İŞ SAĞLI ĞI ETİĞİETİĞİ

Nilüfer KOSKU, MD, PhD .(Halk Sağlığı)

EĞİTİMİN AMACIEĞİTİMİN AMACI

• İş sağlığı ve güvenli ği

uygulamalarında etik kavramı

• Uluslararası etik kuralları

hakkında bilgi kazandırmaktır.

1) Çalışma yaşamını etkileyen etik konu başlıkları

2) Tanımlar

3) İş sağlığı profesyonelleri için uluslararası etik

kurallar rehberi ve uygulamaları

Ana Başlıklar

4) Çalışma yaşamında etik değerler ile çatışabilen

olgular, nedenleri ve bu konudaki etik sorunlar,

5) Çalışanların sağlığına ilişkin bilgilerin ve kayıtların

tutulmasında sır saklama yükümlülüğü

6) İşyeri hekimliği alanında etik sorunların çözümü

İşyeri hekimliğine ilişkin mevzuat kapsamında iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilenlerin mesleki bağımsızlıkları ve uyması gereken etik ilkeler bakımından aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

Sınav Sınav sorusu:sorusu:

A. Mesleki bilgilerini uygularken işverenden talimat alamazlar

B. Mesleki bilgilerini uygularken işveren ve işçilerden mesleki

anlamda bağımsız olarak çalışırlar

C. Gerektiğinde yapılan sözleşmelere mesleki anlamda bağımsız

çalışmayı kısıtlayabilecek şartlar konulabilir

D. Hizmet sundukları kişilerle güven, gizlilik ve eşitliğe dayanan bir

ilişki kurar ve ayrım gözetmeksizin tüm işçileri eşit olarak

değerlendirirler

Mesleki uygulamalarda etik değerlere aykırı davranılması aşağıdakilerden hangisine yol açmaz?

A.Mesleğin saygınlığında kayıp

Sınav Sınav sorusu:sorusu:

A.Mesleğin saygınlığında kayıpB.Mesleğin güvenirliğinde kayıpC.Hizmet verilen kesimlerin haklarının korunmasıD.Aynı meslekten olan kişilerle ilişkilerde sorunlar

ETİK

«Neyin doğru ya da yanlış olduğunu ortaya koyan davranışsal kurallar topluluğu ya da ilkeler

topluluğudur.»

«Herhangi bir eylemin kabul edilebilir bir biçimde «Herhangi bir eylemin kabul edilebilir bir biçimde gerçekleşmesini sağlayan temel kurallar ya da

değişkenlerdir.»

«İnsanların sübjektif olarak çeşitli davranışlarının yanlış ya da doğru oluşunu belirleyen bir yargı ve ilkeler sistemi, kavramı veya inancı için kullanılır.»

“Etik” terimi Yunanca ethos yani "töre" sözcüğünden türemiştir.

Genellikle kültürel, dini, seküler ve felsefi topluluklar tarafından kullanılmıştır.

Türkçede etik sözcüğü “ahlak” sözcüğüyle eş anlamlıdır.

İŞ SAĞLIĞI ULUSLARARASI KOMİSYONU

İş Sağlığı Profesyonelleri İçin Uluslararası Etik Kurallar Rehberi (International Code Of Ethics For Occupational HealthProfessionals)

�İş Sağlığı Uluslararası Komisyonu (International �İş Sağlığı Uluslararası Komisyonu (International Commission on Occupational Health -ICOH) Genel Sekreterliği tarafından ilk baskısı 1992 yılında, 2.baskısı 1994’te, 3.baskısı 1996’da yapılmış, ilk güncelleme 12 Mart 2002 tarihinde onaylanmıştır.

�ICOH tarafından hazırlanan ve tüm hekimler için var olan etik kurallardan ayrı olarak uluslararası iş sağlığı etik kuralları bu rehberde yer almaktadır.

Temel ilkeler:

İş sağlığı profesyonelleri için Uluslararası Etik Kuralların temel aldığı ilke ve değerler aşağıdaki 3 başlıkta özetlenmiştir:

ICOH İLKELER İ

1.İş sağlığının amacı, işçilerin bireysel ve toplu olarak sağlığına ve sosyal refahına yönelik hizmetlerin sunulmasıdır. İş sağlığı uygulaması en yüksek profesyonel standartlara ve etik ilkelere göre gerçekleştirilmelidir. İş sağlığı profesyonelleri, çevre ve toplum sağlığına katkıda bulunmalıdır.

2.İş sağlığı profesyonellerinin görevleri arasında, işçinin yaşamını ve sağlığını koruma, insan onuruna saygı ve iş sağlığı politikaları ile programlarında en yüksek etik ilkeleri geliştirme yer alır. Profesyonel davranış, dürüstlük, tarafsızlık, sağlık verilerinin gizliliğini ve işçilerin özel bilgilerini korumayı da içermektedir.

ICOH İLKELER İ

içermektedir.

3.İş sağlığı profesyonelleri, görevlerini yerine getirirken tam profesyonel bağımsızlığa sahip olması gereken uzmanlardır. Görevleri için gerekli olan yeterliliği edinip sürdürmeli ve işlerini doğru uygulamayla ve profesyonel etik kurallara uygun biçimde yürütmelerini sağlayacak koşulları talep etmelidirler.

İş sağlığı çalışanlarının görevleri ve yükümlülükleri;

1.Amaçlar ve danışmanlık rolü2.Bilgi ve uzmanlık3.Politika ve program geliştirilmesi4.Önleme ve hızlı hareket etmenin

ICOH İLKELER İ

4.Önleme ve hızlı hareket etmenin vurgulanması5.İyileştirici eylemlerin izlemi6.Güvenlik ve sağlık bilgileri7.Ticari sırlar8.Sağlık izlemi9.İşçiyi bilgilendirme10.İşvereni bilgilendirme

11.Üçüncü ki şilere yönelik tehlike12.Biyolojik izlem ve ara ştırmalar13.Sağlığın desteklenmesi14.Toplumun ve çevrenin korunması15.Bilimsel bilgiye katkı16.Yeterlilik, do ğruluk ve tarafsızlık17.Profesyonel ba ğımsızlık18.Eşitlik, ayrım gözetmeme ve ileti şim

ICOH İLKELER İ

18.Eşitlik, ayrım gözetmeme ve ileti şim19.İş sözleşmelerinde etik hüküm20.Kayıtlar21.Tıbbi gizlilik22.Toplu sa ğlık verileri23.Sağlık profesyonelleriyle ili şkiler24.Suiistimalle mücadele25.Sosyal taraflarla ili şkiler26.Etiği destekleme ve denetim

1Etik, değişik ahlak anlayışlarının kesiştiği ortak noktadan çıkarak evrensel normlar oluşturur.

2

Etik; ahlak davranışlarını sistemleştirerek ve hukuksal

özellik kazanır.

Etik; ahlak davranışlarını sistemleştirerek ve hukuksal bir yapı içinde düzenleyerek, toplumları kontrol edici bir özellik kazanır.

3Etik kuralları; halkın kendi kendine oluşturduğu ve hiçbir yazılı metne dayanmayan kurallardır.

4

Etik; insan ilişkilerinin temelinde yer alan değerleri ve

ve normları içerir.

Etik; insan ilişkilerinin temelinde yer alan değerleri ve özel gruplar için geliştirilmiş belirli davranışları, kuralları ve normları içerir.

5Etik; İnsan yönetimi, Adalet, Dürüstlük, Eşitlik …… konuları ile yakından ilişkili bir kavramdır.

6

Etik anlayışının çok eski çağlardan beri var olduğunu

bulgular göstermektedir.

Etik anlayışının çok eski çağlardan beri var olduğunu dinler tarihi, felsefe tarihi, antropoloji ve arkeolojik bulgular göstermektedir.

MÖ 4.000 YILLARIMÖ 4.000 YILLARI

� Taş ocaklarında,� Demir, kurşun, diğer madenlerin

bulunması...,� Boya ve pigment maddelerinin

bulunması,� Altın madenlerinin bulunması

(Mısır MÖ-50),…………………………………………………

Çalışanlar;� Köleler, suçlular, esirler…,� Ucuz ve parasız işgücü,� Çalıştırma nedeni

(Cezalandırma...),� İş riskleri ile ilgili sorun

yok kabul ediliyor,

…………………………………………………….ile başladı

MADENLERİN BULUNMASIMADENLERİN BULUNMASI

1. Madencilik için beceri gerekli,2. Çalışma koşulları çok ağır,3. Madencilik riskli iş,4. Madenci kıymetli kişi,5. Madencinin sağlığı önemli,6. Hastalık ve kazalara bağlı erken ölümler,7. Çok kez evlenen madenci eşleri…,

Agricola (1494-1555)� Koruyucu eylemler (Ağız-buruna mendil)

BERNARDİNO RAMAZZİNİ (1633BERNARDİNO RAMAZZİNİ (1633--1714)1714)

Kitabı; De Morbis Artificum Diatriba

Söyledikleri;1. İşyeri hekimi kavramı,1. İşyeri hekimi kavramı,2. İş-hastalık ilişkisi,3. Ayrıntılı çalışma öyküsü alma,4. Hastalara mesleğini sorma,

İş Sağlığının Kurucusudur!

ENDÜSTRİ DEVRİMİ

1. Buhar (1761),2. Fabrika oluşumu,3. Tarım-fabrikada çalışma,4. Göç, ailelerin parçalanması, 5. Sağlıksız koşullarda barınma, yetersiz

beslenme,beslenme,6. Uzun süre çalışma, aşırı yorgunluk,7. Olumsuz çevre koşulları, salgın hastalıklar,8. İş kazası ve meslek hastalığı,9. Çalışanın sağlığının bozulması,10.Toplumsal sorun-toplumun ilgisi !!!

YASAL DÜZENLEMELER (İNGİLTERE)YASAL DÜZENLEMELER (İNGİLTERE)

1802� Çalışma süresi 58 saat/hafta (Ayda=232 saat),� Eğitim,

1833� En küçük çalışma yaşı 10 yaş olması, � En küçük çalışma yaşı 10 yaş olması, � Doktor raporu (işe giriş muayenesi),

1847� İşyeri denetimi,� İş müfettişliği,

MESLEK HASTALIKLARIMESLEK HASTALIKLARI

� Kurşun zehirlenmesi,� Cıva zehirlenmesi,� Akciğer hastalıkları ...

İŞ SAĞLIĞI ETİĞİİŞ SAĞLIĞI ETİĞİ

� Akciğer hastalıkları ...

Adımlar atılmıştır…

Tanzimat Öncesi� Lonca (Orta Sandığı-Teavün

Sandığı)

Tanzimat ve Meşrutiyet Dönemi� 1865 Dilaver Paşa

Nizamnamesi (Havza-i

TÜRKİYE’DE İŞ TÜRKİYE’DE İŞ SAĞLIĞI ETİĞİSAĞLIĞI ETİĞİ

Cumhuriyet Dönemi � Ereğli Havza-ı Fahmiye

Maden Amelesinin Hukukuna Müteallik Kanun (İş hukuku düzenlemeleri devem…),Nizamnamesi (Havza-i

Fahmiye Teamülnamesi -İşçilerin çalışma yaşamı düzenlenmiş),

� 1869 Maadin Nizamnamesi (İş kazalarının önlenmesi),

� 1871 Ameleperver Cemiyeti,� 1895 Osmanlı Amele

Yardımlaşma Cemiyeti,

devem…),� 1926 Borçlar Kanunu,� 1930 Umumi Hıfzıssıhha

Kanunu,

ETİK KONULARI

1.İşçi-İşveren ilişkileri,2.Kurallar-mevzuat,3.Karşılıklı borçlanma

(emek-ücret),4.Sağlıklı ve güvenli işyeri,5.Tazminat hakkı,6.Bilme hakkı,

12. Uluslararası ilişkilera. Tehlikeli işler gelişmekte olan ülkelere…b. Tehlikeli atıklar…

6.Bilme hakkı,7.Sanayi kuruluşları

(çevreye zarar),8.Topluma yansıyan riskler, 9.Çevre kirliliği,10.Büyük endüstriyel

kazalar (Chernobyl, ...),11.Toplumu bilgilendirme

(Riskler…),

13. Ucuz işgücünden yararlanma

14. İzin verilen limitler açısından ülkeler arası farklılıklar

15. Bilimsel araştırmalarda izin (endüstri izni)

Etik ile ilgili insanlık tarihinde rastlanan ilk yazılı kurallara; «MÖ 2.000’li yıllarda

Hammurabi Kanunlarında rastlanmıştır»

Felsefi etik anlayışına ise, Antik Çağda Felsefi etik anlayışına ise, Antik Çağda Çin’de ve Yunan felsefesinde rastlanır.

19 19 –– 20 YÜZYIL20 YÜZYIL

«Ekonomik sistem içinde yatırım kararlarının alınmasında ve yatırımların seçiminde, etik

ölçütler ve işletmelerin etik değerleri ilk defa ortaya konmaktadır.

«1980’li yıllarda, ekonominin uluslararasını aşması ve piyasa ekonomisindeki gelişmelerle

birlikte insan hakları konusunun gündeme taşındığı görülmektedir.»

TIBBİ DEONTOLOJİ NİZANNAMESİ (1960)TIBBİ DEONTOLOJİ NİZANNAMESİ (1960)

�Ayrım yapmadan sağlığa-özel yaşama saygılı olma,�Hastanın sırrını saklama (mahremiyet ilkesi-yasal…),�Kullanılan hasta bilgisinde, hasta kimliğini koruma,�Bilgilendirme ve uygulamalar için onay alma,

İŞ SAĞLIĞI ETİĞİ / İŞ SAĞLIĞI İŞ SAĞLIĞI ETİĞİ / İŞ SAĞLIĞI PROFESYONELLERİPROFESYONELLERİ

�Bilgilendirme ve uygulamalar için onay alma,�Meslek bilgilerini kötü amaçlar için kullanmama,�Mesleğini icra ederken baskı altında olmama, vicdani

kanaatine göre hareket etme,�Mesleki uygulamalarına ticari yön vermeme,

hastalardan haksız menfaat temin etmeme,

�Mesleki bilgilerini uygularken işverenden ve işçilerden mesleki anlamda bağımsız çalışma,

�Hizmet sunumunda güven, gizlilik ve eşitlik,

�Testler ve tıbbi araştırmalar için işçilerden

isteme,

�Testler ve tıbbi araştırmalar için işçilerden onay alma,

�Tanıda bilimsel bilgi ve teknik yeterliliğe dayanma,

�Gerektiğinde uzman görüşüne başvurma,�İşverenin, işçilerin, sendikaların ve yetkili

diğer makamların desteğini ve işbirliğini isteme,

MÜHENDİSLİK ETİK KURALLARIMÜHENDİSLİK ETİK KURALLARI

1. Mühendisler yalnızca tarafsız ve gerçeğe uygun resmî raporlar yayınlamalı,

2. Mühendisler mesleki görevlerini yerine getirirken en önde, toplumun sağlığını, refahını, can ve mal güvenliğini tutmalı,refahını, can ve mal güvenliğini tutmalı,

3. Mühendisler mesleki konularda işveren veya müşteri ayrımı yapmadan güvenilir vekil olarak davranmalı ve taralar arasındaki çıkar çatışmalarının içine girmemeli,

4. Mühendisler işverenin ve işyerinin meslek sırlarını, ticari ve ekonomik durumlarını gizli tutmalı,

İş sağlığı uygulamasının ana amacı,

�İşçilerin sağlığını korumak ve desteklemek, �Güvenli ve sağlıklı bir iş ortamı oluşturmak, �İşçilerin iş kapasitelerini ve işe erişimlerini korumaktır.

Çalışanlara birincil koruma hizmeti verebilmek için, iş sağlığı profesyonelleri;

�Çalışma ortamına yakın olmalı, �Bilimsel ve teknik bilgi ile donanmalı, �Konuyla ilgili riskleri yok etmek ya da en aza indirmek

için en verimli yöntemleri bilmelidir.

İşçilerin sağlığını etkileyebilecek risk etmenleri konusunda geliştirdikleri politika ve program ile;

�Yönetimi ve işçileri bilgilendirmeli,�İşle ilgili tehlikelerin risk değerlendirmesini

yapmalı,

İŞ İŞ SAĞLIĞI PROFESYONELLERİSAĞLIĞI PROFESYONELLERİ

yapmalı,�Uygun şekilde iş güvenliği ve sağlık

tehlikelerini izlemeli,�Tehlike halinde zararlı sonuçları en aza

indirmelidir.

Teknik açıdan kusursuz ve kolaylıkla uygulanabilen basit önlemlerin seçilmesine özel dikkat gösterilmeli, İş riskiyle ilgili kuşkular varsa hızla hareket tarzı seçilmeli, bunun için;

İŞ İŞ SAĞLIĞI PROFESYONELLERİSAĞLIĞI PROFESYONELLERİ

�İş sağlığı profesyonelleri tüm değerlendirmelerinde açık olmalı,

�Düşüncelerini iletmede muğlaklıktan kaçınmalı,

�Gerektiğinde diğer profesyonellere danışmalı,�Yönetimi ve işçileri bilgilendirmelidir.

Bir riskin kaldırılmasında ya da sağlık ve güvenlik için tehlike durumunun iyileştirilmesinin işveren tarafından reddedilmesi durumunda;

�Üst düzey yönetime konunun önemini, ilgili sağlık

İŞ İŞ SAĞLIĞI PROFESYONELLERİSAĞLIĞI PROFESYONELLERİ

�Üst düzey yönetime konunun önemini, ilgili sağlık koruma standardını ve işverenin işyerinde yasaları uygulama yükümlülüğünü anımsamalı ve kaygılarını yazılı olarak açıkça dile getirmeli,

�İşçiler ve kuruluştaki temsilcilerini bilgilendirmeli, yetkili makamlarla iletişim kurmalıdır.

Etkinlikler sırasında farkına varabilecekleri endüstriyel ve ticari sırları açıklamamakla yükümlüdürler. Bununla birlikte;

�İşçilerin ve toplumun güvenlik ve sağlığını

İŞ İŞ SAĞLIĞI PROFESYONELLERİSAĞLIĞI PROFESYONELLERİ

�İşçilerin ve toplumun güvenlik ve sağlığını koruma açısından gerekli olan bilgileri de saklamamalı,

�Gerektiğinde ilgili yasanın uygulanmasını izlemekle görevli yetkili makama danışmalıdır.

�İş sağlığının hedefleri, izlem yöntemleri ve işlemleri, işçilere öncelik verilmek üzere açıkça tanımlanmalı,

�Bu yöntemlerin ve işlemlerin uygunluğu ve geçerliliği saptanmalı,

İŞ İŞ SAĞLIĞI PROFESYONELLERİSAĞLIĞI PROFESYONELLERİ

geçerliliği saptanmalı, �İzlem işçilerin onayı alınarak yürütülmeli, �Muayene ve izlem programlarına katılımın

olası olumlu ve olumsuz sonuçları, onay alma işleminin bir parçası olarak tartışılmalı,

�Sağlık izlemi, yetkili makamca onaylanmış bir iş sağlığı profesyoneli tarafından gerçekleştirilmelidir.

�Sağlık izlem sistemi içinde yürütülen muayenelerin sonuçları ilgili işçilere açıklanmalı,

�Belirli bir işe uygunluğun değerlendirmesi,

İŞÇİYİ BİLGİLENDİRMEİŞÇİYİ BİLGİLENDİRME

Belirli bir işe uygunluğun değerlendirmesi, işin gereklilikleri ve işçinin sağlığı hakkında yeterli bilgi temel alınarak gerçekleştirilmeli,

�İşçilere, çıkarlarına aykırı olduğunu hissettikleri işe uygunluk kararlarına ilişkin kuşkularını belirtme imkanları olduğu bildirilmeli ve bu konuda bir başvuru formu hazırlanmalıdır.

�Ulusal yasalarla saptanmış muayenelerin sonuçları,

�Planlanan çalışma için uygunluk, �İş ile ilgili veya mesleksel tehlikelere maruz

kalmada tıbbi bakımdan gerekli sınırlamalarla ilgili konular, …………………sadece yönetime

İŞVERENİ BİLGİLENDİRMEİŞVERENİ BİLGİLENDİRME

ilgili konular, …………………sadece yönetime aktarılmalı

�İşe uygunluk, sağlık ya da iş tehlikelerinin sağlık üzerindeki olası etkilerine dair genel bilgiler, işçinin sağlığının korunmasını garantilemek için, gerekli görüldüğü kadarıyla ilgili işçiye haber verilip onayı alınarak yönetime verilebilir.

İşçinin sağlık durumunun ve yürütülen işin doğasının başkalarının güvenliğini tehlikeye sokma olasılığı varsa;

�İşçi durumdan açık şekilde haberdar edilmeli,

ÜÇÜNCÜ KİŞİLERE YÖNELİK TEHLİKEÜÇÜNCÜ KİŞİLERE YÖNELİK TEHLİKE

�İşçi durumdan açık şekilde haberdar edilmeli,�Özellikle tehlikeli bir durumda, yönetim ve

ulusal yönetmeliklerce gerekli ise yetkili makam 3. kişileri korumak için gerekli önlemlerden haberdar edilmeli,

�Önerilerin, söz konusu işçinin işi ile tehlikeye uğraması olası kişilerin sağlığının ve güvenliğinin arasını bulmaya çalışmalıdır.

�Biyolojik testler ve diğer araştırmalar, ilgili işçinin sağlığının korunması için geçerli ve uygun olmalı, duyarlılık ve seçicilik değerleri dikkate alınmalı,

BİYOLOJİK İZLEM VE ARAŞTIRMABİYOLOJİK İZLEM VE ARAŞTIRMA

dikkate alınmalı, �Daima işçinin sağlığına karşı tehlike

içermeyen, noninvaziv yöntemler tercih edilmeli,

�Bu tür bir araştırma işçinin aydınlatılmış onamına sunularak, en yüksek profesyonel standartlara göre gerçekleştirilmelidir.

�Sağlık eğitimi ve taramasının tasarım ve uygulama aşamalarında, hem işverenin hem de işçilerin katılımını istemeli,

�İşçilerin kişisel sağlık verilerinin gizliliğini

SAĞLIĞIN DESTEKLENMESİSAĞLIĞIN DESTEKLENMESİ

�İşçilerin kişisel sağlık verilerinin gizliliğini korumalı, kötüye kullanılmaları önlemelidir.

�Toplum ve çevrenin korunmasına ilişkin rollerinin bilincinde olmalı,

�İşletmedeki çalışmalar veya işlemler sonucu doğabilecek mesleksel ve çevresel tehlikelerin

TOPLUMUN VE ÇEVRENİN KORUNMASITOPLUMUN VE ÇEVRENİN KORUNMASI

doğabilecek mesleksel ve çevresel tehlikelerin önlenmesi amacıyla;� Tanımlama, � Değerlendirme, � Tanıtma ve haberdar etme

………..konularında uygun biçimde ilk adımı atmalıdır.

�Yeni ya da kuşkulanılan iş tehlikelerinden bilimsel toplulukları, halk sağlığı ve işçi sınıfı yetkililerini tarafsız olarak haberdar etmeli,

�Yeni ve amaca uygun önleme yöntemlerini

BİLİMSEL BİLGİYE KATKIBİLİMSEL BİLGİYE KATKI

�Yeni ve amaca uygun önleme yöntemlerini bildirmeli,

�Araştırmalar sağlam bir bilimsel temele oturtulmalı, tasarlamalı, yürütmeli ve bağımsız bir etik kurulun uygun biçimde değerlendirilmeli, tıbbi ve diğer araştırmalara ilişkin etik ilkeleri izlemelidir.

�Temel amaç, işçilerin sağlığı ve güvenliğinden yana olmalı

�Yargılarını bilimsel bilgiye ve teknik yeterliğe dayandırmalı ve gerektiğinde uzman

YETERLİLİK YETERLİLİK –– DOĞRULUK DOĞRULUK -- TARAFSIZLIKTARAFSIZLIK

dayandırmalı ve gerektiğinde uzman görüşüne başvurmalı

�Doğruluk ve tarafsızlıklarına olan güveni tehlikeye atabilecek yargılardan, öneri ve etkinliklerden kaçınmalıdırlar.

�İşlerini yürütmede tam bir profesyonel bağımsızlık aramalı, bunu sürdürmeli ve gizlilik kurallarına dikkat etmeli

�Özellikle sağlığa ve güvenliğe karşı tehlike

PROFESYONEL BAĞIMSIZLIKPROFESYONEL BAĞIMSIZLIK

�Özellikle sağlığa ve güvenliğe karşı tehlike oluşturan mesleksel riskler konusunda, işveren, işçi ve temsilcilerine önerilerde bulunurken, hiçbir koşul altında yargılarının ve beyanlarının bir çıkar çatışmasından etkilenmesine izin vermemelidirler.

�İş sağlığı hizmeti verdikleri insanlarla güven, gizlilik ve eşitliğe dayanan bir ilişki kurmalı,

�Durumlarına, yargılarına ya da iş sağlığı profesyonelinin danışmanlığına götüren nedene bakılmaksızın ve hiçbir ayrım

EŞİTLİK EŞİTLİK –– AYRIM GÖZETMEME AYRIM GÖZETMEME --İLETİŞİMİLETİŞİM

nedene bakılmaksızın ve hiçbir ayrım gözetilmeksizin, tüm işçiler eşit olarak değerlendirilmeli

�İşin ve işteki çalışma ortamı, koşulları ve düzenlenmesi konularında, kendi aralarında, üst düzey yönetim personeliyle ve işçilerin temsilcileriyle açık iletişim kanalları kurmalı ve bunu sürdürmelidir.

�Sözleşmelerine etik hüküm konulmasını istemeli ve bu etik hüküm, özellikle profesyonel standartları, yönerge ve etik kuralları içermeli,

�İşlevlerini beklenen profesyonel standartlara

İŞ SÖZLEŞMELERİNDE ETİKİŞ SÖZLEŞMELERİNDE ETİK

�İşlevlerini beklenen profesyonel standartlara ve etik ilkelere göre yürütmelerine izin vermeyen iş sağlığı uygulaması koşullarını kabul etmemeli,

�İş sözleşmeleri, yasal sözleşmeye bağlı ve taraflar arasında kılavuzluğu içermeli ve anlaşmazlık yönetiminde özellikle kayıtlara ve gizliliğe erişimi kapsamalıdır.

�İşletmedeki iş sağlığı sorunlarını tanımlama amacıyla, uygun bir gizlilik ölçüsü içerisinde yeterli kayıt tutmalı,

�Bu tür kayıtlar çalışma ortamının izlemine ilişkin verileri, iş öyküsü gibi kişisel verileri ve iş riskleri ile ilgili öykü, mesleksel tehlikelere

KAYITLARKAYITLAR

iş riskleri ile ilgili öykü, mesleksel tehlikelere maruz kalma konusunda kişisel izlem ve uygunluk sertifikaları gibi iş sağlığı verilerini içermeli,

�İşçilerin, çalışma ortamının izlemine ilişkin verilere ve kendi sağlık kayıtlarına erişimi sağlanmalıdır.

�Bireysel tıbbi veriler ve tıbbi araştırma sonuçları, iş sağlığı hekimi ya da iş sağlığı hemşiresinin sorumluluğu altında korunan gizli tıbbi dosyalara kaydedilmeli

TIBBİ GİZLİLİKTIBBİ GİZLİLİK

gizli tıbbi dosyalara kaydedilmeli�Tıbbi dosyaların erişimi, iletilmesi ve

açıklanması, yerel düzeyde geçerli olan tıbbi veriler hakkında ulusal yasa ve yönetmeliklere ve sağlık profesyonelleri ile tıbbi meslek sahipleri için ilgili ulusal etik kurallara göre düzenlenmelidir.

�İşle veya tümüyle işgücünün sağlığıyla ilişkili olan; işçilerin sağlığının korunması, bakımı ya da desteklenmesi gibi konularla ilgili olmayan kişisel bilgileri araştırmamalı,

�İş sağlığı hekimleri, işçinin onayı ile ve yalnızca söz konusu işçinin korunması, bakımı ya da sağlığının desteklenmesi amacıyla, işçinin kişisel hekiminden ya da hastane tıbbi

SAĞLIK PROFESYONELLERİYLE İLİŞKİSAĞLIK PROFESYONELLERİYLE İLİŞKİ

amacıyla, işçinin kişisel hekiminden ya da hastane tıbbi personelinden daha fazla bilgi ve veri talebinde bulunabilir,

�İş sağlığı hekimi, işçinin kişisel hekimini ya da hastane tıbbi personelini, yaptığı işlem ve gereken tıbbi bilginin ya da verinin amacı hakkında bilgilendirmeli

�İş sağlığı hekimi ya da hemşiresi, eğer gerekliyse işçinin onayı ile kişisel hekimine, işçinin sağlık durumu, risk oluşturan işteki tehlikeler, mesleksel riskler ve sorunlar hakkında bilgi verebilir.

�İşçilerin sağlığı ve tıbbi verilerin gizliliğinin korunması konusunda, diğer iş sağlığı profesyonelleri ile işbirliği yapmalı,

�Etik ilkelere aykırı olduğunu düşündükleri işlem ve uygulamaları tanımlamalı, değerlendirmeli ve bunlara dikkat çekmeli,

SUİSTİMALLE MÜCADELESUİSTİMALLE MÜCADELE

değerlendirmeli ve bunlara dikkat çekmeli, gerektiğinde yetkili makamları haberdar etmeli,

�Özellikle iş sağlığı verilerinin kötü kullanımı, bulguların gizlenmesi, alıkonması, tıbbi gizliliğin ihlal edilmesi, bilgilerin bilgisayara konması bu tip yetersizliğe dair örneklerdir.

İnsan onuruna saygı göstermek ve iş sağlığı uygulamasının kabul edilebilirliğini ve etkinliğini

artırmak amacıyla, tam bir profesyonel bağımsızlığın ve tıbbi gizliliğin korunmasını

garanti etmenin gerekliliği konusunda,

SOSYAL TARAFLARLA İLİŞKİLERSOSYAL TARAFLARLA İLİŞKİLER

garanti etmenin gerekliliği konusunda, işverenleri, işçileri ve temsilcileri

bilinçlendirmelidir.

�İş sağlığı uygulamasında en yüksek etik standardı uygulayabilmek için işverenlerin, işçilerin ve onların örgütlerinin ve yetkili makamların desteğini ve işbirliğini istemeli

�Uygun standartların konulmuş olduğundan,

Etiği Destekleme ve DenetimEtiği Destekleme ve Denetim

�Uygun standartların konulmuş olduğundan, bunların karşılandığından, eğer eksikliklerin düzeltildiğinden, ve profesyonel performansın gelişmesi için gerekli adımların atıldığından emin olabilmek amacıyla, etkinliklerin profesyonel olarak denetimine ilişkin bir program başlatmalıdırlar.

�Bireysel tıbbi veriler ve tıbbi araştırma sonuçları, iş sağlığı hekimi ya da iş sağlığı hemşiresinin sorumluluğu altında korunan gizli tıbbi dosyalara kaydedilmeli,

TIBBİ GİZLİLİKTIBBİ GİZLİLİK

gizli tıbbi dosyalara kaydedilmeli,�Tıbbi dosyaların erişimi, iletilmesi ve

açıklanması, yerel düzeyde geçerli olan tıbbi veriler hakkında ulusal yasa ve yönetmeliklere ve sağlık profesyonelleri ile tıbbi meslek sahipleri için ilgili ulusal etik kurallara göre düzenlenir.

�Bireysel olarak tanınma olanağı bulunmayan durumlarda, işteki yönetime ve işçi temsilcilerine ya da bulundukları yerlerdeki güvenlik ve sağlık komitelerine, korunmasız işçi gruplarının sağlığını ve güvenliğini

SAĞLIK VERİLERİSAĞLIK VERİLERİ

işçi gruplarının sağlığını ve güvenliğini koruma görevlerinde yardımcı olmak amacıyla, işçi gruplarına ait bütün sağlık verileriyle ilgili bilgi açıklanmalı,

�İş yaralanmaları ve meslek hastalıkları, ulusal yasalara ve yönetmeliklere göre yetkili makamlara bildirilmelidir.

Sunumundan Yararlandı ğımız Dr. Nilüfer Kosku (MD, PhD, Halk Sağlığı) ,ya

TEŞEKKÜRlerimizle