İNOVATİF - metininci.files.wordpress.com · İnovatif Kimya Dergisi Okuyucuları, Dergimiz Kimya...

İNOVATİFKimya DergisiYIL : 1 SAYI : 3 EKİM 2013

İLETKEN POLİMERLER

KAUÇUK SEKTÖRÜ

DİOKSİN

KANSER TEDAVİSİNDE YENİ BİR

YÖNTEM FOTODİNAMİK TERAPİ

VE FTALOSİYANİNLER

PEKTİN NEDİR

PETROL

ANTİBİYOTİKLER

DİOKSİN

ERASMUS PROGRAMI İLE KİMYA

EĞİTİMİ

ANTİBİYOTİKLER

FUAR REHBERİ GİRİŞİMCİ KİMYAGERLER NASIL

YETİŞİR

İnovatif Kimya Dergisi Okuyucuları,

Dergimiz Kimya hakkında bilgiler vermesi, siz okuyucularımızın ufkunu açması, bildiklerimizin pekiştirilmesi,bilmediklerinizin öğrenilmesi amacıyla hazırlanmıştır.

Dergimiz sizlerin göndereceği makaleler, yazılar ile oluşacaktır.Diğer bir deyişle bu derginin içeriğini sizler hazırlayacaksınız. Dergimizde Kimya Sektörü ile ilgili bilgiler, Kimya Sektörü ile ilgili yazılar ve makaleler olacaktır. Ayrıca çeşitli bulmacalar,hos yazılar ve resimler ile de sıkılmaya-cağınızı ümit ediyoruz.

Güzel bir dergi olacağı düşüncesindeyiz. Fayda sağlaması dileklerimle...

İnovatif Kimya Dergisi Kurucuları

Bize Ulaşın

facebook.com/InovatifKimyaDergisi

twitter.com/InovatifKimya

[email protected]

Sahibi :


Genel Yayın Yönetmeni :

Yavuz Selim Kart

Yayın Danışmanı :

Ayşe Emir

Dergi ve Yazı Editörleri :

Ayşe EmirCaner KavrazGültekin Özdemir

Röportaj Sorumlusu :

Ceyda Sarıkaya

Sayfa Tasarımı :

Yavuz Selim Kart

YazarlarımızYAVUZ SELIM KART

CEYDA SARIKAYA

ABDULHAMIT AYDIN

ELVIN RUSTAMLI

TANER AKSOY

ELVIN ASLAN

AYSE EMIR

BAYBARS KÖKSOY

CANER KAVRAZ

VAHIT KENAR

EMRE YILDIRIMİNOVATİF

Kimya Dergisi

MUHAMMED AHMET KARABULUT

İNOVATİFKimya Dergisi KURALLARI

1. İnovatif Kimya Dergisi, yazılarını herhangi bir makalenizde veya yazınızda kullanmak için yazısını aldığınız kişiye mail atarak haber vermek durumun-dasınız. Ayrıca kullanmış olduğunuz bu yazıların kaynağını bu dergi olarak belirtmek durumun-dasınız.2. Dergide yazılan yazıların sorumluluğu birinci derece yazara aittir. Bu konu hakkında eğer bir so-run yaşıyorsanız ilk yazara ulaşacaksınız.3. Dergide yer alan bilgileri kullanarak başınıza ge-lebilecek felaketlerden ya da işlerden dergi sorumlu değildir.4. Dergide yazarların kullanmış olduğu resimler ke-sinlikle kaynak belirtilmektedir. Aksi durum olduğu zaman bunu yazarın kendisine ulaşarak hallediniz. Çünkü bizim yazarlarımızdan ricamız telif haklarına riayet ederek resimlerini dökümanlarına ekleme-leri. Burdan çıkacak problemlerden direkt yazarlar sorumludur.5. Dergide benim de yazım olsun diyen yazarlarımız var ise. Yazıları için AYŞE EMİR ile konuşmaları gerekmektedir.www.facebook.com/groups/147842018740235/Grubu aracalığı ile ulaşabilirler.Bu gruba yanlızca yazarlık yapan ve gerçekten yaz-mayı düşünen arkadaşları almaktayız. Burada çeşitli görüşler fikirler tartışılmaktadır. Bunun harici say-famızı takip edenler için girişteki ÖNSÖZ kısmında gerekli adresler mevcuttur. 6. Aşırı yazar bolluğu olmadığı takdirde her yazıyı yayınlamaya gayret edeceğiz. Amacımız hem yazan hem de bilgili güzel bir gençlik sağlamaktır. Ya benim yazım niye yayınlanmadı tarzı soruları üstte belirt-miş olduğum isimlere sorabilirsiniz.7. Sayfamızda yayınlanmasını istediğiniz yazıları [email protected] mail adresine göndermeniz rica olunur. Bu mail adresine gönder-diğiniz yazılarda bir eksiklik var ise editörlerimiz tarafından incelenecektir. Eksik kısımları var ise size geri dönüş yapılacaktır. Düzeltmeniz için tavsiyelerde bulunulacaktır. Lütfen geri dönüş yapılınca bunu kendinizi küçümsemek olarak görmeyin. Amaç daha güzel bir dergi çünkü.

8.Dergimizde konu gönderen arkadaşlar, bazı tarz yazılar bazı kişilere verilmiştir. Misal , Ünlü bir kimyagerin hayatı ve kimya eğlence tarzı bölümler bazı arkadaşlarımıza verilmiştir. Bu konuları özellikle isteyenler olmuştur. Ama bu sizin bu konularda yazı yazmayacağınız anlamına gelmez. Yazı yazıp gönder-irseniz illaki yayınlanacaktır. Bir yazar arkadaşımızın olur ya işi olur yazamassa, o zaman o yazıyı sizin adınız altında ekleriz. Hem dergi zaman kaybet-memiş olur. Hem de süreklilik sağlanmış olur. Ayrıca aynı konu hakkında birden fazla yazı dergide olursa bu seferde dergi amacından sapmış olur.10.Dergimize göndereceğiniz yazılar en fazla 6 sayfa olabilir. 6 Sayfayı geçmemeye çalışın. Geçen yazılar 2 bölüm halinde yayınlanabilir. Bu konuda son söz hakkı dergi yönetimine aittir.11.Dergimize yapacağınız eleştirileri de ark-adaşlarımıza saygısız bir biçimde değilde ölçülü bir biçimde sayfalarda yapmaya dikkat ediniz. Bu işi her-kes gönüllü yapıyor. Saygıda lütfen kusur etmeyiniz.12.Son olarak Dergimizde yazabilecceğiniz konular aşağıda listelenmiştir. *Akademik Makaleler *Endüstriyel Yazılar *Üniversite Hayatında Kimya *İş Hayatında Kimya *Laboratuvar Üzerine *Kimya Güvenliği

13.Bu konulardan baska konular olsun istiyorsanız. Edtörlere ve vermiş olduğumuz gruba ulaşabilirsiniz.Yazılarımız Kimya içeriği dışına çıkmamaya çalışılacaktır. İş hayatı ve okul hayatnda kişisel gelişime yönelik ek yazılar olabilir. Bunun hakkında da çalışmalar yapılacaktır.14. Dergi tasarım ve yönetiminden sorumlu arkadaş buraya ek maddeler yapmaya değiştirmeye ve koy-maya yetkilidir. 13. Dergiyi okuyanlar bu kuralları kabul etmiş sayılırlar.


İçindekilerİnovatif Kimya Dergisi

812

1620

2430

3640

4448

5255

PETROLPetrol sözcüğü Latince ”Petro(taş)”, ”Oleum(yağ)” kelimelerinin...

İLETKEN POLİMERLERPolimerler elektriksel yalıtkanlığı iyi maddeler olarak bilinirler ...

DİOKSİN – Hep Bizimle Olan “Dost”Günümüzde bilim adamlarının uğraştığı konuların başında kanserin ...

GİRİŞİMCİ KİMYAGERLER NASIL YETİŞİRGirişimci, fırsatlara dönüştürülebilecek sorunlar arayışı içinde olan ...

KAUÇUK SEKTÖRÜ AĞLAYAN AĞAÇBu haftaki konumuz günlük hayatta birçok eşyada yer alan ve stratejik ...

PEKTİN NEDİRGıda sanayinde gıda işleme ve gıda katkı maddeleri üretimi alanında ...

KANSER TEDAVİSİNDE YENİ BİR YÖNTEM FOTODİ-NAMİK TERAPİ VE FTALOSİYANİNLERÇağımızın vebası olarak görülen kanser, son zamanlarda en çok ölüme ...

ANLIK ÇÖZÜMÜMÜZ !!! ANTİBİYOTİKLER…Hayatımıza hızla giriş yapmış antibiyotikler… Hani en ufak bir ...

ERASMUS PROGRAMI İLE KİMYA EĞİTİMİBir kimyagerin hayatını değiştirebilecek güzel programdır; erasmus...

FUAR REHBERİMerhaba Sayın İnovatif Dergisi okurları, bu ay ve bundan sonraki aylarda sizlere kimyagerlerin ilgisini çekebileceğini düşündüğüm...

KİMYA İLE İLGİLİ SÖZLER VE YAZILAREsterin kokusu laboratuvardan hoş gelir.

KİMYAGER VE KİMYA MÜHENDİSLERİ İÇİN ÜCRET-SİZ IOS UYGULAMALARI 1Bu ay sizlere, Kimya ile ilgili yapılmış IOS uygulamalarından bahis ...

6162

63

KİMYA BULMACAHer ay kimya terimlerine aşina olacağınız bulmaca...

HER AY 3 WEB SİTESİHer ay sizlere faydalı olacak 3 web sitesi....

KİMYA BULMACA ÇÖZÜMÜ (GEÇEN AY)Geçen ayın bulmaca çözümleri...

İnovatif Kimya Dergisi 8

Elvin RÜSTAMLİ

Gazi Üniversitesi [email protected]

İLETKEN POLİMERLER

Polimerler elektriksel yalıtkanlığı iyi maddeler olarak bilinirler ve bu özelliklerinden dolayı elektriksel yalıt-kanlığın arandığı alanlarda önemli kullanım yerleri bul-muşlardır. Ayrıca kolay işlenmeleri, esneklikleri, estetik görüntüleri, hafiflikleri ve kimyasal açıdan inert olmaları diğer önemli üstünlükleridir.

Polimerlerin üstün mekanik özelliklerine, iletken özelliğinin de katılmasına yönelik yapılan çalışmalar ile, polimerlerin endüstrideki kullanım alanları genişlemiştir (Kobayashi ve ark. 1984). 1977’ de Shirakawa ve ark-adaşları, konjüge bağ düzenine sahip bir polimerin İyot ile toplanarak ve iletken özellik kazanabileceği fikrini ortaya atarak, polimerlerin teknolojik gelişimi için yeni bir kapı açmışlardır (Shirakawa ve ark. 1977). Bu tarihten sonra iletken polimerler üzerine yapılan çalışmalar artmış ve bu tür polimerler kullanılarak yapılan birçok malzeme tica-rileşmiştir.

Elektroaktif iletken polimerler, daha önce sadece inorganik sistemlerde bulunan elektriksel ve optik özellikler sergilemektedirler. İletken polimerler silikon gibi in-organik kristal yarı iletkenlerden, moleküler yapıda bulunmaları açısından farklılık gösterirler (Duke ve ark. 1980). İletken polimerler konjuge π-elektron iskeletine sahip olmalarından dolayı elektriksel iletkenlik, düşük enerjili optik geçiş, düşük iyonlaşma potansiyeli ve yüksek elektron hareketi gibi elektronik özelliklere sahip-tirler. Yüksek iletkenlik özelliğine sahip olan bu malzemeler sentetik metal olarak da adlandırılırlar (Gerard ve ark. 2002).

Şekil 1 : Bazı iletken polimerlerin yapıları a) Poliasetilen b) Politiyofen c)Polifuran d) Polipirol e) Polifenilen f ) Polianilin g) Polikarbazol


Düşük bant aralığına sahip polimer sentezi için literatür de kabul gören yaklaşım-lardan biri Donör-Akseptör Teorisi’ dir. Bu teoriye göre bir konjuge zincirin içinde donör ve akseptör grupların birlikte bulunması değerlik ve iletkenlik bantlarında bir kayma sağlamakta ve daha düşük bant aralığına sahip malzemelerin sentezi mümkün olmaktadır.

Şekil 2 : Donör-Akseptör Teorisi’ ne göre düşük bant aralığına sahip polimerlerin elde edilmesi

İletken polimerler son zamanlarda özellikle Elektrokimya alanında büyük ilgi görmektedir. İletken polimerlerin ön plana çıktığı ilk önemli çalışma 1970’lerde yapılmış ve poliasetilen filminin bazı maddelerle katkılanarak metalik özel-lik gösterdiğinin belirlenmesi ile iletken malzeme olarak da kullanılabileceği düşünülmüştür. İletken polimerler ilk keşiflerinden bu yana, elektrokromik ciha-zlar, ışık saçan diyotlar, sensörler ve organik güneş pilleri gibi endüstriyel alanlar-da uygulama alanı bulmuşlardır.


İletken polimerlerin önemli uygulama alanlarından biri de elektrokromik ciha-zlardır. Bu cihazlarda uygulanan gerilime bağlı olarak gözlemlenebilen tersinir bir renk değişimi olur ki, bu durum “elektrokromizm” olarak adlandırılır. Polimerin renk değişimi şeffaf durum ile renkli durum arasında veya iki farklı renk arasın-da gerçekleşebilir. İkiden fazla redoks bölgesine sahip polimerler ise, multikromik özellik göstermektedirler.

Şekil 3 : Elektrokromik cihaz şekli

İnorganik malzemeler ve bu malzemelerle yapılan elektrokromik cihazlarla ilgili birçok çalışma yapılmıştır. Ancak bu tür inorganik elektrokromik malzemelerin pahalı olmalarının yanı sıra her türlü rengin elde edilememesi gibi bazı sorun-ları vardır. Polimerik malzemeler ise daha az kararlı olmakla beraber yapılarında gerçekleştirilebilen değişikliklerle renk çeşitliliğini sağlamak mümkündür. İlet-ken polimerlerin elektrokromik cihazlarda aktif katman olarak kullanılması, hızlı değişim zamanları, yüksek optik kontrast, işlenebilirlik ve bant aralığının kolay-lıkla ayarlanabilmesi gibi artıları sayesinde daha popüler olmuştur. Elektrokromik malzemeler otomobillerin dikiz aynaları, güneş kontrolünü sağlayan akıllı camlar, optik ekranlar, kamuflaj malzemeleri gibi birçok teknolojik uygulamaya sahiptir.

Şekil 4 : Organik Güneş Pili


Bilim ve teknolojinin gelişmesine paralel olarak organik elektronik malzemelerin önemli bir diğer uygulama alanı olan, organik güneş pilleri ilerleyen yıllarda yay-gın olarak kullanılacaktır. Bu teknolojinin temeli elektron alıcı ve elektron verici moleküller arasında meydana gelen etkin elektron transferidir. Çözünebilir ilet-ken polimerlerin geniş yüzeylere kaplanabilmesi, düşük maliyetli olması ve kolay üretilebilmesi gibi nedenlerden dolayı güneş pillerinde uygulama alanı bulabil-mekte ve günümüzde bu konudaki araştırmalar devam etmektedir.

Kaynaklar

1.Fatma BAYCAN KOYUNCU, Doktora Tezi; “DONÖR AKSEPTÖR TİPİ KAR-BAZOL İÇEREN İLETKEN POLİMERLERİN SENTEZİ VE ELEKTROKROMİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ”

2.Tarkuc S., Udum Y.A., Toppare L., “Tuning of the Neutral State Color of the π-Conjugated Donor-Acceptor-Donor Type Polymer from Blue to Green via Changing the Donor Strength on the Polymer”, Polymer, 50, 3458-3464 (2009).

3.Taskin A.T., Balan A., Udum Y.A., Toppare L., “Improving Electrochromic Prop-erties via Copolymerization”, Smart Mater. Struct., 19, 065005 (7pp) (2010).

4.Tarkuc, S., Udum Y.A., Toppare L., “Molecular Architecture: Another Plausible Pathway Toward a Low Band Gap Polymer”, Journal of Electroanalytical Chemistry 643(1-2), 89-93 (2010).

5.Unver, E.K., Tarkuc S., Udum Y.A., Tanyeli C., Toppare L., “Effect of Conjugated Core Building Block dibenzo[a,c]phenazine unit on π-conjugated Electrochromic Polymers: Red-shifted Absorption”, Journal of Polymer Science, Part A: Polymer Chemistry 48(8), 1714-1720 (2010).


Hakan ÇELİK

Ege Ü[email protected]

PETROL

Petrol sözcüğü Latince ”Petro(Taş)”, ”Oleum(Yağ)” kelimelerinin birleşmesi-yle oluşmuştur ve Taş Yağı anlamına gelir. Petrol, doğada bulunan hidrokarbon karışımıdır. Petrol uzun jeolojik süreçlerde karmaşık fiziksel ve kimyasal işlemler sonucunda oluşmuştur.

Yüz milyonlarca yıl önce denizlerde yaşayan ya da suların denizlere sürüklediği hayvan ve bitki kalıntıları anaeorabik bir ortamda ısı, besin ve mikroorganizma-ların etkisiyle ham petrole benzer kerojen oluşumunu sağlamıştır. Kerojen son-radan, yukarı tabakalara doğru gitmesi esnasında gittikçe değişmiş ve ham petrolü meydana getirmiştir.

Kimyasal Özelliği: Petrol açısından en önemli hidrokarbonlar;

•Parafin veya metan serisi(CnH2n+2) •Olefin(Naften) serisi(CnH2n) •Aromat(CnH2n-6) serisi(Aromatikler) •Asetilen serisi(CnH2n-2)

Tarihçesi:

Petrol ilk olarak 4.yüzyılda Çin’de ısıtma ve aydınlatma amacı ile kullanılmıştır. Genellikle o dönemlerde gaz yağı kullanılmaktaydı. Özellikle yakalanan balinaların yağı, gaz lambalarında kullanılırdı. 1853 yılında Polonyalı Ignacy Lukasiewicz’in petrolü gaz lambalarında kullanması yeni bir dünüm noktası olmuştur.


Bu tarihten sonra petrolün değeri her geçen gün artmıştır. 1861 yılında Mir-zoeff adındaki bir iş adamı Azerbay-can-Bakü’de ilk petrol rafinerisini kur-muştur. 1.Dünya savaşı sonrası dünyada petrolün önemi giderek artmış, oto-mobil ve diğer motorlu vasıtaların yay-gın kullanılmaya başlaması ile petrole ihtiyaç giderek artmıştır. Dünyada çok sayıda petrol şirketleri kurulmuş olup bunların en önemlileri “Seven Sisters(7 kız kardeşler)” adı ile bilinen 7 büyük şirkettir. Bunlar bugün de dünya piyas-asını idare eder.

* BRITISH PETROLEUM* SHELL* MOBİL* EXXON* GULF* TEXACO* CHEVRON

Hazar çevresi petrol kaynakları bugün, üzerinde en çok araştırma yapılan yerl-erin başında gelmektedir. Dev petrol şir-ketleri burada araştırmalar yapmaktadır.Petrol 20.yüzyılda olduğu gibi 21.yüzyıl-da da önemini sürdürecektir. Dünya politikasını değiştirecek ana etkenlerden biri olacaktır.

Petrolün Kullanım Alanları:

Petrol genellikle bir arıtmadan geçirildikten ya da rafine edildikten sonra kullanıma hazır hale gelir. Bu işlemle ham petrol, benzin, mazot, yağ ve petrokimya ürünlerine dönüştürülür. Önem sırasına göre bunlar; benzin, fuel oil, motorin, LPG, jet yakıtı, asfal-ttır. Petrokimyasal hammaddeler daha çok plastik, yapay kauçuk, yapay lif, gübre, deterjan, böcek ilacı ve çeşitli çözücülerin üretiminde kullanılır. Bun-lara ek olarak petrol bazlı hammad-

deden uçak, otomobil, inşaat, patlayıcı sanayi ve boya sanayinde, gıda işleme tekniklerinde ve tarımda da yararlanılır.

Petrol Arama ve Çıkarma İşlemleri:

Bir bölgede petrol çıkarmak için çalışmalara başlamadan önce, o bölge teknolojik aletlerle uzun bir süre gö-zlemlenir. Çünkü petrol çıkarmak mali-yeti yüksek olan bir iştir. Petrol araması yapılan bölgenin öncelikle havadan ve karadan fotoğrafları çekilir ve yer yapısı incelenir. Yeryüzünden ve yerin altından alınan kayaç örneklerine X ışınları yardımıyla kimyasal çözümleme yapılır ve oluşumu belirlenir. Daha sonra yer hareketlerini belirlemek amacıyla sis-mograf gibi sismik cihazlar kullanılır ve genellikle dinamit patlatılarak yer hareketleri belirlenir. Eğer herhangi bir rezervuara rastlanırsa sondajlama yapmadan önce rezervuar içerisindeki petrol miktarı ölçülür. Eğer bulunan petrol, maliyeti karşılayamayacak du-rumda ise kuyu terk edilir. Ancak rezer-vuardaki petrol oranı fazla ise sonda-jlama yapılır ve yer kabuğunu delecek güçteki araçlardan faydalanılır. Kul-lanılan sondajlama araçlarının ağırlığı yüz tondan fazladır. Böylece yer kabuğu kolayca delinebildiği gibi, rezervuara ulaşıldığında da petrolün dışarı fışkır-masını engeller. 1980 yılında İran’da açılan ilk petrol kuyusundan çıkarılan petrol yaklaşık 350 metre yüksekliğe kadar fışkırmıştır. Günümüz teknolo-jisiyle karşılaşılan böyle bir durum kaza sayılmaktadır ve tedbiri alınmazsa çok tehlikelidir. Rezervuar içerisindeki pe-trole ulaşıldığında ise kuyunun ağzına basınca dayanıklı bir kapak takılır.


En Çok Petrol Üreten Ülkeler:

(1 Varil Petrol 159 litreye tekabül et-mektedir)

Ülke Günlük Üretim(x106 varil)

Suudi Arabistan 10.37

Rusya Federasyonu 9.27

Amerika Birleşik Devletleri 8.69

İran 4.09

Meksika 3.83 Türkiye’de Petrol:

Yurdumuzda petrol yatakları bakımından fazla zengin değildir. Mevcut petrol yataklarımız daha çok Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Batman, Siirt ve Diyarbakır’dadır. Adıyaman, Şanlıurfa ve Mardin’de de petrol yatakları vardır. Üretilen petrol, ihtiyacımızı 1/7 oranında karşılamak-tadır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde

üretilen ham petrolün bir kısmı Bat-man Rafinerisi’ne, bir kısmı da Bat-man-İskenderun boru hattı ile Dörtyol’a gönderilmektedir. Buradan da tankerl-erle Ataş, İzmir ve İzmit rafinerilerine taşınmaktadır. İskenderun Körfezi ile Kırıkkale arasındaki petrol boru hattı ile de Kırıkkale Rafinerisi’ne ham pet-rol aktarılmaktadır. Ayrıca Türkiye-Irak boru hattı ile Irak petrollerinin bir kısmı Yumurtalık Limanı’na taşınmak-tadır. Bu taşımacılıktan ülkemiz önem-li bir gelir sağlamaktadır. Azerbaycan petrolünün de yapılacak boru hattı ile İskenderun Körfezi’ne getirilmesi planl-anmaktadır. Yurdumuzda petrol arama-larına hızla devam edilmektedir.

Kaynaklar

http://www.istanbul.edu.tr/yerkure/Pet-rol1.htm

http://www.bilgiustam.com/petrol-un-olusumu-tarihcesi-ve-kullanim-alan-lari/

http://tr.wikipedia.org/wiki/Petrol

http://biltek.tubitak.gov.tr/

Prof.Dr.Bilsen BEŞERGİL (RAFİNERİ PROSESLERİ)

Resimler ve Görsel Kaynak

http://www.ibb.gov.tr/sites/aydinlatmae-nerji/pages/enerjikaynaklari.aspx

http://enerjienstitusu.com/


KONUNUDÜŞÜN

Kimya DergisiİNOVATİF

KONUNA HAZIRLAN

KONUNU YAZ


Elvin ASLAN

Bakü Devlet Ü[email protected]

DİOKSİN– HEP BİZİMLE OLAN “DOST”

Günümüzde bilim adamlarının uğraştığı konuların başın-da kanserin bulunduğunu söylersek sanırım yanılmayız. Ve neredeyse her gün televizyonda, gazetelerde, dergil-erde kanseri tetikleyen sebeplerle ilgili haberleri okuyor ve duyuyoruz. Bu sebeplerden bazılarını(sigara, içki v.s) bilinçli bir şekilde evimize, hayatımıza getirdiğimiz gibi bazılarını istemesek de hayatımıza sokabiliyoruz. Bun-ların başında gelenlerden biri hiç şüphesiz “dioksindir”.

Dioksin nedir?

Peki dioksin nedir? Kimyasal olarak dioksinin stabil bir formülü yok. Dioksin, kendisinde klor atomları tutan, oksijen atomuyla birbirine bağlanan benzen halkala-rından ibaret bir kimyasaldır.

Şekil : Yeşil klor atomları, kırmızı benzen halkalarını birbirine bağlayan oksijen atomlarıdır.

Zaten iki oksijen atomuyla birbirine bağlandığı için, bunlara Dioksin adı verilm-iştir. Dioksinlerin tehlike derecesi, bulundurduğu Klor atomlarının sayısıyla doğru orantılıdır(directly proportional). Bu atomlarının sayısı ise doğal olarak benzen halkasının uzunluğu ile doğru orantılıdır. Yani birbirine birleşik benzen halkasının sayısı ne kadar fazlaysa, o kadar Klor atomu bulundurur ve Klor atomu arttıkçada tehlike artar.


Tabiatta bir sürü dioksin türü bulun-maktadır. 419 nev Dioksinden yalnız 30’unun toksik derecesi yüksektir. En tehlikelisinin yukarıda resmi bulunan tetraklorodibenzo-para-dioksi(TCDD) olduğu söyleniyor. Hatta bazı dioksin-lerin toksik derecesinin, TCDD’den onbin kat az olduğu belirtiliyor.

Peki Dioksinler nasıl ürer?

Dioksinler tabiatta suni olarak yaransal-ar da, yukarıda söylendiği üzere insan-lar çoğu zaman bunu bilinçsiz şekilde yapmışlar. Asırlar boyu kağıt üreti-minde, metal sanayisinde ve diğer san-ayi alanlarında atmosfere akıtılan atıklar sebebiyle dioksinler tabiatta kendine yer etmiş durumdadır. Dioksinin üreme sebeplerini gruplara ayıralım:

En yüksek riskli alanlar

•Genel ve tıbbi atıkların yakılması

•Evde ve sanayide ağaç yakılması

•Kömürle ısıtma ve yemek pişirme

•Arka bahçede atıkların yakılması

•Orman yangınları

•Ağaç mamüllerinin ve kağıt ürünlerin-in beyazlaştırılması

•Bebek bezleri

•Kimya sanayisi

•Metal eritme sanayisi

Daha az riskli alanlar

•Barbekü(barbecue)

•Gaz ve yağ ile ısıtma

•Otomatik sobalar ve kazanlar

Kendi kazdığımız kuyuya nasıl düşüyoruz?

Dioksinler balık eti, kırmızı et ve sütte bitkisel gıdalara nazaran daha çok depo-lanıyor. Hayvanlarda kendilerine mekan seçtikleri yer ise, genel olarak yağ doku-larıdır. Dioksinler aynı zamanda insan-ların yağ dokularında depolanıyorlar. Buradan ise kana geçerek kendi zehirli etkilerini göstermektedirler. Bunun için en uygun zaman ise insanların stres yaşadıkları andır. Aynı zamanda yiye-ceklerin plastik kaplarda mikrodalgalı fırında ısıtılması, plastik bardaklarda sıcak içeceklerin içilmesi, dioksinlerle zehirlenme riskini arttırmaktadır. Bu yüzden gelişmiş ülkelerde “fast food” servislerinde plastik bardakta değil, kağıt bardaklarda servis yapılmaktadır. En ilginç zehirlenmeyse bebeklerin anne sütüyle zehirlenmesidir. Alman-ya’da bilim adamlarının vardığı kanaata göre, eğer anne dioksinle zehirlenmişse, sütüyle beslediği bebeği de zehirden nasibini alır. Peki bu durum anneye bebeğini kendi sütünden mahrum etme hakkı veriyor mu? Elbette ki hayır. Dün-ya pediyatri uzmanları ve bilim adam-ları anne sütünün çocuk için en faydalı yiyecek olduğu fikrinde kararlılar. Ay-rıntılı bilgileri

http://www.dioxinfacts.org/diox-in_health/dioxin_tissues/breast_milk.html

den alabilirsiniz.


Şekil : Günlük hayatımızda ve gıda rasyonumuzda potansiyel kontamine olunmuş dioksin depoları

Dioksinler insan hücrelerinin sitoplazmasında, reseptörlere bağlanarak kompleks haline gelir. Daha sonra ise hücrelerin çekirdeğinde bulunan DNA ile birleşerek protein sentezini engeller. Bundan başka gen taşıyıcısı olan DNA`nın bozulmasına neden olur ki, bu da kanserle sonuçlanır. Bunun mekanizması ise aşağıdaki resim-de ayrıntılı gösterilmiştir:


Dioksinler insan organizmasında düştükten sonra DNA`daki aril kar-bon (ArH) radikallerini aktifleştirir ve sonuçta DNA mutasyonu ortaya çıkar. Bu ise, nihayetinde kansere neden olur.Ancak dioksinin insana zararları sadece kanserle de bitmiyor. Yeni doğmuş be-beklerde zeka eksikliğine, spina bifida hastalığına, yüksek tansiyona, mide bulantısına, kusurlu böbrek oluşumu, diabet, bağışıklık sisteminin bozulması, özellikle erkeklerde kısırlığa neden olur. ABD`nin Vietnam`la savaşı esnasında 2,4,5-T dioksini içeren silah kullanması nedeniyle günümüzde Vietnam`da yeni çocuklarla beraber spina bifida hast-alığı doğar. Ve ABD hükümeti her spi-na bifida hastalıklı çocuk için tazminat ödemektedir. Dioksinlerin erkeklerde kısırlık yaratmasının sebebi ise, sperm üretimini zayıflatmasıdır. Bundan başka erkek yumurtalarında Y kromozomunun sentezini bir hayli zayıflatır.

Dioksinden nasıl korunmalı?

WHO(World Human Organization) tarafından, insan için günlük doz 1-4 pg TEQ/kg olarak belirlenmiştir. Birçok dünya ülkesi artık, atıkların açık havada yakılmasını tam olarak yasaklamış; bir kısmı ise bunu yapmayı planlamaktadır. Peki dioksin miktarını nasıl azaltabil-iriz? Bunun için insan vücudunun di-oksin miktarını %50`ye kadar azaltan ilaçlar üretilmiştir. Hatta araştırma-lar sonucu tabiatta bazı mantarların, mikroorganizmaların bu zehirli mad-deleri parçaladığı tespit edilmiştir. Ama günümüzde sanayinin yükseliş temposu-na ayak uydurması için yeterli değildir. Büyük Britanya`da yapılan araştırmalar sonucu insanların bilgilendirilmesinden sonra dioksin miktarının önemli dere-cede azaldığı izlenmiştir. Bunun dışın-da devletler, atıkları daha fazla kontrol

etmeli, atmosfere daha az zarar verecek projeler düzenlemeli, şehirlerin ve ka-sabaların ısıtılmasında enerji kaynağı olarak daha az zehir üreten kaynak-lardan yararlanmalılar. Güneş ve rüzgar enerjisi bunların başını çeker. Türkiye de kontrolsüz atık yakmakdan nasibi-ni almamış değildir. Yapılan çalışmalar sonunda Kocaeli`de tavuk eti ve yumur-talarda, dioksin miktarının izin ver-ilebilir miktarlardan daha çok olduğu gözlemlenmişdir.

Kaynaklar * http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dioxin-3D-balls.png* http://www.who.int/mediacentre/fact-sheets/fs225/en/* http://www.agentorangecanada.com/dioxin.php* http://www.cshd.org.tr/?fullTexId=390* http://www.stanford.edu/group/whit-lock/newresearch.html* http://www.dioxinfacts.org/dioxin_health/dioxin_tissues/breast_milk.html


Ayşe EMİR

Gazi Osman Paşa Ü[email protected]

GİRİŞİMCİ KİMYAGERLER NASIL YETİŞİR

Girişimci, fırsatlara dönüştürülebilecek sorunlar arayışı içinde olan ve amacına ulaşmak için sınırlı kaynakları etkili bir şekilde kullanan kişidir. Ayrıca girişimcilik karşılaştığımız sorunları çözebilme yeteneğidir.

Vinod Khoslo’nın dediği gibi ‘’sorun ve risk ne kadar büyükse fırsatta o ka-dar büyüktür. Kimse size sorun olmayan bir şeyi çözmeniz için para ödemez.’’ Bugünün dev şirketleri bir zamanların girişimcileriydi, bundan dolayı girişimciliğe önem vermeliyiz.

Ülkemizde yabancı ülkelerde olduğu gibi, üniversitelerin bünyesinde girişimcilik programları olabilir. Her meslek guruplarında girişimcilik dersleri okutulmalıdır. Kimyagerlik mesleğinde girişimcilik daha da önemlidir. Çünkü Kimya yenilik oluşturan ve araştırmaya açık bir meslektir. Kimya ayrıca endüstri demektir. Ye-nilikçi Kimyagerler yetiştiğinde, endüstrimizde gelişecektir. Üniversitelerde oku-tulması gereken girişimcilik dersi öğrencilere; liderlik, takım kurma, düşünme kabiliyeti, yenilikçi ve karar verme gibi hayatta sürekli kullanabileceğimiz önem-li kişilik özellikleri geliştirmeli. Üniversitelerde kurulması gereken girişimcilik programı, öğrencilere ve öğretim elemanlarına girişimcilik konusunda destek ve yardımcı olmalıdır. Girişimcilik özellikleri yetenek işi; ama eğitim yetenekleri geliştirir ve yetenekler kazanılabilir.


Aslında girişimcilik özelliği, bir insanda gündelik hayatta yaşayarak da gelişe-bilir. Gündelik hayatta karşılaştığımız sorunları fırsat olarak görüyor ve nasıl çözeceğimizi mi düşünüyoruz; yok-sa sorunları sadece eleştiriyor muyuz? Hayatı çözebilen ve tanıyan insan, bana göre parada kazanabilir.

Kimyada, girişimcilik ve yenilik deme-ktir. Kimyada girişimcilik önemlidir. Kimya bölümlerinde, girişimciliği artırıcı, öğrencileri daha inovatif ve yaratıcı düşünmeye yönelik çalışmalar yapılmalıdır. Okullarda mevcut laborat-uarlar, araştırmadan uzak ve ezberciliği aşılamaktadır. Haftada bir defa yapılan deneyde, deneyler yedişer kişilik guru-plar halinde yapılmaktadır. Bu durumda bazı öğrenciler deneydeki değişiklikleri bile gözlemleyememektedir. Laboratuvar da cihazlar öğrencilere kullandırılmıyor ve laboratuar hocaları cihazı çalıştırırk-en gruplar halinde, öğrenciler uzak-tan izleyebiliyor sadece… Laboratuvar hocası cihazı çalıştırdığında guruplar halinde izlenildiğinden, arkada kalanlar sadece hocanın sesini duyabiliyordu.

Girişimcilikte risk almak önemlidir, risk alıp korkmadığımızda başarıyı yakala-rız. Fakat okullarımızda laboratuarda ki cihazlardan korkmamız öğretiliyor ve öğrencilere güven verilmiyor. Okuldaki hocalara göre, öğrencinin cihazı çalıştır-masını bırak, dokunması bile istenmi-yordu. Laboratuvarlarda Kimyada deney yapmak tehlikeli ve korkulacakmış gibi anlatılıyordu. Bunu yaparken kötü niye-tle yapılmıyordu, amaçları oluşabilecek tehlikeleri önlemekti. Ama korku ve korkutarak yetiştirilen öğrenciden, yeni-likçi ve inovasyon düşünceler oluşmaz.

Kimya bölümünde ve diğer meslek gu-ruplarında, beyin fırtınası yapılması girişimci öğrencilerin yetişmesini sağlar. Beyin fırtınasında, hocalar ve öğrencil-erin bir arada olmasının daha faydalı olacağını düşünüyorum. Beyin fırtınası yaparken insanları bilgili ve bilgisiz olarak sınırlamamak lazım, orijinal ve farklı fikrin kimden çıkacağı belli ola-maz. Beyin fırtınası farklı beyinleri kullanabilmek demektir. Sizin aklınıza gelmeyecek bir düşünce, bir başkasının saçmada olsa aklına gelebilir.


Söylenen düşünce saçmada olsa bir başkasının aklına doğru fikri getirebil-ir, belki yalnız düşünse o fikir aklına gelmeyecektir. Beyin fırtınasında beyin-ler küçümsenmemeli ve her düzeydeki insanlarla beyin fırtınası yapılmalıdır. Şirketlerin AR-GE departmanlarında, şirket bünyesinde çalışan Kimya meslek gurupları ile de beyin fırtınası yapıla-bilir ve ezberci çalışan yetiştirilmemiş olur. Ezberci çalışan yetiştirmediğinizde çalışanların hepsinin beyni kullanar-ak daha çok verim alınabilir. Şöyle düşünün büyük bir beyin potansiyeli var ve kullanmayı bilmiyoruz.

Ülkemizde KOSGEB ve TEB Girişim kuruluşları ücretsiz girişim eğitim-leri vermektedir. Bu eğitimler fırsattır ve bunlara katılmanızı öneriyorum. Ücretsiz olan girişimcilik eğitimlerine katılıyorum ve girişimcilik kitapları okuyorum. Girişimciliği çok önem-siyorum, bu dergimizde zaman zam-an girişimcilikle ilgili yazılar yazmayı düşünüyorum.

Resimler ve Görsel Kaynak

http://www.tubitak.gov.tr/sites/default/files/styles/ana_gorsel/public/olimpiyat-lar_0.jpg?itok=mKQ_NeSl

http://www.yapi.com.tr/Uploads/Haber-Medya/103970/58629611e4e2442cb-33f9532eef931fc-480x268.jpg

http://www.girisimhaber.com/post/2013/image.axd?pic-ture=2010%2F11%2Fgirisimcilik.jpg


KONUNUDÜŞÜN


KONUNA HAZIRLAN

KONUNU YAZ


Vahit KENAR

Sakarya Ü[email protected]

“KAUÇUK SEKTÖRÜ” – AĞLAYAN AĞAÇ

Merhaba Arkadaşlar,

Bu haftaki konumuz günlük hayat-ta birçok eşyada yer alan ve stratejik öneme sahip kauçuk sektörü. Özellikle girişimciliğe çok açık bir sektördür. Üretim aşamasında çıkan ıskartalar bile çöpe atılmaz, hatta çok iyi fiyatlarla ilgi-li firmalara satılır. Yalnız kötü yanı, eğer sıfır hamur karışımları hazırlıyorsanız özellikle karbon siyahı dediğimiz o sinsi kara toz ile iç içe olacaksınız demektir.

Eğer havalandırma ve çalışma koşul-ları tam teşekküllü ise bu tozdan çok da fazla korkmanıza gerek yok. Aynı zamanda, toz dışında firmanız kauçuk hamuru pişirme ve presleme işlemler-ini de bünyesinde barındırıyorsa gene bir risk altındasınız demektir. Kimya sektörü içerisinde plastik ve kauçuk ürünleri önemli bir yere sahiptir. Kimya sektöründe çalışanların % 59,3’ü ve girişimcilerin % 77’si plastik ve kauçuk ürünleri imalatında faaliyet göstermek-tedir. TUİK’in 2009 yılı verilerine göre kimya sektöründe yapılan ihracatın % 48,4’ü bu dalda yapılmıştır. Kimya se-ktörünün 2009 yılı faktör maliyeti ile

katma değerinin imalat sanayi içindeki payı % 13,77 olmuştur. Burada dikka-ti çeken kauçuk ve plastik ürünlerinin imalatının katma değerinin kimyasal-ların ve kimyasal ürünlerinin imalatının üzerinde olmasıdır.Kimya sektöründe 2011 yılında en fazla ihracat 3,717 mi-lyon dolar ile plastik ürünlerin imalatı dalında yapılmıştır. Bu rakamı 2,047 milyon dolar ile temel kimyasal madde-lerin imalatı, 1,382 milyon dolar ile iç ve dış lastik imalatı izlemiştir.2011 yılın-da en fazla ithalat yaptığımız alt sektör 10,814 milyon dolar ile birincil formda, plastik ve sentetik kauçuk imalatı sek-törü olmuştur. Bu sektörü 7,902 milyon dolar ile temel kimyasal maddelerin imalatı, 5,1 milyar dolar ile eczacılıkla ilgili ürünlerin, tıbbi kimyasal ve bitkis-el ürünlerin imalatı izlemiştir.2010 yılında bu oran %46,2’ye gerile-mesine rağmen, 2011 yılında sektörün yarattığı yeni pazarlar etkisini göster-miş ve kimya sektörü ihracatının %48’i plastik ve kauçuk ürünleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Kauçuk, günlük hayatımızda birçok alanda kullanıl-masından dolayı sürekli popülerliğini korumaktadır.


Şimdi biraz kauçuğun ne olduğu hak-kında temel bilgilerden bahsedelim.

Kauçuk, aslında bir ağaç adıdır. Kau-çuğun adı, Amazon Bölgesi yerliler-inin dilinden gelir (caa-o-cu=ağlayan ağaç). Bu ağacın kendisinden ve özsuyu olan lateksinden elde edilen maddeler, endüstride kullanım sahası bulmuştur. Doğal kauçuğun bu kadar çok kullanıl-ması sebebi ile kauçuğu çok ucuz ve bol miktarda elde edebilmek için 1906 yılın-da Almanlar tarafından sentetik(yapay) kauçuk elde edilmiştir. Son yıllarda tabii kauçuğun yanı sıra sentetik kauçuğun da üretilmesi ile pek çok kauçuk türü ortaya çıkmıştır. Kauçuğun en önemli özelliği yüksek bir elastikiyete sahip ol-ması, yani yeniden eski haline dönebilen bir uzayabilirliğinin olmasıdır. Kauçuk işleme endüstrisinin gelişmesinin ve hemen her sektörde kullanılmasının te-melinde de bu vardır.

Brezilya’da eskiden kurutulmuş bir balçık kalıp üstünde kat kat sürülen kauçuğun pıhtılaştırılması ile ayakkabı yapılıyordu. Lateksin bezler arasında kurutulması ile de, su geçirmez bez-ler üretiliyordu. Kauçuktan ilk olarak 1530’larda bahsedilmeye başlandı. Daha önceleri bilinmiyordu.

Tüm dünyada 12 milyon tonun üstünde kauçuk üretilir ve bunun yaklaşık üçte biri doğal kauçuktur. Kalanı petrold-en elde edilen kimyasal maddelerle yapılan sentetik kauçuktur. Doğal kau-çuk, kauçuk ağacının(Hevea brasilien-sis) kabuğundan akan sütümsü özsu-dan(lateks) elde edilir. Bu ağacın en iyi yetiştirildiği bölgeler ekvatorun çevre-sidir. Kauçuğun kullanılmadığı pek az sanayi dalı vardır. Üretilen kauçuğun %60’tan çoğu, bisiklet lastiklerinden iş makinelerinin lastiklerine kadar değişen

pek çok lastiğin yapımında kullanılır.

Lastik, ham maddesi kauçuk ol-makla beraber bazı tropik bitkilerin sütümsü özsuyundan(lateks) doğal hâlde elde edilen kauçuğun petrol ve alkolle bileşimiyle elde edilen madde-dir. Fransız bilim adamları tarafından 1736’da Güney Amerika’da tanımlanan ve 1840’ların başında Charles Goodyear tarafından kükürtle sertleştirme işlemi gerçekleştirilen kauçuk, bu yıllardan iti-baren endüstrideki yerini almış ve ticari önem kazanmıştır.

Goodyear’ın bu yöntemi, kükürtleme işlemini hızlandırıcı ve kırılmaya karşı kauçuğun direncini artırıcı bazı kimy-asal maddeler katılmasıyla zamanla geliştirilmiştir. Lastik hamurunun en temel ham maddesi olan kauçuk hiçbir zaman yalnız olarak kullanılmaz. Genel-likle bir lastik hamuru ağırlıkça %50 oranında kauçuk içerir. İlk önce lastik, “kükürt+kauçuk” olarak elde edilmiş ve sonraları önem kazanması nedeni ile lastik içerisine yabancı maddeler katılarak iyileştirme yoluna gidilmiştir.

Lastik sektörünün en önemli girdileri, tabii ve sentetik kauçuk ve karbon kar-asıdır. Özellikle tabii kauçukta %100 ithalat bağımlılığı bulunmaktadır. Diğerlerinde ise ithal oranı %50’nin üzerindedir. Lastik sektörünün çıktısını talep eden kullanıcı sektör ise otomotiv endüstrisidir. Otomotiv endüstrisinin krizde olduğu dönemlerde, lastik sek-törü de dolaylı olarak olumsuz yönde etkilenmektedir. Lastik sektörünün rek-abet gücü, iç piyasadaki çok düşük fiyat-larla Uzakdoğu ülkelerinden ithal edilen lastikler sebebi ile azalmaktadır.


Günümüzde Kauçuk Kaynakları

2005 yılında yaklaşık 21 milyon ton kauçuk imal edilmiştir ve bunun %42’si doğal kauçuktur. Günümüzde doğal kauçuğun ana kaynağı Asya’dır. 2005 üretiminin yaklaşık %94’ü Asya’da yapılmıştır. Üretimin büyük çoğun-luğunu yapan üç ülke; Endonezya, Malezya ve Tayland’dır. 2005 yılında bu üç ülke toplamda dünya üretiminin %72’sini gerçekleştirmişlerdir. 2013 Yılı itibariyle bu veriler geçerliliğini halen sürdürmektedir.

Kullanım Alanları

Kauçuğun çok geniş bir kullanım alanı vardır. Ev yaşantısından endüstrinin çeşitli alanlarına yarı mamulden nihai ürüne kadar çeşitlilik gösterir. Araç lastiği sektörü en çok kauçuk tüket-en sektördür. 2005 yılı kauçuk tüketi-minin %56’i lastik sektörü tarafından gerçekleştirilmiştir.Kauçuğun yoğun biçimde kullanıldığı diğer ürünlerden bazıları şöyledir: konveyör bant, kayışlar, hortum, con-ta, ayakkabı tabanı ve körük… Tıbbi ve endüstriyel eldivenler de kauçuk ürünleridir. Ayrıca kauçuktan çeşitli yapıştırıcı türleri de üretilmektedir.

Kauçuk sektörüne atıldığınızda ister kalite departmanında çalışın ister AR-GEde, en çok karşılaşacağınız testler şunlardır;

* Sertlik, Shore A, IRHD* Yoğunluk* Rheometre* Kopma-Uzama* Yırtılma* Kalıcı deformasyon* Yaşlandırma testleri* Kül

TEKNİK KAUÇUK BİLGİLERİ

Kauçuk

Polimer ve Monomer Kavramları: Plas-tik ve kauçuklar, polimer(makromol-eküller) adıyla tanımlanan bir bileşik sınıfına girerler. Polimerler, monomer adı verilen küçük moleküllerin kovalent bağlarla birbirlerine bağlanarak oluştur-dukları çok büyük moleküllerdir.

Monomer:

CH2=CH-CH=CH2; bütadien(gaz)

Polimer:

(CH2-CH=CH-CH2 )n; elastomer(katı)

Polimer Zinciri: Çok sayıda mono-mer molekülünün birbirine bağlanarak oluşturduğu büyük moleküler zincir olarak tabir edilir. Atomların tipine bağlı olarak polimer zincirinin belli bir hareket kabiliyeti vardır. Polimer mole-külü meydana getirmek üzere kullanılan monomerlerin iki veya daha fazla fonk-siyona sahip olmaları gerekir. Aşağıdaki moleküller iki fonksiyona sahip birer monomerlerdir.

HOOC-R-COOH HO-R-OH HN2-R-NH2

İki fonksiyonlu monomerler düz yapılı bir zincir oluştururlar. Bir R• radikali vinil klorür monomerinden düz zin-cirli PVC(polivinilklorür) oluşturur. Eğer monomer molekülü üç veya daha fazla fonksiyona sahipse dallanma veya çapraz bağlanma meydana gelir.


Polimer zincirleri aşağıda şekillerdeki gibi olabilir.

1- Düz zincir yapı

2- Kısa dallanmış zincir yapı

3- Uzun dallanmış zincir yapı

4- Çapraz bağlanmış zincir yapı

5- Yıldız yapı

6- Tarak yapı

Elastomer:

Kauçuk olarak tanımladığımız elas-tomerler, polimerlerin seyrek çapraz bağlanması ile oluşan ağ yapısı halidir. Polimerin elastomer olması için; yüksek molekül ağırlığına, zincirler arası düşük kuvvete, gelişigüzel zincir yapısına ve çapraz bağlanabilme özelliğine sahip olması gerekir.

Kauçuk Kavramı:

Kauçuklar çapraz bağlanmamış ama çapraz bağlanabilme özelliğine sahip, yani vulkanize olabilen polimerlerdir. Yüksek sıcaklıkta ve deforme edici kuv-vetlerin etkisi altında koyu sıvımsı akış özelliği gösterirler. Böylece uygun şart-larda şekillendirilebilirler. Lastik ka-vramı, yukarıda tarifi yapılan elastomer kavramı ile eş anlamlıdır.

Çapraz bağlanabilme özelliği vulkani-zasyonla açıklanabilir. Vulkanizasyon, kauçuğun kimyasal yapı değişikliğine uğrayarak(çapraz bağlanma reaksiyonu) ve geri dönüşümsüz olarak elastik özel-liklere sahip bir duruma gelmesi ve getirilmesi işidir. Vulkanizasyon öncesi yüksek plastik özellikler, vulkanizasyon

sonrası yerini yüksek elastik özelliklere bırakır.

Kauçuk Karışımı:

İstenilen özelliklere göre ayarlanmış, kauçuk ve diğer hammaddeler ile katkı maddelerinden oluşan, vulkanize edile-bilen bir karışımdır. Bir reçete şun-lardan oluşur:

* Kauçuk* Dolgu Maddeleri * Yumuşatıcılar * Proses Kolaylaştırıcılar * Yaşlanmayı Önleyiciler * Aktivatörler * Hızlandırıcılar* Pişiriciler --->Vulkanizasyon Sistemi * Geciktiriciler * Diğer Katkı Maddeleri(boyalar, koku vericiler, şişiriciler)

Vulkanizasyon:

Çapraz Bağlanma özelliği, vulkani-zasyonu sağlayan maddenin miktarı-na, aktivitesine ve reaksiyon zamanına bağlıdır. Bu özellik vulkanizasyon derec-esi ve çapraz bağlanma yoğunluğu olar-ak ifade edilir.

En çok kullanılan kükürt vulka-nizyonunda, diğer katkı maddelerinin, özellikle kullanılan hızlandırıcıların cins ve miktarına bağlı olarak, farklı çapraz bağlanma şekilleri oluşabilmektedir. Vulkanize kauçuğun özellikleri büyük ölçüde çapraz bağlanma şekline ve yoğunluğuna bağlıdır.


Kauçukta Kullanılan Bazı Çevirme Faktörleri:

1 Newton=0,102 kgf=105 din=0,2248 lbf

1 lb = 0,4536

1 kg/cm2=0,9677 atm=14,22 psi=0,1Mpa 1 bar = 0,1 Mpa

°C = 5/9 (°F-32)

(Ref: Elastomer Teknolojisi, Kauçuk Derneği Yayınları )

Elastomer Teknolojileri

Detaylı teknik kauçuk bilgisine ulaşmak için Kauçuk Derneği’nin yayınlarından, Sn. Haldun Ömer Savran’ın hazırlamış olduğu; “Elastomer Teknolojisi I” ve “Elastomer Teknolojisi II” adlı kitaplara dernek aracılığı ile ulaşabilirsiniz.

Örnek bir lastik Hamuru reçetesi

Elastomer dışı tüm katkılar PHR olarak reçeteye konur. PHR “Part per Hundred Rubber” deyiminin kısaltılması olup “100 kısım kauçuk” için gerekli olan miktar anlamında kullanılır.


Kauçuk Hakkında Daha Fazla Akademik Bilgi İçin Şu Kaynaklardan Yararlanabil-irsiniz.

1.Kauçuk Türü Malzemeler II. Sentetik Kauçuk, Vahap VAHAPOĞLU

2.Karadeniz Teknik Üniversitesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, Mak-ine Mühendisliği Bölümü, Trabzon, Fen ve Mühendislik Dergisi, 9(1), 2006

3.SEKİZİNCİ BEŞ YILLIK KALKINMA PLANI, Kauçuk Ürünleri ÖİK Raporu Karbon Siyahı ve Sentetik Kauçuk Alt Komisyonu Raporu,Ankara,2001

4.Savran, Ö., H., Elastomer Teknolojisi 1, Kauçuk Derneği Yayınları, İstanbul, 2001

Kaynaklar

1. DPT Dokuzuncu Kalkınma Planı Kimya Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu

2. CEFİC Kimya Sektör Raporu (2011)

3. Türkiye Kimya Sektörü Strateji Belge-si ve Eylem Planı Taslağı (2012–2015)

4. TÜİK

5. Megep-Meslekî Eğitim Ve Öğre-tim Sisteminin Güçlendirilmesi Pro-jesi,Kimya Teknolojisi,Lastik Hamuru Oluşturma,Ankara (2008)

6. http://www.kimyablog.com/kau-cuk-sektoru-yazi-dizisi-kaucuk-sekto-rune-giris/

7.Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Süre-cinde İstanbul Sanayi Odası Meslek

Komiteleri Sektör Stratejileri Geliştiril-mesi Projesi, Plastik ve Kauçuk Ürünleri imalat Sanayi, Şubat 2012 İstanbul


Emre YILDIRIM

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi [email protected]

PEKTİN NEDİR?

Gıda sanayinde gıda işleme ve gıda katkı maddeleri üreti-mi alanında, gelişen teknoloji ile daha kaliteli ve maliyeti düşürebilecek işlem koşulları üzerinde durulmaktadır. Pektin; pektik maddeler gurubundan koloidal nitelikte bir karbonhidrat bileşiğidir ve jel oluşturma özelliğinden yararlanılan bir katkı maddesidir. En önemli kullanım alanı ise gıdalardır.

Pektinler genel olarak tüm genç bitkilerin hücre duvar-larında ve hücre aralarında, meyve ve sebzelerde bulunan kompleks kolloidal polisakkarit karışımlarıdır. Hemen hemen bütün bitki dokularında pektik maddeler çözünmüş halde bulunur. Pektin bitkisel kaynaklı bir stabilizör olup, her meyve ve sebzede farklı nitelik ve miktarlarda bulunur.

Pektik maddeler, ana hidroliz ürünleri galakturonik asit ve metanol olan, D-galak-turonik asit veya D-galakturonik asidin metil esterinden oluşan polisakkaritlerdir. D-galakturonik asit, D-galaktozun son alkol grubunun yükseltgenmesiyle oluşan bir üronik asittir. Pektinler, D-galakturonik asit birimlerinden başka diğer şekerl-eri de içerirler. Bunlar arasında D-galaktoz, L-arabinoz ve L-ramnoz en önemlil-eridir.


Şekil: D-galakturonik asit, D-galaktoz, L-arabinoz, L-ramnoz molekülleri, 1,4-α-D-galakturonan ve 1,4-β-D-galaktan birimleri (Kar, 1998)


Pektinin Fizikokimyasal Özellikleri

Pektin’in Fiziksel Özellikleri

Saf pektin açık renklidir ve en iyi çözücüsü sudur. Pektinin sulu çözeltisi pektin molekülünün lineer yapısından dolayı viskoz olduğundan en fazla % 4’ lük pek-tin çözeltisi hazırlamak mümkündür. Pektin, en yüksek jel gücü veya viskoziteyi gösterebilmesi için tamamen çözünmelidir. Pektin; Formamit, Dimetil Sülfok-sit, Dimetil Formamit ve sıcak Gliserol hariç organik çözücülerde çözünmez. Polisakkaritler ve diğer suda çözünebilir polimerler; organik veya inorganik mad-delerin, özellikle elektrolitlerin ilavesi ile koagüle olabilirler.

Pektini sulu çözeltilerinden metanol, etanol, propanol veya aseton gibi suyla karışabilen çözücüler, Cu2+ ve Al3+ gibi çok değerlikli katyonlar, Setiltrimetil Amonyum Bromür, Polietilenimin gibi suda çözünebilen polimerler ve Kazein gibi bazı proteinler ilave ederek çöktürmek mümkündür. Pektinin diğer polisakkaritler gibi erime noktası yoktur, ısıtma ile bozunur ve kömürleşir.

Pektin’in Kimyasal Özellikleri

Pektin’in sulu çözeltileri, yapılarındaki serbest karboksil gruplarından dolayı asidiktir. Karboksil grupları nötralleştirilmemiş Pektin’in % 0,5-1’ lik çözeltisinin pH değeri 3,2 ila 3,4 arasındadır. Pektin sıcak asitle muamele edildiğinde, asit konsantrasyonuna ve sıcaklığa bağlı olarak metil ester grupları ve glikozit bağları hidroliz olur ve sonunda galakturonik asit oluşur.

Çözünmeyen pektik maddeler katyon değiştirici olarak rol oynarlar. Pektik mad-deler Ca2+ iyonu ve Zn2+, Cu2+, Fe3+ gibi ağır metal iyonları için çok seçimlidir.

Pektinler KMnO4, Cl2, H2O2, Fe2+/ H2O2, Oksijen veya su varlığında Askorbik Asit gibi oksidasyon ajanları ile bozunabilir. Bitkideki veya çözeltideki pektin radyasyon ile de bozunabilir.


Pektin Üretimi

Pektin, bitkisel dokularda yaygın olar-ak bulunmasına rağmen her bitkide ekonomik bir üretime elverecek düzey-de bulunmamaktadır. Bazı bitkilerde ise yeterli düzeyde bulunmasına karşın üretilen pektin nitelikleri bu alanda kullanılmaya elverişli olmaktan uzak-tır. Meyve suyu işletme artıklarından elma posası ve narenciye kabukları ile ayçiçeği tablası ve şeker pancarı küsp-esi en önemli pektin hammaddeleridir. Ancak, yukarıda açıklanan nedenlerle dünya pektin üretiminde hammadde olarak çoğunlukla turunçgil kabukları kullanılmaktadır.

Ürün Adı Toplam Pektik Maddeler (K.M.’de %)

Patates 2.5

Havuç 10

Siyah Turp 15

Domates 3

Elma 4 – 7

Elma Posası 15 – 20

Ayçiçeği Tablaları 25

Narenciye Kabukları 20 – 40

Şeker Pancarı Küspesi 15 – 20

Bazı Sebze ve Meyvelerin Yaklaşık Pek-tin İçerikleri ( K.M: kuru madde)

Pektin eldesinde amaç, jel yapma özelliği ve hazırlanan jölenin katılaşma süresi bakımından istenen özelliklere sahip pektin’in en çok; fakat en ekono-mik şekilde elde edilmesidir. Pektin, kullanım alanına göre jel yapma özelliği ayarlanmış toz halinde üretilir ve satılır. Pektin ekstraktı konsantre edilerek taşı-ma maliyetinin az olduğu üretim merke-zlerine yakın alanlarda kullanılmak üzere sıvı pektin olarak da pazarlanabil-ir.Pektin üretim yöntemi, tüm hammad-deler için aynı temel adımlardan oluşur. Bunlar; hammaddedeki pektinin suda çözünür hale getirilmesi ve zayıf asit çözeltisinde ısıtılarak pektinin ekstrak-siyonu, ekstraktın süzülerek arıtılması, pektinin çöktürülmesi, süzülmesi, yıkanıp kurutulması, öğütülmesi ve ürünün standardizasyonudur. Ticari olarak pektin üretimi için daha çok meyve suyu fabrikalarının artığı olan portakal, greyfurt veya limon kabukları kullanılır.Meyve kaynaklı pektin, ticari olar-ak elma, limon ve portakaldan suları alındıktan sonra geriye kalan posadan üretilmektedir. Bu posa 50-120 dk. Süre içerisinde, 60-100 °C’ de tartarik, limon ve süt asidi gibi seyreltik organik asitler-le veya fosfat, sülfat ve klorür asidi gibi inorganik asitlerle muamele edilir. Karışım presten geçirilerek santrifüj edilir. Süzüntü 35-40 °C’ ye kadar soğu-tulur. Soğutulan pektinli özüt, pH değeri yaklaşık olarak 4,5 yapıldıktan sonra süzülür. Süzülen pektin ya derişik hale getirilerek sıvı pektin olarak şişelere doldurulur ya da Bakır ve Alüminyum tuzları ile muamele edilerek çöktürülür. Tuzlarla çöktürülmüş pektin asitlendi-rilmiş alkol ve sonra da nötral alkol ile yıkanarak metal katyonlar giderilir. Presten geçirilip öğütülen kütle kuru pektin olarak piyasaya verilir.


Pektinin Gıdalarda Kullanımı

Pektin; gıda, kozmetik ve ilaç endüstrilerinde, şekerlemelerde, jel ve reçel yapımın-da, stabilizör ve jelleşme vasıtası olarak tıbbi işlemlerde yaygın olarak kullanılmak-tadır. Pektin ayrıca süt endüstrisinde stabilizör olarak kullanılır. Pektin, düşük pH’ lı süt ürünlerinde Kazein ile kompleks oluşturarak koruyucu hidrokolloid olarak görev yapar. Bu fonksiyonel görevler pektinin yapısına, bileşimine ve fiziksel özel-liklerine bağlıdır.

Resim : Yenilebilir Jöle

Gıda alanında pektinin kullanılması şekerler ve asitler ile jel oluşturma özelliğine dayanır. Pektinlerin gıda endüstrisinde kullanılmasıyla stabil formda katı jel elde edilir. Pektin jel yapıcı, kıvam verici, emülgatör ve stabilizör özelliğinden dolayı meyve ve sebze sularında, reçel, pasta jölesi, marmelat, şekerleme, karbonatlı ve sade meşrubat, meyveli krema ve süt ürünlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır.

Pektin ilaç sanayinde diyareye karşı kullanılan bazı ilaçların bileşiminde de kul-lanılmaktadır. Pektin yatıştırıcı özelliğe sahiptir ve toksik etkiyi giderici rol oynar. Ayrıca pektin su-yağ emülsiyonlarında emülsiyon tutucu ve ince bir tabaka haline getirilebilme özelliğinden dolayı da kâğıt ve tekstil sanayilerinde kullanılmaktadır. Marmelat, jöle ve meyve suyu endüstrisinde, dondurma, balık konservesi, mayonez ve sosların üretiminde 1-5 mg/kg arasında, eritme peyniri üretiminde ise 8 g/kg dolaylarında yüksek esterli pektin kullanılmaktadır. Yoğurdun yapısını düzeltmek amacıyla da pektin koruyucu kolloid olarak kullanılmaktadır.

Kaynaklar

http://www.food-info.net/tr/qa/qa-wi6.htm

http://www.aromiks.com.tr/portfolio/pektin

KAR, F. (1998). Portakal Kabuğu Pektininin Fizikokimyasal Özellikleri ve PektinEkstraktının Sabit Basınç Filtrasyonu. Fırat Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Kimya Mühendisliği Anabilim Dalı, Yayın no: 77622.


Baybars KÖKSOY

Marmara Ü[email protected]

KANSER TEDAVİSİNDE YENİ BİR YÖNTEM: FOTODİNAMİK TERAPİ VE FTALOSİYANİNLER

Kanser

Çağımızın vebası olarak görülen kans-er, son zamanlarda en çok ölüme sebep olan hastalıkların başında gelmektedir. Bu hastalığın tedavisi ve tanısında te-knolojinin getirdiği yenilikler doğrul-tusunda, her geçen gün iyimser gelişme-ler yaşanmaktadır.

Kanseri kısaca tanımlamak istersek hücrelerin istem dışı ve gereğinden fazla kontrolsüz çoğalmasıdır. 2 türlü kans-er bulunmaktadır; bunlar iyi huylu ve kötü huylu kanser olarak isimlendirilm-iştir. İnsan vücudunun hemen hemen tüm organlarında görülebilmektedir. Bu amansız hastalığın tedavisi için günümüzde kullanılan tedavi yöntemleri şunlardır;

I-Cerrahi Tedavi

II-Radyoterapi Tedavisi

III-Kemoterapi Tedavisi

IV-Alternatif Tıp Yöntemleri

Başlıca kullanılan bu 4 tedavinin bel-li başlı dezavantajları bulunmaktadır. Ancak yinede erken teşhis edilen kötü huylu kanser hastalarında, bu yöntem-lerin birçoğu tedavide iyi sonuçlar ver-mektedir.

Bu yazıda bahsedilecek olan Fotodi-namik Terapi Yöntemi ise günümüz teknolojisinin ürettiği çok yeni bir yöntemdir ve henüz gelişimini tamam-lamamıştır. Yazımızda bununla ilgili ayrıntılardan bahsedeceğiz.

Tedavi yönteminden önce bizim için, yani kimyacıları ilgilendiren kısmından bahsedelim;

Fotosensitizer Bileşik Nedir?

Basitçe fotosensitizer (fotoduyar-laştırıcı) bir bileşik, belirli bir ışık gücünden etkilenen ve çoğunlukla or-ganik olan bileşiklerdir. Bu bileşikler, ışıkla etkileştiğinde uyarılır ve uy-arıldıktan sonra eski haline dönüşte açığa çıkan enerji, singlet oksijen ded-iğimiz bir oksijen türünü aktive eder. İşte fotodinamik terapi için gerekli olan bu singlet oksijendir. Günümüzde foto-sensitizer olarak kullanılan belli başlı bileşikler; Porfirinler, Ftalosiyaninler, Klorofiller ve Organik boyar maddeler-dir.Bir bileşiğin fotodinamik terapide kulla-nabilecek, fotosensitizer olabilmesi için bazı temel şartlara sahip olması gerek-mektedir.


Bunlar;

-Uzun dalga boyunda yüksek absorpsi-yon

-Yüksek singlet oksijen kuantum verimi

-Doğal floresans

-Düşük toksisite

-Suda çözünürlük

Ftalosiyaninler

Ftalosiyaninler’in(Pc) orijinal adı, Yunancadaki mineral yağı anlamında naphtha ve koyu mavi anlamında cya-nine kelimelerinin bileşiminden oluş-maktadır ve renkleri maviden sarımsı yeşile kadar değişebilmektedir. Ftalosi-yaninler ilk kez 1907’de Braun ve Tch-erniac tarafından, South Metropolitan Gaz Company (Londra) ‘de asetik asit ve ftalimit’den ortosiyanobenzamid sentezi sırasında tesadüfen koyu renkli çözün-meyen bir yan ürün olarak elde edilm-iştir. Metalli ve metalsiz ftalosiyanin olmak üzere iki’ye ayrılır. Bunun dışında birçok farklı ftalosiyan’in türevi liter-atürde mevcuttur( asimetrik, tetra, okta, sandwich vs)

Ftalosiyan’in Bileşiğinin Genel Yapısı

Günümüzde ftalosiyan’in bileşikleri, gösterdikleri birçok fiziksel ve kimyasal özelliklerinden dolayı ilgi çekmektedir.

Ülkemizde başta Gebze Yüksek Teknolo-ji Enstitüsü(GYTE) olmak üzere pek çok üniversitede, bu bileşikler çalışılmak-tadır. Ancak özellikle GYTE, Marmara ve Karadeniz Teknik Üniversitesinde PDT amaçlı çalışmalar yapılmaktadır.

PDT’ de Neden Ftalosiyan’in?

Yüksek dalga boyunda(yaklaşık 700 nm civarında) absorpsiyon yapmaları, yük-sek triplet hal kuantum verimleri(yield), triplet halde kalma sürelerinin uzun olması(lifetime) ve etkili bir şekilde sin-glet oksijen oluşturabilme kapasiteleri nedeniyle, ftalosiyan’in bileşikleri foto-dinamik terapi ile kanser tedavisinde kullanılabilecek hedef moleküllerdir.

Fakat bu bileşiklerin en büyük problem-leri çözünürlükleridir. Dolayısıyla PDT ye uygun bir ftalosiyan’in bileşiği tasar-lanırken, suda çözünür olması önemli şartlardan biridir. Bunun yanında tok-sisiteside olmamalıdır.

PDT(Fotodinamik Terapi)

PDT, ışığa-duyarlı-ilacın (photosensi-tizer) hastaya damar yoluyla verilmesini (veya topikal olarak uygulanmasını) takiben bu ilacın tümörlü dokuda birik-mesinin ardından, belli dalga boyundaki ışık ile uyarılarak kanserli hücrelerin tahrip edilmesi esasına dayanır.

N

N

N

NH

N

N

N

HN


Fotodinamik Terapi ile kanserin tedavisinin şematik gösterimi

Son yıllarda bu üç ana geleneksel kanser tedavi yöntemine ek olarak, bazı kans-er tiplerinde fotodinamik terapi de yer almaya başlamıştır. Fotodinamik terapi (photodynamic therapy (PDT)) A.B.D, Almanya, Japonya, İngiltere, Fransa, Hol-landa, Kanada gibi birçok ülke sağlık kurumu tarafından birçok kanser tedavi uygulamaları için onaylanmıştır. PDT 1960’ların basında sekilenmeye baslamıs, 1980’lerin basında Amerikan Gıda ve İlaç Kurulu’nun (Food and Drug Adminis-tration (FDA)) hematoporphyrin (HpD) türevi olan Photofrin isimli ilacın klinik uygulamalarına onay vermesiyle, birçok kanserin tedavisinde uygulanmaya başlan-mıştır.

PDT şuanda gelişimini tamamlamış bir yöntem değildir. Özellikle deri ve yüzey-sel kanser tedavilerinde kullanılmaktadır. İç organlardaki kanser tedavileri için öncül fotosensitizer bileşiklerin tasarımına ve sentezine ihtiyaç duyulmaktadır. Şu aşamada en çok amaçlanan ve istenilen şey fotosensitizer bileşiğin kanserli hücreye direkt olarak ulaşması(hedefleme) ve diğer önemli organ kanserlerinde kullanıla-bilmesi için daha uzun süreli uyarılma ve daha uzun süreli singlet oksijen konsant-rasyonuna sahip bileşikler elde edilmesidir.


Kanserli bölgeye verilmiş fotosensitizer bileşiğin UV ışığıyla aktive edilmesi

Belki şuan için değil; ama gelecekte kanserin tedavisinde en çok kullanılacak tedavi yöntemlerinden biride fotodinamik terapi(PDT) olacaktır.

Kaynaklar

-Hanifi Yaman,Yüksek Lisans Tezi,GYTE-2007

-Hülya Yanık ,Yüksek Lisans Tezi,GYTE-2010

-Fotosensitizer ile ilgili bilgiler : http://en.wikipedia.org/wiki/Photodynamic_therapy


Caner KAVRAZ

Karadeniz Teknik Ü[email protected]

ANLIK ÇÖZÜMÜMÜZ !!! ANTİBİYOTİKLER…

Hayatımıza hızla giriş yapmış antibiyo-tikler… Hani en ufak bir problemimizde doktorların bu tür ilaçlara minnettar olmamız için reçetemizin ilk sırasına yazdığı antibiyotikler. Gerçekten çok faydası var antibiyotiklerin ancak bizim düşündüğümüz, kullandığımız şekliyle değil. Üzerimizdeki halsizliği alması, bizlere enerji vermesi ve en önemlisi de bizi yataktan çok kısa sürede kaldır-ması gibi anlık çözümlerimiz olabilirler. Fakat sıklıkla kullanıma devam ettiğimiz takdirde geleceğimiz için bizlere sıkıntı yaratacak gibi görünüyorlar. Şimdi gelin bu antibiyotikleri bir inceleyelim.

Antibiyotiklerin ilk üyesi hepimizin çok yakından tanıdığı “Penisilin” dir. İskoç bilim adamı Sir Alexander Fleming araştırmaları esnasında 1928 yılında ek-mekte fazlaca bulunan yeşil küf mantar-larının olduğu yerde bakterilerin yaşam-adığını fark eder. Gerekli çalışmalar ve saflaştırmalar yapıldıktan sonra 1940’lı yıllarda çeşitli tedavilerde kullanılmaya başlanır. Penisilin ile başlayan bu anti-biyotik soyu diğerlerinin de sentezi ile günümüze kadar çoğalarak gelir. Bu an-tibiyotiklerin sentezi bazen doğal yolla bazen kimyasal yolla olabilir.

Penisilinin Yapısı


Antibiyotiklerin iki çeşidi bulunuyor. Bunların birincisi “Biyosidal Antibi-yotikler”; mikroorganizmaları öldüren antibiyotikler. Diğerleri ise “Biyostatik Antibiyotikler”; mikroorganizmaların büyümesini ve çoğalmasını engelley-en antibiyotikler. En önemli özellikleri olarak antibiyotikler bakterilerin etki alanlarına göre spesifik özellik gösterirler. Hücre çeperlerine, zarlara, nükleik asitlere etki eden antibiyotikler farklılıklar gösterir. Tabi bazı seçici ol-mayan antibiyotikler de bulunur.

Günümüzde insanlar üzerindeki etkil-erine geldiğimizde faydaları kaçınıl-mazdır. Vücudumuza zararlı bütün bakteriler üzerinde müthiş etkileri bu-lunuyor ve onları etkisiz hale getirebili-yorlar.

Dolayısıyla sağlığımıza çok büyük kat-kıları var. Tabi ki bu tür ilaçları sadece uygun şekilde kullandığımız zaman bu katkılardan yararlanabiliyoruz. Mesela neler yapabiliriz? Örneğin; Kültür-An-tibiyogram Test dediğimiz belli bir bak-teri türüne karşı koyacak olan antibi-yotiğin belirlendiği biyolojik bir metot olan bu testten faydalanmalıyız. Tabi bize bu testi önerecek ve yaptıracak olan doktordur. Bunun dışında, test doğrul-tusunda doktorların bizlere önerdiği miktar ve dozun dışına kesinlikle çık-mamalıyız.

Antibiyogram Görüntüsü

Antibiyotik kullanımında bilmemiz gereken bir diğer husus ise hastalıkların çoğunun iki çeşit mikroptan oluştuğu-dur. Bakteriler ve virüsler… Antibiyo-tikler kesinlikle virüslü hastalıkları te-davi edemez. Virüslü hastalıklar olarak nitelendirdiğimiz hastalıklar genellikle karşı karşıya kaldığımız üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır (grip, uyku so-runu, boğaz ağrısı vs.). Yani, soğuk al-gınlığı, öksürük vb. tür basit hastalıklar-la karşı karşıya kaldığımızda antibiyotik kullanımı hiçbir işe yaramıyor.Verilen reçeteye uyulmadığı durumlar ve sık antibiyotik kullanımı için uzman-ların bazı açıklamalarıyla antibiyotik tehlikesi ile ilgili sizleri aydınlatmak istiyorum:İsveç merkezli Karolinski Enstitüsü (Avrupa’daki en büyük ve en prestijli tıp üniversitesi), Standford ve Wash-ington Üniversiteleri uzmanları “An-tibiyotikler, hastalıklarla mücadele ederken insan vücudundaki iyi huylu bakterilere de zarar veriyor. Aşırı an-tibiyotik kullanımı uzun dönemde insan sağlığını olumsuz etkiliyor.” açıklamasını yayınlamış.


İyi huylu bakteriler olarak nitelendirilen bakteriler, vücudumuzda hem kendileri beslenip hem de bizlere faydası bulunan, mutualist yaşamamızı sağlayan bakteriler-dir. Yine aynı konuda Illinois Üniversitesi’nden Dr.Abigail Salyers antibiyotik kul-lanımı sonucu değişime uğrayan bakterileri “saatli bomba” olarak nitelendirmiştir. WHO (Dünya Sağlık Örgütü) Genel Direktörü Margaret Chen doktorların hast-alarına uygun antibiyotik yazmaları ve hastaların da tedaviye harfiyen uymaları konusunda uyararak “Çocuklarınızın dizindeki çizikler bile ölümcül olabilir. Kalça protezi gibi basit ameliyatlarda bile hayatlarıyla kumar oynamak zorunda kalabil-irler.” şeklinde konuşmuştur. Chen yine Mart 2012 itibariyle antibiyotiklere direnç kılan mikroplara maruz kalan kişilerde ölüm oranı yüzde 50 arttığını belirmiştir. Bunların dışında bazı ülkelerin sağlık bakanlıkları özel önlemler almış, bazıları terörden daha tehlikeli olduğu konusunda demeçler vermiş vs. şekillerde doktor ve hastaları bilinçlendirmeye çalışmışlardır. Bu konuda o kadar ileri gidilmiş ki 2008 yılından itibaren 18 Kasım “Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü” olarak kabul edilmeye başlanmış.

Bunların dışında bir de süper bakteri durumu var ki, bu da antibiyotik gibi il-açların başımıza açtığı bir dert. Bakterilerin sahip olduğu bağışıklık sisteminin, karşı karşıya kaldıkları antibiyotiklere direnç göstermeleri sonucu oluşuyor bu süper bakteriler. Bu süper bakterilerin ortaya çıkmasının en önemli etkeni olarak yine aşırı ve bilinçsiz antibiyotik kullanımı olarak gösteriliyor. Öyle ki 2011 yılın-da Hindistan’da başkent Yeni Delhi’de şebeke suyunda, bilinen tüm antibiyotiklere karşı direnç gösteren bir süper bakteriye rastlanmış. Bunun gibi süper bakteri ile ilgili örnekler zaman zaman gündemde yerini alıyor.

Antibiyotik serüveninde son olarak da tıp dünyasında süper bakterilere karşı koy-mak amacıyla süper antibiyotikler için çalışmalar gerçekleştiriliyor. Ayrıca gelecek için ise yer altı mağaralarından bazı yararlı bakteriler ile antibiyotik üretileceğini öngörüyorlar.


İnsanların bu bilinçsizlik ve vurdum-duymazlığı, bilimin de araştırma çabası var oldukça, bu konunun sonu gelmeye-cek gibi görünüyor...

Kaynaklar

http://www.saglikpersonelininsesi.com/haber/10927/avrupa-antibiyotik-farkin-dalik-gunu.html

http://www.atistanbul.com/laboratu-var-muayeneleri-36

http://tr.wikipedia.org/wiki/Penisilin

http://haber.mynet.com/saglik/anti-biyotige-direnc-teror-kadar-tehlike-li-682744-1


Muhammed Ahmet KARABULUT

Karaman Oğlu Mehmetbey Üniversitesi

[email protected]

ERASMUS PROGRAMI İLE KİMYA EĞİTİMİ

Bir kimyagerin hayatını değiştirebilecek güzel program-dır; erasmus . Bende bu heyecana katıldım. Yeni, çarpıcı , güzel ve akıcı bir hayalle beraber gerçekleşecek bir hayata atıldım.İlk başta inanmıyorsunuz bazı hayaller-in gerçekleşeceğine . Fakat adım attığınız anda başlıyor hayatın en güzel film kareleri.

İlk başvurduğum zaman heyecanlıydım. Neler yapacağımı bilmiyordum. Uyum içerisinde olmak zor-dur. Fakat kimyada kullandığım tüm terimler hep aynı .Bir fark var : O da orada ingilizce söylemek zorun-dasınız.


Fakat bir bilim insanı yetiştiren fakülteden çıktığınız için her zaman kendinize olan öz güveniniz vardır. Yapabileceğine inandığınız şeyler uğruna her zaman ko-rkusuzca adım atarsınız.Bazen hüsrana uğrar, bazen de umut ile dolu haberler alırsınız.Tabi hiçbir zaman pes etmez, daha iyisini elde etmek için daha çok çalışırız.Erasmus programını bazı arkadaşlarımız büyüttüğümü düşünebilirler. Fakat içeris-ine girdikleri zaman gerçekten haklı olduğuma katılacaktırlar.Programa katılırken gideceğiniz üniversite sizin için önemli olmalıdır.Size fazlasıyla bilgi katabilecek, isteklerinizi karşılayabilecek bir üniversite olmalı.Yoksa büyük hayal kırıklığına uğrayabilirsiniz.Şimdiden size bunu belirteyim.Fizik , Kimya, Biyoloji ve Matematik gibi Fen Bilimlerinin ana yapısını oluşturan bu bölümler Avrupa’da büyük önem verildiğini kendiniz gözlerinizle görebilirsin-iz. Bu bölümde okuyan arkadaşların TIP okuyan arkadaşlar kadar havası olduğunu söylemek mümkündür.Fakat şu konuda dikkatinizi çekmek istiyorum. Dünya’nın neresinde olursanız olun , eğer kendinizi geliştiremiyorsanız bölümünüz elle tutu-lan bir bölüm olsa da size fayda sağlamayacaktır.

Catalytic cracking of hydrocarbons deneyinden bir kesit.


Kimya eğitimi Avrupa’nın %80 ninda 3 yıl (6 sömestr) şeklinde eğitim verilmekte-dir.Bu süreçte teorik bilginin yanı sırada pratik bilgiye de çok önem verilir. Öğren-ciler 4. sınıf ve daha sonraki senelerde bilimi sevmeleri adına kimya fakültelerinde çeşitli deneyler adı altında görsel gösterimler yapılır. Bu görsel deneyler sayesinde öğrencilerin bilime yaklaşmalarını sağlamakla beraber ileriki eğitim durumunda kendisinin hangi bölüme daha çok yatkın olduğunu bilmesinde katkı sağlamak-tadır.

Polonya asıllı fizikçi ve kimyacı Maria Salomea Skłodowska

Büyük üniversitelerin kimya bölümlerinde anabilim dalları Türkiye’de bulunan anabilim dalları ile hemen hemen aynı fakat araştırma gruplarının içerisinde bu-lunan ana bilim dallarına ait yan dalları farklılık yaratabilmektedir.Erasmus pro-gramında gittiğim Unıversity of Warsaw/Faculty of Chemistry de bölümler çok fazlaydı ve bu sayı yan dalları ile birlikte yaklaşık 12 civarında bulunmaktadır.


Araştırma gruplarının fazla olması, kimya alanındaki detayın ve farklı bölümlerine yoğunlaşmasına katkı sağlamaktadır. Bu sayede öğrenci genel olarak anabilim dalına hakim olmak-la beraber anabilim dalının içerisinde bulunan yan bölümlere de daha aktif ve hakim olabilmektedir.

Avrupa her geçen zamanda bilime yatırım yaparken Türkiye’de fizik kimya matematik ve biyoloji bölümleri kapa-tılmakta. Umarı ülkemizde bir gün bu bölümlerin kıymeti anlaşılır ve üzerinde yoğunlaşılır.

Erasmus ile kimya konusunda sormak istediğiniz sorularınızı iletişim adresim aracılığı ile sorabilirsiniz. Bu konuda size yardımcı olmaktan kıvanç duy-acağım.

En içten saygılarımla.


Ceyda SARIKAYA

Yıldız Teknik Ü[email protected]

FUAR REHBERİ

Merhaba Sayın İnovatif Dergisi okurları, bu ay ve bun-dan sonraki aylarda sizlere kimyagerlerin ilgisini çeke-bileceğini düşündüğüm, yurt içi ve yurt dışı fuarları, kongreleri ve etkinlikleri paylaşacağım. Böylece her ay boş zamanlarımızı değerlendirerek, kendinizi geliştirme fırsatı bulabileceğiniz, farklı sektörlerden de meslek-taşlarınızla tanışma imkanı sunuyorum. Ayrıca firma sa-hibi meslektaşlarımız da bu fuarlara katılarak ürünlerine tanıtabilir ve satışlarını arttırma imkanı sağlayabilirler.

Ekim ayında 5 ülkede 11 farklı şehirde düzenlenecek olan 15 farklı fuarın programını sunuyorum. Kendi araştırmalarımla derlediğim bu programda, Türkiye ‘de ve Dünya ‘da bulunan bütün şehirler de düzenlenen fuarlara yer vermem mümkün değil bu nedenle kimya ile ilgisi olan sektörleri seçmeye çalıştım.


Fuar Adı Tarihi Fuar Açılımı Sektör Şehir Fuar Alanı

TEXBRIDGE ISTANBUL

9-11 Ekim 2013

Kumaş ve Aksesu-arları Fuarı

Tekstil,Kumaş,Ev Tekstili İstanbul Cnr Expo Center

GTE-2013 10 - 12 Ekim 2013

Çay ve Teknolojileri Fuarı ve Forumu Tea and Tea Pro-cess Technologies Trade Fair

Gıda, Yiyecek, İçecek, Gıda İşleme Teknolojisi İstanbul Istanbul Expo

Center

FARMAVİZYON -2013

25 - 27 Ekim 2013

Eczacılık ve İlaç Endüstrisi Fuarı Pharmacy and Drug Industry Fair

Tıp, İlaç Teknolojisi, Hastane Donanımı İstanbul Cnr Expo Center

EIF-2013 24 - 25 Ekim 2013

Enerji Teknolojileri Fuarı Energy Techno-logies Trade Fair

Enerji ve Güç Sistemleri Ankara ATO Fuar ve Kongre Merkezi

Güzellik ve Bakım-2013

31 Ekim - 03 Kasım 2013

Güzellik, ve Bakım, Saç, Kozmetik ve Parfümeri Fuarı International Trade Fair for Cosmetics, Perfumery and Beauty Care

Kozmetik ve Güzellik Ürünleri Ankara ATO Fuar ve

Kongre Merkezi

RENSEF-2013 31 Ekim - 03 Kasım 2013

Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği Fuarı Renewable Energy and Energy Effi-cieny Trade Show

Çevre Koruma Teknolojileri, Yenilenebilir Enerji, Su Teknolojileri

Antalya

Cam Piramit Sa-bancı Congress and Exhibition

Center

Yapex Seramik & Banyo-2013

1 Ekim - 03 Kasım 2013

Seramik, Vitrifiye Ürünler, Banyo Anmatürleri ve Ak-sesuarları Trade Fair for Cera-mic Tiles, Sanitary Products, Fixtures and Bathrom Ac-cessory

Madencilik, Mermer, Doğal Taşlar, Yapı Mal-zemeleri, Teknolojileri, İş Makineleri

Antalya Antalya Expo Center (AEC)

TRABZON TA-RIM -2013

24 - 27 Ekim 2013

Tarım ve Hayvancı-lık Fuarı Agriculture and Animal Breeding Trade Fair

Tarım, Hayvancılık Balıkesir Gönen,Belediyesi

BURTARIM -2013

01 - 05 Ekim 2013

Bursa Tarım, Hay-vancılık, Tavukçu-luk, Tohumculuk, Fidancılık ve Süt Endüstrisi Fuarı Bursa Agriculture, Stockbreeding, Poultry and Sapling Fair

Tarım, Hayvancılık Bursa

Tüyap Bursa Uluslararası Fuar ve Kongre Mer-

kezi

Gaziantep Au-toshow-2013

28 Eylül - 06 Ekim 2013

Gaziantep 6. Oto-mobil, Ticari Araçlar ve Motosiklet Fuarı Automobile,Com-mercial Vehicles and Motorcycle Fair

Otomobil, Ticari Araçlar, Motosiklet, Bisiklet Gaziantep

Gaziantep M1 Tepe Alışveriş Merkezi Fuar

Alanı

KonKalıp-2013 24 - 27 Ekim 2013

Kalıp Teknolojileri ve Yan Sanayileri Fuarı Mold Technology and Related Indust-ries Fair

Metalurji, Dökümcülük, Demir Dışı Madenler, Metal İşleme, Kaynak, Üretim Teknolojisi

KonyaKonya Tuyap

Uluslararası Fuar Merkezi


Plastics Industry Show-2013

28 - 31 Ekim 2013 -

Plastik Endüstrisi Fuarı

Ambalaj, Plastik ve Ka-uçuk Teknolojisi, Kimya, Petrokimya

Rusya Federasyonu/ Moskova EXPOCENTRE

Powder & Bulk Solids In-dia-2013

09 - 11 Ekim 2013

International Confe-rence & Exhibition on Storing, Handling and Processing Bulk Solids and Powder

Malzeme Taşıma, Lojis-tik, Kimya, Petrokimya, Gıda, Yiyecek, İçecek, Yapı Malzemeleri, Tek-nolojileri, İş Makineleri, Ağaç İşleme Teknolojisi, Orman Ürünleri,Kağıt, Matbaacılık, Baskı Teknolojileri

Hindistan/Mumbai (Bombay)

Bombay Conven-tion & Exhibition

Centre

Pflegemesse Leipzig-2013

15 - 17 Ekim 2013

Hastane ve ev ba-kım fuarı Trade Fair and Congress for Hospi-tal and Home Care

Endüstriyel Bakım ve Güvenlik, Kimya, Petro-kimya,Hizmet Endüstrisi

Almanya/ Leipzig Leipzig.expo

Eurocoat-2013 22 - 24 Ekim 2013

Yüzey İşleme ve Kaplama Fuarı Surface Processing and Coating Trade Fair

Yüzey İşleme, Kimya, Petrokimya İtalya/Piacenza PiacenzaExpo

Her sektörde Ar-Ge çalışmalarının sürdürüldüğünü ve otomotiv den tarıma kadar bir çok sektörde kimyagerlerin istihdam edebilirliğini düşünürek bu listeyi hazır-ladım.En basiti Gaziantep de düzenlenecek olan “Gaziantep Autoshow “ fuarında otomotiv sektöründe satış danışman olarak çalışabilir, bu alanda ar-ge çalışmala-rında bulunabilir veya bu alanda yapılacak olan bütün fiziksel ve kimyasal testleri yapabilirsiniz. Yine aynı şekilde Bursa ve Balıkesir de düzenlenecek olan tarım ve hayvancılık sektöründe Ziraat Mühendisleri gibi biz Kimyagerler de Ar-Ge çalış-maları yapabilir ayrıca toprak, suni gübre dışında kullanılan yemden ,suya kadar bütün ham madde kaynaklı görülebilecek bir çok ürünün ,maddenin gerekli ana-lizlerini yapabiliriz.

Fuarlara katılma koşulları farklılık gösterebiliyor. Genel olarak bazılarında çok düşük ücretler karşılığında giriş sağlayabilirken, bazılarında internet sitelerinden e-bilet alabilir veya fuar merkezinin kapısında örgenci belgeniz, kartvizitinizi kul-lanarak da fuar alanına giriş yapabilirsiniz.

Fuarlara katılacak olan kişilere tavsiyem yanlarında muhakkak küçük bir not def-teri ve kalem bulundurmaları, görüştükleri kişilerin firma isimleriyle beraber iletişim bilgilerini eksiksiz almanızdır. Bu şekilde daha sonrasında iletişiminizi kolaylaştırabilirsiniz.Fuar alanında çekingen davranmamalısınız, unutmayın ki fuarlarında amacı ürünlerini tanıtmak, yeni müşteri, ham madde temin edebile-cekleri firma portföyünü genişletmektir. Fuar alanındaki herkes yeni bireylerle ve firmalarla tanışmak için orada olduğun aklınızın bir köşesinde bulundurursanız, çekingen davranmanın gereksizliğini kendinizde görebilirsiniz bunu özellikle daha önceden herhangi bir fuara, kongreye katılmamış bireyler için belirtmek istedim.

Yeni iş arayan arkadaşlarıma da tavsiyelerim, fuarlara katılarak firmalarla görüşe-bilir istenilen nitelikleri öğrenebilirler. Fakat özgeçmişinizi fuar alanında verme-menizi daha sonrasında görüşme için randevu almanızı tavsiye ederim. Özgeçmiş kartvizitleri de bu anlamda fazlasıyla iş görmektedir.

Şimdiden herkese iyi fuarlar.


KONUNUDÜŞÜN


KONUNA HAZIRLAN

KONUNU YAZ


Abdulhamit AYDIN

Çukurova Ü[email protected]

KiMiZzYa

•Esterin kokusu laboratuvardan hoş gelir.

•Bir Ni çöktürmesi bin AgCl(k) çöktürmesine bedeldir.

•Ateş olmayan yerde su buharı damıtması yapılmaz.

•Alkol, bütün çözücülerin anasıdır.

•Kambersiz düğün, Nitratsız patlayıcı olmaz.

•Her tepkimenin bir mekanizması vardır.

•Santrifüjü kapan deneyi bitirir.

•Kimyager, kimyagerin pipetine muhtaçtır.

•Damlaya damlaya titrasyon olur.

•Dağ dağa kavuşmaz ama kimyager laboratuvarına kavuşur.

•Suya düşen Sodyum, yüzüne patlar.

•Alev fotometresini çalıştırmak, deveye hendek atlatmaktan zordur.


Kimya ile ilgili fıkralar

-Sevdim

Sizce Kerem Aslı’yı ne kadar sevmiştir?-Florun elektronu sevdiği kadar sevmiştir.

-Yalan Makinesi

Bir kimya öğretmeni ve öğrencisi dünya çapında bir yarışmaya katılmak için pro-je çalışması yapıyorlarmış. Öğretmeni bir önceki sene bir yalan makinesi yapıp birinci olmuş. Bu sene de birinci olmak istiyormuş. Öğrencisine sormuş:- Daha önceki okullarında kimya not-ların kaçtı? - Hepsi 5’ti diye cevap verince yalan makinesi ötmüş.- 4’tü deyince yalan makinesi tekrar ötmüş.- 3 demiş bir daha ötmüş. En son 1 dey-ince yalan makinesi ötmemiş. Hocası bir ah çekip: -Oğlum benim ilkokulda, lisede hatta üniversitede ne birinciliklerim vardı. Deyince yalan makinesi büyük bir gürültüyle patlamış.

-Tuvalet Deyince

Bir kimyager arkadaşıyla beraber mağazada geziyorlarmış. Öyle çok gez-mişler ki sonunda kimyager olanın tu-valet ihtiyacı gelmiş. Arkadaşıyla be-raber gitmişler ancak tesadüfe bak ki arkadaşının da tuvalet ihtiyacı gelmiş. O önden dayanamayıp hızlıca tuvalete girmiş çıkmış. Dışarı çıktığında gördüğü manzara karşısında şoke olmuş.Sormuş arkadaşına:-Niye girmedin WC’ye?Kimyager arkadaş:-Ben kimyasal bileşik olan tuvaletlere girmem.

Kimya ile İngilizce Birleşirse

Geçen ay olduğu gibi bu sayımızda da sizlerle yine elementlerin sembollerini kullanarak yeni kelimeler türetmeye çalışacağız. İşte bu ayın kelimeleri şu şekilde:

Money : Para, ücretBone : KemikSun : Güneş


Ayın İlginç Makalesi

Sevgi Kimyası mı Kimya Sevgisi mi?

Bu ay ilginç makale olarak sizlere “Kimya’yı seviyorum.” cümlesinin 25 dildeki karşılığını vermeye çalışacağım. Bundan hareketle de sevgi kimyası mı kimya sevgisi mi sizin karar vermenizi dileyeceğim.

(Google Translate’den çevrilmiştir.)

Kaynaklar

* http://www.123rf.com/pho-to_11651263_woman-chemist-with-bro-ken-flask-and-cool-hairstyle-after-ex-plosion.html* http://lisanskimya.balikesir.edu.tr/~f10438/eglence.htm.* http://galeria.colorir.com/profis-soes/outras-profissoes/cientista-pinta-do-por-cras-1014837.html* http://science.pppst.com/periodicta-ble.html


Yavuz Selim KART

Cumhuriyet Ü[email protected]

KİMYAGER VE KİMYA MÜHENDİSLERİ İÇİN ÜCRETSİZ IOS UYGULAMALARI 1

Bu ay sizlere, Kimya ile ilgili yapılmış IOS uygulama-larından bahis edeceğim. Bu uygulamaların bizlere ne gibi faydaları olacak, hangi uygulamalar var, hangi uygulamalar ne işe yarıyor? Uzun bir yazı dizisi halinde sizlere açıklay-acağım.

Iphone, İpod ve İpad bilgisayar görmeyenimiz kalmamıştır. Bunların uygulamaları da gün geçtikçe gelişmeye devam etmektedir. Oyundan ve habere kadar birçok uygulama mevcuttur. Peki kimya uygulamaları burada ne kadar bilin-iyor? Yazı dizimde sizlere, yerli ve yabancı kimya uygu-lamalarından bahis edeceğim. Bu uygulamaları kimyager-ler ve kimya mühendisleri kısaca kimya sektöründe olan herkes kullanabilir. Tabi ki bu uygulamaları kullanmak için İphone, İpod ya da İpad gibi araçlardan birine sahip olmanız gerekli.

Programa ulaşmak için, Itunes Store girip chemical yazıp sonuçları in-celerseniz karşınıza çıkacaktır. Pro-gramın ismi “Chemical Engineering AppSuite“ diye geçiyor. Programın Kimya Mühendisleri için yapılmıştır; ama Kimyagerlerde faydalanabilir. Resimdeki şekli ipod yardımıyla al-dım. İpod ile İtunes’e girince bu şekil-de gözüküyor. Sizlerde de bu şekilde gözükecektir. (Sürüm güncellemelerini yaptıysanız)

Şimdi program nedir açıklayalım. Bu program, Kimya Mühendislerinin işler-ini bir nebze olsun azaltabilen özel-liklere sahip bir programdır. Programın en güzel özelliği, içinde bir birim çev-iricini olması.


İşte programın içine girip Converter kısmına girince karşımıza çıkan kısım. Birçok çeviri işlemi mevcuttur: Alan çevirisi, yoğunluk, kuvvet, uzunluk, kütle, basınç, sıcaklık, zaman, viskozite, molar hacim, mol, entropi, enerji, voltaj vb…

Daha birçok birim çevirme özelliğine sahip olan bir program. Örnek olması açısından sizlere bir tane örnek göstereceğim. Örnek olarak basıncı seçiyorum. Basınç çevirmeyi açtığım zaman bana şu şekilde bir sayfa geliyor.


Şekilde görüldüğü üzere programın içeriğine girince bu şekilde bir sayfa çıkıyor. Sayfada elinizde bulunan birim cinsini uygun yere girerek çevirim yapabilirsiniz. Ben atm kısmını seçiyorum, sizler istediğiniz kısmı seçebilirsiniz. Bar veya Torr seçmeniz fark etmez, doğru değerleri girin o kendi çevirecektir. Ben 2.5 atm’nin diğer birimlerdeki karşılıklarının ne çıkacağını merak ettim.


2.5 atm’ nin sonuçları çok kısa bir sürede hesaplanmış oldu. Bu şekilde program içinde birçok birim çevirme işlemi yapılabiliyor. Ben sadece basınç için olanı yaptım. Diğerlerini de sizler deneyeceksiniz.Peki, program sadece birim çevirmeden mi oluşuyor, kesinlikle hayır. Program içinde elementler hakkında bilgi bulabileceğiniz bir kısım da yapmışlar. Misal Argon gazını seçiyorsunuz ve bu gazın: Atom numarasını, Atom Ağrılığını, Keşfed-ilme tarihini veriyor. Daha kapsamlı incelemek için ise bu söylediğim şeylerin al-tında wikipedia bağlantısı koymuşlar. Bu bağlantıya tıklayarak doğrudan sizi o ele-mentin özellikleri hakkında bir sayfaya yönlendiriyor. Tüm bunlar bir tek pencere içerisinde oluyor.Peki bunlar harici başka ne var? Bileşikler kısmı var. Burada birçok birleşik hak-kında bilgiler mevcut.Ben örnek olarak Karbon TetraFlurür’ü seçtim. Bu birleşiği seçtiğimiz zaman bi-zlere, CAS Number, Donma Noktası, Kaynama Noktası, Kritik Sıcaklık, Kritik Basınç vb… birçok özelliğini vermekte. Şekilde de görmektesiniz. Ayrıca wikipe-dia sayesinde daha çok bilgiye de ulaşmanıza olanak sağlamış.


Ayrıca programda Su-Buhar kısmı için ve kimyasal eşitlikler için hesaplamalar kısımları bulunmakta. Bu kısımlarda hesaplama yapabilme imkânları sizlere sağl-anmış. İdeal gaz denklemi hesabı olsun, Van der Walls denklemi hesabı olsun; bunların hesaplamalarını birleşiklere göre yapabilmek için, imkân sağlanmış gibi görünüyor. Şekilde kimyasal eşitlikler kısımlarını görmektesiniz.


Anlatacağım şeyler bu kadar. Gerisini programı inceleyip öğreneceksiniz. Deney-erek, anlayarak öğrenmeye çalışın. Program ücretsiz bir programdır. Ücretli ol-madan bu tarz şeyleri indirmeye kullanmaya çalışın. Sürekli yanınızda hesap makinesi taşımaktansa bu programları, yükleyip kullanmanız size pratiklik sağlay-acaktır. Bir başka anlatımda görüşmek üzere, esen kalın.

Kaynaklar

Yazı tarafımca yazıldı. Resimler tarafımca çekildi.

Yararlı Siteler

http://www.kimyablog.com


2013 Şubat Ayında açılmış güzel bir blog sitesi. Bu blog sitesinde neler var şöyle bir göz gezdirelim. Tabi ilk önce sitedeki yazarlarından bahis edelim. Site bir grup üniver-site okuyan ve mezun olmuş kimyager arkadaştan oluşan bir sayfa. Sitede kimya ile ilgili çeşitli bilgiler yer adlığı gibi çeşitli kongre duyuruları duyabilirsiniz. Türkçe kaynağın çok fazla olmadığı şu zamanımızda böyle bir site altın gibi kıymet kazanıyor. Sitedeki bilgileri, dökümanları güzelce inceleyin. Bilginize bilgi katın. Öğrenmekten bir kaybınız olmaz ama öğrenmemekten olur diyerek bu ay bu siteyi sizlere tavsiye ediyorum.

http://www.kimyasanal.net

Kimya ile ilgili Google da çıkan sitelerden biri daha. Sit-ede neler var şöyle bir inceleyelim. Organik Kimya, İnor-ganik Kimya, Fizikokimya, Analitik Kimya çeşitli bilgiler, dökümanlar mevcut. Bu konuların alt kategorilerinde bir çok yazıya ulaşabiliyorsunuz. Bu yazılar sizlere oldukça güzel hazırlanılarak sunulmuş. Bilgilerin çok uzun şekilde verilmemesi ve kısa kısa verilerek anlatılması da, okuyucu-ların kendilerini daha verimli hale getirmesini sağlıyor. Sit-ede kimya üzerine forum ve ziyaretçi soruları diye kısımlar da hazırlanmış Bu kısımlardan sorular sorabiliyorsunuz. İyi incelemeler dileriz.

http://www.periodicvideos.com

Periyodik tablo ile ilgili pek çok site görmüşünüzdür. Bun-lar genel de sadece bir web teması şeklinde hazırlanılıyor. Yani içeriğe tıklayarak sadece elementin özelliklerini görüyorsunuz. Bu site ise biraz daha değişik hazırlanmış. Misal periyodik cetvelde demir elementine tıklıyorsunuz. Bize 6 dakikalık bir İngilizce video çıkıyor. Bu videoda demir ile ilgili çeşitli bilgiler kullanım alanları falan vb. anlatılıyor. Bu bilgiler hem zihinde daha kalıcı hale geliyor hem de sizlerin daha iyi öğrenmesini sağlıyor. Bu güzel özellikler bu site için özel. Başka web sitelerinde görmedim. Çok hoş ve güzel hazırlanmış. Tüm videoları izleyin derim.



Kimya Bulmacasi1 2

3

4

5

6

7

8

9

10

Soldan Saga4. Bir maddenin sivilastirilmis halinde ya da elektrolit

çözeltisinde, elektrik akimi yardimi ile kendi bilesinlerineayristirilmasi.

5. Bir maddenin belirli miktardaki bir çözücü veya birçözeltinin içindeki göreceli miktari.

6. Suda çözündügünde ortama hidrojen iyonlari (H+) yada hidronyum iyonlari (H3O+) verebilen maddelerdir.

8. Proton ve nötron gibi atom çekirdegini olusturan temelparçaciklar.

9. Bir siviyi buharlastirip, olusan buharini yogunlastirarakayristirma islemi.

10. Negatif (-) yüklü iyon.

Yukaridan Asagiya1. Kimyasal reaksiyonlarda elektron alarak (indirgenerek)

karsisindakini yükseltgeyen madde.2. Atomlarin bilesik olustururken elektron alarak ya da

vererek en dis enerji seviyelerindeki toplam elektronsayisinin helyum gibi 2 olmasi hâlidir.

3. Sivi haldeki bir maddenin kati hale geçmesi.7. Kimyasal metodlarla daha basit parçaciklara ayrilamayan,

ayni cins atomlardan meydana gelen en basit yapidakimadde.



Kimya BulmacasiK1 F2 I3

S4 T E5 R E O I Z O M E R L I K N

Ü L T R D

B E O M B6 M7 O L A L I T E

L K N8 O R M A L I T E K

I T L L T A

M R I E A T

L O T S L Ö

E T E I L R

S K E

M R

E

Soldan Saga4. Kapali formülleri ve atomlarin birbirine göre baglanma

siralari ayni, Fakat atomlarin uzaydaki düzenlenmelerifarkli olan moleküllerdir. [STEREOIZOMERLIK]

7. 1000 g çözücüde çözünmüs maddenin mol sayisidir.Birimi mol/ kg dir ve m harfi ile gösterilir. [MOLALITE]

8. Bir litre çözücüde çözünen maddenin esdeger gramsayisidir. N harfi ile gösterilir ve birimi esdeger gramsayisi/ litre dir. [NORMALITE]

Yukaridan Asagiya1. Karbonil (C=O) grubuna alkil gruplari bagli bilesiklerdir.

[KETON]2. Bir litre çözücüde çözünen maddenin formül gram

sayisidir. [FORMALITE] 3. Titrasyon sirasinda çözeltideki derisim degisikliklerine

göre renk vererek esdegerlik noktasina gelindigini bellieden organik kökenli boyalardir. [INDIKATÖR]

4. Bazi maddeler sivi hale geçmeden gaz fazina geçmesinedenir. [SÜBLIMLESME]

5. Yüzeyinde daldirildigi çözeltiden veya çözeltiye elektronaktarimi olusan iletken. [ELEKTROT]

6. Çesitli atomlarin belli miktarlarinin sabit oranlarda biraraya gelmesi ile olusur [BILESIK]

7. Kendi aralarinda bilesik olusturamazlar. Bilesiklerindedaima pozitif degerli elementlerdir. [METALLER]

Geçen Ayın Çözümü



Bende Yazmak İstiyorumDergide bende yazmak istiyorum benim de yazılarım olsun diyorsanız.

***Yazacağınız konuyu belirleyin. (Kimya içeriği olan herhangi bir konu olabilir) Örnek: Polimerden ya da organikten bir konu ya da sanayide gördüğünüz bir şey ile ilgili bir konu. Kendi cümleleriniz ile olması şart. Alıntı alıyorsanız kesinlikle kaynak belirtmelisiniz.

***Konuda kullanılan resimlerin kaynakları belirtilmeli.

***Yazılar kesinlikle facebook üzerinden bizlere gönderilmemeli. Çünkü bu oldukça işimizi zor-laştırıyor. Yazılar [email protected] adresine gönderilmeli.

***Dergi editörlerimiz olan Ayşe Emir, Caner Kavraz,Gültekin Özdemirarkadaşlarımıza ulaşması gerekmektedir.

***Yazıları gönderdikten sonra kendiniz ile ilgili bilgileri de mail ile bize göndermelisiniz.

***Ad Soyad Ulaşılabilecek Mail Adresi(Hızlı ulaşılabilecek sık kullanılan bir mail olmalı) Bitirdiğiniz ya da okumakta olduğunuz Üniversite İsmi Dergiye koyabileceğimiz türden bir profil resminiz.

***Kasım ayı sayısı için yazılarınızın son teslim tarihi. 20 Ekim dir. Her ayın son yazım tarihi 20. de bitecektir. 20. den sonra göndereceğiniz yazılar Bir sonraki ay yayınlanacaktır.

***Ve son olarak kopyala-yapıştır ile yazıyı ben yazdım gönderiyorum derseniz yazınız kesinlikle yayınlanmaz. Bu şekilde yazı olmaz. Böyle uyanıklık yapıp kolaya kaçmak fark edilmeyecek bir şey değil. Sonuçta yazılarınızı okunuyor araştırılıyor. Bir şeylere emek verip orjinal şeyler çıkarırsanız rağbet görürsünüz. Lütfen bu konulara dikkat edelim.

***Yazılarınızı word dosyası halinde maile atacaksınız. Resimleriniz varsa da konu içinde aralarda en az bir tane resim olsun. Fikir düşünce tarzı kimya sektöründe sorun yazıları çözüm yazılarında olmayabilir ama diğer konularda en az bir tane olmalı çünkü görsellik yazıya çok şey katıyor.

***Şimdilik aklımıza gelenler bunlar sorun olursa eklemeler-çıkarmalar yaparız.

İNOVATİF - metininci.files.wordpress.com · İnovatif Kimya Dergisi Okuyucuları, Dergimiz Kimya...

Documents

Transcript of İNOVATİF - metininci.files.wordpress.com · İnovatif Kimya Dergisi Okuyucuları, Dergimiz Kimya...