Openbare bibliotheek en catalogus
Transcript of Openbare bibliotheek en catalogus
Daniel van Spanje Senior productmanager Metadata Services OCLC Leiden 2 oktober 2012
De Openbare Bibliotheek en de catalogus
“Bij een open opstelling heb je geen catalogus nodig”
De boekwinkel
Selexyz Dekker in Arnhem: http://www.selexyz.nl/winkel/51/selexyz-dekker/
De retail-bibliotheek in Vleuterweide
Bibliotheek Vleuterweide
Bibliotheek Vleuterweide
“Bij een open opstelling heb je geen catalogus nodig”
• Open opstelling: dus inderdaad geen catalogus
• Bestand is nodig indien iemand iets niet kan vinden
• Bestand is nodig om uitleen te registeren
• Bestand is nodig om uitleengegevens te kunnen inspecteren en reseveringen te kunnen plaatsen
• De catalogus is een inventaris en voorraadadministratie
De uitzondering: de kettingbibliotheek
Afbeelding afkomstig van: http://ctovision.com/2012/01/ctovision-monthly-summary-for-january/
Project Centrale bezitsregistratie
Centrale bezitsregistratie
• project is gestart in 2011
• doel: registreren van de bezitgegevens van alle openbare bibliotheken in het GGC
• het zoeken en vinden wordt door B.nl. apart ontwikkeld
• het GGC is de “verzamelbak”.
• het gaat om alle openbare bibliotheken: 186 basisbibliotheken en 1100 vestigingen
Centrale bezitsregistratie
• het project heeft 3 fasen:
• opstellen specificaties in fase 1
• aanpak voorbereiden adhv “voorhoedebibliotheken” (fase 2)
• laden van alle OB-en (fase 3).
• de leveranciers van de bibliotheeksystemen zijn nauw bij het project betrokken voor de aanlevering van de metadata
• Friesland en Drente zijn geladen.
• Overijssel wordt geladen
• eerstvolgende is ProBiblio
Centrale bezitsregistratie
• Het gaat om grote aantallen exemplaren:
• Friesland: 1,25M
• Drente: 1M
• Overijssel: ca. 2,4M
• ProBiblio: ca. 5M
• Met updates
Alicia Martín, Biografías VI, 2012 Museum Meermanno | Huis van het boek
Friesland: 1,2 M records (exemplaren) aangeleverd > 470.000 records in het GGC
0
20.000
40.000
60.000
80.000
100.000
120.000
140.000
Aantal titels uit Friesland sept 2012
Drente: 1M records (exemplaren) aangeleverd > 530.000 records in het GGC
0
20000
40000
60000
80000
100000
120000
Aantal titels uit Drente sept 2012
Aantal titels per instelling en ontdubbeld
UKB OB-plus OB-plus sept per bibliotheek 21.562.902 5.514.891 6.513.513 ontdubbelld 11.682.855 2.641.020 2.690.034
0
5.000.000
10.000.000
15.000.000
20.000.000
25.000.000
Toename per materiaalsoort
22,4
16,1
5,6
3,1
0
5.000
10.000
15.000
20.000
25.000
Boeken/Tss Geluidsdragers Gedrukte muziek AV-materiaal
Toename
Verwerkte records Friesland
• 1.260.885 aangeleverd door de instelling 100%
• 8116 te karige records: 0,6%
• 1.252.769 records naar het GGC: 99,4%
• 1.225.591 records samengevoegd: 97,8%
• 11.093 nieuwe records: 0,9%
• 8.887 B-records: 0,7%
• 6.740 marked records / 493 dropped / 25 errors: 0,6%
• Toename in boeken en geluidsdragers (CD’s)
Verwerkte records Drente
• 1.021.104 aangeleverd door de instelling 100%
• 13.340 te karige records: 1,3%
• 1.oo7.764 records naar het GGC: 98,7%
• 999.132 records samengevoegd: 98,4%
• 7.047 nieuwe records: 0,7%
• 8.141 B-records: 0,8%
• 100 marked records / 214 dropped / 3 errors: 0,0%
• Toename in boeken en geluidsdragers (CD’s)
Is de verwerking een eenvoudige klus?
Uitgevers
ISBN Bureau
Centraal Boekhuis
Koninklijke Bibliotheek NBD Biblion
Centrale Discotheek Rotterdam
OCLC
Is de verwerking een eenvoudige klus?
• Samenwerking CB + NBD + KB + CDR + OCLC is niet optimaal
• Lokale systemen zijn nodig voor aanlevering: het gaat om “oude” bestanden en alleen lokale systemen weten het feitelijke bezit: waar wat is
• Lokale systemen zijn duidelijk niet ingericht op export
• Standaardnummers zijn niet altijd aanwezig of betrouwbaar
• Regioniale materialen, bladmuziek, en bijzondere collecties zijn soms alleen lokaal beschreven
• Formaten en regels zijn lokaal op pragmatische wijze ingevuld
Is de verwerking een eenvoudige klus?
• Kwaliteitsproblemen bij iedere organisatie weer anders
• Nummers niet altijd betrouwbaar
• Ontbrekende velden, zoals auteurs, uitvoerders, ondertitels, jaar van uitgave, uitgever, plaats van uitgave
• Velden niet consistent gebruikt: informatie in “verkeerde” velden
• Minimum criteria door OCLC opgesteld om intake-proces beter af te kunnen sluiten
Karige records worden afgewezen
• Geen jaar van uitgave, geen auteur, geen plaats van uitgave en uitgever: afgewezen
• Geen auteur, geen plaats van uitgave en uitgever : afgewezen
• Geen jaar van uitgave, geen plaats van uitgave en uitgever: afgewezen
Is de verwerking een eenvoudige klus?
• Ca. 90% na enig speurwerk en correctie in orde
• 6 tot 8% na aanvullende correctie-scripts in orde
• Twee restkategorieen:
• Uitval
• B-records
• Met geplande nazorg succesvol en goed af te ronden!
GGC en de centrale bezitsregistratie
15 15 16 16 16 17 17 17,3
34 37 37 38 38
41 42 ,44,2
juli 2006
juli 2008
juli 2009
februari 2010
januari 2011
januari 2012
juli 2012
21 sept. 2012
0
5
10
15
20
25
30
35
40
45
50
Milj
oen
GGC database titelrecords exemplaren
De rol van het GGC
• Bron en de grote “metadata-bak” voor Bibliotheek.nl
• Standaardisatie van invoer, opslag en regels
• Standaardisatie en uniformering door regels en formaat
• Opereert in internationale kontekst
• Garantie voor kwaliteit door SLA en toezichtsorgaan
• Metadata worden bewaard voor de lange termijn
• Metadata worden onderhouden en verrijkt
Rol van het GGC
• Integratie met WorldCAT
• Zichtbaarheid via Worldcat.org
• Syndication / samenwerken met partners: Find in a library in Google Books
• Innovatie
• Ontwikkeling van WorldShare platform (cloud + apps)
• Ontwikkelingen van toepassingen voor het semantisch web
• Bron voor de centrale registratie
• Bezitgegevens terugkoppelen op basis van identifiers
• Online invoer van bijzondere materialen
Grote veranderingen in het catalogiseren
Catalogus
• Toegang tot bron • Known item search • Catalogusbestand
Discovery
• Zoeken naar informatie
• Subject search • Central Index
Context
• Zoeken naar samenhang
• Semantisch web • Triple store
Catalogiseren
Metadata-management
Lokaal / fysiek
Netwerk / Digitaal
Metadata veranderen
• Metadata zelf veranderen:
• van marc/isbd-record naar xml-record naar triple
• nog steeds focus op “representatie”
• Belangrijkste eigenschap van iemand is niet hoe lang hij is, of hoe oud hij is, en hoe hij heet, maar: wat hij heeft meegemaakt (“provenance”)
• Catalogiseren verandert in gestructureerde opslag van kenmerken en verandert vervolgens in “Event-management”!
Event-management: de “Net Terug” tafel
Afronding (1/2)
• Ontwikkeling van de “winkel” moet niet afleiden van de digitale toegang tot die fysieke winkel: de voorraadadministratie op het web zetten is essentieel
• Centrale Bezitsregistratie is door zijn omvang een uniek project in de Nederlandse bibliotheekgeschiedenis
• Gezien de ontwikkelingen op het terrein van metadata moet je ervoor zorgen dat de metadata in een groter innoverend geheel opgenomen kunnen worden
• Metadatastructuren moeten op toekomstige ontwikkelingen worden aangepast
Afronding (2/2)
• Werkprocessen moeten op efficientie worden ingericht en niet verdubbeld
• Samenwerking op terrein van metadata productie en distributie in Nederland kan beter. Bibliotheken kunnen als klant en als opdrachtgever daarin een belangrijke rol spelen
• Dat geldt ook voor het beschrijven van regionalia, speciale collecties en het erfgoed
• Ervaring uit het project Centrale Bezitsregistratie: openbare bibliotheken moeten meer regie voeren op de kwaliteit van de metadata
FOBID Commissie Ontsluiting
8 November 2012
FCO Studiedag
“Klant en backoffice:
werkprocessen in beeld”
Theater van het woord
OB Amsterdam
Daniel van Spanje Senior productmanager Metadata Services OCLC Leiden 2 oktober 2012
De Openbare Bibliotheek en de catalogus