Non parametric part 1 for student nurses

82
สถิติไม่อิงพารามิเตอร์ Non-Parametric statistics ร.ต.อ. อภิสิทธิตามสัตย์ อาจารย์ (สบ 2) กลุ่มงานอาจารย์ วิทยาลัยพยาบาลตารวจ 2559 1

Transcript of Non parametric part 1 for student nurses

Page 1: Non parametric part 1 for student nurses

สถตไมองพารามเตอรNon-Parametric statistics

ร.ต.อ. อภสทธ ตามสตย

อาจารย (สบ 2) กลมงานอาจารย

วทยาลยพยาบาลต ารวจ

25591

Page 2: Non parametric part 1 for student nurses

ทบทวนสถตพารามเตอรและไมองพารามเตอร

Parameter Non-parameter1. ตองเปน normal distribution 1. ไมเปน normal distribution

2. ใช parameter ในการตง hypothesis

2. ใชชอความสมพนธในการตง hypothesis

3. ระดบการวดเปน interval/ ratio scale ขนไป

3. ระดบการวดเปน nominal/ ordinal scale ขนไป

4. ขนาดกลมตวอยาง n ≥ 30, np ≥ 5 4. n ≥ 6

5. อ านาจในการทดสอบสง (1-β: สง) 5. อ านาจในการทดสอบต า (1-β: ต า)

16/06/59 2

(นพวรรณ เปยซอ, 2556)

Page 3: Non parametric part 1 for student nurses

ระดบการวดNominal Scale Ordinal Scale Interval Scale Ratio Scale

ไดแก เพศ, วย, ระดบBMI,สถานภาพ,

ศาสนา, รายได, การศกษา,

แหลงรายได, โรคประจ าตว,

ประวต...

มการเรยงอนดบไดแก ทศนคต

(เหนดวย, เฉยๆ, ไมเหนดวย), รายได (มาก,

ปานกลาง, นอย), ล าดบการ

ประกวด (ท 1, ท 2, ท 3, ...)

...

ไมใชศนยแท แสดงปรมาณมากนอยทบวกลบได แตคณหารไมได ไดแก คะแนน,

BMI, ผล LAB, เกรด,

Likert scale (เหนดวยอยางยง = 5, …, ไมเหน

ดวยอยางยง = 1)...

เปนศนยแท หมายถง

ไมมคาอะไรเลยสามารถ

เปรยบเทยบเชงสดสวนได ไดแก อาย, น าหนก,

สวนสง, ความเรว, รายไดทเปน

มลคา, ...16/06/59 3

Page 4: Non parametric part 1 for student nurses

เหตผลในการเลอกใช Non-Parametric1. กลมตวอยางมขนาดเลก2. ขอมลทวดอยในระดบ nominal /

ordinal scale3. ขอมลทมอยไมมการแจกแจงแบบปกต4. ละเมดขอตกลงเบองตนของ parametric5. ค าถามวจยหรอวตถประสงคการวจยไม

สามารถทดสอบไดดวยสถต parametric16/06/59 4

Page 5: Non parametric part 1 for student nurses

การตรวจสอบการแจกแจงของขอมลสามารถท าได 2 วธ คอ

1. ตรวจสอบดวยกราฟ เชน Histogram, Boxplot, Stem and Leaf, และ Normal Probability Plot เปนตน

2. ตรวจสอบโดยการใชสถตทดสอบ เชน Kolmogorov-Smirnov, Shapiro-Wilk และ Lilliefor’s test หรอแมกระทงการทดสอบความแปรปรวนของประชากรในแตละกลมดวยวธ Levene’s test กสามารถทดสอบได

16/06/59 5

Page 6: Non parametric part 1 for student nurses

Kolmogorov-Smirnov

16/06/59 6

Page 7: Non parametric part 1 for student nurses

16/06/59 7

Page 8: Non parametric part 1 for student nurses

ขนตอนในการทดสอบ***1. ตงสมมตฐานทางสถตใหตรงกบจดมงหมายในการทดสอบ

2. ก าหนดคา α

3. เลอกสถต Non-Parametric ทเหมาะสมตามสมมตฐานหรอค าถามวจยหรอวตถประสงคการวจย

4. เปรยบเทยบคาทไดกบคาทเปดจากตาราง*

5. สรปผลการทดสอบ

*หากใชโปรแกรมในค านวณสามารถตดขอนออกได

โดยน าเสนอผลของตารางทวเคราะหไดออกมาแทน16/06/59 8

Page 9: Non parametric part 1 for student nurses

สถตไมองพารามเตอร• การเปรยบเทยบขอมล 2 กลม–Mann-Whitney U Test–Wilcoxon Sign Rank Test

• การเปรยบเทยบขอมลตงแต 3 กลมขนไป–Kruskal-Wallis Test–Friedman Test

16/06/59 9

Page 10: Non parametric part 1 for student nurses

การเปรยบเทยบขอมล 2 กลม

•Mann-Whitney U Test

•Wilcoxon Sign Rank Test

16/06/59 10

Page 11: Non parametric part 1 for student nurses

Mann-Whitney U Test• ใชศกษาเปรยบเทยบความแตกตางระหวางคณลกษณะ

ของขอมลทมระดบ ordinal Scale ขนไป

• ใชเพอทดสอบวา กลมตวอยางสองกลมนไดมาจากกลมประชากรเดยวกนหรอไม สถต

• ใชแทน t-test ในกรณทไมผานขอตกลงเบองตนบางประการ เชน จะใช t-test ได ขอมลตองอยในระดบ Interval Scale ขนไป

16/06/59 11

Page 12: Non parametric part 1 for student nurses

ขอตกลงเบองตน1. กลมตวอยางทงสองกลมตองไดจากการสม2. กลมตวอยางทง 2 กลม ตองเปนอสระกน

และไมเกดรวมกน3. ขอมลตองมระดบการวดมาตงแตมาตรา

อนดบ (ordinal scale) ขนไป4. การแจกแจงของประชากรจะแตกตางกน

เฉพาะพารามเตอรทเกยวกบต าแหนงเทานน

16/06/59 12

Page 13: Non parametric part 1 for student nurses

1. ตงสมมตฐาน

H0 : ...ทงสองกลมมความถนดทางการเรยน เทาๆกน

H1 : ...ทงสองกลมมความถนดทางการเรยน สงกวากน

2. ระดบนยส าคญ α

3. สถตทใชในการทดสอบ

4. เปรยบเทยบคา Sig. กบคาสถตในระดบนยส าคญทก าหนด

5. สรปผลทได

16/06/59 13

Page 14: Non parametric part 1 for student nurses

วธการค านวณขนแรก• รวมจ านวนขอมลของทงสองกลมใหเปนกลม

เดยวกน และให N คอ จ านวนขอมลทงสองกลมรวมกน

• จดล าดบท หรอเรยงล าดบทของขอมลจากนอยไปมากเปนล าดบไป

• เขยนแยกกลมกนเพอความสะดวกในการนบอนดบท

16/06/59 14

Page 15: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยางการเรยงล าดบทของขอมลใหกลม A มคะแนน 3 ตว หรอ

n1 = 3 คอ คะแนน 9, 11, 15ใหกลม B มคะแนน 4 ตว หรอ

n2 = 4 คอ คะแนน 6, 8, 10, 13ผลของการเรยงล าดบทจากนอยไปมากดงน คอ

6, 8, 9, 10, 11, 13, 15

16/06/59 15

Page 16: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยางการเรยงล าดบทของขอมลอนดบท 1 2 3 4 5 6 7

6 8 9 10 11 13 15B B A B A B A

16/06/59 16

สตร Mann-Whitney U Test

Page 17: Non parametric part 1 for student nurses

• น าอนดบทมาใสในแตละกลม

• ให WA คอผลรวมของอนดบท ในกลม A ดงนน WA = 3+5+7 = 15

• ให WB คอผลรวมของอนดบท ในกลม B ดงนน WB = 1+2+4+6 = 13

กลม A มขอมลอนดบท 3 5 7

กลม B มขอมลอนดบท 1 2 4 6

16/06/59 17

Page 18: Non parametric part 1 for student nurses

กลมตวอยางทมขนาดเลก (n < 10)• ใหใชตาราง J เพอหาคาสถตทใชเปนเกณฑหรอหาคา

ความนาจะเปนเพอใชเปรยบเทยบกบคา α ทใชเปนระดบความนยส าคญของการวจย

• ตาราง J ไดแบงแยกตามขนาดจ านวนกลมตวอยางทงสองกลม

• หรอถา m และ n เปนขนาดของกลมตวอยางทงสองกลม ตารางจะระบคา m ตงแต 1 ถง 10, n ตงแต 1 ถง 100

16/06/59 18

Page 19: Non parametric part 1 for student nurses

• คาความนาจะเปนจากตาราง (p) ใชเปนตวเลขใชทดสอบสมมตฐานแบบทศทางเดยวไดเลย

• กรณทเปนการทดสอบสมมตฐานสองทศทาง ใหใช 2p เปนคาความนาจะเปนไปเปรยบเทยบกบคา α

เชน

p = .02 เปนการทดสอบทศทางเดยว

2p = .04 เปนการทดสอบสองทศทาง16/06/59 19

Page 20: Non parametric part 1 for student nurses

ตามตวอยางทไดกลาวมาแลว มคาตวเลข

ทตองน าไปใชดงน คอ

m = 3, n = 4,

WA = Wx = 15

จากตาราง J เมอ p (Wx ≥ 15) จะใหคา p = .0286

*ถาก าหนด α = .05

คา p ≤ α กคดคาน H0 (ทศทางเดยว)

คา 2p ≤ α กคดคาน H0 (สองทศทาง)16/06/59 20

Page 21: Non parametric part 1 for student nurses

• ในตาราง J มสงทจะตองท าความเขาใจ คอ

p(WX ≤ CL) คอพนทใตโคงจากซายมอสด - ∞ ถง CL

p(WX ≤ CU) คอพนทใตโคงจากซายมอสด + ∞ ถง CU

• กลมตวอยางทมขนาดเลก (n < 10) จะใชคา p ในการตอบ ไดทนท

16/06/59 21

Page 22: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยาง ตาราง J

16/06/59 22

อางใน สวมล ตรกานนท. (2553). สถตนนพาราเมตรก (Nonparametric statistics). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 23: Non parametric part 1 for student nurses

กลมตวอยางใหญ (n > 10)

• เมอ m > 10 หรอ n > 10 คาความนาจะเปนในตาราง J จะไมม

• ใหใชวธคดอยางอนแทน

16/06/59 23

Page 24: Non parametric part 1 for student nurses

• วธคดในกรณกลมตวอยางใหญ (n > 10) ใหใชคา Zไปหาคา p ในตารางมาตอบ

Z จะมการกระจายเปนโคงปกต เมอมคาเฉลยเทากบ 0

และความแปรปรวนเทากบ 116/06/59 24

Page 25: Non parametric part 1 for student nurses

กรณทล าดบท ซ าๆกน• กรณทล าดบทซ าๆกน อาจมผลท าใหคา Z ท

ค านวณไดเปลยนคาไปเลกนอย ทงเนองมาจากคาความแปรปรวนอาจเปลยนแปลงนนเอง ถาผวจยตองการปรบคาความแปรปรวนใหม ใชสตรดงน

• คา Z ทปรบใหมจะใหคา p นอยกวาเดม และ การสรปผลไมเปลยนแปลง

16/06/59 25

Page 26: Non parametric part 1 for student nurses

การใช SPSS ในการค านวณ

Mann-Whitney U Test

1. Analyze Nonparametric Tests 2 Independent Samples

2. เลอกตวแปรตามทตองการทดสอบเขาไปในชอง Test Variable List และเลอกตวแปรอสระ (ตวแปรแบงกลม) เขาไปในชอง Grouping Variable

3. Click Define Group เพอก าหนดคาของแตละกลม ในทนก าหนดโดยใชตวเลข 1 และ 2

16/06/59 26

Page 27: Non parametric part 1 for student nurses

4. Click Continue จะกลบไปหนาจอเดม ในสวนของ Test Type ใหเลอก... เปนคาตงตนของโปรแกรม จากนน Click Option เพอขอผล การวเคราะหทเปนคาสถตพนฐาน (Descriptive)

5. Click Continue และ OK จะไดผลการวเคราะห

6. ผลการวเคราะหนจะใหขอมลเกยวกบจ านวนกลมตวอยางในแตละกลม เปน ผลรวมอนดบ (Sum of Ranks) และคาเฉลยอนดบ (Mean Rank)ของแตละกลม

16/06/59 27

Page 28: Non parametric part 1 for student nurses

ในกรณทผวจยตงสมมตฐานแบบมทศทางหรอทางเดยว

คา Asymp.Sig. จะตองหารดวย 2ดงนน คา Sig. ทจะใชเปรยบเทยบกบ

ระดบนยส าคญจะมคาเทากบ .885/2=.442

16/06/59 28

Page 29: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยาง Mann-Whitney U Test

หยาดชล ทวธนาวณชย. (2557). ผลของโปรแกรมพฤตกรรมบ าบดแบบ

พจารณาเหตผลและอารมณตอภาวะซมเศราของคนพการ.

วารสารการพยาบาลจตเวชและสขภาพจต, 28(3), 26-36.

16/06/59 29

Page 30: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยาง Mann-Whitney U Test

16/06/59 30

นงนช เสอพม. (2556). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ความรกบ

พฤตกรรมการปองกนวณโรคปอดของประชาชน ต าบลสวนกลวย

อ าเภอบานโปง จงหวดราชบร. วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสข,

23(2), 79-93.

Page 31: Non parametric part 1 for student nurses

Wilcoxon Sign Rank Test• ใชทดสอบเครองหมาย• ใชทดสอบสมมตฐาน เกยวกบคาเฉลยของ

ประชากร ทมเหตผลบางอยางทไมสามารถใชการทดสอบ Z-test หรอ T-test ได เชน กลมตวอยางขนาดเลก คอ n < 30 หรอ ประชากรทมการแจกแจงแบบไมปกต จงตองมองหาสถตทไมใชพารามเตอรทเหมาะสม

16/06/59 31

Page 32: Non parametric part 1 for student nurses

• Wilcoxon Sign Rank Test สามารถบอกไดทงขนาดและเครองหมายของความแตกตาง

• เพราะเปนการนบจ านวนเครองหมายบวก(+) หรอ (-) และจะท าใหไดคาความนาจะเปนตามทฤษฏบททวนาม (binomial theorem) คาความนาจะเปนทไดจากขอมลเราสามารถน าไปเปรยบเทยบกบ คาระดบความมนยส าคญของการทดสอบ

16/06/59 32

Page 33: Non parametric part 1 for student nurses

• มกใชกบขอมลทไมเปนชวงคะแนน แตเปนเพยงระดบ หรอ ordinal scale ซงนกวจยสามารถก าหนดทศทางของแตละพฤตกรรมวาเปนบวกหรอลบได และภายหลงจาก การเปรยบเทยบพฤตกรรม 2 คณลกษณะ ในแตละคล าดบ

16/06/59 33

Page 34: Non parametric part 1 for student nurses

Wilcoxon Sign Rank Test

สรป

• ใชเปรยบเทยบขอมลจากกลมตวอยาง 2 กลมทไมเปนอสระจากกน

16/06/59 34

Page 35: Non parametric part 1 for student nurses

ขอตกลงเบองตน

1. ผลตางของขอมลแตละค (Di ) เปนอสระจากกน

2. ลกษณะการแจกแจงผลตาง (Di ) เปนแบบตอเนองและสมมาตร

3. มระดบการวดตงแตระดบมาตรอนดบ (ordinal scale) ขนไป

16/06/59 35

Page 36: Non parametric part 1 for student nurses

1. ตงสมมตฐาน

H0 : คะแนนเฉลยของ...ทง 2 กลมไมแตกตางกน

H1 : คะแนนเฉลยของ...ทง 2 กลมแตกตางกน

2. ระดบนยส าคญ α

3. สถตทใชในการทดสอบ

4. เปรยบเทยบคา Sig. กบคาสถตในระดบนยส าคญทก าหนดไว

5. สรปผลทได16/06/59 36

Page 37: Non parametric part 1 for student nurses

1. พจารณาขอมลและตงสมมตฐานใหสอดคลองกบขอสงสยทตองการทดสอบ• กรณทดสอบ 2 ทาง

H0 : M = Mo , H1: M ≠ Mo

• กรณทดสอบทางเดยวH0: M ≤ Mo H0: M ≥ Mo

H1: M > Mo H1: M < Mo

16/06/59 37

M = คามธยฐานของประชากรของตวอยางMo = คามธยฐานทคาดวาจะเปน

Page 38: Non parametric part 1 for student nurses

2. ค านวณคาสถต2.1 สรางตารางค านวณ T ดวยวธตอไปน

- หาคาแตกตาง (Di) ระหวางคาของขอมล (Xi) กบ คามธยฐานทคาดวาจะเปน(Mo)

Di = Xi - Mo i = 1,2,3,…,n

- ใหล าดบทของคาสมบรณของคาของความแตกตางโดยเรยงจากนอยไปหามาก

Note ถา Di = 0 ไมตองก าหนดล าดบท และถาเทากนหลายคาล าดบทของ Di จะเปนคาเฉลย ล าดบทของ นน ๆ เทากนทกคา

16/06/59 38

Page 39: Non parametric part 1 for student nurses

- ใสเครองหมายใหแกล าดบทของ ตามเครองหมาย ของ Di เดม- หาผลบวกของล าดบท ทมเครองหมายเหมอนกน คอ สวนทมเครองหมายเปนบวกผลรวม

16/06/59 39

Page 40: Non parametric part 1 for student nurses

กรณทมต าแหนงซ า ๆ กน• ในกรณทคล าดบใดมคาซ ากนกจะใหคาต าแหนงซ ากนดวย หรอ

Xi – Yi = 0 กรณนใหยกคล าดบนออกไปจากการวจย จ านวนคนในกลมตวอยางกจะลดลงตามไปดวย

• กรณทมคล าดบ (Xi , Yi) มากกวาหนงคทใหคา di เทาๆกน แสดงวาล าดบททตองก าหนดนนตองการเฉลยกน เชน

d 1 = -1 , d 2 = -1 , d 3 = + 1

หาคาเฉลยของอบดบทได = 1 + 2 + 3 = 2

3

นนกคอ คะแนน d1, d2 , d3 ตางมคาล าดบทเทากนหมดคอ 216/06/59 40

Page 41: Non parametric part 1 for student nurses

• ก าหนดT + = ∑di (di คอเครองหมาย +)T - = ∑di (di คอเครองหมาย - )

• ผลรวมของต าแหนงคอ 2n(n +1) เมอ n คอจ านวนกลมตวอยาง

• ดงนน T- = n(n +1) – T2

16/06/59 41

Page 42: Non parametric part 1 for student nurses

2.2 ก าหนดคาสถตทดสอบทจะใชเปรยบเทยบกบคาจากตาราง

- กรณทดสอบ 2 ทาง สถตทใชทดสอบคอ T = min(T + , T -)

คอเลอกคาทต าท ระหวาง T + กบ T – โดยไมสนใจเครองหมาย

กรณทดสอบทางเดยว

Ho : M ≤Mo H1 : M > Mo ใช T - เปนตวทดสอบ

Ho : M ≥Mo H1 : M < Mo ใช T + เปนตวทดสอบ

16/06/59 42

Page 43: Non parametric part 1 for student nurses

3. เปดตาราง T(n,/2) ในกรณททดสอบ 2 ทาง และเปดตารางท T(n,) ในกรณททดสอบทางเดยวโดยท n คอ จ านวน Di

(ดวามกตวโดยไมนบตวท Di = 0) คอ ระดบนยส าคญ

16/06/59 43

Page 44: Non parametric part 1 for student nurses

4. เปรยบเทยบคาในขนท 2 กบ 3 เพอพจารณาวาจะปฏเสธ Ho หรอไม โดยมหลกการดงน

16/06/59 44

สมมตฐาน H1 ตวสถตส าหรบทดสอบ(T) เขตปฏเสธ HoH1 : M ≠ Mo min (T +, T -) T ≤ T(n,/2)

H1 : M > Mo T - T - ≤ T(n,)

H1 : M < Mo T + T + ≤ T(n,)

Page 45: Non parametric part 1 for student nurses

การแปรผลกรณกลมตวอยางทมขนาดเลก• n ≤ 15 ใหใชตาราง H หาคาความนาจะเปนเพอใช

ในการทดสอบสมมตฐานการวจย การค านวณใหหาคา T + เพอทดสอบ H0 : ไมมคาความแตกตางระหวางคะแนนชด Xi , และชด Yi

• ถาคา T + จากการค านวณมคามากกวาหรอเทากบ T + จากตาราง H แสดงวา คาความนาจะเปนทหาไดp จะมคานอยกวาระดบความมนยส าคญของการทดสอบα ซงกคอ p ≤ α ซงกปฏเสธ H0

16/06/59 45

Page 46: Non parametric part 1 for student nurses

กลมตวอยางทมขนาดใหญ

• n > 15 ตาราง H ไมสามารถใชหาคาความนาจะเปนได เนองจากจ านวนกลมตวอยางมขนาดใหญจงยอมรบวา การแจกแจงของ T +

จะมการกระจายเปนโคงปกตซงม

16/06/59 46

Page 47: Non parametric part 1 for student nurses

กรณทมต าแหนง di ซ าๆ กน• กรณทต าแหนง diมคาซ ากนๆ เราอาจใชสตร

ปรบปรงคา σ2 ดงน

• เมอ m คอ จ านวนกลมของต าแหนงซ าๆ กน

tj คอ จ านวนต าแหนงซ าในกลมท j

16/06/59 47

Page 48: Non parametric part 1 for student nurses

กรณสมตวอยางแบบจบค The Wilcoxon Singed Test for

The Matched Paired Difference

16/06/59 48

• สมมตวามกลมตวอยางขนาด n จ านวน ไดรบ การวดผลดวยเครองมอชด Xi และชด Yi

ดงนน คะแนนมคล าดบ n ค ไดแก (Xi , Yi) เมอ i = 1, 2, 3,…, n

ให di = Xi – Yi

Page 49: Non parametric part 1 for student nurses

The Wilcoxon Singed Test for The Matched Paired Difference

1. เมอพจารณาขอมลและก าหนดคา n (n คอจ านวนคของขอมล) โดย ขอมลประกอบดวยคาสงเกต n ค (X1,Y1),(X2,Y2),…,(Xn’,Yn’) ของตวแปรเชงสม 2 ตว(X1,Y1),(X2,Y2),…,(Xn’,Yn’) แลวจงตงสมมตฐาน

กรณทดสอบ 2 ทาง

Ho : M1 = M2 ลกษณะประชากรทง 2 ไมแตกตางกน

H1 : M1 ≠ M2 ลกษณะประชากรทง 2 แตกตางกน

กรณทดสอบทางเดยว

Ho : M1 = M2 , H1 : M1 > M2 หรอ M1< M216/06/59 49

Page 50: Non parametric part 1 for student nurses

2. ค านวณคาสถต2.1 ค านวณคา T โดยการสรางตาราง

- หาคา Di = Yi – Xi

- หาคาสมบรณของ Di ( |Di| )

- ใหล าดบทกบ |Di| ตามหลกการใหล าดบทของ Wilcoxon

- ใหเครองหมายบวกลบกบล าดบทตามเครองหมายของ Di เดม

- หาผลรวมของล าดบททเปนบวก (แทนดวย T + )

- หาผลรวมของล าดบททเปนลบ(แทนดวย T - )16/06/59 50

Page 51: Non parametric part 1 for student nurses

2.2 เลอกคา T ทจะน ามาทดสอบโดย การพจารณาสมมตฐานแยง (H1)

- ถา H1 : M1 ≠ M2 เลอกคา หรอทมคาต ากวาโดยไมสนใจเครองหมาย

T = Min ( T + , T -)

- ถา H1 : M1 > M2 เลอก T -

- ถา H1 : M1 < M2 เลอก T +

16/06/59 51

Page 52: Non parametric part 1 for student nurses

3. เปดตารางคา TL

กรณ H1 : M1 ≠ M2 ใชคา TL (/2, n)

กรณ H1 : M1 > M2

หรอ M1 < M2 ใหใชคา TL( ,n)

16/06/59 52

Page 53: Non parametric part 1 for student nurses

4. หาเขตปฏเสธและสรปผล

16/06/59 53

สมมตฐาน H1 ตวสถตส าหรบทดสอบ(T) เขตปฏเสธ HoH1 : M1 ≠ M2 min (T +, T -) T ≤ TL

H1 : M1 > M2 T - T - ≤ TL

H1 : M1 < M2 T + T + ≤ TL

Page 54: Non parametric part 1 for student nurses

การใช SPSS ในการค านวณ

Wilcoxon Sign Rank Test1. Analyze Nonparametric Tests 2 Related

Samples

2. เลอกตวแปรทเราจะทดสอบเปนคใน Current Selections

3. คลกตวแปรคนนมาใสในบลอกของ Test Pair(s) List

4. คลกปม Options.. แลวเลอก Descriptive แลวคลกปม Continue

5. Test type เลอก Wilcoxon แลวคลกปม OK จะไดผลการวเคราะห

16/06/59 54

Page 55: Non parametric part 1 for student nurses

Wilcoxon Sign Rank Test

คาของ Wilcoxon

คา p ทจะน าไปรายงาน

16/06/59 55

Page 56: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยาง Wilcoxon Sign Rank Test

16/06/59 56

หยาดชล ทวธนาวณชย. (2557). ผลของโปรแกรมพฤตกรรมบ าบดแบบพจารณา

เหตผลและอารมณตอภาวะซมเศราของคนพการ. วารสารการพยาบาล

จตเวชและสขภาพจต, 28(3), 26-36.

Page 57: Non parametric part 1 for student nurses

การเปรยบเทยบขอมลตงแต 3 กลมขนไป

• Kruskal Wallis Test

• Friedman Test

16/06/59 57

Page 58: Non parametric part 1 for student nurses

Kruskal Wallis Test• เปนการทดสอบสมมตฐานวาขอมล k กลม (k>2) มคาเฉลย

แตกตางกนอยางมนยส าคญหรอไม หรอตองการทดสอบวากลมตวอยาง k กลมมาจากประชากรทเหมอนกนหรอไม

• โดยขอมล k กลมนนเปนอสระตอกน

• การทดสอบนคลายกบ แมนวทน

• แตการทดสอบความแตกตางของขอมลทเปนอสระตอกนตางกนท การทดสอบนมจ านวนกลมทมากกวาสองกลม จงเปนการขยายจงสามารถเทยบเคยงไดกบการวเคราะหความแปรปรวนแบบทางเดยว (One-Way ANOVA)

16/06/59 58

Page 59: Non parametric part 1 for student nurses

ขอตกลงเบองตน

1. ตองมกลมตวอยางอยางนอย 3 กลม โดยท กลมตวอยางตองมาจากการสมและ เปนอสระตอกน

2. คาสงเกตในแตละกลมตวอยางจะตองมอยางนอย 5 คาสงเกตขนไป

3. ขอมลอยในระดบมาตรอนดบ (ordinal scale) ขนไป

4. ประชากรมลกษณะการแจกแจงแบบตอเนอง16/06/59 59

Page 60: Non parametric part 1 for student nurses

1. ตงสมมตฐาน

H0 : ขอมล k กลมนน มคาเฉลย หรอ มการแจกแจงไมแตกตางกน

H1 : ขอมล K กลมนน มคาเฉลย หรอ มการแจกแจงแตกตางกน

2. ระดบนยส าคญ α

3. สถตทใชในการทดสอบ

4. เปรยบเทยบคา Sig. กบคาสถตในระดบนยส าคญ

5. สรปผลทได16/06/59 60

Page 61: Non parametric part 1 for student nurses

สตร Kruskal Wallis Test

16/06/59 61

Page 62: Non parametric part 1 for student nurses

สตร Kruskal Wallis Test

16/06/59 62

Page 63: Non parametric part 1 for student nurses

เกณฑในการตดสนคาทไดจากการค านวณใน Kruskal Wallis Test

1. กรณท k = 3 (กลมตวอยาง 3 กลม) และ nj ≤ 5 ใหอานคา KW จากตาราง Critical values Kruskal-Wallis แตถาคา KW ทค านวณไดมากกวา KW จากตาราง จะปฏเสธ H0 ซงหมายความวา ประชากร 3กลมนนมคาเฉลยหรอมการแจกแจงแตกตางกน

16/06/59 63

Page 64: Non parametric part 1 for student nurses

16/06/59 64

อางใน สวมล ตรกานนท. (2553). สถตนนพาราเมตรก (Nonparametric statistics). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 65: Non parametric part 1 for student nurses

2. กรณท k ≥ 3 และ nj > 5 คา KW จะมการแจกแจงคลาย Chi-Square(2) ท df = k-1 ถาคา 2 ทค านวณได มากกวาคา 2 จากตาราง Critical values of the Chi-Square distribution จะปฏเสธ H0 ซงหมายความวา ประชากร k กลมนนมคาเฉลยหรอมการแจกแจงแตกตางกน

16/06/59 65

Page 66: Non parametric part 1 for student nurses

16/06/59 66

อางใน สวมล ตรกานนท. (2553). สถตนนพาราเมตรก (Nonparametric statistics). กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

Page 67: Non parametric part 1 for student nurses

การใช SPSS ในการค านวณ Kruskal Wallis Test1. เลอกเมนค าสง Analyze Nonprametric Tests

K Independent Samples

2. ใน Tests for Several Independence Samples:

ตวแปรทสนใจ ใสไวทชอง Test Variable List

ตวแปรแบงกลม ใสไวท Grouping Variable

3. Grouping Variable ระบคาสงสดต าสดท Define Groups

4. เลอกสถตททดสอบคอ Kruskal-Wallis H

5. ก าหนดการค านวณคาสถตโดย click ท Options

6. คลกปม OK16/06/59 67

Page 68: Non parametric part 1 for student nurses

16/06/59 68

Page 69: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยาง Kruskal Wallis Test

นงนช เสอพม. (2556). ความสมพนธระหวางปจจยสวนบคคล ความรกบพฤตกรรมการปองกน

วณโรคปอดของประชาชน ต าบลสวนกลวย อ าเภอบานโปง จงหวดราชบร.

วารสารพยาบาลกระทรวงสาธารณสข, 23(2), 79-93.

16/06/59 69

Page 70: Non parametric part 1 for student nurses

16/06/59 70

Page 71: Non parametric part 1 for student nurses

Friedman Test• ทดสอบสมมตฐานวาขอมล k กลม ( k > 2 ) มคาเฉลย

(หรอคามธยฐาน) แตกตางกน อยางมนยส าคญหรอไม

• ขอมล k กลมนน ตองไมเปนอสระตอกน

• คลายกบของ Wilcoxon ททดสอบความแตกตางของขอมลทไมเปนอสระตอกน

• ตางกบ Wilcoxon ตรงท ใชทดสอบกรณทมขอมลมากกวาสองกล ม หร อขยายการทดสอบของ Wilcoxon โดย การทดสอบนเทยบเคยงไดกบการวเคราะหความแปรปรวนแบบจ าแนก 2 ทาง (Two-Way ANOVA)

16/06/59 71

Page 72: Non parametric part 1 for student nurses

ขอตกลงเบองตน1. กลมตวอยางมาจากการสม หรอเปนกลมตวอยาง

ทมความสมพนธกน โดยตองมการสมtreatment หรอลกษณะประชากรใหกบแตละบลอก (block) อยางสม

2. จ านวนบลอกหรอจ านวน treatment จะตองมอยางนอย 3 บลอก หรอ 3 treatments ขนไป

3. ขอมลอยในระดบมาตรอนดบ (ordinal scale) ขนไป

16/06/59 72

Page 73: Non parametric part 1 for student nurses

1. ตงสมมตฐานทใชในการทดสอบ

H0 : วธการทดลอง k แบบนน ใหผลไมแตกตางกน

H1 : วธการทดลอง k แบบนน ใหผลแตกตางกน

3. ระดบนยส าคญαสถตทใชในการทดสอบ

4. เปรยบเทยบคา Sig. กบคาสถตทระดบนยส าคญทก าหนด

5. สรปผลทได

16/06/59 73

Page 74: Non parametric part 1 for student nurses

สตร Friedman Test

16/06/59 74

1.1 Fr

Fr = )1(3)1(

12 2

KbTKbK

i

K = จ านวนกลมb = จ านวนตวอยางในแตละกลม

Page 75: Non parametric part 1 for student nurses

เกณฑในการตดสนคาทไดจากค านวณ Friedman Test

1. เมอ b และ K มขนาดเลก ใชตาราง Critical values for the Friedman โดยถาคา Fr ทค านวณไดมากกวา Fr จากตาราง Critical values for the Friedman จะปฏเสธ H0 ซงหมายความวา วธการทดลอง k แบบนน ใหผลแตกตางกน

16/06/59 75

Page 76: Non parametric part 1 for student nurses

16/06/59 76

Page 77: Non parametric part 1 for student nurses

2. กรณท b และ k มคาไมตรงกบทมในตาราง M ใช 2 จากตาราง Critical values of the Chi-Square distribution ท df = k-1 โดยถาคา Fr ทค านวณไดมากกวาคา 2

จากตาราง Critical values of the Chi-Square distribution จะปฏเสธ H0 ซงหมายความวา วธการทดลอง k แบบนน ใหผลแตกตางกน

16/06/59 77

Page 78: Non parametric part 1 for student nurses

การใช SPSS ในการค านวณ Friedman Test1. เลอกเมนค าสง Analyze Nonprametric Tests

K Related Samples

2. Tests for Several Related Samples

ระบตวแปรทสนใจไวทชอง Test Variable List:

3. เลอกสถตททดสอบคอ Friedman

4. ก าหนดการค านวณคาสถตโดยคลกท Statistics

5. คลกปม OK

16/06/59 78

Page 79: Non parametric part 1 for student nurses

16/06/59 79

Page 80: Non parametric part 1 for student nurses

ตวอยาง Friedman Test

อรณรตน ศรจนทรนตย, ปวณา จงสมประสงค, ชดชนก วจารสรณ, วภารตน

สขทองสา, นวลจนทร อดมพงศลกขณา, และ ชญาน จตรชยเดช. (2014). การเปรยบเทยบผลการสอนดวยสอวดทศนกบภาพพลกตอความรและความวตกกงวลของมารดาในการดแลผปวยเดกทเขารบ

การสวนหวใจ. Journal of Nursing Science, 32(2), 41-51.

16/06/59 80

Page 81: Non parametric part 1 for student nurses

สรปการทดสอบ สถตทดสอบ

ทใชพารามเตอรสถตทดสอบทไมใชพารามเตอร

1. ความแตกตางคาเฉลยของ 2 กลมประชากร

1.1 สมจากประชากรทเปนอสระกน

1.2 สมจากประชากรทไมเปนอสระ

Z-Test หรอ T-Test

T-test

Mann-Whitney U testหรอ Wilcoxon Rank Sum Test

Wilcoxon Signed Rank Test

2. ความแตกตางคาเฉลย k ประชากร

2.1 สมจากประชากรทเปนอสระ2.2 สมจากประชากรทไมเปนอสระกน

F-Test

F-test

Kruskal-Wallis H Test

Friedman Test

16/06/59 81

Page 82: Non parametric part 1 for student nurses

พกไปเทยวสยามกนดกวา

16/06/59 82