1

Baøi 4

TÖÏ NHIEÂN VAØ XAÕ HOÄI

NHÖÕNG VAÁN ÑEÀ MOÂI TRÖÔØNG,

SINH THAÙI VAØ DAÂN SOÁ ÑOÁI VÔÙI

XAÕ HOÄI

2

3

I - TAÙC ÑOÄNG QUA LAÏI I - TAÙC ÑOÄNG QUA LAÏI GIÖÕA GIÖÕA

XAÕ HOÄI VAØ TÖÏ NHIEÂNXAÕ HOÄI VAØ TÖÏ NHIEÂN

4

1 . Khaùi nieäm 1 . Khaùi nieäm töï nhieân vaø xaõ töï nhieân vaø xaõ

hoäihoäi Töï nhieân Laø

ñieàu kieän ñaàu tieân, thöôøng xuyeân vaø taát yeáu cuûa quaù trình saûn xuaát ra cuûa caûi vaät chaát; laø moâi tröôøng soáng cuûa con ngöôøi vaø xaõ hoäi loaøi ngöôì, laø moät trong nhöõng yeáu toá cô baûn cuûa nhöõng ñieàu kieän sinh hoaït vaät chaát cuûa xaõ hoäi

5

• Xaõ hoäi Laø söï toång hôïp caùc quan heä cuûa con ngöôøi, laø saûn phaåm söï taùc ñoäng qua laïi giöõa con ngöôøi vôùi con ngöôøi vaø giöõa con ngöôøi vôùi töï nhieân.

6

2 .2 . Taùc ñoäng qua laò Taùc ñoäng qua laò giöõa xaõ hoäi vaø töï giöõa xaõ hoäi vaø töï nhieânnhieân

- Xaõ hoäi loaøi ngöôøi gaén boù vôùi töï nhieân nhôø coù caùc doøng vaät chaát, naêng löôïng vaø thoâng tin, nhôø keát hôïp giöõa lao ñoäng vôùi töï nhieân. Giôùi töï nhieân ñaõ qua quaù trình phaùt trieån laâu daøi, maø ñænh cao cuûa söï phaùt trieån laø xuaát hieän con ngöôøi

7

- Qua lao ñoäng con ngöôì caûi taïo töï nhieân vaø caûi taïo chính mình.

8

- Qua lao ñoäng con ngöôøi khoâng nhöõng quan heä vôùi töï nhieân maø coøn quan heä giöõa ngöôøi vaø ngöôøi hình thaønh tình caûm, kinh nghieäm… ngoân ngöõ ra ñôøi vaø phaùt trieån .

9

- Qua lao ñoäng con ngöôøi hình thaønh caûm xuùc thaåm myõ veà töï nhieân vaø xaõ hoäi caùc loaïi hình vaên hoïc ngheä thuaät ra ñôøi.

10

- Qua lao ñoäng maø hình thaønh QHSX, quan heä chính trò, quan hệ phaùp quyeàn, quan hệ toân giaùo ra đời.

11

- Trong lao ñoäng saûn xuaát con ngöôøi saùng taïo ra TLSX ,TLTD ,TTVH, loái soáng , laøm cho xaõ hoäi phaùt trieån töø thaáp ñeán cao . Tuy vaäy xaõ hoäi toàn taïi, phaùt trieån vaãn khoâng taùch rôøi vôùi töï nhieân .

12

II - MOÂI TRÖÔØNG SINH II - MOÂI TRÖÔØNG SINH THAÙI THAÙI

ÑOÁI VÔÙI ÑÔØI SOÁNG XAÕ ÑOÁI VÔÙI ÑÔØI SOÁNG XAÕ HOÄIHOÄI

13

1 . Moâi tröôøng töï nhieân laø ñieàu 1 . Moâi tröôøng töï nhieân laø ñieàu kieän vaät chaát cuûa ñôøi soáng xa õhoäikieän vaät chaát cuûa ñôøi soáng xa õhoäi

-- Moâi tröôøng: Laø nôi sinh soáng vaø hoaït ñoääng cuûa con ngöôøi, laø nôi toàn taïi cuûa xaõ hoäi.

- Töø töï nhieân con ngöôøi cheá taïo ra tö lieäu tieâu duøng, TLSX, khai thaùc caùc nguoàn naêng löôïng töï nhieân nhö: thuyû ñieän, naêng löôïng gioù, naêng löôïng thuyû trieàu …

+ XH CSNT: con ngöôøi hoaøn toaøn phuï thuoäc vaoø töï nhieân, khai thaùc töï nhieân.

+ Töø xaõ hoäi Phong kieán ñeán xaõ hoäi XHCN con ngöôøi laøm chuû töï nhieân.

14

- Nhieàu ngaønh ngheà hình thaønh phaùt trieån töø ñieàu kieän töï nhieân nhö: noâng nghieäp (chaên nuoâi, troàng troït), laâm nghieäp, ngö nghieäp, coâng nghieäp khai khoaùng…

NÔNG NGHIỆP LÂM NGHIỆP NGƯ NGHIỆP

15

- Moâi tröôøng töï nhieân coù theå taïo ñieàu kieän thuaän lôïi hoaëc gaây khoù khaên cho saûn xuaát, do ñoù aûnh höôûng tôùi naêng suaát lao ñoäng.

- Xaõ hoäi caøng phaùt trieån thì moái quan heä töï nhieân vaø xaõ hoäi caøng ñöôïc môû roäng caû chieàu roäng vaø chieàu saâu (maët ñaát, treân khoâng, ñaïi döông)

HẠN HÁN LŨ LỤT BÃO TỐ

16

2 . Vaán ñeà baûo veä moâi sinh hieän 2 . Vaán ñeà baûo veä moâi sinh hieän naynay

- Baûo veä moâi sinh coù tính toaøn caàu caáp baùch, nhaèm baûo veä loaøi ngöôøi thoaùt khoûi nhöõng haäu quûa do chính mình gaây ra.

Con ngöôøi taùc ñoäng vaøo töï nhieân theo 2 höôùng:

+ Toát leân: troàng röøng, baûo veä ñoäng vaät quyù hieám …

+ xaáu ñi: Khai thaùc caïn kieät töï nhieân hoaù chaát ñoäc haïi, xí nghieäp coâng nghieäp thaûi vaøo khí quyeån 1.5 tæ taán khí CO2

/ naêm laøm taêng nhieät ñoä

khí quyeån …

17

Maùc noùiMaùc noùi: “Neàn vaên minh phaùt trieån moät caùch töï phaùt, khoâng coù söï höôùng daãn moät caùch coù yù thöùc khoa hoïc thì seõ ñeå laïi sau noù moät baõi hoang maïc”.

Söï taùc ñoäng cuûa con ngöôøi vaøo töï nhieân nhö theá naøo phuï thuoäc vaøo trình ñoä phaùt trieån LLSX, baûn chaát cheá ñoä XH, nhaän thöùc cuûa con ngöôøi… -

Vieäât NamVieäât Nam: * Thời kỳ Phaùp ñoâ hoä moâi tröôøng töï nhieân bò phaù nghieâm troïng;

* Myõ giaûi chaát ñoäc hoaù hoïc, neùm bom ñaïn caøy sôùi ñaát;

* Chuùng ta phaù röøng, saên baén thu,ù noå mìn đánh ca,ù oâ nhieãm ñaát, nöôùc, …

+ Ñaûng chæ roõ+ Ñaûng chæ roõ: Phaûi baûo veä moâi tröôøng sinh thaùi, khoâi phuïc heä sinh thaùi ñaõ bò taøn phaù trong chieán tranh, choáng oâ nhieãm ñaát, nöôùc, khoâng khí …

18

III . DAÂN SOÁ VAØ AÛNH III . DAÂN SOÁ VAØ AÛNH HÖÔÛNG CUÛA NOÙ ÑOÁI HÖÔÛNG CUÛA NOÙ ÑOÁI VÔÙI SÖÏ PHAÙT TRIEÅN VÔÙI SÖÏ PHAÙT TRIEÅN

XAÕ HOÄIXAÕ HOÄI

19

- Ñieàu kieän daân soá bao goàm 3 nhaân toá:

+ Soá löôïng daân cö nhieàu hay ít+ Maät ñoä daân cö vaø söï phaân boá

ñeàu hay khoâng ñeàu.+ Söï taêng daân soá nhanh hay chaäm.

1 . Vai troø cuûa 1 . Vai troø cuûa ñieàu kieän daân soá ñieàu kieän daân soá ñoái vôùi söï tồn taïi ñoái vôùi söï tồn taïi vaø phaùt trieån vaø phaùt trieån cuûa xaõ hoäi cuûa xaõ hoäi

20

- - Vai troø:Vai troø:

+ Daân soá laø ñieàu kieän thöôøng xuyeân, taát yeáu ñoái vôùi söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi

+ Daân soá nhieàu hay ít aûnh höôûng saûn xuaát xaõ hoäi, söï toàn taïi cuûa moãi nöôùc .

+ Maät ñoä daân cö hôïp lyù thì quan heä kinh teá phaùt trieån .

+ Toác ñoä taêng daân soá nhanh hay chaäm aûnh höôûng ñeán saûn xuaát xaõ hoäi

21

2 . Vaán ñeà buøng noå daân soá hieän nay2 . Vaán ñeà buøng noå daân soá hieän nay- Ñaàu thôøi kyø ñoà ñaù môùi (Khoaûng 100.000

naêm tröôùc) con ngöôøi coù 1 trieäu ngöôøi- Ñaàu coâng nguyeân daân soá coù chöøng 200

trieäu - Naêm 1000 daân soá traùi ñaát coù chöøng 300

trieäu - Ñeán naêm 2000 daân soá theá giôùi coù tôùi 6

tyû ngöôøi.- Ñeå giaûi quyeát vaán ñeà daân soá taêng

nhanh caàn: + Thöïc hieän cuoäc vaän ñoäng sinh ñeû coù

KH + Giaûi quyeát coâng aên vieäc laøm cho

ngöôøi lao ñoäng

22

DÂN SỐ ViỆT NAM

23

Daân soá Vieät Nam: 1995: 73 Trieäu, 2000: 80 trieäu , 2005 : 84 trieäu 2008: 86 triệu Vieät Nam coá gaéng haï thaáp

tyû leä taêng daân soá xuoáng döôùi 1.2%/naêm(2010), keát hôïp toát nhaát lao ñoäng vôùi ñaát ñai, ngaønh ngheà ñeå moïi ngöôøi coù coâng aên vieäc laøm. Ñoù laø nhieäm vuï vöøa caáp baùch vöøa laâu daøi trong söï nghieäp CNH,HÑH ñaát nöôùc.