ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 -...

ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ "Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ" ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25, 106 78 ΑΘΗΝΑ

ΚΩΔΙΚΟΣ 015283

ΕΤΟΣ 16 ΤΕΥΧΟΣ 64 ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ - ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ - ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014

1

ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»

ΕΜΜ. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 – Τ.Κ. 106 78 ΑΘΗΝΑΤΗΛ. 210 3835572 FAX 210 3835083

«Όμιλος Φίλων Ιεράς Μονής Αγ. Αθανασίου Φιλίων»

ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ – ΠΡΟΣΚΛΗΣΗΑγαπητοί συμπατριώτες, με την ευκαιρία του νέου έτους 2015,

ευχόμαστε σε όλους

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ - ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ, ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΗ ΕΥΤΥΧΙΑ!

Ο Πρόεδρος και τα μέλη του Δ.Σ. της Αδελφότητας σας προσκαλούν στις εορταστικές εκδηλώσεις προς τιμήν του Αγίου Βλασίου και την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας της Αδελφότητας, σύμφωνα με το παρακάτω πρόγραμμα:

Τετάρτη 11 Φεβρουαρίου 2015: Εκκλησιασμός, όσων μπορέσουν, στην Εκκλησία του Χωριού μας την ημέρα της εορτής του Πολιούχου του Χωριού μας Αγίου Βλασίου

Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 2015: ώρα 07:00 – 10:15 π.μ.Εορτασμός του Προστάτου μας Αγίου Βλασίου στην Αθήνα με εκκλησιασμό στον Ιερό Ναό Αγίας Ειρήνης – Αιόλου 86ώρα 10:30 π.μ. Δεξίωση και κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας της Αδελφότητας στην πλατεία Μοναστηρακίου αρ. 2 και Ερμού – 2ος όροφος.

Θα προσφερθούν καφές, γλυκίσματα και βασιλόπιτα και θα επακολουθήσει φαγητό και ποτό για όλους, προσφορά της Αδελφότητας.

Με εγκάρδιους χαιρετισμούς Για το Διοικητικό Συμβούλιο Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ Ν. ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ

2

ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡ/ΝΩΝ

«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»

ΙΔΙΟΚΤΗΤΗΣ - ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ

«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»ΓΡΑΦΕΙΑ: EMM. ΜΠΕΝΑΚΗ 25 Τ.Κ. 10678 - ΑΘΗΝΑ

ΤΗΛ. 210 38 06 090 - FAX: 210 38 35 083 site: www.adelfotis-filioton.gr

e-mail: [email protected]

Αρ. βιβλίου αναγνωρισμ. σωματείων Πρωτοδικ. 1711 Αριθμ. φακέλου Νομαρχίας Αθηνών 218 Α.Φ.Μ. 090045259 ΔOY: Α' ΑΘΗΝΩΝ

Κωδικός Γεν. Γραμματείας Ενημέρωσης:015283

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΡ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑΣ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ

ΓΛΑΔΣΤΩΝΟΣ 3 Τ.Κ. 10677 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210 38 35 572 - FAX: 210 38 35 083

e-mail: [email protected]

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ

Γεν. Γραμμ. Δ.Σ.ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

Μέλος Εξελ. ΕπιτροπήςΚΑΡΑΜΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Μέλος Εξελ. ΕπιτροπήςΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

Μέλος Δ.Σ. - Ταμίας

DTP - ΕΚΤΥΠΩΣΗΑΛΦΑ ΠΑΚ Α.Ε. Γραφικές Τέχνες

ΣΥΝΔΡΟΜΕΣΕσωτερικού, ετήσια Ευρώ 20

Εξωτερικού, ετήσια Δολ. ΗΠΑ 50 Κατάθεση συνδρομών:

ALPHA BANK Αριθμός Λογαριασμού: 415002002000229ΑΔΕΛΦΟΤΗΤΑ ΦΙΛΙΩΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ

«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» IBAN: GR 76 0140 4150 4150 0200 2000 229

Τιμή τεύχους Ευρώ 5

ΠεριεχόμεναΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ - ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ..................................Σελ. 1ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ: 1. Ευχές με την ανατολή του νέου έτους 2015........................... Σελ. 3 2. Οι ρίζες μας......................................................................... Σελ. 6 3. Οδοιπόρος ή ωδιπόρος;..................................................... Σελ. 74. Ο Δήμαρχος Καλαβρύτων στο Δοξάτο και τη Δράμα...........Σελ.85. Εγκώμιον Ιατρού Νίκου Ραζή στα Καλάβρυτα................... Σελ. 116. «Καλάβρυτα: Άνθρωποι και σκιές» .................................... Σελ. 12

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ:1. Εορτασμός της 28ης Οκτωβρίου 1940................................ Σελ. 132. Πολυθεματική Επιστημονική Εκδήλωση Καλαβρυτινών Ιατρών................................................................................. Σελ. 153. "Η Ελληνική Γλώσσα Οικουμενικός Φορέας του Ελληνικού Πνεύματος" ...................................................................... Σελ. 164. Το νέο Δ.Σ. της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως.................Σελ. 19 5. Στους εορταστικούς ρυθμούς του Δωδεκαημέρου ...... Σελ. 20

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ:1. Πρακτικά και αποφάσεις της ετήσιας τακτικής γενικής συνέλευσης ...................................................................... Σελ. 232. Ημερήσια εκδρομή στους Δελφούς............................. Σελ. 283. Η κοπή της πίτας για το 2015 στο χωριό μας............. Σελ. 28

ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ:1. ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝ ...................................... Σελ. 29

ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΑΣ:1. Η εορτή του Αγίου Αθανασίου στις 18 Ιανουαρίου.....Σελ. 30ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ:1. Η τιμή πρός τους γονείς.............................................. Σελ. 31

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ:1. Ουλίτιδα και στοματική υγιεινή............................... Σελ. 322. Νέοι, παραβατικότητα, σχολική βία: bulling Η νέα μάστιγα .......................................................................................... Σελ. 343. Χαρακτηριστικές αρχαιοελληνικές εκφράσεις........... Σελ. 37 ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΨΙΛΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ: 1. Η "Φιλική Εταιρεία" εόρτασε τα διακοσιοστά ... γενέθλιά της! ................................................................................. Σελ. 402. Τα Φίλια Καλαβρύτων στον αγώνα για την απελευθέρωση ........................................................................................... Σελ. 423. Το πυροβολικό στην αρχαιότητα .............................. Σελ. 444. Ο Κάτων, ο Αμβρόσιος Παπαρρηγόπουλος κι ... εγώ!.Σελ.50ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΓΩΝΙΑ:Μουσικοφιλία.................................................................. Σελ. 53Λογοτεχνικές σελίδες ..................................................... Σελ. 55Ο Δημήτρης Σταθακόπουλος για τον Βασίλη Τσιτσάνη..Σελ.56Το νέο Μουσείο της Ακρόπολης .................................... Σελ. 57ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ:..................................................Σελ. 59ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ- ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΠΟΥ ΑΠΟΣΤΑΖΕΙ Η ΖΩΗ:1. Άμυαλη μάνα............................................................... Σελ. 612. Η δύναμη της ψήφου.................................................. Σελ. 633. Αχ Ελλάδα... .............................................................. Σελ. 644. Η Ζωή ......................................................................... Σελ. 64

3ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ

Ευχές με την ανατολή του νέου έτους 2015

του Κωνσταντίνου Θεμ. Γιαννακόπουλου

Με την ανατολή του νέου έτους 2015, εύχομαι σε όλους τους Φιλιώτες, όπου γης, χρόνια πολλά – καλή χρονιά, με υγεία και ευτυχία να περάσουμε το νέον έτος 2015!

Τις ίδιες ευχές και στους Δημοτικούς μας άρ-χοντες, από τον εκπρόσωπό μας κ. Πέτρο Χαντζή, τον Αντιδήμαρχο της Δημοτικής Ενότητας Κλειτορίας κ. Καρρά, τον Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου κ. Κοντογιάννη και όλους τους Συμβούλους Συμπολί-τευσης και Αντιπολίτευσης ως τον Δήμαρχό μας τον κ. Λαζουρά, από τον οποίο δεν αξιωθήκαμε ούτε μιας απαντήσεως στα αλλεπάλληλα αιτήματά μας που προ-βάλλαμε τόσο από τις στήλες της φιλόξενης Φωνής των Καλαβρύτων, όσο και από τις στήλες του Περιο-δικού μας «Τα Φίλια και οι απανταχού Φιλιώτες», από την άνοιξη του 2013 ως σήμερα, και γραπτά τα στείλαμε στο Δήμο Καλαβρύτων, πλην όμως ουδεμία απάντηση!

Θα θέλαμε να θυμίσουμε στους Δημοτικούς μας Άρχοντες πως ήδη έχουν διανύσει το 1/10 (ένα δέκατο) της θητείας τους και να τους παρακαλέσουμε να κά-νουν έναν απολογισμό του έργου τους, πόσα από αυτά που είχαν υποσχεθεί να κάνουν ή καλύτερα έπρεπε να κάνουν και μπορούσαν, έχουν κάνει; Αν το κάνουν, μπορούμε να ελπίζουμε πως κάτι θα κάμουν! Αν όχι, δεν έχουμε καμιά ελπίδα!

Το Χωριό μας τα ΧριστούγενναΌπως είχαμε προβλέψει στο προηγούμενο ση-

μείωμά μας, η ζωή στο χωριό μας συνεχίστηκε ικα-νοποιητικά ως και το τετραήμερο των αργιών των Χριστουγέννων. Αρκετοί συμπατριώτες μας ήρθαν να κάνουν Χριστούγεννα κοντά στους γονείς τους, ιδιαίτε-

ρα εκείνοι των οποίων οι γονείς διαμένουν στους οικι-σμούς του χωριού μας, και η Εκκλησία μας, την ημέρα των Χριστουγέννων, γέμισε από νέους ανθρώπους και παιδάκια, που είχαμε να ιδούμε από το καλοκαίρι και που ήρθαν να κοινωνήσουν.

Παρούσα και η ομάδα με τα ανά 15ήμερον ρα-ντεβού στο χωριό μας, για χαρτοπαικτικούς αγώνες διασκέδασης. Έτσι, βγαίνοντας από την Εκκλησία, το μοναδικό καφενείο του χωριού μας που παραμένει ανοικτό, δεν ήταν σε θέση να μας εξυπηρετήσει όλους και προκειμένου να εξυπηρετηθούν οι κάτοικοι των οικισμών, κάποιοι προτιμήσαμε να πάρουμε τον καφέ μας στο σπίτι μας. Τα γλυκά βέβαια που πρόσφερε το καφενείο δεν τα χάσαμε, τα απολαύσαμε αργότερα με το ποτό μας. Η παράδοση διατηρείται χρόνια τώρα, κο-ντά τρεις δεκαετίες, από την εποχή που το καφενείο πήρε ο αείμνηστος Ντίνος Σταματόπουλος, το διατή-ρησε ο διάδοχός του κ. Βλάσιος Κωστόπουλος και το συνεχίζει σήμερα ο κ. Πάνος Χαντζής.

Τα κάλαντα τα ακούσαμε από παιδάκια που ήρ-θαν να κάνουν Χριστούγεννα με τους γονείς τους κοντά στους παππούδες και τις γιαγιάδες στον οικισμό του Ζευγολατιού, διαφορετικά θα τα ακούγαμε μόνο από την τηλεόραση! Ας είναι καλά και χρόνια τους πολλά!

Ο καφετζής κ. Πάνος Χαντζής φρόντισε να δώσει εορταστική όψη στο χωριό μας στολίζοντας την πλατεία με ένα χριστουγεννιάτικο άστρο και το κατάστημά του με λαμπιόνια. Το ίδιο κάναμε και πολλοί άλλοι και έτσι το χωριό μας έζησε ένα χαρούμενο τετραήμερο. Και του χρόνου να είμαστε όλοι καλά!

Το πρωινό της Κυριακής 28 Δεκεμβρίου το χω-ριό μας ήταν ακόμη πολυάνθρωπο. Μετά τη Θεία Λει-

4

τουργία το καφενείο γέμισε κόσμο, πήραμε τον καφέ μας με τη συνοδεία των χριστουγεννιάτικων γλυκών της κας Ειρήνης Παν. Χαντζή και τις πρώτες απογευμα-τινές ώρες συνοδεύσαμε στην τελευταία του κατοικία στον οικισμό των Καλυβίων, τον γέροντα συμπατριώτη μας Ιωάννη Νικ. Καραμάνο που έφυγε από τη ζωή την προγενέστερη νύχτα σε ηλικία 95 ετών. Ο Θεός να τον αναπαύσει.

Μετά το γεύμα που παρέθεσαν οι οικείοι του εκλιπόντος, ακολούθησε η φυγή! Χειμώνιασε τόσο πολύ που το χωριό μας δεν μας κρατούσε πια, όπου φύγει - φύγει!

Δευτέρα – Τρίτη 29 – 30 Δεκεμβρίου έφυγαν και οι τελευταίοι παρεπιδημούντες και έμειναν πλέον εκείνοι που «…φυλάγουν Θερμοπύλες»! Συνολικά 26 άτομα στο χωριό μας, 27 στον οικισμό των Καλυβίων, το ζεύγος Παν. Χαντζή την ημέρα είναι στο χωριό και τη νύχτα στα Καλύβια, σύνολον 55 και 23 στους άλλους οικισμούς. Ούτε καν 80 άτομα σε ένα Φίλια που κάποτε είχε 1.300 άτομα και ήταν το πέμπτο χωριό της επαρχί-ας Καλαβρύτων!

Οι επόμενοι σταθμοί αναζωογόνησης θα είναι οι εορτές των Προστατών μας Αγίων, του Αγίου Αθα-νασίου στις 18 Ιανουαρίου και του Αγίου Βλασίου στις 11 Φεβρουαρίου. Οι πολιτικοί μας φρόντισαν για μια ακόμη ημέρα, στις 25 Ιανουαρίου, ημέρα των εκλογών, και κατόπιν να περιμένουμε την 25η Μαρτίου, οπότε αν έχουμε υγεία, με τη βοήθεια του Θεού, θα μπαίνουμε για το Πάσχα και τα πράγματα αλλάζουν πλέον στο χω-ριό μας.

Και μία πρόταση!Θα ήθελα να κλείσω το πρώτο μου σημείωμα

του 2015 με μία πρόταση προς τους όπου γης Φιλιώ-τες: Ό,τι ζητούμε, χρόνια τώρα, από τους αρμοδίους Δημοτικούς μας Άρχοντες, χωρίς να μας δίνουν σημα-σία, να το κάνουμε μόνοι μας! Μπορούμε! Το έργο που έχει να επιδείξει ο «Όμιλος Φίλων του Μοναστηριού» μας εγγυάται την επιτυχία της ανάληψης μιας ανάλογης δράσης για τον εξωραϊσμό του κέντρου του χωριού μας και όχι μόνον και πάντα εντός των πλαισίων της Αδελφότητας Φιλιωτών. Μπορούμε, όσοι επιθυμούμε να απολαμβάνουμε το χωριό μας, όταν βρισκόμαστε κοντά του, να προσφέρουμε από το υστέρημά μας, κατά δύναμιν, και να ξεκινήσουμε από την πλατεία, δι-ορθώνοντας τις ασχήμιες της, το πηγάδι, τη χαβούζα, τη βρύση και έπεται συνέχεια: το Νεκροταφείο του χω-

ριού μας, οι δενδροστοιχίες του χωριού μας, τα εξωκ-κλήσια μας, το Πνευματικό μας Κέντρο, η Βιβλιοθήκη κ.ά.

Ο εξωραϊσμός που έγινε το καλοκαίρι του 2013 στο εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου με προσωπική ερ-γασία συμπατριωτών μας και χρηματική ενίσχυση άλ-λων συμπατριωτών μας, μας δείχνει το δρόμο δράσης για την επιτυχία του σκοπού μας. Το καλοκαίρι είδα με τα μάτια μου, ένα μεσημέρι, ένα συμπατριώτη μας με σκούπα και κουβά, να καθαρίζει την κεντρική βρύση του χωριού μας παρά τα 80 του χρόνια. Ας τον μιμη-θούμε και ας αναλάβουμε δράση, από τώρα προσφέ-ροντας τον οβολό μας, και την κατάλληλη στιγμή και την προσωπική μας εργασία!

Οι δωρεές, οι δωρητές και το χρέος μας απέναντί τους

Ως άνθρωποι είμαστε κοινωνικά όντα και ως κοινωνικά όντα, είμαστε από τη φύση μας υποχρεω-μένοι να ζούμε μέσα σε μικρότερες ή μεγαλύτερες κοι-νωνίες τους οικισμούς, τα χωριά και τις πόλεις. Μια τέ-τοια κοινωνία είναι και το χωριό μας τα Φίλια στο οποίο εμείς οι Φιλιώτες έχουμε ζήσει, ζούμε και θα ζήσουμε μικρότερο ή μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας. Στη ζωή μας καθημερινά έχουμε ανάγκη πρωτίστως από υλι-κά αγαθά, αλλά και από πνευματικά, πολιτιστικά και λοιπά αγαθά, τόσο σαν άτομα, όσο και σαν κοινωνικό σύνολο. Και τα μεν αγαθά που έχουμε ανάγκη σαν άτο-μα, ο καθένας μας προσπαθεί να τα αποκτήσει μέσα από την καθημερινή του εργασία και τις καθημερινές του προσπάθειες σαν άτομο και σαν οικογένεια, ενώ τις ανάγκες που έχουμε σαν μέλη του κοινωνικού συ-νόλου, εν προκειμένω των κατοίκων του χωριού μας, προσπαθούμε από κοινού να τα αποκτήσουμε είτε με την προσωπική μας εργασία είτε καταβάλλοντας κάθε φορά, το μέρισμα της αντίστοιχης δαπάνης που μας αναλογεί. Κατ’ αυτόν τον τρόπο δημιουργούνται δύο ιδιοκτησίες για τον καθένα μας, η ατομική ιδιοκτησία και η κοινόχρηστη ιδιοκτησία. Και για μεν την ατομική ιδιοκτησία δεν γίνεται λόγος, αφού είναι δημιούργημα του καθένα μας, του ανήκει και την διαχειρίζεται όπως εκείνος νομίζει καλύτερα, για τον εαυτό του και την οι-κογένειά του. Ο λόγος γίνεται για την κοινόχρηστη ιδι-οκτησία κάθε κοινωνικού συνόλου και εν προκειμένω του κοινωνικού συνόλου των κατοίκων του χωριού μας. Οι δρόμοι, οι πλατείες, οι εκκλησίες, τα ξωκκλή-σια, τα σχολεία, τα κοινοτικά καταστήματα, οι βρύσες, τα αρδευτικά αυλάκια και τόσα άλλα που ανήκουν σε όλους μας, συγκροτούν την κοινόχρηστη ιδιοκτησία για την οποία όλοι θα πρέπει να νοιαζόμαστε και όλοι θα πρέπει να την φροντίζουμε, όπως φροντίζουμε την

ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ

5

ατομική μας ιδιοκτησία.Για να αποκτηθεί αυτή η κοινόχρηστη ιδιοκτη-

σία, καταβλήθηκε προσπάθεια τόσο από το σύνολο των μελών της κοινωνίας του χωριού μας, όσον και ιδι-αίτερα από συγκεκριμένα άτομα, διά δωρεές προς το κοινωνικό σύνολο. Π.χ. για να χτιστεί η Εκκλησία μας, κάποιοι δώρισαν το οικόπεδο, όλοι εργάστηκαν κατά δύναμιν και πρόσφεραν ό,τι μπορούσαν για την ανοι-κοδόμησή της. Εν τούτοις κάποιοι πρόσφεραν πολύ περισσότερα γιατί είχαν τη θέληση, αλλά και τη δυνατό-τητα να το κάνουν. Έτσι διαβάζουμε στις πινακίδες που είναι στον νάρθηκα πως τα μάρμαρα των παραθύρων είναι δωρεά των αδελφών Χριστόπουλων, που ήσαν μετανάστες στην Αμερική. Διαβάζουμε ακόμη ονόματα άλλων συμπατριωτών μας που χαρακτηρίζονται ευερ-γέτες και άλλοι δωρητές. Μπαίνοντας μέσα στην Εκ-κλησία μας θα διαπιστώσουμε την ύπαρξη πάρα πολ-λών δωρεών εικόνων, αλλά και σκευών. Στο τέμπλον ή εικονοστάσι διαβάζουμε ότι η επισκευή έγινε με δα-πάνη του Στέργιου Παναγόπουλου, το Δεσποτικό και η εικόνα του Δεσπότου Χριστού είναι δωρεά του δασκά-λου Γεωργίου Αργυρόπουλου, το παγκάρι είναι δωρεά του ταξιάρχου Θρασύβουλου Κων. Γιαννακόπουλου, το ρολόι που είναι δεξιά καθώς μπαίνουμε στην Εκ-κλησία μας, είναι δωρεά των αδελφών Κωνσταντίνου και Βλασίου Φιλιππακόπουλων, οι περισσότερες των εικόνων της Εκκλησίας μας, τόσον των φορητών, όσον και των επί του τοίχου της Εκκλησίας μας, είναι δω-ρεές συμπατριωτών μας. Εξωτερικά, στη νότια πλευρά και κάτω από τους δείκτες του ρολογιού, μαρμάρινη πινακίδα μας πληροφορεί ότι το ρολόι είναι δωρεά του Θεοδώρου Γεωργάκου. Είναι ο ίδιος που με δαπάνες του ανηγέρθη το σημερινό Γεωργάκειο Ξενοδοχείο του χωριού μας. Αρχικά λειτούργησε ως Διοικητήρι-ον του χωριού μας στεγάζοντας όλες τις υπηρεσίες: το Κοινοτικόν Γραφείον, το Κοινοτικόν Ιατρείον, το Μετα-βατικόν Ειρηνοδικείον και τον Αστυνομικόν Σταθμόν. Αργότερα όταν έφυγε ο Αστυνομικός Σταθμός και λει-τούργησε το Μεταβατικόν Ειρηνοδικείον, η Αδελφό-τητα Φιλιωτών το μετέτρεψε σε Ξενώνα και ο Όμιλος Κυριών με δάνειο που πήρε από τον Ε.Ο.Τ., τον έκαμε Ξενοδοχείον, που σήμερα κυριολεκτικά ρημάζει. Το μεγάλο κηροπήγιο της Εκκλησίας του χωριού μας με τον απορροφητήρα, είναι δωρεά του Παπα-Βλάση Θε-οδωρακόπουλου, αν δεν κάνω λάθος.

Μεταξύ των πολλών άλλων δωρεών της Εκ-

κλησίας μας υπάρχουν και δύο καλαίσθητα προσκυ-νητάρια, δωρεά της αείμνηστης συμπατριώτισσάς μας Ζαφειρίας Γεωργίου Γιαννακοπούλου, εις μνήμην των γονέων της, του πατρός της Γεωργίου, με την εικόνα του Αγίου Γεωργίου και της μητρός της Σοφίας, με την εικόνα της Αγίας Σοφίας. Δυστυχώς τα δύο αυτά προσκυνητάρια κανένας δεν τα γνωρίζει, αφού επά-νω στην εικόνα του Αγίου Γεωργίου έχει τοποθετηθεί η εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, δωρεά του κ. Κωνσταντίνου Γούτου, και επάνω στην εικόνα της Αγί-ας Σοφίας έχει τοποθετηθεί η εικόνα του Αγίου Βλασί-ου, δωρεά του κ. Βλασίου Καραθανάση, αν δεν κάνω λάθος. Τόσον η εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, όσον και η εικόνα του Αγίου Βλασίου, είναι οι σημαντι-κότερες για την Εκκλησία μας, αφού είναι αφιερωμέ-νη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, στον Άγιο Βλάσιο και στον Άγιο Αθανάσιο και τους πρέπουν πιο επιβλητικά προσκυνητάρια. Η λύση που δόθηκε να τοποθετηθούν επάνω στις εικόνες του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Σοφίας είναι απαράδεκτη, αφού αχρηστεύουν τελείως τα δύο προσκυνητάρια! Έχω τη γνώμη πως η Εκκλησία μας είναι σε θέση να παραγγείλει δύο καλαίσθητα και επιβλητικά προσκυνητάρια για τις δύο συγκεκριμένες εικόνες και να αναδειχτούν και τα δύο συγκεκριμένα προσκυνητάρια τοποθετούμενα σε περίοπτες θέσεις, σεβόμενοι τη μνήμη της αείμνηστης δωρήτριας.

Ίσως το Εκκλησιαστικό Συμβούλιο να ισχυριστεί ότι δεν έχει την οικονομική δυνατότητα να παραγγείλει τα δύο καλαίσθητα και επιβλητικά προσκυνητάρια! Σ’ αυτή την περίπτωση θα απαντήσω ότι θέληση χρειάζε-ται και τα χρήματα βρίσκονται. Με μια λαχειοφόρο αγο-ρά, με έκκληση προς όλους μας να προσφέρουμε κατά δύναμη γι’ αυτό το σκοπό! Ίσως και οι δωρητές των συγκεκριμένων εικόνων της Κοιμήσεως της Θεοτόκου και του Αγίου Βλασίου να θελήσουν να βοηθήσουν και ακόμη – ακόμη ίσως να θελήσουν να αναλάβουν και εξ ολοκλήρου τη δαπάνη, ο καθένας για την εικόνα που έχει δωρήσει. Ευκατάστατοι είναι και φαντάζομαι πως έχουν τη δύναμη, αν βέβαια έχουν και τη θέληση για μια επί πλέον δωρεά. Σε κάθε περίπτωση ένα ολόκλη-ρο χωριό είμαστε σε θέση να αποκτήσει η Εκκλησία μας δύο καλαίσθητα και επιβλητικά προσκυνητάρια και να αποδείξουμε ότι σεβόμαστε τις δωρεές και τη μνήμη των αείμνηστων δωρητών της Εκκλησίας μας και όχι μόνον.


6 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ

Πολύ συχνά οι άνθρωποι που έλκουν την καταγωγή τους και όχι μόνο, σε διάφορες συγκεντρώσεις είτε έχουν πανηγυρικό χαρα-κτήρα ή άλλου είδους εκδηλώσεις χαράς ή λύπης, συζητούν και αναφέρονται σε τοπικά γεγονότα, σε αναμνήσεις παιδικών χρόνων, σε συναναστροφές, σε γεγονότα γεμάτα αγά-πη, σε ενθύμησες με συγκλονιστικό περιε-χόμενο πάντα με μια γλυκιά νοσταλγία επι-στροφής κάποια ημέρα στον τόπο τους, είτε μόνιμα είτε περιστασιακά.

Ο λογισμός βαραίνει από τις νοσταλγί-ες, oι επιθυμίες μου παίρνουν έναν αχαλίνωτο δυναμισμό, η φαντασία μου καλπάζει και γυρνά πίσω στο παρελθόν και συλλογιέμαι: Ποιός μπορεί να ξεριζώσει από τις σάρ-κες και τις ψυχές μας, από το νου και την καρδιά μας την ΤΑΥΤΙΣΗ με τα χώματά μας, τον πόθο να περάσουμε τη ζωή μας και να βιώσουμε τον θάνατο στην αγκαλιά της ιδι-αίτερης πατρίδας που γεννηθήκαμε. Ποιοί καλότυχοι της μοίρας είναι εκείνοι που βιώνουν την γενέθλια γη τους και πόσο βαριόμοιροι είναι εκείνοι που δεν μπορούν να νιώ-σουν τούτο τον καημό της γης που γεννήθηκαν.

«Χους ην και εις χουν απελεύσει», ακούγεται στην εξώδιο ακολουθία. Χώμα είμαστε πλασμένο, ψημένο και σμιλεμένο σε μια πατρίδα. Σε εκείνη επιστρέφουμε.

Δεν μπορεί κάποιος άνθρωπος να είναι ανθρωπι-στής και να εμβιώνει την οδύνη του άλλου αν πρώτα δεν έχει κλάψει πικρά για τον τόπο του, αν δεν έχει γελάσει μ’ αυτόν, αν δεν τον έχει συνεπάρει η γη του.

Δεν μπορεί να αγαπήσει κανέναν άλλο χώρο αν δεν έχει ερωτευθεί πρώτα τη γενιά όπου η μοίρα του όρισε να δει το φως του ήλιου, να ζεσταθεί με τη ζεστασιά του, να

γευθεί το άρωμα των λουλουδιών και να να-νουριστεί με τον γλυκόηχο της καμπάνας του Αγίου Βλασίου.

Οι άνθρωποι θέλοντας και μη είναι παιδιά πατρίδων με τα ψηλά βουνά και τις βαθιές χαράδρες με τα γαλάζια κύματα και με τα ήσυχα πράσινα λειβάδια τους, με τις χαρές και τις λύπες τους με το γλυκοχάραμα και με πολύχρωμα σύννεφα που λίγες βαφές αλλάζουν μέχρι να έρθει η θεά νύχτα να τους κοιμήσει όλους.

Ο άνθρωπος δεν είναι αριθμητική καταχώρηση δεν είναι νούμερο σε κάποια οδό.

Αναφέρομαι στους απανταχού Φιλιώτες που έχουν κάποια ρίζα από τα άγια χώματά μας, αναφέρομαι σ’ όλους τους νοσταλγούς της παραδοσιακής και όμορφης ζωής του χωριού, όχι μόνο σ’ αυτούς που την έζησαν αλλά και σ’ αυτούς που άκουσαν και γνώρισαν, αναφέρομαι ιδιαίτερα στους ξενιτεμένους με την προσδοκία ότι θα τους αγγίξει, θα ενεργοποιήσει την δύναμη της αγάπης και νοσταλγίας για τον τόπο αυτό, θα τους ξυπνήσει όνειρα και φαντασία.

Με τα λίγα αυτά λόγια, όπως πάντα, φορτισμένα με άκρατο συναισθηματισμό απευθύνομαι σε κάθε πατριώτη, σε κάθε φίλο του χωριού μας να επικοινωνεί με τους αν-θρώπους, να σκορπίζει αγάπη και όχι διχασμό και μέσα από το περιοδικό μας που είναι κρίκος αγάπης ας στέλ-νουν μηνύματα ενωτικά και τίποτα παρέκει.

Ευχαριστώ τον πρόεδρο του Συλλόγου κ. Μητρό-πουλο και τους υπεύθυνους της συντακτικής ομάδας που με φιλοξενεί στις στήλες του περιοδικού.

Οι ρίζες μαςτου Δημητρίου Κ. Δημητρακόπουλου

Ο συμπατριώτης μας Καθηγητής Ιατρικής κ. Γεώρ-γιος K. Ζωγράφος έκανε την έναρξη στο Πανελλή-νιο Συνέδριο Χειρουργικής στις 12 Νοεμβρίου 2014 στο ξενοδοχείο ΧΙΛΤΟΝ στην Αθήνα.

Την έναρξη του 9ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Χει-ρουργικής, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα (Ξε-νοδοχείο HILTON) την Τετάρτη 12 Νοεμβρίου 2014 έκανε ο Καλαβρυτινής καταγωγής από τα Φίλια, ανα-πληρωτής πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών και πρόεδρος του Συνεδρίου, Καθηγητής κ. Γεώργιος K. Ζωγράφος.Κύριος στόχος του Συνεδρίου τίθεται η ενημέρωση

της Χειρουργικής Κοι-νότητας και η αποδοχή, εκ μέρους της, της ανα-γκαιότητας σχεδιασμού και καθιέρωσης Εθνι-κών Κατευθυντήριων Οδηγιών σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα

της Χειρουργικής. Στην προσπάθεια αυτή θα κληθεί η Πολιτεία να συμμετάσχει στην ρεαλιστική εφαρμο-γή των οδηγιών, με σκοπό την επίτευξη κοινού και ομογενοποιημένου τρόπου αντιμετώπισης του χει-ρουργικού ασθενή σε όλη την ελληνική επικράτεια.


Στο τεύχος 63ο του περιοδικού «Τα Φίλια και απανταχού Φιλιώτες» και στη σελίδα 35 διάβασα προ-σφάτως το μικρό άρθρο του πρωτοπρεσβύτερου και θεολόγου καθηγητή κ. Γ. Σκιρλή με τίτλο «Ασθενής και ωδιπόρος αμαρτίαν ουκ έχει» και όχι «Ασθενής και οδοιπόρος αμαρτίαν ουκ έχει».

Στη γνωστή παροιμιώδη αυτή φράση, ο συγγρα-φέας του άρθρου αυτού απορρίπτει τη γραφή της λέ-ξης οδοιπόρος, που μας είναι γνωστή από την αρχαία περίοδο της γλώσσας μας, και αντ’ αυτής υιοθετεί και προτείνει την ανύπαρκτη και αστήρικτη γλωσσικά λέξη ωδιπόρος. Η ερμηνεία που δίνει στην ως άνω παροι-μία είναι η ακόλουθη: «Ο ασθενής και η έγκυος γυναίκα δεν αμαρτάνει, εάν δε νηστέψει».

Η σύνθετη, λοιπόν, λέξη, ωδιπόρος, που κατά το συγγραφέα σημαίνει «έγκυος γυναίκα», αποτελεί-ται από το ωδι- ως πρώτο συνθετικό και το πόρος ως δεύτερο συνθετικό. Το κρίσιμο για την περίπτωσή μας πρώτο συνθετικό ωδι- προέρχεται κατ’ αυτόν από το θέμα ωδιν- του αρχαίου ρήματος ωδίνω (= έχω ωδί-νες, κοιλοπονώ, γεννώ), όπου το τελικό ν- αποβλήθη-κε μπροστά από το αρχικό σύμφωνο π- του δεύτερου συνθετικού πόρος.

Όλα, όμως, όσα αναφέρει ο συγγραφέας για τη λέξη ωδιπόρος αντί του ορθού οδοιπόρος είναι εντε-λώς εσφαλμένα, παντελώς αστήρικτα και πόρρω απέ-χοντα από την αλήθεια και την πραγματικότητα για τους εξής κυρίως λόγους:

1. Η λέξη ωδιπόρος είναι ανύπαρκτη. Σε κανένα λεξικό της γλώσσας μας, της αρχαίας και της νέας ελ-ληνικής, δεν υπάρχει η λέξη αυτή. Αλλά και αν υπήρχε, έπρεπε να έχει τον τύπο ωδινοπόρος και όχι ωδιπόρος, όπως θα δείξουμε πιο κάτω.

2. Η γνωστή και σωστή λέξη οδοιπόρος είναι ουσιαστικό αρσενικού γένους. Απαντά τόσο στην αρ-

χαία όσο και στη νέα ελληνική και αποτελείται από το οδοί (:αρχαία τοπική πτώση του ουσιαστικού οδός) ως πρώτο συνθετικό και το πόρος ως δεύτερο συνθετικό. Χρησιμοποιήθηκε εδώ η τοπική πτώση οδοί και όχι το θέμα οδο- για μετρικούς κυρίως λόγους και πιο συγκε-κριμένα για να αποφευχθούν οι πολλές συνεχόμενες βραχύχρονες συλλαβές που θα είχε ο τύπος *οδοπό-ρος. Η σύνθετη λέξη οδοιπόρος σήμαινε και σημαίνει και σήμερα αυτόν που βαδίζει πεζός και διανύει μεγά-λες αποστάσεις (και άρα κουράζεται), τον ταξιδιώτη, τον ταξιδευτή, τον πεζοπόρο, τον στρατοκόπο.

3. Ο συγγραφέας έπλασε τη δική του λέξη ωδι-πόρος από το θέμα ωδιν- του αρχαίου ρήματος ωδίνω + πόρος. Είναι αληθές ότι στην αρχαία ελληνική υπήρ-χε το ρήμα ωδίνω (:έχω πόνους τοκετού, κοιλοπονώ, γεννώ), παραγόμενο από το ποιητικό ουσιαστικό ωδίς (γεν. ωδίν- ος) (:πόνος τοκετού).

Στη νέα ελληνική, το αρχαίο ρήμα ωδίνω χρησι-μοποιείται μόνο στην παροιμία «ώδινεν όρος και έτε-κε μύν» (:κοιλοπόναγε το βουνό και γέννησε ποντίκι), που λέγεται μεταφορικά για μεγάλες προσπάθειες που έχουν μηδαμινό αποτέλεσμα. Από το αρχαίο ουσιαστι-κό ωδίς από το οποίο παράγεται το ωδίνω, έμεινε ο πληθυντικός του: ωδίνες, ωδίνων.

Το πρόβλημα με το συγγραφέα του άρθρου έγκειται κυρίως στο ότι από το θέμα ωδιν- και το πόρος δεν μπορεί να γίνει σύνθετη λέξη με τη σημασία «έγκυ-ος γυναίκα». Ακόμη και αν υπήρχε αυτή η δυνατότητα, η σύνθετη λέξη έπρεπε να είχε τον τύπο ωδινοπόρος και όχι ωδιπόρος, αφού κατά τη σύνθεση προστίθε-ται στο θέμα του πρώτου συνθετικού το συνδετικό ή συνθετικό φωνήεν –ο-, όταν το θέμα του πρώτου συν-θετικού λήγει σε σύμφωνο και το δεύτερο συνθετικό αρχίζει πάλι από σύμφωνο.

Πρβλ. και τα εξής παραδείγματα:

Οδοιπόρος ή ωδιπόρος; Απάντηση σε άρθρο του περιοδικού «Τα Φίλια και οι απανταχού Φιλιώτες»

του Γεωργίου ΣακελλαριάδηPh. D. στη Γλωσσολογία του Παν/μίουτης πολιτείας INDIANA των Η.Π.Α.

Τέως Σχολικού Συμβούλου Φιλολόγων Αθηνών

8 ΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΜΑΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΛΗΠΤΕΣ ΤΟΥ

ακτίς (γεν. ακτίν-ος, νεοελλ. ακτίν-α, θέμα ακτιν-): ακτιν-ο-βολία.

Σαλαμίς (γεν. Σαλαμίν-ος, νεοελλ. Σαλαμίν-α, θέμα Σαλαμίν-) : Σαλαμινομάχος.

Άλλα σχετικά παραδείγματα: σπιτ-ο-νοικοκύ-ρης, θαλασσ-ο-δέρνομαι, σπανακ-ό-πιτα κ.ά.

Απ’ όλα, όσα εν συντομία ελέχθησαν πιο πάνω, κατέστη σαφές ότι η «νέα» ανάλυση και ερμηνεία, που προσπάθησε να μας δώσει ο συγγραφέας για τη γνω-στή παροιμία «ασθενής και οδοιπόρος αμαρτίαν ουκ έχει», υπήρξε τουλάχιστον ατυχής, εσφαλμένη και επι-στημονικά αστήρικτη.

Κλείνοντας το σημείωμά μου αυτό, θα ήθελα να τονίσω ότι η ελληνική γλώσσα που ομιλείται αδιάκοπα, με τις όποιες αλλαγές της, από την δεύτερη χιλιετηρίδα

π.Χ. μέχρι σήμερα και που, κατά το ρήτορα Κικέρω-

να, θεωρείται άξια να λαλείται ακόμα και από θεούς,

είναι στενά συνυφασμένη με τον πολιτισμό, το βίο και

τις τύχες των Ελλήνων καθ’ όλη την υπερτρισχιλιετή

ιστορική διαδρομή τους.

Η περιγραφή και η ερμηνεία των γλωσσικών

φαινομένων της θαυμάσιας αυτής γλώσσας δεν είναι

εύκολη υπόθεση. Απαιτεί ειδικές σπουδές και γνώ-

σεις. Και οι ολίγοι πιστοί θεράποντες της γλωσσικής

επιστήμης στη χώρα μας οφείλουν κάθε φορά να υπο-

δεικνύουν την σωστή ερμηνεία των ποικίλων γλωσ-

σικών φαινομένων, προκειμένου να αποφεύγονται οι

αθέλητες κακοποιήσεις της γλώσσας μας και οι επικίν-

δυνοι γλωσσικοί ακροβατισμοί.

Ιδιαίτερα συγκινητική υπήρξε η παρουσία του Δημάρχου Καλαβρύτων κ. Γεωργίου Λαζουρά στην τελετή τιμής και μνήμης, που πραγματοποιήθηκε στη Δράμα και το Δοξάτο την 29η Σεπτεμβρίου 2014, για τους δέκα χιλιάδες σφαγιασθέντες πολίτες των μαρ-τυρικών αυτών πόλεων και της ευρύτερης περιοχής, θύματα των Βουλγάρων εισβολέων κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Προσκεκλημένος του Δημάρχου Δράμας κ. Χρι-στοδούλου Μαμσάκου, με την ιδιότητα του Προέδρου του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων, ύστερα από εισή-γηση του υπογράφοντος, ο κ. Λαζουράς έτυχε θερμής υποδοχής από τους κατοίκους της, τους οποίους εντυ-πωσίασε ιδιαιτέρως με τον ιστορικά τεκμηριωμένο αλλά και συγκινητικό λόγο του στη διάρκεια της τελε-τής στο μνημείο των θυμάτων.

Ο Δήμαρχος Καλαβρύτων αναφέρθηκε στα εγκλήματα των Ναζί κατακτητών στη ζώνη ευθύνης του και στην ασύλληπτη θηριωδία τους που άφησε πίσω της τα νεκρά σώματα των εκτελεσθέντων αν-

Ο Δήμαρχος Καλαβρύτων τιμά στο Δοξάτο και τη Δράμα τα θύματα από τις σφαγές των Βουλγάρων κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο

του Δημητρίου Ι. Κούκουρα Ανωτάτου Αξιωματικού ε.α.


δρών, την τέφρα και τα ερείπια των κατοικιών, τον απαρηγόρητο θρήνο των γυναικόπαιδων και την άσβε-στη καταισχύνη του φανατικού εθνικισμού.

Εξάλλου, με ειρηνική και δημιουργική προο-πτική για το παρόν και το μέλλον, ιδιαιτέρως τόνισε τα εξής:

«Πορευόμενοι με τους σύγχρονους Γερμανούς και Βούλγαρους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διαμορ-φώνοντας μαζί τους τον σύγχρονο κόσμο, να κλείσου-

με τα τραύματα και τις πληγές που άφησε εκείνος ο πόλεμος, αλλά να μη σβήσουμε ποτέ από τη μνήμη τα γεγονότα, για να μην επαναληφθούν.»

Η Δράμα, το Δοξάτο και η ευρύτερη περιοχή τους έχουν βιώσει το μίσος και την καταστροφή σε τρεις χρονικές περιόδους κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα, με απώτερο σκοπό την ολοκληρωτική εξόντω-ση του Ελληνικού στοιχείου της περιοχής και την τελι-κή ενσωμάτωση της στο Βουλγαρικό Κράτος:

α) Κατά τη διάρκεια των Β’ Βαλκανικών Πολέ-μων, την 1η Ιουλίου 1913 με την θριαμβευτική είσοδο του Ελληνικού Στρατού και την απελευθέρωση της πε-ριοχής, λίγο πριν από την αποχώρηση των Βουλγάρων

β) Κατά τα έτη 1916-1918, στη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και

γ) Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την εί-σοδο των Γερμανών τον Απρίλιο του 1941 και την πα-ράδοση της διοίκησης της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης στους Βούλγαρους συμμάχους τους. Εκείνη την περίοδο, εξεδίωξαν διά της βίας από τη Μητρό-πολη Φιλίππων, για να μην τον εκτελέσουν, και τον συμπατριώτη μας τότε Αρχιμανδρίτη π. Κωνστάντιο Χρόνη, μετέπειτα Μητροπολίτη Αλεξανδρουπόλεως.

Στην πόλη της Δράμας οι Καλαβρυτινοί εγκατα-στάθηκαν αμέσως μετά την απελευθέρωσή της την 1η Ιουλίου 1913, όταν ο συνταγματάρχης Νικόλαος Μιχα-λόπουλος ή Αρκαδικός, όπως τον αποκαλούσαν, λόγω της καταγωγής του από το χωριό Αρκαδιά της Μεσση-νίας, έμπαινε νικητής και τροπαιούχος με το Σύνταγμά του στην πόλη. Τότε οι κάτοικοι είχαν όλοι βγει στους εξώστες των σπιτιών τους και τους υποδέχονταν με ζητωκραυγές ραίνοντάς τους με άνθη.

Στο Σύνταγμα υπηρετούσε τη θητεία του και ο έφεδρος ανθυπίατρος Παναγιώτης Σταυρόπουλος από την Κλειτορία (γιός του Μπακαλούμη όπως αποκαλού-σαν οι παλαιότεροι τον πατέρα του στην Κλειτορία). Ο κ. Κώστας Δουφεξής, κάτοικος Δράμας από το 1951, ο παλαιότερος συμπατριώτης μας σε αυτήν τη Μακεδο-νική πόλη, γνώστης όλων των Καλαβρυτινών του βίου και της πολιτείας τους από την απελευθέρωση μέχρι σήμερα, μου διηγήθηκε τα εξής για τον γιατρό Σταυ-ρόπουλο.

Όταν έμπαινε στην πόλη, πάνω στο άλογό του, είδε σε ένα μπαλκόνι μια όμορφη κοπέλα που του πε-τούσε λουλούδια. Ήταν η Αρετή Φέσσα. Κράτησε τη δι-εύθυνσή της και μετά από λίγο καιρό πήγε στον πατέρα της να τη ζητήσει σε γάμο. Εκείνος, στη συνέχεια πρώ-τος Δήμαρχος της πόλεως, του είπε ότι θα του δώσει τη θυγατέρα του, όταν απολυθεί από τον στρατό. Πράγματι ο γιατρός μετά την απόλυσή του τήρησε την υπόσχεσή του και παρέμεινε στη Δράμα, όπου πρόσφερε τις υπη-ρεσίες του και απεβίωσε το 1965.

Μετά τον γιατρό Παναγιώτη Σταυρόπουλο από την Κλειτορία στη Δράμα ακολούθησαν οι εξής:

Ο Ανδρέας Παπαθεοδώρου, ιατρός μαιευτήρας από το Σοποτό, που έζησε στη Δράμα από το 1925 έως τη δεκαετία του 1970 οπότε απεβίωσε.

Στη συνέχεια ο αδελφός του Θεόδωρος Παπα-θεοδώρου, φαρμακοποιός από το 1928 έως τον θάνατό του το έτος 1994. Παντρεύτηκε την Άννα Τσίπα από το Δοξάτο.

Ο παλαιότερος από τους εν ζωή σήμερα Καλα-βρυτινούς Κωνσταντίνος Δουφεξής του Ανδρέα από τα Φίλια από το 1951, συνταξιούχος σήμερα. Υπηρέτησε στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Νομαρχίας Δράμας και είναι παντρεμένος με την κ. Ζωή Ζωγρά-φου κοινωνική λειτουργό.

Ο Κωνσταντάρας Σπύρος από την Κούτελη, από

10

το 1951, συνταξιούχος δάσκαλος, έχει το σπίτι του στη Δράμα και διαμένει σήμερα στην Αθήνα.

Οι αδελφές Κωστόπουλου από τα Καλάβρυτα, ανιψιές των αδελφών Παπαθεοδώρου (η μητέρα τους ήταν αδελφή των Παπαθεοδώρου). Η Κική από το 1960 παντρεμένη με τον κτηνίατρο Κωνσταντίνο Σέμογλου, συνταξιούχος σήμερα εκπαιδευτικός και η Ασπασία από το 1961 παντρεμένη με τον εκπαιδευτικό Δημήτριο Λογοθετίδη, ομοίως συνταξιούχος εκπαιδευτικός.

Η Γεωργία Γκριτζέπη, κόρη του Ιερέως π. Αθα-νασίου Γκριτζέπη, από τα Φίλια, από το 1962 παντρε-μένη με τον ιεροδιδάσκαλο π. Θεόδωρο Κορυφίδη από το χωριό Κύργια.

Ο Δημήτριος Κούκουρας του Ιωάννου από την Κλειτορία. Στη Δράμα ήρθα για πρώτη φορά το 1983 με μετάθεση από τη Θεσσαλονίκη, μετά την αποφοίτη-σή μου από την Ανωτάτη Σχολή Πολέμου με το βαθμό του Ταγματάρχη και τοποθετήθηκα επιτελής στη Διοί-κηση Πυροβολικού της ΧΙης Μεραρχίας Πεζικού που είχε έδρα στην Καβάλα. Στη συνέχεια σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα υπηρέτησα Διοικητής Μονάδων Πυροβολικού και Ανώτερος Στρατιωτικός Διοικητής Δράμας. Είμαι παντρεμένος με την οφθαλμίατρο Αθη-νά Πιτένη από το Νευροκόπι, η οποία υπηρέτησε ως Επιμελήτρια και Διευθύντρια της Οφθαλμολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου Δράμας απ’ όπου συνταξι-οδοτήθηκα.

Ο Δρεμέτσικας Χρήστος, από το 1986, γιος της Ευδοκίας Χρονοπούλου του Πολύβιου από το Δεχούνι, καθηγητής μουσικής και πρώτος διευθυντής του Μου-σικού Γυμνασίου Δράμας, τώρα συνταξιούχος.

Η Νατάσα Δεσινιώτη από του Νάσια, από το

1986, εκπαιδευτικός παντρεμένη με τον εκπαιδευτικό Χρήστο Αφεντούλη.

Οι αδελφές Παπαγιάννου, Εύη από το 1990 και Άννα από το 1991, από την Κούτελη, παντρεμένες η Εύη με το Γιώργο Χατζηπαντελή και η Άννα με το Γι-ώργο Φειρίδη ελεύθερους επαγγελματίες.

Τις υπηρεσίες τους προσέφεραν κατά περιό-δους οι εξής Καλαβρυτινοί:

Ο Θεόδωρος Αργυρόπουλος από τα Φίλια ως Νομάρχης Δράμας (1949 – 1952).

Ο Δημήτριος Ρούσσος του Γεωργίου από τα Φί-λια ως δάσκαλος λίγο πριν και λίγο μετά τον Β’ Παγκό-σμιο Πόλεμο

Ο Δημήτριος Ρούσσος του Ιωάννου από τα Φί-λια ως Διευθυντής του Ορφανοτροφείου Δράμας την δεκαετία του 1950.

Ο Γεώργιος Δουφεξής του Ανδρέα από τα Φί-λια ως προϊστάμενος της τοπογραφικής υπηρεσίας της Νομαρχίας Δράμας από το 1954 έως το 1974.

Η Μαρία Δαφαλιά- Μασσαρά από τα Καλάβρυ-τα, εργάσθηκε ως οδοντίατρος στην Κωμόπολη της Προσοτσάνης Δράμας από το 1954 έως το 1960.

Ο Πάνος Γκριτζέπης, γιος του ιερέως Γκριτζέπη από τα Φίλια, υπηρέτησε ως δάσκαλος σε χωριά της Δράμας από το 1957 έως το 1967.

Ο Γεώργιος Οικονόμου από τα Φίλια ως έφορος καπνού από το 1974 έως το 1984.

Ζητώ την επιείκεια των αναγνωστών για τις ελ-λείψεις σε στοιχεία που δεν κατάφερα να συγκεντρώ-σω με μεγαλύτερη ακρίβεια και σας ευχαριστώ.


11

Η παρουσία του ιατρού μας Δρ. Ν. Χ. Ραζή στα

μέρη μας, για πολλά-πολλά χρόνια είναι η αιτία της

αναφοράς μου στο πρόσωπό του και ας μου επιτραπεί

να φανώ αδιάκριτος, αφού ο ίδιος δεν επιθυμεί –θα

έλεγα ότι σχεδόν αποφεύγει- την προβολή και τους

επαίνους.

Ξέρουμε όλοι ότι: «είναι προτιμότερο να αξίζει

τιμές κάποιος και να μην τις έχει, παρά να σου απονέ-

μουν τιμές που δεν τις αξίζεις».

Από ανθρώπους που απολαμβάνουν τιμές είναι

γεμάτος ο τόπος μας και το ζούμε καθημερινά στην

πολιτική και την κοινωνία μας. Η ένδυση αναξίων με

φράκο, ημίψηλο και στολή είναι πλέον εμφανής.

Λίγοι είναι εκείνοι οι πανάξιοι, που αποφεύγουν

την πρώτη σειρά και στέκουν μακράν από την δόξα τις

κολακείες και την άνευ αντικρύσματος τιμών. Έναν

από αυτούς έχει την ευμενή τύχη να φιλοξενεί και ο

δικός τόπος.

Θα πάω αντίθετα στην ενδόμυχη επιθυμία του

γιατρού μας, του σεβαστού και Αξιοτίμου κ. Ν. Χ. Ραζή,

Κεφαλλονίτη στην καταγωγή και θα σας αποκαλύψω

το μέγεθος του σεβασμού μου στο πρόσωπο και το με-

γάλο και διαρκές και συνεχόμενο έργο του. Γιατί μόνο

τα κενοτάφια είναι ογκώδη, αλλά η τιμή έχει αξίαν μιάς

ανεκτίμητης χούφτας χρυσού.

Για όσους δεν το γνωρίζουν, τα μέρη μας είναι

πολύ μικρά για να χωρούν αυτόν τον επιστήμονα και

πολύ φτωχικά για να ιχνογραφίσουν την παρουσία του.

Ο Γιατρός μας αποτελεί τον ορισμό του Πλατω-

νικού αφορισμού:

«Ο Γιατρός παύει να είναι γιατρός, όταν στην δι-

αγωγή του αναλογίζεται το δικό του συμφέρον και όχι

του αρρώστου. Γιατί ο αληθινός γιατρός είναι ο κυρί-

αρχος της ανθρώπινης ζωής και όχι ο άνθρωπος που

πάει να θησαυρίσει. Γιατί ο αληθινός γιατρός είναι ο

άρχων των σωμάτων και όχι ο εκμεταλλευτής τους».

Το έργο του δεν περιορίζεται στα στενά όρια της

ιατρικής του ενασχόλησης, ασχολείται και με τα πολιτι-

σμικά πνευματικά δρώμενα στα Καλάβρυτα.

Έχει γράψει βιβλία διάφορα, πραγματοποιεί ομι-

λίες σε σχολεία, συλλόγους και συνέδρια.

Τα τελευταία χρόνια έχει ιδρύσει μαζί με άλλους

άξιους συνεργάτες τον [Σκακιστικό Επιμορφωτικό

Όμιλο Καλαβρύτων Επαρχίας (ΣΕΠΟΚΕ), στα Καλά-

βρυτα]. Και έχει πραγματοποιήσει αγώνες Σκάκι με

μεγάλη επιτυχία.

Στις 5-6 Δεκεμβρίου 2014 επραγματοποιήθη-

σαν επιτυχείς αγώνες σκάκι και ο 2ος Πανελλήνιος

ανοικτός ατομικός διαγωνισμός σκακιστικού Σκίτσου,

αφιερωμένου στην 71η Εκδήλωση Μνήμης του Καλα-

βρυτινού Ολοκαυτώματος, στο Καλλιμανοπούλειο Εκ-

κλησιαστικό Διακονικό Κέντρο Καλαβρύτων.

Η Ομοσπονδία Πολιτιστικών Συλλόγων «Αρχαί-

ος Κλείτωρ» συμμετείχε οικονομικά σε συνεργασία με

άλλους επτά Συλλόγους καθώς και με τον Σκιτσογράφο

Αλέξανδρο Στσίγκιελ, ό οποίος διεκρίθη πρώτος στην

γενική κατηγόρια. Το διήμερο αυτό, το σκάκι ως παι-

γνίδι αρχαίο, μαθηματικό και βαθύτατα σκεπτικό, ήταν

συγκλονιστικό. Γιατί ο Γιατρός μας, είχεν πολλά-πολλά

παιδιά από το δημοτικό σχολείο μέχρις το Πανεπιστή-

μιο, καθώς και μεγάλους. Ήταν όπως ό Χριστός με τα

παιδιά.

Τις λεπτομέρειες των εκδηλώσεων θα διαβάσε-

τε από άλλες δημοσιεύσεις.

Τελειώνοντας συγχαίρω τον Εξαίρετο γιατρό

μας Δρ. Ν. Χ. Ραζή και τον ευχαριστώ ως Καλαβρυ-

τινός, για τις ανεκτίμητες υπηρεσίες όπου προσφέρει

στους Καλαβρυτινούς. Ο Θεός να τον έχει καλά.

Εγκώμιον Ιατρού Νίκου Ραζή στα Καλάβρυτατου Κώστα Κατσιάρη


12

Συγχαρητήρια ανήκουν στον Πρόεδρο της Ένωσης Καλαβρυτινών Αθήνας, Στρατηγό ε. α. Σω-τήρη Τσενέ και σύσσωμο το Διοικητικό Συμβούλιο για την ταινία «Καλάβρυτα: Άνθρωποι και σκιές», η οποία με τον τρόπο της συμβάλλει, ώστε να διατηρη-θεί άσβεστο στη μνήμη ένα από τα πιο συγκλονιστικά γεγονότα της νεώτερης ιστορίας μας και να αποδο-θεί τιμή σε όλους τους μαρτυρικούς συμπατριώτες μας. Ο εκλεκτός σκηνοθέτης κ. Ηλίας Γιαννακάκης, με συνέπεια προς την ιστορική αλήθεια και ευλά-βεια προς τα αθώα θύματα της θηριώδους μανίας των Ναζί, παρουσίασε ένα έργο βασισμένο σε αδι-άσειστα ιστορικά στοιχεία που αποκαλύπτει το μέγε-θος της καταστροφής και αφήνει άφωνο τον θεατή του. Ερευνά τους τόπους της θυσίας και καταγράφει από τους τελευταίους επιζώντες εκείνης της κατα-στροφής πολύτιμες πληροφορίες για τους ειδικούς μελετητές της θηριωδίας στα χρόνια που θα ακο-λουθήσουν. Στη δική μας γενεά που ήρθε αμέσως μετά την καταστροφή η ταινία προκαλεί βαθύτατα συναισθήματα. Γυρίζει πίσω τη μνήμη μας στα δύ-

σκολα χρόνια της παιδικής και εφηβικής μας ηλικίας, όταν βλέπαμε από τη μέρα που αντικρίσαμε τον κό-σμο απλωμένα παντού τη στάχτη και τα ερείπια των σπιτιών, τη φτώχια και τις δυσχέρειες. Τότε τα μάτια όλων των μεγαλύτερων ήταν υγρά και κόκκινα από τον πόνο για τον χαμό των δικών μας ανθρώπων και το καταστραμμένο του βιος. Όμως σε κοίταζαν στα ίσια με αξιοπρέπεια και θέληση να δημιουργήσουν πάλι από την αρχή, με όσες δυνάμεις είχαν απομείνει μέσα τους. Έτσι η πονεμένη και καταταλαιπωρημένη εκείνη γενιά άντλησε δυνάμεις από την αστείρευτη ελληνική ψυχή και μέσα από τα αποκαΐδια δημιούρ-γησε καλύτερες συνθήκες ζωής για τους επόμενους, προσφέροντας και στη δική μας εποχή ένα εύγλωττο παράδειγμα μίμησης. Εκφράζω δημόσια τις ευχα-ριστίες μου προς τον αγαπητό φίλο και συνάδελφο Σωτήρη Τσενέ για την τιμή να με συγκαταλέξει στους αποδέκτες της ταινίας «Καλάβρυτα: Άνθρωποι και σκιές» και του συνοδευτικού φυλλαδίου με τη συνο-πτική ιστορία του τόπου μας.

"Καλάβρυτα: Άνθρωποι και σκιές"του Δημητρίου Ι. Κούκουρα


13

Προηγήθηκε η καθιερωμένη Δοξολογία στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως της Θεοτόκου του χωριού μας και ακολούθησε τρισάγιο υπέρ αναπαύσεως των ψυ-χών όλων εκείνων των συμπατριωτών μας, που έδω-σαν την ζωή τους για την ελευθερία της πατρίδας μας, στο ηρώον των πεσόντων στην πλατεία της εκκλησίας. Τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή στη μνήμη τους. Ο Αντι-πρόεδρος του Δ.Σ. της Αδελφότητας Φιλιωτών «Ο Άγι-ος Βλάσιος» συμπατριώτης μας κ. Αλέξιος Οικονόμου, ταξίαρχος του Ελληνικού Στρατού, κατέθεσε δάφνινο στεφάνι προς τιμήν τους, και όλοι μαζί ψάλαμε τον Εθνικό μας Ύμνο, αναφωνώντας στο τέλος: Ζήτω το Έθνος, ζήτω ο Στρατός, ζήτω η 28η Οκτωβρίου, με την προτροπή του συμπατριώτη μας συνταξιούχου αστυ-νομικού κ. Παναγιώτου Δρακόπουλου.

Παραβρεθήκαμε κοντά στα 40 άτομα και στη συνέχεια πήγαμε στο παρακείμενο καφενείο του χω-ριού μας του κ. Παναγιώτη Χαντζή και απολαύσαμε τον καφέ μας, που πρόσφερε σε όλους ο παρευρισκόμενος συμπατριώτης μας κ. Ευστάθιος Μπακατσιάς, σύζυγος της συμπατριώτισσάς μας κας Αλεξάνδρας Γεωργ. Κανέλλου και κέρασμα εκ μέρους του εκλεγμένου εκ-προσώπου μας στο Δήμο Καλαβρύτων κ. Πέτρου Χα-ντζή, ο οποίος απουσίαζε για επαγγελματικούς λόγους.

Και τους δύο τους ευχαριστούμε και ευχόμαστε χρόνια πολλά σε όλους και του χρόνου να γιορτάσουμε την εθνική μας επέτειο ακόμη περισσότεροι.

* Το 4ήμερον 25, 26, 27 και 28 Οκτωβρίου ήταν ίσως η τελευταία ευκαιρία, να επισκεφτούν, μέσα στο Φθινόπωρο, οι εργαζόμενοι συμπατριώτες μας το

χωριό μας, εφόσον μπορούσαν να πάρουν άδεια την Δευτέρα που ήταν εργάσιμη ημέρα. Για τους συνταξι-ούχους δεν γίνεται λόγος, αφού τα οικονομικά τους δεν τους επιτρέπουν να ανεβοκατεβαίνουν στην Αθήνα και τις άλλες πόλεις που ζουν. Και πράγματι ήσαν πολλοί εκείνοι που είχαν έρθει στο χωριό μας για το 4ήμερο, σε συνδυασμό και με το πανηγύρι του Αγίου Δημητρί-ου στο παρακείμενο Λευκάσιο.

Όμως το σκηνικό του καιρού και οι υποχρεώ-σεις που είχαν πολλοί ως εργαζόμενοι, υποχρέωσαν πολλούς να διακόψουν την παραμονή τους στο χωριό μας και να επιστρέψουν στις εργασιακές τους υπο-χρεώσεις, αφού σήμερα είναι υποχρεωμένοι να δου-λεύουν για δύο και τρεις πολλές φορές, εξαιτίας της κρίσεως που μαστίζει κυριολεκτικά τη χώρα μας. Έτσι δικαιολογούνται και οι ένα εκατομμύριο τετρακόσιες χιλιάδες άνεργοι συμπατριώτες μας. Ναι, έκλεισαν και πάρα πολλές επιχειρήσεις και απολύθηκαν οι εργαζό-μενοι, αλλά και οι υγιείς επιχειρήσεις με το πρόσχημα της κρίσης και προκειμένου να κερδίσουν περισσότε-ρα, απέλυσαν και απολύουν εργαζόμενους, φορτώνο-ντας την εργασία τους στους παραμένοντας, οι οποίοι δεν τολμούν να διαμαρτυρηθούν αφού επικρέμαται ο φόβος της απόλυσής τους. Δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση σήμερα για τους εργαζόμενους και ακόμη χειρότερη για τους ανέργους!

* Όπως είναι γνωστό σε όλους μας, την 1η Σε-πτεμβρίου ανέλαβαν τα καθήκοντά τους οι νέοι δημο-τικοί μας άρχοντες. Έχουν περάσει δύο μήνες, έχουν εξαντλήσει ήδη το 1/30 της θητείας τους και αν και

Παραδοσιακά και με λαμπρότητα γιορτάσαμε και φέτος την εθνική μας επέτειο

της 28ης Οκτωβρίου 1940του Κωνσταντίνου Θεμ. Γιαννακόπουλου

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

14

γνωρίζουν πολύ καλά τα προβλήματα του χωριού μας, αφού οι ίδιοι ήσαν και την προηγούμενη 4ετία, ακόμη δεν είδαμε τίποτα στο χωριό μας!

Κύριε Δήμαρχε, κύριε Λαζουρά, χορτάσαμε ευ-γένεια, υποσχέσεις και καλή συμπεριφορά! Έργα θέ-λουμε να ιδούμε και στο χωριό μας! Και μην επικαλεί-στε την οικονομική κρίση και την έλλειψη πόρων για να δικαιολογηθείτε.

Αλήθεια, πόσα εισπράττει ο Δήμος Καλαβρύτων από τις τρεις (3) κεραίες που έχουμε στο κεφάλι μας και μας βομβαρδίζουν μέρα – νύχτα με τα ηλεκτρομα-γνητικά κύματα; Πόσα εισπράττει από τον Ο.Τ.Ε. για τις εγκαταστάσεις του στο άλλοτε Δημοτικό Σχολείο και σήμερα Πνευματικό μας Κέντρο – Εντευκτήριο Νεότη-τας «Ιωάννης Κωτσόπουλος». Πόσα εισπράττει από το Ιατρείο, που στεγάζεται σε μία από τις τρεις αίθουσες του ίδιου κτιρίου; Θα θέλαμε να ξέραμε πόσα!

Δεν φτάνουν όλα αυτά τα χρήματα για τον εξω-ραϊσμό της πλατείας μας;

Θα πρέπει να βλέπουμε διαρκώς αυτές τις ασχή-μιες; Το πηγάδι στα χάλια του, τη χαβούζα στη θέση της και την ανέμη αλυσοδεμένη; Έλεος πια!

Από το 2005 έχουν περάσει εννέα, αριθμός 9, χρόνια! Πόσο πρέπει να περιμένουμε και τι θα γίνει με το φωτισμό της ίδιας πλατείας; Τόσα χρήματα δαπανή-θηκαν;

Αλήθεια, έχει παραληφθεί το έργο ανάπλασης του κέντρου του χωριού μας;

Αν ναι ποιος το παρέλαβε σε αυτά τα χάλια; Αν όχι, τι κάνετε για να ολοκληρωθούν κάποτε τα έργα;

Και το ξενοδοχείο του χωριού μας;

Το Γεωργάκειο ξενοδοχείο, γιατί να παραμένει

κλειστό και να ρημάζει; Ποιον και σε τι εξυπηρετεί η

σημερινή του κατάσταση; Έχουν περάσει κοντά είκοσι

(20) μήνες από τότε που παρέδωσε ο προηγούμενος

ενοικιαστής και το παρέλαβε ο Δήμος Καλαβρύτων.

Και όλους αυτούς τους μήνες ο Δήμος Καλαβρύτων τι

κάνει;

Γιατί δεν το βγάζει σε πλειοδοτικό διαγωνισμό

για την εκμετάλλευσή του;

Θέλουμε απαντήσεις κύριε Δήμαρχε, σ’ όλα

μας τα ερωτήματα. Σας τιμήσαμε με την ψήφο μας και

έχουμε την απαίτηση να υπηρετήσετε τα έννομα συμ-

φέροντά μας!

Ο Δήμος Καλαβρύτων εισπράττει τέλη Κοιμητη-

ρίου. Ελάτε να ιδείτε σε ποια κατάσταση βρίσκεται το

κοιμητήριο του χωριού μας και να μας πείτε, αν είστε

ικανοποιημένος!

Τι κάνατε για μας, για το χωριό μας, τα Φίλια,

που σας τίμησε με την ψήφο του και με το παραπάνω;

Ή μήπως κάνω λάθος; Δεν πήρατε το 60% των ψήφων

ή κάνω λάθος; Το μόνο που κάνατε κ. Δήμαρχε, ήταν

να απομακρύνετε από την Κλειτορία τον συμπατριώτη

μας Δημοτικό Υπάλληλο, που μας εξυπηρετούσε, στέλ-

νοντάς τον στην Ψωφίδα!

Μας εκδικείστε κύριε Δήμαρχε; Ελπίζω να μου

κάνουν την τιμή να με διαβάσουν τόσο ο πρόεδρος του

Δημοτικού Συμβουλίου και οι Αντιδήμαρχοι, όσον και

οι Δημοτικοί Σύμβουλοι.


15

Πραγματοποιήθηκε στα Καλάβρυτα με μεγάλη επιτυχία από 28 έως 30 Νοεμβρίου 2014 η επιστημονική εκδήλωση της Επιστημονικής Εταιρείας Καλαβρυτινών Ιατρών ‘Ο Μελάμπους’. Στην εκδήλωση συμμετείχαν πε-ρισσότεροι από 130 ιατροί διαφόρων ειδικοτήτων από την Αθήνα, Πάτρα και σημαντικός αριθμός ιατρών που δραστηριοποιούνται στα Καλάβρυτα και την ευρύτερη επαρχία Καλαβρύτων.

Η συμμετοχή διακεκριμένων επιστημόνων από πολλά Νοσοκομεία, συνέβαλε στο υψηλό επίπεδο του επιστημονικού προγράμματος.

Πρόεδρος της εκδήλωσης ήταν ο συμπατριώτης μας κ. Γεώργιος Ν Ζωγράφος, Διευθυντής Χειρουργι-κής στο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Γ. Γεννηματάς’. Στο προεδρείο της τελετής ενάρξεως, καθώς και στην διοργάνωση του συνεδρίου συμμετείχε και ο συμπατρι-ώτης μας κ. Κων/νος Β Μάρκου, Καθηγητής Ενδοκρι-νολογίας στο Πανεπιστήμιο Πάτρας. Την οργάνωση του συνεδρίου ανέλαβε το γραφείο οργανώσεως συνεδρίων ‘Congress World’ υπό τον συμπατριώτη μας κ. Κων/νο Παπαπαναγιώτου. Κατά την έναρξη της εκδήλωσης στην κατάμεστη αίθουσα του ξενοδοχείου Kalavrita Canyon απηύθυναν χαιρετισμόΟ Πανοσιολογιότατος Πατήρ Ιερώνυμος Κάρμας, Καθη-γούμενος Ιεράς Μονής Μεγάλου Σπηλαίου Γ. Αντσακλής, Αναπληρωτής Καθηγητής Χειρουργικής ΕΚΠΑ, Πρόε-δρος Ελληνικής Χειρουργικής ΕταιρείαςΔ. Βαρβιτσιώτης, Πρόεδρος Παγκαλαβρυτινής ΈνωσηςΠ. Ζηρογιάννης, τέως Πρόεδρος Επιστημονικής Εταιρεί-αςΚαλαβρυτινών ΙατρώνΔ. Κατσικόπουλος, Δικηγόρος, τέως Νομάρχης ΑχαΐαςΔ. Κοντογιάννης, Διευθυντής Παθολογικής Κλινικής,

Νοσοκομείο«Αλεξάνδρα», Πρόεδρος Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου ΚαλαβρύτωνK. Κούκιος, Διευθυντής, Παθολογική Κλινική, Νοσοκο-μείο ΚαλαβρύτωνΝ. Μαντάς, Πρόεδρος Ενώσεως Καλαβρυτινών ΠάτραςΘ. Νασιώτης, Διευθυντής, Καρδιολογική Κλινική, Νοσο-κομείοΚαλαβρύτων, Περιφερειακός Σύμβουλος ΑχαΐαςΝ. Ραζής, Διευθυντής Κέντρου Υγείας ΚαλαβρύτωνΣ. Τσενές, Πρόεδρος Ενώσεως Καλαβρυτινών Αθήνας

Παρευρέθησαν οι κ.κ. Γεώργιος Μητρόπουλος, Πρόεδρος της Αδελφότητος Καλαβρυτινών Φιλιωτών ‘Ο Αγιος Βλάσιος’, Αθανάσιος Παπαδόπουλος πρώην δή-μαρχος και βουλευτής και η αγαπητή συμπατριώτισσα κυρία Γιώτα Κωσταντοπούλου.

Την Κήρυξη των εργασιών της εκδήλωσης έκα-νεο κ. Γ. Λαζουράς, Δήμαρχος Καλαβρύτων

Την εναρκτήρια διάλεξη με θέμα ‘Eνδοκρινολο-γία και Stress’ πραγματοποίησε ο κ. Χρούσος Γεώργιος, Καθηγητής Παιδιατρικής ΕΚΠΑ, Διευθυντής Πανεπιστη-μιακής Παιδιατρικής Κλινικής Νοσοκομείου «Αγία Σο-φία».

Το επιστημονικό πρόγραμμα του συνεδρίου ξε-κίνησε με εισήγηση του συμπατριώτη μας Αντώνιου Διαμαντόπουλου, υιού του Ντίνου και της Ελένης Δια-μαντοπούλου, με θέμα ‘Επιδημιολογία κακοήθων όγκων δέρματος’ στα πλαίσια στρογγύλης τράπεζας με θέμα ‘Καρκίνος και μελάνωμα του δέρματος: Διάγνωση και θεραπεία’. Εισηγητές ήταν επίσης οι καλαβρυτινής κα-ταγωγής ιατροί Ουρανία Σταυροπούλου-Χαλμούκη, Δωροθέα Πολυδώρου, Γρηγόριος Χάμψας.

Στρογγύλη τράπεζα με θέμα ‘Υποκλινικές εν-δοκρινοπάθειες’ συγκροτήθηκε από τον Κωνσταντίνο

Πολυθεματική Επιστημονική ΕκδήλωσηΕπιστημονικής Εταιρείας Καλαβρυτινών Ιατρών

"Ο Μελάμπους"


16

Μάρκου και διακεκριμένους ενδοκρινολόγους συνερ-γάτες του από Νοσοκομεία των Αθηνών και της Πάτρας.

Στρογγύλη τράπεζα με θέμα ‘Υποκλινικές παθή-σεις επινεφριδίων στην εποχή της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής’ συγκροτήθηκε από τον Γεώργιο Ζωγρά-φο και ιατρούς από το Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Γ. Γεννηματάς’ και το νοσοκομείο ‘ Ευαγγελισμός’

Εις την στρογγύλη τράπεζα για την πρόληψη του καρκίνου του πεπτικού ο συμπατριώτης μας Ανδρέας Πολυδώρου, αν. καθηγητής χειρουργικής, παρουσίασε τις πρωτοβουλίες της Επιστημονικής Εταιρείας Καλα-βρυτινών Ιατρών «Μελάμπους»

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον και ευρύτερη διάσταση είχε θεματική ενότητα γιά το ψυχικό τραύμα και τον πόλεμο, και ήταν αφιερωμένη στα θύματα του ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων στις 13 Δεκεμβρίου 1943 και της να-ζιστικής κατοχής σε όλη την επαρχία Καλαβρύτων. Ομι-λητές ήταν διακεκριμένοι επιστήμονες όπως οι κ.κ. Γε-ώργιος Αμπατζής, Παναγιώτης Ζηρογιάννης, Γεώργιος Παπαγεωργίου, Χαράλαμπος Παπαγεωργίου, Γεώργιος Πολυχρονίδης κ.α.

Το Σάββατο το βράδυ έγινε προβολή αποσπασμά-των από ντοκυμαντέρ με θέμα ‘Καλάβρυτα 13 Δεκεμβρί-ου 1943’ και σχολιασμός από τον συμπατριώτη μας Πάνο Τσαπάρα, εκδότη της Φωνής των Καλαβρύτων.

Οι καλαβρυτινής καταγωγής ορθοπαιδικοί ιατροί Νίκος Πέττας και Γεώργιος Σκάρπας και συνεργάτες

τους ανέπτυξαν διεξοδικά και για πρώτη φορά στα Κα-λάβρυτα, το θέμα των «Κακώσεων των άκρων και της σπονδυλικής στήλης στο σκι».

Καθ’ όλη την διάρκεια του συνεδρίου η αίθουσα ήταν ασφυκτικά γεμάτη από ακροατές, ενώ στην τελετή ενάρξεως υπήρχε και σημαντικός αριθμός ορθίων.

Τα συμπεράσματα της εκδήλωσης παρουσίασε ο Πρόεδρος της Εταιρείας Γεώργιος Ν. Ζωγράφος ο οποί-ος τόνισε ότι πολλές θεματικές ενότητες της εκδήλωσης, παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά σε συνέδριο στα Κα-λάβρυτα, ενώ δόθηκε η δυνατότητα σε νέους Καλαβρυ-τινούς ιατρούς να αναπτύξουν θέματα της ειδικότητάς τους. Οι εκδηλώσεις αυτές πρέπει να γίνουν ευκαιρία ανταλλαγής επιστημονικών απόψεων, αλλά και τόπος συνάντησης των ιατρών και των επιστημόνων Καλαβρυ-τινής καταγωγής. Επιπλέον η Επιστημονική Εταιρεία Κα-λαβρυτινών Ιατρών θα αναλάβει πρωτοβουλίες και στην ευρύτερη επαρχία Καλαβρύτων.

Μετά το πέρας των εργασιών του συνεδρίου πραγματοποιήθηκε επίσκεψη – προσκύνημα 90 συνέ-δρων στην Ιερά Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου όπου ο καθηγούμενος της Μονής ξενάγησε τους συνέδρους και παρουσίασε την ιστορική συμβολή του Μεγάλου Σπη-λαίου στους αγώνες του Ελληνικού Έθνους για την ελευ-θερία.

Δελτίο Τύπου για την εκδήλωση της Παγκαλα-βρυτινής Ένωσης με θέμα «Η Ελληνική Γλώσσα Οι-κουμενικός Φορέας του Ελληνικού Πνεύματος», που έγινε στις 3/11/2014 στην αίθουσα του «Συλλόγου των Αθηναίων» επί της οδού Κέκροπος 10 στην Αθήνα.

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα και μεγάλη παρουσία εκλεκτών Καλαβρυτινών και άλλων προσκεκλημένων, η Παγκαλαβρυτινή Ένωση τιμώντας την Οικουμενικό-τητα του Ελληνικού Πνεύματος και την Ελληνική Γλώσ-σα, πραγματοποίησε εκδήλωση την Δευτέρα, 3 Νοεμ-βρίου 2014 στην αίθουσα εκδηλώσεων του “Συλλόγου των Αθηναίων”. Σε μια κατάμεστη αίθουσα μίλησαν επιφανείς επιστήμονες και βραβεύτηκαν σημαντικές προσωπικότητες που έχουν συντελέσει στην ανάδειξη του Ελληνικού Πνεύματος.

Την έναρξη της εκδήλωσης παρουσίασε η κο-

σμήτωρ της ΠΕ κ. Μαριάνθη Χρονοπούλου, ενώ ει-σαγωγικό χαιρετισμό απεύθυνε ο Πρόεδρος της ΠΕ κ. Δημήτριος Βαρβιτσιώτης, ο οποίος αναφέρθηκε στην σημασία της συγκεκριμένης εκδήλωσης, ανακοινώνο-ντας μια σειρά παρόμοιων εκδηλώσεων πνευματικού και πατριωτικού ενδιαφέροντος που θα οργανώσει η Παγκαλαβρυτινή Ένωση.

Της εκδήλωσης προήδρευσε ο πατριώτης μας Λάμπης Ζωγράφος, μέλος του Δ.Σ. της Π.Ε. (και νυν αντιπρόεδρος της Π.Ε. μετά τις αρχαιρεσίες του πε-ρασμένου Δεκεμβρίου). Αφού καλωσόρισε το κοινό, ανέφερε ότι η εκδήλωση αυτή προέκυψε μέσα από την γνωριμία και την πνευματική προσέγγιση της Π.Ε. με τον κ. Σαμ Τσέκγουας, από την οποία διαμορφώθηκε η κοινή πεποίθηση ότι οφείλουμε ένα αφιέρωμα στην Ελληνική Γλώσσα, που θα ανιχνεύει:

«Η Ελληνική Γλώσσα Οικουμενικός Φορέας του Ελληνικού Πνεύματος»


17ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

• την ιστορία της γλώσσας μας από την αρχαιότη-τα μέχρι σήμερα,

• την σχέση της με το Ελληνικό Πνεύμα, από το οποίο γεννιέται, αλλά ταυτόχρονα είναι τροφός του και κιβωτός του που το φέρει και το μεταφέρει στα όρια της Οικουμένης

• και τέλος, ποια είναι η σχέση μας σήμερα με τη γλώσσα μας, εάν ερευνούμε τη σοφία της, εάν χαιρόμα-στε την ομορφιά της, εάν αξιοποιούμε όλη της τη δυνα-μική όταν τη χρησιμοποιούμε κι ακόμα αν επενδύουμε σ’ αυτήν.

Την είσοδο στο 1ο μέρος της εκδήλωσης έκανε με θεατρική άνοδο στο βήμα ο Καλαβρυτινός ηθοποι-ός και σκηνοθέτης κ. Γιάννης Σταματίου. Αφηγήθηκε με μοναδικό λυρικό και θεατρικό ύφος, αποσπάσματα κειμένων ελλήνων συγγραφέων και ποιητών όπως τον Όμηρο, τον Θουκυδίδη, τον Σοφοκλή, Πλάτωνα, Αρρια-νό, το κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο, Σολωμό, Παπαδιαμάντη, Καβάφη, Ελύτη, Σεφέρη. Το πανέμορφο αυτό μικρό τα-ξίδι στην ελληνική γλώσσα, ανέδειξε την αυθεντικότητα και τη συνέχεια της γλώσσας μας, με όλη την εκφραστι-κότητα, τη μουσικότητα και τη δημιουργικότητα που την χαρακτηρίζουν και την διακρίνουν.

Το ταξίδι αυτό και τους σταθμούς του, ανέλυσε στη συνέχεια ο κ. Γιώργος Σακελλαριάδης, φιλόλογος καθηγητής, μέλος του Δ.Σ. της Π.Ε. με πολλές γόνιμες θητείες, διατρέχοντας τις «Εξελίξεις της Ελληνικής Γλώσσας από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα». Ο ομι-λητής ανέπτυξε με άρτια επιστημονικό τρόπο, το πώς έχει τροποποιηθεί η γλώσσα μας χρονικά και τοπικά. Εξήγησε τις αιτίες και ανέλυσε τις περιόδους εξέλιξης από την εποχή των Πελασγών μέχρι τη νεοελληνική γλώσσα. Με προσέγγιση που γοήτευσε τους παρευρι-σκόμενους φιλολόγους, ανέλυσε τις μεταβολές από την αρχαία ελληνική γλώσσα μέχρι την νεοελληνική, ως προς την μορφολογία, την προφορά και τον τονισμό. Στην συνέχεια κατέδειξε την ζωτικότητα της γλώσσας με τον εμπλουτισμό που αυτή δέχθηκε και εξακολουθεί να δέχεται από άλλες γλώσσες, ανάλογα με τις ιστορι-κές και κοινωνικές εξελίξεις. Κατέληξε δε, με την επι-

σήμανση ότι έχουμε χρέος να διαφυλάξουμε ως κόρη οφθαλμού την Ελληνική Γλώσσα και να αντισταθούμε στην κακοποίησή της. Η εποχή της επιπόλαιης απλοποί-ησης της ελληνικής γλώσσας πρέπει να κλείσει και να ανοίξει η εποχή της αναδίφησης και της ανάδειξης του απέριττου πλούτου της.

Η σκυτάλη των ομιλητών πέρασε στον κ. Σαμ Τσέκγουας, Νιγηριανής καταγωγής και ελληνικής παι-δείας, τον οποίο ο Λάμπης Ζωγράφος κάλεσε στο βήμα για να αναπτύξει ένα θέμα – πρόκληση για την ανάπτυξη και διάδοση της ελληνικής γλώσσας : «Ελληνισμός 20-20. Στρατηγική για την ανάπτυξη και διάδοση της Ελλη-νικής Γλώσσας παγκοσμίως».

Ήταν πραγματικά υπέροχο να ακούμε έναν αλ-λοδαπό «πρεσβευτή του ελληνισμού» να μας μιλά για την επιρροή που είχε πάνω του η «Αντιγόνη» του Σο-φοκλή. Πώς αυτό το αρχαιοελληνικό κείμενο καθόρι-σε την πορεία της ζωής ενός φτωχού παιδιού από την Αφρική. Έκτοτε, η διάδοση της ελληνικής γλώσσας και του ελληνικού πνεύματος έγινε στόχος ζωής για τον Σαμ Τσέκγουας, που διαπρέπει στην Αμερική, αλλά ταξιδεύ-ει σε όλο τον κόσμο σκορπώντας ελληνισμό. Έτσι μας

εξήγησε και τον τίτλο της εισήγησής του, προτείνοντας μία στρατηγική για την διάδοση της ελληνικής γλώσσας με ορίζοντα το έτος 2020. Η αλλαγή, εκτίμησε, πρέπει να αρχίσει από εδώ και έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την ελληνική γλώσσα που απειλείται με αλλοίωση και συρρίκνωση. Πρότεινε να επενδύσουμε στη γλώσ-σα μας και να αναλάβουμε δράσεις για την επιστροφή των κοινωνιών στις αρχές του πολιτισμού εκείνου που διαδόθηκε παγκοσμίως μέσω της γλώσσας μας, που εί-ναι ο ανθρωπισμός και η επιδίωξη της αρετής. Αυτά θα πρέπει να αντικαταστήσουν άλλες ευτελείς επιδιώξεις και βάρβαρες επιλογές που επικρατούν σήμερα στην ανθρωπότητα.

Με την ομιλία του αυτή, ο κ. Σαμ Τσέκγουας απέ-δειξε σε όλους μας πως άξια φέρει τον τίτλο του «πρε-

18

σβευτή του ελληνισμού» και αυτό πιο πολύ τιμά και τον τόπο μας καθώς είναι επίτιμος δημότης Καλαβρύτων.

Το 2ο μέρος της εκδήλωσης περιελάμβανε τρεις βραβεύσεις.

Προς τον αείμνηστο Θεόδωρο Σπυρόπουλο «για την ανεκτίμητη προσφορά του σε πανανθρώπινες αξί-ες, την εξύψωση του Απόδημου Ελληνισμού και την πολυσχιδή έκφραση της αγάπης του στην πατρίδα του και ιδιαίτερα στον τόπο που γεννήθηκε την Ελλάδα.». Ο επίτιμος Πρόεδρος της Π.Ε. κ. Γεώργιος Κοσμάς μίλη-σε για την πλούσια δράση και την οφειλόμενη τιμή στον αείμνηστο Θεόδωρο Σπυρόπουλο και επίσης ο κ. Πάνος Τσαπάρας για την προσφορά του Θεόδωρου Σπυρό-πουλου στα Καλάβρυτα. Την βράβευση απένειμε ο π. Υπουργός κ Μιλτιάδης Παπαϊώάννου.

Προς την Εφημερίδα “Φωνή των Καλαβρύτων” και τον αείμνηστο εκδότη της Θάνο Τσαπάρα, αλλά και τους συνεχιστές της έκδοσης, Πάνο Τσαπάρα και Θάνο Π. Τσαπάρα, «για την άνω των πενήντα ετών αστείρευ-τη δημοσιογραφική αποτύπωση των κοινωνικών, πο-λιτικών και πολιτιστικών ζυμώσεων που έλαβαν χώρα στην Καλαβρυτινή γη και τη συμβολή της στην σμίλευ-ση της επικοινωνίας των απανταχού γης Καλαβρυτινών διατηρώντας ενεργή τη σύνδεση με την γενέτειρα και πατρώα γη.». Την ιστορικότητα της Φωνής των Καλα-βρύτων είχε ζητήσει να προσφωνήσει ο ίδιος ο εκδότης κ Πάνος Τσαπάρας ο οποίος εξέπληξε τους πάντες όταν

ανακοίνωσε ότι την ίδια ακριβώς ημερομηνία και ώρα της βράβευσης, είχε αφήσει εντελώς απρόσμενα την τελευταία του πνοή ο Ιδρυτής της Φωνής Θάνος Τσαπά-ρας. Την βράβευση απένειμε ο απόγονος της μεγάλης Ηρωικής Οικογένειας των Ζαϊμαίων και π. Υπουργός κ Ανδρέας Ζαϊμης.

Προς τον καθηγητή κ. Σαμ Τσέκγουας «για την πολύτιμη συμβολή του στην διάδοση της ελληνικής γλώσσας και της ελληνικής γραμματείας, μέσα από την αειθαλή δράση του για την πραγμάτωση του αγαθού που ο ίδιος όρισε ως «το θαύμα να νοιώθεις Έλληνας». Το βραβείο απένειμαν οι κ.κ. Αλέξης Παπαλεξόπουλος και Ηρακλής Ρούπας

Ακολούθησε η παρουσίαση από τον Τσορωταίο πατριώτη μας Δημήτρη Σταθακόπουλο του βιβλίου του

Δρα Sam Chekwas, «Το θαύμα να νοιώθεις Έλληνας» και αντιφώνησε ο ίδιος ο συγγραφέας.

Όλοι οι παρευρισκόμενοι μίλησαν με ενθουσια-σμό για την λαμπρή αυτή εκδήλωση που ήταν έξω από τις καθιερωμένες παραδοσιακές εκδηλώσεις της Πα-γκαλαβρυτινής αίθουσας, εξαίροντας αυτή την πρωτο-βουλία του Δ.Σ. Της Ένωσης.

Στο τελευταίο μέρος της εκδήλωσης, έγιναν ερωτήσεις από το κοινό προς τους ομιλητές και δόθηκε συνοπτική περίληψη των ομιλιών τους. Σαν συμπέρα-σμα της εκδήλωσης, ο πρόεδρος Λάμπης Ζωγράφος πρότεινε να έχουμε πάντα στη σκέψη μας τα λόγια του Γιώργου Σεφέρη : «…Και όλοι αυτοί, οι μεγάλοι και οι μικροί, που σκέφτηκαν, μίλησαν, μέτρησαν ελληνικά, δεν πρέπει να νομίσετε πως είναι σαν ένας δρόμος, μια σειρά ιστορική, που χάνεται τη νύχτα των περασμένων και βρίσκεται έξω από σας. Πρέπει να σκεφτείτε πως όλα αυτά βρίσκουνται μέσα σας, τώρα, βρίσκουνται μέσα σας όλα μαζί, πως είναι το μεδούλι των κοκάλων σας και πως θα τα βρείτε αν σκάψετε αρκετά βαθιά τον εαυτό σας.»


19ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

Την 09η Δεκεμβρίου 2014 συνεδρίασαν τα μέλη του Νέου Διοικητικού Συμβουλίου, που ανεδείχθησαν κατά τις πρόσφατες εκλογές, της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως και συγκροτήθηκε σε Σώμα το νέο Διοικητι-κό Συμβούλιο της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως.

Η συζήτηση και ανάδειξη Προεδρείου έγινε σε πνεύμα σύμπνοιας για την νέα περίοδο εργασίας και συνεργασίας στο πλαίσιο του ΔΣ, με διάθεση για δημι-ουργική παρέμβαση στα Καλαβρυτινά δρώμενα και με αισιοδοξία.

Η ανάδειξη στα, προβλεπόμενα από το καταστα-τικό, αξιώματα έγινε ΜΕ ΠΑΜΨΗΦΙΑ σε όλες τις προ-τάσεις και έχει ως ακολούθως:

Πρόεδρος ΠΕ: Βαρβιτσιώτης Δημήτριος του Ιω-άννη από Καλάβρυτα

Αντιπρόεδρος ΠΕ: Ζωγράφος Χαράλαμπος του Νικολάου από Φίλια

Γενική Γραμματέας: Μπαλασοπούλου Αναστα-σία του Ιωάννη από Δάφνη

Ειδικός Γραμματέας: Μπουζιώτης Παναγιώτης του Σωτηρίου από Δρυμό

Κοσμήτωρ: Χρονοπούλου Μαριάνθη του Γεωρ-γίου από Σκοτάνη

Ταμίας: Λάγιος Ανάργυρος του Παναγιώτη από Λειβάρτζι

Επιμελητής: Κατσιάρης Κωνσταντίνος του Αλε-ξίου από Κρινόφυτα, υπεύθυνος Θεματοφύλακας πε-ριουσίας και συμβόλων της Οργάνωσης.

Είναι όμως σημαντικό ότι με πρόταση του Προ-έδρου κ. Δ. Βαρβιτσιώτη και ΟΜΟΦΩΝΗ απόφαση του νέου Διοικητικού Συμβουλίου έγινε σε όλα τα μέλη του Δ.Σ. ανάθεση ουσιαστικών αρμοδιοτήτων που καλύ-πτουν το ευρύ φάσμα των σχεδιαζόμενων δραστηριο-τήτων της Παγκαλαβρυτινής, ως εξής:

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ συντονιστής της δημιουργίας ΕΘΝΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ:

Πετμεζάς – Πετιμεζάς Αντώνιος του Γκολφίνου από Κάτω Λουσούς

ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΜΟΡΦΩΤΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΕΚ-

ΔΟΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ:

Σακελλαριάδης Γεώργιος του Χρήστου από Αροάνια (Συντονιστής)

Παπακωνσταντόπουλος Νικόλαος του Χρήστου από Λειβάρτζι (e-learning)

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΕΧΝΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ:

Παπαϊωάννου Απόστολος του Γεωργίου από Πλανητέ-ρου

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΟΙΝΗΣ ΔΡΑΣΕΩΣ ΜΕ ΣΥΛΛΟΓΟΥΣ:

Βαγενάς Άγγελος του Παναγιώτη από Πλανητέρου

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝ ΔΡΑΣΕΩΝ:

Πράγια Αρετή του Γεωργίου από Αροανία

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ:

Κυριαζής Νικόλαος του Παναγιώτη από Λεχού-ρι

Η δυναμική που έχει ήδη αναπτυχθεί, η πολύ μεγάλη συμμετοχή στην πρόσφατη Γενική Συνέλευση αλλά και σε όλες τις εκδηλώσεις της Ένωσης, προδια-γράφει μία επιτυχή πορεία με στόχο την επεξεργασία και ανάδειξη νέων δρόμων για την ιστορική γενέτειρα μέσα στην εποχή της κρίσης.

Συγχαρητήρια στον συμπατριώτη μας Λάμπη Ζωγράφο, που εξελέγη Αντιπρόεδρος της Παγκαλα-βρυτινής Ένωσης.

Το νέο Δ.Σ. της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως.

20

Στους εορταστικούς ρυθμούς του Δωδεκαήμερουτου Κωνσταντίνου Σταθούλια

«Χριστός γεννάται, Χαρά στον κόσμο…»Διανύουμε ήδη το μήνα Δεκέμβρη

με τις πιο μεγάλες νύχτες και σε λίγες μέρες θα βρεθούμε μπροστά στην άγια και μεγάλη νύχτα του ερχομού του Παντοδύναμου Ιη-σού στη γη, για να συναντήσει τον άνθρωπο, να τον ελευθερώσει από κάθε είδους δου-λεία και να τον λυτρώσει από τα δεσμά της αμαρτίας. Την χριστουγεννιάτικη άγια νύ-χτα, οι χαρμόσυνοι ήχοι της καμπάνας των ιερών χριστιανικών ναών και η δοξαστική και ειρηνευτική υμνολογία των αγγέλων «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη εν ανθρώποις ευδοκία…», θα σκορπίσουν, έως τα πέρατα της οικου-μένης, το ευφρόσυνο μήνυμα της αγάπης προς το Θεό και τον άνθρωπο και θα πλημμυρίσουν κάθε ευαίσθητη καρδιά από αγάπη, ευσπλαχνία, καλοσύνη κι αλληλεγ-γύη. Θα γιορτάσουμε, στις 25 του μήνα, τη μητέρα όλων των εορτών όπως αρμόζει. Η εορτή αυτή είναι άρρηκτα συνδεμένη με την Πρωτοχρονιά και τα Φώτα. Είναι και οι τρεις χαρούμενες γιορτές, πολύ κοντά η μία στην άλλη κι έχουν στο επίκεντρό τους το μεγαλείο του Χριστού.

Με την εκπνοή αυτού του μήνα κι αυτού του χρό-νου που τρέχουν, θα ολοκληρωθεί μία ακόμη περιφο-ρά του πλανήτη μας και δική μας γύρω από τον ήλιο κι όλοι μας, μεγαλύτεροι κατά ένα χρόνο από πέρυσι, θα κληθούμε να γιορτάσουμε, όσο γίνεται χαρούμενα κι αλληλένδετα με τα Χριστούγεννα, την Πρωτοχρονιά και τα Θεοφάνια. Και λέω «όσο γίνεται χαρούμενα…», γιατί, πάνω και πέρα απ’ όλα, πάρα πολλές ελληνικές οικογέ-νειες, λόγω της εξαντλητικής οικονομικής κρίσης, βρί-σκονται στην εξαιρετικά δυσάρεστη θέση να μην κατα-φέρνουν να εξοικονομούν ούτε τα εντελώς απαραίτητα καθημερινά είδη πρώτης ανάγκης και να υποχρεώνο-νται σε σκληρούς αγώνες για την επιβίωση.

Μέσα στο εορταστικό κι αισιόδοξο κλίμα των ιδιαιτέρως αγαπητών και μεγάλων εορτών του Άγιου Δωδεκαήμερου, πολλά από τα παραδοσιακά έθιμα και πολιτιστικά δρώμενα, που ομορφαίνουν τη ζωή μας και μας επηρεάζουν κάθε χρόνο τέτοια εποχή, θ’ αναβιώ-σουν και πάλι και θα δώσουν αναζωογονητικό παλμό, ζωηρό χρώμα κι αναγεννητική δύναμη στη ζωή μας. Στα πιο συνηθισμένα και δημοφιλή απ’ αυτά αναφέρο-μαι ευθύς αμέσως:

- Απεικόνιση της Γέννησης. Πρόκειται για εικό-να ή καλλιτεχνική κατασκευή ομοιώματος του άσημου και ταπεινού σπηλαίου της Βηθλεέμ κι όλων των επα-κόλουθών του, που τοποθετείται, με ιδιαίτερη καλαι-σθησία, στα σαλόνια των σπιτιών, τις βιτρίνες των κα-ταστημάτων, τις πλατείες κ.ά. δημόσιους χώρους, δίπλα ή κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο. Το σκηνικό του Μεγάλου και Ιστορικού Γεγονότος, φωταγωγημένο μέρα και νύχτα, περιλαμβάνει τη Φάτνη που προστάτεψε

το θεϊκό Παιδί από το κρύο και την παγωνιά εκείνου του χειμώνα, τα πρόσωπα της Πα-ναγίας, του Χριστού και του Ιωσήφ σε κε-ντρική θέση, τους βοσκούς να προσκυνούν πρώτοι και τα ζώα τους να ζεσταίνουν Το Νεογέννητο με τα χνώτα τους, το λαμπερό αστέρι να οδηγεί στο δρόμο προς το σπή-λαιο, τους Μάγους επίσης να προσκυνούν και να προσφέρουν πολύτιμα δώρα «… χρυσόν και λίβανον και σμύρναν», τους αγγέλους με κάτασπρα ανοιχτά φτερά και σάλπιγγες να υμνολογούν κι ορισμένα άλλα, ίσως απαραίτητα, συμπληρωματικά

στοιχεία κι εξαρτήματα. Η απεικόνιση προϊδεάζει κάθε χριστιανό, που θέλει να γαληνέψει και να γίνει χρηστός άνθρωπος, να κάμει την καρδιά του φάτνη καθαρή κι επιτήδεια να γεννηθεί εκεί ο Θεάνθρωπος Κύριος.

- Τακτικός εκκλησιασμός. Οι εκκλησίες, γιορ-ταστικές, λαμπερές και με χαρούμενη ατμόσφαιρα, γεμίζουν ασφυκτικά από πιστούς κάθε ηλικίας. Οι οι-κογένειες ανταποκρίνονται στο χαρούμενο κάλεσμα της καμπάνας της ενορίας τους και, ντυμένες με τα καλά τους κι απαστράπτουσες, εκκλησιάζονται σύσσω-μες, παρακολουθούν με κατάνυξη τη Θεία Λειτουργία, προσεύχονται, ευχαριστούν το Θεό για τα καλά των αν-θρώπων, συγχωρούν, αποβάλλουν πάθη και κακίες, ασπάζονται το Χριστό και την Παναγία, μεταλαμβάνουν των Αχράντων Μυστηρίων κι αισθάνονται μεγάλη χαρά, αγαλλίαση και καλοσύνη.

- Χριστουγεννιάτικο δέντρο. Είναι έθιμο εισαγό-μενο από τη Βόρεια Ευρώπη, χαρούμενο και ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά. Ως εορταστικό δέντρο των Χριστου-γέννων επιλέγεται το κωνοφόρο έλατο του δάσους, που εξωραΐζεται με χάρη και κάθε λογής στολίδια (αστράκια, κεράκια, καμπανούλες, πολύχρωμες γυαλιστερές μπά-λες, αγγελουδάκια, δωράκια, γλυκά, πολύχρωμα φω-τάκια κ.ά.) και στήνεται στα σπίτια, τα καταστήματα, τα ξενοδοχεία, τα γραφεία, τα ιδρύματα, τις υπηρεσίες, τις πλατείες κ.ά. χώρους για όλη την περίοδο των εορτών. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο, που το στολίζουν μαζί και το τραγουδούν με άφατη χαρά μητέρες και παιδιά, ομορ-φαίνει τον περίγυρό μας και δίνει αισιόδοξη έκφραση στον εορτασμό και τις εκδηλώσεις του. Πολλά νοικο-κυριά ξεχωρίζουν και στολίζουν με γούστο ένα από τα δέντρα της αυλής τους. Στα νησιά και στις παραλιακές περιοχές, αντί για δέντρο κι ακολουθώντας καθαυτό ελληνικό έθιμο, στολίζουν αυτοσχέδια καραβάκια. Έτσι, με τους δύο αυτούς τρόπους κι επιπλέον αγοράζοντας ψεύτικο και πιο οικονομικό δέντρο ή ειδικό για το σκο-πό αυτό έλατο θερμοκηπίου ή στολίζοντας αποξηρα-


21

μένα και βαμμένα με ασημί χρώμα κλαδιά ορισμένων δέντρων, προστατεύονται τα δάση μας, ενισχύεται η ομορφιά του φυσικού περιβάλλοντος και καλλιεργείται η αγάπη προς τη θάλασσα και τη ναυτιλία μας.

- Πράσινη ανθοδέσμη. Είναι περισσότερο εορτα-στικό έθιμο των πόλεων. Οι αστοί κάτοικοι αγοράζουν, από τα ανθοπωλεία ή τους μικροπωλητές των πεζό-δρομων, φρεσκοκομμένα λεπτά κλαδιά από δασικούς αειθαλείς και πράσινους θάμνους μυρτιάς, σχίνου και κουμαριάς ή πρασινάδα από τον παρασιτικό στα έλατα ιξό (γκι) και, πιστεύοντας ότι θα έχουν την θεά τύχη με το μέρος τους, φτιάχνουν για το σπίτι, το κατάστημα ή το γραφείο εορταστική πράσινη ανθοδέσμη.

- Εορταστική αγορά. Η αγορά των μεγάλων πόλε-ων και κωμοπόλεων, κάθε χρόνο τέτοια εποχή, παρου-σιάζει πολύτροπο και πανηγυρικό σκηνικό και μεγάλη εμπορική κίνηση. Οι καταστηματάρχες και οι μικροπω-λητές, διαλαλώντας τις πραμάτειες τους, υποδέχονται με περισσή ευγένεια το αγοραστικό κοινό. Οι προθήκες των καταστημάτων και οι πάγκοι των μικροπωλητών στους πεζόδρομους είναι χάρμα οφθαλμών. Ο Αϊ-Βασίλης στις πλατείες, στα σημεία τομής των πεζόδρομων και τα πο-λυκαταστήματα μοιράζει δώρα στα παιδιά και φωτογρα-φίζεται μαζί τους. Πολυάριθμοι άνθρωποι κυκλοφορούν στους δρόμους και συνωστίζονται στα καταστήματα και τις στάσεις των αστικών μέσων συγκοινωνίας. Τα παιδιά δε χορταίνουν ν’ απολαμβάνουν τα παιχνίδια στις βιτρί-νες και να χαλάνε τον κόσμο από τις φωνές. Οι σύζυγοι κάνουν τα εορταστικά ψώνια (παιδικά παιχνίδια, ρούχα, παπούτσια, δώρα, βιβλία, άνθη, πράσινο, φαγώσιμα, ποτά κ.ά.) της οικογένειας κι επιστρέφουν στο σπίτι με χαρά, κρατώντας σακούλες με καλούδια.

- Ολιγοήμερες διακοπές. Είναι συνήθεια των τελευταίων χρόνων. Ορισμένες οικογένειες και παρέες φίλων με οικονομική επιφάνεια προγραμματίζουν και πραγματώνουν, μέσα στο εορταστικό Δωδεκαήμερο, ευχάριστες ολιγοήμερες διακοπές (τριήμερα, τετραήμε-ρα κ.λπ.) σε δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς της πατρίδας μας, κοντά σε χιονοδρομικά κέντρα με χιονι-σμένες πίστες και υπερσύγχρονα σαλέ ή πετρόκτιστα ξενοδοχεία και σε γραφικούς ορεινούς οικισμούς με πυκνό πράσινο, ασύγκριτη φυσική ομορφιά, χώρους αναψυχής, απαράμιλλα αξιοθέατα, μοναδικά βιώματα και πρωτόγνωρη φιλοξενία. Κάποιοι άλλοι πάλι διαλέ-γουν, για διακοπές, πρωτεύουσες ή τουριστικούς προο-ρισμούς χωρών του Εξωτερικού.

- Κάλαντα. Την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων, τα παιδιά, με τη συνοδεία τριγώνων και παιδικών μουσικών οργάνων, τραγουδούν με πολλή χαρά και καλή διάθεση τα ευχε-τήρια και εξυμνητικά κάλαντα, που από πολλές μέρες προετοιμάζουν και κάνουν όνειρα και σχέδια. Αγαπούν τα κάλαντα. Πιστεύουν ότι είναι δική τους αποκλειστι-κή αρμοδιότητα κι ότι φέρνουν γούρι και καλή τύχη στα νοικοκυριά που τα λένε. Όταν τα τραγουδούν νιώθουν μεγάλη χαρά κι ικανοποίηση, γιατί είναι μέσα στο πνεύ-

μα των εορτών και βιώνουν καλύτερα τα εορταστικά δρώμενα. Η εορτή των Χριστουγέννων είναι όντως γι-ορτή των παιδιών, γιατί έχει στο κέντρο της, μαζί με το Θείο Βρέφος, κάθε παιδί, ανεξάρτητα από χρώμα, φυλή, εθνικότητα και καταγωγή. Κάθε παιδί, τις εορταστικές αυτές μέρες, δικαιούται να έχει πρώτη προτεραιότητα στην αγάπη, τη χαρά, την αλληλεγγύη, τα δικαιώματα, τα δώρα, και την ευημερία.

- Ρόδι. Ο ωραίος κι εύγευστος αυτός καρπός, εκτός από τη συμβολή του στην πρόληψη και την κα-ταστολή παθήσεων κι ασθενειών, συμβολίζει, σύμφωνα με την παράδοση, την ευφορία των καρπών της γης και την κάθε είδους γονιμότητα. Γι’ αυτό την Πρωτοχρονιά, για το καλό του χρόνου και την αφθονία όλων των αγα-θών, σπάνε στα σπίτια ένα ρόδι.

- Χριστουγεννιάτικο και πρωτοχρονιάτικο γεύ-μα. Κάτι παρεμφερές με τις παλιές χριστιανικές τράπεζες της αγάπης κάνουν και σήμερα πολλές συγγενικές, φιλι-κές, γειτονικές κ.ά. χριστιανικές οικογένειες, το μεσημέ-ρι των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Είναι ένα θαυμάσιο έθιμο για την εποχή μας, γιατί οι άνθρωποι, που αποξενώνονται και απομακρύνονται όλο και περισ-σότερο και οι καρδιές σκληραίνουν, έχουν την ευκαιρία να έρχονται σε στενή επαφή μεταξύ τους, να επικοινω-νούν και να χαίρονται την αγάπη των εορτών. Το κοινό κι επίσημο αυτό γεύμα, που κρατάει μέχρι το τέλος της ημέρας και πολλές φορές επενδύεται με τραγούδι και χορό, παρατίθεται, ως έκφραση αγάπης κι ύστερα από πρόσκληση, στα σαλόνια των σπιτιών. Γύρω από το με-γάλο και καλοστρωμένο τραπέζι κάθονται οι καλεσμένοι και τα μέλη της οικογένειας και μέσα σε φιλόξενη και χαρούμενη ατμόσφαιρα, με καλωσορίσματα, ανταλλα-γές ευχών, προπόσεις κι επίκαιρη μουσική ακρόαση γεύονται με τρόπο απολαυστικό τα καλοψημένα και νόστιμα εδέσματα. Την ημέρα των Χριστουγέννων, ως κυρίως φαγητό, σύμφωνα με μεξικάνικο έθιμο, που με-ταφυτεύτηκε στην Ελλάδα πριν από χρόνια, συνηθίζεται ψητή, γεμιστή με κιμά και κάστανα γαλοπούλα ή άλλο οικόσιτο πουλερικό. Την Πρωτοχρονιά προτιμάται το χοιρινό με το σέλινο ή το αρνάκι του φούρνου. Και στις δύο γιορτές, το κυρίως φαγητό συνοδεύεται και με δευ-τερεύοντα πιάτα, ποτά, παραδοσιακά γλυκά (κουραμπι-έδες, μελομακάρονα κ.ά.) και φρούτα. Και βέβαια όλοι οι συνδαιτυμόνες αγαπημένοι και αλληλέγγυοι δίνουν και παίρνουν αγκαλιές, φιλιά, δώρα κι εγκάρδιες ευχές.

- Βασιλόπιτα. Είναι πολύ παλιό έθιμο. Σχετίζε-ται με την αλλαγή του χρόνου, την υποδοχή, τις ελπίδες και τα όνειρα του καινούργιου και την επέτειο (Πρώτη ημέρα του έτους και του Γενάρη) της μνήμης του Αγίου Βασιλείου, ο οποίος, ως ιεράρχης, υπήρξε κηδεμόνας των ορφανών, συμπαραστάτης των ασθενών και χορη-γόςς των φτωχών και των δυστυχισμένων. Οι πρώτες βασιλόπιτες, που είχαν μέσα χρυσαφικό, φτιάχτηκαν όταν ήταν επίσκοπος Καισαρείας (370-379) ο Μέγας Βασίλειος και μοιράστηκαν, από τον ίδιο, στους χριστι-ανούς της Περιφέρειάς του. Από τότε, κάθε χρόνο στη γιορτή του, φτιάχνεται βασιλόπιτα. Είναι γευστικότατο γλύκισμα του ταψιού, που παρασκευάζεται και ψήνε-ται με ειδική συνταγή και περιέχει μεταλλικό νόμισμα ή συμβολικό φλουρί. Κόβεται από τον οικοδεσπότη του


22 ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΕΣ

σπιτιού στο δείπνο της παραμονής ή στο γεύμα ανήμερα την Πρωτοχρονιά. Ονοματίζονται πρώτα τα κομμάτια του Χριστού, της Παναγίας, του Αγίου Βασιλείου, του σπιτι-ού και του φτωχού και στη συνέχεια τα κομμάτια των μελών της οικογένειας με τη σειρά και μοιράζονται σε όλους. Όποιος πετύχει το νόμισμα ή το φλουρί θεωρείται ο τυχερός του νέου έτους.

- Δώρα του Αϊ-Βασίλη. Η Πρωτοχρονιά, αν και τα Χριστούγεννα δεν υπολείπονται στο χάρισμα δώρων, θεωρείται, για ευνόητους λόγους, η πιο καλή ημέρα για την προσφορά δώρων. Τα εορταστικά δώρα έχουν ιδι-αίτερη σημασία για όλους και περισσότερο για τα παι-διά. Όλες οι παιδικές καρδιές, σε αρμονική συστοιχία με τους ρυθμούς των εορτών, σκιρτούν από την ζωηρή επιθυμία και την προσμονή ενός αγαπημένου τους δώ-ρου. Πολλά παιδιά απευθύνονται μ’ επιστολή τους στο δικό τους άγιο, τον Αϊ-Βασίλη και του ζητούν να τους φέρει το δώρο που επιθυμούν. Πιστεύουν ότι ο Άγιος θα κατέβει λίγο πριν τα ξημερώματα της Πρωτοχρονιάς από την καμινάδα του σπιτιού τους ή θα ανέβει από τη σχοινένια σκάλα, που έχουν κρεμάσει στη βεράντα τους και θα τους αφήσει το πακέτο με το δώρο κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο ή δίπλα στο μαξιλάρι τους. Την Πρωτοχρονιά, παίρνουν ή ανταλλάσσουν δώρα και οι μεγάλοι. Οι γονείς, οι νονοί, οι συγγενείς και γενικότερα όσοι αγαπούν και φροντίζουν τα παιδιά και βρίσκονται στην προνομιούχα θέση να εκδηλώνουν την αγάπη τους με δώρα, ας προσέχουν να επιλέγουν τα πιο κατάλληλα για κάθε περίπτωση και να τα προσφέρουν καθώς πρέ-πει. Τα δώρα, ακόμη και τα πιο φθηνά και τα πιο μικρά, χαρίζονται για να προκαλούν χαρά.

- Άγρια κρεμμύδα. Είναι η κρεμμύδα που φυ-τρώνει μόνη της στις πλαγιές των βουνών και τις εξοχές. Μεταφέρεται και πωλείται στις αγορές από πλανόδιους κ.ά. μικροπωλητές και κρεμιέται την Πρωτοχρονιά στο πάνω μέρος της πόρτας του σπιτιού ή σε εμφανές μέρος μέσα στα καταστήματα. Εκεί μένει για όσο χρονικό διά-στημα εξακολουθεί να βλασταίνει. Λέγεται ότι υπόσχεται πολλά καλά για την καινούργια χρονιά.

- Χαρτοπαιξία. Το ξεκίνημα του νέου χρόνου συνδέεται με τη χαρτοπαιξία κι άλλα τυχερά παιχνίδια. Το βράδυ της παραμονής της Πρωτοχρονιάς, πολλοί, όχι μόνο εθισμένοι στη χαρτοπαιξία, αλλά κι άλλοι, δοκιμά-ζουν την τύχη τους σε παιχνίδια της τράπουλας, στα σπί-τια, τα καφενεία ή τις χαρτοπαιχτικές λέσχες. Επικρατεί η γνώμη ότι αυτοί που κερδίζουν στα τυχερά χαρτοπαί-γνια της συγκεκριμένης βραδιάς, θα είναι καλότυχοι και στη χρονιά που ανατέλλει.

- Αγιασμός των υδάτων. Γιορτάζεται επίσημα και με μεγάλη λαμπρότητα. Το πρωινό της εορτής των Θεο-φανίων, οι πιστοί παρακολουθούν, στους ιερούς ναούς, τη σύμφωνη με το εκκλησιαστικό τυπικό ιεροτελεστία του Μεγάλου Αγιασμού, ακούνε προσεκτικά το ιερό Ευαγγέλιο της Βάφτισης του Ιησού στον Ιορδάνη, υπο-κλίνονται στη φανέρωση και το μεγαλείο της Αγίας Τρι-

άδας, ψάλλουν με χαρά κι ενθουσιασμό το «Εν Ιορδά-νη…», ασπάζονται τον τίμιο σταυρό, αγιάζονται από τους ιερείς και, φωτισμένοι κι εξαγνισμένοι από την επενέρ-γεια του Αγίου Πνεύματος, παίρνουν, σ’ ένα πλαστικό ποτηράκι ή κάποιο κανατάκι, αγιασμό, για να πιούνε οι ίδιοι κι όλα τα μέλη της οικογένειας και ν’ αγιάσουν τα σπίτια, τα καταστήματα, τ’ αυτοκίνητα, τα ζωντανά, τα πε-ριβόλια, τ’ αμπέλια, τις ελιές κι όλα τα υπάρχοντα. Μετά τον εκκλησιασμό, όπου υπάρχει κοντά θάλασσα, λίμνη, ποτάμι, πηγή ή δεξαμενή, ακολουθεί, με την παρουσία των τοπικών αρχών και πλήθους κόσμου, η επίσημη τελετή της κατάδυσης του σταυρού και του αγιασμού των υδάτων, του ζωικού και φυτικού τους κόσμου, της ναυτιλίας, των ναυτικών, των ψαράδων και του κοινού, που ταξιδεύει με πλωτά μέσα.

Αυτά όσον αφορά στα περισσότερο συνηθισμέ-να έθιμα της οικογενειακής και κοινωνικής μας ζωής στη διάρκεια του Δωδεκαήμερου. Υπάρχουν βέβαια κι άλλα, που εφαρμόζονται λιγότερο ή έχουν εκλείψει.

Τώρα, που σ’ ελάχιστες μέρες, θα γιορτάσουμε την ανθρωποσωτήρια γέννηση του Χριστού ως αλη-θινού ανθρώπου και θα γεμίσουν οι καρδιές των χρι-στιανών μ’ αγάπη, ας επιμεληθούμε να ευπρεπιστούμε σωστά, για να μπορέσουμε να υποδεχθούμε, στη φτωχι-κή φάτνη της καρδιάς μας, μ’ ευλάβεια και ταπεινότητα, τον Πρωτοστάτη Ειρηνοποιό κι Ευεργέτη της ζωής μας. Ας Του προσφέρουμε απλόχερα την ανυπόκριτη αγάπη μας, η οποία, σύμφωνα με το ιερό Ευαγγέλιο της τελι-κής κρίσης (Ματθ. κε΄ 31-46), εξισώνεται με επίδειξη έμπρακτης αγάπης προς τον πλησίον κι ας ευχηθούμε:

- Να βγούμε, η Πατρίδα μας κι εμείς, το συντο-μότερο δυνατό, από το σκοτεινό και δαιδαλώδες τούνελ της οικονομικής ύφεσης και να γίνουμε μια Χώρα δυνα-τή κι ευλογημένη.

- Να σταματήσουν οι πόλεμοι, οι εμφύλιοι σπα-ραγμοί και οι αιματοχυσίες στον όμορφο πλανήτη μας.

- Να βοηθήσουν ο Χριστός και η Παναγία και οι κυβερνώντες όλων των λαών, ώστε να μην υπάρχουν παιδιά άρρωστα, πεινασμένα, απαίδευτα και δυστυχι-σμένα και γενικότερα συνάνθρωποι, που ασθενούν, πονάνε, υποφέρουν, πεινάνε, είναι άνεργοι κι άστεγοι, έχουν χάσει τη χαρά και την ελπίδα, πλήττονται, βασα-νίζονται, δυστυχούν κι εξαθλιωμένοι ματώνουν καθη-μερινά.

- Να γίνει η ζωή όλων μας ανθρωπινότερη κι ο κόσμος μας ασυγκρίτως καλύτερος.

- Να γεύονται όλοι οι άνθρωποι, σε κάθε γωνιά της γης και σε μόνιμη βάση, τ’ αγαθά της υγείας, της αγάπης, της ειρήνης, της καλοσύνης, της προκοπής, της ευτυχίας και της χαράς.

Καλό Δωδεκαήμερο με υγεία, Χαρά και Ειρή-νη στον κόσμο, Αίσιο κι Ευτυχές το Νέο Έτος, Χρόνια Πολλά και Καλά σε όλους.

Βλ. Σύγχρονη Εγκυκλοπαίδεια Ελευθερουδάκη, εγκ. εκδ. Ν.Νίκας, Αθήναι.

23ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΤΑΚΤΙΚΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗΣ ΤΗΣ 7ης ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014

Στην Αθήνα σήμερα 7 Δεκεμβρίου 2014, ημέρα Κυριακή και ώρα 10.00΄, στα γραφεία της ΠΑΓΓΟΡ-ΤΥΝΙΑΚΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ στην οδό Πειραιώς αρ. 1 (7ος όροφος) συνήλθαν σε ετήσια επαναληπτική Γενική Συνέλευση τα μέλη της Αδελφότητας Φιλιωτών Καλα-βρυτινών «Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ», μετά την ματαίωση της Γενικής Συνέλευσης της 30-11-2014 ελλείψει απαρ-τίας, για να συζητήσουν και λάβουν αποφάσεις για τα θέματα της ημερησίας διατάξεως που περιλαμβάνο-νται στην από 01-10-2014 ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΣΥ-ΝΕΛΕΥΣΗΣ, η οποία δημοσιεύθηκε στο τεύχος 63 του Περιοδικού μας.

Κατά τη Γενική Συνέλευση παρέστησαν οι: 1. Γιαννακόπουλος Κων/νος2. Μητρόπουλος Γεώργιος3. Δημητρακόπουλος Αθανάσιος4. Δημητρακόπουλος Δημήτριος5. Καραμάνου Παναγιώτα6. Παναγόπουλος Γεώργιος7. Παναγοπούλου Νικολέττα8. Παναγοπούλου-Μακρή Αικατερίνη9. Καταρνιάς Ανδρέας10. Καραθανάσης Βλάσιος11. Καραθανάση Μαρία12. Σταθούλιας Κων/νος13. Σπυρόπουλος Αθανάσιος14. Τερζής Κων/νος15. Καραθανάσης Τρύφων16. Νικολακόπουλος Γεώργιος17. Σταματόπουλος Παναγιώτης18. Γιαννακοπούλου Αθανασία19. Χαραλαμπόπουλος Βλάσιος20. Παναγόπουλος Παλαιολόγος21. Στασινοπούλου Παρασκευή22. Μητρόπουλος Παναγιώτης23. Αναστασόπουλος Θεμ.24. Αναστασόπουλος Θεόδωρος25. Παναγόπουλος Νικόλαος26. Παπαρρηγοπούλου Βάσω27. Καραμάνος Ρ. Αθανάσιος28. Δρακόπουλος Βασίλειος

29. Παπαρρηγόπουλος Ιωάν.30. Αντωνόπουλος Αλέξιος31. Αντωνοπούλου Ελένη32. Παναγόπουλος ΧρήστοςΟ Πρόεδρος της Αδελφότητας, αφού έλαβε το

λόγο, είπε, «ότι η σημερινή Γενική Συνέλευση είναι επαναληπτική, καθότι δεν υπήρξε απαρτία την προ-ηγούμενη Κυριακή (30-11-2014), σύμφωνα δε με το Καταστατικό δεν απαιτείται ειδική απαρτία, άλλωστε υπάρχουν 32 μέλη της Αδελφότητας, και ως εκ τούτου εγκύρως μπορεί να πραγματοποιηθεί η Γενική Συνέ-λευση.

Στο σημείο αυτό, σύμφωνα με το Καταστατι-κό της Αδελφότητας θα πρέπει να εκλεγεί Προεδρείο προκειμένου να προχωρήσουμε στις εργασίες της Γε-νικής Συνελεύσεως.

Ως Πρόεδρο προτείνω τον κ. Κων/νο Σταθούλια, ως Αντιπρόεδρο τον κ. Βλάσιο Χαραλαμπόπουλο και για τη θέση του Γραμματέα τον κ. Αθανάσιο Δημητρα-κόπουλο». (Γίνονται αποδεκτοί και το προεδρείο λαμ-βάνει τη θέση του)

Ο Πρόεδρος της Γεν. Συνέλευσης κ. Κων/νος Σταθούλιας ευχαριστεί τα μέλη της για την τιμή που του έκαναν και καλεί τον πρόεδρο κ. Μητρόπουλο Γεώργιο να αναγνώσει τον Απολογισμό των πεπραγμένων για το έτος 2014. Ακολούθως, ο πρόεδρος έλαβε πάλι το λόγο και είπε τα εξής:

«Αγαπητοί Συμπατριώτες,Σας καλωσορίζω στη Γενική μας Συνέλευση και

εύχομαι υγεία σε όλους.Κατ’ αρχήν στην ετήσια Γ.Σ. έχουμε υποχρέωση

να μνημονεύουμε όλους εκείνους τους συμπατριώτες μας, που έφυγαν από τη ζωή κατά το χρονικό διάστημα που διέρρευσε από την προηγούμενη Γενική Συνέλευ-ση και που δυστυχώς δεν είναι λίγοι και είναι κατά σει-ρά που έφυγαν, οι εξής:1. Μαρία συζ. Αθανασίου Καραμάνου2. Ευφροσύνη συζ. Μιχ. Κολλιοπούλου, το γένος Κων/νου Δημητρακόπουλου3. Μαρία συζ. Γεωργίου Καραμάνου, το γένος Κων/νου Θεοδωρακόπουλου

24 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

4. Βλάσιος Αθαν. Οικονόμου5. Παναγιώτης Γεωργίου Ρούσσος6. Κωνσταντίνος Σταματόπουλος7. Γεώργιος Βλασίου Οικονόμου (Αλεξ/πολη)8. Ελένη χα Παν. Κίτσιου, το γένος Αθανασίου Μητρό-πουλου9. Παναγιώτης Θεοδ. Τσερνοτόπουλος10. Γεώργιος Αλεξ. Κόλντηρης11. Χρήστος Αθαν. Οικονόμου12. Φίλιππος Λαμπρινίδης (σύζυγος Καίτης Ζωγρά-φου)13. Δημητρούλα χα Παναγ. Τσιάμη14. Ελένη χα Αυγερ. Δημακοπούλου, το γένος Θεοδ. Χαραλαμπόπουλου15. Ιωάννης Ηλ. Παπαρρηγόπουλος16. Γεώργιος Αντων. Καραμάνος17. Δημήτριος Κουσουρής (σύζυγος της Σοφίας Ι. Βουρλή)18. Ελένη χα Παναγ. Τρυφωνοπούλου19. Πηνελόπη χα Χαραλάμπους Καπόρη20. Αδαμαντία χα Νικ. Κωτσιοπούλου21. Γεώργιος Φωτ. ΚόλλιαςΣτη μνήμη τους Σας ΚΑΛΩ να τηρήσουμε ενός (1) λε-πτού σιγή.

(Τηρείται ενός λεπτού σιγή).

Αιωνία τους η μνήμη!Να εκφράσουμε τα συγχαρητήριά μας σε όσα

παιδιά πέρασαν σε ανώτατες σχολές και να ευχηθού-με καλή πρόοδο και καλή σταδιοδρομία. Σε όσους πα-ντρεύτηκαν και άρχισαν τη νέα τους ζωή τη χρονιά που φεύγει, ευχόμαστε να ζήσουν και να ευτυχήσουν.

Η σημερινή Γενική Συνέλευση είναι απολογι-στική για το πρώτο έτος της θητείας του Διοικητικού Συμβουλίου της Αδελφότητας, που εξελέγη στις περ-σινές αρχαιρεσίες, ενός ακόμη έτους οικονομικής κρί-σης για την πατρίδα μας. Έτσι και ο απολογισμός μας σε δραστηριότητες και έργα δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι πλούσιος λόγω της στενότητας των οικονομι-κών μας. Παρ’ όλα αυτά, ίσως γιατί η κρίση μας φέρνει πιο κοντά, όλες οι εκδηλώσεις μας το τρέχον έτος 2014 σημείωσαν εξαιρετική επιτυχία και στις περισσότε-ρες σημειώθηκε αθρόα προσέλευση των μελών μας. Στην εκδήλωση για τον εορτασμό του Αγίου Βλασίου στην Αθήνα στις 16 Φεβρουαρίου 2014, συμμετείχαν περισσότερα από 170 μέλη και φίλοι της Αδελφότητας. Στο καθιερωμένο πανηγύρι του Δεκαπενταύγουστου η πλατεία του χωριού μας ήταν ασφυκτικά γεμάτη και υπήρχε περισσότερος κόσμος από όλα τα τελευταία χρόνια. Επίσης στην παραδοσιακή βραδιά στις 17 Αυ-

γούστου στο προαύλιο του Πνευματικού μας Κέντρου, η προσέλευση ξεπέρασε κάθε προσδοκία και συμμε-τείχαν περισσότερα από 300 άτομα. Όπως και τα προη-γούμενα χρόνια, έτσι και φέτος δείξαμε το ενδιαφέρον μας και συμμετείχαμε σε όσες από τις τοπικές εορτές κατέστη δυνατόν, δηλ. στις εορτές του Αγίου Αθανασί-ου στις 18 Ιανουαρίου και 2 Μαΐου, στην Αγία Τριάδα, στην εορτή της Ύψωσης του Τιμίου Σταυρού στο Χάνι κλπ. Για όλες τις εκδηλώσεις μας έχετε ενημερωθεί αναλυτικά από τις στήλες του περιοδικού μας, οπότε δεν χρειάζεται να αναφέρω περισσότερα.

Τον περασμένο Ιούνιο επισκευάστηκαν τα κα-μπαναριά της Εκκλησίας του χωριού μας, με χρήματα της δωρεάς του συμπατριώτη μας Κων/νου Σπηλιάδη

από τον Καναδά, τον οποίο ευχαριστούμε για ακόμη μία φορά και ευχόμαστε να βρει μιμητές.

Συμμετείχαμε με το ποσό των 500 € στην δαπά-νη της αντικατάστασης τμήματος των κιγκλιδωμάτων του περιβόλου της Εκκλησίας μας, το υπόλοιπο του οποίου καλύφθηκε από την Εκκλησία.

Εγκαταστήσαμε 4 μικρά φώτα στην πλευρά του Δημοτικού Σχολείου προς τον κεντρικό δρόμο, με δα-πάνη 250 €.

Επιδιορθώσαμε τις ξύλινες εξωτερικές πόρτες του Δημοτικού Σχολείου, οι οποίες δεν έκλειναν με δα-πάνη 80 € και διαθέσαμε ποσό 50 € για μικροεπισκευ-

25ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

ές στην πλατεία του χωριού.Συμπιέσαμε κατά το δυνατόν το κόστος των

4 τευχών του περιοδικού μας που εκδώσαμε εντός του 2014, που ανήλθε περίπου στα 6.200 €. Θέλω να σημειώσω ότι παρά τις δυσκολίες, τα μέλη μας αντα-ποκρίθηκαν και μας ενίσχυσαν τόσο στα λειτουργικά έξοδα της Αδελφότητας, όσο και στις εκδηλώσεις μας. Πραγματοποιήσαμε 2 λαχειοφόρες αγορές στις οποίες οι συμμετέχοντες ανταποκρίθηκαν πλουσιοπάροχα και σχεδόν καλύψαμε τα έξοδα των εκδηλώσεων.

Τα έσοδά μας ήταν περίπου στα περσινά επίπε-δα και τελειώνουμε τη χρονιά με ένα αξιοπρεπές τα-

μείο περίπου 4.500 €.Οι δαπάνες μας κατά κατηγορία θα εκτεθούν στη

Γενική Συνέλευση από την Εξελεγκτική Επιτροπή. Στη διάθεσή σας υπάρχουν και τα αντίστοιχα παραστατικά, τα οποία μπορεί να ελέγξει οποιοσδήποτε ενδιαφερό-μενος.

Σχετικά με τις δραστηριότητες για το Μοναστήρι του Αγίου Αθανασίου θα σας ενημερώσει στη συνέχεια η Πρόεδρος του Ομίλου Φίλων κα Μαρία Καραθανάση.

Εγώ θέλω να εξάρω για ακόμη μία φορά τη δραστηριότητα του πατριώτη μας Χρήστου Καραθα-νάση, τόσο για την οργάνωση του Μουσείου του Μο-ναστηριού, όσο και για την επιστημονική έρευνά του, σχετικά με το Μοναστήρι.

Επίσης θέλω να ευχαριστήσω την κα Λίτσα Οι-κονόμου-Μανδάλου για την δωρεά της ποσού 800 € προς τον Όμιλο, όσο και όσους άλλους προσέφεραν για την συγκέντρωση του ποσού με το οποίο αγοράστηκαν 30 καρέκλες για το καθολικό του Μοναστηριού.

Για το ερχόμενο έτος προγραμματίζουμε να αγοράσουμε 200 πλαστικές καρέκλες και τραπέζια για την πραγματοποίηση εκδηλώσεων στο Πνευματικό μας Κέντρο, καθώς και ηχητική μονάδα.

Στους στόχους μας είναι η επίστρωση τμήματος του προαυλίου του Δημοτικού Σχολείου με πλάκες, ο εκσυγχρονισμός των τουαλετών του Σχολείου, ο κα-θαρισμός της αποθήκης και η αξιοποίηση της βιβλιο-

θήκης.Στόχος μας επίσης είναι η συνέχιση της τοπο-

θέτησης κιγκλιδωμάτων στην πλατεία της Εκκλησίας σε αντικατάσταση του υπάρχοντος συρματοπλέγματος και η ανακατασκευή του πηγαδιού της πλατείας. Φυ-σικά παραμένει το ενδιαφέρον μας για ανακατασκευή της τρανής βρύσης, αλλά και η συμπλήρωση της ανά-πλασης της πλατείας και η πλακόστρωση των γύρω δρόμων που οδηγούν προς την αγορά του χωριού σε συνεργασία με το Δήμο Καλαβρύτων.

Αναγκαία είναι και η παρέμβασή μας για καθα-ρισμό των εσωτερικών χώρων και η πλακόστρωση των κεντρικών διαδρόμων του νεκροταφείου του χω-ριού μας.

Φυσικά θα συνεχιστεί η έκδοση του περιοδικού μας, εφόσον η πλειονότητα των πατριωτών το θέλει και συνεισφέρει στα έξοδα της έκδοσής του.

Για την κάλυψη των αναγκαίων εξόδων, καλώ για ακόμη μία φορά τα μέλη της Αδελφότητας να συνει-σφέρουν από το περίσσευμα ή ακόμη και το υστέρημά τους. Κυρίως όμως ΚΑΛΩ όλους και περισσότερο τους νέους να δείξουν ενδιαφέρον για την Αδελφότητα, να ανταποκρίνονται στις προσκλήσεις μας, να συμμετέ-

χουν στις εκδηλώσεις μας και να πλαισιώσουν το Διοι-κητικό Συμβούλιο με σκοπό να υπάρξει στις επόμενες αρχαιρεσίες ανανέωση σε όλες τις θέσεις του Διοικητι-κού Συμβουλίου και πρώτα απ’ όλα στη θέση του Προ-έδρου, γιατί ήδη ολοκληρώνω τον 7ο χρόνο της θητεί-ας μου ως Προέδρου της Αδελφότητας και αισθάνομαι ότι έχω γίνει καθεστώς με όλα τα επακόλουθα.

Σας ευχαριστώ για τη συμμετοχή σας στη Γενι-κή Συνέλευση και εύχομαι σε όλα τα μέλη μας Καλά Χριστούγεννα και ένα καλύτερο και δημιουργικό νέο έτος».

Ακολούθως το λόγο έλαβε το μέλος της Εξε-λεγκτικής Επιτροπής κ. Γεώργιος Παναγόπουλος, ο οποίος ανέγνωσε την Έκθεση της Εξελεγκτικής Επι-τροπής, η οποία έχει ως εξής:

26

«ΕΚΘΕΣΗ ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣΣτην Αθήνα σήμερα την 4-12-2014, ημέρα Πέ-

μπτη, η Εξελεγκτική Επιτροπή της «Αδελφότητας Φιλι-ωτών Καλαβρυτινών -Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ» αποτελού-μενη από τους Ανδρέα Καταρνιά, Κων/νο Καραμάνο και Γεώργιο Παναγόπουλο, διενήργησε οικονομικό έλεγχο για το οικονομικό έτος 2014.

Ήλεγξε το βιβλίο ταμείου, τα διπλότυπα εισπρά-ξεων και τα παραστατικά των δαπανών.

Από τον έλεγχο προέκυψε ότι όλα έχουν καλώς.Το σύνολο των εσόδων συμπεριλαμβανομένου

και του υπολοίπου της παρελθούσης χρήσεως 2013, που ήταν 3.219,21 ευρώ, είναι 24.093,76 ευρώ. Το σύ-νολο των εξόδων είναι 19.428,71 ευρώ και το υπόλοι-πο 4.665,05 ευρώ, εκ των οποίων ποσό 3.534,96 ευρώ είναι κατατεθειμένα στην ALPHA BANK στον υπ’ αριθ-μόν 415002002000229 Λογαριασμό και το ποσό των 1.130,09 ευρώ ευρίσκεται εις χείρας του Ταμία.

Οι δαπάνες κατανέμονται ως ακολούθως:1. Απόδοση υπέρ τρίτων:α) Υπέρ Ι. Μ. Αγ. Αθανασίου 3.127 ευρώβ) Υπέρ Ι. Ν. Αγ. Βλασίου 4.860 ευρώ2. Εκδηλώσεις και Λοιπές Δαπάνες 5.202,89

ευρώ3. Εκτυπωτικά 4.087,42 ευρώ4. Ταχυδρομικά 2.151,40 ευρώΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ: 19.428,71 ευρώ.

Η ΕΞΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΤΑΡΝΙΑΣ

ΚΩΝ/ΝΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝΟΣΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ».

Στη συνέχεια η Πρόεδρος του Ομίλου Φίλων του Μοναστηριού του Αγίου Αθανασίου Φιλίων κα Μαρία Καραθανάση, πήρε το λόγο και ανέγνωσε τον Οικονο-μικό Απολογισμό του Ομίλου, που έχει ως εξής:

«ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΕΤΟΥΣ 2014

Αγαπητοί συμπατριώτες καλημέρα σας,Με αφορμή την σημερινή μας συγκέντρωση θα

ήθελα να ευχαριστήσω θερμά όλους εκείνους, που συνεχίζουν ενεργά να μας εμπιστεύονται και να μας υποστηρίζουν οικονομικά και ηθικά για τη συνέχεια του έργου που έχουμε αναλάβει, παρά τις δυσκολίες που η πατρίδα μας αντιμετωπίζει.

Η εθελοντική συμμετοχή στην προσπάθεια για την αναστήλωση, συντήρηση και την ανάδειξη του Αγί-ου Αθανασίου, παρά την δυσμενή οικονομική συγκυ-ρία, ήταν για άλλη μια χρονιά συγκινητική.

Με την βοήθεια όλων μας, ο όμιλος συγκέντρω-

σε και φέτος αρκετά χρήματα. Με αυτά έγιναν τα πα-ρακάτω:

1. Εξοφλήθηκαν τα περσινά χρέη προς τον κ. Αλέκο Θεοδώρου, ύψους 2.250 €, που αφορούσαν την ανακατασκευή του μαντρότοιχου κάτω από το κτίριο των κελιών.

2. Δαπανήθηκαν 80 € για την εορτή του Αγίου Αθανασίου στις 2 Μαΐου 2014 και 50 € για την λειτουρ-γία στις 9 Αυγούστου 2014.

3. Αγοράστηκαν 30 καρέκλες για την εκκλησία της Μονής που μαζί με την μεταφορά κόστισαν 1.400 €. Για την αγορά αυτή προσφέρθηκαν τα παρακάτω ποσά:

Οικονόμου Λίτσα 800 € Καλδίρη-Τερζή Ελένη 150 € στη μνήμη του συζύ-

γου της ΑλέκουΓιαννακόπουλος Κωνσταντίνος 100 €Καραθανάση-Γριζά Σούλα 50 €Καραθανάση Μαρία 50 €Καραθανάσης Χρήστος 50 €Καραμάνου Δωροθέα του Βλασίου 50 €Νικολακοπούλου Βάσω 50 €Δρεπάνου Χρυσούλα 50 €Ανώνυμη κυρία 50 €Ανώνυμη κυρία 50 €Ανώνυμη κυρία 20 €Παπαπαναγιώτου Νίκη 50 €Το γενικό σύνολο των παραπάνω εξόδων είναι

3.780 €. Στο λογαριασμό του Ομίλου στην Τράπεζα Πειραιώς υπάρχουν 1.352,74 €, που αντιστοιχούν στο υπόλοιπο του λογαριασμού.

Στο αρχείο του Ομίλου υπάρχουν όλες οι προ-σφορές και τα παραστατικά όλων των εξόδων και είναι στην διάθεση όλων μας.

Θα ήθελα επίσης να αναφέρω ότι με την βοήθεια μελών του Ομίλου και χωρίς κόστος για τον Όμιλο, δη-μιουργήθηκε το μουσείο της Μονής, τοποθετήθηκαν αναθηματικές στήλες προς τιμήν του εθνομάρτυρα Αγίου Γρηγορίου Δέρκων και των επετείων καταστρο-φής της Μονής. Έχουν παραληφθεί και θα τοποθετη-θούν στο εγγύς μέλλον πινακίδες για το μουσείο και για την ανάδειξη των αρχαίων επιγραφών που βρίσκονται στον εξωτερικό τοίχο του ναού.

Επιπλέον συνεχίζεται η συλλογή στοιχείων για την ιστορία της Ιεράς Μονής του Αγίου Αθανασίου. Αναμένεται η έρευνα στο ιστορικό αρχείο της εκκλη-σίας της Ελλάδος όπου υπάρχουν έγγραφα της Μονής, αντίγραφα των οποίων θα παραλάβουμε λίαν συντό-μως.

Τελειώνοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ

27

όλους και να σας ευχηθώ καλές γιορτές με υγεία και ευτυχία.

Μαρία Καραθανάση».Η πρόεδρος του Ομίλου ανέφερε πως την 18 Ια-

νουαρίου 2015 θα δρομολογηθεί λεωφορείο για την Ι. Μονή Αγ. Αθανασίου ενόψει της εορτής.

Ο Πρόεδρος της Γ.Σ. κάλεσε τα μέλη της να εγκρί-νουν τον Οικονομικό Απολογισμό της Αδελφότητας και του Ομίλου Φίλων της Ιεράς Μονής Αγίου Αθανασίου, τα οποία ομόφωνα τους ενέκριναν.

Στη συνέχεια το λόγο ζήτησε και πήρε ο Γενικός Γραμματέας της Αδελφότητας Παλαιολόγος Παναγό-πουλος, ο οποίος αναφέρθηκε στην πρόταση που έκα-νε προς το Δ.Σ. για πραγματοποίηση εκδήλωσης κοπής πίτας στο χωριό την ημέρα εορτασμού του Αγ. Αθανα-σίου την 18η Ιανουαρίου 2015 προς τιμήν των μονίμων κατοίκων του χωριού μας. Ανέφερε πως την πατρό-τητα της ιδέας την είχε ο συμπατριώτης μας Κων/νος Γιαννακόπουλος, ο οποίος σε κατ’ ιδίαν συζήτηση που είχαν, την πρότεινε και ο Γεν. Γραμματέας συμφώνησε μαζί του και θέλησε να την προτείνει και στα μέλη της Αδελφότητας, προκειμένου να υλοποιηθεί. Τόνισε μά-λιστα και το θετικό αντίκτυπο, που θα έχει η εκδήλωση αυτή στην κοινωνία του χωριού μας. Αναφέρθηκε επί-σης και στην βιβλιοθήκη του χωριού μας, που υπάρχει ακατάστατη στον χώρο του σχολείου και σε επικοινω-νία που είχε με τον συμπατριώτη μας κ. Νάσο Καλδί-ρη, γιο της Ελένης Τερζή, θα γίνει μια προσπάθεια για διαμόρφωση-συμμόρφωσή της, κατόπιν επισκέψεως από κοινού και σχεδιασμού απαραιτήτων ενεργειών.

Κατόπιν παρενέβη το μέλος της Εξελεγκτικής Επιτροπής κ. Κων/νος Καραμάνος, ο οποίος ανέφερε ότι έχει κάποια βιβλία στην κατοχή του και προτίθεται να τα δωρίσει στην Αδελφότητα προκειμένου να υπάρ-χουν στη βιβλιοθήκη του χωριού μας. Πρότεινε μόνο, να διατεθεί μεταφορικό μέσο από την Αδελφότητα για την μεταφορά τους στο χωριό. Η πρότασή του αυτή έγι-νε αποδεκτή από τη Γ.Σ. Πρότεινε επίσης ότι πρέπει να προβληθεί ως ιστορικό μνημείο το Ξερογιόφυρο, διότι τα αρχαία χρόνια αποτελούσε πέρασμα για την Αρχαία Ολυμπία.

Στη συνέχεια ζήτησε το λόγο και ο Γιάννης Πα-παρρηγόπουλος, ο οποίος αναφέρθηκε και σε παλαι-ότερη πρότασή του προς το Δ.Σ. σχετικά με τοποθέτη-ση μνημείου προτομής ή πλάκας μέσα στο χώρο της Ι. Μονής Αγ. Αθανασίου στη μνήμη του Ιερομονάχου Αμβροσίου Παπαρρηγόπουλου, με δαπάνη της Αδελ-φότητας.

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. είπε ότι η πρόταση του συ-μπατριώτη μας έχει γίνει και παλαιότερα, αλλά το κό-

στος κατασκευής μνημείου είναι μεγάλο, ενώ σε πε-ρίπτωση που γίνει μια μαρμάρινη πλάκα το κόστος θα είναι πολύ μικρότερο και η Αδελφότητα θα μπορεί να το καλύψει.

Ο Γιάννης Παπαρρηγόπουλος ανέφερε σχετικά ότι ο συμπατριώτης μας Δημήτριος Οικονόμου έχει προσφερθεί να κατασκευάσει προτομή εφόσον του

παρασχεθούν τα σχετικά υλικά κατασκευής.Ακολούθως το λόγο έλαβε ο Γιάννης Θεοδωρα-

κόπουλος, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της πρότασης Πα-παρρηγόπουλου και πρότεινε επίσης τη δημιουργία μαρμάρινης πλάκας ή έστω τοποθέτηση φωτογραφιών στο πνευματικό μας κέντρο των διατελεσάντων προ-έδρων της κοινότητας, ιερέων, δασκάλων και προέ-δρων της Αδελφότητας.

Ο συμπατριώτης μας Αθανάσιος Σπυρόπουλος ανέφερε ότι πρέπει να υπάρχει κάποιος μόνιμος Ιερέας ώστε να τελούνται οι θείες λειτουργίες στο Μοναστήρι και να μην εξαρτόμαστε από άλλους ιερείς. Αναφέρθη-κε στην εικόνα του νεκροταφείου που επικρατεί, ενώ υπενθύμισε ότι όλοι πρέπει να βοηθήσουν ενεργά το νέο τοπικό πρόεδρο του χωριού μας στην υλοποίηση του δύσκολου έργου του.

Ο αναπληρωτής ταμίας της Αδελφότητας Κων/νος Τερζής πρότεινε να γίνει έρευνα από όποιον μπορεί για τα τοπωνύμια και την ονομασία των τοποθεσιών.

Αφού συζητήθηκαν όλα τα θέματα, ο Πρόεδρος της Γ.Σ. κήρυξε το πέρας της Συνελεύσεως και ευχή-θηκε σε όλους Καλές Γιορτές.

Για το σκοπό αυτό συντάχθηκε η πράξη αυτή και υπογράφεται ως ακολούθως:

Ο Πρόεδρος της Γ.Σ.Κων/νος Σταθούλιας

Ο Αντιπρόεδρος της Γ.Σ.Βλάσιος Χαραλαμπόπουλος

Ο Γραμματέας της Γ.Σ.Αθανάσιος Δημητρακόπουλος

Ο Πρόεδρος του Δ.Σ.Γεώργιος Γρ. Μητρόπουλος

Ο Γεν. ΓραμματέαςΠαλαιολόγος Παναγόπουλος


28

Την Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2014, η Αδελφότητα οργάνωσε ημερήσια εκδρομή στους Δελφούς. Πρώτος σταθμός ήταν η Ιερά Μονή του Οσί-ου Λουκά Βοιωτίας, όπου μάλιστα προλάβαμε το τέλος της Θείας Λει-τουργίας και πήραμε αντίδωρο. Στη συνέχεια περιηγηθήκαμε τον αρχαι-ολογικό χώρο και το Μουσείο των Δελφών και ακολούθησε επίσκεψη στο γυναικείο Μοναστήρι του Προ-φήτη Ηλία Σαλώνων, όπου η Ηγου-μένη μας μίλησε για την ιστορία της Μονής και μας προσέφερε λουκού-μι και νερό. Γευματίσαμε στην Ιτέα και επιστρέψαμε στην Αράχωβα για καφέ και ψώνια. Ο καιρός ήταν καλός και όλοι οι εκδρομείς μείναμε με τις καλύτερες εντυπώσεις.

Ημερήσια εκδρομή στους Δελφούς


Στις 18 Ιανουαρίου, εορτή του Αγίου Αθανασίου, μετά τη Θεία Λειτουργία στο Μοναστήρι μας, στο Πνευμα-τικό Κέντρο του χωριού μας ο Πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Φιλίων Πέτρος Χαντζής και ο Πρόεδρος της Αδελφότητας Γεώργιος Μητρόπουλος έκοψαν την πίτα για το νέο έτος 2015, για τους μονίμους κατοίκους του χωριού μας και ευχήθηκαν καλή χρονιά και χρό-νια πολλά σε όλους. Η πίτα ιερολογήθηκε από τους Ιε-ρείς μας π. Αθανάσιο Αναστασόπουλο και π. Δημήτριο Κωστόπουλο. Παραβρέθηκε η Δημοτική Σύμβουλος κα Χαρά Γεωργακοπούλου. Το φλουρί της πίτας έτυ-χε στην κα Κατερίνα Ντούνη από το Κορωπί, η οποία κέρδισε ένα κόσμημα, προσφορά του συμπατριώτη μας Θεοδώρου Χριστόπουλου στη μνήμη της μητέρας του αείμνηστης Ξανθής. Στη λιτή εκδήλωση συμμετεί-

χαν οι περισ-σότεροι από τους μονίμους κατοίκους του χωριού μας και όλοι οι εκ-δρομείς που είχαν έλθει με το λεωφορείο για την εορτή του Αγίου Αθανασίου. Για την ευταξία της αίθουσας, τον καθαρι-σμό και την θέρμανση είχε φροντίσει ο επιχειρηματίας του χωριού μας κ. Παναγιώτης Χαντζής, τον οποίο ευ-χαριστούμε, ο οποίος είχε ετοιμάσει και την πίτα, κα-θώς και τα εδέσματα που προσφέρθηκαν.

Η κοπή της πίτας για το 2015 στο χωριό μας

29

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΦΟΡΩΝΟνοματεπώνυμο Αρ. Απόδειξης Ποσό σε ευρώ1. Κόλντηρη Γεωργία (Πάτρα) 481 202. Γιαννακόπουλος Ηλίας (Αθήνα) 482 203. Οικονόμου Αθανασία (Ξυλόκαστρο) 483 204. Ιερ. Αναστασόπουλος Αθανάσιος (Φίλια) 484 505. Κωστόπουλος Θεόδωρος (Καναδάς) (100 δολάρια Καναδά) 485 65,856. Σπυρόπουλος Ι. Κωνσταντίνος (Κορυδαλλός) 486 1007. Βουρλής Ιωάννης (Φίλια) 487 208. Καπόρη Δήμητρα, Αγγελική & Γεωργία 488 300 (Στη μνήμη των γονέων τους Χαράλαμπου & Πηνελόπης Καπόρη)9. Καρκαλέτσης Αλέκος (Φίλια) 489 4010. Θεοδοσίου-Λιάκα Δήμητρα (Γρεβενά) 490 5011. Θεοδώρου Κων/νος (Περιστέρι) 491 2012. Ζωγράφος Ν. Γεώργιος (Φιλοθέη) 492 30013. Λαμπρινίδου Καίτη (Παπάγου) 493 5014. Ιερέας Σκάρπας Θεόδωρος (Αίγιο) 494 5015. Ανώνυμος 495 5016. Καραμάνος Βλάσιος 496 5017. Καραθανάση Ελευθερία (Πάτρα) 497 6018. Ζωγράφος Ν. Χαράλαμπος (Αθήνα) 499 5019. Καραμάνος Κωνσταντίνος (Καλλιθέα) 500 2020. Δημητρακόπουλος Δημήτριος (Αθήνα) 501 2022. Δημητρακόπουλος Κωνσταντίνος (Αθήνα) 502 2023. Καταρνιάς Ανδρέας (Βριλήσσια) 503 5024. Καραθανάσης Βλάσιος & Χρήστος 504 5025. Σταθούλιας Κωνσταντίνος (Ν. Πέραμος) 505 2526. Παναγοπούλου-Μακρή Αικατερίνη (Αθήνα) 506 5027. Μητρόπουλος Γεώργιος (Αθήνα) 507 5028. Ιερέας Κούζιος Νικόλαος (Πάτρα) 508 2029. Σπυρόπουλος Αθανάσιος (Παιανία) 509 3030. Καραθανάσης Στ. Τρύφωνας (Αγ. Παρασκευή) 510 2031. Παπαρρηγοπούλου Βασιλική (Χαλάνδρι) 511 5032. Αναγνωστόπουλος Κωνσταντίνος (Πάτρα) 512 4033. Μητρόπουλος Παναγιώτης (Αθήνα) 513 2034. Καραμάνος Αθανάσιος 514 3035. Γιαννακόπουλος Χρήστος (Αθήνα) 515 5036. Δημητρακόπουλος Βλ. Ιωάννης (Πάτρα) 516 3037. Δημητρακόπουλος Βλ. Αθανάσιος (Αθήνα) 517 3038. Σταθούλιας Β. Βλάσιος (Κορυδαλλός) 518 2039. Κανέλλος Χρήστος (Τρίπολη) 519 2040. Χαραλαμπόπουλος Βλάσιος (Ακράτα) 520 2041. Χαραλαμποπούλου Ελένη (Αιγείρα) 521 2042. Φιλιππακοπούλου Παναγιώτα 522 2043. Κωτσιοπούλου Ι. Γεωργία (υπέρ Αδελφότητας 30€, Ι.Μ.Αγ. Αθανασίου 20€) 523 5044. Νικολακόπουλος Β. Γεώργιος (Αθήνα) 524 2045. Καραμάνου Δωροθέα (Αίγιο) (υπέρ Ομίλου Φίλων Ι. Μ. Αγ. Αθανασίου) 525 5046. Τζέμος Θεόδωρος 526 3047. Οικονόμου Ε. Βλάσιος (Αθήνα) 527 2548. Οικονόμου Βλ. Αικατερίνη (Αθήνα) 528 2549. Κυριακούλη-Καλομιτσίνη Αδαμαντία (Τρίπολη) 529 3050. ΑΝΩΝΥΜΟΣ (κατάθεση στην τράπεζα) 530 2051. Καρακωνσταντή Αναστασία (Λειβαδιά) 531 3052. Οικονόμου Ιωάννης (Διακοπτό) 532 50 Γενικό Σύνολο: 2.350,85€ Υπέρ Αδελφότητας: 2.280,85€ Υπέρ Ι.Μ. Αγίου Αθανασίου: 70€

ΤΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΜΑΣ

30

Στις 29 Νοεμβρίου 2014 παρα-λήφθηκαν και τοποθετήθηκαν στην Εκκλησία του Μοναστηρι-ού 30 καρέκλες που μαζί με την μεταφορά κόστισαν 1.400 €. Για την αγορά αυτή προσφέρθηκαν τα παρακάτω ποσά: Οικονόμου Λίτσα 800 € Καλδίρη-Τερζή Ελένη 150 € στη μνήμη του συζύγου της ΑλέκουΓιαννακόπουλος Κωνσταντίνος 100 €Καραθανάση-Γριζά Σούλα 50 €Καραθανάση Μαρία 50 €

Καραθανάσης Χρήστος 50 €Καραμάνου Δωροθέα του Βλασίου 50 €Νικολακοπούλου Βάσω 50 €Δρεπάνου Χρυσούλα 50 €Ανώνυμη κυρία 50 €Ανώνυμη κυρία 50 €Ανώνυμη κυρία 20 €Παπαπαναγιώτου Νίκη 50 €

Σπυροπούλου Μαίρη 50 €Παπαρρηγοπούλου Βάσω 50 €Παναγοπούλου Αικατερίνη 50 €Κόλντηρης Ηλίας 50 €

Με λαμπρότητα και ικανοποιητική προσέλευση προσκυνητών γιορτάστηκε στις 18 Ιανουαρίου η μνήμη του Αγ. Αθανασίου στην Ιερά Μονή Αγίου Αθανασίου Φιλίων. Ο Όμιλος Φίλων του Μοναστηριού δρομολό-γησε λεωφορείο από την Αθήνα, με το οποίο ήλθαν στο Μοναστήρι 50 περίπου προσκυνητές, πατριώτες και φίλοι. Στη Θεία Λειτουργία χοροστάτησε ο Ηγούμενος της Αγίας Λαύρας πανοσι-ολογιότατος Αρχιμανδρίτης Ευσέβιος και οι Ιερείς π. Αθανάσιος Αναστασόπουλος, π. Ασημάκης Κατσιαμέτης, π. Δημήτριος Σταθακόπουλος και π. Δημήτριος Κωστόπου-λος. Μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας και τον αγιασμό των προσκυνητών από τους Ιερείς μας προσφέθη-κε άρτος από τις αρτοκλασίες που είχαν προσφέρει η Αδελφότητα, ο Όμιλος Φίλων του Μοναστηριού και η συμπατριώτισσά μας Παναγιώτα Βουρλή-Μητροπού-λου και διενεργήθηκε λαχειοφόρος με διάφορα δώρα που κλήρωσε ο Όμιλος Φίλων του Μοναστηριού.

Η εορτή του Αγίου Αθανασίου στις 18 Ιανουαρίου

ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΜΑΣ

31

Για τους νέους μας Η τιμή πρός τους γονείςτου Πρωτοπρεσβύτερου Γεωργίου Π. Σκιρλή

Θεολόγου καθηγητή

Η εντολή του Θεού «Τίμα τον πατέρα σου και τη μητέρα σου» είναι νόμος καθολικός για το ανθρώπινο γένος. Νόμος, τον οποίο δεν χάραξε για πρώτη φορά ο Θεός στις πλάκες του Δεκαλόγου (των 10 εντολών), αλλ’ απλώς τον επανέλαβε γραπτώς για να αποτελέσει τον κωδικό της συμπεριφοράς των παιδιών προς τους γονείς τους.

Τον ίδιο νόμο, που προβλέπει το καθήκον προς τους γονείς, εχάραξε προηγουμένως ο Δημιουργός Θεός ευθεία μέσα στην καρδιά κάθε ανθρώπου. Γι’ αυτό πάντοτε και απανταχού ο άνθρωπος, ακόμη και οι πρωτόγονοι, οι ειδωλολάτρες και οι απολίτιστοι σέ-βονται και τιμούν το πρόσωπον του πατέρα και της μη-τέρας.

Το καθήκον προς τους γονείς εκύρωσε με την διδασκαλία και το παράδειγμά Του ο Κύριος ημών Ιη-σούς Χριστός. Έτσι προς τους διαστροφείς της αληθεί-ας Φαρισαίους υπενθύμισε την εντολήν του Θεού και είπε: «Ο Θεός ενετείλατο (διέταξε) λέγων Τίμα τον πα-τέρα σου και την μητέρα σου». Και προς τον νεανίσκο ο οποίος ερώτησε τον Χριστό: «Τι ποιήσας (τι πρέπει να κάμω) ζωήν αιώνιον κληρονομήσω;» ο Ιησούς μεταξύ άλλων υποχρεώσεών του, του ετόνησε και την εντολήν της τιμής προς τους γονείς.

Από τα παραπάνω κατανοούμε ότι η τιμή προς τους γονείς αποτελεί ιερή και υπέρτατη υποχρέω-ση των τέκνων προς τους γεννήτορας. Εφ’ όσον δε η ιστορία και η καθημερινή πείρα μαρτυρούν, ότι και οι άνθρωποι ακόμη, και αν δεν εγνώρισαν τον αληθινό Θεό, εσεβάστηκαν τους γονείς τους, καταλαβαίνουμε την δική μας οφειλή και το καθήκον. Έχουμε λοιπόν ιερή υποχρέωση να αποδίδουμε την πρέπουσα τιμή εις τους γονείς μας.

Στους γονείς μας οφείλουμε το παν.Όσα παιδιά μικρά ή μεγάλα, ζητούν να βρουν

πρόφαση για να δικαιολογήσουν την αδιαφορία και την ανευλάβεια προς τους γονείς τους, πρέπει να τους πούμε ότι πρέπει να μην λησμονούν ποτέ ότι οι γονείς τους υπήρξαν γι’ αυτά οι μεγαλύτεροι ευεργέται. Η μη-

τέρα μας, μας γεννά με λύπες και οδύνες, και για να μας ζωογονήσει δαπανά την δική της ζωή. Αγρυπνά πάνω στο κρεβάτι μας, όταν είμαστε άρρωστοι, και θυσιάζει και ύπνο και ανάπαυση και δυνάμεις. Συμπάσχει μαζί μας, όταν είμαστε στεναχωρημένοι και είναι έτοιμη να θυσιάσει τα πάντα για να μας κάμει χαρούμενους και ευτυχισμένους.

Και ο πατέρας μοχθεί καθημερινά και παλεύει στον σκληρό αγώνα της ζωής, για να μας εξασφαλίσει το ψωμί, το ένδυμα, και ό,τι άλλο είναι αναγκαίο για τη ζωή.

Ύστερα απ’ όλα τα παραπάνω ερωτούμε κάθε νέο και νέα: Έχεις ή δεν έχεις καθήκον να τιμάς, να σέβεσαι και να περιποιήσαι με κάθε τρόπο τους γονείς σου;

Είσαι ή δεν είσαι υποχρεωμένος να σεβαστείς και να πληρώσεις τον φόρο της ευλαβείας προς τον πατέρα σου και την μητέρα σου;

Ύστερα δεν πρέπει να λησμονείς ποτέ, ότι όσα και αν κάμεις υπέρ των γονέων σου, ποτέ, δεν θα πλη-ρώσεις όσα έκαναν αυτοί για σένα.

Θα πρέπει λοιπόν νέοι και νέες, να ζυγίζετε καλά την σημασίαν των παραπάνω σκέψεων και να ρυθμί-σετε ανάλογα την συμπεριφοράν σας προς τους γονείς.

Ένας Θεόπνευστος συγγραφέας σε ένα Θεό-πνευστο διδακτικό βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης «Σο-φία Σειράχ» δίδει την εξής συμβουλήν:

«Εν όλη καρδία δοξάσον τον Πατέρα σου, και μητρός ωδίνας μη επιλάθη. Μνήσθητι, ότι δι’ αυτόν εγενήθης, και τι ανταποδώσεις αυτοίς καθώς και αυτοί σοι;» (Σοφία Σειράχ Ζ 27).

Ερμηνεία: Με όλη την καρδιά σου να σέβεσαι και να τιμάς τον Πατέρα σου και ποτέ μη λησμονείς τους πόνους που εδοκίμασε η μητέρα σου, όταν σε γέννησε.

Να ενθυμήσαι, ότι δι’ αυτών των δύο γονέων σου ήλθες στον κόσμο. Και τι ημπορείς να ανταποδώ-σεις προς αυτούς εν συγκρίσει προς εκείνα που εκεί-νοι έκαμαν διά σένα;

ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΛΑΤΡΕΙΑ

32 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

Ουλίτιδα και στοματική υγιεινήτου Γεωργίου Α. Ηλιόπουλου

Πτυχιούχου Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

Στην κοινή γνώμη υπάρχει σύγχυση, όταν αναφέρονται οι όροι ουλίτιδα και περιοδοντίτιδα, καθώς το ευρύ κοινό με την συνήθη οδοντιατρική γνώση που διαθέτει δεν έχει αντιληφθεί ακριβώς σε τι αναφέρονται οι δύο αυτές νόσοι. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.

Η ουλίτιδα είναι- μαζί με την τερηδόνα- οι πιο διαδομένες νόσοι στην στοματική κοιλότητα και λίγο πολύ όλοι μας έχουμε νοσήσει από αυτή. Αφορά αποκλειστικά τα ούλα τα οποία εμφανίζονται σε αρ-χικά στάδια ερυθρά έως πολύ ερυθρά σε παραμελη-μένες καταστάσεις. Κύριο σύμπτωμα της ουλίτιδας, το οποίο και οδηγεί τους ασθενείς στην οδοντιατρική καρέκλα είναι η αιμορραγία η οποία προκύπτει κατά τη διάρκεια του βουρτσίσματος, κατά τη μάσηση ή και αυτόματα σε προχωρημένες καταστάσεις. Τα ούλα χάνουν τη φυσιολογική αδρή επιφάνεια τους και γίνονται λεία και στιλπνά. Παρατηρείται επίσης στις οδοντικές επιφάνειες η γνωστή σε όλους μας ΠΛΑΚΑ και ΠΕΤΡΑ, η οποία είναι απαραίτητη για την έναρξή της.

Η πλάκα λοιπόν, για την οποία πολύς λόγος

γίνεται στις διαφημίσεις των εταιριών στοματικής υγιεινής, δημιουργείται ΠΑΝΤΑ από μικρόβια που φυσιολογικά υπάρχουν στο στόμα μας και είναι εντε-λώς ανεξάρτητη από την κατανάλωση φαγητού. Η μη απομάκρυνσή της από τα δόντια και τα ούλα οδηγεί στη συσσώρευσή της, προκαλώντας την αντίδραση του οργανισμού μέσω φλεγμονής. Για το λόγο αυτό τα ούλα ‘’κοκκινίζουν’’ και αιμορραγούν εύκολα. Θα πρέπει να σημειώσουμε όμως πως και οι ορμόνες παίζουν ρόλο στην εμφάνιση της ουλίτιδας επιδει-νώνοντας την εικόνα της(πιο έντονη αιμορραγία και κόκκινο χρώμα), όπως σε περιπτώσεις εφηβείας, εγκυμοσύνης ή λήψης αντισυλληπτικών φαρμάκων.

Γνωρίζοντας τώρα το τι προκαλεί την ουλίτι-

υγιή ούλα

ουλίτιδα

Πέτρα(τρυγία) γλωσσικά στα κάτω

πρόσθια δόντια

33ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ

δα αντιλαμβανόμαστε ότι η αποτελεσματική, σωστή και καθημερινή στοματική υγιεινή σύμφωνα με τις οδηγίες του οδοντιάτρου και συχνές επισκέψεις στον οδοντίατρό μας αποτελούν το ΜΟΝΟ μέτρο πρόλη-ψης. Η στοματική υγιεινή πρέπει οπωσδήποτε να γί-νεται 2 φορές την ημέρα, μία το πρωί και μία το βρά-δυ με την ταυτόχρονη χρήση του οδοντικού νήματος ή μεσοδόντιας βούρτσας, για τα οποία μια φορά την ημέρα αρκεί. Το νήμα είναι απαραίτητο, καθώς στα διαστήματα μεταξύ των δοντιών δεν μπορούν να ει-σέλθουν οι τρίχες της οδοντόβουρτσας, παρά τα λε-γόμενα των διαφημίσεων.

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος η οδοντόβουρ-τσα πρέπει να τοποθετείται στα δόντια με μια γωνία 45ο, όπως χαρακτηριστικά φαίνεται στην εικόνα. Προφανώς και δε θα χρησιμοποιήσουμε μοιρογνω-μόνιο, θα υπολογίζουμε όμως η βούρτσα να έχει μια τέτοια γωνία ώστε οι τρίχες της να εισέρχονται

κατά το δυνατόν μέσα στα ούλα. Φυσικά θα πρέπει να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες του οδοντιάτρου, ο οποίος θα δείξει ακριβώς τον σωστό τρόπο χρήσης της βούρτσα και του νήματος. Όσον αφορά τη σκλη-ρότητα της οδοντόβουρτσας σε καμία περίπτωση δε χρησιμοποιούμε σκληρή και προτείνουμε μέτρια ή μαλακή βούρτσα.

Περνώντας τώρα στο θέμα των στοματικών διαλυμάτων, να τονίσω ότι σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν το βούρτσισμα. Αν δεν γίνεται σω-στό βούρτσισμα πριν τη χρήση τους, ουσιαστικά δεν έχουν καμία επίδραση πάνω στη πλάκα που προκα-λεί την ουλίτιδα, με μόνη εξαίρεση τη χλωρεξιδίνη (π.χ. Eludril, Chlorexil, Plak-out κ.α.), η οποία όμως σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να χρησιμοποιείται πάνω από 2 εβδομάδες, καθώς προκαλεί διάφορες παρενέργειες. Συνταγογραφείται από τον γιατρό σε ειδικές μόνο περιπτώσεις, όπως μετά από εξαγωγές

και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις. Συμπερασματικά λοιπόν τα διαλύματα έχουν μόνο υποβοηθητικό ρόλο στη στοματική υγιεινή, παρά τα λεγόμενα των εται-ριών.

Αν παρ’ όλες τις προσπάθειές μας για σωστή στοματική υγιεινή, δεν είμαστε τόσο αποτελεσματι-κοί, θα εκδηλωθεί ουλίτιδα με τα συμπτώματα που αναφέραμε παραπάνω. Η αντιμετώπισή της συνίστα-ται στην αποτρύγωση-το γνωστό σε όλους καθαρι-σμό-από τον οδοντίατρο και φυσικά στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της συνέπειας της στομα-τικής υγιεινής από μέρους μας. Αν γίνουν όλα αυτά μέσα σε 2 εβδομάδες θα εξαλειφθεί η αιμορραγία. Θα πρέπει να τονίσω και πάλι όμως της συμμετοχή του ασθενή στη θεραπεία, τόσο με τη υγιεινή που ο ίδιος ασκεί, όσο και με τις συχνές επανεξετάσεις από τον οδοντίατρο. Αν ο ασθενής δεν κάνει όλα αυτά, οι προσπάθειες θα ‘ναι άκαρπες.

Δυστυχώς όμως, η ουλίτιδα μένει αθεράπευτη πολλές φορές με αποτέλεσμα να μεταπίπτει μετά από κάποιο διάστημα σε περιοδοντίτιδα. Η περιοδοντίτι-δα όμως σε αντίθεση με την ουλίτιδα δεν είναι τόσο ‘’αθώα’’ και οδηγεί σε καταστροφή του οστού και σε σταδιακή απώλεια των δοντιών, απαιτώντας μια πιο επιθετική αντιμετώπιση από τον καθαρισμό. Ανα-λυτικά όμως θα ασχοληθούμε με αυτήν σε επόμενο τεύχος του περιοδικού.

Τρόπος τοποθέτησης οδοντόβουρτσας

34

Νέοι, παραβατικότητα, σχολική βία: bulling η νέα μάστιγα!

της Γεωργίας Ανδρ. Γκίκα Φιλολόγου

Η Ρόουζ Ντ. Φρίντμαν, καθηγήτρια στη νομική σχολή του Σικάγο είχε κάποτε δηλώσει ότι «η χρή-ση βίας είναι πολύ φτωχή λύση για κάθε πρόβλημα. Γενικώς, χρησιμοποιείται μόνο από μικρά παιδιά και μεγάλα έθνη». Η παραβατικότητα των ανηλί-κων, που παρουσιάζουν αδιαφορία για το σχολείο, προέρχονται κατά κύριο λόγο από δυσλειτουργικές και ίσως φτωχές οικογένειες, και συνιστά ένα φαι-νόμενο κοινωνικής παθογένειας που αφορά παιδιά και νέους. Νέες μορφές παρέκκλισης θεωρούνται οι συμμορίες ανηλίκων και τα εγκλήματα που σχετίζο-νται με εξαρτήσεις από ουσίες.

Εκδηλώσεις βίας, όμως, πέρα από τα κοινω-νικά δρώμενα, υπάρχουν και στην σχολική κοινό-τητα, εκφρασμένες με διάφορες μορφές. Ένα νέο φαινόμενο που ταλανίζει και τους μαθητές αλλά και τους γονείς. Αρκετά συχνά η έκφραση της βίας έχει σαν πρώτο στόχο τις σχολικές εγκαταστάσεις, την περιουσία του σχολείου και τον περιβάλλοντα χώρο. Η σχολική βία, όμως, περιλαμβάνει σε ακραίες πε-ριπτώσεις και εγκληματικές ενέργειες. Ωστόσο τις περισσότερες φορές εκδηλώνεται ως χρήση της φυσικής δύναμης ή της απειλής εναντίον ενός μεμο-νωμένου ατόμου ή κατά μιας ομάδας που μπορεί να οδηγήσει στον τραυματισμό ή στη γένεση ψυχολογι-κών διαταραχών στο θύμα της επίθεσης. Ο εκφοβι-σμός συνήθως ενός μικρότερου και ασθενέστερου μαθητή μπορεί να αναφέρεται σε σωματική βία, ακό-μα σε συναισθηματική ή λεκτική επίθεση (κοροϊδία, βωμολοχία, σαρκασμό, χειρονομίες, συκοφαντίες, γελοιοποίηση, απειλές, προσβλητικά μηνύματα) και στην σύγχρονη εποχή σε ηλεκτρονικό εκφοβισμό.

Οι παράγοντες που λειτουργούν ως γενεσι-ουργά αίτια της νεανικής παραβατικότητας και κατά συνέπεια της εγκληματικότητας είναι ποικίλοι και έχουν ως μοναδικό στόχο να πυροδοτούν, να ανα-παράγουν και να συντηρούν τη βία. Τόσο το σχολείο,

η οικογένεια, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και το διαδίκτυο, όσο και οι κοινωνικές αντιθέσεις διαδρα-ματίζουν καθοριστικό ρόλο. Αρχικά, το σχολείο υπο-θάλπει τη βία γιατί μέσα σε αυτό το περιβάλλον διο-γκώνονται οι κάθε λογής ανισότητες και αντιθέσεις. Συγκεκριμένα, η φτώχεια, οι φυλετικές- πολιτισμι-κές διαφορές, ο κοινωνικός αποκλεισμός καλλιερ-γούν ανταγωνιστικές τάσεις στο εσωτερικό της σχο-λικής κοινότητας. Έτσι, το σχολείο εκλαμβάνεται από τους μαθητές ως κατεξοχήν χώρος καταπίεσης και καταναγκασμού που υποδαυλίζει αισθήματα μίσους και οργής των εφήβων, οι οποίοι αναζητούν στη βία μια δίοδο εκτονωτικής διαφυγής. Άλλωστε το σχο-λείο, ως μικρογραφία της κοινωνίας, καθρεφτίζει τα κρούσματα βίας και ανομίας που κυριαρχούν στην κοινωνία των ενηλίκων. Επιπλέον, ο τεχνοκρατι-κός προσανατολισμός της σύγχρονης εκπαίδευσης καλλιεργεί ανταγωνιστικές σχέσεις, τη βαθμοθηρία, το ωφελιμιστικό- ατομικιστικό πνεύμα και από την άλλη αποδυναμώνει τη συλλογική δράση, την υγιή κοινωνικοποίηση. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα στο σχολικό περιβάλλον να μην υπάρχει η έννοια της αλ-ληλεγγύης, της συνεργατικότητας και της ανακάλυ-ψης νέων οριζόντων. Στο δημόσιο ελληνικό σχολείο δεν καλλιεργούνται συστηματικά βαθύτερες ανθρώ-πινες σχέσεις μεταξύ μαθητών, μεταξύ εκπαιδευτι-κών και μαθητών και μεταξύ γονέων και δασκάλων, και αυτή η πραγματικότητα επηρεάζει αρνητικά την όλη διαδικασία της μάθησης.

Ύστερα, ιδιαίτερα επιρρεπείς στην άσκηση ενδοσχολικής βίας είναι εκείνοι οι μαθητές που δεν κατάφεραν να ενταχθούν και να ενσωματωθούν στην σχολική κοινότητα, μαθητές, δηλαδή, που βί-ωσαν τη σχολική αποτυχία οπότε δε μπόρεσαν να συμβαδίσουν με την υπόλοιπη σχολική κοινότητα ή απομονώθηκαν και περιθωριοποιήθηκαν από τους συμμαθητές. Έτσι, γίνονται βίαιοι, εκδικητικοί,

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ


αναζητούν το θύμα πάνω στο οποίο θα εκτονώσουν όλο το μένος τους προκειμένου οι ίδιοι να νιώσουν, έστω και πρόσκαιρα, το αίσθημα της ανωτερότητας και υπεροχής. Τελευταία αλλά εξίσου σημαντική αιτία της ενδοσχολικής βίας είναι η πλήρη απουσία ειδικών ψυχολόγων προκειμένου να λειτουργήσουν προληπτικά και σε συνεργασία με τους γονείς, ώστε να περιορίσουν την επιθετικότητα των παιδιών τους.

Από την άλλη, σε διαλυμένες οικογένειες - είτε διότι οι γονείς ‘’απουσιάζουν’’ είτε επειδή η κοι-νωνία δεν τις ενσωματώνει στο σύνολό της - συχνά, παρατηρείται προσπάθεια αυτοεπιβεβαίωσης των νέων μέσω της αντικοινωνικής τους συμπεριφοράς. Πρόκειται, δηλαδή, για παιδιά που δεν βίωσαν τη θαλπωρή εξαιτίας την αυταρχικότητας των γονέων, της καταπίεσης ή της κακομεταχείρισης, ακόμα και του χάσματος γενεών, γεγονός που αφήνει μόνιμες πληγές στην παιδική ψυχή. Η βία, πολλές φορές, συνιστά προϊόν τραυματικών εμπειριών που προ-καλούν απωθημένα. Τότε, ως διέξοδος προβάλλει η επιθετικότητα. Ανάλογα αποτελέσματα, όμως, επι-φέρει ο άκρατος φιλελευθερισμός των γονέων και η απουσία ελέγχου, που καθιστούν τους νέους ευ-άλωτους στη βία, ενώ, όταν οι ίδιοι οι γονείς αποτε-λούν πρότυπα βίαιης συμπεριφοράς, τα παιδιά τούς αντιγράφουν και τους μιμούνται. Αξίζει, τέλος, να επισημανθεί ότι η βία υποβόσκει και στην εσφαλμέ-νη αντίληψη των γονέων που θεωρούν ‘’μαγκιά’’ την επιθετική συμπεριφορά των παιδιών τους, αλλά και την ανοχή τους στα βίαια παιχνίδια.

Η τηλεόραση, το διαδίκτυο και γενικότερα τα ΜΜΕ παράλληλα, εθίζει τα παιδιά και τους εφήβους στη βία και τα εξοικειώνει με αυτήν. Εξίσου προς αυτή την κατεύθυνση λειτουργούν τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, καθώς τα ίδια τα παιδιά αδυνατούν να διακρίνουν το φανταστικό από το πραγματικό. Υι-οθετούν έτσι την αντίληψη ότι η βία είναι αποτελε-σματική και χαίρει της αποδοχής και της εκτίμησης όποιος την ασκεί.

Εκτός από όσα έχουν αναφερθεί μέχρι τώρα, δεν πρέπει να παραλειφθεί ότι η κοινωνία δύο ταχυ-τήτων οδηγεί συχνά τους νέους στη ματαίωση, στο

περιθώριο και δημιουργεί τις προϋποθέσεις παρα-βατικότητας. Συγχρόνως, η ανεργία σε συνδυασμό με την οικονομική εξαθλίωση, οδηγώντας στον κοι-νωνικό αποκλεισμό, δημιουργούν τις προϋποθέσεις εγκληματικών ή ευρύτερα παραβατικών συμπερι-φορών.

Για τα σύνθετα και δυσεπίλυτα κοινωνικά προβλήματα, όπως αυτό της ενδοσχολικής βίας, αποτελεσματική κρίνεται η αντιμετώπιση που αρ-χίζει με την άρση αυτών των γενεσιουργών αιτιών (πρόληψη) και συνεχίζεται με συντονισμένες προ-σπάθειες περιορισμού και εν τέλει εξάλειψης των συμπτωμάτων του (θεραπεία).

Η σχολική κοινότητα επιβάλλεται να αναδει-χθεί σε ένα σχολείο δημιουργικό (με βασικές αρ-χές τις έννοιες των ρημάτων: μαθαίνω, δημιουργώ, χειρίζομαι, εκφράζομαι ανθρώπινα), ανοιχτό στην κοινωνία, ένα σπουδαστήριο που θα προετοιμάζει ουσιαστικά τους νέους για το μέλλον. Άλλωστε, υπη-ρετεί το κοινωνικό του ρόλο μόνον όταν προσφέρει εκπαίδευση, ολόπλευρη πνευματική καλλιέργεια των μαθητών, μετάγγιση διαχρονικών αξιών και ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Αρχικά, ο στόχος των εκπαιδευτικών συστημάτων είναι η πρόλη-ψη – γνώση των βασικών αρχών στάσης των μα-θητών, προτού εμφανιστούν διάφορα προβλήματα κακής συμπεριφοράς με σεμινάρια επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών σε θέματα διαχείρισης τάξης προτού εξελιχθούν σε σοβαρά προβλήματα βίας και επιθετικότητας. Επιβάλλεται, έτσι, η συνεργασία των εκπαιδευτικών με εκπαιδευμένους σχολικούς συμβούλους, ώστε να επιμορφωθούν διευθυντές και εκπαιδευτικοί σε θέματα εξελικτικής ψυχολο-γίας και αποτελεσματικών ψυχοπαιδαγωγικών πα-ρεμβάσεων. Επιπλέον, θα πρέπει να βελτιωθούν οι ανθρώπινες σχέσεις στο σχολικό περιβάλλον, να αλ-λάξει το κλίμα και να πυροδοτήσει θετικά συναισθή-ματα σε όλους τους εμπλεκόμενους στη διαδικασία της εκπαίδευσης. Άλλωστε η παραβατικότητα των μαθητών έχει και επικοινωνιακό χαρακτήρα, αφού τα παιδιά μεταφέρουν μήνυμα και οι ενήλικες θα πρέπει να το εισπράξουν. Επίσης, οι ψυχολόγοι, οι λογοθεραπευτές και οι κοινωνικοί λειτουργοί όταν


ενταχθούν στο σχολικό πλαίσιο μπορούν να διαμορ-φώσουν καταλυτικά την προσωπικότητα του μαθητή ως προς το καλύτερο και για τον ίδιο και για την κοι-νωνία. Αλλά, και η οικογένεια με τη σειρά της μπορεί να συνεργαστεί με τους εκπαιδευτικούς και να συν-δράμει με απώτερο σκοπό να κατανοηθεί η εκάστοτε συμπεριφορά του παιδιού και να αποφασιστούν από κοινού δράσεις για την επίλυση προβλημάτων, συ-νήθως με μεθόδους θετικής πειθαρχίας και με την αποφυγή τιμωρητικών λύσεων.

Εκτός όμως από το σχολείο, η πολιτεία πρέ-πει να λάβει υπόψη της την υπάρχουσα κατάσταση και να επιλύσει τα όποια προβλήματα τυχόν δημι-ουργούνται. Συγκεκριμένα, έχει την υποχρέωση να επιδιώξει την ίδρυση κέντρων ενημέρωσης για γονείς και νέους, κέντρων κοινωνικής οργάνωσης και υποστήριξης των νέων με επιστημονικά καταρ-τισμένο προσωπικό, στις οποίες θα μπορέσουν να βρουν ουσιαστική αρωγή τα μέλη δυσλειτουργικών οικογενειών και να ενημερωθεί και κάθε σκεπτό-μενος πολίτης. Σημαντική, βεβαίως, κρίνεται εκτός των άλλων και η οικονομική ενίσχυση των ατόμων που προέρχονται από διαλυμένες οικογένειες. Στο πλαίσιο αυτό βασική θεωρείται και η κινητοποίηση της τοπικής αυτοδιοίκησης (λ.χ. συντονισμός εθελο-ντικής δράσης, διοργάνωση ομιλιών ανοικτών στο ευρύ κοινό για το ζήτημα της εφηβικής παραβατικό-τητας από τους ειδικούς). Ωστόσο, πέρα των μέτρων κοινωνικής ευαισθησίας, το κράτος επιβάλλεται να δημιουργήσει θέσεις εργασίας και να εξασφαλίσει

την απασχόληση των πολιτών, να αναμορφώσει τα

σωφρονιστικά ιδρύματα και να επαναπροσδιορίσει

το ρόλο τους, ώστε οι νεαροί έγκλειστοι να φοιτούν

σε σχολεία, να υποστηρίζονται από ψυχολόγους και

ευρύτερα από εξειδικευμένο προσωπικό προκειμέ-

νου να καλλιεργούνται οι δεξιότητες τους.

Πολλοί θεωρούν ότι για την έξαρση της σχο-

λικής βίας στους κόλπους της νεολαίας ευθύνονται

αποκλειστικά οι νέοι οι οποίοι χαρακτηρίζονται από

παρορμητικότητα, αντίδραση στο κατεστημένο, επα-

ναστατικότητα, περιέργεια και μιμητισμό. Μολονότι

δεν αμφισβητείται η ύπαρξη αυτών των διακριτι-

κών γνωρισμάτων, καλό είναι να αναρωτηθούμε αν

πράγματι αυτά επαρκούν για την πρόκληση της βίας

εν γένει, αν αποτελούν την αφορμή ή τη βαθύτερη

αιτία. Σαφέστατα, η έξαρση της νεανικής βίας πυ-

ροδοτείται από ‘’ενήλικους γονείς’’, τα πρότυπα της

εποχής, την εσφαλμένη διαπαιδαγώγηση, τα κοινω-

νικά αδιέξοδα. Σπάνια κάποιος νέος παρεκτρέπεται

ξαφνικά και χωρίς αιτία.

Η απάντηση στο σχολικό εκφοβισμό και γενι-

κότερα στη βία είναι η χαρά της ζωής, η θέληση για

δημιουργία, η δίψα για ελευθερία και διαφοροποίη-

ση με σεβασμό προς το συνάνθρωπο. Θετικό μήνυ-

μα προς τους νέους δίνουμε, όταν τους προσφέ-

ρουμε μια ζωή με νόημα, με αξίες, με πληρότητα

και υγιή πρότυπα.

37

συνέχεια από το τεύχος 63

«Έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν».Χρησιμοποιείται για χαρακτηρισμό απρεπούς,

άσεμνης συμπεριφοράς. Προήλθε από τους Κλαζομέ-νιους, κατοίκους των Κλαζομενών (σπουδαιότατη μι-κρασιατική πόλη κοντά στη Σμύρνη), οι οποίοι φημίζο-νταν για τη χυδαιότητά τους. Μεταξύ των εκδοχών για την προέλευση της φράσης είναι ότι κάποιοι Κλαζο-μένιοι μετέβησαν στη Σπάρτη και καταμαύρισαν τους θρόνους των εφόρων στην εκκλησία. Την πράξη αυτή οι Σπαρτιάτες με κήρυκα διακήρυξαν δημόσια. Άλλη εκδοχή είναι ότι ρύπαιναν με άλλο τρόπο τους θώκους ή σε άλλα αισχρά αρέσκονταν.

«Επί ξυρού ακμής».Σε πολύ επικίνδυνη θέση «στην κόψη του ξυρα-

φιού». Πολλοί αρχαίοι συγγραφείς χρησιμοποιούν τη φράση αυτή.

«Έτερος εξ ετέρου σοφός, το τε πάλαι το τε νυν».Απόσπασμα από το λυρικό ποιητή Βακχυλίδη.

Όλοι οι άνθρωποι διδάσκονται και μαθαίνουν από τους άλλους. Κανένας δεν γεννιέται σοφός. Ο ένας διδάσκε-ται από τον άλλο, παλαιότερα και τώρα.

«Ζει χύτρα, ζη φιλία». Παρηχητική αρχαία παροιμία. Βράζει η χύτρα,

ζει και φιλία.«Ήξεις αφήξεις».Παροιμιακή φράση για το διφορούμενο, το ασα-

φές. Προήλθε από κάποιο χρησμό του μαντείου των Δελφών, που δόθηκε σε κάποιο πολεμιστή, που ζήτησε να πληροφορηθεί εάν θα επανερχόταν από τον πόλεμο «ήξεις αφήξεις ουκ εν πολέμω θνήξεις». Η ερμηνεία από την τοποθέτηση του κόμματος προ του ου ή μετά απ’ αυτό, οπότε η πρόγνωση μεταβάλλεται από θετική σε αρνητική.

«Κοθόρνου ευμεταβολώτερος».Αρχαία παροιμία για τους ασταθείς, για τους

ευμετάβολους. Κόθορνοι ήσαν μεγάλα υποδήματα, τα οποία χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Έλληνες στο θέατρο και τα οποία μπορούσαν να φέρουν οι υποκριτές χωρίς διάκριση στο αριστερό ή το δεξί πόδι.

«Κύκνειον άσμα».Μεταφορικά η τελευταία δημιουργία καλλιτέ-

χνη, το τελευταίο έργο με την έννοια του ωραιότερου,

του καλύτερου. Η μεταφορά προήλθε από το άσμα του κύκνου, ο οποίος, όταν διαισθανθεί τον επερχόμενο θάνατο, τραγουδάει το καλύτερο μελαγχολικό τραγού-δι του. Αναφορά προς τη δοξασία αυτή κάνουν πολλοί αρχαίοι συγγραφείς (Αισχύλος, Πλάτων, Πλούταρχος).

«Λάθε βιώσας».Άποψη για τη ζωή. Να ζεις στην αφάνεια, χωρίς

να δίδεις στόχο ή να προκαλείς φθόνο.«Λέοντα ξυρείν».Παροιμία «ξυρείν επιχειρείν λεόντα» σε επικίν-

δυνη επιχείρηση, αναφερόμενη από τον Πλάτωνα στην Πολιτεία. Το να επιχειρήσεις να ξυρίσεις ένα λιοντάρι, είναι πάρα πολύ επικίνδυνο πράγμα.

«Λύκου βίον ζην».Αρχαία ελληνική παροιμία που χαρακτηρίζει

τους ανθρώπους που ζουν από την κλοπή και αρπαγή.«Μη ζώην μετ’ αμουσίας».Ευριπίδη «Ηρακλής Μαινόμενος». Είθε να μη

ζω χωρίς τραγούδια, λέγει ο χορός εγκωμιάζοντας τις Μούσες και τις Χάριτες. Η φράση αυτή έχει βαθύτερο νόημα και σημαίνει την παιδεία, την ψυχοπνευματική καλλιέργεια του ανθρώπου.

«Μια χελιδών έαρ ου ποιεί».Αρχαία παροιμία που αντιστοιχεί προς την «ένας

κούκος δεν φέρνει την άνοιξη». Δηλώνει ότι κάτι το μεμονωμένο ή η προσπάθεια ενός ανθρώπου δεν εί-ναι δυνατόν να παίξουν αποφασιστικό ρόλο σε μεγάλα θέματα γενικότερου ενδιαφέροντος.

«Νάφε και μέμνασ’ απιστείν, άρθρα ταύτα ταν φρενών». (Επίχαρμος)

Να είσαι νηφάλιος (σώφρων) και να έχεις πά-ντοτε κατά νου, ότι πρέπει να δυσπιστείς. Αυτά είναι τα δύο άρθρα, δηλαδή τα θεμέλια, οι βάσεις, οι θεμελιώ-δεις προϋποθέσεις της ορθοφροσύνης.

«Οι μεν άνδρες γεγόνασί μοι γυναίκες, αι δε γυναίκες άνδρες».

Η φράση φέρεται ότι ειπώθηκε από τον Ξέρξη, όταν είδε την Αρτεμισία να μάχεται με δεξιότητα στη ναυμαχία της Σαλαμίνας (480 π.Χ.).

«Όμφακες εισίν». (Αισώπειος μύθος)Αλληγορική κατηγορία γι’ αυτούς που περιφρο-

νούν εκείνο που δεν μπορούν να κατακτήσουν, όπως η αλεπού του Αισώπου, η οποία, επειδή δεν μπορούσε να φάει τα ψηλά κρεμασμένα ώριμα σταφύλια, χαρα-

Χαρακτηριστικές αρχαιοελληνικές εκφράσεις

του Περικλή Τρακαδά Φιλoλόγου - Συγγραφέα

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ


κτήρισε αυτά όμφακες = αγουρίδες.«Ο πηλός αν μη δαρή, κέραμος ου γίγνεται».

(Αρχαία παροιμία) Αν ο πηλός δεν μαλαχθεί, κεραμίδι δεν γίνεται. Υπονοεί ότι δεν αποκτιέται η εμπειρία, η ικανότητα, χωρίς άσκηση, χωρίς τριβή. Επίσης σημαί-νει ότι ενάρετοι πολίτες δεν γίνονται χωρίς την κατάλ-ληλη διδασκαλία και διαπαιδαγώγηση.

«Ο τρώσας και ιάσεται». Εκείνος που σε πλήγωσε, εκείνος και θα σε

θεραπεύσει. Χρησιμοποιείται η φράση μεταφορικά. Αυτός που δημιούργησε ζημιά ή βλάβη, αυτός θα την αποκαταστήσει. Η φράση αυτή φέρεται ως χρησμός του μαντείου των Δελφών. Ειπώθηκε σε κάποιο Κρο-τωνιάτη από την Κάτω Ιταλία που τραυματίστηκε σε κάποια μάχη. Επειδή ο τρώσας ήταν άγνωστος, ρώτη-σε πάλι το μαντείο «τις ο τρώσας» και τότε του δόθηκε η απάντηση «ο Αχιλλεύς» προς τον οποίο κατέφυγε και τον παρακάλεσε να τον θεραπεύσει, πράγμα που έγινε. Ο Αχιλλέας βρισκόταν στη Λευκή Νήσο του Ευξείνου Πόντου, η οποία πιστευόταν ως είσοδος στο Βασίλειο των νεκρών. Για τη φράση αυτή υπάρχουν και άλλες εκδοχές.

«Ουκ εά με καθεύδειν το του Μιλτιάδου τρό-παιον».

Είπε ο Θεμιστοκλής για το νικητή του Μαραθώ-να Μιλτιάδη. Δεν με αφήνει να κοιμηθώ η επιτυχία του Μιλτιάδη.

«Ου φροντίς Ιπποκλείδη».Φράση που χρησιμοποιούμε προς δήλωση αδι-

αφορίας. Ο πλούσιος και ωραίος νέος Ιπποκλείδης από την Αθήνα φιλοξενήθηκε με άλλους νέους επί ένα έτος στην αυλή του τυράννου της Σικυώνας Κλεισθένη, ο οποίος διακήρυξε ότι θα έδινε την ωραιότατη κόρη του Αγαρίστη ως σύζυγο στον άριστο των Ελλήνων. Ο Κλεισθένης παρακολουθούσε κρυφά τη συμπεριφορά των φιλοξενουμένων μνηστήρων, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της οινοποσίας. Ο Κλεισθένης είχε ξεχωρί-σει τον Ιπποκλείδη ως τον ωραιότερο, ανδρειότερο και εξυπνότερο νέο μεταξύ των υποψηφίων. Όμως κατά τη διάρκεια του συμποσίου, όταν επρόκειτο να παρθεί η τελική απόφαση, ο Ιπποκλείδης χόρεψε άσεμνα, στηρί-ζοντας το κεφάλι του πάνω σε τραπέζι και κουνώντας τα πόδια του στον αέρα. Τότε ο Κλεισθένης αγανάκτη-σε για τη συμπεριφορά του αυτή και του είπε: «ω παι Τισάνδρου, απαρχήσατο γε μεν τον γάμον» = υιέ του Τίσανδρου, με τον άσεμνο χορό σου έχασες τη νύφη. Ο Ιπποκλείδης απάντησε: «ου φροντίς Ιπποκλείδη». Ο Ηρόδοτος περιγράφει με λεπτομέρεια το περιστατικό.

Η φράση αυτή του Ιπποκλείδη από τότε έμεινε παροι-μιώδης.

«Πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος».Η ρήση αυτή ανήκει στο σοφιστή Πρωταγόρα

τον Αβδηρίτη. Στον Πλάτωνα η φράση απαντά ως εξής: «πάντων χρημάτων μέτρον άνθρωπος, των μεν όντων, ως έστι, των δε μη όντων, ως ουκ έστιν» = για όλα τα πράγματα, το μέτρο, το κριτήριο είναι ο άνθρωπος, για εκείνα που υπάρχουν το κριτήριο είναι ο άνθρωπος, για εκείνα που δεν υπάρχουν, κριτήριο είναι ο άνθρω-πος.

«Πάντες άνθρωποι του ειδέναι ορέγονται φύ-σει». (Αριστοτέλης)

Όλοι οι άνθρωποι επιθυμούν από τη φύση τους για μάθηση και για εκείνα που δεν γνωρίζουν.

«Πάντα τα γιγνόμενα διά τινα αιτίαν γίγνεσθαι». (Πλάτων)

Όλα όσα γίνονται, οφείλουν τη γένεσή τους σε κάποια αιτία.

«Παπαί, Μαρδόνιε, κοίους επ’ άνδρας ήγαγες μαχησομένους ημέας, οι ου περί χρημάτων τον αγώ-να ποιούνται, αλλά περί αρετής». (Ηρόδοτος)

Φράση Πέρση στρατηγού όταν πληροφορήθη-κε ότι οι Έλληνες στους Ολυμπιακούς αγώνες διαγω-νίζονταν για κότινο (στεφάνι από αγριελιά) και όχι για χρήματα. Η ερμηνεία της φράσης είναι: αλίμονο, Μαρ-δόνιε, με ποιους ανθρώπους μας έφερες να πολεμή-σουμε, οι οποίοι δεν αγωνίζονται για συμφέρον, αλλά για ένα στεφάνι από κότινο.

«Παρά θίν’ αλός».Κοντά στην ακροθαλασσιά, στην παραλία, φράση

ομηρική (Ιλιάς Α 327). (Θιν, θινός, θις, θινός = σωρός άμμου κοντά στη θάλασσα, η αλς, αλός = θάλασσα).

«Πάσσαλος πασσάλω εκκρούεται».Παροιμία που σημαίνει ότι το κακό θεραπεύεται

με το κακό. Με χτυπήματα με έναν πάσσαλο εκριζώνε-ται ο άλλος πάσσαλος.

«Αιδώς γαρ εν κακοίσι ουδέν ωφελεί, η γαρ σιωπή τω λαλούντι σύμμαχος». (Σοφοκλής)

Η σεμνότητα σε τίποτα δεν ωφελεί, όταν έχεις να κάμεις με κακούς ανθρώπους, γιατί η σιωπή (εκλαμ-βανομένη ως αδυναμία) γίνεται σύμμαχος στον κακό άνθρωπο. Και στην τραγωδία Ηλέκτρα του Σοφοκλή βρίσκουμε παρόμοια φράση.

«Εν τοις κακοίς πολλή στ’ ανάγκη καπιτηδεύ-ειν κακά».

Στα κακά είναι πολλή ανάγκη με κακά να κατα-γίνεται κανείς, λέγει η Ηλέκτρα για την Κλυταιμνήστρα


και τον Αίγισθο που δολοφόνησαν τον Αγαμέμνονα.Αντίστροφη παροιμία προς τα ανωτέρω είναι:«Μη κακοίς ιώ κακά».Αναφέρεται από πολλούς αρχαίους συγγραφείς

και σημαίνει να μην θεραπεύεις τα κακά με τα κακά (ιώ, προστακτική του ιάομαι – ιώμαι = θεραπεύω).

«Περί λύχνων αφάς».Αρχαία φράση που σημαίνει την ώρα που ανά-

βονται τα λυχνάρια, το σούρουπο, η αρχή της νύκτας.«Περί όνου σκιάς».Χρησιμοποιούμε τη φράση αυτή, όταν για ασή-

μαντο λόγο, γίνεται μεγάλος θόρυβος. Προήλθε η φρά-ση αυτή από δήθεν δίκη που έγινε στην αρχαία πόλη Άβδηρα της Θράκης εξαιτίας της διαφοράς μεταξύ ενός αγωγιάτη και κάποιου γιατρού, ο οποίος μίσθωσε το γάιδαρό του για να μεταβεί σε άλλη πόλη. Ο γιατρός κατά τη διαδρομή του μέσα σε άδενδρη περιοχή λόγω υπερβολικού καύσωνα, κάθισε για λίγο στη σκιά του γαϊδάρου. Ο αγωγιάτης διαμαρτυρήθηκε λέγοντας ότι μίσθωσε το γάϊδαρο και όχι τη σκιά του. Κατά τη διάρ-κεια της δίκης οι Αβδηρίτες χωρίστηκαν σε δύο αντι-μαχόμενα στρατόπεδα, γεγονός που συγκλόνισε την πόλη για πολύ χρόνο για ασήμαντη αιτία.

Ο εμπαικτικός αυτός μύθος για τους Αβδηρίτες λέγεται ότι είναι επινόηση των αρχαίων Αθηναίων, οι οποίοι κατηγορούσαν τους Αβδηρίτες για ανόητους και δοξομανείς. Η φράση αυτή με την πάροδο του χρόνου έγινε παροιμία και σημαίνει ανόητα λόγια, ανούσιες ενέργειες, κούφια λόγια. Τη φράση αυτή αναφέρουν ο Πλάτων και ο Αριστοφάνης. Τον ευχάριστο αυτό μύθο χρησιμοποίησε ο ρήτορας Δημοσθένης, όταν διαπί-στωσε ότι οι δικαστές δεν έδιναν καμία προσοχή στην απολογία κάποιου κατηγορουμένου που υπεράσπιζε. Όταν έφθασε στο κρίσιμο σημείο της φιλονικίας μεταξύ του αγωγιάτη και του γιατρού που μίσθωσε το γάιδαρο, διέκοψε τη διήγηση, κατεβαίνοντας από το βήμα. Οι δι-καστές, στους οποίους είχε κορυφωθεί το ενδιαφέρον για να μάθουν το αποτέλεσμα, ζητούσαν να μάθουν τι απέγινε. Τότε ο Δημοσθένης τους απάντησε: «για τη σκιά του όνου θέλετε να ακούσετε, ενώ εμποδίζετε τον κινδυνεύοντα κατηγορούμενο να απολογηθεί»; Οι δικαστές τότε συγχώρησαν το ρήτορα, γιατί ορθά τους κατηγόρησε και άκουσαν με προσοχή τον κατηγορού-μενο.

«Πηνελόπης ιστόν αναλύειν».

Αυτό που λέγεται σήμερα «ράβε, ξήλωνε». Προ-ήλθε από τη γυναίκα του Οδυσσέα Πηνελόπη, η οποία την ημέρα ύφαινε ύφασμα και τη νύχτα το ξήλωνε, γι-ατί, όταν θα αποτελείωνε την ύφανση, θα νυμφευόταν έναν από τους μνηστήρες.

«Πίθος Δαναΐδων».Η φράση αυτή λέγεται για ματαιοπονία και

άσκοπη κοπιώδη προσπάθεια. Παροιμία που έχει προέλευση από τη μυθολογία. Οι πενήντα θυγατέρες του Δαναού, βασιλιά του Άργους, οι Δαναΐδες φόνευ-σαν τους άνδρες τους κατά την πρώτη νύχτα του γά-μου τους, εκτός από την Υπερμήστρα. Την εγκληματική αυτή πράξη έκαμαν ύστερα από την παρότρυνση του πατέρα τους Δαναού, γιατί υπήρχε χρησμός που έλεγε ότι θα φονευόταν από κάποιον από τους γαμπρούς του. Για την πράξη τους αυτή οι Δαναΐδες καταδικάστηκαν στον Άδη να γεμίζουν ένα πιθάρι τρόπιο. Το μύθο αυτό αναφέρουν ο Αισχύλος, ο Πλούταρχος και άλλοι αρχαί-οι συγγραφείς.

«Πνέει μένεα».Δηλαδή είναι πολύ οργισμένος, διακατέχεται

από μανία εκδίκησης. Η φράση είναι ομηρική «μένεα πνείοντες» = γεμάτοι από θυμό, ανδρεία και προθυμία (Ιλιάς Β 536, Γ8 κλπ.).

«Πνέει τα λοίσθια».Δηλαδή βρίσκεται στα τελευταία του, ψυχορρα-

γεί (λοίσθιος και λοίσθος = τελευταίος, θεωρείται ως υπερθετικόν του λοιπός, αντί λοίπιστος).

«Ποίον σε έπος φύγεν έρκος οδόντων». (Φρά-ση ομηρική)

Ποιος λόγος ξέφυγε από το φράγμα των δοντιών σου; Χρησιμοποιούμε τη φράση, όταν ο συνομιλητής μας εκστομίσει λόγο ασεβή, ανάρμοστο, ανακριβή.

«Πολλά πιών και πολλά φαγών και πολλά κακ’ ειπών ανθρώπους κείμαι». Τιμοκρέων Ρόδιος.

Επίγραμμα του Σιμωνίδη του Κείου για το λυ-ρικό ποιητή Τιμοκρέοντα, ο οποίος μεταξύ των άλλων ενέπαιξε και το Σιμωνίδη, αυτός απάντησε με το επί-γραμμα αυτό.

* Ο κ. Περικλής Τρακαδάς είχε υπηρετήσει ως Φιλόλογος στο Γυμνάσιο Κλειτορίας την δεκαετία του 1960.

40 ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΨΙΛΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

Αυτούς τους φθινοπωρινούς μήνες του τρέχοντος έτους 2014, συμπληρώθη-καν διακόσια (200) ολόκληρα χρόνια, από τότε που τρεις απλοί και άσημοι, αλλά αγνοί και φλογεροί πατριώτες της διασποράς, αποφάσισαν στη μικρή τότε πόλη της σημε-ρινής Ουκρανίας, την Οδησσό, να ιδρύσουν την Εθνοσωτήριο και Εθνεγερτήριο μυστι-κή Οργάνωση, με το όνομα: “ΦΙΛΙΚΗ ΕΤΑΙ-ΡΕΙΑ” ή “ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΤΩΝ ΦΙΛΙΚΩΝ”, που για κύριο και μοναδικό σκοπό είχε: την Εθνική αφύπνιση όλων των Ελλήνων, απανταχού της γης, τη συνένωσή τους και την προετοιμασία τους για ταυτόχρονη εξέγερση, ενα-ντίον του βάρβαρου Τούρκου δυνάστη, προς αποτίνα-ξη του άγριου ζυγού της μακραίωνης σκλαβιάς τους, προς απόκτηση της πολυπόθητης ελευθερίας τους!!!

Οι τρεις παραπάνω Έλληνες Πατριώτες ήσαν,

όπως πολύ καλά το γνωρίζετε: Ο Νικόλαος Σκουφάς, από το Κομπότι της Άρτας, ο Εμμανουήλ Ξάνθος, από την Πάτμο και ο Αθανάσιος Τσακάλωφ, από τα Γιάν-νενα!!!

Η αγαθή μοίρα της σκλαβωμένης Πατρίδας μας, το ’φερε έτσι ώστε οι πιο πάνω Έλληνες Πατριώτες της διασποράς, να συναντηθούν και να γίνουν φίλοι, τους μήνες Νοέμβρη με Δεκέμβρη του 1813, στην Οδησσό και μέσα στο σπίτι του Σκουφά, το οποίο σώζεται ακό-

μη και σήμερα και είναι Μουσείο, να κάθονται και να λένε τα ντέρτια και τις πίκρες της ξενι-τιάς και να αναστενάζουν και να κλαίνε για τη σκλαβιά της Πατρίδας!!!

Αυτοί οι αναστεναγμοί για την κατάντια της σκλαβωμένης Πατρίδας, τους οδήγησαν στην απόφαση, να δημιουργήσουν την παρα-πάνω μυστική οργάνωση της “Φιλικής Εται-ρείας”, προς επιδίωξη του παραπάνω Εθνι-

κού σκοπού!!!Τον Νοέμβρη με Δεκέμβρη του 1813 πρωτοσυ-

ναντήθηκαν στην πιο πάνω πόλη της Ουκρανίας, την Οδησσό, η οποία ήταν από τον έκτο π.Χ. αιώνα αποικία των Μιλησίων και ήταν τόσο πολύ μεγάλη η επιθυμία τους να κάνουν κάτι, προς απελευθέρωση της πολυ-αγαπημένης Πατρίδας τους, που πριν περάσει ούτε ένας χρόνος και συγκεκριμένα περί τα μέσα του μήνα

Σεπτέμβρη του 1814, είχαν έτοιμο το καταστατικό της σύστασης της “Φιλικής Εταιρείας”!!!

Το έργο που ανέλαβαν και αποφάσισαν να υλο-ποιήσουν και να το φέρουν εις πέρας, οι τρεις παρα-πάνω Έλληνες Πατριώτες, όπως αντιλαμβάνεσθε, ήταν τεράστιο για τα δεδομένα της τότε εποχής, γιατί εκτός των πολλών άλλων δυσκολιών, είχαν να αντιπαλέψουν και με την “άκρα του τάφου σιωπή”, κατά την έκφραση του Εθνικού μας Ποιητή Δ. Σολωμού, που είχε επιβά-

Η "Φιλική Εταιρεία" εόρτασε τα διακοσιοστά ... γενέθλιά της!!!

του Γιάννη Α. Παπαρρηγόπουλου

Νικόλαος Σκουφάς, ο πρωτεργάτης της Φιλικής Εταιρίας

Ξάνθος Εμμανουήλ

Τσακάλωφ Αθανάσιος

41ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΨΙΛΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

λει σε όλη την τότε Ευρώπη, η περιώνυμη “Ιερά Τρι-πλή Συμμαχία”, του τρισκατάρατου… Κλήμη (Κλέμενς) Μέττερνιχ!!!

Κι όμως, παρά τις παραπάνω δυσκολίες και αντιξοότητες και παρ’ ότι τους λοιδορούσαν και τους… σκυλόβριζαν πατόκορφα, ακόμη και επιφανείς Έλλη-νες της διασποράς και τους έλεγαν “απατεώνες που εκμεταλλεύονταν τον πατριωτισμό του κοσμάκη, για να καταχραστούν τις εισφορές τους, προς την Εται-ρεία!”, κατόρθωσαν να αφυπνίσουν, εθνικά, τις ψυχές και το φρόνημα όλων των σκλαβωμένων Ελλήνων και να τους ξεσηκώσουν πανστρατιά, εναντίον του βάρβα-ρου δυνάστη, την Άνοιξη του 1821!!!

Για τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι τρεις πιο πάνω Έλληνες Πατριώτες, για να υλοποιή-σουν τον παραπάνω Ιερό Σκοπό της Φιλικής Εταιρείας,

καθώς και για τις διάφορες βρισιές και λοιδορίες, που

εκτόξευσαν εναντίον τους πολλοί και μάλιστα επιφα-

νείς συνέλληνες της διασποράς, δεν έχετε παρά να

ξαναδιαβάσετε τα σχετικά άρθρα-σημειώματά μου,

με τον τίτλο: “ΟΙ ΙΔΡΥΤΕΣ ΚΑΙ ΟΙ… ΕΚΤΕΛΕΣΕΙΣ-

“ΘΥΣΙΕΣ” ΤΗΣ ΦΙΛΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ” που δημοσιεύτη-

καν, σε συνέχειες, στα υπ’ αριθμούς 53, 54, 55 και 56

τεύχη του Περιοδικού μας!!!

Πιστέψτε με, αξίζει τον κόπο, για να ξαναθυμη-

θείτε: το τι τράβηξαν οι τρεις παραπάνω αγνοί Έλληνες

Πατριώτες, καθώς και πάρα πολλοί άλλοι που αργότε-

ρα τους πλαισίωσαν, για να φέρουν εις πέρας το τερά-

στιο Εθνικό τους έργο, που οικειοθελώς επωμίσθηκαν

πριν από 200 ολόκληρα χρόνια, για να απολαμβάνουμε

εμείς σήμερα, το μέγιστο αγαθό για τον άνθρωπο: την

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ!!!

Το σπίτι όπου έμενε ο Σκουφάς στην Οδησσό κι όπου σ΄ αυτό ιδρύθηκε το φθινόπωρο του 1814 η Φιλική Εταιρεία. Κηρύχθηκε διατηρητέο ιστορικό μνημείο και στον τοίχο του (αριστερά στην

εικόνα) εντοιχίστηκε σχετική μαρμάρινη πλάκα)

Ο όρκος των Φιλικών, από τον Δ. Τσόκο (1849)

42

Το πρώτο δημοσιεύθηκε στην Πελοποννησια-κή Πρωτοχρονιά του 1965

Κατά το Μάιο του 1826 ο αιμοχαρής Ιμπραήμ όταν έπεσε το ηρωικό Μεσολόγγι διεκπεραιώθη στην Πάτρα και από εκεί λεηλατώντας και καίγοντας τα χω-ριά έφθασε στα Καλάβρυτα. Και εδώ η ίδια τύχη περί-μενε στους δυστυχείς ραγιάδες. Φωτιά και τσεκούρι. Ερήμωση και καταστροφή. Στο πέρασμά του από τα Φίλια ο Ιμπραήμ εστρατοπέδευσε κάτω από το χωριό σε μια ράχη στη θέση «Άγιος Νικόλαος» που μέχρι σήμερα ονομάζεται «Ράχη του Μπραΐμη». Το χωριό το ευρήκε χωρίς κατοίκους, κι αφού το ελεηλάτησε το έκαψε. Οι κάτοικοι, άλλοι είχαν διασκορπισθεί στα γύρω βουνά, κρυμμένοι μέσα σε σπηλιές και δάση και άλλοι είχαν κλεισθεί στα δύο φρούρια του Δρά-γκου που ευρίσκονται σε απόκρημνη περιοχή, κοντά στη μονή του Αγίου Αθανασίου. Τα φρούρια αυτά είχαν κτισθεί κατά την προεπαναστατική περίοδο, στους χρό-νους της δουλείας και εχρησίμευαν για να κρύβονται οι Χριστιανοί από τις διώξεις των Τούρκων όταν η οργή του Ισλάμ απειλούσε με ξεκληρισμό το Ελληνικό Γέ-νος. Πολλοί Φιλαίοι μαζί με το γέρο Παπαρρήγα, κλεί-σθηκαν στην εκκλησία της Παναγιάς, που ευρίσκεται σε σπηλιά, σε απόκρημνο βράχο κοντά στο δρόμο που ενώνει τα χωριά Φίλια και Λευκάσιο (Τσοροτά) με τα Μαζέικα. Γι’ αυτούς που κλείστηκαν στα φρούρια του Δράγκου η παράδοση δεν αναφέρει τίποτα για την τύχη των. Βέβαιο θεωρείται ότι δεν έγιναν αντιληπτοί από τους εχθρούς και έτσι εσώθηκαν. Το μέρος αυτό είναι απρόσιτο και δύσβατο. Δεν συνέβη όμως το ίδιο και με τους Φιλαίους που είχαν κλεισθεί στην εκκλησία της Παναγιάς. Το μέρος τούτο ευρίσκεται σε απόκρημνη πλαγιά μέσα σε βράχο κάθετο, σαν κομμένο με το μα-χαίρι, στα χείλη μιας βαθιάς λαγκαδιάς, που και οι δυο πλευρές της είναι απότομες, αλλά έχει το μειονέκτη-μα για τον σκοπόν που εχρησιμοποιήθη, να ευρίσκε-ται πολύ κοντά στο δημόσιο δρόμο απ’ όπου φαίνεται πολύ καλά.

Έτσι από την πρώτη μέρα, μετά το κάψιμο του χωριού, οι ορδές του Ιμπραήμ επισήμαναν το κάστρο της Παναγιάς και άρχισαν να το κτυπούν, από τον απέ-ναντι λόφο, με όλα τα μέσα. Οι υπερασπισταί του, βο-ηθούμενοι και από το απόκρημνο έδαφος, απέκρου-σαν όλες τις επιθέσεις. Η πολιορκία διήρκεσε πολλές ημέρες, χωρίς ο εχθρός να κατορθώσει να επιτύχει το σκοπό του. Τότε ο εχθρός εμηχανεύθη άλλον τρόπον πολέμου. Παρατήρησε ότι το ύψωμα που βρισκόταν επάνω από το φρούριο ήτο ομαλό και μπορούσε κα-νείς να πλησιάσει άφοβα μέχρι τα χείλη του κρημνού.

Αυτό το μειονέκτημα του φρουρίου το εκμεταλ-λεύθηκε. Έστειλε εκεί στρατιώτες οι οποίοι άναβαν με-γάλες φωτιές και τα καιόμενα ξύλα τα έριχναν επάνω στην οροφή της εκκλησίας. Έτσι σε λίγο η φωτιά μετε-δόθη στους δοκούς της οροφής που άρπαξαν φωτιά κι έπεφταν επάνω στους πολιορκημένους.

Η θέση τώρα των υπερασπιστών του φρουρίου έγινε δεινή. Μόνο το ιερό βήμα που ήταν ολόκληρο μέσα στο βράχο ήταν απρόσβλητο από τη φωτιά. Εκεί οι μαχηταί έβαλαν τα γυναικόπαιδα. Για να αντιμετωπί-σουν οι πολιορκούμενοι την φωτιά εστερούντο και το απαραίτητο εφόδιο το νερό. Η μεταφορά του από την πηγή που ευρίσκετο στο βάθος της λαγκαδιάς ήταν δύ-σκολη γιατί το μέρος τούτο χτυπιόταν από τον εχθρό. Τότε επαρουσιάσθη ένα παλληκάρι, ο Θανασάκης από το γένος των Κωτσιοπουλαίων και διαβεβαίωσε τους πολεμιστάς ότι θα αναλάβει αυτός να τους προμηθεύει νερό. Αυτό εθεωρήθη πολύ επικίνδυνο. Ο Θανασάκης παρά τις αντίθετες συμβουλές των γεροντοτέρων επέ-μενε στην απόφασή του. Έτσι επήρε το όπλο του και σαν πουλί χύθηκε προς την λαγκαδιά. Οι Τούρκοι που τον είδαν να κατεβαίνει άρχισαν να τον πυροβολούν. Αλλά ο Θανασάκης δεν έχασε το θάρρος του. Έτρεχε μέσα σε μία βροχή από σφαίρες. Έτσι με κίνδυνο μεγά-λο έφθασε κάτω στη λαγκαδιά. Όταν επλησίασε κοντά στην πηγή είδε Τούρκους να την φυλάνε. Άνοιξε τότε με αυτούς μάχη και τους σκότωσε. Ο πατέρας του που αδημονούσε για την τύχη του, ακούγοντας τον κρότο

Τα Φίλια Καλαβρύτων στον αγώνα για την απελευθέρωση

Άγνωστες σελίδες της ιστορίας... του Πάνου Παπαρρηγόπουλου

ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΨΙΛΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ

43

του όπλου του, που τον γνώριζε, πολύ καλά, έλεγε συ-γκινημένος στους πολεμιστάς: Το παιδάκι μου υπάρ-χει ακόμα στη ζωή, πολεμάει, ακούω το ντουφέκι του. Έτσι το ηρωικό παλληκάρι έφερνε στο κάστρο νερό, με το οποίο οι πολιορκούμενοι αντιμετώπιζαν τον μεγάλο κίνδυνο της φωτιάς. Η πολιορκία όμως διήρκεσε και η θέση των πολεμιστών εχειροτέρευε. Τώρα κοντά στον κίνδυνο της φωτιάς προσετέθη και η πείνα. Τα λίγα τρόφιμα που είχαν μαζί τους εξαντλήθηκαν. Τα μικρά παιδιά από την τελεία έλλειψη τροφής άρχισαν να κλαί-νε. Διεσώθη μέχρι σήμερα ο τρόπος που οι μανάδες ξεγελούσαν τα παιδιά τους στις τραγικές αυτές στιγμές. Βάζανε στη φωτιά κεραμίδια και τα σκέπαζαν με θρά-κα για να δώσουν την εντύπωση στα παιδιά τους ότι ψήνουν ψωμί. Ενδεικτικό σημείο της τραγικής κατα-στάσεως στην οποία είχαν φθάσει οι πολιορκούμενοι είναι και το εξής περιστατικό. Η γυναίκα του Γιάννου Παπαρρηγοπούλου που ήταν έγκυος, εγέννησε αρσε-νικό παιδί. Ο Γιάννος αντί να χαρεί άρπαξε το βρέφος και ετοιμάσθηκε να το πετάξει στον κρημνό. Έτρεξε αμέσως ο πατέρας του ο Παπαρρήγας και επρόλαβε το κακό. Για όνομα του Θεού παιδί μου, τι πας να κάνεις; Εμείς κινδυνεύουμε πατέρα από στιγμή σε στιγμή και γεννησαρούδια θα έχουμε εδώ; Άφησέ το παιδί μου, ψυχή είναι. Ό,τι γίνουμε όλοι μας θα γίνει και αυτό. Κο-ντά στις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι πολιορκού-μενοι ήλθε σαν δυνατό ψυχικό τραύμα και η είδηση ότι σκοτώθηκε ο Θανασάκης. Ένα τουρκικό βλήμα τον βρήκε κατάστηθα τη στιγμή που σκυμμένος στην πηγή έπαιρνε νερό. Με κόπο και κίνδυνο τον ανέβασαν οι πολεμισταί στο φρούριο και τον κλάψανε σα μωρά παι-διά. Ήταν ο μοναδικός αγωνιστής που έπεσε στο πεδίο της τιμής στο μέρος αυτό. Μέσα σ’ αυτήν την απελπι-στική κατάσταση στην οποία ευρίσκοντο οι πολιορκού-μενοι άλλο δεν τους απέμεινε: ή έπρεπε να κάνουν μια ηρωική έξοδο ανάμεσα στα στρατεύματα του Ιμπραήμ και όσοι σωθούν ή έπρεπε να ανατινάξουν το φρούριο βάζοντας φωτιά στην μπαρουταποθήκη. Το πρώτο δεν το βρήκαν σωστό γιατί είχανε μαζί τους γυναικόπαιδα που αν πέφτανε στα χέρια των εχθρών θα ατιμάζοντο. Προτίμησαν τότε το δεύτερο. Να καούν όλοι μέσα στην

εκκλησία της Παναγιάς παρά να πέσουν στα χέρια των

απίστων. Προτού όμως προχωρήσουν στο φοβερό

τους διάβημα, σκέφθηκαν ότι πρώτα έπρεπε να ζητή-

σουν τη βοήθεια της Παναγίας. Εγονάτισαν τότε όλοι

μπροστά στην εικόνα της και προσευχήθηκαν. Έπειτα

με πομπή έβγαλαν την εικόνα από το ιερό και την το-

ποθέτησαν στην είσοδο της εκκλησιάς με το πρόσωπό

της στραμμένο προς το εχθρικό στρατόπεδο. Μεγάλη

μας Παρθένα, είπαν τότε τα παλληκάρια, εμείς κάναμε

το καθήκον μας πολεμώντας στους άπιστους. Τώρα η

πείνα και η κούραση μας λύγισαν τα κορμιά. Δεν αντέ-

χουμε πια. Πολέμα τώρα και Συ τους εχθρούς του Χρι-

στού. Δεν είχαν τελειώσει τα τελευταία λόγια και ένα

βλήμα από τον εχθρό κτύπησε κατάστηθα την Παναγία.

Τα μάτια τότε των πολεμιστών άστραψαν από οργή,

αλληλοκυτάχθηκαν για λίγο, έσφιξαν τις γροθιές τους

και αμέσως έτρεξαν στα μετερίζια, και ορθώθηκαν

σαν βράχοι μπροστά στον εχθρό. «Παναγία μας είπαν

βοήθησέ μας να ελευθερωθούμε από τους άπιστους».

Και η Παναγία έκανε το θαύμα της. Εκείνη τη στιγμή

μια σάλπιγγα εσήμανε στο εχθρικό στρατόπεδο απο-

χώρηση. Τι είχε συμβεί; Ένας έφιππος αγγελιοφόρος

μετέφερε στο στρατό του Ιμπραήμ ένα φοβερό μαντάτο.

Ο ανεψιός του Στρατηγού, το «μπεγόπουλο»,

όπως το λέγανε, είχε σκοτωθεί στο χωριό Λάστα της

Γορτυνίας. Έτσι ο στρατός του Ιμπραήμ απεχώρησε

από κει και κατευθύνθηκε προς τη Γορτυνία για να

εκδικηθεί τον θάνατο του «μπεγόπουλου» αφού προ-

ηγουμένως επέρασε από του Δάρα και ενώθηκε με το

κύριο σώμα του Αιγυπτιακού στρατού που ευρισκόταν

με επικεφαλής τον ίδιο τον Ιμπραήμ.

Αυτό ήταν το τέλος της πολιορκίας του Κάστρου

της Φιλέικης Παναγιάς όπου ακόμη άλλη μια φορά η

αδάμαστη Ελληνική ψυχή, απέδειξε, ότι μπροστά στην

ατίμωση και στον εξανδραποδισμό, αψηφά τη ζωή,

προτιμά να γίνει Κούγκι και Ζάλογγο.



Η εμφάνιση του πυροβολικού κατά την αρχαιό-τητα ήταν συνυφασμένη με την ανάπτυξη του πολιορ-κητικού πολέμου. Τα όπλα που κατασκευάστηκαν για την εκπόρθηση οχυρωμένων πόλεων χρησιμοποιήθη-καν με επιτυχία και στον εκ παρατάξεως αγώνα απο-τελώντας το πρώτο πυροβολικό στην ιστορία. «Πατήρ πάντων πόλεμος» αναφωνούσε ο Ηράκλειτος και οι Έλληνες μηχανικοί τον δικαίωσαν. Η ανάγκη για δη-μιουργία εκηβολών όπλων ήταν τόσο παλαιά όσο και ο άνθρωπος.

Στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ. κατέστη δυνατή η δημιουργία ενός τέτοιου όπλου. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου ο Σπαρτιάτης βασιλεύς Αρχίδαμος, όπως αναφέρει ο Θουκυδίδης, κατέλαβε το φρούριο της Οινόης με τη βοήθεια μηχανών, των οποίων όμως δε καθορίζεται ούτε το είδος ούτε το σχήμα. Μηχανές, αναφέρει ο Ξενοφών χρησιμοποίη-σαν και οι δημοκρατικοί Αθηναίοι κατά των τριάκοντα τυράννων για τις οποίες όμως δεν έχουμε περισσότε-ρες πληροφορίες.

Στο έργο του Πλουτάρχου «Βίοι παράλληλοι» και συγκεκριμένα στη βιογραφία του Περικλή αναφέ-ρεται πως σύμφωνα με τον Έφορο (αρχαίος ιστορικός από την Κύμη της Αιολίδας 405-334 π.Χ.), οι Αθηναίοι κατά την πολιορκία της Σάμου (439 π.Χ.) χρησιμοποί-ησαν πολιορκητικές μηχανές, που θαυμάστηκαν σαν πρωτοφανείς. Τις μηχανές αυτές τις είχε κατασκευάσει ο μηχανικός Αρτέμων ο επονομαζόμενος «Περιφόρη-τος» που επειδή ήταν κουτσός τον μετέφεραν πάνω σε φορείο, όταν έπρεπε να επισκεφτεί κάποιο έργο.

Οι Έλληνες της Σικελίας ήταν οι πρώτοι στην Ευρώπη που γνώρισαν την πολιορκητική τεχνολογία. Ο Διονύσιος Α΄, τύραννος των Συρακουσών (405-307 π.Χ.) συγκέντρωσε μηχανικούς από όλο τον Ελληνικό κόσμο και χρησιμοποίησε την δεξιοτεχνία τους προ-κειμένου να δημιουργήσει τις πρώτες πολιορκητικές μηχανές. Ο Διονύσιος χρησιμοποίησε αυτή τη τεχνο-λογία για να κυριαρχήσει σε όλη τη Σικελία και να γίνει ο ισχυρότερος Έλληνας της εποχής του. Στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ., λοιπόν, οι Έλληνες της Σικελίας πολε-

μούσαν για μια ακόμα φορά εναντίον των προαιώνιων Φοινίκων αντιπάλων τους, των Καρχηδονίων. Ο Διο-νύσιος πέραν των κλασικών όπλων χρησιμοποίησε και ένα νέο όπλο που οι μηχανικοί του είχαν επινοήσει. Το νέο αυτό όπλο ήταν ο καταπέλτης. Εφευρέτης του κατά πάσα πιθανότητα ήταν ο διάσημος στρατηγός και μηχανικός Αρχύτας ο Ταραντίνος ο οποίος κατασκεύ-ασε και την πρώτη πτητική μηχανή του κόσμου. «Και γαρ το καταπελτικόν ευρέθη κατά τούτου του καιρού εν Συρακούσαις, ως αν των κρατίστων τεχνιτών πα-νταχόθεν εις ένα τόπον συνηγμένων», δηλαδή: «Και πράγματι οι καταπέλτες εφευρέθηκαν εκείνον τον και-ρό στις Συρακούσες, αφού είχαν συγκεντρωθεί από παντού οι καλύτεροι των τεχνιτών», αναφέρει ο Διό-δωρος ο Σικελιώτης.

Ο καταπέλτης ήταν μια βληματοβόλος πολε-μική μηχανή ικανή να διαπερνά τις ασπίδες (πέλτες) των αντιπάλων. Στην αρχική μορφή του ήταν ένα όπλο κατά προσωπικού, ειδικά εναντίον μικρών φαλαγγών. Οι πρώτοι καταπέλτες ονομάστηκαν γαστραφέτες, δι-ότι ο χειριστής τους στήριζε στην κοιλιά του κατά την επαναγέμιση. Οι γαστραφέτες έμοιαζαν περίπου με τις Μεσαιωνικές βαλλίστρες. Έβαλαν μεγάλο βέλος, με μεγάλη ταχύτητα και διατρητική ικανότητα.

Γαστραφέτες

του Χρήστου Βλ. Καραθανάση

Το πυροβολικό στην αρχαιότητα


Το βεληνεκές μάχης ήταν περίπου στα 200 μέ-τρα ικανοποιητικό για την εποχή εκείνη. Με τα όπλα εκείνα ο Διονύσιος ξεκίνησε την πολιορκία της Μοτύης (Καρχηδονιακή πόλη στην Σικελία). Κατά τη διάρκεια της πολιορκίας κατέφθασαν στην πόλη καρχηδονιακές ενισχύσεις (100 πλοία υπό τον Ιμίκλωνα). Ο Διονύσιος επιτέθηκε εναντίον τους με τα πλοία του, ταυτόχρονα δε έταξε τους καταπέλτες του στην ακτή. Έτσι η καρχη-δονιακή επίθεση αποκρούσθηκε εύκολα καθώς οι κα-ταπέλτες έκαναν θραύση στους αντιπάλους και όπως ιστορεί ο Διόδωρος ο Σικελιώτης προξένησαν μεγάλη κατάπληξη διότι για πρώτη φορά ευρέθηκαν την επο-χή εκείνη. Οι καταπέλτες και οι οξυβελείς γαστραφέτες λοιπόν έδωσαν τη νίκη στους Έλληνες και ανάγκασαν τον Ιμίκλωνα σε αποχώρηση. Κατόπιν ο Διονύσιος χρησιμοποίησε τους καταπέλτες κατά των τειχών. Οι μηχανές των Ελλήνων δημιούργησαν ρήγμα στο τεί-χος και εκπόρθησαν τελικά την πόλη. Χάρις λοιπόν στο εξελιγμένο του οπλοστάσιο, το πυροβολικό της εποχής, ο Διονύσιος συνέτριψε με εκπληκτική ταχύτητα την αντίσταση της καλύτερα οχυρωμένης καρχηδονιακής βάσεως στη Σικελία.

Σύντομα όμως νέες εξελιγμένες μορφές κατα-πελτών έκαναν την εμφάνισή τους. Ο Ταραντίνος Μη-χανικός Ζώπυρος φέρεται ως ο κατασκευαστής ενός νέου τύπου οξυβελούς καταπέλτη, ο οποίος στηριζόταν σε τρίποδη βάση και διέθετε και μηχανισμό σκοπεύ-σεως.

Οξυβελής καταπέλτης

Ο καταπέλτης του Ζωπύρου ήταν ισχυρότερος και είχε βεληνεκές μάχης περί τα 300 μέτρα. Ο Ζώπυ-ρος κατασκεύασε και έναν άλλο οξυβελή καταπέλτη που εκτόξευε ταυτόχρονα δύο βέλη σε απόσταση 300 μέτρων. Στο πρώτο μισό του 4 αιώνα π.Χ. έκαναν την εμφάνισή τους και οι πρώτοι λιθοβόλοι καταπέλτες, με πρώτο αυτόν του μηχανικού Χάρωνος από την Μαγνη-σία της Ιωνίας.

Πρώιμος λιθοβόλος καταπέλτης του Χάρωνος

Οι πρώτοι λιθοβόλοι καταπέλτες έβαλαν ελαφρά βλήματα, βάρους 2,5 κιλών, σε μικρές αποστάσεις περί τα 200 μέτρα βεληνεκές μάχης. Σύντομα όμως οι κατα-πέλτες θα εξελίσσοντο δραματικά, για να φτάσουν στο απόγειό τους κατά την ελληνιστική περίοδο.

Από τη Μεγάλη Ελλάδα οι καταπέλτες πέρασαν στην Μητροπολιτική Ελλάδα. Ο Φωκεύς στρατηγός Ονόμαρχος μάλιστα συγκρότησε πρώτος σώμα «πυρο-βολικού», κατά τη διάρκεια του Γ΄ Ιερού Πολέμου κατά των Μακεδόνων του Φιλίππου Β΄. Ο Ονόμαρχος στηρι-ζόμενος στους οξυβελείς, αλλά και στους λιθοβόλους καταπέλτες του, συνέτριψε δύο φορές το στρατό του Φιλίππου τραυματίζοντας βαρεία και τον ίδιο. Τελικά ο Φίλιππος επέζησε, αλλά έχασε το αριστερό του μάτι. Το πυροβολικό των Φωκαέων αποδείχθηκε άκρως αποτελεσματικό στο πεδίο της μάχης, σε ρόλο πυρο-βολικού συνοδείας. Ιδιαιτέρως αποτελεσματικοί ήσαν οι καταπέλτες εναντίον των πυκνών σχηματισμών της φάλαγγας. Ο Ονόμαρχος όμως ηττήθηκε τελικά, καθώς αποφάσισε να ακολουθήσει επιθετική τακτική χωρίς τη


χρήση του πυροβολικού του. Από τους Φωκαείς ο Φιλίππος ο Β΄ ως μεγάλος

στρατηγός που ήταν χρησιμοποίησε σε μεγάλο βαθ-μό στο στρατό του το νέο αυτό όπλο, το πυροβολικό, τόσο για λόγους πολιορκίας όσο και σε αγώνα εκ του συστάδην. Ο Φίλιππος συγκέντρωσε Έλληνες μηχανι-κούς από διάφορα μέρη στην Πέλλα. Η συνάντηση των πνευμάτων αυτών έφερε νέες εξελίξεις στις επιθετικές πολιορκητικές μηχανές. Οι μηχανικοί στη Μακεδονία ανέπτυξαν τη συστροφή για να αντικαταστήσουν την έκταση της προωθητικής δύναμης των καταπελτών. Ενώ η έκταση χρησιμοποιεί ξύλινους βραχίονες που λυγίζουν προς τα πίσω όπως ένα οριζόντιο τόξο, η συ-στροφή συνδυάζει σφιχτά τυλιγμένα κάθετα σχοινιά

(ελατήρια ή τόνοι) με οριζόντιους στερεούς ξύλινους βραχίονες για να πετύχει μεγαλύτερη δύναμη και εμ-βέλεια. Η συστροφή ήταν καινοτομία που βελτίωσε τον οξυβελή καταπέλτη, που χρησιμοποιούνταν εναντίον προσωπικού, ενώ δημιούργησε το λιθοβόλο, την πρώ-τη βλητική μηχανή που μπορούσε να γκρεμίζει τείχη. Η μηχανή αυτή μπορούσε να εκτοξεύσει λίθους βά-ρους 4,5 κιλών σε απόσταση 450 μέτρα περίπου, ενώ η ακρίβεια της επέτρεπε να σκοπευτούν οι βολές σε ένα μικρό τμήμα του τείχους. Αν ο Διονύσιος είχε επινοή-σει τις βλητικές μηχανές ο Φίλιππος τις τελειοποίησε. Οι μηχανές με έκταση του πρώτου, επέφεραν επανά-σταση στην στρατιωτική τεχνολογία που κορυφώθηκε,


με τις μηχανές συστροφής του δευτέρου. Τόσο μνη-μειώδες ήταν το επίτευγμα αυτό, ώστε αν και πρέπει να υπήρξαν μεταγενέστερες βελτιώσεις, η χρήση της συστροφής παρέμεινε μόνιμο γνώρισμα των βλητικών μηχανών για τα επόμενα 800 χρόνια Το σχέδιο των μηχανών αυτών έμεινε αναλλοίωτο έως τον 3ο αιώνα μ.Χ.

Ο Αλέξανδρος χρησιμοποίησε την νέα τεχνο-λογία με τρομερά αποτελέσματα εναντίον των πόλεων της Ανατολίας ιδιαίτερα κατά την πολιορκία της Τύρου το 332 μ.Χ. αλλά και στις άλλες μάχες του. Στην πολιορ-κία της Τύρου ο Αλέξανδρος χρησιμοποίησε βλητικούς μηχανισμούς που ήταν σε θέση να βάλλουν σε οποιο-δήποτε σημείο των τειχών. Χρησιμοποίησε τον περί-φημο στροφοκαταπέλτη με τον οποίο είχε τη δυνατότη-τα να εκτοξεύει βέλη σε μεγάλη απόσταση καθώς και πέτρες με βάρος ως και 40 κιλά. Ο Αλέξανδρος επίσης χρησιμοποίησε τεράστιους λιθοβόλους καταπέλτες μήκους 7 μέτρων που έβαλαν βλήμα 26-78 κιλών σε απόσταση 350-400 μέτρα.

Σύντομα τα ισχυρά αυτά όπλα ισχυροποιήθηκαν ακόμα περισσότερο με την αύξηση της γωνίας κλίσε-ως των βραχιόνων τους, η οποία από τις 230 που ήταν αρχικά έφτασε στις 350 και τελικά στις 500. Άλλος δι-αδεδομένος τύπος λιθοβόλου καταπέλτη ήταν αυτός των 30 μνων (ημιταλαντιαίος) με βάρος βλήματος 13 κιλά. Πολλές φορές τα βλήματα των λιθοβόλων κα-ταπελτών δεν ήταν ένας συμπαγής γρανιτένιος λίθος αλλά ένας ασβεστολιθικός λίθος ή ακόμα, και μια πή-λινη σφαίρα. Οι λίθοι αυτοί κατά την πρόσκρουσή τους

με το εχθρικό τείχος εθραύοντο προκαλώντας όμως μηχανικό αποτέλεσμα ανάλογο με αυτό των σημερι-νών βλημάτων κοίλου γεμίσματος. Τέτοια βλήματα ήταν ιδιαιτέρως χρήσιμα και κατά προσωπικού καθώς ακόμα και αν δεν έπλητταν άμεσα τον στόχο, κατά την πρόσκρουση στο έδαφος εθραύοντο και λειτουργού-σαν ως θραυσματοφόρα βλήματα. Οι καταπέλτες είχαν μεγάλη ακρίβεια βολής. Ταγμένοι κατά «πυροβολαρχί-ες» προκαλούσαν μεγάλα προβλήματα στο οποιοδήπο-τε στρατό, εντός ή εκτός των τειχών. Οι οξυβελείς χρη-σιμοποιούνταν ως κατ’ εξοχήν όπλα κατά προσωπικού με ρυθμό βολής ενός βλήματος το λεπτό. Οι λιθοβόλοι, ιδιαιτέρως οι βαρύτεροι, είχαν μικρότερο ρυθμό βολής και συνήθως χρησιμοποιούνταν κατά οχυρώσεων. Οι λιθοβόλοι καταπέλτες χρησιμοποιήθηκαν και για την εκτόξευση «ειδικών βλημάτων, όπως δοχείων με εμπρηστικό υλικό ή δοχείων γεμάτων φίδια, σκορπι-ούς, σφήκες και άλλα ζωντανά όπλα».

Σύμφωνα με τον JFC FULLER, στο έργο του

«Η Ιδιοφυής στρατηγική του Μεγάλου Αλεξάνδρου», ο Αλέξανδρος εκτός από τα διάφορα προστατευτικά μέσα που χρησιμοποίησε το πιο ενδιαφέρον είναι η χρήση του καταπέλτη ως πυροβολικού πεδίου μάχης. Παρότι προ πολλού ο καταπέλτης χρησιμοποιείτο ως πολιορκητικό όπλο (χρησιμοποιήθηκε άλλωστε και από τον ίδιο στις πολιορκίες της Αλικαρνασσού, φθι-νόπωρο 334 π.Χ., της Τύρου, Ιανουάριος 332 π.Χ. της Γάζας), μέχρι την εκστρατεία του Αλέξανδρου στην Ιλ-λυρία (άνοιξη του 335 π.Χ.), ένα μόλις χρόνο μετά την


άνοδό του στο θρόνο της Μακεδονίας, ουδέποτε είχε τοποθετηθεί στο πεδίο της μάχης. Τότε ήταν που για πρώτη φορά στην ιστορία του πολέμου αναπτύχθηκαν καταπέλτες, για να καλύψουν διάβαση ποταμού, όπως έγινε ξανά στη μάχη με τους Σκύθες στον ποταμό Ια-ξάρτη το 329 π.Χ. Επίσης χρησιμοποιήθηκαν με ση-μαντικά αποτελέσματα, προκειμένου να καλύψουν τις εφόδους του Μακεδονικού στρατού στην Άορνο Πέτρα και αλλού. Όπου πήγαινε ο Αλέξανδρος τον συνόδευε το πυροβολικό πεδίου μάχης του, και μετά το θάνατό του στα χέρια των διαδόχων του έγινε αναγνωρισμένο όπλο σε κάθε οργανωμένο στρατό, και παρέμεινε το πυροβολικό που χρησιμοποιούσε ο κόσμος μέχρι την εμφάνιση του κανονιού. Ο Αλέξανδρος είχε την τιμη-τική διάκριση να είναι ο πρώτος πυροβολητής πεδίου μάχης στην ιστορία.

Μετά το θάνατο του Αλεξάνδρου οι στρατηγοί του συνέχισαν την χρήση του πυροβολικού της επο-χής, που είχαν αναπτύξει οι πρόγονοί τους χρησιμο-ποιώντας το στις εμφύλιες διαμάχες τους. Αυτός που χρησιμοποίησε ευρέως τις μηχανές αυτές ιδιαίτερα για την πολιορκία πόλεως ήταν ο Δημήτριος ο Πολι-ορκητής γιος του Αντίγονου του Α΄ του μονόφθαλμου στρατηγού του Μ. Αλεξάνδρου. Εξαιτίας της φανατικής ενασχόλησής του με την εξέλιξη των πολεμικών μηχα-νών ονομάστηκε πολιορκητής.

Από τις πολλές πολιορκίες που έλαβαν χώρα στην ελληνιστική εποχή, εκείνη που εικονογραφεί καλύτερα τη χρήση της νέας τεχνολογίας είναι η πολι-ορκία της Ρόδου (305-304 π.Χ.) από τον Δημήτριο τον Πολιορκητή. Την πόλη της Ρόδου τελικά ο Δημήτριος δεν κατάφερε να την εκπορθήσει. Μετά την λύση της πολιορκίας οι Ρόδιοι διέλυσαν τις μηχανές του, που τις είχε εγκαταλείψει στο νησί, και με τα χρήματα από την πώλησή τους κατασκεύασαν τον περίφημο Κολοσσό ένα από τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου.

Οι λιθοβόλοι καταπέλτες εξελίχθηκαν ακόμα περισσότερο τον 2ο και τον 1ο π.Χ. αιώνα. Τότε οι Αλε-ξανδρινοί μηχανικοί σχεδίασαν έναν νέο τύπου λιθο-βόλου τον μονάγκωνα, γνωστότερο ως όναγρο, που χρησιμοποιήθηκε ως και τους μεσαιωνικούς χρόνους. Άλλοι τύποι καταπελτών που σχεδιάστηκαν και κατα-σκευάστηκαν από Έλληνες ήταν το «πολυβόλον» του Διονυσίου Αλεξαντρέως, ένας επαναληπτικός οξυβε-

λής καταπέλτης και ο «αεροβόλος» καταπέλτης του Κτησιβίου. Ο Κτησίβιος επίσης πρώτος αντικατέστησε τα σκοινιά των καταπελτών με μεταλλικά ελατήρια.

Την εποχή εκείνη γράφτηκαν τα πρώτα τεχνικά εγχειρίδια γύρω από την πολιορκία όπου αναγράφη-καν στοιχεία για την τακτική χρησιμοποίηση του πυρο-βολικού της εποχής. Ο Αινείας ο Τακτικός έγραψε τα πολιορκητικά γύρω στο 350 π.Χ. Ο Κτησίβιος ο Αλεξαν-δρεύς έγραψε ένα έργο που δε σώζεται σχετικά με την κατασκευή βλητικών μηχανών γύρω στο 270 π.Χ. Ο Βίτωνας έγραψε το «Κατασκευαί πολεμικών οργάνων και καταπαλτικών» γύρω στο 240 π.Χ., ενώ ο Φίλωνας ο Βυζάντιος δημοσίευσε τα «Βελοποιητικά» το 200 π.Χ.

Ιδιαίτερη μνεία αξίζει να δοθεί στα όπλα πυρο-βολικού που κατασκεύασε ο Αρχιμήδης. Ο Αρχιμήδης αποτελεί την προσωποποίηση του ελληνικού επιστη-μονικού δαιμονίου. Μέγας μαθηματικός, γεωμέτρης και αστρονόμος ο Αρχιμήδης ασχολήθηκε με την πο-λεμική τέχνη, θέτοντας τις γνώσεις του στην υπηρεσία της πατρίδος του. Γεννήθηκε το 287 π.Χ. στις Συρακού-σες και πέθανε το 212 π.Χ. υπερασπιζόμενος την πόλη του από τους Ρωμαίους εισβολείς. Το 213 π.Χ. κατά τη διάρκεια του Β΄ Καρχηδονιακού πολέμου ο βασιλεύς των Συρακουσών Ιερώνυμος, συμμάχησε με τον Αννί-βα, με σκοπό να απαλλάξει τη Σικελία από τη Ρωμαϊκή κατοχή. Οι Ρωμαίοι όμως απέστειλαν ισχυρές δυνά-μεις. 60 βαριά πολεμικά πλοία και πολλά μικρότερα και στρατό υπό τον Πούλχρο με αρκετές χιλιάδες άνδρες. Ο Ιερώνυμος διέθετε μικρές μόνο δυνάμεις. Αποφάσι-σε να περιορισθεί σε παθητική άμυνα εντός των τειχών της πόλεως. Ανέθεσε όμως τη διεύθυνση της αμύνης στον 74ετή τότε Αρχιμήδη. Ο Αρχιμήδης χρησιμοποί-ησε τις μηχανές που κατασκεύασε και κυρίως τα μη-χανήματα του πυροβολικού του ως πολλαπλασιαστής ισχύος έναντι των υπέρτερων Ρωμαϊκών δυνάμεων. Όπως αναφέρει ο Πολύβιος οι Ρωμαίοι ήταν αισιόδο-ξοι αφού υπερείχαν συντριπτικά (αριθμητικά και ποιο-τικά) έναντι των Ελλήνων, υπολογίζοντας όμως χωρίς «την Αρχιμήδους δύναμη». Όταν εδόθη το σύνθημα οι Ρωμαίοι, γεμάτοι αυτοπεποίθηση όρμισαν κατά του τείχους. Ξαφνικά όμως στο τείχος άνοιξαν θυρίδες. Από αυτές άρχισαν να εκτοξεύονται εκατοντάδες βλή-ματα οξυβελών καταπελτών, τα οποία θέριζαν τους Ρωμαίους. Εκατοντάδες οξυβελείς καταπέλτες θέρι-


ζαν τις φάλαγγες εφόδου των Ρωμαίων, κομματιάζο-ντας ως χάρτινες ακόμα και τις μεγάλες ασπίδες των λεγεωνάριων.

Μια ακόμη πολεμική μηχανή που αποδίδεται στον Αρχιμήδη είναι το περίφημο ατμοτηλεβόλο του. Το όπλο αυτό ήταν ένα τηλεβόλο που εκτόξευε λίθινα βλήματα με την δύναμη του ατμού. Αποτελείτο από δύο μέρη τον βραστήρα και την κάννη. Εντός του βραστήρα έριχναν νερό, το οποίο έβραζαν, έως ότου μετατραπεί σε ατμό, τον οποίο διατηρούσαν υπό πίεση. Εντός της ξύλινης κάννης που ήταν συνδεδεμένη με τον βραστή-ρα τοποθετούσαν λίθινο βλήμα. Κατόπιν με μια στρό-φιγγα απελευθέρωναν τον ατμό, ο οποίος διοχετεύο-νταν στην κάννη και εκτόξευε τον λίθο. Προσφάτως το ατμοτηλεβόλο του Αρχιμήδους ανακατασκευάστηκε σε μοντέλο 1:5. Το μοντέλο λειτούργησε κανονικά. Με βάση αυτό υπολογίστηκε ότι το πραγματικό ατμοτηλε-βόλο ήταν ικανό να βάλλει βλήμα σε απόσταση 1χλμ. περίπου.

Ένα άλλο θαυμαστό πυροβόλο του Αρχιμήδη ήταν το «Αρχικέραυνον». Την εφεύρεση αυτή περιέ-γραψε σε μια πραγματεία του η οποία σωζόταν κατά τον μεσαίωνα σήμερα όμως έχει χαθεί. Η περιγραφή της σώζεται σε ένα από τα 12 χειρόγραφα του Λεο-νάρδου Ντα Βίντσι που υπάρχουν στην βιβλιοθήκη του γαλλικού ινστιτούτου. Η περιγραφή του Ντα Βίντσι έχει ως εξής: «Εφεύρεσις του Αρχιμήδους. Το αρχι-κέραυνον είναι χάλκινη μηχανή που ρίπτει σιδερένιες σφαίρες με ισχυρό πάταγο και μεγάλη σφοδρότητα. Το εν τρίτο του οργάνου αυτού περιλαμβάνει μεγάλη πο-σότητα αναμμένων ανθράκων. Ακολούθως όταν θερ-μανθεί το νερό σφίγγονται οι κοχλίες του δοχείου, το νερό διαφεύγει και χύνεται στο ερυθροπυρομένο τμή-μα του οργάνου. Αμέσως μεταβάλλεται σε ατμό τόσο άφθονο και ισχυρό, ώστε να φαίνεται θαύμα να βλέπει κανείς τη δύναμή του και τον κρότο τον οποίο παράγει. Η μηχανή αυτή εκσφενδονίζει σφαίρα βάρους ενός τα-

λάντου». Μοιραία λοιπόν οι Ρωμαίοι έχοντας υποστεί φρικτές απώλειες αποσύρθηκαν και πολιόρκησαν την πόλη εκ του μακρόθεν υπολογίζοντας να καταβάλουν τους αμυνόμενους με την πείνα. Τελικά κατέλαβαν την πόλη των Συρακουσών το 212 π.Χ. κατόπιν προδοσίας.

Τελειώνοντας αξίζει να γίνει αναφορά σε δύο «πυροβόλα» της αρχαιότητας που η περιγραφή τους εντυπωσιάζει:

1. Φλογοβόλος των Βοιωτών: Η πρώτη φλογο-βόλος μηχανή της ιστορίας. Την χρησιμοποίησαν οι σύμμαχοι των Σπαρτιατών Βοιωτοί για να πυρπολή-σουν τα ξύλινα μέρη των οχυρώσεων του Δηλίου και να εκδιώξουν την Αθηναϊκή φρουρά στον Πελοποννη-σιακό Πόλεμο.

2. Παλίντονος Καταπέλτης του Φίλωνα: Σε αυτή τη πολιορκητική λιθοβόλο μηχανή, αν αλλάξει το κε-ντρικό κινητό μέλος του όπλου, ο καταπέλτης από λι-θοβόλος γίνεται οξυβελής, δηλαδή πετά βέλη μήκους 0,60 εκατ. στα 300 μέτρα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότεροι κατα-πέλτες της αρχαιότητας εδράζονταν στην ισχύ στρέψης χοντρών σχοινιών, κατασκευασμένων από… γυναι-κεία μαλλιά ή τένοντες ζώων. Αναπροσαρμόστηκαν όμως όταν ο Φίλων ο Βυζάντιος χρησιμοποίησε, αντί για «στρεπτά υλικά», μέταλλα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: 1. Τεχνικές μάχης στον αρχαίο κόσμο. Επιμέλεια

Δ. Γεδεών Εκδ. Σαββάλας.2. Ελλήνων σκέψις στρατηγική, Παντελής Καρύ-

κας, Περιοδικόν Ελλήνων ιστορία Τεύχος 14.3. Τα ιερά όπλα των Ελλήνων, Κ. Ποταμίανος,

Εκδ. Ελεύθερη σκέψη.4. Πλουτάρχου Βίοι Παράλληλοι, Περικλής, Εκδ.

Γεωργιάδης.5. Η Ιδιοφυής στρατηγική του Μεγάλου Αλεξάν-

δρου, JFC FULLER, Εκδόσεις Ποιότητα.


Πριν από 2.200 και πλέον χρόνια, όπως γνωρίζετε, μεταξύ των Ρωμαίων και των Καρχηδονίων, έγιναν συνολικά τρεις πεισματώδεις κι αιματηροί πόλεμοι, οι οποίοι είναι γνωστοί στην παγκόσμια ιστο-ρία ως “Καρχηδονιακοί πόλεμοι”, για το ποιος απ’ αυτούς τους δύο θα επικρατούσε και θα γινόταν κυρίαρχος της Μεσογείου και του τότε γνωστού κόσμου!

Η Καρχηδόνα, που ήταν σπουδαία και ακμάζου-σα αποικία των αρχαίων φοινίκων στη Βόρεια Αφρική, έχοντας επικεφαλής του στρατού της, τους σπουδαίους στρατηγούς της: Ασδρούβα, Αμίλκα Βάρκα και ιδίως τον γιο του: Αννίβα τον Μέγα, δεν περιορίστηκε στην Βόρεια Αφρική, αλλά επειδή την έτρωγε ο… ποπός της, κατά το κοινώς λεγόμενον, πέρασε… απέκει και θέλησε να κατακτήσει την άλλη σπουδαία πόλη-κρά-τος, εκείνης της εποχής, τη Ρώμη, η οποία με τη σει-ρά της ήθελε, αμέτι μου χαμέτι που λένε και οι… φί-λοι μας οι Μεμέτηδες, να γίνει κοσμοκράτειρα, όπως και τα κατάφερε τελικά, αφού εμείς οι Έλληνες και της λεγόμενης “Μεγάλης Ελλάδας”, δηλαδή της Σικελίας και της Κάτω Ιταλίας, αλλά και της κυρίως Ελλάδας, είχαμε εντελώς ξεματώσει σε αδιάκοπους εμφυλίους πολέμους!!!

Ο Κάτων ο Πρεσβύτερος (234-149 π.Χ.), ο οποί-ος ήταν σπουδαίος Ρωμαίος πολιτικός, συγγραφέας, κήνσορας (τιμητής) και ρήτορας, επειδή ήταν διορατι-κός, διέβλεπε ότι: μελλοντικά η πατρίδα του η Ρώμη, κινδύνευε θανάσιμα από την επιθετικότητα και επε-κτατικότητα των Καρχηδονίων και όταν αγόρευε στις συνεδριάσεις της Ρωμαϊκής Συγκλήτου, δηλαδή της Βουλής, στο τέλος της κάθε ομιλίας του, άσχετα με το θέμα της ημερήσιας διάταξης κι εντελώς… ξεκάρ-φωτα… ξεφούρνιζε προς τους συναδέλφους του Συ-γκλητικούς, την εξής φράση: “Delenda est Carthago”, η οποία στα απλά νεοελληνικά διαβάζεται: “Ντελέντα εστ Καρθάγο” και σημαίνει ότι: “Η Καρχηδόνα πρέπει να καταστραφεί!”!!!

Την παραπάνω φράση ο Κάτωνας, την επανα-

λάμβανε αδιαλείπτως σε όλες τις συνεδρι-άσεις της Ρωμαϊκής Συγκλήτου, μέχρι του σημείου να κινδυνεύει να χαρακτηριστεί… γραφικός, αλλά οι συμπατριώτες του οι Ρω-μαίοι: “αγρόν… υγρόν ηγόραζον!”, κατά το κοινώς λεγόμενον, ώσπου κάποιο πρωινό ο τσικ λεβέντης ο Αννίβας, καβάλα στους αφρι-κανικούς ελέφαντές του και με τον στρατό του,

αφού πέρασε με πλοία το στενό του Γιβραλτάρ και “κα-βάλησε” τα Πυρηναία, ξημερώθηκε έξω από τις πόρτες των τειχών της “Αιωνίας Πόλεως”, οπότε οι Ρωμαίοι, όταν ξύπνησαν κι έβγαλαν τις… τσίμπλες από τα… γκαβά τους και είδαν τους ελέφαντες… τσιουτσιουρή-θηκαν από τον φόβο τους και κατατρομαγμένοι κραύ-γασαν λατινιστί: “Hannibal ante portas”, που στα απλά νεοελληνικά σημαίνουν: “Ο Αννίβας προ των πυλών!” και στα απλά… μόρτικα: “Την κάτσαμε τη βάρκα!”!!!

Βέβαια μετά από αυτό το γεγονός οι Ρωμαίοι κατάλαβαν, επί τέλους, τον μεγάλο κίνδυνο που τους απειλούσε εξ αιτίας της επιθετικότητας των Καρχη-δονίων και αφού πρώτα στέγνωσαν τα… βρακιά τους από το… κατρουλιό και θυμήθηκαν πόσο δίκιο είχε ο ρήτοράς τους ο Κάτωνας, αποφάσισαν να ακούσουν τη συμβουλή του και να καταστρέψουν την Καρχηδόνα!!!

Έτσι, αφού διόρισαν επικεφαλής του στρατού τους, τον ικανότατο στρατηγό τους τον Σκιπίωνα, τον ονομασθέντα “Αφρικανό”, αντιμετώπισαν επιτυχώς τους Καρχηδόνιους του Αννίβα και κατόρθωσαν όχι μόνον να τους νικήσουν και να τους διώξουν από την Ευρώπη, αλλά να περάσουν και απέκει στη Βόρεια Αφρική και να τους κατανικήσουν στην ξακουστή “Μάχη της Ζάμας”, που έγινε το έτος 202 π.Χ.!!!

Ο Σκιπίωνας ο Αφρικανός, είχε τόσο άχτι εναντί-ον της Καρχηδόνας, που μετά τη νίκη του στην παρα-πάνω μάχη, ισοπέδωσε εντελώς την πόλη της Καρχη-δόνας και την έκανε… αγροτεμάχια!!!

Ο Μέγας Αννίβας, μετά την ήττα του στην παρα-πάνω μάχη, για να γλιτώσει το κεφάλι του, κατέφυγε στην Μ. Ασία και εζήτησε άσυλο κοντά στον βασιλιά της Συρίας Αντίοχο τον Γ΄, τον οποίο κι εβοήθησε στον

Ο Κάτων, ο Αμβρόσιος Παπαρρηγόπουλος κι ... εγώ!!!

του Γιάννη Α. Παπαρρηγόπουλου


πόλεμο που έκανε αυτός εναντίον των Ρωμαίων, αλλά ηττήθηκαν κατά κράτος!!!

Μετά και την παραπάνω ήττα του Αντίοχου του Γ΄, ο Αννίβας κατέφυγε κοντά στον βασιλιά της Βιθυνί-ας: Προυσία και προσπάθησε να δημιουργήσει συνα-σπισμό διαφόρων κρατών της Ανατολής, εναντίον των Ρωμαίων, αλλά επειδή αντελήφθει ότι κινδύνευε να προδοθεί και να παραδοθεί σιδεροδέσμιος στους Ρω-μαίους (όπως στις μέρες μας ο καψερός ο Οτσαλάν!), αυτοκτόνησε το έτος 183 π.Χ. πίνοντας το δηλητήριο που είχε κρυμμένο στο δαχτυλίδι του και λέγοντας πριν ξεψυχήσει τα εξής: “Απαλλάσσω τους Ρωμαίους του τρόμου, όν ενέπνεεν εις αυτούς, εις γέρων 64 ετών!”!!!

Αυτά έπαθαν οι Καρχηδόνιοι και ο βασιλιάς τους ο Αννίβας, ο οποίος καίτοι ήταν Μέγας και τρα-νός στρατηγός, δεν καθότανε στα… αβγά του, αλλά πήγε για μαλλί και βγήκε κουρεμένος, όπως λέει και ο λαουτζίκος, πέρα όμως από το πάθημά τους, από τότε μέχρι και σήμερα ακόμη, η παραπάνω φράση-ρήση του Κάτωνα ότι: “Η Καρχηδόνα πρέπει να καταστρα-φεί!”, παρέμεινε ιστορική και λέγεται μεταφορικά από τους μεταγενέστερους, σαν έκφραση έμμονης ιδέας και απόφασης, ίσως δε κι επιθυμίας, προς επίτευξη κάποιου σκοπού!!!

Σήμερα με αυτό το σημείωμά μου, εγώ ο συγ-χωριανός σας Γιάννης Α. Παπαρρηγόπουλος, απευ-θυνόμενος στην Αδελφότητα των Φιλιωτών και παρα-φράζοντας την παραπάνω φράση-ρήση του Κάτωνα, θα επαναλάβω για μία ακόμη φορά την πρότασή μου ότι: “Πρέπει η Αδελφότητα να τιμήσει, σαν ήρωα της Εθνικής Αντίστασης, τον αείμνηστο Ηγούμενο της Ιε-ράς Μονής του Αγίου Αθανασίου, ιερομόναχο Αμβρό-σιο Δ. Παπαρρηγόπουλο, ο οποίος εδολοφονήθει από τις φασιστικές Ιταλικές δυνάμεις κατοχής, την 25ην Ιουνίου 1943, επειδή ενοσήλευσε τους τραυματίες αντάρτες κι έδωσε φαγητό σε όλους τους μαχητές της “Μάχης των Φιλίων”, το οποίο παρασκεύασε με τα ίδια του τα χέρια!”!!!

Θεωρείται βέβαιο και γίνεται παραδεκτό σχεδόν απ’ όλους τους συγχωριανούς μας ότι, τον αείμνηστο Αμβρόσιο Παπαρρηγόπουλο, δεν θα τον δολοφονού-σαν οι φασίστες Ιταλοί, εάν δεν φιλοξενούσε στο Μονα-στήρι μας τους μαχητές αντάρτες της “Μάχης των Φι-λίων”, που έγινε μέσα στο χωριό μας, την 20ην Ιουνίου 1943, εάν δεν τους έδιδε φαγητό, μετά την μάχη, που μάλιστα μαγείρεψε ο ίδιος και ακόμη εάν δεν καθάριζε κι επίδενε τα τραύματα των τραυματισμένων ανταρ-

τών!!!Πολλοί συγχωριανοί μας και ιδίως οι νεότεροι,

δεν είναι δυνατόν να γνωρίζουν τα τραγικά γεγονότα της εποχής εκείνης, γιατί απλούστατα δεν τα έζησαν και δεν έτυχε να τα πληροφορηθούν από τους γερο-ντότερους!

Πάντως, όσοι συγχωριανοί μας δεν γνωρίζουν τα παραπάνω γεγονότα, μπορούν άνετα να τα πληρο-φορηθούν από τα πάμπολλα δημοσιεύματα που έχουν φιλοξενηθεί κατά καιρούς στις σελίδες του Περιοδικού μας!

Ιδιαιτέρως όμως για την αιτία της άγριας δολο-φονίας του αείμνηστου Αμβρόσιου Παπαρρηγόπου-λου, θα επικαλεστώ μόνον την έγγραφη μαρτυρία του επίσης αείμνηστου: Γρηγόρη Μητρόπουλου (πατέρα του σημερινού προέδρου της Αδελφότητάς μας), η οποία είναι δημοσιευμένη στη σελίδα 11 του υπ’ αριθ-μόν 6 τεύχους του Περιοδικού μας!

Για όσους τυχόν δεν έχουν στη βιβλιοθήκη τους το παραπάνω τεύχος, θα αντιγράψω απ’ αυτό, μερικά αποσπάσματα-περικοπές, από την παραπάνω γλαφυ-ρότατη περιγραφή της γραπτής μαρτυρίας του, εφήβου την εποχή εκείνη, Γρηγόρη Μητρόπουλου, που αφο-ρούν τον ιερομόναχο Αμβρόσιο Παπαρρηγόπουλο, τα

52

οποία κατά λέξη έχουν ως εξής: “… Η μάχη συνεχί-στηκε μέχρι το βράδυ. Όταν έπεσε ο ήλιος, η μάχη στα-μάτησε και οι αντάρτες έφυγαν για τη Μονή του Αγίου Αθανασίου. Εμείς, Γρηγόρης Μητρόπουλος, Γεώργιος Στασινόπουλος, Χρήστος Μίντζιας και Πέτρος Χαντζής πήγαμε με τα ζώα ως ημιονηγοί κοντά με τους αντάρ-τες. Όταν φτάσαμε στο Μοναστήρι, ο ιερομόναχος του Μοναστηριού Αμβρόσιος Παπαρρηγόπουλος μαγεί-ρεψε μανέστρα, αλλά ψωμί δεν είχε. Μας έστειλαν οι αντάρτες, εμένα και τον Γιώργη Στασινόπουλο, στο χωριό να φέρουμε ψωμί. Μας είπαν μην φοβηθείτε, οι Ιταλοί είναι φοβητσιάρηδες…” και ακόμη στο τέλος της περιγραφής του, τα εξής: “…Την Παρασκευή στις 25 Ιουνίου η τελευταία επιδρομή. Ήλθαν οι Ιταλοί στο χωριό, πήγαν στον Αϊ Θανάση κι έπιασαν τον καλόγε-ρο Αμβρόσιο. Τον έφερναν προς το χωριό. Εκεί κοντά στον Αϊ Γιώργη ο παπάς προσπάθησε να τους φύγει και τον σκότωσαν. Τον ενταφίασαν οι πατριώτες στο προαύλιο του Αϊ Γιώργη…”!!!

Όπως είναι σε όλους μας γνωστόν, η Αδελφότη-τά μας, όταν ήταν πρόεδρός της ο λίαν φίλεργος και φί-λος μου: Κώστας Γιαννακόπουλος, ετοποθέτησε στην τοποθεσία “Σιπάτι” του χωριού μας Αναθηματική Στή-λη, για να αποδώσει την οφειλόμενη τιμή στα δύο νεα-ρά παλικάρια της Εθνικής Αντίστασης: τον Κωνσταντί-νο Λιαπόπουλο (Ξάνθο) και τον Βασίλειο Χριστόπουλο (Αράχωβα), τα οποία έπεσαν ηρωικώς μαχόμενα υπέρ της Πατρίδος, στα φιλέικα χώματα, κατά τη διάρκεια της “Μάχης των Φιλίων”, που έγινε την 20ην Ιουνίου 1943!!!

Ο Ηγούμενος του Μοναστηριού μας, ιερομόνα-χος Αμβρόσιος Παπαρρηγόπουλος, δεν έπεσε μαχό-μενος, κατά τη διάρκεια της παραπάνω μάχης, όπως τα πιο πάνω δύο παλικάρια, αλλά εδολοφονήθει και μάλιστα με τρόπο βάναυσο και ειδεχθή (ενώ έπνεε τα λοίσθια και χαροπάλευε, γαζωμένος από τις σφαίρες, τον αποτελείωσαν καρφώνοντας την ξιφολόγχη στο κρανίο του!), από τους φασίστες Ιταλούς, γιατί όπως προαναφέρθει: περιποιήθηκε τα τραύματα των τραυ-ματισμένων ανταρτών κι έδωσε φαγητό, που μαγείρε-ψε ο ίδιος, σε όλους τους αντάρτες, αμέσως μετά τη “Μάχη των Φιλίων”!!!

Για όλους τους παραπάνω λόγους, θα επανα-λάβω για μία ακόμη φορά ότι, η Αδελφότητά μας έχει την ηθική υποχρέωση, να τιμήσει, έστω και αργά, σαν ήρωα και μάρτυρα της Εθνικής μας Αντίστασης, τον ιερομόναχο Αμβρόσιο Δ. Παπαρρηγόπουλο, τοποθε-

τώντας, έστω, κάτω από τη φωτογραφία του μία Ανα-θηματική Στήλη, η οποία να αναφέρει τους λόγους της άγριας δολοφονίας του, από τις φασιστικές δυνάμεις κατοχής!

Προς αποφυγήν υπερβολικών δαπανών, θα αρ-κούσε, κατά την ορθή γνώμη του φίλου Κώστα Γιαννα-κόπουλου και ο απλός εντοιχισμός της φωτογραφίας του Αμβρόσιου και της Αναθηματικής Στήλης, επί του τοίχου του Ιερού Ναού της Μονής και συγκεκριμένα στην αριστερή μπροστινή πλευρά του!

Πάντως εγώ, μέχρις ότου η Αδελφότητα των Φιλιωτών, πραγματοποιήσει την παραπάνω πρότασή μου και αποδώσει την οφειλόμενη αναγνώριση στον μαρτυρικό ήρωα της Εθνικής Αντίστασης Αμβρόσιο Παπαρρηγόπουλο, δεν θα πάψω να επαναλαμβάνω, σαν άλλος και σε… σμίκρυνση Κάτωνας ότι: Ο Ιερο-μόναχος Αμβρόσιος Δ. Παπαρρηγόπουλος, πρέπει να τιμηθεί σαν ήρωας της Εθνικής Αντίστασης!!!

Η απόδοση της παραπάνω τιμής και αναγνώ-ρισης, στον αείμνηστο Φιλιώτη Ιερομόναχο Αμβρόσιο Παπαρρηγόπουλο, όπως σαφώς αντιλαμβάνεστε, δεν είναι μια υπόθεση που αφορά τους συγγενείς του, Πα-παρρηγοπουλαίους, αλλά αποκλειστικά και μόνον την Αδελφότητα των Φιλιωτών, η οποία έχει την ηθική υποχρέωση να τον τιμήσει σαν ήρωα της Εθνικής Αντί-στασης, όπως ακριβώς ετίμησε και τα δύο παραπάνω νεαρά παλικάρια, τους αντάρτες: Κων/νο Λιαπόπουλο και Βασίλειο Χριστόπουλο, γιατί όλοι αυτοί έδωσαν για την Πατρίδα, ό,τι πολυτιμότερο είχαν: τη ζωή τους!!!

Άλλωστε και πέραν τούτου, η απόδοση από την Αδελφότητά μας, της παραπάνω τιμής, στον άξιο Ηγούμενο του Μοναστηριού μας: Ιερομόναχο Αμβρό-σιο Δ. Παπαρρηγόπουλο, θα περιποιήσει με τη σειρά της, περισσή δόξα, τιμή, αίγλη και ιστορική φήμη, στην Ιερή Μονή του Αγίου Αθανασίου Καλαβρύτων, για τον απλούστατο λόγο, ότι μεταξύ των μοναχών της, κατά τη διάρκεια της μακραίωνης ιστορίας της, συγκατάλε-γε και τον παραπάνω αντρειωμένο Ηγούμενό της: τον Φιλιώτη Ιερομόναχο Αμβρόσιο Δ. Παπαρρηγόπουλο!!!

Σημείωση: Η συνέχεια του άρθρου, περί της ιστορικής ρήσης: “Φωτιά και τζεκούρι στους προ-σκυνημένους”, του Γιάννη Α. Παπαρρηγόπουλου, λόγω πληθώρας ύλης, αναβάλλεται για το επόμενο τεύχος.


53

Επιμέλεια: Β. Δρακόπουλος

Το Πάνθεον εγκαινίασε την πρώτη περίοδο της θεατρι-κής του λειτουργίας στις 17 Οκτωβρίου με την έμμετρη «ηρωική κωμωδία» του Εντμόν Ροστάν, «Σιρανό ντε Μπερζεράκ», σε σκηνοθεσία του Γιάννη Κακλέα και μετάφραση της Λουΐζας Μητσάκου. Πρωταγωνι-στούν ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος και η Σμα-ράγδα Καρύδη. Μαζί τους οι Κώστας Μπερικό-πουλος και Γιώργος Παπαγεωργίου.

Πεντάπρακτο έργο, σε 15σύλλαβη ομοιοκατάληκτη με-τάφραση της Λουίζας Μητσάκου, ο Σιρανό γίνεται, υπό τη σκηνοθετική καθοδήγηση του Γιάννη Κακλέα, ένα μεγάλο σκηνικό θέαμα με 48 χαρακτήρες οι οποίοι αναπτύσσουν έρωτες και πάθη, σκαρώνουν ποιήματα, και αστεία, τραγουδούν και πολεμούν μέσα σε μία πλη-θώρα σκηνικών τα οποία εμπνέεται ο Μανόλης Πα-ντελιδάκης, μεταφέροντάς μας από αίθουσες θεάτρου και μυρωμένες αυλές οικιών έως μοναστήρια καπουτσί-νων και αιματοβαμμένα πεδία μαχών. Η δραματουργική επεξεργασία είναι των Στρατή Πασχάλη και Γιάννη

Κακλέα, ενώ τα κοστούμια της Εύας Νάθενα.

Ο Βασίλης Χαραλαμπόπουλος αναλαμβάνει να ενσαρκώσει τον ομότιτλο εκκεντρικό ήρωα με τη διά-σημη μύτη και την πολυσχιδή προσωπικότητα, έναν διακεκριμένο, πολυτάλαντο άνθρωπο, τρυφερό, αστείο, ποιητή, δεινό ξιφομάχο και κατ’ εξοχήν τραγικό πρό-σωπο, ο οποίος θα παραδεχθεί τον μεγάλο του έρωτα για την εξαδέλφη του Ρωξάνη μόνο λίγο προτού ξεψυ-χήσει. Η Σμαράγδα Καρύδη είναι η ωραία Ρωξάνη η οποία αιχμαλωτίζει το ατίθασο πνεύμα του Σιρανό, αλλά ερωτεύεται, με τη βοήθεια των στίχων του, τον νεαρό Κριστιάν, ερμηνευμένο από τον Γιώργο Παπα-γεωργίου. Πλάι τους ο Κώστας Μπερικόπουλος ως Λε Μπρε και πλήθος ηθοποιών και χορευτών.

Το «Πάνθεον» ήταν μέχρι σήμερα ένας χώρος μουσι-κής και συναυλιών και είχε τον τίτλο «Αθηνών Αρέ-να». Από εφέτος άλλαξε η τεράστια, χωρητικότητας 2.500 ατόμων, αίθουσά του και μετατράπηκε σε θέατρο.

Η στήλη αυτή αποτελεί ένα μουσικό βοήθημα για όσους επιθυμούν να δραπετεύ-ουν, έστω και για λίγο, από την καθημερινότητα, μέσα από ήχους και μελωδίες το άκουσμα των οποίων οδηγεί πολλές φορές σε μυστηριώδεις οδούς. Σε κάθε τεύχος φιλοξενούμε κριτικές δίσκων, αφιερώματα σε εκπροσώπους της μουσικής τέχνης, ιστορικές αναδρομές σε μουσικά δρώμενα, κ.ά. γραμμένα από όλους εμάς οι οποίοι πιστεύουμε ότι η μουσική δεν αποτελεί απλώς διασκέδαση, αλλά τρόπο ζωής.Πάρτε μολύβι και χαρτί ή έναν επεξεργαστή κειμένου σε έναν Η/Υ και μοιραστεί-τε μαζί μας τις εντυπώσεις σας για έναν αγαπημένο σας ή όχι δίσκο, κάνετε μία ανάλυσή του ή γράψτε ένα άρθρο για μία μουσική καλλιτεχνική προσωπικότητα η οποία σας έχει επηρεάσει ποικιλοτρόπως. Στείλτε τα κείμενά σας στην ηλεκτρονι-κή διεύθυνση [email protected] και… αναμείνατε στο στερεοφωνικό σας. Πάντοτε υπάρχει λίγος χρόνος για ένα καινούργιο άκουσμα.

ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΙΑ

54

Ο επιμελητής της στήλης ευρέθη στον εν λόγω ανακαι-νισμένο χώρο και σας μεταφέρει τις εντυπώσεις του από την παράσταση.

ΠάνθεονΠαρασκευή 14 Νοεμβρίου, ώρα 20:45

Ο «Σιρανό ντε Μπερζεράκ» θεωρείται ένα από τα πιο συναρπαστικά και δημοφιλή έργα του παγκόσμιου δραματολογίου, αριστουργηματική έκφανση του ρομα-ντισμού του 19ου αι. Αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για κινηματογραφικές ταινίες, έργα όπερας και μπαλέτου, μουσικές συνθέσεις, ακόμη και σειρές κόμικ. Ο Σιρανό ντε Μπερζεράκ, αν και Γάλλος θεατρικός συγγραφέας διακριθείς για το περίκομψο, εύθυμο ύφος του και τις παράξενες αφηγήσεις του περί φανταστικών ταξιδιών, με αυτές έθετε υπό συζήτηση την αριστοτε-λική παράδοση, έγινε διάσημος από την επιτυχημένη ηρωϊκή κωμωδία με τίτλο το όνομά του, την όποια συ-νέγραψε ο Εντμόν Ροστάν και πρωτοπαίχθηκε στο Παρίσι το 1897. Ο Ροστάν εμπνεύστηκε μεν τον ήρωα αυτού του έξοχου θεατρικού του έργου από τον συγγραφέα, αλλά πρέπει να σημειωθεί ότι όσα αναφέρονται στο έργο δεν αντα-ποκρίνονται σε πραγματικά περιστατικά της ζωής του Σιρανό ντε Μπερζεράκ. Πρόκειται για μια ιστορία περί την ομορφιά της ψυχής η οποία δύναται να νικήσει κάθε εξωτερική ατέλεια. Είναι μία περιπέτεια σ’ έναν κόσμο γεμάτο αγάπη και ευαισθησία, μ’ έναν από τους πιο αγαπημένους ήρωες.

Η υποκριτική του Βασίλη Χαραλαμπόπουλου δι-απνέεται από τον σεβασμό, την ευθύνη και την προσω-πική εμπλοκή ενός ηθοποιού ο οποίος τον ονειρεύεται καιρό. Αν και η φωνή του ακούγεται ελαφρώς αλλοιω-μένη, δεν επηρεάζει συνολικώς την απόδοσή του. Ανα-δεικνύει όλες τις πλευρές του ήρωά του: είναι αστεί-

ος, παιγνιώδης, συγκινητικός και τραγικός, μέσα από γνώριμα αλλά και λιγότερο εκτεθειμένα στοιχεία του ερμηνευτικού του φάσματος. Φαίνεται πως ο Σιρανό λειτουργεί για τον Χαραλαμπόπουλο ως η ιδανική ευ-καιρία να απεγκλωβιστεί με έναν σπουδαίο ρόλο από τα υποδείγματα των αριστοφανικών ηρώων που ερμηνεύει ως επί το πλείστον τα τελευταία έτη.Το ίδιο συμβαίνει και στη Σμαράγδα Καρύδη. Η ερμη-νεία της ως Ρωξάνη επιβεβαιώνει ότι μέσα από έναν στιβαρό ρόλο και έναν σκηνοθέτη-δάσκαλο για τον ηθοποιό (όπως είναι ο Γιάννης Κακλέας), δύναται να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων. Ο, εκτός έδρας, Γι-ώργος Παπαγεωργίου ερμηνεύει τον ωραίο Κριστιάν, τον αντίζηλο του Σιρανό χωρίς σταθερότητα: αλλού εί-ναι μεστός και αληθοφανώς πειστικός και αλλού σχεδόν αμήχανος. Όσο για τον Κώστα Μεπρικόπουλο κλείνει το τετράπτυχο της βασικής διανομής με μια έντιμη δια-χείριση του δόλιου κόμη Ντε Γκις. Το εικοσαμελές σύ-νολο ηθοποιών και χορευτών δίνει κάποιες ευχάριστες στιγμές, χωρίς ωστόσο να ξεφεύγει από τα όρια του «πε-ράσματος» από τη σκηνή.Στη σκηνή μαζί τους και η Ευανθία Ρεμπούτσικα παρέα με τους μουσικούς της, συνοδεύει και σχολιάζει μουσικώς ως ερμηνεύτρια και ως συνθέτης συναισθήμα-τα και δράση, προσθέτοντας στη συγκίνηση, τον ηρωι-σμό και την ευτραπελία που διαπνέουν το έργο. Μαζί της οι μουσικοί: Γιώργος Σχοινάς (ακορντεόν), Ανδρέας Συμβουλόπουλος (πιάνο), Βασίλης Νιτσάκης (κοντραμπάσο), Νίκος Παπαβρανού-σης (τύμπανα), Θοδωρής Ματούλας (άρπα) Το αποτέλεσμα της παράστασης θα ήταν πολύ πιο συνε-πές και στοχευμένο αν, λόγου χάριν, η σκηνή δεν ασφυ-κτιούσε από σκηνικά και μάλιστα αληθοφανούς απεικό-νισης (του Μανόλη Παντελιδάκη) ή αν τα χορευτικά «διαλείμματα» (τα υπογράφει ο Χρήστος Παπαδόπου-λος) είχαν παραλειφθεί εντελώς.

Ημέρες και ώρες παραστάσεων: Tετάρτη έως και Σάββα-το στις 20:30 & Κυριακή στις 20:00 Τιμές εισιτηρίων: 45, 40, 35, 30, 25, 20 & 15 ευρώ, κάθε Πέμπτη γενική είσοδος 20 ευρώ, (διατηρείται και η τιμή των 15 ευρώ) Prive Suites (με wc) Πλατεία & Α θεωρείο: 40€/άτομο (suite 4 ατόμων/3+1 δώρο, 6 ατόμων/4+2 δώρο, 8 ατό-μων/5+3 δώρο & Α θεωρείο sofa: 20€/άτομο (sofa 3 ατόμων/2+1 δώρο)

ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΙΑ

55ΜΟΥΣΙΚΟΦΙΛΙΑ

Η ΥΣΤΕΡΟΤΟΚΗ (Μυθιστόρημα)

Γνωρίσαμε τον Βασίλη Γερ-γατσούλη από το άρθρο του «Οι έννοιες της παραλ-λαγής και της διασκευής στη μουσική δημιουργία» φιλοξενηθέν στο περιοδι-κό μας στο τ. 50, Απρίλιος – Ιούνιος 2011, σ. 52–54. Προσφάτως εξέδωσε το δεύ-τερο μυθιστόρημά του από τις εκδόσεις ΕΝΤΥΠΟΙΣ με

τον τίτλο Η ΥΣΤΕΡΟΤΟΚΗ. Αναφέρεται στη ζωή μίας υστερότοκης κοπέλας στην ιταλοκρατούμενη Κάρπαθο (Δωδεκάνησα) κατά το μέσον της δεκαετίας του 1930. Εκεί τα πρωτότοκα παιδιά κληρονομούσαν όλη την πε-ριουσία. Τα υστερότοκα αδέρφια τους έμεναν ελεύθε-ρα και, αναγκαστικά, μετανάστευαν ή προσκολλούνταν στην οικογένεια των πρωτότοκων και γίνονταν υπηρέ-τες τους. Ο συγγραφέας είναι διδάκτορας λαογραφίας και διευθυντής στο 23ο Δημοτικό Σχολείο Νικαίας. Άλλα έργα του είναι:

o Το Τσουκαλάκι: Ένα λαϊκό παραμύθι της Καρπάθου (παραμυθολογική μονογραφία), Έκδοση Πνευματικού Κέντρου Δήμου Καρπάθου, Σειρά Αυτοτελών Εκδόσε-ων, αρ. 3, Αθήνα 2003.

o Η Αναρά (μυθιστόρημα), Εκδόσεις Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2005.

o Ο Μισοκοκοράκος (λαϊκό παραμύθι), Εκδόσεις Ταξι-δευτής, Αθήνα 2006.

o Οι τραγουδιστάδες (λαϊκό παραμύθι), Εκδόσεις Ταξι-δευτής, Αθήνα 2008.

o Ζυμώνοντας Παραμύθια, Εκδόσεις Εντύποις, Αθήνα

2014. (Έκδοση του 23ου Δημοτικού Σχολείου Νίκαιας. Την επιστημονική και φιλολογική επιμέλεια είχε ο κ. Γεργατσούλης, ο οποίος έγραψε και την εισαγωγή).

Παραθέτουμε ένα απόσπασμα – περίληψη από το τε-λευταίο μυθιστόρημά του «Η Υστερότοκη»:

Η καρδούλα της Βγενιώς μου είναι λεπτή σαν πλα-τανόφυλλο. Καθαρή σαν καθρέφτης. Μπορείς να κοιταχτείς μέσα της και να διαβάσεις τις αμαρτίες σου. Πώς να εξηγήσει τη στάση της μάνας της; Και η Ανα-στασία; Αδερφή μου είναι, μα δεν μπορώ να μην βλέπω τα λάθη της. Έξυπνη είναι, πανούργα θα έλεγα καλύτε-ρα, μα κάποιες καταστάσεις δεν ξέρει να τις χειριστεί.

Αυτή έχει καταντήσει πολιτικός. Κακή φάρα οι πολιτι-κοί. Μαθαίνουν να πνίγουν τη φωνή της καρδιάς τους. Είναι, λέει, ο μόνος τρόπος να ζήσουν ανάμεσα σε θεριά. Στις γυναίκες δεν ταιριάζει η πολιτική. Είμαστε πλα-σμένες να γινόμαστε μάνες. Η μάνα νιώθει. Η πολιτική είναι μαλωμένη με το συναίσθημα, όπως είναι η φωτιά με το νερό. Η Αναστασία μας σμίγει πυρ και ύδωρ. Με το καμουτσίκι βάλθηκε να τιμονέψει την ευαίσθητη καρ-δούλα του παιδιού της, με το ίδιο που υποτάσσει και τους ατίθασους χωριάτες. Άλλα μέτρα, άλλα σταθμά. Έχει ξεχάσει πώς φέρονται σε ένα παιδί. Εδώ είναι μάνα και κόρη. Σχέση ζωής. Θέλει άλλους τρόπους. Μα δεν ακούει συμβουλές. Αγύριστο κεφάλι. Έρωτες, πολιτικές διαμάχες, φόνοι, κοινωνικές αδικίες, εθνικοί αγώνες και προδοσίες… Όλα πλέκονται με τέ-χνη στο νέο μυθιστόρημα του Βασίλη Γεργατσούλη.

Ευχόμαστε καλοτάξιδο.

56

Στις 17 Ιανουαρίου 2015, η εφημε-ρίδα ‘ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο’, περιείχε ένα βιβλίο - αφιέρωμα στα 100 χρόνια από τη γέννηση του μεγάλου Έλληνα συν-θέτη - μουσικού Βασίλη Τσιτσάνη με τον τίτλο: «Τσιτσάνη εγκώμιον». Ανάμεσα στα πολύ ενδιαφέροντα άρθρα διέκρινα στις σελ.115-119 ένα ομολογουμένως πρωτό-τυπο άρθρο του Δημήτρη Σταθακόπουλου με τίτλο: «Από τη μαντόλα στο μπουζούκι και από τη Νομική στο πάλκο – Βασίλης Τσιτσάνης». Στο άρθρο αυτό, με αφορμή τη ζωή του Βασίλη Τσιτσάνη, βλέπουμε τα οθωμανο-κρατούμενα Γιάννενα και τα ελεύθερα Τρίκαλα, την πιθανή ετυμολογία του επωνύμου του και την κατα-

γωγή του Τσιτσάνη. Το πώς μετατρέπεται ένας νεαρός βιολιστής σε μαντολινίστα και

μπουζουξή, με την παράλληλη μετατροπή μιάς Ιταλικής μαντόλας σε τρίχορδο μπου-ζούκι, ενώ ο Δημήτρης μνημονεύει και τη Νομική Σχο-λή Αθηνών της δεκαετίας του 1930, στην οποία τελικά δεν φοίτησε ο Βασίλης Τσιτσάνης, αφού τον κέρδισε (ευτυχώς) η λαϊκή μουσική που φέρει την σφραγίδα του. Πόσο περίτεχνα αναφέρεται περιεκτικά ο Δημή-τρης σε όλη την ιστορία της Ελλάδας, τις παραδόσεις, τις καταγωγές, τη μουσική και τα μουσικά όργανα, με βάση το «ταξίδι» αυτό του Βασίλη Τσιτσάνη!!!

Θερμά συγχαρητήρια, ακόμα μία φορά, στον εκλεκτό και πολυγραφότατο συμπατριώτη μας από το Λευκάσιο Καλα-βρύτων, Δημήτρη Σταθακόπουλο, γιό του αείμνηστου Οδυσσέα Σταθακόπουλου και της Αικατερίνης Τσερνοτοπούλου, που τον γνωρίζουμε καλά (και όσοι δεν τον γνω-ρίζουν «φταίνε», μιας και απ’ ό,τι φαίνε-ται δεν ασχολούνται με τον τόπο μας, την ιστορία και τον πολιτισμό) μέσα από τις

έντονες επιστημονικές παρεμβάσεις του σε πανελλή-νιο και τοπικό Καλαβρυτινό επίπεδο. Ο Δημήτρης είναι μια πολυσχιδής και πολυσύνθετη προσωπικότητα, που πέραν των τυπικών προσόντων του (είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Δρας Κοινωνιολογίας της Ιστο-ρίας και του Πολιτισμού – Παντείου Πανεπιστημίου, διπλωματούχος Βυζαντινής μουσικής - μουσικός και

μέλος του Δ.Σ της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων- Ε.Α.Α.ΔΗ.ΣΥ, μέλος νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, βετεράνος υδατοσφαίρισης), λειτουργεί δε με ουσία και αποτελεσματικότητα και έχει βραβευθεί από πολλές προσωπικότητες και Φορείς, μεταξύ των οποίων, και από την Παγκαλαβρυτινή Ένωση.

Όπως συχνά λέει ο Δημήτρης: «δεν έχουν σημασία τα κορνιζαρισμένα διπλώματα στον τοί-χο, αλλά η ποιότητα και ανταποδοτικότητα των γνώσεων και της εμπειρίας ενός επιστήμονα προς την Κοινωνία. Ο επιστήμονας πρέπει να είναι χρή-σιμος στους πολλούς, μεστός και αποτελεσματι-

κός».Εύγε φίλε, συμπατριώτη και συνάδελφε Δημή-

τρη Σταθακόπουλε!! Πάντα καλά έργα για τους πολ-λούς, όπως λες και εσύ !!!

Παράκληση να δημοσιευθεί ολόκληρο το παρα-πάνω άρθρο του Δημήτρη Σταθακόπουλου, προκειμέ-νου να γίνουν κοινωνοί όσοι δεν διάβασαν την εφημε-ρίδα ‘ΤΑ ΝΕΑ Σαββατοκύριακο’ της 17ης-1-2015.

Ο Δημήτρης Σταθακόπουλος για τον Βασίλη Τσιτσάνη

του Γεωργίου ΚοσμάΔικηγόρου παρ’Αρείω Πάγω

Επίτιμου προέδρου της Παγκαλαβρυτινής Ένωσης

57

Αφιέρωμα Κώστα Κατσιάρη

Φίλες και φίλοι,Αν πάτε στο Μουσείο της Ακρόπολης

των Αθηνών για να θαυμάσετε της αρχαίας Ελλάδας

τον πολιτισμόν,θα εκπλαγείτε, όταν τ’ αγάλματα θα δείτε

να μην έχουν στόμα να μιλήσουνχέρια να χαιρετήσουν

πόδια να περπατήσουνόλα σπασμένα, όλα κλεμμένα,

στα ξένα Μουσεία παραδομένα.Πήγα σε πολλά Μουσεία του κόσμου

και είδα την αρχαία Ελλάδα εμπρός μου,αγάλματα μεγάλα και μικρά, αμφορείς, κεραμικά …

όλα μιλούσαν Ελληνικά,και με ρωτούσαν ευγενικά :

υπάρχει ελπίδα να γυρίσουμε στην πατρίδα;Έκλαψα. Και έκατσα και έγραψα τούτο

το ποίημα- Ένα μικρό βήμα –

για την επιστροφή των μαρμάρωνπου έπεσαν θύματα, των «Βαρβάρων».

Φίλες και φίλοι, σ’ όλο τον κόσμο, σ’ όλη τη γη, βάλτε και σεις μία φωνή …Τ’ αγάλματα του Παρθενώνα

έργα του 5ου π.Χ. αιώνα, να γυρίσουν πάλι στην Ελλάδα

στη χώρα του Πολιτισμούεδώ που άναψε η δάδα

και χύθηκε το φως παντού.

Νίκος ΠαπασημακόπουλοςΑθήναι Νοέμβριος 2014

Εκ Λευκασίου Καλαβρύτων

Ο Νίκος Παπασημακόπουλος, από το Λευκάσιον Καλαβρύτων, βαθύνους και ευαίσθητος. Είναι πλημ-μυρισμένος από ιδανικά αγάπης προς την Πατρίδα μας, την Ελλάδα και περισσότερο από την δόξαν του Πολι-

τισμού, την Ένδοξη Ιστορία, την γλώσσα και τα μνημεία τέχνης, με δύο λέξεις έχει βαθεία μέσα στην ψυχή του το μεγαλείο της Ελλάδος και την βαριά κληρονομιά των γενεών…

Έγραψε το ποιήμα, για το Ελληνικό Μουσείο της Ακρόπολης, κτησμένο στους πρόποδες του βράχου του ΥΠΕΡΛΑΜΠΡΟΥ ΙΕΡΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕ-ΝΩΝΑ ΤΗΣ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΑΘΗΝΩΝ. Το Μουσείο με τα ΙΕΡΑ ΑΓΑΛΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ, αυτά που δια-λαλούν όντως το μεγαλείο της Ελλάδος, σε όλους του ανθρώπους της γής και κυρίως στους άρπαγες των αγαλμάτων…

Η Γλώσσα του είναι γλώσσα του λαού, οι στίχοι του γεμάτοι πόνο και λαχτάρα, θυμό και απαίτηση, για τα ΣΠΑΣΜΕΝΑ Ελληνικά Αγάλματα, από όλους –ΒΑΡ-ΒΑΡΟΥΣ-, όσους πέρασαν από αυτόν τον ευλογημένο τόπο, την Ελλάδα.

Οι στίχοι του ποιήματος αυτού, του ευαίσθητου Νίκου Παπασημακόπουλου, είναι κραυγή Ελληνική και μας καλούν, να γίνουμε όλοι μαντατοφόροι όπου γης και να απαιτούμε με σθένος διαρκώς και αενά-ως την επιστροφή των κλεμμένων έργων τέχνης, ως ΠΡΟΓΟΝΙΚΗ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑ, από τους άρπαγες. Είναι μνημεία διασκορπισμένα στα πέρατα της γης, όπου κατέχουν παρανόμως άρπαγες, είναι μνημεία όπου διαλαλούν τον μεγάλο πλούτο των Ελληνικών Έργων Τέχνης, πνευματική κληρονομιά της Ελλάδος. Είναι τα αγάλματά μας η δόξα και η υπερηφάνεια της Ελλάδος.

Είναι η Ελλάς Ηρώων Μητέρα, γη φτιαγμένη από Θεούς, Θεϊκή γή. Θεϊκά είναι και τα αγάλματα, η γλώσσα και ο Πολιτισμό της.

Ο Νίκος Παπασημακόπουλος, εκφράζει με το ποίημά του το ιερό χρέος όλων των γενεών των Ελ-λήνων να κρατούν σφικτά στην καρδιά των την Ελλάδα και τα απαράγραπτα δικαιώματα, για την υπεράσπιση των Ιερών και Οσίων και την διαρκή διεκδίκηση των κλεμμένων έργων τέχνης αγαλμάτων και άλλων.

Και τέλος ο Νίκος απαντά στον:«Friedrich Wilhelm Nietzsche (Φρειδερίκος

Βίλχελμ Νίτσε): Δεν υπάρχει λαός στον κόσμο ο οποίος να έχει

προσφέρει τόσα στην ανθρωπότητα όσα ο ελληνικός

Το νέο Μουσείο της Ακρόποληςτου Κωνσταντίνου ΚατσιάρηΓενικού Γραμματέα Ομοσπονδίας

Πολιτιστικών Συλλόγων «Ο Αρχαίος Κλείτωρ», Πρόεδρου της Ένωσης Κρινοφυτινών «Οι Άγιοι Θεόδωροι»

58

και να έχει καταπολεμηθεί τόσο πολύ, από τόσο πολ-λούς λαούς, οι οποίοι δεν προσέφεραν τίποτα σε αυτήν.

Σταματήστε τον κόσμο, η Ελλάδα θέλει να κατέ-βει!1. Αρχίστε να γκρεμίζετε όλα τα αρχαία μνημεία και την αρχιτεκτονική της.

2. Γκρεμίστε όλη την Ελλάδα σε βάθος 100 μέτρα. 3. Γκρεμίστε όλη την Ιταλία σε βάθος 100 μέτρα. 4. Αδειάσετε όλα τα μουσεία σας, από όλον τον κόσμο. 5. Γκρεμίστε κάθε τι Ελληνικό από όλο τον πλανήτη..Έπειτα σβήστε την Ελληνική γλώσσα από παντού. 6. Από την ιατρική σας, την φαρμακευτική σας. 7. Από τα μαθηματικά σας (γεωμετρία, άλγεβρα...) 8. Από την φυσική σας, χημεία. 9. Από την αστρονομική σας. 10. Από την πολιτική σας. 11. Από την καθημερινότητά σας.

Διαγράψτε τα μαθηματικά, διαγράψτε κάθε σχή-μα, κάντε το τρίγωνο-οκτάγωνο, την ευθεία-καμπύλη, σβήστε την γεωμετρία από τα κτίρια σας, τους δρόμους σας, τα παιχνίδια σας, τα αμάξια σας, σβήστε την ονο-μασία κάθε ασθένειας και κάθε φαρμάκου, διαγράψτε την δημοκρατία και την πολιτική, διαγράψτε την βα-ρύτητα και φέρτε το πάνω κάτω, αλλάξτε τους δορυ-φόρους σας να έχουν τετράγωνη τροχιά, αλλάξτε όλα τα βιβλία σας (γιατί παντού θα υπάρχει και έστω μια ελληνική λέξη), σβήστε από την καθημερινότητά σας κάθε ελληνική λέξη, αλλάξτε τα ευαγγέλια, αλλάξτε το όνομα του Χριστού που και αυτό βγαίνει από τα Ελληνι-κά και σημαίνει αυτός που έχει το χρίσμα, αλλάξτε και το σχήμα κάθε ναού (να μην έχει την ελληνική γεωμε-

τρία), σβήστε τον Μέγα Αλέξανδρο, σβήστε όλους τους Μυθικούς και Ιστορικούς ήρωες, αλλάξτε την παιδεία σας, αλλάξτε το όνομα της ιστορίας, αλλάξτε τα ονόματα στα πανεπιστήμιά σας, αλλάξτε τον τρόπο γραφής σας, χρησιμοποιήστε τον αραβικό, διαγράψτε την φιλοσο-φία, διαγράψτε, διαγράψτε...

Θα πείτε «δεν γίνεται».Σωστά, δεν γίνεται γιατί μετά δεν θα μπορείτε να

στεριώσετε ούτε μία πρόταση!Δεν γίνεται να σβήσει η Ελλάδα, ο Έλληνας, η

προσφορά τους πάνω σε αυτόν τον πλανήτη».Η ΠΡΟΚΛΗΣΗ ΤΟΥ ΝΙΤΣΕ, ΙΣΧΥΕΙ ΣΗΜΕΡΟΝ

ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΑΙΩΝΑΣ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ, ΓΙΑΤΙ ΠΟΛΛΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΛΥΚΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΛΥΚΑΙΝΕΣ, ΠΟΥ ΠΡΟΜΑΧΟΥΝ ΓΙΑ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟ ΤΟΥ ΣΚΟΤΟΥΣ, ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ….

Επιτρέψετέ μου να γράψω, για το βαρύ Πνευ-ματικό Βιογραφικό του Νίκου, χωρίς να το διαλαλεί, λόγω του υψηλού ήθους του, και της συγκλονιστικής ταπεινότητάς του.

Ο Νίκος Γεωργίου Παπασημακόπουλος, γεννή-θηκε στο Λευκάσιο Καλαβρύτων το 1939, απεφοίτησε από πολλά-πολλά σχολεία, με Πτυχία: Πολιτικών Επι-στημών του Παντείου Πανεπιστημίου, του Ανωτέρου Εκκλησιαστικού Φροντιστηρίου Καλαμάτας, της Σχο-λής Δημοσιογραφίας και Δημοσίων Σχέσεων του Σω-ματείου <<Όμηρος>>, των Παιδαγωγικών Σπουδών της Ανωτάτης Σχολής Παιδαγωγικής και Τεχνολογικής Εκπαίδευσης, Δίπλωμα Διδακτορικής Διατριβής Ναυ-τιλιακών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς- Αρι-στεύσας--. Είναι έγγαμος με δύο παιδιά: Τελωνειακός υπάλληλος στο επάγγελμα. Παράλληλα με τα κύρια καθήκοντά του, ήταν Καθηγητής στα Α. Τ.Ε.Ι. Πειραιώς, στο Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης, ως Εκπαιδευ-τής «Εκπαιδευτών» και έχει ο Θεός Νίκο...

Έχει γράψει και γράφει Πεζογραφία και ποιή-ματα. Ποιήματά του έχουν βραβευθεί σε πανελλήνιους διαγωνισμούς και έχουν δημοσιευθεί σε λογοτεχνικά περιοδικά.

Έχει γράψει δύο βιβλία: το πρώτο με τίτλο «Η Προστασία και αξιοποίηση της υποβρύχιας πολιτιστι-κής κληρονομιάς στην Ελλάδα, το 2008» και το δεύτε-ρο «Οδός Αγίας Σοφίας» -το 2013-, το οποίο προτείνω, δημόσια, να το Παρουσιάσει Η Ομοσπονδία Πολιτιστι-κών Συλλόγων «Ο Αρχαίος Κλείτωρ», Θα είναι ΜΕΓΑ-ΛΗ Τιμή για όλους τους Καλαβρυτινούς...

59ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ

ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ* Επάξια εκλογή: Ο συμπατριώτης μας κ. Ζωγράφος Γεώργιος του Κων/νου, Καθηγητής Χειρουργι-κής, Διευθυντής της Α΄ Προπαιδευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής, εξελέγη Αναπληρωτής Πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εκφράζουμε τα θερμά μας συγχαρητήρια στον εξαίρετο συμπατριώτη μας και διακεκριμέ-νο επιστήμονα, του ευχόμαστε ολόψυχα υγεία και σύντομα να τον καμαρώσουμε στον Πρυτανικό θώκο, επ’ αγαθώ της Ιατρικής Επιστήμης και της υγείας όλων μας.* Θερμότατα συγχαρητήρια στην ανιψιά μου Μαρία Βλασίου Βούκαλη συζ. Ηλία Παπανδρέου, ιατρό παθολόγο, που ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ Ιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών με θέμα διατριβής σχετικά με το σακχαρώδη διαβήτη. Εύχομαι υγεία και καλή επαγγελματική και επιστημονική σταδιοδρομία.

Ο θείος τηςΙωάννης Κατσαφάδος

Θερμά συγχαρητήρια και είς ανώτερα!

ΕΦΥΓΑΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΖΩΗ* Την 8η Αυγούστου 2014 απεβίωσε η Ελένη χήρα Παναγιώτη Τρυφωνοπούλου, ετών 93 και ετάφη την 10-8-2014 στο κοιμητήριο του χωριού.* Την Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2014 απεβίωσε η Πηνε-λόπη χήρα Χαραλάμπους Καπόρη. Η εξόδιος ακολουθία εψάλη στον Ι. Ν. Ζωοδόχου Πηγής Καλα-βρύτων και ετάφη στο νεκροταφείο Καλυβίων.Το 40ήμερο μνημόσυνό της τελέστηκε την 30-11-2014 στον Ι. Ν. Ζωοδόχου Πηγής στα Καλύβια.* Την 13η Νοεμβρίου 2014 απεβίωσε στη Λάρισα, όπου διέμενε η Αδαμαντία χήρα Νικολάου Κω-τσιοπούλου και ετάφη την 14η Νοεμβρίου 2014 στη Λάρισα.* Την 3η Δεκεμβρίου 2014 απεβίωσε ο Γεώργιος Κόλλιας του Φωτίου. Η εξόδιος ακολουθία τελέ-στηκε την 4-12-2014 από τον Ιερό Ναό Ταξιαρχών του Γ΄ Κοιμητηρίου Αθηνών και ετάφη εκεί.* Την 12η Δεκεμβρίου 2014 απεβίωσε ο καλός πατριώ-της και φίλος του χωριού μας Φωκίων Χρονόπου-λος από τη Σκοτάνη. Ο εκλιπών είχε διατελέσει για πολλά χρόνια Γενικός Γραμματέας του Συλλόγου Σκο-

ταναίων και είχε προσφέρει σημαντικό έργο στο Σύλ-λογο και στη Σκοτάνη. Μέχρι και πριν το θάνατό του άνοιγε καθημερινά το γραφείο του Συλλόγου Σκοτα-ναίων στην Αθήνα και με την παραπάνω ιδιότητά του μας είχε τιμήσει πολλές φορές με την παρουσία του στις εκδηλώσεις της Αδελφότητας.* Την Κυριακή 28-12-2014 απεβίωσε ο Ιωάννης Νικ. Καραμάνος. Η εξόδιος ακολουθία τελέστηκε στον Ιερό Ναό της Ζωοδόχου Πηγής Καλυβίων και ετάφη στο Κοιμητήριο των Καλυβίων.* Την Κυριακή 4 Ιανουαρίου 2015 απεβίωσε ο Αλέ-ξανδρος Καρβελάς συζ. της Ελένης Ι. Κα-ραμάνου και ετάφη την 5-1-2015 στο Κοιμητήριο Ν. Σμύρνης.* Την 9η Ιανουαρίου 2015 απεβίωσε πλήρης ημερών στο Κρανίδι Αργολίδος η συμπατριώτισσά μας Κλε-ονίκη Καρανικόλα το γένος Αντωνίου και Πηνελόπης Καραμάνου (αδελφή του Γεωργίου Καραμάνου). Η κηδεία της έγινε την 10η Ιανουαρίου το απόγευμα στο Κρανίδι.

Αιωνία τους η μνήμη.

ΜΝΗΜΟΣΥΝΑ

* Την Κυριακή 28-12-2014 τελέστηκε στην εκκλησία του χωριού μας το εξάμηνο μνημόσυνο του Γεωργίου Αντωνίου Καραμάνου και το ετήσιο μνημόσυνο της Μαρίας συζ. Γεωργίου Καραμάνου.

Αιωνία τους η μνήμη.

60 ΤΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ ΜΑΣ

Στις 26 Οκτωβρίου 2014 απεβίωσε η Πηνελόπη Χαραλάμπου Καπό-ρη, το γένος Ιωάννη Καραμάνου. Η κηδεία της, καθώς και το σαρανταή-μερο μνημόσυνο στις 30 Νοεμβρίου 2014 τελέστηκαν στα Καλύβια Φι-λίων. Η οικογένειά της ευχαριστεί όλους όσοι συμπαραστάθηκαν στο πένθος της. Επίσης, ευχαριστούμε ιδιαίτερα τη φίλη και συμπατριώτισσά μας Αλεξάνδρα Κυριάκου Μίντζια, για την ευαισθησία της και την εκτί-μηση της προς εμάς και την Μάνα μας, η οποία δεν ξέ-χασε να της γράψει τους στίχους που όπως μας είπε είχε ζητήσει η ίδια: ‘’Να γράψεις και σε μένα ένα ποίη-μα όταν πεθάνω Αλέκα μου!’’Ακολουθούν οι στίχοι που μας συγκινούν όλους ……..

Την Πηνελόπη την Κεράθα αποχαιρετήσω

με στίχους που της άρεσαν θα την ξεπροβοδίσω

Η λυγερή κορμοστασιάκι η αρχοντική καρδιά σου,

θα παραμείνουν εσαείκαμάρι στα παιδιά σου

Ήσουν καλοπροαίρετηκαι γελαστή συγχρόνως

με ντομπροσύνη αντρικήαυτό έχει δείξει ο χρόνος

Τις κορασίδες σου λοιπόνστηρίζουμε ολοψύχως

που πήραν για κληρονομιά το σθένος και το ήθος.

Ο μπάρμπα Χρήστος φίλος σουκαι ο Κυριάκος φίλος

μα όλους σου τους χωριανούς,πρόσεχες καταλλήλως.

Το λατρευτό, το Λάμπη σουτους συγγενείς επίσης

τη μάνα τον πατέρα μαςνα μας τους χαιρετίσεις,

Εύχομαι να΄ναι ελαφρύ το Καλυβέικο χώμα

που θα σκεπάσει Πόπη μαςτο κουρασμένο σου σώμα...

‘’Καλό σου ταξίδι’’ Αλεξάνδρα Κυριάκου Μίντζια.

Στη μνήμη των γονέων τους Χαραλάμπους και Πηνε-λόπης Καπόρη, οι θυγατέρες τους Δήμητρα, Αγγελική και Γεωργία Καπόρη κατέθεσαν υπέρ της Αδελφότητας το ποσό των 300 ευρώ και υπέρ του Εξωραϊστικού Συλ-λόγου «Τα Κάτω Φίλια» το ποσό των 200 ευρώ.

Κυρτός στους δρόμους βάδιζε, κατάφορτος με βάρηαπ’ των γωνιών του ολόρφανος τις όμορφες ελπίδεςπούχαν σαν τον νανούριζαν παιδάκι στην αγκάλη

και της ζωής μερόνυχτα τον δέρναν καταιγίδες.

Πρώτη ήταν κείνη πούσβησε μια μέρα στη ζωή τουσχέδια μ’ ελπίδες προκοπής αυτού και των γωνιών του

ποτέ πια δεν τα χάρηκε η θλιμένη ψυχή τουκι αυτοί στον τάφο ή στη ζωή μαζί είχαν τον καϋμό του.

Στα κουρελένια ρούχα του και στο περπάτημά του, στου λόγου του την έκφραση φαινόταν το χάλι

κατάμεσα απ’ τη χλιδή πούταν ολόγυρά τουπροκλητική και άχαρη σ’ έντιμη βιοπάλη.

Σε μια απόμερη γωνιά στων σκουπιδιών το χώρογια σπίτι βρήκε ο δουλευτής καρότσα απ’ αυτοκίνητο

που πέταξαν αχρίαστο τι πάλιωσε απ’ το χρόνοκαι ζούσε πέταμα εκεί από κόσμο ασυγκίνητο.

Κι όταν της βαρυχειμωνιάς το παγωμένο αγέρι,της μπόρας το χιονόνερο μπαίναν στο σπιτικό του,

κουλουριασμένος στη φωτιά, πούταν κιαυτή σβυσμένημαζί με τις ελπίδες του, πρόσμενε το στερνό του.

Κι ήρθε. Τον βρήκε μοναχόν και μοναχόν αφήνει.Το σπιτικό του αχρείαστο, το στέκι είχαν γνωρίσει.

Σ’ ανάγκη αναρωτήθηκαν, μα τι να είχε γίνει;Πρέπει να ήτανε Χριστός για να τους συγχωρήσει.

Για την συμπλήρωση ενός χρόνου από το θάνατο του Γεωργίου Βλ. Οικονόμου, ο οποίος απεβίωσε στις 18 Φεβρουαρίου 2014 στην Αλεξανδρούπολη

Ο ΓΕΡΟΧΑΜΑΛΗΣΓεωργίου Βλ. Οικονόμου

61ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ

«Ο κόλακας κι ο ψεύτης χαλα-σμοί σου, της αμαρτίας Πατρίδα, άμυαλη

Μάνα…».Κωστής Παλαμάς

Που μας πας μάνα πατρίδα άμυαλη; Μας πας για μια νέα γενοκτονία, όπως με τους Οθωμανούς; Δεν βλέπεις ότι σε χρη-σιμοποιούν οι ξένοι για να πείσουν την αν-θρωπότητα ότι αν δεν υποταχθούν, θα πά-θουν τα ίδια. Εμείς η μεσαία τάξη είμαστε η σιωπηλή πλειοψηφία. Εμείς οι πολλοί βγάζουμε την δουλειά των λίγων, ανήκουμε στη μεσαία τάξη και εφαρμόζου-με το νόμο. Οι πλούσιοι δεν πληρώνουν, δεν εφαρμό-ζουν το νόμο, δεν υπακούουν, γιατί πληρώνουν, έχουν λεφτά. Εμείς οι σιωπηλοί πληρώνουμε φόρους, πη-γαίνουμε στο στρατό. Αντίθετα ομιλητικοί είναι αυτοί που λουφάζουν. Τι σημαίνει η λέξη ΡΟΜΑ; Απλώς δεν εφαρμόζουν το νόμο, δεν πληρώνουν τίποτα, φόρους, ΔΕΗ, νερό, παίρνουν επιδόματα από 4, 5 παιδιά, τα οποία ποτέ δεν μεγαλώνουν, είναι πάντα μωρά. Είναι να μην αγανακτήσεις με όλους αυτούς τους απάτριδες, τους συνδικαλιστές, που είναι πάντα με τους ξένους, με τους Σκοπιανούς, με τους Τούρκους της Θράκης, με τους Πακιστανούς μετανάστες, με τους Αλβανούς φο-νιάδες, είναι οι συνήθως βλάκες. Ο Μεταξάς είχε πει: «όλα μπορώ να τα αντιμετωπίσω, αυτό που δεν μπο-ρώ είναι η βλακεία». Αυτοί που έφυγαν σα φονιάδες από τη χώρα στην κατοχή, θέλουν να κάνουν κουμά-

ντο στην Ελλάδα. Αυτοί οι νικημένοι έχουν γίνει οι νικητές και κατηγορούν την Ελλάδα, που τους πολέμησε σαν προδότες. Τα ορφα-νά του Στάλιν που κράταγαν τον κόσμο στα συρματοπλέγματα, μας λένε ότι κρατούσα-με τον κόσμο για να μην δούμε την πλούσια ζωή που κάνανε και ζηλέψουμε. Όμως τους καταλαβαίνεις, ακόμα μυρίζει το σώμα τους πράσο, το ευγενές φαγητό τους. Από την

άλλη έχουμε την κλίκα των πολιτικών, την κλίκα του Σαμαρά με την κυβέρνηση των Ιμίων, της ροζ βίλας και του μνημονίου, που μας λένε ότι κάναμε λάθη, αλλά θα σας σώσουμε. Πόσα κιλά βλάκες είμαστε, που ακόμα δεν έχουμε καταλάβει τίποτα. Τουλάχιστον κατάλαβες ότι κάποιοι γίνανε πλούσιοι με το αίμα σου, τον κόπο σου, τον ιδρώτα σου, με αέρα κοπανιστό, ομόλογα και μετοχές.

Κατάλαβες γιατί αγαπάνε τους μετανάστες. Για να βοηθήσουν στη νέα γενοκτονία των Ελλήνων.

Κατάλαβες γιατί ο Αρχιεπίσκοπος δεν τον νοιά-ζει που ισοπεδώνεται η Ελλάδα, αλλά τον νοιάζει για τα συσσίτια των μεταναστών.

Κατάλαβες ότι η πατρίδα μας έχει πουληθεί για 340 δις μαζί με τις αρχαιότητες.

Κατάλαβες γιατί κάναμε εθνικές οδούς. Για να παίρνουν τα διόδια οι Εβραίοι.

Κατάλαβες γιατί σου πουλάνε φθηνά χαζοκού-τια. Για να βλέπεις τα τούρκικα σίριαλ.

Άμυαλη Μάνα

του Κωνσταντίνου Ι. Σπυρόπουλου

62 ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ

Κατάλαβες γιατί σε διορίσανε. Για να φύγεις από το χωριό σου και με φόρους, ΕΝΦΙΑ κτλ. να πάρουν οι μετανάστες τη γη των πατέρων μας.

Κατάλαβες ότι με όλα αυτά, ένα νέο αντρόγυνο δεν πρόκειται να κάνει δεύτερο παιδί.

Κατάλαβες γιατί οι μετανάστες κάνουν πολλά παιδιά και τα ελληνοποιούν. Γιατί αυτή η χώρα σε λίγα χρόνια θα είναι δικιά τους.

Κατάλαβες γιατί στην Βουλή δεν μπαίνει κανέ-νας πατριώτης. Γιατί δεν είναι στο θίασο των Σιωνι-στών.

Κατάλαβες ότι με την μεταπολίτευση φέραμε τις οικογένειες των σιωνιστών Ανδρέα – Σημίτη – ΓΑΠ – Σαμαρά – Βενιζέλο.

Κατάλαβες ότι τον χρυσό της Ελλάδας ο Σημίτης τον έδωσε στον Εβραίο Ρότσιλ.

Κατάλαβες γιατί η Αμφίπολη τους στενοχωρεί. Αν πραγματικά αγαπούσαν τον πολιτισμό μας, να μας πει ο κύριος Βενιζέλος τι έγινε με την υπόθεση κλοπής των αρχαίων από τη Βεργίνα, όταν ήταν υπουργός Πο-λιτισμού. Να μας πει ο κύριος Σαμαράς τι έγινε πριν 1 χρόνο στις Σχοινούσες με τους εφοπλιστές αρχαιοκά-πηλους και το Μουσείο Γκετί.

Δύο πράγματα είναι άπειρα, το σύμπαν και η ανθρώπινη βλακεία. Ένας λαός που ψηφίζει διεφθαρ-μένους πολιτικούς, προδότες και ανθέλληνες δεν είναι θύμα, είναι συνένοχος λαός σ’ αυτή τη νέα γενοκτονία.

Κατάλαβες γιατί θέλουν τζαμί στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη. Για να έχουμε αναρχία, να σκοτώνονται μεταξύ τους σουνίτες – τζιχαντιστές – αλεβίτες. Τους τζιχαντιστές οι Αμερικάνοι τους δημιούργησαν για να ρίξουν τον Άσαντ της Συρίας. Τι θα κάνουμε: γίνεται ένας πόλεμος για να έχει ο κόσμος έναν κυβερνήτη Εβραίο, παγκοσμιοποίηση. Από την άλλη αρχίζει ο κό-σμος να στρέφεται στον ελληνισμό, στον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη, στη δημοκρατία της κλασικής Ελλάδας, στον Μέγα Αλέξανδρο, στην διακυβέρνηση του κό-σμου με τις αξίες του Μ. Αλεξάνδρου. Δεν ήταν τυχαίο

που ο Χριστός στήριξε την διδασκαλία του στους Έλλη-νες. Ήξερε ότι η διδασκαλία του θα είχε απήχηση στον κόσμο. Η λέξη Έλλην δεν είναι ένας όρος που δηλώνει την καταγωγή, όσο είναι ο τρόπος σκέψης του ανθρώ-που, που το μυαλό του πάει αμέσως στον πολιτισμό, που όλοι αυτοί οι σοφοί και ο Μ. Αλέξανδρος απλώσα-νε στον κόσμο, από την Ανατολή και μετά έφτασε στη Δύση.

Κατάλαβες φίλε πατριώτη, πώς αποκτήσαμε πλεόνασμα; Είχαμε 8.000 αυτοκτονίες, φυσικό ήταν να γίνει πλεόνασμα από αυτούς. Το κράτος γλύτωσε τις συντάξεις τους.

Είναι τόσο μεγάλη η ζημιά του Γεωργίου Πα-πανδρέου, που κατόρθωσε να συκοφαντήσει την λέξη Έλληνας, που προκαλούσε στον υπόλοιπο κόσμο αρ-νητικά σχόλια για τους Έλληνες. Το καταστρεπτικό έργο του πρώην αρχηγού του ΠΑΣΟΚ. Έχει μεγάλο βάθος, που η οποιαδήποτε απόπειρα αντιστροφής του κλί-ματος θα αποτελέσει μεγάλο άθλο. Ευτυχώς για μία ακόμα φορά ανέλαβαν να μας σώσουν η ιστορία και ο πολιτισμός. Με την έρευνα στην Αμφίπολη, η πατρί-δα μας ανέκτησε μεγάλο μέρος από τη λάμψη, που της είχε αφαιρέσει η εσχάτη προδοσία του ΓΑΠ. Ωστόσο αυτή η έρευνα για την Αμφίπολη έχει και το αρνητικό μέρος της, την ψυχοσύνθεση, την προπέτεια, το φθόνο και κυρίως τους παντογνώστες ανθέλληνες και όπως όταν γίνονται σεισμοί στην Ελλάδα, βγαίνουν όλοι οι σεισμολόγοι με δικτατορικούς τίτλους, στις θεομηνίες γίνονται μετεωρολόγοι, στα ζητήματα τάξεως γίνονται συνταγματολόγοι, στα οικονομικά οικονομολόγοι. Οι περισσότεροι ούτε καν έχουν σπουδάσει το αντικείμε-νο. Διορίστηκαν με τίτλους από αυτούς που πουλάνε οι Αλβανοί στην Ομόνοια. Όλοι αυτοί έχουν και πρόβλημα με ο,τιδήποτε ελληνικό, όπως η λάμψη της Αμφίπολης. Αυτοί όμως που προτείνουν την κατάργηση του κρά-τους είναι οι αναρχικοί, που λένε ότι το κράτος είναι παράγοντας περιορισμού της ελευθερίας του ατόμου. Κατάλαβες με ποιους έχεις να κάνεις;

63ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ

Εγώ σαν ελεύθερο άτομο αναπνέω με ευχέρεια τον αέρα που μου προσφέρει η «μάνα» φύση…! Κάνω οτιδήποτε χωρίς να σκέφτομαι εκ του πονηρού, αρκεί να είμαι σίγουρος ότι δεν βλάπτω τους γύρω μου, τους ανήμπορους και τους ήδη αδικημένους από το σύστη-μα και τους νόμους που εκείνοι που έχουν την δυνατό-τητα ψήφισαν και ψηφίζουν χωρίς να εξετάσουν ποτέ αν ό,τι νομοθετούν ωφελεί ή βλάπτει το κοινωνικό σύ-νολο!

Έτσι εκάστοτε νομοθετούντες χρησιμοποιούν τους νόμους που θέσπισαν κατά το δοκούν. Άλλοτε τους καταπατούν και άλλοτε τους αλλάζουν όπως τα πουκάμισά τους…!

E και λοιπόν; Τι έγινε; Ποιος θα τους κρίνει ή ποι-ος θα τους επιπλήξει; Έτσι σκέπτονται, έτσι προχωρούν και έτσι πράττουν… Όπως τους συμφέρει και όπως οι περιστάσεις τους καλούν να δράσουν για το δικό τους όφελος! Εξάλλου ποιους να υπολογίσουν και ποιους να φοβηθούν; Τους ψηφοφόρους; Δεν νοιάζονται για αυτούς, διότι ξέρουν, όπως άλλωστε έχει αποδειχθεί πολλές φορές, ότι οι Έλληνες ψηφοφόροι λειτουργούν δυστυχώς μαζοχιστικά και θα τους ξαναψηφίσουν… Αλλά ακόμη και αν δεν τους επανεκλέξουν «άρχοντες και νομοθέτες», θα εκλέξουν κάποιους άλλους που και αυτοί με τη σειρά τους θα καλύψουν τους «ηττη-μένους» όπως οι τωρινοί καλύπτουν τους προηγούμε-νους. Και πάει λέγοντας…

Αυτή αγαπητοί μου συμπολίτες είναι η κατάστα-ση σε τούτο τον τόπο… Και ενώ οι περισσότεροι από εμάς τα γνωρίζουμε όλα αυτά, κάθε φορά που έρχεται «ιερή» ώρα να δράσουμε ως πολίτες, η ώρα της κάλ-πης, δυστυχώς δεν κάνουμε τίποτα για να αλλάξουμε τη μοίρα της χώρας και συνεπακόλουθα τη δική μας μοίρα που δεκάδες χρόνια τώρα ταλανίζεται από τα κλωθογυρίσματα, την αδιαφορία και την εκμετάλλευση των εχόντων τη δύναμη.

Κι ενώ είμαστε έξυπνος λαός, την ώρα που μας δίνεται η δυνατότητα να αλλάξουμε τα πάντα, αυτή τη σημαίνουσα ώρα «κλωσάμε τα ίδια αυγά»… Έτσι όχι μόνο παραμένουμε στην ίδια κατάσταση, αλλά κάθε φορά τα αποτελέσματα της κάλπης, μας φέρνουν σε πιο δεινή θέση!

Και καλά τον εαυτό μας, ανεπίτρεπτα βέβαια σαν προοδευτικά όντα που είμαστε, θέλουμε μαζοχι-

στικά να τον βασανίζομαι… Τα παιδιά μας όμως;! Δεν τα σκεφτήκαμε ποτέ;! Με ποιο δικαίωμα τα βασανίζου-με και αυτά;!

Χρειάζεται λοιπόν τώρα, αμέσως να κατανοή-σουμε βαθειά μέσα μας ότι δεν έχουμε κανένα απολύ-τως δικαίωμα να καθορίζουμε το μέλλον των παιδιών και ιδιαίτερα όταν τα πεπραγμένα μας χαράζουν μια δυσοίωνη πορεία για τη ζωή τους…! Αν εμείς αδυ-νατούμε να τους χαράξουμε ένα καλύτερο μέλλον, τουλάχιστον ας μην τους υποθηκεύουμε τις ζωές, ας τα αφήσουμε να αποφασίσουν μόνα τους την πορεία τους όταν πλέον θα έχουν τη δυνατότητα! Έως τότε εί-ναι χρέος μας να τα προστατεύουμε και όχι να τα κα-ταδικάζουμε! Ας πάψουμε λοιπόν να εγκληματούμε εις βάρος τους!

Γιατί εγώ κι εσείς έχουμε το δικαίωμα να «βγά-ζουμε τα μάτια μας» και να μην «βλέπουμε ούτε τη μύτη μας»… Όμως τα «μάτια» του μέλλοντος και της συνέχειας αυτού του τόπου, δεν έχουμε δικαίωμα να τα «βγάζουμε»! Ας σταματήσει λοιπόν εδώ η αβλεψία μας, ο εγωισμός μας και οι μαζοχιστικές μας καταβο-λές..! ΤΕΛΟΣ!

Γιατί εγώ και ο καθένας από μας, έχουμε το δι-καίωμα να αναπνέουμε τον αέρα και το οξυγόνο της φύσης, που είναι τα μόνα που ακόμη ευτυχώς δεν πληρώνουμε, όπως θέλουμε και μπορούμε να αντι-μετωπίζουμε τους «καταπατημένους», από τους ίδι-ους που τους παρασκεύασαν, νόμους όπως επίσης κρίνουμε, δεν μπορούμε όμως να υπαγορεύουμε σε κανέναν πως θα αντιμετωπίσει ο ίδιος τα «μη» και τα «πρέπει» που κάποιοι άλλοι έφτιαξαν για αυτόν. Αυτή είναι μία απόφαση που ο καθένας πρέπει να παίρνει μόνος του…! Δεν μπορούμε λοιπόν να αναγκάσουμε τις μελλοντικές γενιές να υφίστανται τα ίδια και χειρό-τερα δεινά με εμάς επειδή εμείς, όταν πρέπει να δρά-σουμε, ανεξήγητο το γιατί, δειλιάζουμε εγκληματικά!

Πρέπει να αντιληφθούμε ότι όταν ασκούμε το εκλογικό μας δικαίωμα, ιδίως σε τόσο κρίσιμες και ση-μαντικές περιόδους, το αποτέλεσμα δεν αφορά μονά-χα εμάς, αλλά κυρίως αφορά το μέλλον μας, τα παιδιά μας. Ας το σκεφτούμε λοιπόν αυτό επιτέλους προτού πράξουμε!

Η δύναμη της ψήφουτου Ιωάννη Βασ. Καραμάνου

64 ΣΚΟΡΠΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ - ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ

Αχ Ελλάδα...του Γιάννη Βασ. Καραμάνου

Αχ Ελλάδα σ’αγαπώ αλλά δεν ξέρω αν ποτέ θα με συγ-χωρέσεις γιατί πάντα σου κάνω κακό…!

Τη μια με τις προδοσίες μου σε κάνω σκλάβα των εχθρών σου, την άλλη με τα έργα μου σε αφήνω στο

έλεος των κατακτητών σου.

Πολλοί προσπάθησαν να βιαιοπραγήσουν πάνω στο κορμί σου, μα εσύ παρθένα παραμένεις γιατί είναι

αξιοθαύμαστη η υπομονή σου.

Πότε – πότε λίγοι κατοικούντες σου, σου κάνουν κακό και αμαχητί σε παραδίδουν στον εχθρό και τώρα

κάποιοι Έλληνες εν ονόματι σου παρέδωσαν στους βαρβάρους το όμορφο κορμί σου.

Σε σκλάβωσαν και τώρα κάποιοι που ανάξια πατάνε τη γη σου, αλλά εσύ δεν τους θέλεις γιατί αγανακτεί η

ψυχή σου.

Αυτή τη φορά σε σκλάβωσαν όχι με αίμα και πολέ-μους, αλλά ύπουλα και άτιμα με το χρήμα που είναι

σκορπισμένο στης γης τους πέντε ανέμους.

Ξέρω δε θα με συγχωρέσεις γιατί σου έκανα κακό αχ όμως Ελλάδα σ’αγαπώ…!

Η ΖωήΠάμπτωχος, αλλά αξιοπρεπής... Φτωχοντυμένος,

αλλά καθαρότατος... Περπατούσε και χαιρετούσε τους πάντες με ελαφριά υπόκλιση... Το χαμόγελο κάτω από το μουστάκι του ήταν συνεχές όταν συναντούσε τους συ-νανθρώπους του. Πήγαινε στα συσσίτια και όταν ερχόταν η σειρά του έλεγε στη μαγείρισσα «Βάλτε μου πολύ λίγο για να φθάσει για όλους»! Έβλεπε στο δρόμο που και που ακριβά αυτοκίνητα όμως δεν έδειχνε να του κάνουν εντύπωση, όπως και όταν αντίκριζε φθηνά οχήματα την ίδια αίσθηση έδειχνε να του κάνουν. Έβλεπε βιτρίνες με ωραία ρούχα και άλλα είδη και απλά τα κοίταζε σαν κάτι το συνηθισμένο δίχως να τον εντυπωσιάζουν.

Όλα απ’ ότι φαίνεται ήταν μέσα στη ζωή για εκεί-νον, τίποτα δεν το αντιμετώπιζε με ιδιαίτερο πάθος ή προτίμηση, αλλά και τίποτα σχεδόν δεν απέρριπτε... Τα

πάντα έβλεπε ό,τι είχαν το νόημα τους...Ήταν μεγαλοεπιχειρηματίας και από κροίσος της

οικονομίας, η κρίση τον έφερε σε αυτήν την κατάσταση... Όμως και όταν ήταν οικονομικά εύρωστος, το ίδιο καλο-συνάτος ήταν!

Το μόνο που έδειχνε να του αλλάζει τη διάθεση και να σβήνει το χαμόγελο από τα χείλη του, ήταν οι βιαιότη-τες και οι σοβαρές αδικίες...!

Αν είναι δυνατόν όλη η ουσία της ζωής να υπάρχει σε έναν άνθρωπο... Και όμως είναι... Γιατί αβίαστα έτσι νοιώθει και έτσι εκδηλώνεται... Ίσως όλα να τα είχε μελε-τήσει στο μυαλό του και να είχε καταλήξει πως έτσι είναι τα πράγματα. Ίσως πάλι και να μην είχε ασχοληθεί καθό-λου ο νους του... Όπως και να είναι, ο τρόπος που αντι-μετώπιζε τη ζωή ο άνθρωπος αυτός είναι η ίδια η ζωή...!

Για να φτάνει το Περιοδικό μας στα χέρια σας και στα χέρια όλων των υπολοίπων συμπατριωτών μας, τόσο στο εσωτερικό, όσο και στο εξωτερικό, είναι αναγκαία και η οικονομική σας ενίσχυση!Μην αμελείτε την συνδρομή σας για το Περιοδικό, αλλά και για όλες τις υπόλοιπες δραστηριότητες της Αδελφότητας, που πάντα στοχεύουν στο κοινό καλό!

Ο λογαριασμός μας τώρα είναι στην τράπεζα ALPHA BANK

Αριθ. Λογ.: 415002002000229 Αδελφότητα Φιλιωτών Καλαβρυτινών

«Ο ΑΓΙΟΣ ΒΛΑΣΙΟΣ»

Οι εργασίες στο Μοναστήρι μας συνεχίζονται με αμείωτη ένταση!

Για οποιαδήποτε προσφορά, ο νέος ενιαίος Λογαριασμός

για την Ι.Μ. ΑΓ. ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ είναι: ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ:

Αρ. Λογ. 5037-037048-401 Για τις προσφορές από παραλήπτες

του εξωτερικού το swift code του λογαριασμού είναι:

Αρ. Λογ. 415002002000229. IBAN: GR76 0140 4150 4150 0200 2000 229.

Ο ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ ΜΑΣ ΑΛΛΑΞΕ

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 -...

Documents

Transcript of ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2014 -...