Oporezivanje dohotka:1. Zakon o porez na dohodak fizikih lica 2. Zakon o porez na dobit pravnih lica

Sistemi oporezivanja dohotka (prihoda) fizikih lica:1. Globalno oporezivanje dohotka (jedinstveni porez na dohodak)

2. Cedularno oporezivanje dohotka (prihoda)

3. Mjeovito oporezivanje dohotka (kombinovani porez na dohodak)

Globalno oporezivanje dohotka (jedinstveni porez na dohodak)Svi prihodi odreenog obveznika pogoeni su sveobuhvatnim porezom

Dohodak - skup prihoda odreenog poreskog obveznika

Progresivne poreske stope

Cedularno oporezivanje dohotka (prihoda)svaka vrsta obveznikovih prihoda se pogaa posebnim porezom

rije je o seriji poreza na prihode

proporcionalne poreske stope

Mjeovito oporezivanje dohotka (kombinovani porez na dohodak)svaki obveznikov prihod se u toku godine pogaa porezom na prihode (najee proporcionalan), a na kraju godine se svi ve oporezovani prihodi zbrajaju i oporezuju dopunskim porezom (najee progresivan)

Dohodak zbir svih neto prihoda koje je obveznik ostvario u toku godine

Dohodak za oporezivanje kada se na osnovu zakona iz dohotka izuzmu odreena primanja

Oporezivi dohodak (poreska osnovica) kada se od dohotka za oporezivanje odbiju standardni i nestandardni odbici:

a) standardni odbici pruaju se svakom obvezniku koji ispunjava zakonom propisane uslove, nezavisno od veliine rashoda koje je imao

b) nestandardni odbici olakica koja odgovara rashodima koje je obveznik stavarno imao (dohodak se imanjuje za rashode kojima zakon daje takvo svojstvo)

Poreski obveznikPoreski obveznik poreza na dohodak je rezidentno, odnosno nerezidentno fiziko lice koje ostvari dohodak iz izvora utvrdjenih ovim zakonom.

Kada dva ili vie fizikih lica zajedniki ostvaruju dohodak (ortako drutvo), poreski obveznik je svako od tih lica, srazmjerno udjelu u dohotku koji je ostvarilo.

RezidentRezidentno fiziko lice je fiziko lice koje:

1) na teritoriji Republike Crne Gore ima prebivalite ili centar poslovnih i ivotnih interesa;

2) boravi na teritoriji Crne Gore vie od 183 dana u poreskoj godini (poresko rezidentstvo);

3) fiziko lice koje je upueno izvan Crne Gore radi obavljanja posla za fiziko ili pravno lice rezidenta Crne Gore, ili za medjunarodnu organizaciju.

Predmet oporezivanjaPredmet oporezivanja rezidenta je dohodak koji rezident ostvari u Crnoj Gori i izvan Crne Gore.

Predmet oporezivanja nerezidentnog fizikog lica je dohodak koji nerezident ostvari po osnovu aktivnosti obavljenih u Crnoj Gori.

Poreska osnovicaOsnovicu poreza na dohodak rezidenta predstavlja oporezivi dohodak poreskog obveznika ostvaren u poreskom periodu, umanjen za iznos prenesenog gubitka i linog odbitka.

Osnovicu poreza na dohodak nerezidenta predstavlja oporezivi dohodak poreskog obveznika ostvaren u poreskom periodu.

Izvore prihoda ine prihodi ostvareni po osnovu:1) linih primanja (prihodi od zaposlenja);2) samostalne djelatnosti (preduzetnik, ortako drutvo);3) imovine i imovinskih prava (prihodi od zakupa ili ustupanja autorskih prava i prava industrijske svojine);4) Kapitala (dividenda i kamata);5) Kapitalni dobici (prodaja hartija od vrijednosti I nepokretnosti).

Oporezivi dohodak predstavlja razliku izmedju ostavrenih izvora prihoda i priznatih rashoda (trokova ) koje je poreski obveznik imao pri njegovom ostvarivanju i ouvanju.

Sistemi oporezivanja dohotka (dobiti) pravnih lica 1. Klasini sistem oporezivanja polazi od ideje da je kompanija entitet odvojen od akcionara, u kojem se krije zaseban poreski kapacitet, koji treba oporezovati posebnim porezom2. Integracionistiki pristup cjelokupna dobit kompanije bi trebala da bude pripisana akcionarima i oporezovana kao i drugi njegovi prihodi

1. Drutva kapitala porez na dobit kompanijaDvostruko ekonomsko oporezivanje - prvo se dobit oporezuje na nivou kompanije a ukoliko doe do raspodjele akcionarima (lanovima) dividenda se dodatno oporezuje porezom na dohodak fizikih lica.

2. Drutva lica porez na dohodak fizikih licaFiskalno transparentna dobit ortakog drutva se pripisuje ortacima u srazmjeri sa ugovorenim ueem svakog od njih i oporezuje porezom na dohodak fizikih lica

Poreski obveznikPoreski obveznik poreza na dobit je rezidentno, odnosno nerezidentno pravno lice koje obavlja djelatnost radi sticanja dobiti.

Pravnim licem, u smislu ovog zakona, smatra se i komanditno drutvo.

Rezidentno pravno lice je lice osnovano u Republici Crnoj Gori ili koje ima sjedite stvarne uprave i kontrole na teritoriji Crne Gore.

Nerezidentno pravno lice je lice koje nije osnovano u Crnoj Gori i nema sjedite stvarne uprave i kontrole u Crnoj Gori, a koje svoje poslovanje obavlja preko stalne poslovne jedinice.

Predmet oporezivanjaPredmet oporezivanja rezidenta je dobit koju rezident ostvari u Crnoj Gori i izvan Crne Gore.

Predmet oporezivanja nerezidenta je dobit koju nerezident ostvari u Crnoj Gori.

Stopa poreza na dobit je proporcionalna i iznosi 9% od poreske osnovice.

Porez po odbitkuObveznik poreza na dobit duan je da obrauna i uplati porez po odbitku na isplate izvrene po osnovu:1) dividendi i udjela u dobiti koji se isplauju rezidentnim i nerezidentnim pravnim i fizikim licima; 2) kamata, naknada za autorska prava i drugih prava intelektualne svojine, kapitalnog dobitka, naknada za zakup pokretne i nepokretne imovine, naknada poosnovu konsalting usluga, usluga istraivanja trita i revizorskih usluga, koje se isplauju nerezidentnom pravnom licu.