Rafaele Serafini

PPAARROOLLEE IINNCCRROOXXAA’’

RRaaccòòllttaa ddee pprroobbllèèmmii aa ppaarroollee iinnccrrooxxàà iinnttee llaa nnoossttrraa LLeennggooaa VVèènneettaa

disiòn ŁENGOA VENETA

No a ghe xè copyrights e tute łe parte de sta publicasiòn łe pol èsar copià o invià co tuti i mexi, ełetroneghi o mecaneghi, anca fotocopie, rejistrasiòn, e anca ła pol èsar imagaxinà sensa permeso scrito de l’autor o dea caxa editora. All rights are not reserved. All parts of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopy, recording, or any information storage and retrieval system, withouth prior permission in writing from the publisher.

stanpà inte la Venesia 1° Edisiòn 2009

A ghe dèdico sto libro a tùti i pasionà de paròle incroxà cusì ca li pòsa inparàr pensàr e imajinàr inte la

nostra Lengoa Veneta

NOTE DE SCRITURA

Łe regołe grafeghe, łe xè fasiłi e imediate, a “C” a se lèxe [K] frente a o/a/u e frente a e/i a deventa “CH“ tipega de ł’Italiàn, par exenpio : “acua“, “anca”, “schei”. Se invese a “C” xè par exenpio : “ciào”, “céxa”, a se lèxe cofà i ne gà costumà ente ła scola itałana. Serte olte se scrìve ànca co “K” ca la sostituise la “CH”. A “S” a vieé doparà fà na sorda, par exenpio : “Go masa mistieri pa a testa”. A “X” a xè doparà fà na sonora, par exenpio : “caxa” A “Z” a ga isteso vaeor fonetego de a “X”, par exenpio : “caza”, “Xè fasie tàxer” se podarìa scrivar anca “ caza”, “Zè fasie tàzer”. A “Ł” tajada a raprexenta do varianti foneteghe parchè ghe xè parti de el Veneto ca dixe : “A gaina magna e erbe” e altri invese dixè “La gaina la magna le erbe”. Cusita, pa respetar e do varianti serte volte xè scrivesto : “Ła gaina la magna łe erbe”. Mi, bona parte de le òlte dopàro la “L” normàl, asàndoghe al letòr l’opsion de lèxarla o mànco. E dòpie in Veneto no łe ghe xè, e forse xè par sta raxòn chìve ca ła scoła itałiana a ne ga tratà fà fùsimo dei mùsi. Naltri a no dixemo “egli ha” ma dixemo “el gà”, par sta raxòn chìve no ghemo metù ła “h” frente el verbo “vèr” e anca par sta raxòn scoła i ne ga fato crèdar ca fùsimo àxeni! El problema vero xera e xè ca el Veneto el xè na Lengoa ca i ne ga proibesto de scrìvarla e anca parlàrla. L’obietivo prinsipàl, a xera chel de convinsarne ca no a savìmo parlàr e no ca parlemo n’altra Lengoa! Se i ghese ametù ca el Veneto el xè na lengoa, i gavarìa da confesàr ca a semo on Popolo co na storia, ma soto a dominasiòn Italiana ła nostra storia i ne a ga sempre scondesta e fésta dexmentegàr. No go vołesto èsar pedante fà on acadèmego, vanti tuto parchè go senpre vardà co sospeto chi ca el ghe insegna st’altri parlar puito, e pò parchè na lengoa ła ga da èsar descrivesta fa ła vien parlà e inte el modo pi fasie par tuti. Penso ca in stì oltimi sento ani, chi ca el ga festo pì mal a ła nostra lengoa, a xè stà a nostra masa granda prexunsiòn. El me parèr xè de scrìvar, parlar e pensar in Veneto, no vargognarse, e mołargheła de scrìvar sol ca poexie, rime e memorie de sti ani. In Veneto podimo parlar de matemadega, de fiłoxofia, de storia, atuaità e de połitega…….. El letòr el podarà vèdar ca el testo el xè stà trà xò doparando dea nostra lengoa varietà nove, vecie, e de parte difarenti de el Veneto, parchè a richesa de na lengoa a xè propio inte a so diversità, in sto modo a grafìa a xè sta doparà bastansa libaramente al fìn propio de rèndar sta diversità. In sti oltimi àni a partìr da on sciàpo de xente, gà scuminsià la rivinsita e la riapropriasiòn de la nostra Lengoa, storia e coltùra. Par àni a ghemo fésto vèdar la nostra forsa militàr e comersiàl in tuto el mondo, deso farèmo vèdar da nòvo al mondo chi ca a xé I VENETI.

INTRODUSION

Pa pasàr el ténpo, pa destraviàrse fòra le paròle incroxà le xé na bòna ròba. In pì a se pol inparàr e pensàr inte la Lengoa Vèneta; a se pol inparàr nove parole, la stòria, i costùmi e tradisiòn dexmentegà. Se pol fàr parole incroxà a tèma : storia, gramadega, jiografìa, costùmi.... Le parole incroxà le pol vegner doparà pa na infinità de situasiòn. In Lengoa Vèneta, a xè la prima òlta ca vién fòra on laòro de sto tìpo. Se augurèmo ca ghe sìpia on sèvito e ca altri i scominsie fàrghene. grasie, bona letùra e salùti

Parsonaji Veneti famoxi

1

2

3

4 5

6 7

8 9

10

11 12

13

14

15 16

17 18

19

20 pa traverso

6. i lo ga scortegà vivo i Tùrchi 8. ghe ga da el nòme Teranòva 9. i gà ciapà el canpanìl 12. vile e palàsi li ga la so fìrma 15. na vitòria navàl tùta Vèneta 16. scultòr de gràn fàma 17. la figùra pì alta de la repùblica18. el ghe ne ga fésta ona pa stajòn19. Giuseppe Segato i lo ciamàa.. 20. el xera consilier de Jenjis Kan

in xo' 1. gran pintòr 2. la capitàl de la Venesia 3. el patròn el sarìa san 4. pintor ca no el conosea la prospetiva 5. el ga dormìo ai pionbi 7. l'oltemo pàpa Vèneto 10. profesòr e siensià ca el insegnàva Pàva 11. comedie e canevasi li scrivéa élo 13. la pì gran ìxola de la Venesia antìga 14. nasesta Lusiana (VI) la xe deventà Ghandi

Parsonaji Veneti famoxi

1 T 2 V 3 M 4 M I 5 C E A 6 B R A G A D I N A 7 L N R N T S U E 8 C A B O T O O A C S O E 9 S E R E N I S I M I

G E O A A

10 G N 11 G T V N 12 P A L L A D I O O A I

L L 13 C I D A 14 M 15 L E P A N T O 16 C A N O V A E N D I

17 D O J E 18 V I V A L D I N A O 19 B E P I N 20 P O L O

pa traverso 6. i lo ga scortegà vivo i Tùrchi 8. ghe ga da el nòme Teranòva 9. i gà ciapà el canpanìl 12. vile e palàsi li ga la so fìrma 15. na vitòria navàl tùta Vèneta 16. scultòr de gràn fàma 17. la figùra pì alta de la repùblica18. el ghe ne ga fésta ona pa stajòn19. Giuseppe Segato i lo ciamàa.. 20. el xera consilier de Jenjis Kan

in xo' 1. gran pintòr 2. la capitàl de la Venesia 3. el patròn el sarìa san 4. pintor ca no el conosea la prospetiva 5. el ga dormìo ai pionbi 7. l'oltemo pàpa Vèneto 10. profesòr e siensià ca el insegnàva Pàva 11. comedie e canevasi li scrivéa élo 13. la pì gran ìxola de la Venesia antìga 14. nasesta Lusiana (VI) la xe deventà Ghandi

Parole brute 1

1

2

3 4 5

6

7

8 9 10 11

12

13

14

15

pa traverso 4. ciucia e fàme on... 5. te si na gràn.... 7. la semensa de l'òmo 8. ciavàr se dìxe ànca ... 11. la xé na gràn.... 12. la ga do.... chela tòxa 13. dio... 14. co el bèo dùro se dìxe ca el và in.....1 5. a me so ....

in xo' 1. porco... 2. spusòn ca no ti si altro va fàr.... da naltra pàrte3. co se va de corpo 4. la mèrda de vàca 6. madòna..... 7. te te la fe da ti ti sòlo 9. co la figa la fa la bàva se dixe ca la 10. .....melo

Parole brute 1

1 D 2 S I 3 C 4 B O C H Ì N

5 R O J A O O G À R 6 P

A S E U 7 S B O R O A X T É E À G 8 G U 9 S À R 10 C N A P 11 F I G A

12 S U C H E U M 13 C A N

14 T È G A I 15 I N C A S À

pa traverso 4. ciucia e fàme on... 5. te si na gràn.... 7. la semensa de l'òmo 8. ciavàr se dìxe ànca ... 11. la xé na gràn.... 12. la ga do.... chela tòxa 13. dio... 14. co el bèo dùro se dìxe ca el và in.....1 5. a me so ....

in xo' 1. porco... 2. spusòn ca no ti si altro va fàr.... da naltra pàrte3. co se va de corpo 4. la mèrda de vàca 6. madòna..... 7. te te la fe da ti ti sòlo 9. co la figa la fa la bàva se dixe ca la 10. .....melo

Parole Venete 1

1

2

3

4 5 6

7 8

9

10

11 12

13

14

15

16

17

18 pa traverso

3. ghe metèmo el tacuìn 4. cortelo+cuciàro+.... 5. go na gànba ròta, a me la so....8. ipituràr on mòbile 10. la serve pa sugàrse le man 14. chela ròba gasoxa ca la spùsa 15. fàr rumòr co la òxe 16. pa scaldàrse inpisemo el.... 17. la pàrte pi àlta del còrpo omàn1 8. bònbo de àcoa

in xo' 1. i crèse inte l'àcoa 2. ndàr par tèra 3. ghe metémo rento la spéxa 6. co se ùrta on botòn pa inpisàr el se.... 7. rovinarse la piel fregandoghe còntro 9. le vixèle in inverno le se.... 11. i italiani i la ciàma mocca 12. le catìve de le fiàbe 13. i albari i ga le....

Parole Venete 1

1 R 2 R I 3 S C A R S È L A X P B

4 P I R O N 5 S C A V E 6 S A

R L T T 7 R 8 L U S T R À R A U A U S R C 9 B 10 C A N E V A S A A R R E U 11 C S 12 S 13 R

14 S C O R E X A T A

C G 15 S I G À R M

A O I E

M 16 F O G O E 17 C A O 18 M O J O

pa traverso 3. ghe metèmo el tacuìn 4. cortelo+cuciàro+.... 5. go na gànba ròta, a me la so....8. ipituràr on mòbile 10. la serve pa sugàrse le man 14. chela ròba gasoxa ca la spùsa 15. fàr rumòr co la òxe 16. pa scaldàrse inpisemo el.... 17. la pàrte pi àlta del còrpo omàn1 8. bònbo de àcoa

in xo' 1. i crèse inte l'àcoa 2. ndàr par tèra 3. ghe metémo rento la spéxa 6. co se ùrta on botòn pa inpisàr el se.... 7. rovinarse la piel fregandoghe còntro 9. le vixèle in inverno le se.... 11. i italiani i la ciàma mocca 12. le catìve de le fiàbe 13. i albari i ga le....

Parole de céxa

1 2

3 4 5

6 7

8 9

10 11 12

13

14 15

16

17

18 19 pa traverso

3. el sta sòto i comàndi del pàroco 6. el mestier de San Bepìn 7. mobilio ca se mete chi ca vol fàrse védar 8. el salùdo ca se fà i clèreghi 9. i puteli ca sèrve mésa 10. i romàni li copava la xénte so na ròba de legno11. la madòna la xèra 14. el vènare sànto el se dìxe vènare de.... 15. nostro signòr 16. el sòna le canpàne 17. le spàca i maròni tute le òre 18. la càxa del pàroco 1 9. la xe de presèto ogni domenega

in xo' 1. farse el segno de la cròxe 2. el comànda el capelàn 4. se ghe méte rènto l'acoa sànta5. el te tien a crèxema 11. co se entra se se.... 12. a ndo i sèlebra la mésa 13. el monòlogo ca fà el pàroco

Parole de céxa

1 S 2 P 3 C A P E L 4 A N 5 S A G C A R

6 M A R A N G O N 7 B A N C O A A T C

8 R I V E R I S C O 9 M O C O L I

S A L 10 C R O X E N 11 I M 12 A C O L À

T N L I X T 13 P 14 C O A R E X E M A R R N R 15 J E X Ù

16 C A N P A N A R O D 17 C A N P A N E I G 18 C A N O N E G A 19 M E S A

pa traverso 3. el sta sòto i comàndi del pàroco 6. el mestier de San Bepìn 7. mobilio ca se mete chi ca vol fàrse védar 8. el salùdo ca se fà i clèreghi 9. i puteli ca sèrve mésa 10. i romàni li copava la xénte so na ròba de legno11. la madòna la xèra 14. el vènare sànto el se dìxe vènare de.... 15. nostro signòr 16. el sòna le canpàne 17. le spàca i maròni tute le òre 18. la càxa del pàroco 1 9. la xe de presèto ogni domenega

in xo' 1. farse el segno de la cròxe 2. el comànda el capelàn 4. se ghe méte rènto l'acoa sànta5. el te tien a crèxema 11. co se entra se se.... 12. a ndo i sèlebra la mésa 13. el monòlogo ca fà el pàroco

Parole brute 2

3

4

5 6

7 8

9

10

11 12

13

14

15

16 pa traverso

1. fàme on.... 3. i òmeni ghe ne gà do 6. far l'amòr 7. va in... 10. co se dìxe parolase contro i santi e dio11. el mùcio de merda de vàca 13. ca tòco de... 14. sa no te tàxi te do na... 15. so mojèr del màscio 1 6. ...to màre

in xo' 2. la fìga la xé.... 4. ghe piàxe el cùlo 5. te do na scarpà in... 6. el coerto de la céxa 8. el deventa dùro 9. ciavàr vol dìr fàrse na bèla.... 12. to sorèla....

Parole brute 2

1 P O N 2 P Ì N E L 3 C O J O N

4 F X 5 C E 6 C I A V À R

U N A 7 M 8 O N A L Ò P 9 T

X 10 P O R C H E X À R A

È I L C

11 L U A M À 12 R O A O

O O N

J 13 G N O C A

14 T È G A 15 L U J A

16 V À C A pa traverso

1. fàme on.... 3. i òmeni ghe ne gà do 6. far l'amòr 7. va in... 10. co se dìxe parolase contro i santi e dio11. el mùcio de merda de vàca 13. ca tòco de... 14. sa no te tàxi te do na... 15. so mojèr del màscio 1 6. ...to màre

in xo' 2. la fìga la xé.... 4. ghe piàxe el cùlo 5. te do na scarpà in... 6. el coerto de la céxa 8. el deventa dùro 9. ciavàr vol dìr fàrse na bèla.... 12. to sorèla....

Parole Venete 2

1 2

3

4

5 6 7

8 9

10 11

12 13

14 15 16

17

18

19

pa traverso

4. rancuràr schèi 5. chi ca el cànta puìto el cànta fa na.... 10. i abitanti de le Venesie a li se ciàma.....12. el conplementàr de popà 13. l'incontràjo de smorsàr 14. co se va da naltra pàrte a se.... 18. el sèrve saràr le botéje 19. la ròba crùa no la xé...

in xo' 1. el dotòr ca te càva i dìnti xmàrsi 2. la tàrga Vèneta 3. i Vèneti salùda co on... 6. pasà la nòte vièn el... 7. l'incontrjo de scùro 8. putelo se dìxe ànca... 9. chela ròba gasoxa ca la spùsa 11. el chanpagne Veneto 15. l'incontajo de saràr 16. gràn picenìn 17. sensa on te ghe vìdi istéso

Parole Venete 2

1 C 2 V 3 C 4 S P A R A G N A R I V T 5 C A L A N 6 D R A 7 C

O I D I

I 8 B 9 S A

10 V E N E 11 S I A N I Ò C R

P T C O O 12 M À R E U 13 I N P I S À R

M A E 14 S 15 V O L T A 16 C X 17 O

E N E A C

R 18 S T R O P O L O I

X E O

A 19 F E S T A R

pa traverso 4. rancuràr schèi 5. chi ca el cànta puìto el cànta fa na.... 10. i abitanti de le Venesie a li se ciàma.....12. el conplementàr de popà 13. l'incontràjo de smorsàr 14. co se va da naltra pàrte a se.... 18. el sèrve saràr le botéje 19. la ròba crùa no la xé...

in xo' 1. el dotòr ca te càva i dìnti xmàrsi 2. la tàrga Vèneta 3. i Vèneti salùda co on... 6. pasà la nòte vièn el... 7. l'incontrjo de scùro 8. putelo se dìxe ànca... 9. chela ròba gasoxa ca la spùsa 11. el chanpagne Veneto 15. l'incontajo de saràr 16. gràn picenìn 17. sensa on te ghe vìdi istéso

Paròle de céxa 2

1 2

3

4

5 6

7

8

9 10

11

12 13

14

15

pa traverso 1. disènbre a se festeja el... 4. la fèsta pi grànda la xé la ... 7. mater santìsima.... 8. el sagramento ca li te méte in mòja 9. co se camina in volta pal paéxe co le candele inpisà

se fa la... 11. el se fa inte el méxe de màjo 12. co te màgni la partìgola 14. el pol èsar mortàl 1 5. co mòre on le canpàne le sòna a....

in xo' 2. le se rèsita durànte el fiorèto 3. el sagramento dei spùxi 5. l'òmo el marìda la... 6. el sagramento co te ghe cònti le to

magàgne 9. el xòba de coarexema se raxénta i .... 10. co te rèsiti l'avenarìa te 12. el sagramento ca li te dà na sciàfa 13. co te mòri el pàroco el te dà l'...

Paròle de céxa 2

1 N A D A 2 L 3 M I 4 P A S C O A 5 S T 6 C R P A 7 O R A P R O N O B I S

O N N D X I F A 8 B A T E X E M O M S E

9 P R O S E S I Ò N 10 P N I O 11 F I O R E T O E 12 C O M U N I 13 O N E O

R N G 14 P E C A S H X I I E O 15 M O R T O N A

pa traverso 1. disènbre a se festeja el... 4. la fèsta pi grànda la xé la ... 7. mater santìsima.... 8. el sagramento ca li te méte in mòja 9. co se camina in volta pal paéxe co le candele inpisà

se fa la... 11. el se fa inte el méxe de màjo 12. co te màgni la partìgola 14. el pol èsar mortàl 1 5. co mòre on le canpàne le sòna a....

in xo' 2. le se rèsita durànte el fiorèto 3. el sagramento dei spùxi 5. l'òmo el marìda la... 6. el sagramento co te ghe cònti le to

magàgne 9. el xòba de coarexema se raxénta i .... 10. co te rèsiti l'avenarìa te 12. el sagramento ca li te dà na sciàfa 13. co te mòri el pàroco el te dà l'...

Parole Venete 3

1 2

3

4 5

6

7

8

9 10 11

12

13

14

15

16

17 18

pa traverso 6. i ga invadesto la Venèsia inte el 1866 7. la ga 4 gànbe e ghe magnemo sòra 8. chela ròba gasoxa ca la spùsa 9. el conplementàr de popà 10. prima parsona prexente singolàr del verbo tor11. i abitanti de le Venesie a li se ciàma..... 13. la sèrve pa sentarse 15. la ne sèrve pa parlàr e la xé fra i dìnti 16. sa no la xé polenta el xé.... 17. ghe pàsa l'àcoa ma no la xe on fìme 18. l'animàl dela bandiera Veneta

in xo' 1. el ga trì ganbe e el serve pa sentàrse 2. dùra da mastegàr, bona crua, lesà, ròsta3. le tìgne sù i àlbari 4. on sorxe jigànte 5. pitostoca tajàn ciàmame ... 8. lavemo e man e i piàti 12. l'arma del casadòr 14. el rìso el xè la so caxéta

Parole Venete 3

1 S 2 S 3 R

C 4 P 5 C T A

6 C A R A N B A R I 7 T O L A G N N A X

N T C E

8 S C O R E X A A 9 M À R E G 10 T O G O

C A A I 11 V E N E S I A N I 12 S A A 13 C A R E G A S 14 M

I O 15 L E N G O A A

O R

P 16 P A N O 17 R O S T A 18 L I O N

pa traverso 6. i ga invadesto la Venèsia inte el 1866 7. la ga 4 gànbe e ghe magnemo sòra 8. chela ròba gasoxa ca la spùsa 9. el conplementàr de popà 10. prima parsona prexente singolàr del verbo tor11. i abitanti de le Venesie a li se ciàma..... 13. la sèrve pa sentarse 15. la ne sèrve pa parlàr e la xé fra i dìnti 16. sa no la xé polenta el xé.... 17. ghe pàsa l'àcoa ma no la xe on fìme 18. l'animàl dela bandiera Veneta

in xo' 1. el ga trì ganbe e el serve pa sentàrse 2. dùra da mastegàr, bona crua, lesà, ròsta3. le tìgne sù i àlbari 4. on sorxe jigànte 5. pitostoca tajàn ciàmame ... 8. lavemo e man e i piàti 12. l'arma del casadòr 14. el rìso el xè la so caxéta

Paròle de céxa 3

1 2 3

4 5

6 7

8 9

10

11 12

13

14 15

16

17 18

Across 4. co se deventa monega a se ciàpa i...8. de nòte go fìfa ca vègne i... 9. el pàpa de Venesia 11. i preti co i schei 13. dal vènare fin saboo nòte sànti se fa14. el ga rinegà nostro signòr 15. ghe va i catìvi 16. co te te inràbi a te deventi on 17. i xèra dòdaxe 1 8. na mònega la ciàpa i....

Down 1. a far màsa... de deventa poareti 2. in clauxùra i ghe méte le.... 3. el sànto dei Vèneti 5. el lògo de purifigasiòn 6. i puteli nadàl li fa el... 7. a ndo ndarìa i bùni 10. el vènare sànto a se fa la... 12. ghe xé on so ogni cantòn

Paròle de céxa 3

1 C 2 M 3 S A 4 V O T I A 5 P R N N U 6 P I E 7 P M R

8 S P I R I T I G A A G E À 9 P A T R I A R C A X A C T E D O O P 10 V I R 11 J E X U I T I X 12 C I 13 A D O R A S I O N C P 14 P I E R O 15 I N F E R N O

U T C 16 D E M O N I O 17 A P O S T O L I L S 18 V O T I

Across 4. co se deventa monega a se ciàpa i...8. de nòte go fìfa ca vègne i... 9. el pàpa de Venesia 11. i preti co i schei 13. dal vènare fin saboo nòte sànti se fa14. el ga rinegà nostro signòr 15. ghe va i catìvi 16. co te te inràbi a te deventi on 17. i xèra dòdaxe 1 8. na mònega la ciàpa i....

Down 1. a far màsa... de deventa poareti 2. in clauxùra i ghe méte le.... 3. el sànto dei Vèneti 5. el lògo de purifigasiòn 6. i puteli nadàl li fa el... 7. a ndo ndarìa i bùni 10. el vènare sànto a se fa la... 12. ghe xé on so ogni cantòn

Parole Venete 4

1

2 3

4

5 6

7 8

9

10 11 12

13

14

15 16

17

18

pa traverso 4. i òmeni mete le bràghe le toxe la... 5. na graela a ndo pàsa la farìna 6. sa no te la dopàri a deventa tùto desavìo7. i la fa col sòrgo 10. a ndo trémo le scoàse biodegradàbili 13. ghe sarìa moresto nostro signòr 14. la va co 4 rùe e el motòr 15. co l'acoa rìva a 100° la... 16. el sèrva pa fàr la polenta 17. la xé ciàra e le la fà le vàche 1 8. i abitanti de le Venesie a li se ciàma.....

in xo' 1. chela ròba gasoxa ca la spùsa 2. tremo vìa la ròba inte le.... 3. lo magnemo insopresà 7. ghe cuxinemo a presiòn 8. i oméni i le méte sòra le mudande9. erba secà 11. la barca ca li dopàra Venèsia 12. so màre de le nòxe

Parole Venete 4

1 S 2 S C 3 M 4 C O T O L A 5 T A M I X O R 6 S A L A E C S X I 7 P O L E N T A O I G 8 B 9 F N R 10 V E R M A R A 11 G 12 N N T G O 13 C R O X E

14 M A C H I N A G E D 15 B R O A R

16 S O R G O O R L 17 L A T E

18 V E N E S I A N I pa traverso

4. i òmeni mete le bràghe le toxe la... 5. na graela a ndo pàsa la farìna 6. sa no te la dopàri a deventa tùto desavìo7. i la fa col sòrgo 10. a ndo trémo le scoàse biodegradàbili 13. ghe sarìa moresto nostro signòr 14. la va co 4 rùe e el motòr 15. co l'acoa rìva a 100° la... 16. el sèrva pa fàr la polenta 17. la xé ciàra e le la fà le vàche 1 8. i abitanti de le Venesie a li se ciàma.....

in xo' 1. chela ròba gasoxa ca la spùsa 2. tremo vìa la ròba inte le.... 3. lo magnemo insopresà 7. ghe cuxinemo a presiòn 8. i oméni i le méte sòra le mudande9. erba secà 11. la barca ca li dopàra Venèsia 12. so màre de le nòxe