8/18/2019 Parlamentarizmi 1

1/8

Parimi i organizimit te pushtetit neKosove ‘’…parimi i ndarjes se pushteteve dhe kontrollit e

balancimit ne mes tyre

Kosova eshte Republike demokratike

Kuvendi ushtron pushtetin legjislativ

Presidenti perfaqeson unitetin e popullit dhe perfaqeson

vendin brenda dhe jashte!shte garantues i funksionimitdemokratik te institucioneve" #pushteti ekzekutiv$

%everia eshte pergjegjese per zbatimin e ligjeve dhepolitikave shteterore dhe i nenshtrohet kontrollitparlamentar" #pushteti ekzekutiv)

Pushteti gjyqesor eshte unik&' pavarur dhe ushtrohetnga gjykatat

(jykata kushtetuese eshte organ i pavarur i mbrojtjes sekushtetutshmerise dhe bene interpretimin perfundimtarte kushtetutes#neni )$

8/18/2019 Parlamentarizmi 1

2/8

*donese ka elemente gjysempresidenciale&Kosova eshte

demokraci parlamentare mepushtete te ndara dhereciprokisht te kontrolluara

+istemi i zgjedhjeveparlamentare eshte sistemproporcional&pra jo mazhoritar

apo i shumices&sipas te cilitrezultati zgjedhor sjellperfaqesimin perkates

perpjestimor me numrin e ,tuarte votatve te sub ekteve

8/18/2019 Parlamentarizmi 1

3/8

Roli dhe funksionet e Kuvendit

Roli kryesor i Kuvendit te Kosoves&poredhe i Parlamenteve tjera ne Republikatparlamentare eshte qeverisja epergjithshme e vendit&permes krijimit te

politikave themelore dhe mbikqyrjes sezbatimit te tyre

 -ri funksione themelore.

/!R01 ! 2'(0!3! &ndryshe funksioni

legjidhenes4/'K%5R01 P1R214!*-1R!&ndryshe

funksioni mbikqyres

6(0!7801 ! 9R(1*!3!

8/18/2019 Parlamentarizmi 1

4/8

'nstrumentet e kontrollit parlamentar

4jetet e rregullta dhe&4jetet e jashezakonshme

 -e rregullta jane.miratimi i bu:hetit dheparaqitja e raporteve periodike te qeverise

ne parlament -e jashtezakonshme jane.pyetjetparlamentare&

interpelanca parlamentare&

komisionet anketuese apo hetimore&

instituti i votebesimit dhe

 instituti i shkarkimit

8/18/2019 Parlamentarizmi 1

5/8

Pyetjet parlamentare

'nstrumenti me i njohur dhe me i shpeshte i kontrollitparlamentar&permes te cilit cdo deputet ka te drejte te kerkojpergjegje per ceshtje te caktuara nga qeveria&kryeministri apo

ministrat Pyetjet parlamentare mund te parashtrohen me shkrim dhe me goje

6akonisht percaktohet nje kohe e caktuar pyetje ne kuader teseances&por ka mundesi edhe te kete mbledhje te vecanta perpyetje parlamentare

*e Kuvendin tone &ne cdo seance &pyetjet parlamentare behenmenjehere pas deklarimeve jashte rendit te dites brenda kohes prej;< min

Per nje mbledhje&deputeti mund te parashtroj me se shumti =pyetje

Pyetje per pergjegje me shkrim dhe per pergjegje me goje

Pyetja duhet te parashtrohet ne 6yeren per Propozime dheparashtresa s’paku )> ore para ,llimit te seances

Pyetjen e bere me shkrim deputeti mund ta lezoj edhe ne s?ance =min

Pergjigjja jo me gjate se @ mindeputeti aty per aty mund te bej

pyetje plotesuese A min&kurse pergjegja e minisrit apo kryeministrit jo me gjate se =min

8/18/2019 Parlamentarizmi 1

6/8

Kur deputeti nuk merr pergjegje brenda dy seancave teradhes&pyetja publikohet ne revisten e Kuvendit dhe ne

faqen elektronike&kurse 6yra per 4edia&brenda =) oreshpas mbledhjes se dyte&leshon njoftim per media

7eputetet mund te bejne edhe pyetje per pergjegje meshkrim drejtuar kryeministrit apo ndonjerit prej

ministraveper fushat e tyre te pergjegjesivePergjegjaduhet te jepet brenda = javesh nga dita e parashtrimit

7eklaratat jashte rendit te dites&zakonisht i bejnekryetaret e (rupeve parlamentare brenda B min4und teautorizohet ndonje deputet&poashtu qe te Cas ne emer te

(P *ese deputeti paraqitet per deklarim jashte rendit te

dites&ai ka te drejte qe brenda @ min te shpreh mendimine tij per ceshtjen e caktuar qe zakonisht jane aktuale dheperbejne shqetesime vendore apo nacionale

8/18/2019 Parlamentarizmi 1

7/8

'nterpelanca

!shte intstrument shume i dobishem per mbikqyrje parlamentare

*enkupton llogaridhenie te qeverise&apo bartesve te funksioneve

publike &te zgjedhur nga Kuvendi&per pergjegjesite nga fusha etyre

6akonisht inicohet per ndonje ceshtje te rendesise se vecante perte vleresuar dhe korigjuar zbatimin e ligjeve dhe te politikave tepercaktuara nga Kuvendi

'nterpelancen ne Kuvendin tone mund ta paraqesin. nje (rup

Parlamentar apo me shume se ; deputet&ne forme te shkruar

'nterpelanca duhet te permbaj.

ADormulimin e sakte te ceshtjes

=1rsyetimin e mocionit per interpelancen

@!mrin dhe nenshkrimin e te autorizuarit te grupit parlamentar

dhe&)-ekstin e mocionit&qe propozohet per votim #=EFEF dite deri ne

debat parlamentar$

Propozuesi arsyeton A< min ne ,llim&B min ne fund te debatit&kurseperfaqesuesi i qeversie AB min

7ebati zgjat @ ore dhe perfundon me votim te rezolutes apodeklarates apo&ne raste te caktuara edhe te mosbesimit

8/18/2019 Parlamentarizmi 1

8/8

4osebesimiG3otebesimi

4osbesimi ndaj qeverise mund te paraqitetnga AG@ e deputeteve&kurse mosbesimiperligjet nese per te votojne shumica absolute3otebesimi&nderkaq eshte instrument politik i

qeverise&me te cilin ajo e testone mbeshtetjenpolitike&por edhe kercenon me shperndarje teparlamentit ne sistemet ne te cilat renja eqeverise nenkuptom shkuarje ne zgjedhje te jashtezakonshme…behet per te siguruarmbeshtetje per politika apo ligje tediskutueshme&jopopullore&por jetike perqeverite