OVERHEID EN BTWDrs. P.C.J. Oerlemans

• Omzetbelasting is een algemene indirecte verbruiksbelasting die wordt geheven van de ondernemer.

• Het doel van de omzetbelasting is het belasten van het verbruik door particulieren.

• De overheid is geen particulier.

• Is de overheid ondernemer in de zin van de Wet OB 1968?

• Ondernemer is ieder die zelfstandig een bedrijf uitoefent.

2

• Waarom is de overheid als overheid dan toch uitgesloten van het ondernemerschap?

• Drs. C.J.B. van Boxel, WFR 1982, nr. 5543

• De parlementaire geschiedenis van de Wet OB 1954 gaat niet in op de vraag of het juist is dat voor overheidsorganen een ander ondernemersbegrip geldt dan voor niet-overheidsorganen.

• Volgens Reugebrink treedt de overheid onder de Wet OB 1954 niet op in het maatschappelijk verkeer.

• Uit de parlementaire behandeling van de Wet OB 1968 volgt dat het juist is om de overheid voor de overheidstaken uit te sluiten van het ondernemersbegrip.

3

• Treedt de overheid op als overheid, dan is de overheid geen ondernemer en heeft in dat geval geen recht op aftrek van voorbelasting.

• Wanneer treedt de overheid op als overheid?

• Arrest HvJ EU Carpaneto Piacentino: “Artikel 4 lid 5, eerste alinea van de Zesde Richtlijn moet aldus worden uitgelegd, dat werkzaamheden door publiekrechtelijke lichamen “als overheid” verricht in de zin van deze bepaling, zijn welke door hen worden verricht in het kader van het specifiek voor hen geldende juridische regiem, met uitsluiting van de werkzaamheden die zij onder dezelfde juridische voorwaarden als particuliere economische subjecten verrichten.”

• Lid-Staten dienen verder te verzekeren dat publiekrechtelijke lichamen belastingplichtig zijn voor de door hen als overheid verrichte werkzaamheden wannneer deze werkzaamheden ook in concurrentie treden met private ondernemers, indien niet-belastingplicht kan leiden tot concurrentievervalsing van enige betekenis.

4

• Arrest Isle of Wight Counsil geeft uitleg concurrentievervalsing van enige betekenis:

- Kijken naar werkzaamheden als zodanig- Ook rekening houden met potentiele concurrentie op de relevante

markt, voor zover een en ander reeel is en niet zuiver hypothetisch.

Illustratie aan de hand van het voorbeeld parkeren langs de openbare weg.

Besluit 25 januari 2012 nr. BLKB 2012/175M

5

• Tevreden met deze uitwerking van geen aftrekrecht voor overheid indien wordt opgetreden als overheid?

• Introductie BTW-compensatiefonds per 1 januari 2003

- Neutraliteit in- en uitbesteden- Regeling buiten de Wet OB 1968 om- Wordt doelstelling bereikt van BTW-compensatiefonds?• Minder OB-besparende constructies• Effectevaluatie BTW-compensatiefonds APE.Rebelgroup Advisory

BV (6 juli 2010)

6

7

OB besparende constructies met scholen

Aannemer Bouw Gemeente 5 mio

levering 1 mio

School

• Middelharnis V-N 2012/19.24

• Albrandswaard V-N 2012/37.26

• Ermelo V-N 2012/62.14

• Aalten V-N 2014/25.19

• Geen misbruik van recht, omdat verplichting tot huisvesting voortvloeit uit de wet.

8

9

OB besparende constructie met sportverenigingen

Gemeente verhuur Stichtingsportaccommodatie

aanleg verhuur? sportaccommodatie

Aannemer Voetbal vereniging

• Misbruik van recht

• Rechtbank Breda 16 december 2008, AWB 08/2236, V-N 2009/25.19

10

CONCLUSIES• Er is onvrede (zie BCF, procedures constructies met scholen)

• Is het niet geforceerd om de overheid als overheid gelijk te stellen aan de particulier? Door de werking van het BCF wordt de overheid feitelijk al behandeld als ondernemer.

• Waarom overheid niet altijd aanmerken als ondernemer, tenzij zij presteert zonder tegenprestatie?

11