Okullarımızda Yaygın Bir Sorun: AKRAN ZORBALIĞI
description
Transcript of Okullarımızda Yaygın Bir Sorun: AKRAN ZORBALIĞI
Okullarımızda Yaygın Bir Sorun:
AKRAN ZORBALIĞI
GİRİŞ• Zorbalık olgusu belkide insanlık tarihi kadar
eskidir.
• Zorbalık pek çok yerde görülebilir. Örneğin: hapishanelerde, yatılı okullarda, işyerlerinde vb.
• 1970’li yıllar Dan Olweus tarafından kavramın ortaya atılması (mobbing)
• İskandinav ülkelerinde araştırmalar
• 1980’li yıllar kavramın netleştirilmesi ve sıklık oranlarının saptanması.
• 1990’lı yıllar AB ülkeleri ve diğer gelişmiş ülkelerde önleme stratejilerinin geliştirilmesi.
• 2000’li yıllarda Ülkemizdeki durum
TanımAkran zorbalığı, bir ya da birden çok öğrencinin kendilerinden daha güçsüz öğrencileri kasıtlı ve sürekli olarak rahatsız etmesiyle sonuçlanan ve kurbanın kendisini koruyamayacak durumda olduğu bir saldırganlık türüdür.
Bir söz ya da eylemin zorbalık olarak adlandırılabilmesi için;
• Taraflar arasında eşit olmayan güç dengesinin olması,
• Süreklilik özelliği taşıması,
• Kasıtlı yapılıyor olması,
• Mağdurun bu söz ve eylemlerden rahatsız olması, ancak kendini koruyamayacak durumda olması gerekir.
Saldırganlık, Şiddet ve Zorbalık
Zorbalık
Şiddet
Saldırganlık
Fiziksel İçerikli Zorbalık
Zorbalık Çeşitleri
Fiziksel Zorbalık
Dövme
Tekme vurma
Tokat atma
İtme,
Saç ya da kulak çekme
Dürtme vb.
Sözel Zorbalık Dalga geçme, alay etme
Kızdırma, korkutma
Kötü isim(ler) takma
Küfür etme
Kurbana ya da ailesine hakaret etme
Küçük düşürücü, incitici, hakaret edici sözler söyleme
Zihinsel olarak geri olduğunu söyleyerek kendisini kötü hissetmesine sebep olma
vb.
Dolaylı Zorbalık• Kurbanı kasıtlı olarak grup dışında tutup
yalnızlığa itme,
• Oyun veya diğer etkinliklere almama,
• İzole etme, yok sayma, görmezlikten gelme,
• Aleyhinde yalan-yanlış söylentiler çıkarma ve yayma,
• Dedekodu yapma, arasının diğerleriyle bozulmasına çalışma
• Kurban hakkında çeşitli yerlere çirkin sözler yazma vb.
Eşyalarına Zarar Verme
• Parasını zorla alma ya da almakla tehdit etme
• Eşyalarını zorla alma ya da almakla korkutma
• Kasıtlı olarak eşyalarına zarar verme
• Para ya da eşyalarını çalma
Zorbalı Olgusu Önemli Bir Konu
Mudur?
EVET ÖNEMLİDİR
Çünkü...
Zorbaca söz ve eylemlere karışan öğrenci oranları
hiç de küçümsenemeyecek
orandadır.
Örneğin Kurban Öğrenci Oranları (%)
• Avustralya’da 30 - 50
• İtalya’da 28 - 40
• İngiltere’de 04 - 36
• Yunanistan’da 15 - 30
• Portekiz’de 20 – 22
• Kanada’da 21
• ABD 10
• Norveç’te 10
Ve Türkiye’de (Lise)(Karaman-Kepenekçi ve Çınkır, 2001)
• Sözel 44
• Fiziksel 30
• Duygusal 1
• Cinsel 9
Zorba Öğrenci Oranları (%)
• İngiltere’de 20
• İtalya’da 15 - 20
• ABD’de 13
• Norveç’te 7
• Kanada’da 12
• Yunanistan’da 6
Eğtim ve öğretim etkinliklerini olumsuz
etkilemektedir. (devamsızlık, okulu sevmeme vb.)
A.B.D.’de yapılan bir araştırmada öğrencilerin yaklaşık % 7’sinin ayda en az bir kez zorba öğrenciler yüzünden okula gitmeyip evde kalmayı tercih ettikleri saptanmıştır (Banks, 1997).
Zorbalığa uğrayan öğrencilerin % 90’ının, okul notlarında bir düşüşün yaşandığı bulunmuştur. (Hazler,
Hoover ve Oliver, 1992).
Zorbalık olgusunun çocuklar üzerindeki psikolojik ve
sosyolojik etkileri sadece okul yıllarıyla sınırlı kalmayıp
yaşamın sonraki dönemlerinde de devam etme eğilimi
göstermektedir.
Zorbalığa uğrayan öğrenciler;
Kaygı, kızgınlık ve çaresizlik duygularıDepresyonOkulu sevmeme, sıkça devamsızlık yapmaBaşarıda düşüşOkulda zorbalığın meydana geldiği yerlere
gitmekten kaçınmaKendini değersiz hissetmeBazen intihara kalkışmaÇocukluk yıllarında yaşanan zorbaca davranışların
etkisinin bazen yetişkinlikte bile devam etmesiGenellikle grup dışına itilme, yalnız kalma.
Bu etkinin sadece kurbanların değil, aynı zamanda zorba
çocukların da gelişimini olumsuz etkilediği pek çok
çalışmada ortaya konmuştur.