Observation skills (final) for pso

Observation Skills (अबलोकन कला)

प्र.ना.उ. दिपेन्द्र शाह

प्रधान कार्ाालर्, दबशेष ब्रु्रो ।

2/25/2015 1DySP Dipendra Shah ,PHQ-S Bureau

2/25/2015 DySP Dipendra Shah ,PHQ-S Bureau 2

के के िेख्नु भर्ो ?


कदि जना मादनसहरु दिए ? कदिजना

जुत्ता लगाएका दिए , भन्द्नु होस ।


िपाईलें घरबाट र्हांसम्म

आउंिा बाटामा के के

िेख्नु भर्ो ?


क्रमश:िपाईलें घरबाट र्हांसम्म आउंिा बाटामा

कदि कदि नं को र रंगको मोटर साईकल

िेख्नु भर्ो ?


Observation

(अबलोकन)


अभ्यास

•दखेाईएको स्लाडमा कति वटा स्याउ

तियो ?


Observation


पररचर्

(Introduction)


Observation Skills (अबलोकनका सीपहरु

• कुनै स्िीर वा गतितिल चीज, बस्िु वा व्यतिलाई सीतमि समयमा सकु्ष्म

रुपले होसीयारी पवुवक नतजकबाट हरेी , अध्ययन गरी सो को बारे बढी भन्दा

बढी िथ्य वा जानकारी प्राप्त गनुव अवलोकन (Observation) हो ।

अबलोकनमा खास गरी हाम्रा िरीरका ५ वटै झानेतन्ियको प्रयोग गरीने

गरीन्छ । Intelligence Operation मा खास गरी छोटो समय तभत्र

तनग्रानी किावले िंकास्पद व्यति वा बस्िकुो हुतलया वा पतहचान प्राप्त गने,

गतितवधीलाई सकु्ष्म रुपमा अध्ययन गने, तबशे्लषण गने , प्राप्त हुतलया ििा

अन्य आबश्यक तववरणहरुको अतभलेख राख्ने जस्िा सबै कायवलाई

अवलोकन कलाका रुपमा तलने गररन्छ ।


क्रमश:

• अबलोकन गिाा ब्र्दि वा बस्िुको गन्द्ध, स्वाि, िािो-चीसोपन र

आवाज प्राप्त भएमा सो पदन संकलन गनुा पिाछ । प्रभाबकारी

अबलोकन कलाको लादग छोटो समर्मा हेरेर आबस्र्क सचूना

संकलन गने र त्र्सको सही अदभलेख राख्न सक्ने एबं ित्काल जाहेर

समेि गनासक्ने क्षमिाको जरुरी हुन्द्छ । चाहे त्र्ो Written होस वा

Memory मा Storage गरेर । सफल अबलोकन क्षमिाले िपाईको

LE िक्षिाको प्रिसान गिाछ । समग्रमा र्ो सीप Police Career संग

बदि संबदन्द्धि छ ।


अबलोकनका ित्वहरु


सकंास्पि Target को उपदस्िदि र गदिदबदध

झानेदन्द्रर्को सफल प्रर्ोग

समर् सीमा

कभर र एदलबीको उचीि प्रर्ोग

स्मरण शदि

अनुमान लगाउन सक्ने क्षमिा

दबशे्लषण क्षमिा

अदभलेख


Law enforcement

एजेदन्द्सले गना पने

Observation


क) सकंास्पि व्र्दि समुह दवशेष:

•िकंास्पद व्यति ििा तनजको कृयाकलापको अवलोकन ।

ख) सकंास्पि स्िान वा बािाबरण दवशेष :

•िकंास्पद व्यतिले प्रयोग गने स्िान (अतिस, घर, व्यापारीक प्रतिष्ठान,बाटो )

ग) सकंास्पि सवारी साधन दबशेष:

•िकंास्पद व्यतिले प्रयोग गरेको वा अन्य िकंास्पद सवारी साधन

(बस,ट्रक,कार,मोटरसाईकल साईकल)।

घ) शंकास्पि ब्र्दिको सािमा रहेका वा प्रर्ोग गरेका

चीज बस्िु वा सन्द्जालका सिस्र्हरुका गदिदबदध ।

ङ) मेदशनहरु ( सामरीक महत्वका बस्िु, आई.दट.)


महत्व:Target को पतहचान र एतकन गनव ।

Target को गतितवधी बझुन र तवशे्लषण गरी अतभलेख राख्न,

छोटो समय तभत्र Target को हुतलया तववरण प्राप्त गरी अन्य तनग्रानी

किावहरुलाई जानकारी गराउन

तनग्रानीको दौरानमा Intelligence को दृतिकोणले महत्वपणुव सचुनाहरु प्राप्त

गनव,

तनग्रातन पतहचान (Surveillance Detection) लाई प्रभावकारी बनाउन ।

प्रतितनग्रातन (Counter Surveillance)लाई तनष्प्प्रभाबी बनाउन ।

सम्भातवि खिराहरु बाट सजग वा सचेि Alert राख्न

आतद


Target Observation Consideration( Tips)

•Target का हुतलया वा तववरण General भन्दा Specific हुन ुपदवछ ।

• टारगेटका Temporary ििा Permanent Feature हरु के के हुन

सक्छन सो कुरालाई एतकन गनुव पदवछ ।

•Target को कुन चाही तविेष तचन्ह वा आनीवानीका आधारमा Target

लाई ित्काल ििा पतछ सम्म िरक नपने गरी रेकडवमा राख्न सतकन्छ ।

•Target को कुन चाही तविेष तचन्ह वा आनीवानीका आधारमा Target

लाई तभडभाड ििा उस्िै मातनसहरुको तवचबाट पतन छुट्टयाउन सतकन्छ ।

•Target को हरेक गतितवतध (सामान्यजस्िो लागेका समेि ) गतम्भरिा

पबुवक तनयाल्न ुपदवछ।


•सदह अवलोकनले उस्िै-उस्िै दबचको

दभन्द्निालाई समेि पत्ता लगाउने गछा ।

त्र्सैले Observation गिाा सोही िफा

केदन्द्रि हुनु पछा ।


छ वटा फरक छुट्टाउनुहोस ।


छ वटा फरक छुट्टाउनुहोस।


Factor Effecting in Observation•Target लाई अवलोकन गना प्राप्त भएको समर्ावदध वा

Duration of Target’s Presence,

•Observation गररने समर् ( रािी दबहान, कुदहरो,दिउंसो )

•Target को अवस्िा ।

•Target को आकार ।

•Target को संख्र्ा ।

•Visibility (प्रकाश)

•Target र अवलोकन किाा दवचको िूरी


क्रमश:.......• मौसम (जाडो वा गमी ििा कुदहरो वा हुस्सु लागेको मौसम)

• समर् ( दवहान, दिउँसो, सांझ, रािी ििा जुनेली वा अध्र्ारो राि, )

• Target ( व्र्दि ) ले हुदलर्ा पररविान गरेको अवस्िा

• िपाईको अबलोकन क्षमिा ।

• िपाईकंो ईच्छाशदि ।


सम्झेर भन्द्नुहोस ।

•िुबै साइडमा गरर जम्मा किी वटा आकृ्रिीहरु छन ?

•किी वटा छािा को दचत्र छन ?

•किी वटा रुख छन ।

•किी वटा मोटर छन ?


Law Enforcement Observation

साधरणिर्ा दनम्न कुराको अबलोकन गररन्द्छ ;

–ब्र्दि दबशेष:

–ब्र्दिको सािमा रहेका वा प्रर्ोग गने बस्िु ।

–सवारी साधन:


ब्र्दि दबशेषको अबलोकन

३ भागमा बांडी हेनुाहोस ।

१) टाउको को भाग र हुनसक्ने बस्िुहू

२) शरररको भाग र हुन सक्ने बस्िुहरु

३) कम्मरको मुदनको भाग र हुन सक्ने

बस्िु

सािै

मादनसका सािमा हुन सक्ने चीज-बस्िु

वा प्रर्ोग गरेका बस्िु


व्र्दि दवशेषको अवलोकन र हुदलर्ा दबबरण

दलंग — स्त्री/पुरुष ।

जािी –मंगोदर्न (राई, मगर, िामाङ ग, गुरुङ ग, िकाली,) नेवार, अदिकन,

गोरा, आर्ान (वाहुन र के्षत्री)मधेसीमूलका वा पहाडेमुल )।

भेष-भुषा वा भाषाका आधारमा समेि कुनै दनदिि जािीको वगा दभत्र पने हो

दक । (िकाली, सेपाा, नेवार, मगर, िराईबासी)

धादमाक भेषभुसा: दहन्द्िु,मुदस्लम,दक्रदस्चर्न, राधेराधे, ओम शादन्द्ि

वणा — कालो, गहंु गोरो, गोरो .

उमेरः— अन्द्िाजी वा लगभग वृद्ध, अधवैसे, वर्श्क, जवान, दिटो,स्कूले

दिटो, वालक ।


Cont……

उचाइ वा किः— अन्द्िाजी वा लगभग धेरै अग्लो (६’ भन्द्िा

अग्लो, दिक्क अग्लो (५.५’िेदख ६’ सम्मको ) , दिक्क ( ५’िेदख

५.५’ सम्मको ) होचो कि ( ५’ सम्मको )

िौलः—समान्द्र्िर्ा मादनसको िौल अंिाज गनुा पिाा मादनसको कि

वा उचाई समेि लाई ध्र्ानमा राखेर अंिाज गनुा पिाछ र्सरी अंिाज

गिाा धेरै िुव्लो वा पािलो, पािलो, दिक्कको मोटो र धेरै मोटो गरी

वदगाकरण गनुा पिाछ ।

दवषेश पदहरन: Extra Fashion


पहिरन


Cont…


Cont….


दनजको हुदलर्ा बिाउनुहोस ।


िुलिया बताउनुिोस ्

2/25/2015 41DySP Dipendra Shah

िुलिया संझनुिोस ्।• बषा १९-२० को मदहला।

• शहरीर्ा फेशन ।

• दिक्क दमलेको नाक ,

• अण्डाकार अनुहार ।

• कालो आंखा ।

• लामो कपाल, प्रार्: मादि फकााएर झाने ।

• दमलेको ओिं ।

• दिक्कको दनधार ।


िुलिया अनुसार माननस चीन्नु िोस ्।


टाउकाको भाग• टाउको• आंखा• नाक• कान• गािा• चचउंडो • आंखीभौ• दांत• कपाि • दारी


ननधार


अनुिार


आंखा


नाक


Cont…….


कान


Con……


दांत


ओंठ


चचउंडो


घांटी


कपाि


दारी/जुङ्गा


Cont……


दाग/ चचन्ििरु


टाउको को भागमा हुनसक्ने

बस्िुहू:

•दक्लप, डोरी, ररबन,

•टोपी

•चश्मा

•टाई ,मफलर,सल

•काटेको खि,कोिी, िाह्री

जँुगा

•गहना – लकँेट, पोिे

आिीको रंग,दकदसम,

बनावट, अंदकि दवषेश दचन्द्ह

वा लोगो


मादनसको अनुहारलाई वदगाकरण गना

सदकने आधारहरु:


दनधार ििा दचउडोको बनावटकोआधार


मादनसको अनुहारको वदगाकरण

दनधार ििा दचउडोको आधारमा


Big Forehead:


Big Chin


Big Chin and forehead


जजउ वा बीच भाग• कांध• छानत• ढाड• पेट• िात• कम्मर• िातको खत,टाटु


शरररको बनावट


दजउको भागमा हुनसक्ने बस्िुहरु:

•पतहरन

•टाई मिलर,सल

•सटव ,भेि ,ज्याकेट कूिाव

घडी ,चरुा,गहना आदी ।

•तकतसम,बनावट,

अतंकि तवषिे तचन्ह वा

लोगो ।


कम्मर मुननको भाग• कम्मर• नतग्रा• खटु्टा• जांघ• पैतािा


खुट्टा


कम्मर मुनीको भागमा रहेका पदहरन:

•पदहरन

•वेल्ट, पाईन्द्ट, हाप

पाईन्द्ट,सारी, सुरवाल

•जूत्ता,चप्पल मोजा

,स्टदकड.

•आिीको

रंग,दकदसम,बनावट,

अंदकि दवषेश दचन्द्ह वा

लोगो


मादनसको सािमा हुन सक्ने

सामानहरु:

•झोला, व्याग,

•खाम, प्याकेट, पतत्रका,

बच्चा आतद ।

•मोवाइल सेट ,क्यामरा,

•आदीको रंग, तकतसम,

बनावट, अंतकि तवषेि

तचन्ह वा लोगो ।


पदहचान गना सदकने मादनसका

दवषेश हाउभाउ

वोलीचालीको लवज, िेगो,

भकभकाउने, ओि चाटने,

आंखा दझम्काउने, दहडिा

खोच्र्ाउने, कुप्रने, छािी

फुकाएर दहडने, भुईदिर हेरी

दहडने

खांिा बस्िाका िररका ,

वार्ां हाि प्रर्ोग गने आिी

कुराहरु

अन्द्धो,लुलो ,लंगडो


अवलोकन गनुापने Target

को दक्रर्ाकलापहरु:

•Target को गदिदवदध

,भेटघाट, सादि संगदि

•सम्पका -जाने आउने स्िान

•बोलचाल/ सोधपुछ

•अबलोकन/हेराई स्टाइल

•Target को Body

Language and Facial

Expression.

लजालुपन आिी ।


सवारीसाधनको अवलोकन


संझन पने कुराहरु• दकदसम : टेदक्स, बस, दमनी वस, दजप, कार, टेप्पो, मो.सा. आिी ।

• वनावट: लाम्चो ,मादि उिेको ।

• Brand: दनशान, मारुिी हून्द्डाई ,सेन्द्रोआिी ।

• सवारी साधनको रंग : रािो , कालो ,दनलो, सेिो ।

• ििाा नं: बा ४ च २१२३, बा १ ख २२३२४, बा ४ ज ३३३ आिी ।

• प्रर्ोजन: सरकारी , प्राईभेट, भाडा , कुटनैदिक वा अन्द्र्

• छुटै्ट पदहचान राख्ने दचन्द्ह ििा दवषेशिाहरु: एररर्ल, हुड, अन्द्र् सामान ।

• गाडी दभत्र रादखएका सामानहरु : सजावटका खेलौना, टांदसएका दस्टकर,

• िोदकएको वा कुच्चीएको दचन्द्ह, टुट फूट, साईड लाईट , दमरर, टार्रको प्रकार आिी ।

• टाएर र कभरको बनावट

• नर्ां/ पुरानो

• गाडीको ड्राईभर भए उस्को समेि हुदलर्ा दलने ।


सवारी साधनहरुमा हुने दववरणहरु

?

?

? ?


?

?

? ?


? ? ?

?

?

??2/25/2015 82DySP Dipendra Shah ,PHQ-S Bureau

? ??

?


Mass

Observation


Cont…….


Cont…………….


Cont…………..


Cont………


Cont……..


Cont….


Cont……..


Cont………….


Cont…….


Group Observation

•Protest Rally

•Assembly

•Scatter Mass

•Mass meeting


Cont…


Cont….


Shelter वा Hideouts को अबलोकन

• घरको रंग

• िला

• वरीपररका बस्िु र बाटा हरु

• संदकि बस्न सक्ने कोिा

• मुल बाटो िेदखको अन्द्िादज िुरी


Cont…..



Cont…

Cont……


Cont….


अभ्यास


VIP Protest


अभ्र्ास

• मादिको दचत्रको अबलोकन गिाा िपाई ं

PSO को हैदसर्िले के कुरालाई बिी

Focus गनुा हुन्द्छ ?


चदल्िका गाडी बाट गररने अबलोकन


Protest Rally


Summary

• अबलोकन आंखाले मात्र गररने भदनए पदन सबै ईदन्द्रर्को

प्रर्ोग हुन्द्छ ।

• अबलोकन गररने Target को उपदस्िदि लामो समर्

नहुनसक्छ, त्र्सैले होदसर्ारी पुबाक अबलोकन गरी हाल्नुस

• अबलोकन गररएका ब्र्दि वा बस्िुको बारे मौदखक बणान

गरेर भन्द्िा लेखेर बदि िथ्र् सकंलन गना सदकन्द्छ ।


Cont….

• अबलोकन पिाि िथ्र्लाई अदभलेदखकरण गनुाहोस ।

• Observation Operation मा जांिा Conceal Audio/

Video camera लान सदकन्द्छ ।

• महत्वपुणा Observation मा जांिा िनाव मुि भएर जानुहोस

• महत्वपुणा कुरालाई अदन्द्िममा पदन िोहो-र्ाई हेनुाहोस ।

• िपाईको आंखामा अदन्द्िम ८ आकृदिको छार्ां रेकडा हुन्द्छ भन्द्ने

भनाई छ ।


सतमक्षा


धैर्ािापुबाक सदुन दिनु भएकोमा

धन्द्र्बाि


Observation skills (final) for pso

Self Improvement

Transcript of Observation skills (final) for pso