8/12/2019 Opterecenja u Celijama Silosa TATOMIROVIC1

1/1

MATERIJALI I KONSTRUKCIJE 51 (2008) 3 (30-44)30

OPTEREENJA U ELIJAMA SILOSA OD USKLADITENIH ZRNASTIH MATERIJALA

Milorad TATOMIROVI PREGLEDNI RDUDK: 624.954.042.6.046:725.36 = 861

1 UVOD

Evropski standard za proraun silosa i rezervoara EN1991-4 [1] se najveim delom odnosi na proraun i

analizu silosa. Konani oblik standarda iz 2006. godine[1] je mnogo obimniji od prvobitne verzije [2] koja jeprevedena i na na jezik [3]. U radu [4] prikazan je kraipregled standarda EN 1991-4. Kod nas je za proraunsilosa u primeni aktuelni standard JUS ISO 11697 iz1996 godine [5], a pre njega su se koristila tehnikauputstva TU 60 iz 1960 godine [6].

Proraun silosa prema EN 1991-4 [1] se odnosi nasilose sa sledeim karakteristikama:

Oblici poprenih preseka elija silosa se ogra-niavaju na preseke prikazane na slici 1, a samo manjepromene u oblicima se doputaju s obzirom na rezul-tujue promene u pritiscima.

Geometrijska ogranienja su data sahb/dc< 10,hb< l00 m idc< 60 m.

Tranzicija vertikalnog dela elije na levak lei uhorizontalnoj ravni.

Silos ne sadri umetnute unutranje elemente, kaonpr. konusne ili piramidalne unetnute elemente,poprene grede, i slino; ali se doputa primena

izuzimaa i anti-dinamikih cevi sa mirnim i centrinimpranjenjem.

Silosi se projektuju na definisani rang karakteri-stika usipnih materijala.

U ovim normama, obuhvata se proraun za levkekonusnog tipa (osnosimetrini) i za linijske levke(izdueni levci sa vertikalnim krajnjim bonim stranama).Silosi se definiu kao konstrukcije za skladitenje sipkog(zrnastog) materijala (pod silosima se podrazumevajubunkeri, koevi i uobiajeni elijski silosi). Podela silosau EC 1-4 je data prema naina prorauna vertikalnihzidova silosa, pri emu se uvodi vitkost silosa (odnosvisine elije prema preniku upisanog kruga u osnovielije). Klase silosa prema vitkosti i prema postupkuprorauna su:

Silosi velike vitkosti sa odnosom 2.0 hc/dc (vitkisilosi),

Silosi srednje vitkosti sa 1.0 < hc/dc < 2.0(umereno vitki silosi),

Silosi male vitkosti sa 0.4 < hc/dc

1.0 (zdepastisilosi),

Silosi sa potpornim zidom (retaining silos), sa

ravnim dnom i odnosom hc/dc 0.4,

Silosi u kojima se skladiti aerisani materijal.

Tabela 1. Klase silosa prema pouzdanosti procene dejstva (proraunske klase).

Klasa pouzdanosti procene dejstva(Action Assessment Class)

Opis sluaja

Proraunska klasa 1 Si losi sa kapacitetom ispod 100 tona.

Proraunska klasa 2 Si losi koji se ne vode pod klasama 1 i 3.

Proraunska klasa 3 Silosi sa kapacitetom iznad 10000 tona.

Silosi sa kapacitetom preko 1000 tona u sluajevima:a) ekscentrino pranjenjeeo/dc> 0.25; ib) zdepasti silosi sa eksc. vrha nasipne kupeet/dc> 0.25.

dresa autora:

Mr. Milorad Tatomirovi, dipl.in.gra, Fakultet tehnikihnauka, Departman za graevinarstvo,

Trg D. Obradovia 6, 21000 Novi Sad.