Original Article...

การประดษฐและการตรวจสอบความแมนย�าของอปกรณเสรมในการเปลยนชดหวเจาะพดบบลว พลส แบบดงเดม

เปนการฝงรากเทยมดวยระบบคอมพวเตอรชวยน�าทางInvention and Accuracy Assessment of Supplemental Surgical Devices for Converting Traditional PW Plus

Drilled Set to Computer-guided Implant Surgeryศรณย กตตศภกร1, เอธยา ใจสวาง2, บญชย เชาวนไกลวงศ3, อรรถวทย พสฐอนสรณ3

1นกศกษาระดบบณฑตศกษา ภาควชาทนตกรรมประดษฐ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม2โรงพยาบาลกาญจนดษฐ จ.สราษฎรธาน

3ภาควชาทนตกรรมประดษฐ คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหมSarun Kittisupakorn1, Ataya Jaisawang2, Boonchai Chaoklaiwong3, Attavit Pisitanusorn3

1Graduate student, Department of Prosthodontics, Faculty of Dentistry, Chiang Mai University2Kanchanadit Hospital, Surat Thani

3Department of Prosthodontics, Faculty of Dentistry, Chiang Mai University

ชม. ทนตสาร 2562; 40(1) : 31-45CM Dent J 2019; 40(1) : 31-45

Received: 11 April, 2018Revised: 18 May, 2018

Accepted: 21 May, 2018

บทคดยอ ในการฝงรากเทยมดวยระบบคอมพวเตอรชวยน�าทาง

จ�าเปนจะตองใชรวมกบชดหวเจาะกระดกทถกออกแบบมา

โดยเฉพาะ อนมตนทนการผลตสงและตองน�าเขาจากตาง

ประเทศเทานน ซงรากเทยมทผลตในประเทศไทยอยาง

พดบบลว พลส ยงไมสามารถฝงดวยระบบนได จงเปนทมา

และวตถประสงคของงานวจยนคอ ประดษฐอปกรณเสรมท

ดดแปลงหวเจาะพดบบลว พลส แบบดงเดมใหสามารถใช

ในการฝงรากเทยมดวยระบบคอมพวเตอรชวยน�าทาง และ

วดความแมนย�าของของการฝงรากเทยมดวยอปกรณเสรม

Abstract Surgical drilled set that used in computer guided implant placement must be manufactured specifi-cally which have high cost for manufacturing and importation. In addition, PW plus dental implant which produced by Thai company still is not sup-ported by this technique. The aim of this research was to invent supplemental surgical devices that can be used to convert traditional PW plus surgical drilled set to computer guided surgery and to assess

Corresponding Author:

อรรถวทย พสฐอนสรณผชวยศาสตราจารย, ดร., ภาควชาทนตกรรมประดษฐ,คณะทนตแพทยศาสตร มหาวทยาลยเชยงใหม 50200

Attavit PisitanusornAssistant Professor, Dr., Department of Prosthodontics,Faculty of Dentistry, Chiang Mai University, Chiang Mai 50200, ThailandE-mail: [email protected]

บทวทยาการOriginal Article

32ชม. ทนตสาร ปท 40 ฉบบท 1 ม.ค.-เม.ย. 2562 CM Dent J Vol. 40 No. 1 January-April 2019

ดงกลาวในแบบจ�าลอง โดยการศกษาจะแบงออกเปน 2 ขน

ตอน ไดแก ขนตอนท 1 ออกแบบและกลงอปกรณเสรมทใช

ดดแปลงหวเจาะพดบบลว พลส แบบดงเดมใหเปนหวเจาะ

ในระบบคอมพวเตอรชวยน�าทาง ซงประกอบดวยอปกรณ 5

ชนด ไดแก มาสเตอร คย (master key) ไพลอต คย (pilot key) ไฟนอล คย (final key) เอกซแพนด คย (expand key) และ อมพลานต ไดรเวอร คย (implant driver key) ขนตอนท 2 ตรวจสอบความแมนย�าของการฝงราก

เทยมดวยอปกรณเสรมดงกลาวในแบบจ�าลองขากรรไกร

บนพลาสตกจ�านวน 20 ชน โดยฝงรากเทยมจ�านวน 8 ราก

ในแตละแบบจ�าลอง ซงประกอบดวยรากเทยมขนาดเสน

ผานศนยกลาง 3.3 3.75 4.2 และ 5.0 มลลเมตร ยาว 12

มลลเมตร จากนนตรวจสอบความแมนย�าของการฝงราก

เทยมโดยซอนทบภาพรงสโคนบมคอมพวเตดโทโมกราฟฟ

ทแสดงต�าแหนงของรากเทยมจ�าลองและต�าแหนงของราก

เทยมจรง วดระยะเบยงเบนของรากเทยมในแนวเสนตรง

เชงสามมตบรเวณสวนหวและสวนปลายของรากเทยม รวม

ทงมมเบยงเบนของรากเทยมเชงสามมต ผลการศกษาพบ

วาระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชงสามมตทบรเวณสวนหว

และสวนปลายของรากเทยมเทากบ 0.83 ± 0.30 และ 1.13

± 0.36 มลลเมตร ตามล�าดบ โดยมมมเบยงเบนในเชงสาม

มตโดยเฉลยเทากบ 4.59 ± 0.49 องศา และไมมความ

แตกตางอยางมนยส�าคญของระยะเบยงเบนในการฝงราก

เทยมทมเสนผานศนยกลางตางกน (p<0.05) เมอพจารณา

เฉพาะขอผดพลาดเชงกลสามารถค�านวณคามมเบยงเบน

มากทสดทางทฤษฎตามหลกเรขาคณตของอปกรณเสรม

นเทากบ 1.04 องศา โดยระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชง

สามมตบรเวณสวนหวของรากเทยมจะขนกบระยะหางของ

ปลอกโลหะกบผวกระดกบรเวณทเจาะรากเทยม และระยะ

เบยงเบนบรเวณปลายรากเทยมจะขนกบปจจยดงกลาวรวม

กบความยาวของรากเทยมทใช

ค�ำส�ำคญ: รากเทยม การผาตดรากเทยมดวยระบบ

คอมพวเตอรชวยน�าทาง พดบบลว พลส

the accuracy of implant placement by using these devices in models. Methods of this study com-prised of two steps. The first step was design and lathe the supplemental surgical devices composed of 5 elements including master key, pilot key, final key, expand key and implant driver key. The second step was to assess the accuracy of implant placement by these devices in 20 plastic models. Eight implants which had 3.3, 3.75, 4.2, and 5.0 mm in diameter and 12 mm in length were placed in each model. Presurgical and postsurgical CBCT images were superimposed to evaluate deviation between virtual and actual implant position by three parameters (3D linear deviation at coronal and apical part of implant and 3D angular devia-tion). The results showed that 3D linear deviations at coronal and apical part were 0.83 ± 0.30 and 1.13 ± 0.36 mm respectively, and angular devia-tion were 4.59° ± 0.49°. No statistical significance difference was found in different implant diame-ters (p<0.05). Considering the intrinsic error of these devices, the tolerance of metal contacting, allows for a maximum theoretical angulation error of 1.04°. The factor that affected the deviation at coronal part of implant placement by these devices was the distance between the sleeve and the entry pointed at the alveolar crest. While the length of the implant affected the deviation at apical part of implant.

Keywords: implant, computer guided implant surgery, PW plus


บทน�า รากเทยมเปนทางเลอกหนงในการบรณะเพอทดแทนฟน

ธรรมชาตทสญเสยไป ซงผลส�าเรจของการรกษาดวยรากเทยม

นนตองอาศยปจจยหลายอยาง หนงในนนคอต�าแหนงของราก

เทยมซงสงผลตอทศทางของแรงทลงสรากเทยมและความ

สวยงามหลงบรณะ(1) โดยการฝงรากเทยมใหอยในต�าแหนง

ทเหมาะสมนนตองอาศยการวนจฉยและการวางแผนรกษาท

ถกตอง ตลอดจนความช�านาญของทนตแพทยในการผาตด

ฝงรากเทยม เนองจากการผาตดฝงรากเทยมในแบบดงเดม

นน อาจเกดขอผดพลาดไดจากมมทเบยงเบนไปขณะตด

กระดก (osteotomy) และขอจ�ากดของแผนแบบศลยกรรม

(surgical template) ทไมสามารถควบคมความลกของ

การวางต�าแหนงรากเทยมในแนวรากฟน-ตวฟน (apico- coronal) ได(1,2)

ดวยความกาวหนาทางเทคโนโลยทมากขน คอมพวเตอร

ถกน�ามาใชในการวางแผนรากเทยมสามมตและสรางแผนน�า

เจาะทางศลยกรรม (surgical drill guide) โดยอาศยขอมล

จากภาพรงสโคนบมคอมพวเตดโทโมกราฟฟ (Cone beam computed tomography; CBCT) และภาพกราดผวดวย

แสง (optical scanning)(3) ซงจากโปรแกรมวางแผนราก

เทยมสามมต (3D implant planning software) ทนตแพทย

จะเหนลกษณะทางกายภาพของกระดกและอวยวะทส�าคญใน

บรเวณนน สามารถจ�าลองต�าแหนงของรากเทยมและสงบรณะ

เหนอรากเทยมเพอสรางแผนน�าเจาะทางศลยกรรม(4-6) (รปท

1) ซงขนรปดวยกระบวนการสเตอรโอลโทกราฟฟ (stereo-lithography) เพอใช ในการฝงรากเทยมในผปวยใหไดตรง

ตามต�าแหนงทไดจ�าลองไวในคอมพวเตอร ซงมความแมนย�า

สงเมอเทยบกบการฝงดวยวธดงเดม(4-8) และจากรายงานการ

ทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบ (systematic review)(9) พบวาความแมนย�าของรากเทยมทฝงดวยระบบคอมพวเตอร

ชวยน�าทางมระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชงสามมตบรเวณ

สวนหวของรากเทยม (3D linear coronal deviation) เทากบ 1.07 มลลเมตร ระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชง

สามมตบรเวณสวนปลายของรากเทยม (3D linear apical deviation) เทากบ 1.63 มลลเมตร และมมเบยงเบนเชงสาม

มต (3D angle deviation) เทากบ 5.26 องศา

ปจจยทสงผลตอความแมนย�าในการฝงรากเทยมดวย

ระบบคอมพวเตอรชวยน�าทาง(10,11) เกดขนไดตงแตขนตอน

การไดขอมล นนคอคณภาพของภาพรงสโคนบมคอมพว

เตดโทโมกราฟฟ และภาพกราดผวดวยแสง ขนตอนจาก

ความแมนย�าในการรวมภาพทงสองเขาดวยกน ขนตอนการ

ออกแบบแผนน�าเจาะทางศลยกรรม ความแนบของแผนน�า

เจาะทางศลยกรรมกบเนอเยอในชองปากขณะผาตดฝงราก

เทยม ซงแผนน�าเจาะทางศลยกรรมทมสวนรองรบเปนเนอเยอ

ออนทงหมด (mucosa supported surgical guide) อาจเกด

การขยบของเนอเยอขณะผาตด ยอมสงผลตอความแมนย�า

ของการฝงรากเทยมทดอยกวาแผนน�าเจาะทางศลยกรรมทม

สวนรองรบเปนฟน (tooth supported surgical guide)(12)

รปท 1 การจ�าลองรากเทยม และสงบรณะเหนอรากเทยมดวยโปรแกรมวางแผนรากเทยมสามมต (SimPlant®) ซงแสดงความสมพนธ

ระหวางรากเทยมกบกระดกและเสนประสาท (1) และ (2), การจ�าลองแผนน�าเจาะทางศลยกรรมเพอใชในการฝงรากเทยมในผปวย (3)

Figure 1 Simulation of implants and restorations in 3D implant planning software (SimPlant®) which be able to show the relation

between simulated implants and anatomical structure such as alveolar bone and nerve (1) and (2), and simulation of

surgical drill guided which be used for surgery (3)


นอกจากนยงรวมถงขอผดพลาดเชงกล (mechanical error หรอ intrinsic error) อนเกดจากแรงทนทาน (tolerance) ระหวางปลอกโลหะ (metal sleeve) กบกานของหวเจาะขณะ

กรอตดกระดก

โดยปจจยทสงผลตอขอผดพลาดเชงกลในการฝงราก

เทยมดวยระบบคอมพวเตอรชวยน�าทาง(13) ไดแก 1) ระยะ

ระหวางปลอกโลหะกบกระดก โดยระยะดงกลาวหากมคามาก

ยอมสงผลใหเกดการเบยงเบนของหวเจาะกระดกไดมากขน

ท�าใหความแมนย�าในการฝงรากเทยมลดลง 2) ความสงของ

ปลอกโลหะ โดยปลอกโลหะทมความสงมากจะท�าใหเกดการ

เบยงเบนของการเจาะกระดกไดนอยกวา อยางไรกตามปลอก

โลหะทมความสงมากอาจเปนขอจ�ากดในการฝงรากเทยมใน

บรเวณฟนหลงหรอในผปวยทอาปากไดนอย ซงปลอกโลหะ

ทใช ในการฝงรากเทยมดวยระบบคอมพวเตอรชวยน�าทางใน

ปจจบนมกมความสงไมเกน 5 มลลเมตร(14) 3) ระยะทตาง

กนของเสนผานศนยกลางปลอกโลหะกบกานของหวเจาะราก

เทยม ซงระยะดงกลาวหากมคาแตกตางกนนอยจะท�าใหม

ความแนบสนทของอปกรณทงสองขณะกรอตดกระดกมาก

ท�าใหความแมนย�าในการฝงรากเทยมมากขน (รปท 2)

และจากการศกษาของ Cassetta และคณะ(15) พบ

วาการออกแบบใหปลอกโลหะและกานของหวเจาะรากเทยม

มระยะเสนผานศนยกลางตางกน 0.05 มลลเมตร จะใหความ

แมนย�าในการฝงรากเทยมทด โดยไมเกดปญหาจากการกรอ

โดนปลอกโลหะและความรอนจากการเสยดสของอปกรณทง

สอง

อยางไรกตามการใชคอมพวเตอรชวยน�าทางในการ

วางแผนต�าแหนงรากเทยมอาจมขอเสยหรอขอจ�ากดบาง

ประการ(4,16) เชน คาใชจายทเพมขนจากการขนรปแผนน�า

เจาะทางศลยกรรมจากคอมพวเตอร และยงจ�าเปนตองใชรวม

กบหวเจาะกระดกทออกแบบมาเฉพาะกบการฝงรากเทยมดวย

ระบบนเทานน ซงยงไมรองรบในการฝงรากเทยมพดบบลว

พลส (ขอมลจากการสบคนเมอวนท 23 สงหาคม 2560) ดงนน

งานวจยนมวตถประสงคเพอประดษฐอปกรณเสรมทดดแปลง

หวเจาะพดบบลว พลส แบบดงเดมใหสามารถรองรบการฝง

รากเทยมดวยระบบคอมพวเตอรชวยน�าทางได และตรวจสอบ

ความแมนย�าของการฝงรากเทยมดวยอปกรณเสรมดงกลาว

ในแบบจ�าลอง

วสดอปกรณและวธการ เตรยมชดหวเจาะกระดกและรากเทยมพดบลว พลส

(บรษท พดบบลว พลส จ�ากด, ประเทศไทย) ซงประกอบดวย

อปกรณหลกๆ(17) เชน หวน�าเจาะ (pilot drilled bur) หว

เจาะสดทายตามขนาดเสนผานศนยกลางรากเทยม (final drilled bur) รากเทยม (implant fixture) เสนผาน

ศนยกลาง 3.3 3.75 4.2 และ 5.0 มลลเมตร และตวน�าราก

เทยมชนดตอกบดามกรอ (implant insertion tool) โดยม

ล�าดบการฝงรากเทยมดวยหวเจาะตามรปท 3 ทงนตองกลง

สวนบาของกานหวน�าเจาะและหวเจาะสดทายออกกอน เพอ

ไมใหกดขวางอปกรณเสรมทผลตขน และยงชวยใหเกดแนว

การเจาะทแมนย�ามากขน (รปท 4)

ขนตอนท1: ออกแบบและสรางอปกรณเสรมของหว

เจาะพดบบลว พลส ดวยวธการกลงดวยเครอง CNC Genos L200E-M (Okuma®, USA) โดยใชโลหะชนดอะลมเนยม

6063 ซงมรายละเอยดของอปกรณเสรมแตละชนดแบงตาม

ขนตอนการกรอตดกระดกไดดงน

รปท 2 ปจจยทสงผลใหเกดขอผดพลาดเชงกล ไดแก 1) ระยะ

ระหวางปลอกโลหะกบกระดก 2) ความสงของปลอกโลหะ

และ 3) ระยะทตางกนของเสนผานศนยกลางปลอกโลหะ

กบกานของหวเจาะรากเทยม(13)

Figure 2 The factors that affected mechanical error including

1) distance between sleeve and entry point of bone

2) height of sleeve, and 3) diameter discrepancy

between the sleeve and drilled bur(13)


รปท 3 ล�าดบการฝงรากเทยมดวยหวเจาะรากเทยมพดบบลว พลส (คดลอกโดยไดรบอนญาตจาก www.pwplus.co.th [URL of homepage

on the internet]. Thailand: PW Plus Co.,Ltd. Available from: HYPERLINK “http://www.pwplus.co.th/menu”http://www.

pwplus.co.th/menu(17))

Figure 3 Diagram of using PW plus surgical drilled set (from www.pwplus.co.th [URL of homepage on the internet]. Thailand:

PW Plus Co.,Ltd. Available from: HYPERLINK “http://www.pwplus.co.th/menu”http://www.pwplus.co.th/menu with

permission(17))

รปท 4 หวน�าเจาะ (ซาย) และหวเจาะสดทายตามขนาดของราก

เทยมพดบบลว พลส (ขวา) ทถกกลงบาบรเวณกานหว

เจาะออกท�าใหไดแนวน�าในการเจาะมากขน

Figure 4 PWpluspilotdrilledbur(left)andfinaldrilledburs

(right)weremodifiedbycuttingthemetalatshank

part of the burs for increasing the parallel guiding

path.

1) มาสเตอร คย (master key) คอ อปกรณเสรมทเปน

สวนของปลอกโลหะซงถกฝงอยในแผนน�าเจาะทางศลยกรรม

มสามขนาดคอ 3.3/3.75 4.2 และ 5.0 มลลเมตร (รปท 5)

รปท 5 มาสเตอร คย ซงถกฝงอยในแผนน�าเจาะทางศลยกรรม ม

สามขนาด คอขนาดส�าหรบรากเทยม 3.3/3.75 4.2 และ

5.0 มลลเมตร

Figure 5 Master keys which was embedded within surgical

drilled guide had three sizes for each implant diam-

eter 3.3/3.75, 4.2, and 5.0 mm


2) ไพลอต คย (pilot key) คอ อปกรณเสรมทเปน

สวนรองรบหวน�าเจาะ ซงจะวางอยบน มาสเตอร คย ในขณะ

กรอ (รปท 6)

รปท 6 ไพลอต คย จะวางอยบน มาสเตอร คย ขณะกรอดวยหว

น�าเจาะ (ซาย) และการออกแบบ ไพลอต คย ซงมสาม

ขนาดคอขนาดส�าหรบรากเทยม 3.3/3.75 4.2 และ 5.0

มลลเมตร (ขวา)

Figure 6 Pilot keys were placed on master key to accommodate

pilot drilled bur. (left) The design of pilot keys which

composed of three sizes including 3.3/3.75, 4.2, and

5.0 mm (right)

รปท 7 ไฟนอล คย ซงวางอยบน มาสเตอร คย ขณะกรอดวยหว

เจาะสดทาย (ซาย) และการออกแบบ ไฟนอล คย ซงมส

ขนาดคอขนาดส�าหรบรากเทยม 3.3 3.75 4.2 และ 5.0

มลลเมตร (ขวา)

Figure 7 Final keys were placed on master key to accommo-

datefinaldrilledbur.(left)Thedesignoffinalkeys

which composed of four sizes including 3.3, 3.75,

4.2, and 5.0 mm (right)

3) ไฟนอล คย (final key) คอ อปกรณเสรมทเปน

สวนรองรบหวเจาะสดทาย มสขนาดคอ 3.3 3.75 4.2 และ

5.0 มลลเมตร ตามขนาดรากเทยม (รปท 7)

4) เอกซแพนด คย (expand key) คอ อปกรณเสรม

ทรองรบสวนกานของหวเจาะสดทายขนาด 3.75 4.2 และ 5.0

มลลเมตร โดย เอกซแพนด คย จะชดเชยสวนทคอดของกาน

หวเจาะสดทาย เพอใหเกดแนวน�าทขนานขณะกรอตดกระดก

(รปท 8-9) (ส�าหรบหวเจาะสดทายของรากเทยมขนาดเสนผาน

ศนยกลาง 3.3 มลลเมตร นนมสวนกานทมความคอดนอย จง

ไมจ�าเปนตองใชเอกซแพนด คย)

รปท 8 เอกซแพนด คย ทสวมอยบนกานของหวเจาะสดทาย (ซาย)

และการออกแบบ เอกซแพนด คย ซงมสามขนาดคอขนาด

ส�าหรบหวเจาะสดทาย 3.75 4.2 และ 5.0 มลลเมตร (ขวา)

Figure 8 Expandkeywasplacedovershankpartofthefinal

drilled bur. (left) The design of expand keys which

composed of three sizes including 3.75, 4.2, and 5.0

mm (right)

5) อมพลานต ไดรเวอร คย (implant driver key) คอ

อปกรณเสรมทเปนตวน�ารากเทยมสกระดก ซงจะสวมอยบน

ตวน�ารากเทยมชนดตอกบดามกรอ เพอฝงรากเทยมใหอยใน

ต�าแหนงทตองการ โดย อมพลานต ไดรเวอร คย จะแบงเปน

สองขนาดคอ ขนาดส�าหรบรากเทยมยาว 8 หรอ 10 มลลเมตร

และขนาดส�าหรบรากเทยมยาว 12 หรอ 14 มลลเมตร (รปท

10-11)

เมอประกอบอปกรณเสรมเขากบหวเจาะรากเทยม

พดบบลว พลส และดามกรอแบบหกมม (contra-angle handpiece) แลว จะพบวาโครงสรางของหวเจาะใหมจะ

ประกอบดวยสามสวนตามลกษณะของหวเจาะรากเทยมใน

ระบบคอมพวเตอรชวยน�าทาง(18) คอ 1) สวนหยด (stopper part) คอบรเวณสวนตอของหวเจาะรากเทยมกบดามกรอ

ซงเปนตวก�าหนดความลกของการกรอตดกระดก 2) สวน

น�า (guided part) คอบรเวณสวนกานของหวเจาะรากเทยม


รปท 9 เอกซแพนด คย ทสวมบนหวเจาะสดทาย (ซาย), การใส

หวเจาะรากเทยมลงในดามกรอแบบหกมม (ขวา) เสน

ผานศนยกลางของ เอกซแพนด คย ถกก�าหนดโดยเสน

ผานศนยกลางบรเวณสวนกานของหวเจาะสดทาย และม

ความสงเทากบระยะทเหลอของกานหวเจาะทโผลพนจาก

ดามกรอ

Figure 9 Expand keywas placed over the shank of final

drilled bur. (left) Insertion of final drilled bur to

contra-angle handpiece (right) Diameter of expand

keyweredeterminedbydiameteroffinaldrilledbur.

And height of expand key were determined by length

ofshankoffinaldrilledburthatexposedfromthe

contra-angle handpiece.

รปท 10 การออกแบบ อมพลานต ไดรเวอร คย ส�าหรบรากเทยม

ยาว 8 หรอ 10 มลลเมตร

Figure 10 The design of implant driver key for placing implant

length 8 or 10 mm

รปท 11 การออกแบบ อมพลานต ไดรเวอร คย ส�าหรบรากเทยม

ยาว 12 หรอ 14 มลลเมตร

Figure 11 The design of implant driver key for placing implant

length 12 or 14 mm

รปท 12 หลงจากประกอบอปกรณเสรมเขากบหวเจาะรากเทยม

พดบบลว พลส และดามหวกรอแบบหกมมแลวจะได

โครงสรางใหมทประกอบดวย 3 สวนคอ (1) สวนหยด

(2) สวนแนวน�า และ (3) สวนกรอตด(18)

Figure 12 After Expand key were placed on drilled bur and

connected to contra-angle handpiece, the new

modified bur consisted of three structure parts;

(1) stopper part, (2) guided part, and (3) drilling

part.(18)


เปนตวก�าหนดทศทางขณะกรอ และ 3) สวนกรอตด (drilling part) คอบรเวณสวนปลายของหวเจาะรากเทยมทมความคม

ใชในการกรอตดกระดก (รปท 12)

ขนตอนการกรอตดกระดกจะเรมจากการใชหวน�าเจาะ

ตามดวยหวเจาะสดทายเหมอนในการผาตดรากเทยมทวไป

และก�าหนดใหการฝงรากเทยมทมความยาว 8 หรอ 10

มลลเมตร ใชหวน�าเจาะและหวเจาะสดทายของพดบบลว

พลส ทมความยาว 30 และ 32.5 มลลเมตร ตามล�าดบ สวน

รากเทยมยาว 12 หรอ 14 มลลเมตร ใหใชหวน�าเจาะและหว

เจาะสดทายของพดบบลว พลส ทมความยาว 37.5 และ 38

มลลเมตร ตามล�าดบ (ตารางท 1 และรปท 13-14) ซงใชรวม

กบดามกรอแบบหกมม Powersurge Access PS20 (B.A. International®, France)

ตารางท 1 วธการใชอปกรณเสรมในการฝงรากเทยมพดบบลว พลส แตละขนาด

Table 1 Instruction for using supplemental devices for each PW plus implant diameter

ขนาดเสนผานศนยกลางรากเทยม

(มลลเมตร)

ชนดอปกรณเสรมทใช

มาสเตอรคย ไพลอตคย ไฟนอลคย เอกซแพนดคย

3.3 3.3/3.75 3.3/3.75 3.3 -3.75 3.3/3.75 3.3/3.75 3.75 3.754.2 4.2 4.2 4.2 4.25.0 5.0 5.0 5.0 5.0

รปท 13 ขนตอนการกรอตดเรมจากใส มาสเตอร คย ลงในแผนน�าเจาะทางศลยกรรม (1), วาง ไพลอต คย ลงบน มาสเตอร คย (2), กรอ

ดวยหวน�าเจาะ (3), วาง ไฟนอล คย แทนท ไพลอต คย (4), กรอดวยหวเจาะสดทายทประกอบ เอกซแพนด คย บนกานหวเจาะ

แลว (5)

Figure 13 Surgical drilling procedure began with embedding master keys within surgical drilled guide (1), pilot keys were placed

onmasterkeys(2),drilledwithpilotdrilledbur(3),pilotkeyswerereplacedbyfinalkeys(4),anddrilledwithfinal

drilled burs which had expand keys placed on its (5)

ขนตอนท2: ทดสอบความแมนย�าของการฝงรากเทยม

ดวยอปกรณเสรมทสรางขนในแบบจ�าลอง โดยมขนตอนดงน

1) สรางแบบจ�าลองเรซนดวยเครอง Form2 (Form-labs®, USA) ของขากรรไกรบนทมสนเหงอกวางบางสวน

จ�านวน 20 ชน พรอมทงต�าแหนงอางองทใช ในการซอนทบ

ภาพ เปนรปทรงกรวยทฐานทงหาดานของแบบจ�าลอง

2) กราดผวแบบจ�าลองโดยเครองสแกนดวยแสงรน

AutoScan-DS300 Dental 3D Scanner (Shining 3D®, China) เพอลอกเลยนลกษณะโครงสรางภายนอกของฟน

และบรเวณสนเหงอกไรฟน

3) ถายภาพรงสโคนบมคอมพวเตดโทโมกราฟฟดวย

เครองถายภาพรงสรน PaX-Flex3D (VATECH Global®, South Korea) ทแบบจ�าลองเพอใหไดโครงสรางภายใน ซง


รปท 14 ขนตอนการฝงรากเทยมเรมจากเตรยมตวน�ารากเทยมชนดตอกบดามกรอ และ อมพลานต ไดรเวอร คย (1), ประกอบ อมพลานต

ไดรเวอร คย เขากบตวน�ารากเทยมชนดตอกบดามกรอ (2), ยดรากเทยมเขากบอปกรณ (3), ความลกของการฝงรากเทยมพจารณา

จากขดบอกระยะทแสดงใน อมพลานต ไดรเวอร คย (4)

Figure 14 Implant placement procedure was performed with implant insertion tool and implant driver key. (1), Implant driver key

wasinsertedtoimplantinsertiontool.(2),Implantfixturewasattachedtothedevice.(3),Depthofimplantplacement

was determined by the scale on implant driver key. (4)

เปรยบไดกบภาพโครงสรางภายในทเปนกระดกและอวยวะ

ส�าคญภายในตางๆ โดยตงคาความตางศกยท 89 kVp กระแส

ไฟฟา 4.4 มลลแอมแปร (mA) เวลาในการถายเทากบ 15

วนาท พนทในการถายภาพ (field of view) เทากบ 120x90

มลลเมตร และขนาดวอกเซล (voxel) เทากบ 0.2 มลลเมตร

4) น�าขอมลทงสองในขอ 2) และ 3) มารวมกนดวย

โปรแกรมวางแผนรากเทยมสามมต SimPlant® Master 17.01 (Materialise Inc., Leuven, Belgium) 5) ออกแบบและจ�าลองต�าแหนงของครอบฟนและราก

เทยมในโปรแกรม โดยในแตละแบบจ�าลองจะประกอบดวย

รากเทยมจ�านวน 8 ราก (รปท 15) ซงมรายละเอยดดงน ฟน

ตดบนซทสองดานขวาและซาย ใชรากเทยมขนาดเสนผาน

ศนยกลาง 3.3 มลลเมตร ยาว 12 มลลเมตร ฟนตดบนซ

แรกดานซายและฟนเขยวบนดานขวา ใชรากเทยมขนาดเสน

ผานศนยกลาง 3.75 มลลเมตร ยาว 12 มลลเมตร ฟนกราม

นอยบนซแรกดานซายและฟนกรามนอยบนซทสองดานขวา

ใชรากเทยมขนาดเสนผานศนยกลาง 4.2 มลลเมตร ยาว 12

มลลเมตร ฟนกรามบนซแรกและซทสองดานซาย ใชรากเทยม

ขนาดเสนผานศนยกลาง 5.0 มลลเมตร ยาว 12 มลลเมตร

6) ออกแบบแผนน�าเจาะทางศลยกรรมและขนตนแบบ

อยางรวดเรวดวยกระบวนการสเตอรโอลโทกราฟดวยเครอง

Micro drill guide printer, Perfactory (Evisiontec®, Germany) แลวจงฝง มาสเตอร คย ทสรางในขนตอนท 1

เขาไปภายในแผนน�าเจาะทางศลยกรรม

รปท 15 การออกแบบครอบฟนและรากเทยม ดวยโปรแกรมวางแผนรากเทยมสามมตบนแบบจ�าลอง

Figure 15 Simulation of crown and implant on model in 3D implant planning software


7) กรอแบบจ�าลองโดยใชหวเจาะพดบบลว พลส รวม

กบอปกรณเสรมทสรางในขนตอนท 1 โดยการกรอจะเรยง

ตามขนตอนตงแตหวน�าเจาะจนถงหวเจาะสดทายตามขนาด

รากเทยมทวางแผนไว

8) ฝงรากเทยมลงในแบบจ�าลองทกรอไว แลวน�าแบบ

จ�าลองไปถายภาพรงสโคนบมคอมพวเตดโทโมกราฟฟอกครง

เพอแสดงต�าแหนงของรากเทยมจรง (actual implant) 9) ซอนทบภาพรงสโคนบมคอมพวเตดโทโมกราฟฟ

ทแสดงต�าแหนงของรากเทยมจ�าลอง (virtual implant) และภาพรงสทแสดงต�าแหนงของรากเทยมจรงในแตละแบบ

จ�าลอง โดยใชต�าแหนงอางองรปทรงกรวยทฐานของแบบ

จ�าลองในการซอนทบภาพ แลววดคาระยะทเบยงเบนไปของ

รากเทยมทฝงในเชงสามมต (ในแกน x y และ z) ไดแก

ระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชงสามมตบรเวณสวนหวและ

สวนปลายของรากเทยม และมมเบยงเบนเชงสามมตดวย

โปรแกรม Simplant® Master 17.01 (รปท 16) โดยการ

ซอนทบภาพรงสและการวดจะท�าซ�าสองครงในคนละวนดวยผ

วดคนเดม เพอวเคราะหหาคาความเชอมนภายในตวผประเมน

(intra-rater reliability) 10) ผลทไดจะแสดงในรปของคาเฉลยและสวนเบยง

เบนมาตรฐาน (mean ± standard deviation) และเปรยบ

เทยบระยะเบยงเบนในการฝงรากเทยมทงสขนาดเสนผาน

ศนยกลาง (3.3 3.75 4.2 และ 5.0 มลลเมตร) ดวยการ

วเคราะหความแปรปรวนทางเดยว (one-way ANOVA) ทระดบความเชอมนรอยละ 95 (p<0.05) ดวยโปรแกรม

ค�านวณสถต SPSS Statistics 22.0 (SPSS Inc., Chicago, IL, USA)

ผลการศกษา สมประสทธสหสมพนธ ภายในชน (intra-class correlation coefficient) ของการซอนทบและวดระยะใน

ภาพรงสดวยผวดคนเดมมคาเทากบ 0.99 และไมมความแตก

ตางกนอยางมนยส�าคญทางสถต (p<0.05) ของระยะเบยง

เบนในการฝงรากเทยมทงสขนาด โดยพบวารากเทยมทงหมด

มระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชงสามมตทบรเวณสวนหว

และสวนปลายของรากเทยมเทากบ 0.83 ± 0.30 และ 1.13

± 0.36 มลลเมตร ตามล�าดบ และมมมเบยงเบนเชงสามมต

เทากบ 4.59 ± 0.49 องศา (ตารางท 2)

บทวจารณ การน�าคอมพวเตอรเขามาชวยในการวางแผนต�าแหนง

รากเทยมและขนรปแผนน�าเจาะทางศลยกรรมกอใหเกด

ประโยชนในหลายดาน(4,8,19,20) โดยการวางแผนเรมจาก

การออกแบบต�าแหนงและรปรางของสงบรณะเหนอรากเทยม

กอน (restoratively driven treatment plan)(21) แลวจงวางต�าแหนงรากเทยมลงในโปรแกรม ซงสามารถประเมนต�าแหนง

ของรากเทยมกบกายวภาคของกระดกและอวยวะส�าคญ

ภายในได(7) ลดความเสยงทอาจเกดอนตรายกบผปวยและม

ความแมนย�าในการฝงรากเทยมสง(9) การดดแปลงชดหวเจาะ

พดบบลว พลส แบบดงเดมใหรองรบการฝงรากเทยมดวย

รปท 16 การซอนทบของภาพรากเทยมจ�าลองและภาพรากเทยมจรง เพอวดระยะเบยงในแนวเสนตรงเชงสามมตและมมเบยงเบนเชงสาม

มต

Figure 16 Superimposition of virtual implants and actual implants for measuring 3D linear and angular deviation


ตารางท 2 คาเฉลยของระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชงสามมตและมมเบยงเบนเชงสามมตของรากเทยมจ�าลองและรากเทยมจรง

Table 2 Mean deviation of 3D linear and angular deviation between virtual and actual implant

ขนาดเสนผานศนยกลาง

รากเทยม(มลลเมตร)

คาเฉลยของระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชงสามมตคาเฉลยของมมเบยงเบน

เชงสามมต(องศา)สวนหวรากเทยม

(มลลเมตร)

สวนปลายรากเทยม

(มลลเมตร)3.3 0.87 ± 0.30 1.15 ± 0.38 4.66 ± 0.473.75 0.80 ± 0.27 1.10 ± 0.32 4.51 ± 0.464.2 0.81 ± 0.29 1.13 ± 0.37 4.61 ± 0.505.0 0.85 ± 0.31 1.15 ± 0.37 4.60 ± 0.52

ระบบคอมพวเตอรในงานวจยน พบวามระยะเบยงเบนของ

ต�าแหนงรากเทยมทฝงมคานอยกวา เมอเทยบกบรายงานการ

ทบทวนวรรณกรรมอยางเปนระบบของ Schneider และคณะ(9) ทรายงานวาระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงบรเวณสวนหว

และสวนปลายของรากเทยมในการฝงดวยระบบคอมพวเตอร

ชวยน�าทางเทากบ 1.07 มลลเมตร และ 1.63 มลลเมตร ตาม

ล�าดบ โดยมมมเบยงเบน 5.26 องศา

อปกรณเสรมทออกแบบในงานวจยนประกอบดวย

มาสเตอร คย ทมความสง 4.00 มลลเมตร ฝงอยในแผน

น�าเจาะทางศลยกรรมและม ไพลอต คย หรอ ไฟนอล คย

ทมความสง 5.00 มลลเมตร วางซอนทบ โดยมระยะทตาง

กนของเสนผานศนยกลางระหวาง ไพลอต คย หรอ ไฟนอล

คย กบกานของหวเจาะรากเทยมเทากบ 40 ไมโครเมตร

ซงเทากบชองวางระหวาง ไพลอต คย หรอ ไฟนอล คย

กบ มาสเตอร คย ฉะนนหากพจารณาเฉพาะคาของขอผด

พลาดเชงกลระหวางอปกรณเสรมดงกลาวกบกานหวเจาะ

สามารถค�านวณคามมเบยงเบนทมากสดทางทฤษฎตามหลก

เรขาคณต (maximum theoretical errors)(22) ระหวาง

ไพลอต คย หรอ ไฟนอล คย กบ มาสเตอร คย ไดเทากบ

0.58 องศา จากสมการ มมเบยงเบน (α) = arctg 0.04/4 =

0.58 องศา และค�านวณมมเบยงเบนทเกดระหวาง ไพลอต คย

หรอ ไฟนอล คย กบกานของหวเจาะรากเทยมเทากบ 0.46

องศา จากสมการ มมเบยงเบน (β) = arctg 0.04/5 = 0.46

องศา ดงนนการเจาะรากเทยมดวยอปกรณเสรมดงกลาวจะ

มมมเบยงเบนมากสดทางทฤษฎทงหมดเทากบ 0.58 + 0.46

= 1.04 องศา (รปท 17) ซงมคานอยกวามมเบยงเบนมากสด

ทางทฤษฎทค�านวณไดจากชดหวเจาะรากเทยมคอมพวเตอร

ชวยน�าทาง Safe® System Surgical Kit® ในการศกษา

ของ Cassetta และคณะ ทมคาเทากบ 5.15 องศา(22) และ

สามารถแสดงแนวโนมการเบยงเบนของรากเทยมบรเวณสวน

หวและสวนปลายของรากเทยมไดวา ระยะเบยงเบนในแนวเสน

ตรงบรเวณสวนหวของรากเทยมทฝงจากการใชอปกรณเสรม

นขนกบระยะระหวางปลอกโลหะกบผวกระดก(13,15,22) ซงหาก

มคามากยอมสงผลใหความแมนย�าในการฝงรากเทยมดวย

อปกรณเสรมนลดลง เพราะฉะนนหากตองการฝงรากเทยม

ทมความยาว 8 หรอ 10 มลลเมตรควรใชหวน�าเจาะและหว

เจาะสดทายทมความยาว 30 และ 32.5 มลลเมตร ตามล�าดบ

สวนในการฝงรากเทยมยาว 12 หรอ14 มลลเมตร ควรใช

หวน�าเจาะและหวเจาะสดทายทมความยาว 37.5 และ 38

มลลเมตร ตามล�าดบ เพอลดระยะระหวางปลอกโลหะกบผว

กระดกใหนอยทสด สวนระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงบรเวณ

สวนปลายของรากเทยมเปนผลมาจากปจจยดงกลาวรวมกบ

ความยาวรากเทยม(13,15,22) โดยรากเทยมทมความยาวมาก

หากเกดมมเบยงเบนไป 1.04 องศา จะมระยะเบยงเบนในแนว

เสนตรงบรเวณสวนปลายมากกวารากเทยมทมความยาวนอย

กวา ฉะนนการฝงรากเทยมทมความยาวมากกวากจะแสดง

ระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงบรเวณสวนปลายของรากเทยม

มากกวารากเทยมสน (รปท 18)


รปท 17 ขอผดพลาดเชงกลขณะกรอดวยหวเจาะสดทาย (1), มมเบยงเบน α ทเกดระหวาง ไฟนอล คย กบ มาสเตอร คย (2), มมเบยง

เบน β ทเกดระหวางหวเจาะสดทาย กบ ไฟนอล คย (3)

Figure 17 Mechanicalerrorwhichoccurredwhiledrillingwithfinaldrilledbur(1),thetolerancebetweenmasterkeyandfinal

keyallowsforatheoreticalαangleerror(2),andthetolerancebetweenthefinalkeyandfinaldrilledburallowsfor

atheoreticalβangleerror(3)

รปท 18 ระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงบรเวณสวนหว (C1) และสวนปลายรากเทยม (A1) เมอมมมเบยงเบนไป 1.04 องศา (1), ผลของ

ระยะระหวางปลอกโลหะกบผวกระดกทมากขนสงผลใหระยะเบยงเบนบรเวณสวนหว (C2) และสวนปลายรากเทยม (A2) มากขน

(2), ผลของความยาวรากเทยมทท�าใหระยะเบยงเบนบรเวณปลายรากเทยม (A3)มากขน (3)

Figure 18 Linear coronal (C1) and apical (A1) deviations when the devices had maximum theoretical angle error of 1.04O (1),

Effect of distance between metal sleeve and entry point of bone to both linear coronal (C2) and apical (A2) deviation

of implant (2), and effect of implant length to linear apical (A3) deviation of implant (3)


ถงแมวาเมอค�านวณคาเบยงเบนทเกดจากขอผดพลาด

เชงกลของอปกรณชนนจะมคานอย แตความจรงแลวความ

แมนย�าของการฝงรากเทยมดวยระบบคอมพวเตอรชวย

น�าทางยงขนกบหลายปจจย(10,11) ซงจากการศกษานพบ

วาการฝงรากเทยมบรเวณสนเหงอกวางดานทายโดยเฉพาะ

รากเทยมซในสดมระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงและมมเบยง

เบนมากกวาบรเวณอน ซงอาจเปนผลจากแผนน�าเจาะทาง

ศลยกรรมบรเวณดงกลาวไมมการรองรบของซฟน ท�าให

แผนน�าเจาะทางศลยกรรมมโอกาสขยบในแนวดานขางขณะ

กรอแบบจ�าลองได อยางไรกตามสามารถลดขอผดพลาดดง

กลาว โดยการตรวจความแนบสนทจากรทเปดไวเพอดความ

แนบสนทของแผนน�าเจาะทางศลยกรรมกบซฟนและเหงอกใน

แบบจ�าลอง นอกจากนยงพบวามระยะเบยงเบนของรากเทยม

มากในฟนตดบนซทสองดานขวาและซาย ซงใชรากเทยมขนาด

เสนผานศนยกลาง 3.3 มลลเมตร โดยอาจมสาเหตจากการ

ทไมมอปกรณเสรม เอกซแพนด คย ส�าหรบการฝงรากเทยม

ขนาด 3.3 มลลเมตร เนองจากมความคอดของสวนกานของ

หวเจาะสดทายนอย ท�าใหไมสามารถกลง เอกซแพนด คย

ใหมความหนาเทากบขนาดดงกลาวได ท�าใหคามมเบยงเบน

เชงสามมตของการฝงรากเทยมขนาด 3.3 มลลเมตร ใน

ทางทฤษฏจะมคามากกวา 1.04 องศา แตดวยการออกแบบ

อปกรณทเพมระยะของสวนน�าบนหวเจาะมากขนจากการตด

สวนบาของกานหวเจาะออก ท�าใหเกดแนวน�าของการเจาะท

เหมาะสมกอนทจะกรอถงระดบความลกทก�าหนดไว

อยางไรกตามอปกรณเสรมทสรางขนยงมขอจ�ากดบาง

ประการ ไดแก ในขนตอนการกรอจะไมสามารถไลล�าดบ

การใชหวเจาะสดทายได (graduated drilling) อยางใน

กรณการกรอส�าหรบรากเทยมขนาดเสนผานศนยกลาง 4.2

มลลเมตร จะเรมจากหวน�าเจาะแลวตามดวยหวเจาะสดทาย

ส�าหรบรากเทยม 4.2 มลลเมตร ไมสามารถใชหวเจาะสดทาย

ส�าหรบรากเทยม 3.3 หรอ 3.75 มลลเมตร กรอไลล�าดบได จง

ท�าใหมโอกาสเกดความรอนขณะกรอได(23) ดงนนจงควรกรอ

ในทศทางขนลงชาๆ และระบายความรอนดวยน�า นอกจากน

ยงมขอจ�ากดในดานความสงของอปกรณเสรม เอกซแพนด

คย ทการออกแบบจะขนกบระยะของกานเขมกรอทสวมเขาไป

ในดามกรอ ซงระยะดงกลาวจะตางกนในดามกรอแตละบรษท

ดงนนหากใชดามกรอทตางไปจากงานวจยนจ�าเปนทจะตองวด

ระยะดงกลาวและดดแปลง เอกซแพนด คย ใหมขนาดเพมขน

หรอสนลงแลวแตกรณกอนใชงาน

บทสรป อปกรณเสรมทผลตขนสามารถดดแปลงหวเจาะราก

เทยมพดบบลว พลส ใหสามารถใชรวมกบการฝงรากเทยม

ดวยระบบคอมพวเตอรชวยน�าทางได โดยเมอทดสอบการฝง

รากเทยมในแบบจ�าลองพบวามระยะเบยงเบนในแนวเสนตรง

เชงสามมตบรเวณสวนหวและสวนปลายของรากเทยมเทากบ

0.83 มลลเมตร และ 1.13 มลลเมตร ตามล�าดบ และมมม

เบยงเบนเชงสามมตเทากบ 4.59 องศา และเมอพจารณา

เฉพาะขอผดพลาดเชงกลจะสามารถค�านวณคามมเบยงเบน

มากทสดทางทฤษฎตามหลกเรขาคณตของอปกรณเสรมน

เทากบ 1.04 องศา ซงระยะเบยงเบนในแนวเสนตรงเชงสาม

มตบรเวณสวนหวของรากเทยมจะขนกบระยะหางของปลอก

โลหะกบผวกระดกบรเวณทเจาะรากเทยม และระยะเบยงเบน

บรเวณปลายรากเทยมจะขนกบปจจยดงกลาวรวมกบความ

ยาวของรากเทยมทใช

กตตกรรมประกาศ การศกษานไดรบทนพฒนาและสงเสรมงานวจยระดบ

บณฑตศกษา คณะทนตแพทยศาสตรมหาวทยาลยเชยงใหม

ส�านกงานกองทนสนบสนนการวจย (สกว.) และศนยทนต-

กรรมรากเทยมคอมพวเตอร คลนกโรคฟนลานนา จงหวด

เชยงใหม ทใหความอนเคราะหดานซอฟตแวร (software) ส�าหรบโปรแกรมวางแผนรากเทยมสามมต (SimPlant®) ตลอดจนการถายภาพรงสโคนบมคอมพวเตดโทโมกราฟฟ

การกราดผวดวยแสง การขนรปแบบจ�าลองและแผนน�าเจาะ

ทางศลยกรรม อปกรณผาตดรากเทยม รากเทยมพดบบลว -

พลส รวมทงสถานททใช ในการท�าวจย

เอกสารอางอง1. Misch K, Wang H-L. Implant surgery complica-

tions: etiology and treatment. Implant Dent 2008; 17(2): 159-168.

2. Lazzara RJ. Effect of implant position on implant restoration design. J Esthet Restor Dent. 1993; 5(6): 265-269.

3. Sarment DP, Sukovic P, Clinthorne N. Accuracy of implant placement with a stereolithographic surgical guide. Int J Oral Maxillofac Implants

2003; 18(4): 571-577.


4. Al R, Mandelaris G, Tarieu P. Prosthetically directed implant placement using computer soft-ware to ensure precise placement and predictable prosthetic outcomes. Part 2: Rapid-prototype medical modeling and stereolithographic drilling guides requiring bone exposure. Int J Periodon-

tics Restorative Dent 2006; 26: 347-353.5. Rosenfeld AL, Mandelaris GA, Tardieu PB.

Prosthetically directed implant placement using computer software to ensure precise placement and predictable prosthetic outcomes. Part 3: ste-reolithographic drilling guides that do not require bone exposure and the immediate delivery of teeth. Int J Periodontics Restorative Dent 2006; 26(5): 493-499.

6. RosenfieldA,MandelarisG,TardieuP.Prostheti-cally directed implant placement using computer software to ensure precise placement and pre-dictable prosthetic outcomes. Part 1: diagnostics, imaging, and collaborative accountability. Int J

Periodontics Restorative Dent 2006; 26(3): 215-221.

7. Orentlicher G, Horowitz A, Abboud M. Com-puter-guided implant surgery: indications and guidelines for use. Compend Contin Educ Dent

2012; 33(10): 720-732.8. Scherer M, Kattadiyil M, Parciak E, Puri S.

CAD/CAM guided surgery in implant dentistry. A review of software packages and step-by-step protocols for planning surgical guides. Alpha

Omegan 2013; 107(1): 32-38.9. Schneider D, Marquardt P, Zwahlen M, Jung RE.

A systematic review on the accuracy and the clin-ical outcome of computer-guided template-based implant dentistry. Clin Oral Implants Res 2009; 20(s4): 73-86.

10. Valente F, Schiroli G, Sbrenna A. Accuracy of computer-aided oral implant surgery: a clinical and radiographic study. Int J Oral Maxillofac

Implants 2009; 24(2): 234-242.11. Block MS, Chandler C. Computed tomography–

guided surgery: complications associated with scanning, processing, surgery, and prosthetics. J Oral Maxillofac Surg 2009; 67(11): 13-22.

12. Ozan O, Turkyilmaz I, Ersoy AE, McGlumphy EA, Rosenstiel SF. Clinical accuracy of 3 dif-ferent types of computed tomography-derived stereolithographic surgical guides in implant placement. J Oral Maxillofac Surg 2009; 67(2): 394-401.

13. Van AN, Quirynen M. Tolerance within a surgical guide. Clin Oral Implants Res 2010; 21(4): 455-458.

14. Koop R, Vercruyssen M, Vermeulen K, Quirynen M. Tolerance within the sleeve inserts of different surgical guides for guided implant surgery. Clin

Oral Implants Res 2013; 24(6): 630-634.15. Cassetta M, Di Mambro A, Di Giorgio G,

StefanelliLV,BarbatoE.The influenceof thetolerance between mechanical components on the accuracy of implants inserted with a stereolitho-graphic surgical guide: a retrospective clinical study. Clin Implant Dent Relat Res 2015; 17(3): 580-588.

16. de Almeida EO, Pellizzer EP, Goiatto MC, et al. Computer-guided surgery in implantology: review of basic concepts. J Craniofac Surg 2010; 21(6): 1917-1921.

17. www.pwplus.co.th [URL of homepage on the Internet]. Thailand: PW Plus Co.,Ltd. Available from: HYPERLINK “http://www.pwplus.co.th/menu”http://www.pwplus.co.th/menu.


18. Lee DH, An SY, Hong MH, Jeon KB, Lee KB. Accuracy of a direct drill-guiding system with minimal tolerance of surgical instruments used for implant surgery: a prospective clinical study. J Adv Prosthodont 2016; 8(3): 207-213.

19. Jung RE, Schneider D, Ganeles J, et al. Computer technology applications in surgical implant den-tistry: a systematic review. Int J Oral Maxillofac

Implants 2009; 24(7): 92-109.20. Block MS, Emery RW. Static or dynamic naviga-

tion for implant placement—choosing the method of guidance. J Oral Maxillofac Surg 2016; 74(2): 269-277.

21. D’souza KM, Aras MA. Types of implant surgical guides in dentistry: a review. J Oral Implantol

2012; 38(5): 643-652.22. Cassetta M, Di Mambro A, Giansanti M, Ste-

fanelli L, Cavallini C. The intrinsic error of a stereolithographic surgical template in implant guided surgery. Int J Oral Maxillofac Surg 2013; 42(2): 264-275.

23. Tehemar SH. Factors affecting heat generation during implant site preparation: a review of bio-logic observations and future considerations. Int J Oral Maxillofac Implants 1999; 14(1): 127-136.

Original Article...

Documents

Transcript of Original Article...