Nokkrar gerðir efnahvarfa
description
Transcript of Nokkrar gerðir efnahvarfa
Nokkrar gerðir efnahvarfa1. Álagningarhvörf – rof á -tengi. Atóm eða
atómhópar bætast við sameindina
2. Skiptihvörf (rafsækin eða kjarnsækin)
– atóm eða atómhópar losnar frá og annað kemur í staðinn
2. Fráhvörf – Atóm eða atómhópar fara af sameindinni t.d við myndun alkena
3. Oxunarhvörf – brottnám rafeinda eða viðbót súrefnis t.d oxun alkóhóla í aldehýðs
4. Afoxunarhvörf – gagnstætt oxun
5. Fjölliðun – einfaldar einingar eru tengdar saman í langar keðjur, s.s. PVC
Hverfur (ísómerur)1. Byggingarhverfur
- hafa sömu sameindarformúlu en mismunandi niðurröðun atóma innan sameindarinnar.
Dæmi: CH3-O-CH3 og CH3CH2-OH
2. Rúmhverfura. Cis- trans-hverfur
b. Handhverfur
- atóm tengd í sömu röð en en rúmfræðileg afstaða þeirra er ólík
Cis-trans rúmhverfur
trans cis
1,2-díbrómóeten
Handhverfur (enantiomeres)
C-atómið tengis 4 ólíkum atómum. Það kallast hendið (chiral) handhverfur
CH3XC-atómið er ekki hendið
CH2XYC-atómið er ekki hendið
CHXYZ
C-atómið er hendið
Þessar sameindir eru spegilmyndir og eru því handhverfur
HandhverfurEf sameindinni er snúið passar hún ekki í raufarnar
Passar ekki í raufina