nynorsksenteret.no er eit nasjonalt ressurssenter etablert for å styrkje nynorskopplæringa
description
Transcript of nynorsksenteret.no er eit nasjonalt ressurssenter etablert for å styrkje nynorskopplæringa
www.nynorsksenteret.no
er eit nasjonalt ressurssenter etablert for
å styrkje nynorskopplæringa
”Norsk i hundre”
strategidokument frå Språkrådet i oktober 2005:
NYNORSK OG BOKMÅL SKAL VERE SAMFUNNSBERANDE OG FULLVERDIGE SPRÅK I
FRAMTIDA
Nynorsksenteret
har som hovudoppgåve
å styrkje nynorskkompetansen
hos lærarar og elevar
Kunnskapsløftet:Strategi for kompetanseutvikling i grunnopplæringa
2005-2008
Dei nasjonale sentra har eit særleg ansvar for at det vert utvikla relevante og praksisnære kurs- og etterutdanning for nasjonal spreiing og for marknadsføring til skuleeigarar og skuleleiing
Målgrupper for Nynorsksenteret:
• Lærarar
• Lærarstudentar • Skuleleiarar
• Foreldre
• Lærarutdannarar
• Forskarar
• Læremiddelutviklarar
• Ålmenta
Skrift nr.1 frå Nasjonalt senter for nynorsk i opplæring:
Didaktiske perspektiv på nynorskopplæring
Innhald: • Sveinn Einarsson:
Språk, Unesco och vi
• Knut Åge TeigenBetre sidemålsundervisning i Bærum
• Torill Wiiger TørjesenNye vegar til nynorsken
• Synnøve MatreDei yngste barna og nynorsken
• Kjell Lars BergeFagleg og tverrfagleg skriveopplæring
• Benthe Kolberg JanssonNynorsken, norskfaget og lærarutdanninga
• Roger LockertsenNynorsk i vidaregåande skole og høgare utdanning
• Bjørn Kvalsvik NicolaysenTilgang til deltaking
Frå Ivar Aasen-musikalen Grammatikk og kjærleik
• Forsking (samarbeid med Ivar Aasen-instituttet)
• Forsøk • Utviklingsarbeid (ulike prosjekt er sett i gang)
Verksemda skal vere basert på:
Forsking, forsøks- og utviklingsarbeid må drivast i nær kontakt med studentar og lærarar
Tilrådingar frå senteret bør vere basert på utprøving gjennom praksisfeltet
Prosjekt ved Høgskolen i Oslo:
Nynorsk i lærarutdanninga, vurdering av eit opplegg knytt til skrivemappe i norsk
Alle mappearbeid i 1. klasse på allmennlærarutdanninga skal ha nynorsk målform.
Er det elektroniske læringsmiljøet med god tilgang på respons spesielt eigna
for å skrive betre nynorsk?
Gjev dette opplegget betre resultat og motivasjon for læring av nynorsk? (ansvarlege: Synnøve Skjong og Inger Vederhus)
Prosjekt ved Høgskolen Stord/Haugesund:
Å kunna uttrykkje seg skriftleg
Korleis er skrivekompetansen hos lærarar i andre fag enn norsk?
Korleis kan lærarar som underviser i andre fag enn norsk betre språkkunnskapane sine i nynorsk?
Kva slag påfyll treng lærarar for å skrive gode fagtekster på nynorsk?
(ansvarleg: Hege Myklebust)
Prosjekt ved Høgskulen i Volda:
Utvikling av nynorske læremiddel til opplæring av minoritetsspråklege
Nynorsk arbeidsgrammatikk for minoritetsspråklege
(ansvarlege: Hilde Osdal og Birgitte Grimstad)
Andre utviklingsarbeid:
Holmlia skole – Nye vegar til nynorsken!
Å bruke nynorske lærebøker i eit anna fag enn norsk
Mål:- Styrkje lærarkompetansen- Betre undervisningsmetodane - Formidle positive haldningar- Sjå norskfaget som ein heilskap der nynorsk og bokmål er jamstelte
språkformer (rap) (ansvarleg: Torill Wiiger Tørjessen)
Sandnes vidergående skole: Over brua med T-99. Elevane skal skrive 99-nynorsktekster i løpet av 3 år (rap)(ansvarleg: Anne Elise Winterhus)
Ringsaker videregående skole: Nye metodar og digitale hjelpemiddel i opplæringa i nynorsk som sidemål(ansvarleg: Olav Veka)
Våland skole, Stavanger: Leseprosjekt ++: Haugtussa som barnelitteratur (rap)(ansvarleg: Lise Lunde Nilsen)
Fredrik II videregående skole/Høgskolen i Østfold: Korleis nynorsk som sidemål blir integrert i den generelle skriveopplæringa (rap)(ansvarleg: Benthe Kolberg Jansson)
Prosjekt der elevane brukar lærebøker på nynorsk i eit anna fag enn norsk
• Sirdal vgs. – Tonstad (ansvarleg: Lillian Flydal)
• Tromsdalen vgs. – Tromsø (ansvarleg: Bjørg Strand)
• Greåker vgs. - Greåker (ansvarleg: Ragnhild Lier)
• Breivika vgs. - Tromsø (ansvarleg: Kjellaug Jetne)
• Gausdal ungdomsskole - Gausdal (ansvarleg: Elisabeth Bueie)
• Kolvikbakken ungdomsskole - Ålesund (ansvarleg: Magritt
Grimstad)
Nynorskkompetansen til elevane vert vurderte haust og vår av Ola Breivega
AVTALE OM SIDEMÅLSFORSØK MED BRUK AV
NYNORSKE LÆREBØKER I EIT ANNA FAG ENN NORSK
• Elevane i (minst) ei klasse (undervisningsgruppe) får lærebøker på nynorsk i eit anna fag enn norsk med støtte frå Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa
• Elevane skriv nynorsk i alt arbeid med dette faget
• Lærarane skriv nynorsk i alt arbeid med dette faget
• Nynorskkunnskapane til elevane vert testa i starten og på slutten av skuleåret. Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa betaler for å utarbeide testane og for evalueringa
• Lærarane og elevane får vite resultatet av testinga (ikkje karakter)
• Elevane legg minst tre skriftlege arbeid i faget i ei mappe (desse arbeida kan vere med i vurderingsgrunnlaget i faget om lærarane ynskjer det)
• Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa får høve til å legge rapportane frå forsøket og dei beste elevarbeida frå mappene (med løyve frå elevar, foreldre og lærarar) ut på nettstaden til inspirasjon og føredøme for andre
• Nasjonalt senter for nynorsk i opplæringa får rapport om forsøket ved slutten av skuleåret. Senteret utarbeider ein mal for tilbakemelding
Prioriteringar i 2006
• Få i gang prosjekt for bokmålselevar med lesing og skriving av fagstoff på nynorsk utanom norskfaget
• Få i gang prosjekt med å bruke begge skriftformer frå mellomtrinnet
• Utvikle moderne læremiddel for nynorskopplæringa
• Kompetansegjevande kurs for lærarar/lærarstudentar med vekt på fagskriving
• Kurs i samband med kunnskapsløftet og ny læreplan med vekt på tverrfagleg skriving
• Etablere nettverk av ressurspersonar for nynorskopplæringa i alle fylke
Litteraturkurs: Fordi det er bra!
Målgruppe: lærarar, bibliotekarar, skuleleiarar
Gje rom for lesing på nynorsk!
• Kvifor lese?
• Kvifor lese nynorsk?
• Korleis få ein forfattar til skulen?
• Vellukka litteraturformidling: Metodiske tips og idear
• Finansieringskanalar for ulike lese- og skriveprosjekt
• Dikt-drops, lyriske karamellar og bittersøt sitat-sjokolade på veg heim
(kurs)
Andre aktivitetar ved Nynorsksenteret:
• Kartlegging av sidemålsundervisninga. Samarbeid med Utdanningsdirektoratet og Ts Gallup
• Nynorskkurs for stat og kommune, næringsliv og media• Skrivekurs i nynorsk for elevar i ungdomsskulen og vidaregåande skule
(med lærarrettleiing)• Samarbeid med Lesesenteret i Stavanger• Samarbeid med Magasinett • Film om metodar og tips til god nynorskopplæring (Snøball Film)• Samarbeid med ”Nettverk for norsk med vekt på lese- og skriveopplæring
(NOLES) og Nettverk for skulebibliotek”• Medlem i ”Forum for nynorsk i skulen” oppretta av Utdanningsdirektoratet
hausten 2005. Andre medlemmer: Noregs Mållag, Nynorsk kultursentrum, Språkrådet, Litteraturselskapet i Samlaget, Landsamanslutninga av nynorskkommunar