Yönetici; organizasyon yapı ve süreçlerini kendi amaçları doğrultusunda değiştirme ve belirleme

gücüne sahiptir.

Yönetici organizasyondan hem etkilenir hem de organizasyonu etkiler.

Organizasyon bir düzen veya düzenlemeyi ifade eder.Organizasyon;

İş ile iş,İş ile insan veİnsan ile insan

arasındaki ilişkilerdeki düzen ve düzenlemelerdir.

Yöneticinin faaliyetlerini; etkileyen,sınırlayan,sonuçlarını belirleyen

bir etkiye sahiptir.

Organizasyon; bir işletmedeki işleri, mevkileri, iş görenleri ve aralarındaki otorite ve haberleşme ilişkilerini gösteren bir yapıdır.

Organizasyon kişilerin tek başlarına gerçekleştiremeyecekleri amaçları, başkaları ile bir araya gelerek bir grup halinde gayret, bilgi ve yeteneklerini birleştirerek gerçekleştirmelerini sağlayan bir koordinasyon sistemidir.

Organize etme organizasyon yapısının oluşturulması ile ilgili faaliyetler topluluğudur.

Organizasyon tasarımının esası işlerin organizasyon pozisyonları olarak belirlenmesidir.

Bu amaçla;bir pozisyonda yapılacak işler bu pozisyona gelecek kişinin sahip olacağı yetkilerbu pozisyona gelecek kişinin hangi bilgi, yetenek ve

beceriye sahip olması gerektiği

belirlenir.

Organizasyonun tasarımında dikkat edilecek noktalar:

Organizasyon kademe sayısı ( max. 7 ) Bölümler ve departmanlarKarar verme otoritesinin dağılımıBilgi akış sistemiBirimlerin dağılımı Gerekli personelin nitelikleri

İnşaat Projelerinde Saha Çalışmaları için Örnek Organizasyon Şeması

İnsan ilişkilerinden tasarruf için yapılır.Optimum sayıda personelle çalışmak için yapılır.Tam istihdam hedeflenir

(aylak, gizli işsizin olmadığı ortam)

Klasik fonksiyonel organizasyon yapısı

Projeye özel organizasyon

Diğer projeler de ( Y, Z, . . . gibi ) benzer şekilde devreye girerler

Matriks ilişkilerin başlangıcı

ÜST YÖNETİCİ

MÜHENDİSLİK BÖLÜMÜ

ÜRETİM BÖLÜMÜ

PAZARLAMA BÖLÜMÜ

PROJE YÖNETİCİSİ

MUHASEBE BÖLÜMÜ

Matriks organizasyon yapısı

ÜST YÖNETİCİ

MÜHENDİSLİK BÖLÜMÜ

ÜRETİM YÖNETİCİSİ

MUHASEBE YÖNETİCİSİ

Y - PROJESİNİN YÖNETİCİSİ

X - PROJESİNİN YÖNETİCİSİ

SATINALMA YÖNETİCİSİ

ORTAK ELEMAN

YATAY İLİŞKİ

DİKEY İLİŞKİ

PROJE EKİBİ

PROJE EKİBİ

FONKSİYONEL YÖNETİM

Matriks organizasyon yapısının sorunları:

Karışıklık ve düzensizliğe açık oluşu,İş ilişkilerinde açıklık ve sorun çözme yaklaşımını

gerektirmesi,Kişilerin performansını değerleme sorunu,Beşeri ilişkilerde yumuşaklık,Tam bir haberleşme zorunluluğu,Çatışmalara açık olması,Önderlik gerekliliği.

Dahili Şebeke Organizasyonu

SATINALMA

PAZARLAMA

DİZAYN

ÜRETİM

Organizatörlük (Broker)

Dahili Şebeke Organizasyonu

Bu tür organizasyonda, bir işletme bünyesindeki temel faaliyetler

farklı işletmelerin konusu olmakta, ancak kaynakların tümü yine

aynı bünyede kalmaktadır. İşletmenin üst yönetimi, sadece bu

farklı işletmelerin faaliyetlerini koordine etmektedir.

Holdinglerin kendi bünyelerindeki firmalara iş vermeleri

>>> Piyasa rekabetine uygun olmalı

Dengeli Şebeke Organizasyonu

SATICI

SATICI

SATICI

SATICI

LİDER İŞLETM

E

Dengeli Şebeke OrganizasyonuBelirli bir mal ve hizmeti üretmek için gerekli olan kaynakların

birbirinden tamamen bağımsız olan işletmelerin bünyesinde

olmasıdır.

Birbiri ile ilişki kuran şirketler yönetim ve sahiplik olarak

birbirinden bağımsızdır.

Lider konumunda bir organizasyon vardır. Diğerleri bu

organizasyonun gerçekleştirdiği koordinasyon içinde çalışırlar.

Örn: Otomotiv sanayinde çok rastlanan yan sanayi uygulamaları

Dinamik Şebeke Organizasyonu

Dizayn

Pazarlama

Satıcı

Üretici

Broker (Organizatö

r)

Dinamik Şebeke Organizasyonu

Tüm şebeke içinde lider şirket yok.

Şebekedeki her işletme, brokerlık (organizatörlük) fonksiyonu

gören “herhangi bir” işletmenin koordinasyonu altında

faaliyetlerini birleştirmekte, yani alışveriş içine girmektedir.

Herbiri belli konuda uzmanlaşmış bağımsız işletmeler, kendi

hedef ve çıkarları doğrultusunda herhangi bir organizatör

işletmenin (brokerın) koordinasyonu altında bir şebeke

oluşturmaktadırlar.

Ortak girişimler (müşterek teşebbüsler; joint-ventures), böyle bir

şebekenin tipik örnekleridir.

Yığışım organizasyonu

Dış İlişkiler Grubu

Üretim Grubu

Değişim Grubu

Personel Grubu

Kurmaylar Grubu

Proje Elçisi

Üst Yönetim

Temel fikir diğerleri ile aynı:

daha esnek olan,

daha hızlı karar alabilen,

sabit masrafı azalmış ve küçülmüş bir organizasyon yapısı için,

temel ve yardımcı fonksiyonlarla ilgili işletme bünyesinde yürütülen iş

ve faaliyetleri mümkün olduğu ölçüde işletme dışındaki başka

işletmelerden sağlamak;

bu şekilde hem “outsourcing” yapmak, hem de hiyerarşik kademeleri

azaltmak, yalın hale getirmektir.

Outsource; Şirketin sunduğu hizmet veya hizmetleri kendisinin üretmesi yerine, bu hizmetleri dışarıdan daha ucuza ve kalitesi daha yüksek olarak temin etmesidir.

Şebeke Organizasyon Yapılarının Başarısızlık Nedenleri

Organizasyon Tipi Dahili Dengeli Dinamik

Çalışma Mantığı Bir bünyede toplanan kaynaklar piyasa mekanizması disiplini içinde kullanılır

Bir lider organizasyon, değişik organizasyonlarla pazara dayalı ilişkiler kurar

Tamamı bağımsız organizasyonlar sürekli veya geçici ilişkilerle belirli değerleri yaratmak üzere bir araya gelirler

Büyüme nedeni ile başarısızlık faktörleri

Kaynakların piyasanın öngördüğü oranda artırılması ve performans değerlemesi yapılamaması

Lider firmaya aşırı bağımlı hale gelmek piyasa ile bağları koparır

Uzmanlık alanının çok daralması nedeni ile şebekeye başka firmaların girmesi

Değişim yapmama nedeni ile başarısızlık

Bünyedeki yöneticilerin piyasa mekanizması yerine emir komutayı tercih etmeleri

Şebeke içindeki organizasyonların aşırı yardımlaşma arzusunun yaratıcılığı azaltması

Şebekedeki firmalar arasında piyasa şartları dışına çıkan ilişkilerin oluşması

Stratejik Ortaklıklar (Birlikler) (Strategic Alliances)

İşletmeler arasında çeşitli şekillerde ortaya çıkan dayanışma ve

kaynak birleştirme faaliyetlerinin genel adıdır.

Yönetimde proaktif (bilinçli olarak) yaklaşımın somut tarzıdır.

Öğrenen organizasyonlar (Learning Organizations)

Ana unsurları:

Bilgi yaratmak,Öğrenmek,Çalışanların bu yönde motivasyonu,Ulaşılan sonuçları organizasyon bilgisi haline getirmek,Bu bilgiyi sorun çözmede kullanabilmektir.

Öğrenen organizasyonların özellikleri:

Sistematik sorun çözme,Yeni yaklaşımları deneme,Geçmiş deneylerden öğrenme,Bu işi en iyi yapanların tecrübelerinden ve başkalarından

öğrenmek,Bilginin hızla ve etkin bir şekilde kullanılması.

Sanal Organizasyon

Birbirine Bağlı İşletmeler

(Şebeke)

SANAL ORGANİZASYON

Sanal organizasyon, değişik coğrafi bölgelerdeki işletmelerin,

belirli ürünlerin üretimi amacı ile haberleşme teknolojisi

yardımıyla birbirlerine bağlanan, uyumlu hale gelen ve sanki tek

bir işletme varmış gibi çalışan bir organizasyondur.

Temel yeteneklerin, kaynakların ve müşteri-pazar fırsatlarının bir

araya geldiği yapı.

Şebeke Organizasyon

Her sanal organizasyon bir şebeke organizasyondur.

Şebeke türü yapılanma geçici de olabilir, kalıcı da olabilir.

Bölünüp eklenme birim bazındadır.

Sanal Organizasyon

Şebeke organizasyonun özel bir şeklidir. Her şebeke organizasyonu bir sanal organizasyon değildir.

Yapılanma geçicidir, proje bazındadır. Projenin amaçlarına ulaşması ile sona erer.

Lider tek değildir. Projeden projeye ve amaca göre değişir.

Bölünüp eklenme kişiye kadar inebilir.

Koçel, T., “İşletme Yöneticiliği”Galipoğulları, N., “Uygulamalı Toplam İnşaat

Yönetimi”