تلویزیون میهن | Mihan TV · Web viewمحسن محمدباقر بازیگر فیلم...
27
ی در سال س ا ی س ان ی ن دا ن لعام ر ت ق ار ران ی ی ا م لا س وری ا ه م$ ج ان ی ن ا$ ج اهداف۶۷ ! ی ن ما جام ر ر ه$ ب[email protected] ران 2 ی ی ا ملا2 سوری ا2 ه م$ ج ه دار 2 ه ان$ 2ه ب2 م ک ی9 2 س ا$ ه ن ت9 2 س دا ن راغ2 س ی را ت2 م و ک جB چD ی ه د ان9 2 س ورر2 م ا هان$ ج در ن ی د. ا9 2 اس$ ی ن ن ا 2 ی ق و ما9 ش ک دمQ ی و ا9 2 ش ح ، وU ک 22ل و ی22 هX ج ه$ 22رب$ ج ت د. 22 ن ر$ ی ی را لف ا 22 خ مر22 ه ردن22 گ ا 22 ن ت22 س$ ب رو ود را ار 22 خ ر ی9 22 ش م9 ش، 9 ش ب د ی22 س ر درت 22 ه ق$ 22 ب ت22 س خ تای22 ه رور ان22 م ه ار ت مو22 ک ج ارq 22 ظ تt ن م ا ه هq 22 حظ لر22 ه، نQ ر ا گ$ ن و کر22 س روهای ی ب و2 ی ن ا ض ق ی و م اq ظ ی و ن س ا ی س ران س که ت س داده ا ان9 ش ب ه ما$ ی، ب م لا س وری ا ه م$ ج ت م ک سال جا ی،$ عت9 2222 ش ل د ا9 2222 ش ح رام، حو2222 ک و$ بده،2222 اع ق ل ، ا ان$ 2222 ی ل طا ونX 2222 خ ی نا2222 روه ی ب. ن ی 2222 ض ر عی م ن ی ی و 2222 خ$ وت کر2222 س رای$ 2222 ی ی گاد2222 مQ م ا ه د و 2222 را دارن راض ی2222 ع اارر2 ق ی ملا2 س ا ت مو2 ک ج رل یt 2 ن ک ر و ی9 ب ا 2 ن ت خ ت ما ی ق ت2 س م ا 2ه ن2 د ک ی ت2 ش ه ی ملا2 س ی ا ت2 س بور ر یای2 ه روه گه2 ل م$ ج ار2... و9 ش ع، داا2 یه9 ن و خ2، له ال$ ت ر ح د. ی س یر م ن م ه ران ی ی ا م لا س وری ا ه م$ ج رد گ ه$ ی ب حت ی، ست بور ر ی ری و گ ی9 ش ح و و ت یر$ یر$ ی ا در د و ن دارن 2 ن یرا$ ی ا 222 ی$ نرد222 ک ده ر رت ی2222 ح ر ی 222 ب را ان2222 ه$ جه2222 ک ل$ ن2، ران 222 ی ا دان رون ه9 222 شا2222 ه ن ن ه 2222 ب ران 2222 ی ی ا ملا2222 سوری ا222 ه م$ ج ت222 ص9 شه222ای ده222وره ر یمها ودا2222 اعال22222مهای سدا22222 اع۱۳۶۷ م ه نQ ا وای 22222 ت ق ا$ 22222 ن ری ط22222 ش دو و ت ی ر$ 22222 یر$ ی اوج ران 22222 ی ی ا ملا22222 سوری ا22222 ه م$ ج ار د22222 گ ان ی ت$ ی ی، ت 22222 مت جه22222 ل ال ت یQ ا2 را$ 2 ح ا ران 2 یی ا ها دان 2 ن رر2 س را سال در2 س نQ ا ان ی2 س م و ر ر یD ب اX 2 ، ن ان ی22 س$ ب ا ی در ن س ا ی س ان ی ن دا ن لعام ر ت ق ود.$ ب ت م و ک ج ن ی ری ا گ ی9 ش ح و د.9 س ی م لا س وری ا ه م$ ج ان ی ن ا$ ج اهداف ه9 ر ی هو$ ، ب ت ی ر9 ش$ ب ه ت عل ی م لا س وری ا ه م$ ج ت ی ا ت$ ح ن ی ا ف ل ت خ م عاد$ ب ه ا$ م ب ی دار یان م ی ه گا ن$ ت مظل ن ی در ا ی در سال س ا ی س ان ی ن دا ن لعام ر ت ق ار ران ی ا۶۷ . ور9 22 ش کر22 س را س های دان 2 ن ه در ر22 ی ک نا2 ش ک« : د ون گ ی م، ت س ع داده ا ض و م ر س ان ی ن دا ن ه اعدام ر$ م ب جک نQ ود که در ا خ روف مع وای ت ق ی در ت مت ج ان ی2 سداد( ی ق را9 2 س، ا) رغ9 2 س م کا2ج( ری ی 2 ب ان 2 ان قQ ا ا$ 2 ن ران2 ه ب ص در ت خ9 2 ش ب د. ی9 2 س ا$ ین مدام2 ه اع$ وم ب ک خ م د، یt کت ی م اری9 ش ق اX ود ن خ اق ق ب ع ض و م ر سر$ ی». ت س ا عات لا ط ا ارت ده ور ی ن ما ن و) ران ه ب وده$ 22 بام22 ک اح ن ی ا ا$ 22 ن ران 22 ی ا ت ق و ت مو22 ک ج در ف ل ا 22 خ م ام 22 ق ما22 ه ن ن ، او ت22 س ده ا9 22 ر س9 22 ش ت ی م ریq 22 ط تt مته22 ل ال ت یQ ا ه ار22 ی ک نو22 ض ل 22 ی ا اس ق22راس$ ی2. ت س ا در سال ان ی ن دا ن لعام ر ت ق۱۳۶۷ رمان ق ه$ ب نQ ی ا ط ود که9 ش ی م ه ت ق گ عهای ه واق$ ب ی ت مت ج له روجال ار9 شD ت ی۳۰ ی در س ا ی س ی ن دا ن ار ر ر ه ر ی ب اX اواشط ن ا رماه ن ی ب2 ر ح اوا ار ران ی ا ت م و ک ج های دان ن ر۶۷ ای22 وره گ ه در اب ی ق خ م ورت ض ه$ د و ب دن9 اعدام س ها ان ی س ر ه9 ش و در ران ه ب در ها نQ ا ی ار خر$ ی د و ردن ک ن کار م را ان ل عا ت ق ن یه ا گاB چD ی ه ران ی ی ا م لا س وری ا ه م$ ج مات ا ق م د. دن ردن گ ن ف وم د ل ع م ا ا ن$ ی ل ا ی ع ن ها کان ی در م مع$ جدام22 اع ان22 م ه در ر22 ود ک$ 22 ب ی ت 22 مت ج د ار22 ع$ ب ران 22 ی ی ا ملا22 سوری ا22 ه م$ ج ی نا22 روج ن ی ر ی ه ابX دن 22 ی ل$ ن ری،q 22 ط تt مت ی عل ت ت22 ش ح د. 22 ودن م ن ان22 ع اد نQ ه ا$ 22 ب 2 ت حرا22 ص ه$ 22 ب
Transcript of تلویزیون میهن | Mihan TV · Web viewمحسن محمدباقر بازیگر فیلم...
زندانیان قتلعام از ایران اسلامی جمهوری اهدافجانیانسال در !۶۷سیاسی
رحمانی بهرام[email protected]
اسلامی جمهوری اندازه به که باشیم نداشته سراغ را حکومتی هیچ شاید امروز جهان در. ایران قدرت به نخست روزهای همان از حکومت این باشد مافیایی و آدم‌کش و وحشی ،
. یکسال و چهل تجربه بزند را مخالفی هر گردن تا بست رو از را خود شمشیر رسیدنش،و قضایی و نظامی و سیاسی سران که است داده نشان ما به اسلامی، جمهوری حاکمت
سرکوب برای آمادگی هم و دارند را اعتراض انتظار هم لحظه هر آن، سرکوبگر نیروهای . حزب‌الله، الشعبی، حشد بوکوحرام، القاعده، طالبان، چون نیروهایی معترضین خونین
... تحت مستقیما یا که هستند اسلامی تروریستی گروه‌های جمله از و داعش حوثی‌ها،تروریستی، و وحشی‌گری و بربریت در یا و دارند قرار اسلامی حکومت کنترل و تاثیر
. نمی‌رسند هم ایران اسلامی جمهوری گرد به حتیبلکه ایران، شهروندان تنها نه ایران اسلامی جمهوری شصت دهه ترورهای و اعدام‌ها
سال اعدام‌های بنابراین کرد حیرت‌زده نیز را فتوای آن‌هم ۱۳۶۷جهان سطری با دوحکومت این وحشی‌گری بربریتو اوج ایران اسلامی جمهوری بنیان‌گذار خمینی، آیت‌الله
زندانهای. سراسر در سال آن زمستان و پاییز تابستان، در سیاسی زندانیان قتلعام بود. شد اجرا ایران
علیه اسلامی جمهوری جنایت این مختلف ابعاد به می‌اندازیم نگاهی مطلب این دردر سیاسی زندانیان قتلعام از ایران اسلامی جمهوری جانیان اهداف به‌ویژه بشریت،
.۶۷سال است، داده موضع سر زندانیان اعدام به حکم آن در که خود معروف فتوای در خمینی
« پافشاری: خود نفاق موضع سر بر کشور سراسر زندانهای در که کسانی می‌گوید) ( . ، شرع حاکم نیری آقایان با تهران در تشخیص می‌باشند اعدام به محکوم می‌کنند،
». ) اطلاعاتاست) وزارت نماینده و تهران دادستان اشراقی‌در مخالف مقام تنها او است، شده منتشر منتظری آیت‌الله از که صوتی فایل براساس
. است بوده احکام این با ایران حکومتوقتسال در زندانیان فرمان ۱۳۶۷قتلعام به آن طی که می‌شود گفته واقعه‌ای روح‌الله به
از خمینی تا ۳۰بیش تیرماه اواخر از ایران حکومت زندانهای در سیاسی زندانی هزارپائیز گورهای ۶۷اواسط در مخفیانه به‌صورت و شدند اعدام شهرستان‌ها در و تهران در
. هیچ‌گاه ایران اسلامی جمهوری مقامات گردیدند دفن نامعلوم غالبا مکان‌هایی در جمعی . حسینعلی نمودند اذعان آن به صراحت به آن‌ها از برخی و نکردند انکار را عام قتل این
زمان در که بود خمینی از بعد ایران اسلامی جمهوری روحانی بلندپایه‌ترین منتظری،با که بود گسترده اعدام‌های مخالفین از بود، خمینی مقام قائم سیاسی زندانیان اعدام
زندانیان قتلعام دست‌اندرکار و مجری هیئت با دیدار و خمینی به نامه چندین نوشتن . توسط جانشینی از برکناری‌اش به که مخالفتی کرد ابراز را خویش مخالفت سیاسی،
. شد منجر عمر پایان تا حبسخانگی خمینیو روح‌الله
مردم، کشتن دسته‌جمعی، کشتن آن معنای که است وصفی ترکیب یک لغت در قتلعام . کلماتی کنار در کلمه این است آن جز و انسان از یا حیوانات از دسته‌جمعی کشتار
نفس، قتل فجیع، قتل سیاسی، قتل قتل‌غیرعمد، قتل‌عمد، زنجیره‌ای، قتل‌های هم‌چون. می‌شود برده کار به آن‌ها قیاسبا در و غارت و قتل کشتار، و قتل
که می‌شود گفته آن از بیش یا نفر چهار قتل به جمعی، کشتار منابع برخی تعریف بنابر . گروه‌های یا و دولت‌ها توسط اساسا جمعی کشتارهای باشد شده انجام وقفه بدون
توسط حتی یا افراد توسط است ممکن هم‌چنین ولی می‌شود انجام دولت‌ها از نیابتی . از جمعی اعدام‌های یا جنگی، اسرای از دسته‌جمعی اعدام‌های شود انجام سازمان‌ها
. غیرمسلح، معترضین به تیراندازی قتل‌عام‌هاست انواع برجسته‌ترین زندانیان، میانموارد از نیز غیرنظامی شهروندان تصادفی اعدام و زندان‌ها درون به نارنجک پرتاب
. که است دوره‌ای کشتار با متفاوت جمعی کشتار انجام می‌شود محسوب جمعی کشتاردست آن‌ها بین مشخصی زمانی در و متفاوت مکان‌های در و نوبت چند در مرتکب آن در
. آن در که است زنجیره‌ای آدم‌کشی با متفاوت هم‌چنین می‌زند بیشتر یا نفر دو کشتن به . کشتارهای بزرگ‌ترین می‌رساند قتل به طولانی زمانی محدوده در را زیادی تعداد قاتل
بوده مذهب و ملیت اساس بر جوامع و مردم از گروهی نابودی برای تلاش تاریخ جمعیبشریت علیه جنایات نام با بقیه و نسل‌کشی عنوان با کشتارها این از بعضی که است
. دست به کرمان مردم ایران، تاریخ در مغول‌ها توسط قتلعام می‌شود شناختهسال قتلعام و سربرنیتسا و روندا کشتار قاجار، زندانهای ۱۳۶۷آغامحمدخان در
. است قتلعام برجسته نمونه‌های از اسلامی حکومت
و جنایت به بی‌شرمانه و آشکار چنین توسل از جانیان، این واقعی منظور و هدف واقعااسلامی، جمهوری تئوریسین‌های مقامات و سران که نیست شکی بود؟ چی وحشی‌گری
مطابق و آن اجتماعی انعکاس و تاثیرات بر وقوف با کاملا را شیوه‌هایی و اعمال چنین . بودند پیشگرفته در معین نقشه یک
سال در سیاسی زندانیان کشتار از اسلامی جانیان اهداف از یکی تهی، ۶۷بی‌گمان ! که کادرهایی بود انقلابی و سیاسی کادرهای جسورترین و فدارکارترین از جامعه کردن
و بودند فداکاری و محبوب چهره‌های و مردم احترام مورد کشور و شهر و محله هر در . حدود حدود دست‌کم که شد سبب سیاست این می‌گرفت مثبت جواب فراخوان‌هایشان
. اعتصاب‌ها و اعتراض البته نگیرد صورت ایران در مردمی و جدی اعتراضات سال ده . قتل‌های دارد و داشت وجود همیشه کارگری واحدهای از برخی موضعی و پراکنده
خیزش شدید سرکوب و سال ۱۸زنجیره‌ای در دانش‌جویان شد ۱۳۷۷تیر سبب هم باز نیزسال تا یعنی سال ده حدود در ۸۸اعتراضات تقلب سر بر جناحی اعتراض‌های عمدتا که
. به که افتاد راه اعتراض‌هایی بعد شش اما نگیرد شکل بود جمهوری ریاست انتخاباتجمهوری کلیت علیه گشته از رادیکال‌تر و شفاف‌تر شعارها و طبقاتی و سیاسی لحاظ
. سال اعتراض‌های که بود نگذشته سال دو هنوز این بود این‌بار ۹۶اسلامی و افتاد راه رااسلامی ایدئولوژی به حمله معترضان با هدف حمله مذهبی، مراکز و جمعه‌ها امام یعنی ،
حاکمیت، سرکوب و قدرت مراکز نهایتا و بانک‌ها یعنی حاکمیت، سرمایه‌داری ماهیت به . خیزش‌های این اگر بود انتظامی نیروی و سپاه و بسیج پاسگاه‌های و مقرها یعنی
کادرهای زمان گذر با جامعه که می‌رسیم نتیجه این به کنیم جمع‌بندی این‌جا تا را مردمیخیزهایی و افت با هم مبارزه می‌دهد، پرورش را خود فرهنگی و اجتماعی و سیاسی
. و شعارها و کوتاه‌تر مردمی خیزش‌های فاصله زمان مروز به هم‌چنین می‌کند پیدا تداوم . شکنجه، سرکوب، دیگر به‌عبارت می‌ریزد مردم ترس هم و می‌گردد رادیکال‌تر مطالبات
. دستمی‌دهد از را خود کارآییسابق نیز ترور و اعدام زندان،سال به‌ویژه شصت دهه در سیاسی زندانیان کشتار به که آن‌جا تا در ۶۷اما برمی‌گردد
. صحبت است شده منتشر متفاوتی گزارشات و اخبار سال آن اعدام‌های کلی رقم مورداز ۴از بعضی و . ۱۰هزار سال که آلمانی خبرنگار یک حتی می‌کنند دیدن ۶۷هزار ایران از
حدود را شده‌ها اعدام تعداد .۲۳کرده می‌داند نفر هزاررو از را خود رسیدنششمشیر قدرت به نخست روزهای همان از ایران اسلامی جمهوری
. و اسلامی جانیان وحشی‌گری و بربریت کند جدا بدنش از را معترضی هر گردن تا بستسال‌های در سال ۶۲تا ۱۳۶۰حزب‌اللهی در اما زد زندانیان کشتار به از ۶۷دست کاملا
. گرفت پیش در را معینی هدف ضدانسانی، شیوه‌های اتخاذ و بزرگ جنایت این ارتکابو ضدانسانی ظرفیت و توان تمامی به‌کارگیری با که بگوید مردم به خواست حکومت این
حاکمیت‌اش سقوط از تا کوشید خواهد وحشی‌گری و جنایت از درجه هر به توسل با . جنگ قطع به دادن تن با اسلامی حکومت کند و ۸جلوگیری ضعف موضع از و ساله
. گرفت قرار خود حیات از جدیدی مرحله در حال عین در و بحرانی موقعیتی در زبونی،
عامل آن جنگ، دوران مصائب و جنایات همه برابر در مردم اعتراضات اوج‌گیری از نگرانی . مقامات و سران بود جنگ قطع از بعد روزهای در اسلامی جمهوری هراسسران اصلی
نفرت و خشم عمق و ابعاد که می‌دانستند خوب اسلامی جمهوری نظامی و سیاسیامکان‌پذیر سادگی‌ها این به آن مهار بریزند، خیابان‌ها به اگر که است حدی به مردم
. درآید حرکت به آن‌که از قبل را طوفان که کرد سعی اسلامی جمهوری بود نخواهد . تهدید فقط هدف‌شان که بگیرند چشم زهر مردم از آن‌که برای آن‌ها سازد متوقف
عده دادند، گلوله با را پراکنده اعتراضات جواب کردند، کشتار زندانی هزاران نیست،گودال‌ها در دسته‌جمعی به‌طور را اعدام‌شدگان اجساد کردند، زندانی و دستگیر را زیادی
خارج دنیای با را سیاسی زندانیان و زندان‌ها رابطه و کردند دفن خاک از نازکی لایه زیر و . حکومت حفظ برای بگویند مردم به جنایت‌کارانه اعمال با تا کوشیدند آن‌ها نمودند قطع
. متوسلشوند جنایتی هر به دارند آمادگی اسلامی‌شانمختلف بندهای و زندانیان رابطه قطع با ملاقات‌ها، قطع با ایران جامعه بر حاکم جانیان
اعدام شمار خارج، دنیای با زندان‌ها رابطه محدود‌شدن بسیار یا قطع با و هم با زندان هرمخصوصا ستم تحت مردم نگرانی و تشویش سویی از و می‌داد افزایش روز هر شده‌ها
. نداشت مرز و حد زندانیان بستگان و خانوادهمهرماه هاشمی دهم روز در جمعه نمایش در » ۶۰رفسنجانی : این‌ها حکم چیز ۴گفت
. و: چپ پای و راست دست قطع سوم شوند، به‌دار سر دوم شوند کشته این‌که اول است». شوند جدا جامعه از این‌که چهارم
« : جان شکنجه، زیر می‌توانیم خمینی فتوای به گفت دیگر مورد یک در گیلانی محمدی». نیست هم محاکمه به نیازی هیچ و بگیریم را زندانیان
« : خیال‌تون می‌گفت که است شده نقل بود قزل‌حصار زندان رییس که رحمانی داود حاج». می‌زنم دارتون تیوپ با همینسلول تو بخوره توقی به تقی اگه باشه راحت
« : امام حضرت بود گفته رسانه‌ها از یکی به یک‌بار ارومیه در خمینی نماینده ملاحسنی، ) اعدام) خیلی نمی‌خواستند که انقلاب، دادگاه‌های روسای از برخی جواب در ره خمینی
: به را این‌ها همه می‌دهم دستور یک‌شبه باشند، هم نفر میلیون یک اگر فرمودند بدهند، ». کنند قتلعام و ببندند رگبار
...« : نیمه از باز کرده، معین را شما تکلیف خداوند حکم نوشت وصیت‌نامه‌اش در خمینی . از را خود عمل این با و داده مجازات به تن دارید شهامت اگر و کنید توبه و برگشته راه
ندهید هدر این از بیش را خود عمر هستید جا هر در والا دهید؛ نجات خداوند الیم عذاب« و...
سال زندانی ۱۳۶۲در نابودی و هویت حذف هدف با قزل‌حصار زندان در مسکونی واحد . و رحمانی داوود مدیریت با و لاجوردی فرمان با امر این شد راه‌اندازی زن سیاسیدر پاسداران مسکونی واحد محل در پاسداران و بازجویان از تعدادی شبانه‌روزی حضور
. عملیشد قزل‌حصار زندان ورودی از بخشیدر قفس‌ها واحد از و مسکونی واحد از نیم، و سال یک به نزدیک از بعد زن زندانیان اکثر
بند به قزل‌حصار و. ۸زندان تشنج دچار و شده قوز شکننده، لاغر، به‌شدت آن‌ها برگشتند . شده سفید مدت این طی در موهایشان بعضی‌ها می‌شدند عصبی های ناراحتی سایر … آن‌ها. از بعضی به‌حالتضعفمی‌افتادند روز‌ها یا و نمی‌خوابیدند صبح تا اغلبشب بود
». « : می‌شکنم ترا من می‌زدند فریاد ناگهان و می‌رفتند راه بند دراعدام همه می‌خواست و نبود زندانی نگه‌داشتن به معتقد ابتدا همان از پاسداران سپاه
سال. در از ۶۲شوند بازدیدی بود پاسداران سپاه وزیر وقت آن در که رفیق‌دوست محسن . که بود طرحی حامل او داشت گوهردشت انفرادی سلول‌های از جمله از زندان‌ها
دسته‌بندی می‌شدند مشخص سرخ زرد، سفید، رنگ‌های با که دسته سه به زندانیانو. گرفته قرار تایید مورد توبه‌شان زندانبانان گفته به که بودند آن‌هایی سفید می‌شدندبه حاضر که هستند زندانیانی سرخ‌ها شوند، آزاد و گرفته قرار عفو مشمول می‌بایست ( . به اعتقاد شوند اعدام باید نتیجه در و نیستند خویش سیاسی هویت از آمدن کوتاه
) دسته‌بندی زمان در که می‌شده شامل را زندانیانی زردها و سرموضع زندانیان قتل‌عاماز یکی به فزاینده گذاشتن فشار با می‌بایست طرح این طبق و نشده تکلیف تعیین هنوز
. منتقلشوند سرخ یا سفید دسته دونظام به‌نفع زندانی نگه‌داشتن که بود معتقد مرکز وقت دادستان به‌عنوان لاجوردی
. « : از اینا بشن حزب‌اللهی شون همه می‌کنم کاری من که می‌داد پاسخ چنین نیست، ». به خطاب او میره یادشون مبارزه برسه انفرادی به پاشون می‌گیرن، انگیزه جمع‌شون ». « : او دیوونه یا بشین تواب یا بشین، حزب‌اللهی یا می‌کنم کاری بود گفته زندانیان
: گفته شاه زمان در ناسیونال ایران رییس خیامی گفت اوین حسینیه در بار یک هم‌چنین « » امید: » به می‌گویم الان هم من و باشه داشته پیکان یک ایرانی هر که روزی امید به بود
». سال مهر از استدلال همین با او باشه داشته انفرادی سلول یک زندانی هر که روزیدارای ۱۳۶۱ که گوهردشت زندان انفرادی سلول‌های تکمیل بود، ۱۰۰۰با انفرادی سلول
اجرا به قزل‌حصار زندان و اوین در هم‌زمان و گوهردشت در را حداکثر فشار سیاستواقع. در و کرد تعلیق را بود یافته پایان حکم‌شان که زندانیانی آزادی احکام او گذاشت . اوین حسینیه در رسما او کرد اجرا زندانیان همه برای را ابد حبس حکم به شبیه چیزی
» ملی‌کش » می‌کشیدند حبسخود مدت بر اضافه که زندانیانی به شاه زمان در کرد اعلام » تا » باید زندانی یعنی که می‌داد توضیح و می‌گویند فرجی‌کش ما زمان در اما می‌گفتند
». بماند باقی زندان در زمان امام مهرماه فرج از که انفرادی‌ها بود ۱۳۶۱این شده شروعاردبیهشت . ۱۳۶۴تا لاجوردی، یافت مورد ۹ادامه وقتی زندانیان این انتقال از بعد ماه
بماند انفرادی زندان در نباید مشخص حبس به محکوم زندانی که گرفت قرار سئوالجمع در ندامت ابراز برای پذیرشمصاحبه عمومی بند به بازگشتشما شرط که داد پاسخ
را شرط این که وقتی تا و شود پخش کشور سراسری تلویزیون از که است زندانیان. می‌مانید انفرادی در نپذیرید
زندانی درهم‌شکستن برای را فزاینده‌ای فشارهای مدت این طول در زندانبانان . راهروی وسط در زندانی زدن کابل و نیمه‌شب‌ها در ناگهانی حمله‌های کردند استفاده
امکان سال، نیم و یک از بیش برای هواخوری هرگونه فقدان غذا، شدید کاهش بند،به‌مدت و ولرم یا سرد آب با آن‌هم بار یک هفته در حمام از انتقال ۱۰استفاده دقیقه،
) ( به حمله تحقیر، جهت حمام به سلول از شورت با فقط لباس بدون و چشم‌بند با زندانیگرفتن و خمیردندان، جعبه حتی بود خواندنی قابل که وسیله‌‌ای هر کردن خارج و سلول
.... نهایت در و و تسبیح و گلدوزی جمله از بشود سرگرمی موجب بود ممکن که چیزی هرقوانین سال ۱۷به‌کارگیری در که شدت ۶۲ماده‌ای بیانگر شد خوانده زندانیان این برای . است فشارها این
قوانین از : ۱۷بعضی داخل ورزشدر نرمشو هرگونه بودن ممنوع از بود عبارت ای ماده‌ساعت از بعد زدن قدم بودن ممنوع پنجره ۶سلول، به شدن نزدیک و سلول در غروب
ساعت از بعد سیفون از استفاده ممنوعیت تا ۹سلول، در ۶شب اجباری خوابیدن صبح،آلو ۱۰ساعت یا زیتون یا خرما هسته با که تسبیح هرگونه از استفاده ممنوعیت شب،
انتقال و نقل حین در پاسداران از پرسش و سوال هرگونه ممنوعیت باشد، شده درستاز ... یک هر رعایت عدم صورت در که اولتیماتوم این با و ملاقات یا بهداری بازجویی، به
. ساعت در خوابیدن قانون که زندانی یک بود خواهد الموت حتی آن حکم قوانین را ۱۰اینتکلم به قادر سال یک برای که گرفت قرار شکنجه مورد اندازه‌‌ای به بود نکرده رعایت
نبود.حاکمیت مسئولین وحشی‌گری و فشارها هم این برابر در سیاسی زندانیان اکثریت
. در که شکست این با کشاندند شکست به لاجوردی طرح‌های به‌‌طوری کردند ایستادگیسال کنترل ۶۳اواخر اسلامی جمهوری نوپای اطلاعات وزارت داد نشان را خودش
. و شدند منتقل عمومی بندهای به انفرادی‌ها از زندانیان گرفت به‌عهده را زندان‌ها. دادند بروز جدیدی اشکال در را مقاومتخود اسلامی جمهوری انتظار برخلاف
خمینی به خطاب منتظری نامه یک »… ،در : در می‌دانید آیا است آمده نامه چنینرژیم در آن نظیر هرگز که شده جنایاتی اسلام نام به اسلامی جمهوری زندانهای
می‌دانید آیا مردند؟ بازجوها شکنجه زیر زیادی عده می‌دانید آیا است؟ نشده منحوسشاهشدند ناچار بعدا جوان دختر زندانی‌های به نرسیدن و پزشک نبودن اثر در مشهد زندان در
شیراز ۲۵حدود زندان در می‌دانید آیا کنند؟ ناقص رحم یا و تخمدان اخراج با را دختر نفردر می‌دانید آیا کردند؟ اعدام افطار از پس بلافاصله مختصر جرمی با را روزه‌دار دختری
می‌دانید آیا کردند؟ تصرف به‌زور را جوان دختران اسلامی جمهوری زندانهای بعضیچه می‌دانید آیا است؟ رایج ناموسی رکیک الفاظ استعمال دختران بازجویی هنگام
مزمن دردهای به مبتلا یا فلج یا کر یا کور بی‌رویه شکنجه‌های اثر در که زندانیانی بسیارندو غسل از حتی زندان‌ها از بعضی در می‌دانید آیا نمی‌رسد؟ آن‌ها داد به کسی و شده‌اند
برای هم روز نور از حتی زندان‌ها از بعضی در می‌دانید آیا کردند؟ جلوگیری زندانی نمازبا برخورد می‌دانید آیا ماه‌ها؟ بلکه روز دو و روز یک نه هم این داشتند؟ دریغ زندانی
خواهند حضرتعالی به قطعاً بوده؟ کتک و فحش با فقط محکومیت از پس حتی زندانی»... فلانیساده‌اندیش استو دروغ این‌ها گفت
سال و ۱۳۶۶ در صنفی مختلف عرصه‌های در زندانیان با پاسداران نبرد و رویارویی . زمان در ورزشجمعی حق گرفتن برای تلاشزندانیان یافت بی‌‌سابقه‌ای شدت سیاسی
قوانین و محدودیت‌ها به اعتراض و سلول‌ها در توابین نپذیرفتن هواخوری، محدود . یورش خبر روز هر بود رویارویی‌ها این مقاومت موضوع زندانبانان، محدودیت‌زای
زندانیان نامریی تماس‌های در زندانیان پای و دست شکستن و بندها از یکی به پاسداران. می‌شد مورستبادل با
سال زمستان در رویارویی‌ها این پی زندانیان ۱۳۶۶در تفکیک موضوع زندان‌ها همه در . . زندان‌ها تمامی در منظور این به بود قتلعام اجراییشدن تفکیکمقدمه این شد مطرح
: زندانی آیا این‌که و اتهام محکومیت، مدت نام، می‌شد سئوال چند ابتدا زندانی هر از . پاسخ نحوه مجاهدین با رابطه در اصلی سئوال نه یا هست تلویزیونی مصاحبه به حاضر
. زندانیان شدن جدا به گوهردشت زندان در جواب‌ها و سئوال نتیجه بود اتهام به. شد مارکسیستختم
» « روند و زندان‌ها پاک‌سازی طرح متحد، ملل سازمان گزارش هم‌چون اسنادی بر بناتابستان از که چپ طیف سیاسی زندانیان دسته‌جمعی در ۱۳۶۶اعدام بود، شده آغاز
تیر و دسته‌جمعی ۱۳۶۷خرداد اعدام شروع تاریخ قطعیت به نمی‌توان و گرفت شدت ) ( حمله و خمینی آیت‌الله فتوای با را چپ سیاسی زندانیان به‌ویژه و سیاسی زندانیان
. زد پیوند مجاهدین
حوالی از ترتیب این سال پاییز به زمستان پروژه ۱۳۶۶و زندانیان، طبقه‌بندی و تفکیک باکسی برای سال این پایانی هفته‌های تا هنوز اما شد، مطرح سیاسی زندانیان قتل‌عاموجود با چیست؟ برای انتقالات و نقل این و جدا‌سازی‌ها و تفکیک این که نبود مشخص
به حال عین در اسلامی جمهوری زندانبانان رفتارهای و شکنجه‌ها با زندانیان آشناییکه آن‌ها حتا که باشد این بر قصد است ممکن که نمی‌کرد خطور آنان از هیچیک ذهن
. بشوند قتلعام شده‌اند حبسمحکوم سال چند به نظام همین توسطقضاییه. انداخت پیش را سیاسی زندانیان قتلعام عراق و ایران جنگ آتش‌بس قوی احتمال به
. به را زهرش خمینی واقع در برد نام زهر جام سرکشیدن به‌عنوان آتش‌بس از خمینی . از که آنچه کرد صادر سریعا را آن‌ها قتلعام و پاشید سیاسی زندانیان قبل، ۶روی ماه
... به‌عنوان و آن‌ها مستمر انتقال و نقل سیاسی، زندانیان طبقه‌بندی و تفکیک از اعم. اجراییشد سرعت به بود گرفته صورت قتلعام مقدمات و زمینه‌سازی
سال فروردین : » ۱۳۶۷در را ما گفتند که بودند کسانی اولین کرمانشاه دیزل‌آباد زندانیان ». مشترک کمیته یا شعبه یا بند در گه‌گاه آن، از بعد کنند اعدام تا تهران ببرند می‌خواهند
نهایی… اتمام‌حجت مضمون با جمله‌یی عصبانیت روی از و بی‌اختیار پاسداری یا بازجو و. نمی‌گرفت جدی را آن کسی هم باز اما تعیین‌تکلیفمی‌گفت، یا
مجلس ۱۳۶۷خرداد ۴روز در قوچان سابق نماینده که شوشتری، اسماعیل به‌نام آخوندی ، کشور زندانهای سازمان جدید رییس به‌عنوان قضایی عالی شورای طرف از بود،
. سیاسی زندانیان قتلعام جریان در بعد ماه دو که است کسی همان او شد منصوب . از لااقل می‌دهد نشان این کرد شرکت مرگ هیات در زندان‌ها سازمان رییس به‌عنوان
منظور ۴ همین به شوشتری اسماعیل و شد خواهد انجام قتلعام که بود مشخص خرداد. بود منصوبشده کشور زندانهای سازمان در
بندهای ۱۵۰تعداد ۱۳۶۷خرداد ۱۱روز از مجاهد زندانیان از زندان ۹و ۳و ۲نفر . پاسداران توسط قبل روزهای از که زندانیان این شدند منتقل اوین زندان به گوهردشت
بند به که بودند گوهردشت زندان از دسته اولین بودند، گرفته قرار شناسایی مورد ۴بند . بیشاز آن، ازای به گردیدند منتقل « ۱۰۰اوین یعنی » ملی‌کش به معروف زندانیان از نفر
دیگر ماه چند تا که بود شده گفته آن‌ها خانواده به و شده تمام حکم‌شان که آن‌هایی . می‌داد نشان جابه‌جایی‌ها این شدند منتقل گوهردشت به شد، خواهند آزاد فرزندان‌شانزندان از آن شروع و دارد گسترده‌یی برنامه و طرح زندان‌ها در اسلامی جمهوری که
. بود خواهد اوینآیت‌الله تهدیدآمیز و تند مواضع و قضایی عالی شورای فوری جلسات تشکیل هم‌چنین
مورد در قضاییه، قوه سخنگوی مقتدایی، و کشور، عالی دیوان رییس اردبیلی، موسویو جدید شرایط از نشان زندانیان، مجازات تشدید قانون و جوانان با برخورد در قاطعیت
. داشت اقداماتجدید برای آماده‌سازی نوعی. ۱۵۰تعداد ۱۳۶۷خرداد ۱۱ طبق کردند منتقل اوین به هم را گوهردشت زندانیان از نفر
» یک » بند از غیر هم گوهردشت در می‌شد، شروع اوین از اعدام‌ها اولیه، سناریو و طرح . زندانبانان می‌رسید به‌نظر می‌شدند اعدام و شده کشیده به‌دار زندنیان همه می‌بایست
. بودند فرمان مننتظر فقطو بی‌سر و مخفیانه اعدام امکان و می‌شناختند، را همدیگر همه که کوچک شهرهای در اما
منتقل دیگر شهرهای به را آن‌ها از بسیاری زندانیان، تفکیک از بعد نبود آنان همه صدایجلوگیری بحران از و شوند آگاه فرزندان‌شان اعدام از تاخیر با آن‌ها خانواده‌های تا کردند … شهرهای. به و چالوس لاهیجان، زنجان، تبریز، میانه، زندانیان مثال به‌عنوان شود
. از بیش شدند فرستاده به ۱۰۰مختلف کرمانشاه، دیزل‌آباد از عید شب در هم زندانی » « . روز همان در مجاهدنیا پرویز نام به زندانی‌ها آن از یکی شدند منتقل گوهردشت زندان». « : کنن اعداممون می‌خوان تهران می‌برند دارن را ما بود خانواده‌اشگفته به انتقال
شورای رییس اردبیلی، موسوی عبدالکریم و مجلس رییس رفسنجانی، هاشمی اکبراعدام‌ها از ماه این جمعه‌های نماز در اعدام‌ها آغاز با هم‌زمان مردادماه در قضایی عالی
. کردند حمایت
قتلعام در تهران هیاتمرگ ۶۷اعضاء
زندانی صدها ساعت چند ظرف و شد مستقر اوین زندان در مرگ هیات مرداد ششم روز . زمان در که دانش‌آموزی دختران بودند شده، حلق‌آویز زندانیان این بین در شدند حلق‌آویز
فقط دستگیر ۱۷یا ۱۶دستگیری نشریه فروش یا خواندن جرم به و داشتند سن سال. بودند شده
در زمان آن در که زندانیانی گزارش اول، ۱۳۶۷مرداد ۶به روز بودند، اوین سلول‌های در . با زندانیان گردید مستقر بود ملاقات سالن نزدیک که دادسرا ساختمان در مرگ هیات
» اعدام » حکم صدور و سرموضع تشخیص از بعد و می‌شدند آورده دادسرا به بسته چشمساختمان زیرزمین به را آن‌ها پورمحمدی، آخوند و رئیسی آخوند نیری، آخوند ۲۰۹توسط
. سرعت این‌که برای روز چند گذشت از بعد می‌شدند حلق‌آویز همان‌جا و می‌کردند منتقلسلول‌های تا دادسرا فاصله رود، بالا بیشتر چه هر کارها ۲۰۹اعدام همه و برداشته هم
ساختمان همان . ۲۰۹در شد انجامزندانیان از بسیاری گوهردشت، در مرداد ششم در مرگ هیات استقرار از قبل
زیادی تعداد مرگ فرمان صدور با و بودند کرده منتقل دیگر شهرهای به را شهرستان‌ها. کردند نقاطمختلفاعدام و شهرها در را سیاسیشهرستان‌ها زندانیان از
در قتلعام هیات بود اوین از بیشتر گوهردشت در مارکسیست زندانیان تعداد که آن‌جا از. ۸ـ ۹این قدیمی سیاسی زندانیان از از تعدادی بود مستقر گوهردشت در بیشتر روز،
ندامت انفرادی در آن‌ها همه ماه یک در که می‌کند کاری بود گفته لاجوردی که گوهردشت. شدند سپرده اعدام جوخه به روز همین در کنند،
. مسیر این در شد شروع زمان همین در هم شهرستان‌ها سایر در مارکسیست‌ها قتلعام. شدند حلق‌آویز بلافاصله و نپذیرفته را آیین و دین به اجبار مارکسیست‌ها از بسیاری
. رفتند اوین زندان به مارکسیست زندانیان قتلعام برای هیات این شهریور هفتم روز( حبيب مجيد شاه، زمان سیاسی زندانی معینی قديمی،( هیبت‌الله حميد ساليانی، الله
وسيف نجاران ابراهيم كيانی، ستار زمرديان، که عليرضا بودند کسانی ازجمله غياثوند الله . طی در شدند اعدام روز این .۵در شدند اعدام مارکسیست زندانیان از زیادی تعداد روز
قتلعام، شروع رفسنجانی با روز هاشمی در جمعه نماز خطبه‌های ۱۳۶۷مرداد ۷در . « تو: اینا مردم جون به افتادن گرفتن سلاح رفتن کردیم آزاد زندونا از که اینایی گفت
بیمارستان از رفتن …« ۳۰اسلام‌آباد او بستن رگبار به و کشیدن بیرون رو مجروح تا « : هم آسانی این به و می‌رفت میان از باید که است فتنه‌هایی از یکی این کرد اضافه
فریب متعصب بچه‌های این تا می‌کشید طول مدت‌ها و خواباند را فتنه این نمی‌شدبه‌عنوان پذیرفتیم، را توبه‌شان شد، محبت زندان‌ها در این‌ها به همه این که خورده‌ای
» برای» و بجنگند خودشان ملت با که برگشتند و رفتند آن‌جا به دوباره و آمدند بیرون تائب»… . می‌شد ریشه‌کن یکروزی باید فتنه این کنند جاسوسی عراق
سال قتلعام شاهدان گواه به‌نظر ۶۷به این‌طور رسته، بند از زندانیان خاطرات وکه بودند شده توجیه کامل به‌طور پاسداران همه اعدام‌ها، شروع از قبل که می‌رسید
. بیرون با آن‌ها ارتباط دلیل، به‌همین نشود علنی زندانیان قتلعام پروژه اطلاعات و طرح
کاملا زندان . از . گفته شد لغو نیز پاسداران مرخصی و گردید جمع‌آوری تلفن‌ها شد قطعتضمین ضمن می‌خواستند کار این با زندان‌ها در اسلامی جمهوری کارگزاران می‌شود
. کنند همراه کار این در را پاسداران همه قتلعام، پوشاندن
مرداد نهم یک‌شنبه یعنی تهران، در قتلعام رسمی شروع از بعد روز منتظری ۶۷سه ، : نوشت خمینی به نامهای طی
اعدام»... از کم‌تر به محکوم سابق در موازینی با دادگاه‌ها به‌وسیله که افرادی خامسا وموازین همه به بی‌اعتنایی تازه‌‌ای فعالیت بدون و مقدمه بدون آنان کردن اعدام شده‌اند،
. و قضایی مسئولان سادسا و ندارد خوب عکس‌العمل و است قضات احکام و قضاییبسیار جو از تاثر و اشتباهات و نیستند اردبیلی مقدس سطح در ما اطلاعات و دادستانیاعدام هم گناهانی کم یا و بی‌گناهانی بسا حضرتعالی، اخیر حکم با و است فراوان و
و کشتن‌ها از حال تا ما سابعا و است منجز هم احتمال مهمه امور در و می‌شوندجاذبه و کرده‌ایم زیاد خود راعلیه تبلیغات این‌که جز نگرفته‌ایم، نتیجه‌‌ای خشونت‌ها
. برخورد عطوفت و رحمت با مدتی است به‌جا نموده‌ایم بیشتر را ضد‌انقلاب و منافقین . خودتان دستور بر فرضا اگر ثامنا و داشت خواهد جاذبه بسیاری برای قطعا که شود
باشد، اطلاعات مسئول و دادستان و قاضی اتفاق‌نظر ملاک دهید دستور اقلا دارید اصرارنفر هزار چند اعدام بالاخره و بچه‌دار زنان مخصوصا شوند استثناء هم زنان و اکثریت نه
». بود نخواهد خطا از خالی هم و ندارد خوب عکس‌العمل هم روز ظرفچند دردر کشور کل دادستان خوئینی‌ها، موسوی : » ۳۰محمد بالا از ما گفت سال همان ماه دی
». نداریم واهمه‌ای اعدام‌ها آمار رفتنبهمن در ایران اسلامی جمهوری وقت خارجه وزیر ولایتی، اکبر این ۶۷علی خصوص در
کشته » باید می‌کنند مسلحانه مبارزه به اقدام که کسانی کشور این در که گفت اعدام‌ها»... است قانون این و شوند
تشکیل شرع حاکم به‌عنوان روحانی یک و دادستان اطلاعات، نماینده یک از مرگ هیاتپورمحمدی،. مصطفی هیأت، رییس به‌عنوان نیری حسینعلی آخوند تهران در می‌شد
جانشینش و دادستان اشراقی مرتضی و اطلاعات رئیسی نماینده ابراهیم ترکیب آخوند . سازمان رییس موضع از هم شوشتری اسماعیل می‌دادند تشکیل را مرگ هیات اصلی
. تشکیل است شده تصریح فتوا در چنان‌که هدف داشت شرکت هیات این در زندان‌هابلکه نبود افراد پرونده وضعیت بررسی و « دادگاه اعدام » اجرای برای سرموضع تشخیص
بود.
سال قتلعام گرماگرم در است حاکی دفن ۶۷گرارش‌ها در سعی عجله با پاسداران. کردند استفاده جمعی گورهای از همه بیشاز خاطر به‌همین و داشتند اعدام‌شدگان
یک طی فلاحیان، علی زمان در اطلاعات وزارت بررسی و تحقیق سابق معاون ملک رضاسال در زندان داخل از : ۱۳۸۷ افشاگری گفت ملل‌متحد دبیرکل به خطاب
سال» در شب چند طی که است حدی به رژیم این از ۶۷جنایات و ۳۳بیش نفر ۷۰۰هزارخاک به بولدوزها و کانتینرها توسط دسته‌جمعی گورهای در و اعدام حکم دارای زندانیان
»... شدند سپردهاشاره ضمن ملل سازمان دبیرکل به ملک عام رضا : » ۶۷سال به‌قتل اگر عالیجناب گفت
از بیش ایران در می‌گردید، جنایت‌کاران و نسل‌کشی به‌دنبال هم ۱۹۰تا ۱۷۰شما شاید». دارد دسته‌جمعیوجود گور بیشتر،
عامل یک از به‌نقل است کرده تهیه سمنان جمعی گورهای از که گزارشی در ملک رضا: می‌نویسد سمنان در صحنه شاهد اطلاعاتو فعال
حجم»… به‌علت ولی ندارد، خاک‌سپاری خاوران در دیگر اوین بودند گفته این‌که به‌رغم …! خلاصه می‌کردند اندازی دست می‌یافتند که را مناسب و خالی جای هر اعدام‌ها، بالای
بگویم: . کندن» با حتی به‌طوری‌که کردند مدفون زمین عمق در را جنازه‌ها تمامی کامیون، سه هر . پایان کار که بود خوان خروس نبود جنازه‌ها به دسترسی امکان هیچ‌وجه به هم زمین
. دیگر! شب چند کردیم راهی را او و دادیم چی لودر به پولی ما و رفتند کامیون‌ها گرفتو اول شب تجربه بکارگیری با دیگر، گروهی گورهای و دیگر نقاط در منوال همین به هم
! وزارت بچه‌های از یکی برادر استاندار چون استان، در گذشت سمنان، اطراف در البته»... بود بازتر دستمان بود،
مورد در مصاحبه‌‌ای طی انقلاب؛ از بعد تهران دانشگاه رییس اولین ملکی؛ محمد دکتربیشاز عدد روی تاکید ضمن شدگان قتلعام : ۳۰آمار گفت اعدام هزار
و» زیاده خیلی تعداد میده نشون که دارم سندی بخواهید اگر من زیاده؛ خیلی هم تعداددر دیگران و منتظری آیت‌الله که و ۴آنچه اولا ۵هزار اینا گفتن حرف‌ها این و هزار
بوده تهران به مربوط هم بعد و دادن ایشون به هم بعد و داشتن ایشون که اطلاعاتی‌ستسال کشتار مسئله این که حالی کوچک ۶۷در حتیشهرستان‌های و شهرستان‌ها تمام در
». است شده اجرا هم روستاها و
می‌کند افشا جزئیاتش با حدی تا را قتلعام حال به تا که سندی نوار مهم‌ترین. صوتی روز قتلعام، پایانی روزهای در دیدار این است منتظری با مرگ هیات دیدار
.۱۳۶۷مرداد ۲۴دوشنبه شد انجام: گفت نوار این در منتظری
محکوم» را ما تاریخ در و شده اسلامی جمهوری در که جنایت بزرگ‌ترین من نظر بهتاریخ در جنایت‌کاران جزوه آینده در را شما و شده انجام شما دست به می‌کنند،
می‌نویسند...«اطلاعات منتظری وزارت » نقش : چیزی یک این من به‌نظر می‌بیند پررنگ قتلعام در را
« . است درست پورمحمدی آقای کرد سرمایه‌گذاری و داشت روشنظر اطلاعات که استباشه اطلاعات مسئول این‌که از قبل اما است اطلاعات تو و است مسئول حالا که
. که. است چیزی یک این من به‌نظر می‌افزاید اطلاعاتیش بر آخوندیش جنبه آخونده». کرد سرمایه‌گذاری داشتو اطلاعاتروشنظر
« : ماشین‌های دیدم شب است گفته دباغ‌ها خیابان در واقع زنجان بالای قبرستان نگهباندر و شدند قبرستان وارد با ۳زیادی بعد کندند بزرگی گودال را ۳نقطه جنازه‌ها ماشین
. محوطه از مرا آن‌ها می‌کنید؟ چکار گفتم و رفتم جلو فانوس با من ریختند گودال‌ها به». « : ندیدی‌ها هم چیزی ضمنا اتاقتو برو گفتند و کرده دور
: با بعد گفت جنازه‌ها ۳نگهبان روی دیگر محل. آهک ماشین به تلخ شب آن فردای ریختنداست، خاک از بیرون لباس با که دیدم را عزیزان این از یکی دست و رفتم شهدا این دفن
». . بود دختر یک دست گذاشتم خاک زیر را دست و کندم را زمین کمی
اردیبهشت از ۱۳۹۷نهم جدیدی مدارک و شواهد گزارشی در بینالملل عفو سازمان . ماهواره‌ای، تصاویر شامل جمله از گزارش این کرد فاش را زندانیان جمعی گورهای
. ایران برای عدالت و بینالملل عفو توسط گزارش این است تحلیلی ویدئوهای و عکس . احتمالی یا شده تایید محل‌های ایرانی مقامات است گزارشآمده این در است شده تهیه
سال در شده قتلعام زندانیان جمعی . ۱۳۶۷گورهای قتلعام این در می‌کنند تخریب رافراقانونی به‌طور و شده ناپدید بودند شده دستگیر سیاسی دلائل به که زندانی هزاران
. شدند اعدام « : » « در ایرانی مقامات است آمده جنایت اختفای عنوان تحت گزارش این از قسمتی در
سال کشتار قربانیان گورهای تخریب ایرانی. ۱۹۸۸حال مقامات اساسشواهد بر هستندزیر جمعی گورهای پنهان‌سازی بولدوزر؛ با خاکبرداری هم‌چون تاکتیک‌هایی طریق از
روی بر بتن ریختن گورها؛ روی بر جاده یا ساختمان احداث انفرادی؛ جدید قبرهایبردن بین از حال در زباله انباشت محل به جمعی گورهای مکان تبدیل و جمعی گورهای
». کند برملا را جنایت این ابعاد مورد در حقایق می‌تواند که اصلیهستند مدارکآبان بین فاصله در نظر مورد اطلاعات جمع‌آوری برای که شده تاکید گزارش این ۱۳۹۴در
دی و ۲۸با ۱۳۹۶و سابق شدگان ۲۳زندانی قتلعام خانواده‌های اعضای از نفرمختلف عکس‌های و ویدئویی فیلم‌های ماهواره‌های عکس‌های از و گرفته مصاحبه‌صورت
. است شده استفادهعکس‌های هم‌چنین و شدگان قتلعام خانواده‌های به‌گفته‌های استناد با گزارش، این
آباد بهشت خاوران در جمله از ـ جمعی گور ـ خاوران هفت نابودی یا تخریب ماهواره‌ای،آباد تازه خاوران تبریز، در رحمت وادی خاوران مشهد، رضای بهشت خاوران اهواز،
دادگاه محل و تهران در خاوران گورستان کردستان، استان در قروه در هم‌چنین و رشتسال‌های فاصله در را ایران رژیم مقامات دست به سنندج در رژیم انقلاب و ۱۳۸۲سابق
۱۳۹۶. است کرده مستندگذشته سال ژوئیه در مقامات کردستان استان در قروه شهر در تکان‌دهنده نمونه یک در
قربانیان این یادبود برای عزادار خانواده‌های توسط که علائمی و سنگ‌ها بولدوزر بازمین به تبدیل باید زمین‌ها این که آوردند بهانه و کرده تخریب را بود شده گذاشته
. کشاورزیشوند
. گزارش‌ها بعضی اما است بوده زدن دار شیوه با اساسا قتلعام در اعدام گزارش‌ها طبقجمله از دیگری و شیوه‌های گونی و گودال در تیرباران سلاخی، ذکر... شیوه نیز را
یک. ابتدا قتلعام برای رشت و رودبار حوالی در که است حاکی گزارش‌ها بعضی کرده‌انددر و کرده تیرباران انداخته، آن داخل را سیاسی زندانیان سپس و کنده بزرگ گودال
. ارومیه و دزفول و ایلام زندانیان که است حاکی دیگری گزارش یا کردند دفن همان‌جا. کردند ... قتلعام آن‌جا در و برده بیابان‌ها به انتقال به‌عنوان را و
: پیرنژاد بیژن است نوشته ارومیه زندانیان قتلعام برادرشهوشنگو قتل نحوه مورد درسال» ماه بود ۱۳۶۷مرداد شده تمام محکومیتشهم مدت که را کوچک‌ترم برادر هوشنگ
با اسیر مجاهدان از تعدادی زندان ۲همراه به انتقال بهانه به ارومیه زندان از مینی‌بوس . تحت قبل از که منطقه آن در بردند ارومیه دریاچه اطراف تپه‌های به و کرده خارج تبریزقمه، چاقو، قبیل از سرد قتاله آلات انواع با پاسدار تعدادی داشت قرار پاسداران کنترل
قبل از را پایشان و دست که حالی در را زندانیان و بودند منتظرشان ساطور و تبر چماق، . فریادهای کردند سلاخی کلمه دقیق به‌معنای و داده قرار حمله مورد بودند بسته
از بعد اما شدند سرازیر منطقه آن به روستاییان از برخی که بود بلند آن‌قدر مجاهدان . به هولناک جنایت این اجرای از بعد مدتی شدند دور منطقه از مسلح پاسداران و تهدید
. آنان مراجعه در اما کنند مراجعه هوشنگ وسایل گرفتن برای که دادند اطلاع خانوادهخانواده اعتراض با هم وقتی بگویند را زندانیان رساندن به‌شهادت نحوه نکردند جرات
اگر خوب گفتند است خودشان خاص که مبتذلی و کثیف فرهنگ همان با شدند مواجه... بهشتمی‌رود به نباشد منافق
در مخدر مواد و قاچاقچی اسم به را زندانیان از بعضی است حاکی گزارش‌ها برخی . چهارشنبه روز کردند حلق‌آویز محمد ۱۲ملاء‌عام و قائمشهر اهل غلامی احمد مرداد
بدار مخدر مواد قاچاقچی اتهام به آمل شهر هوایی پل روی را بابلسر اهل رامشفریاد. انداختند گردن‌شان طناب وقتی گفتند بودند صحنه شاهد که مردمی کشیدند
». زندانیسیاسیهستیم: » ما مجاهدیم، ما می‌زدند
مادرزاد فلج وجود با که بیضایی بهرام ساخته مه و غریبه فیلم بازیگر محمدباقر محسنعام قتل .۶۷در شد اعدام
. . بود شده تمام محکومیتشهم مدت بود زاد مادر فلج آبادی خسرو طیبه سیاسی، زندانیشد راحت خیال‌مان کردند صدا را طیبه وقتی خاطراتشمی‌گوید در زندانی زنان از یکی
. را او کنند اعدام می‌خواستند اگر چون نیست آن‌ها اعدام زندانیان، کردن صدا موضوع که . اعدام برای هم را او اما نمی‌بردند اعدام برای بود، شده تمام حکمشهم و بود بیمار که
بردند. . منصوری ناصر سیاسی زندانی بود فلج مادرزاد و کامل پا دو از محمدباقر محسن
. و برده اعدام محل تا برانکارد با را او بخورد تکان نمی‌توانست و بود شده قطع نخاعش . . کاوه کردند اعدام هم را داشتند صرع بیماری که نصاری کاوه و دکنما آفاق کردند اعدام
. غلامحسین بود شده تمام هم حکمش نبود، کاری هیچ انجام به قادر بیماری به‌علت. بود شدید قلبی بیماری به مبتلا احمدی اشرف داشت، قلبی حاد بیماری ابراهیم مشهدی
. سرش بر کابل ضربات شدت اثر بر بیژن‌یار زهرا بینایی داشت مغزی تومور دشتی لیلا . را پایش یک نمی‌توانست عملا و بود پا از ناراحتی دچار پناهی شهین بود شده مختل . . . در بود منوال همین به وضع هم شهرستان‌ها در شدند اعدام آن‌ها همه بگیرد به‌کار
شعبان بود محمدعلی‌زاده قائمشهر مدت‌ها شدتشکنجه اثر بر محمدی مظاهر بابل در و. شدند اعدام هم آن‌ها بودند، داده دست از را خود روحی تعادل که
سخت بیماری‌های از که دیگر تعدادی و بلبلیان روشن منصوری، سودابه ازکیا، مینا. شدند اعدام قتلعام جریان در که بودند کسانی دیگر از می‌بردند، رنج گوارشی
تبعات دارای نیز زندان از خارج در قتلعام آثار که دارد آن از حکایت وارده گزارشات . تاثیر تحت را شدگان اعدام خانواده کس هر از قبل پیامدها این است بوده گسترده‌‌ای
. داد قرارقتل‌عام شاهدان از یکی فیروزان می‌نویسد: ۶۷پروین
« : پسرتان» زنجان کمیته از بیایید روز فلان شده، آزاد پسرت گفتند و زدند زنگ مادری به . .» گل و تزیین ماشینی همسایه‌ها کمک به کرد خبر را همسایه‌ها تمام مادر این ببرید را
. داد را فرزندش از استقبال مراسم و مفصل مهمانی یک ترتیب سرعت به و کرد آراییعشق به بود، شده سفید موهایش و شکسته قامتش فراق، و سختی شدت از که مادر . به‌جای اما می‌کند مراجعه زنجان کمیته به موعود زمان و کرده رنگ را موهایش فرزند . منتظر خانه در که کسانی دادند تحویلش را او دفن محل آدرس و ساک فرزندش، دیدن
. شدند روبه‌رو مبهوت و مات چهره‌یی با خانه، به مادر برگشت در بودند، فرزندش و مادر . آرام و می‌شد خیره دور نقطه‌‌ای به تنها داشت اشتیاقی نه و حرفمی‌زد کلامی نه دیگر
». اشکمی‌ریخت
یا محل کمیته طریق از که آنان یا و نداشتند را فرزندان‌شان اعدام خبر هنوز که مادرانیو رفتند ملاقات خانواده‌های سراغ نداشتند، باور را اخبارش هنوز ولی بودند شنیده اوین
… : کجاست؟ فرزندشان بپرسند آن‌ها از کردند درخواست تمنا و اشک و خواهش هزار با. بودند ناباوران همین از هویدا، مهران و مشهدی‌ابراهیم غلامحسین مادران
. هنوز شدند جنون دچار برخی و کرده سکته خبر شنیدن به‌محض مادران از تعدادیرا فرزندان‌شان اعدام بازهم وصیت‌نامه، و ساک گرفتن از پس حتی مادران، از بسیاری
. نمی‌کردند باور ) ( و کرد سکته بهزاد خبر شنیدن از بعد بدمینتون بین‌المللی داور اسماعیل رمزی بهزاد پدر
. که مادری باخت جان بعد دست ۲چندی از را خود روحی تعادل بود، شده اعدام پسرشمستمرا. او را داد گم‌شده‌اش و می‌کرد مراجعه همسایه‌ها به می‌زد، را خانه‌ها در
می‌خواست.که خواستند او از کرد، اقدام فرزندش مزار آدرس گرفتن برای وقتی زند رضا پدر
. آن‌ها به جواب در پدر بدهند فرزندشرا قبر شماره آدرسو تا بدهد پسرشرا شناسنامه .» « : تهدید را پدر نمیدم اما دارم می‌خواین؟ شناسنامه‌شو حالا کشتین بچه‌مو بود گفته
) ( . و گرفتند را زند کریم پدر سرانجام داد را جوابشان و کرد ایستادگی هم باز او اما کردندو نگه‌داشتند انفرادی سلول در مدتی را ترتیب ۳او مصنوعی اعدام برایشصحنه هم بار
». « : نمیدم. و دارم را شناسنامه می‌گفت هم‌چنان پدر اما دادند
و حرف موسوی میرحسین یعنی ایران، اسلامی جمهوری حاکمیت سوم نفر مورد درسال از که دارد وجود زیادی . ۱۳۸۸حدیث ادعا جمله از می‌برد به‌سر خانگی حبس در
سال سیاسی زندانیان قتلعام از او که دروغ ۶۷می‌شود ادعایی چنین نداشت، خبرچرا است، سخت نیز انسان‌ها ساده‌لوح‌ترین برای آن پذیرش حتی که بزرگی‌ست بسیار
حمایت مورد وزیر نخست او . ۱۰۰که او، دولت اطلاعات به‌خصوصوزیر بود خمینی درصد . که است پسچگونه داشت به‌عهده را ایران سراسر زندانیان قتلعام مسئولیتمستقیم ! کار سر آغاز همان از موسوی که حالی در بود مانده بی‌خبر مهم واقعه این از او رییس
ارتقا سرعت به و داشته به‌عهده را حساسی و مهم بسیار پست اسلامی جمهوری آمدن. بود کرده پیدا مقام
از بعد روزهای نخستین در بهشتی محمدحسین توسط اسلامی جمهوری تاسیسحزب باانقلاب این ۱۳۵۷پیروزی سیاسی دبیر و پیوست حزب این به هم موسوی میرحسین ،
. درآمد اسلامی انقلاب ضورای عضویت به هم‌چنین و شد سردبیر حزب هم‌چنین اواسلامی جمهوری . ،روزنامه بود نیز حزب ارگان
سال رجایی ۱۳۶۰در علی محمد کابینه‌های در مهدوی و محمدرضا و هنر با محمدجواد ، . کنی، معرفیشد خارجه امور وزیر عنوان به موسوی
شدن کشته از رجایی بعد علی هنر محمد با محمدجواد نخستوزیر ، و رییس‌جمهوری ، انفجار در علی‌اکبر ۱۳۶۰شهریور ۸وقت ابتدا و شد ایران رییس‌جمهور خامنه‌ای، علی ،
اعتماد رای ولایتی به مجلس اما کرد، معرفی مجلس به نخستوزیر به‌عنوان را ولایتیخامنه‌ای و اسلامی نداد جمهوری حزب داخل در که اختلافاتی وجود میرحسین با با
. تا زمان آن از موسوی کرد معرفی مجلس به نخستوزیر به‌عنوان را او داشت، موسوی. ۸برای ۱۳۶۸سال بنیاد ریاست به خمینی از حکمی طی او بود ایران نخستوزیر سال،
. مستضعفان منصوبشد . موسوی بود خمینی روح‌الله ماده‌ای هشت فرمان مخاطبان از یکی موسوی میرحسین
نظام اول فقیه ولی حکومتی حکم‌های بهترین از یکی به‌عنوان فرمان این از همواره . از یکی به‌عنوان را خود او است کرده یاد ایران اسلامی جمهوری
را خمینی علاقه‌مندانِ خمینی روح‌الله همواره و است کرده امام معرفی خطاب حضرت: کرد. آغاز این‌چنین را احمدی‌نژاد محمود با مناظره‌اش او حضرت» می‌کند رحلت سالگرد
». تسلیتمی‌گویم است، ایشان مبارک وجود از ناشی ما عزت هویتو همه که را امامبه‌مناسبت کرده منتشر گزارشی بینالملل عفو سازمان در ۳۰اخیرا که آنچه سالگی
تابستان » اعدام‌های به . « ۶۷ایران از برخی اسامی به گزارش این در است شده معروفحسن وقت، وزیر نخست موسوی، میرحسین شده عنوان و اشاره کشور این مقامات
این از وقت خارجه امور وزیر ولایتی، علی‌اکبر و دادگستری وقت وزیر حبیبی، ابراهیم. بوده‌اند خبر با اعدام‌ها
دسامبر تا اوت از بینالملل، عفو گزارشسازمان اقدام ۱۹۸۸براساساین نامه شانزده ، تابستان اعدام‌های درباره . ۶۷فوری حقوق سازمان این گفته به کرد ارسال ایران برای
این به رسیدگی برای فوری اقدام خواهان که نامه‌ها از هیچیک به ایران دولت بشری. است نداده پاسخ بوده، موضوع
بینالملل عفو سازمان پژوهشگر بحرینی در رها که توییتری پیامی ۲۰۲۰اوت ۱۹درجمهوری سفرای و قضایی دولتی، مقامات به که می‌دهد نشان را نامهای کرد، منتشر
دست‌کم از مقامات این و بود شده ارسال ایران این ۱۳۶۷مرداد ۲۵اسلامی جریان دردر انکار موسوی میرحسین دولت خارجی وزارت سیاست اما بودند گرفته قرار اعدام‌ها
بی‌خبر اعدام‌ها این از که بودند کرده اعلام گذشته در و بوده اعدام‌ها این از بودن جریانبوده‌اند.
: عالیقضایی رییسشورای اردبیلی، موسوی عبدالکریم آیت‌الله راست اولسمت نفر : از سوم نفر وقت، رییس‌جمهور خامنه‌ای، علی آیت‌الله راست سمت از دوم نفر وقت،
: وقت وزیر نخست موسوی، میرحسین راست سمت
این در نیز کتابی و دارد فعالیت ایران حوزه در که بشر حقوق وکیل رابرتسون، جفری « : آقای جمله از ایران رژیم می‌گوید اما بی‌بی‌سی با گفت‌و‌گو در است، نوشته باره
». می‌گویند دروغ آن از اطلاع عدم و اعدام‌ها درباره موسوی« : او گفت است، خانگی حصر در حاضر حال در موسوی آقای این‌که به اشاره با رابرتسون». است کرده لاپوشانی اما نبوده، اعدام‌ها دستور جایگاه در بوده، نخستوزیر زمان آن
« : زمان آن می‌گوید موسوی با اتریش تلویزیون مصاحبه فیلم به اشاره با رابرتسوننظر پرسید شبکه این خبرنگار بود، ایران در اعدام‌ها درباره تحقیق حال در ملل سازمان
اعدام مانند بشری حقوق‌های خشونت‌های درباره غربی کشورهای اتهامات درباره شما . عوض جوابشرا او نداد پاسخ سئوال به وقت وزیر نخست اما چیست؟ ایران در زندانیان
». بود. زندانیان درباره خبرنگار سئوال حالی‌که در کرد لاپوشانی کرداسلامی جمهوری وزیر نخست موسوی میرحسین شصت، دهه سال‌های طول در بنابراین
» کشتارهای » این جریان در حداقل چرا و بی‌چون و است بوده حاکمیت سه شماره فرد و . است بوده وسیع
دهه اولیه سال‌های در سرکوب مراکز از )۶۰یکی نخست نخست‌وزیری امنیت و اطلاعات ، ) چون عناصری و می‌شد اداره تهرانی توسطخسرو که بود موسوی میرحسین وقت وزیر
. هدایتمی‌کردند … را آن و محمدی تقیسال کشتار جریان دولت ۶۷در اطلاعات وزارت به‌عهده بزرگ جنایت این برنامه‌ریزی
( . اصلی عاملا از یکی و احمدی‌نژاد دولت کشور وزیر پورمحمدی بود موسوی میرحسینو نویسندگان قتل برای حکومت برنامه اژه‌ای و فلاحیان به‌همراه که زنجیره‌ای قتل‌های
) نماینده زندانیان، کشتار هیئت اصلی اعضای از یکی آورد در اجرا به را دگراندیشان. ) ( بود موسوی میرحسین او کابینه اطلاعات وزارت
موضع‌گیری با رسالت روزنامه در سال همان آذرماه در وقت رییس‌جمهور خامنه‌ای، علی. » بودند » اعدام مستحق شدند اعدام که کسانی کرد عنوان اعدام‌ها این درباره
دهه‌ها این در ما جامعه آگاه بخش اما اسلامی، جمهوری وحشی‌گری همه این وجود باصدای با حتی و نشده اسلامی جمهوری بی‌رحمانه سرکوب‌های و کشتارها مرعوب هرگز
نگذاشته و کرده جرم اعلام آن عوامل و حاکمیت این علیه کشور خارج در خصوص به بلند . شود فرموشیسپرده به و گردد پاک جامعه ذهن از آن جنایت‌های
قتلعام از دادخواهی سال ۶۷موضوع .۹۶در شد مطرح ملل سازمان عمومی مجمع درسپتامبر دوم روز متحد ملل بیست‌ونهمین ۱۳۹۶شهریور ۱۱-۲۰۱۷سازمان با هم‌زمان
سیاسی زندانی هزاران قتلعام وضعیت سالگرد درباره ویژه گزارشگر گزارشایران در . حقوق‌بشر مجمع به دبیرکل یاداشت با همراه که سند این در کرد منتشر را
قتلعام موضوع به ماده چند در بار نخستین برای است، شده ارائه متحد ملل عمومیسال در ایران در سیاسی تاکید ۱۳۶۷زندانیان زندانی هزاران اعدام بر و شده پرداخته
. است حقایقشده افشای و جنایت این درباره موثر و تحقیقاتمستقل خواستار و نمودهماده : ۱۰۹در است گزارشآمده این بخشنتیجه‌گیری‌های در
سال» قتلعام گزارشدرباره زیادی تعداد سال‌ها، . ۱۳۶۷طی تعداد اگر است شده منتشرشواهد داد، قرار جدل و بحث مورد بتوان را شده‌اند سپساعدام و شده ناپدید که افرادی
. ً اخیرا رسیدند به‌قتل شتاب‌زده‌ای به‌طور نفر هزاران که می‌دهند نشان زیادی فوق‌العاده . این قربانیان خانواده کردهاند اذعان کشتار این به حکومتی مقامات بالاترین از برخی
این‌که بدون بدانند خود عزیزان سرنوشت و وقایع این مورد در را حقایق که دارند را حق . یک شامل که شود جبران آلام‌شان که دارند حق آن‌ها شوند مواجه انتقام و تلافی خطر با
و اعدام‌ها این درباره حقایق عمومی افشای و واقعیت‌ها مورد در موثر تحقیقات . تا می‌دهد فراخوان دولت به ویژه گزارشگر بنابراین می‌شود خسارت جبران هم‌چنین
». می‌گیرد انجام وقایع این مورد در همه‌جانبه و تحقیقاتمستقل یک کند حاصل اطمینانآبان گزارش ۹۶سوم ارائه ضمن ایران در حقوق‌بشر ویژه گزارشگر جهانگیر، عاصمه
: گفت چنین ملل‌متحد عمومی مجمع سوم اجلاسکمیته به خود ششماههدر» بنگریم، عقب به باید هم‌چنین ما که کنم پیشنهاد علاقمندم من جلو به رو حرکت برای
اعدام‌های پیرامون مدارک و ارتباطات دادخواست‌ها، از توجهی قابل تعداد رابطه اینسال در نوجوان و زن و مرد از سیاسی زندانی و ۱۹۸۸هزاران عمیق درد از صحبت
توسط خود به‌خودی قتل‌ها این شود، پرداخته آن به مطمئنا باید که می‌کند مستمریمن روزانه به‌طور تقریبا است، گرفته قرار تایید مورد حکومت بلندپایه مقامات از بعضی
خواهان که می‌کنم دریافت کشته‌شدگان بستگان از صمیمانه‌ای و عمیق نامه‌هایبرخوردارند حق این از و دارند جبران و غرامت حق قربانیان خانواده هستند، پاسخ‌گویی
. این‌رو از شوند آگاه تلافی، ریسک بدون قربانیان، سرنوشت و وقایع این حقایق از کهو جامع تحقیقات یک که کند تضمین تا می‌کنم تاکید حکومت به خود فراخوان بر من
». بگیرد صورت وقایع این مورد در مستقلسازمان حقوق‌بشر شورای به گزارشی در ملل سازمان دبیرکل گوترز، آنتونیو سپس
سال در سیاسی زندانیان قتلعام مورد در » ۶۷ملل، مشکلات: نگران دبیرکل نوشتوقایع به مربوط اطلاعات به دستیابی در قربانیان کسانی ۱۹۸۸خانواده‌های آزار و اذیت و
». هستند رخدادها این به مربوط بیشتر اطلاعات پیکسب در که استدر ویژه هم‌چنین گزارشگر گزارش حقوق‌بشر بررسی شورای اجلاس سی‌و‌هفتمین در
که به‌عنوان ۹۶اسفند ۲۱ملل‌متحد جهانگیر عاصمه زنده‌یاد گزارش آخرین شد، برگزارارائه شورا به ، ایران در حقوق‌بشر وضعیت بر نظارت برای ملل سازمان ویژه گزارشگر
. گرفت قرار بررسی مورد و شد
کشور خارج در اسلامی جمهوری مخالفین موفق پروژه‌های از دادگاهبرگزاری ،یکی » « » « آمران و عاملان برای بشریت علیه جنایت حکم که بود تریبونال ایران مردمی
. کرد صادر شصت، دهه کشتارهای » برده » در به جان سیاسی زندانیان از تلاشجمعی با که تریبونال ایران بین‌المللی دادگاه
مختلفسیاسیو عرصه‌های فعالین و جان‌باختگان خانواده‌های شصت، دهه اعدام‌های از« جنایت ارتکاب به را اسلامی جمهوری رسیدگی، مرحله دو در شده، تشکیل اجتماعی
. « است کرده محکوم بشریت و ۵۱حکم علیه نمادین، ۱۷۰صفحه‌ای دادگاه این ماده‌ای. نسل‌کشیمی‌خواند را شصت دهه در سیاسی زندانیان سرکوب حذفو
و حقوقی تیم‌های و حقیقت‌یاب کمیسیون مختلف، کارگروه‌های از تریبونال ایران ( حقوق پروفسور دوگارد جان چون سرشناسی وکلای و شده تشکیل دادستانی
( ) ( دکتر( هورماشیا نانسی ، بین‌المللی جنایی حقوق پروفسور دیوید اریک ، بینالملل ) ( ) ( آن( با بینالملل حقوق پروفسور اخوان پیام و حقوق پروفسور نایس جفری ، حقوق
. داشتند همکاری
می‌کند؛ پیروی راسل دادگاه قانون‌مندی و الگو از خودش کلیت در تریبونال ایران کارزارفرانسوی و انگلیسی نویسندگان سارتر، پل ژان و راسل برتراند کوشش به که دادگاهی
سال جهان ۱۹۶۵در عمومی افکار توجه و شد برپا ویتنام جنگ در آمریکا محکومیت برای. کرد جنگجلب این در شده انجام جنایات به را
ارتش و دولت گرفت تصمیم بریتانیایی، فیلسوف راسل، برتراند سرپرستی به گروه این. » بخواند » فرا دادگاه به ویتنام در جنایتجنگی اتهام به را آمریکا
محکومیت در دادگاه این شود، دولتیصادر برایشخصیا الاجرایی لازم حکم این‌که بدون. داشت زیادی تاثیر عمومی افکار نزد آمریکا دولت
. حقیقت‌یاب کمیسیون مرحله اول شنید را شهادت‌ها مرحله دو در تریبونال ایران دادگاه . هر در من انجامید طول به روز سه که سپسلاهه و بود لندن در و کشید طول روز پنج که
شبکه‌های در را آن بحث‌های چکیده نیز روزانه به‌طور و داشتم حضور دادگاه مرحله دوتکان‌دهنده و دردناک بسیار شاهدین سخنان شنیدن حقیقتا می‌دادم انعکاس اجتماعی
بود.از که تریبونال ایران مردمی دادگاه نخست سال ۲۵تا ۱۸بخش درمقر ۲۰۱۲ژوئن
از متشکل حقیقت‌یاب، کمیته‌ای از شد، برگزار لندن در بینالملل عفو سازمانالمللی بین لوئیز ،حقوق‌دانان مری خانم بلژیکی، حقوق‌دان دیوید، اریک پروفسور
تورپ، دانیل پرفسور جنوبی، آفریقای حقیقت‌یاب کمیسیون برجسته همکار اسمال،بینالملل، عفو سازمان محقق بورکلی، آن خانم مونترال، از کانادائی حقوق‌دان
سابق گزارشگر کوپیتورن، موریس پرفسور و ایرلندی حقوق‌دان شاباز، ویلیام پرفسوربود شده تشکیل ایران امور در ملل سازمان بشری حقوق بررسی ،شورای به که
دهه در ایران اسلامی جمهوری جنایات‌های و کشتارها . ۶۰پرونده‌های این در پرداختدر به جان و شصت دهه جان‌سپردگان خانواده‌های اعضای از تن هشتاد دادگاه، از مرحله
دادگاه به دهه، این در سیاسی زندانیان کشتار و دسته‌جمعی اعدام‌ها از بردگان . از و ایران استان و شهر چهل از شاهدان، آمد عمل به تحقیق آنان از و شده فراخواندهیا و آنان اسلامی، جمهوری که بودند، شده انتخاب سیاسی گرایشات همه میان
. بود کرده شکنجه زندانیو یا و اعدام شصت دهه در را عزیزان‌شاندیوان این فعالیت شاهد ، نتیجه هشتاد از بیش زنده شهادت از مستند فیلم ساعت ده‌ها
به که است تندنویسدادگستری حضور در و دوربین برابر در قربانیان بازماندگان و عینی . ماشین جنایت‌های آن‌ها است رفته عزیزان‌شان یا خود بر که پرداختند آنچه شرح
بازگو غم‌‌انگیز به‌شدت فضایی در و آرامی به را اسلامی جمهوری خُردکنی و انسان‌کشی . فرصتی این گیرد قرار بین‌المللی نهادهای و عمومی افکار اختیار در و ثبتشود تا کردند
دادگاه این در را خود باورنکردنی گاه تجربه‌های آن‌ها تا بود تاثرآور حال عین در و بی‌همتارا آن‌ها دل دردِ نهادی بار، نخستین برای سال، همه این گذشت از پس و کنند بازگو
. بشنود نیافتند، دادخواهی امکان هرگز که شهروندانی به‌مثابه
دادگاه دوم هیات مرحله مقابل در بیش‌تری شاهدان و شد برگزار هلند لاهه شهر در هم. شدند حاضر شهادت منصفه اساس خانواده‌های ۷۰بر و سیاسی زندانیان از نفر
لاهه در تریبونال ایران دادگاه دومین در برای ،جان‌باختگان بشریت علیه جنایت حکمسال‌های در که کسانی همه و حکومتی .۶۷و ۶۰سران شد صادر شده‌اند، جنایت مرتکب
اوضاع تغییر با اما نداشت، اجرایی قدرت شد صادر که زمانی در حکم این ،اگرچهاز به‌سرعت و اسناد می‌توان سران کشاندن دادگاه به و افراد اعمال مجدد طرح برای آن
. کرد استفاده اسلامی مقاماتجمهوریکار پایان به‌معنای دادگاه این رای که داشتند تاکید تریبونال ایران دادگاه تحقیق قضات
دهه » کشتارهای پرونده به بین‌المللی قضایی رسیدگی برای است آغازی بلکه ۶۰نیست،». ایران در شمسی
بوده‌اند آمریکا و اروپا آفریقا، در بشر حقوق فعالان از تعدادی که دادگاه برگزارکنندگانفوریه «۲۰۱۱در حقیقت‌یاب » کمیسیون یک تشکیل به که دادند تشکیل اجرایی کمیته یک
انجامید.ژوئن ماه در کمیسیون در ۲۰۱۲این بشر حقوق نقض به تا داد جلسه تشکیل لندن در
دهه در ایران .۱۹۸۰زندانهای کند رسیدگیو داد مکان تغییر هلند به بریتانیا از نمادین دادگاه حقیقت‌یاب، کمیسیون کار پایان از پس
اکتبر در ایران در بشر نقضحقوق به لاهه ۲۰۱۲جلساترسیدگی صلح قصر ساختمان در. شد تشکیل
. بود جنوبی آفریقای نظر تجدید دادگاه سابق قاضی نمادین، دادگاه رییس کریگلر، یوهاندو بشر، حقوق فعال دو داشتند؛ حضور دادگاه در قاضی به‌عنوان دیگر نفر پنج او کنار در
. دانشگاه استاد یک و وکیل. نیست مرسوم حقیقی دادگاه‌های در معمولا که بود نفر شش قضات تعداد ترتیب بدین
همیشه آرا، اختلاف صورت در تا است فرد عددی انتخاب قضات انتخاب در رایج رسم. باشد داشته وجود اکثریتی
. و خانواده‌ها حتی کردند خرج خودشان از و نگرفتند دستمزد و پول وکلا از هیچ‌کدام . . از بعد نمی‌شد باورشان وکلا از بعضی آمدند دادگاه به خودشان خرج به نیز شاهدان
. هستیم مدیونشما ماجرا ثبت در ما می‌گفتند افراد شهادت شنیدنیا و سیاسی گروه هیچ به که گفته‌اند صراحت به تریبونال مردمی دادگاه برگزار‌کنندگان
. هستند مستقل و ندارند وابستگی خارجی دولت
. حکومت این نمی‌شناسد مرزی و حد هیچ توحش و جنایت در ایران اسلامی جمهوریکه هرچه به خود نجات برای باشد افتاده دام به که درنده‌ای و وحشی جانور هم‌چون
. از و حرکت هر از حکومت این دلیل به‌همین می‌ریزد خون و می‌زند چنگ دستشمی‌رسدکه تکانی هر است، متوحش عدالت‌جویانه و برابری‌طلبانه و آزادی‌خواهانه حرکت هر
. می‌آفریند ویران‌گری و نیستی و مرگ تنها می‌کشد، که نفسی هر و می‌خوردهر می‌کنند، زندانی و دستگیر را معترض و داغ‌دیده مادران جانیان این امروز اگر
به‌طور را سیاسی زندانیان خانواده‌های حتی می‌افکنند، زندان ابه ر معترضیجنبش‌های با هنوز که است آن به‌دلیل می‌دهند قرار اذیت و آزار تحت سیستماتیک
. کلیت به مربوط ترور و کشتار امر نیستند مواجه متشکل و متحد و پیگیر سراسری . به آنچه است آن خیابانی اوباش و اراذل دسته‌های و دار و آدم‌خوار و دیکتاتور حکومت
می‌خواهد دل‌شان که وحشی‌گری هر تا می‌دهد جسارت و امکان مردم دشمن جانیان اینعدم دلیلش بیاورند، آن‌ها زندان در اسیر انسان‌های و ستم تحت مردم میلیون‌ها سر بر
سازمان‌یافته متشکل، نیروهای و دستجات مقابل در پراکنده اعتراض‌های و عمل و اتحاد . آزادی‌خواه و ستم تحت مردم اکثریت که هرجا و هرگاه است حاکمه طبقه متمرکز و
سرکوب‌گران جنایات و فشارها مقابل در و زده گره هم به را مشت‌هایشان توانسته‌اندو عقب‌نشینی به مجبور حاکمه هیات جانیان تنها نه بزنند، اعتراض به دست جا همه در
عقب به موفق مردم ادامه در بلکه شده، زندانیان انسانی حقوق از بخشی رعایت حتیو نکبت از خود نجات و زندانیان آزادی و زندان‌ها درهای گشودن و دیکتاتوری راندن
. گردیده‌اند فلاکتحکومت‌ها
دهه که گفت می‌توان جمع‌بندی اسلامی در حاکمیتجمهوری نخست دهه یعنی در شصت . با خانواده هزاران امروز همین تا و سال‌ها این طی است نشدنی فراموش ایران تاریخ
. سال‌های می‌گذرانند روزگار شده‌شان اعدام بستگان بررسی ۶۰یاد قابل مقطع دو دراز و ۶۴تا ۱۳۶۰است شدند کشته زیرشکنجه یا و اعدام مختلف زندانهای در نفر هزاران
که ۶۷مقطع سیاسی زندانی هزاران ایران وقت رهبر خمینی، آیت‌الله فرمان با کهتا مردادماه از ماه سه طی می‌کردند سپری را محکومیت‌شان دوران آن‌ها از بسیاری
. شدند سپرده اعدام جوخه‌های به سال همان آذر اواسطو ساله ده پسر و دختر نامهای حتی مقطع دو این اعدام‌های میان ۱۵در در ساله
. می‌شود دیده تیرباران‌شدگانسال به‌ویژه شصت دهه کشتارهای در که به ۶۷جانیانی بعدها داشتند اصلی نقش
. حاکمیت در کسی هر می‌دهد نشان مسئله همین یافتند ارتقا مهمی مقام‌های و پست‌ها. برد بالاییمی حاکمیتسهم این از نسبت به‌همان کند جنایت بیشتر اسلامی جمهوری
نیری سال حسینعلی قتلعام زمان به ۶۷در خمینی مرگ از بعد بود، قتلعام رییسهیات. انتظامیقضاتمنصوبشد دادگاه ریاست بعد و عالیکشور دیوان معاون سمت
پورمحمدی و مصطفی کشور وزیر بعدها بود قتلعام هیات در اطلاعات وزارت نماینده . قوه رییس مشاور به‌عنوان روحانی دوره در برکناری از بعد و شد دادگستری وزیر
. انتخابشد قضاییهشوشتری می‌کرد، اسماعیل شرکت قتلعام هیات در زندان‌ها سازمان رییس به‌عنوان
قتلعام، از سال ۱۶بعد از و بود دادگستری وزیر رییس ۹۲سال سمت به روحانی حکم با. منصوبشد رییس‌جمهور ویژه بازرسی دفتر
رئیسی ریاست ابراهیم و کشور کل دادستان بود، قتلعام هیات در دادستان جانشینسوی از جمهوری ریاست کاندیداتوری در شکست از بعد و شد قدس آستان تولیت
شد برگزیده قضاییه ریاستقوه به خامنه‌ایآوایی زندانهای علیرضا قتلعام هیات در اهواز و دزفول عمومی دادستان به‌عنوان
. استان‌های دادگستری کل ریاست سال بیست به‌مدت آن از بعد داشت شرکت خوزستانسال داشت، را تهران و اصفهان و مرکزی و رسید، ۹۴لرستان کشور وزارت معاونت به
در ۹۵سال سرانجام و کرد کسب را رییس‌جمهور ویژه بازرسی دفتر ریاست ۲۹منصب.۱۳۹۶مرداد روحانیشد دولت دادگستری وزیرمقیسه‌ای در محمد خاص به‌طور قتلعام عوامل از و زندان دادیار ناصریان اسم با که
قاضیشعبه بود گوهردشت .۲۸زندان است شدههمه تا می‌کوشد بی‌وقفه بماند زنده آن‌که برای اسلامی جنایت و جهل حکومت اکنون
. هر دامن برافروخته‌اند جانیان این که آتشی کند نابود را انسانی چیزهای همه و کس . ماه آبان اعتراض‌های در فقط است گرفته را خبرگزاری‌ها ۹۸کسی برخی به‌گفته و
تا نفر کردند ۱۵۰۰صدها زندانی و دستگیر نیز را نفر هزاران و کشتند خیابان‌ها در را نفر. نیست دست در اطلاعی آن‌ها از بسیاری سرنوشت از که
شهروندان زندگی بر ایران بر حاکم جانیان که عظیمی فلاکت و فاجعه این از رهایی . در خدایی نه می‌طلبد را سراسری و پیگیر و همه‌جانبه مبارزه کردهاند تحمیل جامعه‌مان
. و ما خود قدرت به تنها ما رهایی راه داد نخواهد روی زمین روی معجزه‌ای نه و آسمان‌هاباشد پراکنده ما مبارزات که زمانی تا و است امکان‌پذیر فداکاری و مبارزه اتحاد، با
. مبارزه اتحاد، و همبستگی گرو در ما جامعه نجات شد نخواهد حاصل نهایی موفقت . همگانیاست رهایی برای فداکاری گرو در و هدفمند و متشکل
خود حاکمیت سال یک و چهل در که سانسور، حکومتی و سرکوب دزدی، و قلدری جز ، . است نداشته دیگری هنری فلاکت و فقر بازتولید و خونریزی و جنگ ترور، و اعدام
دهه کشتارهای از اسلامی جمهوری جانیان اصلی هدف کردیم اشاره که همان‌طورسال خصوص به مرعوب ۶۷شصت و سیاسی کادرهای و فعالین از جامعه کردن خالی ،
به دراز‌مدتمحکوم در اما بودند مقاطعیموفق در که بود حق‌طلب معترضو مردم کردن. شکستهستند
برافروخته‌اند جانیان این که آتشی شعله‌های نیست جایز سکوت شرایطی، چنین در . از بیش نمی‌خواهیم اگر ندارد امنیت آن‌ها وحشی‌گری‌های و جنایات مقابل در هیچ‌کس
اگر بگذرانیم، روزگار مرگ توحشو و جنایت از جهنمی در هم‌چنان و باشیم نظاره‌گر اینبدهیم، دست از آمده پیش جبران‌ناپذیر تلفاتی قیمت به که را فرصتی این نمی‌خواهیم
. تلاشکنیم موجود وضع تغییر برای و بایستیم حکومت‌شان و جانیان این مقابل در بایدزندانیان گسترده جسمی و روانی شکنجه و جمعی و فردی اعدام‌های هم باز امروز
. کل شکستن درهم و سرنگونی است جریان در بیش‌تری شدت با اجتماعی و سیاسیو رنج‌دیده عظیم توده‌های توسط قدرت گرفتن به‌دست جنایت‌کاران، این حاکمیت بساطبه منجر می‌تواند جنایت این همه مسببان و عاملان محاکمه و شده استثمار و ستم‌کشیده
. جمهوری شود دردمند و رنج‌دیده مردم عظیم اندوه و رنج و درد برای تسکینی حداقلو سیاهی و جهل و مرگ پرچمدار و وحشی‌گری و جنایت و بلاهت مظهر ایران، اسلامی
. گردد مردمیسرنگون مبارزه و قدرت با باید که است تباهیبرچیدن و شکنجه هرگونه لغو جهت در عمومی افکار گسترش و رشد برای تلاش
! است مهم و حیاتی بسیار ما جامعه آینده برای اعدام و زندان‌هایسیاسی! نیستیم انتقام فکر به اما فراموشمی‌کنیم نه می‌بخشیم، نه
آبان نوامبر - ۱۳۹۹سی‌ام ۲۰۲۰بیستم
ضمایم:دادگاه* درباره رحمانی بهرام با برابری تلویزیون گقت‌و‌گوی تریبونال نهایی لینک ایران
: لاهه درhttps://youtu.be/GMv-pVHS5eo
: لاهه* از تریبونال ایران دادگاه از رحمانی بهرام گزارشات مجموعهhttp://www.lajvar.se/1397/10/21/77177/
- چیست؟* شما دیدگاه گزارشگران « نظرخواهی « خواهی نطر به رحمانی بهرام جواب: گزارشگران وب‌سایت
http://www.gozareshgar.com/10.html?&tx_ttnews[tt_news]=14139&tx_ttnews[backPid]=17&cHash=507bd57ab516cb8b05c80ac2dfbd
0061
از * بیش سمت و تابستان ۵۰اسامی کشتار مسئولان و آمران از اعضاء ۶۷تن وایران در هیئتمرگ
در سیاسی زندانیان کشتار در که است حکومتی مقامات اصلی‌ترین شامل زیر اسامیسال . ۱۳۶۷تابستان دست‌اندرکاران از همگی افراد این داشتند تصمیم‌گیرنده نقش
. شده ذکر سمت‌های بودند ایران در مخلتف استان‌های در سیاسی زندانی هزاران کشتارتابستان هولناک فاجعه دوران در افراد این که است سمت‌هایی همان متن؛ آن ۶۷در در
. . نیستند حیات قید در هم‌اکنون نیز جانیان این از برخی بودند کار به مشغولسال ۴ در سیاسی زندانیان قتلعام در تصمیم‌گیرنده و کلیدی و اصلی احمد ۱۳۶۷نفر
. بودند رفسنجانی هاشمی اکبر و خامنه‌ای علی موسوی‌اردبیلی، عبدالکریم خمینی،: است زیر قرار به مشخصات اسامیو
۱ : مرجع- عالی‌ترین عنوان به کشور عالی دیوان رییس موسوی‌اردبیلی عبدالکریمجزییات جریان در و کرد دریافت خمینی از را قتلعام برای حکم اولین قضایی؛
.۶۷کشتارهایسال داشت قرار۲ - : کشور- کل دادستان عالیقضایی شورای عضو خوئینی‌ها موسوی محمد۳ : سخنگویشورایعالیقضایی- و عضو مقتدایی مرتضی۴ : سخنگویشورایعالیقضایی- و عضو بجنوردی موسوی سیدمحمد۵ : از- یکی و قضایی شورای‌عالی سخنگوی و عضو شوشتری مرعشی حسن سیدمحمد
قضاییه قوه اصلی پایه‌گذاران۶ : اطلاعات- وزیر جانشین فلاحیان علی۷ : اطلاعات- وزیر معاون اکبریان علی جواد۸ : اطلاعات- وزارت در قضاییه قوه نماینده اژه‌ای محسنی غلامحسین۹ : رئیسهیئتمرگ- و تهران اسلامی انقلاب رییسدادگاه‌های نیری حسینعلی۱۰ : اطلاعات- وزارت نماینده پورمحمدی مصطفی۱۱ : تهران- دادستان اشراقی مرتضی۱۲ :) ( اعضای- از و تهران دادستان معاون رئیسی ابراهیم رئیس‌السادات سیدابراهیم
مرگ کمیسیون اصلی۱۳) ( : نیری- حسینعلی جانشین تهران شرع حاکم مبشری علی۱۴ : اصلیهیئتمرگ- اعضای از و زندان‌ها رئیسسازمان اسماعیلشوشتری محمد۱۵ : مسلح- نیروهای قضایی رییسسازمان رازینی علی۱۶ : اوین- رییسزندان زنجانی مرتضوی سیدحسین۱۷) ( :) ( کرج- رجایی‌شهر گوهردشت رییسزندان ناصریان معروفبه مقیسه‌ای محمد۱۸ : آذربایجانشرقی- استان رییسهیئتمرگ آقازاده میرزانجف۱۹ : آذربایجان- اسلامی انقلاب دادگاه دادستان حیدرزاده مختار۲۰ : تبریز- شرع حاکم عابدی خلیل۲۱ : آذربایجانشرقی- استان از اطلاعات وزارت نماینده محبوبی۲۲ : تبریز- دادستان معاون دادیزاده علی۲۳ : آذربایجانشرقی- استان زندانهای سازمان کل مدیر چاپاری سید‌ابوالحسن حاج۲۴ : اردبیل- شرع حاکم قاضیطباطبائی۲۵ : اردبیل- جمعه امام خلیل‌زاده‌مروج میرزابیوک۲۶ : اردبیل- دادستان میرصادقی حسین۲۷ - : دزفول انقلاب دادستان آوایی سیدعلیرضا۲۸ : دزفول- رییسزندان کاظمی شمس‌الدین۲۹ : دزفول- شهر دادیار زارع خلفرضایی غلامرضا۳۰ : خوزستان- رییسزندان‌های صرامی رضا
۳۱ : مسجدسلیمان- از اطلاعات وزارت نماینده موسوی حمید۳۲ : رشت- شرع حاکم مقدسی‌فر الله‌وردی۳۳ : گیلان- شهرهایشرق شرع حاکم رشتو شرع حاکم جانشین حیدری علیمراد۳۴ : گیلان- استان اطلاعات مدیرکل مویدعابدی حسین۳۵ : انقلابرشت- دادستان خداوردی محسن۳۶ : دریاییرشت- نیروی رییسزندان علی‌آبادی عبداللهی علی۳۷ : اشرفیه- آستانه و لاهیجان شرع حاکم قربانی زین‌العابدین۳۸ : گیلان- غرب و بندرانزالی شرع حاکم قتیل‌زاد سیداحمد۳۹ : اطلاعاتفومن- اداره نماینده بادوام سیدتقی۴۰ : فومن- سپاه رییسزندان قلعه‌رودخان عاشوری ناصر۴۱ : مشهد- زندان دادیار ولی‌پور حسین۴۲ : مشهد- رییسزندان ظریف‌جلالی حسن۴۳ : بیرجند- انقلاب دادستان بختیاری مرتضی۴۴ : کرمانشاه- شرع حاکم احمدی ذکرالله۴۵ : کرمانشاه- انقلاب دادستان نماینده مصری عبدالرضا۴۶ : کرمانشاه- دیزل‌آباد رییسزندان نوریان احمد۴۷ : بابلسر- جمعه امام عباسعلیسلیمانی۴۸ : دادستانساری- سعیدی۴۹ : شیراز- دادستان سلامی۵۰ : بویراحمد- و کهگیلویه فارس، زندانهای رییسسازمان تراب‌پور مجید۵۱ : مرزهایغربکشور- و همدان شرع حاکم سلیمی محمد۵۲ : اصفهان- زندان مسئول زنجیره‌ای محمدعلی۵۳- : اطلاعات وزارت اداره مسئولان از حسنوند فریدون۵۴ : تبریز- رییسزندان زگلوجه نصرتی علی محمد۵۵ : دادستانساری- سعیدی۵۶ : شیراز- شرع حاکم رمضانی۵۷ : شیراز- دادستان اسلامی۵۸ : شیراز- عادل‌آباد رییسزندان تراب‌پور خليل...
