Ochrona konsumencka dla osoby, na której rachunek zawarto umowę ubezpieczenia

Dr Marcin Orlicki, LL.M.UAM Poznań

Pojęcie konsumenta – art.22¹kc

Za konsumenta uważa się osobę fizyczną dokonującą czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową

Związanie wzorcem – art. 384§1 kc

Ustalony przez jedną ze stron wzorzec umowy, w szczególności ogólne warunki umów, wzór umowy, regulamin, wiąże drugą stronę, jeżeli został jej doręczony przed zawarciem umowy.

Związanie wzorcem – art. 384§2 kc

W razie gdy posługiwanie się wzorcem jest w stosunkach danego rodzaju zwyczajowo przyjęte, wiąże on także wtedy, gdy druga strona mogła się z łatwością dowiedzieć o jego treści. Nie dotyczy to jednak umów zawieranych z udziałem konsumentów, z wyjątkiem umów powszechnie zawieranych w drobnych, bieżących sprawach życia codziennego.

Klauzule abuzywne – art.385¹ §1kc

Postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeżeli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszając jego interesy (niedozwolone postanowienia umowne).

Czy ubezpieczony korzysta z ochrony konsumenckiej?

Ubezpieczony nie jest drugą stroną umowy ubezpieczenia.Umowa ubezpieczenia nie jest zawierana z udziałem ubezpieczonego.Umowa ubezpieczenia nie jest zawierana z ubezpieczonym.Ubezpieczony nie korzysta więc z ochrony konsumenckiej.

Przypadek 1

Umowa ubezpieczenia zawierana przez ubezpieczyciela z nie –konsumentem na rachunek osoby fizycznej, gdy umowa ta nie jest bezpośrednio związana z działalnością gospodarczą lub zawodową ubezpieczonego.Brak ochrony konsumenckiej.

Przypadek 2

Umowa ubezpieczenia zawierana przez ubezpieczyciela z konsumentem na rachunek osoby fizycznej, gdy umowa ta nie jest bezpośrednio związana z działalnością gospodarczą lub zawodową ubezpieczonego.Ochrona konsumencka dla ubezpieczającego (w istocie pusta).

Nowa regulacja kwestii informacyjnych - art.808 §4 kc

Ubezpieczony może żądać, by ubezpieczyciel udzielił mu informacji o postanowieniach zawartej umowy oraz ogólnych warunków ubezpieczenia w zakresie, w jakim dotyczą praw i obowiązków ubezpieczonego.Substytut obowiązku doręczenia o.w.u.

Klauzule abuzywne dla ubezpieczonego – art. 808 §5 kc

Jeżeli umowa ubezpieczenia nie wiąże się bezpośrednio z działalnością gospodarczą lub zawodową ubezpieczonej osoby fizycznej, art. 385¹ -385³stosuje się odpowiednio w zakresie, w jakim umowa dotyczy praw i obowiązków ubezpieczonego.

Art. 808 §5 a art. 805 §4

Ochrona przed stosowaniem klauzul abuzywnych jest szersza dla ubezpieczającego (art. 805 §4kc) niż ubezpieczonego.

Umowa ubezpieczający - ubezpieczony

Należy dostrzec: istnienie umowy pomiędzy

ubezpieczającym a ubezpieczonym, fakt, że ubezpieczony jest jej stroną, często jej adhezyjny charakter, częste używanie w niej wzorca.

W takim przypadku ubezpieczony korzysta z pełnej ochrony konsumenckiej.

Zagrożenia

Sprzeczność z dobrymi obyczajami i rażące naruszenie praw ubezpieczonego może występować wówczas, gdy ubezpieczający narusza obowiązek lojalności wobec ubezpieczonego zawierając na jego rachunek umowę oczywiście niekorzystną lub też pobierając nieuprawnione korzyści kosztem ubezpieczonego.