Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Final ... · Ortaöğretim Öğrencileri...

Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Final Yarışması

2

2010 YILI ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARASI ARAŞTIRMA PROJELERİ FİNAL YARIŞMASI

PROGRAMI

30 Nisan 2010 Cuma09.00 AnıtkabirZiyareti11.00 AçılışTöreni(AltınparkFuarAlanıASalonu)13.00 Ara14.00 Sergi18.00 SergiKapanış

1 Mayıs 2010 Cumartesi10.00 SergiAçılış13.00 Ara14.00 Sergi18.00 SergiKapanış

2 Mayıs 2010 Pazar10.00 SergiAçılış13.00 Ara14.00 Sergi18.00 SergiKapanış

4 Mayıs 2010 Salı14.00 ÖdülTöreni(MEBŞûraSalonu)


3

İÇİNDEKİLER

Önsöz................................................................................................................... 5Prof.Dr.NüketYETİŞ(TÜBİTAKBaşkanı)

Sunuş................................................................................................................... 7Doç.Dr.ŞemsettinTÜRKÖZ(BilimİnsanıDesteklemeDaireBaşkanV.)

BilgisayarDalıProjeleri ....................................................................................... 8

BiyolojiDalıProjeleri............................................................................................ 17

CoğrafyaDalıProjeleri.......................................................................................... 47

FizikDalıProjeleri................................................................................................. 59

KimyaDalıProjeleri............................................................................................... 84

MatematikDalıProjeleri........................................................................................ 101

SosyolojiDalıProjeleri.......................................................................................... 123

TarihDalıProjeleri................................................................................................. 146

Ödüller................................................................................................................... 158

2010YılıOrtaöğretimÖğrencileriArasıAraştırmaProjeleriFinalYarışmasındaSergilenenProjeler.................................. 159

2010YılıOrtaöğretimÖğrencileriArasıAraştırmaProjeleriYarışmasıİstatistiği..................................................................169

2009YılıDereceleri............................................................................................... 170

2009YılıOrtaöğretimÖğrencileriArasıAraştırmaProjeleriFinalYarışmasıFotoğrafları.................................................... 171


4


5

SevgiliGençler,

Buyıl41’incisinigerçekleştirdiğimizTÜBİTAKOrtaöğretimÖğrencileriArasıAraştırmaProjeleriYarışmasınınfinalindesizlerlebuluşmaktanbüyükbirmutlulukduyuyorum.

Bilginin,bilimveteknolojininbireyvetoplumhayatındahergeçengündahadabüyükbirönemkazandığıbirdünyadayaşıyoruz.TÜBİTAKolarak,ülkemizindünyanınenileribilgitoplumlarındanbirihalinegelmesihedefidoğrultusundayürüttüğümüzbilimveteknolojiseferberliğininvazgeçilmezpaydaşlarındanbiriyarınlarımızınteminatıolansizlersiniz.

Yurdumuzunherköşesindenbilimselaraştırmayameraklıgençlerimizinyarışmamızaartanbirorandailgigöstermelerindenbüyükbirmemnuniyetduymaktayız.Geçenyılkikitapçığınönsözünde,2004yılında529olanprojebaşvurusayısının2009yılında2.791’eulaşarakbeşyıldabeşmisliartışgösterdiğinibelirtmiştim.Yarışmayabuyıl,2009yılınaoranlayüzde12’likartışlatoplam3.126projebaşvurusuyapıldı.Buartanilgiülkemizinbilimveteknolojiaçısındanazzamandaçokmesafelerkatedeceğininbirgöstergesidir.

Başta hazırladıkları projelerle yarışmamıza katılan sevgili gençlerimiz olmak üzere yoğun veözveriliçalışmalarıylabuartıştaemeğigeçendanışmanöğretmenlerimize,bölgekoordinatörlerimizeveBilimİnsanıDesteklemeDairesiçalışanlarımızateşekkürediyorum.

Bilindiği üzere, 2008 yılından itibaren Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma ProjeleriYarışmalarına sosyal ve beşeri bilimleri de katmış bulunuyoruz. Önceki yıl Sosyoloji alanındaaçmışolduğumuzyarışmalarbeklediğimizinçokdahaüstündebir katılımlagerçekleşti.Buyoğunilgiüzerinegeçenyılsosyolojiyanındasosyalvebeşeribilimlerinbirbaşkatemelalanıolantarihideyarışmakapsamınaaldık.Aynışekildeöğrencilerimizçoksayıdaprojebaşvurularıylabuçağrımızadaoldukçayoğunbirilgiylekarşılıkverdiler.Buyıl,ayrıcayenibirdüzenlemeyaparak,yerbiliminidekapsayacakşekildesosyalbilimlerinbirbaşkatemelalanıolancoğrafyayıdayarışmakapsamınaalmışbulunuyoruz.

Sevgiligençaraştırmacılar,

Birbirindengüzelve ilginçprojelerinizlekatıldığınızbuyarışmadabölgelerinizdederecealarakburaya geldiniz. Sadece bu kitapçıkta yer alanları değil, yarışmamıza katılan tüm proje sahibiöğrencilerimizikutluyorum.Buvesile ileprojeçalışmalarınızdasizlereyardımcıolan,yolgösterendanışmanöğretmenlerinize,okulyöneticilerinize,annevebabalarınızabirkezdahateşekkürederim.

Bilim ve teknoloji alanındaki faaliyetlerinizde TÜBİTAK’ın daima yanınızda olacağını aslaunutmayınız.

Sizlerikutlar,bilimselmerakınızınvebaşarılarınızındevamınıdilerim.

Girdiğinizbuaydınlıkyoldayolunuzaçıkolsun.

Prof. Dr. Nüket YETİŞTÜBİTAKBaşkanı


6

Buyıl,

“Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Yarışması Final Sergisi “ Ankara Altınpark Fuar Alanı A Salonu’nda 30 Nisan - 2 Mayıs 2010 tarihleriarasındadüzenleniyor.

Türkiyegenelinde3126projebaşvurusuarasından,12BölgeMerkezindeyapılandeğerlendirmelerin sonucunda belirlenen 150 proje Finalist olarak sergiyekatılacaklardır.

Sergi,30Nisan2010günüsaat11.00’dayapılacakaçılıştöreniylebaşlayacakve2Mayıs2010günüsaat18.00’dakapanacaktır.

4Mayıs2010günüsaat14.00’daMEBŞûraSalonu’ndayapılacakÖdülTöreniileprogramsonbulacaktır.

Sergimizigezenziyaretçilerin,Ülkemizingeleceğiolangençlerimizinyaptıklarıylageleceğeilişkinumutvegüvenlerinipekiştireceklerineinanıyoruz.


7

SevgiliGençler,

BirOrtaöğrenimÖğrencileriArasıAraştırmaProjeleri FinalYarışmasındadaha sizlerle birlikteolmaktanbüyükbirheyecanvemutlulukduyuyoruz.

Bu yıl 12 ayrı bölgede yapılan toplam 3.126 adet proje başvurusundan 885’i ilk aşamadadeğerlendirilerekbölgelerdesergilenmeyeuygunbulundu.Buprojelerden150’sifinalyarışmasınakatılmayahakkazandı.Elinizdekikitapçıktabuprojelerinözettanıtımlarıyeralıyor.

Buvesileyleyarışmamızakatılantümöğrencilerimize,onlaradanışmanlıkyapanöğretmenlerimize,baştabölgekoordinatörleriolmaküzeredeğerlendirmejürisindegörevalanhocalarımızaveemeğigeçenherkeseteşekkürlerimiiletmeyibirborçbilirim.

Bilimve teknolojininbireyve toplumhayatındagidereknekadarbüyükbirönemkazandığını,günlükhayatımızınvazgeçilmezbirunsuruolduğunuhepimizbiliyoruz.Bilimveteknolojisayesindehayatımızıkolaylaştırıyor,bireyvetoplumunrefahınıyükseltiyoruz.Bilimveteknolojininbugücününveözelliğininfarkındaolanülkelerbiliminsanlarınavebilimselaraştırmalarabüyükönemveriyorlar.Bualandaküreselölçektekıyasıyabiryarışsürmektedir.Buyarış,bilimveteknolojiyiüretmeyarışıdır.

Bilgiçağınıyakalamak,dünyanınöndegelenbilgitoplumlarındanbiriolmak,bilimveteknolojininürünlerinin sadece bir tüketicisi olmaktan değil, aynı zamanda üreticisi olmaktan geçmektedir.Dünyanınenzengin toplumlarınınaynızamandaen fazlabilimselbilgive teknolojiüretenülkelerolmasıbunedenlebirtesadüfdeğildir.

Bilimsel bilginin ve teknolojinin üreticisi olmak ise bilimsel araştırma yapmaktan yani, biliminnesnesideğilöznesiolmaktangeçmektedir.Bilimselaraştırmanınöznesiolmakdemek,herbirimiziniçinde barındırdığı ve kendimize özgü olan yaratıcılığımızı harekete geçirmemiz demektir. Bununönceliklişartımeraketmekvesorgulamaktır.Etrafımızdaolannesneleri,olgularıveolaylarımeraklıbirzihinledikkatlicegözlemlediğimizdebilimselaraştırmanıneşiğineadımımızıatmışoluruz.Bundansonrasıgözlemlediğimizolguyadaolayınnasılolduğunumevcutbilgilerikullanaraköğrenmekdahasonramerakettiğimizancakcevabıolmayanyenisorularsormakvebilimselyöntemlerikullanarakbusorularacevaparamaktır.

TÜBİTAKtarafındandüzenlenmekteolanbuprojeyarışmalarınınamacısizdeğerligençlerimizibilimsel araştırmaya yönelterek, kendi yaratıcılığınızı harekete geçirmenizi sağlamak ve böylecebilimselfaaliyetinüreticisi,öznesiolmanızıteşviketmektir.

Sizler tasarlayıpgerçekleştirdiğinizprojelerinizlebusürecinbirörneğinibizzatyaşadınız.Artıkbilimin,bilimselaraştırmanınneolduğu,nasılbirfaaliyetolduğukonusundadolaylıyadateorikdeğildoğrudan vepratik bir bilgiye sahipsiniz.Proje çalışmalarınız sürecindebilimin, bilim ve teknolojiüretimininaslındahiçdezorvesıkıcıolmadığını,eğlenceli,zamanzamanyorucuamaherzamanzevklibirfaaliyetolduğunuyaşayarakgördünüz.

Sevgiligençler,Eğitimhayatınızınbundansonrakidönemlerindedeaynımerakveilgiylebilimselaraştırmayolunda

yürümeyedevamettiğiniztakdirdedünyanınöndegelenbiliminsanlarındanbiriolabileceğinizdenhiçkuşkunuzolmasın.

Bu final yarışmasının sonucunda kazananlar sadece dereceye girenler değil proje yapmasınıöğrenen, sürecin bir parçası olarak bu deneyimi yaşayan başka bir deyişle bilimsel araştırmanınöznesiolmayıbaşarabilenherkestir.

Hepinizimutlulukvebaşarıdileklerimlecandantebrikediyorvesevgiylekucaklıyorum.

Doç. Dr. Şemsettin TÜRKÖZTÜBİTAKBilimİnsanıDesteklemeDaireBaşkanV.

BİLGİSAYAR BİLGİSAYAR


8


Dünyada birçok kişi daha önce bulunmadıkları mekânlarda ihtiyaçlarından dolayıbulunmak zorunda kalmaktadır. Bu mekânlarda yeterli yön işaretleri olmadığında,çevrelerindeki insanlardanyardımistemektedirler.Genelliklealdıklarıbilgileryanlışolup,bireylerinzamankaybetmesinenedenolmakta,bundandolayıişlerinihalledememekteveaynızamandamekândakidiğerinsanlarındaişleriniengellemektedirler.

Buprojeninamacı,bireylerinyabancıolduğubirmekândagitmekistediklerimekânlaraveyagörüşmekistediklerikişilereenkısayoldannasılulaşabilecekleriningösterilmesidir.Bununiçinhazırbirkrokiüzerindenkullanıcılarıntakipedebileceğiyollarınvegidilebileceknoktalarınbelirlenmesihedeflenmiştir.

Birnoktadandiğerineenkısayoluntakipedilerekgidilmesiiçinsezgiselbiralgoritmaolan A* kullanılmıştır. Kullanıcılar tarafından belirlenen noktaların koordinatları ve bunoktalarda bulunan insanların kişisel bilgileri, program aracılığıyla bir veritabanınaaktarılarak,bireylergitmekistedikleriyeribelirlediklerinde,bireylerinbulunduğunoktadanbunoktalarınkoordinatlarınaolanenkısayolgösterilmiştir.

Mekânda çalışan insanların ad, soyad ve diğer kişisel bilgilerinin kaydedilmesiyle,kullanıcılara arama yapma imkânı da sağlanmıştır. Bu sayede bu programı kullananbireylergörüşmekistedikleriinsanlarınkişiselbilgileriniveyagitmekistedikleriyerinadınıaratarak, bireylerin bulundukları yerden, gitmek istedikleri yere en kısa sürede nasılgidebilecekleri gösterilmiştir. Bu proje sayesinde insanlar bilmedikleri yerlerde, gitmekistedikleri noktalara çok kısa bir sürede ulaşacak, bu sayede herhangi bir karmaşa vezaman kaybı yaşamayacaklardır.Ayrıca projemizin uygulamaalanları çok geniş olduğuiçindeprojemizbüyükönemtaşımaktadır.

ANKARA TED KOLEJİ VAKFI ÖZEL LİSESİ

DanışmanÖğretmenMEHMETSALİHKAYA

UTKUNORMAN DORUKBALKAN

E-DANIŞMA

BİLGİSAYAR BİLGİSAYARBİLGİSAYAR BİLGİSAYAR


9

ANKA - YENİ bİR ŞİFRELEME METODu

Şifreleme artık neredeyse herkesin ihtiyacı haline gelmiştir fakat çoğu şifrelemealgoritması yeterince güçlü değildir. Çünkü günümüz şartları için geliştirilmemişlerdir.Ayrıca çoğu şifreleme programı karmaşık bir arayüze sahiptir.Özetle iki ana problemeçözümgetirmeyiamaçladım.Buproblemler:

Çoğuşifrelemealgoritmasıyeterincegüçlüveesnek(değiştirilebilir)değildir.Günümüzdekullanılanşifrelemeprogramlarıçokkarmaşıkbirarayüzesahiptir.

Projemdeöncekialgoritmaları inceleyipprofilleriniçıkardım.Herbirininzayıflıklarıveçözümmetotlarınıbulduktansonradahahafifveiyibiralgoritmatasarladım.BualgoritmadaAsker-AliAbiyev’inDengeliKareAlgoritması’nıkullandım.Algoritmayıkullanaraküçadetkarekullananvedahagüvenlibiralgoritmahazırlayıpilkproblemiçinbirçözümhazırladım.DahasonraQt4 ilebirarayüz tasarlayıpprogramıkolaylıklakullanılabilecekhalegetiripikinciproblemiçözdüm.

Sonuçolarakprojemkolayvehızlıbirarayüzilesağlambiralgoritmaylabirleştirilmesiyleproblemleriçözüpamacınaulaşmıştır.

MEHMETEMRE

GAZİANTEP ÖZEL SuNGuROĞLu FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenYAVUZGÜMÜŞTEPE



10


Görüntü sıkıştırma konusunda teknolojik gelişmeler devam etmesine rağmensıkıştırılmamış bir görüntünün saklanması veya transferi zorluk derecesini yitirmemiştir.Görüntüsıkıştırma,görselbiröğeyielektronikbirortamdadepolamak içinkullanılanvesayısallaştırılmışbilgisayısınıazaltanbirtekniktir.

Görüntününkodlanmasıvesıkıştırılmasıkonusundaçalışmalarhalendevametmektedir.Yapılançalışmalarhepdahafazlasıkıştırmaoranıvedahaiyigörüntükalitesiniyakalamakiçindir.

Buçalışmada,nöralağtekniğiningenelyapısıvegelecektekiyeriüzerindedurulmuş,nöralağtekniğiilegörüntününsıkıştırılmasıgerçekleştirilmiştir.Ayrıcamevcutsistemlerdeençokkullanılansıkıştırmateknikleri incelenerekkarşılıklıüstünözellikleriortayakonul-mayaçalışılmıştır.

ORÇUNGÜMÜŞ AHMETBAĞLAN

YAPAY SİNİR AĞLARI İLE GÖRÜNTÜ SIKIŞTIRMA

İSTANbuL GALATASARAY LİSESİ

DanışmanÖğretmenN.ŞÜKRANGERÇEKER



11

bİR KAN bİR CAN

Projemizde, gerek duyulduğunda ihtiyaç olan kana en hızlı ve güvenilir şekildeulaşılmasınıhedefaldık.Modelleyerekuygulamasınıoluşturduk.

Programakışınışuşekildeözetleyebiliriz;ilköncegönüllükişilerinternetüzerindenhertürlüdetayınyeraldığıbilgiformunudoldurarakelimizeulaşmasınısağlar.Bubilgilerkaydaalınırvekanaihtiyaçolduğundaihtiyacauygunnitelikleresahipolankişileree-mail,SMSveseslimesajyoluylaulaşılıpkanvermesisağlanır.

Uygulamaya geçtiğimizde ise; ilk olarakSMSgönderimi ve bilgi formu edinmek için

destekaldık.Programınyazılımınabaşlamadanönceprototipvealgoritmasınıoluşturduk.UygulamadilleriolarakC#.NETveASP.NET’itercihettik.VeritabanımimarisiolarakSQLServer2008’ikullandık.GerekduyulankanaulaşılmasıiçinseçtiğimizyollardanbiriolanSMSgönderiminiHTTPPostaracılığıylasağladık.

YaptığımızprojesonundainternetüzerindenE-mail,SMSveseslimesajyoluylahızlıbirşekildekanihtiyacınınkarşılanmasısağlayacağız.Böylecekankaybınedeniylehayatınıyitirenkişisayısınıenazaindirmişolacağız.

EMREÇINARBEYZATUĞBAEKŞİ

İSTANbuL MALTEPE H.-H.YELKİKANAT ANADOLu

TEKNİK LİSESİ

DanışmanÖğretmenADEMÖZ



12


Buprojekonsololarakbelirlenenşeklinanlıkgörüntülerialınarakbiroyununoynana-bilmesinisağlamaktadır.Böylelikleklavye,mouse, joystickgibikonsollardanfarklıolarakkullanıcıya daha özgür hareket imkanı sağlayan yeni bir kumanda konsolu mümkünkılınacaktır. Örneğin bir joystickte hareket kabiliyetini sınırlayan, standart olarak 8 yönvardır.Hazırladığımız proje ile çok dahaesnek ve 3 boyutlu yönlerle işlem yapabilmekmümkündür.

Amacımızkonsolunhareketlerindenaçılar,kenarlar,eğimveivmedeğerlerinibularakoyunu kontrol etmektir. Öncelikle kameradan elde edilen görüntüden dikdörtgen şekiltespitedilir. İçaçıları vekenarlarıhesaplanır.Bunlaragöreeğimve ivmehesaplanarakoyun içerisindeki topun hareketi sağlanmaktadır. Projemizdeki hareketli görüntüdendikdörtgenşeklindaimiolaraktespitedilebilmesiiçin,DiyagonalTaramaYöntemiileOptikAkış Algoritmasını birleştirerek daha kesin sonuç veren bir yöntem geliştirdik. Açılarıhesaplayabilmekiçin“DotProduct”yönteminiprojemizeuyarladık.Eğiminbulunmasıiçinbulunanaçılarıve “PisagorTeoremini”birlikte formüleettik.Bulduğumuzverilerifizikteki“Tork Yöntemi” ile birleştirerek oyunumuzdaki topun daha gerçekçi ve düzgün hareketetmesinisağladık.

Projemize kullanıcının da rahatlıkla oyun platformu hazırlayabileceği bir arayüzekleyerekprogramıdahakullanışlıhalegetirdik.

Projemizfarklıbiroyunkonsolusunmasıileönplanaçıkmaktadır.Konsolunçalışmasıçokbaşarılıdır.Özelliklesimülasyonuygulamalarındarahatlıklakullanılabileceğinidüşünmekteyiz.

EBUBEKİRKARABUĞA

BİLGEHANERGAN

3D CAM CONSOLE

İZMİR ÖZEL YAMANLAR KOLEJİ

DanışmanÖğretmenMUSADEMİRELLİ



13

OPTİCAM

Çoktan seçmeli sınavlarda kullanılan optik formların okunması, sadece optik formokumaya yarayan cihazlarla yapılmaktadır.Ancak bu cihazlarmaliyetli olduğundan herkurum tarafından alınamamaktadır. Biz de optik formları okumanın maliyetini önemlimiktardadüşürecekolanbuprojeyiyapmayakararverdik.Projemizdewebkameraylaoptikformlarıokumayıimkanlıhalegetirdik.

Projemizdeoptikformuntanıtılmasıveanalizedilmesiiçinçeşitliyöntemlerkullandık.Buişlemiçinöncelikleoptikformunköşenoktalarınıtespitettik.Sonrawebkameranıngörüşaçısındankaynaklanan,formunfarklıgörünmesisorununuaşmakiçinbulduğumuzköşenoktalarınınkoordinatlarıylaformunikiboyutludüzlemedönüşümünüyaptık.Buaşamadansonra tanıtılmaya hazır olan formun her bir bölümünün tanıtılma işlemi yapılmaktadır.Tanıtılmaişlemindebütünbölümlerinseçeneklerininkoordinatlarıbirveriyapısıiçerisindetutulur.Sorubölümlerinindoğrucevaplarınıngirişiyapılır.

Tanıtmaişlemininsonrasındaokunacakolanformlarındagörüntüsüsırasıylaalınarakörnek forma uygulanan işlemler yapılır. Analiz edilmeye uygun hale gelen optik form,üzerindeki seçeneklerin işaretlenip işaretlenmediği kontrol edilir. Analizi tamamlananformunsonucubirtabloşeklindegörüntülenir.Butablodeğişikformatlardakaydedilebilir.Netsayılarınagöresıralamadayapılabilir.

Sonuç olarak projemiz hiçbir şekilde optik form okuma cihazına veya herhangi birtarayıcıyagerek kalmadan işlevini başarıylagerçekleştirmiştir.Bu işlevi sadecebirwebkameraylasağlamıştır.

SÜLEYMANYUNUSDÜLGER

MUSATOKGÖZ

İZMİR ÖZEL YAMANLAR KOLEJİ

DanışmanÖğretmenMUSADEMİRELLİ



14


Projeninamacı,labirentlerdekiçıkışyolunubulanalgoritmalararasındaverimlilikanaliziyaparak hangi durumlarda hangi algoritmayı kullanacağımızı belirlemek ve algoritmalararasındadahadoğrubirseçimyapmaktır.

Bu araştırma ve analizi yaparken kullandığım yöntem, öncelikle bir rastgele labirentoluşturmaalgoritmasıkullanarakbirlabirentoluşturmakdahasonradaçeşitliçizgearamaalgoritmalarıkullanarakçözümleribulupbuçözümlerdekihafızakullanımı,çözümzamanıgibiyönlerdenkarşılaştırmaktır.

Sonuç olarak körlemesine arama algoritmalarından Dalga Arama (Breadth FirstSearch),DerinlemesineArama(DepthFirstSearch)yaklaşıkaynızamankarmaşıklığına(time complexity) sahipken, hafıza kullanımı bakımından DalgaArama, stack kullanımıbakımındanDerinlemesineAramadahaverimsizdir.Sezgiselaramayöntemleriiseenkötüdurumlardasonuçlar,yinekörlemesinearamaalgoritmalarınayakınsamaktadır.

AHMETSAİDAK YASİNYARAŞIR

LAbİRENTLERDE ARAMA ALGORİTMALARININ KARŞILAŞTIRMA VE ANALİZLERİ

SAMSuN ÖZEL FEZA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenİBRAHİMSİNANKESKİNKILIÇ



15

bLIND (GÖRME ENGELLİLER İÇİN İŞLETİM SİSTEMİ)

Buprojeileamaçlanangörmeengellibilgisayarkullanıcılarınınyaşadığıkullanımsorun-larını ortadan kaldırmaktır, bu amaçlaAltıNoktaKörlerDerneğiVan şubesine gidilerekgörmeengelibulunaninsanlarınbilgisayarkullanırkenyaşadıklarızorluklartespitedilmiştir,saptananbirdiğergerçekisegörmeengellibulunankullanıcıların,tamanlamıylagörmeyetilerini kaybetmedikleri görülmüştür, sadece görme oranlarının düşük olduğu, görmekayıplarınınolduğutespitedilmişolup,programbutemelüzerinekurulmayaçalışılmıştır.

Belirlenen temel yol, ses yardımı ile bilgisayarın kontrolü olmuştur. Bunun üzerinegünlükkullanımiçingereklimodüllerhazırlanıp,sesilekontrolleriyapıldıktansonra,görmeengellikullanıcılarınyazıyazmaihtiyacıüzerindeyoğunlaşıldı,bununiçinaltınoktakörlerderneğinden klavye istenildi ama temin edilemedi, farklı bir çözümgeliştirilerek basılanharflerinseslendirilmesisağlandıcümlesonundayadaENTERtuşundansonradayazılansatırıntamamıseslendirildiböyleliklegörmeengelibulunankullanıcınınyazdığınıdinlemeözelliğieklenmişoldu.

Mousekontrolününbircisimaracılığıilekamerakullanarakyapılmasısağlandı,böyleliklegörmeengellikullanıcılarınMouseyerinebaşlarınıyadaherhangibircismikullanmalarısağlandı.

MUHAMMEDMÜCAHİTYAŞAR

VAN MÜNCİ İNCİ bİLİŞİM ANADOLu TEKNİK LİSESİ

DanışmanÖğretmenMUSTAFACOŞKUNSOYLUOĞLU



16

BİYOLOJİBİYOLOJİ

Günümüzdegüvenliğinsondereceönemliolduğubilinmektedir.Bizdeyaptığımızbuproje ile bilgisayar ortamında veri güvenliğini sağlamayı amaçlamaktayız. Veriler kendiözel algoritmasıyla şifrelenerek program tarafından oluşturulan bir uygulama içerisindesaklanır.Oluşturulanyeniuygulamanıniçerisindeşifrelibirveriolduğuanlaşılamamaktadır.Ayrıca istenildiğinde sunduğumuz ayar seçenekleriyle verilerinizin güvenliğini daha daartırabilirsiniz.Veriler,böyleliklesonderecegüvenlibirortamdadır.

SIDDIKSAİDAYDOĞAN

OSMANDOĞAN

SSO GÜVENLİK YAZILIMI

YOZGAT ŞEHİTLER FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenMEHMETERGİN

BİLGİSAYAR BİLGİSAYARBİYOLOJİBİYOLOJİ


17

MELIA AZEDARACH L.(TESPİH AĞACI) MEYVESİNDEN ORGANİK PESTİSİT OLARAK bİLİNEN AZADİRACHTİN

EKSTRAKSYONu VE uYGuLAMASITarımdakullanılansentetikpestisitler;habitatlarıntahripedilmesi,ortamayabancıtürlerin

sokulması vebesinzincirininbozulmasınanedenolarakbiyoçeşitliliği azaltmaktadır.Enönemlisibesinzinciriyleinsanakadarulaşaraktoksikmaddelerinbirikmesinebağlısağlıkproblemlerinideberaberindegetirmektedir.Ayrıcaülkeleryurtdışındanithalettiklerimeyvevesebzelerdepestisit kalıntılarını titizbir şekilde incelemektevesınırdeğerlerüstündepestisit kalıntısı belirlediğinde gelen ürünü kabul etmediği gibi sonrasında ithallerinidurdurabilmektedir. Sentetik pestisitler, çevreye verdiği zararlar, ürün kalitesi ve kabuledilebilirliğiaçılarındançiftçileri;toksikvekanserojenetkilerinedeniyletüketicilerirahatsızetmektedir.Budurumdanduyduğumuzrahatsızlıklatarımdakullanılabilirzararsızpestisitleribulmaarayışınagirdik.BusorunlaranedenolmayandoğalpestisitlerdenAzadirachtin;ucuzvekolayeldeedilebilenbirorganikpestisittir.Yaptığımızkontrollüdeneylerleazadirachtinetkenmaddesininekstraksyonunuveeldeedilenekstraktınuygulanmasınıinceledik.

Azadirachtin tespihağacından (MeliaazedarachL.) eldeedilmekteolupbölgemizdebol miktarda tespih ağacı bulunmaktadır. Çukurova Üniversitesi kampüsünde bulunantespihağacımeyvelerinikullanarakyaptığımızaraştırmaikiaşamadagerçekleştirildi.İlki;azadirachtinmaddesininsu,etilalkol,metilalkol,asetonvesüperkritikkarbondioksit(ScCO2)çözücüleri kullanılarakekstraksiyonunungerçekleştirilmesi.Buuygulamadakiamacımız;endüstriyel alanda azadirachtin maddesini nasıl en verimli şekilde elde edilebileceğinibelirlemektir.İkincisiiseevdekullanımiçinpratikpestisiteldesinisağlamaktır.Buamaçlasukullanılarakörnekoluşturulduveböceklenmişbiberbitkisineuygulandı.

Yaptığımız incelemelerin sonucunda; endüstriyel alanda en uygun ekstraksiyonunmetil alkol ve süperkritik karbondioksitten sağlandığına, sudan elde edilen verimin isediğerçözücüleregöredüşükolmasınarağmenevdekullanımiçintercihedilebilirolduğunaulaştık.

ESRAAYDIN HAKANBAŞKURT

ADANA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenERHANAĞCABAYNALANTAŞÇI



18


BuçalışmadaMustafaKemalÜniversitesiTayfurSökmenYerleşkesindebulunangündüzkelebekleri (Lepidoptera) faunası türlerinin ikiayboyunca tespitedilmesiamaçlanmıştır.Örnek toplama işlemi 4 Temmuz-30Ağustos 2009 tarihleri arasında yerleşke alanındaatrap yardımıyla gündüz yapılmıştır. Belirtilen tarihler arasında sadece cumartesi-pazargünleriörnektoplamaçalışmasıyapılmıştır.Doğalbitkiörtüsünesahipyerleşkealanındagündüzkelebekleriyakalanmıştır.BuçalışmasonundaLepidopteratakımınaait4familyabufamilyalaraait16türteşhisedilmiştir.

MESUTBUĞRAHATİPOĞLU

MuSTAFA KEMAL ÜNİVERSİTESİ TAYFuR SÖKMEN YERLEŞKESİ GÜNDÜZ KELEbEKLERİ (LEPIDOPTERA)’ NE bİR bAKIŞ

ADANA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenNALANTAŞÇI

BİYOLOJİBİYOLOJİ BİYOLOJİBİYOLOJİ


19

NİKOTİNİN FETAL HÜCRELERDE KROMOZOMLAR ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Henüztamanlamıylakontroledilememişbirsağlıksorunuolansigaraiçmealışkanlığıhem sigara içen kişiyi hem de onun içtiği sigaranın dumanına maruz kalan kişilerinsağlığınıtehditetmekteveönemlibirhalksağlığıproblemiolmayadevametmektedir.Buprojede;doğumöncesi (prenatal) dönemdesigarayamaruzkalanbebeklerdesigaranınkromozomlarüzerindekietkisininaraştırılmasıamaçlandı.

ÇukurovaÜniversitesi,TıpFakültesi,TıbbiBiyolojiAnabilimDalınaamniyosentezrutinkromozomanalizi içingönderilenörnekler ileçalışıldı.Amniyotiksıvıyaflaskyöntemi ilenikotinuygulanmışveuygulanmamışdokukültürlerioluşturuldu.Yeterlimiktardahücreninürediği düşünülen flaskların tespitinden sonra metafaz alanları elde edildi. Preparatlaryaşlandırıldıktansonra, yapısal vesayısal kromozomanomalilerini saptamak içinGTG-bantlamayöntemiileboyandı.

Nikotinin uygulandığı hücreler ve uygulanmadığı kontrol grubu hücrelerinde metafazplaklarıincelenerekkromozombozukluklarıbelirlendi.Kontrolgrubundakihücrelerinnormalkaryotipe sahip olduğu gözlendi (46,XX/46,XY). Nikotin uygulanmış grupta; hücrelerin%83,6’sınınnormal kromozomkuruluşu (46,XX/46,XY) ve%16,4’ünündeğişik sayısal veyapısal kromozom düzensizlikleri taşıdığı bulundu. Bunların, %13,2’si sayısal ve %3,2’siyapısalkromozomdüzensizliğiolduğugözlendi.Bubulgularnikotinin,mitotikiğipliklerindeya da sentromer proteinlerinde hasar oluşturarak kromozomların birbirinden doğruayrılmalarınıengelleyerekanöploidivepoliploidilerenedenolduğunuortayakoymaktadır.

Sonuçolarak;gebeliktesigarakullanımınınfetalhücrelerdekromozomlarınayrılmasını

olumsuzetkileyerekgenotoksiketkigösterdiğiortayaçıkmaktadır.

NUREFŞANSADIKOĞLU

BEYZAÖZCAN

ADANA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenNALANTAŞÇI



20


Projemizde,tarımdakullanılanveküreselısınmanedeniylegündengüneazalantatlısukaynaklarınınyerinedenizsuyununtarımdakikullanılabilirliğiniaraştırdık.

Tuzluluğa dayanıklı olan ıspanak ve pazı bitkileri ile tuzluluğa duyarlı olanmarul vesoğan bitkileri ÇukurovaÜniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü serasındayetiştirildi.Herbitkiiçinkontrolgrubu,%25denizsuyuve%50denizsuyuolmaküzere3farklıgrupbelirlendi.Bitkilerçimlenenekadarnormalsu,belirlibirbüyüklüğeulaşanakadardabesinçözeltisiilesulandı.Dahasonradenizsuyuuygulamasınabaşlandı.Duyarlıtürlerdeformeoluncayakadar;dayanıklıtürlerisebelirliolgunluğaulaşanakadarbelirlioranlardaseyreltilmişolandenizsuyuilesulandı.Hasatişlemigerçekleştirilerekbitkilerlaboratuaragetirildi.Tazeyeşilaksamiletazekökağırlığı,yapraksayısıveboyölçümüyapıldı.Etüvdekurutulanbitkilerinkuruyeşilaksamvekurukökağırlıklarıölçüldü.Bitkileranalizler içinöğütülerektozhalinegetirildi.DenizsuyununbitkilerdekietkisinigözlemleyebilmekamacıylakloranalizivetuzluluğadayanıklıolanıspanakbitkisindeVitaminCanaliziyapıldı.

Yapılananalizlersonucunda,tuzluluğadayanıklıolanıspanakvepazıbitkilerinde%25denizsuyuuygulamasınınbubitkilerinverimliliğiniveıspanakyapraklarındakiVitaminCoranınıarttırdığıbelirlenmiştir.

Denizsuyunutarımalanındakullanarak,dahasağlıklıbesinlereldeetmeklebirliktetatlısukaynaklarımızıntarımdakikullanımınıazaltmışoluruz.

EZGİSILADOĞAN HAZALÖNEN

FARKLI KONSANTRASYONLARDA SEYRELTİLMİŞ DENİZ SuYu KuLLANILARAK YETİŞTİRİLEN SPINACEA OLERACEA (ISPANAK),

LACTuCA SATIVA LONGIFOLIA (MARuL), bETA VuLGARIS VARCICLA (PAZI) VE ALLIuM CEPA (SOĞAN)

ADANA SEYHAN Ç.E.A.Ş. ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenTÜLAYGÜL



21

ALMAN PAPATYALARINDAKİ (MATRICARIA RECuTITA) ANTOSİYANİDİN PİGMENTİNİN SİTRİK ASİT EKSTRAKSİYONu İLE FARKLI RENKLERİNİN ELDESİ VE bu ELDELERİN GIDA bOYASI

YAPIMINDA KuLLANILMASISentetik boyaların insan sağlığında kanserojen ve toksikolojik etkilerinin yanı sıra

özellikle çocuklarda hiperaktivite, dikkat eksikliği, motivasyon bozukluğu gibi nörojenikbozukluklarla ilişkili olduğu saptanmıştır. Bu nedenle avrupa birliği tarafından süreklideğerlendirilmektedir.

Buprojeyleışıkveoksidasyonamaruzkalabilecekhiçbirayırmatekniğiuygulanmadankullanımahazırtamamıyladoğalgıdaboyalarıyapımıamaçlanmıştır.

Kristal yapılı organik bileşik limon tuzu (sitrik asit) ve su (H20) kullanılarak almanpapatyalarınınrenklitaçyapraklarındanekstraksiyonlaantosiyanidinpigmentinin;

Petunidin (koyu kırmızı) Peonidin (kırmızı-kahverengi) Sianidin (kırmızı) Malvidin(pembe)Pelargonidin(turuncu)renklerininyanısıraayrıcasarırenkeldeedilmiştir.

İnsan sağlığını tehdit eden sentetik gıda boyaların yerine çiçeklerin renkli taçyapraklarındaneldeedilerekhazırlananrenkvericisıvılaralternatifolarakkullanılmalıdır.

Tüm dünyada şu anda yaşanan en büyük problem “doğal gıda maddelerinin” eldeedilmesiolduğunagöre;Antosiyanidinpigmentinindünyagıdaendüstrisinderenklendiriciolarakkullanılması,kanser,kalp,damar,gözhastalıklarıveimmün(bağışıklık)sistemininzayıflamasıgibirahatsızlıklardaolduğugibiçocuklardakidavranışbozukluklarıgibibirçokhastalığıönleyecektir.

GÖKÇEÖZÜTOK

ANKARA ÇANKAYA MİLLİ PİYANGO ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenFÜSÜNÖCAL



22


Hergünortalama23.000keznefesalıyoruz.Ancaksoluduğumuzhavanıntemizolupolmadığını önemsemiyoruz. Yapılan araştırmalar çevre ve insan sağlığı için potansiyeltehliketaşıyanfarklınitelikteki2000’ninüzerindezararlımaddeninortamhavasıiçerisindebulunabileceğinigöstermektedir.

Sigaradumanı,çiçektozları,virüsler,bakteriler,mantarlar,akarlar,hayvandöküntüleri,tıbbiatıklar,kokumolekülleri,egzozvebacagazları,ağırmetaller,asidikvebazikaerosoller,havayı, toprağı, suyu doğrudan veya dolaylı olarak tüm çevreyi kirleterek hastalıklarınoluşumundaönemliroloynamakta,yaşamkalitesinidüşürmektedir.

Örneğin baca ve egzoz gazlarının atmosfere karışması canlılarda solunum yoluve cilt hastalıklarına, asit yağmurlarına, sera etkisi yaratarak küresel ısınmaya ve iklimdeğişikliklerine, zararlılarla mücadele için kullanılan pestisit, herbisitler, fungusit vebakteriositlerbiyolojikbirikimyoluylatümcanlılarınzehirlenmesinenedenolmaktadır.

Ayrıca kullanılan ilaçlara karşı organizmalarda direnç gelişmekte, antibiyotiklere vedezenfektanlaradirençlihergünyenibirenfeksiyonetkenivebunabağlısalgınhastalıktehlikesi ortaya çıkmaktadır. Örneğin bulaş zincirini kırmak amacıyla kamu kurum vekuruluşlarıtarafındanalınantümönlemlererağmensondönemdemeydanagelenbakteriyel(MRSA)veviral(H1N1-H1N5)salgınlarsebebiylebirçokkişihayatınıkaybetmiştir.

Son yıllarda hastalıkların tedavisinden önce, ortaya çıkış sebeplerini yok etmek,yayılmasınıengellemekamacıylakorunmayollarınaönemverilmiş,birçokyöntem,teknikveprotokolgeliştirilmiştir.Özellikleiçmesularının,gıdaların,kullanılanaraçvegereçlerinhastalıketkenlerindenarındırılmasıçabalarınaağırlıkverilmiştir.Ancakentehlikelibulaşyollarındanbiriolanhavayakarşıyeterinceönlemalınmamıştır.

Bu çalışmada özellikle hava yoluyla bulaşan hastalıklardan korunmayı sağlamakamacıylaevveişyerlerindekiortamhavasınınarındırılmasınısağlayacak,doğanınkendinitemizlememekanizmalarınınmodelalındığıyenibiryöntemüzerindedurulmuştur.

MÜGEKESKİNKILIÇ

K.CERENÖZGÖNÜL

EKOLOJİK HAVA ARITMA SİSTEMİ

ANKARA ÖZEL GÜRÇAĞ ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenMURATSARIZ



23

Yüzey dezenfeksiyonunda kullanılan asit ve alkol bazlı kimyasal ajanların büyük birçoğunluğuzararlıkimyasalmaddeleriçermektevebumaddelerzamanlavücuttabirikerektoksiketkiyaratmaktadır.Aynızamanda,çevrekirliliğivemaliyetaçısındandazararvericidir.

2009 yılında tüm dünyayı etkileyen domuz gribi salgını hayatı olumsuz etkilemiştir.Ülkemizde salgın yüzünden okullar tatil edilmiş ve dezenfeksiyon için milyarlarca liraharcanmıştır.Bizdedomuzgribigibisalgınhastalıklarınnedenolduğubuzararlarıminimumseviyeyedüşürmekvebutürsalgınlarınönünegeçmekiçindezenfeksiyonyöntemlerinealternatifyollararamayıdüşünerekaraştırmalarabaşladık.

Yaşamalanlarınındezenfeksiyonundakullanılanmaddeler;çevreyeveinsansağlığınazararvermemeli,vetamamıylatemizkimyasalteknolojiolmalı;ayrıcamaliyetlerideyüksekolmamalıdır.Buamaçla;sonyıllarda,yagüneşışınlarıileaktifhalegeçerekveyaöncedenbirdefaaktifhalegetirildiktensonrabulunduğuortamdasürekliolarakaktivitesinikoruyanyarıiletken,inceşeffafyüzeykaplamalarındanyararlanılmayaçalışılmaktadır.

BilinenengüçlüveucuzfotokatalizTitanyumDioksittir.Buçalışmada,TiO2kaplıcamörneklerin antimikrobiyal aktivitesinin varlığını tespit etmeyi amaçladık. Antimikrobiyalaktivite testleri Esherichia coli, Staphylococcus aureus ve Candida albicans kültürlerikullanılarak gerçekleştirilmiş ve yüzeye yerleştirilen belirli sayıda hücrenin ışık altındabekletilmesisonucundahayattakalanbakterilerinsayısınınbelirlenmesiesasalınmıştır.

Yaptığımızçalışmanın,TiO²gibifotokatalitik“ışıkilekendinitemizleme”özelliğinesahipucuz,çevreyeve insansağlığınazararvermeyenmaddelerinyüzeydezenfeksiyonundakullanımınıarttıracağınıdüşünüyoruz.

ANTİMİKRObİYAL YÜZEY

ATAKANACAR MALİKKISMET

ANKARA GAZİ ÜNİVERSİTESİ VAKFI ÖZEL FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenONURAYDOĞMUŞ

FATMAİREMSEZENER



24


AkdenizBölgesindeyaygınolaraktarımıyapılanturunçgillerhemülkemizdetüketilmektehemdedışülkelerepazarlanmaktadır.Turunçgiltarımıyaparkenüreticilerbirçoksorunlakarşılaşırlar. Turunçgillerde görülen bu sorunlardan biri de “turunçgil unlu bitleridir”. Buorganizmalarturunçgilinözsuyunuemerekbeslenmektedir.Bubeslenmeşekliturunçgillereciddi zararlar vermektedir ve üreticiyi maddi anlamda zor durumda bırakmaktadır. Buzararlıylayapılanmücadelelerzorvemasraflıolmaktadır.

Projemizle bu zararlılara karşı kullanılabilecek doğa dostu bir yöntem geliştirilmeye

çalışıldı.Ayrıcainsanlartarafındankullanımalanlarıçokdarolancevizağacınınkullanımınınartırılmasıamaçlandı.

Ceviz yaprağından elde edilen sıvılar yardımıyla bu zararlılarla mücadele etmeyeçalışılmıştır.İlkaşamadacevizyaprağıveunlubitlerhakkındaliteratürçalışmalarıyapıldıvebilgilerderlendi.DahasonraBATEM’le(BatıAkdenizTarımsalAraştırmalarEnstitüsü)irtibatageçilerekunlubitvefidelerteminedildi.Budoğrultudaunlubitlerçoğaltıldı.Cevizyaprağındaneldeedilensıvılarhazırhalegetirildi.Portakalvefidelerlehazırlanandeneygruplarıgözlenmeyebaşlandı.

Deneyler sonucunda hazırladığımız sıvıların derişimlerinin unlu bitlerin bulaşmasürelerini doğrudan etkilediği gözlenmiştir. Yapılan kontrollerde ceviz yaprağından eldeedilen bu sıvıların turunçgil unlu bitlerine karşı uzaklaştırıcı etkisi ortaya çıkmıştır. Buetkinincevizyapraklarındabulunanbirmaddedenkaynaklandığısaptanmıştır.Ayrıcaeldeettiğimizsıvılarınturunçgillerüzerindeherhangibirolumsuzetkisinerastlanmamıştır.Busıvılarınbitkigelişimineolumlukatkıyapacağıvebitkinindirenciniarttıracağıda tahminedilmektedir.

Bu proje üzerinde yapılacak çalışmalar ile projenin kapsamı genişletilebilir. Cevizyaprağınınfarklıbitkiyadazararlılarüzerindekullanımıaraştırılabilir.

MERVANBARANCAYHAN

RASİMKARPUZCU

CEVİZ YAPRAĞI (FOLIuM JuGLANDIS)’NDAN ELDE EDİLEN EKSTRAKT YARDIMIYLA bİYOLOJİK MÜCADELE

ANTALYA YuSuF ZİYA ÖNER FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenDAVUTSARI



25

Doğadayaşayanyabanihayvanlarınkiözelliklesoyutükenmekteveyatehlikealtındaolanların yaşlarını saptamak, bu hayvanların populasyonlarının gelecekleri hakkındayorumdabulunmakaçısındansondereceönemlidir.

Bu çalışmada kullanılan kuyruklu kurbağalardan Lyciasalamandra cinsine aitLyciasalamandrafazilaetürüGüneybatıAnadolu’daKöyceğiz,DalyanveGöcekcivarındabelirlibiralandayayılışgösteren,ayrıcaDomuzveTersaneAdaları’ndayaşayan,kesilenveyakopanuzuvlarınıtamamenyenileyebilmeyeteneğinesahipolanbirtürdür.

Biyolojik zenginliklerimizden olan bu türün, ekosistemlerinin bozulması nedeni iledevamlılıklarının tehlike altına girebileceği düşüncesi böyle bir çalışmanın yapılmasınıntemel nedenlerinden biridir. Ayrıca özellikle ada ekosistemlerinde canlıların doğaldüşmanlarıdışındainsanetkisindenuzakolmasıbuortamdakicanlılarınyaşuzunluğunundahafazlaolabileceğihipotezinikurmamızanedenolmuş,bunedenleçalışmadaAnkara’dabulunanKapıdağıörnekleriileDomuzAdasıörneklerikullanılmıştır.Bunedenlearazidentoplanan örneklerin parmaklarından 1-2 mm. uzunluğunda parçalar alındıktan sonradoğayageri bırakılmışlardır.%90’lık alkol içinde laboratuvara getirilen parmakörnekleriskeletokronoloji(iskeletkronolojisi)adıverilenbiryöntemlebireylerinyaşlarınısaptamakamacıylakullanılmıştır.

Kapıdağı Yarımadası’ndan toplanan bireylerin yaşlarının 3-9 yıl arasında olduğu,ortalama yaşın erkek bireyler için 5,7 yıl, dişi bireyler için 5,3 yıl, Domuz Adası’ndantoplananbireylerinyaşlarınınise3-8yılarasındadeğiştiği,ortalamayaşınerkekbireyleriçin5,5yıl,dişibireyleriçin4,7yıl,olduğu,ayrıcaküçükboyluhayvanlarınyaşlarınındahaaz,büyükboyluhayvanlarıniseyaşlarınındahafazlaolduğusaptanmıştır.

KuYRuKLu KuRbAĞALARDA YAŞ TAYİNİ

MUSTAFAOZANALPAY

AYSUAKIN

AYDIN FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenHÜLYAOLGUNSEZAİKÜÇÜK



26


Ürettiğimizkumaşa(bakteriyiyen),SuGeçirmez-Tutmazözellikkazandırmakiçinhalihazırdatekstilsektöründekullanılanyurtdışıkökenlikimyasalmaddeleryerine,ülkemizdeyaygınolaraküretilenveenönemliözkaynaklarımızdanbirinioluşturan,ekonomikolarakdeğerlendirilmeyen,atılan,hattaçoğuzamanyakılan,pirinçkabuklarını(Heryıl80bintonpirinçkabuğubuşekildedeğerlendirilememektedir)kullandıkvebununiçerisinde,Kanadafirmaları(TorontoResearchChemicals)tarafından,miligramı125dolar’asatılan,hidrofobiközellikte, ‘’prolamin’’ olduğunu tespit ettik. Bunu kullanarak üretilen kumaş sayesinde,kumaşlara su tutmaz-geçirmez özellik kazandıran yurtdışı kökenli kimyasal maddelerialmakiçinyüklübirmilliservetaktarılmayacak,hattaakışıtersineçevirmekmümkünolacak,hiçkullanılmayançokdeğerlidoğalbirvarlığımızdeğerlendirilmişolacaktır.Aynızamandabuprojemizdekitümdeneylerdekullandığımızoleuropeinlibakteriyiyenkumaşınetkisinindevamı,yıkamalarakarşıkalıcılığıvekumaşömrü3kat’akadararttırılmışolacaktır.Bukapsamdaprojemizde;

OleuropeinliBakteriYiyenKumaş,Kloroksit Bileşiği Sodyum Asetatlı Zirkonyum İle Hidrofobik Özellik Kazandırılmış

OleuropeinliBakteriYiyenKumaş,FlorokimyasalİleHidrofobikÖzellikKazandırılmışOleuropeinliBakteriYiyenKumaş,Pirinç Kabuklarından Elde Ettiğimiz “Prolamin” İle Hidrofobik Özellik Kazandırılmış

OleuropeinliBakteriYiyenKumaşların,LifYüzeylerindekiMorfolojikDeğişimleri:SEM,HidrofobikKimyasallarınMolekülYapılarınınAçıklanması:FTIR,HidrofobiklikBitimDenemeleri:FULAR,Hidrofobiklik(SuGeçirmez-Tutmaz)Etkinliği:SprayTesti(AATCC22BundesmannYuğmurlamaTesti(AATCC35),AntibakteriyelEtkinliği:(AATCC100-1999),YıkamayaKarşıDayanıklılığı(AATCC124-1996)Yöntem(TestMetotları)veSüreçleriİleDeğerlendirilmiştir.

Tüm bu yöntem ve işlemler neticesinde prolamin maddesinin tekstil sektöründehidrofobiklik için kullanılan ve yüklü milli servet aktarılan diğer kimyasalların yerineoleuropeinlikumaşüzerinekullanılıp%100yerlisugeçirmez-tutmazbakteriyiyenkumaşüretilebileceğigösterilmiştir.

MEHMETÇİÇEK BURAKASLAN

PİRİNÇ KAbuĞuNDA SAKLI HİDROFObİK CEVHER“PROLAMİN”KuLLANARAK Su GEÇİRMEZ-TuTMAZ

bAKTERİ YİYEN KuMAŞ ÜRETİMİ

buRSA IŞIKLAR ASKERİ HAVA LİSESİ

DanışmanÖğretmenMUSTAFAŞEVİKÇETİNAKCA



27

Projemizde linyitin okside edilmiş formu olan Hümik ve Fülvik asit kullanıldı. Ağırmetallerin topraktaki zararlarını gidermek için ayrıca toprağın su tutma kapasitesiniartırmak, kimyasalmaddeler kullanmadan bitkiyi doğal koşullarda daha hızlı büyütmek,tohumlarınçimlenmekapasitesiniartırmakiçinçalışmalaryaptık.Bununiçin4çeşitbitkive 12 tane saksı kullandık. Deney ve kontrol grubunu karşılaştırarak da çeşitli olumlusonuçlaraulaştık.

Sonuç olarak; Hümik ve Fülvik asit konulan bitkiler daha çabuk büyüdü.TopraktakiKalsiyumkarbonatoranıdüştü.Böylecealkaliolantoprakasidiközellikkazandı.Kalsiyumkarbonatazaldığıiçintoprağınişlenmeözelliğivesututmakapasitesiarttı.Ağırmetallerintopraktakizehirlietkisiazaltıldı.

LİNYİT KÖMÜRÜNÜN OKSİDE EDİLMİŞ FORMuNDAN ELDE EDİLEN HÜMİK VE FÜLVİK ASİDİN AĞIR METALLERE MARuZ KALMIŞ

TOPRAKLARDAKİ bİTKİ GELİŞİMİNE ETKİLERİ

BÜŞRAGENÇ A.MELİKBAŞ

ELAZIĞ HIDIR SEVER LİSESİ

DanışmanÖğretmenÖNERYILMAZ



28


Bu araştırma, güçlü bir antioksidan olan likopen’in balıklarda koruyucu olarakkullanılabilirliğini, immun sisteme katkısını ve vücuttaki fizyolojik faktörleri ne yöndeetkilediğini belirlemek amacıyla yürütüldü. Bir karotenoit olan likopen, domates, guava(tropikal bir meyve), kuşburnu, karpuz, kayısı ve pembe greyfurt gibi birçokmeyve vesebzeyekırmızı rengini verir.Bununla ilişkili olarakkırmızı sebzevemeyvelerdeyoğunolarakbulunmaktadır.Güçlübirantioksidanolanlikopenalabalıklardakullanılarakimmunsistemeetkisiaraştırıldı.

Araştırmadaalabalıklara 5mg/kg ve 10mg/kg olacak şekilde iki farklı likopen dozugünlükolarakyemle15günboyuncaverildi.Onbeşincigünsonundabalıklaranestezikbirmadde(Benzocain) ilebayıltılarakkuyruklarındankanörneklerialındı.Kanörneklerindeeritrositvelökositsayısı,hematokritvelökokritdeğeri,nötrofillerinfagositikaktivitesi,totalproteinveimmunoglobulindüzeyindekideğişimlerincelendi.

Uygulananherikidozlikopenbalıklardakieritrosit,lökosit,hematokrit,lökokritvetotalprotein düzeylerini yükseltti. İmmun sistem açısından önemli olan total immunoglobulindüzeyi5mg/kguygulanmışbalıklardakontrolgrububalıklaragöre%61,22oranında,10mg/kguygulananbalıklardaise%67,51oranındaarttı.Nötrofillerinfagositikaktiviteleriisekontrolgrububalıklaragöre%34,38-40,63oranındayükseldi.

Sonuçta likopen uygulanan balıkların kan değerlerinin yükselmesine, nötrofillerinfagositik aktivitesinin ve total immunoglobulin düzeyinin artmasına bağlı olarak immunsistemingüçlendiğibelirlendi.

BURAKSAĞLAM

LİKOPEN’İN İMMuN SİSTEME KATKISI

ELAZIĞ KAYA KARAKAYA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenALİATEŞ



29

MucorMucedocansızorganikmaddelerüzerindesaprofitolarakyaşayanveküflenmeyesebepolanbirmantar türüdür.Buyüzden insansağlığınazararlıetkilergöstermektedir.Bazı türleri, insanda sinir sistemi, alerjik reaksiyonlar ve besin zehirlenmesi gibi zararlıetkiyaratabilir.Hemev içinde,hemmeyveler,sebzeler,ekmek,peynirvb.yiyeceklerde,hemdedışmekândasoluduğumuzhavada,%50’ninüzerindenemvarlığıhalindeüreyenfungussporları;nefesalımıileburun,nefesborusu,bronşlarveakciğerlereulaşarakalerjiktepkilerenedenolmaktadır.

İnsansağlığıaçısındanfaydalıolanbitkiselyağların,fungusunüremesineetkietmesinigözlemleyerekfungusunzararlıetkilerininminimumaindirilipgünlükhayattadoğalfungusitolarakbitkiselyağlarkullanılabilir.

Kullanılan yöntem kuyu difüzyon yöntemidir. Fungusların en iyi ürediği ortam olanPDAagarkullanıldıveMucormucedosporlarıbuagaraekildi.Dahasonrakuyulara500mikrolitrebitkiselyağlar inoküleedildi ve250C’de3gün inkübasyonabırakıldı.3gününsonundaoluşanhiflerinkuyularauzaklıklarıhesaplandı.

HesaplamalarsonundaMucormucedofungusununyiyeceklerde,soluduğumuzhavadaveçeşitlieşyalarınyüzeyindeoluşansporlarınüremesininengellenmesiiçinbiyofungusitolarakpapatyayağıveokaliptüsyağlarınınetkiliolduğutespitedilmiştir.

bİTKİSEL YAĞLARIN MuCOR MuCEDO ÜZERİNE ETKİLERİNİN İNCELENMESİ

GÖRKEMSEVİNÇLER

İBRAHİMSAİPÖNAL

GAZİANTEP ÖZEL SANKO LİSESİ

DanışmanÖğretmenNURCİHANÖZÇELİK



30


Doğamızda yetişen karadutun içinde bulunan resveratrol(trans-resveratrol)fitoaleksininin(bitki koruyucusunun) varlığını tespit ederek, insan sağlığına faydalarınıbelirtmek,ekolojisibozulandünyamızdaorganikyetişenkaraduttüketimininavantajlarınıbelirterek,karadutuniçindekibazıkimyasallarınanalizleriniyapmakvevücuttakietkilerinivurgulamak.

Bütüntürlerhemkendiiçindehemdiğertürlerlehemdeçevreyleetkileşimhalindedir.Canlılar çevrelerindemeydana gelen fiziksel ve kimyasal değişimlere en uygun tepkiyigöstererek kendilerini korumakta ve hayatta kalma şanslarını artırmaktadırlar. Tabii kicanlılardabudavranışgelişimindecanlınınsahipolduğugenlerveçevre faktörübirlikteetkilidir. Bitkiler de uyarılara doğuştan tepki verme özelliğine sahiplerdir. Bitkilerdekiuyarılaraverilentepkilerindenetimihormonalolmaktadır.

Bazı bitkiler kurak, verimsiz araziler, soğuk hava şartları, mantar enfeksiyonları gibietkenlere bağlı olarak kendini korumak için ‘RESVERATROL’ adı verilen bir fitoaleksinüretirler.Bumaddedokuhasarlarınakarşıetkenolupkanserekarşıengelleyiciolanbirmaddedir.

Yaşlanmayıyavaşlatıcıetkisiolduğudabilinmektedir.

Ayrıca resveratrol maddesi bazı meyvelerde bulunmuş olan güçlü etkilere sahipbir fitoaleksindir. Resveratrolün ilk tespiti Fransız mutfağının son derece doymuş yağ,kolestrol içerikli beslenmesi ve yoğun sigara tüketimine rağmen Bordeaux bölgesindeyaşayankesimindekalphastalıklarınınyokdenilecekkadarazgörülmesiylebaşlamıştır.Bubölgenin rutubetlihavasındayetişen ‘CabernetSauvignon’cinsiüzümünkabuğundaoluşan küf mantarlarına karşı kabukta oluşan resveratrol maddesinin bu duruma karşıkoruyucuolduğuyönündearaştırmalardansonuçlareldeedilmiştir

BizimprojemiziseGümüşhaneilindeyetişenkaraduttaresveratrolmaddesininbulunupbulunmadığınıvehalkarasındakikansereiyigelirdüşüncesininbumaddeylealakalıolupolmadığınıtartışmayayöneliktir.

YaptığımızaraştırmalardaGümüşhaneyöresineaitkaraduttaHPLCyöntemiyle87,73ng/gr resveratrol tespit edilmiş olup bumiktarın ilgili kanser araştırmalarında kullanılanresveratrolmiktarlarınagöredeğerlendirmesiyapılmıştır.

EMİRFURKANDOĞRU

GÜMÜŞHANE YÖRESİNDE YETİŞEN KARADuTuN HPLC YÖNTEMİYLE RESVERATROL MİKTARININ buLuNMASI VE KARADuTuN İÇİNDEKİ bAZI KİMYASALLARIN ARANMASI

GÜMÜŞHANE TÜRK TELEKOM FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenKADRİYEAĞAÇ



31

Nanoteknolojiüzerinebaşlayanaraştırmalarımız,birsepetmolekülüolarakbilinenbirmakromolekültürüneulaştırdı.Butürmoleküllerışıkilebirlikteaktiveolupserbestoksijensalmaktadırlar.Sepetmoleküllerindenülkemizdeençokçalışılanı“ftalosiyanin”lerdir.

Projesürecinde ilkolarak ftalosiyaninleraraştırıldı.AraştırmalarsonucundaMarmara

Üniversitesi Kimya Bölümü’nden bir ftalosiyanin temin edildi. Bu molekülün kimyasalanalizlerini yapılmak için GYTE (Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü) laboratuarlarındaçalışıldı.Buradamaddeninsafolmadığıanlaşıldı.Bununüzerineyanimaddearayışınagirildi.TümaraştırmalardansonraBilkentÜniversitesiKimyaBölümü’ndenBODIPYadlıbirmolekülteminedildi.BumoleküldeGYTE‘dekimyasalanalizlerdengeçirildi.Kimyasalanalizlerden sonramolekülün fotodinamik tedavi için uygun olup olmadığı anlaşıldı. Bulaboratuarlarda molekülün hangi dalga boyunda aktive olduğu, serbest oksijen salımı,hangiçözücüdedokuyaverilmesigerektiğibelirlendi.

Kimyasal testleryapılıp,sonuçlardeğerlendirmeleryapıldıktansonradeneyinbiyoloji

ayağına geçildi. Madde, İstanbul Üniversitesi Çapa Tıp Fakültesi Histoloji Bölümülaboratuarlarındakanserlidokuyaverildi.BuradakimyasalanalizlerlebelirlediğimizsüredeyeşilLEDlambaışınamaruzbırakıldı.Dahasonrabumaddeninnekadarkanserlidokuyuöldürdüğü,ölümoranıyapılantestvesayımlardansonrabelirlenipraporyazıldı.

Deneylerde üç farklı konsantrasyonda üç farklı düzenek hazırlandı. Düzenekler 0.1,

1 ve 10 mikrogram/litre konsantrasyonlarında hazırlandı. Bu hazırlanan kültürler, birikaranlık ortamda madde eklenmiş kültür, diğeri 1 saat ışığa maruz bırakılmış maddeiçermeyenkültürvebirdiğeriise1saatışığamaruzbırakılmışmaddeeklenmişkültürdenoluşmaktadır.Maddeiçermeyenaydınlıktakidüzenekteönemlibirdeğişmegözlemlenmedi.Karanlıktabekletilmişmaddelikültürdeisebirmiktarölühücretespitedildi.Fakatbumiktarçok küçük boyutlardaydı. Buna madde dışında çevresel faktörler de neden olabilirdi.Aydınlıktamaddeeklenmişkültürdeiseciddiboyutlardabirölümgözlendi.10mikrogram/litrekonsantrasyonundakiölümdiğerkonsantrasyonlaraoranladahafazlaydı.

Sonuç olarak yapılan deneylerde, hazırlanan konsantrasyonlarda belirli süre ışık

verilen kültürlerdebüyükoranda tedavi gözlemlendi.Bubireydeki kanserin tedavisi içinumutvericibirgelişmeydi.Molekülsadecekanserlidokularagidip,oradaaktiveoluptedavisağlamaktaydı. Tedavinin boyutları ciddi boyutlardaydı. Böylece kullandığımız BODIPYkanserinbirtedavitürüolanPDT’deverimlibirşekildekullanılabilenbirmaddeolduğunaulaşılmıştır.

FOTODİNAMİK TERAPİDE KuLLANILAN bODIPY’NİN ENDOMETRIuM KANSERİNDE HÜCRE ÖLÜMÜ ÜZERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

OĞULCANPARLAR FATMASEVDECOŞKUN

İSTANbuL ATATÜRK FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenTUNCAYTURSUNÖMERÖZCAN



32


Buprojedehalkarasındanemtutmaözelliğiyaygınolarakbilinenpirincinbuözelliğininolupolmadığını tespitetmekveböylebirözelliğivarsa insansağlığı içinpirinçtenen iyişekildeyararlanılmasıamaçlanmıştır.

Günümüzdeyaşamyerlerindekarşılaştığımıznemmiktarınınfazlaolmasıbazıaletlerlekısmengiderilmektedir.Bualetlerealternatifolabileceğinidüşündüğümüzveaynızamandadoğalolanpirinçvepirinçunuüzerindeçalıştık.

Bizlerin mesleki yaşantısının çoğu denizlerde ve gemilerde geçmektedir. Gemilerdeyaşamalanlarıoldukçadardır.Bualanlardaçokfazlanememaruzkalıyoruz.Bunedenledoğal,genişbiralanıkaplayacakveucuzolacakbirşeykullanmakdurumundayız.

Çalışmamızda4adetküvetkullanıldı.

1-Kontrolgrubu2-65gpirinç3-65gpirinçunu4-65gpirinçunuilekarıştırılmış150mlduvarboyası

eklendiveortalamabirhaftabeklenereksonuçlarhydrometre(nemölçer)yardımıylaalındı.

Deneysonucundagördükki,pirinçunu,subazlıplastikboyalarakatılarakortamdakinemitutmadakullanılabilmektedir.

MURATERDİL ÖMERAPSAR

NEM TuTMADA YENİ bİR YAKLAŞIM: PİRİNÇ uNu bOYALAR

İSTANbuL DENİZ ASKERİ LİSESİ KOMuTANLIĞI

DanışmanÖğretmenGÖKHANGÖRKEM



33

Projeninamacınormalkurutmaolanaklarıylakurutulanyaşmeyvevesebzelerüzerindeoluşanaflatoksinmiktarınıazaltarak,bununyanısırabakterioluşumunuengellemek,Türkekonomisineveinsansağlığınamaksimumyararsağlamaktır.

Aflatoksinaraştırmasıyapıldı.IsıdepolayanmaddeileilgiliaraştırmalaryapılarakçeşitlitetkikleryapıldıvemevcutmaddemizolanNa2SO410H2Oenidealmalzemekabuledildi.havaısıtangüneşkolektörüyapıldıvealtınahavanınneminialmasıiçinzeolitvesönmüşkireç aynı zamanda ısı yalıtımı için köpük yerleştirildi.Düzeneğe bakterileri öldürmekkonusundaenbüyükkozumuzolanozonizebakteritörüdâhilettik.Deneyyapıldı.

Deneyimiz sonucunda kurduğumuz düzeneğin verimliliğini bütün verilerle teyit ettik.Kuruttuğumuz biberlerde aflatoksinmiktarı tespit edilebilir düzeyde bulunamadı. Şu anülkemizdekullanılangelenekselkurutmayöntemleriileşuanvegelecekteinsanlaraverilenzararıgidermeyeçalıştık.Bütünolgularladabunuengellediğimizinfarkınavardık.Ayrıcasağlıklı ürünler elde edebilmek için kurulmuş şirketler gibi çok yüksek enerji ile çalışanmakinelerkullanmayarakhemmaliyetiazalttıkhemdekömür,doğalgazgibifosilyakıtlarkullanmayıpinsanlığavedoğayadabiryarardahasağlamışolduk.

YAŞ SEbZELERİN OZONİZEbAKTERİTÖR VE HAVALI GÜNEŞ KOLEKTÖRÜ İLE KuRuTuLMASI

MELİSAOMAK TAYYİBEALAN

İSTANbuL FATİH ŞEHREMİNİ ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenAHMETÇAKIL



34


Kauçuk,kökeniBrezilyaolan,kauçukağacınıniçkabuğundansızanbiremilsüyondur.Kauçukağacınınsütkıvamındakiözsuyundabulunanlateksmaddesiisedoğalkauçuğunhammaddesidir.Piyasadasatılan40bindenfazlamaddeninlateksiçerdiğibilinmektedir.Tümdünyadadoğalyaşamaönemverildiğigünümüzdeözellikleinsansağlığınıilgilendiren,tıbbimalzemeler,dalgıçgiysileri,yağmurluklar,ayakkabı,eldiven,hijyenikeşyalar,döşememalzemeleri,oyuncak,sünger,yastık,şişmeyatakveemzikvs.yapımındadoğalkauçukkullanılmalıdır.

Ülkemizdekullanılankauçukhammaddesidışkaynaklıdır.BuçalışmamızdaamacımızTürkiye’deyaygınolarakbulunansütleğenbitkisininalternatifkauçukhammaddesiolarakkullanılabilirliğinin incelenmesidir.Sütleğenbitkisindenvulkanizasyonyöntemiylekauçuküreterek hem ülke ekonomisine katkı sağlamış ve doğal kaynaklarımızdan yararlanmışhemdeülkemizeişgücüoluşturmuşoluruz.

AYŞEHANSAHERSEK

ESRAİBİŞ

TÜRKİYE’DE YAYGIN OLARAK buLuNAN SÜTLEĞEN (EuPHORbIA SPP.) bİTKİSİNDEN ELDE EDİLEN ÖZÜTTEN

VuLKANİZASYON YÖNTEMİYLE KAuÇuK ELDESİ

İSTANbuL ÖZEL SAFİYE SuLTAN LİSESİ

DanışmanÖğretmenCEVRİYEBİBER



35

Lotus corniculatus, ülkemizde çoğunlukla hayvan yemi olarak bilinen bir bitkidir.Gelenekselolarakateşdüşürücüolarakkullanılır.Ayrıca;kardiyotonik,hipoglisemik,sedatif,kurtdöktürücü,gazgiderici,spazmçözücü,güçlendiricivetoniketkilerinedeniyleeczacılıkaçısından da önemli olduğu bilinmektedir. Bu özelliklerinin yanında Lotus corniculatusbitkisinin siyanogenik madde içermesi nedeniyle bu çalışmada hücreler üzerine toksiketkisininolabileceğidüşünülmüştür.

Bu amaç doğrultusunda; insan rahim ağzı kanseri kökenli HeLa hücreleri üzerineçeşitli dozlarda ve farklı zamanlarda Lotus corniculatus bitkisi ekstreleri uygulanmış vesöz konusu bitki ekstrelerininmitoz indeksi değerlerinde düşüşe ve kanser hücrelerininapoptozindeksindekiartışasebepolduğubulgularınaulaşılmıştır.

Bu konuda yapılan literatür taramalarında, Lotus corniculatus ile HeLa hücrelerininbirlikte yer aldığı hiçbir çalışmaya rastlanmamış olup, yapılan çalışmanın daha sonrakiçalışmalarakaynakolacakbirönçalışmaniteliğitaşıdığıdüşünülmektedir.

SİYANOGENİKLERİN APOPTOZA ETKİSİ

MERVEKELEŞ ECEGÜLKİRPİK

İSTANbuL TERAKKİ VAKFI ÖZEL ŞİŞLİ TERAKKİ LİSESİ

DanışmanÖğretmenFUNDATOPÇULBEKİRONAT



36


Son yıllarda sentetik insektisitlerin bilinçsizce kullanımı sonucu zararlılarda oluşandayanıklılığın, insan ve çevreye olumsuz etkileri, bilimsel çalışmalarla ispatlanmış vetarımsal zararlılarla mücadelede alternatif maddeler aranmaya başlanmıştır. İnsan vehayvanlarda olduğu gibi bitkilerin de zararlıların saldırılarından kendilerini korumak içinçeşitlisavunmasistemlerinesahipolduğubilinmektedir.BitkilerdekibusavunmasistemleriolanikincilmetabolitbileşiklerinPamukYaprakKurdu(SpodopteralittoralisBoisd.)’nakarşıaktivitelerininincelendiğibuaraştırmadaöncelikleyapaybesinhazırlanmışveSpodopteralittoralis (Boisd.) 4. evre larvalarının beslenme davranışları test edilmiştir. Kontrol grubuhazırlanan katkısız yem ile beslenirken, uygulama grupları, ayrı ayrı 10, 100 ve 1000ppm dozlarında üç farklı ikincil metabolit bileşikler olan; allil disülfit, allil izotiyosiyanatvegeraniolkatkılıyemilebeslenmiştir.Uygulamaseçenekliveseçeneksizolmaküzereiki şekilde gerçekleştirilmiştir. Seçenekli ve seçeneksiz beslenme testleri sonucundayemeyi engelleyici indeks (AFI) vebesini vücut ağırlığınadönüştürmeetkinliği (ECI) ileilgiliverilereldeedilmişveSASistatistikprogramıkullanılarakvaryansanalizine(ANOVA)tabitutulmuştur(P≤0.0001).Uygulamalarsonucundalarvalarınyemiyemesiniengelleyenenetkindozveikincilmetabolitbileşikler;allilizotiyosiyanatveallildisülfitin1000ppm’likdozları olarak belirlenmiştir. Seçenekli beslenme uygulamasında ise larvaların katkısızyemitercihettiklerigözlenmiştir.

GİZEMNURŞAN UĞURBAŞAR

bAZI bİTKİ İKİNCİL METAbOLİTLERİN Spodoptera littoralis boisd.’e KARŞI bESLENMEYİ ENGELLEYİCİ AKTİVİTELERİNİN

bELİRLENMESİ

İZMİR ÖZEL ÇAKAbEY LİSESİ

DanışmanÖğretmenVİKİKALDERONSABRİYETÜRKER



37

Ülkemizdeekmek israfı oldukça fazladır.Bu israfı önlemek için ekmeklerin raf ömrüve kalitesi artırılmalıdır. Çalışmamızda buğday unu% 10 ve% 20 oranında yerelmasıunuilekarıştırılmışveekmeklerinbayatlamaveküflenmesüreleriileprotein,makro(Ca,Mg,K,P)vemikro(Fe,Mn,Cu,Zn)elementiçerikleribelirlenmeyeçalışılmıştır.Sonuçta%10 yerelması unu katılan ekmekler, normal (kontrol) ekmeklere göre 1 gündahageçbayatlamışve3gündahageçküflenmiştir.Ayrıcasağlıkaçısındanyararlarıbazımineralleryönündende(P,K,Fe,ZnveCu)ekmekleriniçerikleriönemliölçüdeartmıştır.

Çalışmadamateryalolarakyerelmasıunukullanıldı.Yerelmasıkabuklarısoyulupinceolarakdilimlendi,kaloriferüzerinde48saatkurutuluplaboratuartipiöğütmecihazındaunhalinegetirildi.Standartekmekiçinkullanılangirdilerdensadecebuğdayunu%10ve%20oranındaazaltılarakyerineyerelmasıunukullanılmıştır.Herbirkonudan(kontrol,%10ve%20yerelmasıkatkılı)10adetekmekpişirilmiş,bunların5adedibayatlamaveküflenmesürelerinibelirlemeküzerepoşetteodakoşullarındabekletilmiş,diğer5adedi iseanaliziçinlaboratuaragönderilmiştir.Çalışma5keztekrarlanmıştır.

Çalışmada,eldeedilenunun,yerelmasıunukatkısızekmeklerin(kontrol)ve%10ve%20yerelmasıkatkılıekmeklerinazot(%),karbon(%),hidrojen(%),protein(%),kalsiyum(mg/kg),magnezyum(mg/kg),potasyum(mg/kg),fosfor(mg/kg),demir(mg/kg),manganez(mg/kg),bakır (mg/kg)veçinko (mg/kg) içerikleri ileekmeklerinbayatlamaveküflenmesüreleriincelenmiştir.

Yerelmasıunumakro(Ca,Mg,KveP)vemikro(Fe,Mn,CuveZn)elementyönündenzengindir,%4proteiniçerir.

Sonuçta %10 yerelması unu katılan ekmekler, normal ekmeklere göre 1 gün dahageçbayatlamışve3gündahageçküflenmiştir.EkmeklerinP,K,Fe,ZnveCuiçerikleriönemli ölçüde artmıştır. Ayrıca yerelmasında bulunan inulinin sağlığa olumlu etkileridikkatealındığındayerelmasıunununekmekkatkımaddesivediğerendüstriyelgıdalarınüretilmesindeönemlibirpotansiyelesahipolduğusöylenebilir.

EKMEĞİN bAYATLAMA VE KÜFLENME SÜRESİ İLE bESİN MADDESİ İÇERİĞİNE YERELMASI uNuNuN ETKİSİ

EMİNENURKANKILLI

ZEHRATAŞKIN

K.MARAŞ ÖZEL ALİ KENGER LİSESİ

DanışmanÖğretmenESMAARCA



38


Su,insanhayatı içinönemliunsurlardanbirisidir.Günümüzdesukaynaklarıtarımsal,endüstriyel ve evsel kirliliklerden önemli ölçüde kirlenmektedir. Kirletilen sularıntemizlenmesi gelecek için kaçınılmaz olup, sürdürülebilir bir yaşam için önemlidir.Kirlenmiş suların arıtılmasında kimyasal yöntemler kullanılmakta olup, bu yöntemlerpahalıdır. Son dönemlerde yeşil teknoloji olarak adlandırılan ve suların arıtılmasındabitkilerkullanılmaktadır.Gelişensanayileşmeiledünyadasularçeşitlikirleticilertarafındankirletilmektedir.Bukirleticilerinbirisidetekstilsanayisindengelentekstilboyalarıdır.

Buprojedetekstilboyasıolanremazolredveindigoboyalarıilekirletilmişolansularınsu teresi (Nasturtium officinale) bitkisi kullanılarak arıtılması amaçlanmıştır. Kayseri’ninOymaağaçköyündenyeniçimlenensuteresibitkileritoplandı.Sutereleritekstilendüstrisindesıklıkla kullanılan remazol red ve indigo boyar maddeleri çeşitli konsantrasyonlarda(0ppm-5ppm-10ppm-25ppm-50ppm-100ppm-200ppm) 400 ml’lik beherlerde bir haftasüre büyüme çemberinde (sıcaklık, nem ve zaman ayarlı) bekletildi. Beherlerdeki farklıkonsantrasyonlardaki boyaların ışık geçirgenlikleri Spektrofotometre ile 410 nanometredalga boyunda ölçülerek kontrol beherleriyle karşılaştırıldı. Proje sonucunda denemeolarakkullanılanindigoboyasısudaiyiçözülmediğindenbitkilertarafındanarıtılamayacağıgözlemlenmiştir.Ayrıcayüksekkonsantrasyonlardabuboyasuteresibitkisininyüzeyineyapıştığındanbitkininöldüğügözlemlenmiştir.Denemedekullanılanremazolredboyasındaisedüşükkonsantrasyonlarda(5,10,25ppm)yüksekorandaarıtımınolduğubulunmuştur.Yüksekkonsantrasyonlardaise(100ve200ppm)arıtımınazolduğubulunmuştur.Ayrıcadüşükkonsantrasyonlardabitkilerinsağlıklıolarakyaşayabildiklerigözlemlenmiştir.Fakatyüksekkonsantrasyonlardakiboyalardabitkilerdehafifsolmalargözlemlenmiştir.

Sonuçolaraksuteresibitkisiremazolredboyasıilekirlenmişolantekstilatıksularınıntemizlenmesindekullanılabileceğibulunmuştur.İndigoboyasınınisesudaçözünememesisonucusuteresibitkisiilearıtılamayacağısaptanmıştır.

ALPERENAKSOY

Su TERESİ (NASTuRTIuM OFFICINALE) KuLLANILARAK TEKSTİL bOYAR MADDELERİNİN KİRLETTİĞİ SuLARIN DOĞAL YOLDAN

ARITILMASI

KAYSERİ MuSTAFA EMİNOĞLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenFERHATÇEKİM



39

Yoğurtsuyuasidiközellikteolup,vitaminvemineralyönündenzengindir.Yoğurtsuyuatıkolarakdoğayabırakıldığında,asitlikderecesindendolayıbitkiköklerininkurumasına,dolayısıyladabitkilerinölmesinesebepolmaktadır.Budurumekonomikzararaveisrafayolaçmaktadır.

Yoğurt suyu yurdumuzda kullanılmayıp, genellikle insanlar tarafından bilinçsizceatılmaktadır.

Buçalışmanınamacı,atıkyoğurt suyununçevreyeolanzararlarınıönleyerekyoğurtsuyunu ekonomiye kazandırmak, dolayısıyla israfı önlemek ve normal şalgam suyunagörebesindeğeridahayüksekolanyenibirşalgamsuyuüretmektir.Ayrıcaşalgamsuyuyapımında yoğurt suyu kullanılarak, şalgam suyunun oluşum süresini kısaltarak zamantasarrufusağlamaktır.

Öncelikle,laboratuarortamındayoğurtsuyununpHderecesiölçüldü.YoğurtsuyununpHderecesi4,01bulundu.Dahasonra10kgyoğurtsuyununiçine90grbulgureklendi.Siyahhavuçlarınkabuklarısoyularakküçükparçalarhalindekesildi.Yıkanıpkesilenhavuçparçaları yoğurt suyunakatıldıktan sonra karıştırılarak yoğurt suyununsiyahhavuçlarınrenginialmasısağlandı.Eldeedilenkarşımıniçine100griyotsuztuzve1çaykaşığıkurumaya eklendi. Karışımın fermante olması sağlandı. Fermantasyon sonunda gaz çıkışıgörüldü.Şalgamsuyunuiçilebilirhalegetirmekiçinkarışımkaynatılarakgazçıkışıkesildi.Böyleceyoğurtsuyundanyapılanşalgamsuyununhazırlıkaşamasıtamamlandı.

Hazırlananşalgamsuyu5günboyuncaodasıcaklığındabekletildive5.gününsonundayoğurtsuyundanyapılanşalgamsuyuaçılarakdeğerlendirmesiyapıldı.Yoğurtsuyundanüretilenşalgamsuyununtadı,kokusuvegörünümü,akışkanlıközelliğideğerlendirildivenormalşalgamsuyundanfarklıolmadığıgörüldü.Hazırlananşalgamsuyuna100grkırmızıtozbiberkatıldı.Bibereklendiktensonraşalgamsuyutamamenhazırhalegeldi.

Sonuçolarak;normalsudanyapılanşalgamsuyunagöredahabesleyicişalgamsuyuüretildi.Normalşalgamsuyu20-30güniçerisindeeldeedilirken,yoğurtsuyundabulunanbakterilersayesindeşalgamsuyu5gündeeldeedildi.Böylecezamantasarrufusağlanmışoldu.Yoğurtsuyutüketimiartırılarak,insanlarınyoğurtsuyundandahafazlafaydalanmalarısağlandı.Atıkyoğurtsuyuekonomiyekazandırılarakisrafıönlenmişoldu.Ayrıcabuprojeile insanlar bilinçlendirilerek yoğurt suyunun doğaya atılması önlenecek, ekosisteminkorunmasınakatkıdabulunulacaktır.YoğurtsuyundakiB2vitaminisayesinde,B2vitaminieksikliğindegörülenhastalıklarönlenebilecekveyoğurtüretimiyapankuruluşlarufakbiryatırımileikincibirişimkânınasahipolabileceklerdir.

YOĞuRT SuYuNDAN ŞALGAM SuYu ÜRETİMİ

HAYRİYEÜNLÜ ELİFYÜKSEL

KAYSERİ NuH MEHMET bALDÖKTÜ ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenNEVZATBOZTOSUN



40


Bu çalışmada tüketimi çok yaygın olan dondurmanın laktik asit bakterileri ile salepkullanılmadanüretimielealınmıştır.

Burada maliyeti düşürmek, fermente dondurma üreterek laktozun sindiriminikolaylaştırmak insan sağlığı açısından önemli olan laktik asit bakterilerinin vücudadondurmayoluylaalınmasınısağlamakamaçlanmıştır.

Bu amaçla ekzopolisakkarit üreten laktik asit bakterileri ile ve salep ile dondurmaüretilmiş,sonuçlarıduyusalyöndenpanelistlertarafındandeğerlendirmeyetabitutulmuştur.Sonuçtaekzopolisakkarit(bakteriyelstabilizörözelliğitaşır)üretenlaktikasitbakterileriileüretilmişdondurmasalepkullanılaraküretilmişdondurmayaoranlagenelbeğeniyönündendahayüksekpuanalmıştır.

TUĞÇEHOROZOĞLU

EKZOPOLİSAKKARİT ÜRETEN LAKTİK ASİT bAKTERİLERİ İLE SALEPSİZ (STAbİLİZÖRSÜZ) DONDuRMA ÜRETİMİ

KAYSERİ ÖZEL MuSTAFA YELKENOĞLu FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenKISMETÇAKIR



41

Bakterilerdekiantibiyotikdirenciküreselbirsorundur.Çokludirençgeliştirenbakterilerlemücadeleoldukçaciddimaddikaynakgerektirdiğigibi,nozokomiyalenfeksiyonlardanöleninsansayısıdahergeçengünartmaktadır.Genetikvebiyoteknolojikyaklaşımlarınyanındabakterilerin mikroekolojik şartlarıyla oluşturulacak stres koşulları direncin kaybolmasıüzerindeetkiliolabilir.Mikroorganizmalarınveözellikledebakterilerinabiyotikfaktörlerdekideğişiklikleri bir stres ortamı olarak algılayıp farklı moleküller sentezleyerek değişikdavranışlar gösterdikleri göz önüne alındığında, bu parametrelerden olan ani sıcaklıkdeğişikliklerinidebirstresortamıolarakalgılayıpantibiyotikdirencinikaybedebilir.

Buçalışmaylabakterilerindirençmekanizmalarıüzerindedoğrudanyadadolaylıetkisiolabileceğini düşündüğümüz ani sıcaklık değişimlerinin direnç devamlılığı üzerindekietkilerininaraştırılmasıamaçlanmıştır.Acinetobacterbaumaniiileyapılançalışmalarda4,Klebsiellapneumoniaeileyapılançalışmalarda2,Escherichiacoliileyapılançalışmalarda2 antibiyotiğe karşı direnç mekanizmasında anlamlı azalmalar görülmüştür(P<0,01).Enterococcus spp ile yapılan çalışmada ise anlamlı bir sonuç elde edilememiştir.Çalışmamızsonucundadirençmekanizmasınınanisıcaklıkdeğişikliklerindenetkilendiği,her bakterinin ve aynı bakterilerin farklı etken maddelere karşı aynı tepkiyi vermediğisonucuortayaçıkmıştır.

ANİ SICAKLIK DEĞİŞİKLİKLERİNİN, ANTİbİYOTİK DİRENCİ GELİŞTİRİLMİŞ bAKTERİLERDE, DİRENÇ DEVAMLILIĞI ÜZERİNE

ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASI.

CEMKALKAN GÖKÇEYAVAŞ

MANİSA ÖZEL DORuK FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenBEKİRAVŞAR



42


Buçalışmadaörtüaltıbitkiyetiştiriciliğinde,organiktarımıteşviketmekamacıyla,hiçbirkimyasal madde kullanmadan, sadece ıslak saman balyaları kullanılarak karbondioksitmiktarı artışının, fotosenteze ve büyüme hızına etkisinin biyolojik olarak bulunmasıamaçlanmıştır.

Yeşil bitkilerin büyümesini sağlayan temel olay karbondioksit özümlemesidir. Bitkilerfotosentez yaparken atmosferdeki CO2 kullanır ve karbondioksit miktarı arttığındafotosentezhızıbelirlibirdeğerekadarartarveseradakibitkilerinverimliliğindeartışgörülür.

Buaraştırmadakimyasalmaddelerkullanılmadan,ıslaksamanbalyalarındakiçürükçülbakterilerin, ayrıştırmayaparkenseradaki karbondioksit oranınıarttırarakbitkilerindahafazlafotosentezyapmalarısağlanmıştır.Böyleceseralardauygunşartlaroluşturulduğunda(ısı, ışık, besin elementleri vb.), domates bitkisinde biyolojik yollarla verimlilik artışınıngözlemlenmesihedeflenmiştir.

Aynışartlardaikiserakullanıldı(ışık,ısı,nem,bitki,su,oksijen).Hipotezimizindenendiğikontrolserasınaikiadetsamanbalyasıkonuldu.Samanbalyası10günlükbirhazırlamadönemindengeçirildi.Samanbalyalarıüzerinebitkilerintutunmasıiçin5-10cmkalınlığındasteriledilmişorganiktoprakkonulduveorganikdomatestohumlarıekildi.Çalışmamızdaortam sıcaklığı 20 oC dir ve tohumların ekim derinliği tohum büyüklüğünün (genişlik) 3katıdır.Gözlemikidefaaynıkoşullaraltındagerçekleştirilmiştir.

Yapılan uygulamalar sonucunda, ıslak saman balyalarında yetiştirilen domatesbitkileriileaynışartlarasahipseradakikasalardayetiştirilendomatesbitkilerindenalınanveriler karşılaştırıldı.Sonuçolarakhiçbir kimyasalmaddekullanılmadansadecesamanbalyasındakiçürükçülbakterilerinayrıştırmayapmasıylaortamdakiCO2arttırılarakbitkilerindaha fazla fotosentez yapmaları sağlanmış, böylecedeneygrubundaki bitkilerin kontrolgrubundakibitkilereoranladahahızlıbüyüdüğügözlenmiştir.

AŞKINCANYILDIRAN

ÖRTÜ ALTI bİTKİ YETİŞTİRİCİLİĞİNDE bİYOLOJİK YOLLARLA VERİMLİLİĞİN ARTTIRILMASI

SAMSuN TİCARET MESLEK LİSESİ

DanışmanÖğretmenBİLGİNTAŞLI



43

Probiyotik bakteriler mide asidine dayanan, bağırsakta patojenlerle mücadeleeden mikroorganizmalardır. Bu özelliklerinin bilinmesinden dolayı yoğurt yapımındakullanılmaktadır. Biz deKaradeniz sahil şeridinde yetişen kokulu üzümü (Vitis labruscaL.)kullanarakmeyveliprobiyotikyoğurtyapmayıamaçladık.Yoğurtyapımındastarterkül-türüyle(Streptococcusthermophilus,Lactobacillusdelbrueckiisubsp.bulgaricus)birlikteikiprobiyotikkültür(Lactobacillusacidophilus,Bifidobacteriumlactis)kullanıldı.Ayrıcaüzümkatkılıyoğurdun,sadeyoğurdagöretercihedilmeoranını,meyveliyoğurtlarınrafömrünüdikkatealarakbusüreiçindepHverenközelliklerindekideğişimleriölçmeyihedefledik.

Ekim ayında toplanan üzümler -18°C’de saklandı. Çalışmanın yapılacağı zamanmarmelat haline getirildi.Klarifikasyon, ısıl işlem, kuru madde ayarlanması, homojeni-zasyon işlemlerindengeçirilen süte kültür ilave edilerek 40°Cde inkübasyonabırakıldı.Soğutmaaşamasındansonramarmelatlarilaveedilerekpıhtısıparçalandı.Aşağıdakifor-müllerdeyoğurtörneklerihazırlanıpbuörneklerinbellizamanaralıklarındapH,renkanali-zleri,1.günduyusalanalizi,11.günkoliformaramasıyapıldı.

Sütler500g’lık5gruba(X,Y,Z,T,Q)ayrıldı.Gruplarınformülleriaşağıdakigibidir;X(kontrolgrubu)-500gsüt+%0,0046gkültürY(deneygrubu)-500gsüt+%0,0046gkültür+%6,25gşeker+%0,338gnişasta+%18g

şekersizmarmelatZ(deneygrubu)-500gsüt+%0,0046gkültür+%6,25gşeker+%18gşekersizmarmelatT(deneygrubu)-500gsüt+%0,0046gkültür+%0,338gnişasta+%18gşekerlimarmel-

atQ(deneygrubu)-500gsüt+%0,0046gkültür+%6,25gşeker+%0,338gnişasta+%14,6g

şekersizmarmelat

Duyusalanalizlersonundaüzümkatkılıyoğurdun,sadeyoğurdagöre; farklı formül-lerlehazırlananyoğurtlardanQ’nundiğerlerinegörebeğenildiğitespitedildi.Asitlikteartmaolmasınarağmentattabarizbirdeğişmeolmadığıgörüldü.Duyusalolarakrenkteciddian-lamdabirdeğişmekaydedilmedi.Yoğurttakoliformüremesigörülmezkenörneklerinüzeri-ndeküfoluşumugözlendi.

KOKuLu KARA ÜZÜM (VITIS LAbRuSCA L.) KATKILI MEYVELİ PRObİYOTİK YOĞuRT YAPIMI

AYGÜLMURAT BEYZAKURT

SİNOP FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenBÜLENTYILMAZ

CEMİLECANŞIDEMİR



44


Günümüzde kullanılan ve yaranın sadece dış ortamla temasını engelleyen yarabantlarına alternatif antimikrobiyal, iyileştirme sürecine yardımcı olan bir yara bandıüretmeyi planladık.Projemizde sağlığa zararlı olan antibiyotikler yerine ülkemizin sahipolduğuzenginbitkiselpotansiyelikullanarakucuz,etkilivepratikyarabandıoluşturabilmeyihedefledik.

Kekik,biberiye,civanperçemi,mersinveyaraotubitkilerininözütlerinieldeetmekiçinSoxhletcihazındanyararlandık.Çözücüolarakhekzankullandık.24saatekstraksiyondansonraevaporatördehekzanıuzaklaştırdık.Deneygruplarımızıkekik,biberiye,civanperçemi,mersin,yaraotu,herbitkinin%1ve%5TiO2’liçözeltisi,kekik+mersin,kekik+civanperçemi,kekik+yaraotu,biberiye+mersin,biberiye+civanperçemi,biberiye+yaraotu,%1ve%5TiO2,Kontrol(+)veKontrol(-)olarakoluşturduk.BitkiekstrelerinininhibisyonetkisiniDisk-DifüzyonyöntemiileS.aureus,suveC.albicansüzerindedenedik.Mikroorganizmalarınekimi için (Müller-HintonAgar vePotatoDextroseAgar) besi yerlerini hazırladık.Herdeney grubu için üçer petri kabına ekim yaptık. Petrilere 25 mikron özüt emdirdiğimizüçerdiskyerleştirdik.S.aureusvesuileekimyaptığımızpetrilerigelişmeleriiçin36.5°C’deki,C. albicanspetrilerini ise 25°C’lik inkübatöre koyduk.Bir ay süresincepetrilerdekideğişimlerikontrolettikveoluşanzonlarınkumpaslaölçümlerinialdık.Aldığımızölçümlerinortalamasına göre tablo ve grafiklerimizi oluşturduk.Elde ettiğimiz sonuçlara göre yarabandımızıürettik.

Deney gruplarımızda yaptığımız ölçümler sonucunda; S. aureus üzerinde sırasıylaKekik, %5 TiO2 Biberiye, %1 TiO2 + Kekik, Kekik+ Civanperçemi, Kekik+ Mersinekstrelerinin,sudakimikroorganizmalarüzerindebiberiye,Kekik+Civanperçemi,Biberiye+Civanperçemi,Biberiye+Mersin,CivanperçemiveBiberiye+Yaraotuekstrelerinin,C.albicansüzerinde%1TiO2+Kekik,Kekik+CivanperçemiveKekik+Mersinekstrelerinindiğerekstrelere oranlamikroorganizmaların üremesini önemli oranda engellediklerini gördük.Bununüzerine beş bitki özütünü karıştırarak yine aynı işlemleri tekrarladık.Projemizde5 bitki karışımı kullanılarak yaralarda enfeksiyona neden olan ve iyileşmeyi engelleyenmikroorganizmalarınüremesininengellenebileceğinigördük.Birbantfabrikasınadanışarakyarabandıüretimaşamalarıhakkındabilgialdıktansonraflaster,sargıbezi,parafinlibandveekstrelerimizikullanarakamatörbandımızıoluşturduk.Danıştığımızbant fabrikasınınAr-Ge laboratuarındaözütlerimizi flanellereemdiripyarabandımakinelerindenumunelerelde ettik. Böylece amatör bandımızı günümüzde kullanılan yara bandı standartlarınauygunhalegetirmeyeçalıştık.Bizbuözütlerikullanarakyaraların iyileşmesineyardımcıolacak, iltihaplanmaları önleyecek, ucuz ve kullanışlı bir yara bandı üretilebileceğini veoluşturduğumuzbandıngeliştirilerekinsanlartarafındankullanılabileceğinidüşünüyoruz.

GAMZETUNALI İLAYDAUSLU

TRAMP- bANT

TEKİRDAĞ MİLLİ PİYANGO FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenGÜLSEMİNSAVAŞ



45

Peyniraltısuyundan,basityöntemlerlealkolsüziçecekeldeedilerek,çevreyeveinsanafaydalı, laktoz-intolerans hastaların bile rahatlıkla tüketebileceği farklı bir ürün ortayaçıkarılıpülkeekonomisinekatkıdabulunulmasıvebusuretleçevrekirliliğininönlenmesiamaçlanmıştır.

Peynir üretiminden arta kalan peyniraltı suyuna üretimin farklı aşamalarında doğallimonvelimonaromasıilaveedilerekpeyniraltısuyuiçeceğieldeedilmiştir.Dahasonrabuiçecekpastörizeedilmiştir.Üretimesnasındalaktikasitkültürüilaveedilerekfermantasyonhızlandırılmış ve fermantasyon esnasında farklı zamanlarda örnek alınarak pH ve SH,analizleriyapılmıştır.Böylecehızlıbirüretimiçinproseskoşullarıbelirlenmiştir.

Busonuçlaraveduyusaldeğerlendirmesonuçlarınabağlıolarak,sonrakiaşmalardaeldeedilenüründekiolumsuzluklargiderilmeyeçalışılmıştır.

Buaraştırmadalaboratuarortamındafermantasyon,pastörizasyonişlemleriyapılaraküretileniçeceklerde,prosesinfarklıaşamalarındaPHveSHölçümleriyapılmıştır.

Çevreye zarar veren bir atığın insan sağlığına yararlı bir içecek haline getirilmesiamacındanhareketleLakto-monisminiverdiğimizpeyniraltısuyuiçeceğininpanelistlercebeğenildiğini,rahatlıklatüketilebilecekniteliktebirürünolduğuifadeedilir.

PEYNİRALTI SuYuNDAN ALKOLSÜZ İÇECEK ÜRETİMİ

TUBABETÜLZORBA

VAN ANADOLuÖĞRETMEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenÖMÜRİMAMOĞLU



46

COĞRAFYACOĞRAFYA

BilimseladıFritillariaimperialisolanTersLale,GevaşveBahçesarayilçelerinideiçinealanbircoğrafyadadoğalolarakyetişenyarıendemik,geofitbirbitkidir.Yerliveyabancıturistlerinyoğunilgisiylekarşılananterslalelerinbölgeyaylavedağlarındakisayılarıgüngeçtikçeazalmakta,bunundaenönemlisebebiolaraksoğanlarınınyurtdışınaçıkarılmasıgösterilmektedir.

Geçim kaynaklarını tarım ve hayvancılığın oluşturduğu Bahçesaray ve Gevaş ilçesiköylerindearıcılıkenöndegelenekonomikfaaliyettir.Ailelerimizindegeçiminiteminettiğiarıcılıkfaaliyetiningeliştirilmesi,bölgedeüretilenballarınekonomikdeğerininarttırılmasıveterslale-balkalitesiilişkisininkurulmasıveincelenmesigerekmektedir.Aynızamandaterslalelerinyaygınlaştırılmasıbölgeturizmfaaliyetleriiçindebirzorunluluktur.

YaptığımızgözlemlerneticesindeterslaleninAğlayanGelinolarakdaadlandırılmasınayol açan nektarları merakımızı çekmiş, tatlı olmaları sebebiyle “Ters lale- bal ilişkisikurulabilirmi?”sorusunuakıllaragetirmiştir.Terslalenektarınınçoktatlıolmasıvearılarınerken ilkbahar döneminde açan çiçeklerine rağbet göstermesi nedeniyle çalışmalarımıznektarüzerindeyoğunlaşmıştır.

BitkininA ve E vitamin değerlerine bakarak kozmetik sanayisindeki değerini, şekerdüzeylerine bakarak arıcılık faaliyetlerindeki yeri ve önemini belirlemek amacıyla buçalışmayıgerçekleştirdik.

Terslalelerinçiçeklenmedönemiolanilkbaharaylarındaörneklertoplandı.YüzüncüYılÜniversitesiLaboratuarlarındakiderindondurucularda(–24)°C’debekletildi.VitaminveşekeranalizişlemleriiçinHPLCtekniğikullanıldı.

FritillariaimperialisnektarındaAveEvitaminleriilkkezaranmışveyapılananalizişlemleri

sonucundadeğerlerdüşükçıkmıştır.TerslalelerinAveEvitaminlerineyönelikalanlardakullanılmasınınmümkünolamayacağıdüşünülmektedir.Fritillariaimperialisnektarıiçinde%5.62fruktoz,%5.44glikozarastlanılmış,sakarozvemaltoztespitedilememiştir.

YALÇINYOKUŞ MAHSUNKAÇMAZ

FRITILLARIA IMPERIALIS ( TERS LALE) NEKTARINDA HPLC İLE YAĞDA ÇÖZÜNEN VİTAMİN VE ŞEKER

DÜZEYLERİNİN SAPTANMASI

VAN GEVAŞ İZZETTİN ŞİR ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenELİFAKSU

BİYOLOJİBİYOLOJİ COĞRAFYACOĞRAFYA


47

TOPRAK NEMİ ÖLÇÜLEREK OTOMATİK SuLAMA YAPILMASI

Günümüzdetarımbirçokinsanıngeçimkaynağıolmuştur.Tarımdangeçiminisağlayaninsanlarisebugelirkaynağınıgeliştirmekvedahaçokverimalabilmekiçinbirçokyöntemebaşvurmuşlardır.Çoğuülkedebaşgelirkaynağıolantarımınyüzyıllarboyuncageliştirilmesiiçinuğraşılmıştır.

Çeşitliaraçlaricatedilmiş,damlamaveyağmursulamagibisistemlerkurulmuş,birçok

yenilikleryapılmıştır.Ancakdoğruyöntemlerinzamanındakullanılmamasısonucuveyaygınolanfazlasuyunbitkiler içinyararlıolacağıdüşüncesihembitkilerezararvermektehemdesuisrafınıarttırmaktadır.Bunedenletarımalanlarındanyeterliverimalınamamaktadır.

Tarımdaki sulama sorunu araştırılmıştır. İnternetten, arama motorlarından biri olanGoogle’danyararlanılarakveuzmankişilerlegörüşmeyapılarakdüzenlibilgilertoplanmıştır.Eldeedilenbulgulardikkatlibirşekildeincelenmişvesorununçözümüiçinönerigetirilmiştir.

BEGÜMTÜLİNKASMAN

BÜŞRAUSTA

AKSARAY ANADOLu ÖĞRETMEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenDİLEKBALKIŞ

COĞRAFYACOĞRAFYA


48

COĞRAFYACOĞRAFYA

AraştırmaiçinNemrutKraterGölühakkındagereklibilimselverilertoplanmış,gölveçevresihakkındabirsahaçalışmasıyapılarakortalamamaliyethesaplanmış,tasarlananprojeninmaketideyapılaraksomutvegörselbirürünortayaçıkarılmıştır.

Gölhakkındadetaylıbirkaynaktaramasıyapıldıktansonrasahaçalışmasıiçinbölgeyegidilmiş,gölünbüyüklüğü,suderecesi,şehriısıtmakapasitesi,yapılacaktesisinbüyüklüğühakkındaçalışmalaryapıldıktansonrafotoğraflarçekilmiştir.GölhakkındagereklijeolojikbilgilerJeolojiMühendisinden,yapılacakolantesisvekullanılacakmakinelerileilgilibilgilerMakine Mühendisinden alınmış, çekilen fotoğraflar Bilgisayar Öğretmeninin yardımı ileslâytgösterisihalinegetirilmişveöğrencilerkendigayretleriileprojeninmaketiniyapmıştır.

Elde edilen sonuçlarda tesisin maliyetinin şu anda kullanılan ısıtma ve enerjiharcamalarınagöreçokdahaekonomikolduğu,sıcaksukaynağındanalınansuyun100–150metrederinliktensondajyardımıilealınmasıdurumundayüzeyde40–60dereceolansuyunsıcaklığının90–100derecearalığındaolacağıvebunundailinısınmaihtiyacınıçokrahatbirşekildekarşılayacağıgörülmüştür.

EMİRHANKANIK CİHANURAL

NEMRuT KRATER GÖLÜNDEKİ SICAK Su KAYNAĞININ bİTLİS İLİNİ ISITMA AMAÇLI OLARAK KuLLANILMASI

bİTLİS LİSESİ

DanışmanÖğretmenSUATÖZDAĞ

COĞRAFYACOĞRAFYA COĞRAFYACOĞRAFYA


49

POMZANIN SU TUTMA ÖZELLİĞİNİN TARIMDA VE PEYZAJDA KULLANILMASI

Önce2adetsaksıaldıkvebunlarınbirinesadecetoprak,diğerineisealttarafapomzaüsttarafaisetoprakkoydukdahasonrabuikisaksımızıeşitşartlarda,düzenliolaraksuverilerekçimlendirdik.Bubitkilerçimlendiktensonraikisinideyeterliışıkalanbirortamdabüyüttük.

Gözlemlerimiz sonucunda eşit sürede pomzaya ekilen çim tohumlarının daha erkentopraktançıktığınıvedahafazlabüyüdüğünügördük.Pomzalıtoprağaekilenbitkinindahaverimlivedahahızlıbüyüdüğünügözlemledik.

T.EŞREFKARHAN OĞUZHANKAYA

ELAZIĞ ÖZEL YAVuZ SELİM LİSESİ

DanışmanÖğretmenBÜLENTYAMAN

COĞRAFYACOĞRAFYA


50

COĞRAFYACOĞRAFYA

ÇalışmamızErzurum’unkışsporları,kışturizmipotansiyelininortayaçıkarılması,bu potansiyelin 2011 Üniversite Kış Oyunlarını düzenleme hakkının verilmesindeki

rolünü ve oyunlardan sonra bumirasın korunmasındaki etkisinin belirlenmesi 2011 içinyapıl an tesislerin yarışmalardan sonra atıl duruma gelip gelmeyeceğinin belirlenmesi,2011ÜniversiteKışOyunlarınınErzurumekonomisinevekültürünesağlayacağıkatkılarınbelirlenmesiamacıylayapılmıştır.

Proje konumuz güncel bir konu olduğundan daha önce yapılmış çalışmalaraulaşılamamıştır.BununyerineyetkililerinveFISUheyetininröportajları,gazetehaberleri,ilerlemeraporlarıincelenereksonucavarılmıştır.

Konuyla ilgili tüm gazete haberleri, röportajlar ve ilerleme raporları incelenerekçalışmamızınsınırlarıiçerisindedeğerlendirmeleryapılmıştır.

Erzurumkayakmerkezialpdisiplinikayakyapmayaelverişliyapıyasahipuzunpistleri,uzunsürenkayaksezonu,karkalitesiveşehirmerkezineyakınmesafesiilehertürlüulusalveuluslararasıorganizasyonugerçekleştirebilecekkapasitededir.

Dünyadakışsporlarıaçısındanöndegelenvekışturizmiiçinbirercazibemerkeziolankentlerle karşılaştırdığımızda Erzurum hepsini geride bırakacak her türlü doğal beşeriolanaklarasahiptir.

2011ÜniversiteOyunları’nınşehrebırakacağımirasınkorunmasıvesürdürülebilirliğininsağlanmasıgüçlütanıtımveetkilipolitikayabağlıdır.

2011Erzurum’daistihdamınartmasını,modernbirgörünümkazanmasınısağlamanınyanındahalkınözgüvenvekültürelalgılarınıdeğiştirecektir.

Erzurumönemlitoplantılarınyapıldığıbirkongreşehrinedönüşebilir.

AHMETCANDOĞAN

ÖMERFARUKŞİMŞEK

2011’DEN SONRA OLİMPİYAT ŞEHRİ Mİ? ATIL TESİSLER MEZARLIĞI MI?

ERZuRuM NuRETTİN TOPÇu SOSYAL bİLİMLER LİSESİ

DanışmanÖğretmenSEVDABAYRAM



51

ÖNEMLİ bİTKİ ALANI ÖMERLİ HAVZASI

Türkiye’debulunan122önemlibitkialanının7’siİstanbul’dadır.Burada64’üendemikolmaküzere207bitkitürününyokolmatehlikesivardır.ÖmerliHavzasıİstanbul’unönemlibitkialanlarındanbiridir.ÖmerliHavzasında10’uendemik37bitkininyokolmatehlikesivardır.Bölgeniniklimzenginliğibitkiörtüsüneyansımıştır.Budeğişikyapıekolojikbakımdanoldukçaönemliolupüzerinedahaayrıntılıbiraraştırmayıhakeder.

Çalışmamızda Ömerli Havzasının İstanbul için önemi ve burada yetişen endemik

bitkilerüzerindedurduk.Yapılaşmanındoğalbitkiörtüsüneverdiğizararadikkatçekmekistedik.ÖmerliHavzası’nındoğalbitkizenginliğininyanındahavzagenelindedoğakorumasorunlarıvealınmasıgerekenönlemlereyerverdik.

Ömerli Havzası Doğu Avrupa ve Doğu Akdeniz ülkelerinin en büyük fundalıklarınaev sahipliği yapmaktadır. Fundalıklarla kaplı tepelerin ortasına inşa edilen Formula 1tesislerinin,bölgeninyapılaşmasınıtetiklediğitespitedilmiştir.ÖmerlibarajgölüveBoğaziçiarasındakalanbölümgöçmenkuşlarınAvrupa’dakienönemligöçyollarındanbiridir.Ömerli,İstanbullularıntemizsu,hava,dinlenmeihtiyaçlarınıkarşılamaktadır.Sadeceİstanbul’undeğildünyanınortakzenginliğiolduğuvurgulanmıştır.

“Bernsözleşmesi”doğalalanlarınkorunmasıkonusundahalenTürkiye’dekienönemliuluslararasıyasaldüzenlemedir.SözleşmeyegöreTürkiyebitkivehayvantürlerinionlarındoğal yaşamalanlarıyla birlikte korumak amacıyla gerekli kanuni ve yönetsel önlemlerialmakla yükümlüdür. Bern sözleşmesinin yanındaTürkiye’nin taraf olduğu 6 tane dahaUluslararasıDoğaKorumaSözleşmesibulunmaktadır.

Çalışmamız sonucu bölgedeki doğal bitki örtüsünün tespiti konusunda yapılançalışmaların yetersiz olduğunu, yapılaşmanın bölgedeki doğal bitki örtüsüne ve doğalyaşama zarar verdiğini tespit ettik. Bölgeyle ilgili söz sahibi kurum ve kuruluşların,belediyelerinyetkilerinidoğalyaşamazararvermeyecekşekildekullanmalarınıdiliyoruz.

ALARAASLAN BERFUSERAYAKTÜRK

İSTANbuL KADIKÖY T. EMLAK bANKASI ATAŞEHİR LİSESİ

DanışmanÖğretmenHÜLYAÇOLAK

COĞRAFYACOĞRAFYA


52

COĞRAFYACOĞRAFYA

Dünyagenelindeyaşanansusıkıntısıetkileriniülkemizdedegöstermekte,varolansukaynaklarınıenverimlişekildekullanmakvegünlükyaşantımızdasutasarrufusağlamakgittikçeönemkazanmaktadır.

Buçalışmadabarajlarımızdakibuharlaşmayıenaltseviyeyeindirirken,bununyanındabaraj sularını kısmen filtre ederek temiz su maliyetini düşürmek ve atık malzemeyikullanarakgübreihtiyacınacevapvermekamaçlanmaktadır.

Gerçek ortamdaki uygulamada, kullanılacak olan bitki ülkemizde hemen her sukaynağındayetişen,bolcabulunabilecekLemnaMinör(SuMercimeği)dür.Bitkininkolaybulunabilmesi ve bakım gerektirmemesi yanında kısa sürede çoğalabilmesi projeninuygulanabilirliğiniarttıranetkenlerdir.

Buçalışmada“GoogleEarth”haritalarındanyararlanılarakÖmerliBarajı’nınsutoplamahavzasınıntemsili ikimaketihazırlanmış,kontrolgrubununüzeriboşbırakılırken,deneygrubununüzerisumercimeğiylekaplanmışveherikisinedeaynımesafeden500wattışıkverilereksusıcaklıklarıölçülmüştür.Deneysonucunda,üzerisumercimeğiylekaplanangruptakisıcaklıklarınsadeceilk1saattebilediğergrubagöre5derecedahadüşükolduğu,buharlaşmanındiğergrubagöreazaldığıgözlemlenmiştir.

ESİND.HABİF ESTREYAESRALEVİ

TATLI Su KAYNAKLARINDAKİ buHARLAŞMAYI AZALTAN VE SuYu FİLTRE EDEN ÇOK AMAÇLI Su bATTANİYESİ

İSTANbuL uLuS ÖZEL MuSEVİ LİSESİ

DanışmanÖğretmenTALHAKILIÇ

SERKANDAĞVAR



53

MERVEÖZTÜRK MERVEŞEHİR

ATIK CAMLARDAN CAM bETON ÜRETİMİ

Günümüzdedoğalkaynaklartükenmekteveçevrekirliliğiönemliboyutlaraulaşmaktadır.Tümatıklarıngerikazanımındaolduğugibicamgerikazanımıdaönemlidir.

Ülkemizdeçöpiçindekigerikazanılabilirmaddeoranıyaklaşık%12dir.Camşişelerin

Türkiyegenelindekigerikazanımı%36’dır.Ülkemizde6570bintonatıkcamişlenerekgerikazanılmaktadır.Atıkcamların%64’üisedeğerlendirilememektedir.

Buçalışmadacamatıklarınındekoratif amaçlı olarakbeton içindekullanılabilirliği vecambetonagregasıolarakkullanıldığındabetondayanıklılığınaetkisiaraştırılmıştır.

Projede üç farklı renk ve dört farklı miktarda atık camla harç üretilerek alkali-silikareaksiyonunacamlarınetkisiaraştırılmışveatıkcamlarınekonomiyetekrarkazandırılabilmesive bu projeyle dekoratif cam kullanımının incelikleri ve sunduğu avantajları, mimari vedekorasyonprojelerindekullanılmaküzeremimarvetasarımcılarımızınyardımıyladekoratifcamınkullanımınıyaygınlaştırmahedeflenmiştir.

BuçalışmadaASTM(AmericanSociety forTestingandMaterials)C1260HızlıHarçÇubukDeneyi yapılarak alkali silika reaksiyonuna beyaz, kahverengi ve yeşil camlarınetkisi araştırılmış vegenleşmedeğerleri ölçülmüştür.Deneyler sonucundagenleşmeninbeyaz camlı numunelerde en fazla, yeşil renkli camlı numunelerde en az genleşmedeğerlerigörülmüştür.

ASR(alkali-silikareaksiyonu)sınırıkorunarakcamlardekoratifamaçlıbetonagregasıolarakkullanıldığındaenerjitüketiminde%25,havakirliliğinde%20,maden,atığında%80,sutüketiminde%50azalmasağlanacaktır.

Yapılan deneyler sonucunda cam agregaların tane çapının küçülmesiyle ASR’ninhızlandığı gözlenmiştir. Bilindiği gibi tane çapının küçülmesi yüzey alanını artıracak,dolayısıyla reaksiyon daha geniş temas yüzeyi kazanarak hızlanmış olacaktır. Sonuçolarakcambetondaönlemleralınarakmimarivedekoratifamaçlıolarakrastgeledağılmışkısacamparçalarıkatılmışolarakkullanıldığındayararlıolacaktır.

KÜTAHYA ÖZEL KONuRALP LİSESİ

DanışmanÖğretmenALİKOCAAĞA

SERVETÖZÜNAL

COĞRAFYACOĞRAFYA


54

COĞRAFYACOĞRAFYA

YASEMİNMERVEAYHAN

MALATYA FATİH LİSESİ(MALATYA bİLİM VE SANAT MERKEZİ)

DanışmanÖğretmenİBRAHİMKAYADUMAN

HASANSAYILAN

Turba (Kahverengi Kömür), bitkilerin kısmen de hayvansal artıkların ve yeraltı sudüzeyininüzerindegenellikle“sphagnum”denilenyosunlarvebataklıksazlarınınsudibindeçökerek, su altında hava ile ilişkisi kesilmiş bir ortamda yıllarca çürüyüp birikmesindenoluşan%100doğalbirmalzemedir.

KahverengiKömür(Turba)’ünbesleyiciözelliğibulunmaklabirlikte;çoksututmasıveiyondeğişimi yoluyla, suyun vegübreninbitkiye yavaşçadüzenli bir şekilde verilmesinisağlamasıönemliüstünlükleriarasındadır.Bazılarıtopraksıbirgörünümesahiptir.

Toprağı organik ve mineral maddelerce zenginleştirerek kullanıldığı alanlarda bitkikökleriiyihavalandığındanbitkiningelişimhızınıarttırır.

Bitki yetiştirme ortamının bir parçası olup üstün çimlendirme köklendirme özelliğinesahiptir.Hertürlübitkiyiyetiştirmeyeuygundur.

Toprağın,sututmakapasitesini,bitkiyibeslemegücünübiyolojikaktiviteyiarttırır.Turbatoprağıtamponlama(kapaklandırma)kapasitesiniarttırır.

Sudaçözünebilirgübrenintopraktanyıkanarakkaybolmasınıönler.Toprağınuzunsürelinemlikalmasınıvegevşemesinisağlar.Bunedenletoprakıslahında,içvedışmekânsüsbitkilerininüretimindevebakımındaidealdir.

Kalori değerleri düşük olan bu kömürlerin yakıt yerine organik gübre olarak gübresektöründekullanılmasıtarımımızaçısındandahayararlıolacaktır.

TuRbA (KAHVERENGİ KÖMÜR) YATAKLARININ ORGANİK GÜbRE OLARAK KuLLANILMASI



55

THOMASCOŞKUNHORASAN

NESLİÇAPGIN

GÜNEŞ SİSTEMİNDEKİ KARASAL GEZEGENLERDE bİTKİ GELİŞİMİ ÜZERİNE bİR ÇALIŞMA

Dünyaüzerindekitümbitkiler,dünyanınekseneğikliği,dönmevedolanmasüreleriilegelişimlerinisürdürürler.

Projeninbaşlangıçnoktası:Dünyadışındakikarasalgezegenlerde,diğertümkoşullarihmaledilerekgezegenin:

EkseneğikliğiDönmesüresiDolanmasüresiGüneşeolanuzaklıkfaktörleribitkigelişimininasıletkilerdi?Sorusunacevapbulmaktır.

Projedekullanılanyöntemlerveyapılanişlemlerşöyledir:4ayrıtürbitki60saksıiçindeçimlendirildi.4ayrıtürbitkikontrolgrubuolarakseçildi.

Merkür,Venüs,DünyaveMars’ınGüneşetrafındadolanmasüreleriMerkürcinsindenifadeedildivedeneydüzeneklerikuruldu.

DönmedönemleriDünyacinsindenifadeedildivedeneydüzeneklerikuruldu.

Eksen eğiklikleri incelendi.Merkür veDünya için deney düzenekleri kuruldu. Ekseneğikliğinin,Dünya ilezıtyöndevedünya ileaynıyöndedünyanın ikikatıolduğudeneydüzeneklerikuruldu.

GezegenlerinGüneş’eolanuzaklıklarıiçindeneydüzeneğikuruldu.

MuĞLA ÖZEL bODRuM ÖZEL MARMARA LİSESİ

DanışmanÖğretmenDİLEKKÖKÇÜ

COĞRAFYACOĞRAFYA


56

COĞRAFYACOĞRAFYA

Yol yapım çalışmalarının yetersiz kaldığı İdil sokaklarında, kışın yağan yağmurlarsonucuoluşançamurkirliliğininyarattığıolumsuzetkiler,bölgedekisosyalyaşamıolumsuzetkilemektedir.Buetkileriazaltmakiçinİdilçevresindekiarazilerdebulunandoğaltaşlarınbirtakımişlemlerdengeçerekkentsokaklarınınparkedöşemesindekullanılmasıprojeninhedefidir.

Buaraştırmayıyaparkenprobleminhissedildiğisokaklarvetaşlarınbulunduğuarazilergözlenmişvebuarazilerdebulunantaşlarınsokakparkedöşemesindekullanılabilirolduğutespitedilmiştir.Ayrıcayaptığımızaraştırmalarsonucuyollaraparkedöşemeninasfaltyolagörebirçokavantajınınbulunduğugörülmüştür.

Sonuçolarakbölgedekiarazilerdebulunanvearazininkullanımınıolumsuzetkileyenbutaşlarıkullanırsakhemdahakullanılabilirbiryolasahipolunacakhemdebuarazilertarımaaçılacaktır.Ayrıcabuprojesayesindebölgedeeksikliğihissedilenistihdamsahasıdabirnebzeyaratılmışolacaktır.

ŞEHRİBANKARAVİŞ

HANIMBABAYİĞİT

İDİL ÇEVRESİNDEKİ TAŞLARIN SOKAK VE KALDIRIM DÖŞEMESİNDE KuLLANILMASI VE TEMİZLENEN bu ARAZİLERİN

TARIMA AÇILMASI

ŞIRNAK İDİL ÇOK PROGRAMLI LİSESİ

DanışmanÖğretmenSAVAŞMELENGEÇ



57

TOKAT-TuRHAL’DA ŞEKER PANCARI TARIMININ NEDEN OLDuĞu bEŞERİ EROZYONLA KAYbEDİLEN TOPRAKLARIN bELİRLENMESİ,

GERİ KAZANILMASI VE DEĞERLENDİRİLMESİ

İlçemizTurhal’ın ekonomisi ve tarımı büyük ölçüde, endüstriyel bir bitki olan şekerpancarınınekimineveişlenmesinebağlıdır.Ortalama%5eğimesahipTurhalveçevresitarım arazileri su erozyonundan oldukça az etkilenmektedir. Ancak şeker pancarınınsökümüsırasındaönemlimiktartoprakşekerpancarınınüzerindetarımalanlarınındışınataşınmaktadır. Yapmış olduğumuz ölçümlerden anlaşıldığı kadarıyla bir dekar arazidenyaklaşık 575 kg. toprak tarım dışı alanlara taşınmaktadır. Projemiz beşeri etkinliklersonucundagerçekleşenbutarımsalerozyonlakaybedilentopraklarıngerikazanılmasıveuygunbirbiçimdedeğerlendirilmesiiçinçözümönerilerisunmaktadır.

Öncelikleşekerpancarıtarımıyoluylagerçekleşentoprakkaybınıincelemekiçinsekiz

farklıbölgedenortalamabüyüklüktenumuneleralınarak,bupancarlardakitoprakmiktarıbelirlenmiştir. İkinciaşamada,TurhalŞekerFabrikasınınkantar ve teslimatbölümününverilerinden yararlanılarak Pancar/Toprak oranları yağışlı ve kurak dönemler için ayrıayrıtespitedilmiştir.ÜçüncüaşamadaiseİlçeTarımMüdürlüğündensağlananverilerdenyararlanılarakTurhalveçevresiarazilerindekaybedilentoprakmiktarıhesaplanmıştır.

Turhalİlçesimücaviralanıiçindekişekerpancarıekilenalanlarıntoplamı;11.547daYağışlıdönemortalamatoprakkayıporanı;%17,10Yağışsızdönem;ortalamatoprakkayıporanı;%5,61Ortalamatoprakkayıporanı;%11,35Dekarbaşınatoprakkayıporanı;575,85kgToplamtoprakkayıporanı;6649,34tonŞeker pancarı kampanya döneminde yapılan sökümlerde yağışlı dönemde yapılan

sökümlerle yağışsızdönemdeyapılansökümlerarasındaanlamlıbir toprakkayıporanıvardır.SadeceTurhalmücavir alanında yer alan tarımarazilerindeki toprak kaybı 6649ton’uaşmaktadır.Beşeri faaliyetlerinbirsonucugerçekleşenburakamdoğalerozyonunnedenolabileceğikayıplarınçoküzerindedir.

BİLALÇINAR ERENGÜRSOY

TOKAT TuRHAL ANADOLu TEKNİK LİSESİ

DanışmanÖğretmenUĞURTÜRE

MUSTAFAAKKAYA

COĞRAFYACOĞRAFYA


58

FİZİKFİZİK

Zonguldak1929’lardataşkömürününbulunmasıylaKaraelmasŞehriolmuştur.Zamanlayerinmetrelercealtındakömürçıkarımıartarken,üzerindedehızlıbirkentleşmegörülenikikatlıbirşehredönüşmüştür.

Madençıkarımısonucundayeraltındaboşluklar(mağaralar)oluşur.Zamaniçinde(5-10yıl)mağaralarıntavanlarınınbuboşluğudoldurmaküzerehareketegeçmesinetasmandenir.Amacımız tasman olayının Zonguldak ve yakın çevresine etkilerini belirlemek vebunlarıenazaindirgemekiçinçözümönerilerisunmaktır.

KaraelmasÜniversitesinegidilerekdahaöncekiçalışmalar incelendi.TTK’danalınantaşkömürüverezervihakkındakisayısalverilerletablolaroluşturuldu.Konuyaaitharitavefotoğraflardeğerlendirerekbölgedetasmanamaruzkalanyerleregidilerekyenifotoğraflarçekildi.

Çalışmamızdaki görselliği arttırmak için, tasman olayının fiziksel yapısını gösterendeneydüzeneğihazırlandı.Zonguldak’ta yapılan taşkömürümadençıkarımları vearaziyapısıgözönünealınarak10farklıdeneygerçekleştirildi.Yapmışolduğumuzdeneylerdekigözlemlerle,literatürdekimodellervefotoğraflareşleştirildi.

Bütünbunlarkentiikiseçimarasındabırakmaktadır;Zonguldak’ta,Taşkömürüüretiminemi,yoksakentleşmeyemiöncelikverilmelidir?

Şehribaşkayeretaşımaimkanıolmadığıgibitaşkömürüneduyulanihtiyaçtagözardıedilemez.Taşkömürüüretimi ve kentleşmebir arada sürdürülmelidir.Dahaönceüretimyapılıptasmanolayınedeniylefaaliyetidurdurulanmadenocaklarınınmutlakadoldurulmasıgerekmektedir. Tasman kentin hem sosyal hem ekonomik yapısını etkilemektedir. Sel,depremgibibuolaydadoğalafetlerkapsamındadır.Ancakuygulamadakibazıaksaklıklartasmansorununanedenolmaktadır.Hızlabüyüyenşehirdeplanlamayapılırken,budurumgözönünde tutulmalıdır.Halkbukonudabilgilendirilmelidir.Busorunasadecebölgeseldeğilulusalboyutlardabakılmalıdır.Tasmanvekentleşmearasındakihassasdengeyigözönündebulunduranpolitikalarhayatageçirilmelidir.

ZEYNEPKURŞUN ELİFSARI

ZONGuLDAK VE YAKIN ÇEVRESİNDEKİ TASMAN OLAYININ FİZİKİ VE SOSYO - EKONOMİK ETKİLERİ

ZONGuLDAK ATATÜRK LİSESİ

DanışmanÖğretmenEBRUYAŞKAN

COĞRAFYACOĞRAFYA FİZİKFİZİK


59

OPTİK FARE KAPANI

Elektromanyetikdalganınbirortamdakitavrınıvecisimleetkileşmesiniaraştıranbilimdalınaoptikdenir.Elektromanyetikdalganıngözlegörünebilenkısmıgenellikle ışıkdiyeadlandırılır. Fakat gözle görülmeyen kısımların da var olduğu bilinir.Optik bilimiyle ilgiliilktanımlamalar‘görünürışıklameydanagelenolaylarıinceleyenbilimdalıdır’diyeifadeedilmiştir.Dahasonralarıışıkiçin“Gözdekioptiksinirleriuyarandalgadır”tanımıyapıldı.

Bilimveteknolojidekigelişmelerileberaberçokdahagenişbirspektrumasahipolduğuvebuspektrumiçersindegözlegörülemeyenelektromanyetikdalgalarıngörünürbölgeyegöreçokdahabüyükyerkapladığıtespitedilmiştir.Günümüzdedahaçokmekanikolaraktasarlanmışfarekapanlarıkullanılmaktadır.Ancakböyledüzeneklerinperformansıpekdeiyideğildir.Mekaniksistemlerebiralternatifolaraktasarladığımızbuprojedehiçbirhareketliparçabulunmuyorvetamamenelektronikolarakçalışıyor.

YUNUSEMREALPŞAR

BİRKANEKİCİ

ADANA ÖZEL AKDENİZ KOLEJİ

DanışmanÖğretmenSÜLEYMANEVRENÖZYANDI

FİZİKFİZİK


60

FİZİKFİZİK

Genişmekanların(sporsalonları,alışverişmerkezleri,camiler,vb.)havalandırılmasınısağlamak, ulaşılması zor pencerelerin otomatik olarak açılıp kapatılması ve rüzgarlıhavalardakapıvepencerelerinçarpmasınıengellemekiçinüretilenbirprojedir.

Sistemdekullandığımıztermostat,belirlenensıcaklıkaralıklarındamotorunçalışmasını(pencerenin açılıp kapanmasını) sağlar. Bir pervane yardımıyla da rüzgarlı havalardasistemindevreyegirippencereninkapanmasısağlanır.Rüzgârhızıazaldığında,mekaniçisıcaklıkfazlaisepencereyenidenaçılır,uygunsıcaklıktaisepencerekapalıkalmayadevameder.

Sisteminçalışmasını tetikleyenetkenler sıcaklık ve rüzgârhızıdır.Mekan içi sıcaklıkyükselmeden,rüzgârolmasadahipencereaçılmaz.Fakatcamaçıkkonumdaikenherhangibiröncelikyoktur. İlkolarakhangietkendedeğişiklik (sıcaklığındüşmesi, rüzgârhızınınartması)olduysaoetkenininetkisiilepencerekapanır.

Busistemeentegreedilebileceknemsensörleri sayesindedepolarınhavalandırmasıkontrol edilebilir. Programlanabilir zaman devresi ilave edilerek uzun süre evdebulunamayacak insanlar için evin istenilen zamanlarda havalandırılması sağlanabilir.Bu projenin insan sağlığını ilgilendiren yönü ise hava akımına maruz kalan kişilerdegörülenbaşağrısıveboyuntutulmasıgibişikayetlerindeoluşmasınıengellemesidir.Aynızamanda toz,polenalerjisigibi rahatsızlığıolan insanların, rüzgarlıhavalardadahaçokartanrahatsızlıklarınınenaza indirilmesinisağlayabilir.Klimalarınsağlığazararlıolduğuvekullandıklarıenerjidendolayıküreselısınmadapaylarıolduğudüşünülürsebutürdoğalhavalandırmasistemlerininönemidahaçokanlaşılır.

ALİSELÇUKİDARE

MEHMETAVUNDUK

OTOMATİK PENCERE AÇMA KAPAMA SİSTEMİ

AKSARAY FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenZaferKILINÇ

OsmanBAYRAKTAR

FİZİKFİZİK FİZİKFİZİK


61

GÜNEbAKAN ENERJİ SİSTEMİ

Amacımız;hareketlipanelsistemiilegüneşindoğumundanbatımınakadarolansüreiçerisinde,güneşışınlarınıngünboyupaneledikdüşmesisağlanmaktadır.GüneşpanelimizgüneşetamolarakdöndüğündeLDR’lerindirençlerieşitolacaktır.GüneşinhareketiilebueşitlikbozulacakvegüneştakipsistemidevresiileLDR’lerindirençlerieşitoluncayakadargüneş panelimiz güneşe doğru çevrilecektir. Böylelikle güneş panelimiz sürekli güneşitakip edecektir. Panelimizle güneş ışığından maksimum oranda yararlanılarak güneşenerjisindenmaksimumdeğerdeenerjieldeedilmesisağlanmaktadır.

Gerçekleştirilensistem,elektrikenerjisiüretimindetemizenerjikaynaklarındangüneşenerjisini kullandığından dolayı çevreye duyarlı olmakta ve güneş enerjisi teknolojisininülkemizde kullanımına bir örnek teşkil ettiğinden ülkemiz teknolojisine yerli katkısağlamaktadır.

Sistemimizgüneşindoğumundanbatımınakadarolansüreiçerisinde,güneşenerjisindenenyüksekdeğerde istifadeyisağlamakamacı ilegüneş ışınlarınıngünboyupaneledikdüşmesini sağlayan elektronik kontrol devresi ve mekanik sistemden oluşmaktadır. Busistemsayesindesonzamanlardagittikçeönemkazanantemizenerjikonusundaverimlilikartacak,özellikleilkkurulummaliyetiyüksekolanbutürsistemlerinkendiniamortiedebilmesüresiazalacaktır.

Ayrıcatasarlananbusistemdahagelişmişözellikteolangüneşışınlarınınodaklanmasıprensibinedayalıyansıtıcısistemuygulamalarıiçindebiraltyapıniteliğindedir.

BATUKANCEMTARHAN

KORAYAYNA

AMASYA MERZİFON ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenPINARÖZDEMİRALPERYILDIZ

FİZİKFİZİK


62

FİZİKFİZİK

Cisimlerin hacimlerinin ölçülmesine birçok alanda ihtiyaç duyulur.Düzgün geometrikşekliolancisimlerinhacminiölçmekzordeğildir.Fakatbelirlibirdüzgüngeometrikşekliolmayan cisimlerin hacmini ölçmek için değişik teknikler kullanmak gerekir. Bu projeninamacıdahacimölçmeyekullanışlıbiryöntemsunmaktır.

Kullanılanyöntemdegazlarla ilgiliBoyle-Mariotteyasasıkullanılmıştır.Boyle-MariotteYasası’nagöresabitsıcaklıktagazınhacmivebasıncıarasındabirtersorantıvardır.BudahacmideğiştirilengazlailgiliP1V1=P2V2formülünüortayaçıkarır(P1:Gazınöncekibasıncı,V1:Gazınöncekihacmi,P2:Gazınsonrakibasıncı,V2:Gazınsonrakihacmi).

Deneydeaşağıdakinebenzerbirdüzenekkullanılmıştır:

DüzeneğintoplamhacmiVilegösterilmiştir.Vppistonlaitilenhacmi,Vcölçülecekcisminhacminibelirtir. İlköncedüzenekboşolarakpistonun farklıkonumları içinP1V=P2(V-Vp)formülüyleVilebelirtilentoplamhacimbulunur.DahasonracisimkabakonulupaynıişlemtekrarlanarakV-Vcbulunurvecisminhacmihesaplanır.

Deneylerdeneldeedilenverilerkarşılaştırıldığında,V/Vc’ninveV/Vp’ninbüyükolduğudurumlardahatapayınındahafazlaolduğugörülür.Endoğrusonucaulaşmakiçinkabınhacmiolabildiğinceküçük tutulmalı vepistonunsıkıştırdığıhavanınhacmidahahassasölçülmelidir.

Yapılan deneylerde çeşitli şekillerdeki cisimlerin hacmi kolayca hesaplanmıştır.Cisimlerinhacmisonradanderecelisilindir içindekisuylaölçülerekdeneylerindoğruluğutestedilmiştir.Küçükcisimlerinhacimlerinidahadoğruolarakhesaplamakiçinkapbilyelerledoldurularakhacmiküçültülmüştür.

H.İBRAHİMUĞURLU

E.TURGUTYALÇINKAYA

KATI CİSİMLERİN HACİMLERİNİN ÖLÇÜLMESİNDE GAZ bASINCINDAN FAYDALANMAK

ANKARA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenHASANKOCA



63

SuDAN HİDROJEN ELDE EDİLMESİ VE YAKILARAK MEKANİK ENERJİYE ÇEVRİLMESİ

Dünya’nınönündekienönemlisorunlardanbiri;fosilyakıtkullanımındankaynaklananCO2 emisyonu nedeniyle atmosferin sera etkisinin giderek artması ve bunun dünyaortalamasıcaklığınıartıştrendinesokmuşbulunmasıdır.Önlemalınmazsagelecekyüzyıldasıcaklığın 5°C’nin üstünde bir artışla yükselmesinin kaçınılmaz olduğu görülmektedir.Bununsonucundayüzeyoranlarıdeğişeceğigibiiklimdengesibozulacak,bugünkütarımalanlarıkurakalanlaradönüşecek,insanlığınyaşamısınırlanacaktır.

Bu aşamada dünyanın, çevresel uyumu son derece yüksek, istenilen verimde diğerenerjilere dönüşebilen yeni bir yakıta ihtiyacı vardır. 20. yüzyıla enerji taşıyıcısı olarakbilinenelektrikdamgasınıvurmuşiken,21.yüzyıladamgasınıvuracakenerjikaynağıisehidrojenolacaktır.

Gelişen dünya şartlarında enerji siyasi, sosyal ve ekonomik alanda büyük bir yertutmaktadır. Amaç, evrenin kütlece %75 ini oluşturacak kadar çok bulunan hidrojenikullanarak, çevreye zararsız, ucuz ve temiz, petrol ürünleriyle kıyasla sıfır atıkla insanihtiyacınınyaşamınçoğualanındagereksinimduyduğuenerjiihtiyacınıkarşılamaktır.Busebeple suyun, ucuz ve temiz bir alternatif yakıt kaynağı olduğunu göstermek projeninbaşlıcaamacıdır.

Çalışmamızda, akülerden sağladığımız elektrik enerjisi yardımıyla suyu elektrolizederekanlıktüketimmiktarıkadarhidrojenürettik.Sonrabuhidrojenidepolamadantürbinmotorundayakıtolarakkullanıpenerjiyedönüştürdük.Türbinmotorundaneldeettiğimizgüçlemekanik ve ısıl enerji elde ettik ve daha sonra bu enerjinin bir kısmını sisteminihtiyacıolanbölümlereaktardık.Bütünbunlargerçekleşirkenatıkolarakdışortamasadecesubuharıatıldı.

Ö.ORKUNSÜREL

ANKARA GAZİ ÜNİVERSİTESİ VAKFI ÖZEL LİSESİ

DanışmanÖğretmenONURAYDOĞMUŞERDALDEDEOĞLU

FİZİKFİZİK


64

FİZİKFİZİK

Ses hızı sıcaklığa bağlı olarak değiştiğine göre, hesaplanan ses hızından ortamınsıcaklığıdolayısıylamutlaksıcaklığınfarklıbiryöntemlehesaplanmasıamaçlanmaktadır.

Ses kaynağına bağladığımız hoparlörü açık uçlu tüpün ucuna yakın koyduk. Sesinfrekansını arttırarak rezonans frekanslarını kaydettik.Aynı işlemleri kapalı uçlu tüp içingerçekleştirdik.

Yukarıdakiişlemlerinikisinidefarklısıcaklıklardatekrarladık.

Hersıcaklıkta, tüpümüzaçıkuçlu ikenüç tanevekapalıuçlu ikenüç tanerezonansfrekansıkaydettik.

Böylecehersıcaklıktaaltıtaneseshızıhesapladıkveortalamasınıalarakosıcaklıktakiseshızınıbulduk.

BulduğumuzsesinhızındanoortamınsıcaklığınıbirdeKelvincinsindenölçtük.Celcius cinsinden doğrudan ölçtüğümüz ortamın sıcaklığı ile dolaylı olarak Kelvin

cinsindenölçtüğümüzsıcaklıklarınilişkisinigrafiğedöktük.CelciusveKelvinölçekleriarasındakiilişkiyifarklıbiryöntemletekraroluşturduk.

Eldeettiğimizilişkidenmutlaksıcaklığıbelirledik.

Tüpünuzunluğunaveçapınabağlıolarakrezonansfrekansıdeğişti.Sesinhızıortamınsıcaklığındanetkilendi.CelciusveKelvinölçekleriarasındadoğrusalbirilişkigörüldü.

Sesinhızınınsıcaklığınartmasıilearttığınıveazalmasıileazaldığınıgözlemledik.Fiziktekifarklıkonularınbirbiriileilişkiliolduğunugösterdik.0oK’in-273oColduğunu%1,01gibiküçükbirhatailehesapladık.

SÜMEYRAÖZ AYŞENURSOY

SES HIZINDAKİ DEĞİŞME İLE MuTLAK SICAKLIĞIN bELİRLENMESİ

ANKARA ÖZEL SAMANYOLu CEMAL ŞAŞMAZ FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenNURİBALTA



65

VAKuM TÜP, bAKIR DÜZ bORuLu VE AKORDİYON ALÜMİNYuM HAVA KANALI, SPİRAL bAKIR bORuLu, ÇİFT TARAFLI

TERMOSTATLI, HAVA ISITMALI GÜNEŞ KOLEKTÖRLERİ ÜZERİNE bİR ÇALIŞMA

Ülkemizdenüfusartışıdevametmektevebunabağlıolaraksanayikuruluşlarınınvebireyselkonutlarınsayısıhergeçengünartmaktadır.BunaparalelolarakdaTürkiye’ninenerjiihtiyacıgiderekdahabüyükseviyelereulaşmaktadır.Fakatbuenerjiyiteminetmekiçin kullanılan hem bütün ihtiyacımızı karşılayamamakta hem de çevreye ciddi zararlarvermektedir.

Yaptığımızincelemelersonucuülkemizdeyenilenebilirenerjikullanımınıntoplamiçindeçokküçükbiryüzdeyesahipolduğunugördük.Birçokalandabuenerjitürüyletasarrufvekazançsağlanabilecekkengerekliçalışmalarınyapılmadığınıfarkettik.

Bu probleme çözüm üretmek istedik ve bir sistem tasarladık. Sistemimiz kullanıcıistediğindetermostatyardımıylaodadakisoğukhavayıfanyardımıylagünısıyaçekecekvegünısıdaısınanhavayıistenilennemdeğerinegetirerekodayaaspiratörlepompalayacak.

Bizim önerdiğimiz bu sistem bireysel konutlar olduğu kadar sanayi kuruluşları içinde uygulanabilir. Bu nedenle ısıtılacak mekanın büyüklüğüne bağlı olarak performansanalizleriyaptık.

Sonuç olarak bu sistem sayesinde yenilenebilir enerji kullanımını arttırmış oluyoruz.Küreselısınmanıngiderekkendinidahaçokhissettirmeyebaşladığıülkemizdebusistemyaygınlaştığıtakdirdeçevreyeverilenzararlarınönünegeçilebilir.

KIVANÇŞAHİNKAYA

AVNİSERCANYAZICI

ANTALYA ÖZEL ANTALYA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenBİLALDAL

MEHMETSELÇUKYAZICI

FİZİKFİZİK


66

FİZİKFİZİK

Kurduğumuz sistem dört daire üzerinde kurulmuş olan bir bina üzerindengerçekleşmektedir (diğer bina çeşitlerine de uygulanabilir). Bina bacasının duvarları,banyolarınduvarınadenkgelecekşekildeoluşturulmalıdır.Banyonuniçinedenkgelecekolanbacaduvarınaikipencereşeklindedelikleraçılır.

Su deposu ve kalorifer peteklerini açtığımız pencerelere gaz sızmayacak şekildemonteettik.Böylecekaloriferkazanındançıkangazlarbacadanyükselirkensudeposunu(90lt)vekalorifergörevinigörenkromlevhayıısıtacaktır.Bukullandığımızkromlevhalar15 yıl çürümeden kullanılabilir. Böylece bir daire için yıllık elektrik ve ısı tasarrufunuhesapladığımızda;yaklaşıkolarakelektrikten275TL,yakıttanda125TLtasarrufedilmişolur.

MEHMETŞİRİNTARHAN

ABDULLAHBİTKİN

bACA ATIK GAZLARIYLA SICAK Su VE ISI ELDE EDİLMESİ

bATMAN FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenCEMALEFE



67

MSEÜ (MANYETİK SİSTEMDEN ELEKTRİK ÜRETİMİ)

Bu projedeki amaç barajlardan daha verimli ve daha ucuz bir sistemle nehirlerdenelektrikeldeetmektir.

Nehir birleştirilmiş ince çubuklar gibi düşünülebilir. Yani nehrin akışının etkileriincelenirkenböylebiryöntemkullanmakişimizikolaylaştıracaktır.

BuçubuklardanherbirininikiucuarasındaFaraday’ınindüksiyonkanununbirsonucuolarakhareketselEMKdiyeadlandırdığımızbirpotansiyelfarkoluşacaktır.Çünkübunlarınüzerindedünyanınmanyetikalanınınetkilerigörülür.BuradamanyetikalanındikbileşeniherçubuküzerindeEMKoluşturur.Yaninehrinherikitarafınakoyacağımızlevhaşeklindeikiiletkenibirleştirerekbirakımeldeedebiliriz.

Sonuçolarak levhaların genişliği b, levhaların uzunluğua, nehrin genişliğiw, nehrinhızıv,manyetikalanındikbileşenininbüyüklüğüB,nehrinözdirencipiseveikitellevhaarasınaRdirencibağlanırsaoluşacakakımınbirkaçişlemdensonra

I=B wabRab wϑ

ρ+olduğugörülür.

Sonuç olarak barajlarda üretilen enerjiden daha verimli bir enerji bulduk. Bu enerjibarajdaüretilendendahaucuzvedahafazlaüretildiğiiçinmilletimiziçinönemlibirekonomikkaynakoluşturacaktır.

EYYÜPKAPLAN ESATAÇAR

bATMAN ÖZEL MEHMET SIDDIK TEKİN LİSESİ

DanışmanÖğretmenCEMBEKTAŞ

YUSUFCUNEDİOĞLU

FİZİKFİZİK


68

FİZİKFİZİK

Projemizde, ışığı geçiren yüzeylerin üzerine yapılan ince film kaplamalarınınkalınlıklarının, ortamın kırıcılık indisinin bulunarak hesaplanması amaçlanmış ve bukalınlıkları ölçebilmek için ekonomik ve basit bir yöntem tasarlanmıştır. Yöntem, incezarlardagirişimolayındangiderekkalınlıkölçümünütemelolarakalmaktadır.İncezarlardagirişimolayındanfarklıolarak,incefilmtabakasınagelenışıkdalgalarınıngirişimiileBAKİSpektrometresi kullanılarak geçirgenlik spektrumu oluşturulmaktadır. Spektrometredenalınan bu spektrum analiz edilerek ince film kalınlıkları ölçülmektedir. Çalışmamızındenemeölçümüolarakincebircamtabakasıüzerinekaplananboyatabakasınınkalınlığıölçülmüşved=7,738mikronbulunmuştur.

ATIFERDEM ALİYILDIRIM

İNCE FİLM KALINLIKLARININ OPTİK YÖNTEMLE ÖLÇÜLMESİ


DanışmanÖğretmenERDENERYUMURTACI

FİKRETMULHAN



69

bARKOD OKuMA SİSTEMİ

Günümüzde alışveriş merkezlerinde kasada ücret ödemek için yığılmalar meydanageliyor.Bufikirprojesiylekasadakiyığılmalarengellenerek,zamankaybıenazaindirilir.Bu amaçla alışveriş sepetlerine barkot okuyucu, anakart, monitör, güç kaynağı, radyoalıcı-vericieklenir.Mağazadakitümürünbilgilerianakartayüklenereksepettekimonitöreaktarımısağlanır.Alışverişsırasındaürünlerbarkotokuyucudanokutularaksepeteatılır.Alışveriş bitiminde butona basılarak ana karta yüklenen, barkot okuyucuya okutulanürünlerin fiyat listesinin radyoalıcı-verici ile aktarımı sağlanır.Böylelikle kasada tek tekürünokutmakyerinefiyatlistesindekiücretödenerekalışveriştamamlanır.Sonuçolarakzamankaybıönlenir.

R.CANSUKAVAR ROZERİNBAYRAK

DİYARbAKIR REKAbET KuRuMu CuMHuRİYET FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenNİHATGÖGER

FİZİKFİZİK


70

FİZİKFİZİK

Engelli insanlar, ev ve işyeri gibi gündelik mekanlarda yüksek bölgelereulaşamamaktadırlar.Busorunu, tekerleklisandalyeyiyükselebilirhalegetirerekçözmeyiplanladık.Busayedeengelliinsanlarınyaşamlarınıkolaylaştırmışolacaktık.

İlkolarak,engellilerinproblemlerihakkındabiraraştırmayaptık.Araştırmamızagöre;engellilerin problemlerinden bir tanesi, tekerlekli sandalyenin yüksekliğinin birçok işigörmedeyetersizkalmasıydı.Buproblemiçözmekiçin,yükselebilirbirtekerleklisandalyetasarladık. Bu tasarımızı hayata geçirmek için, önce bir tekerlekli sandalye bulduk. Busandalyeninoturakkısmınısöktükveaçılıpkapanabilirözelliğini iptalettik.Söktüğümüzyere makas sistemini yerleştirdik. Makas sistemini çalıştırması için motoru yerleştirdikvemotoramili (vidayı)bağladık.Motorudestekleyecekolanaküleridemotorabağladık.Busisteminüzerinedeoturakkısmını yenidenyerleştirdik.Sistemikontroledecekolankumandakolunudatekerleklisandalyeninoturakkısmındabulunankorkuluğaekledikvekontaktörleraracılığıylamotoraveakülerebağladık.Böylecetekerleklisandalyeyükselebilirhalegelmişoldu.Sonolaraksisteminçalışıpçalışmadığınıdenedik.

Projeyiyaparken,yükselmekiçinenuygunsisteminmakassistemiolduğunuöğrendik.Ayrıcaengelli insanlara faydalıolması için,sisteminyerden itibaren130cmyükselmesigerektiğiniöğrendikvesistemingüvenlibirşekildeyükselmesinisağladık.Sisteminnormalağırlıktakibirkişiyikaldırıpkaldırmayacağınıtestettikvekaldırdığınıgördük.

Yaptığımızsistemsayesindeengelliinsanların,gündelikmekanlardakiyüksekbölgelereulaşmasınısağladık.Böyleceişlerinidahakolayhalledebilecekveyaşamlarındadaharahatolabileceklerdir. Projemizin olumsuzlukları ise; sandalyenin açılıp kapanabilir özelliğininiptal olması ve ağırlığıyla maliyetinin normal bir tekerlekli sandalyeden fazla olması,kullandığımızakününotomobilaküsüolmasındandolayışarjedilmesininzorolmasıdır.

ANILSEYREK TUNAÇELİK

YÜKSELEbİLEN TEKERLEKLİ SANDALYE

İÇEL MERSİN FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenFAHRİBİÇER



71

ARTIK buZLu YOLLARDA ARAbA KuLLANMAK ÇOK DAHA KOLAY!

Kışgünlerindedaha rahatbir sürüşkeyfi için kullanılannormal zincir sistemlerindenfarklı olarak daha ekonomik daha sessiz daha dayanıklı daha zararsız, kısa zamandatakılabilenbirzincirsistemioluşturmakistedik.

Zincir sistemimizin takılacağı jantboşluğunun tümbüyükarabalardaaynıboyutlardaolduğunu saptadık. Projemiz için çember şeklinde demir bir çubuk kestirdik. Yuvarlakhalkayı tamamlayan birleşme noktasını tekerleğe zarar vermesin diye, çökme olmasındiye, tamsibobadenkgetirdik.Birleşmenoktasınıbirvida ileayarlanabilirve tekerleğinjantınakolaygeçirilebilirbirdüzenekteyaptık.Çemberşeklindekidemirçubuğunüzerinedemirdenkesipbüktüğümüz9 taneküçük levhayıeşitaralıklarlakaynattık.O levhalarınüzerinedekancavezincirlerinvidalarınıngeçeceğibobinlerikaynattık.

Yaptığımız seyyar düzeneği jantımıza geçirdik. Hazırladığımız, ucunda vida olanzincirlerin bir ucunu kancadan geçirdik. Diğer ucundaki vidayı ise bobinden geçirdik.Bir tabancayadaanahtaryardımıylavidanınucunusıkıştırdık.Bunuherbirkanca içinuyguladık.

Tekerleğeetkiedenkuvvetvemomentleri,yuvarlanmadirencini,kuvvetbağlantısıvekaymayıinceledik.

Günlük hayatta çok işimize yarayacak rahatlıkla kullanacağımız bir zincir sistemigeliştirdik.

HELİNÖKMEN OĞUZKAANKÖKSAL


DanışmanÖğretmenSADİDÜLDÜLFAHRİBİÇER

FİZİKFİZİK


72

FİZİKFİZİK

Çiftehan Beldesi yakınlarındaki bölüm üzerinde bulunan tren yolu köprüsününyüksekliğininişaretlevhasında4,5metreolarakyeraldığı,ancak4metreolduğutespitedildi.Köprünün,yüksekliği4,5metreolacakşekildeinşaedildiğini,ancakzamanzamanyapılanasfaltlama çalışmaları sonucu yolun 50 santimetre yükselmesiyle köprü yüksekliğinin 4metreyedüştüğütespitedilmiştir.Benzerkazahaberlerisıksıkbasındayeralmakta,canvemalkayıplarıyaşanmakta,milliservetimizzarargörmektedir.

Köprüvearaçyükseklikleriarasındakiuyumsuzluknedeniylemeydanagelenkazalarıengelleyecekalternatiflisistemlertasarlanabilirmi?

Tasarlanansistemlermevcutköprülerdevearaçlardakullanılabilirmi?Tasarlanansisteminyaygınlaştırılmasıilecanvemalkaybıönlenebilirmi?

Köprüyüksekliklerinebağlıkazalarveyükseklikölçüp,buyüksekliğevearaçyüksekliğinegöreköprüde ikaz ışıklarıyanmasınısağlayacaksistemin tasarlanması içinaraştırmalaryapıldı.Karayollarıçalışanlarıvesürücülerdengörüşalındı.

Köprüayakyüksekliğiniölçecekvearaçlarınköprüye200myaklaşmalarıdurumundaaraçtangönderilecekveriilekırmızıveyayeşilışıklayönlendirmeyapılacak3farklısistemtasarlandı. Tasarlanan sistem model üzerinde test edilip uygulanabilir olup olmadığıgözlemlendi.

Projeamacınauygunolaraksorunuçözen3farklısistemtasarlanmıştır.BusistemlerdenSistem 3 uygulanabilir hale getirilmiştir. Diğer sistemler bizim açımızdan maliyetliolduğundansadecemodelhalindetasarlanmıştır.

Projenin, üst geçit bulunan karayollarında yaygınlaştırılması ile can ve mal kaybıönlenmişolacaktır.Kazasırasındakamyonlardakiyük,kamyon,üstgeçitvesürücüzarargörmektedir. Değişik haber kaynaklarından birindemeydana gelmiş bir kazada yük vearacıntoplamzararının8.000TLolduğubelirtilmiştir.Yapılanherkazadaekonomikzararlaristatistikolarakhesaplandığındasisteminnekadargerekliolduğuortayaçıkacaktır.

MEHMETBUĞRAKABACIK

KÖPRÜ VE ARAÇ YÜKSEKLİĞİNE bAĞLI KAZALARI ENGELLEYECEK SİSTEMLER


DanışmanÖğretmenMEHMETDURANÖZNACAR

MİHRUNİSADURAN



73

GÖRME ENGELLİLERE GÖZ OLMAK

Türkiye’deüretimaşamasındakendikendinienerjilendirençalışmalarbulunmamaktadır.Görme engellilere faydalı olabileceğini düşündüğümüz bu projede; güneş enerjisininşarjedilebilirpillerdedepolanmasıylaenerjininpil içerisindekiçözelti iyonlarınındevamlıhareketliliği sağlanmıştır. Pildeki indirgenme-yükseltgenme reaksiyonları sonucunda buenerji,hissediciaracılığıylaseskaynağıilesinyalverilmesisağlanmıştır.

Geliştirme aşamasında olan benzer çalışmalar bulunmaktadır; ancak bu çalışmayı

benzerlerinden ayıran en önemli özeliği az önce de belirtildiği üzere: Sistem, enerjikaynağınıdoğalvesürdürebilirbirkaynakolangüneştenalmaktadır.Bubağlamdaprojeninbenzerlerindenönemlibirfarkıdaçevreyekoruyucubirkatkısıolmasıdır.

Fizikteki, ‘’EnerjininKorunumuYasası’’enerjilerinbirbirlerinedönüştürebildiği ilkesiile

‘’BohrAtomModelindeki’’farklıenerjikatmanlarındakielektronlarınkoparılmasıileortayaçıkan fotoelektrik yoluyla elde edilen enerjinin pil içerisinde şarj olabilmesi için pildekiSilisyummaddesininAmetalolmaözelliğinden(elektrikiletkensizliğinden)faydalanarakbusistemgeliştirilmiştir.

Bu sistemde, bastonun ucundan kontrol devresi aracılığıyla hissedici üzerinden ışık

gönderilir.Buışınkarşıengeleçarpıpgeriyansır.Yansıyanışınşiddetinegörehissediciuyarılır.Buuyarılma,gelenışıkşiddetinebağlıolarakdeğişir.Bastonunengeleyaklaşması,yansıma sonucu hissediciye gelen ışınların fotoelektrik olay neticesinde aydınlanmanınartmasıylahissedicininiletkenliğiarttırılır.Akımınartmasıylakontroldevresiverdiğisinyalaralığıazalacağındandolayıbunuuyarısesiniseskadranındanikazsesiolarakalgılarız.Buuyarısesi,uzaklığatersorantılıolduğundanengeleyaklaşıncauyarısesşiddetiartar,uzaklaşıncaazalır.

Bunun sayesinde görme engellilere büyük bir fayda sağlayacağına ve onlara göz

olacağımızıumutediyoruz.

DANİYALDURMUŞKÖKSAL

ŞİRİNVEREL

İÇEL TARSuS İCLAL EKENLER LİSESİ

DanışmanÖğretmenSONGÜLESER

İBRAHİMHALİLAYDIN

FİZİKFİZİK


74

FİZİKFİZİK

Projemizde ayçiçeği yağı farklı sıcaklıklarda ve 7 farklı sürelerde ısıtılmıştır. Buuygulamayla zorlanan ayçiçeği yağının yüzey gerilimindeki değişim, “Kapiler Yükselme(Kılcallık)Yöntemi”ve“DamlaAğırlığıYöntemi(TraubeStalagmometresi)”ilegözlenmeyeçalışıldı.

Buişlemiçin2takımhalinde14(7+7)ayrıbeherkullanıldıveherbirine60mlyemeklikyağ konuldu. 1. takımdaki 7 beher belirli bir sıcaklıkta ve farklı sürelerde ısıtıldı. Yağsoğuduktansonradamlatmametoduyla10mlhacmindekimiktarınındamlasayılarıtespitedildi.Ardından kılcal borudaki yükselmesi gözlendi. Yağ damlalarını tespit etmek içinbüretkullanıldı.Buişlemlerdevamederken2.takımdaki7beherfarklısıcaklıktaveaynısürelerdeısıtıldı.Bu işlemlerdamlasayılarındabelirlibirsistematikgözeçarpanakadardevamettirildi.

Bu yöntemle, ayçiçeği yağının kullanım sıcaklığına, kullanım süresine ve kullanımsayısınabağlıolarakyapısındakibozulma,damlasayısıvekılcalborudakiyükselmemiktarıarasındaki ilişki bulunmaya, ayçiçeği yağının hangi sıcaklığa kadar ve kaç kullanımdansonra yağın yapısının bozulduğunu tespit etmeye çalışıldı.Ayrıca kapiler yükselme vedamlaağırlığıyöntemlerininbuamaçiçinkullanılıpkullanılamayacağınadakararverilmeyeçalışıldı.

Sonuçolarakayçiçeğiyağınınkullanımabağlıolarakyüzeygerilimininazaldığıvebunakarşılık10cchacmindekimiktarındamlasayısınınarttığıvekılcalborudakiyükselmesininazaldığıgörülmüştür.

MAHMUDESADPENÇE

ABDULVAHAPAKYOL

KuLLANIMA bAĞLI OLARAK YEMEKLİK SIVI YAĞINYAPISINDAKİ DEĞİŞİMİN YÜZEY GERİLİMİ YÖNTEMİ

VE DAMLA SAYISI YÖNTEMİ İLE İNCELENMESİ

İSTANbuL ÖZEL ASFA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenFATİHGENÇ

İBRAHİMÇALIŞKAN



75

DARbELİ DC MANYETİK ALAN VE FERROFLuID ETKİLEŞİMİNİN CANLI DOKuLARIN bÜYÜMELERİNE ETKİSİNİN İNCELENMESİ

ProjemizdekesikliakımyardımıyladarbeliDCmanyetikalanoluşturulması;darbeliDCmanyetikalanın,manyetiksıvınınvedarbelimanyetikalanınmanyetiksıvıylaetkileşimininbuğday bitkilerine, canlı kallus dokusuna ve yapay hayvandokusudüzeneğindeki lokalsıcaklıkdeğişimlerineetkisininincelenmesiamaçlandı.

Atımlı DC manyetik alanın ve manyetik sıvının hücre bölünmesi üzerindeki olumluetkileriaraştırılmıştır.Bualanınbobindeyarattığıdeğişikliğin,ACmanyetikalanaoranladahaaniolmasınedeniyledahaetkiliolacağıvarsayılarak,DCakımkullanılmıştır.

Atımlı DC manyetik alan ve manyetik sıvının tekli uygulamalarının etkilerininincelenmesininyanısıraberaberuygulandıklarındahücrebölünmesiüzerindeoluşturduklarıyıkıcıetkidegözlemlenmiştir.

Manyetiksıvıveatımlımanyetikalanın tek tekveberaberuygulamalarınınkallusvebuğdaylarınkütleartışındakietkilerikarşılaştırılmıştır.

Ayrıca;hayvandokusunusimüleedenbalistikjeldüzeneğimizeatımlıDCmanyetikalanuygulanarak,jölevemanyetiksıvıdakisıcaklıkdeğişimiincelenmiştir.

Manyetiksıvıveatımlımanyetikalantekertekerbitkidokularınauygulandığındagübreişlevigörmüş;hücrebölünmesiniartırmıştır.Ancak;manyetiksıvıileatımlımanyetikalanaynıandauygulandığındakontrolgrubunaoranlayaklaşık2.5katazaltmıştır.

AtımlıDCmanyetikalanamaruzkalanhayvandokusudüzeneğimizdeise,tümörümüzüveiçineenjekteedilcekolanmanyetiksıvıyıtemsiledenjöleiçindekimanyetiksıvı,tümöretrafındaki dokuyu temsil eden jöleyeoranla daha çok ısınmıştır.Sonucumuzmanyetiksıvıenjekteedilmiştümörünatımlımanyetikalankaynaklıısıartışıylaetrafındakidokularazararverilmedenöldürülmesiyargısınıdesteklemektedir.

AtımlıDCmanyetikalan,ACmanyetikalangibitekbaşınahücrebölünmesiniolumluyönde etkilediği; atımlı DC manyetik alanın, manyetik sıvı ile olan etkileşiminin hücrebölünmesiniolumsuzetkilediğisonucunavarılmıştır.

ALPTURHANÖZTÜRK

NURÇİNLİMAN

İSTANbuL ÖZEL EYÜbOĞLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenÖNDERDEMİRBİLEKBETÜLKARAGÖZ

FİZİKFİZİK


76

FİZİKFİZİK

Projeninamacıbacalarıntermikısıenerjisindenfaydalanarakpeltieraracılığıylatermikısıenerjisini,elektrikenerjisinedönüştürmektir.

İlkönceboyu4000mm,eni102mm,kalınlığı1mmolanbiralüminyumlevhaoluşturdum.Levhayıoluşturduktansonralevhanınenüstnoktasına15tanepeltieryerleştirdim.Peltierleriyerleştirdiktensonrapeltierlerinçalışmasıiçinbirfanyerleştirdimçünküpeltierlerinözelliğiolanbirpeltierinenerjiüretebilmesiiçinbirtarafınınsoğukdiğertarafınınisesıcakolmasılazım,biz sıcaklığı bacanın içine yerleştirdiğimiz iletkenalüminyum levhanın yardımıylaalacağımızdansoğukluğuisepeltierinbaşınayerleştireceğimizfansağlayacaktır.Soğuğudaha iyi iletebilmesi içinde sıcak tarafına yaptığımız gibi soğuk tarafına da silikonlaalüminyumlevhalardanyapıştırdım.Çünküpeltierancakbuşekildeenerjiüretebilmektedir.Peltier termik ısı enerjisinden elektrik enerjisi elde edeceğinden çıkan elektrik enerjisinidepolamakiçinpeltierlerinucunaakübağladımvetermikısıenerjisindenüretilenelektrikenerjisi bu sayede kullanılabilir hale gelecektir. Bu sistemi kurduktan sonra levhayıbacadansarkıtmayabaşladım.Sarkıttıktansonrabacadançıkansıcaksubuharı ısısınıpeltiereiletkenalüminyumlevhalaryardımıyladaulaşırkensoğukisefandangelmektedirvealüminyumlevhalaryardımıylapeltiereiletilmektedir.Budurumdada1peltierden1,5voltluk bir potansiyel farkı elde ettik 15 tane peltierimiz olduğundan toplan 22,5 voltlukpotansiyel farkıeldeetmişolduk.Seribağlıpeltierlerdenaldığım22,5voltlukpotansiyelikonjektörle regüle edip diyot üzerinden aküye bağladım.Diyotu kullanmamın sebebi iseaküdekiakımıngeridönüşümyapmamasıdır.Böylece12voltlukpotansiyelfarkıakümdedepoladım.

Okulumuzun çatısına çıkıp oradaki soba borusuna alüminyum sarkıtarak ve aynızamanda fanıçalıştırarakyapmışolduğumsistemin1peltierinden1,5voltlukpotansiyelfarkıölçtümvebuşekildearaştırmışolduğumbilgilerindoğruluğunukanıtlamışoldum.

Buçalışmamdadüşündümkibütünbinalarınkazandairelerindençıkansubuharlarınıyani termik ısı enerjisini peltierler yardımıyla elde ettiğimiz elektrik enerjisini aküyedepolayıp binamızın elektrik enerjisinin bir kısmını bu sayede karşılamış olacağız. Buçalışmamız devam etmektedir ve daha faydalı bir sistem ile daha çok elektrik enerjisiüretmeyeçalışacağız.

BAHATTİNMAÇAOĞLU

PELTİERLE TERMİK ISI ENERJİSİNDEN ELEKTRİK ENERJİSİNE DÖNÜŞÜM

İSTANbuL ÖZEL KÜLTÜR FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenİLHANKURT



77

KİNETİK KuMANDA

Çevrekirliliğigünümüzünenönemlisorunlarındanbiridir.Çevrekirliliğiçeşitlinedenlerebağlıolmaklabirlikteatıkpillerdolayısıyladaoluşmaktadır.Sadeceülkemizdekitelevizyonvebunabağlı olarakda kumandalarda kullanılanpil sayısı düşünülürseatık pillerin yolaçtığı büyük kirlilik görülecektir. Projemizin amacı da doğaya verilen zararın en azaindirilmesi, bunun için de atık pil miktarının azaltılmasıdır. Bunun için projemizi kinetikenerjiyi elektrik enerjisine dönüştürüp depolayan bir sistemin televizyon kumandasınauygulanması şeklindegerçekleştirmeyi düşündük.Mıknatıslarınbobin içindehareketiyleindüksiyonakımıüretilmesiveüretilenbuakımındoğruakımaçevrilipkondansatörlerdedepolanmasıprensibindenyolaçıktık.

Projemizdebasitbirşekildebobin,indüksiyonakımıüretmekiçinneodyummıknatıslar,alternatifakımıdoğruakımaçevirmekiçindiyotlarveelektrikenerjisinidepolayabilmekiçindekondansatörlerkullandık.Neodyummıknatıslarınkapsülesarılıbobiniçerisindehareketetmesiyleindüksiyonakımıüretmeyeçalıştık.Bunoktadakinetikenerjiyielektrikenerjisinedönüştürmeyibaşardıkvedevreyioluşturduk.Dahasonraeldeettiğimizbualternatifakımıdiyotlarsayesindedoğruakımaçevirdikvebirzenerdiyotsayesindededevreninyüksekvoltajdanzarargörmemesinisağladık.Sonolarakdevreyekondansatörbağlayarakelektrikenerjisinindepoedilmesinisağladık.

Oluşturduğumuz pilsiz kumanda devresinin kısa süre sallanması durumunda biletelevizyon seyretme konforunu etkilemeyecek şekilde kullanışlı olduğunu tespit ettik.Uzaktankumandanın içindeki neodyummıknatısınoluşturduğugüçlümanyetikalandandolayıtelevizyonvebenzerielektronikaletlereyaklaştırılmamasıgerektiğinideeklememizgerekir.Bu,ileridekiaraştırmalaradakonuolabilir.

Araştırmamızınsonucundageliştirdiğimizkumandaprototipipilleçalışankumandanıngünlük kullanımda yerini alabilecek bir hal aldı.Geliştirdiğimiz kinetik pil aynı zamandadiğerkumandalaradauygulanabilir.Bundansonrakiaşamadaüreticilerkinetikpilsisteminidoğrudan kumandanın içine entegre edebilirler ve pil kapağına gerek duyulmayan birtasarımoluşturulabilir.Pil sistemininbu vebenzeri cihazlarauygulanmasıyladaatık pilkirliliğiönemliölçüdeazaltılabilir.

KAANCANDENİZ BURAKDEMİRKAN

İSTANbuL TERAKKİ VAKFI ÖZEL ŞİŞLİ TERAKKİ LİSESİ

DanışmanÖğretmenBÜLENTBÜYÜKAYDIN

FİZİKFİZİK


78

FİZİKFİZİK

BuçalışmadabizsıvıvegazhızlarınınölçümündekullanılanLDAsistemlerininbasitbiruygulamasınıyapmanınyanısıramaliyetinidüşürmeyivesistemidahadageliştirerekölçümyapmayıamaçladıkveöğrencilaboratuarındadakullanılabilecekalternatifbirsistemortayaçıkardık.AyrıcaPIVsistemleriüzerindedeincelemelerveçalışmalaryaptık.

Yaptığımız çalışmada sıvı içerisindeki parçacığın hızı ölçülmüş ve hareketleriincelenmiştir.Bulazer, incekenarlımercek,ızgara,fotodiyotyükselticidevresi,LabPro,LabJack,optikmasayardımıylakolaycavedüşükmaliyetlegerçekleştirilmiştir.

Buradagirişimleoluşan ışınların4 tanesialınaraksıvıdaodaklanıpDoppleretkisinin

kullanılmasıyla sıvının hızı kolay bir şekilde ölçülmüştür. Bunun en basit şekliyle: suyaşekeratılmasıylaörnekleriverilmiş,büyükparçacıktanküçülmesinekadaristenilengrafiklergörülmüştür.Sıvınınhızınındaböyleceölçülebileceğianlaşılmıştır.

Dumanlı havada sinyal aralıklarının değişmesi bizim gazlar üzerinde bu sisteminuygulanabileceğinigöstermiştir.

Ortayakonulanbusisteminkullanımalanlarıaraştırılmıştır.Biyomedikalalanındakanınakış hızının ölçümünde kullanılabileceği anlaşılmıştır. İleride bu konuyla ilgili çalışmalaryapılacaktır. Kaynaklardan yapılan araştırmalara göre arabaların, trenlerin, uçaklarınbinaların ve diğer nesnelerin aerodinamik testleri için kullanılabileceği de anlaşılmıştır.Ayrıca rüzgârın,gazlarınvesesinakışyapısının incelenmesininbusistemleolabileceğidüşünülmektedir. İleridebukonuyla ilgiliçalışmalaryapılacaktır.Dijital fotoğrafmakinesikullanılaraksistemingeliştirilmesidüşünülmektedir.

ALPERGENCER TANERCANTELEK

SIVI İÇERİSİNDEKİ MİKRO PARÇACIKLARIN YENİ bİR OPTİKSEL SİSTEM İLE İNCELENMESİ

İZMİR FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenTİMOTHYTİMUR



79

STANDART SObALARIN bAZI YÖNTEMLERLE KALORİFER SİSTEMİNE ÇEVRİLMESİ

Standartsobaüzerinekalorifersistemininuygulanarak,sobanınısısındanfaydalanılması,diğerbirodanındasobanınısısındanfaydalanılarakkaloriferpeteğiaracılığıileısıtılması.

Projeninuygulamaadımlarışöyleverilebilir:Birsobaüzerindedeğişiklikyapılarakspiralborusisteminineklenmesi, spiral borununsoba içerisindedolaştırılmasının sağlanması.Sadece bir odaya kalorifer peteğinin bağlanması. Soba içerisindeki giriş ve çıkış uçlarıilekaloriferpeteğiarasındaborutesisatınındöşenmesi.Vebutesisatüzerinedevirdaimisağlayacakolanmotorunherhangiuygunbiryerebağlanması.

Normalde kullandığımız sobanın ısısından hiçbir kayıp olmadan bu ısıyı daha iyideğerlendirerekkalorifersistemininçalıştırılması.

Araştırmasonucundatekbirodayerinediğerbirodadaısıtılmıştır.

UĞURCANKÜÇÜKBİNGÖL

KARAMAN bİFA LİSESİ

DanışmanÖğretmenAHMETRAŞİTDUMAN

FİZİKFİZİK


80

FİZİKFİZİK

Günümüzde enerji üretimi ve kullanımı gittikçe önem kazanmaktadır. Bu projeninhazırlanmasında fosil kaynaklı yakıtlar ve diğer bilinen enerji üretim kaynaklarındanherhangi birisini direk olarak kullanmadan veya maddi kaynak aktarmadan elektrikenerjisininüretilebilmesinisağlamaktır.

Araştırmaarkadaşımınokulagetirmişolduğumandallıelfenerinigörmemlebaşladıbudüzeneğinbariyerlerekurulmasıdurumundaenerjieldeedipedemeyeceğimiaraştırmamısağladı.

Araştırmasonucundabelediyelerinveyakarayollarınınbuişeizinvermesidurumundahızkesmebariyerlerininelektrikenerjisiüretimindekullanılacağınıtespitettim.

CELALEDDİNKASAP

KARAYOLLARINDA buLuNAN HIZ KESİCİLERİ KuLLANARAK ELEKTRİK ENERJİSİ ÜRETMEK

MuŞ REKAbET KuRuMu LİSESİ

DanışmanÖğretmenHÜSEYİNULAŞALATAY



81

VİRAJDA CAN KuRTARAN TAbELA

Projeninamacıvirajlarıdönenaraçlaraetkiyenkuvvetlerdenyararlanarakmaksimumhıztabelasıhazırlamaktır.

Projede yöntem olarak virajları dönen araçlara etkiyen merkezkaç kuvveti, cisminağırlığı vesürtünmekuvvetindenyararlanarakaracınvirajagirmesigerekenmaksimumhızıhesaplamalarıkullanılmıştır.

Sonuç olarak özellikle yağmurlu ve karlı havalarda virajlara konulacak “VirajdaCanKurtaranTabela”ilevirajınemniyetlibirşekildedönüleceğinigöstermişolduk.

Özetlebuprojeilevirajlarıdönenaraçlaraetkiyenkuvvetlerdenyararlanarakmaksimumhız tabelası hazırlamayı ve bu sayede araçların virajları güvenli bir şekilde geçmesiniamaçladık.Özellikleyağmurluvekarlıgünlerdekeskinvirajlaragirenaraçlarsavrularakveya kayarak yol dışına çıkmaktadır. Hava koşullarına göre virajın eğimine ve virajınyarıçapınagörehazırlanacakhıztabelasısayesindearaçlarınvirajlarıgüvenlibirşekildegeçmesihedeflenmektedir.

Virajlardailerleyenaraçlaraetkiedensürtünmekuvveti,cisminağırlığıvemerkezkaçkuvvetinden yararlanarak maksimum hız formülü bulundu. Bulunan hız formülü havakoşullarınagöre,virajıneğimivevirajınyarıçapınagörefarklılıkgöstermektedir.

Yaptığımızaraştırmalarsonucundatrafikkazalarınanedenolansürücükusurlarındanbirtanesidearaçlarınhızınıvirajlaragirerkenazaltmamalarıdır.Türkiye’devirajlaragirerkensadecevirajuyarılevhasıbulunmaktadır.Fakathavakoşullarınagöredeğişensürtünmekatsayısı,virajıneğimivevirajıneğrilikyarıçapınagörevirajagirilebilecekmaksimumhızdeğerleri değişmektedir. Viraja ve hava koşullarına göre hazırladığımız maksimum hıztabelasısayesindesürücülervirajıdahagüvenlibirşekildegeçecektir.

Buprojeilevirajlardanöncekonulacakolan“VirajdaCanKurtaranTabela”sayesindevirajınemniyetlibirşekildedönüleceğinigöstermişolduk.

MUHAMMEDALİAYDIN

ÖMERTAŞKIN

NEVŞEHİR H.AVNİ İNCEKARA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenDURMUŞSERKANSÜTSEVER

FİZİKFİZİK


82

FİZİKFİZİK

SerapESERadlıgençkızındershanedönüşüatılanmolotofkokteyliileyanmasısonucuhayatınıkaybetmesigibiolaylarınönünegeçmekiçinböylebirprojetasarladım.

Arabalarda, halk otobüslerinde, öğrenci servislerinde vs. ister dış etkilerden dolayıisteraracınkendisindeoluşanherhangibirarızadandolayıortayaçıkabilecekolanyanmaolaylarınınönünegeçerekhemmalımızıhemdedahaönemliolancanımızıkurtarmayıhedefolarakbelirledim.

Biraraçtayangınoluştuğuzamananındamüdahaleedilmediğindendolayıalevbüyür;bunailaveolarakpanik,tüplerinyetersizliğiveçaresizlikeklenincededurumvahimleşebiliyor.Benoluşturmuşolduğumprojemdeisegerçekleştirdiğimsistemilearaçlardakiyangınlarınönünegeçmişbulunmaktayım.

Benim bu projedeki amacım bu tip durumlarda yangın büyümeden, arabaladaki buolayınönünegeçerekhemmalımızıhemdedahaönemliolancanımızıkurtarmaktır.

FATMANURAKGÜL

YANAR O ANDA SÖNER

ORDu ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenBURÇİNKÖKEN



83

MANYETİK NANO PARÇACIKLARDAN YARARLANARAK SuDAKİ ARSENİĞİN TEMİZLENMESİ

Projeninamacımanyetiknanoparçacıklarınsudakiarseniği temizleyiptemizlemediğihakkındaölçümlervegözlemleryaparaksonucaulaşmaktır.

Araştırmalarımızdasüperparamanyetikmaddelerininsudakiağırmetalleritemizlemedediğermetotlaragöredahaavantajlı olduğu kanısına vardık.Çünkü süper paramanyetikmaddeler, paramanyetik maddelere oranla daha küçük manyetik alanda daha kuvvetlimıknatıslanıyor ve mıknatıslık özelliğini manyetik alan uzaklaştırıldığında hemenkaybediyordu. Sudaki arseniğin temizlenmesinde nano teknolojiden yararlandık. Bumetodun, temizleme ve ekonomiklik açısından daha verimli olacağını düşündük. Süperparamanyetik nano parçacıkların sentezinde Mn, Ni, Fe2O4 kullandık. Çünkü Manganiyibirmanyetikmadde,nikel ise iyibir iletkenmaddeözelliğigösteriyordu.Budasüperparamanyetikmaddeninsudakiarseniğidahaçokçekmesinivearsenikledahaçokbağyapmasınısağlıyordu.OluşturduğumuzsüperparamanyetikmaddelerinX-RDspektrumlarıveFT-IRspektrumlarınabakaraknanomaddeözelliği taşıyıptaşımadığınıanladık.DahasonraUşak ili,Eşme ilçesi,KolonkayaköyüÇobançeşmesinden aldığımızarsenikli sunumunesine Mn1Fe2O4, Ni1Fe2O4, Mn0.2Ni0.8Fe2O4 nano parçacıklarını bırakarak sudakiarsenikle bağ yaptırarak sonucu atomik soğurma spektroskopisin de ölçtürdük. Kendilaboratuarımızda ise ölçüm maliyetini fazla olmasından dolayı ölçümlerimizi arsenikbantlarıylayaptık.

Arsenikli ve nano parçacıklarla temizlenmiş su numunelerinin analizlerini yaptırdık.Bunagöre;8mltemizlenmişsuilearseniklisuörneğinikarşılaştırdık.Bununsonucundaarseniklisuörneğinindekiarsenikdeğerinin16.6ppb,nanoparçacıklarlatemizlenmişsunumunelerinde ise arsenik değeriniMn1Fe2O4bileşiğinin 9.3 ppb’ye,Ni1Fe2O4bileşiğinin11.9ppb’ye,Mn0.2Ni0.8Fe2O4bileşiğinin9.0ppb’yedüşürdüğügörüldü.Arsenikbantlarıylayaptığımızdeneydederenkdeğişiminebakılarakarsenikmiktarınındüştüğügözlendi.

GözlemlerimizveölçümlerimizsonucundasudakiarsenikmiktarınıbumetotlaWHO’nunbelirlediği 5ppbdeğerinedüşüremedik; amakullanılannanoparçacıkların kütlemiktarıartırıldığındabudeğereulaşabileceğimizkanısınavardık.

EMREFURKANMERCAN

MUSTAFAÇOŞKUN

uŞAK FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenREMZİALTINTAŞ

KİMYAKİMYA


84

KİMYAKİMYA

Kâğıt, bitkisel selülozun mekanik veya kimyasal yollarla liflendirilmesiyle veya atıkkağıtların ve paçavraların yeniden liflendirilmesi ile elde edilen hamurlardan üretilen,üzerinebaskıyapmayaelverişli tabakadır.MDF;Termomekanikolarakodunveyadiğerlignoselüozikhammaddelerdeneldeedilen liflerin,sentetikyapıştırıcı ilavesiylebelirlibirrutubet derecesine kadar kurutulduktan sonra oluşturulan levha taslağının sıcaklık vebasınçaltındapreslenmesiyleeldeedilenbirüründür.Lignoselülozikmaddelerilifselhaledönüştürmeden onlardan lif levha ve kağıt yapılması olanaksızdır. Hammaddenin lifselhalegetirilmesi,buamacaulaşılmasıiçinatılmasıgerekenilkadımdır.

Kimyasalhamurüretmedeamaçodundakilifleribiraradatutanveçoğunluklalignindenoluşanorta lameli kimyasal yolla çözerek (delignifikasyon=ligningiderme) lifleri bireyselhale getirmektir. Fakat kimyasal yöntemlerle kağıt üretiminde hem enerji tüketimi fazlaolmakta hem de kullanılan kimyasallar nedeni ile çevreye zararlı atıklar oluşmaktadır.Aynışekildetermomekaniklifüretimindedeenerjitüketimioldukçafazlaolmaktadır.Oysabiodelignifikasyonyöntemiileçevreyeverilenzararvetüketilenenerjimiktarıazalmaktadır.

Buprojeninamacı;KağıtveMDF(liflevha)üretimineyöneliklifüretimindekikimyasal

maddekullanımınıveenerjitüketiminiazaltarakhemçevrekirliliğinienazaindirmekhemdeekonomikbirüretimgerçekleştirmeyekatkısağlamaktır.Ayrıca,tümbunlarailaveolarakliflendirmeöncesindeyongalarüzerindeyenilebilirbirmantarüretimisağlanarakekonomiyekatkıdabulunmaktır.BununiçinPleurotusostreatusmantarıkullanılmıştır.

Buamaçlayapılandeneylersonucunda,yongalardakiligninoranındakideğişimsürekli

olarakdüzenlibirazalmagöstermiştirkibudeğermantarlarınodundaligninitahripettiğinigöstermektedir.Ayrıca, lignindeki ayrışmayaparalel olarakbir odunörneğindekimantartahribatınınenönemligöstergelerindenbirisiolan%1NaOHçözünürlükdeğerlerindedesürekliolarakdüzenlibirartışgerçekleşmiştir.Bunlar,çalışmanınamacınaulaştığınınbirerkanıtıdır.Ayrıca, tüm bu olumlu sonuçlar yanındamantar üretimi de projenin başka birçıktısınıoluşturmaktadır.

Buprojesonucundahemyenilebilenbirmantarüretilerekekonomikgelirsağlanacak,hemkağıthamuruvelifüretimindedahaazenerjikullanımısağlanacakhemdeçevreyedahaazzararvererekkağıtvelifüretimigerçekleştirilmişolacaktır.

Bu çalışmanın sonuçları, projenin uygulamaya adapte edilmesi ile ülke ekonomisi,çevre kirliliği ve enerji tüketimi açısından büyük katkılar sağlanacağı göstermektedir veumutvericidir.

D.DİDEMAKYILDIZ

ÇEVRE DOSTu EKONOMİK LİF ÜRETİMİ

ANKARA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenERDALKİNİR

KİMYAKİMYA KİMYAKİMYA


85

HİDROTALSİTLERİN SÜRDÜRÜLEbİLİR KAYNAKLARDAN SENTEZİ

M.FATİHYİĞİT B.SEFASERT

Küresel ısınma son 50 yıldır dünyamızın en büyüksorunları arasında yerini almış bir problemdir. Bu problem için bir şeyler yapmak gerektiğini düşündük ve bu amaçlahidrotalsit adlı bileşiğin kullanılabileceğini düşündük. Hidrotalsiti bu noktada önemli kılan onun iyibir karbondioksit tutucuveendüstride hatta tıpta yaygın olarak kullanılan hayli önemli bir madde olmasıdır. Yeniden kristallenebilen ve geniş yüzey alanına sahip bu molekül karbondioksiti tuttuktan sonra onun tekrar salınımının yapılması için gereken sıcaklığa da direnç gösterebilecek kadar termal olaylara karşı kararlıdır.

Biz yaptığımız araştırmalarda bunları sürdürülebilir (sustainable) kaynaklardan eldeedilebileceğini farkettik vedeneylerlebumaddeyiantiasit gibibirilaçlar, tenekekutu vekabartma tozu gibi maddeleri kullanarak sentezledik. Sentezini yaptığımızMg6Al2(OH)16CO3.4H20 formülüne sahip hidrotalsitlerin daha sonra Bilkent ÜniversitesiKimya Bölümü’ nde bulunan Rigaku Miniflex X-ray Diffractometer marka X-Raycihazını kullanarak analizini yaptığımızda doğru maddeye ulaştığımızı gördük. Geridönüşüm ile çağımızın sorunlarını çözüme kavuşturmak bizim için büyük bir mutlulukolacaktır.

Küresel ısınma son 50 yıldır dünyamızın en büyüksorunları arasında yerini almış bir problemdir. Bu problem için bir şeyler yapmak gerektiğini düşündük ve bu amaçlahidrotalsit adlı bileşiğin kullanılabileceğini düşündük. Hidrotalsiti bu noktada önemli kılan onun iyibir karbondioksit tutucuveendüstride hatta tıpta yaygın olarak kullanılan hayli önemli bir madde olmasıdır. Yeniden kristallenebilen ve geniş yüzey alanına sahip bu molekül karbondioksiti tuttuktan sonra onun tekrar salınımının yapılması için gereken sıcaklığa da direnç gösterebilecek kadar termal olaylara karşı kararlıdır.

Biz yaptığımız araştırmalarda bunları sürdürülebilir (sustainable) kaynaklardan eldeedilebileceğini farkettik vedeneylerlebumaddeyiantiasit gibibirilaçlar, tenekekutu vekabartma tozu gibi maddeleri kullanarak sentezledik. Sentezini yaptığımızMg6Al2(OH)16CO3.4H20 formülüne sahip hidrotalsitlerin daha sonra Bilkent ÜniversitesiKimya Bölümü’ nde bulunan Rigaku Miniflex X-ray Diffractometer marka X-Raycihazını kullanarak analizini yaptığımızda doğru maddeye ulaştığımızı gördük. Geridönüşüm ile çağımızın sorunlarını çözüme kavuşturmak bizim için büyük bir mutlulukolacaktır.

ANKARA ÖZEL SAMANYOLu FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenMEHMETMETİNSUMMAK

KİMYAKİMYA


86

KİMYAKİMYA

İçme suyuyla alınan arsenik; insan vücudunda ciddi sorunlara yol açmaktadır. Cilt,mesane, akciğer, böbrek kanserleri bunlardan sadece bir kaçıdır. Biz de bu projeyleinsanların evde kolaylıkla kullanabilecekleri aynı zamanda ekonomik ve suya da zararıolmayanbirarıtmasistemioluşturmayıamaçladık.

Amacımızsulardabulunanarsenikmiktarınısuyunyapısınazararvermeyecekşekildeazaltmaktır.

BudeneydeP.V.A/TartarikAsit/Perlittenoluşanmembranvedemirtozukullanılaraksulardakiarseniğinuzaklaştırılmasıüzerindeçalışıldı.

Arsenik sularda AsO3-3 ve AsO4

-3 şeklinde bulunur. As+3 değerliklisini ayırmak zorolduğundanilkönceAs+3’lüsularıAs+5’lisularayükseltgeyerekvepHdeğerlerinideğiştirerekçevrildi.SadeceAs+5’lisularıntemizlenmesiüzerineduruldu.

Farklı oranlarda maddelerden oluşan 4 ayrı membran hazırlandı. Her bir membrançeşidinden4’eradetdökülerektoplam16membraneldeedildi.

Okulumuzun çeşme suyundan alınan su örneği analiz ettirildi. Gutzeit deneyleriuygulanarak en uygun membran belirlendi. Bu membran kullanılarak çeşme suyunaAs veSb ekleyerek oluşturulan su, Fe tozları vemembrandan geçirildi. LaboratuarlaragönderilereksuyunyapısındakiAs,Sb,Fevesudakidiğeriyonlarkarşılaştırıldı.

MembranınAsveSb’yisulardanayırdığıgözlendi.Suyunkalitesinibozmadığıgörüldü.Ekonomikvekolaykurulabilirbirsistemleevtipiarıtmasistemioluşturuldu.

AYŞEGÜLSATILMIŞ

P.V.A / TARTARİK ASİT / PERLİT KuLLANILARAK OLuŞTuRuLAN KOMPOZİT MEMbRAN ARACILIĞIYLA SuLARDAKİ ARSENİĞİN

uZAKLAŞTIRILMASI VE SuDAKİ DİĞER KİMYASALLARA ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI ÜZERİNE bİR ÇALIŞMA

ANTALYA ÖZEL ANTALYA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenŞABANAKTAN



87

MANYETİK ALANDAN GEÇİREREK SuDAKİ AĞIR METALLERİN TuTuLMASI

Suyumanyetikbiralandangeçirerek,suyasertlikvereniyonlartutupsuyunyumuşamasınısağlamakveyumuşaksukullanımıileheminsansağlığınahemdeekonomiye(temizlikmaddelerinde önemli derecede tasarruf yaparak) katkıda bulunmak projemizin amacıolmuştur.

Sertsu,normalolarakkonutlardaençokrastlananproblemdir.Sertsu,normaldenfazlasertlikmineralibulunduransulardır.Enyaygınsertlikminerallerikalsiyum,manganezvemagnezyumdur.

Suyuyumuşatmanınenpratikyoluiyondeğiştiricireçinekullanmaktır. İyondeğiştiricireçinelisistemlergeneldesodyumiyonlarıilesertlikiyonlarınıyerdeğiştirterekçalışırlar.

Bizimprojemizdeisefarklıbiryöntemlebuiyonlarısudanayırmakolmuştur.Yaptığımızçalışmalardaevselsuyu,manyetikbiralandanbirkaçdefageçirerek,suyasertlikverenbu iyonları sudan uzaklaştırmak olmuştur. Yaptığımız çalışmada; suyun geçeceği boruetrafınabobinajtelidöşedik.

Borununiçindensugeçerkençeşitlivoltajlardagerilimuyguladık.Buişlemibirkaçkeztekrarladık.

Elde edilen numunenin tahlilini yaparak sonuçlarını karşılaştırdık. Suyun manyetikalandangeçirilmedentahlilleriileişlemlerimizdensonrayapılantahlilleriniyorumladık.

Görünüm,renk,bulanıklılık,toplamsertlik,klorür,iletkenlik,nitrit,amonyak,nitrat,demir,kurşun,mangan,alkalinite,pH, toplambakteri,koliformbakteriparametrelerindeönemlisayılabilecekpozitifanlamdadeğişmelerolduğunugördük.

KÜBRANURAYDIN

bİTLİS ÖZEL S.EYYubİ LİSESİ

DanışmanÖğretmenFATİHAKBURU

KİMYAKİMYA


88

KİMYAKİMYA

Yüzeylerinhidrofobik(suyuiten)yadahidrofilik(suyuseven)olmaözelliklerisudamlasıileyaptıklarıdeğmeaçılarınagörebelirlenir.Sudamlasıyüzeyüzerindeyayılmaeğilimigösteriyorsa(değmeaçısı<90o)hidrofilik,küreşeklindedurmaeğilimigösteriyorsa(değmeaçısı>90o)hidrofobikolarakadlandırılır.Süperhidrofobikyüzeylerdeisedeğmeaçısı150o’denbüyüktür.Süperhidrofobikyüzeylerinyakıngelecekteendüstridentıbbakadarbirçokalandakarşımızaçıkmasıbeklenmektedir.Silecekgerektirmeyenotomobilcamları,kendikendini temizleyen bina dış cepheleri ve elbiseler, tıkanmayan stentler bunlara örnekolarak verilebilir. Bu gelişmeler temizlik için su tasarrufunda, daha az temizlikmaddesikullanılması ile çevre kirliliğini önlemede ve hayatı kolaylaştıracak ürünlerin yapımındakullanılabilecektir.Ayrıcamakine vemotorlarda yüksekdeğmeaçısına sahip yüzeylerinoluşturulmasıileenerjitasarrufuyapılabilecektir.

Polipropilenvepolietilenpolimerlerindeneldeedilenkaplamalarındeğmeaçılarıkoşullarabağlıolarakdeğişmektedir.Bukaplamalarınhidrofobiközelliklerinindaldırmasıcaklıklarıvepolimerderişimlerideğiştirilerekarttırılabileceğidüşünülmektedir.Projemizde,camüzerinefarklıkoşullardakaplananpolietilenvepolipropilenörneklerininyüzeylerininsudamlasıileyaptıklarıdeğmeaçılarıölçülmüştür.Kaplamamalzemesiolarakpolipropilenvepolietilen,çözücüolarakksileninizomerlerindenoluşankarışımveçöktürücüolarakmetiletilketonve siklohekzanon kullanılmıştır. Hazırlanan çözeltiler cam yüzeye daldırma yöntemiylekaplanmıştır. Projemizde polietilen ve polipropilen kullanılarak hazırlanan çözeltilerinderişimlerininvekaplamalarındaldırmasıcaklıklarının, eldeedilenyüzeylerinhidrofobiközellikleriüzerineetkileriincelenmiştir.

FATİHKOÇ FURKANESEN

POLİPROPİLEN VE POLİETİLENDEN FARKLI KOŞuLLARDA ELDE EDİLEN KAPLAMALARIN HİDROFObİK ÖZELLİKLERİNİN

DEĞİŞİMİNİN İNCELENMESİ


DanışmanÖğretmenFİKRETMULHAN

OZANIŞIK



89

CD VE DVD’LERİN GERİ DÖNÜŞÜMÜ

Buprojeninkonusu,CDveDVD’leringeridönüşümüilebunlardabulunanpolikarbonatıntekrardan kullanımı, teknolojik gelişme ve korsan baskıların toplanması yüzündenbirikmelerivebununsonucundaoluşanbüyükçevrekirliliğinivurgulamaktadır.

CD ve DVD’lerin geri dönüşümünde projenin amaçları, diğer ürünlerin üretimindekullanılan hammaddeyi dönüştürmek için verimli ve ekonomik olarak uygulanabilir olantemizlemeveezmeişlemlerinebiryöntembulmaktır.Proje,başarılıbibliyografikaraştırmailebirlikteCDveDVD’leringeridönüşümözelliklerini, temizlenmesi ile ilgilideneylerivesahaverilerinidekapsamaktadır.Yapılanbazıdeneylerdemükemmelsonuçlareldeedildi.Kimyasalyöntemlerle,güçlünitrikasitkullanımıyladisküzerindekiboyanınkaldırılmasıveyineendüstriyelkumlamavekum jetigibimekanikyöntemlerinkullanımıen iyiyollardı.Kimyasalyöntemlerde,hidroklorikasit,etanol,seyreltilmişnitrikasitvediklormetankullanımıiyisonuçlarvermedi.Boyakatmanınınkaldırılmasındansonramalzemeninkimyasalözelliktestlerindenyoğunlukvesertlikgibiiyisonuçlareldeedildi.Ezmeişlemiçokönemliydi.Busafhadamalzemekaybıçokazoldu.DeğişikCDveDVDtemizlemeteknikleriiyisonuçlarvermektedir vebazılarıdüşükmaliyetlidirler.Dolayısıylabüyükbir çevresel ve teknikselönemesahipolanbuprojeninteknikselveekonomikaçıdanuygulanabilirolduğusonucunavarmakmümkündür.

MUHAMMETTEKİNGÜNDÜZ

A.FARUKÇELİK

ELAZIĞ ÖZEL YAVuZ SELİM LİSESİ

DanışmanÖğretmenBÜLENTYAMANBAYRAMSEYHAN

KİMYAKİMYA


90

KİMYAKİMYA

Doğal gaz kullanımının artışı enerji tüketiminde Türkiye’yi gittikçe dışa bağımlı halegetirmiştir.Bunedenlebilimadamlarıenerjitüketimindedışabağımlılığıazaltmayadönükçalışmalarını arttırmışlardır. Türkiye’de 8,3milyar ton düşük kaliteli linyit rezervi vardır.Eğerbunlarbiomasilekarıştırılıpbriketlenerekkullanılabilirsesonürününkalitesiartacak,çevredostubiryakıteldeedilmişolacaktır.İştebuamaçlakömürtozununayçiçeğisopasıtozu ilekarıştırılıpbriketyapılıpyapılmayacağıaraştırılmıştır.Projeninamacınayönelik,TrakyaBölgesi’ndenalınanayçiçeğisopalarıtozhalinegetirilerekkömürtozlarıilemelasvekireçkatarakdeğişikoranlardakarıştırılmışvedeğişikpreslemebasınçlarındabriketleryapılmıştır.

Literatür bilgilerimiz çerçevesinde ilk defa değişik şartlarda kömür tozu ve ayçiçeğisopası tozları karıştırılarak 21 değişik şartta briket elde edilmiştir. Trakya Bölgesi’ndenalınanayçiçeğisaplarınınısıldeğerleri4136kcal/kgbulunmuştur.Buliteratürderastlanandeğerlerseviyesindenbirazyüksektir,GülerveAkgül (2001).Briketlerdeğişikpreslemebasınçlarındadeğişikkömür,melas,vekireçoranlarında,değişikşartlardayapılmıştır.

Birbriketinolmasıgerekenenönemliözelliğidayanımıdır.Briketeldeedildiktensonrayapılandeneyler,enyüksekdayanımasahipbriketinönısıtmanınyapıldığı,ağırlıkça%45oranındakömürtozu,%25oranındaayçiçeğitozu,%20oranındamelasve%10oranındakireç karışımından oluşan deneyde, 150 kg/cm2’lik presleme basıncında elde edildiğigörülmüştür.Eldeedilenbriketinkükürtdeğeridüşüktürvereferanskömürbriketinegöredahakolayyanmaktadır.

Özetle kömür tozu ve ayçiçeği sopası ile yapılan briket, çevre dostu bir yakıttır veTürkiye’dedüşükkalitelibirçoklinyitrezervlerininekonomiyekazandırılmasınınmümkünolduğunugöstermiştir.

TANSUGERDEMELİ

ECEREİS

AYÇİÇEĞİ SAPLARININ KÖMÜR TOZu İLE KARIŞTIRILARAK bRİKETLENMESİ VE EKONOMİYE KATKISI

İSTANbuL İTÜ GELİŞTİRME VAFI ÖZEL EKREM ELGİNKAN

LİSESİ

DanışmanÖğretmenÖZGEYILMAZMEVLÜTYILDIZ



91

ANTİOKSİDAN bİTKİLERDEN ELDE EDİLEN bOYAR MADDELERİN ÇOCuK MObİLYALARINDA KuLLANILMASI

Çalışmada,çocukmobilyalarınınboyanmasındakullanılansuniboyalarınyerine,narkabuğu,ayvayaprağıvepapatyabitkisindeneldeedilenantioksidanözellikliboyalarlarlaboyanarak, suni boyalardan kaynaklanan içeriğin zararlı etkilerinin önlenmesi, mobilyayüzeylerinde hastalık oluşturacak bakteri ve virüslerin çoğalmasının engellenmesi veçocuklarıntemasısonucundaoluşabilecekhastalanmayadaalerjidurumlarınınortadankaldırılmasıamaçlanmaktadır.

Proje konusunun belirlenmesinden sonra literatür taraması yapılmıştır. İlk olarakantioksidanmaddenin,ekstraksiyonyöntemiylebitkidenalınmasıişlemigerçekleştirilmiştir.Ekstraksiyon için çözücü madde olarak, saf su ve etil alkol (etanol) kullanılmıştır. Buişlemlerodasıcaklığındavedahayükseksıcaklıkta(500C)tekraredilmiştir.Ekstraksiyonsonundaeldeedilençözeltileremordanlamauygulanarak(FeSO4veK(AlSO4)2),antioksidanmaddenin yüzeyle etkileşimi arttırılmıştır. Mobilya yapımında çok kullanılan, kayınmalzemesinden kesilmiş olan tahta parçaları, bu çözeltilere daldırılmış ve gerçekleşenboyama işlemi sonunda, tahta parçalarının renk değişimi belirlenmeye çalışılmıştır.Ekstrakteedilmişkarışımlar,analizişlemlerinesokularakiçerdikleriantioksidanmiktarlarıbelirlenmiştir. Çözeltilere daldırılmış tahta parçaları bakteri analizine sokulmuş, ulaşılandeğerler ışığında, çocuklarda hastalık yaratan bakterilerin çoğalma miktarları tespitedilmeyeçalışılmıştır.

Proje başlangıcında ayva yaprağı, nar kabuğu ve papatya bitkilerinin renk yapılarıgereğince, sahip oldukları antioksidan maddeyi, ekstraksiyon sonucunda elde edilençözeltiyeaktararak,boyarmaddeeldeedilmiş,tahtaparçalarıdabuçözeltileredaldırılarakboyanmasısağlanmıştır.Farklırenkçıkışları,ahşapmalzemedefarklıboyamadurumlarıyaratmış,bakterilerekarşıkarakteristiklerinindefarklıolduğugözlenmiştir.

Gerçekleştirilen deney faaliyeti sonucunda, absorblananmaddemiktarı ve yüzdeseldeğerleribelirlenmiştir.Budeğerlerebakıldığında,odakoşullarında(250C),N1çözeltisininantioksidanmiktarının çok yüksek(% 94) olduğu belirlenmiştir.A1 veP1 çözeltilerindeise,antioksidanmiktarlarınınesermiktardaolduğubelirlenmiştir.Odakoşullarında(25°C),etilalkolçözücüsüyleeldeedilenN2çözeltisinde,antioksidanmiktarınınyineçokyüksek(%93,8)değerdeolduğugörülmüştür.P2çözeltisinin,ilkaşamadasafsudaeldeedilen(P1)antioksidan miktarından daha fazla antioksidan içerdiği belirlenmiştir(% 15 - Eser). Budurum,etilalkolçözücüsünün,safsudandahaetkiliortamoluşturduğunugöstermektedir.A2çözeltisiise,yinesafsudakigibiesermiktardaantioksidaniçerdiğibelirlenmiştir.

AHMETCEMCERAN

DERVİŞGÜNDOĞMUŞ

İSTANbuL KuLELİ ASKERİ LİSESİ

DanışmanÖğretmenMURATDEMİRELERCANYILDIZ

KİMYAKİMYA


92

KİMYAKİMYA

BuçalışmadaülkemizdekienerjiaçığıgözönünealınarakalternatifenerjikaynaklarıarasındayeralanbiyokütleenerjisindenpirolizyoluylaEuphorbiaDendroidesL.’denhampetrol eldesi düşünülmüştür. Sütleğen bitkisinin ülkemizde altmış türü bulunmaktadır.Yetiştiği ortamlarda hayvanlar tarafından kullanılmamaktadır. Euphobia Dendroides L.toplanarakkurutuldu.Öğütülerektozhalinegetirildi.Sonraazotortamındamikroreaktöriçerisindeikisaatsüreilekumbanyosundafarklısıcaklıklarda(350–400°C)pirolizedildi.Eldeedilenpirolizürünleriheptanvetolüenealınarakfraksiyonlarınaayrıldı.

Eldeedilensıvıürünlerinelementelanaliziyapılaraküstısıldeğerlerihesaplandı.Ayrıca

GPC ilemolekül ağırlıkları ve ortalamamolekül ağırlıkları ölçüldü.Sonolarak atmosferbasıncıaltındaSIMDISilefraksiyonlarınkaynamanoktasıölçümüyapıldı.

Ölçümler sonucu elde edilen veriler ham petrol verileri ile karşılaştırıldığında pirolizsıvısınındizeleyakınolduğuvehampetrolözelliğitaşıdığıgörülmüştür.BöyleceEuphorbiaDendroidesL.yetiştiğiortamdahiçbir işeyaramazkenpirolizyoluyladeğerlendirildiğindealternatif yakıt olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır. Ayrıca orman alanlarınınkıyılarınakuşakşeklindetarımıyapıldığındahemormanlarkorumaaltınaalınacakhemdetarımköylüsünealternatifbirgelirkaynağıolacaktır.

MUHAMMEDALİARİ

BERKAYYILMAZ

SÜTLEĞEN (Euphorbia dendroides L.) bİTKİSİNİN PİROLİZİNDEN ALTERNATİF SIVI YAKIT (HAM PETROL) ELDESİ VE YAKIT

ANALİZLERİNİN YAPILMASI

İSTANbuL ÖZEL bEYLİKDÜZÜ FATİH FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenTURANTEKİN



93

DEMİRİN KLORÜRLÜ ORTAMDA KOROZYON DAVRANIŞINA TANEN KATKILI AKRİLİK YALITIM MALZEMELERİNİN

İNHİbİTÖR ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Sanayileşmeilebirlikteönemidahadaartanveülkeekonomisineoldukçabüyükyükgetirenkorozyondankorunmave farklımaddeleruygulanarakkorozyonunengellenmesiçalışmaları,korozyonlamücadelenintemelinioluşturur.

Bu çalışmada, demir metalinin korozyon hızını azaltacak, paslanma ve yıpranmayakarsı dirençli ve uzun ömürlü kaplamaların hazırlanması amaçlandı. Bu amaçla demir(st37)metali için, inhibitör olarak seçtiğimiz doğal taneni akrilik yalıtımmalzemesi olan“bütilakrilat–sitiren”kopolimerinde (HM4.000S) farklıderişimlerde (%2,%5ve%10 )kullanarakklorürlüortamdahızlandırılmışkorozyondeneyleriyapıldı.

Tanenkatkılıakrilikyalıtımmalzemesiylekaplanannumunelerinyanındafosforikasitle(H3PO4)pasiflendirmeyapılmışveyüzeyiZn3(PO4)2veZn tabakası ilekaplanmışdemirnumunelerinindeeşzamanlı yapılandeneylerlekorozyondavranışları incelenmiştir.Buamaçla,işlemleritamamlanannumunelerhızlandırılmışkorozyonatabitutulmuştur.

Korozyontestiiçinhazırlananst37numuneler(0.5x2.0x14.0cm)%4’lükNaClçözeltisininbulunduğucamkaplariçerisineyatayla300-600açıyapacakşekildeyerleştirilmiştir.Deneysüresi840saat(4hafta)seçilmiş,busüredörteşitparçayabölünerekhaftalıkperiyotlarla(168, 336, 504 ve672 saat) ölçümler yapılmıştır.Korozyonhızları numunelerdeki kütlekayıplarındanyolaçıkarakmg/dm2günbirimindehesaplanarakgrafikleriçizilmiş,korozyonhızlarınabağlıinhibitöretkinlikleridehesaplanarakdeğerlendirmeyapılmıştır.

Katkısızakrilikyalıtımmalzemesinininhibitöretkinliği%41iken,%2ve%10tanenkatkılıkaplamalarıninhibitöretkinliği%95,%5tanenkatkılıkaplamalardaiseinibitöretkinliği%89olarakhesaplanmıştır.

Tanenkatkısıkorozyonakarşıoluşturulanbariyerinetkinliğinivekaplamanınantikorozifetkisiniarttırmış,inhibitörgörevigörmüştür.

MUHAMMEDSERPİ

MUHAMMEDÖZTÜRKCİ

İSTANbuL ÖZEL GAZİOSMANPAŞA

ŞEFKAT FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenYASEMİNSALMAN

KİMYAKİMYA


94

KİMYAKİMYA

Epinefrin (Adrenalin) vücut sıvısı ve sinir dokularında bulunanmemelimerkezi sinirsistemindekiönemlibirnörotransmitterdir.Epinefrinderişimindekideğişimbirçokhastalığınbelirtisidir.Ayrıcaepinefrinacilsağlıkilacıolarakyaygınolarakkullanılmaktadır.Bunedenleepinefrininhızlıvespesifikbirşekildetayiniönemlidir.Günümüzdekullanılanyöntemlerinçoğu pahalı, zaman alıcı, her laboratuar şartlarına uydurulamayan, pratik olmayanuygulamalardır.

Projemizde amaç; tayini büyük önem taşıyan epinefrinin hızlı, spesifik, hassas vetekrarlanabilirdüzeydetayinineyönelik,elma(malus domestica)dokuhomojenatıtemelli,amperometrikesaslıbirbiyosensörgeliştirmektir.

Projemizde farmakolojik örneklerdeki epinefrinin tayini için yeni bir biyosensör

önerilmiştir.Geliştirilenbiyosensördeelmadabulunanpolifenol oksidaz enzimiprimerürünolarak epinefrinin epinefrinokinona oksidasyonunu katalizlemektedir. Bu ürün, elektrotyüzeyindeindirgenerekepinefrintayinindekullanılanakımfarkıoluşturmaktadır.

Biyosensör; fosfat tamponunda homojenize edilen elma parçacıklarının jelatinlekarıştırılıp, temizlenmiş elektrot yüzeyine yayılması ve elde edilen biyoaktif tabakayaglutaraldehitinçaprazbağlanmasıylahazırlandı.

Biyosensörünçalışmaaralığısaptandı.Dahadoğru,duyarlı,tekrarlanabilirsonuçlarıneldeedilmesi içinbiyosensörünoptimizasyonuvekarakterizasyonuyapıldı.Dahasonrahazırlananbiyosensörlebazıfarmakolojikörnekleriçindekiepinefrinkonsantrasyonlarınınbelirlenmesiiçinölçümlergerçekleştirildi.

Bu çalışmanın sonuçları, biyosensör oluşturulmasında bitki doku homojenatının

camsıkarbonelektrotüzerinebaşarılıbirbiçimdeuygulanabileceğiniveepinefrinintayinedilebileceğinigöstermiştir.Biyosensör,ucuzveticariolarakuygunmaddelerkullanılarakhazırlanmıştır ve epinefrin tayininde başarılı bir performans göstermiştir. Bu biyosensörbasitlik, hızlı kullanım gibi avantajlara sahiptir. Ölçümün analiz süresi otuz saniyedir.Metodun diğer avantajı kullanılan immobilizasyon işleminin basitliğidir. Sonuç olarak,tanımlanansistemepinefrinintayinindebasitvedüşükmaliyetlibirmetottur.

BERKAKGÖL PELİNAKGÜN

ELMATROT - EPİNEFRİN TAYİNİNE YÖNELİK ELMA (MALuS DOMESTICA) DOKu HOMOJENATI TEMELLİ bİYOSENSÖR SİSTEMi

İZMİR ÖZEL EGE LİSESİ

DanışmanÖğretmenRÜÇHANÖZDAMARFUNDAAKDOĞAN



95

RADYOAKTİF uRANİL İYONLARININ ELEKTRODOKuMA YÖNTEMİ İLE ELDE EDİLEN PAN NANOFİbERLER İLE SuDAN

uZAKLAŞTIRILMASI

Nanoteknolojiningünümüzdeyaygınkullanımalanınasahipolmasıvenanomalzemelerinpek çok alanda ön plana çıkması, bu alanda yapılan çalışmaların artmasına nedenolmuştur. Nanofiber üretmek için son yıllarda kullanımı yaygınlaşan yöntemlerden birideelektrodokumayöntemidir.Buyöntemleeldeedilenfiberlerinenbüyükavantajı,kütlebaşınadüşenyüzeyalanınınoldukçagenişolmasıdır.Poliakrilonitril(PAN),elektrodokumayöntemindesıkkullanılanbirpolimerolup,kimyasalişlemlersonucundamolekülyüzeyineaktifgruplarınbağlanmasıylaaktivitesiarttırılabilmektedir.Buprojede,radyoaktifözelliktevesağlığazararlıuranil(UO2

2+)iyonlarınınmodifiyeedilmişPANnanofiberlerileadsorbeedilereksulardanuzaklaştırılmasıhedeflenmiştir.

Projeninuygulanmasındaöncelikleakrilonitrilin(AN)polimerleşmesisonucufiberüretimiiçingereklipolimermalzemeolanpoliakrilonitril(PAN)sentezlenmiştir.NMRspektroskopisiilepolimerleşmeişleminingerçekleştiğibelirlenmiştir.SentezlenenPAN’ın,DMFilekütlece%3,97likçözeltisihazırlanarak,çözeltiüzerindeelektrodokumaişlemigerçekleştirilmiştir.Voltajveakışhızıdeğiştirilerekfiberyapılarıoptikmikroskop ile incelenmiş,fibereldesiiçin optimum koşullar belirlenmiştir. Üretilen PAN fiberlerin üzerinde amidoksimasyonişlemi yapılarak adsorpsiyon kapasitesini arttıracak olan PAN-oksim fiberler üretilmiştir.FTIR sonuçları, amidoksimasyon işleminin başarıyla gerçekleştiğini göstermiştir. Dahasonra,eldeedilenfiberlerpHdeğeri4olan100ppburanil (UO2

2+)çözeltisineeklenerekadsorpsiyongerçekleştirilmiştir.SorpsiyonöncesivesonrasıçözeltikonsantrasyonlarıICP-MSyardımıylaölçülerekPAN-oksimfiberlerin çözeltidekiUO2

2+ iyonlarını tutmayüzdesi%81(±10)vebirgramfiberbaşınaadsorblananmetalkatyonununkütlesi280(±11)mgolarakhesaplanmıştır.BöyleceeldeedilenPAN-oksimfiberlerin,insansağlığıveçevreyeolumsuz etkileri olan uranil iyonlarının sulardan uzaklaştırılmasında kullanılabileceğisonucunaulaşılmıştır.

AHMETFATİHARSLAN

AHMETCEMSEYLAN

İZMİR ÖZEL TÜRK KOLEJİ

DanışmanÖğretmenAYLİNÖĞÜNÇ

KİMYAKİMYA


96

KİMYAKİMYA

“Kimyon,UV’ninbitkilerüzerindekizararlıetkileriniinhibeeder.”Hipotezininaraştırılmasıamaçlanmaktadır.

UV’yehassasbitkilerdenoluşan3deneydüzeneğiaynıortamdaikisikimyonludiğerinormalşekildesulanarakbüyütülmüştür.

Bitkileringelişiminekimyonunetkisigözlemlenmiştir.Kontrolgrubudanormalşekildesulanarakaynıortamdabüyütülmüştür.

DeneygrububitkileriUV’yemaruzbırakılarak tepkileri ve kimyonunUV’nin etkileriniinhibeediciolasıetkileriaraştırılmıştır.

Bitkileresuiçindeçözünmüşolarakverilenkimyonunyapraklardantozhalindeçıktığıgözlemlendi.Kimyonunbitkininiletimdemetlerinedenüfuzettiğigözlemlendi.Kimyonuntopraküstündebirkatmanoluşturduğugözlemlendi.Erişkinolarakdikilenbitkilerekimyonunolumsuzbiretkisigözlenmedi.

Toprağın üstünde biriken kimyon filizlerin veya fidelerin topraktan su almasınıengelleyerekkuruyarakölmelerinenedenolur.Kimyon,dikilenbitkilerdeolumsuzbiretkiyapmamasınakarşın, kimyonverilenbitkileringelişmehızı, kimyonverilmeyenbitkileringelişmehızındandahayavaştır.

Kimyonun,bitkilerdeUV’ninzararlıetkileriniinhibeetmiştir.

BURAKUZAY

bİTKİLERDE KİMYON VE uV

KAYSERİ N.MEHMET KÜÇÜKÇALIK ANADOLu

LİSESİ

DanışmanÖğretmenAYŞEPINARŞAHİNTÜRK



97

GÜNEŞ ENERJİSİ PANELLERİNDE ISI FARKINDAN ELEKTRİK ELDESİ

Binalardaki güneş enerjisi panellerinden sıcak su elde edilmektedir. Biz de bu pro-jemizdeoluşansıcaksuilenormalsoğuksuyunarasındakiısıfarkındanelektrikeldeet-meyi amaçladık.Böyleceobinanınhemsıcak suhemdeelektrik ihtiyacını karşılamakistedik.

Öncelikle ısı farkındanelektriküretmeyeyarayanbiradetpeltierpilalacak;bir kabasıcak,diğerkabasoğuksuyukoyup,alüminyumlevhalarınbirinisıcakkaba,diğerinisoğukkabayerleştireceğiz.Aldığımızpilinetrafınatermalmacunusürüp,alüminyumlevhalarınarasınayerleştirerekısıfarkındanelektriküretipLEDampulüyakmayaçalışacağız.Böyl-ecebinalardakigüneşpanellerindenhemsıcaksuhemdeelektriküretmişolacağız.

Peltierpilinetrafınahemısıyıiyiiletmekhemdepilezararvermemekiçinbirmiktarter-malmacunusürerek2adetLşeklindekialüminyumlevhanınarasınapeltierpiliyerleştirdik.Levhalarıtahtaplaküzerineoturtulmuştenekelerinüstkısmınayerleştirdik.(Levhalarınbirtanesibirine,diğeriötekineolmaküzere)TenekelerinbirinesıcaksudiğerinesoğuksuyukoydukveısıfarkındanelektriküreterekLEDampulüyakmayıbaşardık.

Sıcaksu,pilinsıcakyüzeyindekielektronlarınenerjisiniarttırıyor.Buyüksekenerjilielek-tronlarsoğukyüzeyegeçtiğindeenerjiyidüşürüyorvearadapotansiyelbirfarkoluşuyor.Bupotansiyelfarkisebizeelektrikolarakdönüyor.

Biz Peltier pilin Seebeck etkisini kullanıyoruz. Seebeck etkisi ısı farkının elektriğedönüşmesidir.

Peltier,12voltelektrikileçalışanbirtarafıçoksoğukolupdiğertarafıaşırısıcakolanelektronik alettir. Taşınabilir buzdolaplarında, otomobil soğutucularında ve bilgisayarsoğutmasistemlerindekullanılır.Peltierindiğerbirözelliğideikiyüzeyiarasındakisıcaklıkfarkındandolayıelektrikenerjisiüretmesidir.Buenerjininmiktarıyüzeyalanınıngenişliğinevekullanılanmaddecinsinegöredeğişiklikgöstermektedir.Ortalama40x40x3,9mmölçül-erindebirpeltierikiyüzeyiarasındakisıcaklıkfarkı80dereceolduğubirortamdayaklaşık1,5Vve0,2Adeğerlerindebirenerjivermektedir.İkiyüzeyarasındakisıcaklıkfarkıarttıkçaürettiğienerjideartacaktır.Pilinsayısınagöre(seribağlanacakşekilde)uzunvadedebirverimsağlanabilir.

SELİMOĞUZ MEHMETERKAMAKYOL

KAYSERİ ÖZEL KILIÇASLAN FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenYAKUPDİNÇALTIN

KİMYAKİMYA


98

KİMYAKİMYA

TasarrufluKatıYakıtSobasıprojesiilekatıyakıtlarınhavadakioksijendenmaksimumverimlefaydalanaraktamyanmaolayınısağlamakvebuşekildeenerjitasarrufusağlamakamaçlanmıştır. Bu konu ile ilgili olarak normal katı yakıt sobası ve tasarruflu katı yakıtsobası ilekarşılaştırmalıdeneyleryapılmışolup; tasarruflukatıyakıtsobası ile%20-25dahafazlaverimeldeedilmiştir.Ülkemizgenelinde%49oranındakatıyakıtlarınkullanıldığıvebununda%80’likbölümümünsobaolduğudüşünülürseenerjikazancımızısınmaamaçlıenerjinin%17sinetekabületmektedir.

Deneyinamacıkatıyakıtsobasıvetasarruflukatıyakıtsobasınınyanmadasağladığıverimliliğiaraştırmakvetasarruflukatıyakıtsobasınınnormalkatıyakıtsobalarınagöreyüksekverimleenerjisağladığınıgözlemektir.

Yapılandeneyselgözlemlersonucundanormalkatıyakıtsobasıvetasarruflukatıyakıtsobası ile karşılaştırmalı deneyler yapılmışolup; tasarruflukatı yakıt sobası ile%20-25dahafazlaverimeldeedilmiştir.

SAMETDOĞAN YUNUSTARIM

TASARRuFLu KATI YAKIT SObASI

SAMSuN ENDÜSTRİ MESLEK LİSESİ

DanışmanÖğretmenMUSTAFATUNCER

ALİDOST



99

KÜRESEL ISINMAYA ÇÖZÜM: bAMbu YÜNÜ ÇİMENTOLu LEVHALAR

Küresel ısınmagünümüzünproblemidir. Isınmadakullanılanenerjinintasarrufuısınıniçortamdamuhafazaedilmesiylesağlanır.Buda iyibiryalıtımileçözülür.Binalardadışduvardan %40, çatılardan %7, döşemelerden %6 ve kapılardan %17’lik ısı kaybolur.Yalıtımınsağlanabilmesiiçinözelduvarelemanlarıkullanılmalıdır.Bunlarınbaşındaodunyünüçimentolulevhalar(OYÇL)gelmektedir.

BinalardaOYÇLkullanımımaliyet,üretimveinşazamanıilezemineuygulananağırlığınazaltılmasıiçinbirçözümdür.OYÇL,ağaçyongaveyatarımsalbitkilerin,çimentovekatkımaddelerinuygunoranlardakarıştırılmasıylaoluşturulanmalzemedir.

Diğer taraftan orman varlığı yıllar geçtikçe azalmaktadır. Sorun hızlı büyüyen türlerile çözülebilir. Bambu yıllık bitki olup, ormanlara olan talebin azalmasında önemli roloynamaktadırlar.Bunedenleçalışmamızbambuveçimentolulevhaüzerinekurgulanmıştır.

Çalışmamızda; uzun şeritler halindeki bambu yünü, portland çimentosu ve katkımaddeleri kullanılmış, 550-1100kg/m3 yoğunlukta levhalar üretilmiştir. Bambular şeritlerhalinegetirilmiş, çimento, suvekatkımaddeleri ile karıştırılıp, kalıpüzerineserilmiş vepreslenmişlerdir. Sonra klimatize edilip, fiziksel ve mekanik özellikleri belirlenmiştir.Sonuçlarstandartlarauygunçıkmıştır.

BAHADIRSANCAK BÜRGEDERELİ

TRAbZON LİSESİ

DanışmanÖğretmenŞENELTÜRKYILMAZ

KİMYAKİMYA


100

MATEMATİKMATEMATİK

Günümüzün en büyük sağlık problemlerinden biri de böbrek yetmezliğidir. Dünyadave Türkiye’de binlerce böbrek hastası olan insanlar sürekli diyaliz aletine bağlanmakzorundadırlar.Buhemhastaiçinbüyükbirişkence,ıztıraphemdemilliekonomiyebüyükbiryüktür.

Diyalize girmek zorunda kalan hastaların girdikleri diyaliz aletindeki kirli kanıntemizlenmesinde alet ve kimyasal maddeleri (kullanılan seçici geçirgen zarların tip,şekil…)vesıyırmaçözeltisiolarakkullanılankimyasalmaddelerintipvekonsantrasyonunudeğiştirerek hastaların daha kısa süreli diyaliz aletine bağlı kalmasını sağlamak içinprojemizhazırlanmıştır.

Tunceli Hastanesi’nden alınan 0 Rh+ kan, pompa vasıtasıyla hallow fiber membran(gözenekliseçicigeçirgenzara)pompaya;sıyırmaçözeltisinden(safsu,0.1MHCl,0.1MNaOHbilimumorganikçözücülervekarışımlarkullanılarak)heryarımsaattebirnumuneleralınıpTunceliDevletHastanesiBiyokimyalaboratuarındaüre,sterin(veyakeratin)Ca+2,Na+,K+konsantrasyonlarıölçüldü.

ECEMDİKME ÖZGÜTOSUN

DİYALİZE GİREN bÖbREK HASTALARININ DAHA ERKEN DİYALİZİ

TuNCELİ ÖZEL MuNZuR FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenBİLALGÜRSES

KİMYAKİMYA MATEMATİKMATEMATİK


101

bÖLÜNEbİLME KuRALLARINA TEK VE PRATİK bİR YÖNTEM

Mevcut bölünebilme kurallarının tek yolla ve daha pratik halde uygulanmasınıhedeflediğimizbuprojede,bölünebilmekurallarınındiğermatematikselişlemlerdekullanımıesnasındameydanagelenzorluklarıortadankaldırmayıdüşündük.Ayrıcabirveyaikihanelibölünebilmekurallarındanziyadetümsayılarıtekkuralabağlamayıplanladık.

A,B,CveKdoğalsayılarolmaküzereAsayısınnBilebölümündebölümCvekalanKiseA=BxC+Kşeklindeyazılır(K<B).BuradaK=0olmasıdurumundaA=BxColupAsayısıBsayısınatambölünür,yada“BsayısıAsayısınıtamböler”denir.

Mevcutkaynaklardakibölünebilmekurallarınabakıldığındaherrakamiçinfarklıkurallarönesürülmekteancakbukurallarınbirispataveyatekbirkuralabağlanmadığı,kullanılanyöntemlerin ve uygulanabilirliğinin zor olduğu tespit edilmiştir.Örneğin 3, 7, 8 ve 13’ ebölünebilmeninyöntemlerifarklıdır.

Bu yöntem bütün sayılara uygulanabilmektedir. Bu yöntemi matematiksel olarak şuşekildeifadeedebiliriz:

ABCDEF şeklinde verilmiş bir sayının KL şeklinde bir sayıya bölümünden kalanıhesaplarkenöncelikleABCDEFsayısısağdanbaşlanarakikilihanelerhalindegruplandırılır.HerbirgrubunKLilebölümündenkalanaltınayazılır.Kalanlarileişlemkodununçarpımısonucubulunanrakamlar toplanarakKL’yebölünür.Bubölümdenkalansayı,ABCDEFsayısınıbölümündenkalansayıyaeşittir.

…ABCDEF (bölüneceksayınınikişerligruplanması) (a)

…k3k2k1 (k=KLilebölümündenkalanlar) (b)…X2X1X0 (X=işlemkodu) (c)

...+z3+z2+z1=T(işlemkoduilekalanlarınçarpımı(b)x(c)) (d)

Bir bölenin işlem kodu yukarıdaki yöntemle basit bir deneme ile bulunmaktadır. Buçalışmada çok farklı formüllerin sunulduğu bölünebilme kurallarını tek kural altındabirleştirmek hedeflenmiştir. Projemizde tüm sayılara uygulanabilecek tek bir yöntemsunulmuşvebuyöntemaracılığıiledahapratikveakıldakalıcıbiryöntemönerilmiştir.

DERVİŞÇETİNKAYA

ASIMALKAYIŞ

ADIYAMAN FATİH ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenMUSTAFAGÜMÜŞAHMETSAĞOL



102


Düzgün bir yedigenin köşeleri birleştirildiğinde elde edilen 4 üçgenden yalnızca biriçeşitkenar üçgendir. Açıları π/7, 2π/7 ve 4π/7 olan bu çeşitkenar üçgen, ‘heptagonaltriangle’olarakadlandırılır.Bizisebuüçgendenyedigenselüçgenolarakbahsedeceğiz.

Yedigenselüçgende,açılarınınözelliğindenötürüyaklaşık30tanetrigonometrikbağıntıvardır.Buprojeninamacıda,bahsedilenbağıntılarüzerineyapılançalışmalarla,yedigenüçgen üzerindeki özelliklerin ispatlarına pratik çözümler getirmek, bunun dışında farklıbağıntılardakeşfedebilmektir.

Projedeispatlaryapılırken,dahaöncekullanılantrigonometrikyöntemlerdençokkısaveanlaşılırcebirselyollartercihedildi.Bucebirselyöntemlerkullanılırken,öncelikleispatlardaişeyarayacakolangenelifadelerbulundu.Bunabağlıolarakyapılanispatların,diğerleriyleilişkiliolduğugörüldüktensonragerisikolaylıklageldi.

Sonuçolarakprojede,29bağıntının ispatına farklıyorumlargetirilerekvebukonudayeni 8 bağıntı da keşfedilerek, amaca ulaşıldı. Bu konuyla ilgilenenlerin ise, düzgün13-gende veya 17-gende benzer üçgen veya üçgenler üzerinde aynı tür çalışmalar veispatlaryapabilecekleridüşünüldü

MİZGİNAŞKIN

YEDİGENSEL ÜÇGENDE (HEPTAGONAL TRIANGLE) YENİ bAĞINTILAR

ANKARA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenNUFERÖZTÜRK

MATEMATİKMATEMATİK MATEMATİKMATEMATİK


103

PARALEL VE KESİŞEN EuLER DOĞRuLARI

“BirüçgeninaçıortaykesenitarafındanoluşturulanüçgenlerinEulerdoğrularıarasındabir özellik varmıdır?” sorusuylabaşlayanprojemizinamacıbir üçgeninkesenleri vebirdörtgeninköşegenleri ileoluşanüçgenlerinEulerdoğrularınınparalelliğivenoktadaşlığıhakkındakullanılabilirbağıntılaraulaşmaktır.

Çalışmalarımız sırasında lise geometri derslerinden bildiğimiz, benzerlik, üçgenlerdesinüs teoremi, Batlamyus teoremi, trigonometrik toplam-fark formülleri gibi konularınyanında,olimpiyatçalışmalarımızsırasındahakkındabilgisahibiolduğumuzüçgeninEulerdoğrusuveözelliklerinikullandık.İspatmetoduolarakbazendoğrudanbazendeolmayanaergiyönteminikullandık.

Bir üçgenin Euler doğrusu ve kenarı arasında oluşan açının tanjant değeri için bir

trigonometrik ifade elde ettik. Bu ifade kullanılarak bir üçgenin kesenleri ile oluşanüçgenlerinEulerdoğrularınınparalellikşartınıincelerken,projedetanımlananortakaçının60veya120dereceolmasıgerektiğinibulduk.Busonuçtanestetikbirgenellemeyevardık.

BirüçgeninkeseniileoluşanüçgenlerinEulerdoğrularınınbirnoktadakesişmeşartınıinceledik.

Birdörtgeninköşegenleriileoluşanüçgenlerin,ağırlıkmerkezlerini,diklikmerkezlerini,çevrel çember merkezlerini köşe kabul eden paralelkenarların merkezlerinin (G,H,O)doğrusallığınıvearalarındaaynenEulerdoğrusundaolduğugibi1:2oranınıbulduk.

Bir dörtgenin köşegenleri ile oluşan üçgenlerin Euler doğrularının paralelliği içinköşegenlerleoluşanaçının60ve120dereceolmasıgerektiğinibulduk.Bulgu4anlatılandoğrunundabudoğrularaparalelliğinifarkettik.SonolarakdaözelbirdörtgenolankirişlerdörtgenininköşegenleriileoluşanüçgenlerinEulerdoğrularınınkesiştiğinigördük.

Bir soruyla başlayan araştırma projemizde üçgenin kesenleri ile oluşan üçgenlerin,dörtgenlerin(özeldekirişlerdörtgeninin)köşegenleriileoluşanüçgenlerinEulerdoğrularınınparalelliğivenoktadaşlığıileilgiligüzelsonuçlareldeedipbazıuygulamalaryaptık.

UFUKKANAT F.ŞAMİLBAŞARAN

ANKARA ÖZEL SAMANYOLu FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenZAFERŞİMŞEK



104


Buçalışmada,ZvonkoČerin’in,köşelerininkoordinatlarıFibonacci,Lucas,PellvePell-Lucasdizilerininterimleriolanüçgenlerileilgilisonuçları,budizilerindahagenelhaliolan{Ukn}ve{Vkn}dizilerinegenelleştirildi.TümhesaplamalardaMAPLE12programıkullanıldı.

SİNANTÜRKMEN İBRAHİMOZANYILMAZLAR

KÖŞELERİNİN KOORDİNATLARI İKİNCİ DERECEDEN bİR TEKRARLAMA bAĞINTISI İLE VERİLEN DİZİNİN TERİMLERİ OLAN

ÜÇGENLERİN bAZI ÖZELLİKLERİ


DanışmanÖğretmenGÖKHANSOYDANYUSUFDOĞRU



105

GEOMETRİK ŞEKİLLERLE DÜZLEMİN bÖLGELERE AYRILMASI

GÜLŞAHONUR MUALLASENADAĞDEVİREN

Projemizde birkaç doğrunun düzlemi en fazla kaç ayrık bölgeye ayırdığını çizerek bulduk. Doğruların sayısı arttıkça bu yöntemin yetersiz kaldığını fark ettik ve daha kolay bir yöntem bulmaya çalıştık. Bu çalışma esnasında doğruların sayısının her bir artışında ayrık bölge sayısının düzenli bir şekilde arttığı dikkatimizi çekti. Bu artışı belirten diziyi tümevarım ve kombinasyon yöntemlerini kullanarak oluşturduk ve bu dizi üzerinden bir formül elde ettik. Aynı mantığı diğer geometrik şekillere de uygulayarak aşağıdaki sonuçlara ulaştık.n tane doğru düzlemi en fazla

2 22n

n nA + += ayrık bölgeye ayırır.

n tane m yerinden kırık doğru düzlemi en fazla

2( , )

.( 1)( 1) 12n m

n nA m n− = + + +

ayrık bölgeye ayırır.

Düzlem m yerinden kırık n tane doğruyla en fazla ayrık bölgeye ayrıldığında oluşan açık ayrık bölge sayısı 2n’dir.Düzlem m yerinden kırık n tane doğruyla en fazla ayrık bölgeye ayrıldığında oluşan kapalı ayrık

bölge sayısı 2 ( 1)(m+1) 12

n n n− − + ‘dir.

m yerinden kırık n tane ışın düzlemienfazla ( )( , )

.( 1) 11

2n m

n n mB

− + = +

ayrık

bölgeye ayırır.ntanekonveksm-gendüzlemienfazlaC(n,m)=mn2-mn+2 ayrık bölgeye ayırır. ntanekonveksm-gen düzlemi en fazla ayrık bölgeye ayırdığında oluşan konveks çokgen olan ayrık bölgelerin kenar sayısının en büyük değeri E(n,m)=mn’dir.ntanekonveksm-gen ile bir doğru düzlemi ayırdığı en fazla ayrık bölge sayısıD(n,m,1)=mn2-n(m-2)+2’dir.ntanekonveksm-gen ile k tane doğrunun düzlemi ayırdığı en fazla ayrık bölge sayısı

2( , , )

.(4 1)12n m k

k n kD mn mn + + = − + +

‘dir.

m>rolmaküzerentanem-genlek taner-gendüzlemienfazla2 2

( , ; , ) 2 2n m k rG rnk k r kr mn mn= + − + − + ayrık bölgeye ayırır.

ntaneçemberdüzlemienfazlaFn=n2-n+2 ayrık bölgeye ayırır.n tane çember ile k tane doğru düzlemi en fazla

2( , )

(4 1)12n k

k n kH n n + += − + + ayrık bölgeye ayırır.

DENİZLİ ÖZEL SERVERGAZİ FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenKURBANİKAYA



106


ZEYNEPTUBAİNANÇ

ÜÇGENDE KESENLER

A

B C

EF

D

G

b C

A

EF

D

P

Bir ABC üçgeninde G ağırlık merkezi olmak üzere;

2=++CFCG

BEBG

ADAG

1=++CFGF

BEGE

ADGD

GDAG

ECAE

BFAF

=+ olduğunu biliyoruz.

Bu eşitliklerin iç açıortayların kesim noktası (I) için de geçerli olduğunu ispatladım. Projemdeki amaç;üçgeniniçinde herhangi bir P noktası alındığında aynı oranların ve bunlardan başka oranların olup olmadığını araştırmaktır.

ProjemdeyöntemolarakMenelausveCevaTeoremleri ilebenzerüçgenlerikullandım.

Sonuçolarak;

1) 2=++CFCP

BEBP

ADAP

,

2) 1=++CFPF

BEPE

ADPD

3)PDAP

ECAE

BFAF

=+

4) 1.. =FPCF

CDBD

BEEP

5) 1.. =BCCD

PEBE

ADAP

Eşitliklerini buldum ve bazı soruların çözümünde kullandım. Bu eşitliklerle sorular çokkolayhalegeliyorveçokdahakısa bir zamanda çözülüyor.Bu beş eşitlik öğrencilere Menelaus ve Ceva teoremi işlenirken öğretilebilir.

Bu eşitliklerin Menelaus ve Ceva teoremi uygulaması olarak veya üçgen özelliği olarakderskita plarında veya yardımcı kaynak kitaplarında yer almasını öneriyorum.

EDİRNE SÜLEYMAN DEMİREL FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenUZM.MURATŞAHİN



107

bİR ÇOKGEN İLE İKİNCİL ÇOKGENİN KENAR VE ALAN bAĞINTILARI

İBRAHİMDURANCENGİZ

AHMETSELİMÖZMEN

Dörtten fazla kenarı olan her düzgün çokgenin en kısa köşegenleri birleştirildiğinde içerisinde bir ikincil çokgen oluşturur. Bu çokgenin kenar sayısı büyük çokgenin kenar sayısına eşittir.

Bu araştırmamızda ikincil çokgen ile ana çokgenin kenarları ve alanları arasındaki ilişkiyi özellikle ikincil çokgenin alanının ana çokgenin alanına oranını şık bir trigonometrik ifadeyle ispatladık.

360cos

180cos

o

o

İkincil Çokgenin Kenarı nAnaÇokgenin Kenarı

n

=

3602cos

1802cos

o

oİkincil Çokgenin Alanı nAnaÇokgenin Alanı

n

=

Formüllerini elde ettik. Ayrıca n değerinin sonsuza yaklaştıkça ikincil çokgenin alanının ana çokgenin alanına oranının 1’e yaklaştığını tespit ettik.

KENARSAYISI(n)

ALANLARORANI

KENARSAYISI(n)

ALANLARORANI

5 0,145898033 50 0,9881876586 0,333333333 100 0,9970410677 0,478893717 500 0,9998815678 0,585786437 1000 0,9999703919 0,664563217 5000 0,99999881510 0,723606797 10000 0,99999970320 0,927198663 100000 0,999999997

2

2

360coslim

180cosn

n

n→∞

GAZİANTEP ÖZEL SuNGuROĞLu FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenGAFARİYEŞİLTEPE



108


ERCANARSLAN MEHMETİHSANİLMİN

TOPLAMLARI TOPLAYALIM

na bir reel sayı dizisi olmak üzere, ( ) ( )1 2 3, , ,..., ,...n na a a a a=

Dizinin ilk n teriminin toplamından oluşan, ( )1

1 2 31

...n

n n k nk

S S a a a a a=

= = = + + + +∑ olsun.

Bu toplamların toplamını ( )2nS ilegösterelim. ( ) ( )2 1

1

n

n kk

S S=

=∑ olur. Benzer şekilde devam edilirse,

( ) ( )3 2

1

n

n kk

S S=

=∑ …( ) ( )1

1

nm mn k

kS S+

=

=∑ eldeedilir.

Bu tip özel toplamları hesaplamak için bildiğimiz formüller yetersiz kalmaktadır. Bu projemizde tekrarlayan toplamları bulmak için gerekli formülleri bulup tümevarım metoduyla ispatlayıp uygulamalarını göstereceğiz.

1. ( ) ( )1 2 3, , ,..., ,...n na a a a a= için ( )1

1

n

n kk

S a=

=∑ , ( ) ( )2 1

1 1 1

n n k

n k ik k i

S S a= = =

= =

∑ ∑ ∑ ,

( )3

1 1 1

n m k

n im k i

S a= = =

=

∑ ∑ ∑ ,( )4

1 1 1 1

n m k i

n jm k i j

S a= = = =

=∑∑∑∑ ...tekrarlayantoplamları için aşağıdaki

formülleri bulduk ve ispatladık.

( ) ( )2

11

n

n ii

S n i a=

= − + ⋅∑ ,( ) ( ) ( )3

1

1 22

n

n ii

n i n iS a

=

− + − +=∑ ,

( ) ( ) ( )( )4

1

1 2 36

n

n ii

n i n i n iS a

=

− + − + − +=∑

2. Teorem4’te( ) ( ) ( ) ( ) ( )1 2 3 ... 1 2 3 4 ... ... 1 2 ... 2mn m m n n n n mσ = ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ − + ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ + + ⋅ + ⋅ + ⋅ ⋅ + −

( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )1

1 2 ... 11 2 ... 2

n

k

n n n n mk k k k m

m=

⋅ + ⋅ + ⋅ ⋅ + −= ⋅ + ⋅ + ⋅ ⋅ + − =∑

olduğunu gösterdik. Bu formülü kullanarak aşağıdaki genellemeyi yaparken kullandık.

3. ( ) ( ) ( ) ( )( )1

1 2 11 !

nkn i

i

n i n i n i kS a

k=

− + − + ⋅⋅⋅ − + −=

−∑Bu formülleri kullanarak bazı cebir problemlerini daha kolay çözdük.4. Çözdüğümüz problem tiplerinden biri de kuvvet toplamları idi. Ayrıca kuvvet toplamları için bir genelleme

yaptık.

0 1( 1)

2n nS n ve S +

= = olmaküzere1

nm

mk

S k=

=∑ aşağıdaki toplam formülünü sağlar.

2

10

1 ( 1) ( )1

mm m

m i ii

S n n Sm

−

+=

= + − + ∑

Projemizde bulduğumuz sonuçlar kullanılarak toplam formülleri ile ilgilibirçokproblemçözülebilir.Örneklerde gösterdiğimiz gibi formüllerimiz geniş bir uygulama alanına sahiptir.

GAZİANTEP ÖZEL SuNGuROĞLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenABDULĞAFURTAŞKIN



109

MuRMIK EŞİTSİZLĞİ

MUHAMMEDMURATKAHRAMAN

MİKAİLKILLI

ia R+∈ ve { }0ip Q+∈ ∪ olmaküzere,

1 2 11 2 3

1 1...i i i i k

k kp p p pp

i ki ia a a a a+ + + −

= =

≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅∑ ∑ burada, 1 1i k ip p+ − −= ve 1 2 ... kp p p p+ + + =

Eşitlik 1 2 3 ... ka a a a= = = = durumundasağlanır.

İSPAT:

ia R+∈ ve { }0ip Q+∈ ∪ olsun.GenelleştirilmişAritmetik-GeometrikOrtaeşitsizliğinikullanırsak,

31 21 2 ...1 1 2 2 3 31 2 3

1 2

... ......

kk

p p p pp p p pp p p pp p pk k

kk

p a p a p a p a a a a ap p p

+ + ++ + + + ≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅+ + +

1 21 2 ...1 1 2 2 3 3 1 2 1 2... ( ... ) kk p pp p p pp p pp p p p

k k k kp a p a p a p a p p p a a a+ + ++ + + + ≥ + + + ⋅ ⋅⋅⋅31 2

1 1 2 2 3 3 1 2 3... ... kp pp pp p p pk k kp a p a p a p a p a a a a+ + + + ≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ eldeederiz.(0.1)

Şimdideaynıişlemikatsayılarıkaydırarakkdefauygulayalım.

31 21 1 2 2 3 3 1 2 3... ... kp pp pp p p p

k k kp a p a p a p a p a a a a+ + + + ≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅32 4 1

2 1 3 2 4 3 1 1 2 3... ...pp p pp p p pk kp a p a p a p a p a a a a+ + + + ≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅

3 54 23 1 4 2 5 3 2 1 2 3... ...p pp pp p p p

k kp a p a p a p a p a a a a+ + + + ≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅

11 21 1 2 2 3 1 1 2 3... ...k kp pp pp p p p

k k k kp a p a p a p a p a a a a −−+ + + + ≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅

Yukarıdakieşitsizlikleritaraftarafatoplarsak,aşağıdakieşitsizliğieldeederiz.

3 3 11 2 2 4 1 1 21 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3... k k kp p p p pp p p p p p pp p p p

k k k ka a a a a a a a a a a a a a a a −+ + + + ≥ ⋅⋅⋅ + ⋅⋅⋅ + ⋅⋅⋅ + ⋅⋅⋅(0.2)

(0.2)eşitsizliğinitoplamsembolüileifadeedersek,

1 2 11 2 3

1 1...i i i i k

k kp p p pp

i ki ia a a a a+ + + −

= =

≥ ⋅ ⋅ ⋅ ⋅∑ ∑ burada, 1 1i k ip p+ − −= ve 1 2 ... kp p p p+ + + =

isteneneşitsizliğieldeederiz.Eldeettiğimizeşitsizliğimizleilgiliproblemlerçözerekpratikliğiniortayakoyduk.

‘dir.

GAZİANTEP ÖZEL SuNGuROĞLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenABDULĞAFURTAŞKIN



110


MUSTAFAGÖNENÇAYDOĞAN

RAKAM KOMbİNASYONLARINDAN OLuŞMuŞ SAYILARIN TOPLAMINI VEREN GENEL TOPLAM FORMÜLÜ

Projemin kaynağı rakam kombinasyonlarından oluşan rakamları birbirinden farklı sayılar ve bu sayıların toplamını bulabilmektir. Kaynak taranması sürecinde bu konu ile ilgili bir adetyöntemin olduğunu bunun da kombinasyon yöntemi olduğunu gördüm. Ancak kombinasyon yönteminin her probleme ayrı ayrı şekillerde uygulandığını gördüm. Bu nedenle rakam kombinasyonlarından oluşan rakamları birbirinden farklı sayıların toplamını bulabilmek için budüşündürücü ve pratik olmayan yöntem yerine, yeni bir yöntem olan ve uygulamalarda yüksek ölçüde zaman kazandıran, ayrıca da pratik bir yöntem olabileceğini düşündüğüm rakam kombinasyonlarından oluşan sayıların toplamını veren genelleştirilmiş toplamformülünüeldeettim.Bu genel toplam formülü 10’luk sayı tabanında elde edilmiştir. { }ycba ,...,,, seçilenrakamlarve“n” basamak sayısı olmak üzere formül;

‘dir.

10’luk sayı tabanındaki formülün elde edilmesinin ardından aynı işlemleri farklı sayı tabanlarında da uygulayarak farklı sayı tabanlarında rakam kombinasyonlarından oluşmuş sayıların toplamını veren genel formülü elde ettim;

( )

×

+×++++= ∑∏

−

=

−

=

1

0

1

1

.9.101.9.

101.10...

n

p

pnn

r

r

xrrycbaT ‘yı elde ettim.

Projemizin araştırılması ve geliştirmesi sürecinde yukarıda elde edilen formüllerde sayılarda tekrar edemeyen rakamların tekrar edilebilmesini sağlayarak, tekrarlı sayılar da dahil olmak üzere rakam kombinasyonlarından oluşturulan sayıların toplamını veren genel toplam formülünü hem 10’luk sayı tabanında hem de buna bağlı olarak farklı sayı tabanlarında da elde ettim. 10’luk sayı tabanında elde edilen genel toplam formülü;

( ) ∏−

=

+×+++=

1

121 .9.

10110...

p

r

r

n naaaT ’dır.

Farklı sayı tabalarında elde edilen genel toplamformülü;

( )

×

+×+++= ∑∏

−

=

−

=

1

0

1

121... .9.

101.9.

10110...

p

r

rpp

r

r

nGTTF xnaaaT

( ... TGFtT : Farklı tabanlardaki genel toplam, n: Seçilen rakam sayısı, p: Sayıların basamak sayısı,

x: Çalışılan sayı tabanı, { }naaa ,...,, 21 :seçilenrakamlar)

( ) ∏−

=

+×++++=

1

1

.9.101.10...

n

r

r

Genel rrycbaT

İSTANbuL ATATÜRK FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenAHMETCEYHAN



111

EVİRTİM

MEHMETEFEAKENGİN

ZEYDYUSUFKÖROĞLU

Evirtimle ilk olarak TÜBİTAK 2009 Uluslararası Bilim Olimpiyatları’na Hazırlık KışKampı’ndatanıştık.DerstePtolemyteoremininevirtimadlıözelbirdönüşümkullanılarakyapılanispatıilgimiziçokçekmişti.Kamptangeldiktensonrabukonuhakkındadahaçokbilgi sahibin olmak istedik ve çeşitli kaynaklardan evirtim hakkında araştırmalar yaptık.Evirtiminmantığınıkavramayabaşladığımızda “Acabaevirtimi,geometrininheraltkonubaşlığındakullanabilirmiyiz?”diyemerakettikvearaştırmamızıderinleştirdik.

Buprojedegeçenproblemtipleriveeldeedilensonuçlartamamenbizeaittir.Evirtimleispatlayabileceğimizidüşündüğümüz teoremleri vesorularıkimsedenyardımalmaksızınçözdük ve bunu yaparken yeni stratejiler geliştirdik. Böylece evirtimin farklı problemtipleri üzerinde uygulamalarını görmüş olduk. Evirtimi daha iyi anlamak ve herkesindaha iyi anlamasını sağlamak için evirtimi baştan oluşturmaya çalıştık ve bu üsluplaprojeyi hazırladık. Geometrinin en temel ve basit teoremlerinden IMO Shortlist’lerin enzorsorularınakadarbirçoksoruyuveEuler,FeuerbachveBrocardgibigeometrininünlüteoremlerinievirtimyardımıylaestetik,alışılagelmişindışındaveaynınispettedahayaratıcıbirşekildeispatladık.Bunlarınyanısıra,çizimproblemleriveuzaygeometrisindepekçokteoremoluşturdukveoluşturduğumuzteoremleriispatladık.

Evirtimin analitik geometri üzerindeki uygulamalarının matematiğe farklı bir bakışaçısıgetirebileceğiniveprojemizdeeldeettiğimizbulgularınnboyutluhiperuzaylar içingenellenebileceğinidüşünüyoruz.Bunlarlabirlikteevirtimdönüşümününkriptolojide,haritaçizimlerindevefonksiyongrafiklerininyorumlanmasıkonusundakikullanımlarıkonusundaaraştırmalaryapıyoruz.Ayrıcaevirtimgibigeometriyeçokfarklıbirbakışaçısıgetirenfarklıgeometrikdönüşümlerinbulunabileceğiniveevirtimindebukonudaönayakolabileceğinidüşünüyoruz. Bu konularda araştırmalarımızı sürdürüyor ve iyi bir sonuç almayı ümitediyoruz.

İSTANbuL LİSESİ



112


MUHAMMETDOĞUKAANMUTİ

TUANBERKKILIÇOĞLU

DÜZGÜN PİRAMİTTE AÇILAR VE ARALARINDAKİ TRİGONOMETRİK bAĞINTILAR

Tepe noktası T olan )...,( 321 nAAAAT düzgün n-gen piramitteki yan ayrıt ile tabanarasındakiaçı,yanyüziletabanarasındakiikidüzlemliaçı,yanayrıtlarınarasındakiaçıveyanyüzlerarasındakiaçılarınaralarındakibağıntılarıbulmayaçalıştık.

Amacımıza ulaşmak için piramitteki açılarla ilgili temel bilgileri inceledik. Bir doğrudüzlemeparaleldeğilse,budoğrunundüzlemüzerindekidikizdüşümüileyaptığıdaraçıyabudoğrunundüzlemleyaptığıaçıdenir.

Kesişen iki düzlemin ara kesit doğrusu ile bu doğrunun ayırdığı iki yarı düzlemin

birleşimine,ikidüzlemliaçıdenirve(P,E)olarakgösterilir.

Yöntem olarak piramitteki dik üçgenlerde dar açıların trigonometrik fonksiyonlarınıkarşılaştırmasınıkullandık.

Tepe noktası T olan )...,( 321 nAAAAT düzgün n-gen piramitteki yan ayrıt ile tabanarasındakiaçı,yanyüziletabanarasındakiikidüzlemliaçı,yanayrıtlarınarasındakiaçıveyanyüzlerarasındakiaçılarınaralarında12bağıntıbulduk.

α ile β α ile θ β ile θ3=n

βα tan21tan ⋅= cosα =

332

. sin2θ

2tan

33cos θβ ⋅=

4=nβα tan

22tan ⋅= cosα = 2 . sin

2θ

2tancos θβ =

6=nβα tan

23tan ⋅= cosα = 2 . sin

2θ

2tan3cos θβ ⋅=

nβπα tancostan ⋅=

n 2sin

sin

1cos θπ

α ⋅=

n2

tancotcos θπβ ⋅=n

20

20

πβ

πα

<<

<<

220

20

πθ

πα

<<

<<

220

20

πθ

πβ

<<

<<

İSTANbuL ÖZEL KÜLTÜR FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenALİAKYÜZ

NAİLEÇOLAK



113

YARDIMCI POLİNOMLAR VE uYGuLAMALARI

OSMANASİLHACIİBRAHİM

Birçokproblembirşekildecebirseldenkleminköklerininbulunmasınaindirgenir.Fakatbazenbirprobleminçözümüiçinkökleri,verilensayılarolanbirpolinomkurulmasıfaydalıolur.Böyleyardımcıpolinomunoluşturulmasışeklindeolanyöntem,değişikproblemlerinçözülmesineimkanverir.

Simetrik (değişkenlerin herhangi bir sıralanışında değişmeyen) polinom içerenproblemlerüzerineyoğunlaştım.Simetrikdenklemsistemlerininçözümlerinebakıldığındabulunan çözüm takımlarının farklı sıralanışları görülmektedir. Bu avantaj, bir yardımcıpolinomkuruluponunkatsayılarıylaişlemyapmakolarakdeğerlendirilebilir.Böyleceyerineyazmayöntemindekarşılaşılanyüksekderecelidenklemleriçözmektenfarklıbiryolizlenmişolur. Benzerşekildeeşitsizlik,bölünebilme,çarpanlaraayırma, tamkareproblemlerininyinebuyöntemleçözülebilirliğiniaraştırdım.Problemçözerkensıkçarastladığımdurumlariçin birçok genelleme ve iki tane tablo elde ettim.Özellikle eşitsizlik problemlerinde veu+v+w=0durumuiçinyaptığımaraştırmasonrasındakiproblemlerdeilginççözümlerortayaçıktı.Busonuçlarlaulusalveuluslararasımatematikolimpiyatlarındaçıkmışsorularınfarklıbirşekildeçözülebildiğinigördüm.

İZMİR ÖZEL bORNOVA LİSESİ

DanışmanÖğretmenSERKANGÜVENDER



114


FATİHATALI HALİLSAMEDÇILDIR

KAPLAMA ÜZERİNE FARKLI bİR ÇALIŞMAKaplama, kombinatorikte önemli problemlerdendir. Şu ana kadar olan kaplamalar

genelde,mxnboyutlarındakisatrançtahtasınıntanımlanmışbirşekilveyaşekillerle(tromino,tetramino, pentomino…gibi) kaplanıp kaplanamayacağını araştırmak, kaplanabilmesiiçinmilenarasındakibağıntıyıbulmakşeklindedir.Sonbirkaçyıldırise,bualandafarklısorular da gündeme gelmektedir. Bizim aşağıda yapmış olduğumuz çalışma bunlardanbiridir.Aşağıdabelirlediğimizamaçlardoğrultusundaçalışarak,

1.mxnboyutlarındakisatrançtahtasınaLşeklindekitrominolardanmaksimumkaçtaneyerleştirilebileceği

2. mxn boyutlarındaki satranç tahtasına, L şeklindeki trominolardan s tanesini öyleyerleştirelimki, (s+1). trominoyuyerleştirmekmümkünolmasın. s’ninenküçükdeğeriniverenbirbağıntınınvarlığınınaraştırılarakbubağıntınındoğruluğunungösterilmesi.

3.mxnboyutlarındakisatrançtahtasındanatanebirimkareyiçıkarttığımızda,birtanebileL-trominonunyerleştirilmesini imkânsızyapanenküçükadeğeriniverenbağıntınınvarlığınınaraştırılarakeldeedilenbubağıntınındoğruluğunungösterilmesi.

4.Yukarıdaverilenamaçların+veL-pentominolariçindearaştırılması.

Bu çalışmanın sonunda elde ettiğimiz sonuçların birkaçı;

Amaç 1 için; m=3 ve n=2k+1 için tam olarak 2k tane L-tromino, 3m ≠ ve 2 1n k≠ + için mxn boyutlarındaki bi r satranç

tahtasına en çok 3mn

tane L-tromino yerleştirilebilinir.

Amaç 2 için; 2m k= ve 2n t= için, yani 2kx2t boyutlarındaki bir satranç tahtasına en az 4 16kt

+

ve en ç ok

( 1)k t − ] tane L-tromino yerleştirilebilinir.

2m k= ve 2 1n t= + için, yani 2kx2t+1 boyutlarındaki bir satranç tahtasına en

az 4 16kt

+

ve en çok kt tane L-tromino yerleştirilebilinir.

2m k= +1 ve 2 1n t= + için, yani 2k+1x2t+1 boyutlarındaki bir satranç tahtasına en

az 4 16kt

+

ve en çok kt+1 tane L-tromino yerleştirilebilinir.

Amaç 3 ve 4 ün sonuçları proje raporunda verildi.

L-tromino +pentomino L-pentomino

İZMİR ÖZEL YAMANLAR FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenHALİLİBRAHİMGÜNDOĞDU



115

EISENSTEIN KRİTERİNİN PRİMİTİF POLİNOMLARA uYGuLANMASI

BEYZADADAŞ

Buprojem,okulumuzdabusenematematikdersindeöğrendiğimizpolinomlarkonusudur.Özellikleasalpolinomlarınbulunması ile ilgili yöntemler ilgimiçekti.Eisensteinkriterininprimitifpolinomlarauygulanıpuygulanamayacağıkonusunuaraştırmayakararverdim.

Daha önceki yıllarda Eisenstein kriteri üzerine birçok makale yazılmış veüniversitelerimizdeyükseklisanskonusuolarakçalışılmıştır.HemenhementümelemantersayılarteorisikitaplarındaEisensteinkriteriverildiktensonrabazıpolinomlarınasallığı‘n’ötelemesiilegösterilmiştir.Fakathangi‘n’içinötelemeninsonuçvereceğihakkındabilgiverilmemiştir.Buçalışmadaiseötelemeyapılmadanasallıkiçinyeterkoşulverilmiştir.

Bu çalışmada sonuç olarak dördüncü dereceden primitif polinomların Eisensteinkriteri aracılığıylaasallığı incelenmiş vekonu ilebağlantılı sorulara çözümlergetirmedekullanılabilirliğiortayakonmuştur.

KAYSERİ ARİF MOLu ANADOLu TEKNİK LİSESİ

DanışmanÖğretmenBÜLENTIŞIK



116


MERVEGÜNGÖRECESELVİ

ÜÇGENDE ALTIN KESEN

Bir üçgenin kenarortayları, açıortayları ve yükseklikleri ile ilgili özellikler ve bunlararasındakiilişkileribiliyoruz.

Biz bu çalışmamızda bir ABC üçgeninin altın kesenleriyle bunların üçgenin içindeoluşturduğudoğruparçalarıarasındakiilişkileriveüçgeniniçindeoluşanüçgenlerinalanlarıile ilgilibazıözellikleriMenelausTeoremi,CevaTeoremi,ÜçgendeAlanveYamuktaAlanözelliklerinikullanarakestetik ilişkilerbulduk.Bulduğumuzilişkilerikanıtladık.Altınoranınnekadarözelbiroranolduğunubirkezdahagöstermişolduk.

Veçalışmamızdadahadaileriyegidebileceğimizigördük.

MALATYA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenİLYASDAL

SEYİDÇETİN



117

ŞEHRİN YOLLARINDAN bİR TEOREMİN İSPATINA YOLCuLuK

MİNELÖZELAŞENURYAYLA

Bazımatematikselifadelerinispatlarıoldukçauzunveyorucuişlemlergerektirir.Tekrarlıpermütasyonkonusuiçindeyeralanızgaraproblemleriçözülürkenkeşfettiğimizmodelleryardımıyladirekispatlarızorolan(n!)2\(2.n)!,(n!)3\(3.n)!,(n!)4\(4.n)!,(n!)5\(5.n)!ifadelerininbölünebilirlikleridahakolayveanlaşılırşekildeispatlandı.Buanabulgularyardımıyla(n!)k\(k.n)!ifadesininbölünebilirliğineulaşıldı.

Genelolarak(n!)2\(2.n)!bölünebilirliğininispatıiçin1x1,2x2,…,nxnbr2‘ler,(n!)3\(3.n)!bölünebilirliğinin ispatı için 1x1x1,2x2x2,…br3’ler, (n!)4\(4.n)! bölünebilirliği için 1x1x1x1,2x2x2x2 iç içe iki küp modeli, (n!)5\(5.n)! bölünebilirliği için 1x1x1x1x1,2x2x2x2x2,…birbirleriyle bağlantılı 4 küpmodeli, (n!)k\(k.n)! genel ifadenin ispatı içinGraf Teorisi veFraktalGeometri‘denyararlanıldı.

Bu modellemeler yardımıyla her bir ifadenin bölünebilirliği gösterildi ve anlaşılır biryöntemgeliştirildi.Ayrıcayukarıdagösterilenifadelerinispatlarınınanlaşılmasıdahakolayvedahakısaoldu.İlkdefamatematikselbirifade[(n!)k\(k.n)!(k,nN+)]görsellikunsurlarıkatılarak ispatlandı. Bu yöntem başka tip ifadelerin ispatlanabilmesi için farklı bir bakışaçısıortayakoydu.

ORDu FATİH ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenTANERKALYINCU



118


SAFAANDAÇ

KuVVET HESAPLARINA ALTERNATİF bİR YAKLAŞIM

Sayılar dünyasında herhangi bir sayının kuvvetini alma problemi, sayı büyüdükçezorlaşmaktadır. İnsanbeyni,belirlibiraşamadansonrahesaplamazorluğuçekmektevesayıbüyüdükçesonuçalmakçokzorhalegelebilmektedir.Hesapmakinelerikullanılaraküs alma işlemleri birkaç saniyede yapılabilmektedir. Fakat makinelerin bulunmadığıdurumlarda, bu işlemlerin daha kolay çözülebilmesi için yeni bir yöntem önermekteyiz.Önerilenyöntem,hesapkolaylığınınyanısıraherkes tarafındankolaylıklakavranabilmeözelliğinesahiptir.Yüksekuygulanabilirliğisayesindematematikdünyası içindealternatifçözümalgoritmalarıarasındayeralabileceğidüşünülmekAtedir.

Modelin geliştirilmesinde, önceliklematematiğin gizemli üçgeni olarak bilinen pascalüçgeni ve bu üçgen kullanılarak yapılan işlemler incelendi. Buradan yola çıkılarak ilkönce sayılar alt alta yazılarak ikinci kuvvetleri alındı vemevcut yöntemle karşılaştırıldı.Buyöntemindoğruluğuispatlandıktansonrabasamaksayısıikidenfazlaolansayılariçindenemeler yapıldı. Hesaplamalar için pascal üçgeninde bulunan katsayılar kullanılarakformültüretildi.

Türetilen formül ile basamak sayısı ve kuvvet derecesi ne olursa olsun, istenilensayıların istenilenkuvvetlerialınabilmektedir.Ayrıcabuformülnümerikanalizgibinazaribilimlerdekihesaplamalariçinvematematikproblemlerininçözümündekısabiryololarakkullanılabilir.Örneğin,“888ilebitena3şeklindeyazılabilensayılarıngenelformülünedir?sorusunu” çözmek için türettiğimiz formül kullanılabilmektedir. Üs alma işlemi sırasındaoluşansayılar,sayıdizilerioluşturularakbilgisayarşifrelemetekniğiolarakdakullanılabilir.

SAMSuN ÖZEL FEZA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenAHMETBALTAŞ

NECATİALPERİLLİ



119

DOĞRuNuN ÇEMbERE GÖRE SİMETRİSİ

YASİNALMALIOĞLU

Analitik Geometri dersinde doğrunun noktaya göre ve doğrunun doğruya göresimetrileriniişlediktensonradoğrununeğriyegöresimetrisininnasılolacağınımerakettim.Eğer doğrununnoktaya ve doğruyagöre simetrileri alınabiliyorsa uygun tanımlamalarlaeğriyegöredesimetrisininalınabilmesigerekirdiyedüşündüm.

Araştırmamda öncelikle kullanacağım simetri mantığını ayna görüntüsü olaraktanımladım.Ardındantümsekaynadabirdoğrunungörüntüsününnasılolduğunubelirledim.Dahasonrakoordinatsistemindebelirlediğimbirdoğrununyinebelirlediğimbirçemberegöresimetrisiniparametrekullanarak,fiziktekitümsekaynadagörüntüyerinitespitetmedekullanılanvematematikselçıkarımıolan-1/f=1/Dg-1/Dc(f:odaknoktası,Dg:görüntününaynayauzaklığı,Dc:cisminaynayauzaklığı)formülüyardımıylabelirledim.

Sonuçolarakdoğrununsimetrisinefarklıbirbakışgeliştirdim.

SİVAS FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenMUSTAFAERCİYES



120


BAHADİSELİMBUDAKİN

3. bOYuT ÜZERİNDEKİ bOYuTLARDA ÇİZGİ, KARE VE KÜPÜ TAKİP EDEN ŞEKİLLERİN uÇ NOKTA SAYISI, AYRIT SAYISI, YÜZEY SAYISI, PERMÜTASYON DİZİLİMİ VE bOYuTSAL PERMÜTASYON

Bu proje, 3. boyut üzerindeki boyutlarda çizgi, kare ve küpü takip eden şekillerinuç nokta sayısının, ayrıt sayısının, yüzey sayısının ve permütasyon dizilimininhesaplanması için bu sayılar arasındaki ilişkiler değerlendirilerek 3. boyut üzerindekiboyutlarda bu sayıların formüllerinin tespitini amaçlamaktadır. Bunun yanı sırapermütasyon dizilim sayısını bulduktan sonra 3. boyut üzerindeki boyutlardaçizgi, kare ve küpü takip eden şekillerde de permütasyon işlemleri yapmaktayız.

Boyutsal permütasyonun bir uygulama alanı olarak seçtiğimiz Ordinaryüs ProfesörDoktorAskerAliAbiyev’in projesini tanıtarak boyutsal permütasyonu Sayın Hocamızınprojesiüzerindeuyguladık.

Ş.uRFA FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenABDULCELİLIŞIK



121

ARDIŞIK KENARLI HERON ÜÇGENLERİ VE ÖRÜNTÜLER

EBRUSENADÜLGE

BuçalışmadaardışıkkenaruzunluklarınasahipHeronüçgenleriörüntüleryardımıylabulunmaya çalışılmıştır. Ardışık kenar uzunlukları tek değişkene bağlı olarak seçilmişveHeron üçgenlerinin alanı yine bu değişken cinsinden ifade edilmiştir.Tek değişkenebağlı bu ifadede gerekli cebirsel işlemler yapılarak, üçgenlerimizin ikinci ardışık kenaruzunluğunundaimaçift ve tümHeronüçgenlerinin alanının3’ün tamkatı olduğu tespitedilmiştir.Ayrıca ikinci ardışık kenar uzunluğunubulabilmek için iki değişkenli bir eşitlikbulunmuştur.Deneme yanılma yöntemi ile bu değişkenlere değerler verilerek en küçükardışıkkenaruzunluklarıbulunmuştur.Budeğişkenlerarasındabirtakımörüntülerolduğugörülmüştür. Benzer örüntülerin ikinci ardışık kenar uzunlukları ve alanlar arasında daolduğufarkedilmiştir.Buörüntüleryardımıyladeğişkenleregerekkalmadanikinciardışıkkenarlarveüçgenlerimizinalanlarırahatlıklabulunabilmiştir.

VAN ANADOLu KIZ MESLEK LİSESİ

DanışmanÖğretmenAHMETGEYLANİÇOMAK

PINARÇALIŞKAN



122

SOSYOLOJİSOSYOLOJİ

MAHMUTHÜDAİYAMAN

ASAL SAYILARA FARKLI YAKLAŞIMLAR

Bilindiği üzere asal sayılar 2 ve 3 hariç 6k+1 ve 6k–1 şeklinde gösterilmektedir. Buaraştırmada6k+1ifadesinigenelleştirmevebazıözelasalsayıgruplarınafarklıbakışaçısıaltındayaklaşabilmeüzerineçalışılmıştır.

Çalışmadaasalsayıların6k+1şeklindekiifadesi3a2+b2şeklindegenelleştirilmişveasalsayılarafarklıbirbakışaçısıkazandırılmıştır.Özelasalsayılargrubundanolanbazıasallargrafikyöntemiyle incelenmişvegrafikteherbirözelasalsayıfarklıgörüntükazanmıştır.Aynı şekilde Fermat, Mersenne, Thabit ve Woodall olarak isimleri verilen özel asalsayılar logaritmikfonksiyonlarcinsindenifadeedilmiştir.BenzerşekildeözelasalsayılaroluşturularakbunlaraMahmutasallarıismiverilmiştir.

VAN ANADOLu ÖĞRETMEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenÖMERAKBABA

MATEMATİKMATEMATİK SOSYOLOJİSOSYOLOJİ


123

UFUKÇATALBAŞ RAZİYEMERVETİTİZ

EĞİTİM SEVİYESİ İLE ŞANS OYuNLARININ OYNANMASI ARASINDAKİ İLİŞKİ; LİSE ÖĞRENCİLERİNİN ŞANS OYuNLARINA

EĞİLİMİ VE TOPLuMSAL YAŞAMDAKİ ETKİLERİŞans Oyunları oynama isteğinin nereden kaynaklandığını, toplum ve öğrenciler

üzerindeki etkilerini daha objektif ele alabilmek amacıyla; “Eğitim Seviyesi İle ŞansOyunlarınınOynanmasıArasındaki İlişki;LiseÖğrencilerininŞansOyunlarınaEğilimiveToplumsalYaşamdakiEtkileri”niaraştırdık.

Konumuzubelirlediktensonraşansoyunlarınıntarihselgelişimini,oynanmaşekillerini,sonyıllardahangioyun türlerininnekadarsıkoynandığı,yıllar itibariyesatışgelirleri ileoyuntürünegöredağılımıvediğerfaaliyetlerdeneldeedilengelirvedağılımlarıinceledik.Öğrencilerin ve toplumun farklı kesimlerindeki kişilerin şansoyunları oynamalarıyla ilgiligözlemlerde bulunduk. Çeşitli hipotezler hazırlandı. Hipotezlerin doğruluğunu ölçmekamacıylaÖğrencilereveToplumunfarklıkesimlerindekikişilereikiankethazırladık.

Öncelikle Adana’da toplumun farklı kesimlerinden oluşan Spor Toto, Milli Piyango,Sayısal, İddaa ve Ganyan Bayilerinde, Kahvehanelerde, Mahallelerde, Karakollarda,OkullardaveAdliyedetesadüfîörneklemyoluyla250denekkullanılarak33sorudanoluşanbiranketçalışmasıuyguladık.

Öğrenci anketi uygulanmasındaokulların bulunduklarıAdana’nınKuzeybölgesinden(SeyhanAnadolu Lisesi, Seyhan Çukurova Lisesi, Çukurova Elektrik T.E.M.L) ve yineAdana’nınGüneybölgesinden(YüreğirHalıcılarAnadoluLisesi,TepebağLisesi,ŞehitidariAtaşeBoraSüelkanT.E.M.L)2AnadoluLisesi,2GenelLise,2MeslekLisesi,toplamda6DevletokuluEvreniiçindentesadüfîörneklemyoluylaLise1.2.3.ve4.sınıflarından720denekkullanılarak38sorudanoluşanbiranketçalışmasıuyguladık.

Erkeklerin büyük oranının oynadığını, kadınların oynama oranlarının ise erkeklerlekıyaslanamayacakorandadüşüktür.

ErkeklerinöncelikliolarakençokoynadıklarıoyunlarabaktığımızdaİddaaveSayısalLotonunbaştageldiği görülmektedir.Kadınlarda iseSayısalLoto ileMilliPiyango ilk ikisıradagelmektedir.Genelanlamdaisebütünoyuntürlerindeerkeklerinkadınlardandahafazlaoynadıklarıgörülmektedir.

Altgelirgurubundayeralanların toplamdaoynayanlarınyarısını teşkiletmeleri ilginçbirnoktaolarakkarşımızaçıkmaktadır.Yanidüşükgelirlilerinşansoyunlarınaçokrağbetettiklerinisöylemekmümkündür.

ADANA SEYHAN ÇuKuROVA LİSESİ

DanışmanÖğretmenABDURRAHİMÇELİK



124


ANILÖZTÜRK

KAYbOLMAKTA OLAN GELENEKSEL MESLEKLERİ SÜRDÜRENLERİN TEMEL ÖZELLİKLERİ VE SORuNLARININ

bELİRLENMESİNE YÖNELİK bİR ÇALIŞMA: ANKARA İLİ KALE MAHALLESİ ÖRNEĞİ

Geçmişte önemli toplumsal, yönetimsel ve kültürel görevler üstlenen gelenekselmeslekler, sanayileşmeye geçiş ve hızlı fabrikalaşmayla kaybolmaya yüz tutmuştur. Bumeslekler,toplumungerekgeçmiştekiyaşambiçimlerinivegeleneklerini,gereksekültürelyapısını tanımak açısından önemlidir. Geleneksel meslekler, toplumda kültürel olarakönemliyertuttuklarından,bunlargelecekkuşaklarayaptıklarıişler,kullandıklarıaletlerveürettiklerieserleriledeaktarılmalıdır.

Projede, kaybolmakta olan mesleklerini sürdüren esnaf ve zanaatkârların temelözellikleriilemeslekleriniicraederkenkarşılaştıklarısorunlarınbelirlenmesiamaçlanmıştır.Bu amacı gerçekleştirebilmek için bir anket çalışması yapılmış ve oluşturulan bu anketde araştırma evreni olarak seçilenAnkara İli KaleMahallesi’nde kaybolmaya yüz tutangelenekselmesleklerinisürdürmeyeçalışanesnafvezanaatkârlarauygulanmıştır.Anketinsonuçlarıbirverianalizprogramıkullanılarakdeğerlendirilmiştir.

Bu anket sonucunda; söz konusu mesleklerin, orta ve üzeri yaş grubu tarafındansürdürülmeye çalışıldığı, usta çırak ilişkisi yoluyla genç kuşaklara aktarıldığı,kazançlarınınortavedüşükdüzeydeolduğu,kamuveözelkuruluşlartarafındanyeterincedesteklenmedikleri ve finans temininde güçlük çektikleri, ileri teknoloji kullanmadıkları,pazarlamada sorunlar yaşadıkları, ürünlerinin genelde tüketiciler tarafından turistik vegeçmişiyaşamaamacıylasatınalındıklarıbelirlenmiştir.

Bu projede; araştırma konusu olan çalışmayla ilgili bilimsel anket uygulamaları vedeğerlendirmeleriyapılmış;incelemekonusukaybolmayayüztutanmesleklerinözellikleri,sorunları açıklanmış, sorunlara çözüm yolları üretilmeye çalışılmıştır. Bu projenin,problemlerin çözülerek kaybolmaya yüz tutan mesleklerin sürdürülmesine yönelikçalışmalarakaynakolacağıdüşünülmektedir.

ANKARA TED KOLEJİ VAKFI ÖZEL LİSESİ

DanışmanÖğretmenAYŞEHANDEKUTLU

SOSYOLOJİSOSYOLOJİ SOSYOLOJİSOSYOLOJİ


125

AYHANLOĞOĞLU

YATILI İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN OKuLA uYuM SÜRECİNDE KARŞILAŞTIKLARI PRObLEMLERİN YAŞ VE CİNSİYETE GÖRE

ANALİZİ: KOZAN YİbO ÖRNEĞİ

Bu araştırma, Kozan YİBO öğrencilerinin okula uyum sürecinde karşılaştıklarıproblemleri tespit etmek, yaş ve cinsiyete göre farklılık gösteren problemleri belirlemekamacıylayapılmıştır.

Araştırmanın evrenini Kozan YİBO’da eğitim gören tüm ilköğretim öğrencilerioluşturmaktadır. Bilgi ve verileri toplamak üzere 81 sorudan ve evet, hayır, kısmenseçeneklerindenoluşanbir anketgeliştirilmiştir.Anket, I. kademede40kız69erkek, II.kademedeise98kız126erkekolmaküzeretoplam333öğrenciyeuygulanmıştır.VerilerExcelprogramıkullanılarakanalizedilmiştir.

Eldeedilenverileredayanarakaşağıdakisonuçlaravarılmıştır:Hiçbiröğrenciyatakhanekurallarınauymaktazorlukçekmiyor,yatakvedolapdüzeninde

sorunyaşamıyor,problemlerinişiddetleçözmüyor,okulyerinedahaçokoyunoynamayıtercihetmiyor.

Tümöğrencilersabahlarıerkenkalkmaproblemiyaşıyor,ailelerindenuzaktakendilerinigüvende hissetmiyor, etüdlerde ders çalışamıyor, etüdlerin çok kalabalık ve gürültülüolduğunudüşünüyor.

SadeceI.kademekızlar,istediklerisaatteuyuyabiliyor,problemlerleyaşamayaalışıyor,paralarına sahip olamıyor, üst sınıflardan şiddet görüyor, okulda kendilerini güvendehissetmiyor, yatılı okumak için çok küçük olduklarını ve boş zamanlarını istedikleri gibideğerlendiremediklerinidüşünüyor.

SadeceII.kademekızlar,etüdlerdedersçalışamıyor,uykularınıalamadıklarıiçindersleritakip etmekte zorlanıyor, yaşadıkları problemler derslerini etkiliyor, yemeklerin temiz vesağlıklıolmadığını,kafalarındakidüşünceveproblemlerindersçalışmalarınıengellediğinidüşünüyorveproblemleriniöğretmenlereveidarecileresöyleyerekçözmüyor.

SadeceI.kademeerkeklerdiğerçocuklarlailetişimkurmakistemiyor,tuvaletvebanyodasırabeklemeyisorunyapmıyor,ailelerindenayrıkalmaksorunolmuyor,ailelerindenayrıkalmakistiyor,problemlerinikendikendilerineçözebiliyorvekendikararlarınıveremiyor.II.kademeerkeklerdediğergruplardanfarklıherhangibirkritererastlanmamıştır.

ANKARA YENİMAHALLE PROF. DR. M. KAPLAN SOYSAL b. LİSESİ

DanışmanÖğretmenPÜRENİPEK

TAMERÇETİNGÜL



126


HAZALDAĞLI

DİYARbAKIR ÖLÇEĞİNDE GRAMEEN MİKRO KREDİ PROGRAMININ KADININ TOPLuMDAKİ DEĞİŞİMİNE ETKİSİ

Dünyanın ve ülkemizin önemli sorunlarından birisi olan yoksullukla mücadeledeMikrokredi uygulaması, yaygın ve etkin olan programlardandır.Araştırmada MikrokrediuygulamasınınDiyarbakır’dakadınlarüzerindekietkisiniincelemekamaçlanmıştır.

Araştırma evrenine, Diyarbakır’da Mikrokredi kullanan kadınlar alınmış, yüzyüzegörüşme tekniği kullanılarak, 57 kadına anket uygulamıştır. Kadınların birlikte yaşadığıtoplam268ailebireyininsosyalvedemografiközellikleriileMikrokredininkadınaveailesineolanetkisiincelenmiştir.AyrıcaMikrokredialmış6kadınlaprojeninkadınlarüzerineetkisinidahaiyigözlemlemekveyorumlayabilmekiçinderinlemesinegörüşmeyapılmıştır.

Araştırma evrenini oluşturan, Mikrokredi kullanan kadınların %45,61’inin hiçokumayazmabilmediği,%29,82’sininilkokulmezunuolduğubelirlenmiştir.Ailebireylerinin,yoksullukla paralel olarak, çoğunluğunun vasıfsız işlerde çalıştıkları, gelirlerinin düşükolduğu,%50’sininsosyalgüvencesininolmadığıtespitedilmiştir.

Mikrokredininnasılkullanıldığıkadınaveaileyaşamınaolanetkisiincelendiğindeise,Mikrokrediyi üretim yaparak gelir elde edeceklerimalzemelerin temini için kullandıkları;krediyi, kefilsiz, icra, ipotek ve banka işlemleri olmaması, geri ödeme kolaylığı olmasınedeniyletercihettiklerianlaşılmıştır.Kadınların%89,47’siMikrokrediilekendilerineolangüvenlerininarttığı,aileiçiveyakınçevreleriyleilişkileriningüçlendiği,toplumadahaçokkatıldıkları, bağımsız kararlar alabildikleri, toplumdaki diğer kadınlara önderlik ettikleri,hayatabakışaçılarınındeğiştiği,çocuklarıneğitiminedeğerverdikleritespitedilmiştir.

DiyarbakırözelindeyoksulluğunazaltılmasınayönelikkadınlaraverilenMikrokredinin,kadınların işyaşamınakatıldığı,üretkenolduğu,dolayısıyla toplumsalcinsiyeteşitliğineönemli katkıları olduğu, kadına verilen destekle küçük değişimler yarattığı gözlenmiştir.Avuçaçmakültürüyerineemeğe,üretimedayalıanlayışınesasolduğuunutulmamalıdır.

ANTALYA ADEM TOLuNAY ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenREYHANŞENOL



127

HAKANMERSİN ÖZLEMKESİCİ

OKuL-AİLE İŞbİRLİĞİNE İLİŞKİN bİR ARAŞTIRMA: KARACASu LİSESİ ÖRNEĞİ

Durumsaptamayayönelikbetimselbirçalışmaolanbuaraştırmada,okul-aileişbirliğiileilgiliöğretmenveveligörüşlerininbelirlenmesiamaçlanmıştır.

Verilerintoplanmasındaüçderecelianketvedokümanincelemesitekniklerikullanılmış,böylece veri çeşitlemesi sağlanmıştır. Araştırmanın istatistiksel analizinde maddelerinfrekans ve yüzdeleri verilerek gerekli değerlendirmeler yapılmıştır. Çalışma grubunaaraştırmanın yapıldığı okulda görevli 25 öğretmen ile okulda öğrencisi bulunan 287veli alınmıştır. Öğrenciler aracılığıyla gönderilen anket formlarından 200 tanesinin geridönüşümüsağlanmışvedeğerlendirilmiştir.

Araştırmanın bulgularına göre hem öğretmenler hem de veliler mevcut okul-aileişbirliğiningeliştirilmesiileilgiliolarakgörüşbirliğiiçerisindeolduğuortayaçıkmıştır.Velilerinekonomikveulaşımsorunları,çalışmasaatlerininuygunolmaması,öğrencilerinokuldakihaber ve istekleri velilere iletmemesi, öğretmen-veli görüşmelerinin düzenli bir şekildeplanlanmaması,velilerinokulasağlayabilecekleriyardımlarkonusundayeterlibilgisahibiolmamalarıöğretmenveveliler tarafındanokul-aile işbirliğini engelleyenetkenlerolarakbelirtilmiştir. Bununla beraber öğretmen ve veliler, anket formundaki çözüm önerilerininbüyükçoğunluğunakatılmışlardır.

AYDIN KARACASu LİSESİ

DanışmanÖğretmenMEHMETCEYLANBİRKANAKAR



128


HAZİMEGÜMÜŞCÜ

SONGÜLBAŞEGMEZ

MASAL OKuYAN DERVİŞ MuRADINA ERMİŞ

Projedeçocuklarüzerindeizletilençizgifilmlerinmiyoksaokunanmasallarınmıdahaetkiliolduğunutespitetmekamaçlanmıştır.

“Çocukların gelişimi üzerindemasalınmı yoksa çizgi filminmi daha çok etkisi var.”diyedüşündük.Çoğuaileçocuklarınamasalokumakyerineçizgifilmizletiyor.Böylelikleailelerinçocuklarıylaolandiyaloglarıdakopukbirhalegeliyor.

Ailelerçocuklarınamasalokuduklarızamançocuklarıngelişimiüzerindedahaolumlubiretkibırakırlarmı?

Çocuklar üzerinde masalın mı yoksa çizgi filmin mi etkisinin daha çok olduğunuaraştırmakiçin5-6yaşgrubundaçocuklarıdenekolarakkullandık.Projemizedestekverenailelerimizinkatkısıyla,buprojeyebaşladık.

Masaldanöncevesonra,çizgifilmdenöncevesonrabirerresimçizdirildi,etkinliklerdebulunuldu,anketdüzenlendi.

Çocukların somut kavramlarla ilgili sorulan sorulara soyut kavramlarla ilgili sorulansorularagöredoğrucevaplarverdiklerigörülmüştür.

Masaldazihnizorlama(hayalkurma,gözönündecanlandırma,düşünme)olayıolduğu

için çocukların üzerinde daha fazla etki bırakmıştır. Çocuklar çizgi filmi izlediğinde bilemasalınetkisidevametmiştir.Çizgifilminçoketkiliolmamasınınnedenleri;olaylarıdirektyansıtması,zihinselfaaliyetlerefazlaolanakvermemesiçocuklarınolaylarıkavramasıiçinherhangibirçabaharcamalarınagerekbırakmamasıdır.

Çizgifilm,gözevekulağahitapettiği içinçocuklardayorumlama ihtiyacıkalmıyorve

çizgifilmdegeçenolaylarındahaçabukunutulmasınanedenoluyor.

Masal dinletmenin çizgi film izletmeye göre istenilen davranış değişikliklerini dahabelirginbirşekildeortayaçıkardığıtespitedildi.

Olayın kahramanlarının betimlenmesi yönünden, olayın kapsamının ifade edilmesiyönünden,sosyalleşmeaçısındanvekonuyayoğunlaşmaaçısındanmasaldanöncevesonraçizdirilen resimlerarasındaçizgi filminöncesindevesonrasındaçizilen resimleregöreyaratıcılığındahaönplandaolduğutespitedildi.

DİYARbAKIR SEZAİ KARAKOÇ ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenERDOĞANEKİNCİ



129

ÖMERALTAY ZÜHALGENÇ

DEMOKRASİ bİLİNCİ OKuL SIRALARINDA bAŞLAR

Ortaöğretim düzeyindeki okullarda okul-öğrenci temsilciliği seçimlerinin öğrencileredemokratikbilinçkazandırmadakietkisininincelenmesinivebubilincindahageliştirilebilmesiiçinyapılabilecekfaaliyetleribelirlemeyeçalıştık.

Erzurum Palandöken ilçesinden seçilen her türden bir okul araştırmanın örneklemiolarakbelirlenmiştir.Buokullardan tesadüfiörneklemyoluylaseçilmiş530öğrenciye26sorulukbiranket(örneklemdekitoplamöğrencisayısının%10’u)uygulanmıştır.Ayrıcaaynıokullardaseçimfaaliyetleriyleilgilenenrehberöğretmenlerle,okulmeclisbaşkanlarıylavebaşkanlıkseçimlerineadayolanöğrencilerlemülakatçalışmasıyapılmıştır.AnketsonuçlarıSPSSprogramıyardımıyladeğerlendirilmiştir.

Eldeedilenverilerdenşusonuçlaraulaşılmıştır:Okullarda yapılan seçimler öğrencilerin demokrasi bilincini kazanmalarında yardımcı

olmaktadır.

Okullarımızdageliştirilmesigerekenbirdemokratikortamsorunuvardır.

Sınıfta ve okulda sağlanan demokratik ortam, öğrencilerin görüş ve düşüncelerinirahatlıklaifadeedebilmelerindeolumluroloynar.

Kızöğrenciler,seçimlereadayolarakkatılmakonusundaçekingenbirtavırgösterirler.

Demokrasieğitimininyeterliliğiarttıkçaseçmenveyaadayolarakdemokratikkatılımcılıkartar.

İl veya ilçede büyüyen öğrenciler, köy veya kasabada büyüyenlere göre demokratikkatılımcılıkaçısındandahaileribirdüzeydedir.

Okullarda öğrencilerin propaganda faaliyetlerini tam olarak yapabilmesi için gerekliortamsağlanmamaktadır.

Seçmenolanöğrencilerinbüyükbirkısmıoyverirkensınıfiçisosyaletkileşimyolunukullanmaktadır.

Okulöğrencimeclisibaşkanlığıseçimlerineadayolarakkatılanöğrenciler,adayolmasebeplerini, okullarının sorunlarına demokratik çözümler bulmaya olan inançları ya daokullarınakatkıdabulunmaistekleridiyeaçıklamaktadırlar.

ERZuRuM NuRETTİN TOPÇu SOSYAL bİLİMLER LİSESİ

DanışmanÖğretmenFATİHTOPALOĞLU



130


MERVEMEŞE MERVEBAYAR

TOPLuMSAL DEĞİŞİME ÜNİVERSİTE ETKİSİESKİŞEHİR ÖRNEĞİ

BuprojedekiamacımızEskişehir’deyaşananhızlıdeğişmevegelişmedeüniversitelerinetkileriniortayakoymakvedeğerlendirmektir.

Eskişehir;Ankara,İstanbulveİzmirgibimetropolşehirleridışındabünyesindeikidevletüniversitesibarındırantekAnadolukentidir.Şehirönemlibirgelişmetrendiyakalamıştır.Özelliklemesleki,kültürel,ekonomik,nüfusvetüketimdeönemlideğişimleryaşanmıştır.Buaraştırmadayaşananbutoplumsaldeğişimdeüniversitelerinrolünedir?sorusunacevaparanmıştır.Buaraştırmada‘Üniversitelertoplumsal,kültürel,ekonomik,nüfusvemeslekideğişime sebep olurlar’ bizim temel hipotezimizdir. Bu temel hipotezimiz dışında, hipo-tezimizidestekleyenbazıalthipotezlerbelirlenmiştir.HipotezlerimizidesteklemekamacıylaEskişehirevrenindenbasittesadüfîörneklemyoluile400kişiyeanketuygulanmıştır.Buanketileeldeedilenverilerdeğerlendirilerekhipotezlerimizdoğrulanmayaçalışılmıştır.

Araştırmamızda öncelikle toplumsal değişim kavramı incelenmiş, kaynak taramasıyapılmıştır.Araştırmamızınevreni741.736nüfusluEskişehir ilidir.Evrenimizintamamınaulaşmakmümkünolamayacağıiçin,evrendenbasittesadüfiörneklemyoluile400kişilikbirörneklemtespitedilmiştir.AraştırmanınalgısalbiraraştırmaolmaktankurtarılıpolgusalbiraraştırmaşeklinedönüştürülmesiamacıileörneklemEskişehirilindekitoplumsaldeğişimibi-zzatyaşayanveuzunsüredirEskişehir’deikametedenkişilerdenoluşturulmayaçalışılmıştır.Örneklemimizehipotezlerimizdoğrultusundaoluşturduğumuzanketuygulanmıştır.Örnekl-emimizinEskişehirevreninieniyiveobjektifşekildetemsiledebilmesiiçinişsizinsanlar,evhanımları,öğretmenler,öğretimgörevlileri,memurlar,taksici,kitapçı,otobüsişletmecileri,trengarıpersoneli,lokantavekafeişletmecileri,liseveüniversiteöğrencilerineulaşılmayaçalışılmıştır. Anketimize katılım %100 olarak gerçekleşmiştir. Araştırmamızda örneklemgrubununeğitimdurumlarınasonderecedikkatedilmiştir.YapılanbuanketileEskişehir’debulunan üniversitelerinin şehre ekonomik, kültürel ve sosyal etkileri ortaya çıkartılmayaçalışılmıştır.Ayrıcaaraştırmamızdaolumsuzsorularadayerverilmiştir.EldeedilenverilerExcelprogramıileanalizedilmişvedeğerlendirilmiştir.

AraştırmasonucundaörneklemgrubununEskişehir’debulunanüniversitelerinşehrinsosyal, kültürel, ekonomik ve nüfus yapısını değiştirdiğini ve yarattığı gelişmelerleEskişehir’eolumlukatkılarsağladıklarınıdüşündüğügörülmüştür.Eskişehir’inbuözellikleriveyakalamışolduğuhızlıdeğişimisayesindetümTürkiye’yeörnekolabileceğibelirlenmiştir.

ESKİŞEHİR ETİ SOSYAL bİLİMLER LİSESİ

DanışmanÖğretmenZEKİÖZALP



131

HASANKESKİN HAYATEROĞLU

İŞ YERİNDE PSİKOLOJİK ŞİDDET SARMALI (MObbING): İSKENDERuN ÖRNEĞİ

İlkolarakhayvandavranışlarını inceleyenKontranzLorenztarafından1960’lıyıllardakullanılan“mobbing”;bireyinişyerlerindeüstü-astıveyaeşitleritarafındanuygulananvebireyi işyaşamındandışlamakamacıyla taciz, rahatsızetmeveyıldırmadavranışlarıylakasıtlıolarakyapılanuzunbirperiyottauygulanansürekli,sistemlidavranışlarbütünüdür.

Dünyanın hemen her yerindeki örgütlerde görülen mobbing olgusu son yıllardaTürkiye’dedearaştırmaveincelemekonusuolmayabaşlamıştır.

İskenderun’un sosyo-demografik özellikleri göz önünde bulundurulduğundamobbingkonulubirçalışmayapmayakararverilmiştir.

İki aylık bir fizibilite çalışması sonucu hazırlanan anket, konuları farklı üç bölümdenoluşmaktadır.Anketin250örneklemüzerindeyapılanpilotuygulamasısonucugeçerliliğive güvenirliliği test edilip, yapılan ayıklama işleminde anket 83 sorudan 77 soruyaindirgenmiştir. Hazırlanan anket İskenderun’da tesadüfî örnekleme yöntemiyle seçilen400örneklemüzerindeuygulanmışveçalışmadaİskenderun’dakiişyerlerindeMobbing’inuygulanmaçeşidiveboyutunubelirlemekamaçlanmıştır.

Anket verileriyle SPSS programından elde edilen istatistiksel bilgiler; İskenderun’daMobbing’in cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu gibi sosyodemografik özelliklerdenetkilendiği,korelasyonanalizlerisonucuisemobbingdavranışlarıkarşısındakişilerintepkisizkaldığı saptanmıştır. İskenderun’un gelişen ekonomisine paralel olarak, İskenderun’daMobbing’indeönemlibirsorunhalinegeldiğiortayakonulmuştur.

HATAY İSKENDERuN TOSÇELİK FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenGÜLKANAVCI



132


ÖZGEÇALIŞKAN NAHİDEÇINAR

GÜNÜMÜZDEN YAŞAYAN GEÇMİŞE ZİYARET

Projemizinbirinciamacını,toplumumuzunbirbölümünüoluşturanveçeşitlinedenlerleHuzur evlerinde bulunan ve toplumsal yaşamla kısmen de olsa bağlarını koparmışyaşlılarımızınkendileriniyalnızhissetmemelerinisağlamayaçalışmakvesosyalbütünleşmeolgusunakatkıdabulunmaktır.Projemiziçerisindeikincibiramaçdahataşımaktadır,odatoplumsalkimlikoluşturmadönemiyaşayanveOrtaöğretimkurumlarındaöğrenimgörenbizgençleriniçindedoğupyaşadığımıztoplumumuzunkültüreldeğerlerini,ilkeleriniyerinegetirerek toplumsal sorumluluklarımızın farkınavarmamızı sağlamakve toplumsallaşmasürecimizeolumluniteliklerkazandırmaktır.

Araştırma önce Semiha Şakir Huzurevini ziyaret ile başlamış olup orada bulunansakinlerle görüşmelerimizle devametti. Hazırladığımız anket sorularını görüşme tekniğişeklinde yaşlılarımıza sunduk. Büyükşehir Belediyesine bağlı Okmeydanında bulunanDarülacezeyeziyaretimizigerçekleştirdikveaynıyöntemleanketsorularımızıncevaplarınıbeklediğimiz şekilde aldık. Halkla ilişkiler bölümünde çalışan yetkililere amacımızıaçıkladık,burayayapılacakziyaretlerinherzamanmümkünolacağıyönündedesteğialdık.Bizim gibi Ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören genç arkadaşlarımıza yaşadığımıztecrübeleri,bilgileriveanketsonuçlarınıaktardık.VeonlarındahaöncebirHuzureviveyaDarülacezeye ziyaretlerinin olmadığını eğer kendilerinin teşvik edilip yönlendirildiğindeburalarıziyaretetmekistedikleriniöğrendik.Ensonaşamaolarakokulmüdürlerindenbutürdenziyaretlerin,hemyaşlılarımızınyalnızlıkduygularınıngiderilmesi,bizlerintoplumsalsorunlaraduyarlıolmasıhemdeinsanî,kültürelvesosyaldeğerlerikazanmakaçısındangençlereolumluyöndekatkısıolacağıyönündekiyazılıdesteğialdık.BuyazılıdestekleFatih İlçe Millî Eğitim Müdürlüğü’ne ile gerekli irtibatı kurduk ve oradaki yetkililerimizeprojemizinamacınıaçıkladıkolumluyanıtlaraldıkveonlardanbuprojeninhayatageçmesiiçingerekençalışmalarınbiranevvelyapılacağınadairgereklionayıaldık.AyrıcaamacımızıİstanbulTimesisimliyerelgazeteye(24–31Mart2010sayı:81sayfa:5)bildirerekhalkımızadabildirmekistedik.

İSTANbuL FATİH ŞEHREMİNİ ANADOLu LİSESİ

DanışmanÖğretmenFATMAEBRUÇÖLLÜ



133

EMİNEGÜRBÜZ BİRCANASLAN

ORTAÖĞRETİM KuRuMLARINDA ÖĞRENCİLERİN DİSİPLİN YÖNETMELİĞİNE AYKIRI DAVRANIŞLARDA buLuNMA

NEDENLERİNDEN AİLEVİ VE OKuLA İLİŞKİN NEDENLERİN İNCELENMESİ

Araştırmada orta dereceli okullarda, disiplin yönetmeliğine aykırı olan öğrencidavranışlarının,öğrencilerindisiplinyönetmeliğineaykırıdavranıştabulunmanedenlerindenailevi ve okula ilişkin nedenlerin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.Araştırmanın evreniniİstanbul-AtaşehirilçesiMilliEğitimBakanlığınabağlıresmigenelliseleroluşturmuştur.

Araştırmaörneklemini,belirtilenevrendenkümeörneklemeyoluylaseçilenüç lisedeokuyanlardanoluşandisiplincezasıalmışvedisiplincezasıalmamıştoplam528öğrencioluşturmaktadır. Bu liselerde toplam 4670 öğrenci öğrenim görmektedir. Araştırmaanketedayalıverilerüzerindenyürütülmüş,ayrıcaokuldisiplindefterlerindeneldeedilenbilgilerdenyararlanılmıştır.VerilerinçözümlenmesindeSPSSpaketprogramıkullanılmış,Ki-karebağımsızlıktestiuygulanmıştır.

Araştırmadaneldeedilenbulgulariseşöyleözetlenebilir;

Orta dereceli okullarda öğrencilerin cinsiyet, sınıf seviyesi, yaş özellikleri iledisiplin yönetmeliğine aykırı davranışta bulunma durumlarının birbirine bağımlı olduğugörülmektedir.

Disiplinyönetmeliğineaykırıdavranışlarıncinsiyetegöredağılımındaerkeköğrencilerinkız öğrencilerden daha fazla disiplin yönetmeliğine aykırı davranışta bulunduklarıanlaşılmaktadır.

Öğrencilerin yaşları büyüdükçe disiplin yönetmeliğine aykırı davranışlarında daartış olduğu gözlenmektedir. Sınıf seviyeleri yükseldikçe disiplin yönetmeliğine aykırıdavranışlardaartışolduğutespitedilmiştir.

Öğrencinin annesinin eğitim düzeyi arttıkça disiplin cezası alma oranının azaldığıgörülmektedir.Öğrencilerindisiplincezasıalmasıileannesinineğitimdüzeyiarasındabirilişkiolduğuanlaşılmaktadır.

21çeşitdisiplinsuçutespitedilmiştir.Bunagöreöğrencilerinençokokuliçindekavgave küfür etmekle, dersi ihlal ve ders akışını bozmak yüzünden disiplin cezası aldığıgörülmektedir.

Öğrencilerinişlediğidisiplinsuçlarınakarşılıkokulidaresitarafındanöğrencilereverilendisiplincezalarınındağılımındabirincisırayıokuldanuzaklaştırmaalmaktadır.Budisiplincezasıtürünüuyarıcezasıvekınamacezasıizlemektedir.

İSTANbuL KADIKÖY T. EMLAK bANKASI ATAŞEHİR LİSESİ

DanışmanÖğretmenCEMİLEBELGİNÇELİK

EBRUGÜRUS



134


NİLHANSEYHAN AYŞECİKDEMİRER

YETİŞTİRME YuRDuNDA KALAN KORuNMAYA MuHTAÇ ÇOCuKLARIN bOŞ ZAMAN FAALİYETLERİNDE POPÜLER

KÜLTÜRÜN ROLÜPopülerkültürüngündelikhayatıniçindeyeralması,boşzamanetkinliklerimizibelirleyen

birsüreçtir.Boşzamanınbireyiçinbirhaközelliğitaşıması,toplumaçısındanise,yaşamniteliğinin iyileştirilmesi gibi iki önemli işlevi vardır. Toplumsal koruma sistemi içindekigencinboşzamanfaaliyetlerineözgürcekatılımıvebufaaliyetlerinniteliği,onuntoplumlabütünleşmesindeişlevseldir.Buaraştırmanınamacı,BucaKızYetiştirmeYurdu’ndakalançocukların, korunmaya alınış nedenleri de dikkate alınarak, boş zaman faaliyetlerinibelirlemekveboşzamanfaaliyetleriylepopülerkültürarasındakiilişkiyiincelemektir.

Çalışmanınamaçlarıdoğrultusundayetiştirmeyurdundayaşamaktaolançocuğunboşzamanalışkanlıklarındapopülerkültürünrolünübelirlemeyeolanaksağlamakiçin,biranketformugeliştirilmiştir.Anketformuçerçevesinde;yurttayetişençocuklarıngerçeğineilişkinolgular çocukların bizzat kendilerinden öğrenilmeye çalışılmıştır.Araştırmada yetiştirmeyurtlarındakalançocuklarınboşzamanalışkanlıklarınıbelirleyenkoşullarbetimselolarakbelirlenmeyeçalışılmıştır.

EldeedilenverilerSPSSprogramıkullanılarakveritabanınagirilmişvetablolarhalindedüzenlenmiştir.

Boş zaman etkinlikleri, bireyin sosyal yaşam koşullarının niteliğini sergiler. Bireyselve başkalarıyla gerçekleştirilen etkinliklerin sınırlı düzeyde kalması, kişinin kendinive başkalarını tanıma, kendisiyle barışık olma ve başkalarıyla birlikte olma olanaklarıaçısındanyetersizyaşamkoşullarınıortayaçıkarmaktadır.Yurtta,çocuklarınboşzamanfaaliyetleriileilgilidüzenlemeleretütsaatleriylesınırlıdır.Budurumdayurtiçiboşzamaneğitimin işlevselliğinden bahsetmek mümkün değildir. Bulgular, çocukların televizyon,radyo, internet, gazete gibi iletişim araçlarını popüler kültürü takip etme doğrultusundakullandıklarıyönündedir.

Sonuçolarakkurumbakımıçocuklarıntoplumsalkatılımolanaklarınıgeliştirmeyenbir

mekanizmaolarak işlemekte,çocukların toplumlaekonomik,sosyalvekültürelbağlarınıetkilikuramamaktadır.Yetiştirmeyurtlarındakalançocuklarınsorunlarınıgörmevebelirtmedüzeylerinin düşük olduğu gözlemlenmiştir. Çocuklar yurt ortamında sosyal ve kişiselbecerilerinigeliştirememektedirler.

İZMİR ÖZEL bORNOVA LİSESİ

DanışmanÖğretmenDENİZSARIOĞLU



135

UFUKÇİĞİT ALİTUŞGÜL

PAZARCIK’TA KİRVELİĞİN TOPLuMSAL bARIŞA KATKISI VE KİRVELİĞİN MEZHEP FARKLILIKLARI ÇERÇEVESİNDE

İNCELENMESİProjemiz,Pazarcık’takirveliğintoplumsalbarışakatkısıvekirveliğinmezhepfarklılıkları

çerçevesindeincelenmesidir.Kirveliğinfarklıetnikyapılardakiinsanlararasındatoplumsalilişkilerin kurulmasını sağladığını ve aynı değerler üzerinde birleşip geçmişte var olançatışmalarsonrasındayenidenbarışortamınıoluşturduğusonucunaulaşıldı.

Projemizi tüm yönleriyle kavrayabilmek için önce veri taraması yapıldı. İnternetten,kaynakkitaplardanvederskitaplarındanbazıverilereldeedildi.Ortalama50yaşgurubundayeralan,Pazarcık’ıntarihinivetoplumsalyapısınıiyibilenve%75’iilkokulmezunu,%25’iiseüniversitemevzunuolan8denekilemülakatyapıldı.Eldeedilenverilerçerçevesindesorularhazırlanıpankethalinegetirildi.25sorudanoluşananketingeçerlilikvegüvenirliği20öğretmenve10öğrenciüzerindetestedildi.Anketsorularının%100oranındakonuyauygunolduğugörüldü.

Anketimiz,baştaPazarcıkilçemerkeziolmaküzereUfacıklı,Salmanlı,Kuzkent(TürkSünni),Kızkapanlı(KürtSünni),Memişkahya(KürtAlevi)köylerindeyaşayan

toplam32.000evren içinde tesadüfî seçilen151deneklebirebirgörüşülerekuygulandı.SPSSveriprogramıkullanılarakanketsonuçlarınaulaşıldı.

Yaptığımızanketçalışmasındaneldeettiğimizverileregöre,107kişi%70,9 ile farklıetnik kökenden vemezhepten kirvesi olduğunu, 111 kişi%73,5 ile kirve olacağı kişideözel kıstaslararadığını, 124kişi%82,1oranıyla kirvelere kız verilemeyeceğini, 140kişi%92,7 oranıyla mezhep ayrımcılığını doğru bulmadığını, kasabada yaşayan 25 kişi %92,6ilebaşkamezheptenbiriylekirveolduğundandolayıtoplumsaltepkialmayacaklarınıve115kişiise%76,2oranıilefarklımezheptekikirvelerintoplumsalbarışıolumluyöndeetkilediğiniifadeetmişlerdir.

K.MARAŞ PAZARCIK LİSESİ

DanışmanÖğretmenZEYNALABİDİNDELİCE



136


ADEMSARIKAYA Ö.FARUKCEYHAN

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN MARAŞ OTu ( NICOTIANA RuSTICA L.) KuLLANIM ALIŞKANLIĞININ ARAŞTIRILMASI “ KAHRAMANMARAŞ ÖRNEĞİ”

Bu araştırmanın amacı; Kahramanmaraş il merkezindeki liselerde okuyan gençlerinMaraş (ağız) otu kullanma sıklığını, kullanımını etkileyen faktörleri araştırmak ve liseligençlerin Maraş otuna ilişkin tutum ve algılarını belirleyerek probleme ilişkin pratik vesomutçözümönerilerisunmaktır.

AraştırmanınevreniniMEB’ebağlıKahramanmaraşilmerkezindeki liselerdeokuyangençler oluşturmaktadır. Örneklem grubunu ise çalışma evreninden tesadüfi yöntemleseçilentoplam500öğrencidenoluşmaktadır.

Araştırma konusuyla ilgili gözlemler yapıldı. Maraş otu kullananıcılarıyla görüşmeleryapıldıvekonuyla ilgilikaynaklar tarandıktansonra toplam33sorudanoluşanbiranketformu hazırlanmıştır.Anket formları gerekli izinler alındıktan sonra farklı okul türündekiöğrencilereOcak2010’dauygulanmıştır.

VerilerinanaliziSPSS(StatisticalPackageSocialScieces)bilgisayaristatistikselpaketprogramıileyapılmıştır.Anketformlarından4tanesigeçersizkabuledilmişvearaştırmadatoplam496anketdeğerlendirmeyealınmıştır.

AraştırmasonucundahalenMaraşotukullanan100öğrencinin22’sibazen,58‘ihergün,20’sidesigaraolmadığındakullandığınıbelirtmiştir.AilesindeMaraşotukullananolduğunubelirten148öğrencidir. 373öğrencinin arkadaşları arasındaMaraşotu kullananolmasıbirhaylidikkatçekicidir.460öğrenciMaraşotunusağlıkaçısındantehlikeligörürken,271öğrencideMaraşotununiçindekikimyasalmaddelerhakkındabilgisiolmadığıbelirtmiştir.

Maraşotunukullanangençlerin39’umerakveözentiden,25’istresvesıkıntıdan,14’üarkadaşgrubununetkisindenve14‘üdesigarayıbırakmakiçinbaşlamıştır.Maraşotukullanmanedeniolarakdakeyifvermesi(52)ilksıradayeralmıştır.Ayrıca53kullanıcıtütünmamülleriiçindeMaraşotununucuzolmasındandolayıtercihettiğinibelirtmiştir.Maraşotukullanangençlerindahaönce72’sibırakmayıdenemişancakbaşarılıolamamıştır.

Cinsiyet ileMaraşotukullanmasıklığıarasındaanlamlıbir ilişki vardır veerkeklerinkullanmaoranıkızlaragöredahayüksektir.MeslekliselivegenelliseliöğrencilerinMaraşotukullanmayüzdeleridiğerokultürlerinegöredahayüksektir.

K.MARAŞ TÜRKOĞLu İMAM HATİP LİSESİ

DanışmanÖğretmenİLBEYDÖLEK



137

FURKANTEMİZKAN

ABDULSAMETTEMİZKAN

ŞİDDET İÇERİKLİ bİLGİSAYAR OYuNLARININ, KAYSERİ’DE ERGENLİK ÇAĞINDAKİ ÖĞRENCİLER ÜZERİNDE

ETKİLERİNİN ARAŞTIRILMASIYaşadığımızdönemdebilgisayaroyunlarıgençler içinadetavazgeçilmezbireğlence

konumuna geldi. Bilgisayarı olan ailelerin çoğu çocuklarını bilgisayarın başındankaldıramamaktan,olmayanlariseçocuklarınınevebilgisayaralmayönündekiısrarlarındanşikâyetediyorlar.Ayrıcasondönemlerdeşiddetiçerenoyunlarıngiderekartması,aileleribuoyunlarınolumsuzetkileriüzerinededüşünmekzorundabırakıyor.

Bizlerdebuproblemebir çözümbulmakve toplumunnabzını kontrol etmek için22sorulukbiranketdüzenledik.AnketimiziKayseri’debulunanokullaraveinternetsalonlarınauyguladık.Eldeettiğimizsonuçlaraşağıdabelirttiğimizgibidir.

Ulaştığımızsonuçlarımaddelerhalindeözetleyecekolursak:Ergenlikçağındakibireylerinbilgisayarıtemelişlevinindışındakullanmaktadır.Bilgisayar

internettesörfveyaoyuniçinçokdahafazlakullanılıyor.Ebeveynintemelihtiyaçgidermekiçinverdiğiharçlıklarfarklıdeğerlendiriliyor.(Yemek

yemeveyakitapalmayerineparainternetteharcanıyor).Eğitimseviyesiyüksekvebilgisayarkullanmasınıiyiderecedebilenailelerinçocukları

interneti kullanmada,oyunoynamadadahabilinçli vehassasdavranıyorlar. (Bilgisayarıamacınauygunkullanmaoranıçokdahayüksek).

Ailelerinbüyükbir çoğunluğununevindebilgisayarvar.Bilgisayarlargenellikleçocukodalarındakurulu.Budurumdenetimiazaltmaktadır.

Araştırmayagöreailelerinevindebilgisayarveinternetmevcuttur.Fakatevdeinternetefiltreprogramıuygulayanlarınoranıçokdüşükgözlenmiştir.

Oyunoynamakiçinhergünbellibirzamanbilgisayaravakitayrılmaktadır.Bilgisayarda oyun oynamanın amacı; vakit geçirmek, stres atmak, para kazanmak

şeklindetarifedilmiştir.Bilgisayaroyunlarıbağımlılığıilezararlıalışkanlıklararasındailgileşimvar.Bilgisayaroyunlarıoynamayabaşlamadaarkadaşçevresi,yazılıvegörselbasınetkin

roloynuyor.Aksiyon,dövüşvestratejioyunlarıdahaçoktercihediliyor.Oyunları karakterinin bir parçası haline getirenler var. Bazı denekler oyunlardan ve

oyuncukarakterlerindençokfazlaetkileniyorlar.Oyunlarvakitkaybına,dersbaşarısınındüşmesinesosyalilişkilerezararveriyor.Uykusuzkalabilirim,annemevebabamayalansöyleyebilirimhattahırsızlıkyapabilirim

diyenlervar.

KAYSERİ ÖZEL KILIÇASLAN LİSESİ

DanışmanÖğretmenYAKUPDİNÇALTINHÜSEYİNİNCE



138


RAŞİTCANKOCA YUSUFMANSURÖZER

KENTSEL VE KIRSAL bÖLGELERDEKİ ARKADAŞLIK KAVRAMININ İNCELENMESİ: KAYSERİ ŞEHİR MERKEZİ-TOMARZA İLÇESİ ÖRNEĞİ

Araştırmamızdakiamacımız;KayserişehirmerkeziveTomarzailçesindekiarkadaşlıkkavramınıincelemekvekarşılaştırmaktır.

Bu araştırma; Kayseri şehir merkezi ve Tomarza ilçesindeki arkadaşlık kavramlarıüzerinenitelvenicelaraştırmayöntemlerininbiraradakullanıldığı,betimleyicibirçalışmadır.Bunedenlearaştırmadahipotezkurulmamış,çalışma,araştırmasorularıileyürütülmüştür.

Çalışma evreni Kayseri şehir merkezi ve Tomarza ilçesinde yaşayan 15-18 yaşaralığındaki bireyler oluşturmaktadır. Örneklemi ise Kayseri şehir merkezi ve Tomarzailçesinde yaşayan 15-18 yaş aralığındaki bireylerden olasılıklı yöntemle tesadüfî olarakseçilmiş 150 kişi (şehirmerkezinden 75,Tomarza ilçesinden 75) oluşturmaktadır. Nicelverileranketyoluylatoplanmıştır.

Araştırma alanını daha iyi tanımak ve daha derin incelemek için nitel araştırmayöntemlerinden görüşme kullanılmıştır. Görüşmelerde, görüşme formu yaklaşımıbenimsenmiştir.

Konuyla ilgili literatür çalışması yapılmıştır. Bu görüşmeler ve araştırmalar ışığında,KayserişehirmerkeziveTomarzailçesindekibireylerinarkadaşlıkkavramınakarşıbakışaçılarınıortayakoyabileceknitelikte,ölçümhatasınayolaçabilecekönyargılıvekarmaşıksorulardankaçınılarak,toplam2bölümdenoluşananketKayserişehirmerkeziveTomarzailçesindekibireylereuygulanmaküzerehazırlanmıştır.

Sonuçolarak;Kentsel bölgelerde internet ortamından arkadaş edinme ihtiyacının oluştuğu, kırsal

bölgelerdeiseinternetortamındanarkadaşedinmegereksinimininbulunmadığıgörülmüştür.

Kentselbölgelerdekibireylerinarkadaşlarıylavakitgeçirirkendahaşahsiortamlarıtercihettikleri, kırsal bölgelerdeki bireylerin ise karşılıklı zaman geçirilebilecek, ortak alanlarıtercihettiklerigörülmüştür.

Kentselbölgelerdearkadaşseçimindekişilerineğitimdurumuvefikir-görüşlerinin,kırsalbölgelerdeiseeğitimdurumuveilgialanlarınınönemsendiğigörülmüştür.

Kırsal bölgelerde edinilen arkadaşlıkların, kentsel bölgelerdekilere göre daha uzunsüreliolduğugörülmüştür.

KAYSERİ ÖZEL KILIÇASLAN LİSESİ

DanışmanÖğretmenHÜSEYİNİNCE



139

MERVEKESKİN ESMACİNOKUR

ARTAN bOŞANMALARIN, AİLE İÇİ PRObLEMLERİN AZALTILMASI VE MuTLu bİR AİLE YAPISI İÇİN EVLİLİK OKuLu

Evlilik,birtoplumunsağlıklıdevamınınsağlanabilmesiiçinentemelunsurdur.Dünyaülkelerindesonyıllardaartanboşanmaoranlarıgözönünealındığındatoplumlarıngelecekteyaşayacağıenönemliproblemlerdenbirininmutsuzaileler,boşanmaveboşanmasonrasıtoplumsaldeğişimlerolacağıdüşünülmektedir.

Böylebir projeyi yapmamızdaki amaçülkemizdeki evlilik problemlerinin veboşanmaoranlarınınazaltılmasıiçinevliliköncesieğitimverenevlilikokullarınınaçılmasıdır.

Evlilik için başvuran kişilerden istenen resmi prosedürlerin yanı sıra evlilik okulununvereceğisertifikabelgesinindeistenmesiamaçlanmaktadır.

Bu amaçla yapılan literatür çalışmalarımızın ve 144 kişiye uygulanan anketimizinneticesibizlereşuanevliolankişilerinböylebirprogramuygulanmasınadestekverdiğiveböylebiruygulamayakatılmakisteyeceklerisonucunuvermiştir.

Projedeailelerinevliliklerindeyaşadıklarıproblemleri,evliliköncesieğitimingerekliliğineinanıp inanmadıkları ve günümüz boşanma sebeplerini öğrenmek temel amacıyla 38sorudanoluşanbir anket hazırlanmıştır.Hazırlanananket 144 kişiyeuygulanmış vebuanketinsonuçlarıSPSSpaketprogramıylaölçülmüştür.EldeedilenverilerSwiffChart3ProEvaluationprogramıylagrafiklendirilmiştir.

SAMSuN İLKADIM ÖZEL FEZA bERK SOSYAL bİLİMLER LİSESİ

DanışmanÖğretmenEMİNEACAR



140


ŞEYMANAZLIGÜRBÜZ

AYŞEBETÜLDEMİR

ÇOCuK YAŞTA YAPILAN EVLİLİKLERİN KADINLAR ÜZERİNDEKİ ETKİLERİNİN SAMSuN ÖLÇEĞİNDE

ARAŞTIRILMASIBuprojeileçocukyaştayapılanevliliklerinkadınlaraçısındanolumlu/olumsuznegibi

sonuçlardoğurduğununortayakonulmasıveçocukyaştaevlilikyapankadınlarındeneyimve değerlendirmeleri ortaya çıkarılarak toplumumuzda kadın için ideal evlenme yaşınınbelirlenmeyeçalışılmasıamaçlanmaktadır.

Çalışmaesnasındaçocukyaştaevlilikyapmış167kadınaulaşıldığıhaldebukadınlardan18’içeşitlisebeplerleanketicevaplamaktankaçınmıştır.BuşekildeAtakumilçesinden21,Canikilçesinden42veİlkadımilçesindende86kişiolmaküzeretoplam148çocukyaştaevlilikyapmışkadınileanketçalışmasıyapılmıştır.

Buna göre ulaştığımız kadınların yaklaşık % 89’u anketimize katılarak sorularımızıyanıtlamıştır.

Anketinanalizisonrasındaeldeedilensonuçlarerkenyaştaevliliğinnedenleriniveerkenyaştaevlenenkadınlarınpsikolojikdurumlarınıaçıklarniteliktedir.Örneğin,“Evlenmenizdeetkiliolanfaktörlernelerdir?”sorusunakatılımcıların%35,9’u“akrabalar”yanıtınıvermiştir.Aynısoruyakatılımcılarıneğitimdurumlarınagöreçaprazfrekansdağılımıyapıldığındaiseeğitimdurumlarınagörefarklıdeğerleralmışolduğu,fakateğitimdurumlarıdüşükolanlarıneğitimdurumudahayüksekolanlaragöredahafazlaakrabafaktörününetkisindekalarakevlendiğibulgulanmıştır.

Sonuç olarak erken yaşta evliliğin kadınlar üzerindeki etkisiyle ilgili erken yaşta

evlilikyapmışbayanlarıneğitimvegelirdüzeyidüşükaileleremensupolupkendieğitimdüzeylerinindedüşükolduğugörülmüştür.Ayrıcabukadınlarıneğitimdüzeyleriarttıkçaevlilikleriyleilgilitercihlerindeçevreyadaaileninetkisininazaldığıgözlenmiştir.

SAMSuN ÖZEL FEZA LİSESİ

DanışmanÖğretmenMURATYÜCEL



141

TUĞÇEAKAN KADRİYEKADAK

ÇEKİN ELLERİNİZİ! bİZİM GELECEĞİMİZDEN

Araştırmamızda;SiirtiliEruhilçesindeerkenyaşta,çocukdenilecekyaştaevlendirilenkız çocuklarıngeleceklerinin ipotekaltınaalınarakaileleri tarafındanhangi sebeplerdenötürü evlendirildikleri ve bu sebeplerin altında yatan esas nedenlerin ortaya çıkarılmasıüzerindedurulmuştur.

Eruh’taaraştırmalarımızneticesindeeldeedeceğimizsonuçlarınyaşamaktaolduğumuzbölgenintamamınadaaynatutacağınıdüşünerekerkenyaştaevlendirilenkızçocuklarilegörüşülmüşvetarafımızdanhazırlanmışolananketlerbizibirsonucagetirecekbirşekildedüzenlenmiştir.

Erken yaşta evlendirilmelerin temelinde gelenek ve göreneklerine, eğitim düzeyinin,diniinançlarınannevebabalarınzihnindecanlandırdığıdinselahlakisabitdüşüncelerin,yöredekiataerkilaileyapısının,ağalarınveulemanın toplumönderiolarakdüşünüldüğüsosyal feodal yapısının ve ekonomik sebeplerin olduğu tespit edilmiştir. Ancak busebepler içerisinden birinci önceliğin ekonomik sebeplerden kaynaklandığı açık ve katibir şekilde söyleyebiliriz. Kız çocuklarının küçük yaşta evlendirilmelerinin temelindeekonomik sebepler olduğuna göre bunun önüne geçilmesi için çevremizde yaşayanailelerin ekonomik olarak kendi ayakları üzerinde durabilmelerini sağlayacak iş ve aşimkanınınveeğitimlerininsağlanmasıgerektiğinisöyleyebiliriz.

SİİRT ERuH ÇOK PROGRAMLI LİSESİ

DanışmanÖğretmenABDULHALİMACAR



142


HÜSEYİNBAKIR MEHMETÖBÜZ

YERLEŞİK HAYATA GEÇEN GÖÇERLERİN SİİRT KENT YAŞAMINA uYuM SÜRECİNİN ARAŞTIRILMASI

Projenin amacı; kentlilik yalnızca mekansal olarak kentte yaşamakla değil belli birfarkındalık kültürünü edinmekle olur. Amacımız yaşadığımız şehri paylaşan, geçmiştegöçebebirhayatsürenfakatyerleşikyaşamageçengöçertopluluğunkentyaşamınanekadaruyumsağladığınıaraştırmaktır.

Hipotezlerimiz:Ekonomik faaliyet anlamında göçerlerin şehre uyumu tam olarak sağlanamamıştır.

Çoğunluğuhalahayvancılıklauğraşmayadevametmektedir.Göçer kökenli bireyler sosyal hayatlarında bu kimliklerini ön plana çıkarmaktadırlar.

Seçimlerdeoykullanmanoktasındasiyasalkatılımsağlanmaktadır.Aşiretörfveadetlerineönemvermeeğitimdüzeyiiletersorantılıolarakartmaktadır.Yerleşikhayatazorunluolarakgeçenlersiyasalsebeplerdendolayıyaylayıbırakmışlardır.

Araştırmamızınamacınaulaşmakvehipotezlerimizingeçerliliğinidenetlemekiçinveritoplamatekniğiolarakanketvemülakattekniklerinikullandık.40sorudanoluşananketimizion mahalleden tesadüfî örneklemle aldığımız 245 kişiyle gerçekleştirdik. AnketimiziMicrosoftExcelprogramıileyorumladık.Mülakatımızıisekarşılaştırmalıinceledik.

Aşiretler arası anlaşmazlık, ekonomik sebepler ya da şehir hayatının çekici yanlarıgibi sebepler, kendi isteğiyle yerleşikliğe geçme sebeplerindendir. Bölgedeki çatışmaortamındandolayıyerleşikyaşamageçenlerisegenellikleyerleşikyaşamageçmekzorundakalmışlardır.Kendiisteğiyleyerleşikyaşamageçenler,geçmekzorundakalanlardandahatravmasızbirsüreçyaşamışlardır.Göçebeyaşamıgörmüşolanyaşlıbireylerbuyaşamabüyük bir özlem duyarken, gençler şehir hayatına daha olumlu bakmaktadırlar. Doğalyaşamdayetişenbireylerşehiryaşamınailkgeçiştehemresmikurumlarlailişkinoktasındahemdilkonusundaproblemyaşamışlardır.

Yerleşikliğegeçişinilkdönemlerindegerekpsikolojikgerekekonomiksorunlaryaşayangöçerkökenlibireylerbazıkonulardakentyaşamınauyumsağlarkenbazıkonulardahenüzuyumsağlayamamışlardır.Örneğin,eşsayısı,çocuklarıneğitimi,oyvermegibikonulardauyumsağlanmışken,ekonomikuğraş,aşiretkimliği,kadınlarınçalışmayaşamınakatılması,aileyapısıgibikonulardauyumsağlanamamıştır.Eğitimseviyesiarttıkçakentyaşamınauyumun arttığı görülmektedir. Yerleşikliğe ilk geçtiği dönemlerde hayvancılık dışındauğraşı olmayan ve bu faaliyete devameden göçerlerin uyumsorunlarının aşılması içinyerelyönetimleryadamerkezikurumlarcahayvancılıkfaaliyetininkentdışınataşınmasıgerekmektedir.

SİİRT YAVuZ SuLTAN SELİM LİSESİ

DanışmanÖğretmenPINARKARATAŞ



143

EMİNEALTIPARMAK

‘’AĞDAKİ TEHLİKE’’ İNTERNET KuLLANIMI VE bAĞIMLILIĞININSOSYO-KÜLTÜREL HAYATA OLAN ETKİLERİ

İnternet sosyolojik bir bakış açısıyla incelendiğinde, onun toplumsal yapılanmaiçerisinde bireyden, topluma ve ekonomik yapılanmaya kadar pek çok durum üzerindeönemlietkilerdebulunduğugörülmüştür.

YapmışolduğumuzçalışmaŞanlıurfailmerkezindeortaöğretimokullarındaokuyanliseöğrencilerinininternetkullanımıvebağımlılığınınsosyo-kültürelyaşamlarınaolanetkisinibelirlemeyeyöneliktir.Yapmışolduğumuzaraştırmanınörneklemini,ŞanlıurfamerkezdebulunanMilliEğitimBakanlığı’nabağlı (1özelokul, 5devletokulu)ortaöğretimokullarıoluşturmaktadır.

Örneklemin oluşturma aşamasında okul idarecilerimiz, öğretmenlerimiz, öğrenciarkadaşlarımız ve Harran Üniversitesi Sosyoloji bölüm başkanının ve Şanlıurfa İl MilliEğitimŞubeMüdürü’nüngörüşlerinebaşvurulmuştur.Araştırmamızdauygulanananketler,ortaöğretimdeokuyan,liseikiveüçüncüsınıftaki262kişi ilegörüşülerekuygulanmıştır.AyrıcaAnketlerdeneldeedilenveriler,SPSS(StatisticalPackageforSocialScience)paketprogramınayüklenmiş,araştırmanınamacınagöreçeşitliistatistikseltekniklerkullanılarakdeğerlendirilmiştir.Araştırmada, yerine göre nicel ve nitel araştırma teknikleri bir aradakullanılmıştır.

Nicel veri tekniklerinden anket tekniği, nitel olarak da derinlemesine görüşme, odakgrupgörüşmesigibiveritoplamatekniklerinebaşvurulmuştur.

Araştırmada,dahaçokbetimsel (descriptive)durumlarla ilgili olarak frekans tablolarıoluşturularak, değişkenlerin örneklem içindeki yüzde dağılımları ve örneklemin genelözelliklerieldeedilmeyeçalışılmıştır.

Ş.uRFA ÖZEL TEVHİDE HATuN LİSESİ

DanışmanÖğretmenZAFERKURT



144


AYÇAKULALIGİL RİFATÖZKAN

ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN ŞANS OYuNu OYNAMA ALIŞKANLIKLARININ İNCELENMESİ (uŞAK İLİ ÖRNEĞİ)

Buçalışmadaortaöğretimöğrencilerininşansoyunlarıalışkanlıklarınıvebualışkanlıklarınsosyalvebireyselhayatlarınınasıletkilediğiincelenmiştir.

Amacımızortaöğretimöğrencilerininşansoyunualışkanlıklarınıinceleyerekeldeedilensonuçlardoğrultusundaolumsuzetkilerinbelirlenmesivebuolumsuzluklarınönlenmesineyönelikçözümönerilerisunmaktır.

AraştırmamızınevreniniUşakİlMerkezindebulunan19lisedeöğrenimgörmekteolan5615 kız, 5842erkekolmaküzere toplam11487ortaöğretimöğrencisi oluşturmaktadır.Örneklemseçimindetabakalıörneklememodeliileokullarınöğrencisayılarıgözönündebulundurularak3Alt,2Orta,2Yükseksosyo-ekonomikdüzeydeolmaküzere7okulçalışmagrubu olarak belirlenmiştir. Belirlenen okullarda, sınıf bazında tesadüfî olarak seçilen207erkeköğrenci ve203kızöğrenci olmaküzere toplam410 liseöğrencisi örneklemioluşturmaktadır.

Araştırmadaveritoplamakiçingeneltaramamodelikullanılmıştır.Ölçmearacıolarakaraştırmaekibincegeliştirilençoktanseçmeliveaçıkuçlusorulardanoluşan28maddelikanketkullanılmıştır.

EldeedilenverilerSPSSprogramıilebilgisayarortamındadeğerlendirilmiştir.

Araştırmasonuçlarınagörekızveerkekortaöğretimöğrencilerininşansoyunuoynamaoranlarındaanlamlıbirfarklılıkgörülmüştür.Buoranerkeklerdekızlaragöredahayüksektir.Sonuçlara bakıldığında şans oyunu oynayan öğrencilerin ailelerinin büyük oranda budurumdanhaberdarolduğu,öğrencilerinkolayyoldanparakazanmayıdoğrubulmadığı,en yaygınoynananşansoyununun iddaaolduğu, öğrencilerin yaşdüzeyi arttıkça şansoyunu oynama oranının arttığı, şans oyunu oynama alışkanlığını kazanmada en çokarkadaşlarınınetkiliolduğu,şansoyunuoynamanedenininençokeğlenmeamaçlıolduğugörülmüştür.

Ayrıca şans oyunları için aylık 14 lira harcanıp 56 lira kazanıldığı ve şans oyunuoynamayaençok14-15yaşlarındabaşlanıldığısonuçlarınaulaşılmıştır.

uŞAK FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenYÜCELKARAHANMÜBİNEÇETİNBAŞ



145

HAMİTKISKANÇ ŞİRİNKANDAŞOĞLU

SOKAKTA ÇALIŞAN ÇOCuKLARIN SuÇA EĞİLİMLERİ: VAN İLİ ÖRNEĞİ

Buçalışmanınamacı,sokaktaçalışançocuklarınsuçaeğilimliolupolmadıklarınıtespitetmektir. Van ili evren olarak kabul edilen araştırmamızda tesadüfî yöntemle örneklemseçilmiştir.Sokaktaçalışanveçalışmayanolmaküzere70’erkişilikikigrupçocukseçilmiştir.Birinci grup sokakta çalışan çocuklardan diğeri ise sokakta çalışmayan çocuklardanoluşmuştur.

Ancakçalışmayürütülürkenkavramkargaşasıyaşamamakiçinsokaktaçalışançocukkavramıilesokakçocuğukavramınınayırımıesasalınmıştır.Buçerçevede‘SokakÇocuğu’24Saatsokaktayaşayan,ailesiyleilişkilerikopukolupgeçiminisokaktansağlayan,zamanzaman suça bulaşıp zaman zaman tiner gibi uçucu maddeler kullanan ya da bunlaragereksinimduyan,sokağınözgürortamınımekânedinençocuklardır.

‘SokaktaÇalışanÇocuk’iseailesiningeçiminekatkıdabulunmakyadakendimasraflarınıkarşılamakiçingününbirbölümündesokaktaçalışan,geceninerkenyadageçbirsaatindeevine dönen çocuklardır. Mendil-sakız-su-kart satanlar, ayakkabı boyacılığı yapanlar,kırmızı ışıkta araba camı silenler, sabit noktalarda dilencilik yapanlar v.s buna örnektir.Geneldetiner,benzerimaddebağımlılıklarıyoktur.Ancakzamanlarınınönemlibirkısmınısokaktageçirmelerininsuçişlemekonusundariskoluşturupoluşturmadığı,araştırmamızınanadeğişkeniolmuştur.

Öncedentespitettiğimizsorulisteleriyledeneygrubuvekontrolgrubumuzsuçaeğilimkonusundakarşılaştırılmıştır.Çalışmadasuçaeğilimkonusundasorularınbirkısmısorusorulankişi iledoğrudanilişkiliolmayıpbirlikteçalıştıklarıkişiler ileilgiliolmuştur.Bununsebebikendisiyleilgilisorulacaksorulardadoğruyanıtlarınalınamamariskivekendisi,sözkonususuçlulukeğilimindenuzakolsabile,buyolla,arkadaşlarındaöylebireğilimvarsa,budurumunkendisiiçinderiskoluşturupoluşturmadığınıortayakoymakolmuştur.

VAN TÜRKİYE YARDIM SEVENLER DERNEĞİ LİSESİ

DanışmanÖğretmenABDULVEHAPMETE

TARİHTARİH


146

TARİHTARİH

M.BEKİRBİÇKİN

HAMİDİYE ALAYLARI VE GÜNÜMÜZ KORuCuLuK SİSTEMİ

Bu proje, aşiretsel yapı temel alınarak oluşturulan Hamidiye Alayları ile GünümüzKoruculukSistemi’ninbenzerliklerini,farklılıklarını,busistemlereihtiyaçdoğuransebepleri,sistemlerdegörülenaksaklıkveyarattığısorunlarıortayakoymaktadır.Buçalışma,birçokyöndenaynıdüzlemeindirgenebilecekolanHamidiyeAlaylarıveGeçiciKöyKoruculuğuarasındakiilintiyiortayakoyabilmeyiamaçlamaktadır.

Ülkenin Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde günümüzde yürütülen “GeçiciKöyKoruculuğu”sisteminin tarihselsüreçtekigelişimidikkatealınaraksistemdegörülenaksaklıklariçinçözümönerilerisunulmuştur.

HamidiyeAlaylarıveGeçiciKöyKoruculuğu ile ilgiliyazılıkaynaktaramasıyapılmış,medya takip edilerek konuyla ilgili yazılmış gazete ve köşe yazarlarının yorumlarıdeğerlendirilerekilgiliverilerortayaçıkarılmıştır.

BuçalışmanınoluşturulmasısürecindeHamidiyeAlaylarıveGeçiciKöyKoruculuğuikideğişkengibialgılandıvebudeğişkenlerindoğrusalbiramaçifadeettiğiyargısınavarıldı.

1891’de53maddeliknizamnameyedayanılarakkurulanHamidiyeAlaylarıile1924’teçıkarılan442 sayılıKöyKanununa26Mart 1985 tarihinde3175 sayılı yasayla eklenenmadde esas alınarak oluşturulan Geçici Köy Koruculuğu’nun dayandıkları temel unsur“aşiretler”olmuştur.

GeçiciKöyKoruculuğuTürkiye’ninDoğuveGüneydoğuAnadolubölgelerindekigüvenlikdurumununzorunlubirparçasıdır.GeçiciKöyKoruculuğu,etkileriyıllarcasüren,ailevetoplumyaşamınınegatifetkileyenbir yapılanmayadönüşmektedir.KoruculuksistemininaşiretyapısınıçokgüçlendirmesiylebirliktesistemiterörbitenekadartamamenkaldırmakyerineGeçiciKöyKoruculuğusistemindekiaksaklıklaraöncelikverilmeliveterörbittiktensonra aşamalı olarak kaldırılması gerektiği görülmektedir. Bunun için gerekli istihdamalanlarısağlanarakgerekişsizlikgereksemeydanagelebileceksorunlarakarşıönlemlerinalınmasıgerekir.

ANKARA YENİMAHALLE PROF. DR. M. KAPLAN SOYSAL b.

LİSESİ

DanışmanÖğretmenMUSTAFAEVREN

TARİHTARİH TARİHTARİH


147

VEYSELTURĞUT YUNUSŞAFAKÖZCAN

OSMANLI’DA AHKAM-I ŞİKAYET DEFTERLERİ

Osmanlı arşivinin önemli tasniflerinden olan ahkam defterleri taşradaki her türlüşikayetinmerkezeulaştırıldığıvebuşikayetlerinsuretlerininkaydedildiğidefterlerdir.BudefterlereŞikayetDefterleridedenir.

Osmanlıidaridüzeninde,devletanlayışındahalkAllah’ınpadişahabiremanetiolarakkabuledilmiştir.Bundandolayıdevletdüzeninin,ekonomikvesosyal teşkilatınınhedefihalkıiaşesinintemini,can,mal,ırzvenamusgüvenliğininsağlanmasıydı.Devletinancakbuunsurunayaktatutulması,asgarigeçimdüzeyinesahipkılınmasıilemümkünolacağınınbilincinde olan Osmanlı yönetimi, batıdaki çağdaşı devletlerin halklarının hayal bileedemeyeceğibirsurette,enaşağıdakitabakadanhalkınınşikayetlerinidinlemişvebunlarınhiçbirisinikarşılıksızbırakmamış,yapılanherşikayetimutlakaaraştırıpneticelendirmiştir.Yani çoğu çağdaş devletin halklarına yeni tanıdığı dilekçe hakkını, Osmanlı yönetimikurulduğutarihtenitibarentanımayabaşlamıştır.

Osmanlı’da halkla ilişkiler kimi zaman devletin yöneticileri ile halkın karşı karşıyagelmesiyleolabileceğigibikimizamanaracılareliyleyürütülürdü.BubağlamdaOsmanlı’dahalklailişkilerisağlayanbazıkişiveuygulamalarşunlardır:

Muhtesip; devletin esnaf, tüccar ile halk arasında görevlendirdiği denetleyici vearabulucu

Kadının birçok görevi yanında halkla ilişkileri içeren görevi, halkı dinleyip şikayetlerideğerlendirmek

PadişahlarınCumaselamlığıPadişahvesadrazamlarıntebdil-ıkıyafetlehalkınarasındadolaşmalarıHalkaaçıkdivantoplantılarıHalkınistekveşikayetlerineönemverildiğininenaçıkkanıtıŞikayetDefterleri

İlkdönemşikayetkayıtlarıŞer’iyyeSicillerindebulunmaktaykendevletbürokrasisindekiişlemlerinartmasıneticesindeyenibirşikayetkayıtdefteritutulmasıusulübenimsenmiştirkibuamaçlatutulandefterlereAhkam(Şikayet)Defterleridenmiştir.MerkezdeçoğubüyükvilayetlerinAhkam-ıŞikayetDefterleriayrıayrı tutulmuştur.BudefterlerAnadolu,Sivas,Trabzon,Diyarbakır,Şam,Adana,Karaman,Halep,Erzurum,Maraş,Rakka,Rumeli,Özi-silistre,İstanbul,BosnaveMora’yaaittir.

bATMAN ÖZEL MEHMET SIDDIK TEKİN LİSESİ

DanışmanÖğretmenSEHERDOĞAN

TARİHTARİH


148

TARİHTARİH

ŞAHİNGÜMÜŞ KÜBRAYAVUZ

SAVAŞIN SICAK NEFESİ HIDIRLIK TAbYASI

Projenin amaçları şunlardır; 1. Balkan Savaşı’nda Edirne şehrini 155 gün düşmanateslimetmeyenŞükrüPaşa’nınsavunmayıyürüttüğükarargâhıveşehriBulgarordusunateslimettiğiyerolanHıdırlıkTabyası’nınöneminivurgulamak.BalkanSavaşlarının100.yılıkapsamındarestorasyonunyapılmasısağlanarakEdirneturizminekatkısağlamak.

Tabya1884-1888yıllarıarasındaMirliva İsmailHakkıbeyinbaşkanlığındaki istihkâmkomisyonutarafındanyapılmıştır.Girişkısmıbinası,koğuşbinasıvetopçuodalarıolmaküzereüçbölümdenmeydanagelmektedir.Girişkısmıbinasıikişerodadanoluşmaktadır.

Koğuşbinası,yanyanaodalardanmeydanagelmektedir.Karargâhbinasınınkuzeyindeyeralanodalarmutfakvefırınişleviniyapmaktadır.Binanıngirişkapısınıngüneyindeyeralan kısım ise Şükrü Paşa’nın kaldığı ve telsiz odası olarak kullandığı kısımdır. Koğuşbinasının ortasındaki odadan binanın arkasına geçilebilmektedir ve buradan topçuodalarınaulaşılabilmektedir.Tabyanınüçüncübölümünükoğuşbinasınıüçyöndençeviren18 topçuodasıoluşturmaktadır.Topçuodaları büyükölçüdearazi içinegömülmüşolupduvarlarıbirmetrekalınlığındadır.

Balkan Savaşları’nda Edirne’ yi anlatan yazılı kaynaklar tespit edilip taranmış, ilgiliverilerortayaçıkarılmıştır.Bunlararasındayabancıyazarlarıneserleri,Edirnesavunmasınıbizzatyaşayankişileringünlükleri,ŞükrüPaşa’nınkendigünlüğübirincilbilgikaynaklarınıoluşturmuştur. Hıdırlık tabyasının bulunduğu yer gezilmiş, maketinin yapılmasına kararverilmiştir. Buranın vaziyet planı; Edirne Anıtlar Kurulundan alınarak mimara 1/200ölçeğinde büyüttürülmüştür. Trakya Üniversitesi Tarih bölümü öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Mustafa Özer’den bilgi alınmıştır. Maket malzemeleri İstanbul-Beşiktaş’taki MaketMarkettenalınarak180x140ebatlarındabirzemineinşaedilmiştir.

BalkanSavaşlarının100.yılınıvurgulamakadınaHıdırlıkTabyasınınrestorasyondansonrakihalicanlandırılmıştır.Edirneturizminebüyükkatkısağlayacağıdüşünülmektedir.

EDİRNE KEŞAN LİSESİ

DanışmanÖğretmenYASEMİNUYSAL



149

HURİYESARIŞAHİN

GÜLNAZDEMİRALAY

TARİHİN ESTETİK bİR RESMİ OLAN LALE

İran mitolojisine göre bir yaprağın üzerindeki çiğ tanesine yıldırım düşmüş vealevalanyaprak,ohaliyledonupkalarak lâleyedönüşmüştür.Göbeğindeki siyahlıkdayıldırımdanartakalanyanıkizidir.LâleninvelâlekültürününAnadolu’yaTürklerlebirliktegeldiği kesindir. Roma ve Bizans’ın nedense hiç ilgilenmediği bu çiçek, Türk süslemesanatında,XIII.yüzyıldanitibarenstilizeedilmişolarakSelçukluâbidelerinde,yazmakitapve kaplarında görülmeye başlar. Lalenin anavatanının bazı tarihçiler, lalenin Türkistanboylarında yabani bir çiçek olarak uç verip Bulgaristan Türkleriyle İdil boyuna, TimurOğullarıylaHinttopraklarına,oradandaSelçuklularileAnadolu’yageldiğinisavunmaktadır.

LaleOsmanlı’da İstanbul’un simgesi haline gelmiş ve 16.yy başlarından 18.yüzyılın

sonlarına kadar İstanbul’un kent inceliğinin en değerli simgelerinden biri olmuştur. Lalesadece yetiştirilmekle kalmamış mimariden edebiyata, çiniden kumaşa kadar birçoküründe laledesenleriylebezenmiştir.Lalebahçelerianlamınagelen lalezarlar,sarayvekonaklarınenitinalıvegözdeyerleriolurken,laleiçinyazılanşiirvenesirler,“lalename”denilenrisalelerdetoplanmıştır.

Osmanlı İmparatorluğu zamanında lalenin önemini açıklamak için Sultan 3.Ahmetdevrindeyaşanan“LaleDevri”nihatırlamakyeterlidiraslında.Ancakdahaöncesindelaleyeen düşkün padişah olarak Kanuni Sultan Süleyman’ın adını zikretmek gerekir. KanuniOsmanlıilkolaraklaleÇılgınlığınıbaşlatanpadişaholarakanılır.KanuniSultanSüleymanzamanındalalekarşıortayaçıkanilgienyoğunveenönemlisafhasını3.Ahmet(1703-1730)devrindeyaşamıştır.

OsmanlıdevletindePasarofçaAnlaşması,(1718) ilebaşlayanbarışdevri,NevşehirliDamat İbrahim Paşa’nın gayretleriyle çeşitli imar ve ıslahat faaliyetlerinin başlatıldığı,Osmanlı’nınkapılarınıAvrupa’yaaraladığıdevirdir.İşteOsmanlıİmparatorluğun’daonikiyılsürenbudönem“LaleDevri”diyeanılır.1718-1730yıllarıarasındabirsulhvesükûnetbudönemlaleilesimgeleşmiştir.Lalebuşekildebirdönemeisminivermiştir.İstanbul’dayapılan saray, konak, köşk ve medreselere laleler ekilmiş lalelerle bezenmiştir. LaleDevri’ndeaşırıbir lalemerakıvemodasıheryanısarmış, çılgınlıkderecesindebir lalesaltanatıyaşanmıştır.İstanbul’unyeşilliğiveçiçeğeboğulmuşsokaklarıdöneminyabancıdevletadamlarınıveşair,edebiyatçılarınıbirhaylietkilemişvekendinehayranbırakmıştır.Buhayranlığınyansımasıolarakdadöneminçeşitlieserlerindevazgeçilmezbirlalemotifiyerinialmıştır.

ISPARTA GÖNEN ANADOLu ÖĞRETMEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenGÜLTEKİNYALÇIN

TARİHTARİH


150

TARİHTARİH

SEDAASLAN YUNUSER

“TARSuS PERSEuS MITHRAS” (TARSuS’TA PERSEuS VE MITHRAS KÜLTÜ)

ProjeninamacıdoğuşyeriTarsusolan“Mithra”inançkültününözelliklerini,bağlantılarınıvetarihselgelişimsüreciniinceleyiparaştırmaktır.

Araştırma konusunun netleşmesinden sonra öncelikle “Mithra Din”i ile ilgili literatüraraştırılarak,eldeedilenkaynaklarincelenmiştir.Buaradayurtdışıkaynaklıdökümanlaraulaşılarak tercüme edilmeye çalışılmış, analizler yapılarak değerlendirilip sonuçlaraulaşılmıştır.

Eldeki tarihi veriler “Mithras” kültünün Tarsus şehrinde doğduğunu göstermektedir.Yurdumuzdadinturizminebüyükfaydasağlayacakbukonuhakkındaaraştırmayapılmamış;yapılanaraştırmalarınhemenhemenhepsininyurtdışıkaynaklıolduğugözlenmiştir.

Yapılan incelemevearaştırmalarda“MithraDini”nindoğuşmerkezininTarsusolduğukesin olmasına rağmen bu şehrin önemi bilinmemektedir. Dünyada Mitra Kongreleriyapılıyor, ilki1970’liyıllardaManchester’dayapılmıştır.Donuktaş,Tarsus’tadoğanMitradininin tapınağınınolma ihtimalininyüksekolduğunudilegetirirsekkongrelerinbirkısmıanavatanında yapılsa? Ki “Mithra”nın doğduğu topraklarda bir tapınağının olması hiçde garip bir rastlantı olmaz. Bölgeye ve dolayısıyla Türkiye’ye dünyadan gelecek ilgiyiarttırmaktanbaşkadabirzararıolmaz.Türkiyedinturizmindeyepyenibiraçılım,kocamanbiradımatsahemdebütündünyasondönemdefinansalkrizdeneyapacağınışaşırmışkengüzelolmazmı?

İÇEL TARSuS TİCARET VE SANAYİ ODASI END.MES.L

DanışmanÖğretmenMEHMETKALAYCI



151

ŞEYDAYAYLA ÖZLEMKESİK

TÜRK KÜLTÜR TARİHİNİN MİZAHİ uNSuRu OLAN NASREDDİN HOCA’NIN HAYATI, DÜŞÜNCELERİ VE uZAKDOĞu

ÜLKELERİNDE ALGILANIŞI

FıkrageleneğimizinenbaşındagelenismidirNasreddinHoca.Kavuğuyla,cübbesiyle,eşeğiyle tam bir Anadoluludur. Sivrihisar’da doğmuş, Akşehir’de Selçukluların yıkılışdönemindeyaşamıştır.MezarıAkşehir’deSelçuklularıneneskimezarlığındatürbehalinegetirilmiştir.TersbirmizacıvardırHocamızın.Çoğubilginler,araştırmacılartarafındandatersalgılanmıştırbudurum.

TürkhalkkahramanıNasreddinHoca,incebirespriyeteneğinesahiptir.Kıvrakzekâsısayesindehiçbirsorununaltındakalmaz.Halkönderi,bilginidir.Büyükfilozoflardanbiridir.Hazırcevaptır,incenükteyeteneğinesahiptir.Söylediğihersözgünümüzedeışıktutmakta,yeni ufuklar açmaktadır. Her hareketinde bir keramet, her sözünde bir hayır vardır.Öldüktensonradakerametinindevamettiğine inanılır.Buyüzdendedeğişikgeleneklerortayaçıkmıştır.

Ünüsınırlarıaşmıştır.DünyacaünübulunanHocamız farklıkültürleredeyayılmıştır.

Onunolmayanfıkralaronamaledilmiştir.

Asıl konumuz olan “Uzakdoğu’da Nasreddin Hoca” konusuna gelecek olursak, bubölgedeyayılmasahasıoldukçageniştir.NasreddinHoca;Uzakdoğuülkelerininçoğundatanınmakta, bilinmektedir. Bu ülkelerdeki yerel halk kahramanlarıyla karıştırılmaktadır.Bizim Nasreddin Hocamız varsa, onlarında Hocamıza benzeyen İkkyu, Kemal Efendi,HuangHee,Afantigibikahramanlarıvardır.YinebuUzakdoğuülkelerindeyaptığımızanketçalışmasınagöre,çoğuülkedeNasreddinHocaileilgiliçalışmalar,etkinliklerolmuştur.

İSTANbuL KADIKÖY DİLEK SAbANCI TİCARET MESLEK

LİSESİ

DanışmanÖğretmenCANERSAĞIR

FATMABEGÜMYILDIZ

TARİHTARİH


152

TARİHTARİH

MERVEERDİM GAMZEKAR

İZMİR’İN TARİHİ MİRASI KEMERALTI’NDAGEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE DEĞİŞENLER VE KAYbOLANLAR

İzmir’in 6000 yıllık tarihi geçmişinde oluşan Kemeraltı Çarşısının dünden bugünedeğişenlerini, kaybolanlarını inceleyebilmek için, kentin tarihsel yapısını incelemekgerekiyor.İlkÇağdangünümüzekadarbirbirindençokfarklıdevletlerinelinegeçmesi,bukentintarihselvekültüreldokusunaçokşeylerinkatılmasınısağlar.

İzmir, doğal limanın var ettiği bir yerleşim alanı olacak ve her dönemi, bu limanıncanlılığınagöreşekillenecektir.

AkdenizticaretiniellerindetutanCeneviz,Venedikgibikentdevletlerinin,İzmir’inticaretiçinsağladığıavantajlıkonumdanyararlanmaları,kentdokusunadaetkieder.

16.yüzyılın son yarısında adalardan İzmir’e doğru göç hızlanır, İzmir’in niteliği dedeğişmeye başlar. Gelenler tarımla değil, ticaretle uğraşıyorlar. İzmir yavaş, yavaş birpazarkentinedönüşüyordu.

17,yüzyıldanbaşlayarakİzmir’inyükselişiileKemeraltı’nındayükselişegeçerekkentinenönemlicazibemerkezihalinegelmeyebaşladığıdönemdir.

LimanınsınırlarınıoluşturanbugünküKemeraltı yayınınüzerinde,17. yüzyıl boyuncayapılancamiler,kentinbudönemdekihızlıbüyümesininişaretidir.Kemeraltı’ndaticaretincanlanmasına bağlı olarak hanların çoğalması, çarşının canlanması, farklı inanıştakiinsanların bir arada yaşamasının getirdiği yapılanmalar bugünkü Kemeraltı mirasınınzenginleşmesinisağlar.

Sanayileşmeden,Kemeraltı’ daetkilenir.Fiziksel yapıdakideğişiminyanında işlevseldeğişimler yaşanır. Günümüz ekonomik politikasına ve sanayileşmesine direnemeyenKemeraltı Çarşısı’nda, bazı mesleklerin neredeyse kaybolduğu, bazı zanaatlarınyok olması sonucu, kültürel mirasımızın ellerimizin arasından nasıl kayıyor olduğunugözlemledik.Mimarimiraslarımızın değerinin farkında olunmaması, bilinçsizlik, ilgisizlik,bilgisizliksonucugelecekkuşaklarataşınamamasıtehlikesinigördük.Yarınlarabumirasıaktarabilmekiçinnelerinyapılmasıgerektiğinisaptadık.

Kemeraltı, geçmişten günümüze kaybettikleri ile yaşadığı değişimleriyle, yıllara inatdirenipayaktakalanlarıyla,bizlereatalarımızdanmiras,çocuklarımızadevretmekzorundaolduğumuzbiremanettir.

İZMİR ÖZEL ÇAMLARALTI KOLEJİ

DanışmanÖğretmenGÜNERBORAN



153

MUSTAFAGÜL HASANGÜLOĞLU

bİR TESCİL ÇALIŞMASI ÖRNEĞİ: MALATYA-bATTALGAZİ’ DE buLuNAN TESCİLSİZ TARİHİ ESERLERİN

bELİRLENMESİ VE TESCİLİ

Tarihieserlerintescillerininyapılmasıbueserlerinkorumaaltınaalınabilmesiiçingerekliolanilkşartdurumundadır.Ülkemizdekizengintarihieserpotansiyelinerağmenbukonudabüyükbirtarihiesertahribatıyaşanmaktadır.Tarihieserleresahiplenmekadınabirörnekçalışmaortaya koymak;Malatya’nınBattalgazi ilçesinde yapılan bu çalışma ile konuyadikkatçekmekveburadakitescilsizeserlerintescilaltınaalınabilmesiiçin,Battalgaziilçemerkezi,tarihigeçmişivetarihieserbirikiminesahipolduğusebebiyleöncelikleseçilmişvebuçalışmaburadayapılmıştır.

Battalgazi ilçesinde bulunan tarihi eserlerin ve bunlarla ilgili yapılan çalışmalarınöğrenilmesiamacıylailgilikurumlarziyaretedilerekveresmiyazışmalarlagereklibilgilersağlanmış, internetortamındaki ilgilisitelerdenyararlanılmayaçalışılmıştır.Battalgazi’debulunan tescilli eserlerin de incelenmesi beraberinde ilçenin tarihi eser potansiyeliaraştırılmıştır.Bilinendenbilinmeyenegitmeyeçalışılarakaraştırmasahası incelenmeyebaşlanılmıştır.Bölgehakkındabilgisahibiolabilecekkişilerilegörüşülerekbilgiedinilmeyeçalışılmıştır.

Araştırma alanı; belge üzerinde incelendikten sonra inceleme gezileri yapılaraksaha gezilmiş, ardından bilinen ve tescilli olan eserlerin dışında var olan tarihi eserleraraştırılmıştır.

Araştırma sonucunda yörede yaşayan halk arasında bilinmesine rağmen gözdenkaçtığıgörülen,tescilimümkünvemümkünolmayanyerlertespitedilmiştir.Tescilliyerlerinbirçoğunun korunaklı oldukları görüldüğü gibi, tarihi mezarlıkların ise tahribata açıkolduklarıgözlemlenmiştir.

Yapılan çalışma sonucu koruma altına alınabilmesi için tescil teklifinde bulunulacakyerlerveeldeedilenbilgilerSivasKültürveTabiatVarlıklarıKorumaBölgeKuruluileyapılangörüşme sonucu doğrudan rapor halinde ilgili kurula sunulmuştur. Kurulun 13.01.2010tarihindeTokat’tayaptıklarıtoplantıneticesindeteklifiyapılantarihieserlerinbüyükkısmıkurultarafındantescileuygungörülmüştür.Tesciledilenyerlerinkorumaişlemlerineilgilikurumlarcabaşlanılmıştır.

MALATYA FEN LİSESİ(MALATYA bİLİM VE SANAT MERKEZİ)

DanışmanÖğretmenB.BAYRAMGÜNGÖR

YAKUPTUNCEL

TARİHTARİH


154

TARİHTARİH

HATİCEYARDIM

DEĞİŞEN YOLLARIN DEĞİŞTİRDİĞİTALİHE bİR YER İNCELEMESİ: TARAKLI

İnsanlığın kültürel, sosyal ve ekonomik yapılanmasını etkileyen birçok unsur vardır.Ticariyollarbunlardanbiribelkideenönemlisidir.Çalışmamız,buyollarınenönemlilerindenbiriolan İpekYolu’nunherhangibirsebepledeğişiminin,yerleşimyerlerineolanetkisini,Taraklıilçesiörneğindenhareketleincelenmesinedayanmaktadır.SözkonusuetkinindahaiyianlaşılmasıiçinTaraklıilçesinin19.yy’daOsmanlıDevletizamanındayapılanilknüfussayımıverileriylebirliktetemettuatdefterlerindekiverilerle,günümüznüfussayımıverilerikarşılaştırılmıştır.

RestorasyonçalışmalarınıngecikmesiyledoğalbirkültürlimanınabenzeyenbuOsmanlıbakiyesigüzelmekânıseçmeamacımız;mekânıntanıtımınabirnebzekatkıdabulunmakolduğu kadar, günümüzde kültür tarihine duyduğumuz ilgi ve sorumluluk çerçevesindeburasınındakaybolupgidendeğerlerdenolmasınıistemememizdir.BukapsamdaTaraklıileilgiliaraştırmalarımızdaİbn-iBattuta,EvliyaÇelebigibiseyyahlarıneserleriincelenmiş,MustafaKemalATATÜRK’ündegeçtiğiTaraklıilçesinegidilerekyapılangözlemlerileeldeedilen sonuçlar karşılaştırılmış, İpek yolu güzergâhının değişmesinin ilçeyeolanetkilerigözlemlenmiştir. Olumsuz etkilerinin yanında değişen yol güzergâhının tarihi TaraklıEvlerinin özgün mimarisinin batı mimarisinden etkilenme düzeyi yönüyle Safranboluevleriylekarşılaştırılmıştır.

SAKARYA KARASu ANADOLu ÖĞRETMEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenTAHSİNAYDOĞAN



155

M.RAŞİTKARABAĞ

bİR SÖZLÜ TARİH ÇALIŞMASI:AMASYA KARAPAPAKLARI GÖÇ VE İSKAN / KARAbAĞDAN

GELİREM... RİVAYET ODuR Kİ...

Projenin amacı şahsımaait olanKarabağ soyadından yola çıkarak, dedelerimin 19.Yüzyılın son çeyreğindeAzerbaycan’danAmasya’ya uzanan yol hikayelerini, sözlü veyazılıtanıklaradayalıolarakaraştırmaktadır.

Projedeneldeedilenbulgularşöyledir:

Azerbaycan’dan1828yılındanitibarenbaşlayanKarapapakgöçünün,1886-1900yıllarıarasındaiyiceyoğunlaşarak,I.DünyaveBolşevikDevrimiesnasındakibazıferdîgelişlerleberaber,1920’liyıllardasonraermesi

Amasya’ya yapılan göçlerde Rus-Ermeni baskısı ve dinî önder Mir Seyyid Hamza

Nigarî’ninetkiliolması

GöçmenlerinağırlıklıolarakGökçeMahalıbölgesinden,azcadaKarabağ,ŞirvanveKazakbölgelerindengöçetmeleri

Göç güzergâhları olarak ağırlıklıca, Batum-Trabzon-Samsun ve Kars-Erzurum-Sivasgüzergâhlarınınkullanılması

Göçveiskânsüreçlerinindevletingözetimindegerçekleşmesi

Göçmenlerinbugün,Amasya’nınbirbölümüdekarmaolanotuzaltıköyünde ikâmetetmesi

İsmailŞirvanî,MirSeyyidHamzaNigarî veMirSaid’inetkilerinin veonlaraduyulanderinbağlılığınhâlenvarlığınısürdürmasi

Karapapakların,özbeözMüslümanTürkolmalarıveTürkçekonuşmalarısebebiyleAmasya’nınyerlihalkıylakısasüredekaynaşmaları

AmasyadışındakiSivasveTokat-özellikleZile-gibiillerdedeönemlicebirAzerbaycangöçmenitopluluğunyaşamasıvebunlarınAmasya’dakilerleilişkilerininsürmesi

AmasyaKarapapaklarındaazdaolsa–yaşlıkuşaklarda–varlığınısürdürenAzerbaycanTürkçesi’ninağızsalözelliklerininvekültürbiçimlerininDoğuAnadoluTürkçesivekültürüylebenzerliklergöstermesi

SAMSuN İbRAHİM TANRIVERDİ SOSYAL bİLİMLER LİSESİ

DanışmanÖğretmenNUHTOZLU

TARİHTARİH


156

TARİHTARİH

ÖMERFARUKKUZU

AHMETTURANALDEMİR

KORE SAVAŞI VE KIbRIS bARIŞ HAREKÂTI SONRASINDAKİ ŞEHİT AİLELERİNİN VE GAZİLERİN SAVAŞ ÖNCESİ VE SONRASI

SOSYO-EKONOMİK DuRuMLARININ KARŞILAŞTIRILMASININ SİVAS ÖRNEĞİ ÜZERİNDE İNCELENMESİ

Araştırmanınamacı,ilimizdekigazilerinveşehitailelerininsavaşöncesivesonrasındakisosyo-ekonomikdurumunukarşılaştırmaktır.

Hipotezimiz;“Gazilerinveşehitailelerininsavaşsonrasındasosyo-ekonomikdurumları

savaşöncesinegöregerilemiştir.”şeklindeolmuştur.Araştırmaya, Şehitler ve Gaziler Derneği Sivas Şubesi’ne gidilerek başlandı. Orada

gazilerimize sorular sorularak bilgi alındı. Şehit ailelerinin evlerinin adresleri alınarakbu adreslere gidildi.Onlara da aynı sorular yöneltildi.Çeşitli kitaplar ve internet siteleritarandı.Çeşitlivideolarvefotoğraflarçekildi.Gazilerimizhakkındahalkıngörüşlerinialmakamacıylabirçokkişiyeanketuygulandı.

Araştırmaların sonucu olarak; şehitlerimizin ailelerinin ve gazilerimizin durumlarının

savaşsonrasındagenelolarakolumsuzetkilendiğigörüldü.Ancakgazilerimizinbazılarınınekonomikdurumlarıhakkındabilgivermektenkaçındıklarıgörüldü.

Yapılan araştırmalar sonucunda anlaşılmıştır ki; şehit ailelerinin ve gazilerimizin

ekonomikvesosyalşartlarısavaşöncesinegöregerilemiştir.

SİVAS FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenMEHMETBAL



157

FATMAEZGİALTUN

KAYIP ŞEHİR PEPOuZA

Uşakİli,Karahallıİlçesi,KarayakupluKöyüsınırlarıiçerisindebulunanPepouzaAntikKenti,M.S165ve550yıllarıarasında,HristiyandünyasınınkehanetakımıolarakbilinenMontanizm’in idari ve dini merkezi olmuştur. Hareket, kurucusu Montanus’ tan dolayıMontanizmolarakisimlendirilmiştir.

Yuhanna İncil’indeki vahiyden etkilenerek, Pepouza’yı Göksel Yeni Kudüs olarakadlandıranMontanus,bütünHristiyanlarıburayadavetederekMesih’ingelişinibeklemeleriniister.BöylecePepouzadinihareketinenkutsalşehriolarak,bölgedeyaşayanlar içinbirhacmerkezidurumunagelir.

Pepouza’nın yeri, bu öneminden dolayı, yaklaşık 1 asırdır bilim insanları tarafındanmerak edilmiş, yapılan bilimsel araştırmalar sonucunda kentin bulunabileceği coğrafiparametreleroldukçadaraltılmışvebulunabileceklerimuhtemelyerlerhakkındamantıklıöneriler yapılmıştır. Son yıllarda, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen yüzeyaraştırmalarıizniyle,Türkveyabancılardanoluşanbirekipyaptıklarıaraştırmalarsonundatarihi, coğrafi, epigrafik ve topografik ipuçlarını değerlendirerek Pepouza’ nın yerinibelirlemişlerdir.

Yaptığımızbuaraştırmada,tarihveturizmintemelilkelerigözönündebulundurulmuştur.Araştırma sahası ile ilgili literatür taraması yapılmış, Uşak Müzesi’ne gidilerek sahahakkındabilgialınmıştır.Dahasonraaraştırmasahasınagidilerekyöreyitanıyanköylülerinrehberliğindeyerindegözlemleryapılmışvenotlaralınmıştır.Sahanınfotoğraflarıçekilerekalanaraştırmasıtamamlanmıştır.

Buçalışmadakiamacımız,PepouzaAntikKentiileMontanizm’inbirliktedeğerlendirilerekİnançveKültürTurizmiaçısındanpotansiyeliniortayakoyarak,gelecektekiplanlamaveuygulama kararlarına yardımcı olacak verilerin sağlanması ve yapılabilecek etkinliklereyönelikçözümönerilerininsunulmasıamaçlanmıştır.

Yapılan araştırma sonunda yörenin İnanç ve Kültür Turizmi açısından çok iyi birpotansiyele sahip olduğu görülmüştür. Bu kültürmirası en iyi şekilde değerlendirilerek,gereklitanıtımlaryapılarak,turizmekazandırılmalıdır.

uŞAK FEN LİSESİ

DanışmanÖğretmenGÜLDERENTURANARS


158


DERECESİ

BİRİNCİLİK

İKİNCİLİK

ÜÇÜNCÜLÜK

TEŞVİK

Öğrenci Ödülü

3.000,00 TL.

2.500,00 TL.

2.000,00 TL.

1.500,00 TL.

Öğretmen Ödülü

3.000,00 TL.

2.500,00 TL.

2.000,00 TL.

1.500,00 TL.

2010 YILIORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARASI

ARAŞTIRMA PROJELERİ FİNAL YARIŞMASIÖDÜLLERİ

YILIN GENÇ ARAŞTIRMACISI ÖDÜLÜ 3.500,00 TL.



159

PRO

JE

SIRA

NO

ÖĞ

REN

CİN

İN

AD

I SO

YAD

I

REH

BER

Ö

ĞR

ETM

ENLE

RİN

A

DI S

OYA

DI

OK

ULU

PRO

JEN

İN A

DI

DA

LI

Bil.1

UTK

UNORMAN

DORUKBALK

AN

ME

HM

ET

SA

LİH

KA

YAA

NK

AR

A T

ED

KO

LEJİ

VA

KFI

ÖZE

L Lİ

SE

Sİ

E-D

ANIŞ

MA

BİL

GİS

AYA

R

Bil.2

MEHMETEMRE

YAV

UZ

GÜ

MÜ

ŞTE

PE

GA

ZİA

NTE

P Ö

ZEL

SU

NG

UR

OĞ

LU F

EN

LİS

ES

İAN

KA -

YEN

İ BİR

ŞİF

REL

EME

MET

OD

UB

İLG

İSA

YAR

Bil.3

OR

ÇU

N G

ÜM

ÜŞ

AH

ME

T B

AĞ

LAN

N.Ş

ÜK

RA

N G

ER

ÇE

KE

RİS

TAN

BU

L G

ALA

TAS

AR

AY

LİS

ES

İYA

PAY

SİN

İR A

ĞLA

RI İ

LE G

ÖR

ÜN

TÜ S

IKIŞ

TIR

MA

BİL

GİS

AYA

R

Bil.4

EMREÇINAR

BE

YZA

TU

ĞB

A E

KŞ

İADEMÖZ

İSTA

NB

UL

MA

LTE

PE

H.-H

.YE

LKİK

AN

AT

AN

AD

OLU

TE

KN

İK L

İSE

Sİ

BİR

KAN

BİR

CAN

BİL

GİS

AYA

R

Bil.5

EB

UB

EK

İR K

AR

AB

UĞ

A

BİL

GE

HA

N E

RG

AN

M

US

A D

EM

İRE

LLİ

İZM

İR Ö

ZEL

YAM

AN

LAR

KO

LEJİ

3D

CAM

CONSO

LE

BİL

GİS

AYA

R

Bil.6

SÜLE

YMANYUNUSDÜLG

ER

MUSATOKGÖZ

MU

SA

DE

MİR

ELL

İİZ

MİR

ÖZE

L YA

MA

NLA

R K

OLE

Jİ

OPT

İCAM

B

İLG

İSA

YAR

Bil.7

AH

ME

T S

AİD

AK

YAS

İN Y

AR

AŞ

IRİB

RA

HİM

SİN

AN

KE

SK

İNK

ILIÇ

SA

MS

UN

ÖZE

L FE

ZA F

EN

LİS

ES

İLA

BİR

ENTL

ERD

EAR

AMA

ALG

OR

İTM

ALAR

ININ

KAR

ŞILA

ŞTIR

MA

VEAN

ALİZ

LER

İB

İLG

İSA

YAR

Bil.8

MU

HA

MM

ED

MÜ

CA

HİT

YA

ŞA

RM

US

TAFA

CO

ŞK

UN

S

OYL

UO

ĞLU

VA

N M

ÜN

Cİ İ

NC

İ BİL

İŞİM

AN

AD

OLU

TE

KN

İK

LİS

ES

İBL

IND

(GÖ

RM

E EN

GEL

LİLE

R İÇ

İN İŞ

LETİ

M S

İSTE

Mİ)

BİL

GİS

AYA

R

Bil.9

SID

DIK

SA

İD A

YDO

ĞA

NO

SM

AN

DO

ĞA

NM

EH

ME

T E

RG

İNYO

ZGA

T Ş

EH

İTLE

R F

EN

LİS

ES

İSS

O G

ÜVE

NLİ

K YA

ZILI

MI

BİL

GİS

AYA

R

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RAS

I AR

AŞTI

RM

A PR

OJE

LER

İ YAR

IŞM

ASI B

İLG

İSAY

AR F

İNAL

İSTL

ERİ

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

bİL

GİS

AYA

R F

İNA

LİST

LER

İ



160


2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

bİY

OLO

Jİ F

İNA

LİST

LER

İ

PR

OJE

S

IRA

NO

ÖĞ

RE

NC

İNİN

A

DI S

OY

AD

I

RE

HB

ER

Ö

ĞR

ET

ME

NL

ER

İN

AD

I SO

YA

DI

OK

UL

UP

RO

JEN

İN A

DI

DA

LI

Biy.1

ESRAAYDIN

HA

KA

N B

AŞ

KU

RT

ER

HA

N A

ĞC

AB

AY

NA

LAN

TA

ŞÇ

IA

DA

NA

FE

N L

İSE

Sİ

ME

LİA

AZ

ED

AR

AC

H (

TE

SP

İH A

ĞA

CI)

ME

YV

ES

İND

EN

OR

GA

NİK

PE

ST

İSİT

O

LAR

AK

BİL

İNE

N A

ZA

DİR

AC

HT

İN E

KS

TR

AK

SY

ON

U V

E U

YG

ULA

MA

SI

BİY

OLO

Jİ

Biy.2

ME

SU

T B

UĞ

RA

HA

TİP

OĞ

LUN

ALA

N T

AŞ

ÇI

AD

AN

A F

EN

LİS

ES

İM

US

TA

FA

KE

MA

L Ü

NİV

ER

SİT

ES

İ TA

YF

UR

SÖ

KM

EN

YE

RLE

ŞK

ES

İ GÜ

ND

ÜZ

K

ELE

BE

KLE

Rİ (

LEP

İDO

PT

ER

A)N

E B

İR B

AK

IŞB

İYO

LOJİ

Biy.3

NU

RE

FŞ

AN

SA

DIK

OĞ

LUBEYZAÖZCAN

NA

LAN

TA

ŞÇ

IA

DA

NA

FE

N L

İSE

Sİ

NİK

OT

İNİN

FE

TA

L H

ÜC

RE

LER

DE

KR

OM

OZ

OM

LAR

ÜZ

ER

İNE

ET

KİS

İNİN

İN

CE

LEN

ME

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.4

EZ

Gİ S

ILA

DO

ĞA

NHAZALÖNEN

TÜLA

YGÜL

AD

AN

A S

EY

HA

N Ç

.E.A

.Ş. A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

FA

RK

LI K

ON

SA

NT

RA

SY

ON

LAR

DA

SE

YR

ELT

İLM

İŞ D

EN

İZ S

UY

U

KU

LLA

NIL

AR

AK

YE

TİŞ

TİR

İLE

N S

PİN

AC

EA

OLE

RA

CE

A (

ISP

AN

AK

), L

AC

TU

CA

S

AT

İVA

LO

NG

İFO

LİA

(M

AR

UL)

, BE

TA

VU

LGA

RİS

VA

RC

İCLA

(P

AZ

I) V

E A

LLİU

M

CE

PA

(S

OĞ

AN

)

BİY

OLO

Jİ

Biy.5

GÖKÇEÖZÜTOK

FÜSÜNÖCAL

AN

KA

RA

ÇA

NK

AY

A M

İLLİ

PİY

AN

GO

A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

ALM

AN

PA

PA

TY

ALA

RIN

DA

Kİ (

MA

TR

İCA

RİA

RE

CU

TİT

A)

AN

TO

SİY

AN

İDİN

P

İGM

EN

TİN

İN S

İTR

İK A

SİT

EK

ST

RA

KS

İYO

NU

İLE

FA

RK

LI R

EN

KLE

RİN

İN

ELD

ES

İ VE

GID

A B

OY

AS

I YA

PIM

IND

A K

ULL

AN

ILA

BİL

İRLİ

Ğİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.6

MÜ

GE

KE

SK

İNK

ILIÇ

K.C

ERENÖZGÖNÜL

MURATSARIZ

AN

KA

RA

ÖZ

EL

GÜ

RÇ

AĞ

AN

AD

OLU

LİS

ES

İE

KO

LOJİ

K H

AV

A A

RIT

MA

SİS

TE

Mİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.7

ATAKANACAR

MA

LİK

KIS

ME

TO

NU

R A

YD

OĞ

MU

ŞF

AT

MA

İRE

M S

EZ

EN

ER

AN

KA

RA

GA

Zİ Ü

NİV

ER

SİT

ES

İ VA

KF

I ÖZ

EL

FE

N L

İSE

Sİ

AN

TİM

İKR

OB

İYA

L Y

ÜZ

EY

BİY

OLO

Jİ

Biy.8

MERVANBARANCAYHAN

RA

SİM

KA

RP

UZ

CU

DAVUTSARI

AN

TA

LYA

YU

SU

F Z

İYA

ÖN

ER

FE

N L

İSE

Sİ

CE

VİZ

YA

PR

AĞ

IND

AN

ELD

E E

DİL

EN

EK

ST

RA

KT

YA

RD

IMIY

LA B

İYO

LOJİ

K

MÜCADELE

BİY

OLO

Jİ

Biy.9

MUSTAFAOZANALP

AY

AYSUAKIN

HÜLY

AOLG

UN

SE

ZA

İ KÜ

ÇÜ

K

AY

DIN

FE

N L

İSE

Sİ

KU

YR

UK

LU K

UR

BA

ĞA

LAR

DA

YA

Ş T

AY

İNİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.10

ME

HM

ET

ÇİÇ

EK

BURAKASLA

NM

US

TA

FA

ŞE

VİK

ÇE

TİN

AK

CA

BU

RS

A IŞ

IKLA

R A

SK

ER

İ HA

VA

LİS

ES

İP

İRİN

Ç K

AB

UĞ

UN

DA

SA

KLI

HİD

RO

FO

BİK

CE

VH

ER

"P

RO

LAM

İN"

KU

LLA

NA

RA

K

SU

GE

ÇİR

ME

Z-T

UT

MA

Z B

AK

TE

Rİ Y

İYE

N K

UM

AŞ

ÜR

ET

İMİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.11

BÜ

ŞR

A G

EN

ÇA

.ME

LİK

BA

ŞÖNERYILMAZ

ELA

ZIĞ

HID

IR S

EV

ER

LİS

ES

İLİ

NY

İTKÖMÜRÜNÜN

OK

SİD

EE

DİL

MİŞ

FORMUNDANELD

EE

DİL

EN

HÜ

MİK

VE

FÜ

LVİK

AS

İDİN

AĞ

IR M

ET

ALL

ER

E M

AĞ

RU

ZB

İYO

LOJİ

Biy.12

BU

RA

K S

AĞ

LAM

ALİ

AT

EŞ

ELA

ZIĞ

KA

YA

KA

RA

KA

YA

FE

N L

İSE

Sİ

LİK

OP

EN

İN İM

MU

N S

İST

EM

E K

AT

KIS

IB

İYO

LOJİ

Biy.13

GÖ

RK

EM

SE

VİN

ÇLE

RİB

RA

HİM

SA

İP Ö

NA

LN

UR

CİH

AN

ÖZ

ÇE

LİK

GA

ZİA

NT

EP

ÖZ

EL

SA

NK

O L

İSE

Sİ

BİT

KİS

EL

YA

ĞLA

RIN

MU

CO

R M

UC

ED

O Ü

ZE

RİN

E E

TK

İLE

RİN

İN İN

CE

LEN

ME

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.14

EM

İR F

UR

KA

N D

OĞ

RU

KA

DR

İYE

AĞ

AÇ

GÜ

MÜ

ŞH

AN

E T

ÜR

K T

ELE

KO

M F

EN

LİS

ES

İG

ÜM

ÜŞ

HA

NE

YÖ

RE

SİN

DE

YE

TİŞ

EN

KA

RA

DU

TU

N H

PLC

YÖ

NT

EM

İYLE

R

ES

VE

RA

TR

OL

MİK

TA

RIN

IN B

ULU

NM

AS

IB

İYO

LOJİ

Biy.15

OĞ

ULC

AN

PA

RLA

RF

AT

MA

SE

VD

E C

OŞ

KU

NTUNCAYTURSUN

ÖMERÖZCAN

İST

AN

BU

L A

TA

TÜ

RK

FE

N L

İSE

Sİ

FO

TO

DİN

AM

İK T

ER

AP

İDE

KU

LLA

NIL

AN

BO

DIP

YN

İN E

ND

OM

ET

RİU

M

KA

NS

ER

İND

E H

ÜC

RE

ÖLÜ

MÜ

ÜZ

ER

İNE

ET

KİS

İNİN

İNC

ELE

NM

ES

İB

İYO

LOJİ

Biy.16

MU

RA

T E

RD

İLÖMERAPSAR

GÖKHANGÖRKEM

İST

AN

BU

L D

EN

İZ A

SK

ER

İ LİS

ES

İ K

OM

UT

AN

LIĞ

IN

EM

TU

TM

AD

A Y

EN

İ BİR

YA

KLA

ŞIM

:PİR

İNÇ

UN

U B

OY

ALA

RB

İYO

LOJİ

Biy.17

ME

LİS

A O

MA

KT

AY

YİB

E A

LAN

AHMETÇAKIL

İST

AN

BU

L F

AT

İH Ş

EH

RE

MİN

İ AN

AD

OLU

Lİ

SE

Sİ

YA

Ş B

İTK

İLE

RİN

OZ

ON

İZE

BA

KT

ER

İTÖ

R V

E H

AV

ALI

GÜ

NE

KO

LEK

TÖ

RÜ

İLE

KURUTULM

ASI

BİY

OLO

Jİ

Biy.18

AY

ŞE

HA

NS

A H

ER

SE

KE

SR

A İB

İŞC

EV

RİY

E B

İBE

RİS

TA

NB

UL

ÖZ

EL

SA

FİY

E S

ULT

AN

LİS

ES

İT

ÜR

KİY

E'D

E Y

AY

GIN

OLA

RA

K B

ULU

NA

N S

ÜT

LEĞ

EN

(E

UP

HO

RB

İA S

PP

.)

BİT

KİS

İND

EN

ELD

E E

DİL

EN

ÖZ

ÜT

TE

N V

ULK

AN

İZA

SY

ON

YÖ

NT

EM

İYLE

K

AU

ÇU

K E

LDE

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.19

ME

RV

E K

ELE

ŞE

CE

GÜ

LKİR

PİK

FUNDATOPÇUL

BE

KİR

ON

AT

İST

AN

BU

L T

ER

AK

Kİ V

AK

FI Ö

ZE

L Ş

İŞLİ

T

ER

AK

Kİ L

İSE

Sİ

SİY

OG

EN

İKLE

RİN

AP

OP

TO

ZA

ET

KİS

İB

İYO

LOJİ

Biy.20

GİZ

EM

NU

R Ş

AN

UĞ

UR

BA

ŞA

RV

İKİ K

ALD

ER

ON

SA

BR

İYE

TÜ

RK

ER

İZM

İR Ö

ZE

L Ç

AK

AB

EY

LİS

ES

İB

İTK

İ İK

İNC

İL M

ET

AB

OLİ

TLE

RİN

SP

OD

OP

TE

RA

LİT

TO

RA

LİS

BO

İSD

'E K

AR

ŞI

BE

SLE

NM

EY

İ EN

GE

LLE

YİC

İ AK

TİV

İTE

LER

İNİN

BE

LİR

LEN

ME

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.21

EM

İNE

NU

RK

AN

KIL

LIZ

EH

RA

TA

ŞK

INESMAARCA

K.M

AR

AŞ

ÖZ

EL

ALİ

KE

NG

ER

LİS

ES

İE

KM

EĞ

İN B

AY

AT

LAM

A V

E K

ÜF

LEN

ME

SÜ

RE

Sİ İ

LE B

ES

İN M

AD

DE

Sİ İ

ÇE

RİĞ

İNE

Y

ER

ELM

AS

I UN

UN

UN

ET

KİS

İB

İYO

LOJİ

Biy.22

ALP

ERENAKSOY

FE

RH

AT

ÇE

KİM

K

AY

SE

Rİ M

US

TA

FA

EM

İNO

ĞLU

LİS

ES

İS

U T

ER

ES

İ KU

LLA

NIL

AR

AK

TE

KS

TİL

BO

YA

R M

AD

DE

LER

İNİN

KİR

LET

TİĞ

İ S

ULA

RIN

DO

ĞA

L A

RIT

ILM

AS

IB

İYO

LOJİ

Biy.23

HA

YR

İYE

ÜN

LÜ

ELİ

F Y

ÜK

SE

LNEVZATBOZTOSUN

KA

YS

ER

İ NU

H M

EH

ME

T B

ALD

ÖK

TÜ

A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

YO

ĞU

RT

SU

YU

ND

AN

ŞA

LGA

M Ü

RE

TİM

İB

İYO

LOJİ

Biy.24

TU

ĞÇ

E H

OR

OZ

OĞ

LUKISMETÇAKIR

KA

YS

ER

İ ÖZ

EL

MU

ST

AF

A Y

ELK

EN

OĞ

LU F

EN

Lİ

SE

Sİ

EK

ZO

PO

LİS

AK

KA

RİT

ÜR

ET

EN

LA

KT

İK A

SİT

BA

KT

ER

İLE

Rİ İ

LE S

ALE

PS

İZ

(ST

AB

İLİZ

ÖR

SÜ

Z)

DO

ND

UR

MA

ÜR

ET

İMİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.25

CEMKALK

AN

GÖ

KÇ

E Y

AV

AŞ

B

EK

İR A

VŞ

AR

M

AN

İSA

ÖZ

EL

DO

RU

K F

EN

LİS

ES

İ A

Nİ S

ICA

KLI

K D

EĞ

İŞİK

LİK

LER

İNİN

, AN

TİB

İYA

TİK

DİR

EN

Cİ G

ELİ

ŞT

İRİL

MİŞ

B

AK

TE

RİL

ER

DE

, DİR

EN

Ç D

EV

AM

LILI

ĞI Ü

ZE

RİN

E E

TK

İLE

RİN

İN A

RA

ŞT

IRIL

MA

SI

BİY

OLO

Jİ

2010

YIL

I OR

TA

ÖĞ

RE

TİM

ÖĞ

RE

NC

İLE

Rİ A

RA

SI A

RA

ŞT

IRM

A P

RO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

AS

I BİL

GİS

AY

AR

FİN

ALİ

ST

LER

İ



161

PR

OJE

S

IRA

NO

ÖĞ

RE

NC

İNİN

A

DI S

OY

AD

I

RE

HB

ER

Ö

ĞR

ET

ME

NL

ER

İN

AD

I SO

YA

DI

OK

UL

UP

RO

JEN

İN A

DI

DA

LI

Biy.1

ESRAAYDIN

HA

KA

N B

AŞ

KU

RT

ER

HA

N A

ĞC

AB

AY

NA

LAN

TA

ŞÇ

IA

DA

NA

FE

N L

İSE

Sİ

ME

LİA

AZ

ED

AR

AC

H (

TE

SP

İH A

ĞA

CI)

ME

YV

ES

İND

EN

OR

GA

NİK

PE

ST

İSİT

O

LAR

AK

BİL

İNE

N A

ZA

DİR

AC

HT

İN E

KS

TR

AK

SY

ON

U V

E U

YG

ULA

MA

SI

BİY

OLO

Jİ

Biy.2

ME

SU

T B

UĞ

RA

HA

TİP

OĞ

LUN

ALA

N T

AŞ

ÇI

AD

AN

A F

EN

LİS

ES

İM

US

TA

FA

KE

MA

L Ü

NİV

ER

SİT

ES

İ TA

YF

UR

SÖ

KM

EN

YE

RLE

ŞK

ES

İ GÜ

ND

ÜZ

K

ELE

BE

KLE

Rİ (

LEP

İDO

PT

ER

A)N

E B

İR B

AK

IŞB

İYO

LOJİ

Biy.3

NU

RE

FŞ

AN

SA

DIK

OĞ

LUBEYZAÖZCAN

NA

LAN

TA

ŞÇ

IA

DA

NA

FE

N L

İSE

Sİ

NİK

OT

İNİN

FE

TA

L H

ÜC

RE

LER

DE

KR

OM

OZ

OM

LAR

ÜZ

ER

İNE

ET

KİS

İNİN

İN

CE

LEN

ME

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.4

EZ

Gİ S

ILA

DO

ĞA

NHAZALÖNEN

TÜLA

YGÜL

AD

AN

A S

EY

HA

N Ç

.E.A

.Ş. A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

FA

RK

LI K

ON

SA

NT

RA

SY

ON

LAR

DA

SE

YR

ELT

İLM

İŞ D

EN

İZ S

UY

U

KU

LLA

NIL

AR

AK

YE

TİŞ

TİR

İLE

N S

PİN

AC

EA

OLE

RA

CE

A (

ISP

AN

AK

), L

AC

TU

CA

S

AT

İVA

LO

NG

İFO

LİA

(M

AR

UL)

, BE

TA

VU

LGA

RİS

VA

RC

İCLA

(P

AZ

I) V

E A

LLİU

M

CE

PA

(S

OĞ

AN

)

BİY

OLO

Jİ

Biy.5

GÖKÇEÖZÜTOK

FÜSÜNÖCAL

AN

KA

RA

ÇA

NK

AY

A M

İLLİ

PİY

AN

GO

A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

ALM

AN

PA

PA

TY

ALA

RIN

DA

Kİ (

MA

TR

İCA

RİA

RE

CU

TİT

A)

AN

TO

SİY

AN

İDİN

P

İGM

EN

TİN

İN S

İTR

İK A

SİT

EK

ST

RA

KS

İYO

NU

İLE

FA

RK

LI R

EN

KLE

RİN

İN

ELD

ES

İ VE

GID

A B

OY

AS

I YA

PIM

IND

A K

ULL

AN

ILA

BİL

İRLİ

Ğİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.6

MÜ

GE

KE

SK

İNK

ILIÇ

K.C

ERENÖZGÖNÜL

MURATSARIZ

AN

KA

RA

ÖZ

EL

GÜ

RÇ

AĞ

AN

AD

OLU

LİS

ES

İE

KO

LOJİ

K H

AV

A A

RIT

MA

SİS

TE

Mİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.7

ATAKANACAR

MA

LİK

KIS

ME

TO

NU

R A

YD

OĞ

MU

ŞF

AT

MA

İRE

M S

EZ

EN

ER

AN

KA

RA

GA

Zİ Ü

NİV

ER

SİT

ES

İ VA

KF

I ÖZ

EL

FE

N L

İSE

Sİ

AN

TİM

İKR

OB

İYA

L Y

ÜZ

EY

BİY

OLO

Jİ

Biy.8

MERVANBARANCAYHAN

RA

SİM

KA

RP

UZ

CU

DAVUTSARI

AN

TA

LYA

YU

SU

F Z

İYA

ÖN

ER

FE

N L

İSE

Sİ

CE

VİZ

YA

PR

AĞ

IND

AN

ELD

E E

DİL

EN

EK

ST

RA

KT

YA

RD

IMIY

LA B

İYO

LOJİ

K

MÜCADELE

BİY

OLO

Jİ

Biy.9

MUSTAFAOZANALP

AY

AYSUAKIN

HÜLY

AOLG

UN

SE

ZA

İ KÜ

ÇÜ

K

AY

DIN

FE

N L

İSE

Sİ

KU

YR

UK

LU K

UR

BA

ĞA

LAR

DA

YA

Ş T

AY

İNİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.10

ME

HM

ET

ÇİÇ

EK

BURAKASLA

NM

US

TA

FA

ŞE

VİK

ÇE

TİN

AK

CA

BU

RS

A IŞ

IKLA

R A

SK

ER

İ HA

VA

LİS

ES

İP

İRİN

Ç K

AB

UĞ

UN

DA

SA

KLI

HİD

RO

FO

BİK

CE

VH

ER

"P

RO

LAM

İN"

KU

LLA

NA

RA

K

SU

GE

ÇİR

ME

Z-T

UT

MA

Z B

AK

TE

Rİ Y

İYE

N K

UM

AŞ

ÜR

ET

İMİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.11

BÜ

ŞR

A G

EN

ÇA

.ME

LİK

BA

ŞÖNERYILMAZ

ELA

ZIĞ

HID

IR S

EV

ER

LİS

ES

İLİ

NY

İTKÖMÜRÜNÜN

OK

SİD

EE

DİL

MİŞ

FORMUNDANELD

EE

DİL

EN

HÜ

MİK

VE

FÜ

LVİK

AS

İDİN

AĞ

IR M

ET

ALL

ER

E M

AĞ

RU

ZB

İYO

LOJİ

Biy.12

BU

RA

K S

AĞ

LAM

ALİ

AT

EŞ

ELA

ZIĞ

KA

YA

KA

RA

KA

YA

FE

N L

İSE

Sİ

LİK

OP

EN

İN İM

MU

N S

İST

EM

E K

AT

KIS

IB

İYO

LOJİ

Biy.13

GÖ

RK

EM

SE

VİN

ÇLE

RİB

RA

HİM

SA

İP Ö

NA

LN

UR

CİH

AN

ÖZ

ÇE

LİK

GA

ZİA

NT

EP

ÖZ

EL

SA

NK

O L

İSE

Sİ

BİT

KİS

EL

YA

ĞLA

RIN

MU

CO

R M

UC

ED

O Ü

ZE

RİN

E E

TK

İLE

RİN

İN İN

CE

LEN

ME

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.14

EM

İR F

UR

KA

N D

OĞ

RU

KA

DR

İYE

AĞ

AÇ

GÜ

MÜ

ŞH

AN

E T

ÜR

K T

ELE

KO

M F

EN

LİS

ES

İG

ÜM

ÜŞ

HA

NE

YÖ

RE

SİN

DE

YE

TİŞ

EN

KA

RA

DU

TU

N H

PLC

YÖ

NT

EM

İYLE

R

ES

VE

RA

TR

OL

MİK

TA

RIN

IN B

ULU

NM

AS

IB

İYO

LOJİ

Biy.15

OĞ

ULC

AN

PA

RLA

RF

AT

MA

SE

VD

E C

OŞ

KU

NTUNCAYTURSUN

ÖMERÖZCAN

İST

AN

BU

L A

TA

TÜ

RK

FE

N L

İSE

Sİ

FO

TO

DİN

AM

İK T

ER

AP

İDE

KU

LLA

NIL

AN

BO

DIP

YN

İN E

ND

OM

ET

RİU

M

KA

NS

ER

İND

E H

ÜC

RE

ÖLÜ

MÜ

ÜZ

ER

İNE

ET

KİS

İNİN

İNC

ELE

NM

ES

İB

İYO

LOJİ

Biy.16

MU

RA

T E

RD

İLÖMERAPSAR

GÖKHANGÖRKEM

İST

AN

BU

L D

EN

İZ A

SK

ER

İ LİS

ES

İ K

OM

UT

AN

LIĞ

IN

EM

TU

TM

AD

A Y

EN

İ BİR

YA

KLA

ŞIM

:PİR

İNÇ

UN

U B

OY

ALA

RB

İYO

LOJİ

Biy.17

ME

LİS

A O

MA

KT

AY

YİB

E A

LAN

AHMETÇAKIL

İST

AN

BU

L F

AT

İH Ş

EH

RE

MİN

İ AN

AD

OLU

Lİ

SE

Sİ

YA

Ş B

İTK

İLE

RİN

OZ

ON

İZE

BA

KT

ER

İTÖ

R V

E H

AV

ALI

GÜ

NE

KO

LEK

TÖ

RÜ

İLE

KURUTULM

ASI

BİY

OLO

Jİ

Biy.18

AY

ŞE

HA

NS

A H

ER

SE

KE

SR

A İB

İŞC

EV

RİY

E B

İBE

RİS

TA

NB

UL

ÖZ

EL

SA

FİY

E S

ULT

AN

LİS

ES

İT

ÜR

KİY

E'D

E Y

AY

GIN

OLA

RA

K B

ULU

NA

N S

ÜT

LEĞ

EN

(E

UP

HO

RB

İA S

PP

.)

BİT

KİS

İND

EN

ELD

E E

DİL

EN

ÖZ

ÜT

TE

N V

ULK

AN

İZA

SY

ON

YÖ

NT

EM

İYLE

K

AU

ÇU

K E

LDE

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.19

ME

RV

E K

ELE

ŞE

CE

GÜ

LKİR

PİK

FUNDATOPÇUL

BE

KİR

ON

AT

İST

AN

BU

L T

ER

AK

Kİ V

AK

FI Ö

ZE

L Ş

İŞLİ

T

ER

AK

Kİ L

İSE

Sİ

SİY

OG

EN

İKLE

RİN

AP

OP

TO

ZA

ET

KİS

İB

İYO

LOJİ

Biy.20

GİZ

EM

NU

R Ş

AN

UĞ

UR

BA

ŞA

RV

İKİ K

ALD

ER

ON

SA

BR

İYE

TÜ

RK

ER

İZM

İR Ö

ZE

L Ç

AK

AB

EY

LİS

ES

İB

İTK

İ İK

İNC

İL M

ET

AB

OLİ

TLE

RİN

SP

OD

OP

TE

RA

LİT

TO

RA

LİS

BO

İSD

'E K

AR

ŞI

BE

SLE

NM

EY

İ EN

GE

LLE

YİC

İ AK

TİV

İTE

LER

İNİN

BE

LİR

LEN

ME

Sİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.21

EM

İNE

NU

RK

AN

KIL

LIZ

EH

RA

TA

ŞK

INESMAARCA

K.M

AR

AŞ

ÖZ

EL

ALİ

KE

NG

ER

LİS

ES

İE

KM

EĞ

İN B

AY

AT

LAM

A V

E K

ÜF

LEN

ME

SÜ

RE

Sİ İ

LE B

ES

İN M

AD

DE

Sİ İ

ÇE

RİĞ

İNE

Y

ER

ELM

AS

I UN

UN

UN

ET

KİS

İB

İYO

LOJİ

Biy.22

ALP

ERENAKSOY

FE

RH

AT

ÇE

KİM

K

AY

SE

Rİ M

US

TA

FA

EM

İNO

ĞLU

LİS

ES

İS

U T

ER

ES

İ KU

LLA

NIL

AR

AK

TE

KS

TİL

BO

YA

R M

AD

DE

LER

İNİN

KİR

LET

TİĞ

İ S

ULA

RIN

DO

ĞA

L A

RIT

ILM

AS

IB

İYO

LOJİ

Biy.23

HA

YR

İYE

ÜN

LÜ

ELİ

F Y

ÜK

SE

LNEVZATBOZTOSUN

KA

YS

ER

İ NU

H M

EH

ME

T B

ALD

ÖK

TÜ

A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

YO

ĞU

RT

SU

YU

ND

AN

ŞA

LGA

M Ü

RE

TİM

İB

İYO

LOJİ

Biy.24

TU

ĞÇ

E H

OR

OZ

OĞ

LUKISMETÇAKIR

KA

YS

ER

İ ÖZ

EL

MU

ST

AF

A Y

ELK

EN

OĞ

LU F

EN

Lİ

SE

Sİ

EK

ZO

PO

LİS

AK

KA

RİT

ÜR

ET

EN

LA

KT

İK A

SİT

BA

KT

ER

İLE

Rİ İ

LE S

ALE

PS

İZ

(ST

AB

İLİZ

ÖR

SÜ

Z)

DO

ND

UR

MA

ÜR

ET

İMİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.25

CEMKALK

AN

GÖ

KÇ

E Y

AV

AŞ

B

EK

İR A

VŞ

AR

M

AN

İSA

ÖZ

EL

DO

RU

K F

EN

LİS

ES

İ A

Nİ S

ICA

KLI

K D

EĞ

İŞİK

LİK

LER

İNİN

, AN

TİB

İYA

TİK

DİR

EN

Cİ G

ELİ

ŞT

İRİL

MİŞ

B

AK

TE

RİL

ER

DE

, DİR

EN

Ç D

EV

AM

LILI

ĞI Ü

ZE

RİN

E E

TK

İLE

RİN

İN A

RA

ŞT

IRIL

MA

SI

BİY

OLO

Jİ

2010

YIL

I OR

TA

ÖĞ

RE

TİM

ÖĞ

RE

NC

İLE

Rİ A

RA

SI A

RA

ŞT

IRM

A P

RO

JEL

ER

İ YA

RIŞ

MA

SI B

İLG

İSA

YA

R F

İNA

LİS

TL

ER

İ

PR

OJE

S

IRA

NO

ÖĞ

RE

NC

İNİN

A

DI S

OY

AD

I

RE

HB

ER

Ö

ĞR

ET

ME

NL

ER

İN

AD

I SO

YA

DI

OK

UL

UP

RO

JEN

İN A

DI

DA

LI

Biy.26

AŞ

KIN

CA

N Y

ILD

IRA

NB

İLG

İN T

AŞ

LIS

AM

SU

N T

İCA

RE

T M

ES

LEK

LİS

ES

İÖ

RT

Ü A

LTI B

İTK

İ YE

TİŞ

TİR

İCİL

İĞİN

DE

BİY

OLO

JİK

YO

LLA

RLA

V

ER

İMLİ

LİĞ

İN A

RT

IRIL

MA

SI

BİY

OLO

Jİ

Biy.27

AYGÜLMURAT

BEYZAKURT

BÜLE

NTYILMAZ

CE

MİL

E C

AN

ŞI D

EM

İRS

İNO

P F

EN

LİS

ES

İK

OK

ULU

KA

RA

ÜZ

ÜM

(V

İTİS

LA

BR

US

CA

) K

AT

KIL

I M

EY

VE

Lİ P

RO

BİY

OT

İK Y

OĞ

UR

T Y

AP

IMI

BİY

OLO

Jİ

Biy.28

GAMZETUNALI

İLA

YD

A U

SLU

GÜ

LSE

MİN

SA

VA

ŞT

EK

İRD

AĞ

MİL

Lİ P

İYA

NG

O F

EN

LİS

ES

İTRAMP-BANT

BİY

OLO

Jİ

Biy.29

TUBABETÜLZORBA

ÖM

ÜR

İMA

MO

ĞLU

VA

N A

NA

DO

LU Ö

ĞR

ET

ME

N L

İSE

Sİ

PE

YN

İRA

LTI S

UY

UN

DA

N A

LKO

LSÜ

Z İÇ

EC

EK

ÜR

ET

İMİ

BİY

OLO

Jİ

Biy.30

YA

LÇIN

YO

KU

ŞMAHSUNKAÇMAZ

ELİ

F A

KS

UV

AN

GE

VA

Ş İZ

ZE

TT

İN Ş

İR A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

FR

İTİL

LAR

İA İM

PE

RİA

LİS

( T

ER

S L

ALE

) N

EK

TA

RIN

DA

HP

LC İL

EY

AĞ

DA

Ç

ÖZ

ÜN

EN

VİT

AM

İN V

E Ş

EK

ER

DÜ

ZE

YLE

RİN

İN S

AP

TA

NM

AS

IB

İYO

LOJİ

COĞRAFYACOĞRAFYA


162

FİZİKFİZİK

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

CO

ĞR

AFY

A Fİ

NA

LİST

LER

İ

PRO

JE

SIR

A N

OÖ

ĞR

ENC

İNİN

A

DI S

OYA

DI

REH

BER

Ö

ĞR

ETM

ENLE

RİN

A

DI S

OYA

DI

OK

ULU

PRO

JEN

İN A

DI

DA

LI

C.1

BE

GÜ

M T

ÜLİ

N K

AS

MA

NB

ÜŞ

RA

US

TAD

İLE

K B

ALK

IŞA

KS

AR

AY

AN

AD

OLU

ÖĞ

RE

TME

N L

İSE

Sİ

TOPR

AK N

EMİ Ö

LÇÜ

LER

EK O

TOM

ATİK

SU

LAM

A YA

PILM

ASI

CO

ĞR

AFY

A

C.2

EM

İRH

AN

KA

NIK

CİH

AN

UR

AL

SU

AT

ÖZD

AĞ

BİT

LİS

LİS

ES

İN

EMR

UT

KRAT

ER G

ÖLÜ

ND

EKİ S

ICAK

SU

KAY

NAĞ

ININ

BİT

LİS

İLİN

İ ISI

TMA

AMAÇ

LIOLA

RAK

KULLAN

ILMAS

IC

OĞ

RA

FYA

C.3

T.E

ŞR

EF

KA

RH

AN

OĞ

UZH

AN

KA

YABÜLE

NTYA

MAN

ELA

ZIĞ

ÖZE

L YA

VU

Z S

ELİ

M L

İSE

Sİ

POM

ZAN

IN S

U T

UTM

A Ö

ZELL

İĞİN

İN T

ARIM

DA

VE P

EYZA

JDA

KULL

ANIL

MAS

IC

OĞ

RA

FYA

C.4

AH

ME

T C

AN

DO

ĞA

NÖ

ME

R F

AR

UK

ŞİM

ŞE

KSEVDABAYR

AM

ER

ZUR

UM

NU

RE

TTİN

TO

PÇ

U S

OS

YAL

BİL

İMLE

R L

İSE

Sİ

2011

'DEN

SO

NR

A O

LİM

PYAT

ŞEH

Rİ M

İ? T

ATİL

TES

İSLE

R M

EZAR

LIĞ

I MI?

CO

ĞR

AFY

A

C.5

ALA

RAASLA

NBERFU

SERAYAKTÜ

RK

HÜLY

AÇOLA

KİS

TAN

BU

L K

AD

IKÖ

Y T.

EM

LAK

BA

NK

AS

I A

TAŞ

EH

İR L

İSE

Sİ

ÖN

EMLİ

BİT

Kİ A

LAN

I ÖM

ERLİ

HAV

ZASI

C

OĞ

RA

FYA

C.7

MERVEÖZT

ÜRK

ME

RV

E Ş

EH

İRA

Lİ K

OC

AA

ĞA

SERVETÖZÜ

NAL

KÜ

TAH

YA Ö

ZEL

KO

NU

RA

LP L

İSE

Sİ

ATIK

CAM

LAR

DAN

CAM

BET

ON

ÜR

ETİM

İC

OĞ

RA

FYA

C.8

YAS

EM

İN M

ER

VE

AYH

AN

İBR

AH

İM K

AYA

DU

MA

NHASANSAYILA

NM

ALA

TYA

FA

TİH

LİS

ES

İ(M

ALA

TYA

BİL

İM V

E S

AN

AT

ME

RK

EZİ

)TU

RBA

(KAH

VER

ENG

İKÖ

MÜR)YA

TAKL

ARININ

OR

GAN

İKGÜBR

EOLA

RAK

KULLAN

ILMAS

IC

OĞ

RA

FYA

C.9

THO

MA

S C

OŞ

KU

N H

OR

AS

AN

NE

SLİ

ÇA

PG

IN

DİL

EK

KÖ

KÇ

Ü

MU

ĞLA

ÖZE

L B

OD

RU

M Ö

ZEL

MA

RM

AR

A

LİS

ES

İ G

ÜN

EŞ S

İSTE

MİN

DEK

İ KAR

ASAL

GEZ

EGEN

LER

DE

BİTK

İ GEL

İŞİM

İ ÜZE

RİN

E Bİ

R Ç

ALIŞ

MA

CO

ĞR

AFY

A

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RAS

I AR

AŞTI

RM

A PR

OJE

LER

İ YAR

IŞM

ASI B

İLG

İSAY

AR F

İNAL

İSTL

ERİ

COĞRAFYACOĞRAFYA FİZİKFİZİK


163

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

FİZ

İK F

İNA

LİST

LER

İ

PRO

JE

SIR

A N

OÖ

ĞR

ENC

İNİN

A

DI S

OYA

DI

REH

BER

Ö

ĞR

ETM

ENLE

RİN

A

DI S

OYA

DI

OK

ULU

PRO

JEN

İN A

DI

DA

LI

F.1

YUN

US

EM

RE

ALP

ŞA

RB

İRK

AN

EK

İCİ

SÜLE

YMANEVRENÖZY

ANDI

AD

AN

A Ö

ZEL

AK

DE

NİZ

KO

LEJİ

OP

TİK

FA

RE

KA

PA

NI

FİZİ

K

F.2

ALİ

SE

LÇU

K İD

AR

EMEHMETAVUNDUK

ZAFE

RKILINÇ

OSMANBAYR

AKDAR

AK

SA

RA

Y FE

N L

İSE

Sİ

OTO

MA

TİK

CA

M A

ÇM

A K

AP

ATM

A S

İSTE

Mİ

FİZİ

K

F.3

BATU

KANCEMTARHAN

KORAYAYN

AP

INA

R Ö

ZDE

MİR

ALP

ERYILDIZ

AM

AS

YA M

ER

ZİFO

N A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

GÜ

NE

BA

KA

N E

NE

RJİ

SİS

TEM

İFİ

ZİK

F.4

H. İ

BR

AH

İM U

ĞU

RLU

E.TURGUTYA

LÇINKAYA

HASANKOCA

AN

KA

RA

FE

N L

İSE

Sİ

KA

TI C

İSİM

LER

İN H

AC

İMLE

RİN

İN Ö

LÇÜ

LME

SİN

DE

GA

Z B

AS

INC

IND

AN

FA

YDALA

NMAK

FİZİ

K

F.5

Ö.O

RKUNSÜREL

ON

UR

AYD

OĞ

MU

Ş

ER

DA

L D

ED

EO

ĞLU

AN

KA

RA

GA

Zİ Ü

NİV

ER

SİT

ES

İ VA

KFI

ÖZE

L Lİ

SE

Sİ

SU

DA

N H

İDR

OJE

N E

LDE

ED

İLM

ES

İ VE

YA

KIL

AR

AK

ME

KA

NİK

EN

ER

JİYE

Ç

EV

RİL

ME

Sİ

FİZİ

K

F.6

SÜMEYR

AÖZ

AYŞ

E N

UR

SO

YN

UR

İ BA

LTA

AN

KA

RA

ÖZE

L S

AM

AN

YOLU

CE

MA

L Ş

AŞ

MA

Z FE

N L

İSE

Sİ

SE

S H

IZIN

DA

Kİ D

EĞ

İŞM

E İL

E M

UTL

AK

SIC

AK

LIĞ

IN B

ELİ

RLE

NM

ES

İFİ

ZİK

F.7

KIV

AN

Ç Ş

AH

İNK

AYA

AV

Nİ S

ER

CA

N Y

AZI

CI

BİL

AL

DA

LMEHMETSELÇ

UKYAZICI

AN

TALY

A Ö

ZEL

AN

TALY

A F

EN

LİS

ES

İV

AK

UM

TÜ

P, B

AK

IR D

ÜZ

BO

RU

LU V

E A

KO

RD

İYO

N A

LÜM

İNYU

M H

AV

A

KA

NA

LI, S

PİR

AL

BA

KIR

BO

RU

LU, Ç

İFT

TAR

AFL

I TE

RM

OS

TATL

I, H

AV

A

ISIT

MA

LI G

ÜN

EŞ

KO

LEK

TÖR

LER

İ ÜZE

RİN

E B

İR Ç

ALI

ŞM

AFİ

ZİK

F.8

ME

HM

ET

ŞİR

İN T

AR

HA

NA

BD

ULL

AH

BİT

KİN

CEMALEFE

BA

TMA

N F

EN

LİS

ES

İB

AC

A A

TIK

GA

ZLA

RIY

LA S

ICA

K S

U V

E IS

I ELD

E E

DİL

ME

Sİ

FİZİ

K

F.9

EYY

ÜPKAPLA

NESATAÇAR

CE

M B

EK

TAŞ

YUS

UF

CU

NE

DİO

ĞLU

BA

TMA

N Ö

ZEL

ME

HM

ET

SID

DIK

TE

KİN

LİS

ES

İM

SE

Ü (M

AN

YETİ

K S

İSTE

MD

EN

ELE

KTR

İK Ü

RE

TİM

İ) Fİ

ZİK

F.10

ATIFERDEM

ALİ

YIL

DIR

IMERDENERYUMURTA

CI

FİK

RE

T M

ULH

AN

BU

RS

A IŞ

IKLA

R A

SK

ER

İ HA

VA

LİS

ES

İİN

CE

FİL

M K

ALI

NLI

KLA

RIN

IN O

PTİ

K Y

ÖN

TEM

LE Ö

LÇÜ

LME

Sİ

FİZİ

K

F.11

R.CANSUKAVAR

RO

ZER

İN B

AYR

AK

NİH

AT

GÖ

GE

RD

İYA

RB

AK

IR R

EK

AB

ET

KU

RU

MU

C

UM

HU

RİY

ET

FEN

LİS

ES

İB

AR

KO

T O

KU

MA

SİS

TEM

İFİ

ZİK

F.12

ANILSEYR

EK

TUN

A Ç

ELİ

KFA

HR

İ BİÇ

ER

İÇE

L M

ER

SİN

FE

N L

İSE

Sİ

YÜK

SE

LEB

İLE

N T

EK

ER

LEK

Lİ S

AN

DA

LYE

Fİ

ZİK

F.13

HE

LİN

ÖK

ME

NO

ĞU

Z K

AA

N K

ÖK

SA

LS

AD

İ DÜ

LDÜ

LFA

HR

İ BİÇ

ER

İÇE

L M

ER

SİN

FE

N L

İSE

Sİ

ARTIKBUZL

UYOLLARDAARABAKULLANMAKÇOKDAHAKOLA

Y!Fİ

ZİK

F.14

ME

HM

ET

BU

ĞR

A K

AB

AC

IKMEHMETDURANÖZN

ACAR

MİH

RU

NİS

A D

UR

AN

İÇE

L M

ER

SİN

FE

N L

İSE

Sİ

KÖ

PR

Ü V

E A

RA

Ç Y

ÜK

SE

KLİ

ĞİN

E B

AĞ

LI K

AZA

LAR

I EN

GE

LLE

YEC

EK

S

İSTE

MLE

RFİ

ZİK

F.15

DA

NİY

AL

DU

RM

UŞ

KÖ

KS

AL

ŞİR

İN V

ER

EL

SONGÜLESER

İBR

AH

İM H

ALİ

L A

YDIN

İÇE

L TA

RS

US

İCLA

L E

KE

NLE

R L

İSE

Sİ

GÖ

RM

E E

NG

ELL

İLE

RE

GÖ

Z O

LMA

KFİ

ZİK

F.16

MAHMUDESADPENÇE

ABDULV

AHAPAKYO

LFA

TİH

GE

NÇ

İBR

AH

İM Ç

ALI

ŞK

AN

İSTA

NB

UL

ÖZE

L A

SFA

FE

N L

İSE

Sİ

KU

LLA

NIM

A B

AĞ

LI O

LAR

AK

YE

ME

KLİ

K S

IVI Y

AĞ

IN Y

AP

ISIN

DA

Kİ D

EĞ

İŞİM

İN

YÜZE

Y G

ER

İLİM

İ YÖ

NTE

MİY

LE İN

CE

LEN

ME

Sİ

FİZİ

K

F.17

ALP

TURHANÖZT

ÜRK

NU

RÇ

İN L

İMA

NÖ

ND

ER

DE

MİR

BİL

EK

BETÜ

LKARAGÖZ

İSTA

NB

UL

ÖZE

L E

YÜB

OĞ

LU L

İSE

Sİ

DA

RB

ELİ

DC

MA

NYE

TİK

ALA

N V

E F

ER

RO

FLU

ID E

TKİL

EŞ

İMİN

İN C

AN

LI

DO

KU

LAR

IN B

ÜYÜ

ME

LER

İNE

ETK

İSİN

İN İN

CE

LEN

ME

Sİ

FİZİ

K

F.18

BA

HA

TTİN

MA

ÇA

OĞ

LUİL

HA

N K

UR

TİS

TAN

BU

L Ö

ZEL

KÜ

LTÜ

R F

EN

LİS

ES

İP

ELT

İER

LE T

ER

MİK

ISI E

NE

RJİ

SİN

DE

N E

LEK

TRİK

EN

ER

JİS

İNE

DÖ

NÜ

ŞÜ

MFİ

ZİK

F.19

KA

AN

CA

N D

EN

İZB

UR

AK

DE

MİR

KA

NBÜLE

NTBÜYÜ

KAYD

INİS

TAN

BU

L TE

RA

KK

İ VA

KFI

ÖZE

L Ş

İŞLİ

TE

RA

KK

İ LİS

ES

İK

İNE

TİK

KU

MA

ND

AFİ

ZİK

F.20

ALP

ERGENCER

TANERCANTELE

KTİ

MO

THY

TİM

UR

İZM

İR F

EN

LİS

ES

İS

IVİ İ

ÇE

RS

İND

EK

İ MİK

RO

PA

RÇ

AC

IKLA

RIN

YE

Nİ B

İR O

PTİ

KS

EL

SİS

TEM

İLE

İNC

ELE

NM

ES

İ Fİ

ZİK

F.21

UĞ

UR

CA

N K

ÜÇ

ÜK

BİN

GÖ

LA

HM

ET

RA

ŞİT

DU

MA

NK

AR

AM

AN

BİF

A L

İSE

Sİ

STA

ND

AR

T S

OB

ALA

RIN

BA

ZI Y

ÖN

TEM

LER

LE K

ALO

RİF

ER

SİS

TEM

İNE

Ç

EV

RİL

ME

Sİ

FİZİ

K

F.22

CE

LALE

DD

İN K

AS

AP

HÜ

SE

YİN

ULA

Ş A

LATA

YM

UŞ

RE

KA

BE

T K

UR

UM

U L

İSE

Sİ

KA

RA

YOLL

AR

IND

A B

ULU

NA

N H

IZ K

ES

İCİL

ER

İ KU

LLA

NA

RA

K E

LEK

TRİK

E

NE

RJİ

Sİ Ü

RE

TME

KFİ

ZİK

F.23

MU

HA

MM

ED

ALİ

AYD

INÖ

ME

R T

AŞ

KIN

DU

RM

UŞ

SE

RK

AN

SÜTS

EVER

NE

VŞ

EH

İR H

.AV

Nİ İ

NC

EK

AR

A F

EN

LİS

ES

İV

İRA

JDA

CA

N K

UR

TAR

AN

TA

BE

LAFİ

ZİK

F.24

FATM

ANURAKGÜL

BU

RÇ

İN K

ÖK

EN

OR

DU

AN

AD

OLU

LİS

ES

İYA

NAROANDASÖNER

FİZİ

K

F.25

EMREFURKANMERCAN

MU

STA

FA Ç

OŞ

KU

N

RE

MZİ

ALT

INTA

Ş

UŞ

AK

FE

N L

İSE

Sİ

MA

NYE

TİK

NA

NO

PA

RÇ

AC

IKLA

RD

AN

YA

RA

RLA

NA

RA

K S

UD

AK

İ AR

SE

NİĞ

İN

TEM

İZLE

NM

ES

İ Fİ

ZİK

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RAS

I AR

AŞTI

RM

A PR

OJE

LER

İ YAR

IŞM

ASI B

İLG

İSAY

AR F

İNAL

İSTL

ERİ

FİZİKFİZİK


164

KİMYAKİMYA

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

FİZ

İK F

İNA

LİST

LER

İ

PRO

JE

SIR

A N

OÖ

ĞR

ENC

İNİN

A

DI S

OYA

DI

REH

BER

Ö

ĞR

ETM

ENLE

RİN

A

DI S

OYA

DI

OK

ULU

PRO

JEN

İN A

DI

DA

LI

F.1

YUN

US

EM

RE

ALP

ŞA

RB

İRK

AN

EK

İCİ

SÜLE

YMANEVRENÖZY

ANDI

AD

AN

A Ö

ZEL

AK

DE

NİZ

KO

LEJİ

OP

TİK

FA

RE

KA

PA

NI

FİZİ

K

F.2

ALİ

SE

LÇU

K İD

AR

EMEHMETAVUNDUK

ZAFE

RKILINÇ

OSMANBAYR

AKDAR

AK

SA

RA

Y FE

N L

İSE

Sİ

OTO

MA

TİK

CA

M A

ÇM

A K

AP

ATM

A S

İSTE

Mİ

FİZİ

K

F.3

BATU

KANCEMTARHAN

KORAYAYN

AP

INA

R Ö

ZDE

MİR

ALP

ERYILDIZ

AM

AS

YA M

ER

ZİFO

N A

NA

DO

LU L

İSE

Sİ

GÜ

NE

BA

KA

N E

NE

RJİ

SİS

TEM

İFİ

ZİK

F.4

H. İ

BR

AH

İM U

ĞU

RLU

E.TURGUTYA

LÇINKAYA

HASANKOCA

AN

KA

RA

FE

N L

İSE

Sİ

KA

TI C

İSİM

LER

İN H

AC

İMLE

RİN

İN Ö

LÇÜ

LME

SİN

DE

GA

Z B

AS

INC

IND

AN

FA

YDALA

NMAK

FİZİ

K

F.5

Ö.O

RKUNSÜREL

ON

UR

AYD

OĞ

MU

Ş

ER

DA

L D

ED

EO

ĞLU

AN

KA

RA

GA

Zİ Ü

NİV

ER

SİT

ES

İ VA

KFI

ÖZE

L Lİ

SE

Sİ

SU

DA

N H

İDR

OJE

N E

LDE

ED

İLM

ES

İ VE

YA

KIL

AR

AK

ME

KA

NİK

EN

ER

JİYE

Ç

EV

RİL

ME

Sİ

FİZİ

K

F.6

SÜMEYR

AÖZ

AYŞ

E N

UR

SO

YN

UR

İ BA

LTA

AN

KA

RA

ÖZE

L S

AM

AN

YOLU

CE

MA

L Ş

AŞ

MA

Z FE

N L

İSE

Sİ

SE

S H

IZIN

DA

Kİ D

EĞ

İŞM

E İL

E M

UTL

AK

SIC

AK

LIĞ

IN B

ELİ

RLE

NM

ES

İFİ

ZİK

F.7

KIV

AN

Ç Ş

AH

İNK

AYA

AV

Nİ S

ER

CA

N Y

AZI

CI

BİL

AL

DA

LMEHMETSELÇ

UKYAZICI

AN

TALY

A Ö

ZEL

AN

TALY

A F

EN

LİS

ES

İV

AK

UM

TÜ

P, B

AK

IR D

ÜZ

BO

RU

LU V

E A

KO

RD

İYO

N A

LÜM

İNYU

M H

AV

A

KA

NA

LI, S

PİR

AL

BA

KIR

BO

RU

LU, Ç

İFT

TAR

AFL

I TE

RM

OS

TATL

I, H

AV

A

ISIT

MA

LI G

ÜN

EŞ

KO

LEK

TÖR

LER

İ ÜZE

RİN

E B

İR Ç

ALI

ŞM

AFİ

ZİK

F.8

ME

HM

ET

ŞİR

İN T

AR

HA

NA

BD

ULL

AH

BİT

KİN

CEMALEFE

BA

TMA

N F

EN

LİS

ES

İB

AC

A A

TIK

GA

ZLA

RIY

LA S

ICA

K S

U V

E IS

I ELD

E E

DİL

ME

Sİ

FİZİ

K

F.9

EYY

ÜPKAPLA

NESATAÇAR

CE

M B

EK

TAŞ

YUS

UF

CU

NE

DİO

ĞLU

BA

TMA

N Ö

ZEL

ME

HM

ET

SID

DIK

TE

KİN

LİS

ES

İM

SE

Ü (M

AN

YETİ

K S

İSTE

MD

EN

ELE

KTR

İK Ü

RE

TİM

İ) Fİ

ZİK

F.10

ATIFERDEM

ALİ

YIL

DIR

IMERDENERYUMURTA

CI

FİK

RE

T M

ULH

AN

BU

RS

A IŞ

IKLA

R A

SK

ER

İ HA

VA

LİS

ES

İİN

CE

FİL

M K

ALI

NLI

KLA

RIN

IN O

PTİ

K Y

ÖN

TEM

LE Ö

LÇÜ

LME

Sİ

FİZİ

K

F.11

R.CANSUKAVAR

RO

ZER

İN B

AYR

AK

NİH

AT

GÖ

GE

RD

İYA

RB

AK

IR R

EK

AB

ET

KU

RU

MU

C

UM

HU

RİY

ET

FEN

LİS

ES

İB

AR

KO

T O

KU

MA

SİS

TEM

İFİ

ZİK

F.12

ANILSEYR

EK

TUN

A Ç

ELİ

KFA

HR

İ BİÇ

ER

İÇE

L M

ER

SİN

FE

N L

İSE

Sİ

YÜK

SE

LEB

İLE

N T

EK

ER

LEK

Lİ S

AN

DA

LYE

Fİ

ZİK

F.13

HE

LİN

ÖK

ME

NO

ĞU

Z K

AA

N K

ÖK

SA

LS

AD

İ DÜ

LDÜ

LFA

HR

İ BİÇ

ER

İÇE

L M

ER

SİN

FE

N L

İSE

Sİ

ARTIKBUZL

UYOLLARDAARABAKULLANMAKÇOKDAHAKOLA

Y!Fİ

ZİK

F.14

ME

HM

ET

BU

ĞR

A K

AB

AC

IKMEHMETDURANÖZN

ACAR

MİH

RU

NİS

A D

UR

AN

İÇE

L M

ER

SİN

FE

N L

İSE

Sİ

KÖ

PR

Ü V

E A

RA

Ç Y

ÜK

SE

KLİ

ĞİN

E B

AĞ

LI K

AZA

LAR

I EN

GE

LLE

YEC

EK

S

İSTE

MLE

RFİ

ZİK

F.15

DA

NİY

AL

DU

RM

UŞ

KÖ

KS

AL

ŞİR

İN V

ER

EL

SONGÜLESER

İBR

AH

İM H

ALİ

L A

YDIN

İÇE

L TA

RS

US

İCLA

L E

KE

NLE

R L

İSE

Sİ

GÖ

RM

E E

NG

ELL

İLE

RE

GÖ

Z O

LMA

KFİ

ZİK

F.16

MAHMUDESADPENÇE

ABDULV

AHAPAKYO

LFA

TİH

GE

NÇ

İBR

AH

İM Ç

ALI

ŞK

AN

İSTA

NB

UL

ÖZE

L A

SFA

FE

N L

İSE

Sİ

KU

LLA

NIM

A B

AĞ

LI O

LAR

AK

YE

ME

KLİ

K S

IVI Y

AĞ

IN Y

AP

ISIN

DA

Kİ D

EĞ

İŞİM

İN

YÜZE

Y G

ER

İLİM

İ YÖ

NTE

MİY

LE İN

CE

LEN

ME

Sİ

FİZİ

K

F.17

ALP

TURHANÖZT

ÜRK

NU

RÇ

İN L

İMA

NÖ

ND

ER

DE

MİR

BİL

EK

BETÜ

LKARAGÖZ

İSTA

NB

UL

ÖZE

L E

YÜB

OĞ

LU L

İSE

Sİ

DA

RB

ELİ

DC

MA

NYE

TİK

ALA

N V

E F

ER

RO

FLU

ID E

TKİL

EŞ

İMİN

İN C

AN

LI

DO

KU

LAR

IN B

ÜYÜ

ME

LER

İNE

ETK

İSİN

İN İN

CE

LEN

ME

Sİ

FİZİ

K

F.18

BA

HA

TTİN

MA

ÇA

OĞ

LUİL

HA

N K

UR

TİS

TAN

BU

L Ö

ZEL

KÜ

LTÜ

R F

EN

LİS

ES

İP

ELT

İER

LE T

ER

MİK

ISI E

NE

RJİ

SİN

DE

N E

LEK

TRİK

EN

ER

JİS

İNE

DÖ

NÜ

ŞÜ

MFİ

ZİK

F.19

KA

AN

CA

N D

EN

İZB

UR

AK

DE

MİR

KA

NBÜLE

NTBÜYÜ

KAYD

INİS

TAN

BU

L TE

RA

KK

İ VA

KFI

ÖZE

L Ş

İŞLİ

TE

RA

KK

İ LİS

ES

İK

İNE

TİK

KU

MA

ND

AFİ

ZİK

F.20

ALP

ERGENCER

TANERCANTELE

KTİ

MO

THY

TİM

UR

İZM

İR F

EN

LİS

ES

İS

IVİ İ

ÇE

RS

İND

EK

İ MİK

RO

PA

RÇ

AC

IKLA

RIN

YE

Nİ B

İR O

PTİ

KS

EL

SİS

TEM

İLE

İNC

ELE

NM

ES

İ Fİ

ZİK

F.21

UĞ

UR

CA

N K

ÜÇ

ÜK

BİN

GÖ

LA

HM

ET

RA

ŞİT

DU

MA

NK

AR

AM

AN

BİF

A L

İSE

Sİ

STA

ND

AR

T S

OB

ALA

RIN

BA

ZI Y

ÖN

TEM

LER

LE K

ALO

RİF

ER

SİS

TEM

İNE

Ç

EV

RİL

ME

Sİ

FİZİ

K

F.22

CE

LALE

DD

İN K

AS

AP

HÜ

SE

YİN

ULA

Ş A

LATA

YM

UŞ

RE

KA

BE

T K

UR

UM

U L

İSE

Sİ

KA

RA

YOLL

AR

IND

A B

ULU

NA

N H

IZ K

ES

İCİL

ER

İ KU

LLA

NA

RA

K E

LEK

TRİK

E

NE

RJİ

Sİ Ü

RE

TME

KFİ

ZİK

F.23

MU

HA

MM

ED

ALİ

AYD

INÖ

ME

R T

AŞ

KIN

DU

RM

UŞ

SE

RK

AN

SÜTS

EVER

NE

VŞ

EH

İR H

.AV

Nİ İ

NC

EK

AR

A F

EN

LİS

ES

İV

İRA

JDA

CA

N K

UR

TAR

AN

TA

BE

LAFİ

ZİK

F.24

FATM

ANURAKGÜL

BU

RÇ

İN K

ÖK

EN

OR

DU

AN

AD

OLU

LİS

ES

İYA

NAROANDASÖNER

FİZİ

K

F.25

EMREFURKANMERCAN

MU

STA

FA Ç

OŞ

KU

N

RE

MZİ

ALT

INTA

Ş

UŞ

AK

FE

N L

İSE

Sİ

MA

NYE

TİK

NA

NO

PA

RÇ

AC

IKLA

RD

AN

YA

RA

RLA

NA

RA

K S

UD

AK

İ AR

SE

NİĞ

İN

TEM

İZLE

NM

ES

İ Fİ

ZİK

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RAS

I AR

AŞTI

RM

A PR

OJE

LER

İ YAR

IŞM

ASI B

İLG

İSAY

AR F

İNAL

İSTL

ERİ

FİZİKFİZİK KİMYAKİMYA


165

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

KİM

YA F

İNA

LİST

LER

İ

PR

OJE

S

IRA

NO

ÖĞ

RE

NC

İNİN

A

DI S

OY

AD

I

RE

HB

ER

Ö

ĞR

ET

ME

NL

ER

İN

AD

I SO

YA

DI

OK

UL

UP

RO

JEN

İN A

DI

DA

LI

K.1

D.

DİD

EM

AK

YIL

DIZ

ER

DA

L K

İNİR

AN

KA

RA

FE

N L

İSE

Sİ

ÇE

VR

E D

OS

TU

VE

EK

ON

OM

İK K

AĞ

IT Ü

RE

TİM

YÖ

NT

EM

İK

İMY

A

K.2

M.

FA

TİH

YİĞ

İTB.SEFASERT

ME

HM

ET

ME

TİN

SU

MM

AK

AN

KA

RA

ÖZ

EL

SA

MA

NY

OL

U F

EN

LİS

ES

İH

İDR

OT

AL

SİT

LE

RİN

SÜ

RD

ÜR

ÜL

EB

İLİR

KA

YN

AK

LA

RD

AN

SE

NT

EZ

İK

İMY

A

K.3

AY

ŞE

GÜ

L S

AT

ILM

IŞŞ

AB

AN

AK

TA

NA

NT

AL

YA

ÖZ

EL

AN

TA

LY

A F

EN

LİS

ES

İP

.V.A

./TA

RT

AR

İK A

SİT

/ P

ER

LİT

KU

LL

AN

ILA

RA

KO

LU

ŞT

UR

UL

AN

KO

MP

OZ

İT

ME

MB

RA

N A

RA

CIL

IĞIY

LA

SU

LA

RD

AK

İ AR

SE

NİĞ

İN U

ZA

KL

AŞ

TIR

ILM

AS

IK

İMY

A

K.4

KÜBRANURAYDIN

FA

TİH

AK

BU

RU

BİT

LİS

ÖZ

EL

S.E

YY

UB

İ LİS

ES

İM

AN

YE

TİK

AL

AN

DA

N G

EÇ

İRE

RE

K S

UD

AK

İ AĞ

IR M

ET

AL

LE

RİN

TU

TU

LM

AS

IK

İMY

A

K.5

FA

TİH

KO

ÇFURKANESEN

FİK

RE

T M

UL

HA

NO

ZA

N IŞ

IKB

UR

SA

IŞIK

LA

R A

SK

ER

İ HA

VA

LİS

ES

İP

OL

İPR

OP

İLE

N V

E P

OL

İET

İLE

ND

EN

FA

RK

LI K

OŞ

UL

LA

RD

A E

LD

E E

DİL

EN

K

AP

LA

MA

LA

RIN

HİD

RO

FO

BİK

ÖZ

EL

LİK

LE

RİN

İN D

EĞ

İŞİM

İNİN

İNC

EL

EN

ME

Sİ

KİM

YA

K.6

MU

HA

MM

ET

TE

KİN

GÜ

ND

ÜZ

A.F

AR

UK

ÇE

LİK

BÜLENTYAMAN

BAYRAMSEYHAN

EL

AZ

IĞ Ö

ZE

L Y

AV

UZ

SE

LİM

LİS

ES

İC

D V

E D

VD

LE

RİN

GE

Rİ D

ÖN

ÜŞ

ÜM

ÜK

İMY

A

K.7

TA

NS

U G

ER

DE

ME

Lİ

EC

E R

EİS

ÖZGEYILMAZ

MEVLÜTYILDIZ

İST

AN

BU

L İT

Ü G

EL

İŞT

İRM

E V

AF

I ÖZ

EL

E

KR

EM

EL

GİN

KA

N L

İSE

Sİ

AY

ÇİÇ

EĞ

İ SA

PL

AR

ININ

KÖ

MÜ

R T

OZ

U İL

E K

AR

IŞT

IRIL

AR

AK

BR

İKE

TL

EN

ME

Sİ

VE

EK

ON

OM

İYE

KA

TK

ISI

KİM

YA

K.8

AHMETCEMCERAN

DE

RV

İŞ G

ÜN

DO

ĞM

UŞ

MU

RA

T D

EM

İRE

LERCANYILDIZ

İST

AN

BU

L K

UL

EL

İ AS

KE

Rİ L

İSE

Sİ

AN

TİO

KS

İDA

N B

İTK

İLE

RD

EN

EL

DE

ED

İLE

N B

OY

AR

MA

DD

EL

ER

İN Ç

OC

UK

M

OB

İLY

AL

AR

IND

A K

UL

LA

NIL

MA

SI

KİM

YA

K.9

MU

HA

MM

ED

AL

İ AR

İBERKAYYILMAZ

TU

RA

N T

EK

İNİS

TA

NB

UL

ÖZ

EL

BE

YL

İKD

ÜZ

Ü F

AT

İH F

EN

L

İSE

Sİ

SÜ

TL

EĞ

EN

(EU

PH

OR

BIA

DE

ND

RO

IDE

S L

.) B

İTK

İSİN

İN P

İRO

LİZ

İND

E

AL

TE

RN

AT

İF S

IVI Y

AK

IT (

HA

M P

ET

RO

L)

EL

DE

Sİ V

E Y

AK

IT A

NA

LİZ

LE

RİN

İN

YAPILMASI

KİM

YA

K.10

MU

HA

MM

ED

SE

RP

İM

UH

AM

ME

D Ö

ZT

ÜR

KC

İY

AS

EM

İN S

AL

MA

NİS

TA

NB

UL

ÖZ

EL

GA

ZİO

SM

AN

PA

ŞA

ŞE

FK

AT

F

EN

LİS

ES

İD

EM

İRİN

KL

OR

ÜR

LÜ

OR

TA

MD

A K

OR

OZ

YO

N D

AV

RA

NIŞ

INA

TA

NE

N K

AT

KIL

I A

KR

İLİK

YA

LIT

IM M

AL

ZE

ME

LE

RİN

İN İN

HİB

İTÖ

R E

TK

İSİN

İN İN

CE

LE

NM

ES

İK

İMY

A

K.11

BERKAKGÖL

PE

LİN

AK

GÜ

N

RÜÇHANÖZDAMAR

FU

ND

A A

KD

OĞ

AN

İZ

MİR

ÖZ

EL

EG

E L

İSE

Sİ

EL

MA

TR

OT

"E

PİN

EF

RİN

TA

YİN

İNE

YÖ

NE

LİK

EL

MA

(M

AL

US

DO

ME

ST

İCA

) D

OK

U H

OM

OJE

NA

TI T

EM

EL

Lİ B

İYO

SE

NS

ÖR

SİS

TE

Mİ

KİM

YA

K.12

AH

ME

T F

AT

İH A

RS

LA

NAHMETCEMSEYLAN

AY

LİN

ÖĞ

ÜN

ÇİZ

MİR

ÖZ

EL

TÜ

RK

KO

LE

JİR

AD

YO

AK

TİF

UR

AN

İL İY

ON

LA

RIN

IN E

LE

KT

RO

DO

KU

MA

YÖ

NT

EM

İ İL

E E

LD

E

ED

İLE

N P

AN

NO

NO

FİB

ER

LE

R İL

E S

UD

AN

UZ

AK

LA

ŞT

IRIL

MA

SI

KİM

YA

K.13

BURAKUZAY

AY

ŞE

PIN

AR

ŞA

HİN

TÜ

RK

KA

YS

ER

İ N.M

EH

ME

T K

ÜÇ

ÜK

ÇA

LIK

AN

AD

OL

U

LB

İTK

İLE

RD

E K

İMY

ON

VE

UV

KİM

YA

K.14

SE

LİM

OĞ

UZ

MEHMETERKAMAKYOL

YA

KU

P D

İNÇ

AL

TIN

KA

YS

ER

İ ÖZ

EL

KIL

IÇA

SL

AN

FE

N L

İSE

Sİ

GÜ

NE

Ş E

NE

RJİ

Sİ P

AN

EL

LE

RİN

DE

ISI F

AR

KIN

DA

N E

LE

KT

RİK

EL

DE

Sİ

KİM

YA

K.15

SA

ME

T D

OĞ

AN

YUNUSTARIM

MUSTAFATUNCER

AL

İ DO

ST

SA

MS

UN

EN

DÜ

ST

Rİ M

ES

LE

K L

İSE

Sİ

TASARRUFLUKATIYAKITSOBASI

KİM

YA

K.16

BAHADIRSANCAK

BÜ

RG

E D

ER

EL

İŞ

EN

EL

TÜ

RK

YIL

MA

ZT

RA

BZ

ON

LİS

ES

İK

ÜR

ES

EL

ISIN

MA

YA

ÇÖ

ZÜ

M B

AM

BU

YÜ

NÜ

ÇİM

EN

TO

LU

LE

VH

AL

AR

KİM

YA

K.17

EC

EM

DİK

ME

ÖZGÜTOSUN

BİL

AL

GÜ

RS

ES

TU

NC

EL

İ ÖZ

EL

MU

NZ

UR

FE

N L

İSE

Sİ

DİY

AL

İZE

GİR

EN

BÖ

BR

EK

HA

ST

AL

AR

ININ

DA

HA

ER

KE

N D

İYA

LİZ

İK

İMY

A

2010

YIL

I OR

TA

ÖĞ

RE

TİM

ÖĞ

RE

NC

İLE

Rİ A

RA

SI A

RA

ŞT

IRM

A P

RO

JEL

ER

İ YA

RIŞ

MA

SI B

İLG

İSA

YA

R F

İNA

LİS

TL

ER

İ



166


2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

MAT

EMAT

İK F

İNA

LİST

LER

İ

PR

OJE

S

IRA

NO

ÖĞ

RE

NC

İNİN

A

DI S

OY

AD

I

RE

HB

ER

Ö

ĞR

ET

ME

NL

ER

İN

AD

I SO

YA

DI

OK

UL

UP

RO

JEN

İN A

DI

DA

LI

M.1

DE

RV

İŞ Ç

ET

İNK

AY

AA

SIM

ALK

AY

IŞM

US

TA

FA

GÜ

MÜ

ŞA

HM

ET

SA

ĞO

LA

DIY

AM

AN

FA

TİH

AN

AD

OLU

LİS

ES

İB

ÖLÜ

NE

BİL

ME

KU

RA

LLA

RIN

A T

EK

VE

PR

AT

İK B

İR Y

ÖN

TE

MM

AT

EM

AT

İK

M.2

MİZ

GİN

AŞ

KIN

NUFERÖZTÜRK

AN

KA

RA

FE

N L

İSE

Sİ

HE

PT

AG

ON

AL

TR

İAN

GLE

S V

E Ö

ZE

LLİK

LER

İM

AT

EM

AT

İK

M.3

UFUKKANAT

F. Ş

AM

İL B

AŞ

AR

AN

ZA

FE

R Ş

İMŞ

EK

AN

KA

RA

ÖZ

EL

SA

MA

NY

OLU

FE

N L

İSE

Sİ

EU

LER

DO

ĞR

ULA

RIN

DA

PA

RA

LELL

İK N

OK

TA

DA

ŞLI

KM

AT

EM

AT

İK

M.4

SİN

AN

TÜ

RK

ME

NİB

RA

HİM

OZ

AN

YIL

MA

ZLA

RGÖKHANSOYDAN

YU

SU

F D

OĞ

RU

BU

RS

A IŞ

IKLA

R A

SK

ER

İ HA

VA

LİS

ES

İK

ÖŞ

ELE

RİN

İN K

OO

RD

İNA

TLA

RI İ

KİN

Cİ D

ER

EC

ED

EN

BİR

TE

KR

AR

LAM

A

BA

ĞIN

TIS

I İLE

VE

RİL

EN

DİZ

İNİN

TE

RİM

LER

İ OLA

N Ü

ÇG

EN

LER

İN B

AZ

I Ö

ZE

LLİK

LER

İM

AT

EM

AT

İK

M.5

GÜ

LŞA

H O

NU

R

M

UA

LLA

SE

NA

DA

ĞD

EV

İRE

NK

UR

BA

Nİ K

AY

AD

EN

İZLİ

ÖZ

EL

SE

RV

ER

GA

Zİ F

EN

LİS

ES

İG

EO

ME

TR

İK Ş

EK

İLLE

RLE

DÜ

ZLE

MİN

BÖ

LGE

LER

E A

YR

ILM

AS

IM

AT

EM

AT

İK

M.6

ZE

YN

EP

TU

BA

İNA

NÇ

UZ

M.M

UR

AT

ŞA

HİN

ED

İRN

E S

ÜLE

YM

AN

DE

MİR

EL

FE

N L

İSE

Sİ

ÜÇGENDEKESENLE

RM

AT

EM

AT

İK

M.7

İBR

AH

İM D

UR

AN

CE

NG

İZA

HM

ET

SE

LİM

ÖZ

ME

NG

AF

AR

İ YE

ŞİL

TE

PE

GA

ZİA

NT

EP

ÖZ

EL

SU

NG

UR

OĞ

LU F

EN

LİS

ES

İG

AZ

İAN

TE

P Ö

ZE

L S

UN

GU

RO

ĞLU

LİS

ES

İB

İR Ç

OK

GE

N İL

E İK

İNC

İL Ç

OK

GE

NİN

İN K

EN

AR

VE

ALA

N B

AĞ

INT

ILA

RI

MA

TE

MA

TİK

M.8

ERCANARSLA

NM

EH

ME

T İH

SA

N İL

MİN

AB

DU

LĞA

FU

R T

AŞ

KIN

GA

ZİA

NT

EP

ÖZ

EL

SU

NG

UR

OĞ

LU L

İSE

Sİ

TOPLA

MLA

RITOPLA

YALIM

MA

TE

MA

TİK

M.9

MUHAMMEDMURAT

KAHRAMAN

MİK

AİL

KIL

LIA

BD

ULĞ

AF

UR

TA

ŞK

ING

AZ

İAN

TE

P Ö

ZE

L S

UN

GU

RO

ĞLU

LİS

ES

İM

UR

MİK

EŞ

İTS

İZLİ

Ğİ

MA

TE

MA

TİK

M.10

MUSTAFAGÖNENÇ

AY

DO

ĞA

NAHMETCEYHAN

İST

AN

BU

L A

TA

TÜ

RK

FE

N L

İSE

Sİ

RA

KA

M K

OM

BİN

AS

YO

NLA

RIN

DA

N O

LUŞ

MU

Ş S

AY

ILA

RIN

TO

PLA

MIN

I VE

RE

N

GENELTOPLA

MFORMÜLÜ

MA

TE

MA

TİK

M.11

ME

HM

ET

EF

E A

KE

NG

İNZ

EY

D Y

US

UF

KÖ

RO

ĞLU

İST

AN

BU

L Lİ

SE

Sİ

EV

İRT

İMM

AT

EM

AT

İK

M.12

MU

HA

MM

ET

DO

ĞU

KA

AN

M

UT

İT

UA

N B

ER

K K

ILIÇ

OĞ

LU

ALİ

AK

YÜ

ZN

AİL

E Ç

OLA

KİS

TA

NB

UL

ÖZ

EL

KÜ

LTÜ

R F

EN

LİS

ES

İD

ÜZ

GÜ

N P

İRA

MİT

TE

AÇ

ILA

R V

E A

RA

LAR

IND

AK

İ TR

İGO

NO

ME

TR

İK O

RA

NLA

RM

AT

EM

AT

İK

M.13

OS

MA

N A

SİL

HA

CIİB

RA

HİM

SERKANGÜVENDER

İZM

İR Ö

ZE

L B

OR

NO

VA

LİS

ES

İY

AR

DIM

CI P

OLİ

NO

MLA

R V

E U

YG

ULA

MA

LAR

MA

TE

MA

TİK

M.14

FA

TİH

AT

ALI

H

ALİ

L S

AM

ED

ÇIL

DIR

H

ALİ

L İB

RA

HİM

GÜ

ND

OĞ

DU

İZ

MİR

ÖZ

EL

YA

MA

NLA

R F

EN

LİS

ES

İ K

AP

LAM

A Ü

ZE

RİN

E F

AR

KLI

BİR

ÇA

LIŞ

MA

M

AT

EM

AT

İK

M.15

BE

YZ

A D

AD

AŞ

BÜ

LEN

T IŞ

IKK

AY

SE

Rİ A

RİF

MO

LU A

NA

DO

LU T

EK

NİK

Lİ

SE

Sİ

EİS

EN

ST

EİN

KR

İTE

RİN

İN P

RİM

İTİF

PO

LİN

OM

LAR

A U

YG

UA

NM

AS

IM

AT

EM

AT

İK

2010

YIL

I OR

TA

ÖĞ

RE

TİM

ÖĞ

RE

NC

İLE

Rİ A

RA

SI A

RA

ŞT

IRM

A P

RO

JEL

ER

İ YA

RIŞ

MA

SI B

İLG

İSA

YA

R F

İNA

LİS

TL

ER

İ

MATEMATİKMATEMATİK SOSYOLOJİSOSYOLOJİ


167

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

SO

SYO

LOJİ

FİN

ALİ

STLE

Rİ

PR

OJ

E

SIR

A N

OÖ

ĞR

EN

CİN

İN

AD

I S

OY

AD

I

RE

HB

ER

Ö

ĞR

ET

ME

NL

ER

İN

A

DI S

OY

AD

IO

KU

LU

PR

OJ

EN

İN A

DI

DA

LI

S.1

UF

UK

ÇA

TA

LB

AŞ

RA

ZİY

E M

ER

VE

TİT

İZA

BD

UR

RA

HİM

ÇE

LİK

AD

AN

A S

EY

HA

N Ç

UK

UR

OV

A L

İSE

Sİ

EĞ

İTİM

SE

VİY

ES

İ İL

E Ş

AN

S O

YU

NL

AR

ININ

OY

NA

NM

AS

I A

RA

SIN

DA

Kİ İL

İŞK

İ;

LİS

E Ö

ĞR

EN

CİL

ER

İNİN

ŞA

NS

OY

UN

LA

RIN

A E

ĞİL

İMİ V

E T

OP

LU

MS

AL

Y

AŞ

AM

DA

Kİ E

TK

İLE

Rİ

SO

SY

OL

OJİ

S.2

ANILÖZTÜRK

AY

ŞE

HA

ND

E K

UT

LU

AN

KA

RA

TE

D K

OL

EJİ

VA

KF

I Ö

ZE

L L

İSE

Sİ

KA

YB

OL

MA

KT

A O

LA

N G

EL

EN

EK

SE

L M

ES

LE

KL

ER

İ S

ÜR

DÜ

RE

NL

ER

İN T

EM

EL

Ö

ZE

LL

İKL

ER

İ V

E S

OR

UN

LA

RIN

BE

LİR

LE

NM

ES

İS

OS

YO

LO

Jİ

S.3

AY

HA

N L

OĞ

OĞ

LU

PÜ

RE

N İP

EK

TA

ME

R Ç

ET

İNG

ÜL

AN

KA

RA

YE

NİM

AH

AL

LE

PR

OF

. D

R.

M.

KA

PL

AN

SO

YS

AL

B.

LİS

ES

İ

YA

TIL

I İL

KÖ

ĞR

ET

İM Ö

ĞR

EN

CİL

ER

İNİN

OK

UL

A U

YU

M S

ÜR

EC

İND

E

KA

RŞ

ILA

ŞT

IKL

AR

I P

RO

BL

EM

LE

RİN

YA

Ş V

E C

İNS

İYE

TE

GÖ

RE

AN

AL

İZİ; K

OZ

AN

Y

İBO

ÖR

NE

Ğİ

SO

SY

OL

OJİ

S.4

HA

ZA

L D

AĞ

LI

RE

YH

AN

ŞE

NO

LA

NT

AL

YA

AD

EM

TO

LU

NA

Y A

NA

DO

LU

LİS

ES

İD

İYA

RB

AK

IR Ö

LÇ

EĞ

İND

E G

RA

ME

EN

MİK

RO

KR

ED

İ P

RO

GR

AM

ININ

KA

DIN

IN

TO

PL

UM

DA

Kİ D

EĞ

İŞİM

E E

TK

İSİ

SO

SY

OL

OJİ

S.5

HA

KA

N M

ER

SİN

ÖZ

LE

M K

ES

İCİ

MEHMETCEYLAN

BİR

KA

N A

KA

R

AY

DIN

KA

RA

CA

SU

LİS

ES

İ O

KU

L-A

İLE

İŞ

BİR

LİĞ

İNE

İL

İŞK

İN B

İR A

RA

ŞT

IRM

A(K

AR

AC

AS

U L

İSE

Sİ Ö

RN

EĞ

İ)

SO

SY

OL

OJİ

S.6

HA

ZİM

E G

ÜM

ÜŞ

CÜ

SO

NG

ÜL

BA

ŞE

GM

EZ

ER

DO

ĞA

N E

KİN

Cİ

DİY

AR

BA

KIR

SE

ZA

İ K

AR

AK

OÇ

AN

AD

OL

U

LİS

ES

İM

AS

AL

OK

UY

AN

DE

RV

İŞ M

UR

AD

INA

ER

MİŞ

SO

SY

OL

OJİ

S.7

ÖMERALTAY

ZÜHALGENÇ

FA

TİH

TO

PA

LO

ĞL

UE

RZ

UR

UM

NU

RE

TT

İN T

OP

ÇU

SO

SY

AL

B

İLİM

LE

R L

İSE

Sİ

DE

MO

KR

AS

İ B

İLİN

Cİ O

KU

L S

IRA

LA

RIN

DA

BA

ŞL

AR

SO

SY

OL

OJİ

S.8

ME

RV

E M

EŞ

EMERVEBAYAR

ZE

Kİ Ö

ZA

LP

ES

KİŞ

EH

İR E

Tİ S

OS

YA

L B

İLİM

LE

R L

İSE

Sİ

TO

PL

UM

SA

L D

EĞ

İŞİM

E Ü

NİV

ER

SİT

E E

TK

İSİ:E

SK

İŞE

HİR

ÖR

NE

Ğİ

SO

SY

OL

OJİ

S.9

HA

SA

N K

ES

KİN

HA

YA

T E

RO

ĞL

UGÜLKANAVCI

HA

TA

Y İS

KE

ND

ER

UN

TO

SÇ

EL

İK F

EN

LİS

ES

İ İŞ

YE

RİN

DE

PS

İKO

LO

JİK

ŞİD

DE

T S

AR

MA

LI (M

OB

BİN

G):

İS

KE

ND

ER

UN

Ö

RN

EĞ

İS

OS

YO

LO

Jİ

S.10

ÖZ

GE

ÇA

LIŞ

KA

NN

AH

İDE

ÇIN

AR

FATMAEBRUÇÖLLÜ

İST

AN

BU

L F

AT

İH Ş

EH

RE

MİN

İ A

NA

DO

LU

L

İSE

Sİ

GÜ

NÜ

MÜ

ZD

EN

YA

ŞA

YA

N G

EÇ

MİŞ

E Z

İYA

RE

TS

OS

YO

LO

Jİ

S.11

EM

İNE

GÜ

RB

ÜZ

BİR

CA

N A

SL

AN

CE

MİL

E B

EL

GİN

ÇE

LİK

EBRUGÜRUS

İST

AN

BU

L K

AD

IKÖ

Y T

. E

ML

AK

BA

NK

AS

I A

TA

ŞE

HİR

LİS

ES

İL

İSE

ÖĞ

RE

NC

İLE

RİN

İN D

İSİP

LİN

YÖ

NE

TM

EL

İĞİN

E A

YK

IRI D

AV

RA

NIŞ

TA

AİL

E

VE

OK

UL

A İL

İŞK

İN N

ED

EN

LE

RİN

İN İN

CE

LE

NM

ES

İS

OS

YO

LO

Jİ

S.12

NİL

HA

N S

EY

HA

NA

YŞ

EC

İK D

EM

İRE

RD

EN

İZ S

AR

IOĞ

LU

İZM

İR Ö

ZE

L B

OR

NO

VA

LİS

ES

İY

ET

İŞT

İRM

E Y

UR

DU

ND

A K

AL

AN

KO

RU

NM

AY

A M

UH

TA

Ç Ç

OC

UK

LA

RIN

BO

Ş

ZA

MA

N F

AA

LİY

ET

LE

RİN

DE

PO

PÜ

LE

R K

ÜL

TÜ

RÜ

N R

OL

Ü

SO

SY

OL

OJİ

S.13

UF

UK

ÇİĞ

İTA

Lİ T

UŞ

GÜ

LZ

EY

NA

L A

BİD

İN D

EL

İCE

K.M

AR

AŞ

PA

ZA

RC

IK L

İSE

Sİ

PA

ZA

RC

IKT

A K

İRV

EL

İĞİN

TO

PL

UM

SA

L B

AR

IŞA

KA

TK

ISI V

E K

İRV

EL

İĞİN

M

EZ

HE

P F

AR

KL

ILIK

LA

RI Ç

ER

ÇE

VE

SİN

DE

İN

CE

LE

NM

ES

İS

OS

YO

LO

Jİ

S.14

ADEMSARIKAYA

Ö.FARUKCEYHAN

İLB

EY

DÖ

LE

KK

.MA

RA

Ş T

ÜR

KO

ĞL

U İM

AM

HA

TİP

LİS

ES

İL

İSE

ÖĞ

RE

NC

İLE

RİN

İN M

AR

AŞ

OT

U (

NİC

OT

İAN

A R

US

TİC

A L

.) K

UL

LA

NIM

A

LIŞ

KA

NL

IĞIN

IN A

RA

ŞT

IRIL

MA

SI K

AH

RA

MA

NM

AR

AŞ

ÖR

NE

Ğİ

SO

SY

OL

OJİ

S.15

FU

RK

AN

TE

MİZ

KA

NA

BD

UL

SA

ME

T T

EM

İZK

AN

YA

KU

P D

İNÇ

AL

TIN

HÜ

SE

YİN

İN

CE

KA

YS

ER

İ Ö

ZE

L K

ILIÇ

AS

LA

N L

İSE

Sİ

ŞİD

DE

T İÇ

ER

İKL

İ B

İLG

İSA

YA

R O

YU

NL

AR

ININ

KA

YS

ER

İ'DE

ER

GE

NL

İK

ÇA

ĞIN

DA

Kİ Ö

ĞR

EN

CİL

ER

ÜZ

ER

İND

EK

İ E

TK

İLE

Rİ

SO

SY

OL

OJİ

S.16

RA

ŞİT

CA

N K

OC

AYUSUFMANSURÖZER

HÜ

SE

YİN

İN

CE

KA

YS

ER

İ Ö

ZE

L K

ILIÇ

AS

LA

N L

İSE

Sİ

KE

NT

SE

L V

E K

IRS

AL

BÖ

LG

EL

ER

DE

Kİ A

RK

AD

AŞ

LIK

KA

VR

AM

ININ

İN

CE

LE

NM

ES

İ: K

AY

SE

Rİ Ş

EH

İR M

ER

KE

Zİ-

TO

MA

RZ

A İL

ÇE

Sİ Ö

RN

EĞ

İS

OS

YO

LO

Jİ

S.17

ME

RV

E K

ES

KİN

ES

MA

CİN

OK

UR

EM

İNE

AC

AR

SA

MS

UN

İL

KA

DIM

ÖZ

EL

FE

ZA

BE

RK

SO

SY

AL

B

İLİM

LE

R L

İSE

Sİ

ARTAN

BO

ŞA

NM

AL

AR

INA

İLE

İÇİ

PR

OB

LE

ML

ER

İNAZALMASIVEMUTLU

BİR

AİL

E Y

AP

ISI İÇ

İN E

VL

İLİK

OK

UL

US

OS

YO

LO

Jİ

20

10

YIL

I O

RT

AÖ

ĞR

ET

İM Ö

ĞR

EN

CİL

ER

İ A

RA

SI A

RA

ŞT

IRM

A P

RO

JE

LE

Rİ Y

AR

IŞM

AS

I B

İLG

İSA

YA

R F

İNA

LİS

TL

ER

İ

TARİHTARİH


168

PRO

JE

SIR

A N

OÖ

ĞR

ENC

İNİN

A

DI S

OYA

DI

REH

BER

Ö

ĞR

ETM

ENLE

RİN

A

DI S

OYA

DI

OK

ULU

PRO

JEN

İN A

DI

DA

LI

T.1

M. B

EK

İR B

İÇK

İNMUSTA

FAEVREN

AN

KA

RA

YE

NİM

AH

ALL

E P

RO

F. D

R. M

. K

AP

LAN

SO

YSA

L B

. LİS

ES

İH

AMİD

İYE

ALAY

LAR

I VE

GÜ

NÜ

MÜ

Z KO

RU

CU

LUK

SİST

EMİ

TAR

İH

T.2

VE

YSE

L TU

RĞ

UT

YUN

US

ŞA

FAK

ÖZC

AN

SE

HE

R D

OĞ

AN

BA

TMA

N Ö

ZEL

ME

HM

ET

SID

DIK

TE

KİN

Lİ

SE

Sİ

OSM

ANLI

'DA

AHKA

M-I

ŞİKA

YET

DEF

TER

LER

İTA

RİH

T.3

ŞA

HİN

GÜ

MÜ

ŞKÜBRAYAVUZ

YAS

EM

İN U

YSA

LE

DİR

NE

KE

ŞA

N L

İSE

Sİ

SAVA

ŞIN

SIC

AK N

EFES

İ: H

IDIR

LIK

TABY

ASI

TAR

İH

T.4

HU

RİY

E S

AR

IŞA

HİN

GÜ

LNA

Z D

EM

İRA

LAY

GÜ

LTE

KİN

YA

LÇIN

ISP

AR

TA G

ÖN

EN

AN

AD

OLU

ÖĞ

RE

TME

N

LİS

ES

İTA

RİH

İN E

STET

İK B

İR R

ESM

İ OLA

N L

ALE

TAR

İH

T.5

SEDAASLA

NYU

NUSER

MEHMETKALA

YCI

İÇE

L TA

RS

US

TİC

AR

ET

VE

SA

NA

Yİ O

DA

SI

END.MES.L

TAR

SUS

PER

SEU

S M

İTH

RAS

( TAR

SUS

DA

PER

SEU

S VE

MİT

HR

AS İN

ANÇ

KÜ

LTÜ)

TAR

İH

T.6

ŞE

YDA

YA

YLA

ÖZL

EM

KE

SİK

CA

NE

R S

AĞ

IRFA

TMABEGÜMYILDIZ

İSTA

NB

UL

KA

DIK

ÖY

DİL

EK

SA

BA

NC

I Tİ

CA

RE

T M

ES

LEK

LİS

ES

İTÜ

RK

KÜLT

ÜR

TAR

İHİN

İN M

İZAH

İ UN

SUR

U O

LAN

NAS

RED

DİN

HO

CA'

NIN

H

AYAT

I, D

ÜŞÜ

NC

ELER

İ VE

UZA

KDO

ĞU

ÜLK

ELER

İND

E AL

GIL

ANIŞ

ITA

RİH

T.7

ME

RV

E E

RD

İMGAMZE

KAR

GÜNERBORAN

İZM

İR Ö

ZEL

ÇA

MLA

RA

LTI K

OLE

JİİZ

MİR

'İN T

ARİH

İ MİR

ASI K

EMER

ALTI

'ND

A G

EÇM

İŞTE

N G

ÜN

ÜM

ÜZE

D

EĞİŞ

ENLE

R V

E KA

YBO

LAN

LAR

TA

RİH

T.8

MUSTA

FAGÜL

HA

SA

N G

ÜLO

ĞLU

B.BAYR

AMGÜNGÖR

YAKUPTUNCEL

MA

LATY

A F

EN

LİS

ES

İ(M

ALA

TYA

BİL

İM V

E S

AN

AT

ME

RK

EZİ

)Bİ

RTE

SCİL

ÇAL

IŞM

ASI

ÖR

NEĞ

İ-MAL

ATYA

BATT

ALG

AZİ

DE

BULU

NAN

TESC

İLSİ

Z TA

RİH

İ ESE

RLE

RİN

BEL

İRLE

NM

ESİ V

E TE

SCİL

İTA

RİH

T.9

HA

TİC

E Y

AR

DIM

TAH

SİN

AYD

OĞ

AN

SA

KA

RYA

KA

RA

SU

AN

AD

OLU

ÖĞ

RE

TME

N

LİS

ES

İD

EĞİŞ

EN Y

OLL

ARIN

DEĞ

İŞTİ

RD

İĞİ T

ALİH

E Bİ

R Y

ER İN

CEL

EMES

İ: TA

RAK

LITA

RİH

T.10

M. R

AŞ

İT K

AR

AB

AĞ

NUHTOZL

US

AM

SU

N İB

RA

HİM

TA

NR

IVE

RD

İ SO

SYA

L B

İLİM

LER

LİS

ES

İBİ

RSÖ

ZLÜ

TAR

İHÇ

ALIŞ

MAS

I:AM

ASYA

KARAP

APAK

LARIGÖÇ

VEİS

KAN

/KA

RAB

AĞD

AN G

ELİR

EM…

RİV

AYET

OD

UR

Kİ…

TAR

İH

T.11

ÖMERFARUKKUZU

AH

ME

T TU

RA

N A

LDE

MİR

MEHMETBAL

SİV

AS

FE

N L

İSE

Sİ

KOR

E SA

VAŞI

VE

KIBR

IS B

ARIŞ

HAR

EKÂT

I SO

NR

ASIN

DAK

İ ŞEH

İT

AİLE

LER

İNİN

VE

GAZ

İLER

İN S

AVAŞ

ÖN

CES

İ VE

SON

RAS

I SO

SYO

-EKO

NO

MİK

D

UR

UM

LAR

ININ

KAR

ŞILA

ŞTIR

ILM

ASIN

IN S

İVAS

ÖR

NEĞ

İ ÜZE

RİN

DE

İNC

ELEN

MES

İ

TAR

İH

T.12

FATM

A E

ZGİ A

LTU

NGÜLD

ERENTURANARS

UŞ

AK

FE

N L

İSE

Sİ

KAYI

P ŞE

HİR

PEP

OU

ZATA

RİH

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RAS

I AR

AŞTI

RM

A PR

OJE

LER

İ YAR

IŞM

ASI B

İLG

İSAY

AR F

İNAL

İSTL

ERİ

2010

YIL

I OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RA

SI A

RA

ŞTIR

MA

PRO

JELE

Rİ Y

AR

IŞM

ASI

TA

RİH

FİN

ALİ

STLE

Rİ

TARİHTARİH


169

AD

AN

AA

NK

AR

AA

NTA

LYA

bu

RSA

ERZu

Ru

MİS

TAN

BU

L

A

SYA

İSTA

NB

UL

AVR

uPA

İZM

İR

KA

YSER

İ M

ALA

TYA

SAM

SuN

VAN

DA

L TO

PLA

MLA

RI

BİL

GİS

AYA

R

1215

95

27

2121

915

615

137

BİY

OLO

Jİ83

6921

2012

4572

8176

3857

40614

CO

ĞR

AFY

A14

208

106

1124

2129

2913

22207

FİZİ

K115

7316

118

5140

4848

5341

63567

KİM

YA26

319

109

2653

3629

2722

28306

MA

TEM

ATİ

K33

2613

126

3162

3614

3128

52344

SOSY

OLO

Jİ110

5132

2728

2531

6958

4856

72607

TAR

İH39

2422

196

3231

4427

3834

28344

TOPL

AM

432

309

130

114

7722

833

435

629

027

925

732

0

3126

AD

AN

AA

NK

AR

AA

NTA

LYA

bu

RSA

ERZu

Ru

MİS

TAN

BU

L A

SYA

İSTA

NB

UL

AVR

uPA

İZM

İR

KA

YSER

İ M

ALA

TYA

SAM

SuN

VAN

TOPL

AM

8892

3841

3762

9712

297

7467

7088

5

BİL

GİS

AYA

R

BİY

OLO

JİC

OĞ

RA

FYA

FİZİ

KK

İMYA

MA

TEM

ATİ

KSO

SYO

LOJİ

TAR

İHTO

PLA

M

930

1225

1722

2312

150

FİN

AL Y

ARIŞ

MAL

ARIN

DA

SER

GİL

ENEN

PR

OJE

SAY

ILLA

RI (

Dal

lara

Gör

e)

FİN

AL Y

ARIŞ

MAL

ARIN

DA

SER

GİL

ENEN

PR

OJE

SAY

ILLA

RI (

Böl

gele

re G

öre)

2010

YIL

I BÖ

LGE

BAŞ

VUR

ULA

RI

OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RAS

I AR

AŞTI

RM

A PR

OJE

LER

İ YAR

IŞM

ASI

BÖ

LGE

YAR

IŞM

ALAR

IND

A SE

RG

İLEN

EN P

RO

JE S

AYIL

LAR

I

BAŞ

VUR

U G

ENEL

TO

PLAM

AD

AN

AA

NK

AR

AA

NTA

LYA

bu

RSA

ERZu

Ru

MİS

TAN

BU

L

A

SYA

İSTA

NB

UL

AVR

uPA

İZM

İR

KA

YSER

İ M

ALA

TYA

SAM

SuN

VAN

DA

L TO

PLA

MLA

RI

BİL

GİS

AYA

R

1215

95

27

2121

915

615

137

BİY

OLO

Jİ83

6921

2012

4572

8176

3857

40614

CO

ĞR

AFY

A14

208

106

1124

2129

2913

22207

FİZİ

K115

7316

118

5140

4848

5341

63567

KİM

YA26

319

109

2653

3629

2722

28306

MA

TEM

ATİ

K33

2613

126

3162

3614

3128

52344

SOSY

OLO

Jİ110

5132

2728

2531

6958

4856

72607

TAR

İH39

2422

196

3231

4427

3834

28344

TOPL

AM

432

309

130

114

7722

833

435

629

027

925

732

0

3126

AD

AN

AA

NK

AR

AA

NTA

LYA

bu

RSA

ERZu

Ru

MİS

TAN

BU

L A

SYA

İSTA

NB

UL

AVR

uPA

İZM

İR

KA

YSER

İ M

ALA

TYA

SAM

SuN

VAN

TOPL

AM

8892

3841

3762

9712

297

7467

7088

5

BİL

GİS

AYA

R

BİY

OLO

JİC

OĞ

RA

FYA

FİZİ

KK

İMYA

MA

TEM

ATİ

KSO

SYO

LOJİ

TAR

İHTO

PLA

M

930

1225

1722

2312

150

FİN

AL Y

ARIŞ

MAL

ARIN

DA

SER

GİL

ENEN

PR

OJE

SAY

ILLA

RI (

Dal

lara

Gör

e)

FİN

AL Y

ARIŞ

MAL

ARIN

DA

SER

GİL

ENEN

PR

OJE

SAY

ILLA

RI (

Böl

gele

re G

öre)

2010

YIL

I BÖ

LGE

BAŞ

VUR

ULA

RI

OR

TAÖ

ĞR

ETİM

ÖĞ

REN

CİL

ERİ A

RAS

I AR

AŞTI

RM

A PR

OJE

LER

İ YAR

IŞM

ASI

BÖ

LGE

YAR

IŞM

ALAR

IND

A SE

RG

İLEN

EN P

RO

JE S

AYIL

LAR

I

BAŞ

VUR

U G

ENEL

TO

PLAM


170

SIR

A N

O ÖĞRENCİNİN ADI SOYADI

REHBER ÖĞRETMENLERİN

ADI SOYADIOKULU PROJENİN ADI DALI KARAR

biy.8 MUHAMMED EMİN AYARYİĞİT CAN İLERİ MUSTAFA ŞEVİK BURSA IŞIKLAR ASKERİ HAVA LİSESİ ZEYTİN YAPRAĞINDAKİ GİZLİ GÜÇ "OLEUROPEİN" 'İ KULLANARAK BAKTERİ YİYEN KUMAŞ ÜRETİMİ BİYOLOJİ BİRİNCİLİK

biy.8 MUHAMMED EMİN AYARYİĞİT CAN İLERİ MUSTAFA ŞEVİK BURSA IŞIKLAR ASKERİ HAVA LİSESİ ZEYTİN YAPRAĞINDAKİ GİZLİ GÜÇ "OLEUROPEİN" 'İ KULLANARAK BAKTERİ YİYEN KUMAŞ ÜRETİMİ BİYOLOJİ BİRİNCİLİK

biy.13 ÖZDENCANÖZEFECAN ÇEKİÇ

ÖMERÖZCANTUNCAYTURSUN

İSTANBUL ATATÜRK FEN LİSESİ TEK ODACIKLI MİKROBİYAL YAKIT HÜCRESİ (MFC) SİSTEMİNDE ELEKTRİK ÜRETİMİ ÜZERİNE ANOT ELEKTRO TÜRÜNÜN, SİSTEM HACMİNİN VE ÇEŞİTLİ BESİN MADDELERİNİN ETKİSİNİN İNCELENMESİ BİYOLOJİ BİRİNCİLİK

Fiz.15 ONURAKSÖYEKUĞUR YEKTA BAŞAK TİMOTHY TİMUR İZMİR FEN LİSESİ DALGA CEPHESİ ÖLÇÜMÜ İÇİN YENİ BİR YÖNTEM VE UYGULAMALARI FİZİK BİRİNCİLİK

Kim.6 ESENDUHANEMELEZERÇE HASANAVCU EDİRNE KEŞAN TİCARET VE SANAYİ ODASI BİLİŞİM

ANADOLU TEKNİK LİSESİSİBER ARI FEROMON MASKESİ İLE MİGREN TEDAVİSİ KİMYA BİRİNCİLİK

Mat.2 FURKAN KÖKDOĞAN FATİH BALLI SAİM AVİNCA ANKARA SAMANYOLU FEN LİSESİ ÜÇGENİN TEĞET NOKTALARINA FARKLI BİR BAKIŞ MATEMATİK BİRİNCİLİK

Sos.14 İSKENDER CÜREFURKANARAS

ÜMİT APAYDIN SAMSUN İBRAHİM TANRIVERDİ SOSYAL BİLİMLER LİSESİ

TARAFTAR TOPLULUKLARIYLA FUTBOL MAÇLARINDA GÖRÜLEN ŞİDDET OAYLARI ARASINDAKİ İLİŞKİ: SAMSUNSPOR ÖRNEĞİ SOSYOLOJİ BİRİNCİLİK

Tarih.9 HAKANYILDIZ MELİHA ÇADIRİLYAS CAN ŞAHİN

KAYSERİ MELİKGAZİ KAYSERİ AND. LİSESİ 93 HARBİNİN ANADOLU' DA OLUŞTURDUĞU GÖÇ DALGASI VE BU GÖÇ DALGASINDA TOMARZA İLÇESİNE MUHACİR GÖÇLERİ. TARİH BİRİNCİLİK

Yer.9 REYSİ RODİKLİBETSİ LEVİ TALHAKILIÇ İSTANBUL ULUS ÖZEL MUSEVİ LİSESİ JEOTERMAL KAYNAKLARDAN ALTERNATİF YÖNTEMLE ELEKTRİK ELDESİ YER BİLİMİ BİRİNCİLİK

bil.1 A. ŞÜKRÜCAN GÖKKAYAF. MUSTAFA AKDEMİR MUSTAFAYÜKSEL ANKARA ÖZEL AHMET ULUSOY FEN LİSESİ 3 BOYUTLU UZAYDA EKLEMSEL ROBOT KOLU HAREKETLERİNİN TASARLANMASI BİLGİSAYAR İKİNCİLİK

bil.9 ALPER GÜNDOĞDU NEVRES ÖMER ERİŞİK MUSA DEMİRELLİ İZMİR ÖZEL YAMANLAR LİSESİ DOKUNMATİK KAĞIT BİLGİSAYAR İKİNCİLİK

biy.5 B.ZERENAKSU MURATSARIZ ANKARA FEN LİSESİ SOĞUK OKSİJEN PLAZMASININ YÜZEYLERDE BAKTERİYEL VE FUNGAL ETKİNLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI BİYOLOJİ İKİNCİLİK

biy.16 SEMİH ARSLANHALİL AHMET MANAZ MUSAHAKANGÜLER İSTANBUL KULELİ ASKERİ LİSESİ YADİGPA (YAPRAK DİZİLİMLİ GÜNEŞ PANELLERİ) BİYOLOJİ İKİNCİLİK

Fiz.8 FURKANKAZAZBERATBULUT NECMİ POLAT ERZURUM 3 TEMMUZ LİSESİ MEKANİK TİTREŞİM ETKİSİ İLE MAZOTUN DONMASININ ÖNLENMESİ FİZİK İKİNCİLİK

Fiz.24 SERKAN EMRE ELÇİMUSTAFA AŞIROĞLU MEHMETGASIM TOKAT MİLLİ PİYANGO İHYA BALAK FEN

LİSESİGÖRÜNMEYEN ELEKTİRİK ENERJİSİ TÜKETİMİNE SON FİZİK İKİNCİLİK

Kim.9 MEHTAP IŞIKMERT TOZOĞLU

ESRA ÖZTERMİYECİÖZLEM ÇIVGINOĞLU

İSTANBUL TED VAKFI ÖZEL LİSESİ AKTİF ÇAMUR KULLANILARAK MEYVE ATIKLARINDAN HİDROJEN GAZI ELDE EDİLMESİ İÇİN EN UYGUN KOŞULLARIN SAPTANMASI KİMYA İKİNCİLİK

Kim.13 ZEYNEP EVLİYAOĞLUAYLİN IRMAK KURUÇ MERALDÜNDARALP İZMİR ÖZEL TÜRK FEN LİSESİ

DENEYSEL EPİLEPSİ MODELLERİNDE KULLANILMAK ÜZERE, BEYİN DOKULARINDAN KAN ŞEKERİ (GLUKOZ) TAYİNİNE YÖNELİK ELEKTROKİMYASAL ÇOKLU ELEKTROT SİSTEMLERİNİN (MULTİSENSÖRLER) GELİŞTİRLMESİ

KİMYA İKİNCİLİK

Mat.1 B. SAFA ÇİÇEK MEHMET ŞAHİN ANKARA FEN LİSESİ BARİZANTRİK KOORDİNATLAR VE UYGULAMALARI MATEMATİK İKİNCİLİK

Mat.4 EMRAH ŞANCISİNAN TÜRKMEN

GÖKHANSOYDANN.UMUT ARSLANDOĞAN

BURSA IŞIKLAR ASKERİ HAVA LİSESİ ÖKLİDYEN OLMAYAN GEOMETRİDE ÜÇGEN İLE İLGİLİ BAZI BAĞINTILAR MATEMATİK İKİNCİLİK

Sos.9 TANER FIRINCIOĞLU SERKAN TURĞUT İZMİR SEFERİHİSAR ASİL NADİR ÇOK PROGRAMLI LİSESİ

SOSYAL BİR DEĞİŞİM ARACI OLARAK MEVSİİMLİK GÖÇ SEFERİHİSAR MANALİNA İŞÇİLERİ ÖRNEĞİ SOSYOLOJİ İKİNCİLK

Tarih.3 MEHMETONURKARAONURALTINOK SALİM DÜZGÜN BURSA POLİS LİSESİ TARİHİ İPEK YOLU ÜZERİNDEKİ MENZİL KERVANSARAYLARININ GÖLPAZARI-KARACABEY TİCARET

HATTIÜZERİNDEKİ ÖRNEKLERİNİN İNCELENMESİ TARİH İKİNCİLİK

Tarih.15 DENİZ İLHANA.KAHARÇAÇUR

KENAN ALLAHVERDİMUSTAFAÜREY

VAN GEVAŞ İZZETTİN ŞİR ANADOLU LİSESİ TUŞBA'NIN GÖK MEZARI - ÜÇ PINAR KAYA ODASI MEZARI TARİH İKİNCİLİK

Yer.4 TAHABERKAYDUMANEYÜPÖZMEN

FİKRET MULHANERDENERYUMURTACI

BURSA IŞIKLAR ASKERİ HAVA LİSESİ BURSA BÖLGESİ BİNA İÇİ RADON KONSANTRASYONLARINA DOĞAL GAZDAN GELEN KATKININ FİLM DEDEKTÖRLER İLE ARAŞTIRILMASI YER BİLİMİ İKİNCİLİK

bil.2 M. TEKİN ERTEKİNNUMANMERCAN

AHMET BALOĞLUBÜLENT IŞIK

ANKARA SAMANYOLU LİSESİ YARDIM UÇAKLARININ GÜVENLİ VE KISA YOLDAN HEDEFE ULAŞMASI BİLGİSAYAR ÜÇÜNCÜLÜK

bil.6 AMMARTOSUNHASAN SEYFULLAH BİRER MURATTOPAL İSTANBUL BAŞAKŞEHİR BURÇ ANADOLU LİSESİ SINIF KARIŞTIRMA VE BASIM PROGRAMI (SK&BP) BİLGİSAYAR ÜÇÜNCÜLÜK

İKİNCİLİK ÖDÜLLERİ

ÜÇÜNCÜLÜK ÖDÜLLERİ

BİRİNCİLİK ÖDÜLLERİ

SERGİLENEN PROJELERİN DERECELERİ

2009 YILI ORTAÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİ ARASI ARAŞTIRMA PROJELERİ FİNAL YARIŞMASI

YILIN GENÇ ARAŞTIRMACISI


171

2009 YILIFİNAL YARIŞMASI’NDAN

FOTOĞRAFLAR


172


173


174


175


176

Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Final ... · Ortaöğretim Öğrencileri...

Documents

Transcript of Ortaöğretim Öğrencileri Arası Araştırma Projeleri Final ... · Ortaöğretim Öğrencileri...