Nüfus artişi ve sorunlar(fazlası için )

NÜFUS ARTIŞI ve SORUNLAR

Dr. Necla Tugay AytekinUÜTF Halk Sağlığı Anabilim

Dalı

NÜFUS ARTIŞI VE SORUNLAR

ÖĞRENİM HEDEFLERİ

• Aşırı nüfus nedir

• Dünyada nüfus

• Nüfus artışının getirdiği bazı sorunlar

AŞIRI NÜFUS

• İnsan nüfusunun çevrenin taşıyabileceği

kapasiteyi aşmasıdır.

• Önemli olan sayı ve yoğunluk değildir

• Nüfusla, elde olan kaynakların oranı ve

kaynakların toplumda dağılım ve

kullanımı önemlidir.

AŞIRI NÜFUS

• Yaşam için gerekli kaynaklar,

kaynakların yenilenme hızından daha

hızlı tüketiliyorsa aşırı nüfus vardır.

• Fosil yakıtlar

• Toprak üst tabakası

AŞIRI NÜFUS

• Doğumların artması• Ölümlerin azalması• İçe göç• Kaynakların azalması

GEREKLİ KAYNAKLAR

• Temiz su• Temiz hava• Gıda• Barınak• Isı• Tıbbi bakım, eğitim, çöp ve diğer

atıkların uygun olarak yok edilmesi vd.

DÜNYADA NÜFUS ARTIŞI

• Dünya nüfusu 1900 yılında 1.6 milyar

• 2000 yılında nüfus 6.1 milyar

• Yüz yılda artış yaklaşık 4 kat

• Aralık 2009’da 6.804.000.000

• Dünya nüfusunun 2050 yılında 9.3 milyar olması bekleniyor ( 7.9 – 10.9 milyar arası )

• Türkiye 99 milyon

DÜNYA NÜFUS ARTIŞINÜFUSNÜFUS YILYIL

1 MİLYAR 1804

2 MİLYAR 1927 123 YILDA







NÜFUS ARTIŞI

• Dünyanın yıllık büyüme hızı % 1,2• Her yıl 74 milyon kişi• Günde ~ 200 000 kişi• Yıllık artışın yaklaşık yarısı 6 ülkede:% 21 Hindistan % 4 Nijerya% 12 Çin % 4 Bangladeş% 5 Pakistan % 3 Endonezya

DOĞURGANLIK DÜŞÜYOR

• 1950 – 1955 toplam doğurganlık 5 çocuk

• 2000 – 2005 toplam doğurganlık 2,65 çocuk

• Beklenen 2,05 çocuk

ÖLÜM ve DOĞUM HIZLARINDA DEĞİŞİM

• Ölüm ve doğum hızları yüksek düzeyde dengede

• Doğurganlık aynı, ölümler azalır• Ölümler ve doğumlar azalır• Doğum ve ölüm hızları alçak düzeyde

dengede• Doğum hızı ölüm hızından düşük

GELİŞMİŞ ÜLKELERDE DURUM

• Gelişmiş ülkelerde 1.2 milyar kişi yaşıyor

• 21. yüzyılın ortasında 39 ülke nüfusunda azalma bekleniyor:

• Almanya ve Japonya’da % 14

• İtalya ve Macaristan’da % 25

• Rusya federasyonu ve eski SSCB ülkelerinde % 28 - 40

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERDE DURUM

• Gelişmekte olan ülkelerde 4.9 milyar kişi yaşıyor

• 2050’de nüfusun 8.2 milyar olacağı öngörülüyor

• 1995 – 2000 yıllarında yaşam ümidi 63 yıl ( gelişmiş ülkelerde 75 yıl )

• 2050’de yaşam ümidinin 75 yıl olması bekleniyor ( gelişmiş ülkelerde 82 yıl )

NÜFUS ARTIŞININ GETİRDİĞİ BAZI SORUNLAR

• Yoksulluk

• Enerji

• İklim

• Tarım, Gıda

• Su

Y O K S U L L U K

• Dünya nüfusunun yarısı günde 2 dolardan

az bir parayla geçinmeye çalışıyor

• Günde 1 dolardan az bir parayla

geçinmeye çalışanlar 1.2 milyar

• Bu insanlar yeterli gıda, temiz içme suyu,

eğitim, sağlık ve çağdaş enerjiden

yoksunlar

Y O K S U L L U K

Gelişmekte olan ülkelerdeki 4.6 milyar kişinin• 800 milyonu yeterli gıda alamıyor• 850 milyon okur – yazar değil• 1 milyarı temiz sudan yoksun• 2.4 milyarı temel sağlık hizmetinden yoksun• 325 milyon çocuk okula gidemiyor• Her yıl beş yaş altında 11 milyon çocuk

önlenebilir hastalıklardan ölüyor

GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELER

Dünya nüfusunun dörtte üçü• Besin kaynaklarından % 30• Ticaret ürünlerinden % 18• Enerji kaynaklarından % 15• Sanayiden % 8 oranında

yararlanmaktadır.

E N E R J İ

• Fosil yakıt tüketimi 1992 – 1999 arasında % 10 artmıştır

• Gelişmiş ülkelerde kişi başına tüketim gelişmekte olanlara göre 10 kat fazladır

• Enerjinin % 80’i fosil yakıtlardan, % 16’sı nükleer kaynaklardan, % 4’ü jeotermik enerji, rüzgar ve güneş enerjisi gibi yenilenebilir kaynaklardan sağlanmaktadır

ENERJİ TÜKETİMİENERJİ TÜKETİMİ

2000 yılında Kuzey Amerika’da kişi başına enerji tüketimi

• Avrupa’dan 2 kat• Asya’dan 8 kat• Afrika’dan 15 kat daha fazladır.

İKLİM DEĞİŞİKLİKLERİ

Sanayi devrimi sonrası atmosferin

karbondioksit yoğunluğu % 30, diğer

sera etkisi yapan gazların yoğunluğu %

15 artmıştır.

ÜLKE

Dünya nüfusuna oranı (%)

Küresel kar- bon emis-yonu (%)

Küresel orman alanı ( % )

Çin 21.0 13.5 4

Hindistan 16.5 4.5 2

Avrupa bir.

6.3 14.5 3

ABD 4.6 25.5 6

Endonezya

3.5 0.9 3

Brezilya 2.8 1.5 16

Rusya 2.4 4.6 22

Japonya 2.1 6.0 0.7

T A R I M

• 100den fazla ülke buğday• 40 ülke pirinç ithal ediyor• Yetersiz beslenenler:

- 1995’de 832 milyon- 2007’de 923 milyon- 2009’da 1,02 milyon

D Ü N Y A D A S U

• Dünya nüfusunun 1 / 3’ü su sıkıntısı olan ülkelerde yaşıyor

• Dünya nüfusunun % 18’i sağlıklı içme suyu olanağından yoksun

• Kuzey Çin ovası altındaki su yatakları yılda 1.6 m. alçalıyor

D Ü N Y A D A S U

• Dünyanın % 70’i suyla kaplıdır• Suların % 2.5’i tatlı sudur• Tatlı suların % 1 kadarı kullanılabilir• Karaların % 40’ı kurak / yarı kurak

bölgelerdir• İleriki 20 yılda su kullanımı % 40

artacaktır• 2025’de dünya nüfusunun 2/3’ü orta /

ileri derecede susuzluk çekecektir

DÜNYA YAŞLANIYOR

• 2000’de 60 yaş üstü nüfus 606 milyon; 80 yaş üstü nüfus 69 milyon.

• 2050’de 60 yaş üstü 2 milyar; 80 yaş üstü 379 milyon olması bekleniyor.

DÜNYADA 65 YAŞ VE ÜZERİNDEKİ NÜFUSUN GERÇEKLEŞEN VE ÖNGÖRÜLEN

GELİŞİMİ (%)

0

2

4

6

8

10

12

14

16

195019551960196519701975198019851990199520002005201020152020202520302035204020452050

TÜRKİYE’DE 65 YAŞ VE ÜZERİNDEKİ NÜFUSUN GERÇEKLEŞEN VE ÖNGÖRÜLEN

GELİŞİMİ (%)

0

2

4

6

8

10

12

14

16

18

195019551960196519701975198019851990199520002005201020152020202520302035204020452050

TÜRKİYE’DE 80 YAŞ VE ÜZERİNDEKİ NÜFUSUN GERÇEKLEŞEN VE ÖNGÖRÜLEN GELİŞİMİ (%)

0

0,5

1

1,5

2

2,5

3

3,5

4

195019551960196519701975198019851990199520002005201020152020202520302035204020452050

NE YAPMALI?

• Yoksulluk ve hastalıkları azaltmak için savaşa devam,

• Kaynakların etkin kullanımı ve kirlenmenin önlenmesi,

• Nüfusu sürdürülebilirlik düzeyinde tutmak.

NÜFUS AÇISINDAN

• Herkesin aile planlaması hizmetine ulaşımının sağlanması,

• Gelişmekte olan ülke kadınlarının ekonomik, sosyal ve yasal olarak güçlendirilmesi,

• Vergi yasalarının insanları çocuk sayılarını iki ile sınırlamaya teşvik edecek biçimde değiştirilmesi.

• Yeni dünyalar

Nüfus artişi ve sorunlar(fazlası için )

Documents

Transcript of Nüfus artişi ve sorunlar(fazlası için )