1n

Esperanta Finnlando w Esperantobladet w joulukuu w decembro w 6/2003

Osmo Buller denove Øenerala Direktoro, p. 4Oulun juhlaseminaari, s. 8 w Kunvojaøo al Pekino, p. 14

La partoprenantoj estis prezentitaj de kunparolanto en latrejnseminario. Jen Henry Heinonen kun la A3-afiþo faritapri li kun desegna¼o kaj respondoj notitaj de la kunparolanto.Artikolo pri la seminario sur p. 5-7. (Foto: Pentti Makkonen)

2

Esperanta Finnlando w Esperantobladet ISSN: 0787-8206Kielipoliittinen aikakauslehti. Suomen esperantoliitto ry:n äänenkannattaja.

Språkpolitisk tidskrift. Organ för Finlands Esperantoförbund.Lingvopolitika perioda¼o. Organo de Esperanto-Asocio de Finnlando.

Perustettu/Grundad/Fondita 1918. Esperantolehti ekde/från 1989 lähtien.Esperanta Finnlando 1918-23, 1948-53, 1959-1987.

Ilmestyy kuusi kertaa vuodessa. Utkommer sex gånger i året. Aperas sesfoje jare.

Toimitus/Redaktion/Redaktejo: : eaflehti@esperanto.fiPäätoimittajaa etsitään, yhteydenotot puheenjohtajalle (Anna Ritamäki, yhteystiedot alla)Æefredaktoro seræata, kontaktu la prezidanton (Anna Ritamäki, kontaktinformoj sube)Taitto/Layout/Enpaøigo: Ilkka SanttilaMannerheimintie 40 D 86, 00100 Helsinki. ( (09) 587 6738 : ilkka.santtila@esperanto.fi

Tilaushinta/Prenumerationspris/Abonprezo: 15e/vuosi/år/jaro;Jäsenille/ För medlemmar/ Por membroj: 10e; aliaj landoj 13,50e.

Tilaukset, osoitteenmuutokset/Abonoj, adresþanøoj:Suomen Esperantoliitto, Siltasaarenkatu 15 C 65, 00530 Helsinki. ( (09) 715 538 : eaf@esperanto.fiPrenumerationer, adressförändringar: EAF, Broholmsgatan 15 C 65, 00530 Helsingfors.Pankkitili/Bankkonto: Sampo 800017-230825.

Julkaisija/utgivare/eldonanto: Suomen Esperantoliitto – Esperanto-Asocio de Finnlando.Painosmäärä/Eldonkvanto: 400

Esperanto-Asocio de Finnlando w Suomen EsperantoliittoFondita/Perustettu/Grundad: 1907

Prezidanto/Puheenjohtaja: Anna RitamäkiDragsfjärdsvägen 690, 25700 Kimito. ( (02) 423 146 7 (02) 423 246 : anna.ritamaki@kolumbus.fi

Vicprezidanto/Varapuheenjohtaja: Päivi SaarinenRuorimiehenkatu 5 C 23, 02320 Espoo. ( (09) 813 3217 : paivi.saarinen@iki.fi

Sekretario/Sihteeri: Tiina OittinenPuutarhakatu 26 A 11, 20100 Turku. ( (02) 230 5319 : tiina.oittinen@pp.inet.fi

Aliaj estraranoj / Hallituksen muut jäsenet:Eila Martin, Intiönpolku 4 as. 36, 90100 Oulu. ( (08) 374 697Synnöve Mynttinen, Koskenniskantie 5 D 39, 48400 Kotka. ( (05) 260 1326Jukka Noponen, Viipurinkatu 27 A 12, 00520 Helsinki. ( (040) 5915767 (7 (09) 1483871 : jukka.noponen@iki.fiMarkku Saastamoinen, Siukolantie 9 H 12, 33470 Ylöjärvi. ( (03) 348 4245 : markku.saastamoinen@jippii.fi

Vicestraranoj/Varajäsenet:Raita Pyhälä, Jykyrintie 3, 69440 Lestijärvi. ( (06) 863 7351 : saliko@kase.fiEero Rinta-Karjanmaa, Poppelikatu 11-13 A 24, 15520 Lahti. ( (03) 783 4448Tuomo Grundström, Anundilankatu 3, 26100 Rauma. ( (050) 5180 590, (02) 822 7779 : tgrundstrom@

Kasisto/Rahastonhoitaja: Anna-Liisa HeikkinenAsiakkaankatu 2 G, 00930 Helsinki. ( (09) 343 1449 : eafkasisto@esperanto.fiPankkitili/Bankkonto: Sampo 800017-230825.

Oficejo/Toimisto: Siltasaarenkatu 15 C 65, 00530 Helsinki, avoinna tiistaisin klo 17-19.( (09) 715 538 (puh.vastaaja/aýtomata respondilo). Malfermita: marde 17-19-a horo.

Æefdelegito de UEA/ UEA:n pääedustaja: Heta KesäläKalamiehenkuja 3 D 32, 04300 Tuusula. (7 (09) 275 5528Pankkitili/Bankkonto: Sampo 800029-19438647 (maksut UEA:lle/ pagoj por UEA).

Internet: http://www.esperanto.fi

www.lailanet.fi

3

De la prezidanto

De lingvo al ideologio kun amuzo

La enketo demandis, unue, pri la æefa kialo lernila lingvon. Estis prezentitaj tri alternativoj: w Æuestis pro ideologio/politiko aý simile? w Æu æarvin interesis la lingvo mem? w Æu pro amikoj,amuzo ktp.? Due, øi demandis pri la æefa kialoankoraý okupiøi pri esperanto kaj donis la sam-ajn tri alternativojn.Jen la statistiko: w 280 respondantoj w aøa variointer 80 kaj 15, inter la respondantoj interalie 20% naskiøis en la 60aj, 20 % en la 70aj kaj 11 %en la 80aj, averaøa naskiøjaro 1944 w de 45 land-oj (16 norvegoj) w parolas averaøe 2,9 lingvojnkrom esperanton kaj la gepatran.

1. Kio estis via æefa kialo por lerni Esperanton?271 respondoj dividitaj jene: w Ideologio/politiko:31.73 % (86) w La lingvo mem: 49.07 % (133) wAmikoj, amuzo: 19.18 % (52).2. Kaj kio estas nun via æefa kialo por ankoraýokupiøi pri Esperanto? 272 respondoj dividitajjene: w Ideologio/politiko: 45.58 % (124) w Lalingvo mem: 17.64 % (48) w Amikoj, amuzo:36.76 % (100).Multaj komentis ke ili havis plurajn aý aliajn kial-ojn kaj ke ili pro tio ne estis kontentaj pri la en-keto.

En la antaýa numero mi skribis pri la kialoj poreklerni esperanton kaj resti en la movado sur-baze de respondoj dum Aýtunaj Tagoj en Raý-mo. Samtempe la nova norvega esperantoprezi-danto Jardar Eggesbø Abrahamsen faris enketonpri la sama temo en la reto. Øi surprize similerespegulas la situacion, sed tamen aliras la de-mandojn alimaniere, havas alian konsiston dela respondantaro kaj ankaý montras respondojnde multe pli da homoj. La norvega enketo donasnovan okazon por pripenso.

La plej grava kialo por eklerni estis la interesopri la lingvo mem dum por plua okupiøo tiu ki-alo iøis la malplej grava. Amikoj kaj amuzo estisla malplej ofta æefa kialo por eklerno dum øiatingas la duan lokon æe la plua okupiøo. Ideo-logio aý politiko tamen plej gravis por multaj,por preskaý triono, jam de komenco, kaj tiu flan-ko plifortiøis kun la tempo tiom ke øi estis laklare plej grava kialo por plua okupiøo.

Ni povas supozi ke la trovitaj geamikoj kaj labonaj spertoj pere de esperanto fortigis ankaýla ideologian flankon æe la plej multaj. Evidenteestas ankaý ke la lingvo mem rolas gravan rolonpor ke entute eblu tiuj amikaj kontaktoj kaj lanecesaj pensinterþanøoj pri ideologiaj kaj poli-tikaj temoj. Kvankam ja eblas konsideri sin es-perantisto kaj forte propagandi la lingvon sen

scii la lingvon, ni povas supozi ke tiuj personojne trovis la enketon (anoncitan esperantlingvaen kelkaj retlistoj por aktivuloj).

Por ke oni faru la penon komenci lerni lingvonkutime necesas øuste lingva intereso, dum kiamoni jam øin scias sufiæe por øin uzi, tiu flankoiøas jam evidenta kaj eblas koncentriøi pri lapraktikado kaj samtempe evoluigi la pensanflankon de la engaøiøo. Mi pensas ke eblas re-sumi la enketon per la sekva frazo: Tipa vojode esperantisto iras de lingva intereso per lakresko de internacia amikeco al ideologia engaø-iøo.

Øenerale þajnas al mi ke ni emas iom tro sub-taksi la ideologian flankon, aý preferinde, la ide-alisman flankon de la engaøiøo. Idealismo neegalas fanatikismon aý malatenton al homajkontaktoj kaj kvalito. Idealisma sinteno ne nepreegalas al publika manifestado en formo konvin-koprovoj al neesperantistoj. Povas temi pri sin-teno kiu manifestiøas kiel konkretaj agoj, ek-zemple en simplaj amikaj babiloj pri bazaj inter-homaj temoj.

Notindas ankaý ke la respondantoj al la enketoaveraøe sciis multajn lingvojn. Supozeble la es-perantistoj ofte havas intereson pri lingvoj antaýeklerno kaj ni ja ankaý scias ke la uzo de espe-ranto mem ofte instigas al lernado de pliaj. Mi w

4

UEA

Nomumo de la novaØenerala Direktoro de UEA

tamen kredas ke alia respondantaro donus plimalaltan rezulton, ke eble inter niaj AT-parto-prenintoj la averaøa kvanto de lingvoj estus iommalpli alta.

Æu iu emus fari vere sciencan enketon pri laanoj de Esperanto-Asocio de Finnlando? Ekzis-tas ankaý malnovaj studetoj utiligeblaj, ekzem-ple tiu farita por la edukministrejo en la 80ajjaroj. Mi kredas ke por tia esplora projekto, sekondukita de kompetenta studento aý profesiulo,eblus trovi ne nur moralan subtenon sed ankaýfinancan. Krome Esperanta Finnlando volontepublikigas viajn tute nesciencajn komentojn.

Viaj reagoj estas bonvenaj salutasvia prezidantino Anna Margareta

PS. La projekta grupo de Al kvalita komunikadokunsidos sekvafoje sabate la 17an de januaro portaksi la øisnunajn rezultojn kaj plani por laestonto. Ni jam ricevis ideojn kaj komentojn, sedvi estas bonvena komuniki pliajn pensojn kaj –ankaý – rememorigi nin pri malnovaj ideoj.Aparte ni petas vin komuniki viajn trejnbezon-ojn: kiaj trejnkursoj interesus vin? Por bone kun-teni la fadenojn ni bezonas konstruan kritikon.Tre gravas engaøigitaj membroj.

w

Hieraý, la 22-an de decembro, la estraro de UEAnomumis Øenerala Direktoro s-ron Osmo Bul-ler. Al multaj legantoj la nomo estas konata. Te-mas pri la homo, kiu øis 2002 estis la ØeneralaDirektoro de UEA.

Osmo Buller, kiu antau du jaroj preferis alianlaborlokon, nun estis inter la kandidatoj por laposteno de Øenerala Direktoro. Li daýre sentassin kun-respondeca pri la bonfarto de la Esper-anto-movado kaj tute aparte de Universala Es-

peranto-Asocio. Cetere li agnoskas, ke kun lanuna estraro ja li povas kunlabori.

Neniam estis veraj malkonsentoj pri la øenera-la linio de la Asocio, kaj æiuj koncernatoj fakteharmonie kunlaboris pri la preparado kaj efekt-ivigo de la antaýa Kampanjo 2000 kaj de la nunalaborplano. Kaj la estraro kaj la nova ØeneralaDirektoro agnoskas, ke la pasinteco estas konsi-derinda fermita kaj la situacio de øenerala inter-konsento en UEA povas esti konsiderata reaki-rita.

Kandidatiøis por la funkcio de Øenerala Di-rektoro kelkaj personoj kaj estis kontaktoj kunpotencialaj kandidatoj kaj el okcidenteýropajlandoj kaj el landoj ekster Eýropo. La estraroekzamenis la kvalifikojn de æiuj kandidatoj kajankaý la personan situacion, tute aparte en lakazoj de bezonataj labor-permesoj en Neder-lando.

La estraro agnoskas ke Osmo Buller havasplurjaran sperton pri la proceduroj de la CentraOficejo. Kvankam en la lastaj du jaroj la procedode modernigo de kelkaj fakoj en la oficejo kajen la funkciado de la estraro mem kuntrenis mo-difojn kaj pliajn automatigojn, la novelektita Øe-nerala Direktoro povos facile daýrigi tiun pro-cedon.

La estraro fidas la promeson de Osmo Bullerplene sin dediæi al harmonia organiza laboro kajal senkondiæa antaýenigo de UEA kaj la Espe-ranto-movado.

Por la estraro:La estrarano pri financo kaj administrado

Ans Bakker ten-HagenLa prezidanto

Renato CorsettiGK de UEA, n-ro 173 2003-12-23

5

Al kvalita komunikado

Eroj de la trejnseminariopor pli kvalita komunikado

La unuan trejnseminarion de la projekto Al kvalita komunikado partoprenis 22 personojde æiuj aktivaj aøgrupoj kaj preskaý æiuj membrosocietoj de EAF.

La unua trejnseminario de la projekto Al kvalitakomunikado okazis en la kristana instituto deJyväskylä (Jyväskylän kristillinen opisto) interla 4a kaj 5a de oktobro 2004. Jen kelkaj erojsurbaze de la notoj kompilitaj de Päivi Saari-nen por la oficiala memorando, kiu restos labor-dokumento por plia evoluigo de nia informa aga-do. La tekston por la gazeto redaktis Anna Rita-mäki.Ek al studronda agado!Ni komencis, post bona manøo en la institutamanøejo, la seminarion per praktikaj konsiloj deekstera spertulo, Keijo Tuunanen de OK-opinto-keskus (aý Opintotoiminnan keskusliitto). Tielni celis inspiri al pli kvalita agado, kiu povastemi ne nur pri informado, sed ankaý pri simplaesperantolernado aý alia esperantoligita aktiv-eco.

Keijo Tuunanen de OK-opintokeskus prezen-tis kiel ni povas agadi pere de opintokerho-sub-

vencioj, do ricevi þtatajn subvenciojn por stud-rondoj (oficiale studkluboj). Tuunanen ne nurklarigis kiel plenigi la oficialajn dokumentojn– ne estas malfacile! – sed ankaý povis doni alni øojan nova¼on: Esperanto-studrondoj estas øisla fino de la jaro 2004 erikoiskerho-rondoj (hav-as statuson de specialaj studkluboj), do ricevasne øis 3 eýrojn por studhoro (45 min.) sed 5 eý-rojn. Necesas nur pruvi kostojn por la aktiveco,ekz. por kopioj, lernolibroj kaj alia materialo.

Pliajn informojn donas partoprenantoj de laseminario, funkciuloj de la landa asocio kaj laOK-opintokeskus, ekzemple en reta adresowww.okry.fi, kie troviøas ankaý la bezonatajformularoj. Iuj kluboj jam utiligas la studrondajnsubvenciojn, sed povus utiligi ilin pli. Iuj klubojkonsideras sian agadon tro modesta, kvankamøi reale bone taýgas. Krome eblas ja formi nov-ajn grupojn dank al la subvencio. Ni eluzu laþancojn!

6

Al kvalita komunikadoPri ni – la aktivuloj, asocioj kaj agadojLa trejniøo daýris per trakto de ni mem, ni kielaktivuloj kaj ni kiel asocioj. Konante nin memni pli bone povas komuniki pri ni mem, sed kro-me ni ankaý pli bone povas plibonigi nian agad-on øenerale.

La interkonatiøa parto okazis diskutante enduopoj pri aferoj kiel la familio, la historio kajla plej þatataj aferoj en esperantujo, la signifonde kvalito en komunikado. La formularojn kiujnoni samtempe plenumis poste pendis sur la muropor la aliaj legi.

La partoprenantoj trarigardis la statutojn desiaj asocioj por analizi kiel en diversaj asociojestas difinita la celo de la agado. Krome ni dis-kutis kial indas havi asociojn. Por konkretigi lakonon de niaj asocioj la partoprenantoj analizisla bazajn funkciojn de sia asocio surbaze de la14 mezurindikiloj ellaboritaj de Svenska studie-förbundet (svedlingva ekvivalento de OK-opin-tokeskus) kaj prezentitaj en la libro Förenings-kompassen.

Laý la analizo evidentiøis ke la fortoj de niajasocioj estas bone prizorgitaj membroregistroj,

kunvenaj dokumentoj kaj informado al mem-broj, oftaj neformalaj renkontiøoj kaj flua kun-laboro kun aliaj. La plej gravaj malfortoj estasen financado de la agado, varbado de membrojkaj funkciado de laborgrupoj.Revene al informa seminario 1999EAF okazigis en 1999 informan seminarion. Ti-am temis pri laborkunsido en kiu estis formulitajkonkretaj proponoj. Nun ni reiris al la tiam pro-duktita raporto por rekapti tiamajn pensojn kajpor taksi æu la tiamaj proponoj estas realigitaj.

Laý la resumo de la tiama seminario EAF stre-bas en sia informa agado al :

– disvastigo de la konateco de esperanto– konstruo de pozitiva imago æe la publiko– pli aktiva partopreno en lingvopolitika dis-

kuto– kreo de rutinoj por interna informado

El la proponoj realiøis preparado de la “unua”informilo, kiu plej allogus la interkonsentitancelgrupon de homoj en aøoj de 15-45 jaroj (lainformilo Rakastu esperantoksi). Estis proponitatuta serio de informiloj laý samlinia ekstera

Slipetoj kun vizioj kaj timoj trovas siajn lokojn en skalo de dezirindeco kaj verþajneco,de maldekstre Anna Ritamäki, Marketta Laamanen, Markku Saastamoinen kaj JukkaPietiläinen. (Fotoj de seminario: Pentti Makkonen)

7

Al kvalita komunikadoaspekto, sed tio ankoraý restas realigota.

Grupo de specialistoj por komenti kaj reagial diversaj esperantorilataj demandoj poste nefunkciis kaj same okazis kun grupo kies celo es-tis nova¼tipa informado pri esperanto al amasko-munikiloj. Gazetaraj komunikoj tamen estassenditaj pli regule okaze de jaraj aranøoj ks. Lib-roservo ene de EAF funkcias nuntempe mal-grandskale kiel interkonsentite en la seminario.Plie estis interkonsentite la aperritmo de Espe-rantolehti kaj kutimaj eroj en la ses jaraj nume-roj. Tion la gazeto sekvas, kvankam numerojfoje iom malfruas.Kiel komuniki kvalite?La programo de dimanæo komenciøis per pre-zento de la projekto Al kvalita komunikado. Lapartoprenantoj konatiøis kun la ideoj malantaýla projekto kaj kun la øisnunaj realiga¼oj kajplanoj.

La partoprenantoj analizis diversspecajn arti-kolojn aperintajn pri esperanto kaj pripensis kiorezultigis ilian aperon kaj enhavon. Ofte la kaý-zo de la apero estas iu nova¼o, t.e. ekspozicio,okazanta evento, interesa loko aý ekzemplo dekurso. Aferoj de lokaj homoj interesas lokajngazetojn kaj bone taýgas al iliaj artikoloj. In-formo pri estonta evento gravas.

Esperantistoj mem povas atingi publikeconplej bone per rektaj reagoj. Esperantistoj ankaýfoje povas mem verki artikolojn. Malgrandajanoncoj kiel en iu kalendaro de eventoj ankaýpovas rezultigi al kontakto por artikolo. Fojeankaý videblas en la artikolo surbaze de kies kajkiaj informoj øi estis verkita. La partoprenantojdiskutis ankaý la signifon de tio æu la informojen la artikolo estas korektaj aý malkorektaj, æupozitivaj aý negativaj.Publikaj rilatojEstis traktita la koncepto ”publikaj rilatoj”, kiescelo estas konateco kaj prestiøo por krei al esper-anto kaj la agado bonan imagon, bonan publikanbildon. Por bone prizorgi publikajn rilatojn es-perantistoj povus utiligi ekzemple

– okazigon de premiokonkurso aý nomumonde homojn al diversaj pozicioj

– okazigon de tema tago aý seminario– (simpatiajn) ambasadorojn, ‘manekenojn’– simpatiajn manierojn agi pri/por la afero,

interesa aý eksterordinara aliro– ZEO:jn

Por atingi publikecon inter aliaj asocioj kaj laøenerala publiko, sed ankaý en amaskomunikiloj(gazetaro, radio, televido) ekzistas pluraj mani-eroj, ekz. foiroj, ekspozicioj kaj publikaj eventoj(ankaý organizi mem aý kune kun aliaj), vizitojkaj prelegoj. Prelegantoj kiel personoj estas inte-resaj. Oni povus diri ke necesas “preteksto” porke la amaskomunikiloj publikigu ion kiel nova¼-on aý mem faru artikolon. Inter bezonataj ilojestas menciitaj videoj, informiloj, diapozitivajserioj kaj interreto.Vizioj kaj timojFine la partoprenantoj imagis bonan kaj malbo-nan staton de publikaj aferoj rilatantaj al espe-ranto post dek jaroj kaj pripensis æu tia evoluoestus dezirinda aý nedezirinda kaj kiugrade. Larezultinta analizo estos konservita en la oficejopor dek jaroj por tiamaj esperantistoj miri.La partoprenantojJen la listo de personoj partoprenintaj la semina-rion: Anna-Liisa Ali-Simola (Turku), Anna-Lii-sa Heikkinen (Helsinki), Henry Heinonen (Hel-sinki), Taneli Huuskonen (Helsinki), Sylvia Hä-mäläinen (Tampere), Risto Jämsen (Jyväskylä),Kari Kettunen (Jyväskylä), Seija Kettunen (Jy-väskylä), Marketta Laamanen (Mikkeli), PenttiMakkonen (Jyväskylä), Mikko Mäkitalo (Tur-ku), Paula Niinikorpi (Rauma), Jukka Noponen(Helsinki), Tiina Oittinen (Turku), Jukka Pieti-läinen (Tampere), Timo Pirinen (Porvoo), Mat-ti Pyhälä (Lestijärvi), Raita Pyhälä (Lestijärvi),Anna Ritamäki (Kimito), Päivi Saarinen (Es-poo), Markku Saastamoinen (Tampere), TuulaVirolainen (Espoo). Esperantistoj de Jyväskylähelpis pri pluraj praktika¼oj.

8

Oulu

Pietiläinen ja BullerOulun seminaarissa

Mikä on maailman erikoislaatuisin kirjallisuus?Olisiko hyvä vastaus sellainen, että kirjallisuus,jolla on yli 100-vuotinen historia, runsaastitekijänimiä ja suuri teosten lukumäärä, muttajota kukaan ei ole koskaan kirjoittanut äidinkie-lellään? Siis esperantonkielinen kirjallisuus.

Tällä lainauksella, joka on peräisin Simopek-ka Virkkulan artikkelista (Aamulehti 12.9.1987)aloitti tohtori Jukka Pietiläinen ansiokkaan alus-tuksensa Oulun Esperantoseuran 25-vuotisjuhla-seminaarissa 8.11. Oulun pääkirjastossa. Pieti-läinen kuitenkin huomautti, että Virkkulan väi-te ei täysin pidä paikkaansa, sillä jotkut esperan-toa äidinkielenään puhuvat ovat luoneet espe-rantonkielisiä teoksia (esim. brasilialainen SaraLarbar).

– Esperanton luoja L. Zamenhof oli myös ru-noilija ja kääntäjä. Hän loi myös e-kirjallisuu-den, mutta hänen roolinsa, voisi sanoa onneksi,ei muodostunut keskeiseksi, sillä kirjallisuudensoihtua ovat kantaneet monet henkilöt useissaeri maissa. Esperanto kehittyikin kirjallisuudenja alkuvaiheessa erityisesti runouden kieleksi.Tämä lienee yksi tärkeimmistä tekijöistä siinä,että esperanto päihitti kilpailijansa ja joidenvuoksi tänäänkin ihmiset puhuvat esperantoa jaovat siitä kiinnostuneita.

Pietiläisen arvion mukaan monet arvostavatesperantokirjallisuutta sen humanististen ja kan-sainvälisten arvojen vuoksi, sillä juuri kansain-välisyys ja maailmanlaajuisuus ovat lähimpänäesperantokirjallisuutta.

Esperantokirjallisuus voidaan ajallisesti jakaaneljään kauteen. Ensimmäinen oli naivin ro-manttinen kausi. Sitä seurasi runouden ja kirjal-lisuuden laajenemisen aika. Kolmanteen kau-teen sisältyi maailmansotien välissä esperantonvainot. Sitä voisi luonnehtia pysähtyneisyydenkaudeksi, mutta myös kypsyminen ajaksi. Sen

sijaan neljäs kausi, viimeisimmät vuosikymme-net, on ollut erityisesti romaanin kypsymisenkautta. Kirjallisuus on monipuolistunut ja kus-tantajia löytyy eri puolilta maailmaa.

Pietiläinen sanoi alkaneensa opiskella espe-rantoa muista kuin kirjallisista syistä. Kieltäopittuaan e-kirjallisuus alkoi kiehtoa häntäenemmän ja enemmän. – Kun luen englannintai venäjänkielistä tekstiä, joita hallitsen suhteel-lisen hyvin, tunnen lukevani vierasta kieltä,mutta esperantossa on kyse enemmän minunkielestäni, sanoi Jukka Pietiläinen.15 vuotta maailmallaJuhlaseminaarissa Osmo Buller kertoi kokemuk-sistaan kansainvälisessä työyhteisössä. Kutenesperantistit tietävät, Buller työskenteli pitkään(15 vuotta) Esperanton Maailmanliitossa Rot-terdamissa.

– Minkäänlaista kulttuurishokkia en voi sa-noa kokeneeni Hollannissa, sillä suomalaisen onhelppo sopeutua alankomaiseen elämänmenoon.Hollanti on kulttuurillisesti lähempänä Pohjois-maita kuin Hollannin eteläinen naapuri Belgia.Ehkä osasyynä tähän on se, että Belgia on kato-linen maa. Sekään ei selitä kaikkea, sillä myösHollannin eteläosassa valtauskontona on katoli-laisuus. Silti alue ei juuri poikkea kulttuurinsaosalta muusta Hollannista.

Kansainvälisten kongressien valmisteluissajouduin matkustamaan eri puolille maailmaa.Kansojen tavat, perinteet ja suhtautuminen so-pimuksiin vaihteli tavattomasti. Tässä suhtees-sa ääripäitä olivat Kiina, Saksa ja Espanja.

Huomasin Augsburgin ja Berliinin kongres-sien valmistelujen yhteydessä, että saksalaistenkanssa piti asiat panna pikkutarkasti paperilleettei tule vaikeuksia.

Pekingissä vuonna 1986 järjestetyn kongres-

9

OuluOulun Esperanto-seuran juhlasemi-naarissa luennoivatJukka Pietiläinen(oik.) ja Osmo Bul-ler.

kopuolelta. Pian huomasin, että monille aasia-laisille ja afrikkalaisille johtaja on seuraava Ju-malasta. Jos kysyin heiltä neuvoa, he menivättyystin lukkoon: ”Eikö johtaja tiedäkään”, hei-dän ilmeensä kertoi.

Myös kasvojen menettäminen koetaan monis-sa Aasian ja Afrikan maissa häpeällisenä. Ihmis-tä ei saa moittia julkisesti. Muistiini jäi, että Ete-lä-Koreassa tälle oli oma koreankielinen sana”kipu”, totesi Osmo Buller.Esperantolle julkisuuttaOulun Esperantoseuran juhlaseminaari, joka liit-tyi osana Suomen Esperantoliiton Laatua vies-tintään -projektiin, sai suhteellisen paljon julki-suutta. Radio Pooki haastatteli seuran puheen-johtajaa Erkki Röntystä. Oulu-Radio (Yle) puo-lestaan haastatteli Osmo Bulleria. Ennakkoonseminaarista kertoi sanomalehti Kansan Tahto,jonka levikkialueena on Pohjois-Suomi. Jäl-keenpäin seuran 25-vuotispäivästä uutisoi Ou-lussa ja sen ympäristössä joka kotiin jaettavaForum24. Lisäksi Kansan Tahto julkaisi ErkkiRöntysen laatiman laajan artikkelin, joka perus-tui Osmo Bullerin alustukseen.

(E.R)

sin järjestelyt olivat vielä mieliin painuvimmat.Joka kerta kun kysyimme missä vaiheessa val-mistelut ovat, vastattiin aina vain, että puolueja hallitus ovat päättäneet että kaikki onnistuu.Niin muuten onnistuikin! Silloin Kiinassa ei vie-lä ollut kokemusta kansainvälisistä kongresseis-ta. Tuohon aikaan puolue ja hallitus vastasivatrahoituksesta. Ensi kesän Pekingin kongressinosalta tilanne on aivan toisenlainen myös rahoi-tuksen osalta.

Valenciassa taas ei oltu turhan tarkkoja asioi-den paperille kirjaamisessa. Valmistelut vaikut-tivat vähän siltä ja tältä. Mutta heillä on ilmiö-mäinen kyky inspiroida, kuten yleensäkin Ete-lä-Euroopassa ja latinalaisissa maissa. Kongressioli menestys.

Pohjoismaita ei turhaan kehuta kansainvälis-ten tapahtumien järjestäjänä. Työtoveri NikolaRasiæ sanoikin, että hermojen lepuuttamisen ta-kia kongressi pitäisi järjestää joka viides vuosiPohjoismaissa.

Koska UEA:n työntekijät ovat poikkeuksettaolleet eurooppalaisia ja amerikkalaisia, halusintasapainottaa tilannetta siten, että ainakin ns.vapaaehtoistyöntekijät, jotka työskentelevätUEA:ssa lyhyitä jaksoja, tulevat Euroopan ul-

10

Francio

Laurent kaj Gudule kun Richard Valet (maldekstre), unu el la organizantoj de Esperan-to-rendevuoj. (Fotoj: Saliko)

Francaj geamikoj invitis Salikon por prelegi priFinnlando dum la 15a Nordfranca Eýropa Espe-ranto-Rendevuo 8.-9.11.2003. Estis interesekompari la tieajn programon kaj ejojn kun niajfinnaj Esperanto-renkontiøoj.

La kunvenejo “Morbecque” situis en tre kvi-eta kampara vilaøeto, for de vendejoj, restoraciojkaj amuzejoj. Øi estas edukejo pri naturo kajmedio por lernejanoj, kiuj – eæ se tre junaj –vizitadas øin kun siaj geinstruistoj. Ili tranoktassurloke. Haveblas du- kaj plurlitaj tre modestajæambroj kun lavkuvo; duþoj kaj necesejoj enkoridoro. Troveblas manøejoj kun tablaro kajseøaro por etuloj kaj plenkreskuloj. Propranviþtukon ni devis kunporti kaj niajn litojn nimem pretigis. Malantaý la grandaj fenestroj deunu manøejo paþtis sin bovinoj. Nur pikdratokaj unu metron larøa verda herbejo malhelpisla bovinojn veni leki la vitregojn.

Francaj ”Aýtunaj Tagoj” En la apuda arbaro krakadis pafoj de æasistoj,

kaj arbarrande staris tabuleto avertanta pri dan-øero. Foliarboj, precipe fagoj, surhavis siajn bel-ajn aýtunajn kolorojn: kupro, flavo. Iom postiom venis la aliøintoj, entute pli ol 90 esperant-istoj, duono el ili el Belgio. Ni ekkafumas kajinterparolas neformale, starante en nek formalajnek konstantaj grupoj. Multaj jam konas unujla aliajn. Ne estas nomþildoj aý listo pri la parto-prenantoj.

Ni dividiøas en 4 grupojn: komencantoj, pro-gresantoj, praktikantoj, spertuloj. La du lastemenciitaj grupoj estas la plej grandaj, po tridekoda personoj. La komencanta grupo estas la plejmalgranda, kaj la aøoj tie varias de 6 al 60 jaroj.La instruantoj uzas tekstojn, kantojn, poemojn,ekzercojn, bildojn, æiu laý sia maniero kaj laýla nivelo de la grupo. La spertula grupo elektastemojn por sia konversacio: Esperanto-renkont-

11

Francioiøejoj, kursoj, libroj, gazetoj, æiesplej (mal)agrablaj traviva¼oj enEsperantujo, interesaj renkontit-oj, vojaøoj. Fakte ni devus aýs-kulti prelegon de George Lag-range (¼or¼ lagra¼) pri la þanøiøode la lingvo dum lia 50-jara es-perantisteco, sed li grave malsan-iøis øuste antaý la rendevuo kajla anstataýanto devas kontentigila grupon preskaý improvize.Bone li zorgas, ke plejeble multajhavu siajn parolvicojn sed ne trolongajn. En 30-persona grupo defluaj parolemuloj tio ne facilas.Indus dividi la grupegon en du partojn, sed be-zonatus plia gvidanto.

La manøoj estas bonaj, longdaýraj kaj bruEG-aj. (La pladoj de la vegetaranoj þajnas malpliindaj, kvazaý la kuiristinoj ne scius, kion donise ne viandon.) Bier- kaj vinboteloj, akvokruæoj,fromaøoj, þercado en E-to kaj la franca. La apu-da libroservo æiam uzeblas. Valora stoko da nov-aj eldona¼oj kaj brokanta¼oj. Infanoj ludas subkaj inter la tabloj. Ne æiam la reala horaro kon-gruas kun la planita.

Vespere je la naýa komenciøas ”diaporamo”pri Finnlando. Saliko montras centon da lumbil-doj kaj rakontas pri la lando kaj vivo eksterurba.La æeestantoj þajnas kontentaj, havas demand-ojn, kelkaj proponas, ke mi venu ankaý al iliajurboj por montri la samon dum turneo en Neder-lando, Belgio, (norda) Francio. Finnlando al iliaspektas ekzotike.

Ni sciiøas pri la laboro por onta kongreso enBulonjo-sur-Maro, okazonta dumpaske en 2005,por marki la centan datrevenon de la Unua Uni-versala Kongreso. La urbo Boulogne-sur-Mertre favore akceptas la esperantistojn. La pro-gramo estas jam decidita, kaj æiaj informoj trov-eblas en Interreto, vd. http://boulogne2005.online.fr

Fine de la dua tago juna familio Gudule kajLaurent kun siaj infanoj Lola kaj Romain rakon-

tas pri sia kvinjara vagado per ruldomo tiratade la æevalino Kamila tra okcidenta Eýropo nor-den kaj tra orienta Eýropo suden. (La unuan vin-tron ili pasigis en Svedio kaj ne vizitis Finnlan-don.) Komence de la vojaøo Lola estis nur bebokaj dumvojaøe naskiøis Romain. La gepatrojfotis æ. 3000 lumbildojn, el kiuj ili nun montrasducent. Laý ili Rumanio estas la plej bela kajinteresa lando. Min interesis æiuj orienteýropajlandoj, æar malpli konataj kaj æar la tiea vivo,kvankam malriæa, þajnas simpla, homa, natura.Aldone Laurent montras videofilmeton pri lagrekia-italia-francia fino de la vagada aventuro.Aýdeblas la malrapida ritma batado de la hufoj.Almenaý unu el la gepatroj kutime piediris antaýla æevalino. La spektintoj metas multajn deman-dojn. Laurent povas rakonti pri la vojaøo en 3lingvoj: Esperanto, franca, angla.

La tuta aranøo kun 2 varmaj manøoj, maten-manøo, tranokto, kursoj kaj distra programo kos-tis 48 eýrojn, partopreno sen manøoj kaj tra-nokto 10 eýrojn, unutaga partopreno 24 eýrojn.Multaj venis per propraj aýtoj, veturigante tiujn,kiuj ne havas aýton. Fervojaj stacioj situis kelk-ajn kilometrojn for. Æiuj þajnis profiti kaj kon-tenti malgraý la nebula, malvarmeta vetero kajla modesta, simpla kunvenejo. Post unu jaro ilisupozeble havos sian 16an rendevuon samloke.

Saliko

12

Fabelkonkurso

Jaroslav Vorobjovvenkis en fabelkonkurso

2. Paolo Pezzi (Italio) pro ”La lando de lapano” kaj Silvio Ravaioli (Italio) pro”Filipo”;

3. Laura Ziegelmueller (Svislando) pro”¬inja”.

Grupoj:1. Grupo el Ecole de la Grande Ourse

(Svislando) pro “Amo sen limo”;2. Grupo “Amiketoj de Kolibridoj” (Kubo)

pro “Feæjo la kapreolo”;3. Ivan Gandolfo kaj Martin Haldemann

(Svislando) pro “Marcel”.

La literatura kaj kultura centro Päätalo-institutokaj Vilaøa Asocio de Metsäkylä en Taivalkos-ki, Finnlando, organizis æi-jare por la kvara fojofabelkonkurson en Esperanto por infanoj 6-13-jaraj. Øiaj rezultoj estis anoncitaj la 18-an deoktobro samtempe kun tiuj de la fabelkonkursopor finnaj lernejanoj, kiun Päätalo-instituto or-ganizas æiujare ekde 1993. La rezultojn anonciss-ino Aini Vääräniemi, prezidantino de la VilaøaAsocio. Etaj Esperanto-lernantoj de Metsäkyläkantis en la festa aranøo kaj kantigis ankaý lapublikon en Esperanto.

La Esperanto-konkurso allogis 14 fabelojn elok landoj, t.e. same multe kiel en 2002. Ili estisprijuøitaj de ¼urio, en kiu membris s-inoj SylviaHämäläinen, Anja Karkiainen kaj Raita Pyhälä(Saliko). La æefan premion, ”Fabelo Internacia”,gajnis Jaroslav Vorobjov el Ruslando, laýreatode la 1-a premio en la aøgrupo de 11-13-jaruloj,pro sia fabelo ”Ljapiklando kaj ties loøantoj lja-pikoj”.Premioj:Kat. A (øis 9-jaraj):1. Alina Calibe Bruegger (Germanio) pro “La

floreto”;2. Larissa Bister (Finnlando) pro “La

aventuro de formiko”;3. Francesco Bentigvoli (Italio) pro “Pupo

por amiko” kaj Klara Delarasse (Francio)pro “Kuniklo kun knabino”.

Kat. B (10-11-jaraj):1. Hajnal MacGill (Hungario) pro ”Surikato

en Usono”.Kat. C (12-13-jaraj):1. Jaroslav Vorobjov (Ruslando) pro

”Ljapiklando kaj ties loøantoj ljapikoj”;

Larissa BisterLa Aventuro de For-MikoTutmonda Fabelkonkurso 2003,kategorio B, 2a premioEn arbaro estis formikejo. Øi estis du met-rojn alta. Tie loøis miloj da formikoj. Unuformiko nomiøis For-Miko. For-Miko nevolis loøi en formikejo. Li volis æi-i kieloøas la homoj. Tial, kiam malgranda kna-bineto preterpasis, For-Miko saltis sur þianpiedon. “Tre amuze”, diris For-Miko. Sedjam post unu minuto For-Miko sentis naý-zon. “Nun mi vomas”, li diris kaj vomis.“Finfine mi estas antaý la pordo de la hom-ejo”, diris For-Miko kaj saltis de la piedo.“Mi iras unu metron antaýen”, For-Mikodiris. “Mi vidas nun iomete. Mi devas iriankoraý iomete.” Post kiam For-Miko irisdek metrojn antaýen, li vidis la tutandomon. Øi estis tiom granda, ke For-Mikoektremis kaj ekkuris. For-Miko kuris øisla formikejo, kaj æiam volis loøi tie.

13

Eýropa Unio

Eýropa Bunto

Por informoj: Eýropa Bunto, 6 rue J-P Calloc’h, F-22000 St-Brieuc (FRANCE)Tel: +33 (0)2.96.68.55.21.

Retadreso: europa.bunto@eraro.com TTT-ejo: http://europa.bunto.free.fr/Lähemmin: Tuomo Grundström Närmare information: Carola Antskog

Vuonna 2004 EU laajenee. Kielikysymys on rat-kaisematta. Se on peitetty muodolliseen moni-kielisyyteen, joka todellisuudessa suosii vainkolmea suurinta kieltä. Tämä on muutaman, lo-pulta yhden kielen ylivallan uhka. Se vaarantaaEuroopan kielellisen ja kulttuurisen monimuo-toisuuden. Siksi mm. esperantistit kannattavatpuolueetonta siltakieltä, joka mahdollistaisikaikkien kielten tasa-arvoisen kunnioittamisenja Euroopan demokratian toimivuuden.

Tämän tavoitteen tukemiseksi järjestetään 9.

toukokuuta Strasburgissa yhteinen mielenosoi-tus Euroopan kielellisen kansanvallan puoles-ta. Kampanjan tarkoituksena on saada aikaanmahdollisimman laajaa keskustelua Euroopankielioloista. Mielenosoituksen nimi EÝROPABUNTO merkitsee ”kirjavaa Eurooppaa”. Sekuvaa kielellisen moninaisuuden hilpeää ja juh-lavaa puolta. Mielenosoitukseen kutsutaan kaik-ki, joita Euroopan kieliolot kiinnostavat ja huo-lettavat.

Kirjava Eurooppa

Under år 2004 ökar antalet EU-länder från 15till 25 och antalet officiella språk blir 20. Dockär språkfrågan fortfarande olöst. Vi står på grän-sen till ett språkligt envälde, till förfång för denspråkliga och kulturella diversiteten i Europa.Det är mot denna bakgrund som esperantister,bland andra, stöder bruket av ett gemensamtneutralt hjälpspråk, som är tänkt att möjliggöra

lika respekt gentemot alla språk.Den 9 maj planeras i Strasbourg en demon-

stration för språklig demokrati. Huvudsyftet äratt skapa så mycket debatt som möjligt omspråkfrågan i Europa. Kampanjens namn EÝ-ROPA BUNTO betyder “det Europeiska kalei-doskopet”. Det skall bli en färgglad demonstra-tion om språkliga mångfald.

Europeiskt kaleidoskop

Eýropa Unio dum 2004 kreskas de 15 al 25 lan-doj, kaj estos 20 oficialaj lingvoj. Sed la lingvaaspekto de Eýropo ankoraý ne multe estis pri-traktata. Nun riskas aperi disiøo inter ”etaj ling-voj” kaj ”grandaj lingvoj”? Kio okazos al neofi-cialaj lingvoj nomataj ”minoritataj”? Kiel evitila lingvajn hegemoniojn, kiuj jam aperas procelo je efikeco?

Al æiuj kiuj deziras atesti sian intereson porla lingva kaj kultura diverseco de Eýropo. Al

æiuj kiuj deziras defendi siajn minacatajn radi-kojn. Al æiuj kiuj proponas la uzon de internacialingvo neýtrala Esperanto kiel komunikilo. Alæiuj tiuj ni faras æi-inviton:

Partoprenu la 9-an de majo 2004 en Stras-burgo al la unua manifestacio EÝROPA BUN-TO, kiu estos okazo por fari komunan kaj inter-asocian alvokon favore al justa respekto de lalingva diverseco en Eýropo.

14

Venontaj

Kunvojaøo al la 89a UKen Beijing, Æinio

S-rino Irma Heikkilä, s-ro Li Muzhi kaj midum la 71a UK, 1986, Beijing (Pekino), Æi-nio.

En la mondo estas du plej malfacilaj lingvoj, laæina kaj la finna. La æina estas la plej malfacilapro siaj malfacilaj ideogramoj kaj la finna – prosia malfacila gramatiko. Oni diras, ke Æinio estasne alia lando, sed alia mondo. Oni diras ankaý,ke Finnlando estas ne parto de kontinento, sedlingva insulo. Do, mi estas tia homo, kiu venisel la alia mondo kaj loøas en la lingva insulo.

Ok jaroj jam pasis, de kiam mi venis en Finn-landon el Æinio. Mi nomiøas FAN Baiquan. Fanestas mia familia nomo kaj Baiquan estas miapersona nomo. Laý la æina tradicio la æino æiammetas sian familian nomon antaý sian personannomon. Mi havas ankaý finnan nomon Pekka,kiu estis donita al mi de miaj ekskolegoj en fin-naj kompanioj, kie mi programis kiel komputil-isto. Mi nun loøas en Helsinki kaj studas kielaspiranto al la doktoreco en la Universitato de

Helsinki.Mi esperantiøis en la jaro 1979, kiam mi estis

en la unua jaro de mia studado en NordorientaUniversitato de Teknologio, Shenyang, Æinio.Tiam mi interesiøis pri æiaj lingvoj. Iutage hazar-de strata afiþo pri esperanto-kurso vekis mianintereson, kaj mi aliøis al la kurso. En 1986, miæeestis la 71an Universalan Kongreson de Es-peranto en Beijing (Pekino), en kiu mi unuafojeinterparolis Esperante kun fremdaj geesperant-istoj. En la kongreso mi renkontiøis kun finnaesperantistino s-ino Irma Heikkilä. En 1994, miæeestis la 79an Universalan Kongreson de Es-peranto en Seulo, Koreio. Sed mi maltrafis lakongreson en Tampere en la jaro 1995 pro vizaprokrasto. Lastan someron mi denove æeestis la88an kongreson en Gotenburgo, Svedio.

Venontan jaron dum la 24a øis la 31a de julio,okazos denove UK en Beijing, Æinio. La 89aUK estas granda evento ne nur por æinaj esper-antistoj, sed ankaý por esperantistoj el æiuj lan-doj. Estas bona okazo por esperantistoj rekoniÆinion, la alian mondon. Dum la 88a UK enGotenburgo, kelkaj finnaj esperantistoj petis minorganizi grupon kunvojaøi al la 89a UK. Kielæino vivanta en Finnlando, mi kompreneble vol-onte faras tion, kvankam mi ne havas spertonorganizi tian grupon.

Mi jam kontaktis iun turisman servon en Hel-sinki, kaj eblos al ni aæeti flugbiletojn grupe (pliol 10 homoj). La flugservo estas Finnair. Laprezo de la turisma servo, kiu estas tre favora,estas neþanøebla. La ir-reira bileto kostas æirkaý650 eýroj en somero. Estas kvin flugoj semajnede Helsinki al Beijing, lunde, merkrede, ¼aýde,

15

Venontaj

Fan Baiquan rakontas pri la preparoj dela venontjara Pekina UK kaj pri preparatakomuna veturado tien en la oficejo de EAF.

AliøiloMi aliøas al la Vintraj Tagoj de EAF 13.-14.3.2004.Nomo____________________________________Adreso

____________________________________Tel./Fakso/Retadreso

____________________________________Aliøkotizo:q 12 e øis la 15.1.2004 ______q 16 e øis la 25.2.2004 ______q 20 e ekde la 25.2.2004 ______Duono por FEJO-anoj sub 30 jaroj. Infanoj sub15 jaroj sen aliøkotizo kaj personoj loøantajekster Finnlando laý interkonsento.La kunvena paketo 13.-14.3. (tranokto, 2lunæoj, 2 kafoj, vespermanøo)q 62 e dulita æambro ______q 92 e unulita æambro ______q 42 e amasloøejo ______q 32 e nur manøopaketo ______(2 lunæoj, 2 kafoj, vespermanøo)Entute pagenda al la konto de EAF ______Deziroj koncerne tranokton aý manøojn:________________________________________________________________________Bonvolu sendi la aliøilon al:Esperanto-Asocio de FinnlandoSiltasaarenkatu 15 C 65, FIN-00530Pagoj al la konto: Sampo 800017-230825BONVENON!

vendrede kaj dimanæe, kaj de Beijing al Helsin-ki, lunde, marde, ¼aýde, vendrede kaj sabate.

Ni povos ekvojaøi de Helsinki je la 20:05, ¼aý-de, la 22an de julio, 2004, kaj atingos Beijingje la 8:50, la 23an de julio, 2004. La kongresoinaýguriøos la 24an de julio, 2004, kaj finiøosla 31an de julio. Mi pensas, ke vi ankaý povosvojaøi por almenaý unu semajno al aliaj urbojen Æinio post la kongreso. Mi proponas, ke vimendos la postkongresan programon. Kiel gruponi devas reveni kune al Helsinki. Mi proponas,ke ni revenos de Beijing al Helsinki je la 10:55,sabate, la 7an de aýgusto, 2004, kaj ni povosatingi Helsinki je la 14:20 la saman tagon.

Mi nun kolektas viajn opiniojn pri nia kunvo-jaøo al la 89a UK. Vi povas sendi al mi viajndemandojn retmesaøe, poþte aý telefone. Bon-volu pli frue sendi al mi viajn nomojn kaj adres-ojn se vi volas mendi la flugbiletojn, æar la servone garantias malfruajn flugbileto-mendojn.

Por pli da informoj pri la 89a UK turnu vin alla retpaøo de El Popola Æinio kaj Æina EsperantoLigo (la retpaøo estas www.espero.com.cn).

Kontakto: FAN Baiquan, Retkeilijänkatu 4 A2, 00980 Helsinki. Tel.: 09-3238496. Retpoþto:baiquan.fan@helsinki.fi

16

VenontajIlmoittautumislomakeIlmoittaudun Suomen Esperantoliiton Talvi-päiville 13.-14.3.2004.Nimi____________________________________Osoite

____________________________________Puh./fax/sähköposti

____________________________________Osallistumismaksu:q 12 e 15.1.2004 saakka ______q 16 e 25.2.2004 saakka ______q 20 e 25.2.2004 jälkeen ______Puoli maksua FEJO:n varsinaisilta jäseniltä.Alle 15-vuotiaat lapset ilman osallistumismak-sua ja Suomen ulkopuolella asuvat henkilötsopimuksen mukaan.Kokouspaketti 13.-14.3. (majoitus, 2 lounas-ta, 2 kahvia, iltapala)q 62 e 2 hengen huone ______q 92 e 1 hengen huone ______q 42 e yhteismajoitus ______q 32 e vain ruokapaketti ______(2 lounasta, 2 kahvia, iltapala)Yhteensä maksettava EAF:n tilille ______Toivomuksia majoituksen tai ruokailun suh-teen:________________________________________________________________________Lähetä ilmoittautumislomake osoitteella:Suomen Esperantoliitto rySiltasaarenkatu 15 C 65, FIN-00530Maksut EAF:n tilille: Sampo 800017-230825TERVETULOA!

Vintraj Tagoj de EAF 2004Jyväskylä en la centro de esperantohistorio

(Jyväskylä keskellä esperantohistoriaa –Jyväskylä i centrum av esperantohistorien)

Tempo: la 13a kaj 14a de marto 2004Loko: Jyväskylän kristillinen opisto

en la urboparto KuokkalaDum la sekvaj Vintraj Tagoj de EAF en Jyväs-kylä ni reiros al la pionira epoko de la esperanto-movado en Finnlando.

Antaý cent jaroj, en 1904, aperis la unua ler-nolibro de esperanto kaj estis registrita la unuaesperantoasocio en nia lando. La asocio estisfondita la antaýan jaron en Jyväskylä. Ankaý ali-maniere Jyväskylä ne nur troviøas en centraFinnlando sed ankaý centre de nia historio.

Kiel komenco de Vintraj Tagoj ni konatiøoskun la laboro de Johan Edvard Leppäkoski (3.11.1901-5.12.1984), la tradukinto de Kalevala,pere de vizito al la redaktejo de la gazeto Keski-suomalainen kie li laboris. Samtempe ni ankaýkonatiøos kun la nuntempa gazeta laboro kajøenerale kun ties historio.

En Jyväskylä okazis someruniversitataj kursojde esperanto dum 30 jaroj. En 1987 EAF organi-zis la festadon de la centjariøo de esperanto øus-te en Jyväskylä.Organizita bustransportoÆe la stacidomoj de Jyväskylä nin atendos aýto-buso je la 11.00, kiu veturigos nin al Keskisuo-malainen. Post la unuhora vizito la aýtobusoveturigas nin al nia VT-ejo, la kristana instituto,kiu al multaj esperantistoj jam estas konata. Tienin atendas lunæo.

Dimanæe estos jarkunveno matene kaj aliaprogramo posttagmeze. Denove estos bustrans-porto el la instituto al la stacidomoj æ. je la 16a,tiel ke ni atingos la taýgajn transportilojn.

Bonvenon!

17

Esperanto en Bilbao

Junulara Fonduso kreskisen la trejnseminarioDum la projekta trejnseminario ni ebligis al lapartoprenantoj donaci monon por Junulara Fon-duso. La monkolekto al Junulara fonduso donis148 eurojn. Koran dankon al æiuj donacintoj.

Junulara Fonduso estas mono en la konto deEAF rezervita eksplicite por subteni gejunulojnlerni kaj uzi esperanton. Du personoj, reprezent-anto de EAF kaj reprezentanto de FEJO, decidaspri la uzo de la mono laý la regularo. Dum kelkajjaroj JF estis neaktiva æar øi enhavis tiom mal-multe da mono. La reprezentanto de EAF mo-mente estas Anna Ritamäki kaj la vicreprezent-anto Päivi Saarinen.

Æiam eblas donaci al JF. Bv. pagi al la kontode EAF (trovebla sur p. 2) kun la indiko: Donacoal Junulara Fonduso.

(amr)

“Bilbao fieras pri unu el la plej malnovaj Espe-ranto-grupoj de la mondo: fondita en la jaro1906”, informas Jesus-Miguel Garcia Iturrioz dela Loka Kongresa Komitato. Urbo de tre kom-pleksa kaj ofte pena historio kaj politiko, Bilbaoperdis sian ligon al la Esperanto-movado postla hispana intercivitana milito de 1936 øis 1939.“La diktaturo malpermesis Esperanton kaj es-perantistoj nur povis renaski øin en la jaro 1953.Ekde 1957, øia sidejo troviøas en la malnovakvartalo de Bilbao”.

Bilbao estas urbo en konstanta transformiøo,kun gastemaj homoj, kiuj optimisme rigardas alla estonteco, sed forte enradikiøantaj en siaj tra-dicioj; kun tre riæa historio rilate la Esperanto-movadon, en loko kie eblas surhaýte senti laproblemojn kaj la riæecon de dulingveco.

Sub aýspicio de Eýropa Esperanto-Unio(EEU) okazos en Bilbao inter la 25a kaj 29a deaýgusto 2004, la sesa Eýropa Esperanto-Kong-reso. La kongresa temo estos ’Eýropa unuiøo:Esperanto por multlingva mondo’. ”Apud poten-ca lingvo kiel la hispana, oni parolas ankaý laeýskan, pralingvon de nekonata deveno, nunpluvivanta danke al trafaj zorgoj. Tio enkondu-kas nian kongresan temon: Eýropa unuiøo: Es-peranto por multlingva mondo.”

Ekde pli ol dek jaroj okazas Eýropaj Esper-anto-Kongresoj. “En 1992, Verono gastigis launuan kongreson de eýropaj esperantistoj. Sek-vis aliaj kongresoj, je du- aý tri-jaraj intervaloj,organizitaj en Eýropa Unio”, klarigas la kasistode EEU, Johan Derks. La dua kongreso okazisen Parizo (Francio) en 1995, la tria en Stutgarto(Germanio) en 1997, la kvara en Ostendo (Bel-gio) en 2000, kaj la kvina denove en Verono en2002. “Tiuj kongresoj estas organizitaj de lokajkomitatoj sub la aýspicio de Eýropa Esperanto-Unio, la kupola organiza¼o, kiu kunligas la land-ajn Esperanto-asociojn de la landoj de EýropaUnio”.

Ne nur lingva politiko estos en la programode Bilbao. La kongresa semajno estas plenplenade eýska muziko kaj lingvo, teatrospektaklo,ekskursoj boate øis Portugalio, vizitoj al la Mu-zeo Guggenheim kaj promenadoj tra Bilbao kajæirkaýa¼o, pacmuzeo. Eæ la eýska parlamentomalfermos siajn pordojn por esperantistoj.

Vizitu la Kongresan ttt-ejon:http://geocities.com/esperantobilbaoRetadreso: esperantobilbao@terra.com

Dafydd ap FergusPS. Æu vi planas partopreni en la EEU-kongre-so? Ni ankoraý seræas reprezentanton de EAFpor la oficialaj kunsidoj. En Verono reprezentisnin Carola Antskog. Bv. kontakti la prezidantonde EAF se vi interesiøas.

Venontaj

18

AsociojLa estraro kunvenis por sia kunsido 8/2003 enla oficejo la 15-an de novembro 11.30-15.00.

Æeestis Anna Ritamäki, Tiina Oittinen, Juk-ka Noponen, Päivi Saarinen, Markku Saastamoi-nen, vicestraranoj Tuomo Grundström, EeroRinta-Karjanmaa kaj Raita Pyhälä kaj EAF-kas-isto Anna-Liisa Heikkinen.

La estraro notis kelkajn financajn aferojn. Lafinkalkulo de AT en Raýmo verþajne montrospozitivan rezulton.

La kostoj por la trejnseminario øis la kunsidoestis 1683,10 e, sed ankoraý mankis iuj malgran-daj kostoj. La kolekto por la Junulara Fondusodum la trejnseminario rezultis 148 e. La elspezojpor projekto Al kvalita komunikado kiel tutoestis øis nun 4082,47 e. La subvencio de Fondu-mo Esperanto por la unua periodo (øis VT 2004)estas 7500 e. Tio signifas ke de la ricevita sub-vencio restas pli ol 3400 e.

La estraro decidis pagi al Ilkka Santtila 150 epor uzo de la propraj laboriloj dum 2003 kaj laýfakturo al la EAF-kasisto 54 e kiel rekompenconde kostoj.

La membrokotizo de EEU por 2004 estas 0,50e/membro. EAF pagos la kotizon komence dela jaro. Krome EEU rekomendas libervolan al-donan pagon de 0,50 e/membro, sed la estrarode EAF decidis ne pagi la libervolan sumon. Nieventuale povas konsideri fari pliajn donacojnestonte, kiam ni jam povos taksi la rezulton dela monkolekta kampanjo por la agado de la Bru-sela Komunikadcentro.

Dum la lingvokurso aranøita de FEJO en laoficejo, estas uzita interreta konekto tra la tele-fonlinio de EAF. EAF ne þarøos pri la uzo dumla aýtuna periodo, sed sekvos la situacion.

La estraro decidis pri la paketprezoj por VTkaj diskutis pri la programo.

Esperantoklubo de Mikkeli (Mikkelin Espe-rantokerho) post la jaro 1996 ne pagis kotizojnal EAF. La EAF-estraro øis nun ne decidis prieksmembrigo de la klubo kaj ankaý elektis men-cii la klubon interalie en la jarraportoj kiel mem-brosocieto, sed nun la estraro konsideris la

Estraro kunvenisLa estraro kunvenis por sia kunsido 7/2003 dumla projekta trejnseminario en Jyväskylä la 4-an18.30-19.00 kaj 5-an de oktobro 13.30-14.00.

Æeestis Anna Ritamäki, Tiina Oittinen, Juk-ka Noponen, Päivi Saarinen, Markku Saastamoi-nen, vicestrarano Raita Pyhälä kaj EAF-kasistoAnna-Liisa Heikkinen.

Sub financoj la estraro konstatis plian kostonde 243,60 eýroj sub kursoelspezoj rilate al lasomera kurso en Valamo kaj konstatis ke por lavenontjara kurso la asocio certigu ke æiuj kurso-kotizoj de eksterlandoj estu pagitaj antaý sendode invitilo.

La estraro decidis, post telefona peto de pliajinformoj, trakti favore kadre de la komunikad-projekta buøeto la subvencipeton de Esperan-to-societo de Oulu por publika jubilea aranøoplanita por la 8an de novembro 2003. Laý la de-cido la prezidanto petu de la societo buøeton kajklarigon pri la ligo de la aranøo al la komunikadaprojekto. La subvencio kovru realajn kostojn øismaksimume la petita sumo de 200 eýroj. La estr-aro krome konstatis, ke la Esperanto-societo deOulu estu oficiale gratulita de EAF. Se ili nehavas la EAF-tablostandardon, la asocio nundonu øin. Ebla alia gratulmaniero estas anoncoen Sävellahja kun esperantlingva kanto.

EAF aæetis kopion de la filmo pri IJK 1980de la þtata televido por 109,88 eýroj per komuni-kadprojekta mono (vastigo de la oficeja biblio-teko).

Kiel kunvenejon por Vintraj Tagoj 13.-14.3.2004 la estraro elektis post opinisondado dumla trejnseminario la kristanan instituton de Jy-väskylä kaj decidis pri la kotizoj.

La estraro nomumis provizoran laborgruponpri historiaj aferoj: Jukka Laaksonen, Jukka Pie-tiläinen kaj Mikko Mäkitalo. La prezidanto ins-tigi ilin kunveni kaj EAF kovru iliajn kostojnlaýbezone.

«

19

Asociojsituacion de la klubo sufiæe esplorita por faridecidon.

Elli Husso el Mikkeli informis al la sekretario,ke mikkeli-anoj ne plu intencas revivigi la klu-bon kaj eble eæ oficiale malfondos la asocion.Same Marketta Laamanen, kiu gvidas gruponde lernantoj en Mikkeli, dum la trejnseminariodiris ke preferindas havi nur neformalan gruponen la urbo. En Yhdistysrekisteri ne estis troveblaiu informo pri la klubo (la EAF-prezidanto infor-miøis per la interreta paøo de la asocia registro).En Mikkeli tamen estas kelkaj aktivuloj, kiuj laýeblecoj fariøos individuaj membroj de EAF kajde EAF-membrosocietoj. EAF instigas ilin farition.

La estraro laý la statuto de EAF konstatis laklubon eksmembrigita.

La estraro diskutis pri la projekto Al kvalitakomunikado kaj notis ke øi estis sukcese lanæitaen la Aýtunaj Tagoj kaj ke la unua trejnsemina-rio okazis sukcese en Jyväskylä 4.-5.10.2003kun partopreno de 22 aktivuloj kaj gastigantapreleganto Keijo Tuunanen el OK-opintokeskus.La projekta grupo traktos la rezultojn en la ven-ontaj kunvenoj surbaze de memorando.

Projektaj ideoj de la estraro:– Pliaj aæetoj por la EAF-biblioteko de la tele-

vido: se eblas la videokasedoj de la programopri UK ’95 kaj la programo Kielten Maailma(sendita en 2001 kaj ree æi-jare, unu 10-minutaprogramo en la serio prezentis esperanton).

– Plia reklamado pri Valamo-kursoj kaj øene-rale pri lernado de esperanto. Konsiderindas ins-tigi aperigon de noticoj en popularaj magazinoj(ekz. Kodin kuvalehti).

– Ordigo de temaro arkivo, biblioteko, libro-servo kaj historio øenerale. Povus fondiøi biblio-teka grupo kun spertuloj por analizi la nunansituacion kaj konsili pri la evoluigo de la biblio-teko. Tio rilatas ankaý al la havigo de novajlibroj kaj la vendo de libroj. Necesus ankaý trovisolvojn pri pluraj temoj pri la arkivo, interaliekion for¼eti, kion fordonaci al kiu kaj kiel funkci-igi plej bone la øeneralan prizorgon kaj øisdat-

igon. La Esperanto-muzeo en Vieno povus donikonsilojn.

La projekta grupo havos kunsidon en januaro.Mikaelo Bronþtejn turneos en Finnlando en

januaro. La sekretario kontaktiøis kun WimPosthuma en Svedio kaj kun diverslokaj kontak-tuloj por organizi la turneon. Principe æiu gastig-anta loko kovras la kostojn øis la sekva loko,sed EAF pretas subteni finance la turneon sebezonate, ekzemple pagante la vojaøon el Stok-holmo al Turku.

Michela Lipari, UEA-respondeculo pri LandaAgado petas al la landaj asocioj sendi retadres-ojn por datumbazo per kiu UEA povas sendiinformojn interalie pri servoj. EAF preferas nesendi tiajn adresojn, sed pretas pluinformi priebleco aliøi al tia datumbazo. Krome þi petaskomuniki al þi kiom da esperantistoj efektiveestas en la landoj. EAF konscias ke ekzistas iujesperantistoj en la lando, kiuj ne estas anoj deEAF, sed ne scias ilian nombron.

EAF gratulos al Oulu-societo okaze de la 25-jariøo en la radia programo Sävellahja kun lakanto Grava de Esperanto-Desperado (la gratuloestis sendita la 7-an de decembro).

La sekva kunsido estis decidita por la 28.2.2004 je 11.00 en la oficejo en Helsinki.

La raporton kompilis la prezidanto helpe dela protokolo.

Kiu estis aktivaaganto en 2003?La estraro de EAF nomumis æiujare ekde 2001aganton de la pasinta jaro. Por 2000 Riitta Hä-mäläinen, por 2001 Aini Vääräniemi, por 2002Tapio Sormunen.

Kiu laý vi meritus la titolon Aganto de la jaro2003? Bv. kontakti iun de la estraranoj kun viapropono antaý la sekva estrarkunsido (la 28ande februaro en la oficejo). Neoficiala kontaktosufiæas, sed kompreneble bonaj motivoj helposnin fari la øustan decidon.

(amr)

20

Asocioj

Societo Nino Runeberg

Italio (5), Hispanio (5), Nederlando (5), Germa-nio (2), Danlando (1), Portugalio (1) kaj Britio(1).

Krome venis de ne EU-landoj (Norvegio,Svislando, Israelo, Usono kaj Japanio), sume1.278 eýrojn. El tiuj landoj la averaøa grandecode la donaco estis 183 eýroj.

Þajnas ke la sumoj kalkulitaj kiel 0,5% de lajara salajro varias inter 50 e kaj 200 e. Tameninter la donacoj estas ankaý grandaj sumoj tielka la averøa sumo donacita de EU-landanoj es-tas 465 e.

Kvankam la veto formale finiøis la kasisto an-koraý akceptas novajn donacojn. BKC ja travivuankaý en la jaro 2005.

Kompilis Carola Antskog

La Brusela Komunikad-centro pluvivosLaý raporto de la kasisto de EEU Johan Derksnun estas klare ke la Brusela Komunikadcentro(BKC) pluvivos en 2004. Øis la kvina de decem-bro la veto je pluvivo de BKC alportis 29.139eýrojn. Tiel venkis BKC kaj la sumoj nun estaspagataj al EEU.

La alvoko de EAF (publikigita en la pasintanumero) alportis entute 1.161 eýrojn de Finn-lando, averaøe 145 eýrojn.

Plej multaj homoj partoprenis de Belgio, okindivuduoj kaj unu grupo. Bonan duan lokonokupas Finnlando kun ok donacantoj. Poste sek-vas el la EU-landoj Francio (7), Irlando (6),

Societo Nino Runeberg (SNR)estas la finna ekvivalento porSocieto Zamenhof de UEA, doøi estas la societo de subtenant-oj de EAF. La societo estis fon-dita en la 1980-aj jaroj laý lainiciato de Osmo Buller. Poraliøi la societon oni pagas du-oblan jaran kotizon de EAF. Lasocieto honorigas per sia nomoal Hjalmar Johannes “Nino”Runeberg (1874-1934), kiu es-tis la inicianto de EAF (fondita1907) kaj ties unua prezidanto kaj honora mem-bro. Li estis ankaý la unua finna kongresano par-topreninte la unuan UK:n en Bulonjo-sur-Maro1905. Li estis krome ekz. la iniciatinto de la soci-eto Steleto kaj de la klubo Polusstelo.

Societo Nino Runeberg dormis kelkajn jarojnkaj neniu aliøis al øi. Dum la Vintraj Tagoj deEAF en Mikkeli 2002 øi estis revivigata kajsame okazis 2003 dum VT en Lahti. La societoaranøis en ambaý lokoj sabatvespere antaý la

vespermanøo akcepton kunþaumvino, kiun partoprenis kel-kajn aktivajn membrojn de lasocieto. La tradicio nun daýrig-as dum Vintraj Tagoj en Jyväs-kylä: la akcepto estos aranøatatuj antaý la vespermanøo, la ek-zakta horo aperos en la progra-mo. Se vi ne ankoraý estas anode la societo, sed volas apartesubteni la agadon de EAF, sim-ple pagu la subtenantan sumon,36 eýrojn, al la konto de EAF.

Membroj de SNR ne nepre devas esti esperant-istoj nek membroj de EAF. Tiel kiu ajn, kiu sim-patias la agadon de EAF kaj Esperanto-mov-adon, povas fariøi membro. La estraro dankemebonvenigas æiujn aliøojn.

La estraro

Foto: Helsingin Kaupunginmuseon kuva-arkis-to / bildarkivo de urba muzeo de Helsinki.

21

AsociojAatu Moilanen, licenciulode pedagogia sciencoPost pensiiøo steletoano Aatu Moilanen reko-mencis studi. En marto 2003 lia verko pri evoluode blindullernejoj en Finnlando 1895-1917 estisaprobita en la universitato de Helsinki. Certeestas rare, ke pensiulo ekkomencas longedaýranstudadon, kies celo estas licenciula ekzameno.

Aatu Moilanen naskiøis 28.1.1934 en Puolan-ka. Post blindullernejo en Kuopio li studis enprofesia lernejo kaj poste dum laborvivo li kunekun Arvo Karvinen kaj Raimo Tanskanen daýr-igis studadon vespere. Aatu fariøis kandidato defilozofio en 1968. Lia cefa fako estis pedagogio.

Aatu Moilanen diras, ke studado estas familiaentrepreno. Edzino Gunvor asistis lin dum es-ploro en arkivoj de blindullernejo en Helsinkikaj Kuopio. Þia laboro kaj entuziasmo estis ne-anstataýigebla helpo. Aatu daýrigas esploradonøis diserta¼o.

Blindula konferencoen MoskvoLa rusa edukministerio, rusa blindullorganizoVOS kaj kelkaj aliaj lokaj societoj aranøis enMoskvo 7.-9.10.2003 konferencon pri profesiaedukado de viddifektitoj okaze de Eýropa jarode handikapuloj. Prelegantoj kaj partoprenantojestis invitataj pere de malferma invito en inter-naciaj angla- kaj esperantlingvaj revuoj, dumeen brajla Esperanta Ligilo.

Laborlingvoj de la konferenco estis la rusa,angla kaj esperanto. Krom rusaj delegitoj al kon-ferenco venis partoprenantoj el Bulgario 2, Mol-davio 1, Romanio 1, Finnlando 1 kaj Ukrajnio3, entute 138 partoprenantoj.

Arvo Karvinen prelegis esperante pri perspek-tivoj de speciala profesia edukado en Finnlando.Lian paroladon interpretis Anatolij Masenko,konata personeco en esperantomovado de vid-handikapitoj.

Ritva Sabelli

Alvoko – Kutsu – KallelseLa laýstatuta jarkunveno de Esperanto-Asociode Finnlando okazos dimanæon, la 14an demarto, 2004 je la 10a horo en Jyväskylän kris-tillinen opisto (Kristana instituto de Jyväskylä)Sulkulantie 28, Jyväskylä. En la kunveno estostraktitaj la laýstatutaj jarkunvenaj aferoj.Esperanto-Asocio de Finnlando – Suomen Es-perantoliitto ry:n sääntömääräinen vuosikoko-us pidetään sunnuntaina 14.3.2004 klo 10.00alkaen Jyväskylän kristillisellä opistolla, Sulku-lantie 28, Jyväskylä. Kokouksessa käsitelläänliiton sääntömääräiset vuosikokousasiat.Finlands Esperantoförbunds stadgeenliga års-möte hålles söndagen den 14.3.2004 kl. 10.00 iJyväskylän kristillinen opisto, Sulkulantie 28,Jyväskylä. Mötet behandlar de i förbundets stad-ga föreskrivna årsmötesärendena.

La estraro – Hallitus – Styrelsen

Aatu kaj Gunvor Moilanen.Aatu partoprenis blindulan kongreson en Go-

tenburgo lastsomere.Ni gratulas kaj deziras al Aatu fortojn kaj suk-

ceson.Ritva Sabelli

22

FEJO

Ilmainen alkeiskurssiSuomen nuorten esperantoliitto FEJO on vas-tannut haasteeseen järjestää esperanton alkeis-opetusta Helsingissä. Opetusta saavat kaikkihalukkaat ikään katsomatta tiistaisin klo 19-20EAF:n toimistolla os. Siltasaarenk. 15 C 65. En-simmäinen oppitunti pidettiin jo syyskuun puo-lella, mutta kurssille voi hypätä mukaan milloinvain: joka tunnilla opetellaan kommunikointia

ja sanastoa sekä jokin uusi kielioppiaihe. Lisä-tietoja saa nettiosoitteesta <www.esperanto.fi/fejo/kurssi.htm> – tiedustelut kurssin vastaa-valta tuntiopettaja Patrik Austinilta os. <fejo@esperanto.fi>.

1) maksa tilauksesiFEJO:n tilille101130-227446

2) lähetä tilauksesi,yhteystietosi ja tietomaksusta Katjalle:katja.lampinen@edu.stadia.fi, 040 5236076

3) odota kieli pitkälläpakettia, joka posti-tetaan kahdenviikon kuluessatilauksestasi

– Merlin: Ho! Mia kor’! ja Por la mondo– Persone: Povus esti simple, Sed estas ne

ja SenKäy tutustumassa levyihin ja artisteihin osoit-teissa www.esperanto.fi/fejo/diskejo sekäwww.vinilkosmo.comKÄTEISELLÄ levyn hinta on 17 euroa. Voit pii-pahtaa ostoksille tiistaisin klo 17-19 osoittee-seen Siltasaarenkatu 15 C 65, Helsinki.POSTITSE voit tilata levyn hintaan 18,50 eu-roa. Toimi näin:

Uusi vuosi, uudet levyt...On taas monta syytä turvautuaFEJO:n Diskejon palveluksiin!Saimme täydennystä varastoomme.Tarjolla on mm.– Elektronika Kompilo, uutuus jolla mukana

myös Dolcxamar!– Esperanto Desperado: Brokanta¼oj– Jacques Yvart kantas Georges Brassens– ¬omart kaj Nataþa: Valso por amikoj– Kaj tiel plu: Sojle de la klara temp

!!!!OSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTAOSTA!!!!

23

FEJO

Pratempaj amuzojUusi sarja jatkuu! Hupia ja hyviä muistoja menneiltäFEJO-vuosilta. koonnut: Katja Lampinen

Kvinpinto 4/1986FEJO-bulteno 5/88

Kvinpinto4/1986

Æu Italio interesas?Æiujare du membroj de FEJO havas eblon parto-preni la Internacian Junularan Festivalon en Ita-lio per pago de la edukministrejo. Øi estos ven-ontjare 7.-13.4. Vidu informojn en la interreto:<http://iej.esperanto.it/iej/ijf/>

Se vi volas kandidatiøi por partopreno, infor-mu pri tio al sekretario de FEJO øis fino de janu-aro. En prioritato estas ordinaraj membroj deFEJO (sub 30-jaraj), kiuj antaýe ne partoprenisæi tiun vojaøon. Se ni ne havos tiajn kandidatojn,ankaý aliaj taýgas. Artikoloj pri antaýjaraj sper-toj de la vojaøoj estas almenaý en EF numeroj3/02 kaj 3/03.Kiinnostaako Italia?Joka vuosi kaksi FEJOn jäsentä pääsee ItaliaanIJF:ään opetusministeriön kustannuksella.Ilmoittaudu hakijaksi FEJOn sihteerille tammi-kuun loppuun mennessä. Etusijalla ovat FEJOnvarsinaiset jäsenet, jotka eivät ole aiemmin ol-leet kyseisellä matkalla, ja esperantoa olisi osat-tava sen verran, että selviytyy itsenäisesti.Sekretario de FEJO / FEJOn sihteeri MikkoMäkitalo, tel./puh. (02) 2373 848, <makimik@hotmail.com>

Fondiøis EsperHeLa 21-an de novembro 2003 fondiøis nova espe-rantoklubo Esperanto en Universitato de Hel-sinko (EsperHe).

La estraro konsistas el: Terho Uotila, prezid-anto; Patrik Austin, sekretario; Lasse Rantanen,vicprezidanto; Riitta Hämäläinen, membro dela estraro kaj Tuukka Liukkonen, vicmembro.

La æefaj celoj de la asocio estos starigi kaj pro-mocii eo-kurson en la universitato kaj agi kielligilo inter diverslandaj eo-studentoj kaj univer-sitatoj. EsperHe petos submembrecon de FEJOkaj registriøon en HYY (Helsingin yliopistonylioppilaskunta).

Patrik Austin

24

Astronomio

Sur la nokta æielo

Pegasus estas en decembraj fruvesperojproksimume je 18 en suda direkto. La pla-nedo Marso estis 23.12. en la situo mon-trata en la bildo. Pli frue decembre Marsoestis pli dekstre, dum fino de decembro kajdum januaro pli maldekstre.

Galopanta mita bestoKelkaj konstelacioj klare similas la realan afe-ron, laý kiu ili estas nomataj, aliaj tute ne. Ieinter la ekstremaj kazoj estas nia æi foje traktatakonstelacio, Pegasus. Øia nomdoninta esta¼o,pegazo, estas flugilhava æevalo en antikva mito-logio. Por vidi tian figuron sur la æielo indas ta-men rigardi kune la najbarajn konstelaciojn Pe-gasus kaj Andromeda. Ilia kuna figuro estas interkonstelacioj unu de la plej grandaj, sed ne trerimarkiga, æar øi ne havas tre brilajn stelojn.

La korpon de la pegazo formas la tn. kvadratode Pegasus (Pegasuksen neliö), kvar preskaýegalbrilaj steloj en preskaý kvadrata formo. Vicode steloj supre maldekstre formas kolon kaj kap-

on, aliaj vicoj supre dekstre voston kaj flugilojn.Postaj gamboj etendiøas malsupre dekstre kajantaýaj gamboj estas kurbitaj æe la malsupramaldekstra stelo de la kvadrato. Tiel oni povasvidi la figuron de galopanta pegazo, kiu dumdecembraj fruvesperoj estas alte sude.

Dum tiu æi vintro Pegasus estos facile troveblahelpe de Marso, kiu ankoraý estas unu de la plejbrilaj objektoj sur la nokta æielo kaj nun rektesub la kvadrato de Pegasus. La 23-an de decem-bro Marso koincidas kun la maldekstra flankode la kvadrato, kiel apuda bildo montras. Pli fruedecembre Marso estos rekte sub la kvadrato,dum vintro moviøante maldekstren.Æu iu vivas... ie tie?Jam ekde la 19-a jarcento astronomoj sciis ek-zisti steloj, kiujn æirkaýiras alia stelo. Kial done ankaý ekzistus planedoj æirkaý aliaj steloj olnur la Suno? Dum la 20-a jarcento estis trovitajpli kaj pli kazoj, ke iun stelon æirkaýiras malpligranda astro. Oni nur devis longe atendi la nov-a¼on pri tia æirkaýiranta astro en la sama grand-eco kun la planedoj æirkaý la Suno.

Estas fakte ne tute klara distingo, kio estas pla-nedo kaj kio stelo. Astrofizikaj teorioj tamen ra-kontas, ke se maso de astro (taivaankappaleenmassa) estas malpli ol 1000-ono de maso de laSuno, øi ne produktas energion, kiu radius eks-teren. Do tiu 1000-ono de maso de la Suno taý-gas por esti difinanta limo inter stelo kaj plan-edo. Jupitero estas preskaý precize æe tiu æi limo.

Longe atendata nova¼o venis oktobre 1995.Oni pruvis ekziston de planedo apud stelo 51Pegasi. Tiu stelo en bonaj cirkonstancoj videblasnudokule tuj dekstraflanke apud mezpunkto in-ter la du dekstraj steloj de la kvadrato de Pega-sus. Tie do estis konata la unua planedo eksterla Sunsistemo. Tia planedo nomiøas eksoplane-do (eksoplaneetta). La planedo ne videblas eæ

25

Lopuksi

Sed la trovo de unua eksoplanedo garantias, ke51 Pegasi restas en la historio de scienco.

51 Pegasi estas proksimume samgranda stelokun la Suno. Eble øi havas eæ plurajn planedojn,kaj eble sur iu de ili ekzistas eæ taýgaj kondiæojpor vivo. Eble iu intelekta esta¼o tie konstatis,ke planedoj ekzistas ankaý æirkaý aliaj steloj,rigardas al nia direkto kaj cerbumas, æu ekzistasankaý intelekta vivo aliloke.

Mikko Mäkitalo

per la plej grandaj teleskopoj. Oni povas trovieksoplanedojn per mezurado de la lumo de ste-loj. Ekzisto de planedo kaýzas moviøojn de lastelo kaj tiel variadon en øia lumo.

Dum la pasintaj ok jaroj astronomoj rapidetrovis pliajn eksoplanedojn tiel, ke 51 Pegasiestas ne plu eksterordinara¼o. Jare 2002 estis jam78 eksoplanedoj konataj, kaj æi jare fariøis esti-mo, ke kvin procentoj de steloj havas planedojn.

Esperanto-maailmastani

Rahat pois valkonaamoiltaTämän tästä lehdistössä on kierrellyt juttuja, joissaafrikkalaiset rikolliset huijaavat rahaa eurooppalai-silta valkonaamoilta. Se että petokset joskus onnis-tuvat, perustuu ihmisen luontaiseen ahneuteen: luva-taan mahdollisuus ansaita todella paljon rahaa. MyösEsperantomaailmaan on ilmaantunut näitä rahan-tarvitsijoita. Toista vuotta sitten eräs kerholaisemmesai netin kautta esperantoksi kirjeen, jossa esitetäänuskomaton tarina. Kirjeen allekirjoittajaksi maini-taan Masasi Sivu Mosa. Vakuudeksi mainitaan, ettäallekirjoittaja on Kansainvälisen Esperantoliitonedustaja (delegito) omassa kaupungissaan Kongos-sa sekä neuvotaan miltä sivulta UEA:n vuosikirjas-ta tiedot voi tarkistaa. Ja sieltä ne löytyvätkin, myös2003 vuosikirjasta.

Roimasti tiivistettynä tarina on tämä: Kapinalli-nen Lauret Kabila kukisti Kongon presidentin Mo-butu Sesekon (toukokuussa 1997), joka oli kirjeenkirjoittajan setä. Syrjäytetty presidentti pakeni Ma-rokkoon, jonne sitten kuolikin järkytyksen vuoksi.Uusi hallitsija takavarikoi entisen presidentin omai-suutta, kuten firman Lasco Merchant Comoany Li-mited. Nyt kuitenkin kävi niin onnellisesti, että fir-man varoja onnistuttiin pelastamaan 83 500 000 US-dollaria! Ne pakattiin tiiviisti suureen matkalauk-kuun, joka onnistuttiin kuljettamaan diplomaattiteit-se Beniniin. Kirjoittaja, siis Masasi Sivu Mosa, pa-keni perheineen Etelä-Afrikkaan itse Nelson Man-delan avulla.

Ystävällismielisen esperantistin apua tarvittiin si-ten, että hän kantaisi laukun maasta pois omana mat-katavaranaan. Ei enempää eikä vähempää! Todistuk-sen omistuksesta kirjoittaisi asianajaja herra Tombo(nimi viitteellinen?), joka on kuulemma Kameru-nin kansalainen. Näin homma onnistuisi turvallisestitullissa. Firman johtokunta on päättänyt, että 70%edellä mainitusta summasta kuuluu edesmenneenpresidentin omaisille. Tästä summasta 30% saa avu-lias esperantisti. Siis 17 535 000 USA:n dollaria.Lisäksi häneltä pyydetään vihjeitä, mihin maahanloppurahoilla perustettaisiin uusi firma Afrikan ul-kopuolelle.

Kerholaisemme ilmoitti ettei asia kiinnosta. Piantuli vastaus, että olisi olemassa toinenkin tie, jonkamukaan ei välttämättä tarvitsisikaan matkustaaBeniniin. Asian voisi hoitaa myös siten, että he lä-hettäisivät postissa matkalaukun Suomeen. Tarvit-sisi vain vastaanottaa laukku postissa, ja pian olisi17 535 000 dollaria rikkaampi. Tämäkään ylenpalt-tisen helppo tapa ei kiinnostanut, ja asia kuivui sii-hen.

Tiedetään että tällaisissa huijausyrityksissä kaa-va on sama. Ennen kuin se rahaa pullollaan olevamatkalaukku olisi ollut postissa Lahdessa, olisi uh-rilta pyydetty tietty summa lainaksi tiettyjen meno-jen peittämiseen. Tämän jälkeen laukku olisi jo viittävaille lähdössä mutta olikin ilmaantunut uusi yllät-tävä rahanmeno, pitäisi siis vielä maksaa jne, jne.

26

LopuksiTulee mieleen, että pitäisiköhän UEA:n tarkistaa

omien edustajiensa toimintoja?(Sulkeissa olevat tekstit allekirjoittaneen.)

«UEA kaaoksessa?UEA:sta puheen ollen. Suuri joukko sen keskus-toimistossa työskennelleitä henkilöitä sanoi itsensäirti lähes samanaikaisesti. Ensimmäinen lähtenyt olitoimistonjohtaja suomalainen Osmo Buller. Kuu-lemma syynä oli erimielisyydet UEA:n hallituksenkanssa. Jos tarkoituksena oli antaa tuntuva isku es-peranton maailmanjärjestölle, se totisesti onnistui.Keskustoimisto Hollannin Rotterdamissa on nytkaaoksessa.

Tavallinen jäsen, jolla ei ole internettiä, ei näistä

vaikeuksista paljon tiedäkään, mutta jotain todistustasentään kertyy. Kuittausta vastaan sain Göteborginkongressissa UEA:n vuosikirjan. Siitä huolimattakotiin tuli vielä toinen samanlainen. Mitä merkitystäsillä kuittauksella oli? Toinen esimerkki. Koska ensaanut huonetta tilaamastani hotellista, jouduin ot-tamaan kalliimman. Maksoin erotuksen 126 euroakongressin tiskillä ja sain pienen kuitin. Muistan ta-pahtuman hyvin, kuittivihko oli sellainen, että se jät-ti peräti kaksi jäljennöstä maksun saajalle. Nyt UEAperii samaa maksua toiseen kertaan! Jos näin yksin-kertainen asia on epäselvä, niin mitä kaikkea mu-hiikaan keskustoimiston pöydillä. Nyt minun pitäi-si löytää papereitteni joukosta tuo pieni kuitti. To-dennäköisesti se jostakin löytyykin.

Esa Lång

Abonoj porla jaro 2004Heroldo 32 eýrojLiteratura Foiro 30 eýrojPagoj al Sampo-bankokonto 800017-70845965Literatura Foiro – koopPL 8700531 HELSINKI

Turneo de rusa bardoMikaelo BronþteinKonfirmiøis, ke la konata rusa bardo kaj preleg-isto Mikaelo Bronþtein venos post la jubilea IFen Kiel tra Svedio ankaý en Finnlando. EAF kajla lokaj esperanto-kluboj kaj -grupoj en Finn-lando invitis lin fari turneon ankaý en nia lando.Laý la nuna scio li alvenos al Turku la 20an dejanuaro 2004 kaj vizitos krom Turku verþajneankaý la sekvajn lokojn: Raýmo, Keuruu/Jyväs-kylä, Tampere, Kimito (Kemiö), Helsinki, Lah-ti kaj Lappeenranta. En la programo estos plan-itaj prelegetoj kaj vizitoj æe lokaj esperantokur-

soj kaj æe kelkaj lernejoj aý institutoj, kie la fun-kciado de la internacia lingvo povas esti prezent-ita ankaý al aliaj ol esperantistoj. Vi lokaj kon-taktuloj certe informos vin pri la aranøoj kaj pliajinformoj aperos ankaý en la retlisto EAF-agad-as. Bonvenon Mikaelo!

Tiina Oittinen, sekretario de EAF

27

Suomen Esperantoliiton jäsenjärjestötMuutokset ja lisäykset osoitteistoon: Ilkka Santtila, Mannerheimintie 40 D 86, 00100 Helsinki, s-postiilkka.santtila@esperanto.fi mieluummin kirjallisena.Suomen Esperantoliiton paikallis- ja jäsenjärjestöt:w Helsingin Esperantoseura / Esperanto-klubo deHelsinki, Siltasaarenkatu 15 C 65, 00530 Helsinki.: Sakari Kauppinen, sakari@skau.pp.fiw Iisalmen Esperantoklubi / Esperantoklubo de Iisalmi,(Onni Kauppinen) Uudispihantie 298, 74100 Iisalmiw Jyväskylän Esperantokerho / Esperantoklubo deJyväskylä (Seija ja Kari Kettunen), Keihäsmiehen-

katu 3, 40630 Jyväskylä. ( (014) 254 609: kari.kettunen@pp1.inet.fiw Lahden Esperantokerho / Esperantoklubo de Lahti,(Martti Pennanen) Kalliomaankatu 10, 15150 Lahti.: martti.pennanen@pp.phnet.fiw Oulun Esperantoseura / Esperantosocieto de Oulu,(Allan Mehtonen) Valtatie 6-8 B 15, 90500 Ouluw Salon Esperantoseura / Esperantoklubo de Salo(Matti Wallius) Eräpolku 1, 25130 Muurla: matti.wallius@pp.inet.fiw Esperantoseura Antaýen ry. / EsperantosocietoAntaýen, Satakunnankatu 30 C 6, 33210 Tampere.(Lauri Liukkonen, Varstatie 37, 37500 Lempäälä,: lauri.liukkonen@jippii.fi)w Turun Esperanto-yhdistys ry. / Esperanto-societo enTurku, (Tiina Oittinen) Puutarhakatu 26 A 11, 20100Turku. : tiina.oittinen@pp.inet.fiw Suomen opettajien esperantoliitto / Esperanto-Ligode Finnlandaj Instruistoj, (Carola Antskog) Drags-

fjärdsvägen 690, 25700 Kimito. : cantskog@kolumbus.fi. Tilinro: 800015-129185w Suomen nuorten Esperantoliitto / FinnlandaEsperantista Junulara Organizo (FEJO)Siltasaarenkatu 15 C 65, 00530 Helsinki.: fejo@esperanto.fi. Tilinro: 101130-227446w Sokeiden esperanto-yhdistys Steleto. (Ritva Sabelli)Pietarinkatu 10 D 27, 00140 Helsinki.7 (09) 660 651

Jäsenyhdistysten jäsenet ovat automaattisesti SuomenEsperantoliiton jäseniä, yhdistykset hoitavat jäsenmak-sut liittoon. Liittoon voi myös kuulua henkilöjäsenenä, jol-loin jäsenmaksu v. 2003 on 18 e sisältäen Esperantoleh-

den. Nino Runeberg -seuran jäsenmaksu on 36 e. Lisä-tietoja jäsenyhdistyksiltä ja liiton toimihenkilöiltä.Lappeenrannassa toimii aktiivinen esperanton harrasta-jien ryhmä, jolle voi lähettää postia osoitteeseen (Irja Miet-tinen) Esperantogrupo de Lappeenranta, Yrjönkatu 6-8A 1, 53600 Lappeenranta.Useiden paikkakuntien puhelinluettelosta hakusanan “Es-peranto” kohdalta löytyy paikallisten harrastajien puhelin-numeroita. Paikkakuntien yhteyshenkilöistä saa tietoamyös Suomen Esperantoliitolta, aktiivisia harrastajia onmm. Mikkelissä, Raumalla, Hämeenlinnassa ja Taivalkos-kella.

Ilmoitushinnat w AnoncprezojUlkopuoliset mainostajat /Ekster membraro: Jäsenet / Membroj:1/1 sivu/paøo 100 e 1/1 sivu/paøo 50 e1/2 sivua/paøo 60 e 1/2 sivua/paøo 30 e1/4 sivua/paøo 40 e 1/4 sivua/paøo 20 e

Avustajien toivotaan noudattavan edellä esitetty-jä aikoja. La redakcio esperas, ke helpantoj atentula datojn supre.

Nro Red.grupo Limdato Aperaskomencas

1 1.1 15.1 1.22 1.3 15.3 1.43 1.5 15.5 1.64 1.7 15.7 1.85 1.9 15.9 1.106 1.11 15.11 1.12

ilmestyy vuonnaaperas dum la jaro 2004

28

2 ------------------

Pica-Paino Oy, Jyväskylä 2003n

Seuraava numero w Venonta numeroSeuraava numero ilmestyy helmikuun alussa. Jutut 15.1.2004 mennessä EAF:n toimistoon. Venonta nume-ro aperos en la komenco de februaro. Artikoloj øis 15.1.2004 al la oficejo de EAF. Osoite/adreso: Siltasaa-renkatu 15 C 65, 00530 Helsinki, puh/tel. (09) 715 538, s-posti/rete: <eaflehti@esperanto.fi>.

Palautusosoite: EsperantoliittoSiltasaarenkatu 15 C 65, 00530 Helsinki

Infangrupo de Metsäkylä, Taivalkoski æe la Aýtunaj Tagoj: “Dilemo de Miriapodo”.(Foto: Pentti Makkonen)