!)
“Continuity of care”
Rol mantelzorgers/familie?
5
Verschillende verschijningsvormen
• Erratic non-adherence
• Intelligent non-adherence
• Unwitting non-adherence
• NB In één patient kunnen verschillende vormen
voorkomen
19-01-17 | 9
WHO 2003 Adherence report
Elke vorm vraagt om een andere aanpak (op maat)!
‘Erratic’ non-adherence
• Meest bekende vorm van therapieontrouw
• Deze vorm van niet-intentionele therapieontrouw wordt
ook vaak vergeetachtigheid genoemd
• Patiënten willen graag zo therapietrouw mogelijk zijn
maar kunnen het medicatie regimen niet comineren met
hun (drukke of weinig gestructureerde) leven
19-01-17 | 10
Mogelijke interventies: reminders, éénmaal daags
regimen, linken aan dagelijkse gewoonte,
familie/mantelzorger
6
19-01-17 | 11
Reminders...
...link dagelijkse gewoonte
...mantelzorg
Intelligent non-adherence
• Ook bekend als intentionele therapieontrouw: bewust
aanpassen, stoppen of niet eens beginnen met
voorgeschreven therapie (initiele medicatie trouw)
• Waarom?: (angst voor) bijwerkingen; smaak; complexiteit;
interfereert met druk leven; kosten; oneens met voorschrijver
over noodzaak (ziekte perceptie speelt belangrijke rol)
19-01-17 | 12
Mogelijke interventies: informeer afhaaltrouw bij
apotheker, motivational interviewing, educatie,
shared decision making, link met persoonlijke
doelen
7
Wat denken patiënten over inhalers?
19-01-17 | 13
Price. J Ast All 2015
Wat is de dosering voorkeur van patiënten?
(N=>5000)
19-01-17 | 14
Price. PCRJ 2013
8
Shared decision making*
19-01-17 | 15
Clark. Clin Ped 2008
*m.n. succesvol bij jongeren & hoger opgeleiden
Unwitting non-adherence
• Niet-intentionele vorm van therapieontrouw
• Patiënt begrijpt niet volledig hoe/wanneer (en of
chronisch) de medicatie moet worden ingenomen:
- Ziet verschil niet tussen “indien nodig” medicatie en onderhouds
medicatie
- Ander voorbeeld: suboptimale inhalatie technique
19-01-17 | 16
Mogelijke interventies: educatie, pillbox,
instructie, training, zelf-management plan,
wisseling inhaler
9
Zelf management plan…
19-01-17 | 17
Jones. PCRS 2015
…pillbox
Inhalatie instructie
• Eigen kennis up-to-date?
• Voordoen, laten herhalen tot goed gaat
• Periodieke check
• Uniforme instructies met zorgverleners in regio
• LAN website: http://www.inhalatorgebruik.nl
19-01-17 | 18
10
19-01-17 | 19
Toekomst: een rol voor eHealth?
Van Boven. PCRM 2015
19-01-17 | 20
Sulaiman. JACI in P 2016
11
Geeft ook nieuwe inzichten…
19-01-17 | 21
19-01-17 | 22
Samengevat
Patiënt gerichte longzorg is meer dan alleen “omics”, bij
onvoldoende effect:
• Overweeg therapie-ontrouw als één van de
onderliggende factoren (naast diagnose, comorbiditeit en triggers)
• Verbeter therapietrouw voor verwijzing longarts
• Probeer (3) verschillende vorm(en) van therapie-
ontrouw te identificeren
• Interventie op maat!
12
19-01-17 | 23
Referenties
• Bourbeau J, Bartlett SJ. Patient adherence in COPD. Thorax 2008; 63(9): 831-838
• World Health Organization: Adherence to long-term therapies – Evidence for action. 2003
• Van Boven JF, Trappenburg JC, van der Molen T, Chavannes NH. Towards tailored and
targeted adherence assessment to optimise asthma management. Npj Prim Care Respir Med
2015: 15046.
• Price et al. Time for a new language for asthma control: results from REALISE Asia. J Asthma
Allergy 2015; 8:93-103
• Price et al. Characteristics of patients preferring once-daily controller therapy for asthma and
COPD: a retrospective cohort study. Prim Care Respir J 2013; 22(2):161-8
• Clark NM, Cabana MD, Nan B et al. The clinician-patient partnership paradigm: outcomes
associated with physician communication behavior. Clin Pediatr (Phila). 2008;47(1):49-57
• Sulaiman et al. Irregular and ineffective: a quantitative observational study of the time and
technique of inhaler use. JACI in Practice 2016; 4(5):900-909
19-01-17 | 24
13
“Je ziet het pas als je het door hebt…”
19-01-17 | 25
http://www.rememberingleonard.com